ÕÄÕ / ÄÎÕ-ûí ºíººãèéí áàéäàë,óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ,òýìöýõ àðãà õýìæýý

- Ундрах ирээдүй ӨЭМТ- Ундрах ирээдүй ӨЭМТ

ÕÄÕÂ ãýæ þó âý? ÕÄÕÂ (Õ¿íèé äàðõëàë õîìñäîëûí âèðóñ)- ÄÎÕ

ºâ÷íèé ¿¿ñãýã÷ ÕÄÕ íü õ¿íèé öóñàí äàõü äàðõëàëûí

òîãòîëöîîíû ýñ¿¿äýä ¿ðæèí,äàðõëàëûí ýñèéã óñòãàäàã

ÄÎÕ ãýæ þó âý?

ÄÎÕ (Äàðõëàëûí îëäìîë õîìñäîë)- ÕÄÕÂ-ûí íºëººãººð õ¿íèé äàðõëàëûí òîãòîëöîîíû õýâèéí ¿éë àæèëëàãàà àëäàãäñàíààð ¿¿ñ÷ áóé îëîí ºâ÷íèé íèéëáýð

ÕÄÕÂ/ÄÎÕ õàëäâàðëàõ çàìóóä

Áýëãèéí õàâüòëààð Øèíæèëãýýã¿é öóñ, öóñàí á¿òýýãäõ¿¿íýýð Ýõýýñ óðàãò Áîõèðëîãäñîí ç¿¿, òàðèóð , ýìíýëãèéí áîëîí ãîî

ñàéõíû áàãàæ õýðýãñëýýð/ øèâýýñíèé ç¿¿,ñàõëûí õóòãà, àðèóòãààã¿é áóþó äóòóó àðèóòãàñàí ç¿¿,òàðèóð,ýìíýëãèéí áàãàæ õýðýãñëýë/

Àðüñ ñàëñ ãýìòýýäýã áàãàæ õýðýãñëýëèéã äàìæóóëàí õýðýãëýõ (ñàõëûí õóòãà,ø¿äíèé ñîéç,áóñäûí õýðýãëýñýí ç¿¿ãýýð øèâýýñ õèéëãýõ)

ÕÄÕÂ/ÄÎÕûí ¿¿ñãýã÷ õààíà áàéäàã âý?

Öóñ, Áýëãèéí ø¿¿ðýë (¿òðýýíèé ÿëãàäàñ, ¿ðèéí øèíãýí), Õºõíèé ñ¿¿

ÕÄÕÂ/ÄÎÕ –ûí ýðñäýëòýé á¿ëýã

Áýëãýâ÷ã¿éãýýð òîõèîëäëûí áýëãèéí õàâüòàëä îðîõ ÕÄÕÂ-ûí õàëäâàðòàé ýõ õ¿¿õýä õºõ¿¿ëýõ Ìàíñóóðóóëàõ áîäèñ òàðüæ õýðýãëýõ Îëîí áýëãèéí õàâüòàã÷òàé áàéõ ÕÄÕÂ-ûí õàëäâàðòàé æèðýìñýí ýìýãòýé æèðýìñíèé õóãàöààíä

âèðóñûí ýñðýã ýì÷èëãýý àâàõã¿é áîë òºðºõ õ¿¿õäýä õàëäâàðëàõ

ÕÄÕÂ õàëäâàð äàìæèõã¿é çàìóóä

ÕÄÕÂ-ûí õàëäâàðòàé õ¿íòýé ãàð áàðèõ,¿íñýëäýõ, òýâðýëäýõ

ÕÄÕÂ/ÄÎÕ-òîé õ¿íèéã àñðàõ Íèéòèéí æîðëîí, õàëóóí óñ,áàññåéí ñàóí, Õàíèàõ, íàéòààõàä Õàìòðàí õýðýãëýñýí àÿãà òàâàã, õîîë õ¿íñýýð Îðíû öàãààí õýðýãëýë, õààëãàíû áàðèóë Øóìóóë øàâüæèíä õàòãóóëàõ Õàëäâàð àâñàí õ¿íòýé íýã àíãèä ñóðàõ

