Tiền sản giật

Thai nghÐn nguy c¬ cao

PGS. TS. TrÇn danh cêng

§Þnh nghÜa

Thai nghÐn nguy c¬ cao lµ nh÷ng trêng hîp phụ nữ cã thai mang các nguy cơ

+Các nguy c¬ cho người mẹ

+Các nguy c¬ cho thai

+Các nguy cơ cho cả hai

Do

+Do çc nguyªn nh©n xuất hiện tõ tríc khi cã thai

+Do cácnguyªn nh©n xuÊt hiÖn trong lúc cã thai.

+Do các nguyên nhân xuất hiện trong khi chuyển dạ và đẻ

Chñ yÕu lµ çc bÖnh lý cña ngêi mÑ

-Çc bÖnh néi khoa

+BÖnh tim

+BÖnh phæi

+BÖnh cao huyÕt ¸p

+BÖnh thËn

Çc nguyªn nh©n xuÊt hiÖn tõ tríc khi cã thai

+BÖnh néi tiÕt

+Çc bÖnh m¸u

+Çc bÖnh hÖ thèng

-Çc bÖnh ngo¹i khoa

+ChÊn th¬ng khung chËu lµm thay ®æi h×nh d¸ng vµ kÝch thíc cña nã

+Çc can thiÖp ë cét sèng hay vïng hËu m«n trùc trµng

-Çc bÖnh lý phô khoa

+DÞ d¹ng c¬ quan sinh dôc

+Çc khèi u tö cung vµ phÇn phô

+Çc can thiÖp phÉu thuËt ë tö cung

+Çc can thiÖp phÉu thuËt ë vïng tÇng sinh m«n

Çc nguyªn nh©n thuộc vÒ phÝa người mÑ:

+TiÒn sö s¶n khoa nÆng nÒ

+TiÒn s¶n giËt

+BÖnh thËn vµ thai nghÐn

+BÖnh ®¸i ®êng vµ thai nghÐn

Çc nguyªn nh©n xuÊt hiÖn trong khi cã thai

-Çc nguyªn nh©n vÒ phÝa thai:

+Thai chËm ph¸t triÓn trong tö cung

+Thai to

+Thai bÊt thêng

-Çc nguyªn nh©n vÒ phÝa phÇn phô

+Rau b¸m bÊt thêng: rau tiÒn ®¹o

+BÊt thêng níc èi: ®a èi, thiÓu èi

+BÊt thêng mµng èi: rØ èi, vì èi

Çc nguyªn nh©n thuộc vÒ phÝa người mÑ:

+Cơn co tử cung bất thường

+Chuyển dạ kéo dài

+Mẹ rặn yếu

CÁC NGUYÊN NHÂN XUẤT HIỆN TRONG CHUYÊN DẠ VÀ ĐẺ

-Çc nguyªn nh©n vÒ phÝa thai:

+Suy thai

+Ngôi bất thường

+Thai to

-Çc nguyªn nh©n vÒ phÝa phÇn phô

+Sa dây rau

+Rau bong non, bong sớm

+Chảy máu nhiều trong rau ti ền đạo

+Ối vỡ non, ối vỡ sớm

Kh¸m thai:

-Hái tiÒn sö

-Kh¸m toµn th©n

-Kh¸m çc bé phËn nÕu cÇn thiÕt sÏ kh¸m çc chuyªn khoa phï hîp

-§o chiÒu cao tö cung, vßng bông, kh¸m phï, ®o huyÕt ¸p

-XÐt nghiÖm níc tiÓu

-Siªu ©m thai

Çch Ph¸t hiÖn THai nghÐn nguy c¬ cao

-Ph¸t hiÖn çc bÖnh lý cña ngêi phô n÷ còng nhnh÷ng bÖnh lý xuÊt hiÖn trong thêi kú thai nghÐn

-Tiªn lîng thai nghÐn

-§a ra híng xö trÝ vµ kÕ hoặc theodâi thai nghÐn

2/18/2014

tiÒn s¶n giËt-nhiÔm ®éc thai

nghÐn

TS. TrÇn Danh Cêng

-TiÒn s¶n giËt hiÖn nay vÉn lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y tö vong mÑ, thai chết lưu, gây chết tr ẻ sơ sinh và g©y ra bÖnh tËt cho trÎ s¬ sinh: 16,3% tö vong mÑ là do TSG.

