Eğiticinin Eğitimi

R E F E RA N S KA R İ Y E R M E R K E Z İ / YAĞ M U R U RA L

ÖĞRENMENİN OLUŞUMU

ÖĞRENMENİN OLUŞUMUBÖLÜM 2

ÖĞRENMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Öğrenen

Öğrenme Malzemesinin

İçeriği

Öğrenme Yöntemi

• Dikkat, • Güdülenme,• Hazırbulunuşluk, Olgunlaşma,

• Uyarılmışlık hali

• Gruplama, • Telaffuz edebilme• Anlamsal Çağrışım, • Kavramsal benzerlik

• Zaman kullanımı• Konu yapısına göre çalışma• Aktif katılım• Geri Bildirim

ÖĞRENENLE İLGİLİ FAKTÖRLER

Türe Özgü Hazırbulunuşluk

• Organizmadan Beklenen Davranışın Gösterilebilmesi İçin Gereken Biyolojik Donanımdır.

• Deneyim Önemlidir.Ör: Filler Ne Yaparsa Yapsın Zıplayamaz.Papağan Birkaç Kelime Tekrar Edecek Donanıma Sahiptir.

Olgunlaşma

Genetik olarak planlanan bir plan çerçevesinde yaşantılardan bağımsız olarak gerçekleşen biyolojik gelişmelerdir.


Dikkat

• Herhangi bir şey üstünde ansal ve duygusal yoğunlaşmaktır.

• Sağlıklı olmak

Güdülenme

• Bir işi yapmada istekli hale gelmektir.

a)İçsel güdülenme

b) Dışsal güdülenmeNelerden etkilenir

fizyoloji uyaran özelliği

ilgiler

GÜDÜLENME

İçsel güdülenme

• Organizmayı Davranışa İten Güç

• Bütün Birincil Güdüler Aynı Zamanda İçsel Güdülerdir

• Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisindeki Güdüler

de İçseldir . Güvenlik ,Saygı, Sevgi, Ait Olma, Kendini Gerçekleştirme Dışsal güdülenmeden daha etkili bir süreçtir.Ör: Entelektüel Doyum İçin İkinci Bir Üniversite Okumak

Dışsal güdülenme

• Bir Başkasının Beni Güdülemesi

• Organizmayı Davranışa İten Güç Dışarıdaki Etkilerdir.

• Çevreseldir. Birey Başarmak, Taktir Edilmek, Beğenilmek İçin Yapar

Ör: Babanızın Sizi Daha Çok Sevmesini İstediği İçin Mühendis Olmanız.

ÖĞRENENLE İLĞİLİ FAKTÖRLER

Genel Uyarılmış Hali

Öğreneme düzeyi

G.U.H.

Diğer Öğrenmeler(AKTARIM)

• Önceki ya da sonraki öğrenmeler birbirini etkiler.

Aktarım

olumlu olumsuz


Olumlu aktarım

• Eski öğrenmeler yeni öğrenmeyi kolaylaştırır.

Ör:Masa tenisi kortta

tenis öğrenmeyi kolaylaştırır.

Bisiklet binmek Motorsiklete binmeyi kolaylaştırır

Olumsuz aktarım

• Eski öğrenmeler yeni öğrenmeleri zorlaştırır.

Ör: F klavye kullanımı Q

klavye kullanımını zorlaştırır.

Direksiyonu solda kullanan birinin sağda kullanmakta zorlanması

ÖĞRENME MALZEMESİNİN YAPISIYLA İLGİLİ FAKTÖRLER

TELEFUZ EDİLEBİLİRLİK

Konu ve konunun içinde geçen terimlerin kolayca ifade edilmesi kolay okunan kolay söylenen terim ve içeriğin tercih edilmesi.Semptom Bulgu, BelirtiEntelektüel Aydın

ALGISAL AYIRD EDİLEBİLİRLİK

• Öğrenilmesi beklenen bir konunun öne çıkartılması, vurgulanmasıdır.• Ör:Önemli kısımları altı çizili, kalın, renkli yazılması

ÖĞRENME MALZEMESİYLE İLGİLİ FAKTÖRLER

Anlamsal Çağrışım• Öğrenilen konu, öğrencinin zihninde var olan

olgu, olay ya da durumlara karşılık gelmelidir; o durumla ilişkilendirilebilir olmalıdır.• Ör:• Siyah- beyaz• İstanbul- boğaz

