49
Univerist® Education Company Pk:34736 Kozyatağı I Kadıköy I İstanbul I Türkiye T: 02167061154 I E-Posta: [email protected]

Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

Univerist® Education Company

Pk:34736 Kozyatağı I Kadıköy I İstanbul I Türkiye

T: 02167061154 I E-Posta: [email protected]

Page 2: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• Hakkımız olduğunu düşündüğümüz

şeylerin engellenmesine gösterilen

duygusal tepkidir.

• Doğal ve evrensel bir duygudur.

• Sağlıklı bir şekilde ifade

edilebildiğinde yapıcı, düzelticidir.

Kontrol edilemediğinde yıkıcı,saldırgan, tahrip edici tepkilere

dönüşme potansiyeline sahiptir.

En az iki kişiyi mutsuz eder.Kavga, şiddet, terör ifade edilemeyen öfke

duygularının etkisidir.

Page 3: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

ÖFKE, bir taraftan bizi bir problem olduğu konusunda uyarırken, diğer

taraftan da kendini koruma adına saldırganlık eğilimini harekete geçirir.

Şiddet; saldırganlık içeren, öfkenin kontrolsüz olarak ortaya çıkan

davranış biçimidir.

Page 4: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• Öfkenin kronikleşmesi halinde (sürekli öfke hali) kişide düşmanca

duygu ve davranışlara doğru yönelim artar.

• Sağlık problemleri kalp damar hastalıkları, baş ağrısı, yüksek

tansiyon, mide hastalıkları, psikolojik bozukluklar.

• Sosyal problemler, uyumsuzluk, dışlanma v.b.

Page 5: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Durumluk Öfke:

* Kas gerilimi, sinir sisteminin uyarılması durumudur.

Şiddeti algılama ve engellenmenin etkisine göre artar.

Sürekli Öfke:

* Çok sayıda durumu sıkıcı, engelleyici algılayarak sürekli öfke yaşama

durumudur.

Sağlık (fiziksel, ruhsal) ve sosyal uyum sorununa neden olur.

Page 6: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

İçsel Nedenler: *Kişisel sorunlarımız, *Kuruntularımız,*Başımızdan geçmiş bazı olaylar ve*Kişilik bozuklukları olabilir.

Dışsal Nedenler: *Kişiler (kendisi, an-ba, çocuk, arkadaş,…)*Olaylar (çatışma, engellenme, haksızlık,..)*Durumlar (trafik, randevu…) olabilir.

Page 7: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

ÖFKE

KIZGINLIK

ÖC ALMA

NEFRETKAYGI

NEFRET

Page 8: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• İsteklerimizin olmadığında

• Beklemediğimiz bir sonuçla karşılaştığımızda

• Beklentilerimiz gerçekleşmediğinde

• Anlaşılmadığımızı hissettiğimizde

• Tehdit aldığımızda

• Kendimizi çıkmazda hissettiğimizde

• Kişiliğimize saldırıldığında

• Önemlilerimize saldırıldığında

Page 9: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

ÖFKE

KIRILMA ALINMA KAYGI

Page 10: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• Dikkatini toplamada güçlük

• Oyunlarda ‘oyun bozan tutum’ sergileme

• Diğer çocuklarla sık sık kavga etme

• Çok az arkadaşının olması

• TV’da şiddet içeren filmleri tercih etmesi

• Şiddet temalı oyunlar oynaması

• Kontrolsüz, korkusuz olması

• Yetişkinleri ve kuralları hiçe sayması

Page 11: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• Öfkeniz çocuğunuzun davranışının altındaki gerçek nedenianlamanızı ve engeller.

• Anlayamadığınız için çözüme yönelik davranmanızı önler.

• Öfkeli davranışınız çocuğunuzakendisinin kötü olduğunu düşündürür.

• Kendini yalnız hisseder ve size karşıöfke duyar.

• Gücenir, kırılır.• Kendini değersiz hisseder.

Page 12: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• Ortamı terk edin

• Nefes egzersizi

• Size iyi gelen şeyleri yapın

• Sizi öfkelendiren gerçek sebebi ve gerçek

duygunuzu bulun.

• Konuşmak için uygun zamanı seçin

• ‘Neye kızdığını anlamaya çalışıyorum, ama

bağırırsan konuşamayız.’

