37
ISSN 2286-9298 • เรื่องจากปก : • หน้าต่างข่าววิทย์-เทคโนฯ โลก : • ระเบียงข่าววิทย์-เทคโนฯ ไทย : Highlight ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ที่ไม่หยุดนิ่งในทุกวันนี้ ไม่ว่าจะเป็นระบบดิจิทัล อินเทอร์เน็ตออฟธิงส์ วิทยาการหุ่นยนต์ ระบบ ปัญญาประดิษฐ์ ล้วนเข้ามามีอิทธิพลสร้างการ เปลี่ยนแปลงต่ออุตสาหกรรมแทบทุกด้านและอาจ ปฏิวัติโลกธุรกิจให้เปลี่ยนโฉมไปอย่างสิ้นเชิง P.3 E book MAGAZINE จับตา 10 เทคโนโลยี พลิกโฉมธุรกิจไทย .....................1 • ภาพสุดท้ายและตำาแหน่งที ่ยานแคสสินี พุ ่งชนดาวเสาร์ ................................ 18 • รางวัลโนเบลสาขาการแพทย์ ฟิสิกส์ และเคมี ปี 2017........... 19, 20, 22 • เครื ่องผลิตหัวเชื ้อจุลินทรีย์ขนาดเล็ก แบบเคลื ่อนย้ายได้ ........................... 12 • ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารเบต้ากลูแคน จากเห็ด...ลดความเสี ่ยง ของการเกิดโรคเกาต์ ................... 14 ฉบับที55 / ตุลาคม 2560 ย่อยโลกข้อมูลข่าวสารวิทยาศาสตร์เพื่อคุณ จับตา 10 เทคโนโลยี พลิกโฉม ธุรกิจไทย

สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

ISSN 2286-9298

• เรองจากปก :

• หนาตางขาววทย-เทคโนฯ โลก :

• ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ ไทย :

Highlight

ความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยทไมหยดนงในทกวนน ไมวาจะเปนระบบดจทล อนเทอรเนตออฟธงส วทยาการหนยนต ระบบปญญาประดษฐ ลวนเขามามอทธพลสรางการเปลยนแปลงตออตสาหกรรมแทบทกดานและอาจปฏวตโลกธรกจใหเปลยนโฉมไปอยางสนเชง

P.3

Ebook

MAGAZINE

จบตา 10 เทคโนโลยพลกโฉมธรกจไทย .....................1

• ภาพสดทายและตำาแหนงทยานแคสสน พงชนดาวเสาร ................................18

• รางวลโนเบลสาขาการแพทย ฟสกส และเคม ป 2017 ........... 19, 20, 22

• เครองผลตหวเชอจลนทรยขนาดเลก แบบเคลอนยายได...........................12

• ผลตภณฑเสรมอาหารเบตากลแคน จากเหด...ลดความเสยง ของการเกดโรคเกาต ...................14

ฉบบท 55 / ตลาคม 2560 ยอยโลกขอมลขาวสารวทยาศาสตรเพอคณ

จบตา 10

เทคโนโลยพลกโฉมธรกจไทย

Page 2: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

จมพล เหมะครนทรบรรณาธการบรหาร

ทปรกษาณรงค ศรเลศวรกลจฬารตน ตนประเสรฐ

บรรณาธการผพมพผโฆษณา กลประภา นาวานเคราะห

บรรณาธการอำานวยการ นำาชย ชวววรรธน

บรรณาธการบรหาร จมพล เหมะครนทร

กองบรรณาธการ ปรทศน เทยนทองวชราภรณ สนทนาศศธร เทศนอรรถภาคยรกฉตร เวทวฒาจารยวณา ยศวงใจรวศ ทศคร

บรรณาธการศลปกรรม จฬารตน นมนวล

ศลปกรรม เกดศร ขนตกตตกลฉตรทพย สรยะฉตรกมล พลสงคราม

A Team Bu

lletin

ตดตอกองบรรณาธการโทรศพท 0 2564 7000 ตอ 71185 อเมล [email protected]

ผผลตฝายเผยแพรวทยาศาสตร สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถนนพหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120

โทรศพท 0 2564 7000 ตอ 71185 โทรสาร 0 2564 7016 เวบไซต http://www.nstda.or.th/sci2pub/ facebook : https://www.facebook.com/sarawit2you/

“ถาไมไดเปนพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงปรารถนาทจะเปนนกดาราศาสตร…”

ขอความทจวหวเรองขางบนน คอพระดำารสทสมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ สยามบรมราชกมาร ทรงรบสงถงในหลวงรชกาลท 9 ในหลายโอกาส

จากพระดำารสน ทำาใหเราทราบวาในหลวงรชกาลท 9 นน มความตงพระราชหฤทยตงแตวยเยาวททรงปรารถนาจะเปนนกดาราศาสตร ซงถอเปนศาสตรแขนงหนงของวทยาศาสตร โดยในตอนแรกทเรมเรยนในระดบอดมศกษาทมหาวทยาลยโลซานน ประเทศสวตเซอรแลนด พระองคกทรงเลอกเรยนแผนกวทยาศาสตร แตดวยความจำาเปนทพระองคเสดจขน ครองราชยตอจากสมเดจพระบรมเชษฐาธราชทเสดจสวรรคตโดยกะทนหน ทำาใหพระองคทรงเปลยนแขนงวชาเรยนจากวทยาศาสตรมาเปนรฐศาสตรและนตศาสตรแทน เนองจากตองรบพระราชภาระเปนพระมหากษตรย

แมพระองคจะไมไดศกษาวทยาศาสตรโดยตรง แตโครงการพระราชดำารตางๆ กวาสพนโครงการนน ลวนตองอาศยความร และความเขาใจหลกการพนฐานทางดานวทยา-ศาสตรไมนอยเลย ไมวาจะเปนโครงการกงหนนำาชยพฒนา ฝนหลวง แกลงดน หญาแฝก แกมลง ฝาย เขอน ทฤษฎใหม การสอสาร ชลประทาน ฯลฯ

26 ตลาคม 2560 คอวนพระราชพธถวายพระเพลงพระบรมศพ พระบาทสมเดจ พระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ในหลวงรชกาลท 9 นคงจะเปนโอกาสสดทายแลวครบทพสกนกรชาวไทยจะไดรวมถวายสกการะพระองคทวทงแผนดน

หลงจากนแลว สงทประชาชนชาวไทยจะตอบแทนในพระมหากรณาธคณของพระองคไดนนกคอ การทำาความดดำาเนนตามรอยเทาพอ

แมวนนพระองคจะจากไปแลว แตผมเชอวาประชาชนชาวไทยทงผองจะรำาลกถงพระองคอยในใจเสมอ และมความภาคภมใจทจะบอกวา “ฉนเกดในแผนดนรชกาลท 9”

Editor’s Note

Page 3: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

3 ตลาคม 2560

เรยบเรยงโดยดร.นำ�ชยชวววรรธนและวชร�ภรณสนทน�

เรามาดกนวา 10 เทคโนโลยทกาวหนาของโลก และมโอกาสจะเขามามบทบาทตอสงคมไทยและพลกโฉมธรกจไทยมอะไรบาง

ดวยเทรนดรกสขภาพทกำาลงมาแรง จงเรมมผลตภณฑเสรมอาหารเพอสขภาพ หรอ Functional Food ทเปนสารสกดจากพชและผลไมทมประโยชนออกสตลาด

สารเสรมสขภาพเนรมตได (Phytonutrients)

มากขน โดยตวอยางสารออกฤทธจากพช ทรจกกนด ไดแก แคโรทนในพชผกสสม (เชน แครอต ชวยเสรมสรางผวหนง) ซอยโปรตนจากถวเหลอง ชวยลดระดบ

CoverStory

1.

Page 4: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

4ตลาคม 2560

คอเลสเตอรอล และลดความเสยงจากโรคหวใจ ซงหากเราสามารถสกดเอาสารชนดตางๆ มาผลตเปนอาหารเสรมในรปแบบตางๆ ตามความตองการ และสะดวกตอการรบประทาน กไมตางจากการเนรมตรอาหารคณภาพททานไดทนใจนนเอง

ปจจบนเทคโนโลยการสกดสารสำาคญ ชนดตางๆ จากผก ผลไม เรมมความกาวหนา และปลอดภยมากขน เชน เทคโนโลยการสกดแบบไมใชสารเคม (solvent free extraction) เทคโนโลยการสกดแบบ supercritical water or carbon dioxide ซงอาศยนำาหรอคารบอนไดออกไซด ภายใต ความดนและอณหภมจำาเพาะในการสกดสาร

โดยลาสดมบรษทททำาผลตภณฑจากพชออกสตลาดแลว อาท อาหารเสรมแบบชง ทมทงโปรตน ไฟเบอร วตามน สารตานอนมลอสระและโพรไบโอตก ของบรษท Vega One และเนอไกเทยมททำาจากถว ของ บรษท Beyond Meat เปนตน ขณะท สวทช. โดย ศนยไบโอเทค มหนวยปฏบตการดานอาหารทวจยพฒนาในสวนของ Functional Foods โดยเฉพาะอยางยง โพรไบโอตก พรไบโอตก กรดไขมนสายยาว นอกจากน ยงมหนวยปฏบตการทคนหาสารออกฤทธจากธรรมชาต ซงมงเนนเพอการใชเปนยาเพอรกษาโรค เชน มาลาเรย และวณโรคดวย

อนาคตอนใกลเราอาจไมไดกนเนอสตว ทมาจากฟารม แตเปนเนอสตวทถกสงตรง มาจากหองแลบแทน ดวยเทคโนโลย Cellular Agriculture เปนการเพาะเลยงเซลลจากสเตมเซลล

ในป 2556 ปรากฏขาวดงเมอ Prof. Mark Post จาก University of Maas-tricht ประเทศเนเธอรแลนด ไดทดลองนำาเนอเยอของกลามเนอววทเลยงในหองปฏบตการมาทำาเปนแฮมเบอรเกอรทานโชวออกอากาศทางโทรทศนของประเทศองกฤษ ตอมาในป 2558 เขายงไดรบทน 16.7 ลานบาท เพอทดสอบความเปนไปไดในการเลยงเซลลใหเพมจำานวนมากพอ

สำาหรบระดบอตสาหกรรม

แนวคดการผลตเนอสตวจากเซลลน มาจากความตองการผลตเนอสตวแบบยงยน ดตอโลก เพราะขอดของวธนนอกจากไมตองเลยงสตว ลดการปลอยแกสเรอนกระจกไดราว 14.5% ของแกสเรอนกระจกทงหมดแลว ยงชวยลดการปลอยนำาเสยและลดโอกาสไดรบเชอโรค จากสตวสคนดวย ซ งขณะน บรษท Memphis Meats ใน Silicon Valley ไดผลตเนอไก เปด และวว จากการเพาะเลยงไดสำาเรจเปนรายแรกของโลก พรอมตงเปาวางขายผลตภณฑในป 2564

เนอสตวไมตองฆา (Cellular Agriculture)

2.

CoverStory

Page 5: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

5 ตลาคม 2560

ในป 2551 Craig Venter คยแมนททำาใหถอดรหสพนธกรรมมนษยสำาเรจ ไดเสนอแนวคด “การใชจลนทรยผลตสาร มลคาสงโดยตรงจากกาซเรอนกระจก” โดยระบวามความเปนไปไดทางเทคโนโลย และมจลนทรยทสามารถใชคารบอน- ไดออกไซดจากอากาศได โดยตรง ซงแนวคดนกำาลงไดรบความสนใจเพมมากขนเรอยๆ โดยนกวจยจากมหาวทยาลยมนนโซตา สหรฐอเมรกา สามารถผลตแบคทเรย 2 ชนด คอ ซนนโคคอกคส (synechococcus) ทสงเคราะหแสงโดยตรงคารบอนไดออกไซดจากอากาศ แลวเปลยนใหเปนนำาตาล เพอสงตอ ใหแบคทเรยชวาเนลลา (shewanella) เปลยนเปนกรดไขมน ซงนำาไปใชผลต “คโตน” วตถดบตงตนสำาคญของสาร ประกอบอนทรยอนๆ และนำามนดเซลได

จลนทรยผลตสารมลคาสงจากอากาศ (From-Air-To-Chemicals Bacteria)

ทงน สวทช. โดย ศนยไบโอเทค มศกยภาพในการพฒนาจลนทรย ให ใช คารบอนไดออกไซดเพอผลตสารมลคาสง นอกเหนอจากการใชวตถดบทางการเกษตร ทงแปง นำาตาล และชวมวล รวมทงยงมนกวจยทมองคความรดานการดดแปลงจลนทรยอยจำานวนหนง ทสำาคญยงมศนยชววสดประเทศไทย (Thailand Biore-source Research Center หรอ TBRC) คลงชววสดทมจลนทรยจำานวนมากทจะชวยผลตสารมลคาสงสำาหรบอนาคตได

3.

