хүүхдийн эко эмгэг зүй 201121

Бид энэхүү сэдвийн хүрээнд ургийн халдвар болон зэрэмдэг төрүүлөгч хүчин зүйлсүүдийн тухай үнэн бодитой мэдээлэл цуглуулж зөвлөмж бэлтгэх

Хүний амьдарлын өдөр тутмын хэрэглээ болсон зүйлсийн хүүхдэд үзүүлэх хор хөнөөлийн тухай дэлгэрэнгүй мэдээлэл олж авах

Тодорхой баримт цуглуулах

Сүүлийн 10 жилд улсын хэмжээнд 407 ггаж хөгжилтэй хүүхэд бүртгэгдсэнээс 186 нь хөдөө орон нутгаас илэрсэн байна. Ө.х 1000 амьд төрөлтөд 2,7%тай байна.

Хүүхдийн төрөлхийн гажиг үүсгэгч хүчин зүйл юм. Энэ нь жирэмсэн байх үед хүрээлэн буй орчноос нөлөөлдөг бөгөөд архи, тамхи, эм гэх мэт зүйлс байж болдог.

1957-1961 оны хооронд Европод эмгэнэлтэйгээр 10,000 хүүхэд богино мөчтэй төрж байсан.

Тэдгээр эхчүүд жирэмсний эхэн үедээ өглөөний бөөлжилтийн үед үүсэх дотор муухайрах, огихыг намдаах зорилгоор хөнгөн тайвшруулах эмийг уудаг байжээ.

Кокайн нь төрөлтөд маш аюултай. Учир нь ургийн түлхэлтийг үүсгэн аяндаа зулбалтын шалтгаан болдог. Кокайны нөлөө нь хөхүүл хүүхдэд гадаад орчинд амьдрах хугацаандаа нөлөө аваагүй хөхүүл хүүхдээсээ илүү уймраа, будлиу мөн 1 зүйлийг дагнан хийн чадваргүй байдаг байна.

Эцэг нь кокайн хэрэглэсэн бол үр хөврөл мөн цочирддог яагаад гэвэл кокайны

холбох салаа эр бэлгийн эстэй холбогддог.

Угаарын хий эхэсийн дотогшоо орж урагын цусан бөмбөлөгийн молекул хүчилтөрөгчтэй хангалттай хүрэхээр холбогдохоос урьдчилан сэргийлдэг.

Жирэмсэн эмэгтэй өдөрт 1 эсвэл 2 архины төрлийн зүйл уух эсвэл төрөхийн өмнөх цусан хангамж өөрчлөгдөх чухал үед ганцаараа байх зэрэг нь төрөөгүй байгаа хүүхдэд нь Fetal alcohol syndrome буюу Урагт архинаас үүсэх хамшинж (архидалтын урхагт хөврөлийн эмгэг) бий болгох эрсдэлтэй.

Жижиг толгойХавтгай нүүр мөн хамарНарийн уруулТөрөлтийн өмнөх болон дараах өсөлт удаанОюуны хомсдолтой

Эмийг жирэмсэн эх урагт нөлөөлөх талаас нь дараах маягаар ангилдаг.

A- жирэмсэн эхэд хийгдсэн судалгаагаар урагт сөрөг нөлөө (teratogen)гүй болох нь тогтоогдсон

B-амьтанд хийгдсэн судалгаагаар урагт сөрөг нөлөө үзүүлээгүй боловч жирэмсэн эхэд судлагдаагүй

C-амьтанд хийгдсэн судалгаагаар урагт нөлөө үзүүлсэн харин жирэмсэн эхэд судлагдаагүй

D-жирэмсэн үед хэрэглэхэд урагт сөрөг нөлөөтэй байж болох нь илэрсэн.Амьдарлын заалтаар хэрэглэнэ.

X-хүн болон амьтаны аль алинд нь урагт сөрөг нөлөөтэй байж болох нь илэрсэн. Хэрхэвч ж.э хэрэглэж болохгүй

NR –урагт хэрхэн нөлөөлөх нь судлагдаагүй.

