มมมมมม 2559 l มมมมม 2 CHATHAM HOUSE การวางแผนดานนวตกรรมของจนทมงสความส าเรจดานสงแวดลอม

BROOKINGS จนในฐานะผลงทนรายใหญของโลก

World Think Tank Monitor ปท 3 ฉบบท 1

โมเดล

พรรค

การเมอง

อสลาม

จน-รสเซย

ศตรและ

พนธมตร

ของตะวนตก

บทเรยนความสมพนธ

จน-อเมรกา

จาก Kissinger และ Albright

ปรบปรง

ประชาธปไตย

ดวยความคด

ตะวนตกและ

ตะวนออก

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

บทบรรณาธการ

สวสดทานผอานทนารกทกทานคะ เราภมใจทจะกลาววาในศกใหม ป 2560 น

World Think Tank Monitor ไดเดนทางเขาสปท 3 แลว

ป 2560 นเปนปทหลายประเทศมผน าใหม เรองปกทยกมาในฉบบน คอเรอง บทเรยน

ความสมพนธจน-อเมรกา จาก Kissinger และ Albright ถอวาใหเขากบบรรยากาศการตนตวใน

โลกจากการขนสต าแหนงของทรมปในท าเนยบขาว ทกภมภาคตนตวปนกงวลวาโลกและภมภาคของ

ตนจะเปนอยางไรเมอทรมปขนมา หนงในเรองทคนกงวลกนมากทสดกคอ ความสมพนธ

สหรฐอเมรกากบจน เพราะเปนความสมพนธใหญทมผลกระทบถวนทวทกตวคน ซงนอกจาก

บทความเรองน สถาบนคลงปญญาฯ กยงไดจดเวทยทธศาสตรเรองอาเซยน จน และไทยในยค

ประธานาธบดทรมป ขนมาเพอตอบรบกบบรรยากาศนดวย

อกความสมพนธหนงทส าคญของโลกกคอ ความสมพนธ จน-รสเซย ในบทความเรอง จน-

รสเซย ศตรและพนธมตรทส าคญของตะวนตก เตอนวาตะวนตกควรผกมตรกบจนและรสเซยดวย

ไมใชมองเปนภยคกคามอยางเดยว

สวนความเคลอนไหวในโลกมสลมทเราตดตามเปนประจ า กระแสหนงทนาสนใจคอ การท

พรรคการเมองอสลามในโลกอาหรบหลายประเทศก าลงพยายามใชโมเดลของพรรค AKP ในตรกใน

การหาสมดลระหวางการบรหารปกครองประเทศใหตอบสนองความตองการทางโลกของประชาชน

กบการรกษาอดมการณทางศาสนาเอาไว ตดตามเรองนไดใน โมเดลของพรรคการเมองอสลาม

ในบทความเรอง โครงสรางพ นฐานทยงยนเพอการพฒนาทดและสภาพอากาศทดขน

สถาบน Brookings เสนอวาโลกควรเรงลงทนโครงสรางพนฐานแบบยงยนเพอเปนทางออกทงดาน

สงแวดลอมและการกระตนเศรษฐกจโลกไปในตว

ทายสด ตดตามความคดทนาสนใจ เรองการปรบปรงประชาธปไตยดวยความคดตะวนตก

และตะวนออก จากการบรรยายของ ศ.ดร. เอนก เหลาธรรมทศน ประธานสถาบนคลงปญญาฯ และ

รายละเอยดโดยสงเขปของเวทเรอง อาเซยน จน และไทยในยคประธานาธบดทรมป ไดในสวน

กจกรรมของสถาบนคลงปญญา ของ World Think Tank Monitor ฉบบนคะ

สขสนตประกาคะ

ยวด คาดการณไกล

บรรณาธการ

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

สารบญ

หนา

บทบรรณาธการ

CENTRE FOR EUROPEAN REFORM

จน-รสเซย ศตรและพนธมตรทส าคญของตะวนตก 1

BROOKINGS INSTITUTION

โครงสรางพ นฐานทย งยนเพอการพฒนาทดและสภาพอากาศทดขน 3

NATIONAL COMMITEE ON U.S.-CHINA RELATIONS

บทเรยนเรองความสมพนธจน-อเมรกา และการถามค าถามทด

จาก Henry Kissinger และ Madeleine Albright 5

AL JAZEERA CENTRE FOR STUDIES

โมเดลของพรรคการเมองอสลาม 9

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต

การปรบปรงประชาธปไตยดวยความคดตะวนตกและตะวนออก 11

เวทยทธศาสตรเรอง อาเซยน จน และไทยในยคประธานาธบดทรมป 13

1

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Centre For European Reform

เ มอเดอนธนวาคม 2016 ท ผ านมา

ส ถ า บ น Centre For European Reform ไ ด

เผยแพรรายงานท ม ชอวา Russia and China:

