Başarısız Çocuk Yoktur “ Farkı Yaratan Farktır”

Başarısız Çocuk YokturBaşarısız Çocuk Yoktur““Farkı Yaratan Farktır”Farkı Yaratan Farktır”

DOÇ.DR. TURGAY BİÇERDOÇ.DR. TURGAY BİÇER

İstanbul, 2005İstanbul, 2005

Bilgeler Diyor Ki

Yeteneğin Seni Buraya Getirdi

Karakterinse Burada Tutacak

« Doğu Atasözü

ÇEVRE

Neredeyiz? Nereye Gidiyoruz?

Şimdiki DurumDuyguDüşünceDavranış

Arzu edilen durumDüşünceDavranışDuygular

BALIK MI HASTA SU MU KİRLİ?

PROBLEMİ YARATAN DÜŞÜNCEYLE ÇÖZÜME ULAŞILAMAZ

EINSTEIN

ÖĞRENMEKTEN KİM ÖĞRENMEKTEN KİM SORUMLU?SORUMLU?

JOHN GRINDER

ÖĞRENCİ % ?ÖĞRETMEN %?

ÖĞRENCİNİN SAHİP OLDUĞU KAYNAKLARI(Göz- Kulak- Burun- Koku- Tat- Dokunmak-hayal gücü)ETKİLİ KULLANDIRMAYI ÖĞRET VE İŞİ KOLAYLAŞTIR.

ÖĞRENMENİN GİZEMİ

KONUYU KOLAYLAŞTIR VE SADELEŞTİR

ÖĞRENCİYE KENDİNİ İYİ HİSSETTİR

ÖĞRENCİYE KONUYU EĞLENCELİ BULSUN

ÖĞRENMENİN KOLAY VE EĞLENCELİ OLDUĞUNA İNANDIR. BUNUN İÇİN DE

GÖSTER

ANLAT

HAYAL ETTİR

YAPTIR

FARKLI BOYUTLARA VE AÇILARA GÖTÜR

ÖĞRENCİNİN TAMAMLAMASINI İSTE

ÖĞRENMENİN GİZEMİ

NEYİN OLACAĞINI YAPTIR, SÖYLE, GÖSTER

NEYİN OLMAMASI GEREKTİĞİNİ DEĞİL.

ÖĞRENMENİN GİZEMİ

ÖĞRENMEYİ ÖĞRET,

ÖĞRENMEMEYİ DEĞİL

ÖĞRENMENİN GİZEMİ

149162536496481100

NE KADARINI

HATIRLAYABİLİYORSUNUZ?

ÖĞRENMENİN GİZEMİ

1-2-3-4-5-6-7-8-9-10’UN

KARELERİ ASLINDA

ÖĞRENMENİN GİZEMİ

ÖĞRENCİYE HER ZAMAN

NE OLURSA OLSUN

KENDİNİ İYİ HİSSETTİR

Direnç doğru yolda olmadığımızı

göstermektedir

T.O.T.E. Model T : Test - Hedef

O : Operate - Eylem

T : Test - Kontrol Et

E : Exıt - Çık

Doğal Öğrenme Deneyimleri

Yürümeyi, koşmayı

bisiklete binmeyi

nasıl öğrendiniz?

Metaforik anlatım…

• Eğitim, okul, öğrenci, hata, kazanmak, kaybetmek, öğretmen,hayat, dostluk,…

• .Benim için

……………………..sanki, ………………………………………………………………….Çünkü,……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Öğrenmek;İşe yaramıyorsa,zorlaştırılmışsa,

isteği karşılamıyorsa,karışıksa,

ilginç değilse,

zorlaşıyor

Çocuklar, Öğrenme İle

Kötü Deneyimler Yaşayınca, Öğrenme Zorlaşıyor

Olumsuz DuygularBireyin İkincil Kazançlarıdır.

Ve Güçlü Bir Enerji Kaynağıdır

DİRENÇ;

Korku Ve Kaygı Demektir

Direnç doğru yolda olmadığımızı

göstermektedir

Öğrenmek…

Bir dizi Nörolojik ve davranışsal süreçler durumudur. Öğrenmek doğal bir durum ve

olgudur.

