Blue ocean leadership

พนเอก มารวย สงทานนทร

3 พฤษภาคม 2557

by W. Chan Kim and Renée Mauborgne

W. Chan Kim and Renee Mauborgne are professors of strategy and management at INSEAD

and codirectors of the INSEAD Blue Ocean Strategy Institute, in Fontainebleau, France.

They are the authors of Blue Ocean Strategy (Harvard Business School Press, 2005).

Are your employees fully engaged

in moving your company forward?

Here’s how to release their

untapped talent and energy.

by W. Chan Kim and Renée

Mauborgne

Harvard Business Review, May

2014

ภาวะผน าทแย เปนปจจยส าคญหนง ทท าใหบคลากรไมผกพน

กบองคกร

ไมมผจดการคนใดตองการเปนผน าทแย แตไมรวาจะตอง

ปรบเปลยนอะไร จงจะท าใหบคลากรมผลงานออกมาด

ภาวะผน า เปรยบเสมอนการใหบรการกบลกคาภายในองคกร

คอมผทอยสงกวาทตองท ารายงานสง กบผทอยต ากวาทตองคอย

ดแลใหผลงานออกมาด

การทบคคลจะซอหรอไมซอภาวะผน า (buy or don’t buy) ขนกบ

บคคลนน เหนคณคาของระบอบภาวะผน านน ๆ หรอไม ซงมผล

ตอความผกพนของบคลากรทมตอองคกรดวย

การน าแบบ Blue Ocean Leadership เปนการเสรมพลงใหกบ

ภาวะผน า ทตางจากประเพณทวไปคอ :

1. เนนการกระท าและกจกรรม (Focus on acts and activities)

2. เชอมโยงกบความเปนจรงของตลาด (Connect closely to

market realities)

3. สงเสรมภาวะผน าทกระดบ (Distribute leadership across all

management levels)

1. เนนการกระท าและกจกรรม

การน าแบบ Blue Ocean เนนการกระท าและกจกรรม เพอสราง

แรงจงใจใหกบทมงานและเพอผลลพธทางธรกจ มากกวาการ

เนนทตวผน าวาควรเปนเชนไร

การเนนการกระท าและกจกรรม เปนการงายกวาการปรบเปลยน

คานยม คณภาพ และพฤตกรรมของผน า เพราะเปนการเปลยนท

กจกรรมของแตละบคคล โดยการใหขอมลสะทอนกลบ และม

แนวทางปฏบตทถกตอง

2. เชอมโยงกบความเปนจรงของตลาด

ตลาดในทนคอตลาดภายในองคกร เปนการส ารวจตลาดบคลากร

ภายใน โดยอาศยขอมลน าเขาวา อะไรทผน าท าแลวสงผลบวก

หรอสงผลลบตอการท างานของเขา ในการใหบรการลกคาหรอผ

มสวนไดสวนเสย

เมอผคนไดแสดงความคดเหน ในเรองวธการปฏบตของผน าท

เขาเหนวาสงใดควรละ หรอสงใดควรมเพม ท าใหเขาเกดม

แรงจงใจ ทจะเหนผน าปฏบตในสงทเขาเหนวาดทสด

3. สงเสรมภาวะผน าทกระดบ

เปนกญแจส าคญในการท าใหองคกรประสบความส าเรจ

เปนการมอบอ านาจใหกบผน าในระดบกลางและระดบลาง ทม

ความใกลชดกบตลาดภายในมากทสด

การน าแบบ Blue Ocean เปนการน าไปใชกบการน าทง 3 ระดบ

คอ ระดบสง ระดบกลาง และระดบลาง (top, middle, and

frontline) ทมบรบทแตกตางกนออกไป

การขยายขอบเขตการน าองคกรถงระดบลาง เปนการสงเสรมคน

เกง ทเปนผสรางผลงานทดใหกบองคกร

การน าแบบ Blue Ocean Leadership ในทางปฏบตม 4 ขนตอนคอ:

1. รภาวะผน าตามความเปนจรง (See your leadership reality)

2. พฒนาภาวะผน าทควรจะเปน (Develop alternative Leadership

Profiles)

