فرصت تازه بخش ریلی رسید

پیشگیري به صرفه تر از درمان

IT شاخص توسعه است نه میزان استفاده از اینترنت

ظرفیت های خالق پول ، نیازمند مدیریت است

1

1389

ي / د

41

رهما

ش

IT /8 شاخص توسعه است نه ميزان استفاده از اينترنت 12/ پيشگيري به صرفه تر از درمان

علمی، فنی، آموزشی، خبریشمارة 41 - دي 1389

صاحب امتیاز: انجمن مهندسی حمل و نقل ریلی ایران

مدیر مسؤول: سّیدابوالفضل بهره دار

دبیر تحریریه: حمیدرضا طهماسبی پور

همكاران تحریریه این شماره: احسان ابوطالبی، محمود خبازنیا، كاظم فروزنده، همازاد آقاحسني، بهناز شیروانیها، آذین بكتاش، فرهاد بندرچیان، هادي چاوشي، مسعود یقیني، الهه براتي، زهرا ساقیان، فرهاد خداداد كاشي، محمدنبي شهیكي تاش، فرزانه موشیدي، یكتا فراهاني، Kot Becker، علي رنجي پور، آمیتیس امیرشاهي

طراح و صفحه آرا: سید حسام الدین بهشتی شیرازیعكس: امیر غالمعلی پورحیدری

چاپ: شركت چاپ شمسه خوش نگار

سازمان آگهی ها: عباس انصاری

ویراستار: سعید عبدالهیان

هیأت كارشناسی: ،دكتر حمید بهبهانی، دكتر جمشید پژویان،دكتر سّیدعلی ترابی، دكتر فریبرز جوالی ،دكتر محمد مهدی موحدی، دكتر مسعود ربانی ،دكتر یوسف شفاهی، دكتر محمود عامری،دكتر محمد منتظری، دكتر خسرو منطقی دكتر جبارعلی ذاكری، دكتر علیرضا جهانگیریان

دبیرخانه انجمن: تهران، خیابان كریم خان زند، نرسیده به میدان هفت تیر، ساختمان تجاری اداری كریم خان، A53 طبقه 5، واحد ،A پالك 62، بلوككدپستی: 1584854691 صندوق پستی: 14155-8334

شماره تماس: 88312272 نمابر: 88312273Website: www.railassociation.ir E-mail: info@railassociation.ir

سردبیر: اردشیر احمدزاده

مدیر داخلي: سعید عبدالهیان

دیدگاه نویسندگان لزوماً نظر حمل و نقل و توسعه نیستمسؤولیت مطالب و مقاالت بر عهدة نویسنده استنقل مطالب با ذكر منبع بالمانع است

فهرست

1

1388

اه ى م

/ د29

ره ما

ش

News

UITP

A TRAIN IN COPENHAGEN

TRAFFIC AND INTERLOCKING SIMULATION IN RAILWAY

OPERATION: THEORY AND PRACTICAL SOLUTIONS

فهرست

سرمقاله٢

انجمنبايد ها و چالش هاى استاندارد سازى مترو٦

مهندسى بحران و تضمين تداوم حيات سازمانى حمل و نقل سبز، بستر هدفمند سازي يارانه هاهوش هيجاني و مهارتهاي ارتباطي پدافند غير عامل در صنعت حمل و نقل ريلي

علمى، فنى، آموزشى، خبرىشمارة 29 - دى ماه 1388

صاحب امتياز: انجمن مهندسى حمل و نقل ريلى ايران

مدير مسؤول: سيّدابوالفضل بهره دار

دبير تحريريه: حميدرضا طهماسبى پور

همكاران تحريريه اين شماره: حميد نصيرنژاد، سعيد عبدالهيان، محمود خبازنيا، سكينه صارمى، بهناز شيروانى ها،محمد حسين مهرزاد، حسام گلبرى، ربابه حبيبا،ف.قشقايى، داوود دانشگر،محمد احمدزاده قاسم آبادى،حميدرضا گلمكانى، جبارعلى ذاكرى، پريسا حاجى عبدالرزاق، على قنبرزاده، الهام گودرزى، على اصغر شفيع نادرى،شبنم كاظم بالغى، فرزانه موشيدى

طراح و صفحه آرا: سارا قاموس مقدم عكس:امير غالمعلى پور حيدرى چاپ:شركت چاپ شمسه خوش نگار

سازمان آگهى ها: عباس انصارى

ويراستار: محمود حبيبى

هيأت كارشناسى: دكتر حميد بهبهانى، دكتر جمشيد پژويان، دكتر سّيدعلىترابى، دكتر فريبرز جوالى، دكتر مهدى موحدى، دكتر مسعود ربانى، دكتر يوسف شفاهى، دكتر محمود عامرى، دكتر محمد منتظرى، دكتر خسرو منطقى، دكتر جبارعلى ذاكرى، دكتر عليرضا جهانگيريان

