สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต

วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

มนาคม 2559 l ปท 2 ฉบบท 2

CHATHAM HOUSE การวางแผนดานนวตกรรมของจนทมงสความส าเรจดานสงแวดลอม

BROOKINGS จนในฐานะผลงทนรายใหญของโลก

ปท 2 ฉบบท 6 กรกฎาคม 2559

BRUEGEL สหราชอาณาจกรและสหภาพยโรปจะแยกจากกนอยางสมบรณเมอใด? CARNEGIE ประเทศอาว “รวมกนเราอย” รบมอสหรฐออกจากตะวนออกกลาง

BROOKINGS พาเหรดนกลงทนจนสยโรป สถาบนคลงปญญาฯ ทางออกและอนาคตของเกษตรกรไทย:

กรณวสาหกจชมชนกาแฟ Gong Coffee

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

บทบรรณาธการ

สวสดเดอนกรกฎาคมคะทานผอาน และแลวเวลาทผานไปกไดน าพาเรากาวสครงหลงของป 2016 เปนทเรยบรอย ส าหรบหนงเดอนทผานมานนไดเกดสถานการณระหวางประเทศทนาสนใจขนมากมาย แตการเปลยนแปลงครงใหญททวโลกตางจบตามองคงไมพนสถานการณ Brexit ขององกฤษทผลการลงประชามตของประชาชนน าไปสการกาวพนออกจากสหภาพยโรปอยางเปนทางการ ในเดอนน World Think Tank Monitors จงขอเกาะตดสถานการณการเปลยนแปลง ผลกระทบและทาทของฝายตางๆ ทเกดขนหลง Brexit นอกจากนยงยนดจะน าเสนอประเดนของภมภาคตางๆ ทนาสนใจอกหลากหลาย อาท หลกการทตแบบ Harmony ของจนในศตวรรษท 21 การลงทนของจนในยโรป รวมถงความรวมมอของกลมประเทศอาวเพอเตรยมรบมอกบการถอยทพของสหรฐออกจากตะวนออกกลาง

ดานสถาบนคลงปญญาฯ ในเดอนทผานมา ไดจดการประชมเวทวชาการ เรอง ทางออกและอนาคตของเกษตรกรไทย : กรณวสาหกจชมชนกาแฟ Gong Coffee โดยในการนไดรบเกยรตจากคณสพจน กรณประสทธวฒน ผกอตงวสาหกจชมชนกาแฟชอดงจากจงหวดระนองมาถายทอดประสบการณและแนวทางการพฒนาธรกจและเกษตรกรรมดวยวธแปลกใหมซงชวยยกระดบคณภาพของสนคาตลอดจนรายไดของเกษตรกรไดอยางมประสทธผล สวนการประชมอกเวททนาสนใจไมแพกน คอเรองยาปฏชวนะ : วนนโลกตองทบทวนและยกเครองระบบสขภาพใหม โดยแพทยหญง เขมรฐ เหลาธรรมทศน ทช ใหเหนถงขอเสยและผลกระทบของการใชยาปฏชวนะอยางไมถกตอง สดทายน ขอใหทกทานมความสขกบการอานนะคะ

ยวด คาดการณไกล

บรรณาธการ

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

สารบญ

หนา บทบรรณาธการ

ประเดนระหวางประเทศทนาสนใจจาก Think Tank ในภมภาคยโรป BRUEGEL สหราชอาณาจกรและสหภาพยโรปจะแยกจากกนอยางสมบรณเมอใด? 1

ประเดนระหวางประเทศทนาสนใจจาก Think Tank ในภมภาคอเมรกา BROOKINGS พาเหรดนกลงทนจนสยโรป 3

ประเดนระหวางประเทศทนาสนใจจาก Think Tank ในภมภาคเอเชย China Institute of International Studies หลกการทตของจนในศตวรรษท 21 6 ประเดนระหวางประเทศทนาสนใจจาก Think Tank ในภมภาคตะวนออกกลาง Carnegie Endowment for International Peace ประเทศอาว “รวมกนเราอย” 9 รบมอสหรฐออกจากตะวนออกกลาง

ประเดนระหวางประเทศทนาสนใจจาก Think Tank ในประเทศไทย สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต KLANGPANYA INSTITUTE FOR NATIONAL STRATEGIES DEVELOPMENT ทางออกและอนาคตของเกษตรกรไทย : กรณวสาหกจชมชนกาแฟ Gong Coffee 13 ยาปฏชวนะ : วนนโลกตองทบทวนและยกเครองระบบสขภาพใหม 14

1

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Think Tank ในภมภาคยโรป Bruegel เรยบเรยงโดย จฑามาศ พลสวสด ผ ชวยนกวจย

สหราชอาณาจกรและสหภาพยโรปจะแยกจากกนอยางสมบรณเมอใด?