3. คดเลอกภาวะผน าทตองการ (Select to-be Leadership

Profiles)

4. การปฏบตของผน าตามแนวทางใหม (Institutionalize new

leadership practices)

1. รภาวะผน าตามความเปนจรง

ขอผดพลาดอยางหนงขององคกรทตองการเปลยนแปลงภาวะผน า

คอไมไดศกษาความเปนจรงทเกดขนในองคกร

การรจรงเปนสงจ าเปนขอแรก เพอจดท า ภาพภาวะผน า (Leadership

Canvases) ซงเปนการวเคราะหถงปจจยภาวะผน าในองคกรทเปนอย

จรง ของผน าในระดบตาง ๆ ทเรยกวา ภาพปจจบน

องคกรสามารถเรมตนดวยการตงทมผจดการอาวโสสหสาขา ม

สมาชก 12-15 คน โดยมหวหนาทมเปนผบรหารระดบสง ทผคนให

ความเคารพนบถอ เพอการยอมรบ

จากนนแบงเปนทมยอย 3 ทม เพอท าการสมภาษณหาความสมพนธ

ทง 3 ระดบ มทงผน าและผตามในระดบนน ๆ และมจ านวนคนแต

ละระดบตามทเหนสมควร

เปาหมายของการสมภาษณ เพอดวาผน าในแตละระดบชนท าอะไร

อย สมควรท าอะไร ใชเวลาสวนใหญท าเรองอะไร กจกรรมใดทผน า

ท าแลวชวยใหงานกาวหนา กจกรรมใดทผน าท าแลวท าใหเกดความ

สบสนวนวาย

ผลการส ารวจพบวา ผน าระดบลางท างานเพอเอาใจนาย (Please the

Boss) ผน าระดบกลางท างานแบบเอาตวรอด (Control and Play Safe)

ผน าระดบสงมงเนนระยะสน (Focus on the Day-to-Day)