دبيرخانه انجمن: تهران، خيابان كريم خان زند، نرسيده به ميدان هفت تير، ساختمان تجارى ادارى كريم خان، A53 طبقه 5، واحد ،A پالك 64، بلوككد پستى: 1584854691 صندوق پستى: 14155-8334

شماره تماس: 88312273 نمابر: 88312272Website :www .Railassociation .ir e-mail :info@railassociation .ir

سردبير: محسن وطنى

مدير اجرايى: حامد قاموس مقدم

v

پرونده

١٣

درك حقايق؛ گامى رو به توسعهاستفاده از سرمايه گذارى خارجى سرابى بيش نيست قانون گذاران بخواهند توسعة خطوط ريلى محقق مى شود اق سوارى، مديون ايفل اقُوِ فرهنگِ ِدستاورد توسعه ريلى ؛توسعه پايدار و اراية خدمات عمومى

اقتصاد و مديريت

٢٨

٣٢

٣٥

٣٨

٤١

٤٦

٥٠

٥٢

٥٧

٧١

٦٣

٢١

٢٦

ديدگاه نويسندگان لزوماً نظر حمل ونقل و توسعه نيستمسؤوليت مطالب و مقاالت بر عهدة نويسنده استنقل مطالب با ذكر منبع بالمانع است

١٢٣

١٢٧

١٣٠

١٣٥

هميار برنامه ريزي هاي سازمانيتغيير رفتار سازمانى با مديريت دانشميلياردها دالر صرفه جويي در سوخت و تلفاتدگرگون سازى در علم مديريت را بياموزيمتاثير سيستم حمل و نقل ريلي بر ميزان مصرف سوخت وضرورت توسعه زير ساخت ها و ناوگان ريلي

محيط زيست٧٤

٧٩

تاثيرات زيست محيطى حمل ونقل و ضرورت توسعه شبكه هاى ريلىراهنماى فنى مديريت زائدات خانگى

فناورى٨٤

٩٥

٩٨

بهينه سازى حمل ونقل جاده اى تجهيزات خاص پروژه اى پتروشيمى سيستم اندازه گيرى آنالين مانيتورينگ پروفيل چرخكاربرد سازه هاى خاكى- فوالدى در صنعت حمل و نقل ريلى

١٠٨

١١١

١١٤

اخبار ريلىاخبار مترواخبار بين المللى

اخبار

بررسى مزاياى اصلى سيستم حمل و نقل ريلى برون شهرىسرمقاله

2 /فرصت تازه بخش ریلي رسید

104/ اخبار داخلي - اخبار بین المللي

انجمن

اقتصاد و مدیریت

خاطرات

مقاالت برتر

محيط زیست

فرهنگي و اجتماعي

1/UITP5/Electro - Hydraulic Brake Systems for LRV21/NEWS

اخبار

34 / قطار تجربه در تونل خاطرات

پرونده

گزارش

16/ بررسي چشم انداز حمل ونقل ریلي در برنامه پنجم از نگاه نمایندگان مجلس 21/ ظرفیت هاي خالق پول، نیازمند مدیریت است 24/ توانستیم با عملكرد خود كمر تحریم را بشكنیم 26/ داغي دوباره بر جامعه رسانه اي

28/ رجاء از كجا تا كجا؟!!... 30/ مجلس 80 درصد منابع صندوق توسعه ملي را به بخش خصوصي و تعاوني واقعي اختصاص داد 32/ افتتاح رسمي ایستگاه تقاطعي ولیعصر )عج(، ایستگاه نبرد و بهره برداري رسمي از ساختمان پلیس صادقیه

42/ حل مسئله گروه بندي واگن هاي باري با استفاده از الگوريتم جستجوي ممنوعه

52/ جابه جايي بهتر در مناطق شهري 60/ يكپارچه سازي مفاهيم امنيتي از آغاز طراحي سامانه حمل ونقل عمومي: ابوظبي 62/ نگاهي به عملكرد كشورهاي در حال توسعه با فناوري اطالعات 64/ سيستم برنامه ريزي منابع سازماني و نقش آن در مديريت اطالعات69/ روش هاي شناسايي اقشار آسيب پذير 79/ ارزيابي ريسك در شبكه هاي حمل ونقل عمومي

CSD 84/ بررسي مواد شيميايي در87/ سوخت هاي زيستي، سياست ها، استانداردها و فناوري ها

94/ راه هايي براي مهار احساسات ناخوشايند 97/ معروفترين طراح و مهندس پل در دنيا 100/ معروفترين پل هاي ايران هنوز هم سرپا ايستاده اند 102/ پل جواديه