ÖĞRENME YÖNTEMİ

ZAMAN KULLANIMI

ARALIKLI

ÇALIŞMA

•Hep kullanacaksam•Kalıcıdır

TOPLU ÇALIŞ

MA

• Bir daha kullanmayacak

• Kalıcı değil• Sınava son

akşam çalışmak

KONUNUN YAPISINA UYGUN ÇALIŞMA

BÜTÜN ÖĞRENME

•Uzun bir şiir okumak•Pilav yapmak •Konu bütün ve basitse

PARÇALI

ÖĞRENME

•Bisiklet binmek P-B•Konu uzun ve karmaşıksa

ÖĞRENME YÖNTEMİ

AKTİF KATILIM

• Bütün Öğrenme Kanallarımızın (İşitsel, Görsel, Dokunsal) İşe Koşulmasıdır. Öğrenilen Konular Yazılabilir, Okunabilir, Bir Başkasına Anlatılabilir Ve Uygulanabilirse Öğrenme Etkin Olur.

• Not alma, özet çıkarma, anlatma, okuma

GERİ BİLDİRİM

• Sonuç ve işleyiş hakkında organizmanın bilgilendirilmesi• Etkili olabilmesi için

Net

Zamanında

yapıcı

ÖĞRENME STİLLERİ

Görsel öğrenme Görsel Ağırlıklı

Öğrenenler: Görerek ve okuyarak

öğrenmeyi tercih ederler. Kendi

kendine okuyarak öğrenirler. Renkli şeyleri, grafik ve haritaları tercih

ederler.

İşiterek, dinleyerek ve

tartışarak öğrenmeyi tercih

ederler.

Bazılarının aklında hareket enerjisi daha iyi kalır.

Bunlar öğrenecekleri

şeylerle fiziksel temas kurarak,

yaparak öğrenirler; gezme, pandomim,

vs.yi kapsar.

ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

• ANLATMA• ALTI

ŞAPLALI DÜŞÜNME

• MİKRO ÖĞRETİM

• BEYİN FIRTINASI

TARTISMAROL

OYNAMA

ÖRNEK OLAY

YÖNTEMİ

SORU/CEVAP


Yöntem seçimini etkileyen faktörlerMaliyet öğrenci sayısıSüreÖğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyiHedeflerYöntemin kullanım kolaylığıİçeriğin yapısıDerslikÖğretmenin yönteme yatkınlığı, bilgisi.

ÖĞRETİM YÖNTEM VE TAKNİKLERİ

ANLATMA YÖNTEMİ

• Anlatım yoluyla ders verme metodu ekonomiktir.

• Her türlü bilgi, gözlem, araştırma ve inceleme bu yolla öğrencilere aktarılabilir.

• En esnek metotlardan biridir. Küçük gruplarla yapıldığında gerektiğinde bir sohbet tekniğine dönüştürülebilir. Grup büyüklüğü 50-60'ı geçince de konferans tekniği ile ders yapılabilir!!!!

• Dinleyerek öğrenmeye daha yatkın olan kişiler için en verimli öğrenme metodudur.

• Aynı anda çok sayıda kişiye hitap edebilir.• Diğer bütün metotlarla birlikte

kullanılabilir• Konunun girişinde kullanılmalı, farklı

yöntemlerle içerik zenginleşmeli,• İlginç olaylar, jest ve görsel araçlarla

desteklenmeli.

ANLATMA YÖNTEMİ• Anlatma yöntemi daha çok işitme organını

kullanmaktadır. • Öğrenci derse aktif olarak katılmadığı için

dersi dinlemeyebilir. Uzun süre kullanılması ilgiyi azaltır.

• Eğer öğretmen; bilgisi, ses tonu, vurgulamaları, kullanacağı çeşitli tekniklerle dersi dinlenilebilir bir hale getirmezse, öğrenciler kısa zamanda sıkılır, motivasyonları düşer ve dersten koparlar.

• Öğrencileri araştırma ve bilgiye ulaşma fırsatı sağlamaz.

• Hazırlanması ve uygulanması kolaydır, etkili dinleme ve not alma becerilerini geliştirir.

• Süresi çok uzamamalı, önemli noktalar üzerinde durulmalı,

ÖĞRETİM YÖNYEM VE TEKNİKLERİ

ROL OYNAMA

• Katılımcının kendi duygu ve düşüncelerini başka bir kişiliğe girerek ifade etmesini sağlayan tekniktir. • Katılımcı iyi rol yapabilmesi için yaratıcı düşünce önemlidir. • Kişi , insan ilişkileri konusunda daha çok bilgi, beceri ve anlayış

kazandırır.• Temele amacı, bireylerin kendi duygu ve düşüncelerini

anlayabilmesidir.• Katılımcılar bir takım olay ve durumları, konuşma ve taklit

becerileriyle canlandırır. Bu teknik katılımı sağlar, empati kurma becerisini geliştirir. Roller önce gönüllü katılımcılara hazır bir senaryo veya var olan bir problem halinde sunulur. Sonunda sınıfça bir değerlendirme yapılır.


