โครงการต�ารารวมระหวาง

คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล

คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล

เวชศาสตรรวมสมย 2558

CONTENT

เวชศาสตรรวมสมย 2015

บรรณาธการ

ชษณา สวนกระตาย

นภชาญ เออประเสรฐ

สมบต ตรประเสรฐสข

สชาดา ศรทพยวรรณ

กญญา ศภปตพร

ศภฤกษ ปรชายทธ

ศภอฐ พงพาพงศ

พรทพย สรยาภวฒน

นพดล ไชยสทธ

ชญานศ อภรกษวรยะ

ประสงค ตนมหาสมทร

พรพรหม เมองแมน

วาณ วสทธเสรวงศ

พจมาน พศาลประภา

มานพ พทกษภากร

เฟองฟา เลาพรพชยานวฒน

อภชาต จตตเจรญ

ศรวรรณ จรสรธรรม

สภนวรรณ เชาววศษฐ

วชร คชการ

จมพล วลาศรศม

ณฏฐตวน จรชยาปกรณ

เปรมศกด ผองจตร

โครงการต�ารารวมระหวางคณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล

คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล

ii

เวชศาสตรรวมสมย 2015

ISBN : 978-616-279-680-7

สงวนลขสทธ

โครงการต�ารารวมระหวาง คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, คณะแพทยศาสตรศรราช

พยาบาล มหาวทยาลยมหดล และคณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล

พมพครงท 1 พ.ศ. 2558 จ�านวน 1,000 เลม

ราคา 400 บาท

พมพท บรษท พ.เอ.ลฟวง จ�ากด

4 ซอยสรนธร 7 บางพลด กรงเทพฯ 10700

โทรศพท 0 2881 9890

CONTENT

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

ผศ.นพ.ธระ วรธนารตน1 รศ.ดร.พญ.ภทรวณย วรธนารตน2

1ส�านกงานวจยและพฒนาเพอการแปรงานวจยสขภาพสการปฏบต

ภาควชาเวชศาสตรปองกนและสงคม คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย2คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล

ความเปนมา

จากการทกระทรวงสาธารณสขไดด�าเนนการปฏรประบบบรหารจดการระบบสขภาพของ

ประเทศไทย โดยพฒนาระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพ แบงออกเปน 12 เขตสขภาพ ตงแต

1 ตลาคม พ.ศ. 2556 โดยมการจดคณะกรรมการนโยบายสาธารณสขแหงชาต (National Health

Policy Board, NHPB) เพอเปนกลไกทางนโยบายและยทธศาสตรดานสขภาพของประเทศ รวมถง

การจดตงใหม National Health Service Board (NHSB) มบทบาทก�ากบดแลการด�าเนนงานของ

Area Health Board พฒนารปแบบกระบวนการระบบบรการสขภาพเพอคนไทย จดหลกประกน

สขภาพภายในระบบบรการสขภาพทมคณภาพ ทวถง เทาเทยม และเปนธรรม และพฒนารปแบบ

ระบบบรการสขภาพสการกระจายอ�านาจทรกษาไวซงความเขมแขงของระบบบรการเพอประชาชน

ทงนไดมการก�าหนดใหแตละพนทเขตบรการสขภาพมโครงสรางคณะกรรมการสขภาพระดบเขต (Area

Health Board) เพอใหมบทบาทบรหารเขตเครอขายบรการแบบบรณาการ เสรมสรางความมสวน

รวมของทองถนและชมชน และพฒนาระบบสขภาพในระบบฐานรากทมประชาชนรวมรบผดชอบระบบ

สขภาพเพอสงคมอยเยนเปนสข นอกจากนยงไดมนโยบายก�าหนดใหมคณะกรรมการตดตามประเมน

ผลทงภายใน และภายนอกกระทรวงสาธารณสข

อยางไรกตามในทางปฏบตแลว ส�านกผตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขไดมการท�างาน

โดยจ�าแนกแผนการท�างานเปน แผนบรการ แผนสงเสรมสขภาพและควบคมปองกนโรค แผนกฎหมาย

และการคมครองผบรโภค และแผนบรหารจดการ ซงแนวทางดงกลาวมความแตกตางกบนโยบายเขต

บรการสขภาพอยพอสมควร โดยเฉพาะเรองโครงสรางการสงการ การท�างาน และระบบการตดตาม

ก�ากบประเมนผล

CONTENT

662

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

ทงนการจะท�าการก�ากบ ตดตาม และประเมนผลการด�าเนนงานของแตละเขตใหเปนไปได

อยางมประสทธภาพนน ตองค�านงถงปจจยแวดลอมทมความแตกตางกนในแตละเขต เชน โครงสราง

พนฐานทมความบรบรณเพยบพรอมมากนอยแตกตางกน ทงเรองก�าลงคน งบประมาณ ลกษณะการก

ระจายของปญหาสขภาพ รวมไปถงปจจยดานการเมองการปกครองระดบทองถน เปนตน ถงแมผ

บรหารกระทรวงสาธารณสขจะพยายามจดท�าตวชวดผลการด�าเนนงานของแตละเขตสขภาพจ�านวน

44 ตวชวด จ�าแนกตามยทธศาสตรหลก 3 ดานแลวกตาม แตหลายตวชวดกอาจไมเหมาะสมในการใช

เพอท�าการตดตาม ก�ากบ ประเมนผลดวยเหตผลดงกลาวขางตน อนจะน�ามาซงความไมเปนธรรมใน

การใชประเมนผลการด�าเนนงานทงภายในเขตสขภาพเดยวกน และระหวางเขตสขภาพ

กระบวนการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพ

คณะผวจยน�าโดยผศ.นพ. ธระ วรธนารตน และคณะ ไดรบการสนบสนนโดยสถาบนวจย

ระบบสาธารณสข ไดท�าการศกษาสถานการณการด�าเนนการตามนโยบายเขตบรการสขภาพตงแต 1

ตลาคม พ.ศ. 2556 ถง 30 กนยายน พ.ศ. 2557 ภายหลงจากทกระทรวงสาธารณสขไดประกาศ

นโยบายเขตบรการสขภาพอยางเปนทางการในเดอนตลาคม พ.ศ. 2556 โดยจ�าแนกเขตบรการสขภาพ

ตามรปท 1

คณะผวจยไดท�าการลงพนท เพอประเมนสมรรถนะในการด�าเนนงานของเขตบรการสขภาพ

โดยมกรณศกษาตวอยางจ�านวน 4 เขต ไดแก เขต 2 เขต 5 เขต 7 และ เขต 11 และท�าการเกบรวบรวม

