Seyahat ile ilişkili enf(fazlası için )

Preview:

Citation preview

Dr. Mehmet TATLI

KARTAL EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ

ACİL TIP KLİNİĞİ

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 2

Her yıl çok sayıda insan farklı ülkelere

seyahatlere gidiyor. Azımsanamayacak kadar

büyük bir kısmı da fakirlik, malnutrisyon, kötü

hijyen koşulları nedeni ile bir çok hastalığın

endemik olduğu tropikal bölgeleri tercih ediyor.

Turistik geziler sonucu egzotik hastalıklara

yakalananların sayısı çok fazla değil

Acil tıp hekiminin görevi hastalığın tanısını

netletleştirmekten ziyade bulaşıcı olabilecek

hastalıklara karşı toplumu korumak , hastaları

yönlendirmek ve tedavilerini başlamaktır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 3

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 4

Turistler gezi süreleri , gittikleri bölgedeki endemik hastalıklar ve immün sistemlerinin durumlarına göre risk altındadırlar.

Yüksek Risk(1/10): ishal,üsye

Orta Risk (1/200): deng humması, enterovirus enfeksiyonu, giardiasis, hepatit A, sıtma, salmonelloz, CYBE, şigelloz

Düşük risk (1/1000): amebiazis, askariazis, kızamık, kabakulak, uyuz, tuberkuloz, tifo, hepatit B

Çok düşük risk(<1/1000):HIV, şarbon, Chagas hastalığı, hemorajik ateşler, boğmaca..

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 5

Geçmiş ve bilinen hastalıkları

İmmünsüpresyonu var mı?

5 yaşından küçük mü?

İleri yaşta mı?

Gebe mi?

DM mi?

Ne kadar kaldığı ? (inkübasyon süresi)

Nerelere gittiği? (endemik hastalıklar)

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 6

Afrika sıtma, HIV, Tbc, parazitozlar, dönek ateş, şistozoma, filaryazis

Güney ve Orta Amerika sıtma , dönek ateş, deng ateşi, filaryazis, Tbc, şistozoma, Chagas

hastalığı

Meksika ve Latin Amerika Deng ateşi, kancalı kurt enf., sistiserkoz, amebiyazis

Avusturalya, Yeni Zelanda Deng ateşi, Q fever, japon ensefaliti

Orta Doğu Kancalı kurt, sıtma ,şarbon , bruselloz

Avrupa Giardia enf, Lyme hastalığı, kene ile bulaşan ensefalitler, babesiosis

Çin and Doğu Asya Deng ateşi, strongyloidiazis, hemorajik ateşler, Japon ensefaliti

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 7

Ateş

Ateş ve kanama bozukluğu

Ateş ve MSS tutulum bulguları

Karın ağrısı ve ishal

Cilt ve Göz tutulumu

Solunum Sistemi bulguları

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 8

Sıtma

Dengue Ateşi

Tifo

Leptospiroz (Weil Hastalığı)

Dönek Ateş

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 9

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 10

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 11

Sıtma en önemli tropik hastalıktır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 12

Klasik olarak ateş, splenomegali, ve

trombositopeni ile prezente olur.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 13

Malaryanın türüne göre değişmekle beraber

her iki üç günde bir ateş yükselmesi ile gelir.

Bu periodik ateş falsiparum malarya da

gözlenemeyebilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 14

Tanı klinik bulgular + kanda protozoanın

görülmesi

Endemik bir bölgeden gelen ve ateşi >38.5

derece olan hastalar kan örnekleri ve hızlı

antijen testleri ile araştırılmalıdır

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 15

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 16

Dengue , sıtmadan sonra en ciddi ateşli

tropik hastalıktır.