Öğrenememek, aslında mucize ve ilginçtir

Öğrenirken…

Önce, Gördünüz, Duydunuz, Hissettiniz,

Sonra, İstediniz Ve Denediniz

Daha Sonra, Deneyerek, Yanılarak, Düzelterek Tekrarla Öğrendiniz

Ve daha sonra, isteseniz de unutamazsınız…

B.A.G.E.L MODEL (Dilts)

• BODY POSTURE

• ACCESSING CUES

• GESTURES

• EYE MOVEMENT

• LANGUAGE PATTERNS

VUCUT DURUŞLARI

TEMSİL SİSTEMLERİ

JESTLER VE MİMİKLER

GÖZ HAREKETLERİ

DİL KALIPLARI

Çocuklar, Öğrenme Şampiyonlarıdır

Öğrenmenin temel olgusu “MERAK”tır

Çocukların Kafasının İçinde Ne Yaptıklarını

Bilirsek İşler Kolaylaşır

Öğrenmek…Öğrenmek…

Yanlış yapamama durumuna gelme

durumudur

NLPNLPNeuro Linguistic Programming

Neuro - - - - - - Beyin, sinir sistemi, duyu organları

Linguistic - - - Dil, Anlam,Semboller

Programming - - Davranışlar

NLP- İLETİŞİM MODELİ

İç temsiller

Durum

Fizyoloji

Bilinçli

Bilinçsiz

Davranış

FİLTRELERGenellenir

Çarpıtılır / Silinir

METAPROGRAMLAR

Değerlerİnançlar

TecrübelerKararlar

NLP (Neuro Linguistic Programming)

NLP bir yüksek performans disiplinidir. İnsanların sahip oldukları ve yarattıkları mükemmellikleri inceleyerek, onların tekrar başkaları tarafından üretilmesine öncülük eden bir Çalışmadır. NLP niçin sorusundan çok nasıl sorusuna odaklanırken farkında olunan süreçlerin yanı sıra farkına varılmayan süreçler doğrultusunda çalışır.

NLP

Çözüm Getiren, İşe Yarayan Öznel Deneyimleri; Öğrenmeyi

Öğrenmekle ilgilenir

Lider Eğitmen

Uyu

m -

Tu

tarl

ık

Ne

İste

diğ

ini

Bil

mek

Du

yusa

l Far

kın

dal

ıkK

azan

mak

Esn

ekli

k

Ön Kabuller

Harita Bölge Değildir. ( Tecrübeler Özeldir)

Her Davranışın Altında Olumlu Bir Neden Vardır(Olumsuz Dahi Olsa)

İnsan Her Zaman Kendisi İçin Doğru Karar Verir (Yanlış Dahi Olsa) İletişim Karşındakinin Ne Anladığıdır.

Başarısızlık Yoktur Yalnızca Deneyimler Vardır.

Ön Kabuller

Birisi Yapabiliyorsa Herkes Yapabilir.

Eğer Olabiliyorsa Birisi Yapmasa da Mümkündür İlgi Neredeyse Enerji Oradadır.

İnsanlar Yeterli Kaynaklara Sahiptir. Ya da Yaratır.

İnsan Mükemmel İşleyen Bir Sistemdir

Farklı Şey İstiyorsan Farklı Şey Yap.

ÖN KABULLER

Herkes Kendisi İçin Doğru Kararları Verir, Yanlış Dahi Olsa

İnsanları Olduğu Gibi Kabul Et, Olmasını İstediğin Gibi Davran.

Anlamak İstiyorsan Yap

Egzersiz : 

1.Bir problem durumu düşün.

2.Probleme ön varsayımlar açısından bak.

3.Tüm dikdörtgenleri tek tek dolaş ve arzu edilen duruma ulaş.

Ön Varsayımları Çalışması

Problem

Harita Bölge Değildir. Olumlu Niyetm

İlgi Neredeyse Enerji Oradadır

Başarısızlık Yoktur

İnsanlar Kendileri İçin Doğru Karar Verirler

Birisi İçin Mümkün Olan Herkes İçin Mümkündür

ÖRNEK

1. Bir problem düşünün2. Kendinizi harika hissettiğiniz bir

anınızı hayal edin3. Problemi tekrar düşünün

4. Şimdi daha heyecanlı bir deneyim düşünün

5. Tekrar problemi düşünün6. Duygularınızı kontrol edin. Şimdi ne

hissediyorsunuz

Başarı Süreci1. Ne İstediğine Karar Ver.