CoverStory

Page 6: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

6ตลาคม 2560

นบวนขยะจากบรรจภณฑพลาสตกจะเพมมากขนเรอยๆ จนกอใหเกดปญหามลพษและสงแวดลอม ดงนน“บรรจภณฑ กนได” จงเปนนวตกรรมทกำาลงถกจบตามอง พรอมทงเรมมงานวจยและทดลองใชกนแลวในหลายประเทศ ทมนกวจยของ Skipping Rocks Lab ประเทศองกฤษ ไดพฒนา edible water bottle หรอ นวตกรรมขวดนำากนได ภายใตชอ “ooho” ผลตจากสารสกดสาหรายสนำาตาลผสมกบสารประกอบแคลเซยม ภายในบรรจเครองดม เชน นำาเปลาหรอนำาหวาน ซงผบรโภคสามารถทานไดทงคำา โดยไมกอใหเกดอนตราย เหมาะตอการนำาไปใชในงานนทรรศการ หรอมหกรรมกฬา ทตองใชเครองดมจำานวนมาก เพอลดการใชขวดพลาสตก

นอกจากนยงมบรษท Wikicell ไดใช เทคโนโลยจากนกวจยมหาวทยาลยฮารวารด สหรฐอเมรกา ไดออกแบบ “บรรจภณฑทเปนเยอพรนทมความบางเปนพเศษ” ซงนำามาใชบรรจไดทงอาหารและเครองดม

ภาพ: http://www.causeartist.com/wp-content/uploads/2016/10/edible-packaging_plasticbottles.png

บรรจภณฑกนได (edible packaging)บรรจภณฑกนได “ooho”

juiceballของบรษทซโอสวนสระแกวจำ�กด

อยางหลากหลายรปแบบ เชน เยอรพรนจากสมทใชบรรจนำาสม และใชหลอดดดได หรอเยอรพรนทมสมบตคลายลกองนสำาหรบใชบรรจไวนทนาสนใจ

สำาหรบประเทศไทย ขณะนมผผลตบรรจภณฑกนไดออกวางจำาหนายแลว คอ บรษท ซ โอ สวนสระแกว จำากด ทผลต juice ball นำาผลไมทหอหมดวยสารสกดจากสาหรายซงกนไดทงคำาเชนเดยวกน

4.

CoverStory

Page 7: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

7 ตลาคม 2560

ถงปลกเพมผลผลต(nonwovens for agriculture) ผาไมถกไมทอ (nonwovens) เปนผลตภณฑท ขนรปจากเสนใยโดยตรง แตกตางจากผาทอหรอผาถกตรงทตอง ขนรปเสนใยใหเปนเสนดายกอนแลวจง นำาไปถกทอเปนผา ซงขอดของการใชผา ไมถกทอ คอ กระบวนการผลตรวดเรว ผลตได ในปรมาณมาก และมตนทนตำา เหมาะกบผลตภณฑทใชแลวทง โดยเฉพาะ ในกลมของอนามยภณฑ และการแพทย ซงตวอยางทพบไดแพรหลาย คอ หนากากอนามย

แตปจจบนเรมมการนำาผาไมถกทอ มาใชดานการเกษตรมากขน นกวจยจาก ศนยเอมเทค สวทช. ไดรวมกบ มหาวทยาลย นเรศวร พฒนา “ถงปลกนอนวฟเวน” สำาหรบ

ปลกพช ซงถงชนดนมโครงสรางทเปน รพรนและความหนาเหมาะสมตอการผาน ของนำาและอากาศ ทำาใหรากพชมการเตบโต และแผกระจายไดด ชวยใหพชเจรญเตบโต ใหผลผลตไดมากขน ทงนจากการนำาไปใชปลกมะเขอเทศราชนพบวา มะเขอเทศราชนทปลกในถงปลกนอนวฟเวน มรากยาวกวา ใหจำานวนผลเฉลยตอตนเพมขน 50% มความหวานและปรมาณสารตานอนมลอสระเพมขน มความคมทน เมอเทยบกบตนทนของถงทเพมขนไมมาก โดยขณะนมการศกษาถงปลกสำาหรบเมลอน เพอเพมคณภาพทงในดานนำาหนกและความหวานหอม

CoverStory

5.

Page 8: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

8ตลาคม 2560

หนยนตหมอนาโน (medical nanorobot) หนยนตขนาดเลกจว (nanorobot) หนงในเทคโนโลยทอาจมาเปลยนรปแบบการรกษาของแพทยในอนาคตอนใกล เชน การรกษาโรคมะเรงดวยยาทยงขาดความจำาเพาะ จงทำาลายเซลลมะเรงเปาหมายไดแค 1–2% ทเหลอกลบทำาลายเซลลด ทำาใหเกดผลขางเคยงตางๆ ตามมา ขณะนมทมวจยทศกษาการนำา T-Cell มาใชเปน nanorobot นำาสงยาทใชฆาเซลลมะเรงไดอยางจำาเพาะ หรออาจใชนำาสงอนภาค

นาโนบางอยางทเมอกระตนดวยรงส จะทำาใหเซลลมะเรงตาย โดยไมกระทบตอเซลลปกตอนๆ

นอกจากน nanorobot ยงชวยผาตด โดยอาศยสนามแมเหลก แสง หรอ คลนอลตราซาวด เปนตวควบคมให nanorobot เขาสบรเวณทเขาถงไดยาก และชวยผาตด เชน ใสเขาไปในหลอดเลอด เพอสงไปแกไขอาการลมเลอดอดตนในบรเวณตางๆ ไดอกดวย

เขมจวจมไมเจบ (nano needle) การฉดยาเปนเรองเจบตวและไมพงปรารถนาของทงเดกและผใหญ แตเรองน อาจกลายเปนอดตไปในไมชา ดวยเทคโนโลย เขมขนาดเลกมากๆ ทเรยกวา micro/nano needles หรอ MNN มเสนผานศนยกลางระดบไมโครและนาโนเมตร คอราว 1 ในลาน และ 1 ในพนลานสวนของเมตรเทานน ซงจะชวยลดความเจบปวด สงผานยาหรอวคซนเขาไปไดถงระดบ

เนอเยอชนหนงแทของผปวยได ทงนเมอเดอนมถนายน 2560 นกวจยจากประเทศสหรฐอเมรกา ไดมการทดสอบประสทธภาพการฉดวคซนไขหวดใหญใหกบอาสาสมคร โดยใชเขมจว MNN เปน ครงแรก และขณะนมงานวจยสรางเขมจว ทเหมาะกบการฉดยาหรอวคซนปองกนโรคพษสนขบา และการฉดอนซลนสำาหรบการรกษาโรคเบาหวานดวย

6.

7.

CoverStory

Page 9: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

9 ตลาคม 2560

นอกจากการแพทยแลว ยงมการประยกต ใชทางดานเครองสำาอาง เชน ประยกตใช ในการสงยาหรอสารออกฤทธ สำาคญในการรกษาสว ดแลผวพรรณ ลดรวรอย หรอลดการหลดรวงของเสนผม และมการศกษาการใชเขมแบบนทม สารคาเฟอน เพอใชเพอปองกนหรอลดความอวน คาดวาผลตภณฑเขมนาโนจะวางตลาดไดในเรวๆ น

บลอกเชนเพอสขภาพ(blockchain for health)

ปญหาขอมลสขภาพ ครอบคลม การถายโอนขอมลประวตการรกษาของผปวย เปนปญหาสำาคญของระบบรกษาพยาบาลในปจจบน การนำาบลอกเชน (blockchain) หรอ เทคโนโลยการเกบขอมล ททำาใหทกคนทเกยวของ สามารถ

เกบขอมล และใชการเขารหส หรอ ครปโตกราฟ (cryptography) เพอปองกนการแอบแก ไขขอมล มาประยกต ใช แบงปนขอมลผปวย จะชวยให โอนยาย ผปวยระหวางสถานพยาบาลไดสะดวกขน ไมตองกงวลเรองความปลอดภย และ

8.

CoverStory

https://www.swisscolor.ca/products/nano-needle-classichttps://www.swisscolor.ca/products/nano-needle-classic

Page 10: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

10ตลาคม 2560

โรงยมสมอง (brain gym)

งานวจยสมองถอเปนความทาทายระดบ ประเทศหรอระดบโลก ประเทศสหรฐ- อเมรกา ม US BRAIN Initiative ทตงเปา จะทำาแผนทการทำางานของสมอง เปนศาสตร ดาน นวโรอนฟอรเมตกส (neuroinfor-matics) ทชวยใหสามารถออกแบบเกมส หรอ แอปพลเคชนสำาหรบฝก หรอเสรมประสทธภาพการใชสมอง ทเรยกวา serious gaming หรอ game for health

สำาหรบประเทศไทย สวทช. โดยทมวจย

จากศนยเนคเทค กำาลงรวมมอกบคณะแพทยศาสตร และวศวกรรมศาสตร จฬา- ลงกรณมหาวทยาลย ในการจดตงศนยความรเฉพาะดานเทคโนโลยเพอการดแลความสามารถในการรคดในผสงอาย โดยมบรการนำารองระบบ neurofeedback และ virtual reality games สำาหรบ cognitive training ทศนย Cognitive Fitness Center (CFC) โรงพยาบาลจฬาลงกรณ สภากาชาด ไทย ทอาจเรยกวาเปน “โรงยมสมอง”

ทำาใหการวนจฉยโรคมความถกตองมากขน ซงบลอกเชนระบบสขภาพ เปรยบเสมอน “สมด บญช” แตไมใชบญชธนาคาร แตเปน “บญชสขภาพ” นนเอง

ตวอยาง นวตกรรมบลอกเชนดาน สขภาพในตางประเทศ เชน บรษทสตารตอพ ชอ เจม (Gem) สรางระบบชอ Gem Health Network ใชแพลตฟอรมการเขารหสขอมลและการยนยนตวตนแบบบลอกเชน

ทมความปลอดภยสง และยงมการรวมมอกบบรษท Citi สรางระบบการเคลม คารกษาพยาบาลผานบลอกเชนไดอกดวย

สำาหรบประเทศไทย บรษท Block M.D. ทเปนบรษทสตารตอพ กกำาลงพฒนา electronic health record หรอ EHR บนบลอกเชน โดยใชโครงสรางเวชระเบยนหรอประวตผปวยมาตรฐานในปจจบน

9.

CoverStory

https://i1.wp.com/innovationtoronto.com/wp-content/uploads/2015/01/BrainScanHiRes.jpghttps://i1.wp.com/innovationtoronto.com/wp-content/uploads/2015/01/BrainScanHiRes.jpg

Page 11: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

11 ตลาคม 2560

การพมพฟงกชน 3 มต (functional 3D printing)

ในอนาคตอนใกล วสดใหมๆ เชน วสดคอมพอสต จะชวยใหสามารถพมพวสดทมคณสมบตเฉพาะตางๆ ไดหลากหลายขน ทำาใหสรางอปกรณททำางานไดเลยหลงพมพเสรจ เรยกวา functional 3D printing เชน การพมพพลาสตกทสามารถนำาความรอน เพราะมวสดโลหะผสมอย เชน วสดผสมคอมพอสต กบอนภาคหรอเสนใย ของทองแดง หรออะลมเนยม ซงสามารถนำาไปใชทดแทนชนสวนโลหะได เชน ชนสวนโคมไฟรถยนต หรอใชระบาย ความรอนในวงจรอเลกทรอนกส

นอกจากน ยงพมพชนสวนทนำาไฟฟาได ดวยการผสมวสดอยาง กราฟน และทอคารบอนนาโน เขาไป ทำาให ใชสรางเซนเซอรทมความยดหยน โคงงอได สราง

สวนประกอบทปองกนคลนแมเหลกไฟฟาและคลนวทยได สรางวงจรนำาไฟฟาในชนงานสามมต และอปกรณอเลกทรอนกสแบบสวมใสได (wearable electronics) เปนตน

ปจจบน ศนยนวตกรรมการพมพอเลกทรอนกสและอเลกทรอนกสอนทรย หรอ TOPIC ในสงกด ศนยเนคเทค สวทช. กบบรษท เฮเดล เทคโนโลย ประเทศไทย รวมกนผลต เสนลวดพลาสตกนำาไฟฟาดวยวสดคอมพอสตผสมกราฟน ทสามารถนำาไฟฟาไดดทสดในโลก มความตานทานไฟฟานอยกวา 0.5 โอหมตอเซนตเมตร และสามารถขนรปไดดวยเครองพมพสามมตทกชนด และออกวางจำาหนายไปทวโลกแลว