Tropik bölgelerde şehir çevrelerinde

peridomestik gündüzleri ısıran Aedes aegypti

sinekleri tarafından bulaştırılır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 17

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 18

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 19

4-7 gün inkubasyon periodundan sonra ani

başlayan yüksek ateş, arkasından başağrısı,

bulantı, kusma, ve birkaç gün süren

döküntülerle ortaya çıkar.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 20

İyileşme dönemi sonunda kızamık

döküntülerine benzer ince soluk bir döküntü

gövdeden ekstremitelere ve yüze yayılabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 21

Küçük çocuklarda ÜSYE gibi prezente olabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 22

Dengue meningokoksemiden ayrılamayacak

şekilde peteşiyal kanamalar yapabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 23

Yüzde kızarma, konjuktival yayılım (çok sık

değil) ve retro-orbital ağrı olabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 24

Klinik bulgular

Labrotuar verileri

Lökopeni, trombositopeni, karaciğer yetersizliği

Hastalığın 6.gününde bakılan IgM (tanısaldır)

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 25

Destek tedavisi

Sıvı replasmanı

Analjezik kullanımı

Yalnızca asetominofen kullanılır, NSAİİ ilaçlar ve

aspirinin antikoaglan etkilerinden dolayı

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 26

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 27

Enterik ateş yada tifoid ateş S.typhi yada

S.paratyphi etkenlerinin neden olduğu

hastalıktır.

Ateş şikayeti ile başvuran turistlerin %2’sinde

görülür

Sıtma ekarte edildikten sonra 10 günü geçen

ateşlerin en sık sebebi tifoid ateştir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 28

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 29

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 30

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 31

Hastalık; taşıyıcı insanların gaita veya idrarı

ile kontamine yiyeceklerle bulaşır

Kontamine gıdalar alındıktan sonra bakteriler

ince bağırsak mukozasına tutunup, lenfatik

dokuya invaze olur.Oradan da kemik iliği,

safra kesesi ,dalağa yerleşip makrofajlar

içinde çoğalırlar.

En sık görülen patoloji bağırsaklarda

inflamasyon, nekroz ve ülserasyondur

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 32

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 33

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 34

Tifoid ateş klasik olarak ateş ve baş ağrısı ile

başlar sonra öksürük , batın distansiyonu ,

miyalji , konstipasyon ve ileri derecede

bitkinlik meydana gelir.

Ateşle birlikte relatif bradikardi klasiktir ama

olamayadabilir.

Semptomların başlangıcından bir kaç gün

sonra gövdede soluk kırmızı makular

döküntüler çıkar (tache rose)

Hastalık ilerledikçe splenomegali gelişir

Lökopeni ve karaciğer enzim yüksekliği

görülebilir

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 35

ince bağırsak obstruksiyonu

Anemi

DİC

Pnömoni

Menenjit

Miyokardit

Kolesistit ve böbrek yetmezliğidir.

%10 unda psikoz meydana gelebilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 36

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 37

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 38

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 39

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 40

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 41

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 42

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 43

Tanı klinik olarak konulur ve kan, idrar, gaita,

cilt lezyonlarından alınan örneklerin kültürü

ile desteklenir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 44

Tedavi önerileri :

seftriakson , 2 grams IV her gün 14 gün boyunca

ciprofloxacin, 400 milligrams IV her 12 saatte bir 10 gün boyunca

ciprofloxacin, 500 to 750 milligrams PO günde iki kere 14 gün boyunca

Ciddi tifoid ateş durumlarına (delirum koma ,şok , dic ) 3miligram/kg deksametazone 30 dk da yüklenir, ve altı saatte bir tekrarlanır sekiz kez.

Destek tedavisi ıv hidrasyon ve ciddi kanamalarda kan transfüzyonundan oluşur.