ROL OYNAMASosyal beceriyi geliştirir.Etkili ve dikkatli dinleme yeteneğini geliştirir.Kişinin kendine olan güvenini artırır.Anlama yeteneğini ve yaratıcılığı artırır.Akıcı konuşmayı geliştirir.Dile hakimiyeti ve iyi ifade yeteneğini pekiştirir.


SORU CEVAP YÖNTEMİDersin başında ön öğrenmeleri kontrol etmek ortasında ilgiyi sağlamak, sonunda değerlendirme yapmak amacıyla kullanılır.Sorulara Cevap Veremeyen öğrencinin kendine güveni azalır.Eğer sınıftan sürekli yanlış cevaplar gelir veya hiç cevap gelmezse, öğretmenin de kendine güveni azalır. Sorular iyi ifade edilemez ise, anlaşılmaz, kasıtlı ve yönlendirici olursa öğrencinin serbest düşünmesi engellenmiş olur.Konunun çok fazla dağıtılması, dersin "kaynatılması" ve dolayısıyla programın yetiştirilememesi durumuna yol açabilir.Dikkat çekmek, önemli noktaları vurgulamak amacıyla kullanır.Sorular tüm sınıfa sorulmalı, gönüllü öğrencilere öncelik verilmeli, kısa cevaplı sorular tercih edilmemeli, doğru cevaplar pekiştirilmeli, ip uçları verilmeli, öğrencilerinde soru sormasına izin verilmeli, her sorudan sonra zaman tanınmalı..


TARTIŞMASoru-cevap metodundan farkı: Soru-cevap metoduna nazaran çok daha geniş katılımla, eşit düzeydeki kişilerin belli konuları konuşması söz konusudur.Çocukları, daha sonra yetişkin birer üye olarak katılacakları demokratik toplumun tartışmalarına hazırlar. Katılımcı kendini kontrol etmeyi, hoşgörülü olmayı, nazik olmayı, disiplinli davranmayı öğrenir. Konuyu çözümleme, kavrama, yorumlama, problem çözme gibi noktalarda öğrencilere yardımcı olur. Tartışma grupları içinde katılımcıya aidiyet, arkadaşlık, dayanışma gibi yüksek sosyal duyguları öğrenir ve geliştirirler.


TARTIŞMATartışma için herkesin birbirini görebileceği bir oturma düzeni gerekir.Farklı görüşlerin ortaya çıkmasına, bilgilerin pekişmesine yardımcı olur, sorunların çözümü için bilgilerin elenmesi ve geliştirilmesini sağlar.• Bir yönetici bulunmalıdır ve tartışmaya katılanların

seviyeleri birbirine en azından yakın olmalıdır.• Karşılıklı saygı ve nezaket çok önemlidir.• Herkesin görüşlerini rahatça söylemesi çok önemlidir.• Ön öğrenmelerin eksik olduğu durumlarda yöntem

etkisizdir.


ÖRNEK OLAY YÖNTEMİ• Simülasyon oyunu, karar veya plan oyunu gibi teknikleri

kullandığı için, bu tekniklerin adı ile de anılmaktadır.• Öğrenciler veya öğretmen, bir trafik kazasını, bir çevre

sorununu, tıbbî veya hukukî bir olayı sözel olarak veya resim, film gibi tekniklerle sınıfa getirirler. Kısa bir sunumdan sonra öğrenciler bu konu hakkındaki fikirlerini, yani olayın nedenlerini, gelişimini ve mümkün sonuçlarını ortaya koyup tartışırlar.

• Seçilen olay iyi bir olay ise bunun geliştirilip yaygınlaştırılması yolları, kötü bir olay ise bunun engellenmesi ve düzeltilmesi yolları hep beraber ortaya konmaya çalışılır.

• Öğrenilen bilgiler günlük yaşamla ilişkilendirme ve gerçek durumlarda kullanılaması fırsatı sağlar.