-Tû lÖ TSG: 3-5%

-ChÈn ®o¸n TSG chñ yÕu dùa vµo hái bÖnh vµ kh¸m LS

-Cã hai d¹ng tiÒn s¶n giËt

§Æt vÊn ®Ò

BÖnh lý tiÒn s¶n giËt sím-

N«n nghÐn

-Nguyªn nh©n

+ Sinh ®«i, chöa nhiÒu thai

+Chöa trøng

+ThÇn kinh t©m lý: Sî cã thai, mong cã thai

+Mét sè bÖnh lý cò: Cêng gi¸p, bÖnh thËn, bÖnh cao HA

HỘI CHỨNG NÔN nghÐn

N«n nhÑ (nghÐn)

+Buån n«n, n«n nhiÒu vao buæi s¸ng

+T¨ng tiÕt níc bät

+TÝnh t×nh thay ®æi

+ ¨n uèng kh«ng b×nh thêng: ¨n dë

+Kh«ng cÇn ®iÒu trÞ, hÕt tù nhiªn sau 3 th¸ng

+B¾t ®©u tõ n«n nhÑ, çc triÖu chøng t¨ng dÇn chia làm 3 giai đoạn kế tiếp nhau

+Thêi kú n«n möa: N«n liªn tôc, n«n ra mËt xanh, mËt vµng

+Thêi kú suy dinh dìng: BÖnh nh©n gÇy mßn, thÓ tr¹ng gÇy, mÊt líp mì díi da, bông lâm lßng thuyÒn

+Thêi kú cã BC TK: BÖnh nh©n lo l¾ng, thë nhanh, m¹ch nhanh nhá

N«n nÆng hay nghÐn nÆng

§iÒu trÞ

+Thay ®æi chç ë, chÕ ®é ¨n uèng, lµm viÖc

+ Dïng thuèc : Chèng n«n,

+Bá thai nÒu ®iÒu trÞ kh«ng KQ

BỆNH LÝ MU ỘN

BỆNH TIỀN SẢN GIẬT

®Þnh nghÜa

TSG lµ mét bÖnh lý do thai, xuÊt hiÖn vµo cuèi cña thai kú, biÓu hiÖn b»ng 3 triÖu chøng chÝnh: phï, cao HA vµ ®¸i ra protein

BÖnh cã diÔn biÕn phøc t¹p vµ cã nhiÒu biếnchøng cho mÑ vµ cho thai

Theo quan niệm hiện nay TSG ®îc coi lµ mét bÖnh toµn th©n

§îc gäi lµ t¨ng HA khi

+HA tèi ®a >30 mmHg vµ HA tèi thiÓu > 15 mmHg ë ngêi phô n÷ biÕt tríc HA+Đo 2 lÇn çch nhau 4h trong t thÕ ngåi

Hoặc+HA tèi ®a > 140 mmHg vµ HA tèi thiÓu > 90 mmHg +Đo 2 lÇn çch nhau 4h

MỘT SỐ KHÁI NI ỆM

Chó ý

+BN ph¶i ®îc ngåi nghØ+HA ®o ë tay ph¶i+M¸y ®o HA ®îc ®Æt ngang møc cña tim+§o nh¾c l¹i nhiÒu lÇn lµ rÊt cÇn thiÕt+KÝch thíc cña b¨ng ®o HA ph¶i phï hîp víi träng lîng vµ kÝch thíc cña tay ngêi phô n÷

Được coi là đái ra Protein (hay protein niÖu) khi

+Protein >0,3g/24h+Hay >0.5g/l+Protein nÆng >3.5g/l


Được coi là phù khi

+Tăng cân quá mức+Phù trắng, mềm ở các chi hay ở thành bụng+Phù toàn thân+Tràn dịch các màng


Trong t iÒn s¶n giËt cã thÓ gÆp

+T¨ng huyÕt ¸p kÌm theo protein niÖu +HoÆc t¨ng huyÕt ¸p kÌm theo phï+HoÆc xuÊt hiÖn c¶ ba

-YÕu tè nguy c¬ vÒ phÝa gia ®×nh: gen

-YÕu tè miÔn dÞch:

Gi¶ thuyÕt lµ do sù thÝch øng kh«ng t«t vÒ miÔn dÞch trong thai nghÐn nh: hay gÆp ë ngêi con so, thay ®æi chång, thô tinh nh©n t¹o. Nguy cơ TSG x 4-5 lÇn ë ngêi con so