2

رسمی به صورت 1389 آذر 28 سرانجام عنوان به یارانه ها هدفمند كردن اجراي اقتصاد بر تاثیرگذار ملي موضوع یك تا شد آغاز كشور در اجتماعي امور و به گام یك قانون این در مطرح اهداف كه اهدافی شود . نزدیك تر شدن نهایی تالش آنها استنتاج دنبال به سالهاست در بستری دلیل مشكالت به اما كرده ایم اجرا جهت بودیم نتوانسته یارانه ها بخش بخش ها همین از یكی شویم . نائل بدان و حمل و نقل بخش زیر ساختهای توسعه تغییر الگوی مصرفی مردم است كه عمدتًا به خاصی تمایل سوخت ارزانی دلیل به استفاده از خودروهای شخصی و استفاده از بخش جاده ای و هوایی بود و البته بدالیل بدون نمی توانستیم زیرساخت ها كمبود تغییری انرژی حامل های قیمت در تغییر در آن ایجاد كنیم . در این راستا نخستین هدفمندی قانون اجراي با كه موضوعي باالخره هم و یارانه ها ، همیشه مطرح بود

حامل های نرخ واقعي شدن شد ، اجرایی خواست با كه است حمل و نقل در انرژي از منابع درآمدی دولت و مجلس می توان حاصل از این طرح سهمي را براي توسعه مردم رویكرد تا كرد فراهم ریلي شبكه در شده مصرف هزینه یي سبد لحاظ به از استفاده و هواپیما سمت از حمل و نقل خدمات جاري وسیله هاي شخصي به سمت حمل و نقل ریلي درون و برون شهري سوق قیمت رشد خصوص این در شود. داده انرژی حامل های دیگر و گازوئیل بنزین ، سرمنشا حمل و نقل بخش در كم دست صورت در و شد خواهد مهمی تغییرات توجه به بخشهای مهمی چون بخش ریلی می توان زمینه ساز رشد و توسعه را فراهم برهه این در موضوع این از اگر اما آورد زیرساختها تقویت ضرورت كه حساس غفلتی است، برخوردار ویژه اي اهمیت از این از حاصل مالي منابع و شود انجام یا و دلیلي بهر ریلي بخش به طرح

با بخش این در ما نشود تزریق بهانه اي كه مردمي تقاضاي حجم انباشت یك مواجه آسیب پذیر هم هستند اقشار عمومًا از حجم این پاسخگوي كه شد خواهیم مسئول دستگاه هاي را مسافر تقاضاي نخواهند داشت. زیرا در حال حاضر ناوگان حمل و نقل ریلي كشور یك ناوگان فرسوده ریلي شبكه خطوط صنعتي عمر و است برون شهري كشور بیش از عمر صنعتي آن و باالي 25 سال است و متاسفانه بازسازي آنها حدود 35 سال با شرایط كنوني طول بازسازي، در نتوانسته ایم لذا و دارد اقدام تجهیز و نوسازي این خطوط كاري بیشتر از حد ممكن فعلي انجام دهیم. هر چند كه قانون اجراي از قبل باید و مجلس دولت هدفمند كردن یارانه ها، بخش ریلي را زودتر میزاني به را آن ناوگان و تجهیز اینها از كه مورد نیاز است تامین می كردند ، اما به هر سو امروز دولت این قانون را به مرحله سریع توسعه باید براي و آورد در اجرا

فرصت تازه بخش ریلی رسيدبه قلم مدیر مسئول

3

1389

ي / د

41

رهما

ش

اجرایی و عملی راه كار های زیرساخت ها بیشتر منابع ارایه با و داد قرار نظر مد را بخش فرآیند قالب در كافي تسهیالت و فكري، توان از استفاده و یكسو از دولتي مدیریتي و سرمایه هاي بخش خصوصي از سوي دیگر در واقع با تمام ابعاد و ظرفیت همه ابعاد مرتبط با حوزه صنعت حمل ونقل موجود منابع كه چرا كنیم. فعال را ریلي و نبود قانون كافي این اجرای از پیش تا دولت هم اكنون باید براي این مساله فكر بگوییم زیرا هر چقدر هم كه اساسي كند راه آهن خوب است و داراي مزایاي بسیار بپردازیم، گفت وگو ها و همین سرود به و پاسخگو را تقاضاها زیاد حجم نمي توانیم باشیم . در همین راستا یك نكته مهم مطرح است كه به نظر می رسد در شرایط كنونی و می تواند دارد را بیشتري بررسی قابلیت یارانه از هدفمندی برای بخش ریلی پس

