İş Kazalarının Sınıflandırılması

1

İş Kazalarının Nedenleri

• 4M Modeli:• MAN (İnsan)• MACHINE (Makine, donanım)• MEDIA (Ortam, çevre)• MANAGEMENT (Yönetim)

2

İnsan ile İlgili Nedenler

• Psikolojik Nedenler• Unutkanlık, sıkıntı, üzüntü, keder, çevre etkileri, istem dışı

davranış, ihmalci davranış, hatalı davranış

• Fiziksel Nedenler• Yorgunluk, uykusuzluk, hastalık, alkol, uyuşturucu madde

kullanımı

• İşyeri Nedenleri• İnsan ilişkileri, takım çalışması, iletişim

3

Makine ile İlgili Nedenler

• a) Hatalı makine ve ekipman yerleşimi,

• b) Eksik veya kusurlu koruyucular,

• c) Yetersiz standardizasyon,

• d) Yetersiz kontrol ve bakım,

• e) Yetersiz mühendislik hizmetleri v.b.

4

Ortam ile İlgili Nedenler

• a) Yetersiz çalışma bilgisi,

• b) Uygun olmayan çalışma metodu,

• c) Uygun olmayan çalışma yeri ve ortamı v.b.

5

İnsan ile İlgili Nedenler

• İhmalkar Davranışlar• İşi kısa (ama güvensiz) yoldan halletmeye çalışmak• Kendine aşırı güvenmek• Görevi eksik talimatlarla icra etmeye çalışmak• İşyeri düzeni ile ilgili kurallara uymamak• Güvenlik prosedürlerini uygulamamak• İşe zihnini vermemek• Yapılacak işi önceden planlamamak

6

Yönetim ile İlgili Nedenler

• a) Yetersiz yönetim organizasyonu,

• b) Tamamlanmamış kurallar ve talimatlar,

• c) Yetersiz güvenlik yönetim planı,

• d) Eğitim ve öğretim yetersizliği,

• e) Uygun olmayan nezaret, yönetim ve rehberlik,

• f) Uygun olmayan personel istihdamı,

• g) Yetersiz sağlık kontrolleri

7

8

9

5S Programları

• Sınıfla (çok gerekli/az gerekli/gereksiz) (Seiri (sort, necessary items))

• Sıraya koy (etkin yerleştirme) (Seiton (set-in-order, efficient placement))

• Süpür (temizle) (Seison (sweep, cleanliness))

• Standartlaştır (sürekli iyileştirme) (Seiketsu (standardize, continuousimprovement))

• Sürekliliği sağla (disipline et) (Shitsuke (sustain, discipline))

İş Kazalarından Korunma Yöntemleri

• a) Mühendislik

• b) İkna ve Teşvik

• c) Ergonomiden yararlanma

• d) Disiplin Kuralları

11

Meslek Hastalıklarının Tipleri ve Sınıflandırılması• Meslek hastalıkları, neden olan etmenlere göre sınıflandırılabilir:

• 1. Kimyasal kaynaklı meslek hastalıkları

• 1.1. Ağır metaller

• 1.2. Çözücüler

• 1.3. Gazlar

• 2. Fiziksel kaynaklı meslek hastalıkları

• 2.1. Gürültü ve titreşim

• 2.2. Yüksek ve alçak basınçta çalışma

• 2.3. Soğuk ve sıcakta çalışma

• 2.4. Tozlar

• 2.5. Radyasyon

• 3. Biyolojik kaynaklı meslek hastalıkları

• 3.1. Bakteri kaynaklı olanlar

• 3.2. Virus kaynaklı olanlar

• 3.3. Biyoteknoloji kaynaklı olanlar.

• 4. Psikolojik kaynaklı olan meslek hastalıkları

• 5. Ergonomiye özensizlikten kaynaklanan meslek hastalıkları .12

Meslek Hastalıklarının Tipleri ve Sınıflandırılması (ILO)

• 1. İş etkinlikleri sırasında ortaya çıkan etmenlere maruziyetin neden olduğu meslek hastalıkları

• 1.1. Kimyasal etmenlerin neden olduğu hastalıklar (41 tür)

• 1.2. Fiziksel etmenlerin neden olduğu hastalıklar (7 tür)

• 1.3. Biyolojik etmenlerin neden olduğu hastalıklar (9 tür)

• 2. Etkilenen organ sistemlerine göre mesleki hastalıklar

• 2.1. Solunum hastalıkları (12 tür)

• 2.2. Deri hastalıkları (4 tür)

• 2.3. Kas iskelet sistemi bozuklukları (8 tür)

• 2.4. Zihinsel ve davranışsal bozukluklar (2 tür)

• 3. Mesleki kanser

• 3.1. Belirli etmenlerden kaynaklanan kanserler (21 tür)

• 4. Diğer hastalıklar

• 4.1. Göz titremesi (Miners’ nystagmus)

• 4.2. Diğer spesifik hastalıklar13

İSG Yasası’nın İş Kazalarını Ortadan Kaldırma Amaçlı Hükümleri

• Risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm ve araştırma (İSG, Md. 10)

• Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım (İSG, Md. 11)

• Tahliye (İSG, Md. 12)

• Çalışmaktan kaçınma hakkı (İSG, Md. 13)

• Sağlık gözetimi (İSG, Md. 15)

• Çalışanların bilgilendirilmesi (İSG, Md. 16)

• Çalışanların eğitimi (İSG, Md. 17)

• Çalışanların görüşünün alınması ve katılımlarının sağlanması (İSG, Md. 18)

• Çalışanların yükümlülükleri (İSG, Md. 19)

• Hayati tehlike durumunda işi durdurma (İSG, Md. 25)

• Bağımlılık yapan maddeleri kullanma yasağı (İSG, Md. 28)

• Güvenlik Raporu veya Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi (İSG Madde 29)14

Sağlık Gözetimi

MADDE 15 – (1) İşveren;a) Çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini

dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar.b) Aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını

sağlamak zorundadır:1) İşe girişlerinde.2) İş değişikliğinde.3) İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten

uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri hâlinde.

15

Sağlık Gözetimi

4) İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli aralıklarla.

(2) Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamaz.

(3) Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları, işyeri sağlık ve güvenlik biriminde veya hizmet alınan ortak sağlık ve güvenlik biriminde görevli olan işyeri hekiminden alınır. Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hakem hastanelere yapılır, verilen kararlar kesindir.

(4) Sağlık gözetiminden doğan maliyet ve bu gözetimden kaynaklı her türlü ek maliyet işverence karşılanır, çalışana yansıtılamaz.