จากกรณของ Brexit วาดวยเรองการลงประชามตในสหราชอาณาจกรเมอวนท 23 มถนายน ทผานมา ซงผลปรากฏวาประชาชนสวนใหญเลอกลงคะแนนเสยงออกจากการเปนสมาชกสหภาพยโรปนน นบเปนเหตการณส าคญทหลายฝายคาดการณวาอาจเปนจดเปลยนสการถดถอยของสหภาพยโรป แตอยางไรกตาม การออกจากสหภาพยโรปซงองกฤษเปนสมาชกมานานหลายสบปเปนเรองทตองอาศยเวลาในการด าเนนการ ฉะนน ในทางปฏบตแลวการสนสดสมาชกภาพนจงมลกษณะคอยเปนคอยไปมากกวาทจะเกดขนแบบทนท Nicolas Véron ผเชยวชาญดานการเงนและการลงทนตางประเทศของสถาบน Bruegel ไดวเคราะหถงการเปลยนแปลงทจะเกดขนภายหลงการลงประชามตออกจากสหภาพยโรปของสหราชอาณาจกร โดยมองวาการเปลยนแปลงอนดบแรกทจะเกดขนคอ นบจากนไปการจดอภปรายระหวางรฐบาลของสหภาพยโรปจะด าเนนตอไปโดยไมมผแทนจากรฐบาลสหราชอาณาจกรอก แมวาจะยงคงรกษาสมาชกภาพไวในลกษณะคขนานตามธรรมเนยมกตาม ทวาความยงยากกเกดขนเนองจากสอง

Photo by: http://www.aljazeera.com/programmes/headtohead/2016/04/norman-lamont-brexit-au-revoir-europe-160427074

2

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ผลการลงประชามตในสกอตแลนดทฝ ง Remain มคะแนนน าโดง อกทงนายกรฐมนตรสกอตแลนดยงระบวาการออกจากสหภาพยโรปนนขดกบเจตจ านงของสกอตแลนดอยางสนเชงและยนยนทจะอยเปนสวนหนงของสหภาพยโรปตอไป อยางไรกตาม หากพจารณาตามหลกการลงประชามตอยางเครงครด มตจากประชาชนยอมถอเปนสงส าคญทสด แมรฐสภาของสหราชอาณาจกรจะเปนหนวยงานทมอ านาจปกครองสงสดแตกไมมอ านาจทจะเปลยนแปลงค าตดสนของประชาชนเสยงขางมากตามกระบวนการประชาธปไตยได ส าหรบการด าเนนการตอไปของสหภาพยโรปภายหลงการลงประชามตในครงนไดถกบญญตไวอยางชดเจนใน “Article 50” ซงเปนหลกเกณฑอยางเปนทางการวาดวยการออกจากการเปนสมาชกทระบไวในสนธสญญากอตงสหภาพยโรป (the Treaty on the European Union: TUE) โดยในล าดบแรกก าหนดใหรฐสมาชกทตดสนใจจะถอนตวออกแจงความจ านงตอคณะมนตรยโรป (European Council) หลงจากนนรฐสมาชกทงหมดจะตองหารอกนเพอสรางขอตกลงในการแยกตวใหแลวเสรจภายในสองป ซงเมอครบก าหนดเวลา หากยงหาขอตกลงทยอมรบรวมกนไมไดและไมมฝายใดขอขยายเวลาในการเจรจาตอรองใหถอวาค าขอถอนตวดงกลาวถกยกเลกโดยปรยายและดวยเหตทรฐตางๆ ในสหราชอาณาจกรมความตองการทไมตรงกนนเอง อาจท าใหทกฝายทเกยวของจะตองท างานอยางหนกเพอหาขอตกลงทยอมรบรวมกน ดานความเคลอนไหวของรฐบาลองกฤษจากเหตการณทเกดขนนน นายกรฐมนตร David Cameron ซงสนบสนนใหองกฤษอยกบสหภาพยโรปมาตลอดไปประกาศลาออกจากต าแหนง พรอมทงระบวา นายกรฐมนตรคนใหมตวแทนจากพรรคอนรกษนยมซงจะเขารบต าแหนงในเดอนตลาคมจะเรมตนกระบวนการเจรจากบสหภาพยโรปอยางเปนทางการภายใตเงอนไขของ Article 50 เพอใหการถอนตวเปนไปอยางถกตองตามหลกเกณฑทกฎหมายก าหนดตอไป ขณะทดานสหภาพยโรปเองไดแถลงการณแสดงความพรอมทจะเปดการเจรจาโดยเรวทสดกบสหราชอาณาจกรเกยวกบขอก าหนดและเงอนไขของถอนตว ทงน สาเหตทผน าสหภาพยโรปเรงใหการด าเนนการทงหมดเกดขนโดยเรว ชดเจน และโปรงใสเพราะตองการลดแรงกดดนและความกงวลของรฐสมาชกทมองวาประเดนการถอนตวของ สหราชอาณาจกรยงมความไมชดเจนและอาจจะสงผลใหสหภาพยโรปตองสนคลอน ผน าสหภาพยโรปจงพยายามจะผลกดนใหกรณของสหราชอาณาจกรเปนแบบอยางทแสดงวาสหภาพยโรปยงคงมความมนคงและพรอมทจะอยตอไดแมไมมสหราชอาณาจกร ซงหลายฝายมองวา ทาทดงกลาวของสหภาพยโรปนนเปนการสอสารอยางมนยส าคญตอสหราชอาณาจกรวา “ยนดทจะไมลงโทษ แตไมพรอมทจะใหอภย”

เอกสารอางอง

Nicolas Véron. The UK / EU separation: how fast does it happen? Bruegel. ออนไลน: http://bruegel.org/2016/06/the-uk-eu-separation-how-fast-does-it-happen/

3

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Think Tank ในภมภาคอเมรกา BROOKINGS เรยบเรยงโดย ปลายฟา บนนาค ผ ชวยนกวจย

พาเหรดนกลงทนจนสยโรป (China abroad : The long march to Europe)

Photo By: https://libraryeuroparl.files.wordpress.com/2015/07/fotolia_84715924_subscription_xxl.jpg?w=350&h=200&crop=1