نیاز وجود با اكنون هم باشد. كارساز ها توسعه امر در خصوصی بخش حضور به این می شود مانع كه چیزی آن ریلی ، ما كشور در خصوصي كه بخش است توسعه براي همه كه آنطور راه نقشه همه جانبه این بخش باشد را ندارد و این سوال همیشه مطرح است كه در كشور چه تاكنون براي بخش خصوصي نقشه راهي ترسیم كرده ایم. درست است كه اصل 44 كلي رویكرد یك قانون این اما داریم را جهت ساختار واگذاري بخش هاي مختلف دولتي به غیر دولتي دارد. هر چند استفاده غیردولتي بخش و مردمي ظرفیت هاي از شبكه به تازه یي جان یك مي تواند ظرفیت هاي اما بدهد ریلي حمل و نقل موجود در بخش خصوصي به ویژه عوامل مدیریتي و راهبري كامل در این چند سال درست به خدمت گرفته نشده و تسهیالتي

كه باید به این بخش داده مي شد به دالیل این مصداق نیافت. اختصاص مختلف به واگذاري ها كه، است آن هم موضوع به خصوصي سازي یك خصوصي بخش عدم علت مي توان و نبوده واقعي معناي مالي، منابع كنار در را آن دقیق اجراي اجرایي بعضًا مدیریت هاي البته و قوانین در امروز سو هر به دانست. محدود كننده یارانه ها هدفمندی قانون اجرای شرایط نیك فال به و گذشته از گرفتن درس با تازه ای شرایط می توان قانون این گرفتن را برای این بخش متصور شد ، اگر و تنها و بگیریم درس گذشته اشتباهات از اگر میلیارد هزار 60 با برخورد نحوه همچون مدیریت ستاد سوي از كه اعتباري ریال حمل و نقل براي سوخت حمل و نقل ریال میلیارد هزار 40 نیز و برون شهري شده داده اختصاص درون شهري براي

4

مدیریتي مشكالت كه نكنیم عمل بود نتواند پول ها این شود باعث مقررات و میتوان شود سیستم وارد باید كه آنگونه ایجاد را مناسب رشد الزم سرعت با توجه باید همچنین بحث، این در نمود. نمي تواند راه آهن، حاضر حال در داشت بخش ورود براي را مناسب بسترهاي از بسیاري كه چرا كند ایجاد خصوصي نبودن شفاف دلیل به بانك ها در طرح ها خصوصي بخش نیاز مورد پرداخت هاي براساس آورده هاي آنان متوقف شده است كلي بازنگري یك باید مقطع این در و سیستم نبود و خصوصي سازي روند در مدیریت منابع و امنیت سرمایه گذاري و به ویژه داشتن شتاب زدگي درخصوصي سازي داشتن و مدون برنامه ریزي از قبل ریلي تحقق كندی باعث الزم آئین نامه هاي به همه كه چرا است. اهداف كالن شده بخش جدی تر ورود با می دانند خوبی تغییر ریلي، بخش ساختار به خصوصي مدرن به سنتي رویكرد از مدیریتي بازار در رقابت شاهد می پذیرد و صورت

رقابت این و بود خواهیم خدمات عرضه خواهد تكلیف ما به بازار در شده ایجاد مناسبتري البته و بیشتر خدمات كه كرد به خوبی می دانند كه ارایه دهیم. همه را ریلي ، قطعًا ظرف به سمت بخش تحرك 5 سال آینده دلیل شكوفایي در حمل ونقل چرا سهم حمل و نقل اینكه اما شد خواهد ریلي از تولید ناخالص داخلي كشور تا این حد كم است بدان موضوع باز می گردد كه برنامه مطابق باید چنانكه ما ریلي شبكه اینكه به رغم و نرفته پیش انتظارات و اجراي و قانون مداري از دستگاه ها تمام حمل و نقل حوزه در كالن سیاست هاي قوانین و برنامه ها لكن مي كنند صحبت و مصوبات تصویب شده هنوز در مقام اجرا این بر كند. محقق را این سهم نتوانسته اساس و در شروع قانون هدفمندی باید از مشكالت گذشته بر این بخش عبرت های هوشمندانه نگاهی با و بگیریم را الزم به دقیق الزامات و منطق بر متكي و واقعي جنبه كشور ساله 5 برنامه هاي بدهیم زیرا در سند چشم انداز و تكالیف آن

از رسیدن برنامه ها روند كند در به جهت از سوي دیگر باز مي ماند. اول به جایگاه از شش پس هنوز حمل ونقل جامع طرح سال ابالغ و اجرایي نشده و الزامات كمي دهي اولویت چگونگي براي را كیفي و و مجلسیان و دولتمردان روي پیش در خصوصي بخش و اجرایي حوزه هاي عقب ماندگي باید لذا است نكرده اعالم ها را با وضوح بیشتری ببینیم و بدانیم كه از ضریب كمي براي رسیدن به اهدافمان قانون در استفاده كنیم. مدبرانه باید از بهره برداری سمت به باید هدفمندی بخش نفع به قانون این ظرفیت های فضای ایجاد كه چرا برداریم . گام ریلی آزاد سازی دستاورد های از یكی رقابتی بودن به حكم فضا این و قیمت هاست بخش خصوصی خواهد نمود و این امید را و دولتی حمایت های با كه می آورد پدید تزریق منابع به موقع بتوان كارهای نكرده برنامه سال 5 طي در را بخش این در با سرعت الزم و به درستي توسعه پنجم

