MESLEKİ YETERLİKLERİN BELİRLENMESİ, ÖĞRETİLMESİ VE SINANMASI İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR...

MESLEKİ YETERLİKLERİN BELİRLENMESİ, ÖĞRETİLMESİ VE SINANMASI İLE İLGİLİ

TEMEL KAVRAMLAR ÜZERİNDEN

GP/AH MESLEKİ EĞİTİM PROGRAMLARI

Bu oturum neden planlandı? Ben bu sunumda neler anlatacağım?

GPE Mesleki Eğitim

Uzmanlık eğitimi? Sürekli mesleki gelişim?

“TRİLOJİ”

MEZUNİYET ÖNCESİ TIP

EĞİTİMİ

TIPTA UZMANLIK

EĞİTİMİ

SÜREKLİ TIP EĞİTİMİ/SÜREKLİ MESLEKİ

GELİŞİM

TIP EĞİTİMİ

Trilojiye uygun hareket etme çabası

Hızla yükselen uzmanlaşma Toplum beklentilerinin artması Yaşam boyu öğrenme kavramı Hekim yeterliklerinin kanıtlanma ihtiyacı

Geçmişte;

Amerika Tıp Birliği, Milis ve willard Raporları

Birincil bakım konusunda çalışan uzmanlık dalı: GP/Aile Hekimliği

Birincil bakım konusunda çalışan uzmanlık dalı: GP/Aile Hekimliği

“Aşırı branşlaşma

var. Hastalar ortada

kaldı.

İnsanı bütün olarak

ele alacak uzmanlık

alanı lazım”.

SüreçlerGenel: 2 yıl hast., 1 yıl saha

Amerika: Tümü hastanede Mesleki eğitim süreleri1yıl (Yeni Zelanda) -6 yıl (İsveç)

UEMO: 3 yıl hast., 2 yıl saha

SüreçlerGenel: 2 yıl hast., 1 yıl saha

Amerika: Tümü hastanede Mesleki eğitim süreleri1yıl (Yeni Zelanda) -6 yıl (İsveç)

UEMO: 3 yıl hast., 2 yıl saha

Uzmanlık eğitimleri

Ülkemizde

1983 Tababet Uzmanlık Tüzüğü- Aile Hekimliği Gazi Üniversitesi-kürsü 1985 SB eğitim hastaneleri 43 tıp fakültesi- AH AD Eğitim süresi: 3 yıl

GPE;

“Tıp fakültesini bitirdikten sonra Genel Pratisyen olarak birinci basamak sağlık hizmetinde çalışmak isteyen hekimlerin standart mesleki eğitiminden sorumlu”

Eğitim programının geliştirilmesi

(1) a(1) aGereksinimler

kurum

öğrenen

toplum (1) b(1) bGörev analizi

Yeterlikalanları

(2)(2)Amaç ve hedefler

(3)(3)İçerik

(4)(4)Süreç (yöntem,kaynak, ortam)

(5)(5) Sınama ve değerlendirme

(1) a(1) aGereksinimler

kurum

öğrenen

toplum (1) b(1) bGörev analizi

Yeterlikalanları

(2)(2)Amaç ve hedefler

(3)(3)İçerik

(4)(4)Süreç (yöntem,kaynak, ortam)

(5)(5) Sınama ve değerlendirme

*Vatansever K.

Eğitim programının geliştirilmesi

(1) a(1) aGereksinimler

kurum

öğrenen

toplum (1) b(1) bGörev analizi

Yeterlikalanları

(2)(2)Amaç ve hedefler

(3)(3)İçerik

(4)(4)Süreç (yöntem,kaynak, ortam)

(5)(5) Sınama ve değerlendirme

(1) a(1) aGereksinimler

kurum

öğrenen

toplum (1) b(1) bGörev analizi

Yeterlikalanları

(2)(2)Amaç ve hedefler

(3)(3)İçerik

(4)(4)Süreç (yöntem,kaynak, ortam)

(5)(5) Sınama ve değerlendirme

*Vatansever K.

Yetkinlik/yeterlik

Kişinin işini yapabilmesi için gerekli iş standartları

Olağanüstü performansı ayırt eden bireysel özellikleri

Yetkinlik/yeterlik neden önemli?

Mezun hekimi tanımlaması, rol ve görevlerini belirlemesi , alanda ortak bir dil oluşturmak

Sertifikasyon yada resertifikasyon için karar vermeyi kolaylaştıran standart ve kriterleri ortaya koymak

*Vatansever K.