ÖĞRETİM TÖNTEM VE TEKNİKLERİ

ÖRNEK OLAY YÖNTEMİNİN FAYDALARI• Bilgi ve tecrübeler burada ortaya konur. • Soyut düşünceler burada pratiğe, uygulamaya

dönüştürülebilir.• Bağımsız düşünme, orijinal fikir üretme ve bunu

ortaya koyma ve tartışma özellikleri gelişir.• Öğrenciler, sorunları tartışarak çözme yeteneği

geliştirirler. • Seçilen örnek olay katılımcı düzeyine uygun, ilgi

çekici ve farklı çözüm önerileri getirilebilecek düzeyde olmalıdır.


BEYİN FIRTINASI TEKNİĞİ

• Bir konuya çözüm getirmek, karar vermek ve hayal yoluyla düşünce ve fikir üretmek için kullanılan yaratıcı bir tekniktir, amaç orijinal çözümler üretmektir.

• Toplantının amacı ya da sorunun ne olduğu belirtilmeli.• Zaman sınırı belirlenmeli, bu süre içinde herkesin katkı

sağlaması istenmeli.• Tartışma bitince analiz edilmeli, değerlendirilmesi ve yeniden

örgütlenmesi yapılmalı.• Çok sayıda fikre kısa sürede ulaşılır. Fikrini aklından geçtiği

gibi söyleyebilirsin, yargılama yok.• Toplantı sonunda tartışmalara devam edilip edilmeyeceğine

karar verilmeli.

BEYİN FIRTINASI

Sorun;« Hayvanlara karşı duyarlılık nasıl geliştirilebilir?" olarak belirlendiği bir beyin fırtınasında

BEYİN FIRTINASI

Bir beyin fırtınasında 40 dakika süreyle üretilen yüzlerce düşünceden bir kısmı şöyleydi:

• *Hayvan adıyla küfredilmesin,• *Herkes hayvan olarak yaşasın,• *Ali Babanın çiftliği şarkısı sık sık söylensin,• *Hayvan mahkemeleri kurulsun,• *Yeşilçam da bol bol hayvan filmi çekilsin,• *Hayvanlara seçme ve seçilme hakkı tanınsın.

BEYİN FIRTINASI

Farklı bir uygulama da "Depremlerdeki risk nasıl azaltılabilir?" sorununa yönelik olarak yapıldığında gelen çözümler şöyleydi:

• *Binalar deprem amortisörleri üzerine inşa edilsin• *Deprem paratonerleri kurulsun,• *Binalar yere değmeyecek şekilde askılar üzerine

inşa edilsin.


MİKRO ÖĞRETİM• Çoğunlukla öğret-yeniden öğret çevrimi adı verilen öğretim

tekniğidir.Basamakları:Verilen görevin gereklerine uygun bir mikro ders hazırlanır.Belirlenen mikro ders öğretilir.Öğretmen işlemin ne derece başarıyla yerine getirildiğine dair

dönüt alır.Alınan dönüt ışığında mikro ders yeniden düzenlenir Mikro ders yeniden öğretilir.Bu defa öğretme işleminde gerçekleştirilen ya da

gerçekleştirilemeyen iyileştirmelerle ilgili sözlü, yazılı ya da teyple dönüt alınır. Kayıt önemlidir.


ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME


• Bireylere nasıl düşünmeleri gerektiğini öğretir.• Olaylar karşısında farklı yaklaşımlar geliştirmeyi

farklı bakış açılarında bakmayı öğretir.• Görüş geliştirmek için katılımcıların ön

öğrenmelerin olması gerekir.• Yeni şapka rengine göre görüşler değişebilir.

Katılımcılar her şapkayı denedikten sonra teknik tamamlanır.


KIRMIZI ŞAPKA

Duygusal şapkadır. Görüşülen konu ile ilgili olarak, kişilere hiçbir dayanağı olmadan, sezgi, fikir ve duygularını söyleme fırsatı verir.

SARI ŞAPKA

İyimser şapkadır. O işin avantajları ortaya konulur. Övgü, olumlu görüşler söylenir. Yapıcıdır.


Beyaz Şapka

Tarafsız şapkadır. Görüşülen konu ile ilgili net bilgi ve raporlar ortaya konur. Araştırma yapar bilimsel verilerden yararlanır

Siyah ŞapkaKötümser şapkadır. Eleştiri, olumsuz görüşler ile görüşülen konunun riskleri, gelecekte doğuracağı problemler ortaya çıkar.


