oaep.diw.go.thoaep.diw.go.th/.../06/manual-of-PR-Line-Voice-160657.docx · Web viewอย าใช...

การจดการความร

Knowledge Management

คมอ การประชาสมพนธผานเสยงตามสายอยาง

สรางสรรคและมประสทธภาพ

จดทำาโดย ฝายประชาสมพนธ

สำานกงานเลขานการกรม กรมโรงงานอตสาหกรรม

การประชาสมพนธผานเสยงตามสายอยางสรางสรรคและมประสทธภาพ

ในยคของขอมลขาวสารไรพรมแดน ทำาใหการสอสารเกดขนไดอยางรวดเรว การสอสารระหวางบคคล องคกร และสถาบน ลวนสงผลตอภาพลกษณ (Image) ไดทงสน บคลากรผปฏบตการในฐานะทเปนผปฏบตงานและรบผดชอบองคกร สถาบน จำาเปนอยางยงทจะตองมการเรยนรเกยวกบการพดเพอสรางภาพลกษณองคกร ขนตอนการสอสารภายใน ภายนอก ไดอยางถกตอง มขนตอนเพอใหเกดประโยชนสงสด

การพดเสยงตามสายนน ถาไมไดลงมอปฏบตจะรสกวาเปนเรองงาย หรอเปนเรองธรรมดา แตเมอลงมอปฏบตจรงจะพบวาขนตอนการดำาเนนการมมากมาย และเกดปญหาตาง ๆ ไดอยางไมตงใจ ดงนน เพอเปนการเสนอแนะ เพมพนความร ความเขาใจในศาสตรและศลปของการปฏบตงานดาน การประชาสมพนธผานเสยงตามสาย อยาง“ ”สรางสรรคและมประสทธภาพแกบคลากรทปฏบตงานในหนาทไดอยางถกตอง มนใจ ตลอดจนภาพลกษณองคกรไดเปนอยางด ฝายประชาสมพนธ สำานกงานเลขานการกรม กรมโรงงานอตสาหกรรม จงไดจดทำา คมอการ“ประชาสมพนธผานเสยงตามสายอยางสรางสรรคและมประสทธภาพ ขน ”เพอใหผศกษาคมอมความรเกยวกบความหมายของเสยงตามสาย วตถประสงคของการสอสาร องคประกอบของการสอสาร ขอแนะนำาการใชภาษาเพอการเขยนขาวประชาสมพนธเสยงตามสาย เทคนคในการเปนผประกาศเสยงตามสาย เทคนคการใชไมโครโฟน การอานออกเสยง ลลาของ

การประกาศ การฝกปฏบตสำาหรบการเปนผประกาศทด การใชภาษาในการพด ขอดและขอเสยของสอเสยงตามสาย

ฝายประชาสมพนธ

สำานกงานเลขานการกรม กรมโรงงานอตสาหกรรม

30 พฤษภาคม 2557

สารบญ

หนา

ความหมายของเสยงตามสาย 1

วตถประสงคของการสอสาร 1องคประกอบของการสอสาร 1ขอแนะนำาการใชภาษาเพอการเขยนขาวประชาสมพนธเสยงตามสาย

1เทคนคในการเปนผประกาศเสยงตามสาย

3เทคนคการใชไมโครโฟน

3การอานออกเสยง 3ลลาของการประกาศ 4การฝกปฏบตสำาหรบการเปนผประกาศทด

4การใชภาษาในการพด 4ขอดและขอเสยของสอเสยงตามสาย

13สรป 14

เสยงตามสาย (sound public address) หรอ (digital sound matrix public address system) หมายถง สอเฉพาะกจทมลกษณะกงกลางระหวางสอวทยและสอบคคล ระบบการผลตสอเสยงตามสายมศนยกลางการแพรเสยงผานสายไปสลำาโพงขยายเสยงไปยงผรบสารมอาณาเขตการกระจายเสยงจำากดเฉพาะทใดทหนง รปแบบการจดรายการสดครอบคลมเฉพาะพนทขนาดเลกม ระยะเวลาในการทำาสนลงทนตำาการผลตเนอหาแบงรายการเปนชวงเนนความบนเทง ประกาศคนหาย ประชาสมพนธ แจงขาวสาร เพอประโยชนสาธารณะจดมงหมายหลกของสอเสยงตามสาย คอ เพอตองการใหขอมลขาวสาร และใหความบนเทงโดยการแจงขอมลผานชองทางสอในรปแบบเสยงผานไปตามสายเพอตอบสนองการรบรของผฟงเฉพาะกลมใดกลมหนงเทานน ซงเปนการดดแปลงมาจากหอกระจายขาว

วตถประสงคของการประชาสมพนธเสยงตามสายการประชาสมพนธใหกบบคคลภายในองคกรทราบถงขอมลขาวสาร

ขอเทจจรงตาง ๆ เปนการเสรมสรางความสมพนธและความเขาใจอนดระหวางหนวยงาน  องคการ  สถาบน กลม ในบางหนวยงาน จะตองมบคลากรทคอยทำาหนาทในการประชาสมพนธ เตอน (เขางาน, ออกงาน) ใหตรงเวลา ประจำาสมำาเสมอ โดยขอมลการประกาศในรปแบบของเสยง

องคประกอบของการสอสาร การตดตอสอสารมองคประกอบทสำาคญ 4 ประการ คอ

1

1. ผสงสาร (Sender) คอ ผทเรมตนกระบวนการสอสาร อาจจะเปนบคคล กลมบคคล องคกร หรอสถาบนกได

2. ขาวสาร (Message) คอ เนอหาสาระทผสงสารตองการสง ซงเนอหาสาระดงกลาวนสามารถสอความหมาย หรอตความหมายใหเกดความเขาใจได

3. สอ หรอ ชองทาง (Media or Channel) คอ หนทางหรอวถทางทจะนำาเอาขาวสารจากผสงสารไปยงผรบ หากปราศจากสอหรอ ชองทางแลว ขาวสารกไมอาจไปถงผรบได ชองทางในการสอสารมมากมาย ในทนคอการประชาสมพนธผานระบบเสยงตามสายนนเอง

4. ผรบสาร (Receiver) คอ บคคลหรอกลมบคคลทเปนเปาหมายของการสอสาร และเปนจดหมายปลายทางของ การสอสาร โดยเปนผรบขาวสารทผสงสารสงมาใหโดยผานทางสอหรอชองทาง ผรบสารจงเปนผทผสงสาร พยายามทจะสรางความสมพนธและความเขาใจตามทผสงสารประสงคหรอปรารถนาในการสอสาร

ขอแนะนำาการใชภาษาเพอการเขยนขาวประชาสมพนธเสยงตามสาย

1. เขยนดวยภาษาแบบการสนทนาหรอพดคยกน ไมจำาเปนตองถกตองตามหลกไวยากรณทกประการ 2. ใชคำาทผฟงคนเคย เมอฟงแลวเขาใจและเกดภาพพจนทชดเจน 3. ใชประโยคสน ๆ งาย ๆ ไมยดยาว ไมวกวน ชดเจน เขาใจไดทนท 4. เลยงประโยคยาว ๆ ทเตมไปดวยคำาเชอมตาง ๆ เชน คำาวา ….. ท ซง หรอ กบ ตอ เพราะทำาใหประโยคเยนเยอ จนไมรวาความสำาคญของประโยคนนอยตรงไหน 5. ใชประโยคบอกเลาใหมากกวาประโยคปฏเสธ