كرد. محقق

5

1389

ي / د

41

رهما

ش

پنجاه و نهمين كنگره جهاني UITP و نمایشگاه حمل و نقل شهري

پنجاه و نهمين كنگره جهاني UITP و نمايشگاه حمل و نقل در شهر دوبي در تاريخ 11

لغايت 14 آوريل مصادف با 22 لغايت 25 فروردين ماه 90 برگزار مي گردد.براي اولين بار يك workshop به نام جمهوري اس�امي اي�ران در اين كنگره در نظر گرفته شده اس�ت كه به آخرين تحوالت سيس�تم هاي حمل و نقل عمومي كشورمان

توسط محققين و خبرگان اين حوزه به همراه مسئولين اجرايي ارائه خواهد شد.در كنار اين بخ�ش مهم اختص�اص پاويوني به نام كش�ور عزيزمان ايران اس�امي در نمايشگاه اين كنگره برقرار مي باشد كه س�هم الزم براي حضور در اين نمايشگاه اخذ گرديده و دستگاه ها و شركتها مي توانند حداكثر تا تاريخ 89/10/20 نسبت به اخذ غرفه

اقدام كنند.انجمن مهندسي حمل و نقل ريلي ايران عضو اصلي اين اتحاديه به همراه دفتر هماهنگي UITP در تهران كه آقاي دكتر منتظري مسئول اين دفتر مي باشند متولي مراتب فوق

مي باشند.متقاضيان مي توانند جهت هماهنگي بيش�تر با ش�ماره تلفن 3- 88312272 آقايان

ميرزايي و حيدري تماس حاصل فرمايند.

انجمن مهندسي حمل ونقل ريلي ايران

6

فراخوان انجمن مهندسی حمل و نقل ریلی ایران

دعوت به همكاري اعضاء هيات علمي براي ارزیابي مقاالت

به اطاع اعضاء هيات علمي دانشگاه ها و مراكز پژوهشي داخل و خارج از كشور مي رساند اين انجمن قصد دارد به منظور افزايش س�طح همكاري هاي علمي، تخصصي و ارتقاء س�طح دانش روز در حوزه

حمل ونقل به ويژه ارزيابي مقاالت علمي واصله از خدماتشان استفاده نمايد. لذا از افراد عاقمند دعوت مي ش�ود رزومه خود را به دفتر انجمن مهندس�ي حمل ونقل ريلي ايران با

ايميل زير ارسال فرمايند.

innovation@railassociation.ir

7

1389

ي / د

41

رهما

ش

ǯƘǭƷƳ ƹƗ Ƹơ ǴǝƸDž Ǵƛ ǻƸǾŬǂǾř

8

میزگرد نقش فن آوري اطالعات در حمل و نقل ریلي و چالش هاي پیش رو در تاریخ 16 آذر ابوالفضل سید مهندس حضور با 89 ماه انجمن رئیس نایب و دبیركل بهره دار؛ مهندس ایران، ریلي حمل و نقل مهندسي شركت مدیره هیات رئیس بابایي؛ مجید هوشمند صنعت، مهندس فرمیسك ناصرزاده؛ دكتر راه آهن، اطالعات فناوري دفتر معاون مهرداد تقي زاده؛ مشاور عالي شهردار تهران، دكتر محمد تقي عیسایي؛ عضو هیات علمي محمد سید دكتر شریف، صنعتي دانشگاه راه سادات حسیني؛ مدیركل مركز تحقیقات و فناوري مدیر یوسفي؛ امیر مهندس آهن، راه وزارت حمل ونقل پژوهشكده اطالعات رئیس راهنورد؛ بابك مهندس ترابري، و تهران، مترو شركت آموزش و تشكیالت بندرچیان؛ مدیرعامل شركت فرهاد مهندس رایمندراشا و مهندس محسن شكوري مقدم؛ كارشناس ارشد فناوري و اطالعات در محل ایران ریلي نقل و حمل مهندسي انجمن برگزار گردید كه شرح این میزگرد را در ذیل

مي خوانید.