-YÕu tè dinh dìng

CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ CỦA TSG

-YÕu tè sinh lý như

+Chñng téc

+Tuæi ngêi mÑ: TSG x 4-5 lÇn ë ngêi phô n÷ > 35 tuæi

+Tuæi thai vµ träng lîng thai khi đẻ: TSG t¨ng cao ë ng-êi mÑ ®îc ®Î tríc 34 tuÇn vµ träng lîng khi sinh < 2500g


-Çc yÕu tè liªn quan ®Õn thai nghÐn

+Chöa ®a thai

+Chöa bÊt thêng: dÞ d¹ng thai, dÞ d¹ng NST, hay chöa trøng

+NhiÔm trïng ®êng tiÕt niÖu


-BÖnh lý cña ngêi mÑ

+ BÖnh cao huyÕt ¸p m·n tÝnh hay bÖnh thËn

+ BÐo ph×

+ §¸i ®êng kh«ng phô thuéc insuline

+ Gi¶m tiÓu cÇu

+ BÖnh lý m¹ch m¸u trong thai nghÐn


-Çc yÕu tè m«i trêng

+ Thuèc l¸

+ §é cao

+ Phong çch sèng: ho¹t ®éng thÓ lùc, stress


-TiÒn s¶n giËt lµ bÖnh néi m¹ch cña ngêi mÑ, b¾t nguån tõ b¸nh rau

-§©y lµ mét héi chøng bÖnh lý chØ s¶y ra ë loµi ngêi, kh«ng quan s¸t thÊy ë ®éng vËt

-Cho nªn kh«ng thÓ dïng thùc nghiÖm trªn ®éng vËt ®Ó chøng minh bÖnh lý nµy ®îc

SINH LÝ BỆNH HỌC CỦA TSG

Çc chøng cí chøng tá cã nguån gèc tõ b¸nh rau:

+ChØ x¶y ra trong thai nghÐn, biÕn mÊt sau khi c¾t bá b¸nh rau

+BÖnh vÉn cã thÓ x¶y ra ngay c¶ khi kh«ng cã ph«i (chöa trøng)

+Ngay c¶ khi kh«ng cã liªn hÖ víi tö cung (chöa trong æ bông)


C¬ chÕ bÖnh sinh cho ®Õn nay vÉn cßn cha ®îc s¸ng tá nhiÒu, trong mét sè nghiªn cøu gÇn ®©y ®· cã thÓ cho thấy chóng x¶y ra theo nhiÒu giai ®o¹n kÕ tiÕp nhau.

+Ban đầu: r èi lo¹n qu¸ tr×nh thay ®æi cña ®éng m¹ch tö cung trong thai nghÐn nguyªn nh©n lµ do bÊt thêng sựx©m nhËp cña tÕ bµo nu«i, lµm gi¶m cÊp m¸u trong çc gai rau

+Sau đó: thiÕu oxy b¸nh rau, rèi lo¹n çc chÊt oxy hãa dÉn ®Õn lµm rèi lo¹n chøc n¨ng cña hîp bµo nu«i


+Tiếp theo: rèi lo¹n chøc n¨ng cña néi m¹c m¹ch cña ngêi mÑ liªn quan ®Õn cácchÊt ®îc gi¶i phãng ra tõ b¸nh rau vào tuÇn hoµn m¸u ngêi mÑ: như çc gèc tù do, lipit oxy hãa, çc cytokine, chính những chÊt nµy sÏ t¹o ra çc dÊu hiÖu l©m sµng ë ngêi mÑ


ChÈn ®o¸n tiÒn s¶n giËt

Phï

+Tr¾ng, mÒm, Ên lâm

+Phï kÝn ®¸o ë chi díi, cã thÓ phï toµn th©n, trµn dÞch çc mµng: phæi, bông, n·o…

+Ph¸t hiÖn phï: C©n, Ên trªn nÒn cøng (t¨ng >500g/tuÇn, hay 2250g/th¸ng)

Ph©n biÖt

+Phï tim, phï thËn, phï dinh dìng, phï giun chØ, phï do chÌn Ðp

CÁC DẤU HIỆU LÂM SÀNG

§¸i ra protein

+Lµ triÖu chøng xuÊt hiÖn sím, hay gÆp nhÊt, mÊt muén nhÊt sau ®Î

+B×nh thêng: kh«ng cã Protein trong níc tiÓu

+Gäi lµ ®¸i ra Protein khi: >0,5g/l mÉu níc tiÓu bÊt kú vµ > 0,3g/l mÉu níc tiÓu 24h.