10 เทคโนโลยใหมดงกลาวขางตน กำาลงเขามามบทบาทในอนาคตอนใกล การรทนทศทางและแนวโนมของเทคโนโลยและนวตกรรม จะชวยเปนภมคมกนใหผประกอบไทยในการเลอกลงทนไดอยางมประสทธภาพ หรอคนในสงคมไทยเองกจะไดปรบตวเพอรองรบกระแสคลนเทคโนโลยดงกลาวนไดอยางเหมาะสม

CoverStory

10.

http://somecosmiclove.com/wp-content/uploads/2017/09/1505075583_maxresdefault.jpg

http://somecosmiclove.com/wp-content/uploads/2017/09/1505075583_maxresdefault.jpg

Page 12: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

12ตลาคม 2560

เครองผลตหวเชอจลนทรยขนาดเลกแบบเคลอนยายได

โรงงานอตสาหกรรมสวนใหญมกประสบปญหาใน การบำาบดนำาเสย โดยเฉพาะอยางยงนำาเสยทมนำามน

หรอไขมนเปนองคประกอบ แตตอนนนกวจยไทย ไดพฒนาระบบการผลตหวเชอจลนทรยใหมขนาดเลกลงและใชงานไดงาย ชวยใหการบำาบดนำาเสยในโรงงานอตสาหกรรมไมใชเรองยาก

อกตอไป

นกวจยไบโอเทค สวทช. รวมกบ บรษทคนน จำากด พฒนา “เครองผลตหวเชอจลนทรยขนาดเลกแบบเคลอนยายได” หรอ OMR (on-site microbial reactor) ขนาด 10 ลตร ใชสำาหรบผลตจลนทรยทชวยบำาบดนำาเสย มระบบเตมอากาศและระบบจดการนำาเขา-ออกแบบอตโนมต ใชงานไดงายและสะดวก โดยเลอกใชจลนทรยสายพนธทสามารถยอยสลายไดทงนำาเสยปกตและนำาเสยทมนำามนหรอไขมนเปนองคประกอบ

จากการทดสอบรวมกบโรงงานอตสาหกรรมหลายแหงพบวา เครอง OMR ชวยเพมประสทธภาพในการบำาบดนำาเสยใหสามารถปลอยออกสสงแวดลอมโดยมคาตามเกณฑมาตรฐานนำาทงของกรมโรงงานอตสาหกรรม เหมาะสำาหรบโรงงานอตสาหกรรมทมระบบบำาบดนำาเสยเบองตนอยแลว และตองการเพมประสทธในการบำาบดไดมากยงขนดวย

กองบรรณ�ธก�ร

ชดตรวจหาเชอมาลาเรย

ปจจบนแมจำานวนผปวยมาลาเรยในประเทศไทยจะลดลง แตกยงพบวามผปวยซำาในทกป และมการระบาดของ

โรคในพนททรกนดารของประเทศอย

เชอกอโรคมาลาเรยทพบในประเทศไทยสวนใหญมอยสองชนด ถาหากวาเราจำาแนกชนดของเชอไดตงแตแรก กจะชวยให

การเฝาระวงและการรกษาทำาไดดขน

เชอกอโรคมาลาเรยทพบในประเทศไทยสวนใหญเปนชนด พลาสโมเดยม ฟลซพารม (Plasmodium falciparum) และ พลาสโมเดยม ไวแวกซ (Plasmodium vivax) ซงมการระบาดและ ความรนแรงของโรคมาลาเรย ทแตกตางกน การจำาแนกชนดของเชอจงมความสำาคญตอการรกษา และเฝาระวงการระบาดในแตละพนทเปนอยางมาก

นกวจยจากไบโอเทค สวทช. ไดพฒนาเทคนค LAMP-LFD (แลมป-แอลเอฟด) สำาหรบตรวจหา เชอมาลาเรย พลาสโมเดยม ฟลซปารม และ พลาสโมเดยม ไวแวกซ ในตวอยางเลอดของ ผปวยโรคมาลาเรยเปนผลสำาเรจ โดยชดตรวจหาเชอมาลาเรยน มความจำาเพาะในการตรวจเชอแตละชนดสงมาก จงตรวจแยกเชอมาลาเรยทงสองชนดไดอยางถกตอง แมนยำา ใชงานไดงาย ทราบผลเรว โดยไมตองผานแลบ หรอใชผเชยวชาญ โดยเจาหนาทสาธารณสขสามารถนำาไปใชทดสอบในพนทจรงทมการระบาด ของโรคไดทนท

ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ

ไทย

12ตลาคม 2560

Page 13: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

13 ตลาคม 2560

สารสกดจากถวเหลองหมก และจากองน ชวยใหผหญง วยหมดประจำาเดอนมอาการตางๆ ในทางทดขน

เวบไซตของสำานกงานขอมลสมนไพร คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยมหดล เผยผลการศกษาทางคลนกใน

อาสาสมครผหญงวยหมดประจำาเดอน 60 คน อายระหวาง 50-55 ป ทมอาการรอนวบวาบ (hot flash) วตกกงวล (anxiety) และซมเศรา (depressive) โดยแบงกลมทดสอบออกเปนสองกลม กลมหนงไดรบผลตภณฑเสรมอาหาร 1 เมด/วน ซงประกอบดวยถวเหลองหมก 200 มลลกรม ทมสารอควอล (equol) 10 มลลกรม กบองนทมสารเรสเวอราทรอล (resveratrol) 25 มลลกรม เปนเวลา 12 สปดาห โดยเปรยบเทยบกบกลมทดสอบอกกลมหนงทรบประทานยาหลอก

หลงจากนนทำาการวดผลการศกษาหลก จากการประเมนความเกยวของระหวางอายและอาการตางๆ ของวยหมดประจำาเดอนดวยวธ menopause rating scale (MRS) และผลการศกษาเสรม จากการประเมนระดบความซมเศราดวยวธ hamilton rating scale for depression (HAM-D) และประเมนเกยวกบคณภาพการนอนหลบดวยวธ nottingham health profile (NHP) ตามลำาดบ

ผลการทดสอบพบวา กลมทดสอบทไดรบสารอควอล และสาร เรสเวอราทรอล มอาการตางๆ ทเปนผลมาจากภาวะหมดประจำาเดอน ดขน โดยเฉพาะอาการชองคลอดแหง อาการของหวใจ และปญหาเกยวกบระบบสบพนธ โดยมคาคะแนน MRS ดขน เมอเปรยบเทยบกบกลมยาหลอก นอกจากนเมอสนสดการทดสอบในสปดาหท 12 จากการสงเกตการณความสนใจในการทำางานและกจกรรมตางๆ

ขอมลจาก : http://www.medplant.mahidol.ac.th/active/shownews.asp?id=1311ภาพจาก : ภาพถวเหลองหมกจาก http://toyokeizai.net/articles/-/119646

เพอชวดอาการซมเศรา พบวากลมทดสอบมจำานวนอาสาสมครมอาการซมเศราลดลง โดยมผลปรบปรงคาคะแนน HAM-D และมผลชวยใหคณภาพการนอนหลบดขน โดยมผลปรบปรงคาคะแนน NHP เชนเดยวกน

จากผลการทดสอบจงสรปไดวา การไดรบสารอควอลจาก ถวเหลองหมก และสารเรสเวอราทรอล จากองน เปนเวลา 12 สปดาห อาจมผลชวยในการปรบปรงคณภาพชวตและบรรเทาอาการตางๆ ทเกยวของกบภาวะหมดประจำาเดอนในผหญงใหมสขภาพดได

ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ

ไทย

13 ตลาคม 2560

Page 14: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

14ตลาคม 2560

ผลตภณฑ เสรมอาหารเบตากล แคนจากเ หด . . . ลดความเสยงของการเกดโรคเกาต

โรคเกาต เปนสาเหตทกอใหเกดโรคขออกเสบทเกดจากการสะสมของผลกของกรดยรก (monosodium urate) ในขอและเนอเยอตางๆ (tophi)

ของรางกาย ซงเปนผลสบเนองจากการมระดบกรดยรกในเลอดสง (hyperuricemia) อยเปนเวลานาน มอบตการณรอยละ 1-2 ในชวง 10 ปทผานมาพบอตราของโรคเกาตเพมขน นอกจากนยงพบเพมขนตามอาย ผปวยสวนใหญเปนเพศชายกลมอายมากกวา 35 ปขนไป สวนในเพศหญงพบมากในวยหลงหมดประจำาเดอน

ปญหาหลกในการรกษา คอ ผปวยไมไดรบการรกษาอยางเหมาะสม มอาการ ขออกเสบเฉยบพลน (acute gouty attack) เกดขนเปนระยะ และมผปวยทมอาการโรคขออกเสบเรอรง (chronic tophacous gout) อยเปนจำานวนมาก นอกจากน ผปวยยงมภาวะไตพการ หรอไตวายรวมอยในอตราทสงถงรอยละ 70 มกพบรวมกบ โรคความดนโลหตสง ไขมนในเลอดสง และเบาหวาน ซงเปนสาเหตหลกททำาให ผปวยโรคเกาตเสยชวต อกทงยาทระงบหรอปองกนอาการอกเสบเฉยบพลนทไมใชสเตยรอยด (nonsteroidal anti-inflammatory drugs; NSAID) เชน Ibuprofen, indomethacin กอใหเกดผลขางเคยงจากการกนยาในปรมาณสง เปนสาเหตใหเกดแผลหรอเลอดออกในกระเพาะ มเกลอและนำาคงในรางกาย สงผลใหความดนโลหตเพมขน เปนผลเสยตอผปวยทมภาวะโรคหวใจรวมดวย

นอกจากนผปวยโรคเกาตทมอาการไตเสอมอาจทำาใหเกดภาวะไตวายเฉยบพลนขน ซงยาในกลม NSAID นมกลไกในการยบยงการทำางานของเอนไซม cyclo-oxygenase ซงเกยวของกบการสรางสาร prostanoids ซงรางกายผลตขนเพอ ตอบสนองและกำาจดสงแปลกปลอม สงผลใหเกดการอกเสบขน แตการยบยงเปนแบบไมเฉพาะเจาะจง ทำาใหเกดอาการขางเคยง เชน แผลในกระเพาะอาหารขนได มรายงานการวจยทกลาวถงศกยภาพของเหดในการตานการอกเสบ รวมถงลดการหลงของสารทเกยวของกบกลไกการอกเสบของรางกาย อาท interferon-g (IFN-g), IL-2, and IL-6 นอกจากนเมอนำามาทดสอบในสตวทดลอง ไมกอใหเกดความเปนพษตอเซลล

จากขอมลขางตน สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (วว.) โดย ศนยเชยวชาญเกษตรสรางสรรค รวมกบคณาจารยคณะเภสชศาสตร

มหาวทยาลยอบลราชธาน โดย ผศ. อษณา พวเพมพนศร และ ผศ. วรษฎา ศลาออน ทำาการวจย เพอพฒนาผลตภณฑเสรมอาหารจากเหด เพอลดสภาวะปวด อกเสบของขอทเกดจากอาการโรคเกาต และเพอเปนอกทางเลอกในการบรรเทาอาการอกเสบทเกดเนองจากสภาวะของโรคเกาต

ผลตภณฑเสรมสขภาพรปแบบเมด ผลตจาก วตถดบท ผ านข นตอนการควบคมคณภาพ (สายพนธเหดนางรม เหดหอม และนางฟา ทมประสทธภาพในการผลตสารเบตากลแคนสง รวมถงวสดเพาะทปรบปรงสตรเฉพาะเหมาะสำาหรบการผลตเบตากลแคน) โดยพฒนาเปนผลตภณฑ ผานมาตรฐานการผลตยาเมดตามเภสชตำารบ มปรมาณเบตากลแคน 0.16 % w/w ( ประมาณ 0.5 มลลกรม/ เมด) ปรมาณสารประกอบฟโนลกทงหมด มคาระหวาง 1.99±0.07 ถง 3.26±0.05 mgGAE/g

การทดสอบผลฤทธตานการอกเสบของ สารสกดจากเหดทงสามชนดพบวา สารสกดจากเหดหอม สามารถลดการแสดงออกของยนทเกยวของกบการกระตนการอกเสบได เชนเดยวกบผลของสารสกดจากเหดนางฟาทสามารถเพมการแสดงออกของยนทเกยวของกบกระบวนการตานอกเสบได ในขณะทสารสกดจากเหดนางรม สามารถกระตนระบบภมคมกนในสภาวะปกตได