Tedavi edilmezse %10 %15 ölümcüldür. Özellikle çocuklarda.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 45

Aşılanma

özellikle Hindistan civarına gidilirken mutlaka

aşılanma gerekir.(%75 etkilidir)

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 46

Leptospirosis, mukozanın yada derinin

Leptospira interrogansla kontimine suya

maruz kalması sonrası ortaya çıkar.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 47

Hasta hayvanlar spiroketi idrarları ile atarlar.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 48

Enfekte insanlar genelde köpeklerlerin

kontamine ettiği sulardan yada topraklardan

enfekte olurlar.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 49

Salgınlar genelde seller sonrasında ortaya

çıkar.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 50

2ila20günlük inkobasyon süresi sonrası yüksek

ateş , ciddi başağrısı , kızarıklıklar , kas ağrıları,

hepatit(sarılık olabilir yada olmayabilir) ve

nonspesifik grip benzeri semptomlar ortaya çıkar.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 51

Purulan akıntısı olmayan konjoktival tutulum

dikkate değerdir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 52

Semptomlar 4ile7 gün içinde kaybolur. Günler

sonrasında dolaşımdaki antikorların

oluturduğu ciddi, ikterik durum olan Weil

Hastalığı görülür.

İkinci faz 4 hafta kadar sürebilir, aseptik

menenjit, böbrek yetmezliği, uveit , döküntü

ve dolaşım yetmezliği görülebilir.

Kan ve Serebrospinal sıvıdan izolasyonu ilk

haftada ,idrardan izolasyonu ikinci haftada

mümkündür.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 53

3GÜN PO AMOKSİSİLİN GÜNDE 4 KEZ 500 MG

YADA

DOKSİSİKLİN GÜNDE 2 KEZ 100MG

KOMPLİKE VAKALARDA

IV PENISILIN 6 SAATTE BİR 5MİLYON UNİTE

SEFTRİAKSON 1GRAM GÜNDE

AMPİSİLİN1 GRAM 6 SAATTE BİR

7 -14 GÜN TEDAVİ

EĞER LEPTOSPİROZ DAN ŞÜPHELENMİŞSEN PO DOKSİSİKLİN YADA IV PENİSİLİN BAŞLA

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 54

BORRELLİA RECCURRENSIS adlı bakterinin bit

yada kene ısırması sonrası bulaşan bir

hastalıktır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 55

Bulaş sonrası Borrellia vücut sıvılarında

çoğalır, karaciğer, dalak ve kapillerleri

etkileyen endotoksinler oluşturur.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 56

3ile 10 gün inkubasyon sonrası ateş, döküntü

,başağrısı, miyalji, karın ağrısı ve sarılık ortaya

çıkar.

Ciddi durumlarda mental değişiklikler,

meningoensefalit , miyokardit , hepatik

yetmezlik ve DIC ortaya çıkabilir.

5-7 gün arası ateş kesilir , hipotansiyon meydana

gelir. 14.gün civarında ateş tekrar ortaya çıkar.

Relapslar bit ısırması sonrası ise 1-2 sefer olur

Kene ısırması sonrası olan dönek ateşte 11 sefere

kadar olabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 57

Tanı klinik şüphe ve spiroketlerin ateşli

periodlarda kalın yayma da tespit edilmesiyle

konulur

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 58

Tek doz 500 mg tetrasiklin

Yada

200 mg doksisiklin

1 gram eritrtomisin

Ciddi durumlarda ıv doksisiklin 100mg günde

iki kere , spiroketler kandan temizlenene

kadar tedavi devam eder.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 59

Kırım-kongo kanamalı ateşi

Sarı humma

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 60

En korkulan tropik hastalıklar ; viral

hemorajik ateşlerdir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 61

Afrika, Doğu Avrupa, Asya ve Orta Doğu da

özellikle ülkemizde sık rastlanan bir

hastalıktır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 62

Tarım işçileri en çok risk altında olanlardır

İkinci olarakta sağlık çalışanları büyük risk

altındadır

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 63

Mortalite %3-%30 arasındadır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 64

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 65

Prehemorajik period ani ateş yükselmesi,

başağrısı, miyalji, yorgunluk ve mental

konfüzyondur.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 66

Hemorojik period kısa sürer, (Ortalma 2-3

gün) hastalığın 3 ve 5. günleri arası ani olarak

başlar ve ağrılı hepotomegali eşlik eder.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 67

En çok kanayan bölgeler burun,

GIS(hematemez,melena,iç kanama),

uterus(menometrorarji) ve hematuri yada

hemoptiziz şeklinde olabilir.