(5) Sağlık muayenesi yaptırılan çalışanın özel hayatı ve itibarının korunması açısından sağlık bilgileri gizli tutulur.

16

Tehlike Faktörleri

17

Fiziksel Faktörler

Mekanik

• Hareketli parçalar / parçaların hareketi

• Yüzey cilaları

• Hareketli taşıma araçları, hareketli alet ve donanımlar

• Kontrol edilemeyen hareketli parçalar / düşen parçalar

• Düşme, kayma, takılma, ayak bileğinin burkulması

• Yüksekten düşme

Tehlike Faktörleri

18

Elektrikle ilgili

Şok akımları

Elektrik arkları

Elektrostatik

Termal

Sıcak ajanlar / sıcak yüzeyler

Soğuk ajanlar / soğuk yüzeyler

Tehlike Faktörleri

19

Çalışma ortamı

Termal konfor (sıcak, soğuk, kuraklık, nemlilik)

Aydınlatma

Renk

Nemli / ıslak koşullarda çalışmak

Hiperbarik / hipobarik koşullarda çalışmak

Tehlike Faktörleri

20

Titreşim / ses

El, kol titreşimi

Tüm vücut titreşimi

Gürültü

Infrason, ultrason

Tehlike Faktörleri

21

Radyasyon

Elektromanyetik alanlar

Infrared, ultraviole ışımalar

Iyonize radyasyon

Lazer radyasyonu

Tehlike Faktörleri

22

Fiziksel Stres / Ağır İşler

• Ağır dinamik işler

• Tek taraflı dinamik işler

• Belirli duruşları / kavrama konumlarını gerektiren işler

• Statik ve dinamik işlerin kombinasyonu

Tehlike Faktörleri

23

Kimyasal faktörlerYangın, Patlama

• Katı, sıvı ve gazlardan kaynaklanan yangın tehlikesi

• Patlayıcı ortamlar

Tehlikeli maddelerSıvılar

Gazlar

Buhar, duman

Toz

Tehlike Faktörleri

24

Biyolojik

Biyolojik malzemeler

• Mikroorganizma ve virüslerden kaynaklanan enfeksiyon

tehlikesi

• Genetik olarak işlenmiş organizmalar

• Mikroorganizmaların alerjen ve zehirli özelliklere sahip maddeleri

Tehlike Faktörleri

25

Psikolojik

Psikolojik Stres / Gerginlik

• Dikkat Risk kaynağına ilişkin örnekler:“Görev“

• Sorumluluk• Monoton olmaması• Tahmin edilebilirlik

• Zaman kısıtlarıRisk kaynağına ilişkin örnekler:“İş organizasyonu“

• Görev değişiklikleri• Vardiyalı çalışma• Takım çalışması / bireysel

çalışmalar

• Statü Risk kaynağına ilişkin örnekler:“Sosyal etkileşim“

• Geribildirim• İşbirliği• İletişim

• GürültüRisk kaynağına ilişkin örnekler:“Çalışma ortamı“

• Süreklilik / değişim• Ortam• Sıkışık koşullar

Tehlike Faktörleri

26

Diğerleri

İnsanlar

Saldırı

Boğazlanma, boğulma

Hayvanlar

Köpek ısırıklarıBöcek ısırıklarıHayvan tekmeleri

Kombinasyonlar

Çok Faktörlü TehlikelerÇeşitli tehlikelerin etkileşimi

27

TEHLİKE RİSK

Çalışma ortamı: kapalı alan Bir kuyuda benzinle çalışan bir pompayı kullanan (yetersizhavalandırılmış alan) işçilerin karbonmonoksitten zehirlenmeolasılığı

Enerji: Elektrik İzolasyonu yetersiz olan elektrikli bir el aletinin kullanan işçiyiçarpma olasılığı

Elle Taşıma 40 Kg ‘lık yükleri taşıyan bir işçinin sırt incinmesine maruz kalmaolasılığı

Gürültü Sürekli ses şiddet düzeyi 85 dB(A) nın üzerinde olan bir makinanınyanında çalışan işçilerin sürekli işitme kaybına maruz kalma olasılığı

Gürültü Bir ofiste çalışanların sabit 75 dB(A) nın altında düşük gürültüdüzeyinde maruz kalmaları sonucu yorgunluk, endişe, kaygı ve/veyasaldırganlık şeklinde strese girme olasılığı

Madde: Kan Bulaşıcı bir hastalığı bulunan bir hastadan kan örneği alırkenenjeksiyon yaralanmasına bağlı olarak ortaya çıkabilecek bulaşıcıhastalık olasılığı

İşyeri: Pres makinası Koruyucusu olmayan bir preste çalışan işçinin parmaklarınıkaybetme olasılığı

Forklift ve malzemeler

çalışanların üzerine düşebilir,

ölümcül kaza ve ağır yaralanmalar

olabilir. 28

Boya yapan kişi kafası üzerine düşebilir, ağır yaralanmalar olabilir. 29

İskelede devrilme ve kırılma meydana

gelebilir,

Çalışan kişinin ayağı kayabilir, elektrik

çarpabilir.

Bunların sonucunda ölümcül kaza meydana

gelebilir.

30

Aşırı, dengesiz ve

emniyetsiz yükleme31

Gözler kaynak esnasında etkilenebilir, Kaynak dumanı nefes almakta güçlük ve yüzde yanma oluşturabilir. Malzemeyi tutan kişinin elinde hafif yanıklar oluşabilir.32

Yüksekte çalışma…..Ölümcül kazalar oluşabilir.

33

Ön Koruma Sacları Takılı Değildir

Panoların etrafı malzemelerle kaplıdır34

35

!!!

Sakıncalı istif düzeni

İşletmeye Sağlayacağı Yararlar:

39

İş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesine yönelik yapılacak bu çalışmaların

sonucunda alınacak önlemlerle:

• İşletmenin sağlık giderleri azalacak,

• Tazminat giderleri azalacak,

• Güvenli çalışma ortamında verimlilik artacak,

• Üretimde kalite yükselecek,

• İşletme güven ve prestij kazanacak,

• Pazar payı yükselecek,

• Ekonomik yönden güçlü hale gelecek.

İşveren yükümlülüğü

40

MADDE 5 – (1) İşveren; çalışma ortamının ve çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlama, sürdürme ve geliştirme amacı ile iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.

(2) Risk değerlendirmesinin gerçekleştirilmiş olması; işverenin, işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.

(3) İşveren, risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen kişi veya kişilere risk değerlendirmesi ile ilgili ihtiyaç duydukları her türlü bilgi ve belgeyi temin eder.