TıbbiTıbbi

UzmanUzman

Kanada

Danimarka

Tıbbi uzman

Akademi mensubu

Sağlığıgeliştiren

Lider ve yönetici

İşbirliğikuran

İletişimci

Profesyonel

Genel Genel PratisyenPratisyen

Tıbbi uzman

Akademi mensubu

Sağlığıgeliştiren

Lider ve yönetici

İşbirliğikuran

İletişimci

Profesyonel

Genel Genel PratisyenPratisyen

Maagaard, 2004

TTB GPE

Eğitim programının geliştirilmesi

(1) a(1) aGereksinimler

kurum

öğrenen

toplum (1) b(1) bGörev analizi

Yeterlikalanları

(2)(2)Amaç ve hedefler

(3)(3)İçerik

(4)(4)Süreç (yöntem,kaynak, ortam)

(5)(5) Sınama ve değerlendirme

(1) a(1) aGereksinimler

kurum

öğrenen

toplum (1) b(1) bGörev analizi

Yeterlikalanları

(2)(2)Amaç ve hedefler

(3)(3)İçerik

(4)(4)Süreç (yöntem,kaynak, ortam)

(5)(5) Sınama ve değerlendirme

Eğitim programının geliştirilmesi

(1) a(1) aGereksinimler

kurum

öğrenen

toplum (1) b(1) bGörev analizi

Yeterlikalanları

(2)(2)Amaç ve hedefler

(3)(3)İçerik

(4)(4)Süreç (yöntem,kaynak, ortam)

(5)(5) Sınama ve değerlendirme

(1) a(1) aGereksinimler

kurum

öğrenen

toplum (1) b(1) bGörev analizi

Yeterlikalanları

(2)(2)Amaç ve hedefler

(3)(3)İçerik

(4)(4)Süreç (yöntem,kaynak, ortam)

(5)(5) Sınama ve değerlendirme

Sınama

Amaç: bireylerin süreçlerini ve başarılarını, belirlenen standart ve kriterlere göre ölçmektir.

Doğru sınama, hekimin uygulamalarını doğru ve bağımsız

şekilde yönetip yönetemeyeceği hakkında bilgi verir

eğitim programındaki eksikliklerin tanımlanmasına da fırsat tanır.

Sınama gerekli mi?

“Sınama stres yaratır, öğrenmeyi olumsuz etkiler”

Nitelikli bir eğitim programına katılım öğrenme için yeterlidir. Klinik etkililiğin , performansın, yeterliğin

sürdürülmesi için garanti mi? ?? Gelişimsel-geçici- bağlamsaldır.

“Assesment drives learning”Van der Vleuten

Sınamanın nasıl olduğu öğrenme içeriğini, öğrenme davranışını belirler.

Öğrenmeyi geliştirir, güçlendirir, yönlendirir.

“lökomotif”

GPE sınama yöntemleri

Modül değerlendirme Öntest Sontest Performans değerlendirme

Nisbi formatif değerlendirmeler Modül bittikten sonra izlem –Formatif değerlendirmeler: program içinde

süregelen öğrenenlerin süreç içindeki gelişimleri hakkında bilgi veren, öğrenenlerin ve programın zayıf ve güçlü yanlarını ortaya koyan sınavlar.

Peki ya;

Hekim belirlenen yetkinliklere ulaşabildi mi? Geçmeli mi kalmalı mı? Sertifika/diploma verelim mi? vermeyelim mi?

Sumatif /karar verdirici değerlendirme -

Bir başkası;

Uzmanlık/meslek eğitim programı nasıl bir süreç geçirdi?

Başarılı oldu mu? Olmadıysa neden olmadı ? Eğitim programındaki olumlu özellikler nelerdi?

Programı geliştirmek için neler yapılmalı? Tanılayıcı program değerlendirme -

Etkin Sınama=Eğitsel Tasarım=Sınama Sistemi

Biçimlendirici/karar verici sınavların birlikteliği Yetkinlik/yeterliklerin ölçümü Profesyonalizm, ekip çalışması vs-bütüncül komplex

performans Öğrenme hedefleri-yöntemlerine uyumlu

değerlendirme yöntemleri

Etkin Sınama=Eğitsel Tasarım=Sınama Sistemi

Yararlılık= Geçerli güvenilir uygun maliyet kabul edilebilir eğitsel etki

Çokluklar Geribildirim sistemi

Değerlendirme yöntemleri

Sözlü- yazılı sınavlar Gözlemsel yöntemler Mini Clinical Evaluation Exercise (MCEX) Vakaya dayalı tartışmalar (CbD) Akran değerlendirme (miniPAT) Öz değerlendirme Asistan karneleri

Sınama

tüm piramidi kapsayacak yöntem çeşitliliği

Miller GE. The assessment of clinical skills/competence/performance. Ac Med 1990; 65: S63-S7.

Bilir

Nasıl olduğunu bilir

Gösterir

CRE, KFE, Sözlü, Yazılı, ÇSS…

OSCE, OSPE, Simüle Hasta

Yapar Gizli Simüle Hasta, , Video kayıtları…

ÇSS, Sözlü, Yazılı…

Bilişsel Alan

Davranışalanı

Mesle

ki

Mesle

ki

Yete

rlik

Yete

rlik

TEZ!