از مي كنم تشكر ابتدا در بابایي: مهندس ایران ریلي نقل و حمل مهندسي انجمن تا دهد مي ترتیب را جلساتي همچنین كه كارشناسان حوزه حمل و نقل گرد هم بیایند این در بپردازند. مسائل بررسي و نقد به و فناوري اطالعات در پیرامون موضوع جلسه این قصد و پرداخت خواهیم نقل و حمل است كه به نحوي تمام مسائلي كه در حال حاضر در این بخش موجود است و چالش ها به و دهیم پوشش را رو پیش مشكالت و

بحث در رابطه با آنها بپردازیم.در دنیا تحوالت زیادي در این خصوص اتفاق نقل و حمل زمینه در خصوص به و افتاده ریلي كه نتایج بسیار قابل توجهي نیز كسب شده است. در این هم بحث هایي بوده ولي نشده ثابتي هاي استراتژي تدوین به منتج

است.كه زیرساختهاست بحث اصلي بحث شاید

خوشبختانه زمینه فراهم است.انجام 2009 سال در كه اي بندي رتبه در رتبه اینترنت كاربر نظر از ایران است شده جالب بسیار و دارد اختیار در را جهان 11

دسترسي ایران جمعیت درصد 52 كه است به اینترنت دارند و این نشان دهنده این است

كه نیاز به این مباحث وجود دارد.در چند سال گذشته كه بحث فروش اینترنتي بلیط مطرح گردید سخن از دسترسي كم عموم مردم به اینترنت بود ولي در حال حاضر مي بینیم كه چه مقدار در این خصوص پیشرفت

داشته ایم.البته در بعضي شاخص ها با مشكالتي روبرو به دسترسي نظر از مثال طور به هستیم، اینترنت با پهناي باال رتبه 44 از 48 كشور را

داریم كه رتبه بدي به حساب مي آید.با توجه به اتفاقاتي كه در دنیا افتاده و نتایجي كه بدست آورده اند اكنون در ایران یكسري اختیار در شده آزمایش وسایل و راهكارها كنیم استفاده توانیم مي راحتي به و داریم تست براي اضافه هزینه اي پرداخت بدون كردن آنها كه حركت گسترده اي براي توجه

بیشتر به این موضوع نیاز دارد. در است كه دو دهه دكتر عیسایي حدود .دارند حضور IT حوزه در و ریلي صنعت بوده صنعت این قدیمي مدیران از یكي و

IT شاخص توسعه است نه ميزان استفاده از اینترنت

گزارشي از ميزگرد نقش فن آوري اطالعات در حمل ونقل ریلي و چالش هاي پيش رو

9

1389

ي / د

41

رهما

ش

اند. از ایشان درخواست مي كنم كه با توجه داشته موضوع به نگاهي خود تجربیات به

باشند.توجهي بي مقطعي هیچ در عیسایي: دكتر كه مشكلي ولي است نشده IT به كامل بوده حركت هاي جزیره اي است كه بایستي جایي در چرا كه كرد بررسي را آن دالیل

خوب كار مي شود و درجایي نه؟باید شود مي مطرح IT هاي پروژه وقتي به گونه اي با نیاز سازمان گره بخورد و این جمله را با زبان هاي مختلف بیان مي كنند. به طور مثال بعضي ها مي گویند باید استراتژي هاي سازمان را IT پشتیباني كند. بعضي ها مي گویند به نیاز باید ربط داد، بعضي دیگر از ربط دادن آن با مشكالت سخن مي گویند و

... كه همگي یك حرف بیشتر نیست.نتیجه این به آهن راه مدیران اي دوره در حس را تورمي فشار اكنون كه رسند مي است افزایش در حال ها و هزینه كنند مي ولي قیمت امكان افزایش ندارد. كافي است كنند. راهكار تقاضاي IT دپارتمان از كه و شود مي پیدا راهكار كه زماني اینجاست امكان معرفي ده پروژه وجود دارد. كه یكي از این پروژه ها مي تواند كم كردن موجودي انبار باشد. حال سوال پیش مي آید كه چگونه موجودي انبارها را كم كنیم؟ بررسي و دیده مي شودكه سیكل خرید به جاي 6 ماه یكساله است. پس اگر این مدت زمان سفارش دهي انبار موجودي به نیاز كنیم كم را خرید تا Based-IT را كم كرده ایم و آن نیازمندو فرایندهاست كردن كامپیوتري و كردن

نتیجه ایجاد منفعت خواهد بود.شما سخنان به توجه با بابایي: مهندس آن و باشد اینجا در اي مفقوده حلقه شاید رقابتي فضاي در اگر است. رقابت بحث كار نشود به احتمال زیاد به دلیل انحصاري بودن خدمت توجهي به تقاضا نمي شود. ما به باشیم. داشته چنیني این شرایطي شاید تاكنون اینترنتي فروش بحث در مثال طور اتفاق خاصي از 4، 5 سال پیش نیافتاده است.

