1

Structuur

of

Chaos

Hans Wamelink

Relatics Klantendag 30 juni 2016

2

3

4

5

6

7

• Extra foto sydney opera house

8

9

10

11

12

30-6-2016

Challenge the future

Delft University of Technology

14

15

Categorie Oorzaken

Technisch Fouten in de voorspelling zoals prijsstijgingen, slechte opzet van een project, onvolledigheid van schattingen Scope wijzigingen Onzekerheid Ongeschikte organisatiestructuur Ontoereikend beslissingsproces Ontoereikend planningsproces

Economisch Bewuste onderschatting veroorzaakt door: - Gebrek aan incentives - Gebrek aan middelen - Inefficiënt gebruik van middelen - Toegewijd financierings proces - Zwak contract management - Strategisch gedrag

Psychologisch Neiging tot optimisme Cognitieve aanleg van mensen Voorzichtige houding richting risico’s

Politiek Doelbewuste onderschatting van kosten Manipulatie van prognoses Private informatie

Oorzaken van kostenoverschrijding naar: (CANTARELLI, ET AL., 2010)

16

Succesfactoren projecten

• Duidelijke projectmissie: scope

• Verstandige selectie van de juiste partijen

• Verstandig plannen en bewaken

(project cyclus)

• Teambuilding & Leiderschap

17

Succesfactoren projecten

• Duidelijke projectmissie: scope

• Verstandige selectie van de juiste partijen

• Verstandig plannen en bewaken

(project cyclus)

• Teambuilding & Leiderschap

18

Analyse

19

20

• Rijksmonument

• 127 miljoen Euro (finally)

• 22000 m2 BVO – 13000 m2 oud

– 9000 m2 nieuw

• Wordt gezien als: – succesvol project

(kwaliteit, functie, waarde voor de stad)

– Niet succesvol: (tijd, geld)

21

22

• 1989: ambitie document

• 1992: Gemeente selecteert architect Venturi

• 1994: Beëindiging samenwerking met

Venturi

23

• 1994: selectie architect Siza

• 1995: discussie in Amsterdam over plan Museumplein (stakeholders: musea, stad, stadsdeel Oud-Zuid)

• Siza maakt verschillende ontwerpen

• 2002: budget ontoereikend: pauze

• 2002: commissie: naar integraal plan “toekomst Stedelijk Museum)

• Conclusie: ontwerpen Siza sluiten niet aan bij toekomstige ambities

24

• 2004: nieuw programma van eisen

• Benthem Crouwel als architect geselecteerd

• 2007: Selecteren van aannemer: traditionele aanbesteding: slechts één geïnteresseerde aannemer: 35% boven budget

• Na onderhandeling: slechts 5 miljoen tekort

• Gemeente stelt extra budget beschikbaar

25

• Gekozen

ontgravings-

methode

bouwput levert

problemen

26

• Twijfels over gekozen

alternatief

staalconstructie

27

• 2011: aannemer gaat failliet

• 2011: andere aannemer neemt

werkzaamheden over

• 2012: Stedelijk Museum opgeleverd

28

29

30

31

32

Ambitie-document

Ontwerp wedstrijd

Ontwerp Venturi

PVE Twijnstra Gudde

Ontwerp Siza Integraal plan PVE

Ontwerp Benthem Crouwel

Aannemer selectie

Tweede aannemer

Oplevering

1989 1992 1993 1994 1996 2002 2004

2004 2007 2011 2012

Stop Venturi

Scope wijziging budget

? ? ? ?

? ? ?

? ? ?

33

Omgaan

met

onzekerheid

34

35

Omgaan met onzekerheid?

36

Preliminary Design

Design Synthesis

System Concept Exploration

System Integration

Test

Element Integration &

Test

System Element Data Reduction & Assessment

Component Fabrication, Assembly, Integrate, & Test

37

Wat is het probleem?

• Onzekerheid over

– Wat de bedoeling is

– Welke oplossingen we kennen

– Welke oplossingen er zijn die we niet kennen

38

39

40

BK-City

41

42

43

44

Scope?

45

Scope?

46

47

Programma van Eisen

ORGANISATIE

• 1400 BSc studenten

• 1675 MSc studenten

• 450 FTE staf

• 800 medewerkers

• 170 0,0 fte

• 270 Parkeerplaatsen

GEBOUW

• 700 BSc STUDIO werkplekken

• 830 MSc STUDIO werkplekken

• 470 werkplekken

• 350 extra werkplekken

• 044 vergaderzalen

• 005 college zalen

• 001 bibliotheek

• 001 restaurant

• 003 bars

48

Programma van eisen (2)

49

50

Werkwijze

• Ontwerpend orde in chaos brengen

– Randvoorwaarden in twee weken (pve in cijfers)

– Oplossing in 2 weken daarna

– Verhaal -> leidraad voor het gehele team

– Ontwerpsessies in pressure cooker: Besluiten in team ontwerpers en bouwers; aanpassingen in pve en ontwerp

• Detaillering door bouwer(s)

• Traditioneel projectmanagement

51

52

53

54

55

70

71

luchtfoto gebouw

72

Ambitie-document

Ontwerp wedstrijd

Ontwerp Venturi

PVE Twijnstra Gudde

Ontwerp Siza Integraal plan PVE

Ontwerp Benthem Crouwel

Aannemer selectie

Tweede aannemer

Oplevering

Conclusie

1989 1992 1993 1994 1996 2002 2004

2004 2007 2011 2012

Stop Venturi

Scope wijziging budget

? ? ? ?

? ? ?

? ? ?

73

Conclusie: ontwerpend denken

PVE Ontwerp bouwen

PVE Ontwerp bouwen

74

Bereidheid te veranderen

75

• We have found over the years that the ideal brief

is probably one or two pages even for the most

complex project. Many clients think they have got

to produce something that is two inches thick

before an architect can even put pen to paper.

We prefer it the other way round, we prefer the

thinnest possible information so that we can get a

grasp on the whole thing and gradually embellish

it with detail later.

(Lawson 1994)

76

Ontwerpend Denken

Architectuur

77

Tim Brown – 2008 Harvard Business Review

78

• Proces: inspiration – ideation – implementation

• Profiel van een design thinker

– Empatisch

– Integraal denker

– Optimist

– Experimentalist

– Samenwerker

79

Succesfactoren projecten

• Duidelijke projectmissie: scope

• Verstandige selectie van de juiste partijen

• Verstandig plannen en bewaken

(project cyclus)

• Teambuilding & Leiderschap

80

Succes met het volgende project!