Serap EREN 07121022

Piyano, tuşlu bir çalgıdır. Tuşlarına basıldığında, sahip olduğu karmaşık çekiçli mekanizma sayesinde tellere

vurarak ses veren klavyeli çalgıdır.Yapım biçimi ile duvar (konsol) ve kuyruklu (salon / konser / grand) adı verilen çeşitleri vardır. Piyano kelimesi İtalyanca “Güçlü ve Hafif sesli klavsen (harpsikord) –gravicembalo col piyano e forte” ‘den gelir. pianoforteolarak adlandırılması da bundandır. Atası, klavsenden en önemli farkı, tuşa basarken uygulanan kuvvete göre çıkan sesin şiddetinin de aynı yönde değişken olmasıdır.

Duvar piyanosu : Telleri ve armoni tablosu düşey olan piyanodur.Elektro piyano : Rezonansı çalgının mekanizmasına dahil olan ya da dışarıdan bağlanan yükselteçlerin sağladığı piyanodur.Hazırlanmış piyano : Tellerinin arasına Çalgının tınısını değiştirecek nesnelerin (çivi, tahta, maden ya da kauçuk parçaları) yerleştirildiği piyanodur.Kuyruklu piyano : Telleri ve armoni tablosu yatay olan piyanodurMekanik piyano : 1880’e doğru Amerika’da icat edilen otomatik piyano(üzerinde dişler bulunan tahta bir silindir, bir zemberekle döndürülür ve çekiçleri hareket ettirir.)Pnömatik piyano : Pirinç ve cetvelin (Pan Flür Denir) delikleri ile uyuşan karton bir rulonun deliklerinden çalgının içine hızla giren havanın basıncıyla çekiçlerin hareket ettiği otomatik piyano.

Bir piyano 7 bini geçen parçadan oluşur.piyanoyu oluşturan parçalar ise preslenmiş yün, çelik, bakır ve tahta parçalarından oluşur. piyanonun değerli olmasının sebepleri arasında neredeyse tamamen elde yapılması başı çekiyor.

piyano İlk tuşu La-0, son tuşu Do-8 olma üzere toplam 88 tuştan oluşur.

piyanonun Çekiç Mekanizması

1)Tuş

2)Tuş ayarı

3)Şövale

4)Eşapman ayarı

5)Eşapman kolu

6)Çekiç kenar vidası

7)Tekrarlama vidası

8)Çekiç sapı

9)Tekrarlama kolu

10)Çekiç başı

11)Çekiç yakalayıcı

12)Susturucu kiriş çatalı

13)Susturucu kirişi

14)Susturucu kaşığı

15)Susturucu

16)Tel

17)Madeni plaka

18)Zımba

19)Akort çivisi

20)Çivi yatağı

Piyano imalatında 3 materyal kullanılır. Ahşap, metal ve çuha/keçe.Ahşap malzeme hem Armoni (ses) tablası (soundboard) olarak, hem iç mekanizma parçalarında hem de dış bölüm de mobilya olarak kullanılır.

Armoni (Ses) Tablası Piyanonun en önemli temel malzemelerindendir. Piyanonun arka bölümünde montajlıdır. Çok kaliteli sedir cinsi özel kurutulmaya tabi tutulmuş çok özel ağaçlardan imal edilir.Piyanonun en nazik malzemelerindendir.

Piyanoda üç pedal (ayaklık) vardır. Sağdaki pedal “Yastık Pedalı” dır. Bu pedala basılırsa bütün yastıklar kalkar ve teller serbestçe titreşebilir. Pedal bırakılınca ise yastıklar yeniden tellere değer. Soldaki pedal; “Yumuşak Pedal” da denilen tek tel pedalıdır. Bu pedala basılınca bütün mekanizma olduğu gibi bir parça kayar ve böylece çekiçler her ses için gerilmiş bütün tellere değil yanlızca bir veya iki tele vurabilir. Böylece ses şiddeti azalır. Ortadaki pedal “Uzatma Pedalı” dır. Bu pedal yastık pedalı gibi bütün sesleri değil yanlızca pedala basıldığı sırada çalınmakta olan sesleri uzatır.

Piyanoda üç pedal (ayaklık) vardır. Sağdaki pedal “Yastık Pedalı” dır. Bu pedala basılırsa bütün yastıklar kalkar ve teller serbestçe titreşebilir. Pedal bırakılınca ise yastıklar yeniden tellere değer. Soldaki pedal; “Yumuşak pedal” da denilen tek tel pedalıdır. Bu pedala basılınca bütün mekanizma olduğu gibi bir parça kayar ve böylece çekiçler her ses için gerilmiş bütün tellere değil yanlızca bir veya iki tele vurabilir. Böylece ses şiddeti azalır. Ortadaki pedal “Uzatma Pedalı” dır. Bu pedal yastık pedalı gibi bütün sesleri değil yanlızca pedala basıldığı sırada çalınmakta olan sesleri uzatır.

Piyanonun bir diğer temel malzemesi de kumaş cinsi çuha ve keçedir. Tokmaklar ve susturucular bu malzemeler kullanılarak elde edilir. Güve ve haşarat için giysilerde kullandığımız naftalin veya bu işi görebilen böcek savar kullanmak gerekir.

Piyano imalatında 3 materyal kullanılır. Ahşap, metal ve çuha/keçe.

