PPT qualitative research kriangkrai

นายเกรยงไกร พละสนธ นกศกษาสาขา MICT,KMUTNB.

QualitativeResearch.

วจยเชงคณภาพ

Tuesday, November 3, 15

การวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research)

Information and Communication Technology for Education Division, KMUTNB.

เปนการศกษาสถานการณ ปรากฏการณ ทเปนประเดนปญหาของสงคม หรอปญหาของมนษย ทเกดขนและดำเนนไปตามธรรมชาต ในโลกแหงความเปนจรงทกมต โดยมงเนนใหความสนใจขอมลดานความรสกนกคด การใหความหมายหรอคณคากบสงตาง ๆ ตลอดจนคานยม หรออดมการณของบคคล

(ลอชย,2552)



การวจยเชงคณภาพ เกยวของกบขอมลทมลกษณะนามธรรม ความคดเหน ความเขาใจของคน

การเขาใจความคดเหนเหลานนจะทำใหรจกและมความรเกยวกบสงเหลานนมากขน


(ลอชย,2552)




ในกระบวนการคนหาตองคำนงถงสถานการณทกำลงศกษาใหครอบคลมใหมากทสดเพอใหไดขอมลแวดลอมทเกยวของทงหมด

ไดวธการในการพฒนาสงไดสงหนง

ความโปรงใสและการครอบคลมขอมลทกดานเปนสงสำคญ ทสงผลตอคณภาพของการพฒนางานจากผลการวจยทได

คนหา เพอ พฒนา

(ลอชย,2552)



การวจยเชงคณภาพ เนนการทำความเขาใจปรากฏการณอยางลกซง รอบดาน ตามความหมายของคนใน ดวยถอวา ความหมายของความจรง ไมมหนงเดยว (single/ universal) (ตามทผวจยเชอ หรอ เรยนรมา) แตมหลากหลาย (multiple /local/ context specific) การวจยเชงคณภาพ จงมใชการวด ชถก ชผด หรอตดสน ปรากฏการณ

เขาใจ มใชวดและตดสน

Understanding not measuring

(ลอชย,2552)



ฐานคต (Assumtion)

!  เมอมนษยอยรวมกนเปนกลมนานๆสกระยะหนง จะเกดวฒนธรรมในการประพฤตปฏบต

และความเชอรวมกน อนเปนมาตรฐานทจะตดสนวาอะไรควร อะไรไมควร และมาตรฐานอนทำใหบคคลรสกวาสงใดควรทำและ

จะทำอยางไร (Goodenogh.1971)

ฐานคต

(ลอชย,2552)



สงทเปนประโยชนตอระเบยบวธการวจยเชงคณภาพคอA

วธการตความหมายการวเคราะหขอมลจากมมมองทางวฒนธรรมA

ประโยชน

(ลอชย,2552)



การประยกตใชในการวจยเชงคณภาพ8

เนอหา8

วธการ8

บคคลนนไดประสบการณและตความ

เกยวกบโลกอยางไร8

เขาไปสงเกตแบบมสวนรวม : เพอเรยนรประสบการณบคคลอน 8ๆ

การประยกตใช

(ลอชย,2552)



ลกษณะของวธการวจยเชงคณภาพ

- เพอตอบคำถามทตงขน

- ผลจากการวจยควรมนยสำคญ แตไมจำเปนตองเกดซำ

- อธบายวาทำไมจงเกดเหตการณขน

- ผวจยมสวนรวม ไมใชผสงเกต

- ผลมกไมเปนจำนวน



หลกการพนฐาน 5 ประการของการวจยเชงคณภาพ (Wiersma.W, 2000 ; 198-199)

1.เปนการศกษาปรากฏการณในภาพรวม ไมแยกบางสวนหรอบางองค ประกอบมาทำการศกษา2.นกวจยตองเขาไปอยในสนาม และสงเกตสงทศกษาอยางเปนธรรมชาต3.การรบร “ความหมาย” ของสงทเกดขนหรอเปนไปอยางเปนจรงทสดคอ “การวด” ทตองการในการวจย4.ขอตกลงเบองตนใดๆ สามารถลมลางหรอเปลยนแปลงไดโดยขอตกลงใหมหรอขอสรปทคนพบใหม5.ปรากฏการณ กคอรปแบบโครงสรางหลวมๆ ทมความยดหยนในการทำนาย ไมเฉพาะตายตว!

