47
Tìm hiểu hiểu về thế giới, con người Phan Quốc Khánh, [email protected], www.facebook.com/khanhpq Cóp nhặt từ internet, ver 3.1, 11-09-2015

Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Tìm hiểuhiểu về thế giới, con người

Phan Quốc Khánh, [email protected], www.facebook.com/khanhpq

Cóp nhặt từ internet, ver 3.1, 11-09-2015

Page 2: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Nội dung trình bày1. Thế giới được hình thành như thế nào?2. Con người ra đời như thế nào? Ý nghĩa của cuộc sống con người là gì?3. Hiểu người theo thuyết tiến hóa, thích nghi của Darwin (Anh, 1809-1882)

(Tự nhiên)4. Hiểu người theo thuyết tháp nhu cầu Maslow (Mỹ, 1908-1970) (Tiền)5. Hiểu người theo các giai đoạn đời người theo Khổng Tử (TQ, 28.11.551 –

479 TCN) (Kinh nghiệm)6. Hiểu người theo các giai đoạn đời người theo Osho (Ấn Độ, 1930-1990)

(Sinh lý)7. Hiểu con người, xã hội từ quan điểm âm & dương, luật phản phục.

Page 3: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Thế giới được hình thành như thế nào?

Nội dung trình bày

Page 4: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Thế giới được hình thành như thế nào?

• Thiên Chúa

• Big-bang (Vụ nổ lớn theo vật lý vũ trụ, vật lý thiên văn)

• Lão Tử

• Đạo Phật

• Darwin.

Page 5: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Thuyết sáng thế theo Thiên Chúa Giáo (1/3)• Xuất hiện: năm 0. Hiện nay là 2015. Có tài liệu: 6-4 TCN

– Chúa Giáng sinh.

• Muôn loài trên trái đất này do Chúa Trời tạo ra, trong vòng 6 ngày, và ngày thứ 7 thì nghỉ ngơi - ngày của Chúa – Chúa nhật.

• Trong muôn loài thì riêng con người được tạo ra theo hình ảnh Chúa Trời, giống như Chúa Trời và với mục đích để con người cai quản các sáng tạo do Chúa trời tạo ra (để cai quản thế giới).

Page 6: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Thuyết sáng thế theo Thiên Chúa Giáo (2/3)• Ban đầu Chúa đã tạo ra một thế giới tốt đẹp – vườn địa đàng

(Eden) - để con người sống hạnh phúc ở đó muôn đời trong tình thân mật với Chúa.

• Con người trong vườn địa đàng được phép ăn mọi trái cây trong đó, trừ cây biết điều thiện, điều ác – trái cấm. Nhưng tổ tông của loài người là Adam và Eva đã vi phạm điều này và ăn trái cấm. Adam và Eva bị đuổi khỏi vườn địa đàng, truyền tội lỗi (tội tổ tông) cho loài người – con cháu của họ. Trên thế giới có nhiều điều ác, giả dối... Loài người bị trừng phạt - phải chết và khi đẻ thì bị đau.

• Sau đó Chúa Trời đã sai con của Ngài – Chúa Giêsu xuống chịu tội thay cho loài người – ngài bị đóng đinh chết trên cây thánh giá, 3 ngày sau thì sống lại. Loài người được cứu rỗi.

• Khi sinh ra phải làm lễ rửa tội – rửa hết tội tổ tông. Ngay trước khi chết nếu sám hối, ăn năn các tội lỗi thì được lên thiên đàng - nước Trời - sống vĩnh hằng với Chúa Trời, ngược lại – xuống địa ngục.

Page 7: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Thuyết sáng thế theo Thiên Chúa Giáo (3/3)

• Con người ngay từ khi sinh ra đã có trong mình tội lỗi (tội tổ tông) – ham muốn làm những điều xấu và không tuân theo Chúa Trời.