6. เลยงการใชคำาทมเสยงทำาใหลนพนกนเวลาเปลงเสยง

2

เชน คำาทมเสยงคลายกน คำาซำาในประโยคเดยวกน คำาทมอกษรซำากนหรอการเลนคำาอน ๆ 7. ใชภาษาทบรรยายใหเกดภาพหรอจนตนาการ เชน การบอกลำาดบขนตอนวาอะไรกอนอะไรหลง การบอกสสน การบอกตำาแหนง การใชภาษาเปรยบเทยบ เปนตน 8. ประโยคแตละประโยค ควรมแนวความคดเดยว ควรเปนประโยคสน ๆ มความหมายจบในประโยคนนและใหขนยอหนาใหม เมอขนประเดนหรอเนอหาใหม การยอหนา คอ การแสดงใหทราบวา ความคดสำาคญหรอตอนใหมกาลงเรมขน ยอหนาหนง ๆ ตองพดถงเรอง ๆ เดยวเทานน 9. อยายดเยยดความคดมากเกนไป 10. ควรยกตวอยางประกอบความคดใหเหนอยางชดเจน 11. ยำาความคดสำาคญไดบอย ๆ โดยใชการพดทไมซำากน 12. คำาเลก ๆ นอย ๆ เปนกนเอง สามารถแทรกลงในการเขยนไดบาง เพอใหอานออกเสยงได จะชวยใหบทรนหชวนฟงขนมาก เชน คำาวา นะคะ นะครบ แตอยาใหมากเกนไป 13. จดวรรคตอนใหด ( ภาษาไทยไมมเครองหมายวรรคตอน ) 14. ถาตองกลาวถงตวเลขใหใชตวเลขโดยประมาณ เชน 995 บาท ใชวาประมาณ 1,000 บาทหรอ 1,968,590 บาทใชวาประมาณ 2 ลานบาท แตถาตวเลขมความสำาคญและมจำานวนมาก ควรวงเลบคำาอานไวดวย เชน หนง - ลาน - เกา - แสน - หก - หมน - แปด - พน - หา - รอย - เกา - สบ - บาท 15. อยาใชคำายอ ใหใชคำาเตม (ยกเวนคำาทรจกและเปนทยอมรบกนโดยทวไป) เพอมใหเกดปญหาในการอาน การฟงทจะทำาใหเกดความผดพลาดได (สำาหรบชอยอหนวยงานราชการไทย แนะนำาใหใชคำาเตม แมจะเปนคำาทรจกกนดแลวกตาม ) 16. อยาใชคำาทไมจำาเปนหรอคำาฟมเฟอยทไมไดสอความหมายอะไรใหชดเจนยงขน

17. คำาทอานยาก ชอเฉพาะ ตองวงเลบคำาอานไวใหชดเจน เชน มณชลขณฑ ( มะ - น - ชน - ละ - ขน ) แมแปรก ( แม - ปะ - แหรก ) 18. การยกขอความหรอคำาพดของผอนมา ควรเขยนใหชดเจนวา คำาพดทยกมานนเปนคำาพดของใคร พดอะไร โดยเปลยนสรรพนามจากบรษท 1 เปนบรษท 3 แลวเรยบเรยงประโยคใหม 19. บทสำาหรบการพดเพอแสดงอารมณ ความรสกตาง ๆ ไดแก รองไห รำาคาญ โกรธ ควรวงเลบไว ใหผพดเปลงเสยงและแสดงความรสกไดถกตอง การแสดงอารมณ การเปลงเสยง การเนน การทอดเสยง การกระแทกเสยงเหลานแตกตางกน ผเขยนบทตองระบไวดวย

เทคนคในการเปนผประกาศเสยงตามสาย1.  การเตรยมตว

1.1 การเตรยมสขภาพรางกายใหแขงแรง (นำาเสยงตองไมเปนหวด) 1.2 การเตรยมเนอหาทจะพดหรอเลา   1.3 เลอกภาษาทจะใชใหเหมาะสม  เชน ภาษาพนเมอง หรอ  ภาษากลาง 1.4 ตองฝกซอมเพอรกษาเวลา

     2. นำาเสยง

3

2.1 ชดเจน 2.2 อกขระ วธถกตอง 2.3 ลลาการนำาเสนอนาฟง 2.4 ใหอารมณ 2.5 สอความหมายได

เทคนคการใชไมโครโฟน1. ไมเปา หรอ เคาะ / ขดไมโครโฟน2. ยม กบไมโครโฟนกอนอาน3. ไมพดหรออานชดไมโครโฟน4. ไมพดหรออานหางไมโครโฟน5. พดใหตรงกบไมโครโฟน6. ตงระยะนงใหหางไมโครโฟน ประมาณ 8-10 นว

การอานออกเสยง1. รจกระดบเสยงของตนเองให

ถองแท2. ออกเสยงอกขระวธ ร, ล คำา

ควบกลำาใหถกตอง3. อยาทอดลมหายใจนาน

ระหวางคำา4. อยาอานชาไป หรอเรวไป

5. ใหอานออกเสยงอยางชดถอยชดคำา6. อานใหเปนธรรมชาต ปรงแตงเสยงบาง7. ไมอานลากเสยง หรอ เสยงแปรง8. อานแบงวรรคตอนใหเหมาะสม9. เวลาอานกวาดตาดบทใหทวและ

รวดเรว10. ไมตอเตมบทโดยไมจำาเปน

ลลาของการประกาศเสยงตามสาย1. รจกใชนำาเสยงใหเหมาะสมกบขอความทประกาศ2. รกษาระดบเสยงใหสมำาเสมอ3. ใสชวตจตใจลงไปในนำาเสยง4. ปรบแตงนำาเสยงใหนาฟง5. มจงหวะจะโคนในการอาน

การฝกปฏบตสำาหรบการเปนผประกาศเสยงตามสายทด1. ฝกลดอาการประหมา2. ฝกออกเสยง ร ล และคำาควบกลำา3. ฝกอานคำายาก4. ฝกทาอานบท โดยนงตวตรง ไมกมมาก ชำาเลองอาน ตง

ศรษะตรง5. หมนฝกฝนตนเองเปนประจำา6. ฝกแกปญหาเฉพาะหนาในการอาน/ประกาศ7. ขยนอานหนงสอ ฟงวทย ดโทรทศน 

การใชภาษาในการพด การพดเปนวธการสอสารทมบทบาทสำาคญเปนอยางมากตอ

ชวตมนษย คนทใชภาษาพดไดด มประสทธภาพในการพด ยอมจะประสบความสำาเรจในการตดตอสอสารน ไมวาจะเปนการพดระหวางบคคล หรอการพดตอหนาสาธารณชน

ภาษาพด คอภาษาทตองใชเสยง ประกอบดวยสหนาและทาทาง ภาษาพดธรรมดาโดยทวไปถอวาเปนภาษาทงายตอการเขาใจ เพยงแตพด

