View
1
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Awareness
Bewust van de risico’s tav veiligheid
op een laboratorium.
Willem Reijnders,
Arbo-adviseur VU-AMD
Awareness
Wikepedia:
In de biologische psychologie betekent “awareness” bij mensen of
dieren een waarneming en een cognitieve reactie op een
omstandigheid of een gebeurtenis.
“Awareness” betekent niet noodzakelijkerwijs begrip, maar slechts een
vermogen je ergens van bewust te zijn, iets te voelen of waar te
nemen.
Awareness
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor jezelf, je gezondheid
-Voor het milieu
-Voor de maatschappij, Dual Use van middelen
(misbruik van kennis en materialen)
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor jezelf, je gezondheid
Werken op een lab is gevaarlijker
dan werken in een kantoor.In 1973 was de gemiddelde levensverwachting van
laboratoriumpersoneel 7 jaar lager dan die van “gewone”
medewerkers.
In 2009 is deze levensverwachting voor beide groepen
gelijk.
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor jezelf, je gezondheid
Algemene Maatregelen:
- zorg voor goede opleiding
- geef goede voorlichting
- pas genomen maatregelen op laboratoria toe
- handhaaf gemaakte afspraken
- geef medewerkers verantwoordelijkheden
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor jezelf, je gezondheid
-Werk nooit alleen op een laboratorium bij gevaarlijke
werkzaamheden.
-Niet eten, drinken en roken. Bewaar geen dranken en etenswaren op
een laboratorium.
-Niet met de mond pipetteren.
-Was je handen voor en na het werk en nadat je hebt opgeruimd wat je
gemorst hebt.
-Draag beschermende kleding zoals een labjas, een veiligheidsbril en
draag geen sieraden.
-Voorzie flessen van een duidelijk opschrift.
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor jezelf, je gezondheid
-Laat geen hittebronnen zonder toezicht aan staan, bunsenbranders,
warmhoudplaten, thermoblokken.
-Bewaar geen apparatuur en reagentia op je labtafel en hou je labtafel
schoon en opgeruimd.
-Zet geen reactieve chemicalien (in flessen, erlenmeyers, wasflessen)
op de rand van je labtafel.
-Gebruik een zuurkast wanneer je met vluchtige stoffen werkt.
-Werk nooit met je hoofd in de zuurkast.
-Gebruik de zuurkast niet voor opslag.
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor jezelf, je gezondheid
-Gebruik Material Safety Data Sheets (MSDS) en Chemiekaarten
voordat je met een nieuw experiment begint.
-Lees nieuwe procedures eerst goed door om gevaarlijke onderdelen
op te sporen.
-Analyseer eerder gebeurde ongevallen om herhaling te voorkomen.
-Bescherm niet alleen jezelf maar ook je buurman op het lab.
-Meng geen chemicalien in de gootsteen.
-Informeer altijd andere labgenoten wanneer je van plan bent
gevaarlijke werkzaamheden uit te voeren. Zorg er voor dat iedereen
weet hoe te handelen wanneer er iets mis gaat.
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor jezelf, je gezondheid
-Hou een logboek bij om eventueel achteraf te kunnen reconstrueren
wat er mis ging bij een ongeval.
-Voer huisregels in tav veiligheid. Wanneer er onverhoopt toch iets mis
gaat, leg dan de nadruk op verbetering en niet op schuld.
-Leidinggevenden zijn verantwoordelijk voor veiligheid, maar informeer
ook leidinggevenden over geschikte procedures voor noodgevallen..
-Weet hoe je moet handelen wanneer er iets mis gaat. Waar bevinden
zich de afsluiters van gassen en water. Welke apparatuur moet
uitgezet worden, hoe is de vluchtroute, waar is de opvangplaats. Weet
wie er aanwezig was.
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor jezelf, je gezondheid
-Kijk ontruimingsplannen nog eens na en organiseer
brandblusoefeningen.
-Loop vluchtroutes na.
-Zorg voor EHBO-ers op je afdeling.
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor jezelf, je gezondheid
-Gooi geen gebroken glas in gewone prullenbakken,
schoonmaakpersoneel kan zich verwonden.
-Hou vluchtroutes vrij van obstakels. Laboratoria moeten altijd via 2
verschillende routes verlaten kunnen worden.
-Hou deuren van een compartimentscheiding dicht. Bij een brand kan
rook zich dan niet snel verspreiden en ook zal er geen extra toevoer
van lucht plaatsvinden.
-Doe veiligheidskasten dicht wanneer deze niet worden gebruikt.
-Sluit veiligheidskasten af.
-Gebruik het lab niet als opslagplaats.
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor jezelf, je gezondheid
-Laat elektrische apparatuur keuren en verwijder apparatuur met
ondeugdelijke stekkers en snoeren.
-Leg de werking van de oogdouche uit. Laat deze regelmatig op een
goede werking testen.
-Inspecteer regelmatig de staat van de blusdekens.
-Staat het lokaal alarmnummer op alle telefoons vermeld?