• Mỗi một người được dựng nên là “giống với hình ảnh của Thiên Chúa” và cuộc sống của con người là thánh thiện và cao đẹp, không thể đem so sánh với những giá trị nào khác. Bởi vậy, Thiên Chúa Giáo phản đối/cấm những hành vi huỷ hoại giá trị cuộc sống thiêng liêng - phá thai, tránh thai, nhân bản người, tử hình, gây chết êm dịu, tự tử…

Page 8: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Hình thành thế giới theo thuyết Big Bang• Thuyết big bang (đầu thế kỷ 20) – vụ nổ lớn - theo vật lý vũ trụ và thiên văn.

• Cách đây hơn 13 tỷ năm, vũ trụ khi đó chỉ bằng hạt đậu, với mật độ vật chất siêu đặc/vô cùng và nhiệt độ siêu nóng/vô cùng và đồng nhất. Năng lượng tích tụ cực lớn/vô cùng. Điểm kỳ dị.

• Tại 1 thời điểm, có sự thay đổi, vũ trụ “hạt đậu” này nở rộng rất nhanh. Vật chất cũng được “giãn” ra về mọi phía, nhiệt độ giảm dần. Tạo ta vũ trụ ngày nay.

• Lưu ý: kô phải vật chất bắn vào các vùng hư vô trước đó, mà là giãn nở ra. Ngày nay tiếp tục giãn nở. Và nhiệt độ tiếp tục hạ. Đến 1 thời điểm nào đó, nhiều nhiều tỷ năm nữa vũ trụ sẽ chết (được sinh ra chết).

• Thuyết #: the cycles of time: trước big bang có big bang #. Sau này khi thế giới hiện tại chết đi thì sẽ có big bang #. Vụ trụ bất tận về mặt thời gian (giống như luân hồi trong Phật giáo).

Page 9: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Hình thành thế giới theo Lão Tử

• Bắt đầu là không (vô cực), 0 sinh ra 1 (thái cực), 1 sinh ra 2 (âm, dương, lưỡng cực), 2 sinh ra 3… Vạn vận tự biến hóa (Darwin: biến đổi để thích nghi), và sinh ra sự đa dạng ngày nay.

• (Điểm bắt đầu vô cực – giống như điểm bắt đầu của big bang).

Page 10: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Hình thành thế giới theo Đạo Phật

• Vô thủy, vô chung – không có điểm bắt đầu (thủy), kô điểm kết thúc (chung).

• Luân hồi (the cycle of times).

– Nếu đắc đạo, thành phật thì kô có luân hồi nữa.

• Nhân quả.

• Duyên.

Page 11: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Thuyết tiến hóa của Darwin (1/2)

• Tiến hóa = di truyền, biến đổi, chọn lọc cái phù hợp/thích nghi. Darwin, Mendel.

• Di truyền - Biến đổi/biến dị Gen - Chọn lọc tự nhiên để phù hợp nhất với môi trường sống.– Sự phát sinh biến dị và sự di truyền các biến dị là cơ

sở, giải thích sự phân hoá đa dạng trong một loài,

– Sự chọn lọc các biến dị có lợi, kết quả là sự sống sót và phát triển ưu thế của những dạng thích nghi hơn. Những dạng không thích nghi sẽ bị mất đi.

– Lưu ý là trong 1 hệ sinh thái thì tồn tại cả cộng tác, cộng sinh chứ không phải hoàn toàn chỉ có đấu tranh với nhau để sinh tồn.

Page 12: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Thuyết tiến hóa của Darwin (2/2)

• Biến dị và di truyền là hai đặc tính cơ bản của sinh vật, biểu hiện song song trong quá trình sinh sản.– Tính di truyền biểu hiện mặt kiên định, bảo thủ (giữ lại

những gen có lợi, đang phù hợp với tự nhiên, sinh tồn).

– Tính biến dị thể hiện mặt dễ biến. Tính biến dị là mầm mống của mọi sự biến đổi.

– Tính di truyền là cơ sở sự tích lũy biến dị nhỏ thành biến đổi lớn.

– Nhờ cả hai đặc tính trên sinh vật mới có thể tiến hoá thành nhiều dạng phong phú, đồng thời vẫn giữ được những đặc điểm riêng (có lợi) của thứ và loài.

– P/S: Sự biến đổi rất chậm chạp, trong 1 đời người không thấy được. Phải sau nhiều nghìn năm, chục nghìn năm mới có sự khác biệt dễ nhận thấy.