4

ใหไดความ ใชวรรคตอนในการพดใหถกตอง กสอสารกนไดผลแลว แตตามความเปนจรงแลว ภาษาพดเปนเรองทละเอยดออนและจะตองใชอยางระมดระวง เพราะปจจบนน การพด เปนการสอสารททวความสำาคญมากขน เพราะโลกเจรญกาวหนาไปอยางรวดเรว มนษยเราสามารถสอสารผาน

อปกรณตาง ๆ โดยไมตองพดจากนแบบเผชญหนากนกได อปกรณเหลานกคอ โทรศพท วทย โทรทศน ภาพยนตร แถบบนทกเสยง วดทศน เปนตน ภาษาทใชพดจงมความสำาคญ

คณสมบตของผใชภาษา ภาษาพดทด คอภาษาทแสดงความคดได

แจมแจงชดเจนทกขนตอนของการพด ถงแมวาการพดจะไมคอยเครงครดในระเบยบและกฎเกณฑของภาษาเทาไรนก ผใชภาษากควรจะระมดระวงใชภาษาพดใหถกตอง โดยคำานงถงความรดานตาง ๆ ดงตอไปน

1. ความรในเรองหลกภาษา ผใชภาษาพดควรมความรพอสมควรในดานการสรางประโยค การใชถอยคำาความหมายของคำา และรจกเลอกใชภาษาทแสดงอารมณ ความรสก ภาษาจะเปนเครองแสดงใหเหนสตปญญา การศกษา ความร และความสามารถของแตละบคคล

การพดมเวลาจากด ดงนนการใชภาษากควรจะสน กะทดรด กนความ และพดไดประทบใจผฟง โดยเฉพาะอยางยงการพดในทสาธารณะ ผพดจะตองระมดระวงเรองการใชถอยคำาใหมากเปนพเศษ เพราะลกษณะของภาษาไทยนนมปจจยทจะทำาใหเกดความผดพลาดอยางงายดายอยมาก บางครงกตองอาศยขอความแวดลอมหรอบรบทมาชวยทำาใหเขาใจไดอยางแจมแจง การใชภาษาในการพดจงเปนเรองทสำาคญและควรเอาใจใส

2. ความรในเรองการใชภาษาใหสอดคลองกบวฒนธรรม การใชภาษาในสงคมไทยมความสมพนธกบวฒนธรรมดวย ทงนเพราะชาตไทยเราเปนชาตทมวฒนธรรมสงมาตงแตสมยโบราณ การใชภาษาพดของเราทำาใหมองเหนความสอดคลองกบวฒนธรรม เชนการพดกบบคคลทมอาวโส คนไทยนยมใชคำาสรรพนามแทนบคคลทอาวโสกวาในลกษณะท

5

ยกยอง คอเรยกวาพ ปา ลง ยาย ฯลฯ ถาบคคลนนอายนอยกวา กเรยกวา นอง สวนภาษาพดทใชกบบคคลบางคนหรอบางกลม กจะมการกำาหนดภาษาใหใชอยางเหมาะสมถกตอง เชน คำาพดทใชกบพระมหากษตรย ใชกบพระราชวงศ ใชกบพระภกษ ทำาใหเกดมถอยคำากลมหนงขนมาในการใชภาษาไทย เรยกวาคำาราชาศพทและคำาสภาพ ซงเปนเรองของวฒนธรรมในการใชภาษานนเอง

องคประกอบททำาใหเกดวฒนธรรมในการใชภาษาพด ผใชภาษาพดจะตองใชภาษาใหถกตองเหมาะสมกบบคคล

โอกาส สถานท ฯลฯ ซงขนอยกบองคประกอบตอไปน 1. เพศ การใชภาษาพดของเพศหญงและเพศ

ชายจะตางกนในบางครงซงทำาใหแยกเพศไดชดเจน ดงตวอยางตอไปน คำาสรรพนาม เพศชายใช ผม กระผม เพศหญงใช ฉน ดฉน คำาลงทาย เพศชายใช ครบ ครบผม ขอรบ เพศหญงใชคะ เจาคะ คะ คำาขานรบ เพศชายใชครบ ครบผม ขอรบ เพศหญงใช ขา คะ

นอกจากน เพศชายยงมกใชคำาพดทแสดงถงความเปนผชาย ซงเปนคำาสน ๆ มลกษณะแขงกราว หรอหวน โผงผาง สวนเพศหญงมกใชคำาพดทนมนวล ออนไหว ออนหวานกวา และมลกษณะจกจกกวา คำาบางคำากแสดงลกษณะทแบงแยกเพศชดเจน เชน หลอ บกบน องอาจ ลำาสน เปนคำาทใชกบเพศชาย สวนคำาเชน อรชร ออนแอน อวบ สะบดสะบง เปนคำาทใชกบเพศหญง เปนตน

2. วย การใชภาษาพดของคนตางวยกนยอมจะไมเหมอนกน เดกใชภาษาพดทแตกตางจากผใหญ และรจกถอยคำาในการพดนอยกวาผใหญ การใชภาษาของผทมประสบการณตางกนยอมไมเหมอนกน ผทอายนอยกวายอมใชภาษาทแสดงความเคารพนบถอผทอาวโสกวา เชน ใช

สรรพนามแทนตวเองวาหน กระผม ดฉน แตจะใชสรรพนามอกอยางหนงกบคนในวยเดยวกน เชน เรา ฉน ผม สวนคนทเปนผใหญเวลาพดกบเดก กจะใชสรรพนามอกอยางหนง เชนอาจใชคำาแทนตวเองวาฉน พ ลง ปา อา เปนตน

3. ความสมพนธระหวางบคคล การสอสารจะประกอบดวยบคคลตงแตสองคนขนไปมาพดจากน ความสมพนธระหวางบคคลยอมทำาใหลกษณะของการใชภาษาพดตางกนไปดวย ผทใกลชดกน สนทสนมกนมาก จะใชภาษาพดแตกตางไปจากคนทเพงรจกกน บคคลเหลานมทงคนทเปนญาตพนองกน สามภรรยา เพอนฝง พอแม ลก ฯลฯ อยางไรกตาม การสอสารระหวางบคคลนกขนอยกบโอกาสและสถานทดวย เชนคนทเปนเพอนสนทกน สามารถใชคำาสรรพนามแทนตวไดอยางสนทสนม เชน ก มง ขา เอง ลอ อว กควรใชพดในโอกาสทเปนสวนตวเทานน ไมควรใชพดตอหนาคนทไมรจก หรอในสถานททมการประชม หรอในทชมนมชน เพราะเปนเรองทไมสมควร

4. โอกาสและสถานท ในการสอสารกบบคคลไมวาจะเปนกลมเลกหรอกลมใหญหรอกบคนเพยงคนเดยว เราจะใชภาษาพดทตางกนโดยขนอยกบโอกาสและสถานทเปนสำาคญ เชนการสอสารกบบคคลกลมใหญในงานเลยงสงสรรค ยอมใชภาษาพดตางกบการสอสารกบบคคลกลมใหญในหองประชมขณะทมการประชม นอกจากนกมการพดจากนในททำางาน ทบาน ทตลาด ทรานขายของ ขางถนน ทโรงภาพยนตร ฯลฯ ซงขนอยกบวาการพดนนพดในโอกาสทเปนทางการหรอไมเปนทางการ