2. Harekete Geç

3. Kontrol Et. Neredesin?

4. Esnek Ol. Amacına Ulaşana Kadar Denemeye Devam Et

Çocuklar, Öğrenme Ve Okul İle İlgili

Güzel Duygular Yaşamalıdır

Yaratıcılık Öğrenme Deneyiminin En Önemli Ve Öznel Olgusudur.

Yaratıcılık Doğal Hazinedir…

EQ (Emotional Intelligence) – DUYGUSAL ZEKA

Mayer Ve Salovey’in Yüksek Duygusal Zeka Kavramının Unsurları :

1) Öz Farkındalık :

Yaşamınıza Değişik Duygular Girip Çıktıkça Bunları Fark Etme Ve Tanıma Yeteneği, Kendinin Farkında Olmak Yeteneği

2) Duygularını Kontrol Etmek Yeteneği :

Yaşamlarındaki Duyguların Akışını Kontrol Edemeyenler, Iq’ları Deha Seviyesinde Bile Olsa Yaşamın İniş Çıkışlarında Zor Günler Ve Bunalımlar Geçirirler, Başkalarına Zarar Veren Duygusal Tepkiler Gösterirler

3) Kendini Motive Edebilme Yeteneği :

Bir İnsanın Zor Görevleri Başarmak Ve Önemli Hedefleri Elde Etmek İçin Yeterli Enerjiyi Ve Gücü Seferber Etmesini Öğrenmesi, Kendisi İçin Uygun Davranışları Üretebilme Ve Tüm Kaynaklarını Kullanabilme İradesini Gösterebilmesi

4) Başkalarının Duygularını Anlama Yeteneği :

(Empati Kurma Becerisi)

İnsan Çevresiyle Bir Bütün Oluşturduğu İçin Uyum Sağlama Ve Olumlu Etkin İletişim Kurabilme Yeteneği Sergilemelidir

5) Başkalarının Duygularını Düzenleme Ve Yönetme Yeteneği :

Liderlik Ve Karizma Becerilerini İçerir

Hedefe Ulaşmanın Sistemi

1. Olumlu ve Gerçekçi Hedef Koy

2. Uygun Mu?

3. Kanıtlarını Kontrol Et

4. Engel Var Mı?

5. Nasıl Yapacağına Karar Ver. Detaylandır.

6. Kaynakların Neler?

7. Nereden Başlayacaksın?

Her Problem Bir Çözümdür...(2)

Bu Problemin Benim / Senin / Şirketin vs. İçin Anlamı Nedir?

Bu Problem Bana / Sana / Şirkete Ne Demeye Çalışıyor? (Problemi Kaynak Olarak Kullanmak)

Ne Yaparsak Çözüm Buluruz? Sence / Sizce Çözüme Ulaşmak İçin Ne / Neler Yapmak Gerekir?

Diyelim x, y, k Yaparsak Çözüme Ulaşılabilir Mi? (Eğer Yanıt “Hayır” İse), Başka Ne / Neler

Yapılabilir?

Her Problem Bir Çözümdür...(3)

En Gerçekçi Olarak Ne Zaman Eyleme Geçeceksin / Geçilmeli?

Diyelim Düşüncelerimizi Uygulamaya Başladık, Gelecekte Bir Sorun Çıkabilir Mi?

(Yanıt” Evet” İse 3’ten Başlayarak Tekrar Sor), Kesin Bir Yanıt Alana Kadar Sormaya Devam Et. Yanıt “Hayır” İse, Çözüme Ulaşılmış Demektir.

Kolay Gelsin...

Her Problem Bir Çözümdür...(4)

Önce Eşleş ve Güven Sağla. Sonra Soruları Sormaya Başla. Karşındaki İnsanı Asla Zorlama. Sezgilerine Güven ve Liderlik Et. Soruları, Merakla, İlgiyle, Duyarlı ve Empatik

Şekilde Sor. Karşındaki Kişiye Her Zaman Cesaret Vermeyi

İlke Edin.