• ‘Seni şimdi kesinlikle duymak istemiyorum.’

• ‘Sakinleşince gel konuşalım.’

• İletişimi kesin.

Page 13: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• Çocuğun davranışlarını yaşına göre değerlendirin.• Çocuğun olumsuz davranışlarının sizden kaynaklanan nedenlerini fark

edin.• Onunla savaşmayın.• Davranışının sebebine odaklanın.• Sizi kışkırtan tetikleyici düşüncelerden uzaklaşın.• Size iyi gelecek bir yöntem geliştirin.

Page 14: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• Beni daha çok neler öfkelendirir?

• Öfkemi ne şekilde dışa vuruyorum?

• Sonuç istediğim gibi oluyor mu?

• Öfkemden sonra ne hissederim?

• Öfkemin olumsuz sonuçları nelerdir?

• Öfkemin başkalarına etkisi ne oluyor?

• Öfkemin asıl kaynağı ne var?

• Öfkemi nasıl kabul edebilir ve nasıl zararsız bir şekilde ifade

edebilirim?

Page 15: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• Öfkenizi tetikleyen durumları ve biçimini

tanıyın.

• Sakinleşme yönteminizi belirleyin.

• Derin nefes alın, nefes ve nabzınızı

kontrol altında tutun.

• Kendinize sizi sakinleştirecek cümleler

söyleyin.

Page 16: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Genellikle insanlar öfke ile ilgili sıkıntılarınıkabul edip yardım istemek yerine,öfkelerinibastırma,yok sayma eğilimindedirler.Bastırılmış öfke zamanla kronikleşir(Kalıcı)Başlıca üç objeye yönelik ortaya çıkar

* Kişinin kendisine* Başkalarına* Başına gelenlere, yaşadığı dünyaya karşı

Page 17: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Kişisel Gelişim Çalışmaları

• Empati geliştirme ( anlama becerisi)

• Stres yönetimi (öfkeyle baş etme)

• Öz disiplin

• Çatışma yönetimi

• Etkin problem çözme becerileri

• İletişim becerileri

KENDİNİZ İÇİN…

Page 18: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• Köknel’e göre stres;iç ve dış ortamdan kaynaklanan etkenlerin, birey

tarafından tehdit edici ya da zararlı olarak değerlendirilmesi sonucunda,

bedensel ve psikolojik boyutlarda ortaya çıkan aşırı uyarılma

halidir.(Akt.Aydın,2006)

• Stres kısaca, bizi zorlayan, kısıtlayan ve engelleyen olaylar, durumlar

karşısında verdiğimiz tepkilerin tümüdür.(Telman,2003)

Page 19: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

1. Fiziksel Stres Kaynakları• Sıcak• Soğuk• Gürültü• Kötü çalışma şartları ve donanım• Yangın• Trafik• Şiddet• Kişinin hasta veya rahatsız olması

Page 20: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

2. Sosyal Stres Kaynakları

2.2.Sosyal, ekonomik ve politik koşullar• İşsizlik• Enflasyon• Kira sorunu• Vergiler• Yüksek suç oranı• Çevre kirliliği• Teknolojik değişiklikler

2.1.Aile ortamı• İş yükünün paylaşılmaması• Kıskançlık• Cinsiyet rolleri• Farklı değerler• Ailede ölüm veya hastalık• Farklı yaşam tarzları• Maddi sorunlar

Page 21: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

2.4.Kişilerarası ve çevresel ilişkiler• Farklı değer yargıları• Zorunluluklar• Bekleme ile geçen zaman• Kötü servis• Sigara içen ve içmeyenler• Kötü araba kullanma alışkanlıkları• Sosyal beklentiler

2.3.İş ve kariyer• Yetiştirilmesi gereken işler• Yanlış anlaşılmalar• İş seyahatleri• İşin bölünmesi• Rekabet• Kendini kabul ettirme çabası• Eğitim