+Lîng Protein trong níc tiÓu nhiÒu Ýt tuú theo thÓ TSG


T¨ng huyÕt ¸p: Lµ triÖu chøng quan träng võa cã gi¸ trÞ chÈn ®o¸n, theo dâi ®iÒu trÞ vµ tiªn lîng

+Gäi lµ t¨ng: >=140/90 mmHg

+NÕu biÕt tríc HA: Gäi lµ t¨ng: HA t©m thu > 30mmHg, HA tèi thiÓu >15mHg

+HuyÕt ¸p trung b×nh: HAtèi ®a+2HA tèi thiÓu/3: Gäi lµ t¨ng HA >20 mmHg

+HA t¨ng kh«ng ®ång nhÊt: T¨ng HA tèi ®a, tèi thiÓu hay c¶ hai


TriÖu chøng l©m sµng kh¸c

-ThiÕu m¸u: Da xanh, niªm m¹c nhît

-Phæi: Trµn dÞch mµng phæi

-Tim: TiÕng thæi c¬ n¨ng, trµn dÞch mµng ngoµi tim

-Bông: Cã dich cæ tríng

-M¾t: Mê, gi¶m thÞ lùc, phï vâng m¹c


Xét nghiệm sinh hóa máu: cần đánh giá

-Chøc n¨ng thËn: Ure, creatinin, ®Þnh lîng Protein niÖu, axit uric

-Chøc n¨ng gan: SGOT, SGPT

-Protein máu: Albumin

-Điện giải: chú ý ca+

-Bilirubin máu

TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG

Xét nghiệm huyết học: cần đánh giá

-Số lượng hồng cầu: trong HC HELLP, rau bong non

-Số lượng tiểu cầu: rất quan trọng để chẩn đoán HC HELLP


Xét nghiệm nước tiểu: cần đánh giá

Định lượng protein: mẫu nước tiểu bất kỳ hoặc 24h

Các xét nghiệm cận lâm sàng có thể được làm cách nhau hàng giờ hoặc hàng ngày tùy theo thể TSG


Siêu âm Doppler thai để đánh giá

+Sự phát tri ển của thai: đo thai, đo nước ối, đánh giá bánh rau

+Phát hiện suy thai: lượng nước ối, Doppler ĐM r ốn, ĐM não và CSNR

+Phát hiện và chẩn đoán rau bong non: hình ảnh bánh rau, Doppler ĐMTC

Có thể làm ngày 2-3 lần hay làm hàng ngày


Siêu âm Doppler thai để đánh giá

+Đánh giá tình thạng thai thông qua các chỉ số sinh tồn như chỉ số Mainning, chỉ số trưởng thành thai như chỉ số siêu âm của Boog

+Đánh giá tình trạng toan hóa máu thai nhi bằng thăm dò Doppler ống tĩnh mạch hay ống Arantius

Có thể làm ngày 2-3 lần hay làm hàng ngày


Theo dõi ghi nhịp tim thai bằng máy để đánh giá tình tr ạng thai thông qua phân tích biểu đồ ghi nhịp tim thai

+Biểu đồ bình thường: không có suy thai

+Biểu đồ nghi ngờ suy thai: cần theo dõi sát

+Biểu đồ suy thai: cần lấy thai ngay

Có thể theo dõi nhiều lần/ngày hoặc hàng ngày


ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh

-ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh:Dùa vµo çc triÖu chøng l©m sµng vµ cËn l©m sµng:

ChÈn ®o¸n ph©n biÖt:

+ BÖnh t¨ng HA m·n tÝnh

+ BÖnh viªm thËn

+ Phï do çc nguyªn nh©n kh¸c

+ §¸i ra Protein do çc nguyªn nh©n kh¸c

Tiªn lîng

-VÒ phÝa mÑ: TiÕn triÓn cña çc triÖu chøng LS

-VÒ phÝa thai: Tuæi thai, t×nh tr¹ng thai

-§¸p øng ®iÒu trÞ

Ph©n lo¹i TSG

theo quan niÖm cò

NhÑ Trung b×nh NÆng

T¨ng c©n 0,5kg/tuÇn 1kg/tuÇn 2kg/tuÇn

T¨ng HA >= 14/9 >150 > 160

Protein niÖu 1-2g 3-4g >5g

Lîng níc tiÓu

>800ml/24h <800 ml/24h < 400ml

ThÞ lùc BT Gi¶m/mê Mê h¼n

Phï Ch©n Bông tay Toµn th©n

Phân loại ti ền sản giật theo quan niệm hiện nay

�Tiền sản giật nhẹ�Tiền sản giật trung bình�Tiền sản giật nặng�Sản giật

TiÒn s¶n giËt nÆng

+HA tèi ®a ≥ 170 mmHgvµ HA tèi thiÓu ≥ 110 mmHg+HoÆc kÌm theo mét sè triÖu chøng kh¸c: gi¶m TC < 150 000+Creatinine > 100 micromol/l+Protein > 3g/24 h+KÌm theo men gan > 40 UI/l h hoÆc ®au vïng thîng vÞ, ®au vïng gan, mê m¾t, ®au ®Çu