หลกการพนฐาน

(ลอชย,2552)



องคประกอบของการออกแบบการวจยเชงคณภาพ (Wiersma.W, 2000 ; 205)

องคประกอบ

-เลอกกลมเปาหมาย

-เลอกพนท

-ระบชวงเวลาทศกษา

-ระบตวแปรทเปนไปได

-ตงปญหาลางๆ

-คำถามวจย

-อางองทฤษฎตดดน

-สมภาษณ/บอกเลา

-สงเกตบนทกตวอยาง

-ทบทวน/วเคราะห เอกสาร

-จดหมวดหม/ ลงรหสขอมล

-จดโครงสรางขอมลใหม

-ตรวจสอบสมมตฐาน ทฤษฎ

-พรรณนา

Working Design

Working Hypothesis Data Collection

Data Analysis/Interpretation

(ลอชย,2552)



คณลกษณะ 20 ประการของการวจยเชงคณภาพ (Marshall, 1995)

คณลกษณะ 20 ประการ

1.ประเดนทศกษาตองเหมาะกบวธวจยเชงคณภาพ 2.ขจดความลำเอยงทงตวนกวจยและเชงทฤษฎ 3.ปองกนการตดสนคณคาขอมลขณะรวบรวม/วเคราะห 4.มขอมลแสดงความสมพนธของขอคนพบกบความจรง 5.กำหนดคำถามวจยไว แลวหาคำตอบ/ตงคำถามตอๆไป 6.เชอมโยงการศกษาครงนกบครงกอนๆ อยางชดเจน 7.เสนอรายงานวจยทสะดวกในการเขาถงสงทวจย

(ลอชย,2552)



คณลกษณะ 20 ประการ (ตอ)

8.ขอมลทนำเสนอมความครอบคลมและตรวจสอบอยางด 9.ผลวจยมขอจำกดในการอางอง แตสามารถถายโยงได 10.วธการทำงานภาคสนาม และการบนทกมความชดเจน 11.มการสงเกตอยางครอบคลมครบวงจรกจกรรมทศกษา 12.ขอมลทรวบรวมมา สามารถวเคราะหซำ/ตรวจสอบได 13.มการใชวธตรวจสอบคณภาพขอมลทนาเชอถอ 14.มการบนทกภาคสนามเปนลายลกษณอกษร



15.ความจรงถกลวงออกมาจากมมมองทขามวฒนธรรม 16.นกวจยตองมความละเอยดออน และมจรรยาบรรณ 17.ในบางครงผเกยวของในการวจยอาจไดรบประโยชน เชงการเสรมสรางพลงรวม 18.กลยทธรวบรวมขอมลตองมประสทธภาพและเขาถงกลม ผใหขอมล 19.ตองพยายามสราง “ภาพใหญ” ใหเหนภาพตลอดแนวทงระบบ 20.ตองพยายามทำความเขาใจความเปนมาของบรบทองคกร สถาบนวาเปนอยางไร และมบทบาทอยางไร

คณลกษณะ 20 ประการ (ตอ)



ระบบคดของการวจยเชงคณภาพ

- Paradigm (กระบวนทศน)

- Ontology (ณาณวทยา: ความลำลกของศาสตร)

- Methodology (วธวทยา)

- Epistemology (ความเปนองคความรทแทจรง)



กระบวนทศน เนนทการคนหาความรทเปนความจรงจากแหลงรากเงาของขอมล ทเปนแหลงขอมลปฐมภม โดยไมคำนงวาวธการไดมาของขอมลจะมอปสรรค ปญหา หรอความยาก งาย อยางไร เพราะตองการความร ทเปนความจรง ทสำคญคอ ตองไมขด หลกจรยธรรมการวจยในมนษยและสตว ทงนเพราะความรทเปดเผยแลว อาจจะไมถกตองกได นอกจากนยงมความรอกมากทซอนเรนอย

