20.05.2014

1

ƏMƏYİN MÜHAFİZƏSİ

VƏ TƏHLÜKƏSİZLİYİ

2

3

4

SAĞLAM, FİZİKİ VE SOSİAL

BAXIMDAN TAM YAXŞI HALDA

OLMAKDIR

İŞÇİNİN SAĞLAMLIĞI VƏ TƏHLÜKƏSİZLİYİ?

• İş yerlərində işin görülməsi əsnasında, müxtəlif

səbəblərdən qaynaqlanan sağlığa zərər verə biləcək

şərtlərdən qorunmaq məqsədiylə edilən sistemli və

elmi işlər

5

Istehsalın reallaşa bilməsi üçün;

• VACİB OLAN ÜÇ ÜNSÜRÜN UYĞUNLUQ İÇƏRİSİNDƏ OLMASIDIR.

6

+ + = TƏHLÜKƏ VƏ

RİSK

ENERJİ DƏZGAH İŞÇİ

İŞ SAĞLIĞI VƏ TƏHLÜKƏSİZLİYİNİN ƏSAS ÖLÇÜSÜ

7

1- SAĞLAMLIĞI

Işçilərın sağlamlığının qorunması

2-TƏHLÜKƏSİZLİK

İş mühitindəki təhlükələrin aradan qaldırılmasına istiqamətli işlər.

Bir başqa ifadə ilə.

Insanın ən əsas hüququ olan yaşamaq haqqını təhdid edən və çox vaxt

qarşımıza qəzalar və peşə xəstəlikləri olaraq çıxan təhlükələrdir

-İNSANLARI QORUMAQ

-Zərərli ünsürlərin aradan qaldırmaq və ya ən aşağı səviyyəyə endirmək .

Yəni daha təhlükəsiz bir iş mühiti təmin etməkdir.

Iş sağlamlığı və təhlükəsizliyinin məqsədləri

• 1 - işçini qorumaq

2 - Istehsalın təhlükəsizliyini təmin etmək

3 -müəssisənin təhlükəsizliyini təmin etmək

• TƏHLÜKƏSİZLİK

• Risklərin, təyin olunmamış bir zaman aralığı

• müddətində, qəbul edilə bilən səviyyədə

• qalmasını ifadə edir.

8

Nə üçün işləyirik

• HƏYATDA QALMAQ

• İmkanlarımız daxilində

ailəmizin, özümüzün

ümidlərini qarşılamaq

• və daha yaxşi bir həyatla

təmin etmək

• Əsas ehtiyaclarımızı ödəmək

9

İşləməzsək nə olar

• HƏYATDA QALMARIQ

• Ailəmizin, özümüzün

ümidlərini qarşılayıb

• və daha yaxşi bir həyatla

təmin edə bilmərik.

• Əsas ehtiyaclarımızı

ödəyə bilmərik

10

Hansı vəziyyətdə işləyə bilmərik

11

Yaşlı olduğumuz üçün iş görə bilməgücümüzü itirdiyimiz zaman.

Iş görə bilmə gücümüzə təsir edəcəkdərəcədə zədələndiyimiz zaman.

TƏHLÜKƏ RİSK

12

?

TƏHLÜKƏ

• İşin istehsalı və icrası əsnasında meydana

gələn təhlükəli vəziyyət və təhlükəli

davranışların zaman və məkan şərtlərində

bir araya gəlməsindən qaynaqlanan, ölüm,

xəstəlik, zədə və ya ziyana səbəb verən

istənməyən hadisə

13

TƏHLÜKƏ

• BİR ADAMA, MADDƏYƏ, CİHAZA, İŞƏ VƏYA İŞ İCRASINA;

ŞİKƏSTLİK, XƏSARƏT, İTKİ VƏYA ZƏRƏR

• VERMƏ EHTİMAL OLAN HƏR ŞEY

• TƏHLÜKƏDİR

• TƏHLÜKƏNIN TƏYIN OLUNMASI

• İŞÇİ HƏR BİR ENERJİ MƏNBƏYİ YA DA TƏHLÜKƏLİ

• MATERIALLAR ILƏ TƏMAS EDƏRMİ?

• - ELEKTRİK

- İSTİ-SOYUQ

- KIMYƏVI MADDƏLƏR

- RADIASIYA

- QAZLARI YA DA TÜSTÜLƏRI

- SU YA DA BUXAR

- QEYRI-KAFI HAVA

14

RİSK

• TƏHLÜKƏ VƏZİYYƏTİNDƏKİ

• ZƏRƏRİN REALLAŞMASININ,

• MEYDANA GƏLMƏSİDİR.

• İŞ YERINDƏ, MEYDANA GƏLƏ

• BILƏCƏK, IŞCILƏRƏ VƏ YA IŞ

• ƏTRAFINA ZƏRƏR YADA ZIYAN

• VERICI XARAKTERLI BIR

• HADISƏNIN, MEYDANA GƏLMƏ

• EHTIMALININ ZƏRƏR VERMƏ

• DƏRƏCƏSI ILƏ BAĞLIDIR

15

RİSK

Risk = E x D

E: Ehtimal

D: Zərərın dərəcesi

1616

Təhlükələrdən

qaynaqlanan bir

hadisənin,

meydana gəlmə

ehtimalı ilə zərər

vermə

dərəcəsinin

Birləşməsidir.