ขอมลทตยภมตงแตเรองปจจยน�าเขาสระบบ กระบวนการด�าเนนงานตามนโยบาย รวมถงผลผลตท

เกดขนจากการด�าเนนนโยบาย พรอมกบการออกแบบสอบถามเพอเกบขอมลปฐมภมเกยวกบ

ความคดเหนตอนโยบาย, ความเปลยนแปลงทเกดขนหลงด�าเนนนโยบาย, ปจจยทเกอหนน และ

อปสรรค, ผลผลตและผลลพธทเกดขนในพนท, ลกษณะการอภบาลระบบเขตบรการสขภาพ, และ

ขอเสนอแนะตอกระทรวงสาธารณสข ทงนแบบสอบถามดงกลาวจะใชเพอรวบรวมขอมลผานการ

สงแบบสอบถามทางไปรษณย การสอบถามทางโทรศพท และการนดสมภาษณเชงลกแบบเผชญหนา

และแบบสนทนากลม กบผมสวนไดสวนเสยทกระดบในแตละพนท ตงแตผตรวจราชการ สาธารณสข

นเทศก สาธารณสขจงหวด ผอ�านวยการโรงพยาบาลศนย ผอ�านวยการโรงพยาบาลทวไป ผอ�านวยการ

โรงพยาบาลชมชน สาธารณสขอ�าเภอ ผอ�านวยการโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบล รวมถงบคลากร

ทสงกดหนวยงานตางๆ ทเกยวของ และภาคประชาสงคม ในพนทเขต 2, 5, 7 และ 11 จ�านวน

174 ราย โดยมระยะเวลาเกบรวบรวมขอมลตงแตเดอนมนาคม-กนยายน พ.ศ. 2556 อยางไรกด

บทความนจะน�าเสนอขอมลระดบมหภาคจากการศกษาวจยเทานน

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

ผศ.นพ.ธระ วรธนารตน1 รศ.ดร.พญ.ภทรวณย วรธนารตน2

1ส�านกงานวจยและพฒนาเพอการแปรงานวจยสขภาพสการปฏบต

ภาควชาเวชศาสตรปองกนและสงคม คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย2คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล

ความเปนมา

จากการทกระทรวงสาธารณสขไดด�าเนนการปฏรประบบบรหารจดการระบบสขภาพของ

ประเทศไทย โดยพฒนาระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพ แบงออกเปน 12 เขตสขภาพ ตงแต

1 ตลาคม พ.ศ. 2556 โดยมการจดคณะกรรมการนโยบายสาธารณสขแหงชาต (National Health

Policy Board, NHPB) เพอเปนกลไกทางนโยบายและยทธศาสตรดานสขภาพของประเทศ รวมถง

การจดตงใหม National Health Service Board (NHSB) มบทบาทก�ากบดแลการด�าเนนงานของ

Area Health Board พฒนารปแบบกระบวนการระบบบรการสขภาพเพอคนไทย จดหลกประกน

สขภาพภายในระบบบรการสขภาพทมคณภาพ ทวถง เทาเทยม และเปนธรรม และพฒนารปแบบ

ระบบบรการสขภาพสการกระจายอ�านาจทรกษาไวซงความเขมแขงของระบบบรการเพอประชาชน

ทงนไดมการก�าหนดใหแตละพนทเขตบรการสขภาพมโครงสรางคณะกรรมการสขภาพระดบเขต (Area

Health Board) เพอใหมบทบาทบรหารเขตเครอขายบรการแบบบรณาการ เสรมสรางความมสวน

รวมของทองถนและชมชน และพฒนาระบบสขภาพในระบบฐานรากทมประชาชนรวมรบผดชอบระบบ

สขภาพเพอสงคมอยเยนเปนสข นอกจากนยงไดมนโยบายก�าหนดใหมคณะกรรมการตดตามประเมน

ผลทงภายใน และภายนอกกระทรวงสาธารณสข

อยางไรกตามในทางปฏบตแลว ส�านกผตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขไดมการท�างาน

โดยจ�าแนกแผนการท�างานเปน แผนบรการ แผนสงเสรมสขภาพและควบคมปองกนโรค แผนกฎหมาย

และการคมครองผบรโภค และแผนบรหารจดการ ซงแนวทางดงกลาวมความแตกตางกบนโยบายเขต

บรการสขภาพอยพอสมควร โดยเฉพาะเรองโครงสรางการสงการ การท�างาน และระบบการตดตาม

ก�ากบประเมนผล

662

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

ทงนการจะท�าการก�ากบ ตดตาม และประเมนผลการด�าเนนงานของแตละเขตใหเปนไปได

อยางมประสทธภาพนน ตองค�านงถงปจจยแวดลอมทมความแตกตางกนในแตละเขต เชน โครงสราง

พนฐานทมความบรบรณเพยบพรอมมากนอยแตกตางกน ทงเรองก�าลงคน งบประมาณ ลกษณะการก

ระจายของปญหาสขภาพ รวมไปถงปจจยดานการเมองการปกครองระดบทองถน เปนตน ถงแมผ

บรหารกระทรวงสาธารณสขจะพยายามจดท�าตวชวดผลการด�าเนนงานของแตละเขตสขภาพจ�านวน

44 ตวชวด จ�าแนกตามยทธศาสตรหลก 3 ดานแลวกตาม แตหลายตวชวดกอาจไมเหมาะสมในการใช

เพอท�าการตดตาม ก�ากบ ประเมนผลดวยเหตผลดงกลาวขางตน อนจะน�ามาซงความไมเปนธรรมใน

การใชประเมนผลการด�าเนนงานทงภายในเขตสขภาพเดยวกน และระหวางเขตสขภาพ

กระบวนการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพ

คณะผวจยน�าโดยผศ.นพ. ธระ วรธนารตน และคณะ ไดรบการสนบสนนโดยสถาบนวจย

ระบบสาธารณสข ไดท�าการศกษาสถานการณการด�าเนนการตามนโยบายเขตบรการสขภาพตงแต 1

ตลาคม พ.ศ. 2556 ถง 30 กนยายน พ.ศ. 2557 ภายหลงจากทกระทรวงสาธารณสขไดประกาศ

นโยบายเขตบรการสขภาพอยางเปนทางการในเดอนตลาคม พ.ศ. 2556 โดยจ�าแนกเขตบรการสขภาพ

ตามรปท 1

คณะผวจยไดท�าการลงพนท เพอประเมนสมรรถนะในการด�าเนนงานของเขตบรการสขภาพ

โดยมกรณศกษาตวอยางจ�านวน 4 เขต ไดแก เขต 2 เขต 5 เขต 7 และ เขต 11 และท�าการเกบรวบรวม