สนใจรบการถายทอดเทคโนโลย ตดตอไดท สำานกจดการเทคโนโลยและนวตกรรม โทร. 0-2577-9436-38 หรอ Call center วว. โทร. 0 2577 9300 ในวนและเวลาราชการ E-mail : [email protected]

ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ

ไทย

14ตลาคม 2560

Page 15: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

15 ตลาคม 2560

กนแคลเซยมไมชวย ! นกวจยไทยใชแสงซนโครตรอนหาสาเหตทแทจรงของโรคขอเขาเสอม เพอใหการรกษาถกจด

นกวจยไทยใชแสงซนโครตรอนวเคราะหหาสาเหตของ การเกดโรคขอเขาเสอม โรคยอดฮต 1 ใน 3 ทคนไทย

ปวยมากสด ผลวจยชชดขอเขาเสอมเกดจากโปรตนคอลลาเจนนอยลงตามอายทมากขน ฉะนนการกนแคลเซยมไมใชการแกไขปญหาทตรงจดอยางแทจรง ความเขาใจผดทมกพบบอยเกยวกบแคลเซยมคอ แคลเซยมไมไดเปนยาทแนะนำาใหใชเพอรกษาหรอปองกนภาวะขอเขาเสอม แตแคลเซยมเปนยาทมประโยชนในกรณใชรกษาหรอปองกนโรคกระดกพรน (osteoporosis) ซงเปนภาวะทเกดไดมากขนเมออายเพมสงขน จากผลวจยซนโครตรอนนำาไปสการผลตยารกษาโรคเขาเสอมได

พ.ท.นพ.บระ สนธภากร อาจารยสำานกแพทยศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร (มทส.) เปดเผยวา จากสถตของผปวยโรคกระดกและขอในประเทศไทยของมลนธโรคขอ พบวา ในป 2549 ประเทศไทยมผปวยโรคขอเสอมมากกวา 6 ลานคน และมแนวโนมเพมขนทกป ในจำานวนน พบผปวยโรคขอเขาเสอมประมาณ 1 ใน 3 หรอคดเปนรอยละ 34.5-45.6 ของประชากรทงประเทศ จากเดมโรคขอเขาเสอมจะพบในผสงอาย แตทกวนนพบผปวยโรคขอเขาเสอมในคนอายนอยลง เนองจากปจจยเสยงและปจจยเสรมหลายๆ อยางประกอบกน

สำาหรบปจจยททำาใหขอเขาเสอมคอ

1. อาย ในผทอายมากจะเปนการเสอมไปตามกาลเวลา

2. นำาหนก พบวาผปวยทเปนขอเขาเสอมมกจะมนำาหนก เกนเกณฑมาตรฐาน

3. การใชชวตประจำาวน เชน การยกของหนกมากๆ หรอการขนลงบนไดโดยไมจำาเปน และทานงตางๆ ทตองงอเขามาก

4. เคยมการบาดเจบบรเวณขอเขามากอน เชน กระดกหก เสนเอน หรอหมอนรองของเขาฉกขาด

ขอเขาถอเปนขอทใหญทสดในรางกาย และเปนขอทรบนำาหนกของรางกาย ขอเขาประกอบดวยกระดกตนขา กระดกหนาแขง และกระดกลกสะบา บรเวณสวนปลายของกระดกจะมกระดกออนซงทำาหนาทเปนผวขอเขา หนาทกระดกออนหรอกระดกผวขอจะมหนาทรบนำาหนก ชวยใหการขยบของขอจะเรยบและลน

สำาหรบโรคขอเขาเสอมเปนภาวะขอเขาผานการใชงานมาเปนเวลานาน เกดการเสอมของขอจากการเปลยนแปลงภายในเซลลและเนอเยอ หรออาจะเกดจากการบาดเจบบรเวณขอ การบดหมนขอหรอแรงกระทำาซำาๆ โดยสดสวนของผทเปนโรคขอเขาเสอมจะพบมากในผสงอายมากกวา 1 ใน 3 อยางไรกตามปจจบนยงไมมวธรกษาอยางมประสทธภาพ

พ.ท.นพ.บระ กลาวอกวา สำานกแพทยศาสตรและสำานกวชาวทยาศสาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร (มทส.) ไดรวมกบสถาบนวจยแสงซนโครตรอนโดย ดร.กาญจนา ธรรมน และ ดร.พนจ กจขนทด นกวจยของสถาบนฯ ประยกตการใชเทคนค ซนโครตรอน IR-microspectroscopy ซงเปนแสงยานอนฟราเรดทมขนาดเลกและความเขมสง และใชเทคนค XAS และ X ray fluorescence ในการวเคราะหการเปลยนแปลงโครงสรางขององคประกอบทางชวเคมในตวอยางกระดก โดยการวเคราะหกระดกออนผวขอและกระดกใตผวขอ เพอศกษาพยาธสภาพของการเกดโรคขอเขาเสอม จากการตวอยางขอเขาทงหมด 6 ราย เพอวเคราะหการเปลยนแปลงโครงสรางขององคประกอบทางชวเคมในตวอยางกระดก เชน โปรตนคอลลาเจน โปรตโอไกลแคน แคลเซยม และฟอสฟอรส ในชวงอายทแตกตางกน

ทงน ทมวจยไดทดสอบกบกลมตวอยาง 3 ชวงอาย ประกอบดวย

ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ

ไทย

15 ตลาคม 2560

Page 16: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

16ตลาคม 2560

ครผสรางคน เปนแมแบบใหกบลกศษย ตองมจตวทยาศาสตรสงเปนอนดบแรก มเทคนค กลวธ สอการสอนทหลากหลาย มการประเมนผลทถกตองยตธรรม มไหวพรบในการสรางคำาถามชวนคดวเคราะห สงเคราะห เกดเปนนวตกรรมทนำาไปใชแก

ปญหาไดในชวตจรง

สำาหรบป พ.ศ. 2560 น สมาคมวทยาศาสตรแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ ไดคดเลอกครวทยาศาสตรดเดน 4 ระดบ ไดแก อดมศกษา อาชวศกษา มธยมศกษา และประถมศกษา ระดบละ 2 คน เพอเขารบพระราชทานโลรางวลจากสมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ สยามบรมราชกมาร ในวนท 17 ตลาคม พ.ศ. 2560 และไดรบเงนรางวลสนบสนนจากเครอซเมนตไทย-มลนธซเมนตไทย

สำาหรบผไดรบรบรางวลครวทยาศาสตรดเดน ประจำาป 2560 มดงน

• ระดบอดมศกษา ไดแก- ดร.อตชาต เกตตะพนธ ภาควชาคณตศาสตร คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม เปนผกอตงและหวหนาหองปฏบตการ

วจยคณตศาสตรและวทยาศาสตรโบราณคด คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ตงแต พ.ศ. 2550 ถงปจจบน

- ดร.ศศเทพ ปตพรเทพน สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา ภาควชาการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

20-30 ป 40-50 ป และ 70-80 ป เทคนคดงกลาวสามารถ ตรวจสอบเนอเยอกระดกในสวนตางๆ ไดแก กระดกออนผวขอ (articular cartilage) กระดกผวใตขอ (subchondral bone) พบวา ในชวงกลมอาย 70-80 ป มการเปลยนแปลงสดสวนโครงสรางของโปรตนในบรเวณกระดกออน (cartilage) อยางชดเจน ซงมแนวโนมททำาใหเกดการยอยสลายของโครงสราง โปรตนคอลลาเจนเมออายมากขน และมการเสอมของโครงสรางแคลเซยมในกระดกใตผวขอซงเปนการพสจนแลววา การกนแคลเซยมไมชวยเรองการเสอมของขอ นกวจยคาดวาการศกษาในลกษณะเชนนจะชวยใหสามารถพสจนทราบสาเหตของการ

เกดโรคขอเขาเสอม อนจะนำามาซงวธการรกษาใหมๆ โดยการใช สารเคมเพมเตมใหผปวยเพอทดแทนสารทขาดพรองไป หรอการใชยารกษาใหตรงกบสาเหตทเกดขนไดดวย ซงปจจบนมการใชสมนไพรไทยมาใช ในการรกษาขอเขาเสอมมากมาย เชน สารสกดจากขง สารสกดจากพรกไทยดำา สารสกดจากขมนชน สารสกดจากงาดำา นอกจากน ยงสามารถสกดสารคอลลาเจนจากสตว เชน กระดกออนของอกไก จากสารตงตนทงหมดทกลาวมาสามารถนำาไปตอยอดการวจยรกษาในขอเขาเสอมโดยประยกตใชแสงซนโครตรอนได

ครวทยาศาสตรดเดน ประจำาป 2560

ดร.อตช�ตเกตตะพนธ ดร.ศศเทพปตพรเทพน

ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ

ไทย

16ตลาคม 2560

http://www.slri.or.th/th/index.php/slriresearch/กนแคลเซยมไมชวย-นกวจยไทยสดยอดใชแสงซนโครตรอนหาสาเหตทแทจรงของโรคขอเขาเสอม-เพอใหการรกษาถกจด.html

http://www.slri.or.th/th/index.php/slriresearch/กนแคลเซยมไมชวย-นกวจยไทยสดยอดใชแสงซนโครตรอนหาสาเหตทแทจรงของโรคขอเขาเสอม-เพอใหการรกษาถกจด.html

Page 17: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

17 ตลาคม 2560

• ระดบอาชวศกษา ไดแก- นางสาววรณ พณรตน วทยาลยเทคนคบงกาฬ อำาเภอเมองบงกาฬ จงหวดบงกาฬ คร วทยฐานะครชำานาญการพเศษ

• ระดบมธยมศกษา ไดแก- นางสาวปณยาพร ผวขำา โรงเรยนหนองแวงวทยาคม ตำาบลหนองสงใต อำาเภอหนองสง จงหวดมกดาหาร คร วทยฐานะครชำานาญ

การพเศษ

- นายชมพล ชารแสน โรงเรยนดอนจานวทยาคม อำาเภอดอนจาน จงหวดกาฬสนธ สำานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 24 กระทรวงศกษาธการ คร วทยฐานะชำานาญการพเศษ

• ระดบประถมศกษา ไดแก- นายกฤษตชย ดยง โรงเรยนเซนตคาเบรยล กรงเทพฯ

- นายกฤษขจร ศรถาวร โรงเรยนบานหนองหญาวว ตำาบลกานเหลอง อำาเภอนางรอง จงหวดบรรมย สำานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาบรรมย เขต 3

พนธทพย ทมสกใส รายงาน(ประธานคณะกรรมการคดเลอกครวทยาศาสตรดเดน)

น�งส�วปณย�พรผวขำ� น�ยชมพลช�รแสน

น�ยกฤษตชยดย ง น�ยกฤษขจรศรถ�วร

ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ

ไทย

17 ตลาคม 2560

Page 18: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

18ตลาคม 2560

http://www.narit.or.th/index.php/astronomy-news/3362-cassinis-final-image

http://www.narit.or.th/index.php/astronomy-news/3362-cassinis-final-image

กองบรรณาธการหนาตางขาววทย-เทคโนฯ

โลก

ภาพสดทายและตำาแหนงท

ยานแคสสนพงชนดาวเสาร

ขอมลภาพถายนเปนภาพสดทายทองคการนาซาไดรบจากยานอวกาศแคสสน กอนทยานจะพงชนดาวเสารเมอ

วนท 15 กนยายน พ.ศ. 2560 ทผานมา โดยอปกรณกลองถายภาพตางๆ บนยานสามารถบนทกภาพสดทายน ไดทระยะหางจาก ดาวเสารประมาณ 634,000 กโลเมตร ทงนภาพดงกลาว ถกถาย ดวยกลองมมกวางผานตวกรองแสงในชวงสแดง สเขยว และสนำาเงน จากนนนกดาราศาสตรนำาภาพถายจากทงสามฟลเตอรมารวมกนทำาใหไดภาพทมสสนสวยงามและรายละเอยดชดเจนมากขน (ภาพท 1)

เรยบเรยงโดย นายบญญฤทธ ชนหกจหอดดาวเฉลมพระเกยรตฯนครราชสมา สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต(องคการมหาชน)

ภ�พท2

ภ�พท1

นอกจากนในเวลาใกลเคยงกน กลองถายภาพในชวงอนฟราเรด (infrared) ชวงคลนประมาณ 5 ไมครอน ทตดตงอย บนยานอวกาศแคสสน ยงสามารถบนทกภาพและเผยใหเหนตำาแหนงทนกดาราศาสตรคาดวาจะเปนจดทยานอวกาศแคสสน พงชนดาวเสาร (ภายในบรเวณเสนวงร) ณ ตำาแหนงละตจด 9.4 องศาเหนอ ลองจจด 53 องศาตะวนตก ในวนท 15 กนยายน พ.ศ. 2560 (ภาพท 2)

https://www.nasa.gov/image-feature/jpl/pia21896/impact-site-infraredhttps://www.nasa.gov/image-feature/jpl/pia21895/cassinis-final-image

https://www.nasa.gov/image-feature/jpl/pia21896/impact-site-infraredhttps://www.nasa.gov/image-feature/jpl/pia21895/cassinis-final-image