-Wordt blusapparatuur regelmatig gecontroleerd en hangen ze bij de
uitgangen van het lab?
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor jezelf, je gezondheid
-Worden zuukasten regelmatig gecontroleerd op hun werking.
Functioneert de afzuiging/airco in het laboratorium?
-Staan gasflessen op de juiste wijze geborgd? Is bekend welke gassen
gebruikt worden en hoe de gasflessen snel afgesloten kunnen worden
in geval van een calamiteit?
-Zijn alle koelkasten explosievrij uitgevoerd?
-Is er absorbsiemateriaal aanwezig voor het opruimen van gemorste
vloeibare chemicalien?
Awareness
Gevaarlijke stoffen:
Waar werken we mee?
Waar werken we er mee?
Wie werkt er mee?
Wat wordt er mee gedaan?
Hoe werken we er mee?
Awareness
Awareness
Gevaarlijke stoffen: Waar werken we mee?
CBRN:
Chemicaliën
Biologische Agentia
Radiologische stoffen
Nucleaire stoffen
Awareness
Gevaarlijke stoffen: Waar werken we mee?
CBRN:
De overheid is een project gestart onder ziekenhuizen
en universiteiten. Deze instanties zijn verzocht een plan
in te dienen waarin maatregelen worden genoemd om
gebruik van CBRN-stoffen voor terroristische acticiteiten
tegen te gaan..
Awareness
Gevaarlijke stoffen: Waar werken we mee?
CBRN: legitimatie voor dit beleid:
•Toegenomen invloed van terroristische groepen (zoals Al Qa’ida) op de dreiging in Europa
•Aanhoudingen aanslagplegers in Spanje in januari 2008
•Dreiging uit het buitenland professioneler van aard dan home-grown dreiging
•Nederland afgelopen tijd negatief in beeld
•Film Wilders
Awareness
Awareness
Gevaarlijke stoffen: Waar werken we mee?
Oud: Chemicaliën: R&S zinnen
Of chemicalieen gevaarlijk zijn, brandbaar dan wel giftig, bijtend dan wel
kankerverwekkend, kun je zien aan pictogrammen op de pot en aan de R&S-
zinnen. Risc en Safety. Informatie over de R&S-zinnen is op de labs aanwezig.
Nieuw: Globaly Harmonised System, GHS
GHS, voluit Globally Harmonised System of Classification and Labelling of
Chemicals is de nieuwe wijze van indeling, kenmerking en etikettering van
chemische stoffen en preparaten. Het systeem is ontwikkeld binnen de
Verenigde Naties en is gebaseerd op bestaande systemen uit verschillende
delen van de wereld.
Awareness
Gevaarlijke stoffen: Waar werken we mee?
Explosiegevaar Houder onder druk Brandgevaarlijk Brandbevorderend Giftig
Lange termijn
gezondheidsscha
delijk
Schadelijk,
minder giftig
MilieugevaarlijkBijtend
Awareness
Awareness
Gevaarlijke stoffen: Waar werken we mee?
De invoering van GHS in de EU zal gefaseerd gebeuren:
•voor zuivere stoffen wordt het huidige systeem behouden tot 1 december 2010;
voor mengsels en preparaten wordt het behouden tot 1 juni 2015. Het GHS-etiket
mag wel eerder op vrijwillige basis worden gebruikt;
•tussen 1 december 2010 en 1 juni 2015 worden stoffen ingedeeld volgens beide
systemen, maar is het GHS-etiket verplicht;
•vanaf 1 juni 2015 vervalt het huidige systeem van indeling en etikettering en is
enkel het GHS geldig.
Awareness
Gevaarlijke stoffen: Wie werken er mee?
-Laboranten en analisten, technici
-Studenten, aio’s
-Verpleegkundigen en artsen
-Patienten
-Medewerkers logistiek, transport
-Medewerkers fabrikanten
Awareness
Gevaarlijke stoffen: Wie werken er mee?
In alle gevallen is opleiding en voorlichting belangrijk:
-Laboranten en analisten, technici Algemene labvaardigheden, VM
regels, Chemiekaarten
-Studenten, aio’s VMT-regels, brandblusinstructies
-Verpleegkundigen en artsen Kennis van medicijnen
-Patienten Bijsluiters, bijwerkingen
-Medewerkers logistiek, transport Kennis gevarenpictogrammen
-Medewerkers fabrikanten BHV
Awareness
Gevaarlijke stoffen: Wat wordt er mee gedaan?
Chemicaliën: allerlei reacties, explosiegevaar, brandgevaar,
bijtend, giftigheid, oxiderend, milieuschadelijkheid
Biologische agentia cloneringen, milieugevaar, toxinevorming, GGO’s: ML-
I/II/III; risicoklasse 1, 2, 3 en 4, pathogeniteit
Radiologische stoffen Bronnen in CT-apparatuur, PET-scans,
echografie, MRI (magnetisme)
Nucleaire stoffen Uranium in laboratoria als ijkstof voor straling van
gesteenten (VU), Nucleaire geneeskunde, Nucleaire
energie
Awareness
Gevaarlijke stoffen: Hoe werken we er mee?