ขอมลทตยภมตงแตเรองปจจยน�าเขาสระบบ กระบวนการด�าเนนงานตามนโยบาย รวมถงผลผลตท

เกดขนจากการด�าเนนนโยบาย พรอมกบการออกแบบสอบถามเพอเกบขอมลปฐมภมเกยวกบ

ความคดเหนตอนโยบาย, ความเปลยนแปลงทเกดขนหลงด�าเนนนโยบาย, ปจจยทเกอหนน และ

อปสรรค, ผลผลตและผลลพธทเกดขนในพนท, ลกษณะการอภบาลระบบเขตบรการสขภาพ, และ

ขอเสนอแนะตอกระทรวงสาธารณสข ทงนแบบสอบถามดงกลาวจะใชเพอรวบรวมขอมลผานการ

สงแบบสอบถามทางไปรษณย การสอบถามทางโทรศพท และการนดสมภาษณเชงลกแบบเผชญหนา

และแบบสนทนากลม กบผมสวนไดสวนเสยทกระดบในแตละพนท ตงแตผตรวจราชการ สาธารณสข

นเทศก สาธารณสขจงหวด ผอ�านวยการโรงพยาบาลศนย ผอ�านวยการโรงพยาบาลทวไป ผอ�านวยการ

โรงพยาบาลชมชน สาธารณสขอ�าเภอ ผอ�านวยการโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบล รวมถงบคลากร

ทสงกดหนวยงานตางๆ ทเกยวของ และภาคประชาสงคม ในพนทเขต 2, 5, 7 และ 11 จ�านวน

174 ราย โดยมระยะเวลาเกบรวบรวมขอมลตงแตเดอนมนาคม-กนยายน พ.ศ. 2556 อยางไรกด

บทความนจะน�าเสนอขอมลระดบมหภาคจากการศกษาวจยเทานน

CONTENT

663

ธระ วรธนารตน

รปท 1. การจดผงบรการสขภาพทเปนเครอขายบรการสขภาพ เขต 1-12

CONTENT

664

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

สงทคนพบจากการศกษา

จากผลการรวบรวมขอมลปฐมภม และทตยภมจากทกกลมผมสวนไดสวนเสยจากการ

ด�าเนนนโยบายเขตบรการสขภาพของกระทรวงสาธารณสข พบประเดนทส�าคญไลเรยงตามหวงโซ

ระบบบรการดงน

ปญหาหลกในการด�าเนนนโยบายเขตบรการสขภาพ

1. ภาวะสบสนในทศทางหลก (loss of direction) กลาวคอแตละเขตบรการสขภาพม

ทศทางการด�าเนนการทแตกตางกน ตงแตระดบบรหาร จนถงระดบปฏบตการ ทส�าคญ คอ ผบรหาร

เขตบรการสขภาพแตละพนทมความเขาใจสาระนโยบายในระดบทตางกน และมผลตอการวางแผน

ยทธศาสตรระดบเขต และแผนปฏบตการแตละระดบทแตกตางกนตามล�าดบ

2. ความไมส�าเรจในการด�าเนนงานตามแผนทวางไว (failure to implementation) โดย

เฉพาะเรองการด�าเนนงานดานโครงสรางการท�างานระดบเขต ซงลวนมปญหาจากการขาดการ

สนบสนนดานตวบทกฎหมายหรอกฎระเบยบทเกยวของ และความไมชดเจนในต�าแหนง บทบาทหนาท

ความรบผดชอบ รวมถงความกาวหนาในบนไดอาชพ ท�าใหประสบความยากล�าบากในการหาบคลากร

มาด�าเนนงาน สวนใหญจงตองแกไขปญหาเฉพาะหนาโดยการยมตวขาราชการจากหนวยงานตางๆ ใน

เขตมาดแล และรบผดชอบภาระงานแบบควบ

3. ความเกรงกลวในการปฏบตงาน (pervasive fear) ภาวะกลวทจะปฏบตงานตาม

นโยบายเขตบรการสขภาพ จงเลอกทจะนงเฉยหรอท�านอย มากกวาจะด�าเนนการเตมท พบในทกเขต

ทท�าการส�ารวจขอมล โดยเฉพาะอยางยงบคลากรระดบจงหวด ทงต�าแหนงบรหาร และปฏบตการ

ทงนเนองจากความไมแนใจในสายบงคบบญชา และอทธพลทางการเมองทมผลตอทศทางของนโยบาย

เขตบรการสขภาพดงทปรากฏชดในชวงอมครมทางการเมองทผานมาตงแต พ.ศ. 2556-58

4. ความไมไวใจระหวางกน (crisis of trust) เปนผลกระทบตอเนองจากการด�าเนน

นโยบายเขตบรการสขภาพ ทกอใหเกดความไมสมดลของพลง (power imbalance) โดยเฉพาะอยาง

ยงระดบบรหารแตละระดบ ทงนผบรหารระดบจงหวดจ�านวนไมนอยทแสดงออกถงความไมไวใจ หรอ

ความกงวลวา อ�านาจบรหารจดการระดบจงหวดจะถกลดทอน หรอเบยดบงโดยอ�านาจบรหารระดบ

เขต นอกจากนยงกงวลเรองอคตทอาจเกดขนจากความไมชดเจนระหวางสมดลอ�านาจของผบรหาร

เขตบรการสขภาพ กบอ�านาจบรหารของผวาราชการจงหวด และสาธารณสขจงหวด

ดานปจจยน�าเขาสระบบ (inputs)

