Avrupada borç krizi ve küresel piyasalar 2013

AVRUPA BORÇ KRİZİ VE

KÜRESEL PİYASALAR

PROF. DR. HAVVA TUNÇ

Avrupa Merkez Bankası piyasanın nakit ihtiyacına cevap vermesine rağmen Borç Sorunu AB ülkelerini sarsmaya devam ediyor.Çözüm?

Vladimir Makovsky – Banka Krizi (1846)

Küresel Piyasalar- Avrupa Birliği

2007 Sistemik Finans Krizin ekonomiler üzerinde daraltıcı (durgunluk yaratıcı) etkisi ve AB ülkelerindeki meali Borç sorunu.Türkiye Ekonomisindeki meali İşsizlik ve küçülme.

Avrupa Borç Krizi

Avrupa Borç Sorunu, Finansal Krizin devamı değil krizin Avrupa ekonomilerindeki çözülmesidir.

27 üyeli Avrupa’da Toplam devlet borç açmasının piyasadaki meali BORÇ KRİZİ

Dünya Borç Sorunu Dağılımı

Japonya toplam borçlarının GDP içinde payı % 219. Amerika’nın toplam borçlarının GDP içindeki payı %107. Avrupa Birliği ülkelerinin ortalama toplam borçlarının GDP içindeki payı % 96.

Piyasanın Kriz Algısı

Amerika ve Japonya’nın borç

durumu finans piyasalarınca kriz olarak algılanmamasına rağmen Avrupa için kriz olarak algılanmaktadır.

Borç Sorunu Çözmek Üzere:G20(ECB)

Avrupa Borç Sorunu

Bugün burada Avrupa yaşanan borç sorunun neden bir kriz olarak algılandığı, Borçların nasıl bu seviyeye geldiği Avrupa ülkelerinin bu borç yükünden neden çıkamadıkları ve Avrupa Merkez Bankasının (ECB) sorunu çözmede neden yetersiz kaldığı sorularına cevap bulmaya çalışılacaktır.

Borçların Etkin Kullanılmaması Avrupa ülkeleri aldıkları borçları-kaynaklar etkin kullanmamışlardır. Diğer

bir deyişle alınan borçlar gelir yaratıcı alanlara

harcanması gerekirken ücret, sağlık ve eğitim harcamaları emlak sektörü gibi cari harcamaların

finansmanında kullanılmıştır. Kötü Performans

Borçlanma Maliyeti Düşük

Finansal piyasalarda borçlanma maliyetinin( faiz oranı) düşük olması borçlanmayı cazip kılmıştır.

Her alınan borcun çevrilebilmesi ve ek giderlerin finansmanı için bir diğer borcun alınmasını gerekli kılmıştır.

AB Ülkelerin Ekonomik Görünümü

Avrupa Birliğinde Borçlu olan Devlettir.

Borçlar ödenemediği zaman devletler iflas edecektir.

Şirketler nasıl iflas ediyorsa öyle.

Borç Sorunu İktidarları Sarsıyor

Borç Sorunu siyasi iktidarlarda sarsıntı yarattı. İtalya’da kurulamayan hükümet komedyenin oyları toplaması, Yunanistan’da istifa eden hükümet gibi örnekleri çoğaltmak olası

Ekonomik kriz siyasi iktidarları sarsıyor.

Maastrciht Anlaşması ve Kriterler

Avrupa Ekonomileri Maastrich anlaşması gereği toplam borç miktarının ve bütçe açığının ülke GSMH içindeki payının sırasıyla yüzde 60 ile yüzde 3’ü aşmamalı kuralını bir tarafa bırakmış gibi gözüküyorlar.

Avrupa Borç Kriz Göstergesi

Çevrilecek Borcun/GDP (%): Yunanistan(18),

İtalya(11),Portekiz(8),İspanya(7,8),İspanya(6),İngiltere(5.8), Fransa(4.8),Almanya(4.6)dır.

Avrupa Borç Kriz Göstergesi

Kamu Borcun/GDP (% ):

Yunanistan(143),İtalya(119),Belçika(97), İrlanda(96),Portekiz(93), İspanya(60), Fransa(82),Euro alanı(85), AB-27(80).

Avrupa Borç Kriz Göstergesi

Bütçe Açığı/GDP (% ):  

Yunanistan(10.5),İtalya(4.6),Belçika(4.1), İrlanda(32.4),Portekiz(9.1), İspanya(9.2), Fransa(7),Euro alanı(6), AB-27(6.4).