partners of choice and necessity? ผ เข ยนไ ด

น า เสนอมมมอง โดยพยายามใหประเทศ

ตะวนตกมองหาความรวมมอกบจนและรสเซย

มากกวาด าเนนนโยบายสรางความกดดนหรอ

เปนศตรกน

ปจจบน ความสมพนธระหวางจนกบ

รสเซยดกวาในอดต รสเซยเปนประเทศผขาย

อาวธรายส าคญใหแกจน แตแมวาความสมพนธ

ระหวางจนกบรสเซยจะดอบอนด แตรสเซยกยง

ขายอาวธใหกบประเทศคแขงของจนในเอเชยอก

ดวย โดยเฉพาะอนเดยท รสเซยขายอาวธให

มากกวาจน รวมทงเวยดนามดวยเชนกน และ

แมวา จนกบรสเซยจะมการ ซอมรบรวมกน

รสเซยกยงมการซอมรบภายในของตนซงแสดง

ใหเหนถงความกงวลของรสเซยวาจนอาจจะ

รกรานดนแดนตะวนออกไกลของรสเซยไดถาม

โอกาส

ในเอเชยกลาง จนและรสเซยมการแขงขนกนทางเศรษฐกจ จนมโครงการเสนทางสายไหมทางบกเพอเชอมจนกบยโรป ในขณะทรสเซยมโครงการสหภาพเศรษฐกจยเรเซย