Stratejik Sorular

Sizi Böyle Düşünmeye İten Şey Nedir? Bunun Sizin İçin Anlamı Nedir? Tam Anlamıyla Nasıl? Kim Diyor? Kime Göre, Neye Göre? Farklı Yapan Biri Var Mı? Sizi Engelleyen Şeyler Nedir? Her Zaman Mı? Asla Mı? Hiç Mi? Diyelim Oldu Ne Olur? Yaparsan / Yapmazsan Ne Olur? Yani? “X”in Anlamı “Y” Midir?

% 55Beden Dili

% 38Ses Tonu

% 7Kelimeler

Davranışlarımız beden hareketleri ses ve kelimelerden oluşur. Davranışlarımızın kalitesi bu sistemlerin kalitesine bağlıdır.

Temsil SistemleriTemsil Sistemleri

Görüntüler

SeslerDuygular + Tad ve Koku

Görsel Vısual Vİşitsel Auditory ADokunsal Kınesthetic KKokusal Oldfactory OTadsal Gustatory G

GÖRSEL TİPLER

Görsel Öğreneler

Görüntülerle düşünürler. Hızlı konuşurlar. Göğüs nefesi alırlar. Mimikler belirgindir. Yüksek tempoda konuşurlar. Görsel ağırlıklı cümleler + metaforlar kurarlar. Göz hareketleri yukarıdadır.

MECAZLAR

Şeffaf adam, yüz ruhun aynasıdır, geleceği parlak takım, akla karayı seçmek, gözünde büyütmek, ulaşılmaz adam, yenilmez takım

İŞİTSEL TİPLER

İşitsel Öğrenenler

Sözcükler önemlidir. Orta hızda konuşurlar. Göğüsle diyafram arasından nefes alırlar. Şiir gibi konuşurlar. Gözler kulak hizasında gidip gelir. Sözel şeylere tepki verirler.

Mecazlar

Duymazlıktan gelmek, kulağa hoş gelmek, Bir şey anlatamamak, sesine gıcık olmak, kulak asmamak, leb demeden leblebiyi anlamak.

Dokunsal ÖğrenenlerAğır Ve Yavaş Konuşurlar.Konuşma Araları Uzundur.Az Ve Öz Konuşmayı Tercih Ederler.Cümleler Dokunsal (Hissel) Ağırlıklıdır.Derin Diyafram Nefesi Alırlar.Monoton Bir Tarzda Konuşurlar.Gözler Konuşurken Sağ Alta Bakarlar.

Mecazlar Konuya Dokunmak – Olayın Üstüne Gitmek –

Kanı Isınmak – Konuyu Kavrayamamak – Kontak Kurmak – İlişkiyi Anlayamamak –

Gücüne Gitmek – Akıntıya Kürek Çekmek – Ağırlığını Koymak – Soğuk Duş Etkisi Yapmak

Vücut Duruşları

• Görsel Öğrenenler- Geriye yaslanırlar başlar ve omuzlar yukarıdadır

kısa ve çabuk nefes alırlar (göğüs nefesi)• İşitsel Öğrenenler- Vücut ileri kaykılır baş önde yada yanda omuzlar

arkada, kollar kapalıdır orta hızda nefes alıp verirler.

• Dokunsal Öğrenenler- Omuz ve beden düşüktür. Derin diyafram nefesi

alınır.

MİMİKLER• GÖRSEL

- Gözlerine dokunurlar ya da işaret ederler mimikler göz seviyesinin yukarısındadır.

İŞİTSEL

- Kulak hizalarında işaret ederler, çenelerine ya da ağızlarına dokunurlar.

DOKUNSAL

- Göğüs ya da karınlarına dokunurlar mimikler boynun alt seviyesindedir.