ความแตกตางทางตนทนพนฐานในระบบของแตละเขตบรการสขภาพ (capital

differences)

จากขอมลน�าเขาพนฐานของแตละเขตบรการสขภาพ รวมกบผลการส�ารวจความคดเหนใน

องคประกอบตางๆ ของระบบสขภาพตามกรอบแนวคดขององคการอนามยโลก 6 องคประกอบ ท

เรยกวา “six building blocks” อนประกอบดวย ก�าลงคนดานสขภาพ ระบบสารสนเทศ เวชภณฑ/

เครองมอและเทคโนโลยทางการแพทย รปแบบการจดระบบบรการ ลกษณะผน�าและการการอภบาล

CONTENT

665

ธระ วรธนารตน

ระบบ และกลไกการเงนการคลง/งบประมาณ จะพบวา แตละเขตบรการสขภาพมความแตกตางกน

อยางสนเชง ตงแตเรองโอกาสการเรมทดลองด�าเนนการตามนโยบายเขตบรการสขภาพ รวมถงตนทน

พนฐานในระบบทมอยมากอนการด�าเนนนโยบาย

หากจ�าแนกตามหลกคดการพฒนาอยางยงยน หรอ sustainable development(1) จะ

พบวาความแตกตางทงหลายทงมวล สามารถจ�าแนกออกเปน 5 เรองหลก ไดแก

1. ทนมนษย (human capital) ในทนหมายถงทรพยากรบคคล ทงในเรองปรมาณ และ

คณลกษณะ/อปนสยใจคอ/ทกษะ/ประสบการณ ตงแตระดบบรหารไปจนถงระดบปฏบตการ

2. ทนสงคม (social capital) ในทนหมายรวมถงการมอยขององคประกอบทางสงคมใน

พนท ทจะชวยหนนเสรม หรอเปนอปสรรคตอการด�าเนนงานตามนโยบาย อาทเชน ความเขมแขงของ

สถาบนวชาการในพนท รวมถงสมพนธภาพระหวางหนวยงาน หรอระหวางภาคสวนตางๆ ในสงคม

3. ทนการเงน (financial capital) ในทนหมายรวมถงงบประมาณตงตนทมอยในระบบ

และความมนคงพนฐานทางการเงนของหนวยงานภายในเขตบรการสขภาพ

4. ทนการผลต (produced/Manufactured capital) ในทนหมายรวมตงแตปจจยน�า

เขาพนฐานดานยทธศาสตรของแตละเขต องคประกอบทส�าคญในการด�าเนนตามนโยบาย การออกแบบ

กลไกการท�างานของแตละเขต กระบวนการทด�าเนนจรงในพนท และความสมดลระหวางอปสงค

อปทานในหวงโซบรการของแตละพนท ตงแตระดบเขตลงไปจนถงลางสด

5. ทนธรรมชาต (natural capital) ในทนหมายถงลกษณะทางภมศาสตร อนมผลตอการ

เออหรอการเปนอปสรรคตอการตดตอสอสาร การคมนาคมขนสงระหวางกนในพนท

ดานกระบวนการด�าเนนนโยบายเขตบรการสขภาพ (process)

การพบชองทางพฒนาสการด�าเนนรฐกจทดในทกเขตทคลายกน

(similar development channels toward good governance)

มาตรวดพนฐานดานการด�าเนนรฐกจทด(2-4) หรอทเรารจกกนในค�าวา public governance

นน มกไดรบการประเมนผาน 4 ประเดนหลก ไดแก การรบรตอธรรมาภบาลของการบรหารจดการ

ของผเกยวของ (governance perception) อสรภาพดานการมสวนรวมของประชาสงคม (civil

freedom and engagement) ประสทธภาพของการด�าเนนงานภาครฐ (government effectiveness)

และความเขมแขงของตวบทกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบการด�าเนนงาน (legal and

regulation system)