Trombositopeni sıktır, lökopeni, karaciğer

enzimleri yükselmesi, LDH yükselmesi ve

kreatinin yükselmesi görülebilir.

PT , aPTT yükselmiş olabilir

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 68

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 69

Tanı klinik olarak konulur ve seroloji ile

desteklenir.

Tedavi öncelikle destek tedavisidir.

Ciddi durumlarda solunum desteği gerekli

olabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 70

Deneysel çalışmalrda ribavirinin etkili olduğu

gösterilmiştir.

30mg/kg yükleme dozu sonrası her a satte bir

15mg/kg 4 gün boyunca, sonraki 6 günde

7.5mg/kg 8 saat aralıklarla verilir

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 71

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 72

Sarı Humma, bir orman maymunun resorvuarı

olduğu akut bir zoonotik flavivurus

enfeksiyonudur.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 73

Güney ve orta Amerika ve Afrika da sıklık

gösterir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 74

A.aegypti sinekleri vektorluk yapar.(deng

ateşinin de vektörüdür.)

Endemik bölgelerde aşılanma gereklidir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 75

Sarı Humma grip benzeri semptomlarla da

geçirilebilir, ama %20 sinde fatal hemorajik

ateş şeklindede olabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 76

3-6 gün inkobasyon periodu sonrası hastalar

ateş, başağrısı, miyalji, konjuktivada

enjeksiyon, karın ağrısı, bitkinlik, yüzde

kızarma ve rölatif bradikardi görülebilir

Çoğu vaka toparlar, ama bir kısmında ateş

birkaç saatten birkaç güne kadar sürebilir,

ateş daha da yükselerek , kusma , baş ağrısı ,

kusma, sırt ağrısı, şok, multiorgan

yetmezliğine ve kanama diatezine yol

açabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 77

Hastalık klasik olarak sarılık, kanlı kusma ve

albuminuria tiradı şeklşinde görülür.

Ciddi durumlarda hipotansiyon, şok

,metabolik asidoz ve miyokardial

disfonksiyon ve aritmilerle komplike olabilir.

Konfüzyon, nöbet, ve koma da hastalığın son

zamanlarında olabilir

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 78

Ölüm 7 ve 10.günlerde olur.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 79

Tanı klinik olarak konulur.

Lökopeni ve albuminuri tipiktir.

Direk bilirubin yükselmesi ve karaciğer

enzimlerini yükselmesi günlerce devam

edebilir.

Tedavi destek tedavisidir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 80

Sistiserkoz

Japon Ensefaliti

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 81

Sistiserkoz domuz tenyasının larva formu

olan tenya solyumun yaptığı sistemik bir

hastalıktır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 82

Dünya üzerinde 50 milyondan fazla insanı

etkilemektedir.

Meksika, Latin Amerika, Afrika, Hindistan, ve

Doğu Asya da endemiktir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 83

İnsanlar t.soliumun son konağıdır.

Orta konak genelde domuzdur.

İnsanlara kontamine toprak yada

yiyeceklercen yada pişmemiş domuz etinden

bulaşır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 84

İnfestasyon tüm dokulara olabilir.

SSS ni içerirse Nörosistiserkoz olarak isimlendirilir ve hastalığın en ciddi formudur.

Nörosistiserkoz erişkin yaşda başlayan konvulsüyonların en önde gelen nedenlerinden biridir.

Konvilziyon

Obstuktif hidrosefali,

Meningoensefalit

başağrısı,

Vizüal ve mental değişiklikler

Kontrastsız BT görüntülerinde kalsifikasyonlar , kitle görünümü ,yada hidrosefali olabilir.