مشكل چیست؟اثرگذار این در حقیقت عامل دكتر عیسایي: براي استراتژي هاست. در فضاهاي متفاوت فضاي در اند. متفاوت ها استراتژي قاعدتًا در جهت براي تالش دلیلي انحصاري هیچ

بهبود و تعویض سیستم نیستمهند بابایي: مقایسه اي اگر بخواهیم داشته سهم نسبت در دیگر كشورهاي با باشیم GDP كه در ITS سرمایه گذاري مي شود كره جنوبي با 2 درصد رتبه اول را در اختیار با 1/5 و 0/8 درصد آمریكا و ژاپن و دارد

رتبه هاي بعدي را در اختیار دارند.در ایران نیز كارهاي خوبي شده است ولي باز در آن سطح نیست و باز كم است و جاي كار

بیشتري دارد.زاده تقي آقاي از وضعیت این به توجه با

تقاضا مي شود راهكارهایي را ارائه دهند.فاصله كه است این واقعیت زاده: تقي . IT بسیار زیادي با كشورهاي دیگر در بحثداریم و متاسفانه این فاصله در حال افزایش بررسي به باید راهكار ارائه از قبل است. متخصص این حوزه در ما بپردازیم. مشكل كم نداریم. منابع مالي هم كه در اختیار دارم. عوامل مختلف را اگر بررسي كنیم مي بینیم كه مشكل چنداني نداریم. علت اصلي به نظر الیه و مختلف هاي بخش مدیران در من هاي مختلف است كه دلیل آن عدم شناخت و عدم قبول IT توسط مدیران است. هرچه هم به مدیران درجه هاي باالتر مي رویم این شناخت و این باور كمتر مي شود. كه آن به این دلیل است كه در كشورهاي درجه سوم

مدیران خود را بي نیاز از آموزش مي دانند.به همین دلیل است كه مي بینیم در افتتاحیه همایش ها همه حضور دارند ولي در جلسات ترك را محل مدیران اكثر آموزشي مهم

كرده اند.هاي دوره بایستي كه كنم مي فكر من آموزشي براي مدیران سطح باال برگزار شود تا IT را به خوبي معرفي كند و سطح دانش

مدیران افزایش یابد.

آید این بابایي: بحثي كه پیش مي مهندس به نشود را مشكالت همه شاید كه است در اصلي مشكل و انداخت مدیران گردن فرایند تصمیم سازي است. یعني ارتباط بین نو و بخش تصمیم ایده هاي متخصصین و ارتباط باید این ساز قطع است. به نظر بنده

به عنوان سیكل اثرگذار برقرار گردد. درازي آقاي مهندس شكوري كه سالیان از

در حوزه IT هستند مشكل را مي پرسیم.. مهندس شكوري: به نظر من تمام مطالب گفته شده درست هستند و همه این مشكالت وجود دارند. ولي من فكر مي كنم آن چه كه كه است این كند مي مسئله كمك به حل عامل یك موجود راهكارهاي انبوه بین از آنجا از توسعه حركت كه كنیم شناسایي را

شروع مي شود.نا ایران در IT اصلي مشكل من نظر به

آشنایي مدیران است.طریق از و بنگریم تاریخي بخواهیم اگر دیده مي شود بپردازیم به موضوع مطالعات بخش زیادي حدود تا اساسي مشكل كه در كه است این واقعیت است. خصوصي طور به مسائل همه علمي هاي بخش بخش عنوان به ما شود. نمي تحلیل دقیق خصوصي تحلیلمان این است كه IT به این خصوصي بخش كه نكرده پیشرفت دلیل است نیامده وجود به مردم دست به خوبي

و البته حمایت هم نشده است.به نظر بنده برخي از بخش خصوصي در این حوزه رانت خواري دارد و مدیران هم از بطن

مردم هستند. n بگوییم كه نیست این توسعه شاخص استفاده مي كنند. شاخص اینترنت از درصد باند IT است. در كره جنوبي پهناي توسعه

خانگي s/Mb 100 است. افتادگي سازمانهاي دولتي علت اصلي عقب در ایران چون خودشان مستعد براي این كار نیستند این است كه بخش خصوصي كارایي

در حوزه IT نداریم.را در IT اگر مي خواهد ریلي نقل حمل و

10

خود اصالح كند بایستي از نهادسازي بخش خصوصي شروع كند. چند شركت خصوصي شوند ریلي وارد صنعت آن ها و كند پیدا را IT با مباحث آشنا گردند و در چند حوزه و اینها تا بدهد مالي گردش بدهد، مونوپولي به و كنند پیدا اطالعات و دانش انباشتگي

فعالیت مناسب بپردازند.مهندس بابایي: ما در فضاي حمل و نقل هم روبرو فني فضاي یك با سیستم داخل در فضاي یك با سیستم بیرون در و هستیم فني فضاي از تركیبي شاخص و اجتماعي

و اجتماعي است. government-e بحث بعدي شاخص است كه در حال حاضر بین 192 كشور رتبه

102 را در اختیار داریم.مجدد ما مخابرات درآمدهاي درصد 74سرمایه گذاري در زیرساخت هاي مخابراتي

مي شود كه این كار بسیار خوبي است.پس مي بینیم در زیرساخت ها خوب كار شده است ولي هنوز نتوانسته ایم به نحو مناسبي