Öğrenme Kalıpları :Görmek

Duymak

Yapmak / Dokunmak

Mode

Örnek Sayısı

Sıklık

Yoğunluk

Dil Kalıpları

Görsel

Gör

Bak

Temiz

Karanlık

Aydınlık

Işık

Gösteri

karışık

İşitsel

DuyİşitSesAhenkGüçlüYüksekGürültüSöyleTiz/Pes

Dokunsal

DokunKavraHissetKatı,AğırKabaİlişkiHafifSıcakSoğuk

GörselTasarlanan GT

İşitselTasarlanan İT

Duygular D

GörselHatırlanan GH

İşitselHatırlanan İH

İşitsel İç diyalog İid

Boş bakmak = Resimlerle düşünmek

Göz Hareketleri

Strateji BulmakStrateji Bulmak

ANA SİSTEMLER

V : Görsel

A : İşitsel

K : Dokunsal

O : Kokusal

G : Tatsal

ALT SİSTEMLER KONU (İÇERİK)

e :dış, I: iç diyalog, t tasarlanan, h:hatırlanan

Alt Sistemler(Deneyim ve davranışları oluşturmada zihinsel alt bloklardır.Alt sistemleri değiştirmek tecrübe ve davranışı da değiştirir)

Görsel

Resimlerin : rengi,Büyüklüğü, uzak-lık Yakınlık, zıt

renkler,Resmin yeri

HareketiNiteliği

Çerçeveli ya da filmin parlaklığı

İşitsel

Sesin yüksekliğiTınısıRitmi

DerinliğiUzaklığıKatkısı

Ara temposusürekliliği

Dokunsal

Duygu ve hislerinYoğunluğu

DokusuKeskinliği

YeriBüyüklüğü

SıklığıDerinliği

Etkili Liderlik…

Önce EşleşSonra

Yönlendir

Güven Yaratırİklimi Sıcak Tutar

Amaca Yöneltir

Robert Dılts’in Değişim, İletişim Ve Düşünce Sistemlerini Açıklayan Modeli

Öz

Çevre

Davranış

Yeterlilik / Kapasite

İnançlar Ve Değerler

Kimlik

Neurological Levels

Mantıksal Düzeyler

Öğrenme Seviyeleri

Kimlik – Kim İnanç / Değerler –Niçin Beceri / Kapasite – Nasıl Davranış – Ne Çevre – Nerede Ne Zaman

Mantıksal Düzeyler • Çevre

Bu Çevrede Güzel İlişkiler Kurulabilir.

• Davranış

Ben İyi İletişim Kuruyorum.

• Yetenek Ve Kapasite

Herkesle İletişim Kurarım, İletişim Kurmak Benim İçin Çok Kolay.

• İnanç

Özgüvenim iletişim kurmamda en büyük desteğimdir.

• Kimlik

Ben Bir İletişimciyim Ve Kendime Çok Güveniyorum.

• Öz

Ben İletişimci Olarak Doğdum / Konuştuğumda Etrafıma Yaradandan Mesajlar Veriyorum

İNANMALISIN...

• Bu Çevre İstediklerimi Bana Verebilir

• İstediklerimi Yapabilirim

• İstediklerimi Yapabilecek Becerileri Öğrenebilir Veya Geliştirebilirim

İnanmalısın...

• İstediklerimi Gerçekleştirebilirim

• Ben Başarılıyım

• Başarı İçin Yaratıldım...

Öğrenme Seviyeleri

1 2

3 4

BilinçsizYeterlilik( Cahillik)

BilinçliYetersizlik(Çıraklık)

BilinçsizYeterlilik( Ustalık )

BilinçliYeterlilik( Kalfalık )

İdeal Öğrenme Durumu

• Rahattır – Sakindir • Keyif alır –Huzurludur • Kendine güvenir - Coşkuludur• Meraklıdır – Enerji doludur• Doğaldır – Almaya hazırdır ( alfa)• İyimserdir

Kaslar RahatDuygular olumludur

Zihin Berrak

A : Ben Kimim Kim ?(Misyon)

B : Meraklarım ve değerlerim Niçin ?(Motivasyon)

C : Yeteneklerim stratejiler ve durumlar Nasıl ?( Haritalar / plan )

D : Ne yapıyorum ? Ne yaptım ) Ne ?Spesifik davranışlar, eylemler – tepkiler

E : Çevrenin – Dış uyanlar Nerede ? Ne zaman?Engeller fırsatlar

Öğrenme Süreçleri…

SONUÇLARI OLUŞTURMAK

1) Olumlu ve gerçekçi amaç / hedef belirle

2) Emin ol. Gerçekten istiyor musun?