Risk Değerlendirme Ekibi

41

MADDE 6 – (1) Risk değerlendirmesi, işverenin oluşturduğu bir ekip tarafından gerçekleştirilir. Risk değerlendirmesi ekibi aşağıdakilerden oluşur.a) İşveren veya işveren vekili.b) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri.c) İşyerindeki çalışan temsilcileri.ç) İşyerindeki destek elemanları.d) İşyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde belirlenen ve işyerinde yürütülen çalışmalar, mevcut veya muhtemel tehlike kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar.

Risk Değerlendirme Ekibi

42

(2) İşveren, ihtiyaç duyulduğunda bu ekibe destek olmak üzere işyeri dışındaki kişi ve kuruluşlardan hizmet alabilir.(3) Risk değerlendirmesi çalışmalarının koordinasyonu işveren veya işveren tarafından ekip içinden görevlendirilen bir kişi tarafından da sağlanabilir.(4) İşveren, risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen kişi veya kişilerin görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar, görevlerini yürütmeleri sebebiyle hak ve yetkilerini kısıtlayamaz.(5) Risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen kişi veya kişiler işveren tarafından sağlanan bilgi ve belgeleri korur ve gizli tutar.

KİŞİSEK KORUYUCU DONANIMLAR

1.

1.Tozlar

2.Gürültü

3.Titreşim

4.Termal Konfor a.Nemb.Sıcakc.Soğuk d.Isıtmae.Havalandırma

5.Aydınlatma

6.Radyasyon (İyonize ve Non-iyonize Işınlar)

7.Basınç (Alçak ve Yüksek Basınç)

İŞYERLERİNDEKİ FİZİKSEL RİSK ETKENLERİ

44

TOZ ÇEŞİTLERİ

1. Solunabilir Toz: Aerodinamik eşdeğer çapı 0-5 mikron büyüklüğünde kristal veya amorf yapıda toz ile çapı 3 mikrondan küçük uzunluğu çapın en az 3 katı olan ipliksi tozlar.

2. Fibrojen Toz: Solunumla akciğerlere ulaşarak biriken ve bunun sonucunda dokusaldeğişim oluşturarak akciğerlerde fonksiyonel bozukluk yapan tozlar.

3. Kanserojen tozlar

4. Toksik Tozlar

5. Radyoaktif Tozlar

6. İnert Tozlar

7. Alerji yapan tozlar

FİZİKSEL RİSK ETKENLERİ

45

TOZLAR - TEMEL KAVRAMLAR

Tozla mücadelede, toz yoğunluğunu ESD’nin altında tutmak esastır.

Kişisel koruyucu olarak kullanılan toz maskesinin toz süzme özelliğinin tam olarak belirtilmiş olması, yüze tam uygunluğunun ve düzenli bakımının sağlanması şartı ile bir vardiyada toplam 1 saati geçmeyen süre ile, tozlu çalışmalarda mekanik tozla mücadele tedbirlerine yardımcı araç olarak toz maskesi kullanılabilir.

FİZİKSEL RİSK ETKENLERİ

46

GÜRÜLTÜ TANIMLARI

«ILO; İşitme kaybına yol açan, sağlığa zararlı olan veya başka tehlikeleri ortaya çıkaran bütün sesler gürültüdür.»

«Sözlük; Gelişi güzel, arzu edilmeyen, istenmeyen, rahatsız edici sesler gürültüdür.»

«Endüstride Gürültü; İşyerlerinde çalışanlar üzerinde fizyolojik ve psikolojik etkiler bırakan ve iş verimini

olumsuz yönde etkileyen sesler gürültüdür.»

«Fizyolojik-Psikolojik-İş Verimi»

GÜRÜLTÜ

GÜRÜLTÜ

47

FİZYOLOJİK ETKİLERİ

PSİKOLOJİK ETKİLERİ

PERFORMANS ETKİLERİ

1.Geçici veya sürekli işitme bozuklukları (kayıpları),

2.Kan basıncının artması, 3.Dolaşım bozuklukları, 4.Solunumda hızlanma, 5.Terlemede artış,6.Kalp atışlarında yavaşlama ve ani refleksler,7.İktidarsızlık,Not: Endüstride, meslek hastalıklarının %10'u,

gürültü sonucu meydana gelen işitme kayıplarıdır.

1.Davranış bozuklukları,

2.Uyku bozuklukları, 3.Aşırı sinirlilik ve

tepkiler,4.Konuşurken

bağırmalar,5.Hoşnutsuzluk, 6.Tedirginlik,7.Baş ağrıları,8.Stresler,

1.İş veriminin düşmesi,

2.Konsantrasyon bozukluğu,

3.Hareketlerin yavaşlaması,

4.Dinlenmenin bozulması,

GÜRÜLTÜNÜN İNSAN ÜZERİNE ETKİLERİ

48

MARUZİYET SINIR VE ETKİN DEĞERLERİ

En Düşük Maruziyet Etkin Değeri

En Yüksek Maruziyet Etkin Değeri

En Yüksek Maruziyet Sınır Değeri

Günlük/Haftalık >=85

Günlük/Haftalık >=80

Ortam Gürültüsünü Düşürme

Kulak Koruyucu Kullandırma

Kulak Koruyucu Bulundurma

80 - 85

85 – Maximum

Günlük gürültü maruziyetinin günden güne belirgin şekilde farklılık gösterdiğinin kesin olarak tespit edilmesi durumunda, maruziyet sınır ve etkin değerlerinde günlük maruziyet değerleri yerine haftalık maruziyet değerleri kullanılabilir.

İşlemlerDeğerlerYasal Kavramlar

Aşılmaması gereken gürültü değeridir.

Günlük/Haftalık >=87

KKD koruyuculuğu dikkate alınır.

KKD koruyuculuğu dikkate alınmaz.