เมอเดอนมถนายนทผานมา สถาบน Brookings ไดเผยแพรงานวจยเรอง China abroad : The long march to Europe ซงพดถงการเขาไปลงทนของจนในยโรปวา หลายปทผานมา จนเปนเปาหมายการลงทนของบรษทขามชาตตางๆ แตปจจบน จนกลายเปนผทออกไปลงทนภายนอกประเทศเสยมากกวา โดยเฉพาะการเขาไปลงทนในยโรปซงมความโดดเดนมาก เหตผลทนกลงทนจนนยมเขาไปลงทนในยโรปมากกวาสหรฐอเมรกาม 2 ขอ ดงน 1. ในยโรป จนไดรบอสระมากกวา ในขณะทสหรฐอเมรกาจะกดกนจนดวยเหตผลทางการเมองและความมนคง โดยเฉพาะรฐวสาหกจของจน 2. ยโรปประสบปญหาเศรษฐกจมาตงแตวกฤตเศรษฐกจป 2008 ท าใหกลายเปนผหวกระหายเงนลงทนจากจน ทงในดานโครงสรางพนฐานและการอมบรษททลมละลาย เมอพจารณาจากการลงทนของจนในยโรปชวงทศวรรษทผานมา พบวาจนใชยทธศาสตรหลก 5 ขอในการเขาไปลงทน

4

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ยทธศาสตร 5 ประการของจนในการลงทนในยโรป 1. ยกระดบสนคา บรษทจนพยายามยกระดบสนคาทผลต เมอกอนบรษทจนผลตสนคาเลยนแบบทมราคาถกเพอขายตลาดในประเทศ หลงจากนน คอยๆ ยกระดบสนคาใหเปนสนคาข นสง ( sophisticated product) และสนคานวตกรรม รวมถงการบรการ และเรมสงออกมากขน 2. ขยายตลาด จนพยายามขยายตลาด จากทเคยขายเฉพาะตลาดในประเทศ กไปตตลาดนอกประเทศมากขน นอกจากขยายไปตลาดนอกประเทศ ยงเพมความหลากหลายของผลตภณฑ เชน Huawei ทมสนคาตงแต Tablet ถง สมารทโฟนและตตลาดในยโรปดวย 3. การแสวงหาเทคโนโลย แสวงหาเทคโนโลยใหมๆ ซงจะชวยท าใหบรษทของจนมอ านาจทงในประเทศตนเองและชวยสรางโอกาสในตางประเทศ โดยบรษทจนจะแสวงหาเทคโนโลยโดยการเขาไปศกษาแบบครพกลกจ า 4. อตสาหกรรมบรการแบบตะวนออก อกยทธศาสตรหนงทจนใชคออตสาหกรรมการบรการแบบจนหรอบางคนเรยกวา Orientalist รวมถงการเขาซอกจการโรงแรมระดบหรและแบรนดบรการในยโรป เพอน ามาปรบใหเขากบกลมลกคาเอเชยทก าลงเตบโตขน โดยเฉพาะลกคาชาวจน 5. รฐวสาหกจ : ผน าในตลาดโลก โมเดลน รฐวสาหกจของจนจะไดรบการสนบสนนทางการเงนและการเมองจากรฐบาลในการเขาซอกจการตางๆ เพอหวงวาจะชวยน ารฐวสาหกจเหลานนกาวขนไปเปนผน าในตลาดโลก

ความทาทายตอยโรปจากคลนการลงทนของจน คลนการลงทนจากจนสรางความทาทายหลายอยางตอบรษทและผก าหนดนโยบายของยโรป ส าหรบบรษท การเขามาลงทนในยโรปของผ ล งทนจนทกระหายและมสถานะการเงนทด สงผลใหบรษทขามชาตตางๆ ตองพยายามควบรวมกจการเพอทจะด ารงการครอบครองตลาดของตนไว ในดานผก าหนดนโยบาย มความทาทายสองประเดน ประเดนแรกคอความไมเทาเทยมใน

อสระการลงทน กลาวคอบรษทจนคอนขางจะมอสระในการเขาซอบรษทตางๆ ในยโรปโดยไร

ขอจ ากด ในขณะทบรษทตางชาตอน จะมขอจ ากดในการลงทนหรอถอหนใหญในบรษทของจน

ประเดนทสอง คอ สองสามปทผานมา อ านาจทางการเมองของจนในยโรปนนเพมขนดวยการ

ใชกลยทธแบงแยกแลวปกครอง (divide and rule) คอ มความสมพนธกบ EU ใหนอยทสดเทาทจะ

นอยได และมความสมพนธแบบทวภาคกบแตละประเทศใหมากทสดเทาทจะมากได และอกหนงกล

ยทธคอสรางความรวมมอแบบพหภาครปแบบใหมโดยรวมจนเขาไปดวย ตวอยางเชน 16+1 คอ

5

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ความรวมมอคลายกนกบประเทศยโรปเหนอและยโรปใตแตถงตอนนยงไมส าเรจ จงเกดค าถามวาการเขาไปลงทนของจนในยโรปนนซอนประเดนการเมองเอาไวหรอไมและยโรปควรรบมออยางไร?