2. Sosyal Stres Kaynakları

Page 22: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

1.Fiziksel Belirtiler

• Çarpıntı

• Soğuk ya da sıcak basması

• Mide, bağırsak bozukluğu, sindirim

zorluğu

• Nefes darlığı

• Ellerde titreme

• Gürültüye,sese karşı aşırı duyarlılık

• Uykusuzluk,aşırı ya da düzensiz uyku

• Bitkinlik

• Mide krampları

• Boyunda,ensede,belde,sırtta

ağrı,gerginlik

Page 23: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

2.Duygusal Belirtiler

• Huzursuzluk,sıkıntı,gerginlik

• Kaygılı olmak

• Neşesizleşme,durgunlaşma,çökkünlü

k hali

• Sinirlilik,saldırganlık veya kayıtsızlık

• Duygusal olmak

Page 24: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

3.Zihinsel Belirtiler

• Unutkanlık

• Konsantrasyonda azalma

• Kararsızlık

• Organize olamamak

• Zihin karışıklığı

• İlgi azalması

• Matematik hataların artması

• Zihinsel durgunluk

• Sosyal hayatın yoksunlaşması

• Olumsuzluklar üzerine odaklanmak

Page 25: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• Göz bebekleri büyür.• Tükürük artar.• Solunum derinleşir.• Terbezi faaliyeti artar.• Kalp vurum sayısı ve şiddeti artar.• Kan basıncı yükselir.• Mide asiti artar.• Karaciğerde glikojen olarak depolanmış

şeker salınır.

Page 26: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• Stresin hepsi kötü değildir.• Olumlu olan stres, hoşa giden aktivitelerin

getirdiği yaşamsal zorluklardan kaynaklanır.• Olumsuz stres ise, uyum sağlamamız gereken

nahoş durumlar olduğunda yaşadığımızstrestir.

Page 27: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Aşırı Genellemelerden Kaçınma

Tek bir olaydan hareketle, bütüne yönelik olumsuz düşünceler

geliştirilmemelidir. Sınavım kötü geçti, ben bu sene sınıfı geçemeyeceğim

gibi. Oysa bu sınavım kötü geçti ama diğer sınavlara daha iyi hazırlanabilirim

tarzı düşünce daha yapıcıdır. Kişinin kendi kendine yaptığı bu tarz olumsuz

genellemeler, zaman geçtikçe otomatikleşir ve olumlu bir içerikle kolaylıkla yer

değiştirmez.

Page 28: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Kişiler Arası İlişkileri Geliştirme

Stresli durumlar insanlarla ilişkilerden

kaynaklanabiliyor olsa da, bu kişilerle

tartışabilmek, çözüm için bir anahtar olabilir.

Tartışmalar sırasında “sen” dilini kullanmadan

“ben”li cümlelerle sorumluluğu üzerine almak

iletişimi ve ilişkiyi güçlendirebilir. ”Sen beni

anlamak istemiyorsun” yerine “kendimi

yeterince anlatamadığımı düşünüyorum” daha

yapıcı olacaktır.

Page 29: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Sosyal Etkinlikleri GeliştirmeRutinler dışında farklı bir etkinliği denemek, yeni bir şeyler öğrenmeyeçalışmak, zihni dinlendirmeye yardımcı olabilir. Farklı bir öğün, farklı bir saçkesimi, eski bir arkadaşı aramak, konsere, sinemaya, tiyatroya gitmek, dergi yada roman okumak gibi etkinlikler rutinlerin oluşturduğu stresten uzaklaşmak içinyararlı olabilir.

Page 30: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Fiziksel Aktivite

Doğru egzersiz birçok amaca birden hizmet

edebilir. Bireyin becerilerini,

kas gücünü artırabilir, kilo vermeye ve

almamaya yardımcı olabilir, kalbin beden

dokularına kolaylıkla oksijen almasını

kolaylaştırarak bedenin genel fizyolojik

koşullarını iyileştirebilir. Egzersiz, bedenin

stresle oluşan hormonlardan arınmasına

yardımcı olur dolayısıyla stres karşısında ani

tepki vermeyi engelleyebilir

Page 31: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Dengeli Beslenme: Çay, kahve,kakao,

kolalı içecekler kendiliklerinden strese yol

açan besinlerdendir. Bu besinler, stres

tepkisini başlatan kimyasal maddelere

içerirler. Uyanıklık ve hareketliliği artırırlar.

Dolayısıyla bu besinlerin yerine ıhlamur,

adaçayı gibi bitki çayları, meyve

tüketilebilir. Beslenme alışkanlıklarını

düzenleyerek, enerji düzeyi, strese karşı

gösterilen tepkiler ve genel sağlık üzerinde

bireyin kontrolü artırılabilir.