สงทพบและเกดการตนร (aha) คอ บทบาทของผบรหารระดบสง ท

ใชเวลานอยมากในการท าหนาทบรหารองคกร คอการคด คนควา

ระบโอกาสในอนาคต และพยายามหาหนทาง เพอน ามาใชใหเกด

ประโยชนกบองคกร

2. พฒนาภาวะผน าทควรจะเปน

แนวทางสมภาษณแรกเปนการหาจดออน (cold spot) ทผน า

กระท าแลวไมกอเกดคณคาหรอมคณคานอย และจดแขง (hot

spot) ทผน ากระท าแลวมสวนชวยสรางแรงบนดาลใจ แตยงม

นอยอย นาจะเพมพนมากขน

แนวทางสมภาษณทสอง เปนการใหผถกสมภาษณแสดงความ

คดเหนนอกเหนอจากน ถงคณสมบตผน าควรม และมผลกระทบ

สง เพอน ามาปรบใชกบผน าในระดบนน ๆ

จากนนน าขอมลทได มาใสในเครองมอทเรยกวา Blue Ocean

Leadership Grid

ตามปกต จะเรมดวยจดออน (cold-spot) เพอใสในชองท าการ

ขจดหรอท าใหลดลง ขนกบผลลบทผถกสมภาษณใหน าหนก

จากนนน าจดแขง (hot spots) มาใสในชองเพม หรอสรางขนใหม

คณะกรรมการยอย จะรางภาพภาวะผน าทตองการ (to-be

canvases) ประมาณ 2-4 ภาพของผน าในแตละระดบ โดยใน

ภาพน จะประกอบดวยภาวะผน าทเปนอยในปจจบน และภาวะ

ผน าทตองการในอนาคต ปรากฏอยในภาพเดยวกน

3. คดเลอกภาวะผน าทตองการ

เมอคณะกรรมการยอยรางภาพภาวะผน า (Leadership Canvases) ท

ก าหนดเรยบรอยแลว จะมการประชมทเรยกวา leadership fair ซงผ

เขาประชมประกอบดวยกรรมการบรหาร และผจดการทง 3 ระดบ

ทมงานกลาวถงความจ าเปนตองมการเปลยนแปลงภาวะผน าทง 3

ระดบ โดยอางขอมลจากการสมภาษณบคลากรทเกยวของ

โดยมากจะเรมทภาวะผน าระดบลางกอน เมอคณะกรรมการชแจง

รายละเอยดแลว มการแจก Post-it notes ใหคนละ 3 ชน เพอไป

แปะในภาพทเหนสมควร สามารถลงไดถงภาพละ 3 คะแนนถา

เหนชอบอยางยง

เมอลงประชามตครบแลว ผบรหารสงสดถามประเดนตาง ๆ

เพมเตม เพอความเขาใจทถกตอง แลวใหท าจนครบทง 3 ระดบ

คณะกรรมการบรหารเปนผเลอกภาพภาวะผน าทตองการทง 3

ระดบในขนสดทาย โดยดจากผลประโยชนของลกคาและผถอหน

สงทยากคอผน าระดบกลาง เพราะตองปลอยอ านาจหลดออกจาก

มอ ดวยการมอบอ านาจใหระดบรองลงไป

ภาพของภาวะผน าระดบลางและระดบสง ท าใหเกดความชดเจน

ของการเปลยนแปลงภาวะผน าในระดบนน ๆ

4. การปฏบตของผน าตามแนวทางใหม

เมอเลกประชมแลว คณะกรรมการมหนาทสอสารใหกบบคคลท

ไมไดเขาประชมทราบถงผลการประชม

องคกรมการประกาศใชภาพภาวะผน าแบบใหมทงสามระดบ

คณะกรรมการท าหนาทสรางความเขาใจกบผน าในระดบตาง ๆ

ทกคน อธบายปจจยทควรตองเลกหรอท านอยลง ปจจยทควรท า

เพมขนหรอสรางขนมาใหม

ขนตอนนเปนการซอใจ (buy-in) ของผน าในทกระดบ และไขขอ

ของใจ หรอเปนการรบขอมลน าเขาจากผน าเหลานน

ผน าเมอรบทราบนโยบายขององคกรแลว มหนาทตอในการสราง

ความเขาใจกบบคลากรทอยในก ากบทกคน

ภาพภาวะการน าองคกรใหมน จะตดประกาศไวทหองของผน า

และผทผน าตองรายงานโดยตรงดวย

ถงแมวา การประชมชแจงระหวางผน าและผอยในก ากบจะเปนท

ล าบากใจในชวงแรก เพราะตองมการรายงานสะทอนกลบวาผน า

ท าไดดเพยงใด แตไมนานนก ผคนจะเหนประโยชนและใหความ

รวมมอดวยด เพราะเปนการเปลยนแปลงภาวะผน าใหดขน

สงผลตอการท างานทด

กระบวนการทเปนธรรม (fair process) คอการสรางความผกพน ม

การอธบาย และความคาดหวงทโปรงใส (engagement, explanation,

and expectation clarity) ม 4 ขนตอนทประกอบดวย

1. ใหผบรหารระดบสงทผคนใหความเคารพเปนผน าของทม

(Respected senior managers spearhead the process)

2. ผคนมความผกพนในการใหความเหนสงทผน าควรกระท า (People

are engaged in defining what leaders should do)

3. ใหผคนมสวนรวมในการตดสนใจในขนสดทายดวย (People at all

levels have a say in the final decision)

4. ท าใหงายตอการประเมนความคาดหวงวาท าไดส าเรจแลว (It’s

easy to assess whether expectations are being met)