5. อาชพ บคคลแตละคนมอาชพตางกน บางอาชพจะมภาษาเฉพาะทรจกกนอยในวงการนน เชน ภาษาของแพทย ภาษาของนกกฎหมาย ภาษาของนกวทยาศาสตร นกธรกจ นกการศกษา ฯลฯ ภาษาเฉพาะเหลานถานำาไปใชนอกวงการ อาจจะทำาใหผรบสารไมเขาใจกได แตในการพดนนหากจำาเปนตองใชภาษาเหลาน ผพดกสามารถอธบายใหชดเจนได

6

6. สถานภาพทางสงคม บคคลแตละคนจะมสถานภาพทางสงคมตางกน เพราะตำาแหนงหนาทการงานไมเหมอนกน นอกจากนกยงมคณวฒและชาตวฒตางกน ซงกทำาใหการใชภาษาของแตละบคคลตางกนไปดวย เชนผทมสถานภาพนกเรยน นกศกษา เวลาทพดกบครอาจารย กมกจะตองใชคำาสรรพนามแทนตวเองวาหน หรอดฉน หรอผม ครอาจารยกมกใชคำาบอกอาชพของตนแทนตวเอง สถานภาพทตางกนจะทำาใหการใชภาษาพดตางกน

7. เนอหาในการพด ลกษณะของเนอหากเปนเรองทสำาคญอยไมนอย เนอหาทเปนเรองสวนตว เวลาทนำามาสอสาร ยอมตองใชภาษาระดบทเปนกนเอง ไมใชภาษาระดบสงหรอระดบทเปนแบบแผน นอกจากเราจะนำาภาษาระดบสงนนมาพดในลกษณะประชดประชน สวนเนอหาทเปนทางการหรอกงทางการ เวลาสอสารกตองใชภาษาทเปนทางการ แตถาเปนการสนทนากนในระหวางบคคลทคนเคยกน กสามารถใชภาษาไดทกระดบ

หลกในการใชภาษาในการพดใหไดผลด ดร.นพนธ ศศธร กลาววา ในการรอยกรองถอยคำาเปนสำานวน

ในการพดนน มขอควรพจารณาอยหลายประการ คอ (นพนธ ศศธร 2524, 169)

1. ภาษาทใชตองใหเหมาะทจะใชพดโดยตรง เปนภาษาทมงจะใหไดยนไมใชใหอาน ภาษาทมงใหไดยนอยางด คอภาษาพดทมลกษณะเปนกนเอง และใชระหวางผพดกบผฟงในขณะนนโดยตรง เนองจากผพดมความใกลชดกบผฟงมาก การพดเปนเหมอนการสนทนาโดยตรงระหวางผพดกบผฟง จงตองใชภาษาพดทชดเจน เขาใจไดทนท หากใชคาทผฟงไมคนเคยมากเกนไป คนฟงอาจจะตดตามเรองไดไมตลอด จงควรใชประโยคสน ๆ งาย ๆ มากทสด และกลาวประโยคหรอใจความสำาคญซำา หรอยำาใหเกดความเขาใจแจมแจงอยเสมอ

2. ภาษาทใชตองเหมาะสมกบบคลกภาพของผพด ผฟง และโอกาส คอตองเลอกใชถอยคำาใหเหมาะกบตวผพดเอง ไมควรเลยน

สำานวนของนกพดทมชอเสยง เพราะนกพดแตละคนตางกมสำานวนเปนของตนเอง ยกเวนแตวาจะใชเปนแนวทางในการฝกฝนตนเอง สวนในเรองทเกยวกบ ผฟงนนใหวเคราะหทศนคตและความสนใจของผฟง เพอประโยชนในการเลอกใชศพทแสง สำานวน ตวอยาง ฯลฯ วาควรจะมมากนอยเพยงใด ทงนควรคำานงถงโอกาสในการพดดวยวาเปนทางการมากนอยเพยงใด

3. ภาษาทใชตองชดเจนแจมแจง ภาษาพดทชดเจนแจมแจงจะชวยใหเขาใจเรองราวไดอยางตอเนอง ภาษาทชดเจนแจมแจงในทนคอ ภาษาทมความหมายแนนอนในตวเอง ไมมเงอนงำาหรอตความหมายไดหลายทาง เปนคำางาย ๆ ไมมศพทพเศษมากมายเกนความเขาใจของคนฟง ไมใชภาษาทสลบซบซอน และเปนภาษาททำาใหเหนภาพได คอจากความไมมตวตนใหเหนเปนตวตนทชดเจน

4. ภาษาทใชตองสมเหตสมผลไมมอารมณลำาเอยง ในการใชภาษาควรใชใหมความหมายในตวของมนเอง ไมควรใชภาษาทบงบอกถงอารมณลำาเอยง เชน คำากลาวหา คำาประชด และคำาเปรยบเปรย เปนตน ตวอยางคอ เรยกผมตำาแหนงสำาคญในราชการวา พวกศกดนา เรยกพวกทไมชอบความเปลยนแปลงวา พวกไดโนเสาร พวกถอยหลงเขาคลอง ฯลฯ ภาษาพวกนเปนภาษาทไมมเหตผล ผฟงฟงแลวอาจจะเกดความรสกไมดได

5. ภาษาทใชตองมชวตชวาและกนใจ การใชภาษานอกจากจะตองใหชดเจนเพอกอใหเกดความเขาใจแลว ยงควรใชภาษาทมชวตชวาเพอกอใหเกดความสนใจและประทบใจดวย ภาษาแบบนคอถอยคำาสานวนททำาใหผฟงเกดจนตนาการ ซงสวนใหญกจะอาศยสภาพแวดลอมและประสบการณตาง ๆ ภาษาทมชวตชวาอาจประกอบดวย ภาพพจน อปมาอปไมย ฯลฯ ไดเชนกน

6. ภาษาทใชตองมคำาตอและวลเพมเตมใหเหมาะสมกบการพด ตามปกตภาษาพดจะมคำาตอและวลเชอมมากกวาภาษาเขยน เพอทำาใหเกดความตอเนองไมขาดสาย เชน คำาวา ทน แลวก อนง ในเวลาเดยวกน ตรงกนขาม นอกจากน ยงกวานน ฯลฯ …

7

7. ภาษาทใชตองเรยบเรยงเปนประโยคทชดเจนและหลากหลาย ในการพด นกพดมกจะมโอกาสเรยบเรยงประโยคเพยงครงเดยว โดยเฉพาะการพดโดยฉบพลน ดงนนจงมโอกาสมากทจะผกประโยคสบสน ผดไวยากรณ หรอไมหลากหลายพอทำาใหประโยคมลกษณะเหมอนกนจนรสกจำาเจ นกพดควรใชวธผกประโยคสน ๆ และใชประโยคยาว ๆ บางในบางครง นอกจากนยงควรผกประโยคหลาย ๆ แบบและใชประโยคแปลก ๆ บาง เพอไมใหจำาเจจนนาเบอ