จน-รสเซย ศตรและพนธมตรทส าคญของตะวนตก

2

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

(Eurasian Economic Union) เปนความพยายาม

ทจะรวมประเทศทเคยเปนสหภาพโซเวยตเกาให

อยภายใตตลาดเดยว ซงประธานาธบดวลาดเมยร

ปตน กบประธานาธบด ส จน ผง เหนรวมกนวา

สองโครงการนสามารถท ารวมกนได แตวา จน

ปจจบน การผลกดนความรวมมอดงกลาวใหเปน

รปธรรมมความคบหนานอยมาก

ในเวทระดบโลก จนกบรสเซยคอนขางเปน

พนธมตรทดตอกน จนไมกาวกายเรองท รสเซย

พยายามจะผนวกไครเมยเปนสวนหนงของตน

และรสเซยกเขาขางจนอยางเหนไดชดในกรณ

พพาททะเลจนใต ในคณะมนตรความมนคงแหง

สหประชาชาตหรอ UNSC จนและรสเซยมกจะลง

ความเหนในทศทางเดยวกน สวนในคณะมนตร

สทธมนษยชนแหงสหประชาชาต จนและรสเซยก

มกจะออกเสยงไปในทศทางเดยวกนสม าเสมอ

และทงสองประเทศยงมการควบคมอนเตอรเนต

เ พอจ ากดการเ ขาถ ง ขอมลของประชาชนใน

ประเทศเหมอนกนอกดวย

สถาบนการเงนระหวางประเทศของจนม

ความเขมแขงมากท าใหจนมอทธพลทางการเงน

มากกวารสเซย จนมจดมงหมายทจะเพมบทบาท

ของตนในสถาบนการเงนระหวางประเทศและ

กอตงสถาบนทางการเงน เชน ธนาคารเพอการ

ลงทนโครงสรางพนฐานแหงเอเชย (Asian Infra-

structure Investment Bank : AIIB) เ พ อ เ พ ม

ทางเลอกใหกบประเทศเอเชยทไมตองการพง

ตะวนตกจนเกนไป

ผเขยนพยายามชใหเหนวาทงจนและรสเซย

เปนประเทศทตะวนตกไมควรประมาทหรอ

มองขามแมแตนอย หากประเทศตะวนตกด าเนน

นโยบายท กดดนให จนกบ รส เ ซยกลายเ ปน

พนธมตรทเหนยวแนนกนโดยไมจ าเปน อาจท าให

ประเทศตะวนตกตกทนงล าบากได และแมวาจน

กบรสเซยจะถกจดใหเปนศตรคนส าคญของ

ประเทศตะวนตก แตปจ จบน ท งสอง

ประเทศกลายมาเปนหนสวนส าคญทางเศรษฐกจ

กบทงสหภาพยโรปและสหรฐ ดงนน ประเทศ

ตะวนตกจงควรหนมาสรางความรวมมอกบจน

และรสเซย มากกวาตงทาเปนปฏปกษเพยงอยาง

เดยว

ทมาภาพ

http://www.presstv.ir.Detail/2016/09/17

/485042/Russia-China-drills-Joint-Sea-

2016-South-China-Sea

เอกสารอางอง

Ian Bond . Russia and China: partners

of choice and necessity? Centre For European

Reform . ออนไลน https://https://

www.cer.org.uk/publications/archive/

report/2016/russia-and-china-partners-

choice-and-necessity

3

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

BROOKINGS INSTITUTION

ในรายงานเรอง Delivering on sustaina-

ble infrastructure for better development and

better climate ของสถาบน Brookings ไดกลาวถง

ความเกยวของระหวางวาระใหมของโลกและ

โครงสรางพนฐานทยงยน ซงอางจากการประชม

ระหวางประเทศดานสงแวดลอมชวงป 2015-

2016 โดยเฉพาะการประชม COP21 ทกรงปารส

ประเทศฝรงเศสเมอเดอนธนวาคมทผานมา ท าให

เกดขอตกลงดานสงแวดลอมขน โดยมวาระส าคญ

ทจะตองบรรลผล คอ ท าใหเศรษฐกจของโลก

กลบมาเตบโตอกครง บรรลเปาหมายการพฒนา

อยางยงยน (SDGs) และลงทนดานสงแวดลอม

เพออนาคตผานการควบคมพฤตกรรมทางดาน

สงแวดลอมอยางเครงครด ซงสงจ าเปนทจะชวย

ใหการด าเนนการตามวาระทก าหนดบรรลผล คอ

การลงทนในโครงสรางพนฐานทยงยน

ผเขยนไดชใหเหนขอดของโครงสราง

พนฐานทยงยน วาเปนรากฐานส าคญส าหรบการ

บรรลเปาหมายการเตบโตทางเศรษฐกจ และ