ยโรปควรมขอบเขตการตอนรบการลงทนจากจนแคไหน? โครงการ OBOR ของจน เพอตองการจะเพมการเชอมโยงระหวางจนกบยโรป และแนนอนตองมผลประโยชนเรองเงนมาเกยวของ แตการเพมการเชอมโยงดงกลาว น ามาดวยการเพมขนของสนคาของจนทหลงไหลเขามาในยโรป โดยเฉพาะสนคาราคาถกจากจน เชน เหลกและวสดกอสราง จงมขอเสนอใหยโรปออกกฎหมายมาปองกนการทมตลาดของจน แตการทจนเขารวม WTO ตงแต ป 2001 และจนก าลงจะเขาสสถานะระบบเศรษฐกจแบบตลาดของจน (market economy status) ในสนปน ซงสถานะทวาน จะยงท าใหยโรปก าหนดขอกดกนในการทมตลาดของจนไดยากขนอก คณะกรรมาธการยโรปก าลงเผชญกบทางเลอกทละเอยดออนระหวางการยอมรบสถานะของ

จน ซงจะสงผลเสยตอนกธรกจชาวยโรป หรอจะปฏเสธสถานะของจน ซงการปฏเสธนอาจท าใหเกด

การตอบโตทางเศรษฐกจจากจน ทางสายกลางทอาจเปนไปไดคอยโรปตองยอมรบสถานะระบบ

เศรษฐกจแบบตลาดของจน แตตองมขอกดกนบางประการทเปนการปกปองอตสาหกรรมทส าคญ

ของยโรปเอาไว อยางไรกตาม ขอพพาทน เปนจะจดเรมตนของความสมพนธทยาวนานและซบซอน

ระหวางยโรปและการลงทนของจนในยโรปทเตบโตอยางรวดเรวแนนอน

เอกสารอางอง

Philippe Le Corre and Alain Sepulchre. China abroad : The long march to Europe. Brookings. ออนไลน: http://www.brookings.edu/research/papers/2016/06/china-europe- march-lecorre-sepulchre

6

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Think Tank ในภมภาคเอเชย China Institute of International Studies เรยบเรยงโดย ปาณท ทองพวง ผ ชวยนกวจย

Harmony หลกการทตของจนในศตวรรษท 21

ในบทความเรอง Toward a New Type of Cooperative and Win-Win International Rela-tions ของ Ruan Zongze นกวจยอาวโสและรองประธานสถาบน China Institute of International Studies (CIIS) Think Tank ชนน าดานการตางประเทศของจน ใหภาพกวางการตางประเทศของจนในศตวรรษท 21 วาจะยดหลกการสนต การรวมมอแบบไดผลประโยชนรวมกน มากกวาการเผชญหนา แขงขน การเอาประโยชนฝายเดยว (Zero-sum game) power politics หรอถาใชค าแบบจนกตองบอกวา Harmony

บทความนย าวา การทตของจนในยคน คอยคทสจนผงกมบงเหยน เปนหนาใหม ยคใหมของ

การทตและการตางประเทศจน หมดยคทจนท าการทตแบบโลวโปรไฟล ผน าจนจะเงยบๆ ในเวทโลก

ไมคอยโดดเดนในประชาคมระหวางประเทศ สมพนธเฉพาะกบบางประเทศแลว การตางประเทศจน

7

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

จากนจนจะเขาไปเปนผน า มขอเสนอ วสยทศนอะไรตางๆ ใหประชาคมโลก เสยงของจนจะดงขนในกจการของโลก จนจะท าการทตแบบรอบทศ ผกมตรรอบดาน โดยไมเลอกฝ งไหน คายใด อดมการณการเมอง ลทธทางศาสนาเปนแบบใด ถามโอกาสทไหนจนไปหมด “จนจะแปรโอกาสของจนใหเปนโอกาสของโลก และแปรโอกาสของโลกใหเปนของจน”

ไมมยคใดทจนจะใกลชด เชอมโยง โยงใยผกพนตนเองเขากบประชาคมระหวางประเทศมากเทากบยคนและตอจากนอกแลว ค าวาแปรโอกาสของจนใหเปนโอกาสของโลกนน จนพดถงการเชอมวสยทศนการพฒนาตาม “ความฝนของจน (Chinese Dream)” อนหมายถงความร งเรองของประชาชาตจนกลบมาอกครง ใหเปนโอกาสการพฒนาของโลกดวย จนใชค าวาจนจะอาแขนใหชาตอนๆ เขามารวม พฒนาโลกไปกบจน ตวอยางรปธรรมทส าคญ เชน มหาโครงการแหงศตวรรษอยาง OBOR จนกยดหลก mutual construction, common construction and sharing โดยเวลานมมากกวา 30 ประเทศแลวทลงนามในความรวมมอกบ OBOR ของจน

การตางประเทศในศตวรรษท 21 ของจนจะเปนการทตแบบรอบทศ ไปทกททมโอกาส ไมใหคายขวทางอดมการณหรออะไรมากน จนในยคนจงเปนจนทมเพอนไปทวโลกทกทวป ทงรสเซย ยโรป อาเซยน ออสเตรเลย อเมรกาใต และแอฟรกา

กลาวเฉพาะทส าคญ ความสมพนธของจนกบสหรฐ ประธานาธบดสจนผงย าวาการรวมมอกน

อยางราบรนของจนและอเมรกาเปน “รากฐานของเสถยรภาพและสนตภาพของโลก” สจนผงเดนทาง

เยอนสหรฐอยางเปนทางการครงแรกในเดอนกนยายน ป 2015 ซงถอวาเปนการเยอนทประสบความ

อยางด ไดบรรลขอตกลงรวมกนกวา 50 ฉบบ และย าความสมพนธรปแบบใหมทรวมมอกนระหวาง

ชาตเบอรหนงและสองของโลก กบรสเซย สจนผงเยอนรสเซยสครงแลวตงแตขนมาเปนประธานาธบด

สองชาตอยในสถานะหนสวนทางยทธศาสตรทใกลชดตอกน กบยโรป ความสมพนธจน-ยโรป

พฒนาขนมากในทกๆ ดาน สไปเยอนองกฤษเมอตลาคม 2015 และไดรบการตอนรบอยางยงใหญ

อลงการ องกฤษตองการจะเปน “หนสวนตะวนตกทดทสด” ของจน แมรเคลแหงเยอรมนและออลลองด

แหงฝรงเศสกมาเยอนจนในเวลาตดๆ กน โดยรวมแลว กรอบใหญของความสมพนธจน -ยโรป อยใน

การพยายามเชอมตอยทธศาสตร The Belt and Road ของจนเขากบแผนการพฒนาของยโรปโดยรวม

(European Development Plan)