Page 32: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Zihinde Canlandırma

Bireyin kendisini rahatlatan bir durumu ya da

ortamı hayal etmesi stresin yarattığı olumsuz

duygu ve düşüncelerden uzaklaşmasına, stresle

başa çıkmada alternatif yollar bulmasına yardımcı

olabilir.

Page 33: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Kendimizle Olumlu DiyalogStresli bir durumla başa çıkmaya çalışırkenkişinin kendisine olumsuz şeyler yerine, olumluve mantıklı şeyler söylemesinin yararlı etkisiolur. Olaylar karşısında gösterilen olumsuztutumlar, kişinin kendine söylediği olumsuzsözler, o olay sırasında hissedilen gerginliğiartırmaktadır.

Page 34: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Gereksiz Rekabetten KaçınmaHayatta zaten kaçınamadığımız pek çok alanda rekabet duygusunu yaşarız.Ancak hayatın her alanında kazanmak için kendinizi zorlamanız, sizde gereksizgerginliğe ve saldırganlaşmanıza neden olur.Ağlamaktan ÇekinmemeAğlamak istediğimizde ağlamak sağlıklıdır. Eğer içinizden geliyorsa ağlayın,İçinizde tutmayın.

Page 35: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

35

öğrencilerine

“stres yönetimi”

ders veriyordu...

konusunda

Profesör

Page 36: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

36

Sudolu bir bardağı

kaldırıp

öğrencilerine sordu,

Page 37: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

37

"Sizce

bu

su dolu bardağın

ağırlığı ne kadardır ?"

Page 38: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

38

Cevaplar

200 grile

400 gr

arasında değişti.

Page 39: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

39

Bunun

üzerineprofesör

şöyle dedi;

Page 40: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

40

"Gerçek ağırlıkfark etmez. Fakat durum,

bardağı elinizde

ne kadarsüreyle tuttuğunuza göre

değişir.

Page 41: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

41

Eğer,bir dakikalığına tutarsam,

Problem yok.Bir saatliğine tutarsam,

sağ kolumda

bir ağrıoluşacaktır.

Page 42: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

42

bir gün

ambulansçağırmak zorunda

kalırsınız.

Eğer,

boyunca tutarsam,

Page 43: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

43

Aslında ağırlık

aynıdırama

ne kadar uzun tutarsanız

size o kadar

ağır gelir."

Page 44: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

44

"Eğer sıkıntılarımızı

her zaman taşırsak,

er ya da geçtaşıyamaz duruma geliriz,

yüklergittikçe artarak

daha ağır gelmeye başlar.

Page 45: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Yapmamız gereken

bardağı yere bırakıp

bir süre dinlenmekve daha sonra

tutup tekrar

kaldırmaktır."

Page 46: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Yükümüzü

ara sıra bırakmalı,

dinlenip tazelendikten sonra

tekrar yolumuza devam

etmeliyiz...

Page 47: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Dışarıdan evedöndüğünüzde,

Dışarıda yaşadığınız sıkıntınızı dışarıda bırakın.

Nasıl olsa, yarıntekrar alıp

taşıyabilirsiniz.

Page 48: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

Univerist® Education Company

Pk:34736 Kozyatağı I Kadıköy I İstanbul I Türkiye

T: 02167061154 I E-Posta: [email protected]

Teşekkürler

Page 49: Öfke ve Stresle Baş Etme Yöntemi

univerist.com

• KÖSE, A., (2004), Çok Amaçlı Karar Alma Yöntemleri ve Türk Sigorta

Sektörüne Yönelik Bir Uygulama, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Marmara

Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: İstanbul

• MDT Training, (2010), Leadership Skills, BookBoon

• MILKMAN, K.L., CHUGH, D., BAZERMAN, M.H., (2009), How Can Decision

Making be Improved?, Perspectives on Psychological Science, Vol. 4, No. 4,

379-383

• ÖNDER, M., (1998), Örgütsel ve Yönetsel Eklektizm: Toplam Kalite Yönetimi,

Amme İdaresi Dergisi, 31(3), s.37-74

• ÖZBAY, Ö., (2008), Koçluk Yaklaşımının Yönetici Üzerine Etkileri ve Bir

Araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Pamukkale Üniversitesi

Sosyal Bilimler Enstitüsü: Denizli