Tema 5: España e Galicia no século XIX

Raúl Piñeiro Rodríguez 4ºESO

1. Guerra e revolución (1808-1814)

1.1: A guerra da Independencia

· Guerra contra Francia: da oposición á alianza.· Tratado de Fontainebleau.· Motín de Aranjuez.· Aparición de Bayonne: Xosé Bonaparte.· Sublevación do 2 de maio de 1808.· Comezo da guerra de Independencia.· Guerra de liberación nacional e Guerra Civil (Afrancesados contra Fernandinos).· Asedios e guerrillas.· Tratado de Valençay: - Causas da derrota de Napoleón: Táctica militar, campaña contra Rusia e axuda de Inglaterra.

1.2: As Cortes de Cádiz e a Constitución de 1812

· Xuntas: - Xunta Central Europea.· Convocatoria de Cortes en Cádiz: - Liberais. - Servís.· Constitución de 1812: - A Pepa. - 1ª Constitución da nosa historia.· Principios do liberalismo político: - Soberanía nacional. - División de poderes. - Declaración de dereitos. - Sufraxio universal masculino.

· Outras reformas: - Suprímense os señoríos. - Aboliuse a Inquisición. - Prohíbense os gremios. - Igualdade civil.

2. O reinado de Fernando VII: as resistencias ao cambio

2.1: A restauración do absolutismo (1814- 1820)

· Derrogación da constitución e as reformas.· Persecución dos liberais.· Pronunciamentos fracasados.

2.2: O Trienio Liberal (1820-1823)

· Pronunciamento liberal dirixido polo coronel Riego.· Restauración das reformas de Cádiz e creación da Milicia Nacional.· Fin do Trienio Liberal: - 100.000 fillos de San Luís.

2.3: A fin do absolutismo e a guerra carlista (1823-1840)

· Época de crise da Facenda agravada pola perda de América.· Xeración do consello de ministros.· Pronunciamentos fracasados.· Problema dinástico: - A Pragmática Sanción. - Don Carlos. - 1ª Guerra Carlista. - Sentidos ideolóxicos do enfrontamento entre isabelistas e carlistas.

3. O reinado de Isabel II: a construción do Estado liberal

3.1: O triunfo do liberalismo (1833-1844)

· Rexencia de María Cristina.· Liberalismos: - Moderado. - Progresista.· Mendizábal.· Rexencia de Espartero.

3.2: A Década Moderada (1844-1854)

· Constitución de 1845.· O Estado organizouse de forma centralista.· Aparición dos partidos demócrata e republicano.· Pronunciamento de O’Donell.

3.3: O Bienio Progresista (1854-1856) e a Unión Liberal

· Unión Liberal.· Nova desamortización.· Lei de Ferrocarrís.· Axitación social.

4. A fin do reinado de Isabel II e o Sexenio Democrático

(1868-1874)

4.1: A crise final do reinado de Isabel II

· Causas: - Problemas económicos. - Autoritarismo do goberno. - Vida escandalosa da raíña. - Pacto de Ostende.

4.2: A revolución de 1868 e a monarquía de Amadeo I

· Pronunciamento de Serrano e Prim.· Constitución de 1869.· Amadeo de Saboia.· Insurrección de Cuba.· Nova guerra Carlista.

4.3: A Primeira República· Problemas: - Maioría dos grupos políticos monárquicos. - Movemento cantonalista. - 3ª Guerra Carlista. - Guerra de Cuba.· Golpe de Estado de Pavía.· Ditadura do xeneral Serrano.

5. A restauración: a volta da monarquía constitucional

· Restauración da monarquía e da dinastía.· Monarquía constitucional e Alfonso XII.· Cánovas del Castillo.

5.1: A Constitución de 1876

· Carácter conciliador.· Declaración de dereitos e liberdades.· Confesionalidade do Estado.· Soberanía compartida entre as cortes e o rei.

5.2: O sistema de quendas pacífico

· Alternancia política entre dous partidos: - Conservadores (Cánovas del Castillo). - Liberais (Sagosta).· Sufraxio universal masculino.· Corrupción electoral: - Caciquismo. - Pucheirazo.

5.3: A oposición ao sistema

· Anarquismo: - CNT.· Socialismo: - PSOE. - UXT.· Nacionalistas.

6. O desenvolvemento económico

6.1: Unha débil revolución industrial

· Factores.· Industrias modernas: - Téxtil (Cataluña). - Siderurxia (País Vasco).· Primeiras institucións financieiras: - Bancos. - Bolsa.· Ferrocarril.· Novos sectores: - Electricidade. - Petróleo. - Química.· Problemas da industria española: - Pouco competitiva. - Concentrábase en poucas zonas.

6.2: A liberalización da terra

· Importancia do sector agrícola.· Proceso de liberalización da terra: - Abolición dos morgados. - Desamortización: Definición; Mendizábal e Madoz.· Consecuencias da desamortización: - Positivas. - Negativas.

7. O cambio demográfico e social

7.1: O lento crecemento da poboación

· Causas: - Emigración dos campesiños sen terra. - Crecemento demográfico da periferia. - Crecemento das cidades. - Emigración fóra de España.

7.2: Unha sociedade de clases

· Clase dirixente: - Aristocracia. - Burguesía.· Clase media: - Pouco desenvolvida.· Clases populares: - Campesiños. - Xornaleiros. - Obreiros. - Criados. - Mendigos. - Marxinados.

8. Galicia no século XIX

8.1: A política

· Xunta Suprema do Reino.· Carlismo en Galicia.· Pacto entre fidalguía e a burguesía.· División provincial.

8.2: Sociedade e economía

· Transición política do Antigo Réxime ao novo modelo liberal pero mantemento das estruturas socioeconómicas anteriores.· Desamortización.· Pequenas explotacións familiares e terras de uso común.· Rendistas e rendeiros.· Caciquismo.· Burguesía comercial.· Industria moderna: - Industria conserveira. - Industria cerámica. - Industria siderúrxica. - Industria tabacaleira.· Chegada tarde e limitada do ferrocarril.

8.3: A emigración

· Emigración masiva.

8.4: O galeguismo e o Rexurdimento

· Definición.· Rexurdimento.· Rexionalismo.· Alfredo Brañas e Manuel Murguía.