DİQQƏTLİ İŞLƏ !

17

GÖRÜNMƏZ QƏZA DEDİYİN SƏNİN GÖRMƏDİYİNDİR!!!

Azercosmos Confidential & Proprietary 18

Xahis edirık piyada

keçidindən istifadə

edin

19

2020

21

22

• - HƏRƏKƏTLƏ YA DA UÇAN OBYEKT

- DÜŞƏN MATERIALLAR

23

İŞÇINI NƏİSƏ VURA BILƏR Mİ?

- DURAN YA DA HƏRƏKƏTLI OBYEKT

- ITI KÜNCLƏRƏ

- BIRDƏN ÇÖLƏ ÇIXAN OBYEKT

İŞÇİ HƏR HANSI BİR ŞEYİN İÇİNDƏ-ÜZƏRİNDƏ-YA DA ARASINDA SIXILARMİ?

• - AÇILIB BAĞLANAN OBYEKT

- HƏRƏKƏTLİ VƏ YA DURAN OBYEKT

24

İŞÇİ SÜRÜŞƏRƏK VƏ YA BİR YERƏ ILIŞƏRƏK YIXILARMİ?

- AYNI SEVİYED AHA -E

25

- EYNI SƏVIYYƏDƏ

- DAHA AŞAĞI SƏVIYYƏYƏ

HƏDDİNDƏN ARTIQ MƏCBURETMƏ EHTİMALI VAR MI?

•

• - QALDIRARKƏN - ÇƏKƏRKƏN - ITƏLƏYƏRKƏN

• SUALLARIN HƏR BİRİ CAVABLANARAQ POTENSIAL QƏZALARIN VƏ

• TƏHLÜKƏNİN SƏBƏBİ TƏYIN OLUNA BILƏR. BU TƏYIN ETMƏLƏRLƏ İŞYERİ

• DAHA TƏHLÜKƏSIZ VƏ EFFEKTIV HALA GƏTİRİLƏ BİLİR.

26

RİSKİN DƏYƏRLƏNDİRİLMƏSİ

27

Sistematik olaraq

Təhlükələri müəyyənləşdirmək,

Riskləri ortaya çıxarmaq və

Risklərə nəzarət etmək

üçün uyğun keyfiyyət və / və ya kəmiyyət

üsulları istifadə edilərək

görülən işlərin

cəmidir.

QƏBUL OLUNAN RİSKLƏR

28

Qanuni zərurətlər və müəssisənin

İSQ siyasət və proqramları

nəzərə alındığında, qəbul edə

biləcək səviyyəyə endirilmiş risk.

RİSK YÖNETİMİ-İNSAN HATASINI ANLAMA

29

İnsanlar bir şeyi niyə edərlər?

QƏZAYLA

-Savadsizliq

-Məlumatsizliq

-Dalğınlık

-Rahatlık

-Düşüncəsizlik

Qəstli

-Etməyə məcbur

etmə

-İstəyərək etmə

QƏZALARIN ƏSAS SƏBƏBLƏRİ (4M)

30

İnsan. Səhvlərə səbəb olan insan faktoru.

Dəzgah. Uyğun olmayan, qoruyucusuz dəzgah

və avadanlıq kimi fiziki amillər

Ətraf-mühitMəlumat, məlumatlandırma, iş

metodları və ekoloji amillər

Rəhbərlik Idarəetmə amillər

QƏZALARIN ƏSAS SƏBƏBLƏRİ (4M)

• Insan• 1- Psixologiya səbəbləri.

unutqanlıq, narahatlıq-kədər-kədər, ətraf mühitə təsirlər, məcburi davranış, unutqan

davranış, səhv davranış, və s

• 2- Fiziki səbəblər.

Yorğunluk, yuxusuzluq, spirt, xəstəlik və s.

• 3- İş yerləri səbəbləri.

insan əlaqələri, komanda çalışması, ünsiyyət və s

•

• Maşın

1-Xətalı maşın və avadanlıq yerləşməsi.

2-Natamam və ya xarab qoruyucular.

3-Qeyri-kafi standartlaşdırma.

4-Qeyri-kafi nəzarət və qayğı.

5-Qeyri-kafi mühəndislik xidmətləri və s.

•

31

QƏZALARIN ƏSAS SƏBƏBLƏRİ (4M)

• Rəhbərlik

1-qeyri-kafi rəhbərlik orqanizasyonu.

2-Tamamlanmamış qaydalar və təlimatlar.

3-Qeyri-kafi güvenilik rəhbərlik planı.

4-təhsil və tədris çatışmazlığı.

5-Uyğun olmayan nəzarət, idarəetmə və rəhbərlik.

6-Uyğun olmayan işçilər məşğulluğu.