ÄÎÕ-ûí ýõíèé ¿å øàòàíä äàðààõ øèíæ òýìäýã èëýðíý:

- Áèå ñóëðàõ- Øàëòãààíã¿é òóðàõ- 1 ñàðààñ äýýø õóãàöààãààð ñóóëãàõ- Õ¿ç¿¿, ñóãà, öàâèíû áóë÷èðõàé òîìðîõ- Àìíû õºíäèéä õºíä¿¿ðòýé ýäãýðäýãã¿é ÿð øàðõ

ãàðõ- ×èõ, çàëãèóð õîîëîéíû ¿ðýâñýë îéð îéðõîí äàõèõ- Ýì÷èëãýý ¿ð ä¿íã¿é áàéõ

Ýäãýýð øèíæ¿¿ä õ¿í á¿ðò ººðººð èëðýõ áîëîâ÷ ÕÄÕ èëð¿¿ëýõ ñîðèë õ¿í á¿ðò ýåðýã áàéíà.

ÄÎÕ-ûí ñ¿¿ëèéí øàòàíä äàðààõ øèíæ òýìäýã èëýðíý:

- ßäàð÷ ñóëüäàõ- ¯ðãýëæë¿¿ëýí òóðàõ- Àðüñàíä õºíä¿¿ðòýé òóóðàëò ãàðàõ- Ãàð õºëººð õ¿÷òýé ºâäºõ- Àìüñãàëûí çàìûí õàëäâàð:óóøèãíû

õàòãàà,ñ¿ðüåý- Àðüñíû õîðò õàâäàð

ÄÎÕ ºâ÷ íº ºð íàñ áàðàõ øàë ò ãààí инхэнхи ó ó ø è ãíû ñ¿ðüåý áîë îí àðüñíû õ îðò нь

õ àâäàð áàé äàã .

ÕÄÕÂ/ÄÎÕ-ûí îíîøëîãîî:

Áàãà õýìæýýíèé öóñ Õàðèó ºäºðòºº,ýñâýë õýä õîíîãèéí äàðàà ãàðäàã Øèíæèëãýýíèé à÷ õîëáîãäîë: ªºðèé㺺 õàëäâàðòàé ýñýõýý òîäîðõîéëîõ Õàëäâàð òàðààõààñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ Õàëäâàð àâñàí áîë õóãàöàà àëäàõã¿é ýì÷èëãýý

àâàõ

Óëààí òóóçíû ó÷èð

Óëààí òóóçûã ÄÎÕ-ûí àñóóäàëä îëîí ò¿ìíû àíõààðëûã õàíäóóëàõûí òóëä 1991 îíû 4-ð ñàðä Ôðàíê Ìóð õýìýýõ çóðàà÷ çóðæýý. Ýíýõ¿¿ òóóç íü ÄÎÕ-ûí ýñðýã äýëõèé íèéòýýðýý íýãäýæ,ÄÎÕ-ûí àñóóäàë õ¿í òºðºëõòºíèé õóâüä õè÷íýýí ÷óõàë àñóóäàë áîëîõûã õ¿ëýýí çºâøººðñíèé áèëýã òýìäýã þì.

ÕÄÕÂ/ÄÎÕ õ үүхдэд нөлөөлөхнь

2,3 сая хүүхэд ХДХВ/ДОХ-той амьдарч байна

14 сая хүүхэд ДОХ-ын улмаас эцэг эхийнхээ нэгийг буюу хо¸óланг нь алдñàí. 2010 он гэхэд ДОХ-ын улмаас өнчин хоцорсон хүүхдийн тоо 25 саяàñ äàâíà ãýñýí тооцоо гарñàí áàéíà.