Antihelmintic ilaçlar ((praziquantel, 50 milligrams/kg/d PO 3*1 15 gün boyunca.

Ensefalit , hidrosefali yada vaskulitler de inflamasyonu önlemek için steroidlerde verilmelidir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 85

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 86

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 87

Culex sinekleri tarafından bulaştırılan bir

flavirus enfeksiyonudur.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 88

Asya ve Batı Pasifik te epidemiktir

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 89

Enfekte hastalar 5-15 gün inkubasyon periodu

sonrası hızlı yükselen ateş ,ense sertliği,

kusma, konvulsiyon(özellikle süt

çocuklarında)

Ateş sonrası piramidal ve extrapramidal

bulgular ortaya çıkabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 90

Eğer ölümle sonuçlanacaksa genelde ilk on

günde olur.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 91

Tanı klinik şüphe ile konulur.

Serobrospinal sıvıdan virus izole edlilebilir,

antikor titreleri yükselir.

Tedavi destek tedavisidir, gerekirse solunum

desteği, antikonvulzanlar

İyileşme aylar alabilir.Aşılanma Endemik

bölgelere giderken yapılmalıdır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 92

Afrika Tripanazomiyasiz (Afrika Uyku

Hastalığı)

Amerika Tripanazomiyasiz (Chagas Hastalığı)

Leşmanyazis (Viseral)

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 93

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 94

Uyku hastalığı Trypanosoma brucei

gambiense and T. brucei rhodesiense nin çeçe

sinekleri tarafından bulaştırılması sonransı

ortaya çıkar.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 95

Sinek genelde su yakınlarında bulunur.

Isırdıktan sonra lokal inflamatuar reaksiyon meydana gelir.

2-3 günde ortaya çıkan ağrısız şankr 2-3 hafta içinde büyür sonrasında geriler.

Tripomastigotlar kan ve lenfatik sistemde olgunlaşarak antimalaryallara dirençli tekrarlayan ateş yapar.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 96

Döküntü , yorgunluk, iştahsızlık, nörolojik ve davranışsal değişiklikler , ensefalit, koma ve ölüm ortaya çıkabilir.

Hemoliz, pankardit, anemi ,ve meningoensefalitte ortaya çıkabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 97

Tanı periferik yayma , lenf nodu, şankr, kenik iliği ,yada SSS dan konulabilir.

Tedavi T. brucei rhodesiense için SSS normalse(Evre1) ise suramindir ve T. Gambiense için eflornithine.

SSS da enfekte ise (evre2) suramin ve melarsoprol.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 98

Redüvid (öpen) böcekler tarafından

bulaştırılır

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 99

Böcek kan emdikten sonra emdiği yere

dışkısını yapar ve tripanazoma inokule olur.

Genelde akut olarak birkaç hafta süren ateş

ve ısırdığı yerde meydana gelen Chagoma

(Romano bulgusu) meydana gelir. Akut

hastalık sinir sistemi tutulumu varsa ölümcül

olabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 100

Asemptomatik te olabilir. Yıllar sonra kalp ve

gıs tutulumu ile gelebilir

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 101

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 102

Latent fazda ganglion hücreleri yok edilri

kardiak ve gis fonksiyonları deprese olur.

Miyokardit,disrtimi ,kardiyomiyopati ve ani

ölüm görülebilir.

Chagas a bağlı kalp yetmezliği Latin Amerika

da kalp yetmezliğinin en sık nedenidir.

Gis komplikasyonları ise

Megaesophagus

Megacolon.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 103

Akut faz periferik yayma , kan kültürü , kas

biyopsisi ile konulabilir.

Kronik fazda serolojik testler ce doku

biyospsileri kullanılabilir.