Page 13: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Nội dung trình bày

Con người ra đời như thế nào?

Ý nghĩa của cuộc sống trong cuộc đời này?

Page 14: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Con người ra đời như thế nào?

• Thiên chúa– Do chúa trời tạo ra, theo hình mẫu của chúa trời, và là công cụ

của chúa trời (cai quản mọi vật trên trái đất).

• Darwin– Tiến hóa tự nhiên, thích nghi với biến đổi, qua 1 quá trình nhiều

trăm triệu năm từ khi hình thành loài người, và nhiều tỷ năm trước đó, từ đơn bào…

• Phật giáo– Luân hồi, vô thủy, vô chung.

• Ta kô được chọn mình sinh ra như thế nào, ở đâu.

• Bố mẹ cũng kô chọn được sinh ra ta như thế nào.

Page 15: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Ý nghĩa của cuộc sống con người? (1/2) <link>

• Thiên Chúa: Cai quản thế giới do Chúa tạo ra.

– Là “công cụ” của Chúa.

• Phật

– Hết khổ ( bình an) và thoát khỏi kiếp luân hồi.

• Tự nhiên: Duy trì nòi giống do tự nhiên nó tạo như vậy.

– Không có ý nghĩa gì cả. Giống như các loại động vật, thực vật, các vật vô tri giác #.

• Nếu có 1 ý nghĩa chung gì đó mất vui.

• Mỗi người tự đặt ra một ý nghĩa cho mình. Ý nghĩa của cuộc sống là sống có ý nghĩa.

Page 16: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Ý nghĩa của cuộc sống con người? (2/2) <link>– Ý nghĩa của cuộc sống – do mỗi người tự đặt ra cho mình.

– Ý nghĩa của cuộc sống chỉ có thể hiểu được thông qua kinh nghiệm sống. To a pragmatist, the meaning of life is discoverable only via experience.

– Ý nghĩa của cuộc sống là sống có ý nghĩa (ý nghĩa gì thì đặt ra cho mình).

– Mục đích của cuộc sống là sống có mục đích.

Page 17: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

To do good, to do the right thing <link>• To leave the world as a better place than you found it.

To do your best to leave every situation better than you found it.• To benefit others.• To give more than you take.• To end suffering.• To create equality.• To challenge oppression.• To distribute wealth.• To be generous.• To contribute to the well-being and spirit of others.• To help others, to help one another.[

To take every chance to help another while on your journey here.• To be creative and innovative.• To forgive.

To accept and forgive human flaws.• To be emotionally sincere.• To be responsible.• To be honorable.• To seek peace.• To do and be good.

Page 18: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

To realize one's potential and ideals <link>• To chase dreams.• To live one's dreams.• To spend it for something that will outlast it.• To matter: to count, to stand for something, to have made some difference

that you lived at all.• To expand one's potential in life.• To become the person you've always wanted to be.• To become the best version of yourself.• To seek happiness and flourish.• To be a true authentic human being.• To be able to put the whole of oneself into one's feelings, one's work, one's

beliefs.• To follow or submit to our destiny.• To achieve eudaimonia, a flourishing of human spirit.

Page 19: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

To love, to feel, to enjoy the act of living <link>• To love more.• To love those who mean the most. Every life you touch will

touch you back.• To treasure every enjoyable sensation one has.• To seek beauty in all its forms.• To have fun or enjoy life.• To seek pleasure and avoid pain.• To be compassionate.• To be moved by the tears and pain of others, and try to help

them out of love and compassion.• To love others as best we possibly can.• To eat, drink, and be merry.

Page 20: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

To seek wisdom and knowledge <link>• To expand one's perception of the world.• To follow the clues and walk out the exit.• To learn as many things as possible in life.

To know as much as possible about as many things as possible.

• To seek wisdom and knowledge and to tame the mind, as to avoid suffering caused by ignorance and find happiness.

• To face our fears and accept the lessons life offers us.• To find the meaning or purpose of life.• To find a reason to live.• To resolve the imbalance of the mind by understanding the

nature of reality.