Sıkı Maliye Politikası Out? AB üye 27 ülke ve başta Borçlu ülkelerde ücret indirimleri, vergi oranlarındaki artış, çalışma sürelerinin uzatılması, kamuda çalışan sayısının azaltılması gibi önlemleri içeren sıkı maliye ve para politikalarının

uygulanması %30’lara varan işsizliğe artan halk tepkileri hükümetleri zorlamaktadır. Değişen ve kurulamayan hükümetler. IMF yeşil ışık yaktı gibi. Neye

mi?

Borcun silinmesi ve ötelenmesi

AB borçlu iflas eden ülkelere Yunanistan İspanya vs hepsine çözüm üretti. Kurtarma ve yardım.

Güney Kıbrıs’da halkların parası gasp edildi(%40) ve buna çözüm denildi. Yanlış çözümler sistemin kırılganlığını artırır.

Ve Altın satışları yapılacağı ile altın fiyatlarındaki düşüş.

Piyasaların nakit ihtiyacı Amerika Merkez Bankası(FED) tarafında karşılanmıştır.

Aralık 2011- Mart 2012 döneminde Avrupa Merkez Bankasının (ECB) 1 trilyon Euro piyasa vermesi ile piyasalar rahatlamıştır.

Merkel ve Sarkozy ECB piyasaya daha çok para vermesini istememektedir ve gözler IMF çevrilmiştir.

Borçlanmanın maliyeti yükselince

Sistemik Finansal Krizden etkilenen kredi ve finans kuruluşlarının risk priminin yükselmesi,

kredi maliyetini (faiz oranı) yükseltti.

Ve borçlanma ve borcun çevrilmesi zorlaştı.

G.Kıbrıs ile Altın Satışları gündeme oturdu.

Altın onsu 2000 Dolar olacak derken 1400 Dolar altına indi.

Neler oluyor?

Avrupa Borç Kriz-IMF

İrlanda’nın, Macaristan ve Yunanistan’ın IMF ile yaptığı stanby Anlaşması ile piyasalar rahat bir nefes aldılar.

Ancak Yapılan düzenlemeler ekonomilerde düzelme sağlanmadığı gibi hem ekonomik hem de siyasi kargaşa artmaktadır.

Nerde hata yapılıyor.Yoksa çözümsüz mü?

Sıkı Maliye Politikası out!

Harvard Prof.Reinhart- Rogoff “Growth in a time of depth” 2010 paper sonucu sıkı maliye politika refer. Paper Massachusettts Amherst Col. Thomas Herndon testi hocası

Prof.Michael Ash –Robert Pelin tam tersini söylüyor.

Hafta başında açıklandı.

Borçlu ülkelere önerilen sıkı maliye polit.dayanağı fos çıktı.

Avrupa Birliği-IMF

Çözüm olarak düne gelinceye kadar sıkı maliye politikası öneren IMF bile bunun gevşetilmesini önermektedir. Ve piyasanın nakit ihtiyacı karşılanması gerektiği önerilmektedir.

Marshall Planı benden çözüm

II.Dünya Savaşı sonrasında yıkılan Avrupa’nın inşasında ABD tarafında yapılan Marshall yardıma benzer bir yardım Avrupa’yı içine düştüğü bu krizden kurtarabilir.Kime?Halka mı?Şirketlere mi? Devlete mi?

Borç Krizi Euro'nun Değerini Düşürmüyor

Avrupa’daki Borç krizi ülke ekonomileri etkilemesine rağmen Euro’nun değeri üzerinde bir etkisi olmamaktadır.

Euro/Dolar paritesinin 1.19veya 1.2 1 seviyesinde olması gerekirken tam tersi 1.30-1.33 arasında sıkışmıştır. GK ile bu bant 1.26-24 oldu.Daha sonra üstelik faiz oranları sıfıra yaklaşmasına rağmen 1.30-1.31tekrar çıktı.

Avrupa’da bütün bu olanlara rağmen Euro neden değer kaybı göstermemektedir?

Borç Krizin Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkisi

Küresel piyasaları etkisi altına alan sistemik finans krizi ile Avrupa Borç Sorunu Türkiye Ekonomisi büyümenin (%2.2) işsizliğin%20 üniversite mezunu her 5 gençten 4 işsiz.

Çocuk işi sayısı Afrika’ya yaklaşmış.

Küresel Piyasaların Motoru Amerika Ekonomisi

Avrupa Birliğinin borç sorununun üstesinde gelebilmesi, Türkiye ekonomisinin büyümesine ivme verebilmesi işsizliğini azaltabilmesi,ancak Amerika’nın durgunluktan çıkıp büyümesine bağlı. Çin Söylemi yanıltmacadır.

büyümesine