Page 19: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

19 ตลาคม 2560

รางวลโนเบลสาขาการแพทยป 2017 เปนของนกวทยาศาสตรผเผยกลไกนาฬการางกาย

นกวทยาศาสตรชาวอเมรกน 3 คน ไดแก นายเจฟฟร ฮอลล นายไมเคล รอสแบช และนายไมเคล ยง ไดรบรางวลโนเบลสาขาสรรวทยา หรอการแพทย ประจำาป

นรวมกน จากผลงานการคนพบกลไกของนาฬการางกายในระดบโมเลกล

นกวทยาศาสตร ทง 3 คน ศกษากระบวนการทำางานของนาฬการางกายทมอยทวไปในสตวตางๆ รวมทงมนษย โดยใชการวเคราะหระดบพนธกรรมในแมลงวนผลไม ทำาใหสามารถระบตวยนและสารเคมในเซลลทรวมกนควบคมกลไกของนาฬการางกายได ซงกอนหนานเปนปรศนามานานวารางกายของมนษยและสตวรบรเวลากลางวน กลางคน รวมทงเปลยนแปลงการทำางานตอบสนองตอเวลาในแตละชวงไดอยางไร

นายเจฟฟร ฮอลล และนายไมเคล รอสแบช พบวายนตวหนงทพวกเขาตงชอใหวา period (ชวงเวลา) มหนาทควบคมการผลตโปรตน PER ซงจะเปลยนแปลงระดบการผลตไปในแตละชวงเวลาของวน โดยปรมาณของ PER จะเพมสงขนในชวงกลางคนและลดลงในตอนกลางวน วนเวยนกนไปเปนวงจรเชนนตลอด 24 ชวโมง

สวนนายไมเคล ยง นนคนพบยนทชอวา timeless (ไรกาลเวลา) และยน doubletime (หนวงเวลา) ซงยนทง 2 ตวควบคมการผลตโปรตนทสงผลกระทบตอความเสถยรของโปรตน PER ในรางกาย หากปรมาณของ PER คอนขางคงท เมอนนนาฬการางกายจะเดนชาลง แตหากปรมาณของ PER ผนผวนเปลยนแปลงรวดเรว นาฬการางกายกจะเดนเรวขนเชนกน ซงเปนเหตผลทอธบายวาเหตใดบางคนจงตนเชาและรสกสดชนในเวลา

กลางวน ในขณะทบางคนรสกกระปร กระเปราและทำางานไดดในเวลากลางคน

ทงน นาฬการางกาย (circadian rhythm) เปนกลไกควบคมวงจรการทำางานของรางกายสงมชวต ทงพช สตว หรอแมกระทงเชอรา ใหทำางานโดยสอดคลองกบแตละชวงเวลาของวน ซงความเขาใจในเรองการทำางานของนาฬการางกายนมผลอยางมากตอการแพทย และการรกษาสขภาพ

นาฬการางกายควบคมระดบอณหภม ระดบฮอรโมนตางๆ อตราการเผาผลาญ รวมทงอารมณของคนเราใหเปลยนแปลงไปตามชวงเวลาของวน ควบคมการรบรเวลากลางวนกลางคนและพฤตกรรมตางๆ ทเกดขนตามจงหวะเวลาดงกลาว เชนการหลบและตน หากนาฬการางกายถกรบกวน จะเกดผลเสยตอการสงสมความจำา เพมโอกาสเกดโรคตางๆ ในระยะยาว เชน มะเรง โรคหวใจ เบาหวานชนดท 2

(จ�กซ�ยไปขว�)เจฟฟรฮอลล,ไมเคลรอสแบชและไมเคลยง เครดตภ�พ:EPA

เครดตภ�พ:GettyImages

หนาตางขาววทย-เทคโนฯ

โลก

http://www.bbc.com/thai/international-41479214

Page 20: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

20ตลาคม 2560

รางวลโนเบลสาขาฟสกสป 2017 เปนของนกวทยาศาสตรผตรวจพบคลนความโนมถวง

รางวลโนเบลสาขาฟสกสประจำาปน ตกเปนของนกวทยาศาสตร

ชาวอเมรกน 3 คน ผบกเบกสรางองค ความรและเทคโนโลยทนำาไปสการตรวจจบคลนความโนมถวง (gravitational wave) ไดสำาเรจ ซงเปนการพสจนวาคลนดงกลาวมอยจรงตามการทำานายดวยหลกทฤษฎ สมพทธภาพทวไปของ แอลเบรต ไอนสไตน

เจาของรางวลโนเบลสาขาฟสกส ทง 3 ไดแก นายไรเนอร ไวส นายแบรร บารช และนายคป ธอรน ซงตางกเปนผมสวนสำาคญในการกอตงและดำาเนนงานหอสงเกตการณคลนความโนมถวงไลโก (LIGO) ในสหรฐฯ โดยนายไวสเปน ผคดคนเทคนคพนฐานทใชในการตรวจจบคลนความโนมถวง ซงเปนปรากฏการณทมความละเอยดออนและไมเคยมผ ใดสามารถตรวจจบไดมากอน ทำาใหเขาไดรบเงนรางวลครงหนงจากทงหมด 9 ลานโครนสวเดน (ราว 37 ลานบาท) ในครงน

สวนเงนรางวลทเหลอจะเปนของ นายธอรน และนายบารช โดยนายธอรนนนมผลงานทางทฤษฎทชวยสงเสรม ความสำาเรจในการตรวจจบคลนความโนมถวง ซงปจจบนหอสงเกตการณ ไลโก 2 แหงในสหรฐฯ และหอสงเกตการณเวอรโก (VIRGO) ทสรางขนใหมในอตาล สามารถตรวจจบคลนความโนมถวงจากหวงอวกาศลกไดเปนครงท 4 แลว

ดานนายบารชซงเปนผอำานวยการคนท 2 ของหอสงเกตการณไลโก มผลงานในการเลอกใชและพฒนาเทคโนโลยของอปกรณตรวจจบคลนความโนมถวง ซง

เปนปจจยสำาคญทนำาไปสความกาวหนาทางวทยาศาสตรในครงน

ผสอขาวบบซรายงานดวยวา อนทจรง รางวลโนเบลสาขาฟสกสในปน ควรจะตก เปนของนายรอน เดรเวอร นกวทยาศาสตรชาวสกอตจากมหาวทยาลยกลาสโกวใน สหราชอาณาจกรดวย เนองจากเขามบทบาท สำาคญในการพฒนาระบบลำาแสงเลเซอรของไลโกทใช ในการตรวจจบคลนความโนมถวง แตนายเดรเวอรเสยชวตไปกอนเมอชวงตนปทผานมา และคณะกรรมการรางวลโนเบลมนโยบายไมมอบรางวลแก ผทเสยชวตไปแลว

นายไวสไดกลาวกบบบซวา แมจะมเพยงตวเขากบนายธอรนและนายบารชเทานนทไดรบรางวลโนเบล แตทจรงการตรวจพบคลนความโนมถวงเปนผลงานรวมกนของนกวทยาศาสตรและวศวกรกวา 1,000 คน ซงรวมทมเททำางานในโครงการ

นมาเปนเวลากวา 40 ป

ทงน หอสงเกตการณไลโกและเวอรโก สามารถตรวจจบคลนความโนมถวงทสงมาจากหวงอวกาศลกได เมอเกดการรบกวนลำาแสงเลเซอรในอโมงคยาวรปตวแอล (L) ซงวธการนทำาใหนกดาราศาสตรสามารถศกษาปรากฏการณตางๆ ในจกรวาลไดโดยไมตองพงพาการตรวจจบสญญาณคลนแมเหลกไฟฟาเพยงอยางเดยวเชนแตกอน

ในอนาคตทมนกดาราศาสตรนานาชาต ยงมแผนสรางหอสงเกตการณคลนความโนมถวงเพมเตมทญปนและอนเดย เพอรวมกนทำางานตรวจจบคลนความโนมถวงใหมความแมนยำายงขนไปอก

คลนความโนมถวงเปนระลอกคลนทเกดจากการยดขยายและหดตวของกาล-อวกาศ ซงมกจะถกสงออกมาจากเหตการณรนแรงในจกรวาล เชน การระเบด

(จ�กซ�ยไปขว�)ไรเนอรไวส,แบรรบ�รชและคปธอรนเครดตภ�พ:PA

หนาตางขาววทย-เทคโนฯ

โลก

Page 21: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

21 ตลาคม 2560

ของดาวฤกษ การชนกนของหลมดำาและดาวนวตรอน โดยคลนความโนมถวงจะนำาพาขอมลจากเหตการณดงกลาวใหแผออกไปในจกรวาลดวยความเรวแสงโดยไมถกรบกวน

หอสงเกตการณไลโก 2 แหงในสหรฐฯ

เครดตภ�พ:IGO/CALTECH/MIT/SONOMASTATE

เปนผตรวจจบคลนความโนมถวงไดเปนครงแรกเมอเดอนกนยายน ค.ศ. 2015 ซงเปนการพสจนวาคลนความโนมถวงมอยจรง ตามท แอลเบรต ไอนสไตน ไดทำานายไว เมอ 102 ปกอนตามหลกทฤษฎสมพทธภาพ ทวไป

แบบจำ�ลองคอมพวเตอรแสดงใหเหนคลนคว�มโนมถวงทแผออกม�จ�กก�รรวมตวกนของหลมดำ�เครดตภ�พ:S.OSSOKINE/A.BUONANNO(MPIGRAVITATIONALPHYSICS

การทนกวทยาศาสตรสามารถตรวจจบคลนความโนมถวงได จะชวยใหทราบถงกระบวนการกอตวและววฒนาการของหลมดำา รวมทงเขาใกลความรเรองจดกำาเนดของจกรวาลไดมากขน

ภ�พจ�กฝมอศลปนแสดงหลมดำ� ทกำ�ลงจะชนและรวมตวกนซ งเหตก�รณน เปนแหลงกำ�เนดของคลนคว�มโนมถวงท LIGOตรวจจบไดเปนคร งท 3

http://www.bbc.com/thai/international-41494092

หนาตางขาววทย-เทคโนฯ

โลก

Page 22: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

22ตลาคม 2560

สามนกวทยาศาสตรควารางวล โนเบลสาขาเคมประจำาป

2017 จากการพฒนาเทคนคกลอง จ ลทรรศนอ เล กตรอนแบบแชแ ข ง (cryo-electron microscopy) ททำาให นกวทยาศาสตรสามารถคงรปรางของชวโมเลกล เชน โปรตน และสรางสภาพกระบวนการทางเคมอนซบซอนของมนขนมาได

นายรชารด เฮนเดอรสน นายฌาก ยโบเชต และนายโจอาคม แฟรงก จะไดรบเงนรางวลรวมกน 9 ลานโครน หรอ ประมาณ 37 ลานบาท หลงจากไดรบการประกาศใหเปนผชนะรางวลโนเบลสาขาเคมทการแถลงขาวในประเทศสวเดน

รางวลโนเบลสาขาเคมป 2017 เปนของผพฒนาเทคนคกลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบแชแขง

(จ�กซ�ยไปขว�)รช�รดเฮนเดอรสน,ฌ�กยโบเชตและโจอ�คมแฟรงกเครดตภ�พ:www.newyorker.com

ก�รออกแบบเครองจกรขน�ดจวคอผลง�นทไดรบร�งวลโนเบลส�ข�เคมในป2017

เครดตภ�พ:UNIVERSITYOFGRONINGEN

“เราจะเขาใจไดวามนกอกำาเนด มป ฏ ก ร ย า แ ล ะทำ า ง าน ร วมก นอยางไร เรยกไดวาเปนการพลกโฉมอยางวงการช ว เ ค ม อ ย า ง สนเชง”

หนาตางขาววทย-เทคโนฯ

โลก

Page 23: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

23 ตลาคม 2560

พวกเขาไดรวมกนพฒนาเทคนคทเรยกวา กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบแชแขง (cryo-electron microscopy) ทชวยใหนกวทยาศาสตรสามารถจบภาพในขณะท โมเลกลของสงมชวตกำาลง เกาะกลมกน และสรางภาพกระบวนการทางเคมอนซบซอนขนมาไดทงน ศ. โจอาคม แฟรงก นกวทยาศาสตรชาวเยอรมน ถอเปนผวางรากฐานของเทคนคนมาตงแตชวงป ค.ศ. 1975-1986 โดยเขาเปน ผพฒนาเทคนคในการประมวลผลภาพ 2 มตทไดจากการถายดวยกลองจลทรรศนอเลกตรอนทไมมความคมชด ใหเปนภาพ 3 มตทคมชดได