49

2. ORTAMDA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

3. KİŞİDE ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

Makineyi Değiştirmek«Kullanılan makinelerin, gürültü

düzeyi düşük makineler ile değiştirilmesi»

İşlemi Değiştirmek«Gürültü düzeyi yüksek olarak

yapılan işlemin, daha az gürültü gerektiren işlemle değiştirilmesi»

Ayrı Bölmeye Almak«Gürültü kaynağının ayrı bir

bölmeye alınması»

Ses Emici Malzeme Kullanmak«Sesin geçebileceği ve/veya

yansıyabileceği duvar, tavan, taban gibi yerleri ses emici malzeme ile

kaplanmak»

Araya Engel Koymak«Ses Bariyeri Kullanmak»

«Gürültü kaynağı ile kişi arasına gürültüyü önleyici engel koymak»

Mesafeyi Artırmak«Gürültü kaynağı ile kişi arasındaki

mesafeyi artırmak»

Kaynağın Yerini Değiştirmek«Gürültü kaynağının konumunu

değiştirmek»

Sessiz Bölme İçine Almak«Gürültüye maruz kalan kişinin,

sese karşı iyi izole edilmiş bir bölmeiçine alınması»

Maruziyet Süresini Azaltmak«Gürültülü ortamdaki çalışma

süresinin kısaltılması»

KKD Kullanmak«Gürültüye karşı etkin kişisel

koruyucu kullanmak»

GÜRÜLTÜDEN KORUNMA YOLLARI – TEKNİK

1. KAYNAKTAALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

Ayırıcı Tanı; Müdahale Kaynağa mı? Ortama mı? Kişiye mi? Yapıldı… Önlemler Hiyerarşisi; Kaynak-Ortam-Kişi50

TIBBİ KORUMA – 1

1.Gürültülü işlerde çalışacakların işe girişlerinde odyogramları alınmalı ,

2.Gürültülü işlerde sağlıklı kişiler çalıştırılmalı,

3.Gürültülü işlerde çalışanların, her 6 ayda bir odyogramlarıalınmalı ve işitme kaybı görülenlerde gerekli tedbirleralınmalı,

4.İş kazalarının önlenmesinde kesin denilebilecek yeterli önlem alınabiliyorsa, gürültülü işlerde doğuştan sağır ve dilsizlerin çalıştırılabilir,

GÜRÜLTÜDEN KORUNMA YOLLARI – TIBBİ

51

TIBBİ KORUMA – 2

Pamuk tıkaç : 5 – 16 dBCam pamuğu tıkacı : 7 – 32 dBParafinli pamuk tıkacı : 20 – 35 dBPlastik kulak tıkacı : 20 – 45 dBKulaklıklar : 12 – 48 dB

«Kişiye özel kulaklıklar…»

GÜRÜLTÜDEN KORUNMA YOLLARI – TIBBİ

52

YÜKSEK SICAKLIĞIN ETKİLERİ

Vücut ısı regülasyonunun bozulması ile, vücut sıcaklığının 41°C’ye kadar ulaşması sonucu ısı çarpması olur,

Aşırı terleme nedeni ile kaslarda ani kasılmalar şeklinde ısı krampları olabilir,

Aşırı yükleme sonucu tansiyon düşüklüğüne, baş dönmesine yol açan ısı yorgunlukları olabilir.

HAVA SICAKLIĞI

53

YÜKSEK SICAKLIĞIN ETKİLERİ

Ayrıca yüksek sıcaklık; Kaşıntılı kırmızı lekeler şeklinde deri

bozuklukları, Moral bozuklukları, Konsantrasyon bozuklukları, Aşırı duyarlılık, Endişe gibi sağlık sorunlarına sebep olabilir.

HAVA SICAKLIĞI

54

NEMİN ETKİSİ

Bir işyerinde bağıl nem %30-80 olmalı ve bu sınırı aşmamalıdır. «Ortamdaki nem Higrometre ya da Psikrometreile ölçülür.»Yüksek ortam sıcaklığında yüksek bağıl nem (80-100) bunalma hissine neden olur ve kişinin çalışma gücünü düşürür. Düşük ortam sıcaklığında yüksek bağıl nem ise üşüme ve ürperme hissi verir.

BAĞIL NEMİN ORGANİZMAYA ETKİSİ

55

Toz Maskeleri:

• Genellikle, selülozik elyaftan yapılmış basit maskelerdir,

• 0,2 – 5 mikron arasındaki tozlara karşı kullanılır,

• Kullanma süresi çok kısadır, sadece ağız ve burun bölgesini kapatır.

I. 2. Saçlı derinin korunması (kepler,boneler, saç fileleri)

Kadın işçilerin, saçlarının, dönen makine aksamlarından

korunması için kullanılır.

I. 3. Koruyucu başlık

(normal kumaş veya geçirimsiz kumaştan yapılmış boneler, kepler, gemici başlıkları ve benzeri)

Kirli ve tozlu işlerde ve işyerlerinde, saçı ve başı temiz tutmak; aynı zamanda dönen ve hareketli makine aksamından korunmak için kullanılır.

II. KULAK KORUYUCULARI

Yapılan istatistikler, çalışanların yaklaşık % 25’inin işitme kaybı ile karşılaştığını göstermektedir.

Gürültü maruziyeti, en düşük maruziyet etkin değeri olan 80 dB (A) aştığında, işveren kulak koruyucuları sağlayarak işçilerin kullanımına hazır halde bulunduracaktır,

Gürültü maruziyeti en yüksek maruziyet etkin değeri olan 85 dB (A) ulaştığında ya da bu değerleri aştığında, kulak koruyucuları kullanılacaktır,

K U L A K T I K A Ç L A R I

K U L A K L I K L A R

Kulak koruyucum rahatsız ediyor!

Kulak KoruyucularıSORULAR CEVAPLAR

Kulak koruyucunuzu doğru

yerleştirdiğinizden emin olun.

Unutmayın, kulak koruyucusunu

kullanmamak, kalıcı sağırlık

yaratabilir.

Bu işi yıllardır yapıyorum.

Gürültüye alışığım !

Gürültüye alışmanın tek bir yolu vardır:

SAĞIRLAŞMAK

Kulak Koruyucuları

Kulak Koruyucuların Kullanımında Neler Dikkat Etmelisiniz?

• 85 dB’ in üzerindeki gürültü seviyelerine maruz kalınması halinde kulak koruyucu kullanılmalıdır.• Sahada kulak koruyucu ekipman takılması gereken alanlar açıkça işaretlenmiş ise, bu alanlarda kulak koruyucu kullanılması gerekmektedir.• Gürültülü ortama girmeden önce takılır• Gürültülü ortamda takmaya ara verilmez• Gürültülü ortamdan çıkmadan çıkarılmaz.• Temizliği çok önemlidir.