MAVİ ŞAPKA

Serinkanlı şapkadır. "Büyük Resim," "İdareci şapka, orkestra şefine benzetebiliriz. Mavi şapkalı kişi, gruptaki herkesin düşüncelerini ele alır ve şöyle ortak bir çıkarım yapar: Hepinizin görüşlerini değerlendirdiğimizde, elbette herkesin haklı olduğu ve haklı olmadığı taraflar var, mevcut durumu tüm yönleri ile analiz eder sonuç çıkarır

YEŞİL ŞAPKA

Yenilikçi şapkadır. Konuyla ilgili alternatifler ve yeni yaklaşımlar araştırılır, üretkendir.


ÖrneğinBir sorunun incelenmesi ve çözüm üretilmesine dair bir toplantı düzenlenecek olursa, böyle bir toplantıda, çözüm için, Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin kullanılması mümkündür. Önce sorun incelenir, sonra çözüm önerileri üretilir ve daha sonra eleştirel değerlendirmelerin sonucunda uygun çözüm seçilir. Toplantı, herkesin, Mavi şapkanın toplantıyı nasıl idare edeceğini, nasıl hedef ve amaçlara ulaşılacağını duyuracağı beklentisi ile başlar. Tartışma Kırmızı şapkanın sorunu çözümü ile ilgili fikir ve tepkileri toplama düşüncesi ile devam eder. Tartışma, fikirler ve muhtemel çözümler üretmesi için Yeşil şapkaya geçer. Daha sonra tartışma, bilgi üretmeyi düşünen Beyaz şapka ile çözümleri eleştirmeyi düşünen Siyah şapka arasında gider gelir.Herkes herhangi bir anda belli bir yaklaşıma odaklandığı için, grup, bir kişinin (Kırmızı şapka) duygusal tepki göstermesinden ya da başka bir kişinin (Beyaz şapka) objektif düşünmeye ve yine bir başka kişinin (Siyah şapka) yaklaşımlara eleştirel olmaya çalışmasından çok daha fazla işbirlikçi olacaktır.


“Annemizin sözünü tutmalıyız” önermesi


• KIRMIZI ŞAPKA: Annemizin sözünü tutmalıyız çünkü o bizi bu yaşımıza kadar büyüttü. Bizi bitmek tükenmek bilmeyen sevgisiyle besledi. Ona karşı saygısızlık yapmamalıyız. Eğer istediği bir şey varsa derhal yerine getirmeliyiz. O, bizim yaptığımız her şeye katlandı. Bu yüzden önerileri bizim için rehber olmalı ve onun sözünü tutmalıyız.

• SİYAH ŞAPKA: Anneler çok duygusal insanlardır. Benim anneme karşı saygım sonsuz ama bazen onun bu duygusallığı çok ileri boyuta gitmekte. Mantıksal düşünmemiz gereken alanlarda eğer onun sözüne uyacak olursak zarar ederiz. Bu sebepten annemizin sözüne uymamamız gerektiğini düşünüyorum.

• YEŞİL ŞAPKA: Annelerimiz evimizde en küçük sorunları bile çözebilmektedir. Evde herhangi bir eksiklik olduğunda hemen onun imdada yetiştiğini görüyorum. Pratik çözümleriyle annelerimizin ciddi manada birer yenilikçiler. Annelerimizin sözleri bu sebepten dolayı muhakkak işimize yarayacaktır.

• SARI ŞAPKA: Bizim kendi tecrübelerimiz düşünüldüğünde annelerimizden daha az tecrübeli olduğumuzu görüyoruz. Tecrübenin kolay kolay kazanılmadığını düşünürsek annemizin tecrübelerinden yararlanmamız bizim avantajımıza olacaktır. Bu yüzden onların sözlerine dikkat etmeliyiz.

• BEYAZ ŞAPKA: İçinde bulunduğumuz durumlarda çevremizin etkisinde kalacağımız muhakkak. Fakat burada illaki annemizin sözünü dinlememiz gerektiğini düşünmüyorum. Daha doğrusu, çevre faktörünü en aza indirerek kendi düşüncelerimizi ön plana çıkarmayı doğru buluyorum. Esasında annemizin sözü de dinlenebilir fakat bu konuda kesin bir yargıya varamam.

• MAVİ ŞAPKA: Mavi şapkalı kişi, gruptaki herkesin düşüncelerini ele alır ve şöyle ortak bir çıkarım yapar: Hepinizin görüşlerini değerlendirdiğimizde, elbette herkesin haklı olduğu ve haklı olmadığı taraflar var. Grup olarak annelerimizin sözünü dinlememizin daha iyi olacağına karar veriyoruz.

ALTERNATİF ÖĞRETİM TEKNİKLERİ

Siz olsaydınız ne yapardınız?AkvaryumArkası yarın

Education

Eğiticinin Eğitimi