Page 21: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Meanings relating to religion <link>• To worship God and enter heaven in afterlife.• To reach the highest heaven and be at the heart of the Divine.• To have a pure soul and experience God.• To understand the mystery of God.• To know or attain union with God.• To know oneself, know others, and know the will of heaven.• To love something bigger, greater, and beyond ourselves, something we did not create or

have the power to create, something intangible and made holy by our very belief in it.• To love God and all of his creations.• To glorify God by enjoying him forever.• To go and make new disciples of Jesus Christ.• To act justly, love mercy, and walk humbly with your God.• To be fruitful and multiply.• To obtain freedom.• To fill the Earth and subdue it.• To serve mankind, to prepare to meet and become more like God, to choose good over

evil, and have joy.

Page 22: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

To achieve biological perfection <link>

• To survive, that is, to live as long as possible, including pursuit of immortality (through scientific means).To live forever or die trying.

• To adapt. Often to improve one's chances of success in another purpose; sometimes, as a purpose in itself (adapting to adapt).

• To evolve.• To replicate, to reproduce. "The 'dream' of every

cell is to become two cells.

Page 23: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

To have power, to be better <link>

• To strive for power and superiority.• To rule the world.• To know and master the world.• To know and master nature.

Page 24: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Life has no meaning <link>• Life or human existence has no real meaning or purpose because human existence

occurred out of a random chance in nature, and anything that exists by chance has no intended purpose.

• Life has no meaning, but as humans we try to associate a meaning or purpose so we can justify our existence.

• There is no point in life, and that is exactly what makes it so special.One should not seek to know and understand the meaning of life• The answer to the meaning of life is too profound to be known and understood.• You will never live if you are looking for the meaning of life.• The meaning of life is to forget about the search for the meaning of life.• Ultimately, man should not ask what the meaning of his life is, but rather must

recognize that it is he who is asked. In a word, each man is questioned by life; and he can only answer to life by answering for his own life; to life he can only respond by being responsible.

Life is bad• Better never to have been.

Page 25: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Nội dung trình bày

Hiểu người theo thuyết di truyền, thích nghi và tiến hóa của Darwin(Anh, 1809-1882) (Tự nhiên)

Page 26: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Nhìn con người từ thuyết tiến hóa Darwin (1/3)• Loài người được sinh ra một cách ngẫu nhiên, từ sự tiến hóa của tự nhiên (vs.

Thiên Chúa: do Chúa trời tạo ra).

• Loài người sinh ra không có mục đích, sứ mệnh nào cả (vs. Thiên Chúa: để cai quản các loài #).

• “Ý nghĩa của cuộc sống là sống có ý nghĩa” – dù là ý nghĩa gì mà mỗi người tự tìm ra cho mình, hoặc kô có ý nghĩa gì cả. Xem trên wiki.

• Xem vô số các ý nghĩa khác nhau của cuộc sống mà mọi người theo đuổi ở các slides trước.

• “Mục đích của cuộc sống là sống có mục đích” – dù là mục đích gì mà mỗi người tự đặt ra cho mình, hoặc kô có mục đích nào cả.

• Sứ mệnh của mỗi người – làm những gì phù hợp với lợi thế của bản thân – những gì cha mẹ di truyền cho + biến dị (nhỏ) - tức là những gì tự nhiên đã chọn lọc và di truyền cho ta để ta khả năng sinh tồn, thích nghi.

– Làm những gì phù hợp với năng lực di truyền – hài hòa với tự nhiên đã tạo ra ta mang lại niềm vui, hạnh phúc. Làm những gì kô phù hợp với năng lực (theo lời khuyên của ai đó hoặc do bị áp đặt, ép buộc) – kô hài hòa với tự nhiên tạo ra ta kô có niềm vui, hạnh phúc.

– Maslow: mức 5 – self-actualize, hiện thực hóa bản thân. Lão Tử - Vô vi.

Page 27: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Nhìn con người từ thuyết tiến hóa Darwin (2/3)• Chúng ta sinh ra đã được tiền định bởi gen được di truyền từ

bố và mẹ. Nhưng cũng khác với Bố/Mẹ vì bao gồm cả bố và mẹ + biến đổi/biến dị Gen có thể có.