TiÒn s¶n giËt nÆng

+HA tèi ®a ≥ 160 mmHgvµ HA tèi thiÓu ≥ 110 mmHg+Creatinine > 1,2mg/dl+Protein > 2g/l+TiÓu cÇu < 100 000/ml+KÌm theo men gan tang, hoÆc ®au vïng thîng vÞ, ®au vïng gan, mê m¾t, ®au ®Çu+S¶n giËt hoÆc phï phæi

TiÒn s¶n giËt nÆng:

+HA tèi ®a ≥ 160 mmHgvµ HA tèi thiÓu ≥ 110 mmHg và đái protein

+HoÆc tăng HA vừa kÌm theo thiÓu niÖu (<500 ml/24h), kÌm theo Protein niÖu > 3,5g/24h, kÌm theo HC HELLP, kÌm theo çc rèi lo¹n thÇn kinh, kÌm theo s¶n giËt hoÆc cã thai chËm PT

Tiền sản giật nặng một số khái niệm khác

� Thiểu niệu (<500ml nước tiểu/24 giờ)� Tăng Creatinine� Giảm tiểu cầu� Đau bụng bên phải, tổn thương chức năng

gan� Đau đầu liên tục hay rối loạn thị giác� Phù phổi, bệnh cơ tim� Thai phát triển� HELLP: Hemolysis Elevated Liver enzymes &

Low Platelets

-XuÊt hiÖn protein niÖu sau 20 tuÇn ë phô n÷ cã cao huyÕt ¸p tõ tríc khi cã thai

- HoÆc huyÕt ¸p cao tõ tríc 20 tuÇn

TIỀN SẢN GIẬT PHỤ THÊM

Các biến chứng của TSG nếu không được theo dõi và điều tr ị đúng cách

-S¶n giËt

-Rau bong non

-HC HELLP

-VÒ phÝa thai: Thai SDD, thai suy m·n, thai chÕt lu

TIẾN TRIỂN TỰ NHIÊNKHÔNG ĐIỀU TRỊ

§îc ®Þnh nghÜa bëi Weinstein lµ sù phèi hîp cña:+Tan m¸u (H)+T¨ng men gan (EL)+Gi¶m tiÓu cÇu (LP)

Mét sè trêng hîp HC HELLP kh«ng cã tan m¸u gäi lµ HC HELLP kh«ng cã H

HỘI CHỨNG HELLP

+Lµ nh÷ng c¬n giËt cã tÝnh chÊt chu kú xuÊt hiÖn ë ngêi phô n÷ có thai mà cã çc dÊu hiÖu cña TSG ®iÓn h×nh +HoÆc xuÊt hiÖn co giËt ë nh÷ng ngêi cã cao HA, protein niÖu, gi¶m tiÓu cÇu hoÆc cã t¨ng men gan+Mét sè trêng hîp s¶n giËt kh«ng kÌm theo t¨ng huyÕt ¸p+XuÊt hiÖn tríc ®Î, trong chuyÓn d¹ hay sau ®Î

SẢN GIẬT

Cã giai ®o¹n b¸o tríc biÓu hiÖn b»ng xuất hiện çc dÊu hiÖu c¬ n¨ng

+§au ®Çu+Mê m¾t+§au vïng thîng vÞ+§au vïng gan

SẢN GIẬT

Xuất hiện các c¬n giËt cã tÝnh chÊt chu kú gồm 4 giai đoạn

+GiËt x©m nhiÔm+GiËt cóng+GiËt gi·n çch+H«n mª

SẢN GIẬT

ChÈn ®o¸n ph©n biÖt

+§éng kinh+H¹ can xi huyÕt+Hysterie+H«n mª do ®¸i ®êng, do xuÊt huyªt n·o

SẢN GIẬT

Tử vong do tiền sản giật

Các nguyên nhân gây tử vong

� Xuất huyết nội sọ, phù, nhồi máu� Bệnh não do cao HA� Phù phổi và HC suy hô hấp� Bệnh đông máu, giảm tiểu cầu