Akut fazda

Erişkinler için nifurtimox, 8 to 10

milligrams/kg/d PO günde 4 kez 120 gün

11-16 yaş arası için 12.5-15 milligrams/kg/d

PO günde 4 kez 90 gün

<11yaş 15- 20 milligrams/kg/d PO günde 4

kez 90gün boyunca

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 104

Leşmanya tatarcık sinekleri tarafından

bulaştırılan bir hastalıktır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 105

Hastalık Afrika, Asya, Akdeniz bölgesi, Orta

ve Güney Amerika da sporadiktir.

Ülkemizde özellikle Ege ve Akdeniz

Bölgelerinde sıktır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 106

Hindistanda açık tenli insanların yüz ve

boyunlarında siyah lekelenmeler yaptığı için

Kala Azar (Kara Hastalık) adını almıştır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 107

Tedavi edilmeyince fatal olabilen ilerleyici , kronik ve sistemik hastalıktır. Gerekli tedavi ile prognozu iyidir.Ölüm genelde sekonder enfeksiyonlara bağlı olur.Ateş ,kilo kaybı, hepatosplenomegaly ,pansitopeni ,ve hipergamaglobulinemia) beşlisi görülür..

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 108

İnokulasyon yerinde bir nodül oluşur, birkaç

hafta yada kaybolur, subkutan dokularda

olgunlaşan amastigotlar dalak karaciğer

kemik iliği ve lenf bezlerine yayılır

Hafif ateş , kilo kaybı , terleme, halsizlik ilk

semptomlardır, 2-8 hafta sonra ateş artar, ve

tipik olarak günde iki kez yükselir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 109

RES etkilendiğinden hepatosplenomegali olur

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 110

Tanı için en önemli bilgi hastanın gittiği

bölgedir.

Parazitler kemik iliği, dalak , ve lenf

nodlarından izole edilebilir.

Tedavi pentavalan antimon bileşiklerinden ve

sodyum stiboglukonat iledir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 111

Şistozomiyazis ( Salyangoz Ateşi)

Klonorşiazis

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 112

Şistozomiazis ; dünya üzerinde Afrika, orta doğu, Güney Amerika ve Asya da 200milyondan fazla insanı etkileyen 20 milyonunda ciddi rahatsızlıklar yapan bir kan trematodur.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 113

Endemik bölgelerde suyla teması ve GİS

yakınmaları olanlarda şüphelenilmelidir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 114

Larvalar suya salyangozlar tarafından

bırakılır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 115

Serkeryalar ıslak deriden penetre olur.

İnokulasyan sonrası kaşıntılı alerjik dermatit

oluşur ve günler içinde geriler.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 116

4 8 hafta içinde ateş başlar.

Başağrısı , öksürük ,ürtiker, ishal,

hepatosplenomegali ve

hipereozinofili(Katayama ateşi)

Solucanlar venöz kanda erişkin olurlar.

30-40yıl vücutta kalabilirler

Schistosoma haematobium mesanede, S.

mansoni S. japonicum bağırsaklarda bulunur.

Yumurtalar ciddi immün yanıt oluşturarak

klinik bulguları ortaya çıkartır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 117

S. japonicum and S. mansoni enfeksşiyonları hepatosplenomegaly, hepatic granulomas, and periportal fibrosis.

S. japonicum and S. mansoni diarrhea, kolik tarzda karın ağrısı yapabilir.

İlerleyen dönemlerde portal hypertansiyon,olabilir

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 118

S. haematobium enfeksiyonu dizuri, hematuria ,

mesanenin infamasyona sekonder nedbe

dokusunun oluşmasına, kalsifikasyonlara ve

skaomoz hücreli kanserine yol açabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 119

SSS semptomları konvulziyonlar, paraliz ,akut transverse miyelit olabilir

Tanı; eozinofilinin olması, ve mikrosopik olarak gaita yada idrar yada bipside yumurtalırın görülmesi ile konulabilir.