3) Kontrol et. Değiştirdiğinde / eğitimden sonra neler olacak

4) Nasıl Yapacağına karar ver.

5) Engel var mı?

6) Kaynaklarını belirle

7) Sorumluluk al, harekete geç

Sorular Yanıtlardır…

• Genellemeler

İhtimal kipi Seni ne alıkoyuyor ?

Gereklilik kipi Yaparsan / ne olur?

Evrensel ölçütler Hiç ? Asla ? Her zaman?

Sorular Yanıtlardır…

• Çarpıtmalar

Karmaşık Eşitlemeler -- X, Y Midir?

Yargı ---- Böyle İnanmana Neden Olan Şey Nedir?

Etki –Tepki --- Ne Yapıyorsun Da Böyle Oluyor?

Zihin Okuma --- Nereden Biliyorsun?

Sorular Yanıtlardır

• Silmeler / Seçicilik

Belirsiz İsimler Kim?Tam Anlamıyla Ne ?

Belirsiz Fiiller Tam Anlamıyla Neler Oluyor?

Kıyas Neye /Kime Göre ?

Hüküm Kim Diyor?

İsimleştirmeler Tam Anlamıyla Nasıl Oluyor?

STRATEJİK SORULAR SİZİ BÖYLE DÜŞÜNMEYE İTEN ŞEY

NEDİR? TAM ANLAMIYLA NASIL? KİM DİYOR? KİME GÖRE, NEYE GÖRE? SİZİ ENGELLEYEN ŞEYLER NEDİR? HER ZAMAN MI? ASLA MI? HİÇ Mİ? DİYELİM OLDU NE OLUR? YAPARSAN NE OLUR? YAPMAZSAN NE OLUR?

DEĞİŞİM STRATEJİLERİ

Zayıf almakGeç KalmakSınıfta KalmakHeyecanlı olmakStres etmekYanlış / HataYapmak

Acele etmek Duygusal olmak

Matematik zor

Yeniden Çerçevelemek : Yeni bir açı sınırları değiştirilebilir.

Hedef ve Amaç Belirlemek

1) Olumlu Bir Sonuç Ortaya Koyun.

2) Gerçekten İsteyip İstemediğinizi Kontrol Edin.

3) Sonuçta Ne kazanacağınızı Tespit Edin.

4) İsteklerinizi Spesifik Hale Getirin.

5) Engelleri Ve Kaynaklarınızı Belirleyin

6) Sorumluluk Alın, Harekete Geçin

EğitimÇocuğu özgürleştirmelidirKişiye kendi olma şansı tanımalıdırKişiye özel olmalıdırYeteneklerini geliştirme imkanı vermelidirYaşamı sevdirmeli, ilham vermelidirYaratıcı ve yenilikçi olmalıdırKeyifli olmalıdır

ÇÖZÜM STRATEJİLERİ

S.C.O.R.E. MODELPROBLEMPROBLEM

SSSYMPTOMSYMPTOM

NEDENNEDEN

CCCAUSECAUSE

HEDEF&AMAÇHEDEF&AMAÇ

OOOUTCOMEOUTCOME

KAYNAKLARKAYNAKLAR

RRRESOURCESRESOURCES

ETKİETKİ

EEEFFECTEFFECT

ÇÖZÜM STRATEJİLERİ

S.C.O.R.E. MODELPROBLEMPROBLEM

SSSYMPTOMSYMPTOM

NEDENNEDEN

CCCAUSECAUSE

HEDEF&AMAÇHEDEF&AMAÇ

OOOUTCOMEOUTCOME

KAYNAKLARKAYNAKLAR

RRRESOURCESRESOURCES

ETKİETKİ

EEEFFECTEFFECT

Başarısız ( Tembel)öğrenci Başarısız ( Tembel)öğrenci

Yoktur Yoktur !!

Kaynaklarını kullanamayan / Kaynaklarını kullanamayan / Kullandırılmayan Öğrenci vardırKullandırılmayan Öğrenci vardır