7-qeyri-kafi sağlamlıq yoxlamaları və s

• Media (ətraf-mühit)

1-Qeyri-kafi iş məlumatı,

2-uyqu olmayan iş metodu,

3-uyqu olmayan iş yeri və mühiti və s,

32

Əməyin mühafizəsi və Təhlükəsizliyi Mədəniyyəti

• Qarşısını almaq ödəməkdən daha asandır.

•

• Təhlükəni aradan qaldırmaq ağılnan

• Qorunmakla mümkündür

33

Qabaqlayıcı tədbirin nəticələri

•

Ola biləcək qəzaların qarşısının alınması

• Daha insani davranış

• Səmərəlilik

• Məhsuldarlıq

• Gəlirlilik hədəflərini tutmaqdır.

34

35

İş qəzaları və ya peşə xəstəlikləri, hər

ikisi də əvvəldən olması planlanmayan və

istənməyən hadisələrdir.

İş təhlükəsizliyinin təmin edilməsi işləri,

təhlükəli vəziyyət və hərəkətlərin aradan

qaldırılması mövzusunda sıxlaşar

36

İŞ QƏZASI = TƏHLÜKƏLİ VƏZİYYƏT + TƏHLÜKƏLİ HƏRƏKƏT

Kimi ifadə edilsə, bu iki riskdən birinin 0 (sıfır) olması halında qəza ehtimalı

da 0 (sıfır) olmaqdadır.

TƏHLÜKƏLI VƏZİYYƏT1-təhlükəsizlik sistemləri və makina koruyucularındaki mənfiliklər.

2-Strukturca pozuqluqlar və istifadə materialın xüsusiyyətləri.

3-İşin istehsalından doğan təhlükələr.

4-Saxlama, tənzimləmə və yığma.

5-Pis və təhlükəli ətraf şərtləri.

TƏHLÜKƏLI HƏRƏKƏT1-avadanlıqların işlədilməsində.

2-Sistemi təhlükəsizliyə alarkən səhv davranışlar.

3-Şəxsi qoruyucuların, təhlükəsizlik sistemlərinin və avadanlıq müdafiəçilərinin səhv

istifadəsi.

4-Təhlükəli ərazidə sürətli ışləmə.

5-Cihazları Təhlükəli İstifadə və ya qoruyucusuz cihazdan istifadə.

6-Təhlükəli yerlərdə təhlükəli şəkildə dayanma.

TƏHLÜKƏLI HƏRƏKƏT

• 1-avadanlıqların işlədilməsində.

2-Sistemi təhlükəsizliyə alarkən səhv davranışlar.

3-Şəxsi qoruyucuların, təhlükəsizlik sistemlərinin və avadanlıq

müdafiəçilərinin səhv istifadəsi.

4-Təhlükəli ərazidə sürətli ışləmə.

5-Cihazları Təhlükəli İstifadə və ya qoruyucusuz cihazdan istifadə.

6-Təhlükəli yerlərdə təhlükəli şəkildə dayanma.

37

IŞ QƏZALARINDA TƏHLÜKƏLI VƏZIYYƏT

VƏ TƏHLÜKƏLI HƏRƏKƏT

• TƏHLÜKƏLI VƏZİYYƏT (10%)

• +

• TƏHLÜKƏLI HƏRƏKƏT (88%)

• =

• İŞ QƏZASI (98%)

• QARŞILAMA (2%)

38

39

KÜÇÜK İHMALLER BÜYÜK TEHLİKELER DOĞURUR

INSANIN SƏBƏB OLABİLƏCƏYİ QƏZA

• - məlumatsızlıq-işə uyğunlaşmamaq -təhlükəyə əhəmiyyət verməmək-Laqeyd-Tedbirsizlik-Diqqətsizlik-Yorğunluq-İntizamsızlıq, işi ciddi qəbul almamaq-mənəvi pozuqluğu

-fiziki rahatsızlıklar

-gərəkli təlimatların verilmemesi

-yeterli texnik işçi tapılmaması

-iş bölməsinin olmaması

- səlahiyyət və məsuliyyətlərin müəyyən olmaması

-təhlükəsizlik ilə əlaqədar idarəetmə səhvlər

-üçüncü şəxısın təsiri40

İŞ YERİNİN SƏBƏB OLABİLƏCƏYİ QƏZA

• - Iş yerinin maşın və dəzgâhlarının səhv planlaşdırılması,

• - Qeyri-kafi işıqlandırma,

- Qeyri-kafi isitmə,

- Qoruyucusuz maşın və dəzgah,

- Fərdi qoruyucuların əskik və uyğun olmaması,

- Sürüşkən və qırışıq yer.

41

İŞYERİ TƏHLÜKƏSIZLIYININ ƏSAS FƏLSƏFƏSI

• 1- Ağıllı fikirlə hərəkət etmək

2 - Məsuliyyət hissi daşımağı

3 - Diqqəti yalniz o işə yönəltmək

4 - Təhlükəsizliyi təminedici qaydalara əməl etmək

42

43

SƏBIRLƏ DİNLƏDİYİNİZ ÜÇÜN HAMINIZA

TƏŞƏKKÜR EDİRƏM