ส�าหรบประเดนการรบรตอธรรมาภบาลของการบรหารจดการ หากพจารณาผลการส�ารวจ

ความคดเหนตอลกษณะการอภบาลระบบเขตบรการสขภาพ โดยใชแนวทางการประเมนธรรมาภบาล

โดยคราวของ UNDP(5) จะพบวา กระบวนการด�าเนนนโยบายเขตบรการสขภาพไดรบการประเมนวา

ควรทจะพฒนาใหดขนกวานใน 4 เรองใหญ ไดแก กลไกการตรวจสอบการด�าเนนงาน การเปดชอง

ทางรบฟงผมสวนไดสวนเสยทกฝาย การตอบสนองตอความตองการของประชาชนในพนท และเรอง

ความเทาเทยมและเสมอภาค

CONTENT

666

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

ประเดนทสองคอเรองอสรภาพดานการมสวนรวมของประชาสงคมนน เปนทชดเจนทงจาก

ขอมลทไดจากค�าสงแตงตงคณะกรรมการตงแตระดบกระทรวงจนถงระดบพนทในแตละเขต รวมถง

จากการสมภาษณเชงลกกบตงแตระดบบรหารจนถงระดบปฏบตการ พบวา ยงไมมหลกฐานเชง

ประจกษอนใดทแสดงถงการมสวนรวมของภาคประชาสงคม ในการบรหารจดการ และด�าเนนงาน

ตามนโยบายเขตบรการสขภาพ

ส�าหรบประเดนประสทธภาพของการด�าเนนงานภาครฐนน หนทางทมกใชในการประเมน

ประสทธภาพคอ การบรรลเปาหมายของการด�าเนนงานตามทระบไวในแผนยทธศาสตร และแผน

ปฏบตการ อยางไรกด ในระยะเวลา 9 เดอนของการเกบรวบรวมขอมลของแตละเขต พบวาแมสาระ

นโยบายเขตบรการสขภาพตอนเรมตนจะเปนแบบเดยวกน แตความเขาใจสาระนโยบายของผบรหาร

และผปฏบตงานในแตละระดบ ในแตละเขตนนมความแตกตางกน ท�าใหแผนยทธศาสตรและแผน

ปฏบตการในแตละเขตจงมความแตกตางกนอยางมาก นอกจากนยงไมสามารถรวบรวมขอมลเชง

ประจกษทระบผลผลต และผลลพธของการด�าเนนงานไดอยางเพยงพอ จงยากในการทจะสรปไดวา

ประสทธภาพของการด�าเนนนโยบายเขตบรการสขภาพในชวงปงบประมาณ พ.ศ. 2557 ทผานมานน

ดหรอไม อยางไร และไมสามารถทจะน�ามาเปรยบเทยบกนระหวางเขตดวยเกณฑทเหมาะสมหรอ

ยตธรรมได อยางไรกด จากการสมภาษณเชงลกจากทกฝายในแตละเขต กลบมขอมลชน�าไปในทศทาง

เดยวกนวา สถานการณดงกลาวกลบเปนโอกาสด ทจะสรปไดวา นโยบายเขตบรการสขภาพนนมหลก

การทด แตยงมปญหาในทางปฏบต ทควรมกลไกการแปรสาระนโยบายใหสอดคลองกบบรบททแตก

ตางกนในแตละพนท ทงระดบเขต และระดบยอยลงไปกวานน อนจะมผลท�าใหตวชวดประสทธภาพ

การด�าเนนงานภาครฐของแตละพนทควรทจะประกอบดวย 2 สวนหลก ไดแก ตวชวดหลกทใชเปรยบ

เทยบระหวางพนท และตวชวดเฉพาะพนท

ประเดนของตวบทกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบการด�าเนนงานนน ดจะเปนเรองท

ชดเจนจากทกพนทวา การด�าเนนนโยบายเขตบรการสขภาพจ�าเปนตองมการค�านงถงกฎหมายและ

ระเบยบ ทจะรองรบใหสามารถด�าเนนการในพนทไดจรง

665

ธระ วรธนารตน

ระบบ และกลไกการเงนการคลง/งบประมาณ จะพบวา แตละเขตบรการสขภาพมความแตกตางกน

อยางสนเชง ตงแตเรองโอกาสการเรมทดลองด�าเนนการตามนโยบายเขตบรการสขภาพ รวมถงตนทน

พนฐานในระบบทมอยมากอนการด�าเนนนโยบาย

หากจ�าแนกตามหลกคดการพฒนาอยางยงยน หรอ sustainable development(1) จะ

พบวาความแตกตางทงหลายทงมวล สามารถจ�าแนกออกเปน 5 เรองหลก ไดแก

1. ทนมนษย (human capital) ในทนหมายถงทรพยากรบคคล ทงในเรองปรมาณ และ

คณลกษณะ/อปนสยใจคอ/ทกษะ/ประสบการณ ตงแตระดบบรหารไปจนถงระดบปฏบตการ

2. ทนสงคม (social capital) ในทนหมายรวมถงการมอยขององคประกอบทางสงคมใน

พนท ทจะชวยหนนเสรม หรอเปนอปสรรคตอการด�าเนนงานตามนโยบาย อาทเชน ความเขมแขงของ

สถาบนวชาการในพนท รวมถงสมพนธภาพระหวางหนวยงาน หรอระหวางภาคสวนตางๆ ในสงคม

3. ทนการเงน (financial capital) ในทนหมายรวมถงงบประมาณตงตนทมอยในระบบ

และความมนคงพนฐานทางการเงนของหนวยงานภายในเขตบรการสขภาพ

4. ทนการผลต (produced/Manufactured capital) ในทนหมายรวมตงแตปจจยน�า

เขาพนฐานดานยทธศาสตรของแตละเขต องคประกอบทส�าคญในการด�าเนนตามนโยบาย การออกแบบ

กลไกการท�างานของแตละเขต กระบวนการทด�าเนนจรงในพนท และความสมดลระหวางอปสงค

อปทานในหวงโซบรการของแตละพนท ตงแตระดบเขตลงไปจนถงลางสด

5. ทนธรรมชาต (natural capital) ในทนหมายถงลกษณะทางภมศาสตร อนมผลตอการ

เออหรอการเปนอปสรรคตอการตดตอสอสาร การคมนาคมขนสงระหวางกนในพนท

ดานกระบวนการด�าเนนนโยบายเขตบรการสขภาพ (process)

การพบชองทางพฒนาสการด�าเนนรฐกจทดในทกเขตทคลายกน

(similar development channels toward good governance)

มาตรวดพนฐานดานการด�าเนนรฐกจทด(2-4) หรอทเรารจกกนในค�าวา public governance

นน มกไดรบการประเมนผาน 4 ประเดนหลก ไดแก การรบรตอธรรมาภบาลของการบรหารจดการ

ของผเกยวของ (governance perception) อสรภาพดานการมสวนรวมของประชาสงคม (civil

freedom and engagement) ประสทธภาพของการด�าเนนงานภาครฐ (government effectiveness)

และความเขมแขงของตวบทกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบการด�าเนนงาน (legal and

regulation system)