Эм Эмнэлэгт хэрэглэгдэх нь Урагт үзүүлэх эрсдэл

Алкилжлагдсан хордуулагч эм

Хорт хавдарын хими эмчилгээ Өсөлтийн саатал

Аминоптэрин Хорт хавдарын хими эмчилгээ Араг яс болон уураг тархины гаж хөгжил

Coumadin-ы гаралтай Мээнэгийн уналтын өөрчлөлт Жижиг хамарСонсох хязгаарын алдагдалЯсны гажигСохор

DES Дутуу төрөлт давтагдахын эсрэг

Үтрээний хавдарҮтрээний хүнхэр булчирхайтах

Dilantin Мээнэгийн уналт Сэтэрхий уруул, цоорхой тагнайЗүрхний гажигЖижиг толгой

Accutane Хүнд эгзэгтэй батга Цоорхой тагнайЗүрхний гажигХэвийн бус сэрээ булчирхайНүдний гажигУураг тархины гаж хөгжил

Progesterone-ы сорилын бүлэг

Жирэмслэхээс хамгаалах Зүрх судасны өөрчлөлтЭмэгтэй бүтцэд эр шинж илрэх

Төрөхөөс өмнө болон төрөх үед халдвар авч өвчлөхийг эхийн умайд авсан халдвар буюу ургийн халдвар гэнэ. Тэдгээрийг TORCH гэж товчлон нэрлэдэг. Т-токсоплазмоз О-бусад |тэмбүү, сүрье, салхин цэцэг, гепатит, коксаки,

ЭХО вирус, ДОХ-ын вирус гэх мэт|

R-улаанууд C-цитомегали H-хомхой.

Токсоплазмоз эгэл биетээр үүсгэгдэнэ. Цусаар халдварлана.

Хожуу хүндрэл нь тархины эмгэгшил, оюуны хомсдол, тархи усжих, таталт, нүдний болон булчирхайн эмгэг үүснэ.

Урьдчилан сэргийлэлт: Жирэмсэн үед муурнаас хол байх, махыг сайн болгож, ногоог арилгахдаа бээлий өмсөж сайн угааж хэрэглэх, буцалгаж ариутгаагүй сүү хэрэглэхгүй байх зэрэг юм.

Уг өвчнийг анх 1981 онд гомосексуалист эрэгтэйчүүдэд оношлосон. 1983 онд уг өвчний үүсгэгч ретровирусийг нээсэн. 1985-1986 онд дархлал хомсдлын вирус 1,2 нээсэн.Халдвар ихэсээр, цусаар болон төрөх замаар халдана. ДОХ-ын вирус Т-лимфоцитуудыг гэмтээнэ.

РНК вирусээр үүсгэгдэнэ, цусаар халдвар дамжина.

Төрөлхийн улаануудын хам шинж нь хэдийгээр хүүхэд насны хөнгөн өвчин боловч олон тооны төрөлхийн согог дүлийрэх, сохрол, зүрхний гажиг, сэтгэцийн доройдолтой хүүхэд төрдөг байна.

Гаж хөгжлүүд: Хэрэв эх нь жирэмсний эхний 1-2 сард өвчилсөн бол халдвар авсан хүүхдийн 50-80%, 2-3 сартайд өвчилсөн бол 15-30%, түүнээс хожуу өвчилсөн бол 3-8% нь дүлийрдэг.

Вирусээр халдварладаг, нүүрээр нь эрвээхэй хэлбэрийн улайлт тууран гарч эхэлнэ.Улаанууд өвчин хүүхдэд нэг их хүндрэл өгдөггүй. Ихэвчлэн 3 хоногийн дараа алга болно.

Цитомегалийн вирусаар гэмтсэн эс томордог учир ингэж нэрлэжээ. Герпесын бүлгийн ДНК вирусаар үүсгэгдэнэ. Цусаар болон өгсөх замаар халдвар тархана.

Цитомегали вирусын халдвар авснаа єєрєє мэдэх бараг боломжгvй.

“Цитомегаловирусын халдварт өвчин” гэсэн оношийг  зєвхєн бэлгийн замын өвчний эмч,  эсвэл арьс єнгєний эмч л тавьдаг.

Эх нь цитомегалитай тохиолдлын 30-40%-ä óðàã õàëäâàð àâ÷ , òýäãýýðèéí 15% íü ºâ÷èëäºã.