กระบวนทศน

(ลอชย,2552)



ญาณวทยา ใหความสำคญกบความลำลกของศาสตรทตองทำการสบคนอยางละเอยด ไมเชอในปรากฏการณใดๆ หรอขอมลทไดจากเหตการณ ปรากฏการณใด เรองเลาใด งายๆ ตองพสจน สบคนอยางจรงจง ตรวจสอบความแนบในของเนอหาใหความสำคญดานความถกตอง แมนตรง ตลอดเวลา

ญาณวทยา

(ลอชย,2552)



ความลำลกของศาสตร ศาสตรคอความร จะรเรองใดเรองหนงตองรจรงแบบเปนองครวม เนนทำความเขาใจแบบสามรอยหกสบองศา

ความลำลกของศาสตร

(ลอชย,2552)



ระเบยบวธวจยและการวเคราะหขอมล เนนขอมลทเปนขอมลเชงเนอหา ทกมต ใหความสำคญกบรงสรรควทยาในการตความหมาย ในการรวบรวมขอมลไมเนนการกำหนดกรอบ แตอาจเนนทการกำหนดกลมประเดนเรอง แลวทำการรวบรวมขอมลทกมตทเกยวของ เนองจากหวใจคอ ใหความสำคญกบการทำความเขาใจอยางเปนองครวมในปรากฏการทศกษา

ระเบยบวธวจยและการวเคราะหขอมล

(ลอชย,2552)



หลกการในการรวบรวมขอมล คอ ใหความสำคญยดอยกบแนวคด ปรากฏการณวทยา ใหความสำคญกบหลกฐานทเปนความจรงมากกวาความเหน วธการรวบรวมขอมลยดหยนได ไมยดตดกบวธใด วธหนง เพราะเมอปฏบตจรงอาจตองปรบตวตามสถานการณ แตตองไดความรทเปนความจรงจากแหลงรากเงาของขอมล

หลกการในการรวบรวมขอมล

(ลอชย,2552)



- เพราะเชอปรากฏการณวทยา เนนความจรงมากกวาความเหน- ในการออกแบบสงแรกทตองพจารณาคอ ตองทราบกอนวา หรอ แววๆ มาวาเรองนนๆ มปรากกฎการณอยทไหน มจรงทไหน เกดขนกบใคร แตเราตองการจะรลก รจรง อยางละเอยด และชดเจน มากยงขน วาเปนอยางไร มเหต และผล ความเกยวของกนอยางไรบาง

- ดงนน เมอ ม ปรากฏการณใด เหตการณใด เรองใด ทโดดเดน และนกวจยอยากทราบ วธคด คอ ตองเนนในดาน ปรากฏการณ กอน ตองมเรอง ทเปนประเดนทเกยวของกบปรากฏการณกอน