ประเทศเพอนบาน โดยเฉพาะอยางยงอาเซยน เปนททจ นใหความส าคญเปนพเศษกบ

การท าความสมพนธแบบ “รวมมอ และ Win-Win” ดวยความทจนเปนประเทศทมเพอนบานมากสดใน

โลกเทากบรสเซยคอ 14 ประเทศ จนจงรดวาการไมท าใหเพอนบานรสกวาการเตบโตของจนเปนภย

คกคามนนเปนสงส าคญอยางยง เพราะถาขดแยงกบเพอนบานจนจะตองเผชญศกรอบทศ ในการ

8

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ประชมเรองนโยบายตางประเทศตอเพอนบานในเดอนตลาคม 2013 สจนผงย าวาจนตองท าการตางประเทศกบเพอนบานใหเกดความรสกเปนมตร จรงใจ ไดผลประโยชนรวมกน และเปดกวางใหกบการมสวนรวม ช The Belt and Road กบ ธนาคาร AIIB ขนมาเปนวธการเพอไปสเปาหมายดงกลาว ส าหรบเพอนบานทางตะวนออกอยางเกาหลและญปน แมจะมความขดแยงแตการประชมสดยอดของผน า จน-เกาหล-ญปน กไดเพงจดขนเมอปทผานมาหลงจากไมไดจดมาสามป

นอกจากความสมพนธกบชาตอนๆ จนยงมวสยทศนอนคมคายตอระบบและระเบยบระหวางประเทศโดยรวมดวย โดยใชสายตาแบบนกประวตศาสตรดวย

จนบอกวาเวลานเปนชวงรอยตอส าคญทระบบและระเบยบระหวางประเทศในปจจบน (พดโดยทวไปคอ ระบบ UN) ก าลงอยในชวงปฏรปเปลยนผาน เพอใหสมดลกบอ านาจในโลกทเปลยนไปมากจากตอนทต งข นเมอ 70 ปทแลวหลงสงครามโลกครงทสอง จากน าหนกทเพมขนของชาตทรงเรองขนมาใหม (emerging economies) ทสวนมากเปนชาตตะวนออก จนยงชดวยวาทผานมาการปฏรประเบยบระหวางประเทศจะเกดขนภายหลงสงครามใหญ แตการปฏรประบบระหวางประเทศในขณะนเปนการเปลยนผานอยางสนตครงแรกในประวตศาสตร และโลกาภวตนในศตวรรษท 21 ท าใหการกอสงครามใหญระหวางมหาอ านาจแทบจะเปนไมไดอก การรวมมอแบบ win-win จงเปนวธทดกวาในการปกปองและขยายประโยชนแหงชาต

ในเวลาทสงคมไทยก าลงพดเรองปรองดอง จนกตองการทจะสรางโลก สรางระบบระหวาง

ประเทศทปรองดอง สมานฉนท รวมกนแกปญหาเดนหนาสภยรวมกน เพลาๆ การเปนโลกทชาตตางๆ

แบกฝายแขงขน สรางคายสรางข ว แบงพนธมตร สกนเองอยางทผานมา

เอกสารอางอง

Ruan Zongze. Toward a New Type of Cooperative and Win-Win International Relations.

China Institute of International Studies. ออนไลน Editor's%20Pick_CIS_2016.5-6%20

(1).pdf

9

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Think Tank ในภมภาคตะวนออกกลาง Carnegie Endowment for International Peace

เรยบเรยงโดย ปาณท ทองพวง ผชวยนกวจย

ประเทศอาว “รวมกนเราอย” รบมอสหรฐออกจากตะวนออกกลาง

ในบทท 6 เรอง Greater Solidarity : GCC Unity amid Regional Turmoil เขยนโดย Su-liman Al-Atiqi ในหนงสอออนไลนฉบบแรกของ Sada Journal เรอง The Middle East Unbal-anced : Analysis from a Region in Turmoil ม Intissar Fakir เปนบรรณาธการ ซงสถาบน Carne-gie Endowment for International Peace เผยแพรเมอเดอนมถนายนทผานมา ไดกลาวถงสถานการณของกลมประเทศรอบอาวเปอรเซย อนไดแก ซาอดอาระเบย สหรฐอาหรบเอมเรตส กาตาร บาหเรน คเวต และโอมาน ซงรวมตวกนภายใตองคกร Gulf Cooperation Council (GCC) ท

Photo: http://atimes.com/2016/05/sochi-asean-summit-russia-eyes-economic-expansion-in-southeast-asia/

10

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

เปนองคกรกลางของประเทศรอบอาว1 (เรยกงายๆ วากลมประเทศอาว) ซงเปนการรวมกลมของเหลารฐอาหรบทปกครองโดยระบอบกษตรย มงค งจากการขายน ามน และเปนพนธมตรชดใกลทส าคญของสหรฐเสมอมาในการเดนเกมในตะวนออกกลาง โดยเฉพาะในการคานอ านาจกบอหราน มหาอ านาจขวตรงขามในภมภาค