ส�าหรบประเดนการรบรตอธรรมาภบาลของการบรหารจดการ หากพจารณาผลการส�ารวจ

ความคดเหนตอลกษณะการอภบาลระบบเขตบรการสขภาพ โดยใชแนวทางการประเมนธรรมาภบาล

โดยคราวของ UNDP(5) จะพบวา กระบวนการด�าเนนนโยบายเขตบรการสขภาพไดรบการประเมนวา

ควรทจะพฒนาใหดขนกวานใน 4 เรองใหญ ไดแก กลไกการตรวจสอบการด�าเนนงาน การเปดชอง

ทางรบฟงผมสวนไดสวนเสยทกฝาย การตอบสนองตอความตองการของประชาชนในพนท และเรอง

ความเทาเทยมและเสมอภาค

666

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

ประเดนทสองคอเรองอสรภาพดานการมสวนรวมของประชาสงคมนน เปนทชดเจนทงจาก

ขอมลทไดจากค�าสงแตงตงคณะกรรมการตงแตระดบกระทรวงจนถงระดบพนทในแตละเขต รวมถง

จากการสมภาษณเชงลกกบตงแตระดบบรหารจนถงระดบปฏบตการ พบวา ยงไมมหลกฐานเชง

ประจกษอนใดทแสดงถงการมสวนรวมของภาคประชาสงคม ในการบรหารจดการ และด�าเนนงาน

ตามนโยบายเขตบรการสขภาพ

ส�าหรบประเดนประสทธภาพของการด�าเนนงานภาครฐนน หนทางทมกใชในการประเมน

ประสทธภาพคอ การบรรลเปาหมายของการด�าเนนงานตามทระบไวในแผนยทธศาสตร และแผน

ปฏบตการ อยางไรกด ในระยะเวลา 9 เดอนของการเกบรวบรวมขอมลของแตละเขต พบวาแมสาระ

นโยบายเขตบรการสขภาพตอนเรมตนจะเปนแบบเดยวกน แตความเขาใจสาระนโยบายของผบรหาร

และผปฏบตงานในแตละระดบ ในแตละเขตนนมความแตกตางกน ท�าใหแผนยทธศาสตรและแผน

ปฏบตการในแตละเขตจงมความแตกตางกนอยางมาก นอกจากนยงไมสามารถรวบรวมขอมลเชง

ประจกษทระบผลผลต และผลลพธของการด�าเนนงานไดอยางเพยงพอ จงยากในการทจะสรปไดวา

ประสทธภาพของการด�าเนนนโยบายเขตบรการสขภาพในชวงปงบประมาณ พ.ศ. 2557 ทผานมานน

ดหรอไม อยางไร และไมสามารถทจะน�ามาเปรยบเทยบกนระหวางเขตดวยเกณฑทเหมาะสมหรอ

ยตธรรมได อยางไรกด จากการสมภาษณเชงลกจากทกฝายในแตละเขต กลบมขอมลชน�าไปในทศทาง

เดยวกนวา สถานการณดงกลาวกลบเปนโอกาสด ทจะสรปไดวา นโยบายเขตบรการสขภาพนนมหลก

การทด แตยงมปญหาในทางปฏบต ทควรมกลไกการแปรสาระนโยบายใหสอดคลองกบบรบททแตก

ตางกนในแตละพนท ทงระดบเขต และระดบยอยลงไปกวานน อนจะมผลท�าใหตวชวดประสทธภาพ

การด�าเนนงานภาครฐของแตละพนทควรทจะประกอบดวย 2 สวนหลก ไดแก ตวชวดหลกทใชเปรยบ

เทยบระหวางพนท และตวชวดเฉพาะพนท

ประเดนของตวบทกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบการด�าเนนงานนน ดจะเปนเรองท

ชดเจนจากทกพนทวา การด�าเนนนโยบายเขตบรการสขภาพจ�าเปนตองมการค�านงถงกฎหมายและ

ระเบยบ ทจะรองรบใหสามารถด�าเนนการในพนทไดจรง

CONTENT

667

ธระ วรธนารตน

บทวเ

คราะ

หเพ

อการ

พฒ

นา

จากป

ญหา

ทคนพ

บในพ

นท ห

ากน�า

มาวเ

คราะ

หหาค

วามส

มพนธ

ระหว

างแต

ละปญ

หา ก

บปรา

กฏกา

รณทเ

กดขน

ดานป

จจยน

�าเขา

และ

ดานก

ระบว

นการ

ด�าเน

นนโย

บาย

โดยใ

ชวธว

เครา

ะหสน

ามแร

ง จะ

สามา

รถวเ

คราะ

หไดด

งตาร

างท

1

ตารา

งท 1

. การ

วเคร

าะหส

นามแ

รงเพ

อแสด

งควา

มสมพ

นธระ

หวาง

ปญหา

กบปร

ากฏก

ารณ

ทเกด

ขนดา

นปจจ

ยน�าเ

ขา แ

ละดา

นกระ

บวนก

ารด�า

เนนน

โยบา

ย

+ หม

ายถง

ระด

บควา

มสมพ

นธ +

: ระด

บต�า

++: ร

ะดบป

านกล

าง +

++: ร

ะดบส

ง)

CONTENT

668

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

กลยท

ธในก

ารแก

ไขปญ

หา แ

ละใช

ในกา

รวาง

แผนพ

ฒนา

เขตบ

รการ

สขภา

พใหม

ประส

ทธภา

พ ตอ

บสนอ

งตอค

วามต

องกา

รของ

ผมสว

นไดส

วนเส

ยทกฝ

าย แ

ละ

สามา

รถด�า

รงอย

ไดอย

างยง

ยน ส

ามาร

ถน�าเ

สนอไ

ดผาน

การว

เครา

ะหโด

ยวธ

SWO

T แล

ะ TO

WS

Mat

rix ด

งตาร

างท

2

ตารา

งท 2

. SW

OT

anal

ysis

and

TOW

S m

atrix

เพอว

เครา

ะหระ

บบเข

ตบรก

ารสข

ภาพแ

ละสง

เครา

ะหกล

วธใน

การพ

ฒนา

สเปา

หมาย

667

ธระ วรธนารตน

บทวเ

คราะ

หเพ

อการ

พฒ

นา

จากป

ญหา

ทคนพ

บในพ

นท ห

ากน�า

มาวเ

คราะ

หหาค

วามส

มพนธ

ระหว

างแต

ละปญ

หา ก

บปรา

กฏกา

รณทเ

กดขน

ดานป

จจยน

�าเขา

และ

ดานก

ระบว

นการ

ด�าเน

นนโย

บาย

โดยใ

ชวธว

เครา

ะหสน

ามแร

ง จะ

สามา

รถวเ

คราะ

หไดด

งตาร

างท

1

ตารา

งท 1

. การ

วเคร

าะหส

นามแ

รงเพ

อแสด

งควา

มสมพ

นธระ

หวาง

ปญหา

กบปร

ากฏก

ารณ

ทเกด

ขนดา

นปจจ

ยน�าเ

ขา แ

ละดา

นกระ

บวนก

ารด�า

เนนน

โยบา

ย

+ หม

ายถง

ระด

บควา

มสมพ

นธ +

: ระด

บต�า

++: ร

ะดบป

านกล

าง +

++: ร

ะดบส

ง)