-Zijn gevaarlijke stoffen veilig opgeborgen?
-Is er een sleutelbeleid? Wie heeft toegang tot
de chemicalien?
-Zijn persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig?
-Is gehoorbescherming aanwezig?
-Veiligheidsbril aanwezig?
Awareness
Gevaarlijke stoffen: Hoe werken we er mee?
-Zijn non-latex handschoenen aanwezig?
-Zijn beschermende handschoenen aanwezig
wanneer met cryogenen wordt gewerkt?
-Staan gasflessen veilig opgeborgen?
-Is apparatuur electrisch goedgekeurd?
-Zijn oogdouches aanwezig?
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor het milieu
Voer gebruikte chemicalien veilig af, gooi niets in de gootsteen:
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor het milieu
Onderzoek of voor milieuschadelijke chemicaliën alternatieven
bestaan.
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor het milieu
Gooi afval in speciaal daarvoor bedoelde containers.
Cytostatica
Sharpsafe Glas SZA-vaten Cytostatica Batterijen
Papier
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor het milieu
Gebruik energiezuinige apparatuur en laat deze elektrisch keuren.
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
-Voor de maatschappij, Dual Use van middelen
(misbruik van kennis en materialen)
Wat is Dual Use?
Onderzoek dat, op basis van de huidige stand van de kennis,
redelijkerwijs kan leiden tot kennis, producten of technologieën
die direct (of indirect) misbruikt kunnen worden door derden
voor de bedreiging van volksgezondheid, landbouw, planten,
dieren, milieu of materie.
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
Als een van de eerste landen ter wereld heeft Nederland een
gedragscode voor Biosecurity. Deze gedragscode voor
onderzoekers is gericht op bewustwording van de mogelijke risico's
van het misbruik van levenswetenschappelijke kennis.
Gedragsregels:
Bewustmaking
Onderzoek- en publicatiebeleid
Signalering en waakzaamheid
Interne en externe communicatie
Toegankelijkheid
Verzending en transport
http://www.knaw.nl/publicaties/pdf/20071069.pdf
Awareness
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
Dual Use van biologische agentia
•Schadelijke gevolgen van het biologisch agens versterken
•De detectie van het biologisch agens onmogelijk maken met de
huidige technieken
•Overdraagbaarheid van het biologisch agens verhogen
•Host range van een biologisch agens vergroten
•Nieuw pathologisch agens maken of een uitgestorven biologisch
agens herontwikkelen
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
Dual Use van biologische agentia
CDC-lijst: (categorie A) CDC=Centers for Disease Control and Prevention
Pokken (Variola major)
Anthrax (Bacillus anthracis)
Pest (Yersinia pestis)
Botulisme (Clostridium botulinum)
Tularemie (Francisella tularenensis)
Virale Haemorarghische koortsen (Lassa, Ebola, Marburg)
CDC-lijst: (categorie B):
Brucella spp.
Burkholderia (pseudo)mallei
Etc.
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
Dual Use van biologische agentia
Voorbeeld biologisch agentia bij de VU:
-GGO's zijn allen aangemeld, labniveau t/m ML-III (HIV)
-Neisseria meningitidis, in gemodificeerde vorm (buiten lab niet
levensvatbaar)
-Salmonella typhimurium: afgezwakte vorm
-Biologische agentia categorie 2 en hoger zijn gemeld bij de
arbeidsinspectie.
Awareness
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
Dual Use van chemicalienChemicaliën Drugsprecusoren
-Categorie 1 aanwezig,
-Phenylacetone, 99+% (amphetamine)
-Piperonal, 99 (amphetamine)
-Ephedrine((-)-) anhydrous (amphetamine)
-Lysergic(-d) acid hydrate, 95% (LSD)
-Categorie 2 aanwezig,
-Acetic anhydride 99 (tientallen liter periode 2000-2008) (heroine)
-Piperidine (PCP/Angel Dust)
-Anthranilic acid, 98+%
Chemicaliën vuurwapens
-Potassium permanganate, 97% (explosieven)
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
Dual Use van chemicalien
En wat dacht u van alle chemicaliën die de
ziekenhuisapotheek herbergt?
Awareness
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
Voorkomen Dual Use van chemicalien
chemicaliën:
-registratie chemicaliën via webwinkel (toezicht op bestellingen)
-uitvoeren bestelblokkade (bij fabrikant en bij gebruiker)
(preventie, beveiliging aan de bron, webwinkel)
-analyse transport, toezicht bij goederenontvangst
-toezicht bij opslaglokaties
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
Sluit laboratoria af of maak ze alleen toegankelijk
voor bevoegden.
Awareness
Awareness
Bewustzijn van veiligheid op laboratoria:
Maak ook andere zaken minder toegankelijk
USB-stick Kasten Computer Firewall Cameratoezicht
Awareness
Veiligheid is niet per ongeluk
Recommended