Tedavide; Praziquantel, 20 milligrams/kg PO iki doz bir günde 70%-80%ininde tam kür elde edilebilir

S. japonicum 20 milligrams/kg üç doz bir günde yeterlidir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 120

Klonorşiazis ; az pişmiş balık yemekle bulaşan safra yollarını tutan bir hastalıktır

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 121

Bir kez alınınca larvalar erginleşir ve safra

yollarına göçer , 30 yıldan fazla yaşayabilir,

ve fibrozis olabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 122

Milyonlarca enfekte insandan çok azı

semptomatiktir.

Akut semptomlar; anoreksia,diare, ilerlerse

safra kanal tıkanıklığı, karaciğer hassasiyeti

,sarılık olabilir. İleryen dönemlerde ,bilier

siroz ,ve kolanjiokarsinıoma da görülebilir.

Tanı eozinofili, duodenal aspirat ve gaita da

yumurtaların görülmesiyle konulabilir.l.

Tedavi; praziquantel, 25 milligrams/kg PO

günde 3 kez 3 gün

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 123

Kolera

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 124

Kolera Vibrio kolera tarafından oluşturulan

akut ishalle giden bir hastalıktır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 125

Epidemiler tropik bölgelerde , göçlerde yada

şebeke sistemlerinin kirlenmesi sonucu

olabilir.

Bulaş su ve yiyeceklerin fekal

kontaminasyonu sonrası olur.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 126

İnkubasyon süresi 2-3 gün arasında değişir.

Semptomlar kolera toksinin GİS kanalında

sodyum pompası inhibisyonuna bağlı olarak

meydana gelir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 127

Enfeksiyon genelde hafif atlatılır.

Beslenme eksikliği olan çocuklarda,

mültecilerde ve kronik hastalıkları olanlarda

hayati tehlike olabilir.

Diğer bir risk grubuda aklorhidi ve ,PPI

kullananlardır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 128

Genelde ağrısız sulu ishal(pirinç suyu ishal), ciddi dehitratasyon ,kusma ,kas krampları ve ara sıra ateş görülebilir.

Hızlı sıvı kaybı 15 lt/gün kadar , ciddi dehitratasyona ve şoka neden olabilir.

Doğru sıvı resutasyonu ile hastalırın çoğu iyileşir.

Tanı klinik olarak konulur, gaita örneği kültürle desteklemek için referans labaratuara gönderilebilir.

Tedavi agresif iv sıvılarla sıvı resütasyonu , oral olarak sıvı alımı vr metabolik asidoz ve hipokaleminin düzeltilmesidir.

Tetracycline, 500 milligrams PO günde dört kez

Çocuklarada trimethoprim-sulfamethoxazole, 5 milligrams kg PO 3 gün , günde iki kere.

Hastalık süresini ve sıvı resütasyonu ihytiyacını azaltır.

Diğer antimikrobiyal seçenekler ise erythromycin, ciprofloxacin, and norfloxacin.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 129

Onchocerciasis (NEHİR KÖRLÜĞÜ)

Loa Loa (GÖZ KURTÇUĞU)

Bancroftian Filariasis (FİL HASTALIĞI)

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 130

Nehir körlüğü kronik , ölümcül olmayan cilt değişiklikleri ve körlüğe yol açar.

Etkeni Onchocerca volvulusdur.( Similium türü dişi siyah sineklerle taşınan bir nematod)

Genelede nehir kenarlarında bulunur.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 131

Güney ve kuzey Amerika da görülür

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 132

Erken tedavi körlüğü engelleyebilir.

Baş edilemeyen kaşıntı, deride pigmentasyon değişimi , deride nodüller , lenf adenit ve ilerleyen görme bozukluğu ve körlük başlıca bulgulardır.

Erişkin dişi kurtçuklar, eklem yerlerine yakın yerlerde 2-3 cm ağrısız nodüller oluştururlar ve microfilaryalarını bırakırlar, cilt altında ilerleyerek ölürler ve dayanılmaz kaşıntıya kronik dermatite ödeme ve ciltte atrofiye yol açabilirler.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 133

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 134

Ciltteki pigment değişiklikleri (leopar derisi)

olarak adlandırılır.