ขณะท ศ. ฌาก ยโบเชต นกวทยาศาสตร

ชาวสวส เปนผพฒนาเทคนคการแชแขงโดยการลดอณหภมลงอยางรวดเรว ทำาใหนำาทอยรอบๆ ตวอยางทางชวภาพเยนลงอยางรวดเรวจนแขงตว ทำาใหโมเลกลยงคงสภาพธรรมชาตของมนไวได

ส วน ศ . ร ชารด เฮนเดอรสน นกวทยาศาสตรชาวสกอต เปนผนำาเสนอโครงสรางโมเลกลของแบคทเรยทมความละเอยดในระดบอะตอม

ปจจบน นกวทยาศาสตรนำาเทคนคนไปใชในการสรางภาพ 3 มตของโครงสรางชวโมเลกล ตงแตการสรางภาพโปรตนของแบคทเรยททำาใหดอยาปฏชวนะ ไปจนถงการสรางภาพเชอไวรสซกา โดยภายในเวลาเพยงไมกเดอนกสามารถพฒนาภาพ

3 มตของเชอไวรสนโดยมความละเอยดในระดบอะตอมออกมาได ทำาใหเรมคนควาหายาทใชในการรกษาโรคนได

ประธานคณะกรรมการรางวลโนเบล อธบายวา “อกไมนานกจะไมมสงใดทเปนความลบอกตอไปแลว เราสามารถมองเหนรายละเอยดอนซบซอนของชวโมเลกลในทกซอกทกมมของเซลล และของเหลวทกหยดในรางกายของเรา”

“เราจะเขาใจไดวามนกอกำาเนด มปฏกรยา และทำางานรวมกนอยางไร เรยกไดวาเปนการพลกโฉมอยางวงการชวเคมอยางสนเชง”

ทมาของขอมลhttp://www.bbc.com/thai/international-41499393

หนาตางขาววทย-เทคโนฯ

โลก

Page 24: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

24ตลาคม 2560

Sci Info graphic

https://witsanook.wordpress.com/2017/06/19/ทำาไมโดนฝนแลวเปนหวดง/

Page 25: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

25 ตลาคม 2560

ปรทศน เทยนทอง

ภาพดาวเสารทงดวงภาพสดทายทยานแคสสนบนทกไวเมอวนท 26 ตลาคม 2559

นาซาไดเผยภาพดาวเสาร ทยานแคสสนบนทกไดเปนครงสดทาย เมอวนท 26 ตลาคม 2559 ซงเปนมมมองทเหนดาวเสารไดทงดวง โดยบนทกดวยกลองมมกวาง

พรอมกบใชแผนกรองแสงสแดง สเขยว และสนำาเงน เพอนำามาผสมกนใหเกดสดงทเหนในภาพ โดยภาพทถายไดน เปนมมทแสงอาทตยสองดานของวงแหวนเปนมม 25 องศา เหนอระนาบวงแหวน และถายหางจากดาวเสารเปนระยะทางประมาณ 1.4 ลานกโลเมตร ภาพม ความละเอยด 80 ตารางกโลเมตรตอพกเซล

“ยานแคสสน” โคจรรอบดาวเสารนานถง 13 ป หรอคดเปนเวลาเกอบครงปดาวเสาร (1 ปดาวเสารยาวนานเทากบ 29.5 ปบนโลก) กอนมาถงวาระสดทายของภารกจ เมอวนท 15 กนยายน 2560 โดยถกบงคบใหลดระดบลงสชนบรรยากาศของดาวเสาร เพอถกแรงเสยดทานจากชนบรรยากาศเผา จนมอดไป

ภาพโดย : NASA/JPL-Caltech/Space Science

Sci Gallery

25 ตลาคม 2560

Page 26: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

26ตลาคม 2560

ฉนรสกวาตอนนตวฉนไมมเสถยรภาพเลย

เธอกำาลงเกดปฏกรยา

อยางรนแรง

https://images-na.ssl-images-amazon.com/images/I/716cZZM8UuL._SL1500_.jpg

Sci jokes

Page 27: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

27 ตลาคม 2560

สาระนารจาก อย.

Page 28: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

28ตลาคม 2560

หมายเหตกองบรรณาธการ : “นกวทยคดถงในหลวง” คอโครงการเทดพระเกยรต ในหลวงรชกาลท 9 ผานบทวเคราะหของนกวทยาศาสตร เพอเปดพนทใหนกวทยาศาสตรไดสะทอนมมมอง

ความคดเหน ความรสกนกคด และความจงรกภกด ทมตอพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช...

เผยแพรรวมกบเฟซบก

จดทำาโดย ฝายเผยแพรวทยาศาสตร สวทช.

เกยวกบผเขยน : ดร.ศรณย โปษยะจนดา นกเรยนทนโครงการพฒนาและสงเสรมผมความสามารถทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย (พสวท.) สำาเรจการศกษาปรญญาโทดานวทยาศาสตรพอลเมอร จากมหาวทยาลยแมนเชสเตอร และปรญญาเอกดานวทยาศาสตรพอลเมอรและวศวกรรมเคม จากมหาวทยาลยแบรดฟอรด สหราชอาณาจกร มความสนใจและหลงใหลในความสวยงามของวตถทองฟาและดาราศาสตรมาตงแตครงแรกทไดเหนดาวเสารผานกลองโทรทรรศนขนาดเลก เปนแรงบนดาลใจใหศกษาคนควาดานดาราศาสตร จนกาวเขาสวงการดาราศาสตรเตมตว ปจจบน ดำารงตำาแหนงผอำานวยการสถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน)

ดาราศาสตรไทยใตรมพระบารมดร.ศรณย โปษยะจนดา

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชทผมนอมเกลาฯ รำาลกถง แมวาผมจะไมเคยถวายงานแด

พระองคทานโดยตรง แตมโอกาสไดถวายงานแดสมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ สยามบรมราชกมารอยหลายครง

พระดำารสทสมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ ทรงรบสงถงในหลวงรชกาลท 9 ในหลายโอกาสวา

“ถาไมไดเปนพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงปรารถนาทจะเปนนกดาราศาสตร และอยากมหอดดาวทจงหวดเชยงใหม”

ผมคดวาพระราชดำารนอาจเปนสวนสำาคญทวา ทำาไมพระองคทานทรงมแรงบนดาลพระราชหฤทย และพระปรชาสามารถทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางมาก และอาจจะเปนดวยความ

สนพระราชหฤทยทางดานวทยาศาสตร โดยเฉพาะดาราศาสตรตงแตสมยทรงพระเยาว

เมอป พ.ศ. 2544 พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ทรงโปรดใหคณะบคคล ซงมนาวาอากาศโทฐากร เกดแกว รวม อยดวย เขาเฝาเพอตดตงกลองโทรทรรศนถวาย ณ พระราชวง ไกลกงวล จงหวดประจวบครขนธ ไวทรงถายรปดาวองคารและดาวหางลเนยร เอ2 (LINEAR A2)

ในปนนมปรากฏการณสำาคญทางดาราศาสตรคอดาวองคารโคจรเขาใกลโลก โดยปกตดาวองคารจะโคจรเขาใกลโลกทก 26 เดอน แตละครงจะโคจรเขามาใกลโลกไมเทากน

ครงนน นาวาอากาศโทฐากรกลบมาเลาใหผมฟงวา ในหลวง

http://164.115.22.186/webmost/main/index.php/organization-news.html?start=710

กองบรรณาธการ

Page 29: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

29 ตลาคม 2560

ทรงรบสงวา “รไหมวา ดาวองคารมอะไรทตางจากโลกอยอยางหนง คอ โลกเราจะเหนดวงจนทรปรากฏขนทางทศตะวนออกและตก ทางทศตะวนตก เพราะโลกเราหมนรอบตวเองจากตะวนตกไปตะวนออก ทดาวองคารกมการหมนรอบตวเองเหมอนโลก แต ดวงจนทรโฟบอส (ดวงจนทรของดาวองคาร) ขนจากทศตะวนตกไปทศตะวนออกวนละ 4 รอบ”

ผมรสกประหลาดใจปนประทบใจอยางมากวา พระองคทานทรงทราบในรายละเอยดถงขนาดนน แสดงวาพระองคทรงมความรอบรเรองดาราศาสตรอยางลกซง ผมเคยสงสยวา ทำาไมพระองคทานทรงโปรดดาราศาสตรมาก?

กอนหนานนผมเคยไดยนเรองราวเกยวกบสมเดจยามากมายวา ทานทรงสนพระทยเรองดาราศาสตรและการดดาวมาก โดยเฉพาะในชวงทประทบอยทโลซาน ทกครงททองฟาใสและเหนดาวระยบระยบ ทานจะทรงโปรดใหขาราชบรพารออกมาดดาว และทรงสอนการดดาวใหกบผตดตามอยเสมอ

ราว 20 ปทผานมา ม.ร.ว.ดศนดดา ดศกล เคยเลาใหผม ฟงวา “ศรณยรไหมวา เมอครงทสมเดจยาทรงมพระชนมายมากแลว ทรงเขาไปเรยนในมหาวทยาลยโลซาน 2 วชา ไมไดเรยนเพอรบปรญญา แตเรยนเพอร กคอวชาปรชญา ซงทรงโปรดอยแลว กบ วชาดาราศาสตร เหตททรงไปเรยน กเพอจะนำามาสอนพระบาทสมเดจ พระเจาอยหวภมพลอดลยเดชขณะทรงพระเยาว”

จากคำาถามนน ทำาใหผมคดวาการทในหลวงรชกาลท 9 ทรงโปรดและใฝฝนจะเปนนกดาราศาสตร สมเดจยานาจะม สวนสำาคญททำาใหพระองคมพระราชดำารเชนน

หนงสอ “เวลาเปนของมคา” ททรงพระนพนธโดย สมเดจ

พระเจาพนางเธอกรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ไดทรงเขยนไววา สมเดจยาทรงโปรดดาราศาสตรมาตงแตครงประทบอยทสหรฐอเมรกา กอนพระราชสมภพของพระบาทสมเดจเจาอยหวภมพลอดลยเดช สมเดจยาทรงใชหนงสอชอ “Le Ciel” (ภาษาฝรงเศส แปลวา ทองฟา) จนกระทงแผนทดาวในหนงสอหลด ออกมา ในหนงสอเลมนจะมแผนทดาวแบบหมนทเดกๆ ชอบใชกน เปนแบบเดยวกบทพระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท 8 และ 9 ทรงใชเมอทรงพระเยาว ราว 70-80 ปกอน

ผมมความเขาใจวา ดาราศาสตรเปนแรงบนดาลพระราชหฤทยททำาใหพระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท 9 ทำาใหทรงโปรดเรองของวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนอยางมาก

สมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ ทรงรบสงหลายครงวา ม พระราชประสงคให ใชดาราศาสตรเปนเครองมอในการสรางคน หลายคนอาจจะมองวาการทำางานในเรองดาราศาสตรเปนเรองไกลตว ไมเกยวของกบการสรางคน แตสมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ ทรงมพระราชดำารในโครงการทเกยวกบดาราศาสตรตางๆ มากมาย และพระองคทานยงทรงรบสงอยเสมอวา “ดาราศาสตรคอ เครองมอในการสรางคนทสำาคญทสด”

ความมงมน ทมเท และตงใจอยางยงทจะทำางานเพอสนองพระราชดำาร และสานตอพระราชปณธานในการนำาดาราศาสตรมาใชในการพฒนาคน สะทอนผานการดำาเนนงานของสถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน) ตลอดระยะเวลา 8 ป นบแตกอตงจนถงปจจบน ซงทมงานของสถาบนฯ กลาวไดอยางภาคภมใจวา “ดาราศาสตรทพระองคทรงสนพระราชหฤทยมาแตเยาววย บดนไดหยงรากบนแผนดนไทยอยางมนคง งอกงามแลว ดวยพระมหากรณาธคณหาทสดมได พระพทธเจาขาฯ”

ถาไมไดเปนพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงปรารถนาทจะเปนนกดาราศาสตร และอยากมหอดดาวทจงหวดเชยงใหม“

นกวทยคดถง

ในหลวง

Page 30: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

30ตลาคม 2560

https://www.nstda.or.th/th/news/11535-20170922-1thailand-tech-show-2017

https://www.nstda.or.th/th/news/11535-20170922-1thailand-tech-show-2017

สเปกตรมSci Society

กระทรวงวทยฯ-สวทช. จบมอ NCTU ไตหวน คด 8 สตารตอพไทยรวมโครงการ Thailand-Taiwan Startup Gateway เดอน พ.ย. น