Хожуу үеийн хүндрэлүүд: Дүлий, сохор, тархины шохойжилт, тархины эмгэгшил, элэгний хатуурал, гэдэс, бөөр, дотоод шүүрлийн булчирхайн төрөлхийн өөрчлөлт, хавдар, дархлаа дарангуйлагдсан тохиолдолт өвчин идэвхжих .

Герпес симплекс вирусийн 1,2 төрлүүд байдгаас 2 нь нярай үед өвчин үүсгэх нь илүү, халдвар цусаар болон бэлгийн замаар дамжина.

Нууц үе нь 4-20 хоног. Төрөхөөс өмнө халдвар авсан тохиолдолд дутуу төрөлт, хатгалгаа, нүд, тархины үрэвсэл, цусархаг хамшин, шарлалт, элэг дэлүү томрох шинжүүд илрэнэ. Мөн бөөрний дутагдал үүсч болно.

Хожуу үлдэц нь: сохор, дүлий, тархины эмгэгшил, сэтгэц хөдөлгөөний хоцрогдол юм.

Энэ өвчнийг анх МЭӨ 450 онд “тvvхийн эцэг” хэмээн нэрлэгддэг эртний Грекийн гvн ухаантан Геродот анх нээж тэмдэглэн vлдээжээ. Тэрээр vvнийг “херпес” гэж нэрлэсэн нь орчуулбал “мөлхөгч” гэсэн утгатай гэнэ.

Ам, уруул, бэлэг эрхтний уруул дээр загатнасан жижиг бэлцрvv vvсээд аажимдаа өөрөө алга болдог.

Өнөөгийн байдлаар нийт 80 гаруй херпесийн вирусыг олж илрvvлсэн бөгөөд vvнээс 7 нь хvний биенээс илэрчээ. 

Нярай хүүхдийн бөөр 12г, 40-50 см урт, 20-25мм өргөн,12-15мм зузаан бөгөөд 20-25 жижиг дэлбээнцрээс тогтоно. Амьдарлын анхны хэдэн өдөр шээсээр альбумин, хучуур эд ялгардаг. Шээс дамжуулах хоолой 65-70мм диаметртэй харьцангуй өргөн байдаг.

Хөнгөн доргилтууд 80% Язралтууд 20%

Шээс хоригдох Цусаар шээх Шээсний хүчлийн үхжил

1. Монгол улсад гаж хөгжилтэй хэдэн хүүхэд одоогийн байдлаар бүртгэгдсэг вэ?

2. Thalidomide-ын анхны онош юу байсан бэ?

3. Ургийн өөрөө түлхэлтийг үүсгэдэг хүчин зүйл юу вэ?

4. Тамхи таталтын үр дүнд үүсэх 3 төрлийн төрөлт

5. Архины синдромыг англиар юу гэдэг вэ?

6. Герпесийг анх хэн нээсэн бэ?

7.Улаанууд өвчний улмаас үүсэх хамгийн элбэг нөлөө юу вэ?

8.Оношийг нь арьс гоо сайхны эмч, бэлгийн замын халдварт өвчний эмч тавьдаг өвчин

Бид хүүхэд төрөхөөс өмнөх хугацаанд эхийн хэвлийд байх үедээ гол төлөв зэрэмдэг үүсгэгчийн нөлөөн дор гаж хөгжилтэй төрдөг байна. Ургын халдвар нь эхийн өвчнөөс хамаарч өөр өөр байдаг ба эхийн хүүхэд олохоос өмнөх амьдарлын хэв маяг, буруу зуршил зэрэг нь үндсэн шалтгаан нь болдог.

Жирэмслэхээс өмнөх 3-6 сарын хооронд эмээ уухаа зогсоох

Хорт зуршилаасаа татгалзах

Архаг өвчнөө эмчлүүлээд эмчилгээний хор гарсны дараа хүүхэдтэй болох

Хүнсний ногоог бэлтгэхдээ бээлий өмсөх

Хүнсний бүтээгдэхүүнийг сайн болгож хэрэглэх

Хүүхэдтэй болохоор шийдээгүй тохиолдолд хамгаалат хэрэглэх \эм тийм ч сайн арга биш\