– Có thể áp dụng quy luật 80-20: 80% là do gen, 20% là tu luyện, gia đình, xã hội. Hãy hiểu rõ 80% của mình và sống theo cái 80% trong đó, chứ không phải chạy theo hình mẫu này kia trong xã hội. Khi đó bạn sẽ hạnh phúc.

• Mọi tồn tại hiện có (trong đó có của mỗi chúng ta) đều hợp lý hoặc đã hợp lý (do được chọn lọc tự nhiên theo hướng có lợi). Đó là kết quả của tiến hóa trong nhiều triệu năm.

– Không phải vấn đề tốt hay xấu theo quan điểm của con người , theo tự nhiên thì chỉ là có lợi thế hay không (đấu tranh sinh tồn).

– Có thể xấu theo ta vào thời điểm này, nhưng nó đã từng là lợi thế trước kia, được di truyền lại. Ví dụ: nói dối, dùng vũ lực…

Page 28: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Nhìn con người từ thuyết tiến hóa Darwin (3/3)• Để thay đổi “chúng ta” hiện nay theo những hình mẫu mong

muốn cũng cần nhiều chục ngàn năm, triệu năm.

• Không thể đơn giản thay đổi trong 1 đời người (100 năm) bằng những dạy dỗ ở nhà, trong trường, ngoài xã hội. Gen, tiến hóa tự nhiên quyết định nhiều hơn so giáo dục. Nhiều ngàn năm toàn dạy điều tốt, nhưng xã hội vẫn có cả tốt và xấu.

• Có thể bằng nhà tù, xử tử sẽ hạn chế gen “xấu” và sau nhiều nhiều triệu năm nữa sẽ toàn người “tốt”.

– Có cái nhìn rộng lượng, vị tha với điều “xấu”, người “xấu”, vì đó là kết quả của phát triển tự nhiện, theo quy luật chọn lọc về lợi thế sinh tồn chứ không phải mong muốn của mỗi người cụ thể, không phải do không chịu rèn luyện, tu dưỡng, do gia đình, xã hội xung quanh…

Page 29: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

“Hiểm nguy và tưởng thưởng” nhìn từ thuyết tiến hóa Darwin

• Theo nhà thần kinh học Casey, trong quá trình tiến hóa của con người, lịch sử cho thấy việc sẵn sàng thực hiện những hành vi mạo hiểm trong giai đoạn tuổi trẻ khiến con người thích ứng cao hơn với môi trường xung quanh, có ưu thế sinh tồn hơn so với người đồng tuổi. Qua thời gian, những hành vi này dần trở thành một đặc tính cố hữu trong độ tuổi vị thành niên. 

Con người không phải là động vật duy nhất có khuynh hướng này: hầu hết loài động vật hoang dã ở độ tuổi tương đương với tuổi vị thành niên của con người đều bắt đầu các hành vi mạo hiểm - từ việc tách mẹ, tách đàn đến việc săn mồi trong môi trường mở rộng hơn. Loài chuột chẳng hạn, vào khoảng bảy tuần sau khi sinh bắt đầu có khuynh hướng tò mò tìm hiểu môi trường xung quanh và thích thử nghiệm địa hình mới.

• Đua xe?

(Theo Discovery, Tuổi trẻ cuối tuần, 28-10-2011)

Page 30: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

“Áp lực đồng tuổi” nhìn từ thuyết tiến hóa DarwinSử dụng nền tảng thuyết tiến hóa, các nhà tâm lý học giải thích một hành vi đặc trưng khác của lứa tuổi vị thành niên: chịu áp lực của bạn bè cùng lứa tuổi. Các bậc phụ huynh thường hay phàn nàn về việc con cái khi đến tuổi vị thành niên thường trở nên xa rời cha mẹ, chịu tác động chủ yếu của bạn bè, thậm chí biến đổi cá tính theo môi trường xung quanh. 

Theo giới khoa học, nguy cơ bị tẩy chay trong não trạng vị thành niên tương đương nguy cơ mất khả năng sinh tồn: các kết quả đo sóng não ở người trong độ tuổi vị thành niên cho thấy phản ứng của não trong tình trạng bị tẩy chay trong cộng đồng cùng tuổi tương tự phản ứng trong tình trạng nguy hiểm vật chất (như tai nạn hay mất nguồn cung cấp lương thực). 