สงเสรมกจกรรมทางเศรษฐกจทงหมด อกทงยง

ชวยลบขอจ ากดของการเตบโตทางเศรษฐกจ เพม

ผลผลตและความสามารถในการผลต โครงสราง

พนฐานท ยงยน ยงเปนกญแจส าคญส าหรบลด

ความยากจน ท าใหคนเทาเทยมกนมากขน เพราะ

เขาถงบรการขนพนฐานและพลงงานไดสะดวก

และงายข น และมโอกาสในการจางงานมากข น

ดวย

โครงสรางพ นฐานทย งยนเพอการพฒนาทดและสภาพอากาศทดขน

4

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

นอกจากชวยลดความยากจนแลว ยงชวยปรบปรง

ระบบสาธารณสข การศกษา และรกษาสงแวดลอม

ใหยงยนขนอกดวย

ปจจบน กจกรรมการใชงานบนโครงสราง

พนฐานทมอยแลว ปลอยกาซเรอนกระจกกวารอย

ละ 60 ของโลก ดงนน การลงทนในโครงสราง

พ น ฐ า นค ร ง ต อ ไป ต อ งค า น ง ถ ง ก า ร ร กษ า

สงแวดลอมและกอใหเกดการเปลยนแปลงไปส

เศรษฐกจทใชพลงงานคารบอนต า

ผเขยนไดเสนอวา การลงทนในโครงสราง

พนฐานทยงยนเปนสงทควรท า และตองท าในเวลาน

ดวย เพราะขณะน เศรษฐกจทวโลกก าลงถดถอย

การลงทนในทกภมภาคของโลกมจ านวนนอยลง อก

ทง เครองมอทางนโยบายอนๆ กมขอจ ากดไปเสย

หมด กลาวคอ ทงนโยบายการเงนและนโยบายการ

คลงตางมขอจ ากดดวยกนทงส น สวนการปฏรป

โครงสรางฝ ง Supply เปนสงท ดแตตองใชระยะ

เวลานานกวาจะเกดผล แตส งส าคญทจะท าให

เศรษฐกจทวโลกกลบมาโตไดอยางกาวกระโดด คอ

การรวมทนระหวางรฐกบเอกชนในโครงสราง

พนฐานท ย ง ยน เพราะอยางนอย ในระยะส น

มาตรการการลงทนในโครงสรางพนฐานดงกลาว จะ

ชวยกระตนการใชจายในประเทศ สวนในระยะกลาง

การลงทนดงกลาวชวยเพมและปรบปรงใหพลงงาน

การเดนทางและการขนสงมประสทธภาพมากข น

ด วย ว ธ น จ ะ ช วยกระต นกา รส ร า ง ง าน และ

ความสามารถในการแขงขนในทกภาคสวน รวมถง

ชวยกระตนใหเกดนวตกรรมและความคดสรางสรรค

ใหมได และยงชวยสงเสรมใหมการเตบโตทาง

เศรษฐกจอยางยงยนในระยะยาวอกดวย

เอกสารอางอง

Amar Bhattacharya, Joshua P. Melt-

zer, Jeremy Oppenheim, Zia Qureshi,

and Nicholas Stern . Delivering on sustaina-

ble infrastructure for better development and

better climate. Brookings. ออนไลน https://

www.brookings.edu/research/delivering-on-

sustainable-infrastructure-for-better-

development-and-better-climate/

5

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

เ ร วๆ น National Committee on U.S.-

China Relations (NCUSCR) ไดเชญ Henry Kis-

singer และ Madeleine Albright สองอดตรฐมนตร

ตางประเทศสหรฐ มารวมเสวนาเรองความสมพนธ

อเมรกาและจน ทงสองทานไดใหความเหนและ

ขอคดทมคา ซงมาจากประสบการณในการเปน

ผสรางและดแลรกษาความสมพนธนมาโดยตรง

ม ใ ช เ พ ย ง แ ต ก า ร ม อ ง แ บ บ น ก ว เ ค ร า ะ ห

ความสมพนธระหวางประเทศทวไป โดยทงสองม

ความเหนสอดคลองกนในสาระหลกวา หลกการ

ใหญในการมองความสมพนธสองชาตน

คอ อเมรกากบจนตองพยายามหาวธการเพอใหม

ความสมพนธทใกลชดและเปนมตรตอกน เพราะ

สนตภาพของโลกขนอยกบความสามารถทจะท า

สงน

บทเรยนเรองความสมพนธจน-อเมรกา และการถามค าถามทด

จาก Henry Kissinger และ Madeleine Albright

National Committee

on U.S.-China Relations

6

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ตอนหนง Kissinger กลาวไวอยางเรยบงาย