แตมาวนนกลมประเทศรอบอาวก าลงรวมกลมกนแนนมากขน พยายามด าเนนนโยบายการตางประเทศและความมนคงเปนอสระจากสหรฐมากขน เพอรบมอกบสภาพความเปนจรงใหมทลกพใหญหนนโยบายตางประเทศออกจากตะวนออกกลาง

เมอสหรฐก าลงจะจากไป... การถอนตวของสหรฐออกจากภมภาคตะวนออกกลาง ในมมมองของประเทศอาวนนกคอการ

ทงเพอนดๆ นเอง เพราะทผานมาสหรฐคอเสาหลกค าจนอ านาจทางการเมองของเหลาราชวงศรอบอาวและเปนผสนบสนนหลกดานความมนคงแกประเทศเหลานเพอถวงดลอ านาจกบอหราน นอกจากน ในชวงไมกปทผานมาทตะวนออกกลางวนวายหนก โดยเฉพาะหลงจากอาหรบสปรงสเมอป 2011 (ทประชาชนในหลายประเทศตะวนออกกลางลกฮอโคนลมผน าทครองอ านาจมายาวนาน มทงทประสบความส าเรจอยางในอยปตและไมประสบความส าเรจอยางในซเรย) กมเหตใหประเทศอาวตองหมางใจกบสหรฐทไมยอม “ชวยเพอน” ในหลายกรณ

เชนคราวทสหรฐทงประธานาธบดมบารคแหงอยปต ซงบรรดากษตรยแหงอาวเปอรเซยถอเปนพนธมตรส าคญของตนในการคานอ านาจกบอหราน ซงหากสหรฐทงมบารค พนธมตรเกรดเอทสหรฐพงพาไดอยางดมาตลอดหลายทศวรรษ ในยามทประชาชนอยปตลกฮอประทวงไดลง จะเหลออะไรส าหรบเหลากษตรยแหงอาวเปอรเซยถาหากวนหนงถกประชาชนลกฮอขนมาบาง

ขอทสอง ประเทศอาวมองการถอนทหารของสหรฐออกจากอรกในป 2011 วาเรวเกนไป เปดชองใหอหรานเขามาแทรกแซงการเมองและความมนคงของอรกมากขน โดยเฉพาะอยางยงหลงเกดไอเอสขนมาและไอเอสเขายดเมองโมซล เมองอนดบสองของอรกไปในป 2014 กองทพอหรานไดมบทบาทมากในการเขาไปชวยฝกทหารและกองก าลงตดอาวธชอะหในอรกใหสกบไอเอส ทงหมดนท าใหอทธพลอหรานในภมภาคขยายขน คกคามความมนคงของประเทศอาว ขอทสาม ประเทศอาว โดยเฉพาะซาอดอาระเบยหมางใจจากการทอเมรกาไมรกษาสญญาทจะสงปฏบตการทางทหารของตนเขาไปในซเรย หลงจากทขดเสนตายวาจะท าเชนนนทนทหากรฐบาล อซซาดใชอาวธเคมกบฝายกบฏ ซงเปนฝายทประเทศอาวสนบสนน เมอป 2013 ท าใหประเทศอาวเหนถงขอจ ากดของความชวยเหลอทสหรฐพรอมจะหยบยนใหกบพนธมตรของตนในยามคบขน

1 วาตามภมศาสตรนน อรกเปนประเทศทเจดทอยรอบอาวเปอรเซย แตถาวาในทางการเมองโดยทวไป ไมนบอรกเปนหนงใน “กลมประเทศอาว” เพราะไมไดอยใน GCC

11

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ขอสดทาย ซงชดเจนวาเปนขอทรนแรงทสดส าหรบพนธมตรระหวางสหรฐกบประเทศอาว คอ การทสหรฐไปฟนความสมพนธกบอหราน อดตศตร หลงจากสองฝายตกลงกนไดในเดอนกรกฏาคมป 2015 ใหอหรานยอมจ ากดการพฒนาอาวธนวเคลยรแลกกบการทสหรฐและพนธมตรตะวนตกยกเลกการคว าบาตรอหราน สงผลใหศกยภาพและอทธพลของอหรานในดนแดนอาหรบจากทมมากอยแลว เพมขนไปอก การทลกพใหญอยางสหรฐหนไปจบมอกบอดตศตร โดยทไมปรกษากบพนธมตรรวมศกอยางกลมประเทศอาว แนนอนวาท าใหประเทศอาวไมพอใจอยางรนแรง

ประเทศรอบอาวเตรยมตวยนดวยล าแขงของตนเอง สงเหลานผลกดนใหตอจากนกลมประเทศรอบอาวตองรวมตวกนเปนเอกภาพและพงพาตวเอง

ใหมากขน โดยเฉพาะดานการตางประเทศและความมนคง ซงไดเรมด าเนนการแลวดวยการเสรมเขยวเลบดานความมนคงแกองคกรกลางส าหรบความรวมมอระดบภมภาคของพวกตนทมอยแลว คอ Gulf Cooperation Council (GCC) กลาวคอ ในการประชมสดยอดของ GCC ในเดอนธนวาคม 2013 ทประชมไดอนมตใหสรางระบบความมนคงรวม ดวยการสรางการบญชาการทางทหารทเปนเอกภาพในหมประเทศสมาชก รวมทงแผนสรางความรวมมอของกจการต ารวจดวย นอกจากน ซาอดอาระเบยยงถงข นเสนอในทประชมให GCC ยกระดบการรวมกลมขนเปนสหภาพ (union) ซงแมจะไมผานการอนมตอยางแนนอน เพราะการเมองของประเทศอาวแตละชาตมความตางกนอยมาก แตกแสดงใหเหนความเดอดเนอรอนใจ อยางนอยกของซาอดอาระเบย ในการเตรยมการวาพวกตนจะอยอยางไรตอไปในวนทไมมสหรฐหนนหลงแลว