8. ภาษาทใชจะตองเหมาะกบการพด ภาษาพดกบภาษาเขยนมสวนทผดเพยนกนอยบาง ซงนกพดจะตองใชความสงเกตความแตกตางน ขอสำาคญคอภาษาพดจะตองมลกษณะเปนกนเอง มชวตชวา มความประทบใจ และกอใหเกดความสนใจมากกวาภาษาเขยน

ปญหาในการใชภาษาพด การใชภาษาในการพด ไมวาจะเปนการสนทนา หรอการพดตอ

หนาสาธารณชน ยอมจะเกดปญหาทงนน ปญหานนเกดจากตวผพดนนเอง คอในททควรจะใชภาษาทสภาพเรยบรอยเปนทางการ กกลบไปใชภาษาแบบเดยวกบการสนทนาระหวางเพอน ทาใหผดกาลเทศะไป นอกจากนกมขอบกพรองในการพดคอ ไมอาจพดใหผอนเขาใจตามทตนคดไดอยางแจมแจงเทาทควร คดไวอยางหนง แตกลบพดอกอยางหนง พดไมชดเจน ผฟงไมทราบวาผพดตองการบอกกลาวเรองอะไร ทำาใหผฟงลำาบาก หรอมฉะนนกพดอธบายหรอโตแยงอยางไมตรงประเดน เพราะขาดความร ขาดประสบการณ ขอบกพรองเหลานไมใชเรองของการพดอยางเดยว แตเปนเรองของการใชภาษาในการพดดวย

ปญหาในการใชภาษาในการพด แยกไดเปนเรองใหญ ๆ 2 เรองดงน

1. การออกเสยง 2. การใชถอยคำา

การออกเสยง การสอสารดวยการพดมความสำาคญอยทการออกเสยงได

อยางถกตอง ถงแมวาภาษาไทยเปนภาษาของเราเอง เราพดภาษาไทยเปนมาตงแตเปนเดก แตกไมไดหมายความวาคนไทยทกคนจะออกเสยงไดอยางถกตอง หรอสามารถพดไดด หรอใชภาษาพดไดอยางเหมาะสม สาเหตทพดไดไมดนนกอาจเปนเพราะความไมเอาใจใส ไมเหนความสำาคญ ขาดความระมดระวง ไมสนใจฝกฝน ความผดพลาดเหลานแมจะเลกนอยกจรง แตกอาจกลายเปนเรองใหญได เสยงพดทเปลงออกมามจำานวนมากมาย เพราะคนเราสามารถออกเสยงไดอยางไมจากด แตการสรางตวอกษรและเครองหมายตาง ๆ ขนมาแทนเสยงเหลาน เพอใชในการเขยนเปนเรองทจำากด ภาษาพดจงกวางและหลากหลายกวาภาษาเขยนมาก คนไทยกมภาษาพดทใชแตกตางไปตามกลมยอย เชน ภาษาถน

การออกเสยงทมปญหามากสำาหรบภาษาไทยปจจบน คอเสยง ร ทเปนเสยงพยญชนะตน และเสยง ร ล ว ทเปนเสยงควบกลา การพดอกษร ร ไมชด เปนปญหาใหญในการพด ปญหาการออกเสยง ร ไมชดเจน อาจเกดจากการพดเรวเกนไป ออกเสยงใหชดไมทน หรอในทนนจะตองออกเสยง ร หลายครงหลายคาจนออกไดไมหมด แตการออกเสยง ร กบ ล ใหถกตองเปนความจำาเปนในการรกษาแบบแผนและความหมายของคำาเพราะถาหากเราออกเสยงคำาทใช ร กบ ล เปนพยญชนะตน ประสมกบสระเดยวกน และถอยคาทแวดลอมไมอาจระบความหมายไดชดเจนแลว จะทำาใหผฟงเขาใจผดได ตวอยางเชน เขาเปนคนรกของฉน ความหมายคอ เขาเปนคนทมความสมพนธแบบคนรกกบฉน เขาเปนคนลกของฉน ความหมายคอ เขาเปนคนทขโมยของของฉน

8

เขาชอบเรยนวธสอนของฉน ความหมายคอ เขาเปนนกเรยน ชอบเรยนกบฉนซงเปนคร เขาชอบเลยนวธสอนของฉน ความหมายคอ เขาเปนคร ฉนกเปนคร เขาเอาอยางวธการสอนของฉน นอกจากการออกเสยงไมถกตองแลว สงทพบมากกคอ ความสบสนในการออกเสยง ร กบ ล คอผพด (และบางครงกผเขยนดวย) ออกเสยงสลบกน เชน กวยเตยวราดหนา ออกเสยงเปน กวยเตยวลาดหนา คลาคลำา ออกเสยงเปน คลาครำา ฯลฯ

การออกเสยงทมปญหาอกประการหนง คอการออกเสยงควบกลำา หนวยเสยงควบกลำาในภาษาไทยมดงนคอ / กร / เชน กรอก กรง กรอง / กล / เชน กลอก กลง กลอง / ขร / เชน ขรบ / ขล / เชน ขลบ / คร / เชน ครอก ครอง ครง / คล / เชน คลอก คลอง คลง / ตร / เชน ตรอก ตรวจ / ปร / เชน ปราบ ปร / ปล / เชน ปลวก ปลอง / ผล / เชน ผล ผลง / พร / เชน พราย พร / พล / เชน พลาย พล

เสยงควบกลาทมาจากคำาทบศพทภาษาอน / ดร / เชน ดราฟต (draft) ดรมเมเยอร (drum major)

9

/ ทร / เชน ทรสต (trust) ทรมเปต (trumpet) ทรานซสเตอร (transistor) / บร / เชน บรส (breeze) แบรนด (brand)

การออกเสยงทผดแบบอกอยางหนงกคอ เสยงสงตำาเพยนไป เสยงพดของคนเราบางครงจะไมตรงกบภาษาเขยน และการพดของคนบางคนกจะผดไปจากคนอน ๆ พอมาเขยนเปนภาษาเขยน กเขยนตามเสยงทตนเองพดจนชน เชนคำาวา เขา กจะเขยนเปน เคา การออกเสยงแบบนมมาก ดงตวอยาง เขา ออกเสยงเปน เคา ฉน ออกเสยงเปน ชน ดฉน ออกเสยงเปน ดชน เดยน ดน เรว ออกเสยงเปน เรว รว ฯลฯ นอกจากการออกเสยงสงตำาเพยนแลว กยงมการออกเสยงไมเตมเสยง ไมเตมคำาดงตวอยาง - มหาวทยาลย ออกเสยงเปน มหา ลย ’- โรงพยาบาล ออกเสยงเปน โรงบาล - รฐศาสตร ออกเสยงเปน รดสาด ฯลฯ

เรองของการออกเสยงใหถกตองตามลกษณะของภาษาไทย เปนเรองทฝกได การออกเสยงใหถกตองตามหลกภาษาไทยเปนเรองทควรระมดระวง เพราะการออกเสยงผดนนนอกจากจะทำาใหเขาใจความหมายผดไปแลว ยงทำาใหความไพเราะของภาษาหมดไปดวย การออกเสยงใหชดเจน ไมพดเรวรว ไมพดตดคำา ลงเสยงหนกเบาใหถกตอง ออกเสยงวรรณยกตใหถกตองตามภาษามาตรฐาน เปนเรองทสำาคญมาก