� Co giật� Rau bong non� Loạn nhịp tim, suy tim� Vỡ gan� Tai biến đường thở

ĐIỀU TRỊ TIỀN SẢN GIẬT

Nguyên tắc điều tr ị tiền sản giật

1. Quyết định thời điểm lấy thai2. Điều trị cao HA3. Phòng co giật

Điều tr ị TSG là điều tr ị tri ệu chứng

-§iÒu dìng:

+NghØ ng¬i tuyÖt ®èi,

+ChÕ ®é ¨n gi¶m muèi

ĐIỀU TRỊ TSG

-Chèng phï

TruyÒn Albumin

-§iÒu trÞ protein niÖu:

Dïng kh¸ng sinh

ĐIỀU TRỊ TSG

§iÒu trÞ t¨ng huyÕt ¸p

-Cao huyÕt ¸p lµ mét triÖu chøng cña TSG, nã võa cã gi¸ trÞ tiªn lîng võa cã gi¸ trÞ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®iÒu trÞ.

-§iÒu trÞ cao huyÕt ¸p trong TSG chØ lµ ®iÒu trÞ triÖu chøng chø kh«ng ph¶i ®iÒu trÞ nguyªn nh©n

-Cho ®Õn nay vÉn cha cã mét c«ng íc nµo b¾t buéc ph¶i ®iÒu trÞ cao huyÕt ¸p mét çch hÖ thèng.

-Çc nghiªn cøu ®Òu thèng nhÊt cÇn ®iÒu trÞ h¹ ¸p khi huyÕt ¸p tèi thiªu > 110 mmHg hoÆc huyÕt ¸p tèi ®a > 160 mmHg

ĐIỀU TRỊ TSG


-Môc ®Ých cña ®iÒu trÞ cao HA trong TSG: h¹ huyÕt ¸p ®Õn møc ®é cã thÓ chÞu ®ùng ®îc, kh«ng nªn h¹ HA mét çch ®ét ngét v× hÖ thèng tuÇn hoµn TC-Rau sÏ bÞ tæn th¬ng dÉn ®Õn thiÕu oxy thai dÉn ®Õn suy thai

-Trong nh÷ng trêng hîp t¨ng HA nÆng, cÇn ph¶i dïng nh÷ng thuèc cã t¸c dông nhanh, m¹nh, v« h¹i, dÔ dµng kiÓm so¸t vµ kh«ng cã bÊt kú mét ¶nh hëng nµo ®èi víi mÑ vµ thai

ĐIỀU TRỊ TSG


-Çc ®iÒu trÞ hiÖn nay kh«ng ®îc sö dông

+ Thuèc øc chÕ men chuyÓn, thuèc tranh chÊp thô c¶m quan cña AngiotÐnine II

Thuèc nµy kh«ng ®îc dïng v× chóng g©y rèi lo¹n chøc n¨ng thËn cña thai cã thÓ dÉn ®Õn thai chÕt lu.

ĐIỀU TRỊ TSG


-Çc ®iÒu trÞ hiÖn nay kh«ng ®îc sö dông

+ Thuèc lîi tiÓu

G©y rèi lo¹n qu¸ tr×nh hÊp thu muèi níc dÉn ®Õn gi¶m kali m¸u

Mét sè trêng hîp TSG cã t×nh tr¹ng gi¶m huyÕt ®éng

ChØ dïng khi cã t×nh tr¹ng thiÓu niÖu hay v« niÖu

ĐIỀU TRỊ TSG


-Çc thuốc ®iÒu trÞ hiÖn nay ít ®îc dïng

+ Alpha Methyldopa (Aldomet): KÐo dµi 4-6 giê

+ Clonidine (Catapressan): Thuèc t¸c dông lªn thÇn kinh TW

ĐIỀU TRỊ TSG


-Çc thuốc ®iÒu trÞ hiÖn nay ít ®îc dïng

+ Betabloquant: T¸c dông lªn TKTW

+ Dihydralazine (Nepressol): Thuèc t¸c dông gi·n m¹ch ngo¹i biªn m¹nh, g©y ra tôt huyÕt ¸p m¹nh dÉn ®Õn suy thai.