668

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

กลยท

ธในก

ารแก

ไขปญ

หา แ

ละใช

ในกา

รวาง

แผนพ

ฒนา

เขตบ

รการ

สขภา

พใหม

ประส

ทธภา

พ ตอ

บสนอ

งตอค

วามต

องกา

รของ

ผมสว

นไดส

วนเส

ยทกฝ

าย แ

ละ

สามา

รถด�า

รงอย

ไดอย

างยง

ยน ส

ามาร

ถน�าเ

สนอไ

ดผาน

การว

เครา

ะหโด

ยวธ

SWO

T แล

ะ TO

WS

Mat

rix ด

งตาร

างท

2

ตารา

งท 2

. SW

OT

anal

ysis

and

TOW

S m

atrix

เพอว

เครา

ะหระ

บบเข

ตบรก

ารสข

ภาพแ

ละสง

เครา

ะหกล

วธใน

การพ

ฒนา

สเปา

หมาย

CONTENT

669

ธระ วรธนารตน

CONTENT

670

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

บทสรปและขอเสนอแนะเชงนโยบายเพอการพฒนาระบบเขตบรการสขภาพไทย

จากการศกษาวจยครงน การพฒนาระบบเขตบรการสขภาพใหมประสทธภาพ สามารถ

ตอบสนองตอความตองการของประชาชนในพนท และด�ารงอยอยางยงยน กระทรวงสาธารณสขควร

ทจะพจารณาด�าเนนการดงตอไปน

กลยทธวาดวยเรองก�าลงคน

“เปดชองทางใหเกดการมสวนรวมขบเคลอนนโยบายเขตบรการสขภาพ โดยตวแทนจาก

ภาคประชาชน และภาคเอกชน เพอหวงผลในการสรางการยอมรบ ระดมทรพยากร และเพอลดภาระ

บคลากรภาครฐในระยะยาว”

กลยทธวาดวยระบบสารสนเทศ

“พฒนาระบบสารสนเทศระดบพนทใหครอบคลม และมประสทธภาพ โดยสามารถรองรบ

และตอบสนองตอผลกระทบจากการเปลยนแปลงเชงประชากรศาสตรจากนโยบายระหวางประเทศ

ใหได”

กลยทธวาดวยการจดการเวชภณฑ เครองมอ และเทคโนโลยทางการแพทย

“เผยแพรกรณศกษาวาดวยเรองความส�าเรจในการบรหารจดการทกอใหเกดความคมคา

เชน การจดซอยา เครองมอแพทย ใหทกพนทในประเทศพจารณาด�าเนนการตาม และพจารณาความ

เปนไปไดทจะตอยอดไปถงระดบประเทศ”

กลยทธวาดวยการจดระบบบรการ

“ผนกก�าลงกบสมชชาสขภาพระดบพนท เพอขบเคลอนงานตามแผนยทธศาสตร และแผน

ปฏบตการทยงไมประสบผลส�าเรจ อาทเชน การพฒนาระบบสงตอผปวยภายในเขต การแกไขปญหา

การขาดทนของสถานพยาบาล”

“ปรบคานยมการใชบรการสาธารณสขของประชาชน โดยประยกตใชแนวคดดานการตลาด

และประชาสมพนธใหมๆ โดยเนนใหเกดความตระหนกถงความจ�าเปนของการดแลและพงตนเอง

ภายในพนท โดยใชทรพยากรอยางคมคาเทาทจ�าเปน”

“จดท�าแผนจดการความเสยง เพอลดผลกระทบตอระบบบรการสขภาพในแตละพนทจาก

นโยบาย AEC ทมผลตอการเคลอนยายประชากรตางชาตมาในประเทศไทยและการเปลยนแปลงของ

สงคม”

669

ธระ วรธนารตน

670

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

บทสรปและขอเสนอแนะเชงนโยบายเพอการพฒนาระบบเขตบรการสขภาพไทย

จากการศกษาวจยครงน การพฒนาระบบเขตบรการสขภาพใหมประสทธภาพ สามารถ

ตอบสนองตอความตองการของประชาชนในพนท และด�ารงอยอยางยงยน กระทรวงสาธารณสขควร

ทจะพจารณาด�าเนนการดงตอไปน

กลยทธวาดวยเรองก�าลงคน

“เปดชองทางใหเกดการมสวนรวมขบเคลอนนโยบายเขตบรการสขภาพ โดยตวแทนจาก

ภาคประชาชน และภาคเอกชน เพอหวงผลในการสรางการยอมรบ ระดมทรพยากร และเพอลดภาระ

บคลากรภาครฐในระยะยาว”

กลยทธวาดวยระบบสารสนเทศ

“พฒนาระบบสารสนเทศระดบพนทใหครอบคลม และมประสทธภาพ โดยสามารถรองรบ

และตอบสนองตอผลกระทบจากการเปลยนแปลงเชงประชากรศาสตรจากนโยบายระหวางประเทศ

ใหได”

กลยทธวาดวยการจดการเวชภณฑ เครองมอ และเทคโนโลยทางการแพทย

“เผยแพรกรณศกษาวาดวยเรองความส�าเรจในการบรหารจดการทกอใหเกดความคมคา

เชน การจดซอยา เครองมอแพทย ใหทกพนทในประเทศพจารณาด�าเนนการตาม และพจารณาความ

เปนไปไดทจะตอยอดไปถงระดบประเทศ”

กลยทธวาดวยการจดระบบบรการ

“ผนกก�าลงกบสมชชาสขภาพระดบพนท เพอขบเคลอนงานตามแผนยทธศาสตร และแผน

ปฏบตการทยงไมประสบผลส�าเรจ อาทเชน การพฒนาระบบสงตอผปวยภายในเขต การแกไขปญหา

การขาดทนของสถานพยาบาล”

“ปรบคานยมการใชบรการสาธารณสขของประชาชน โดยประยกตใชแนวคดดานการตลาด

และประชาสมพนธใหมๆ โดยเนนใหเกดความตระหนกถงความจ�าเปนของการดแลและพงตนเอง

ภายในพนท โดยใชทรพยากรอยางคมคาเทาทจ�าเปน”

“จดท�าแผนจดการความเสยง เพอลดผลกระทบตอระบบบรการสขภาพในแตละพนทจาก

นโยบาย AEC ทมผลตอการเคลอนยายประชากรตางชาตมาในประเทศไทยและการเปลยนแปลงของ

สงคม”

CONTENT

671

ธระ วรธนารตน

“ประเมนความเปนไปไดในการพฒนาเขตบรการสขภาพ รวมกบภาคสวนอนๆ เชน ภาค

เอกชน โดยอาจประสานประโยชนแลวเลนสนามเดยวกน หรอแบงสนามเลน ทงนทงนนใหยดถอหลก

ธรรมาภบาลในการบรหารจดการ”