ในงาน Thailand Tech Show 2017 ท ไบเทค บางนา -

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) โดย

ไตหวนในเดอนพฤศจกายน 2560 น รวมกบอก 5 ประเทศ (มาเลเซย ฮองกง สงคโปร ญปน และองกฤษ) เพอเสรมสรางองคความร ความเขมแขงดานธรกจ เทคโนโลย และนวตกรรม ตลอดจนเกดเครอขายเชอมโยง และเพมโอกาสการลงทนใหมากยงขน

ศนยบมเพาะธรกจเทคโนโลย (BIC) โดย นางสวภา วรรณสาธพ ผชวยผอำานวยการ สวทช. รวมกบ มหาวทยาลยแหงชาต เจยวทง (National Chiao Tung Uni-versity: NCTU) โดย นายไมค เชง (Mr. Mike Chen) ผบรหาร Centre of Industry Accelerator and Patent Strategy, NCTU ประเทศไตหวน แถลงความรวมมอการเพมศกยภาพของเทคสตารตอพไทย ภายใตความรวมมอโครงการ “Thailand-Taiwan Startup Gateway” ซงจะคดเลอกสตารตอพ 8 รายของไทยเขารวมโครงการทประเทศ

สวทช. อพวช. เชฟรอนฯ และคนน จดอบรมเชงปฏบตการ และการประกวดรอบ Pitching โครงการ Enjoy Science: Young Makers Contest ป 2 หนนสราง เมกเกอรรนใหม

30 กนยายน 2560 กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

โดย สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.), องคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต (อพวช.), บรษทเชฟรอนประเทศไทยสำารวจและผลต จำากด และสถาบนคนนแหงเอเชย จดอบรมเชงปฏบตการ และการประกวดรอบ Pitching โครงการ Enjoy Science: Young Makers Contest ป 2 ระหวางวนท 30 กนยายน – 1 ตลาคม 2560 ณ หอง Eureka ชน 2 อาคารสำานกงาน องคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต คลองหา จ.ปทมธาน ใหกบเมกเกอร หรอนกสรางสรรคนวตกรรมรนใหมในระดบนกเรยน-นกศกษาสายสามญและ

Bay Area มหกรรมแสดงสงประดษฐของเหลาเมกเกอร ณ เมองซานฟรานซสโก สหรฐอเมรกา และรางวลอนๆ รวมมลคากวา 1.2 ลานบาท

อาชวศกษา ทไดรบคดเลอกและรวมนำาเสนอผลงานการประกวดสงประดษฐเพอเสรมสราง ความปลอดภยในชมชน พรอมชงรางวลเขารวมงาน Maker Faire

Page 31: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

31 ตลาคม 2560

Sci Society

สดร. จดประชมเชงปฏบตการสงเสรมองคความรดานการสำารวจเชงอวกาศและดาราศาสตรวทย พรอมเดนหนาโครงการเครอขายดาราศาสตรวทยและยออเดซทเชยงใหม

16-18 สงหาคม 2560 – สถาบน วจยดาราศาสตรแหงชาต

(องคการมหาชน) (สดร.) กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย จดประชมเชงปฏบตการในหวขอ “สงเสรมองคความร ดานการสำารวจเชงอวกาศ : แผนการพฒนา เพออนาคต (GNSS and VLBI Geodesy in Thailand : Planning for the Future)” ระดมผเชยวชาญจากทวโลกรวมหารอและแลกเปลยน หวงเตรยมความพรอมดำาเนนโครงการเครอขายดาราศาสตรวทยและ ยออเดซ ตดตงกลองโทรทรรศนวทย แหงชาตทเชยงใหม จดขน ณ โรงแรม ไอบส สไตล จงหวดเชยงใหม

อานรายละเอยดเพ มเตมไดท http://www.narit.or.th/index.php/pr-news/3372-narit-gnss-vlbi-geodesy

จสดาลงนามบนทกเจตนารมณสนบสนนแมแจมโมเดลพลส ขบเคลอนเปาหมายการพฒนาทยงยน

4 ตลาคม 2560 กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดย จสดา ดร.ศรลกษณ พฤกษปตก รกษาการผอำานวยการ

สำานกประยกตและบรการภมสารสนเทศ เขารวมพธลงนามบนทกเจตนารมณสนบสนนแมแจมโมเดลพลส ขบเคลอนเปาหมายการพฒนาทยงยน ณ หอประชมเฉลมพระเกยรต 80 พรรษา อบจ.เชยงใหม โดยมผเขารวมงานกวา 600 คน ซงประกอบดวยหนวยงานในทองถน ประชาชนคนแมแจม หนวยงานหนนเสรมจากทกภาคสวน

เปาหมายหลกสำาคญเพอรวมออกแบบแนวทางใหเกดความชดเจนในแผนงาน ทศทาง เปาหมาย ยทธศาสตรการจดการพนท สรางโมเดลการพฒนาเชงปฏบตการใหเปน

อานรายละเอยดเพ มเตมไดท http://www.gistda.or.th/main/th/node/2166

ตวอยางในการขบเคลอนเปาหมาย การพฒนาทยงยน (SDGs in Action) พรอมผนำาภาคประชาชนคนแมแจมไดยนขอเสนอเชงนโยบายกบนายประพฒน ปญญาชาตรกษ คณะกรรมการยทธศาสตร เพอรวมขบเคลอนสระดบนโยบายระดบชาต สการเปลยนแปลงการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมโดยการมสวนรวมของชมชนอยางแทจรง

Page 32: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

32ตลาคม 2560

http://www.nsm.or.th/index.php?option=com_k2&view=item&id=6506:2017-09-30-12-47-46&Itemid=104

http://www.nsm.or.th/index.php?option=com_k2&view=item&id=6506:2017-09-30-12-47-46&Itemid=104

http://www.nsm.or.th/index.php?option=com_k2&view=item&id=6506:2017-09-30-12-47-46&Itemid=104

Sci Society

อพวช. ผนกกำาลง มทร. และศนยการคาบางซอ จงชน จดงาน “สวนสนกวทยาศาสตร อพวช.” หวงเปนแหลงเรยนรเสรมสรางแรงบนดาลใจแหงใหมใจกลางกรง

องคก า ร พ พ ธ ภ ณ ฑวทยาศาสตรแหงชาต

(อพวช.) กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมกบ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร และศนยการคาบางซอ จงชน จดพนท “สวนสนกวทยาศาสตร อพวช.” (NSM Science Circus) ณ ศนยการคาบางซอ จงชน ชน 1 จตจกร กรงเทพฯ เพอขยายโอกาสการเรยนรวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม โดยหวงสรางแรงบนดาลใจ และสงเสรมความตระหนกดานวทยาศาสตร ใหแกกลมครอบครว เยาวชน และประชาชนทวไปในชมชนคนเมองมากยงขนตงแต 30 กนยายน น เปนตนไป

โดยในระยะแรก ไดนำานทรรศการจากงานมหกรรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต มาจดแสดงใหผทพลาดโอกาสเขาชมจำานวน 2 เรอง ประกอบดวยนทรรศการ “ยคมนษยครองโลก” (Anthro-pocene) เพอใหผเขาชมจะไดเรยนรถง

ความสมพนธของปญหาตางๆ ทโลกกำาลงเผชญกบพฤตกรรมของมนษย ปญหามลพษ ภาวะการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ ปญหาภยพบตทางธรรมชาตซงปจจบนมความรนแรงและเกดบอยครงมากขนในทวทกภมภาค การสญพนธ ของส ง มชวตตางๆ ตลอดจนการใชทรพยากรธรรมชาตอยางสนเปลอง โดยมวตถประสงคเพอสรางความตระหนก และกระตนใหเกดการปรบเปลยนพฤตกรรม เพอชวยกนปกปองและรกษาโลกใหทกชวตสามารถอยรวมกนอยางมความสข ไดอยางยงยน

อกนทรรศการหน งท ไดรบความนยมเปนอยางมาก คอ “นทรรศการทองเทยวอยางยงยน” ทมงสงเสรมการรกษาทรพยากรดานการทองเทยวของประเทศไทย โดยนำาเสนอความสวยงามของธรรมชาต ประเพณและวฒนธรรม ตลอดจนวถชวต ซงสอดประสานกนอยางลงตว

สวนสนกวทยาศาสตร อพวช. (NSM Science Circus) เปดใหบรการตงแตวนท 30 กนยายน น เปนตนไป วนจนทร–วนศกร ตงแตเวลา 10:00–17:00 น. และวนเสาร–อาทตย ตงแตเวลา 10:00–19:00 น. ทศนยการคาบางซอ จงชน ชน 1 จตจกร กรงเทพฯ สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท สำานกพฒนาธรกจและการตลาด โทร 0-2577-9999 ตอ 2122,2123

Page 33: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

33 ตลาคม 2560

กรมวทยาศาสตรการแพทย รวมกบผผลตวคซนจน พฒนาอตสาหกรรมวคซนทผลตโดยใชเซลลเพาะเลยง

กรมวทยาศาสตรการแพทย เจรจากบสาธารณรฐประชาชนจน เพ อส ง เสรมการพฒนา

อตสาหกรรมวคซนทผลตโดยใชเซลลเพาะเลยง เพมองคความร ในการพฒนาศกยภาพการตรวจสอบคณภาพวคซน พฒนาศกยภาพหองปฏบตการ ตลอดจนสงเสรมสนบสนนการวจยพฒนาวคซนรวมถงอตสาหกรรมการผลตวคซนในประเทศ

นายแพทยสขม กาญจนพมาย อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย กลาววา ปจจบนวคซนทผลตดวยเซลลเพาะเลยงมหลายชนด เชน วคซนปองกนโรคพษสนขบา วคซนปองกนโรคไขสมองอกเสบเจอ วคซนปองกนโรคไขเลอดออกเดงก วคซนปองกนโรคซกา และวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ แตบานเรายงไมมหองแลบทตรวจคณลกษณะของเซลลไดตามมาตรฐาน ทำาใหผผลตและนกวจยพฒนาวคซนในประเทศตองสงเซลลเพาะเลยงไปทดสอบคณลกษณะในตางประเทศ ซงตองเสยคาใชจายหลายสบลานบาท เพอยนยนวาเซลลเพาะเลยงนนมคณสมบตทเหมาะสม มความปลอดภยไมกอใหเกดมะเรงเมอใชผลตวคซน

ดงนน กรมวทยาศาสตรการแพทย โดยสถาบนชววตถ ในฐานะหองปฏบตการควบคมคณภาพวคซนของประเทศ จงวางแผนพฒนาการตรวจสอบคณลกษณะของเซลลเพาะเลยง Vero ซงเปนเซลลทไดมาจากไตของลงแอฟรกาทประเทศทวโลกรวมถงองคการอนามยโลกใหการยอมรบนำามาใชผลตวคซน และเปนทนยมใชในการผลตวคซนอยางมาก แตตองมการตรวจสอบคณลกษณะของเซลลกอนนำามาใช ในการผลต ซงกรมวทยาศาสตรการแพทยไดมการเจรจาความรวมมอกบผผลตวคซนในประเทศจนเพอพฒนาบคลากรในดานเทคนคการตรวจ

วเคราะหคณลกษณะของเซลล Vero โดยทางผผลตยนดใหความรวมมอในการฝกอบรมเจาหนาทของกรมฯ

อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย กลาวตออกวา จากการเจรจาทำาใหทราบขอมลเกยวกบการวจยพฒนา การผลตและการควบคมคณภาพวคซน โดยเฉพาะการตรวจสอบคณลกษณะและคณภาพของเซลลเพาะเลยงทใชผลตวคซนจะตองไดรบการตรวจสอบและยอมรบจากหนวยควบคมกำากบภาครฐดานวคซนของประเทศจนกอนทผผลตจะนำาเซลลมาใช ในการผลตวคซนได ถอเปนกฎขอบงคบทผผลตตองดำาเนนการอยางเครงครด นอกจากนไดเขาเยยมชมสถานทผลตตรวจสอบคณภาพของบรษท Lioning Chengda Bio-technology Co.Ltd., Shenyang (เหลยวหนง เชยงดาไบโอเทคโนโลย จำากด เมองเสนหยาง) ซงเปนโรงงานผลตวคซนขนาดใหญและมความทนสมยของประเทศจนทใชเทคโนโลยการผลตวคซนไวรสในเซลลเพาะเลยง Vero และมผลตภณฑทนำามาขนทะเบยนในประเทศไทย ไดแก วคซนปองกนโรคพษสนขบา และวคซนปองกนโรคไขสมองอกเสบ เจอ ชนดเชอตาย นอกจากนยงมวคซนทอยในแผนพฒนาวจยการผลตของบรษททงวคซน แบคทเรยและไวรสอกหลายชนด