1. ใหผบรหารระดบสงทผคนใหความเคารพเปนผน าของทม

เปนการสงสญญาณจากผบรหารสงสดวาเปนเรองส าคญ จง

แตงตงบคคลส าคญมาเปนหวหนาทมน เพราะเขาตองรบผดชอบ

หนาทในการสมภาษณ และการวาดภาพภาวะผน า

ผคนในองคกรบอกเลาวา ทแรกนกวาเปนโครงการเลน ๆ ของ

ผบรหาร แตเมอเหนหวหนาทมเปนผบรหารระดบสง ทมคนให

ความเคารพ และท างานอยางจรงจง กเลยรวา คราวนเขาเอาจรง

แนแลว

2. ผคนมความผกพนในการใหความเหนสงทผน าควรกระท า

เนองจากภาวะผน าทตองการ เปนการน าเขาของขอมลจาก

ผปฏบตงานดวย จงเปนความผกพนทเขามสวนรวม ในการ

ก าหนดภาวะผน าทเขาตองการจะเหน

ผคนบอกเลาวา ผบรหารระดบสงประกาศวา เขาจะมาสมภาษณ

ขอความคดเหน ในเรองการก าหนดภาวะผน าทบคลากรตองการ

ของบคลากรทกระดบดวยตนเอง เราจะเชอเมอเหนเขามา แลว

เขากมาจรง ๆ

3. ใหผคนมสวนรวมในการตดสนใจในขนสดทายดวย

ถงแมวาจะมผคนไดท าการคดเลอกภาวะผน าทตองการมจ านวน

จ ากด โดยขอทเลอกสดทายนนเปนขอทผบรหารสงสดเลอก

ดงนนผบรหารสงสดตองเปนผชแจง ใหกบบคลากรทงองคกรได

รบทราบ ถงเหตผลการเลอกภาวะผน าทตองการนน ๆ

มเสยงสะทอนกลบกลาววา ทแรกคดวาเขามาส ารวจความเหน

เปนเพยงพธการ แตเมอเหนภาวะผน าทตองการทพวกเราเลอก

บรรจไวในนนดวย จงรวา เขารบฟงเสยงเราเปนเรองจรง

4. ท าใหงายตอการประเมนความคาดหวงวาท าไดส าเรจแลว

ความโปรงใสในการปรบเปลยนภาวะผน าจากปจจบนเปนอนาคต ม

การแสดงเปนภาพ ท าใหผมสวนเกยวของไดรบทราบและเขาใจ

ตรงกน วาขอใดยงมชองวางอย

ในการประชมรวมกนรายเดอนของผน าและบคลากร เพอประเมน

ความกาวหนา แลวรายงานใหผบรหารระดบสงไดรบทราบ เพอ

ตดตามความกาวหนา เปนการสรางความซอสตย สรางแรงจงใจใน

การเปลยนแปลงทด

ผคนกลาววา จากภาพหนาเดยวน ท าใหเราเหนภาวะผน าแบบเกา

และแบบใหม วาอะไรเปนสงทตองพฒนา เพอท าการปดชองวางนน

ความเปนธรรมของกระบวนการ (fair process) ท าใหเกดความ

ไววางใจ (trust) และท าใหเกดความรวมมออยางสมครใจ

(voluntary cooperation) ซงเปนความสมพนธทขาดไมไดระหวาง

ผน าและผทอยในก ากบดแล

ในองคกรทมความไววางใจกน บคลากรจะทมเทความสามารถ

อยางเตมท เพอใหผลงานออกมาด

ถาขาดความไววางใจซงกนและกนแลว บคลากรกจะท างานไป

อยางแกน ๆ เผลอ ๆ ผลงานอาจจะย าแยลงดวย

การแสดงรปภาวะผน า (The Leadership Canvases) ท าใหผคนเขาใจ

การพฒนาภาวะผน าไดงายขน

กระบวนการทมความเปนธรรม (The fairness of the process) ท าให

ไดรบความรวมมอจากทกภาคสวน

การน าแบบ Blue Ocean ท าไดงายและประหยดเวลา เพราะไมตอง

ปรบเปลยนอปนสยผน า ทเคยประพฤตตนมาเปนระยะเวลายาวนาน

จดแขงของวธการนคอ สามารถปรบขอบเขตทน าไปใชได ไมตองรอ

ผน าสงสดสงการ คณสามารถน าวธการ 4 ขนตอนไปใช เพอปลก

ความสามารถของบคลากรทมอย

คณพรอมจะเปนผน าแบบ Blue Ocean แลวหรอยง (Are you ready to

be a blue ocean leader?)

Buddha