“พฒนาระบบตดตาม ก�ากบ ประเมนผลการด�าเนนนโยบายเขตบรการสขภาพทค�านงถง

ความคาดหวงของประชาชนดวย มใชองตามมตของผจดบรการแตเพยงอยางเดยว”

กลยทธวาดวยการอภบาลระบบ

“ประชาสมพนธสสาธารณะโดยใชกระแสนโยบายคขนานของรฐบาล เพอใหเกดความร

ความเขาใจ ตระหนก ยอมรบนโยบายเขตบรการสขภาพของทกภาคสวน และขบเคลอนในแตละพนท

ไปในทศทางเดยวกน”

“อาศยสถานการณการเมองทนง ท�าการผลกดนใหมกฎหมายหรอระเบยบทจ�าเปนตองใช

เพอรองรบการด�าเนนการตามนโยบายเขตบรการสขภาพ”

“ใหค�านงวาทกนโยบายทออกมา จะมทงผมสวนได และสวนเสยเสมอ ดงนนจงควร

วเคราะหผลกระทบตอผมสวนไดสวนเสยแตละฝาย และสรางสมดลอ�านาจแบบใหมทพอเปนทยอมรบ

ไดในแตละฝาย เชน การผนอ�านาจการบรหารจดการจากฝายหนงไปสอ�านาจการตรวจสอบเพอถวงดล”

กลยทธวาดวยการจดการกลไกการเงนการคลงและทรพยากร

“จดสรรทรพยากรแบบรวม โดยควบการพจารณาจดสรรทรพยากรตามนโยบายคขนาน

ของรฐบาล เพอเปนโอกาสในการลงทนหรอพฒนาโครงสรางพนฐานทจ�าเปนในการด�าเนนนโยบาย

เขตบรการสขภาพ”

“พจารณาความเปนไปไดในการพฒนาโครงสรางพนฐานส�าหรบการด�าเนนการตามนโยบาย

เขตบรการสขภาพ โดยใชกลไกรวมลงทนระหวางรฐ เอกชน และทองถน เพอรวมกนรบผดชอบ

ประชากรในพนท และรวมจดการความเสยงจากการเปลยนแปลงทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคม”

CONTENT

672

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

เอกสารอางอง

1. Goodwin NR. Five Kinds of Capital: Useful Concepts for Sustainable Development.

Global Development and Environmental Institute, Tufts University, Massachusetts,

USA, 2003.

2. Cheibub JA. Human Development Research Paper 2010/41. UNDP.

3. The World Bank Economic Review 2013; 11(2):219-42.

4. Siudek T, Zawojska A. Quality of National Governance and Rural Development.

European Association of Agricultural Economists (EAAE), 2014.

5. Graham J, Amos B, Plumptre T. Principles for Good Governance in the 21st Century.

Policy Brief No.15, Institute on Governance, Canada, 2003.

671

ธระ วรธนารตน

“ประเมนความเปนไปไดในการพฒนาเขตบรการสขภาพ รวมกบภาคสวนอนๆ เชน ภาค

เอกชน โดยอาจประสานประโยชนแลวเลนสนามเดยวกน หรอแบงสนามเลน ทงนทงนนใหยดถอหลก

ธรรมาภบาลในการบรหารจดการ”

“พฒนาระบบตดตาม ก�ากบ ประเมนผลการด�าเนนนโยบายเขตบรการสขภาพทค�านงถง

ความคาดหวงของประชาชนดวย มใชองตามมตของผจดบรการแตเพยงอยางเดยว”

กลยทธวาดวยการอภบาลระบบ

“ประชาสมพนธสสาธารณะโดยใชกระแสนโยบายคขนานของรฐบาล เพอใหเกดความร

ความเขาใจ ตระหนก ยอมรบนโยบายเขตบรการสขภาพของทกภาคสวน และขบเคลอนในแตละพนท

ไปในทศทางเดยวกน”

“อาศยสถานการณการเมองทนง ท�าการผลกดนใหมกฎหมายหรอระเบยบทจ�าเปนตองใช

เพอรองรบการด�าเนนการตามนโยบายเขตบรการสขภาพ”

“ใหค�านงวาทกนโยบายทออกมา จะมทงผมสวนได และสวนเสยเสมอ ดงนนจงควร

วเคราะหผลกระทบตอผมสวนไดสวนเสยแตละฝาย และสรางสมดลอ�านาจแบบใหมทพอเปนทยอมรบ

ไดในแตละฝาย เชน การผนอ�านาจการบรหารจดการจากฝายหนงไปสอ�านาจการตรวจสอบเพอถวงดล”

กลยทธวาดวยการจดการกลไกการเงนการคลงและทรพยากร

“จดสรรทรพยากรแบบรวม โดยควบการพจารณาจดสรรทรพยากรตามนโยบายคขนาน

ของรฐบาล เพอเปนโอกาสในการลงทนหรอพฒนาโครงสรางพนฐานทจ�าเปนในการด�าเนนนโยบาย

เขตบรการสขภาพ”

“พจารณาความเปนไปไดในการพฒนาโครงสรางพนฐานส�าหรบการด�าเนนการตามนโยบาย

เขตบรการสขภาพ โดยใชกลไกรวมลงทนระหวางรฐ เอกชน และทองถน เพอรวมกนรบผดชอบ

ประชากรในพนท และรวมจดการความเสยงจากการเปลยนแปลงทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคม”

672

กรณศกษาการประเมนระบบบรหารจดการเขตบรการสขภาพไทย

เอกสารอางอง

1. Goodwin NR. Five Kinds of Capital: Useful Concepts for Sustainable Development.

Global Development and Environmental Institute, Tufts University, Massachusetts,

USA, 2003.

2. Cheibub JA. Human Development Research Paper 2010/41. UNDP.

3. The World Bank Economic Review 2013; 11(2):219-42.

4. Siudek T, Zawojska A. Quality of National Governance and Rural Development.

European Association of Agricultural Economists (EAAE), 2014.

5. Graham J, Amos B, Plumptre T. Principles for Good Governance in the 21st Century.

Policy Brief No.15, Institute on Governance, Canada, 2003.

CONTENT