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANILMASININ GEREKLİ OLABİLECEĞİ İŞLER VE SEKTÖRLER

YÜZ VE GÖZ KORUYUCULARI

• Koruyucu gözlükler, yüz siperlikleri veya elle tutulan yüz koruyucuları

* Aşındırıcı maddelerin sprey halinde kullanılması işleri

* Asit ve baz çözeltileriyle, dezenfektan ve aşındırıcı temizlik maddeleriyle yapılan işler

* Sıvı spreylerle çalışma

* Ergimiş maddelerle veya onların yakınında çalışma

* Radyant ısı ile çalışma

* Lazerle çalışma

Kostik kazası

• Olay 26.11.2004 Cuma günü saat: 11.00 sıralarında Boyahanedemeydana gelmiştir. Sabah 08.00’ de işbaşı yapan boya ustası, boya kazanına asit, kostik, hidrojen peroksit gibi malzemeleri belli oranda ve sıra ile boşaltıp iplik kasarlama işleminde kullanılacak karışımı hazırlarken, kostiği boşalttığı esnada kazanın dibinden geri püskürtme sonucu sıçrayan kostik sağ gözüne bulaşmıştır. Olay yerinin yakınında bulunan su musluğunda su ile yıkandıktan sonra işyeri hekiminin ilk müdahalesini müteakip, sevkedildiği S.S.K. Acil Servisinde, gözünde kalıcı rahatsızlık oluştuğu anlaşılmıştır.

IV. SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI

İşyeri havasında bulunan zararlı maddeler; gazlar, dumanlar, çözücüler (solventler) çeşitli zehirlenmelere sebep olurlar.

Silis, amyant, kömür tozları gibi zararlılar pnömokonyoz olarak adlandırılan akciğer hastalığına neden olurlar.

Bu ve benzer zararlıların, maksimum konsantrasyon değerlerini geçmeleri durumunda, uygun aspirasyon sistemleri kullanılmalıdır.

Ancak bu sistemlerin kurulamadığı veya yetersiz kaldığı durumlarda, solunum sistemi koruyucularının kullanılması gerekmektedir.

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANILMASININ GEREKLİ OLABİLECEĞİ İŞLER VE SEKTÖRLER

• EMNİYET KEMERİ

• - İskelelerde çalışma

• - Prefabrik parçaların montajı

• - Direk ya da sütunlarda çalışma

• Güvenlik halatları

* Vinçlerin yüksekte bulunan kabinlerinde çalışma

* Ambarlarda kullanılan istifleme ve boşaltım ekipmanlarının- yüksek kabinlerinde çalışma

* Sondaj kulelerinin yüksek bölümlerinde çalışma

* Kuyu ve kanalizasyonlarda yapılan çalışma.

DÜŞMEYİ ÖNLEYİCİ EKİPMAN FRENLEME EKİPMANI

VÜCUDU BOŞLUKTA TUTABİLEN DONANIM (PARAŞÜTÇÜ KEMERİ)

Normal ayakkabılar, botlar, çizmeler, uzun botlar, güvenlik bot ve çizmeleri

Bağları ve kancaları çabuk açılabilen ayakkabılar

Parmak koruyuculu ayakkabılar

Tabanı ısıya dayanıklı ayakkabı ve ayakkabı kılıfları

Isıya dayanıklı ayakkabı, bot, çizme ve tozluklar

Termal ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları

Titreşime dayanıklı ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları

Anti statik ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları

AYAK VE BACAK KORUYUCULARI

• Elektrik işlerinde çalışan işçilere, çivili veya kabaralı ayakkabılar giydirilmeyecek, topukları ve tabanı tahta veya dikişli veya lâstik ayakkabılar verilecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:532)

İnsan Kaynağının Etkili Yönetimi

• Yüksek kaliteli insan gücünün özellikleri:

• Kuruma bağlılık, kendini adama ve sadakat duygusu

• Başarının yönlendirilmesi

• İyi iletişim kurma becerisi

• Katılım yeteneği

• Sosyal uyumluluk

• Profesyonel beceriler

• Değişime uyum sağlama

73

İnsan Kaynağının Etkili Yönetimi

• İnsan gücünün etkili gelişim ve kullanımında aşağıdaki faktörler dikkate alınmalıdır:

• Yönetimin rolü

• Güdüleme

• Katılım

• Eğitim

• İş örgütleme, çalışma koşulları ve atölye düzeyinde verimlilik artırma teknikleri

74

Yönetimin Rolü

• İş ve bu işin örgütlenme ve uygulanma biçimi

• İşçiler ve çalıştıkları ortam, üretken bir çalışma için fırsatların sağlanması

• Örgütün yapısı ve kültürü

• Geleneksel Amerikan örgüt yapısı:• Teknolojik ve bireysel etkenlik sayesinde maksimum yatırım getirisi (işçilerin

denetimi, maddi güdüleme, merkezi karar alma, yukarıdan aşağıya bildirim, karar sonrası yoğun sözlü iletişim)

• Geleneksel Japon örgüt yapısı• Firmanın hedeflerine ulaşabilmesinde insan en değerli varlıktır (merkezi

olmayan karar alma, aşağıdan yukarıya iletişim, uzlaşmaya varmak için sözlü iletişim ve ortak kararı teyit etmek için yazılı iletişim)

75

Yönetimin Rolü

Amerikan Yönetim Yaklaşımı Japon Yönetim Yaklaşımı

Birey Grup

Rekabet İşbirliği

Biz / Onlar Bizler

Rıza Uzlaşma

Hasımlar Ortaklar

Suçlama Sorumluluklar /Fırsatlar

Kuşku Güven

Kargaşa Planlı değişim

İnzibat Planlayıcı / «Rehber»

76

Yönetimin Rolü

Amerikan Yönetim Yaklaşımı Japon Yönetim Yaklaşımı

Tepkisel Sürükleyici

Şimdi Gelecek

Uygulama Planlama

Bölümleme Bütünleştirme

Dar görüşlülük Geniş görüşlülük

Pastayı bölüşmek Pastayı büyütmek

İnsan maliyetleri İnsan kaynağına yatırım

77

İşgücünün Güdülenmesi

• Güdüleme: Davranışın olumlu yönde değişimini sağlayacak olumlu bir zorlama

• İşletme düzeyindeki güdüleme sisteminin ilkeleri:• Bir güven ortamı yaratmalı, yönetim ve işçiler arasında her iki tarafın da kaygı ve

düşüncelerini özgürce açıklayabileceği iki yönlü bir iletişimi sağlamalı, işçilerin önerilerine ve sorunlarına olumlu yanıt vermeli.

• Verimliliği artırma planları adı altında bütün işçilere güven vermeli.

• Performansı temel ölçüt olarak alıp, ayrım yapmaksızın işçileri terfi ettirerek istihdam ve ilerleme sağlayacak eşit fırsatlar yaratmalı.

• İşçilere performanslarının karşılığını vermeli ve örgütün başarısına olan katkıları takdir etmeli (verimlilik kazançlarının eşit olarak paylaşımı)

• Temiz ve güvenli çalışma koşulları ve uygun mesleki sağlık hizmetleri sağlayarak tüm işçilerin sağlık, güvenlik ve refahını korumalı.