แตลกซงวา มตรภาพระหวางสองชาตน เปนเรอง

ส าคญเพราะจนและอเมรกาเปนสองประเทศท

ความตงเครยดระหวางพวกเขาสามารถสงผล

กระทบแพรกระจายครอบคลมไปไดทงโลก

Henry Kissinger เ ค ย เ ป น ร ฐ ม น ต ร

ตางประเทศสหรฐในสมยประธานาธบดนกสน

และฟอรด ระหวางป 1973-1977 ผลงานส าคญ

ค อก า รตร ะ เต ร ยมหา ช อ งทา ง ในก าร ฟ น ฟ

ความสมพนธสหรฐกบจนคอมมวนสต เม อตน

ทศวรรษ 1970 น าไปสการจบมอกนของเหมาและ

นกสนอนโดงดง Dr. Kissinger จงเปนเสมอนบดา

แหงความสมพนธอเมรกา-จน ท วนนกลายเปน

ความสมพนธระหวางประเทศทมขนาดใหญและ

ส าคญมากทสดในโลก Medeliene Albright พดตด

ตลกในการเสวนาครง น ว า ในวงเสวนาเ รอง

คว า มส ม พ นธ จ น -อ เม ร ก า Henry Kissinger

เปรยบประหนงเทพเจา ในสายตาทงจากฝายจน

และอเมรกา

Kissinger ย อ น เ ล า ว า ค ว า ม ค ด ห ร อ

“กระบวนทศน” ส าคญทน ามาซงการคดฟนฟ

ความสมพนธกบจนในยคสงครามเยน อนเปน

เหตการณ “ชอคโลก” จนถงทกวนนนน กคอ

ความคดงายๆ วา ตองดงจนกลบเขามาสระบบ

ระหวางประเทศ ( international system) เพราะ

ระบบระหวางประเทศทไมมจน (จนปดประเทศ) ก

เปนสภาพทกระไรอย เพราะจนเปนประเทศใหญ

ประชากรมาก มาตอนนกเปนเศรษฐกจอนดบสอง

ดวย จงเมนจนไมไดเปนอนขาด

เขาและ Medeliene Albright ย าวา ความคด

วาตองใหจนอยในระบบระหวางประเทศดงกลาว

เปนความคดทส าคญมาก น ามาสก าเนดของ

ความสมพนธอเมรกา-จนยคใหม สบทอดกนมา

ผานรฐบาลชดแลวชดเลาของสหรฐ จนกลายเปน

จารต เปนแนวนโยบายการตางประเทศสหรฐตอ

จน และควรเปนหลกการทจะไดยดถอไปในการท า

ความสมพนธกบจนในอนาคต ทงสองย าวาการ

ปฏบตตอจนอยางเคารพในฐานะทเปนสมาชก

หนงของระบบระหวางประเทศเปนสงส าคญมาก

ตอเรองความกงวลทมกนทวไปในเวลานวา

ความสมพนธกบจนจะเสอมทรามลงในยคทรมป

และอาจน าไปสความยงยากในโลกได Dr. Kissin-

ger เ ล า ว า ท ผ า น ม า น บ ต ง แ ต ก า ร ฟ น ฟ

ความสมพนธกบจนในยคนกสน รฐบาลสหรฐแต

ละชดทแนนอนวามนโยบายและจดยนในเรอง

ตางๆ ไมเหมอนกน แตกไดพฒนาความสมพนธ

อเมรกา-จน ใหเจรญกาวหนามาโดยล าดบ ความ

กงวลวาผน าคนใหมจะประพฤตเบยงเบนไปจาก

แนวนโยบายความสมพนธอนดกบจนไมใชเรอง

ใหม และอนทจรงอดตประธานาธบดคลนตนเอง

ในสมยเปนผทาชงต าแหนงประธานาธบดและชวง

ตนของการด ารงต าแหนงประธานาธบด กไดแสดง

ทาทแขงก ร า วกบ จน ( ซ งตอน นน เ พ ง ผ าน

เหตการณเทยนอนเหมนมา) อยางไรกตาม

ภ า ย ในสอ ง ป ค ล น ต น ก เ ป ล ยนก ลบม า ส

แนวนโยบายสรางเสรมความสมพนธอนดกบจน

นอกจากใหหลกการในการท าความสมพนธ

อเมรกา-จนวาตองสรางความรวมมอแลว Dr.

Kissinger ยงไดให แนวทางสรางความรวมมอ

7

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

กบจน ไ ว ดวย คอ 1) จนและอเมรกา ตอง

เปดเผยซงกนและกนในเรองเปาหมายและ grand

strategy ในกจการโลก เพอไมใหหวาดระแวงกน

2) คดคานการ “เหยยบเทา” ยวยกนไปมาใน

เรองตางๆ ซงสดทาย ความระคายเคองทสะสม

ระหวางกนมากเขาๆ จากการกระทบกระทงเลก

บางใหญบางนนเคยน าไปสมหาสงคราม เมอครง

สงครามโลกครงท 1 มาแลว 3) ควรสนใจท

เปาหมายรวมของจนและอเมรกา (ถอหลกแสวง

จดรวม สงวนจดตาง) เชน รวมกนปราบศตรของ

รฐชาต เชน ผกอการราย โจรสลด

ในตอนทายของการเสวนา ไดเกดเรองทไม

ใค ร จ ะม ใ ห เหน บอย นก ค อ ภายหล งจ าก

ผด าเนนการเสวนา ซงกคอ ประธานของสถาบน

Think Tank แหง น ไ ดพา Dr. Kissinger และ

อดตรฐมนตร Albright เขาสค าถามในประเดน

ปลกยอยและเปนประเดนออนไหวยากแกการ

ตอบใหเหมาะสมจ านวนหนง เชน เรองเกาหล

เหนอ เรองทะเลจนใต และเรองพฤตกรรมยวยใน

ทวตเตอรและโทรศพทกบไตหวนของทรมป Dr.