การใชถอยคำา

ในการพดทกครง การใชถอยคำาเปนเรองทสำาคญมาก หากผพดตองการใชภาษาพดใหด จะตองทราบกอนวา ตนเองตองการพดถงอะไร ถงแมวาจะพดไดดมาก มบคลกภาพด มทาทางทดงดดความสนใจ มโสตทศนปกรณประกอบการพด แตสงเหลานจะไมสำาคญเทากบสงทเราพด

ภาษาในการพดทดคอภาษาทผพดสอใหผฟงไดอยางมประสทธภาพ เปนถอยคำาทชดเจน สอความหมายไดด ถกตองและเหมาะสม ซงผทจะใชภาษาไดดนนจะตองเปนคนทรจกสงเกต ชอบสะสมคำา และฝกฝนการใชถอยคำาอยเปนประจำา

ปจจบนนมคนจำานวนมากทชอบพดตามสบาย ไมระมดระวงในการใชถอยคำา บางครงกไมคด ไมรอบคอบ เมอพดแลวกละใหผฟงตความเอาเองวา เนอความทพดไปนนคนพดตองการหมายความวาอยางไรกนแน ทำาใหเกดปญหาวาผสงสารตองการสอสารอยางหนง แตผรบสารเขาใจไปอกอยางหนง ผทตระหนกในความสำาคญของภาษา จงควรสามารถใชภาษามาตรฐานซงมคณสมบตโดยทวไปคอ ความชดเจน ความแมนตรง ความกระชบรดกม และควรเปนถอยคาทสละสลวยดวย เพอสอสารไดตรงกบจดประสงค เราทราบกนดแลววา การพดบางครงแกไขไมได หรอแกไขไมทน หรอคำาพดทพดออกไปแลว นำากลบคนมาไมได ดงนนจงควรระมดระวงในการใชถอยคำาทพด ซงในการเลอกสรรถอยคำาควรพจารณาขอเสนอแนะดงตอไปน

1. การใชถอยคำาทงายตอการเขาใจ ถอยคำาทงายตอการเขาใจคอถอยคำาทสน ตรงไปตรงมา ชดเจนแจมแจง เขาใจไดทนท ผพดตองตระหนกวาในการพดของเรานน หากผฟงไมเขาใจ เขาไมสามารถทจะกลบไปทบทวนขอความทเขายงไมเขาใจได จงตองใชภาษาทมความหมายแนนอน ไมมเงอนงำาหรอตความหมายไดหลายทาง คำาทใชเปนคำาทรจกกนทวไป ผพดไมควรใชศพทยากโดยไมจำาเปน ไมควรใชคำาทคดขนใหม หรอคำาทเขาใจกนในวงแคบ คำาทมาจากภาษาตางประเทศ ศพทเฉพาะ เพราะผฟงจะไมเขาใจ หากจำาเปนตองใชคำาเหลานกควรจะอธบายใหชดเจน

10

2. การใชถอยคำาทถกตองและตรงตามความหมาย การใชคำาพดแตละครง ผพดจะตองเลอกใชคำาทถกตอง เพอไมใหการสอความหมายลมเหลว เพราะหากผพดใชคำาผดความหมายแลว ผฟงอาจไมเขาใจในเรองทพด หรอเขาใจผดได การพจารณาความหมายของคำา แยกออกเปน 4 กลม ดงน

2.1 ความหมายโดยตรง คอความหมายตามปกตของคำา เปนความหมายตามพจนานกรม ผพด ผฟง ผเขยน ผอาน เขาใจตรงกน ตวอยางคอ คนนดาวเตมฟาเลย ดาว หมายถง สงทเหนเปนดวงมแสงระยบระยบในทองฟาเวลามด ตนไมดเปนสเขยวสดใส เขยว หมายถง ส นกเรยนสวมเสอสขาวสะอาด สขาว หมายถง ส

2.2 ความหมายโดยนย คอความหมายทเปลยนไปจากความหมายเดม โดยใชนยแหงความเดมมาเปลยนความหมาย บางทกเรยกวา ความหมายเชงอปมา คอการนำาคำาทใชสำาหรบสงหนงตามปกต ไปใชกบอกสงหนงทเหนวามลกษณะคลายกนหรอเขากนได ตวอยางคอ พอเธอเปนดาว กดเหมอนจะลมตวไปหนอย ๆ แลว ดาว หมายถง ผทมชอเสยง อสานเขยวเปนผลจากการพฒนาของบคคลหลายฝาย เขยว หมายถงอดมสมบรณดวยพชผล เราตองชวยกนรณรงคใหมโรงเรยนสขาวมาก ๆ สขาว หมายถงการปลอดยาเสพตด ปลอดภยจากยาเสพตด

2.3 ความหมายแฝง คำาในภาษาไทยหลายคำาทมความหมายโดยตรงอยแลว และมความหมายทแฝงเรนอย ทำาใหเรามคำาใชมาก และสามารถใชคำานอยแตกนความหมายมาก ใชคำาใหเหนภาพได การใชคำาทมความหมายแฝง ตองคำานงถงความถกตองและเหมาะสมดวย ความหมายแฝงอาจแสดงอาการตอไปน

การเคลอนทออกหาง เชน ผลก ดน รน ไส ดน การเคลอนทเขามาใกล เชน ดง ฉด ลาก รง เหนยว การเคลอนทขนขางบน เชน พอง ฟ โปง อด การเคลอนทลงขางลาง เชน ฟบ แฟบ ยบ ยวบ ฮวบ ตก รวง หยด หลน ยอย ทรด การเคลอนทอยางรวดเรว เชน ฉว ปลว ลว

2.4 ความหมายตามบรบท คอความหมายทขนอยกบขอความในประโยค ถาขอความเปลยนไป ความหมายจะเปลยนไป ตวอยางเชน นองใสเสอสแดง (สอยางสเลอดหรอสชาด) แดงไปดหนงกบดา (ชอคน) ใครจะลมขาวแดงแกงรอนได (บญคณ ขาวแดงแกงรอนเปนสำานวน) เรองแดงออกมาแลววาใครผดใครถก (ลกษณะทความลบทปกปดไวปรากฏออกมา)

3. การใชถอยคำาทสภาพ ภาษาทไมสภาพสอใหเหนบคลกภาพของผพดวาไมด ไมนานยม ไมวาจะเปนการพดอยางเปนทางการหรอไมเปนทางการกตาม ผพดควรหลกเลยงภาษาแบบน ภาษาทไมสภาพ คอคำาตำา คำาหยาบ คำาสแลงทหยาบคาย คำาตลาด คำาผวน ฯลฯ เชน คำาวา ก มง อ ไอ ฉบหาย เฮงซวย เหย หวย เปนตน

4. การใชคำาไวพจน คอคำาทเขยนตางกนแตมความหมายเหมอนกนหรอใกลเคยงกนมาก พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน ใหตวอยางคำาไวพจนไววา มนษยกบคน บานกบเรอน รอกบคอย ปากบดง เรยกอกอยางหนงวา คำาพองความ