Ahşap malzeme hem Armoni (ses) tablası (soundboard) olarak, hem iç mekanizma parçalarında hem de dış bölüm de mobilya olarak kullanılır. Ses Tablası Piyanonun en önemli temel malzemelerindendir. Piyanonun arka bölümünde montajlıdır.Görevi , tokmaklanıp titreşimle elde edilen sesi temiz hale getirmek ve yükseltmektir.(Amplifize etmek) Çok kaliteli sedir cinsi özel kurutulmaya tabi tutulmuş çok özel ağaçlardan imal edilir.Piyanonun en nazik malzemelerindendir.

Klavyenin kumanda ettiği bir mekanizmanın çekiçleri, bir sıra teli vurarak titreştirir.Parmağın tuşa basması ile birlikte, çok ince ayarlanmış bir sıra olay birbirini izler. Tele vuracak çekicin vuruşu yapar yapmaz telden ayrılması gerekir ki, telin titreşimini söndürmesin. Çekicin tele vurduktan sonra sıçramasını önlemek gerekir. Hemen, ikinci bir vuruşa hazır olmalıdır. Yani, vuruş mekanizması hızla başlangıçtaki durumuna dönebilmelidir. Ayrıca seslerin birbirine karışmasını önlemek için ardı ardına vuruşlar yapılırken, bir önce titreştirilen tellerin söndürülmesi gerekir. Yani, tuşa basılınca ses başlamalı, bırakınca da kesilmelidir. Bütün bunları büyük bir incelikle yapabilen düzeneğe piyanonun mekanizması denir. Mekanizma, anlaşılması zor, karmaşık bir sistemdir. Her tuşa 80kadar parça düşmektedir.

Piyano çok özel ve nazik bir müzik aletidir. Isı değişimlerinden ,nemden ,direkt güneş ışığınden ve soğuk/sıcak hava akımlarından (cereyan) hemen etkilenir.

Aşırı rutubet den, aşırı sıcak ve soğuktan ve de aşırı kuru havadan korumak gerekir. Piyano Kalorifer peteği ve Baca geçen duvar gibi yerlere kesinlikle yakın olmamalıdır. Direkt Güneş ışığına maruz kalabilecek yerler ve hava akımının etkili olduğu Balkon kapısı veya dışa açılan pencere de aynı yasaklı alanlardır. Yani nem kadar çok kuru bir ortamda aynı derecede zararlıdır. Ama kesinlikle piyanonun içine sulu bir kap konulmamalıdır.

1- Piano rutubetsiz , ısısı sık sık aşırı bir şekilde değişmeyen bir ortamda bulunmalıdır.Yani ne aşırı nemli nede aşırı kuru ortam olmamalı. Stabil olan ısı ve orta nemli bir ortam en iyi alandır. Piayano’nun yanında Okaliptus cinsi bir çiçek veya bir bitki bulunması çok kuru ortamlar için bir çare olabilir.

2- Duvara 5-10 cm.aralık olmalı.Duvara sıfır yapıştırılmış halde olmamalı.

3- İki kapı veya iki pencere arasına , bacaya veya kalorifer peteğine yakın olmamalı.

4- Direk güneş ışığına maruz kalmamalı. Bu durum hem piyanonun ses tahtasına ,hem akort sistemine hem de mobilyasına zarar verecektir.

5- Piyanonun içine küçük bir kese ile naftalin veya güve savar gibi ilaç koyunuz etkisi geçince de yenileyiniz.

6- Temizlik nedeniyle piyano yerinden oynatılmamalıdır.

7- Günümüz piyano’larında genellikle polyester boya kullanılmaktadır. Temizlik eski bir penye bezle hafif nemli olarak yapılmalıdır. Piyanonun iç temizliği Akordör tarafından yapılmalıdır.

8- Akort ve genel bakım her yıl kalorifer veya diğer ısınma araçlarının kullanıma başlanmasından 15-20 gün sonra yapılmalıdır.(Akort yapıldıktan sonra 6 saat piyano çalınmamalıdır)

9- Piyano çalınmadığı zamanlarda ön kapağı kapalı tutmak faydalıdır. Uzun süre açık bırakılması ön bölümde boya tonunun değişikliğine ve de piyanonun içine toz girmesine sebep olacaktır.

10- Yüksek seviye ve uzun süre piyano çalanlara , eksersiz çalışmalarını Piyanonun farklı bölümleri kullanarak yapmaları önerilir.Hep aynı bölümler kullanılarak yapılan eksersiz çalışmaları bir müddet sonra piyanonun bazı bölümlerinde fazla kullanımdan ötürü problem (balans sorunu)yaratacaktır.

Piyanon taşınmasını, ilk regülajını ve akordunu mutlaka uzman bir yetkili yapmalıdır. Temizlik nedeniyle piyano yerinden oynatılmamalıdır(akord hemen bozulur). Piyanonun düzeninin uzun süre bozulmaması için tellerin gerginliklerinin korunması gerekir. Yani, ayar (akort) çivileri tellerin zorlaması altında eğilmemelidir. Bu durum çivilerin zamanla aşırı gevşemesine ve akort tutmamasına neden olacak pahalı arızalara neden olabilir. Ayar (akort) çivilerine gerekli dayanıklılığı sağlayabilmek için piyanonun akordu yılda iki kez mutlaka yaptırılmalıdır(en sağlıklı seçim, ilkbahar ve sonbahar aylarıdır). Profesyonel bir piyanist, her provadan önce piyanosunu akort ettirdiği gibi konserden önce de akort ettirmektedir. Piyanodaki deri, keçe, çuha ve pimler vs. kullanımdan dolayı zamanla aşınacağı için gerekli bakımını ve onarımını zamanında yaptırılmalıdır.