Kissinger ซงไดใชความพยายามหาทางหลบหลก

ค าถามเหลานนดวยไหวพรบทางการทตหรอ

พยายามตอบอยางบวไมใหช ามานานพอสมควร ก

ไดต าหนผด าเนนรายการวาไมควรพาการเสวนา

เขาสเรองปลกยอย ซงเขาเหนวาไมใชสาระ และไม

ควรทจะตองมาวเคราะหทกการกระท า ทกค าพด

เลกๆ นอยๆ ของแตละฝายหรอผน าแตละคน ซง

ตอมาอดตรฐมนตร Albright กเตมใหวา เรอง

เ ห ล า น เ ป น เ ร อ ง อ อ น ไ ห ว ท ค น ส า ค ญ ใ น

ความสมพนธสหรฐ-จนอยาง Kissinger พดไปก

จะมผลกระทบได เพราะไมรวาประเทศอนฟงอย

หรอไม ในตอนนเอง ท Dr. Kissinger กลาววาสง

ทเปนสาระส าหรบเขาในโอกาสของการพดคยเรอง

ความสมพนธอเมรกา-จนครงน กคอวา อเมรกา

และจนตองพยายามหาทางทจะรวมมอและเปน

มตรกนใหด เพราะสนตภาพของโลกขนอยกบสงน

ดงทไดอางถงแลว

เรองทงหมดนใหขอคดเราไดหลายอยาง ท

แ น น อ น ค อ ค า พ ด ข อ ง บ ด า แ ล ะ ผ ด แ ล

ความสมพนธอเมรกา-จน อยาง Kissinger และ

Albright มคณคาตอการน าไปใช ท าใหเราเหนวา

นกปฏบตจะพดไมเหมอนกบนกวเคราะหทวๆ ไป

เพราะนกวเคราะหสามารถวเคราะหไดตามใจ แต

นกปฏบต ซงเปนผทรวม “สราง” ความสมพนธ

เหลานมากบมอ จะท าอะไรกค านงถงผลกระทบ

ตอความสมพนธนนอยเสมอ

สดทายน ผเขยนขอแสดงความเหนดวยกบ

Dr. Kissinger วาในการวเคราะหเรองจน-อเมรกา

และเรองการเมองระหวางประเทศอนๆ ไมควรท

เราจะท าตวออนไหวรบเขาไปวเคราะหทกเรองทก

ประเดน ทกค าพด ทกการกระท า ของใครท

เกดข น เพราะจะเปนการสนใจแตเรองสนๆ เกด

มาชววบหนงแลวกหายไป เปนกระแส ซงเรอง

แบบนนาจะมมากในยคทรมป การสนใจแตเรอง

แ บ บ น จ ะ ท า ใ ห ก า ร ว เ ค ร า ะ ห ข อ ง เ ร า

กระทอนกระแทน เสยภาพใหญ ตรงกนขามเรา

ควรจะจ ากดการมองของเราอยในเรองยาวๆ ท

เปนสาระ และจะดมากหากรวาจะวเคราะหไปเพอ

อะไร เชน Dr. Kissinger ทมองเรองความสมพนธ

จน-สหรฐโดยม เ ป าหมายใหความสมพนธ

อเมรกา-จนเจรญกาวหนา

8

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

อางอง

National Committee on U.S.-China Rela-

tions https://www.youtube.com/watch?

v=kEL2W_0CLmc&t=321s

9

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Al Jazeera Centre for Studies

โมเดลของพรรคการเมองอสลาม

ภายหลงจากเหตการณอาหรบสปรงไดสงบ

ลงในหลายประเทศ พรรคการเมองทมทมาจาก

ขบวนการเคลอนไหวเพออสลามหลายพรรคไดเขา

มามบทบาทในการจดต ง รฐบาลตามระบอบ

ประชาธปไตย เนองจากขบวนการเคลอนไหว

เหลานนนลวนมมวลชนทอยภายในแนวทางของ

ตนเปนจ านวนมาก จงสามารถรวบรวมคะแนน

เสยงจนชนะเลอกตงไดส าเรจ แมขบวนการเหลาน

จะมประสบการณอยางยาวนานในการเคลอนไหว

ในลกษณะองคกรทไมใชรฐ แตเมอตองเปลยน

บทบาทใหมมาสฐานะผน า รฐแลวกยอมตอง

แสวงหารปแบบทสามารถน ามาปรบใชกบตนได

ซงรปแบบหนงทไดรบการยอมรบมากทสดคอ

พรรคยตธรรมและการพฒนา หรอ AKP ของตรก

ทไดรบการยอมรบจากโลกอสลามวาสามารถสราง

ความเจรญกาวหนาใหกบชาตและในขณะเดยวกน

กท าใหอสลามมบทบาทในพนทสาธารณะมากขน

ไปพรอมกนดวย อยางไรกตามบรบทและความ

เปนมาทพรรค AKP เผชญในตรกนนจะสามารถ

น ามาปรบใชกบพรรคการเมองอสลามในภมภาค

อาหรบไดกตอเมอเขาใจถงลกษณะเฉพาะและ

บรบททพรรค AKP เผชญ

อดตประธานาธบดมรซยแหงอยปตกบประธานาธบดเออรโดกนแหงตรก

10

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

เรยนรอะไรไดบาง ?