ใหความสำคญกบปรากฏการณ “เรอง”และแหลงปฐมภมของปรากฏการณ

การออกแบบการวจยในเชงคณภาพ



*ปรากกฎการณ * แหลงขอมล

*วธการออกแบบการวจย

หลกการสำคญในการออกแบบ

- การวจยเอกสาร - การวจยจากขอมลเรองเลา

- การวจยแบบมานษยวทยา - การวจยแบบชาตพนธวรรณา

- การวจยแบบ อตถประวตศกษา - การวจยแบบการเนนกรณศกษา

- การวจยเชงคณภาพประยกต



วางหลกเกณฑการคด วาจะรวบรวมขอมลดวยวธใดบาง และระบวาผรคอใคร1). ไมเนนผร แตเนนหลกฐาน และปรากฏการณ พบมากในงานวจยเอกสาร การวเคราะหเนอหาจากภาพถาย ภาพวาด วตถ ฯลฯ เนองจากเชอในปรากฏการณวทยา ดเอง อานเอง จบเอง สมผสเอง เหนเอง ฯลฯ ดวยการสงเกต พจารณาตความหมาย ดวยตนเองไมตองสอบถามใคร ใหความสำคญกบเอกสารอางอง กได เชน การวจยจากเอกสาร รปภาพ วตถ หลกฐาน ฯลฯ และการเขารวมศกษาแบบการสงเกตอยางมสวนรวม ทเปนการรวบรวมขอมลแบบเผชญหนาทกอยางกบแหลงปรากฏการณดวยตนเอง เพราะเชอมนในความสามารถและความแมนตรงของตนเอง

หลกเกณฑการคด



2). เนนหลกฐาน ปรากฏการณ และผร หลกการนนยมมากทสด เพราะผรจรง คอ ผทเกยวของกบเหตการณ ปรากฏการณ พฤตกรรมและหลกฐานจรงๆ มการประพฤต มการปฏบต มการกระทำ มการแสดงออก สามารถอธบาย บอก เลา ไดละเอยด เปนขอมลจรง เพมความเขาใจในขอมล ขยายความละเอยดขน

หลกเกณฑการคด



Observing through the eyes of someone else using open research

question

สำรวจผานมมมองของผอน โดยใชคำถามปลายเปด


(ลอชย,2552)



การวจยเอกสาร

- ตองระบลวงหนาวา เอกสารทเปนแหลงขอมลมเอกสารใดบาง หากระบชอผแตง ป พ.ศ. ค.ศ. ไดยงด

- แหลงทจะไปรวบรวมขอมลเอกสาร เชน หอสมดแหงชาต หองสมดประชาชน มลนธ วด สถาบนทางการศกษา หอจดหมายเหต สำนกพมพ พพธภณฑ รานคา บาน สำนก ฯลฯ หนงสอขอแสดงความยนยอม และการอนเคราะหรวบรวมขอมล

- ระบอปกรณทตองใช สมดบนทก แบบคดลอกขอมล กลองถายรป เครองถายเอกสาร กระดาษวาดเขยน ดนสอ ปากกา เครองคอมพวเตอร เครองสแกน ฯลฯ

เนนหลกฐานแตไมเนนผรการรวบรวมขอมล

(ลอชย,2552)



เนนหลกฐานแตไมเนนผรการรวบรวมขอมล

การรวบรวมขอมล ณ. แหลงปฐมภม การสงเกต นกวจยเนนการรวบรวมขอมลแบบเผชญหนากบแหลงปรากฏการณดวยตนเอง ไมตองการรวบรวมขอมลจากผร ศกษาและรวบรวมขอมลตามประเดนทสนใจ เนนทำความเขาใจแบบเปนองครวมทงหมด เม อขอความอนเคราะหเพ อรวบรวมขอมลไดแลว ทำการรวบรวมขอมลดวยตนเองอยางละเอยด ตรวจสอบความแมนตรงของขอมลดวยการสงเกตปรากฏการณตลอดเวลา



ใหความสำคญหลกฐานเนนผรการรวบรวมขอมล

การวจยเอกสาร ทเนนความรจากผร ขอมลใหชดเจน ตองระบผรไวลวงหนาวา ประกอบดวยใครบาง หากไมทราบลวงหนา แสดงวาออกแบบการวจยไมเปน เปนการกำหนดไวกอน เพมเตมไดอกปรบแกไดเสมอ

การสงเกตอยางมสวนรวม นกวจยเนนรวบรวมขอมลดวยตนเอง ตองการเผชญหนากบขอมลดวยตนเอง พรอมกบตองการทราบรายละเอยดทเปนการขยายความปรากฏการณ จากผร ตองทำการรวบรวมขอมลจากผทเปนผรจรงจากเรองนนๆ มการตดตามสอบถาม การสมภาษณจากผรจรงในปรากฏการณทศกษา