GPE Uzmanlık Eğitimi

(1) a(1) aGereksinimler

kurum

öğrenen

toplum (1) b(1) bGörev analizi

Yeterlikalanları

(2)(2)Amaç ve hedefler

(3)(3)İçerik

(4)(4)Süreç (yöntem,kaynak, ortam)

(5)(5) Sınama ve değerlendirme

(1) a(1) aGereksinimler

kurum

öğrenen

toplum (1) b(1) bGörev analizi

Yeterlikalanları

(2)(2)Amaç ve hedefler

(3)(3)İçerik

(4)(4)Süreç (yöntem,kaynak, ortam)

(5)(5) Sınama ve değerlendirme

STE/SMG

Sağlık çalışanlarının kendi mesleki gelişimleri, kendilerini güncelleştirme, yenileştirme, değiştirme süreci olarak tanımlanmaktadır.

Hekim

Uygulama

GereksinimlerÖğrenim hedefleri

Eğitsel strateji ve yöntemler

Süreçler

Program değerlendirme

Sınama Öğrenme

Yeterlik durumu

STE/SMG PROGRAM GELİŞTİRME DÖNGÜSÜ

Kişisel gelişim

planı

Öğrenenlerin gereksinimleri

önceki deneyim ve eğitimleri var olan ustalıkları (bilgi, beceri ve tutumları) şimdiki performansları (öğrenme stilleri, öğrenme

ihtiyaçları,) hangi kaynaklara ihtiyaç duydukları öğrenenlerin öğrenme davranış özellikleri

öğrenmeye/davranış değiştirmeye teşvik eden faktörler

Hekimlerin öğrenmelerini /davranış değişimlerini teşvik eden /engelleyen

Bireysel Gereksinimlerin farkında olması Motivasyonel faktörler

Öğrenmeye, öğrenme görevine bakışı Kendisi ile ilgili yetkinlik/yeterlik düşüncesi Öğrenmeyi sevme, öğrenmeye açık olma, öğrenme

sorumluluğunu alma Temel çalışma ve problem çözme becerilerini kullanma yetisi Temel ihtiyaçlarının karşılamış olması- kendini

gerçekleştirme ihtiyacının belirmesi

Kurumsal

TeşviklerBelçika: maaşa %4 zamNorveç: maaşı %20 kırpmaİtalya, Lüksemburg, Portekiz: sigorta

şirketleri/hastanelerle zorunlu kontratİngiltere: başarılı hekimlerin listesinin

yayınlanması İş yerinde- iş yeri ihtiyacına yönelik çalışmalar “Öğrenen örgüt” Kurumların işbirlikli çalışmaları

Eğitsel

Kaliteli sistematik eğitim programları Teknolojinin yaygınlaşması

Etkin SMG yapılanması

Öz yönelimli öğrenme programları Etkin danışmanlık sistemi Kaynaklar Etkin çoklu eğitsel yöntemler

Ödev, proje, araştırma, deneyim paylaşımı, vaka tartışmaları,konferans, seminer, kongre vs., uygulamalar

Etkin çoklu sınama yöntemleri Ödev, proje, araştırmaların değerlendirlmesi,beceri

sınavları, konf vs katılımın belgelendirilmesi, öz-akran-360 portfolyo

Portfolyo

belirlenen süreç içinde yapılan çalışmaların ya da verilen görevlerin toplandığı dosya /KOLEKSİYON

Kanada ve İngiltere Ödev, proje, araştırmaları Hasta kayıtları, SH uygulama kayıtları Öz /akran/eğitici değerlendirme not ve raporları Konferans, seminer,toplantı kredi puanları Günlükler

Amaç: gelişimi görmek, eksik noktaları saptamak

Diğer..

Simüle hasta uygulamaları 360 derece değerlendirme

Sumatif sınav olarak

Board yeterlik sınavları TAHUD çalışmaları

SMG için Program Değerlendirme

katılanların sayısı katılımcıların beklenti ve memnuniyet düzey bilgi, beceri ve/veya tutumlarındaki

değişiklikler, yeterliğin gelişimi uygulama performasında değişikliklikler uygulama davranışındaki değişikliklere bağlı

olarak hastaların ve hasta populasyonun sağlık durumundaki değişiklikler,

Uzmanlık eğitim programı henüz bitmedi. Sınama ve program değerlendirme aşamaları yapılandırılmalı.

SMG EP ‘ları yapılandırılmalı. Yeterlik kurulu . EP, Eğitici, Dernek, Enstitü var. Ne yok? Kaynak? Finansman? Destek? İşbirliği? Motivasyon? Gizli müfredata karşı cesaret?

Sabrınız için teşekkürler