ปจจยส าคญประการหนงทท าใหพรรค AKP

ไดรบความนยมอยางกาวกระโดดคอการพยายาม

สรางโลกทศนแบบอสลามใหเกดข นในตรก และ

ในขณะเดยวกนกยงรกษาความเปนประชาธปไตย

แบบอนรกษนยมไว เพราะในบรบทของตรกนน

ประชาชนสวนมากไมใชคนทเครงครดในศาสนา

และเคยชนกบการปกครองในระบอบทแยก

ศาสนาออกจากการเมอง การมงแตชภาพลกษณ

วาท าเพออสลามนนจะท าใหเกดกระแสตอตานท

มากเกนไปจนท าใหกระทบตอเสถยรภาพของ

รฐบาลได ซงรปแบบการจดความสมดลระหวาง

การยดตามอดมการณเพออสลามและการมอง

ความเปนจรงในการปฏบตทางการเมองได

กลายเปนบทเรยนใหหลายพรรคการเมองอสลาม

ในตะวนออกกลาง อยางไรกตามสงทพรรค

การเมองเหลานควรระมดระวงคอการแสวงหา

การยอมรบจากมวลชนมากเกนไปจนน ามาสการ

ดดแปลงค าสอนด งเดมของศาสนา หากเปน

เชนนแลวกเทากบวาพรรคก าลงกลายเปนเหมอน

พรรคการเมองอน ๆ ทไมไดมอดมการณทาง

ศาสนาแตอยางใด

ตองค านงบรบททแตกตาง

การเตบโตของพรรค AKP ในเวทการเมอง

ตรกนนแตกตางจากการข นมามอ านาจของพรรค

การเมองอสลามในโลกอาหรบโดยสนเชง เพราะ

ในโลกอาหรบนนพรรคการเมองอสลามกาวข นส

อ านาจไดในชวงระยะเวลาอนสนจากการปฏวตท

ขดแยงรนแรง และเมอเขาสอ านาจแลวแมรฐบาล

จะมอดมการณอสลามนยม แตภาคสวนอน ๆ ท

เก ยวของในการปกครองประเทศนนยงคงม

แนวคดดงเดมอย ยอมท าใหเกดความขดแยงท

กระทบตอเสถยรภาพของรฐบาลได เราจะเหนได

ชดจากการข นมาสอ านาจของ มฮมหมด มรซย

ซงเปนตวแทนของกลม Muslim Brotherhood ท

ไมนานนกกถกทหารท าการรฐประหารลงจาก

ต าแหนง ตางจากกรณของพรรค AKP ทบรบท

เออใหเขาสอ านาจดวยการเลอกตงตามปกตแลว

ด ารงความเปนรฐบาลมาตอเนองจากความส าเรจ

ในดานเศรษฐกจ และคอยๆ ปรบลดอ านาจของ

กองทพลงจนไมเปนภยตอเสถยรภาพของรฐบาล

ทมาภาพ

https://49yzp92imhtx8radn224z7y1-

wpengine.netdna-ssl.com/wp-content/

uploads/2013/01/Erdogan-Morsi.jpg

เอกสารอางอง

Saeed al-Haj. Al Jazeera Centre for

Studies. Turkish Influence on Arab Islamist

Movements. ออนไลน http://

studies.aljazeera.net/en/reports/2016/10/

turkish-influence-arab-islamist-movements-

161023114511150.html

11

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

เมอวนศกรท 13 มกราคม 2560 ณ คณะ

รฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ศ.ดร.เอนก

เหลาธรรมทศน ประธานสถาบนคลงปญญาดาน

ยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลย

รงสต บรรยายในวชาความคดการเมองไทย เรอง

การปรบปรงประชาธปไตยดวยความคดตะวนตก

และตะวนออก มสาระโดยยอดงน

เปนทเหนกนทวไปวาประชาธปไตยในไทยม

ปญหา มความไมลงตว ในทางหนงอาจมองไดวา

มประชาธปไตยของคนสองกลมทขดแยงกนอย

คอประชาธปไตยของคนชนกลางในเมองฝายหนง

กบประชาธปไตยของชาวชนบทอกฝายหนง และ

ไมเฉพาะประชาธปไตยของไทยเทานนทยงใชการ

ไมไดด แตประชาธปไตยของทอ นๆ ในโลก

แมแตประชาธปไตยในประเทศตะวนตกทไดชอ

วาเปนแมแบบของระบอบการปกครองน กยง

ประสบปญหาหลายอยางในปจจบน ตวอยางเชน

การถกวจารณวาเปนประชาธปไตยแตผวเผน ใช

แตการเลอกต ง หรอวพากษแบบฝายซายวา

แทจรงเปนระบอบทรบใชกลมทน ปญหาทจรต

คอร รป ชน การ ไ ด ผน าท ม คณภาพไม ดมา

ปกครองประเทศ เปนตน น จงเปนทมาของ

ความคดทจะหาวธการปรบปรงประชาธปไตย

โดยไปคนหาดจากความคดของทงฝายตะวนตก

และตะวนออก

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต

การปรบปรงประชาธปไตย ดวยความคดตะวนตกและตะวนออก

12

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ความคดทฤษฎฝายตะวนตกทใหขอเสนอตอ