จดสงสด (นบจนถงเวลาน) ทแสดงเอกภาพและความเปนอสระของ GCC จากสหรฐ เกดขนในเดอนมนาคม 2015 ในภารกจทซาอดอาระเบยน าปฏบตการทางอากาศ Operation Decisive Storm รวมกบชาตอาวทงมวล ยกเวนโอมาน (ซงเปนสมาชก GCC ทมนโยบายเปนกลางกบอหรานมาแตไหนแตไร) ทงระเบดปราบปรามกองก าลงฮท (Houthis) ซงไดรบการสนบสนนจากอหราน โดยมไดรบการเหนชอบจากสหรฐอเมรกาแตอยางใด ในปฏบตการครงน ซาอดอาระเบยและสหรฐอาหรบเอมเรตส (UAE) เปนผรบผดชอบหลก บาหเรนกบกาตารสงทหารเขารวมปฏบตการ สวนคเวตสงเครองบนรบเขารวม 15 ล า ภารกจครงนชใหเหนถงความรเรม ไมเฉพาะในเชงนโยบาย แตในการลงมอปฏบตการทางการตางประเทศและความมนคงกนเองของประเทศอาว โดยไมมสหรฐอเมรกา

นอกจากน การไมเขารวมในการประชมสดยอดสหรฐกบประเทศอาวทแคมป เดวด ในเดอนพฤษภาคม 2015 ของกษตรยซาอดอาระเบย กษตรยบาหเรนและสลตานแหงโอมาน ยงเปนขอทชใหเหนถงรอยแยกของพนธมตรสองฝายน

12

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

บทเรยนส าหรบประเทศ “พนธมตร” อนๆ สถานการณทประเทศรอบอาวเผชญอยเวลาน แทบจะเหมอนกบสถานการณตอนก าเนด

อาเซยนเมอสงครามเยนเปลยนกระแสทกองคประกอบ ตอนนนพนธมตรของสหรฐในเอเชยอาคเนย ทงไทย มาเลเซย อนโดนเซย สงคโปรและฟลปปนสรวาสหรฐเปลยนนโยบายตางประเทศหนไปเปนมตรกบศตรคอ จน และก าลงจะถอนออกจากสงครามในอนโดจน จงมารวมกนตงอาเซยนเพอเปนทางออกใหพวกตนอยรอดในสภาพแวดลอมใหมทฝายซายขนมามอ านาจเขาไปครงหนงของภมภาค

ในครงนประเทศรอบอาวกแนใจวาสหรฐจะถอนออกจากภมภาคจรง และไมสามารถหวงพงใหความชวยเหลอทางทหารแกพวกตนไดอก และสหรฐหนกลบไปคนดกบศตรคออหราน และประเทศรอบอาวกตองมานงคดกนวาจะอยอยางไรในสภาพแวดลอมใหมทางอ านาจในภมภาค ซงอหรานเขมแขงขน และอเมรกาก าลงถอยออก ถาสงทพวกเราท าเมอสสบกวาปกอนนนคอการสรางองคกรกลางอยางอาเซยนขนมาเพอพงพากนเอง สงทพวกเขาท าในตอนนกคอยกระดบองคกรกลางของพวกเขาทมอยแลวอยาง GCC ใหเปนเอกภาพมากขน เรมจากดานความมนคงและการตางประเทศกอนเปนอนดบแรก

เอกสารอางอง

Suliman Al-Atiqi. Chapter 6: Greater Solidarity: GCC Unity amid Regional Turmoil in The Middle East Unbalanced: Analysis from a Region in Turmoil. Intissar Fakir ed. Carnegie Endowment for International Peace. ออนไลน http://carnegieendowment.org/ files/Sada_ebook_final.pdf

13

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

Think Tank ในประเทศไทย สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต KLANGPANYA INSTITUTE FOR NATIONAL STRATEGIES DEVELOPMENT

ยาปฏชวนะ : วนนโลกตองทบทวนและยกเครองระบบสขภาพใหม

เรยบเรยงโดย ปลายฟา บนนาค ผ ชวยนกวจย

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต ไดจดเวทวชาการครงท 11 เรอง ยาปฏชวนะ : วนนโลกตองทบทวนและยกเครองระบบสขภาพใหม ในวนจนทรท 27 มถนายน 2559 เวลา 13.00 -16.00 น. โดยแพทยหญง เขมรฐ เหลาธรรมทศน เปนวทยากร

โดยไดพดถงประวตความเปนมาของยาปฏชวนะ ทไดมการคนพบในป 1928 โดย อเลกซานเดอร เฟลมมง และไดอธบายสถานการณการใชยาปฏชวนะในปจจบน วามการใชยาทผดและเกนความจ าเปนกนอยางแพรหลาย ท าใหเกดเชอดอยาขน ซงจะสงผลกระทบมากมายในอนาคตหากไมมยาปฏชวนะตวใดสามารถจะตอตานเชอโรคได เพราะแมแตกระดาษบาดกสามารถท าใหตดเชอและเสยชวตได รวมถงการผาตด หรอการรกษาโดยใชคโม กจะไมสามารถท าไดอกตอไป