• İşbaşı eğitim olanakları ve mesleki gelişme programları sağlayarak, işçilerin beceri ve yeteneklerini artırmalı.

78

İşgücünün Güdülenmesi

• Güdüleme: Davranışın olumlu yönde değişimini sağlayacak olumlu bir zorlama

• İşletme düzeyindeki güdüleme sisteminin ilkeleri:• Bir güven ortamı yaratmalı, yönetim ve işçiler arasında her iki tarafın da kaygı ve

düşüncelerini özgürce açıklayabileceği iki yönlü bir iletişimi sağlamalı, işçilerin önerilerine ve sorunlarına olumlu yanıt vermeli.

• Verimliliği artırma planları adı altında bütün işçilere güven vermeli.

• Performansı temel ölçüt olarak alıp, ayrım yapmaksızın işçileri terfi ettirerek istihdam ve ilerleme sağlayacak eşit fırsatlar yaratmalı.

• İşçilere performanslarının karşılığını vermeli ve örgütün başarısına olan katkıları takdir etmeli (verimlilik kazançlarının eşit olarak paylaşımı)

• Temiz ve güvenli çalışma koşulları ve uygun mesleki sağlık hizmetleri sağlayarak tüm işçilerin sağlık, güvenlik ve refahını korumalı.

• İşbaşı eğitim olanakları ve mesleki gelişme programları sağlayarak, işçilerin beceri ve yeteneklerini artırmalı.

79

Forkliftlerde Güvenli Kullanım• Forkliftlerde görünür bir yerde en fazla kaldırma kapasitesini belirtir bilgi

yazıları olmalıdır.

• Forkliftlerde asansör yüksekliğine göre değişen en fazla kaldırma kapasitelerini gösterir diyagramlar bulunmalıdır.

• Forkliftlerde çatal kilit pimleri çalışır durumda olmalı ve çatalların her ayarlanmasında kilit pimleri takılmalıdır.

• Çatallar birbirine paralel olmalı ve aralarındaki yükseklik farkı 6 mm.’denfazla olmamalıdırlar.

• Uzatma ayakları kullanıldığında bunlar çatallara ve ön korkuluklara sabitlenmelidirler.

80

Forkliftlerde Güvenli Kullanım• Forkliftle yüksek hızlarda ani manevralar yapmaktan kaçınılmalı, ani duruş

ve kalkışlar yapılmamalıdır. Ani ve dengesiz hareketler aracın devrilmesiyle sonuçlanabilir.

• Dönüşlerde, bina giriş ve çıkışlarında ve insanların yanında korna kullanarak uyarıda bulunulmalı ve hız düşürülmelidir.

• Forklift kesinlikle ıslak eller ve ayakkabılar ile kullanılmamalı, ıslak eller ile levyeler tutulmamalıdır.

• Emniyet kemeri operatör koltuğunda iken sürekli takılı bulundurulmalıdır.

• Forklift çatallarında kimseyi taşınmamalı veya kaldırılmamalıdır. Diğer insanların forkliftin yanlarına binmesine izin verilmemelidir. Forkliftlersadece yük taşımak için tasarlanmıştır.

81

Forkliftlerde Güvenli Kullanım• Kaldırılan yükün altında kesinlikle personel

bulundurulmamalıdır.

• Forklift yük taşırken yükün yerden yüksekliği 30 cm.’yigeçmemelidir.

• Eğimli bölgelerde yükleme yapılmamalıdır.

• L.P.G. ile çalışan forkliftler kapalı alanda park edilecekse depoları minimum seviyede tutulup, havalandırmalı ve yangın riski olmayan bölgelerde park edilmelidir.

• Koltuk, levye, pedal ve görüş açısı omuz yüksekliğine göre ayarlanmalıdır.

• Ruhen ve bedenen yorgun operatör kesinlikle çalıştırılmamalıdır.

82

Forkliftlerde Güvenli Kullanım• Forklifti operatör muhafazası ve yük korkuluğu olmadan kesinlikle

kullanılmamalıdır. Yük arkaya doğru yatırarak taşınmalıdır.

• Güvenli olmayan ve dengesiz yükleri kaldırılmaz ve taşınmaz. Taşınacak yükün ağırlık merkezini dengelenerek yükleme yapılmalıdır.

• Forklift kaygan yüzeylerde kullanılamaz. Kum, çakıl, buz veya çamurlu zeminlerde devrilmeyle sonuçlanan kazalar yaşanabilir. Kullanım kaçınılmaz ise yavaş kullanılmalıdır.

• Aşırı istifleme veya yükün yükseltilmesi görüş açısını engelleyecektir. Yük yukarıda veya çatal kalkmış durumda iken forklift kullanılamaz. Forklift bu durumda devrilebilir hasara, yaralanmalara ve ölümlere neden olabilir.

• Yüklü forklifti asansörü ileri tilt durumunda yükseltilemez veya yük yukarıda iken ileri tilt edilemez. Bu hareket forkliftin ileri doğru devrilmesine sebep olacaktır.

83

Forkliftlerde Güvenli Kullanım• Rampalardan çıkarken daima ileri, inerken de geriye doğru hareket

edilmelidir . Eğimli yüzeylerdeyken asla yük kaldırılmamalıdır. Eğimli yüzeylerde manevra yapılmamalıdır. Rampa üzerinde, iniş ve çıkışlarında, özellikle büyük hacimli yükleri taşırken yardımcı personel bulundurulmalı ve yön bilgisi istenmelidir.

• Forklifti engebeli alanlarda kullanılmamalıdır. Kullanmak kaçınılmaz ise yavaş ve dikkatli gidilmelidir. Demiryolu üzerinde yavaş ve mümkün olduğunca çapraz geçilmelidir. Demiryolu geçerken forklift ciddi bir şekilde sarsılır. Yavaş bir geçiş için çapraz bir şekilde ve her seferinde bir lastiği geçirerek ilerlenmelidir.

• Yükün görüş netliğini sınırlandırdığı durumlarda forklift ileri doğru kullanılmamalıdır. Yokuş yukarı çıkmak dışında bu durumlarda arkaya doğru hareket etmek görüş netliğini arttıracaktır.

• Daima diğer forkliftler ile aranızda güvenli çalışma alanı bırakılmalı ve durmak için yeterli mesafeye sahip olunduğundan emin.

84

Forkliftlerde Güvenli Kullanım• Forklift sadece yetkili dolum noktalarında yakıt almalıdır. Motor dolum

sırasında kapatılmalıdır. Yakıt dolumu sırasında sigara içilmesi ve yanıcı maddelerin dolum yerinde bulunması kesinlikle yasaklanmalıdır. Bu kurallar LPG tankı değişimi esnasında da uygulanmalıdır. Motor tekrar çalıştırılmadan önce yakıt depo kapağı kapatılmalı ve etrafa dağılan yakıt mutlaka temizlenmelidir.