คำาไวพจนมประโยชนสำาหรบนกพด และนกเขยนอยางมาก โดยเฉพาะนกพด เพอจะไดไมตองใชคำาซำา ๆ ซาก ๆ จนผฟงเกดความเบอหนาย ในภาษาไทยมคำาไวพจนอยมากมาย ตวอยางเชน ดาว ม ดารา ดารก ดารกา ฯลฯ

11

พระจนทร ม เดอน นศากร นศานาถ นศาบด นศามณ นศารตน ศศพนท ศศลกษณ ศศ ศศน ศศ ศศธร ฯลฯ มา ม สนธพ อศว อสดร ฯลฯ บว ม บงกช สโรช ปทม กมล กระมล โกมล ฯลฯ

การใชคำาไวพจน เปนความรความสามารถของผใชคำา ซงเมอผฟงไดยนไดฟงแลว จะเกดความชนชม เพราะวสยของคนยอมไมชอบความซำาซาก แตจะชอบไดยนคาแปลกใหมทไมใชคำาศพทยาก

5. การใชถอยคำาทเหมาะสม การใชถอยคำาใหเหมาะสมกคอ ใชใหเหมาะสมกบบคคล กาลเทศะ หรอโอกาส และสถานการณแวดลอม คำาในภาษาไทย มจำานวนมากมาย แตผใชคำาควรจะมความรและรจกเลอกใชคำาไดตามความเหมาะสม เพอไมใหเกดปญหาในการสอสาร เพราะคำาทกคำาไมใชวาจะใชไดเหมาะสมในทกสถานการณ ความหมายของคำาบางคำาอาจจะเปลยนไปได หากสถานการณในการใชคำาเปลยนแปลงไป การใชถอยคำาใหเหมาะสม แยกตามวธใชดงน

5.1 การใชถอยคำาใหถกตองเหมาะสมกบบคคล เรองสำาคญทตองคำานงถงเรองหนงคอ ฐานะ หรอสถานภาพของบคคล ในการพดมคำาสรรพนามทเปนคำาแทนตวผพด ผพดเปนใคร เพศหญงหรอเพศชาย ผฟงเปนใคร ความสมพนธระหวางผพดกบผฟงเปนอยางไร สถานการณในการพดเปนทางการ หรอไมเปนทางการ เปนตน คำาสรรพนาม เปนคำาแสดงระดบชนของบคคลทพด บคคลทฟง และบคคลทถกพดถง มคำาใชตางกนดงน บรษท 1 ฉน ผม กระผม หน ก ขา เรา ขาพเจา อว กระหมอม เกลากระหมอม ขาพระพทธเจา ดฉน อฉน อฉน หมอมฉน ขานอย (อสาน) ขาเจา (พายพ) เขา (เคา) คำาทบอกอาชพ เชน คร อาจารย หมอ ผใหญ ผกอง คำาทบอกความเปนเครอญาต เชน พอ แม พ นา ลง ปา คำาทพระภกษใชคออาตมา อาตมภาพ คำาทเปนชอเลน หรอชอจรง ใชแทนตวผพด เชน ออย อย นอย เดอน นาหวาน นชา เปนตน

บรษท 2 คณ เธอ หลอน ทาน แก เอง มง เจา ลอ ตว ตวเอง ใตเทา ฝาพระบาท ฝาบาท คาทบอกอาชพ เชน คร อาจารย หมอ ผกอง สารวตร ผใหญ กำานน คำาทบอกความเปนเครอญาต เชน พอ แม พ นอง นา ปา ลง ชอเลนหรอชอจรงทใชแทนตวผฟง คำาทแสดงบรรดาศกด เชน คณหญง ทานผหญง คำาทแสดงการยกยอง เชน คณนาย เถาแก เปนตน บรษท 3 เขา มน แก ทาน ตะแก คำาทบอกอาชพ คำาทบอกความเปนเครอญาต ชอเลน ชอจรง คำาทแสดงบรรดาศกด คำาทแสดงการยกยอง

5.2 การใชถอยคำาใหเหมาะสมกบกาลเทศะ การใชคำาในการพด นอกจากจะตองคำานงถงฐานะของบคคลทสอสารกนแลว ยงตองคำานงถงโอกาสดวย ภาษาไทยมลกษณะแตกตางกนเปนระดบ ถาผพดใชภาษาทเปนระเบยบแบบแผน ใชคำาถกตอง การใชถอยคำาไมแสดงความสมพนธระหวางผพดกบผฟงเลย ภาษาทใชกมลกษณะเปนทางการมาก แตถาผพดไมเครงครดตอระเบยบแบบแผน ใชคำาทแสดงความรสกสวนตว หรอแสดงความสมพนธกบผฟงบาง ภาษากมลกษณะเปนทางการนอยลง โอกาสการใชคำาทเปนทางการกบไมเปนทางการ มตวอยางเชน ภาพยนตร-หนง ใบอนญาตขบรถยนต-ใบขบข รถประจำาทาง-รถเมล เปนตน

5.3 การใชถอยคำาใหเหมาะสมกบสถานการณ สถานการณในการพดจะเกยวของกบบคคลและกาลเทศะดวย ผพดตองระวงในเรองความสมพนธระหวางผพดกบผฟง ระดบการศกษา สถานภาพทางสงคม เพศ วย วฒ ของผพดกบผฟง สงเหลานจะเปนเครองชวยกำาหนดการใชถอยคำา ตวอยางสถานการณการพบปะกนโดยบงเอญ ผพดพดกบบคคลดงตอไปน ผใหญฐานะสงกวา - ผม (กระผม ดฉน) ไมไดพบทานตงนานแลวนะครบ (คะ) คนฐานะเทากน - ผม (ดฉน ฉน) ไมไดพบคณตงนานแลวนะครบ (คะ) คนฐานะตำากวา - ผม (ฉน เรา) ไมไดพบเธอ (ตว) ตงนานแลวนะ ฯลฯ

12

6. การใชถอยคำาททำาใหเกดภาพพจน ถอยคำาทกอใหเกดภาพพจน (Figure of Speech) จะชกนำาใหเกดความรสกนกคด จนตนาการ สอความหมายใหผฟงเขาใจไดงาย และมองเหนภาพเดนชดขน

การใชถอยคำาททำาใหเกดภาพพจน คอการใชคำาทมสำาเนยงรกเรา มจงหวะจะโคน และใชคำาใหมนำาหนก มการเปรยบเทยบ เพอใหผฟงเกดความสนใจ ตวอยางเชน เมอปรบปรงแลวกตองเปลยนแปลงซครบ กอนจะทาบทาม กตองดทาทเสยกอนนะ ทกวนนคนจนยงอดอยากปากแหงอย

การเนนเสยง เนนคำา และใชคำาททำาใหเหนภาพประกอบการพด ทำาใหผฟงสนใจ ไมนาเบอ ตวอยางเชน เบาเบา ซวยสวย งามงาม ฮอมหอม รวยรวย ฯลฯ