Dưới góc nhìn của các nhà khoa học áp dụng nền tảng thuyết tiến hóa, lý do cơ bản hành vi chịu áp lực của bạn bè bắt nguồn từ thực tế dựa vào nhóm người cùng tuổi là một “vũ khí” sinh tồn từ nhiều ngàn năm nay. Đầu tư thời gian vào bạn bè do đó là một cách đầu tư cho tương lai thay vì cho quá khứ. Hiểu biết và phát triển quan hệ với nhóm đồng tuổi là điều kiện tiên quyết cho thành công xã hội trong tương lai của độ tuổi vị thành niên. 

Tương tự hành vi mạo hiểm, việc đầu tư vào nhóm đồng tuổi không phải là khuynh hướng độc quyền của con người. 

Các nghiên cứu “xã hội động vật” cho thấy ở loài chuột hay loài khỉ, những con càng có nhiều mối quan hệ trong bầy đàn càng có được vị trí làm tổ, thức ăn và nước uống, đồng minh và bạn tình... tốt hơn so với đồng loại. 

Khi hiểu được điều này, các bậc phụ huynh (hi vọng) sẽ không còn ngao ngán khi thấy con gái 13 tuổi của mình khóc hết nước mắt chỉ vì không được mời đi dự sinh nhật của cậu bạn cùng lớp.

(Theo Discovery, Tuổi trẻ cuối tuần, 28-10-2011)

Page 31: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

“Sự hư hỏng” nhìn từ thuyết tiến hóa DarwinNếu lúc nào bạn cũng nghĩ tới “chuyện đó” thì có thể lỗi không phải hoàn toàn do bạn. Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences, sự hư hỏng của con người cũng có tính di truyền.

Các nhà nghiên cứu cho biết tính bỡn cợt, lẳng lơ có thể được mã hóa vào bộ gen của chúng ta. Và không chỉ loài người mới biết ngoại tình, ngay cả những loài vật nổi tiếng thủy chung, có chế độ gia đình một “vợ”, một “chồng” đôi khi cũng thích “ăn chả”.

Xét về mặt xã hội hay tâm lý, việc thích “ăn chả” sẽ có nhiều ảnh hưởng xấu, tuy nhiên, về mặt tiến hóa, ngoại tình giúp tạo ra nhiều con cháu cũng như tạo nguồn gen đa dạng hơn.

.........................

Trong bài "Bill Gates phiên bản 2.0" Bill có phát hiện ra rằng ở các nước nghèo người ta đẻ nhiều vì "với họ, có nhiều con là một “giải pháp dự dòng”, bởi họ biết với điều kiện sống nghèo khó và nhiều bệnh tật như thế, một số đứa con của họ sẽ chết." (từ đó Bill đầu tư tiền từ thiện vào sx nông nghiệp và mua vắc-xin phòng bệnh giá rẻ cho các nước nghèo).

Như vậy sinh nhiều con, đẻ nhiều ở các nước nghèo là sự thích nghi tự nhiên để duy trì nòi giống theo thuyết Darwin.

Nói chung có nhiều hành động/thói quen/tính cách của con người nên giải thích theo Darwin chứ kô nên giải thích là do "kô chịu học hành, rèn luyện...".

Page 32: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Darwin & Lão Tử

• Lão Tử:

– Tề vật luận: mọi vật đều bình đẳng.

– Đạo không biết xấu tốt.

• Darwin:

– Nếu suy luận từ Darwin thì cũng có kết luận tương tự.