• Paletsiz yüklerde 3. metreden yüksek istifleme yapılmamalıdır.

• Forklift ancak park alanı olarak belirlenmiş noktalara bırakılmalıdır. Park durumunda çatallar tamamen aşağı indirilmeli, levyelerin hepsi boşa alınmalı, el freni çekilmeli ve motor durdurulmalıdır.

• Forklift kullanılmadığı durumlarda motor durdurulmalı, anahtar aracın üzerinden alınmalı ve lastiklerin önüne ve arkasına takozlar konulmalıdır. Mesai bitiminde aracın gerekli günlük bakım kontrolleri yapılmalıdır.

• Asgari yılda bir kez periyodik kontrolleri yaptırılmalıdır.85

SOLUNUM ABSORPSİYON SİNDİRİM

Sıvı kimyasallarderi yolu ileemilebilir.Ayrıca gözler desıçrama veya buharşeklinde bulunanmaddeleri absorbeedebilir.

Ortam havasında bulunan tozların yutulması,kimyasal madde bulaşmış ellerin temizlenmeden yemek yenilmesi, sigara içilmesi yoluyla, yanlışlıkla yutma yoluyla,gaz, toz, buhar, duman sıvı veya katı maddelerin vücuda girmesidir.

KİMYASALLARIN VÜCUDA GİRİŞ YOLLARI

Kimyasallar işyeri havasında toz, sis, duman, gaz ve buhar lif şeklinde dağılmış olabilir ve solunabilir(çapı 3 mikrondan az Uzunluğu 5 mikrondan fazla uzunluk, çap, oranı 3:1 den büyük lifler)

86

AKCİĞER SİNİR SİSTEMİ

DOLAŞIMSİSTEMİ

KARACİĞER BÖBREK

HEDEF ORGANLAR

DERİ

Kimyasallar vücuda girdikleri zaman yerel veya (kan dolaşımına geçer veböylece vücudun tüm kısımlarına dağılırlarsa) sistemik etkilere sebepolabilirler.Kimyasalların toksik etkileri, tüm organlarda aynı değildir, genellikle bir yada iki organı etkilerler. Kimyasalların toksik etkilerini gösterdikleri buorganlar hedef organ olarak tanımlanır.

87

KİMYASALLARIN SAĞLIK RİSKLERİNİ ETKİLEYEN

FAKTÖRLER

Fiziksel veKimyasal

Özellikleri

Maruz kalmaŞekli ve süresi

Kişinin Fizyolojik Özellikleri

ÇevreselÖzellikler

88

Kazan Donanımları ve Emniyet Sistemleri• 1-Brülörler: Yakıtın hava ile karışarak yanmaya hazır duruma getirilip

ateşleyen cihazlardır.

• 1. Sıvı yakıt brülörleri

• 2. Gaz brülörleri

• Gaz brülörleri dört ana guruba ayrılır:

• 1. Yayım (difüzyon) alevli brülörler

• 2. Atmosferik brülörler.

• 3. Nozzle mix türünde brülörler

• 4. Özel tip brülörler

89

Kazan Donanımları ve Emniyet Sistemleri• 2-Termometreler: Sıcaklıkların ölçülmesinde kullanılır. Sıvılı ve sıvısız olarak

iki tiptir.

• 3-Pirometreler: Yüksek sıcaklık ölçmek için yapılmışlardır. 1600 °C ye kadar varan termo-elektrik güç ile çalışırlar.

• 4-Manometreler: Bağlı bulundukları kabın içindeki basıncı gösteren ekipmanlardır.

• a) Kazan boyunun 1.5 misli uzaklıktan taksimatları seçilecek büyüklükte olmalıdır.

• b) Çalışma basıncının en çok olduğu taksimat üzerinde bir ibre veya bir işaret konularak, basıncın fazla yükseldiği kolayca görülmelidir.

• c) Manometreler en yüksek çalışma basıncının iki katını gösterecek şekilde taksimatlı olmalıdır.

90

Kazan Donanımları ve Emniyet Sistemleri• 5-Hidrometreler: Bir tür manometredir. Göstergeleri metre su sütunu

(mss) cinsinden işaretlenmiştir. Dolayısı ile basıncı meydana getiren suyun yüksekliği (mss) olarak okunur. Hidrometreler sıcak su kazanlarında kullanılır.

• 6-Presostat: Basınçlı sistemlerin istenilen alt ve üst basınç değerlerinde çalışmasını sağlar.

• 7-Su Seviye Göstergesi: Buhar kazanlarında, hidroforlarda, diğer basınçlı kaplarda ve su depolarındaki su seviyelerini gösterirler. Buhar Kazanlarında birbirinden ayrı en az iki adet su seviye göstergesi bulunmalıdır. Su göstergesinin kazanla olan bağlantısı, en az su seviyesinin 15 cm. altında ve çamur seviyesinden 45 cm. yukarıda olan bir yerde bulunmalıdır.

91

Kazan Donanımları ve Emniyet Sistemleri• 8-Kazan termostatı: Enerji kaynağının çalışmasına kumanda ederek

sistemin istenilen sıcaklıklar arasında çalışmasını sağlar. Bu sistemler, sıcak sulu kalorifer, kızgın su ve kızgın yağ kazanlarında ve boylerlerde kullanılır.

• 9-Termostatik Vanalar: Sıcaklık kontrol ayar aygıtlarıdır. Termostatikvanalar sıvı genleşme ilkesi ile ısı artışlarında vanayı kapatan doğrudan komuta sistemi ile çalışırlar. Termostatik sıvı ile doludurlar. Isı artışı ile oluşan hacimsel değişiklikler geri dönüş yaylı vana miline iletilir. Böylece termostatik vana çevrimi kapatır. Isı azaldığı zaman mil geri teper ve çevrim açılarak sıcaklık girer

• 10-Basınç Düşürücü Vanalar: Sabit tutulması istenen buharı yay basıncı vasıtası ile istenilen basınca düşüren vanalardır.

92

Kazan Donanımları ve Emniyet Sistemleri• 11- Otomatik Su Düzey Denetim Aygıtı: Bu aygıtlar açık ve kapalı kaplarda

sıvı düzeyinin denetlenmesi ve içinde eksilen suyu otomatik olarak tamamlamak için kullanılan aygıtlardır. Elektrotlu Düzey Denetimi ve Şamandıralı Düzey Denetimi olmak üzere iki çeşittir.