การเปดตวในการรวบรวมขอมลเมอตองการใชการสงเกตอยางมสวนรวม

มหนงสอถงผนำชมชน เรมเปดตวดวยการคยกลมแบบธรรมชาต พรอมกบการทำแผนทเดน

ดน ศกษาปรากฏการณทสนใจ และคาดวาจะนำไปสการตอบคำถามวจย คนหาเอกสาร วตถ และผร พรอมกบวางแนวทางทจะรวบรวมขอมล แบบการสมภาษณกลม หรอ การสมภาษณเดยวตอไป

ใหความสำคญหลกฐานเนนผรการรวบรวมขอมล



การสนทนากลม

แบบธรรมชาต

การสนทนากลม หรอการสมภาษณกลมทกแบบ เชอในฐานคดของทฤษฎอทธพลกลม ผรไมเกอเขน พลงกลมทำใหกลาแลกเปลยน พดคย ทำใหเขาถงขอมลได

การสนทนากลมแบบธรรมชาต ม 2 ลกษณะ - การสนทนากลมแบบกลมใหญ เนนขนาดกลมหลายคน เชน อาจจะประมาณ

6 คนขนไป ทอยรวมกนเองแบบธรรมชาต ชวยใหไดขอมลหลากหลาย บางครงลก บางครงตน แตสามารถชวยใหคนหาผรจรงได

- การสนทนากลมแบบกลมเลก ขนาดกลมประมาณ 2- 5 คน ทอยแบบธรรมชาต สามารถชวยใหไดขอมลลก ตน และความหาผรจรงตอไปได

การสนทนากลมแบบธรรมชาต: แบบและขนตอนสำหรบการรวบรวมขอมลและการคนหาผรจรง



การจดตงกลมสนทนา

เนนพฤตกรรม การกระทำ การแสดงออก และเรองเลาจากผรทคดสรร เนนภมหลงและบคลกภาพของผเปนสำคญ ม 2 ลกษณะ การสนทนากลมแบบเจาะจง ทมหลกเกณฑ ในการคดผรจรงเขารวมการสนทนากลม ตองมแบบคดคนเขากลม เชอในหลกความคลายคลงกนของบคลกภาพของสมาชกกลมเพราะตองการปองกนการขมทางปญญาในวงสนทนา มการวางแนวคำถามการสนทนากลมไวบาง ปรบแกไดตามสถานการณ จำนวนผรในกลมจะประมาณ 7 -12 คน ใชเมอปรากฏการณทศกษา มจำนวนผรมาก หาผเขาสกลมไดงาย

การสนทนากลมยอยแบบเจาะจง แนวคดและหลกการเหมอนการสนทนากลมแบบเจาะจงแตจำนวนผรมประมาณ 2-6 คน ใชเมอมจำนวนผนอย

การจดตงกลมสนทนา: การออกแบบวธการรวบรวมขอมลทเนนทฤษฎอทธพลกลมของผรทคดสรร



การเจาะลก หลกการของการเนนทำความเขาใจแบบเปนองครวม ตองรเรองนนอยางแทจรงแบบ 360 องศา

การคนหาผร - หากเปนการวจยแบบเอกสาร เชน จดหมายเหต กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ตำรา บนทก การเรยบเรยง งานเขยน ฯลฯ สามารถระบ ผรวา ประกอบดวยใครบางไวลวงหนา

- หากเปนการรวบรวมขอมลในชมชน หรอ กลมคน มกเปดตวดวยกระบวนการกลม ทงแบบธรรมชาตหรอ แบบเจาะจง หรอ อาจคนพบจากการสงเกตอยางมสวนรวม ทเรยกวา การปกมด หรอ ปกธง หลงจากนนตดตามสมภาษณ ดวยการสาวตอไปจนถงผรจรง

การสมภาษณเดยวแบบเจาะลก

การสมภาษณเดยวแบบเจาะลก: การออกแบบการรวบรวมขอมลกบผรทรจรงในปรากฏการณทศกษา



รศ. ดร. ลอชย ศรเงนยวง (2552) เอกสารประกอบการสอนการวจยเชงคณภาพ. มหาวทยาลยมหดล.

แหลงอางอง
