Η λέξη "καρναβάλι" προέρχεται από την ιταλική λέξη carne = κρέας + vale = χαίρε. Τελευταία ημέρα κρεοφαγίας. Στα μεγαλύτερα μέρη του

κόσμου, ειδικά στην Αμερική και την Ευρώπη, οι άνθρωποι διασκέδαζαν επί μέρες σε καρναβάλια,τα καλύτερα απ`τα οποία είναι στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζίλιας, στους διάσημους εορτασμούς του Mardi Gras στη Νέα Ορλεάνη της Αμερικής, στην Ιταλία και στην Ελλάδα. 

Ανάλογη με την λατινική λέξη Καρναβάλι είναι και η ελληνική λέξη Αποκριά.

Απόκριες ονομάζονται οι τρεις εβδομάδες πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή. Σήμερα, όμως Αποκριά ονομάζεται ιδιαίτερα η Κυριακή της πρώτης (μικρές απόκριες, της Τυροφάγου) και η Κυριακή της δεύτερης και τρίτης βδομάδας.

Ονομάστηκε έτσι, επειδή τη περίοδο αυτή, συνηθίζεται να

μην τρώνε κρέας οι Χριστιανοί, δηλαδή «να απέχουν από κρέας».

Λέγεται επίσης απόκριες, Απόκρεω, της Τυροφάγου, γιατί την εβδομάδα αυτή τρώνε μόνο γαλακτοκομικά και όχι κρέας, για να προετοιμαστούν σιγά -

σιγά για τη νηστεία της Σαρακοστής.

• Γενικά, όταν αναφερόμαστε στο καρναβάλι, εννοούμε εκείνη τη λαϊκή εορταστική εκδήλωση, μεταμφιεσμένων ανθρώπων που φορώντας ή όχι μάσκες διασκεδάζουν στους δρόμους τραγουδώντας, χορεύοντας, πίνοντας, ξενυχτώντας, πειράζοντας τους άλλους, λέγοντας αστεία και βωμολοχίες καιγενικά κάνοντας πράγματα, που σε άλλες περιπτώσεις δεν θα έκαναν.

ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΟΥ:Οι απαρχές του καρναβαλιού μας οδηγούν στην αρχαία Ελλάδα,που από το μεσοχείμωνο μέχρι την Άνοιξη τελούντο

προς τιμή του Διόνυσου ή Βάκχου περνούσαν οι Διονυσιακές ή Βακχικές γιορτές.

Ο Διόνυσος ήταν ο κατ’ εξοχήν θεός των λαϊκών στρωμάτων, προστάτης του αμπελιού και του κρασιού, σύμβολο της χαράς

της ζωής και του αχαλίνωτου κεφιού.

Στην διάρκεια των διονυσιακών γιορτών οι οπαδοί του Διονύσου φορούσαν δέρματα ζώων, άλειφαν το πρόσωπό τους με την

τρυγία (κατακάθι του κρασιού) και στεφανώνονταν με κισσό, το αειθαλές ιερό φυτό του Διόνυσου και προσπαθούσαν να έχουν

την μορφή Σατύρων που έμοιαζαν με τράγους.

Σήμερα στην Ελλάδα τις μέρες αυτές γίνεται το έθιμο του γλεντιού, γυρνούν στους

δρόμους οι άνθρωποι μεταμφιεσμένοι, μικροί και

μεγάλοι, μπαίνουν στα κέντρα, πίνουν, χορεύουν

και πειράζονται.

Η περίοδος της «Αποκριάς» διαρκεί 3 εβδομάδες και λέγεται «ΤΡΙΩΔΙΟ»= Τρεις Ωδές:

ΠΡΩΤΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: Αρχίζει από την Κυριακή του <<Τελώνη και του Φαρισαίου>> που λέγεται και «προφωνή-

προφωνέσιμη». Δηλαδή διαλαλούσαν για την έναρξη της εορτής.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: Αρχίζει από την Κυριακή <<του Ασώτου>> και λέγεται «αμολυτή» και «κρεατινή» γιατί τρώνε κρέας και ειδικά την «τσικνοπέμπτη», που γίνονται γλέντια,

χοροί, άσεμνα τραγούδια κλπ.

ΤΡΙΤΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: Αρχίζει από την Κυριακή της απόκρεω και τη λένε «τυρινή», γιατί έτρωγαν γαλακτοκομικά προϊόντα.

Μετά από τις 3 εβδομάδες, αρχίζει η «Σαρακοστή» που τελειώνει το Πάσχα..

Διασκέδαση και ξεφάντωμα είναι οι λέξεις που πρωταγωνιστούν τις

ημέρες της αποκριάς στην Πάτρα. Ένα από τα γνωστότερα

καρναβάλια παγκοσμίως ντύνει την πόλη κάθε χρόνο με ζωηρά

χρώματα και την φέρνει κοντά σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας.

Χρονολογείται από τον 19ο αιώνα και ξεκίνησε από έναν απλό

αποκριάτικο χορό. Χαρακτηριστικά στοιχεία του

αποκριάτικου ξεφαντώματος άλλωστε είναι η μάσκα, το

ντόμινο, η πολυτελής μεταμφίεση, το κάψιμο του Καρνάβαλου κλπ.

Παράλληλα όμως ανακάλυψαν και καθιέρωσαν τα "μπουρμπούλια" και το σοκολατοπόλεμο που συναντά

κανείς μόνο εκεί.

Το Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι είναι ένας θεσμός Πολιτισμού και Δημιουργίας,

τον οποίο η Δημοτική Αρχή προσπαθεί κάθε χρόνο να ενισχύει

και να εμπλουτίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Αλλά, η πιο σπουδαία παράμετρος αυτού του θεσμού είναι ο εθελοντισμός, οι

πινελιές του οποίου δίνουν τη διαφορά κάθε χρονιά! Μια πλατιά και

αυθόρμητη προσφορά από ανθρώπους όλων των ηλικιών, που

υποστηρίζουν με πάθος το Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι, το

ενδυναμώνουν με αβίαστη και πληθωρική αγάπη, το πλουτίζουν με πρωτότυπες ιδέες και το βοηθούν

ουσιαστικά με εθελοντική προσφορά εργασίας σε κάθε βήμα του, σε κάθε

εκδήλωσή του!Το Ρέθυμνο, μέσα από το Ρεθεμνιώτικο

Καρναβάλι, προβάλλει την ιδιαίτερη ταυτότητα του ανθρώπινου

δυναμικού του και αναδεικνύει την μακραίωνη ιστορία του και την

πλούσια παράδοσή του.

• Το Ξανθιώτικο Καρναβάλι είναι από τα πλέον φημισμένα στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Εξαιρετικά φαντασμαγορικό είναι το καρναβάλι της Ξάνθης όπου διεξάγεται σε Latin ρυθμούς. Εκτός από την παρέλαση με τα άρματα, γίνονται θεατρικές παραστάσεις που υποδηλώνουν την παράδοση και τον πολιτισμό του τόπου. Ένα τοπικό έθιμο της Ξάνθης είναι το κάψιμο του "Τζάρου" την τελευταία Κυριακή, στην γέφυρα του ποταμού Κοσύνθου μέσα σε φαντασμαγορική ατμόσφαιρα από πυροτεχνήματα.