ХДХВ-ын халдварын тархалт өндөртэй орнуудын 39%-ä нь ДОХ-îîñ áîëæ өнчин хоцорсон буюу халдварт өртөх эрдэл өндөртэй эмзэг бүлгийн хүүхдүүдэд шаардлагатай дэмжлэг үзүүлэх үндэсний бодлого байхгүй байна

Бага буюу дунд орлоготой орнуудад ДОХ-ûí уршгаар өнчин хоцорсон буюу ДОХ-д өртөх эрсдэлтэй эмзэг бүлгийн хүүхдүүдийн 3 хүрэхгүй хувь нь нийгмийн халамжийн дэмжлэг авдаг байна

Ìîíãîë äàõü ÕÄÕÂ/ÄÎÕ-ûí áàéäàë2013 оны байдлаар 127 тохиолдол илрээд байнаÌîíãîë áîë ÕÄÕÂ/ÄÎÕ-ûí ºíäºð ýðñäýëòýé îðîí

ÁÇÄÕ-ûí òàðõàëò ºíäºð ÕÄÕÂ-ûí õàëäâàð õàìãèéí õóðäàöòàé òàðõàæ

áàéãàà2 òîì ã¿ðíèé äóíä îðøäîã, õèëýýð çîðчèõ õºäºë㺺í èõòýé

Хүн амын дунд тохиолдлын бэлгийн хавьталд орох, биеэ үнэлэх зэрэг эрсдэлтэй зан үйлийн түвшин нэмэгдэж байгаа

Тохиолдлын бэлгийн хавьтал, биеэ үнэлэх зэрэгт бэлгэвчийн хэрэглээ бага

Хүн амын насны бүтэц залуу (50%-ийг 23-аас доош насны залуучууд эзэлдэг)

Хүн амын 36% нь амжиргааны доод түвшинөөс доогуур амьдралтай

Хөдөөгийн нөхцөлд ХДХВ-ыí õàëäâàð илрүүлэх шинжилгээ хийх боломж хязгаарлагдмал

Хот суурин газар ðуу шилжих хөдөлгөөн нэмэгдэж байгаа

UNAIDS-ын барагцаалсан тооцоогоор Ìîíãîëä < 500 хүнХДХВ-ûí õàëäâàðòàé байõ áîëîìæòîé

Бүртгэгдсэн тохиолдлуудад хийсэн судалгаа, тооцооноос үзэхэд халдвар авсан хүн дунджаар жилд 2 шинэ хавьталтай.Өвчний шинж тэмдэггүй үеийн үргэлжлэх хугацаа 4.5-5 жил байгаа

Монгол улсад улс дахь ХДХВ/ДОХ-ын халдвар, өвчлөлийн тархалтын 2015 он хүртлэх төсөөлөл нь ирэх 10 жилд манай улсын хувьд халдварын эрчимтэй тархалтын үе байх болно гэсэн үндэслэлтэй болгож байна.

Бүртгэгдээд байгаа ХДХВ/ДОХ-ын тохиолдлооос үзвэл: энэ халдвар бэлгийн замаар, хоёр хүйсийг бараг тэгш хамран тархаж байгаа нь тархвар судлалын тєрхийг Африк, Зүүн Өмнөд Азийн орнуудынхтай ижил төстэйХоёр хүйсний аль алинд нь гэр бүлийн буюу гэр бүл салсан 25-40 насныхан халдварт илүү өртөх эрсдэлтэй байгаа

Бэлгэвчийн хэрэглээ багаБэлгийн харьцаанд орж байгаа нас харьцангуй эрт (15-19 нас),мансууруулах бодис хэрэглэх,ижил хүйсийн бэлгийн харьцаанд орох

ÕÄÕÂ/ÄÎÕ îäîîãîîð òºãñ ýì÷ëýãäýõã¿é!!!

ÒÀ ÄÎÕ-îîñ ñýðãèéëæ ÷àäíà: ªñâºð íàñíûõàí àíõíû áýëãèéí õàâüòàëä îðîõ

íàñûã õîéøëóóëàõ Òîõèîëäëûí áýëãèéí õàðüöààã òýâ÷èõ Áýëãýâ÷èéã áàéíãà çºâ õýðýãëýõ Áàòàëãààòàé öóñ,öóñ îðëîõ áýëäìýë

õýðýãëýõ Íýã óäààãèéí øèíý ç¿¿ òàðèóð õýðýãëýõ Æèðýìñýí ýõ÷¿¿ä ÕÄÕ èëð¿¿ëýõ

øèíæèëãýý ºãºõ

ÀÍÕÀÀÐÀË ÒÀÂÜÑÀÍÄ ÁÀßÐËÀËÀÀ