“ประโยชน ทไทยไดรบจากการเจรจาครงนคอ นอกจากองคความรทมประโยชนในการพฒนางานดานการผลตและการควบคมคณภาพวคซนของประเทศไทยแลว การทประเทศจนใหความชวยเหลอในดานการฝกอบรมการตรวจสอบคณลกษณะของเซลล Vero จะเปนประโยชนอยางยงตอการเพมศกยภาพในการตรวจวเคราะหคณภาพเซลลเพาะเลยงของสถาบนชววตถ กรมวทยาศาสตรการแพทย ซงจะชวยลดคาใชจายในการสงเซลลไปตรวจในตางประเทศ เปนการพงพาตนเองในประเทศ และสงเสรมสนบสนนการวจยพฒนาวคซนรวมถงอตสาหกรรมการผลตวคซนในประเทศ ตามนโยบายประเทศไทย 4.0” นายแพทยสขม กลาว

อานรายละเอยดเพ มเตมไดท http://www3.dmsc.moph.go.th/post-view/187

Sci Society

Page 34: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

34ตลาคม 2560

http://www.fda.moph.go.th/SitePages/News.aspx?IDitem=475

http://www.fda.moph.go.th/SitePages/News.aspx?IDitem=475

http://www.fda.moph.go.th/SitePages/News.aspx?IDitem=475

Sci Society

เปดศกราชใหมปงบ 2561 อย. 4.0 สานพลงประชารฐ สงเสรมภาคเอกชนผลตยาฉดแกปวดในไทย เพมการเขาถงยาของผปวย สรางรายไดจากการสงออกในอนาคต

ศ.คลนก เกยรตคณ นพ.ปยะสกล สกลสตยาทร รฐมนตร

วาการกระทรวงสาธารณสข เปดเผยวา ตามทรฐบาลไดประกาศนโยบายไทยแลนด 4.0 ทเนนการขบเคลอนประเทศดวยนวตกรรม กระทรวงสาธารณสขมนโยบายสนบสนนใหมการวจยและพฒนาการผลตยาขนใชเองในประเทศ เพอใหประชาชนทงประเทศสามารถเขาถงยารกษาโรคไดอยางเทาเทยมนน กลมเงนทนหมนเวยนยาเสพตด สำานกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ซงเปนหนวยงานกองทนหมนเวยน ภายใต อย. มภารกจในการจดหายาสำาเรจรปและนำาเขาวตถดบจากตางประเทศเพอมาผลตใชภายในประเทศ ไดสนองตอนโยบายดงกลาวในการสงเสรมสนบสนนภาคเอกชนทมความพรอมและมศกยภาพสามารถ

ผลตยาไดเองในประเทศ โดยใชกลไกประชารฐ ซงเปนการสานพลงความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม เพอขบเคลอนการปฏรประบบสขภาพใหคนไทยมโอกาสเขาถงยาและบรการสาธารณสขทเทาเทยมและทนตอการรกษา โดยความรวมมอกนระหวาง อย. และบรษทสยามไบโอไซเอนซ จำากด จงเปนการบกเบกอตสาหกรรมผลตยาภายในประเทศ ซงจะทำาใหภาครฐสามารถประหยดงบประมาณในการนำาเขาวตถเสพตดสำาเรจรปจากตางประเทศ รวมทงชวยประหยดคาใชจายดานยาและคารกษาของประเทศอยางมหาศาลตอป และในอนาคตหากสามารถขยายการผลตสการสงออกไปยงประเทศเพอนบาน กจะสามารถนำารายไดเขาประเทศไดอกสวนหนง

นพ.วนชย สตยาวฒพงศ เลขาธการฯ อย. กลาวตอไปวา สำาหรบโครงการแรก

ตามบนทกขอตกลง จะดำาเนนการวจยและพฒนาสตรเพอการผลตยาเฟนตานล ซเทรท แบบฉด (Fentanyl citrate injection) ซงเปนยาเสพตดใหโทษในกลมโอปออยดทมการใชในปรมาณมาก และมแนวโนมสงขน ใชบรรเทาอาการปวดปานกลางถงรนแรง เปนทางเลอกใหกบแพทยสงใชแกผปวยในกรณทแพยามอรฟน เพทตดน รวมทงสามารถใชรวมกบยาระงบความรสกเพอการผาตด ตลอดจนใชบรรเทาอาการปวดหลงผาตด ซงในขณะนยงตองนำาเขายาดงกลาวมาจากตางประเทศทงหมด ซงหากประเทศไทยสามารถผลตไดเอง จะทำาใหมราคาถกลง ลดขนตอนและระยะเวลาการนำาเขา ลดความเสยงของการเกดการขาดแคลนยาจากปจจยตางๆ รวมทงลดการสญเสยเงนตราไปยงตางประเทศ อนจะนำาพาประเทศชาตไปส “ความมนคง มงคง ยงยน” ตอไป

Page 35: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

35

เนอทราย Axis porcinus

ประทปดวงแคคณะวนศ�สตรมห�วทย�ลยเกษตรศ�สตร

เนอทรายเคยเปนสตวปาสงวนหนงในเกาชนดของประเทศไทยตามพระราชบญญตสงวนและคมครอง

สตวปา พ.ศ. 2503 แตหลงจากทมการศกษาวจยและเพาะเลยง จนมการเพมจำานวนประชากร แลวนำาไปปลอยกลบคนสธรรมชาตไดสำาเรจ กไดมการถอนชอออกจากสตวปาสงวนของไทย ในพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. 2535

35ตลาคม 2560

หองภาพ สตวปาไทย

Page 36: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

36ตลาคม 2560

สงคำาตอบมารวมสนกไดท กองบรรณาธการสาระวทย ฝายเผยแพรวทยาศาสตร สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถ.พหลโยธนต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120 หรอสงทางโทรสารหมายเลข 0 2564 7016 หรอทาง e-mail ท [email protected] อยาลมเขยนชอ ทอย มาดวยนะฮะ

หมดเขตสงคำาตอบ วนท 30 ตลาคม 2560คำาตอบจะเฉลยพรอมประกาศรายชอผไดรบรางวลในสาระวทย ฉบบท 56 สำาหรบของรางวล เราจะจดสงไปใหทางไปรษณย

บ�นนกคด

ปญหาประจำาฉบบท 55

ในวนท 26 ตลาคม พ.ศ. 2560 น จะมพระราชพธถวาย พระเพลงพระบรมศพพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช นอกจากความอาลยแลว เหมยวเชอวาพวกเราคงรสกไมตางกน คอรสกนอมสำานกในพระมหากรณาธคณของพระองคอนหาทสดมได ทผานมาพระองคพระราชทานความชวยเหลอพสกนกรชาวไทยผานโครงการในพระราชดำารหลายโครงการมาโดยตลอด เพอเปนการเทดพระเกยรตพระเกยรตพระอจฉรยภาพทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของพระองค เหมยวขอใหคณ ผอานชวยบอกชอโครงการในพระราชดำาร 9 โครงการ ทปรากฏในภาพประกอบดานลางนมาหนอยฮะ

รางวลประจำาฉบบท 55

รางวลท 1

ผาพนคอผาฝายมดยอม จำานวน 1 รางวล

รางวลท 2

กระเปาเครองเขยนผาใยกญชง

จำานวน 1 รางวล

รางวลท 3

ชดของขวญนกบนทก

(สมดโนต+ดนสอ)

จำานวน 3 รางวล

ปญหาฉบบทแลว จากรปถายของเหมยวกบนอง คณผอานเหนไหมฮะวา เราดคลายๆ กนแตกมความแตกตางกนอยบาง ตรงสตา สขน ลวดลาย ลกษณะและความยาวของหาง ซงสงทกำาหนดใหเรามรปลกษณทแตกตางกนนกคอ ดเอนเอ นนเองฮะ

รายชอผโชคดทไดรบรางวลประจำาฉบบท 54รางวลท 1 กฟตเซต Is it me? ไดแก ด.ญ.ณฐธยาน ทพยผอง คณรงสมา วงศธนทรพย

รางวลท 2 พวงกญแจ สวทช. ไดแก คณสรส สลญชปกร คณสมรลกษณ แจมแจง

รางวลท 3 สมดโนต I love science ไดแก ด.ญ.ณชาพร กรชวลตสกล

36 ตลาคม 2560

Sci Quiz

Page 37: สาระวิทย์ ฉบับที่ 55 , ตุลาคม 2560

37 ตลาคม 2560ตลาคม 2560

http://www.worldsciencefestival.com/wp-content/uploads/2011/11/ask_brian_greene_quantum_mechanics_and_string_theory.jpg

ใบสมครสมาชก

สทธพเศษสำ�หรบสม�ชก

ไดรบ e-magazine สาระวทย อยางตอเนองทางอเมลโดยไมเสยคาใชจายใดๆ

ซอหนงสอของ สวทช. ลด 20% ทศนยหนงสอ สวทช.

หม�ยเหต 1. ทานสามารถสงไฟลหรอถายเอกสารแบบฟอรมนเพอใหทานอนทสนใจ

สมครเปนสมาชกได

2. โปรดสงใบสมครกลบมายงกอง บ.ก. ตามทอยขวามอ หรอทางโทรสาร

หรอทางอเมล

ส�ระวทย เปนนตยสารอเลกทรอนกส (e-magazine) รายเดอน มจดประสงคเพอเผยแพรขอมลขาวสารและความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทงของไทยและตางประเทศ ใหแกกลมผอานทเปนเยาวชน และประชาชนทวไปทสนใจในเรองดงกลาว โดยสามารถดาวนโหลดไดฟรท www.nstda.or.th/sci2pub/ หรอ บอกรบเปนสมาชกไดโดยไมเสยคาใชจายใดๆ

จดทำ�โดย ฝ�ยเผยแพรวทย�ศ�สตร สำ�นกง�นพฒน�วทย�ศ�สตรและเทคโนโลยแหงช�ต (สวทช.)

ขอความตางๆ ทปรากฏในนตยสารอเลกทรอนกสฉบบน เปนความเหนโดยอสระของผเขยน สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ไมจำาเปนตองเหนพองดวย

ยอยโลกขอมลขาวสารวทยาศาสตรเพ อคณ

ชอ/สกล ......................................................................................................................................................................................................................................................

ทอยปจจบน จงหวด ..................................................................................................................................................................................................................................

โทรศพท ...........................................................................................E-mail (โปรดเขยนตวบรรจง) .......................................................................................................

วฒก�รศกษ� ปวช./ปวส. ม. 6 ปรญญาตร ปรญญาโท

ปรญญาเอก อนๆ ...............................................................................................................................................

อ�ชพปจจบน คร/อาจารย นกเรยน (ชน............) นสต/นกศกษา (ป............คณะ.....................................................)

รบราชการ/พนง. รฐวสาหกจ พนง. บรษทเอกชน ธรกจสวนตว อนๆ..........................................

วนท .........../............./....................

กองบรรณ�ธก�ร ส�ระวทย

ฝ�ยเผยแพรวทย�ศ�สตร สำ�นกง�นพฒน�วทย�ศ�สตรและเทคโนโลยแหงช�ต

111 อทย�นวทย�ศ�สตรประเทศไทย

ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธ�น 12120

โทรส�ร 0 2564 7016

e-mail: [email protected]

สมครสม�ชกสงม�ต�มทอยด�นล�ง

นำ�ชยชวววรรธน

We cannot solve our problems with the same thinking we used when we created them.

- Albert Einstien

เราไมอาจแกปญหาของเราดวยวธการคดแบบเดมๆ

ทกอใหเกดปญหาเหลานนขน

- แอลเบรต ไอนสไตน

คำาคม นกวทย

แอลเบรต ไอนสไตน (14 มนาคม พ.ศ. 2422 – 18 เมษายน พ.ศ. 2498)

นกฟสกสทฤษฎชาวเยอรมนเชอสายยว ผคดคนทฤษฎสมพทธภาพ และสมการอนลอลนเกยวกบพลงงานและมวล คอ E = mc2 เขามสวนรวมในการพฒนากลศาสตรควอนตม สถตกลศาสตร และจกรวาลวทยา ไดรบรางวลโนเบลสาขาฟสกสในป พ.ศ. 2464 จาก

การอธบายปรากฏการณโฟโตอเลกทรก

http://worldthatremembers.blogspot.com/2011/03/einstein-and-holocaust.html