Page 33: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Nội dung trình bày

Hiểu người theo tháp nhu cầu Maslow(Mỹ, 1908-1970) (Tâm lý)

Page 34: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Thuyết nhu cầu Maslow (1/3)Self-Actualization = Hiện thực hóa (năng lực, khả năng) bản thân (có)

Page 35: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Thuyết nhu cầu Maslow (2/3)Self-Actualization = Hiện thực hóa (năng lực, khả năng) bản thân (có)

Become more and more what one is, to become everything that one is capable of becoming

Page 36: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Thuyết nhu cầu Maslow (3/3)

• Năm 1943 Maslow đưa ra tháp nhu cầu 5 tầng. Năm 1970 Maslow bổ sung thêm 3 tầng và chia thành 2 nhóm nhu cầu.– Các nhu cầu để tồn tại/thiếu hụt (existing/deficiency needs, D-

Needs)– Các nhu cầu để phát triển/trở thành chính mình (Being needs –

B-Needs)

• Nhu cầu tồn tại = Độc lập• Nhu cầu trở thành chính mình = Tự do.

– Self-Actualization = Hiện thực hóa (năng lực, khả năng) bản thân (có)

– Become more and more what one is, to become everything that one is capable of becoming.

Page 37: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Maslow & Lão Tử

• Maslow – Tháp nhu cầu. Đỉnh tháp: Self-Actualization. Spontaneity – Tự nhiên/kô ép buộc.

• Lão Tử: Thuận với tự nhiên, thiên tính và khả năng được sinh ra = Trở thành chính mình. Vô vi.

Page 38: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Nội dung trình bày

Các giai đoạn trong đời ngườitheo Khổng Tử (TQ, 28.11.551 – 479 TCN)

(Kinh nghiệm).

Page 39: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Các giai đoạn trong đời người theo Khổng Tử"Ngô thập hữu ngũ nhi chí vu học, tam thập nhi lập, tứ thập nhi bất hoặc, ngũ thập nhi tri thiên-mệnh, lục thập nhi nhĩ thuận, và thất thập nhi tùng tâm sở dục bất du củ"

1.Trước 15 tuổi: chơi, là chính mình (nhưng với sự tự nhiên, kô có hiểu biết)

2.Tới 15 tuổi: mới chuyên-chú vào việc học,

3.Tới30 tuổi: mới tự-lập (có hiểu biết, kinh nghiệm), sau 15 năm học và trải nghiệm.

4.Tới 40 tuổi: mới thấu-hiểu hết sự lý (đúng/sai) trong thiên-hạ, tin tưởng vào chính kiến của mình (bất hoặc) (có chính kiến)

5.Tới 50 tuổi: mới biết mệnh trời (biết sứ mệnh của bản thân)

6.Tới 60 tuổi: mới có kiến-thức và kinh-nghiệm hoàn-hảo để có thể phán-đoán ngay được mọi sự-lý và nhân-vật mà không thấy có điều gì chướng-ngại khi nghe được (hiểu người),

7.Tới 70 tuổi mới: có thể nói hay làm những điều đúng theo ý-muốn của lòng mình mà không ra ngoài khuôn-khổ đạo-lý (trở thành chính mình, giống như khi bé, tuổi dưới 15, nhưng với sự hiểu biết).

Page 40: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Nội dung trình bày

Các giai đoạn trong đời ngườitheo Osho (Ấn Độ, 1931-1990) (Sinh

Lý).

Page 41: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Các giai đoạn trong đời người theo Osho (1/2)

Mỗi giai đoạn là 7 năm. Sống khoảng 70 tuổi, 10 giai đoạn. Theo hình parabol, đỉnh là năm 35 tuổi.1.1-7 tuổi: Ta là trung tâm. Tất cả là phục vụ ta, cho ta.

2.8-14 tuổi: Quan tâm đến người khác (cùng giới) và thế giới. Tại sao? Và khám phá.

3.15-21 tuổi: Quan tâm đến người khác giới. Dục trở nên chín muồi. Tình yêu, tình dục.

4.22-28 tuổi: Quan tâm đến tham vọng, hoài bão nhiều hơn tình yêu. Tiền bạc, quyền lực, danh tiếng… Sống trong phiêu liêu, phản kháng, cách mạng. Hippi.

5.29-35 tuổi: Bắt đầu mong muốn yên ổn, có gia đình, có nhà, có tiền trong túi, ở ngân hàng. Muốn là 1 phần của cộng đồng/định chế.