• 12-Güvenlik Ventilleri: Basınçlı sistemlere arada vana olmadan direk olarak bağlanırlar. İşletme basıncının % 10 fazla basıncında açacak şekilde ayarlanırlar. Otomatik sistemde bir tutukluk olduğu zaman, sistem işletme basıncının üstüne çıkarsa güvenlik vanalarını açarak sistem içinde biriken basıncı dışarı atarak sistemi korurlar. Yaylı ve Ağırlıklı olmak üzere iki tipte yapılırlar.

93

Kazan Donanımları ve Emniyet Sistemleri• 13-Blöf Düzeneği: Kazan içindeki çamur ve çökeltileri atmak için kullanılan

boşaltma düzeneğidir. Atık miktarı ve zamanı kazan suyu analizleri ile belirlenir.

• 14-Pompalar: Akışkanların aktarılmasını, iletilmesini veya dolaşımını sağlamak için kullanılırlar.

• 15-Dolaşım (Sirkülasyon) Pompaları: Sıcak sulu kalorifer sisteminde su dolaşımını sağlama amacı ile kullanılmaktadır.

• 16-Vanalar: Akışkanlara yol vermek veya kapatmak için kullanılırlar. Her basınçlı kabın giriş ve çıkışına kesici vanalar konulmalıdır.

• 17-Denge Tankı: Kızgın su kazanlarında bulunur. Kazan basıncını belirli bir değerde tutmaya yarar. Kızgın su kazanlarında, istenilen sıcaklıkta kızgın su elde edebilmek için, o sıcaklıkta suyun buharlaşmayacağı basıncı dışarıdan sağlamak gerekir. Bu da denge deposu aracılığı ile yapılır. Deponun belirli bir düzeyine kadar su ve üzerinde denge basıncını sağlayan azot vardır 94

Kazan Donanımları ve Emniyet Sistemleri• 18-Patlama Kapağı :Kazanlarda olabilecek ocak patlamaları zayıf dirençli

noktada kendini gösterir ve hasarı orada yapar. Kazanlarda diğer kısımlara zarar gelmemesi ve patlamanın yutulması için yapılan bu kısma patlama kapağı denir. Kazanın arka tarafında ve yay basıncı ile açılan bu kapakların bulunduğu tarafta yaya geçişleri yapılmamalı eğer yapılmak zorunluluğu varsa araya koruyucu sütre konulmalıdır.

•

95

Kazanların İşletilmesi• 1-Kazan dairelerine sorumlu, ilgili ve yetkililerden başka kimse

girmemelidir.

• 2-Kazanların, ehliyetli ve ehil kişiler tarafından işletilmesi gereklidir.

• 3-Kazancı ,Kazan çalıştığı müddetçe kazan dairesini terk etmemelidir.

• 3- Atölyede çakmak kibrit kullanılmamalı, sigara vb. içilmemelidir.

• 4-Kazan kumanda paneli üzerine veya kolayca görülebilecek bir yere “Kazan İşletme Talimatı” asılmalı ve kazan bu talimata uygun olarak çalıştırılmalıdır.

• 5-Kazan operatörü tarafından, kazanlar için bir sicil defteri tutulmalı ve bu deftere, yapılan kontroller günlük olarak işlenmelidir.

• 6-Kazan operatörü, kazan temizliği ve kazan suyuna kimyasal ilaçların katılması sırasında toz maskesi, tam siperlikli koruyucu gözlük ve koruyucu eldiven kullanmalıdır.

• 7-Kazanlar işletmeye alınmadan önce ve vardiya değişimlerinde üzerindeki 96

Kazanların İşletilmesi• 9-Kazanın emniyet supapları her vardiya değişiminde kontrol edilmelidir.

• 10-Tüm göstergeler ve vanalar iki kez kontrol edilmeden kazan çalıştırılmamalıdır.

• 11-Her gün kazan suyunun kimyasal analizi yapılmalıdır ve analiz sonuçlarına göre kazan ilaçları katılmalıdır. Analiz sonuçları ve kullanılan ilaçlar kaydedilmelidir.

• 12-Her gün dip blöfü yapılarak dipte biriken çamurlar dışarı atılmalıdır.

• 13-Devrede olan bir kazanın basıncı, kolektör basıncına eşit olmadıkça kazan vanaları açılmamalıdır.

• 14-Basınç altında bulunan cıvata, somun vb. parçalar sıkılmamalı ve içinde basınçlı buhar veya hava bulunan tanklara herhangi bir şeyle vurulmamalıdır.

97

• Anadolu Üniversitesi Mühendislik - Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü tarafından düzenlenen “Uluslararası İnşaat Kazaları Karikatür Yarışması”nda dereceye giren Kürşat ZAMAN, Musa GÜMÜŞ ve Oktay BİLGÖL’e ait karikatürler

98

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik• Kurulun oluşumu

• MADDE 6 – (1) Kurul aşağıda belirtilen kişilerden oluşur:

• a) İşveren veya işveren vekili,

• b) İş güvenliği uzmanı,

• c) İşyeri hekimi,

• ç) İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi,

• d) Bulunması halinde sivil savunma uzmanı,

• e) Bulunması halinde formen, ustabaşı veya usta,

• f) Çalışan temsilcisi, işyerinde birden çok çalışan temsilcisi olması halinde baş temsilci.

99

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik• (2) Kurulun başkanı işveren veya işveren vekili, kurulun sekreteri ise iş

güvenliği uzmanıdır. İş güvenliği uzmanının tam zamanlı çalışma zorunluluğu olmayan işyerlerinde ise kurul sekretaryası; insan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi tarafından yürütülür.

• (3) Bu maddenin birinci fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde gösterilen üyeler işveren veya işveren vekili tarafından atanırlar.

• (4) Birden fazla iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminin bulunduğu işyerlerinde işveren tarafından görevlendirme yapılır. İş güvenliği uzmanının görevlendirilmesinde o işyerinin tehlike sınıfına uygun uzmanlar arasından birisi görevlendirilir.

100

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik• (5) Bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen üye o

işyerindeki formen, ustabaşı veya ustaların yarıdan fazlasının katılacağı toplantıda açık oyla seçilir. Seçimle belirlenememesi halinde işveren tarafından atanır.

• (6) Bu maddenin birinci fıkrasının (e) ve (f) bentlerinde sözü geçen kurul üyelerinin aynı usullerle yedekleri seçilir.

• (7) 4 üncü maddenin ikinci fıkrasının (ç) bendine göre kurulacak kurullarda üyeler ve kurul sekreteri asıl işveren ve alt işveren tarafından ortak kararla atanır.

101