การเปรยบเทยบ ตวอยางเชน ดเหมอนเสอ รอนเหมอนไฟ สวยราวกบนางฟา ฯลฯ

7. การใชสำานวนโวหาร สภาษต คำาพงเพย และคำาคม คำาเหลาน ถาผพดนำามาใชประกอบการพดในททเหมาะสม จะทำาใหการพดคมคาย ประทบใจผฟง ผฟงจดจำาไดงาย อยางไรกตาม การใชคำาเหลานตองมหลกเกณฑ ไมใชวาจะนำาไปใชไดอยางพรำาเพรอ ผพดจะตองพจารณาวา สำานวน สภาษต คำาพงเพย และคำาคมใดทควรจะนำามาใช โดยมหลกเกณฑทว ๆ ไปวา ใชใหตรงกบเรอง ไมขดกบเนอความทพด ใชใหเหมาะกบระดบบคคล และเชอมโยงกบเรองทพด ไมยกมากลาวลอย ๆ หากผพดวเคราะหผฟงวาระดบการศกษาไมสงพอทจะเขาใจกไมควรใช เพราะจะทำาใหผฟงเขาใจไมชดเจน ตวอยางการใชสภาษต คำาพงเพย และคำาคมมดงน ในยคขาวยากหมากแพงอยางทกวนน พวกเราควรรวมมอรวมใจกนชวยแกไข เพอใหคนไทยมความเปนอยทดการศกษาเปนสงจำาเปนมากสำาหรบทกคน เหมอนอยางททานสนทรภกลาวไววา รสงไรไมสรวชา รรกษาตวรอดเปนยอดด “ ”

ขอควรปฏบตในการใชภาษาพด การใชภาษาพดทดและสอสารไดผล ในขณะทพด ผพดควร

ปฏบตตามขอแนะนำาตอไปน 1. รจกเวนจงหวะในการพด การพดตดตอกนไปเรอย ๆ ไมใช

ศลปะการพดทด เวลาพดจะตองมการเวนวรรค และเวนวรรคตรงขอความทควรจะหยด การเวนวรรค หรอเวนจงหวะ เปนลลาของการพดใหถกจงหวะ เพอไมใหการพดสะดด หรอตะกกตะกก การเวนจงหวะโดยทวไป คอการหยดพดเมอพดจบหวขอหนง ๆ กอนทจะพดหวขอใหมตอไป นอกจากนกใหหยดทายคำาถาม หยดทายกลมคำา หยดกอนทจะกลาวคำาหรอเรองสำาคญ หยดเมอถงคำาสนธาน ทงนผพดควรฝกหดเวลาทซอมพด แตการหยดนนไมควรหยดนานเกนไป ใหใชเวลาประมาณ 1-2 วนาท

2. ขจดคำาพดทไมจำาเปน คำาพดทไมจำาเปนคอคำาพดทไรสาระ ซำาซาก วกไปวนมา เชน คำาวา เออ อา อมม คำาลงทายวา นะครบ นะคะ แทบทกประโยค คำาพดเหลานจะทำาใหผฟงเบอ และขาดความเลอมใสศรทธาในตวผพด

3. การพดคำาทใชในภาษาเขยน คำาในภาษาเขยนทเปนคำายอ เวลาพดตองพดใหครบและถกตอง เชน ม.จ. พดวา หมอมเจา ไมใช มอจอ รศ. พดวา รองศาสตราจารย ไมใช รอศอ พ.ศ. 2500 พดวา พทธศกราชสองพนหารอย ไมใช พอศอสองหาศนยศนย น.พ. เดชา พดวา นายแพทยเดชา ไมใช หมอเดชา ฯลฯ

ขอดและขอเสยของสอเสยงตามสาย ขอด 1. สามารถครอบคลมพนทเฉพาะเจาะจง ใน

พนทใดพนทหนง (mass coverage public

13

address ) เพราะสอเสยงตามสายเปนสอทมขอบเขตชดเจนจงสามารถประชาสมพนธขอมลขาวสารไดครอบคลมกลมเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ

2. ระบบเสยงในพนทมลกษณะโดดเดนตรงทมลำาโพงขนาดใหญตดตงรอบทศทางทวพนท

3. สอโฆษณาทผานระบบเสยงตามสายเปนสอเฉพาะพนทเนนสถานททมกลมเปาหมายจำานวนมากจงสามารถเขาถง (reach) กลมผบรโภคไดชดเจนและทวถง

4. มความถและตอเนองในการรบสารจากสอไดสง (high frequency) ผรบสารเกดการฟงซำา และไมสามารถเปลยนชองรบสารหรอคลนหนไดอยางวทย

ขอเสย 1. เปนสอทมลกษณะการเผยแพรประชาสมพนธแบบทางอากาศ

อาจจะทำาใหผรบสารไมสามารถจดจำาไดทนททนใดตางจากสอประเภทอนทม ภาพ และอกษร จงอาจทำาใหผรบสารลมขอความสารไดงาย

2. กลมเปาหมายขาดสมาธในการจดจำาสาร 3. หากผรบสารจะไมสนใจฟงสอเสยงตามสาย และสามารถปดการ

รบสอโดยการเดนหนออกจากสถานทนนไดทนท

สรป

การประชาสมพนธผานเสยงตามสายเปนการสอสารเพอวตถประสงค

1. เพอแจงใหทราบ2. เพอสอนหรอใหการศกษา3. เพอสรางความพอใจ

14

4. เพอเสนอหรอชกจงใจ5. เพอเรยนร6. เพอกระทำาหรอตดสนใจผประกาศเสยงตามสายตองศกษาการใชภาษาในการพด เพราะ

คนทใชภาษาพดไดด มประสทธภาพในการพด ยอมจะประสบความสำาเรจในการตดตอสอสาร ไมวาจะเปนการพดระหวางบคคล หรอการพดตอหนาสาธารณชน รวมทงตองมความรในเรองหลกภาษา การใชภาษาใหสอดคลองกบวฒนธรรม ผประกาศเสยงตามสายควรจะตองใชภาษาใหถกตองเหมาะสมกบบคคล โอกาส สถานท การใชถอยคำาทงายตอการเขาใจ มการเตรยมตวฝกซอมกอนการพด การเตรยมเนอหาทจะพด  นำาเสยงชดเจน อกขระ วธถกตอง ลลาการนำาเสนอนาฟง ใหอารมณ สอความหมายได และทตองฝกฝนใหชำานาญ คอ การออกเสยงควบกลำา ร เรอ ล ลง

ผจดทำาขอฝากแบบฝกหดการออกเสยง เพอใหผศกษาคมอฯ ทกทานไดฝกฝนอานบทกลอนและบทสกวาตอไปน โดยพยายามอานชา ๆ ออกเสยงใหชดเจน ระวงตวสะกด และรกษาจงหวะการหยดชวงหายใจเวลาอาน จะชวยใหการพดของเรามประสทธภาพมากขน

บทกลอนและบทสกวา

รอยสงสมบตพสถาน คาลานคนรบจบจายทกวนทกวนจนบนปลาย อาจคลายคาของทองเงน

แตสรรพปญญาคายง จกวงวองไวไมขดเขนยงใชยงชำานาญจำาเรญ ยงเกนเกนทวตรคณ

“พ. พนธวงศ”

โกรธะละโมบโลภหลง ยงใหเวยนวงสงสารสนสขทกขทอโรมรน ชวนอาภพอบจน

หากแมนมากดวยปญญา จะพาลวงลอกศล

เหมอนแกวกระจางสวางกมล ดาลดลชวาตมปราศทกข“ศรอกษร”