Cã nhiÒu t¸c dông phô: §au ®Çu, tim nhanh, h¹ huyÕt ¸p, run tay, ®au vïng thîng vÞ, n«n

ĐIỀU TRỊ TSG


+Nitriate:

Thuèc gi·n m¹ch m¹nh

ChØ ®Þnh: ThÊt b¹i sau khi sö dông çc thuèc kh¸c

G©y nhÞp tim thai chËm

+Diazoxide

Thuèc gi·n m¹ch ngo¹i biªn m¹nh, nhanh (1-5 phót), kÐo dµi 28 giê (truyÒn TM: 30-60mg/5 phót)

Nguy c¬ tö vong mÑ, thiÕu m¸u n·o ngêi mÑ

ĐIỀU TRỊ TSG


-Nh÷ng thuèc ®îc sö dông nhiÒu nhÊt hiÖn nay

+Labetalol (Trandate):

Thuèc gi·n m¹ch ngo¹i biªn: T¸c dông KT thô c¶m quan β vµ α : T¸c dông sau 5-10 phót. KÐo dµi 3-6 h

TruyÒn: 10-20mg ®Õn 80mg/30phót.

Lµ thuèc lý tëng ®iÒu trÞ cao huyÕt ¸p nÆng, kh«ng ¶nh hëng ®Õn lu lîng tuÇn hoµn tö cung rau.

T¸c dông phô: Khi dïng liÒu cao cã thÓ lµm cho nhÞp tim thai chËm, thai chÕt lu

ĐIỀU TRỊ TSG



+Çc thuèc øc chÕ canxi: Lµ nh÷ng chÕ phÈm cã t¸c dông gi·n m¹ch ngo¹i biªn m¹nh do t¸c dông øc chÕ dßng canxi ë b¬m canxi trªn mµng tÕ bµo mµ chñ yÕu ë TB c¬ v©n cña m¹ch m¸u.

Kh«ng cã t¸c dông lªn tÜnh m¹ch, lªn TKTW

§êng dïng: TM hay ®êng uèng

ĐIỀU TRỊ TSG



+Çc thuèc øc chÕ canxi:

Nifedipine (Adalate):

LiÒu 10-20mg/ cø 2-6h/1lÇn

T¸c dông sau khi uèng 15-20phót, kÐo dµi 2-5h

Kh«ng nªn sö dông ngËm díi lìi v× g©y h¹ HA kÐo dµi cã thÓ gÊy rèi lo¹n nhÞp tim thai

Kh«ng thÊy cã ¶nh hëng ®Õn huyÕt ®éng cña thai

ĐIỀU TRỊ TSG



+Çc thuèc øc chÕ canxi:

Nicardipine (Loxen)

LiÒu dïng: 0,5-1mg truyÒn TM chËm

T¸c dông sau 5-10 phót sau , kÐo dµi 2-8h

Cha thÊy cã t¸c dông xÊu ®Õn thai còng nh trÎ s¬ sinh

ĐIỀU TRỊ TSG


-Nh÷ng thuèc míi ®iÒu trÞ cao huyÕt ¸p

+Ketaserine: Thuèc ®èi kh¸ng trªn thô c¶m quan S2 cña Serotonine: Cã t¸c dông gi·n m¹ch ngo¹i biªn

+Urapidil (Eupresil, Mediatensyl): Thuèc gi·n m¹ch ngo¹i biªn m¹nh th«ng qua øc chÕ thô c¶m quan α1 adrenergic, gi¶m søc c¶n ngo¹i biªn cña hÑ tuÇn hoµn

ĐIỀU TRỊ TSG

Các thuốc điều trị cao HAvà kiểm soát cao HA thai kỳ

Thuốc uống

Labetalol 100-400mg; 2-3 lần/ngày Methyldopa 250-500mg; 2-4 lần/ngày Nifedipine 10-20mg; 2-3 lần/ngày Thuốc tiêm(cấp cứu cao HA *)

Labetalol 10-20mgHydralazine 10-20mgNitroglycerin 2-4mcg/phút(bolus 100mcg)Nitroprusside 2-4mcg/phút*Cao HA nghiêm tr ọng với phù ph ổi, rối loạn th ị giác, đau đầu hay s ản giật

Sulfat Magie

-Gi·n m¹ch: Tham gia vµo ®iÒu trÞ cao HA

-Gi·n c¬: Tranh chÊp canxi

-T¨ng ¸p lùc thÈm thÊu m¸u: Chèng phï

Dïng ®êng truyÒn TM

Theo dâi ®iÒu trÞ b»ng ph¶n x¹ g©n x¬ng

Ngìng ®iÒu trÞ 2-4mmol/l

ĐIỀU TRỊ TSG

XỬ TRÍ SẢN KHOA

Đánh giá m ẹ và con

1. Tuổi thai ≥ 38 tuần

2. Tuổi thai ≥ 34 tuần + Tình tr ạng m ẹ và con

Sinh

Có

Nếu 33-34 tu ần:

Steroids+sinh >48 giờ

Nếu 22-32 tu ần:

. Steroids

. Thuốc hạ HA

. Đánh giá mẹ con

. Sinh lúc 34 tuần

Không

TSG NẶNG CẦN LẤY THAI TRONG 48h

CHỈ ĐỊNH CỦA MẸ

↑ HA không kiểm soát được HA max>160hay HA min>110

Bong nhau

Phù phổi Thở ngắn, SaO2 < 94%

Sản giật

Dấu hiệu sắp sản giật Đau đầu thường xuyên hay rối loạn thị lực

Nguy cơ vỡ gan Đau thượng thận vị/dưới gan

HC HELLP hay TC < 100,000

Chức năng thận xấu, thiểu niệu Creatinine/HT>1,4mg/dl

§iÒu trÞ h¹ HA trong TSG lµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó tr¸nh nh÷ng biÕn chøng cho mẹ và thai.

Tuy nhiªn cÇn phải lùa chän nh÷ng thuèc cã t¸c dông nhanh, dÓ kiÓm so¸t trªn l©m sµng vµ v« h¹i cho mÑ vµ cho thai.

Thuèc ®îc khuyÕn ço hay dïng nhÊt hiÖn nay: Labetalol vµ thuèc øc chÕ canxi

KẾT LUẬN

Kh¸m ph¸t hiÖn çc bÖnh lý cña ngêi mÑ tríc khi cã thai

Qu¶n lý thai nghÐn tèt

§iÒu trÞ sím khi xuÊt hiÖn çc triÖu chøng cña tiÒn s¶n giËt

PHÒNG BỆNH

MỘT SỐ CHỈ TIÊU TIÊN ĐOÁN TSG

Çc chÊt §¸nh dÊu tiªn ®o¸n TSG

-Cho ®Õn nay ®Ó tiªn ®o¸n sím TSG chØ dùa vµo dÊu hiÖu l©m sµng xuÊt hiÖn sím nhÊt: Phï chi díi, t¨ng c©n bÊt thêng, ®¸i ra protein

-Mét sè nghiªn cøu ®ang cè g¾ng t×m çc chÊt ®¸nh dÊu ®Ó chÈn ®o¸n sím vµ tiªn ®o¸n TSG

-Mét sè chÊt ®· ®îc nghiªn cøu vµ thÊy chóng cã mèi t-¬ng quan chÆt chÏ víi TSG


-BÊt thêng cña ph¶n øng oxy ho¸, néi m¹c m¹ch m¸u vµ chøc n¨ng thËn.

+Fibronectin: Ngìng b×nh thêng 3,8 Microgam/ml (22-26tuÇn) nguy c¬ x 6,7 lÇn khi nã t¨ng ®é nhËy 73%, ®é ®Æc hiÖu 87%


-Çc chÊt ®¸nh dÊu huyÕt thanh ë qói II: lµ nh÷ng chÊt ®îc ®Þnh lîng trong xÐt nghiÖm sµng läc HC Down

+AFP: T¨ng lµm t¨ng nguy c¬ TSG, thai lu, thai chËm PT hay ®Î non

+HCG: T¨ng lµm t¨ng nguy c¬ TSG, thai lu, thai chËm PT hay ®Î non

Chóng ph¶n ¸nh cã rèi lo¹n chøc n¨ng cña b¸nh rau.

CÇn theo dâi t¨ng cêng trong trêng hîp tû lÖ µP vµ HCG t¨ng cao.

Çc chØ sè tiªn ®o¸n b»ng siªu ©m

-Doppler §M TC

+QuÇn thÓ nguy c¬ thÊp:

RI > 0,58: Nguy cã TSG x 4,2 lÇn

DÊu hiÖu Notch: Mét bªn nguy c¬ TSG x 7,9 lÇn

DÊu hiÖu Notch: C¶ hai bªn nguy c¬ TSG x 15,9 lÇn

+QuÇn thÓ nguy c¬ cao:

RI > 0,58: Nguy c¬ TSG x 2,7 lÇn

DÊu hiÖu Notch mét bªn vµ hai bªn nguy c¬ TSG x 2,4 lÇn vµ 2,8 lÇn

2/18/2014

2/18/2014

Health & Medicine

Tiền sản giật