Page 42: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Các giai đoạn trong đời người theo Osho (2/2)

6. 36-42 tuổi: Năng lượng bắt đầu suy giảm. Chống lại mọi thay đổi. Trở thành phản cách mạng. Chống lại Hippi. Muốn được bảo vệ. Thiên về luật pháp, toàn án, chỉnh phủ.

7. 43-49 tuổi: bắt đầu ốm yếu về thể chất và tinh thần. Cuộc sống biến vào trong cái chết dần. Bắt đầu quan tâm đến tôn giáo, tín ngưỡng.

8. 50-56 tuổi: Kô quan tâm đến người khác giới (mãn kinh). Băt đầu quay lưng với tham vọng, ham muốn, bắt đầu đi tới sự 1 mình, hướng tới bản thân mình, nội tâm.

9. 57-63 tuổi: Kô quan tâm đến người khác, đến xã hội, các nghi lễ xã hội… Mọi thứ đã đủ, đã sống đủ, đã học đủ… Khi bé bắt đầu bước vào cuộc sống, thì khi này bắt đầu bước ra khỏi cuộc sống.

10. 64-70 tuổi: Giống như đứa trẻ, chỉ quan tâm đến bản thân mình. Đi vào nội tâm, thiền. Cũng như khi sinh thì cần 9 tháng, trước cái chết 9 tháng thì nhận biết được cái chết đang đến.

Page 43: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Khổng Tử, Maslow, Osho

1. Khổng Tử: Con người thay đổi theo kinh nghiệm, kiến thức sống cùng với tuổi tác.

2. Maslow: Con người thay đổi theo nhu cầu được đáp ứng.

3. Osho: Con người thay đổi tâm lý, mục tiêu cùng với tuổi tác, sức khỏe.

Tôi sẽ nói anh là ai nếu như anh nói cho tôi biết:- Anh trải qua những kinh nghiệm sống nào,- Anh có bao nhiêu tiền và- Anh bao nhiêu tuổi.

Page 44: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Nội dung trình bày

Hiểu người, xã hội từ quan điểm âm dương, luật phản phục

Page 45: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Âm-Dương, Luật Phản phục, Trung đạo

• Âm-Dương– Không có gì hoàn toàn âm hoặc hoàn toàn dương;

trong âm có dương, trong dương có âm.– Âm dương quyện vào nhau (chứ kô chia thành 2 phần rạch ròi).

• Trong mỗi con người thì đều có tốt/xấu (từ cách nhìn của mỗi người)

• Luật Phản phục– Ở phần lớn của Dương thì có Âm và ngược lại.– Âm dương gắn bó mật thiết với nhau, vận động và chuyển hóa cho nhau; Âm phát

triển đến cùng cực thì chuyển thành dương, dương phát triển đến cùng cực thì chuyển thành âm.

– Con lắc: lắc xung quanh trung điểm. Bật đến điểm xa nhất thì quay ngược lại phía ngược lại.

• Xã hội sẽ lắc qua lắc lại trung điểm.

• Lời khuyên: Thuyết Trung Đạo/Trung Dung/Chữ Hòa (đường ở giữa)– Trung Đạo: Không thái quá, không cực đoan về 1 phía nào đó.– Đức Phật: Bất thiện là một cực đoan mà thiện cũng là một cực đoan, lìa hai cực đoan

này là Trung đạo.

Page 46: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Con người sinh ra là tốt/xấu?

• Nho giáo: nhân chi sơ tính bản thiện. Con người sinh ra vốn bản thiện. Do môi trường, giáo dục, tự tu dưỡng mà khác nhau.

• Con người ngay từ khi sinh ra đã có trong mình tội lỗi (tội tổ tông) – ham muốn làm những điều xấu và không tuân theo Chúa Trời.

• Darwin, Lão Tử: Kô có tốt xấu, chỉ có phù hợp, thích nghi, lợi thế. Được lựa chọn và di truyền.

Page 47: Tim hieu hieu ve the gioi, xa hoi, con nguoi (2015 09-11)

Xin cám ơn!(Nội dung trình bày chỉ là hiểu biết chủ quan của cá nhân.

Chém gió, trao đổi cho vui!)

Phan Quốc Khánh, [email protected], www.facebook.com/khanhpq