14

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ดงนน จงอยากใหทกคนชวยกนตระหนกถงผลรายแรงทก าลงจะตามมา หากมเชอโรคตวใหมทยาปฏชวนะไมสามารถยบยงได โดยเรมปฏวตทตวเรากอนคอ ตองรกษาความสะอาด ลางมอ สวนภาครฐตองใหความรแกประชาชนในการรกษาสขภาพและดแลตวเอง รวมถงความรเกยวกบการใชยาปฏชวนะ ขอด ขอเสย และผลทจะตามมาหากใชยาผดหรอเกนความจ าเปน สดทาย ทกครงทจะใชยาปฏชวนะ ขอใหทกคนตระหนกถงผลกระทบตอบคคลอน เพราะหากเกดเชอดอยาเมอใด ผทจะไดรบผลกระทบกอนคอผทมภมตานทานต าซงไดแก คนชรา และเดกนนเอง

ทางออกและอนาคตของเกษตรกรไทย : กรณวสาหกจชมชนกาแฟ Gong Coffee

เรยบเรยงโดย ปาณท ทองพวง ผ ชวยนกวจย

เกษตรกรไมจ าเปนตองจน เกษตรกรกสามารถท าใหตวเองรวยได และท าไดไมยากดวย หลกส าคญคอ ตองท าสนคาใหเปนระดบคณภาพพรเมยม เจาะตลาดกลม niche ท าไมตองเยอะแตท าใหด ตองการนตคณภาพได เมอนนจะก าหนดราคาเทาไรกได คนจะยอมจาย ถามนคมคา

15

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

นคอขอเสนอของ “กอง” หรอ คณสพจน กรณประสทธวฒน ผกอตงวสาหกจชมชนกาแฟ Gong Coffee ในเวทประชมวชาการเรอง “ทางออกและอนาคตของเกษตรกรไทย : กรณวสาหกจชมชนกาแฟ Gong Coffee” จดโดยสถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต เมอวนองคารท 28 มถนายน 2559 เวลา 12.00 -16.00 น. ณ หองประชมคลงปญญา อาคารพรอมพนธ 1 ชน 4 ลาดพราว กทม.

คณกอง ผเรยกตวเองวา เกษตรกรอนด เปนผเรมสรางกาแฟแบรนด Gong Coffee ยกระดบกาแฟแถบระนอง ชมพรใหเปนกาแฟโรบสตาพรเมยม ภายในเวลา 6 ป ปจจบนเปนเจาของอาณาจกร Gong Valley “วสาหกจชมชน” กาแฟท อ. กระบร จ. ระนอง ซงมนกทองเทยวเขาเยยมชมปละราวสหมนคน และเปนผแปรรปกาแฟ Gong Coffee กาแฟโรบสตาควสดจากเมลดกาแฟแถบระนองชมพร ซงปจจบนสงขายราวสบตนตอป มตลาดทงในและตางประเทศ

ขยายความ กองบอกวา ถาเกษตรกรอยากจะรวย อยากขายราคาสง กตองรจก “เพมมลคา” ใหสนคาตวเอง เปนหลกเหตผลงายๆ ธรรมดาๆ และนนกตองเรมตนทเลกคดแควา งานของเกษตรกรคอแคปลกวตถดบแลวจบทขายใหพอคาคนกลางเอาไปแปรรปเทานน เกษตรกรอาจจะเปนคนแปรรปเองกได ค าวา “เกษตรกร” ของกองนนไมจ าเปนตองเปนแตผปลกและขายเมลดกาแฟดบ (ในกรณกาแฟ) ปอนโรงงานอยางเดยว แตเกษตรกรสามารถท าไดครบวงจร หรอจะเลอกท าสวนปลกหรอจะท าสวนแปรรปและหาและจดการตลาดกเรยกวาเกษตรกรทงนน สวนค ากลาววา “ท าไมตองเยอะ แตท าใหด” ของกองนน หวใจส าคญคอการตลาด สรางแบรนด โดยการเตมเรองราวเขาไปในสนคา ยกระดบสนคาจากผลตข นเดยวแลวขาย ให “พเศษ” ขนมา เพอเรยกราคา “พเศษ” และกตองควบคมคณภาพของสนคาใหไดตามเกณฑทดทเราสญญาไวกบลกคา เมอนนลกคากยอมจายราคา “พเศษ” ใหแกสนคาของเรา

หลกการน “กอง” บอกวา ท าไดงายทสด เปนเรองงายๆ ใชคอมมอนสเซนสปกต และท

ส าคญคอปรบใชไดทวไปไมเฉพาะกบกาแฟ แตจะเปนขาว ลองกอง ทเรยน สนคาเกษตรอนๆ หรอ

แมแต “ของ” อะไรกได ทตองการขายและขายใหไดราคาด หวใจส าคญของผประกอบการทจะ

ประสบความส าเรจ ทจะรวยในยคนคอ ท าสนคาเนนคณภาพ ไมใชเนนทปรมาณ เจาะตลาดลกคา

เฉพาะกลม ท าสนคาใหดไดตามทสญญากบลกคา แลวลกคากจะยอมจายเรา ตามราคาทเราก าหนด

เอง “เกษตรกร” กสามารถเปน “ผประกอบการ” อยางทกลาวมาไดเชนกน...

16

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ผอ านวยการสถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต : ศ.ดร.เอนก เหลาธรรมทศน บรรณาธการ: นางสาวยวด คาดการณไกล เรยบเรยง: นางสาวจฑามาศ พลสวสด นางสาวปลายฟา บนนาค นายปาณท ทองพวง ปทเผยแพร: กรกฎาคม 2559

ดรายละเอยดเพมเตมไดท www.rsu-brain.com

ทอย สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต อาคารพรอมพนธ 1 ช น 4 637/1 ถนนลาดพราว เขตจตจกร กทม. 10900 โทรศพท 02-930-0026 โทรสาร 02-930-0064