Mikrofilaryaların göze migrasyonu , invazyonu

ve ölmesi sonrası körlük meydana gelir,

Tanı; biopside mikrofilaryanıın tespiti ile

konulur.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 135

Diethylcarbamazine citrate (DEC) ve suramin

ciddi yan etkileri vardır genelde sakınılır.

Cerrahi olarak nodullerin alınması

semptomları hafifletir.

Alın derisindeki nodullerin alınması körlüğü

engelleyebilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 136

Loyiazis ; batı ve orta afrika da yağmur ormanlarında bulunan Chrysop sineğinin ısırmasıyla bulaşan filarial nematod enfeksiyonudur.

1yılda matur olurlar.

Matur kurtçuklar cilt altında 18 yıla kadar yaşayabilirler ,

Genelde asemptomatiktir ama bazen ağrılı ,kaşıntılı yüz ve eksteremitelerde cilaltında ödem (Calabar ödemi) görülebilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 137

En dramatik durumda hastalığa adını veren

kutrçuğun konjuktivada görülmesidir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 138

Kurtçuk genelde konjuktivadan 30 dak içinde

ayrılır ama semptomlar günlerce devam

edebilir.

Tanı klinik olarak konulur, yüksek oranda

eozinofili ve doku biyopsisi ile desteklenir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 139

Tedavi Diethylcarbamazine citrate (DEC) 2 milligrams/kg PO üç kez üç hafta boyunca.

Alternatif olarak albendazole yada kan filtrasyonuda yapılabilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 140

Bancroftian filariasis, lenfatiklerde ve

ciltaltında 10 yıla kadar yaşayabilen

sivrisinekler tarafından bulaştırılan filarial bir

hastalıktır.

Özellikle Asyada tropik ve subtropik

bölgelerde sıktır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 141

İnkubasyon periyodunun uzun olması nedeniyle ilk bulgular genelde 6ay dan 5 yıla kadar uzun bir dönem içinde ortaya çıkar.)

En sık semptom filaryal ateş denilen 2-3 hafta süren beraberinde lenfatikler üzerinde hassasiyet ve ısı artışını izlenir. Sonrasında retrograd lenfanjit olur.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 142

En çok ekstremiteler , memeler, ve spermatik

kord etkilenir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 143

Atakların artmasıyla lenfatikler kronik olarak

hasarlanır ve elafantiasis durumu ortaya

çıkar.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 144

Tanı gece alınan periferik yayma ile konulur.

Tedavi 2 milligrams/kg DEC günde üç kez üç

hafta.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 145

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 146

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 147

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 148

SARS Mart 2003 dan beri ciddi bir tehlike olarak ortaya çıktı.

İlk vakalar Kasım2002 de Guangdong ÇİN de görüldü ama rapor edilmedi.

İlk kesinleşmiş vaka Hong Kong da ortay çıktı, Vietnam , Singapur , Kanada ve en son Taiwan a yayıldı.

Toplam da 8240 vaka 745 ölü DSÖ ne bildirilmiş.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 149

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 150

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 151

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 152

SARS bir coronavirus enfeksiyonudur Transmisyonu açıklanamamıştır. Damlacık yoluyla bulaş ön planda

düşünülmektedir, Labaratuar testleri SARS la ilişkili

koronavirusler tespit edilebilir.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 153

Enfekte hastalarla yakın temastan kaçınılmalıdır.

Yüksek riskli bölgelerde damlacık enfeksiyonuna karşı önlemler alınmalıdır

Yüksek riskli bölgelere gidenler 10 gün boyunca sağlık durumlarını takip etmelidirler.

Ateş öksürük, nefes darlığı, zorlu nefes alma gibi bulgular ortaya çıkınca hastaneye başvurmalıdır.

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 154

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 155

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 156

24.10.2011 KEAH Acil Tıp - Dr. Mehmet TATLI 157