การปรบปรงประชาธปไตยไวมอยดวยกนหลาย

ส านก เชน civic republicanism หรอ liberalism

แตทนาสนใจคอ English pluralism หรอความคด

ส านกพหนยมองกฤษ ซงเปนส านกคดตระกล

conservative ท เนนการกระจายอ านาจในสงคม

ไมใหกระจกอยทรฐมากเกนไป แตไปอยทภาค

สวนตางๆ ในสงคม ไมวา กลมอาชพ กลมศาสนา

สมาคม ทองถน ฯลฯ หรอ “ประชาสงคม” นนเอง

อยางไรกตาม โลกตะวนออกเองกเปน

แหลงอารยธรรมมาหลายพนป เจรญรงเรองทาง

ความคด การเมอง เศรษฐกจ มากอนตะวนตก

และปจจบนตะวนออกกก าลงเจรญรงเรองข นมา

ทดเทยมหรอแซงหนาตะวนตกอก ตะวนออกจงม

ความคดหลายอยางทน ามาปรบปรงประชาธปไตย

ได เชน ความคดแบบพทธ แบบขงจอ และแบบ

เตา เพราะประชาธปไตยเองไมใชของผกขาดของ

ตะวนตกเทานน แตเปนระบอบทมนษยโลกมสทธท

จะพฒนาปรบปรงใหเหมาะสมกบกาลเทศะได

เทาๆ กน

13

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

เวทยทธศาสตรครงท 4

“อาเซยน จน และไทย ในยคประธานาธบดทรมป”

เมอวนท 25 มกราคม 2560 สถาบน

คลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐ

กจ มหาวทยาลยรงสต ไดจดเวทยทธศาสตร

ครงท 4 ในหวขอ “อาเซยน จน และไทย ใน

ยคประธานาธบดทรมป” ม ดร. สรนทร พศ

สวรรณ อดตเลขาธการอาเซยน เปนผน าการ

เสวนา โดยไดรบเกยรตจากผทรงคณวฒ

หลากหลายวงการเขารวม

เวทยทธศาสตร เปนเวทหนงทสถาบน

คลงปญญาฯ จดข นอยางตอเนอง ในฐานะ

การขบเคลอนทางสงคมรปแบบหนง โดย

ก า ร เ ป ด เ ว ท ใ ห ผ ท ร ง ค ณ ว ฒ ผ ม า ก

ประสบการณในวงการตางๆ มารวมกน

วเคราะหสถานการณโลก ภมภาค และ

สงคมไทย และน าเสนอความคดเรองทศ

ทางการเดนของไทยในอนาคตใหสอดคลอง

กบความเปลยนแปลง โดยเนนขบเคลอน

ความ รท ไ ด ส ภ า คปร ะช าส ง คม/ภาค

สาธารณะ และสวนหนงกส อไปยงฝาย

ก าหนดนโยบาย-ผตดสนใจ

ทผานมาเวทนไดรบเกยรตจาก ศ.นพ.

ประเวศ วะส เปนประธานการประชม และม

บคคลท มบทบาทในการปฏบตหรอยงม

บทบาทน าทางความคดเขารวม เชน อดตผ

บญชาการทหารสงสด อดตสมาชกสภานต

บญญตแหงชาต สมาชกคณะกรรรมการ

ยทธศาสตรชาตของรฐบาล เปนตน

ส าหรบสรปการประชมเวทยทธศาสตร

ในครงนจะไดเผยแพรเรวๆ นบนเวบไซต

ของสถาบนคลงปญญาฯ รวมกบสรปการ

ประชมของเวทยทธศาสตรครงกอนๆ

14

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ทปรกษา: ศ.ดร.เอนก เหลาธรรมทศน

บรรณาธการ: คณยวด คาดการณไกล

เรยบเรยง: นางสาวปลายฟา บนนาค

นายปาณท ทองพวง

นายอสมาน วาจ

ภาพปก: http://pic6.dwnews.net/20150318f3388bb2086945532d4797dc204792b8_w.jpg

เผยแพร: มกราคม 2559

ดรายละเอยดเพมเตมไดท www.rsu-brain.com

ทอย

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต อาคารพรอมพนธ 1 ชน 4 637/1 ถนน

ลาดพราว เขตจตจกร กทม. 10900 โทรศพท 02-930-0026 โทรสาร 02-930-0064