استفاده كنیم.در كه یوسفي مهندس آقاي نظر اینجا در

حوزه IT پژوهشكده هستند را مي خواهم.اصلي مشكل بنده نظر به یوسفي: مهندس گردد. مي بر دولت ساختار و نگاه نوع به

گشت مطرح تاكنون كه راهبردي پیشنهاد خصوصي بخش بیاید آهن راه كه بود این را نهادسازي كند. كه این حلقه مفقوده باز به دولت بر مي گردد و دولت است كه باید بیاید

بخش خصوصي را فعال كند.دیده راه وزارت مجموعه در حاضر حال در و سمت این به مدیران باور كه شود مي ضمانت و قانون دیگر سمت از نیست. سو اجرایي مناسبي هم نداریم و حتي به نظر من

متولي هم در اختیار نداریم.دریافت اي نامه بخش پیش چندي ما كردیم كه حسابداري هزینه اي را به سمت نامه بخش ببریم. سپس تعهدي حسابداري خریداري مشخصي شركت از كه آمد اي شود. نرم افزار خریداري شد و پس از نصب نمي كار ها ماژول از بسیاري كه شد دیده نرم بررسي مشخص شد كه از كنند و پس

افزار داراي باگ هاي فراواني است.ابتدا یك حوزه مدیریت به نظر بنده بایست قوي در حوزه IT شكل گیرد كه فرایندها را جلو گام به گام و كند شناسایي درستي به

ببرد.در حال حاضر پژوهشكده حمل ونقل به سمت تقاضا محوري رفته است و وارد حوزه هاي

كاربردي شده است.

پژوهشكده درست است كه این وظیفه را دارد تا پژوهش هاي الزم را انجام دهد و نتیجه را به صورت دستور العمل ارائه دهد ولي اكنون

به سمت تقاضا محوري رفته است.هنگامیكه كه است این ما دیگر مشكل پژوهش ها انجام مي شود و نتیجه اي ارائه

مي شود عملیاتي نمي شود.دكتر آقاي از را آهن راه در IT چگونگي جویا تحقیقات مركز مدیر حسیني سادات

مي شویم.كار ITS زمینه در حسیني: سادات دكتر زیاد انجام شده است. در مركز تحقیقات راه آهن نیز كارهاي خوبي صورت گرفته است. كارهایي از یكي اداري مالي، جامع سیستم است كه طراحي شده است ولي اجراي آن به

مشكل خورده است.وقتي بررسي شد كه چرا به اجرا نمي رسد به گیري تصمیم نحوه كه رسیدیم نتیجه این مدیران به شكلي است كه با آن چه طراحي بخش و شود نمي هماهنگ است شده به یا است نكرده خصوصي هم خوب عمل نوعي دیگر بخش خصوصي با بخش دولتي

هماهنگ نمي شود.تجربیات كه است این آن دلیل عمده ITS و IT ناموفقي را در زمینه به كارگیري

11

1389

ي / د

41

رهما

ش

سیستمي یعني ایم. كرده معرفي جامعه به این سیستم عمل در ولي كردیم طراحي را هاي مشكلي را برطرف نكرد كه این باعث شد مدیران با چشم بدبیني به ITS بنگرند. این كه بیاییم كساني سراغ به بایستي ما این چرا شود پرسش و داشتند را تجربیات تجربیات منفي است؟ علت عدم كامیابي چه

بوده است؟ به طور كلي مدیر تصمیم گیر مشخصات فني پروژه ها را نمي شناسد. مدیر حل مشكل را سیستم بیند مي كند مي نگاه خواهد. مي قبلي ارائه شده مشكل را حل نكرده است و نیز را دلیلي مي شود كه سیستم جدید این

به راحتي نپذیرد.در بخش IT دفتر فناوري اطالعات راه آهن لذا هست راه آهن در امور از بخشي متولي از آقاي مهندس ناصرزاده میخواهم بحث را

ادامه دهند.مهندس ناصر زاده: تحقیقي كه بر روي 8000 پروژه در دنیا انجام شده است مشخص كرد مي IT شكست هاي پروژه درصد 40 كه ها پروژه كه است این اصلي علت خورد. شفاف نیستند و هدف اصلي مشخص نیست.

در راه آهن نیز یكي از مشكالت اصلي كه با آن مواجه است عدم وجود ساختار است. ما در ساختاري بسیار قدیمي در حال كار هستیم. گروه هایي تخصصي كه بایستي بسته به نیاز

به وجود آیند به وجود نیامده اند.از طرفي همیشه دفتر IT زیر نظر مدیرعامل بوده است كه یكي دیگر از مشكالت اصلي است چرا كه مدیرعامل به دلیل مشغله هاي زیاد فرصتي براي سیاستگذاري در خصوص IT پیدا نمي كند. ما بایستي سند باالدستي ما به سند این و باشیم داشته سازمان در IT بگوید كه در چند سال بعد در خصوص

به كجا باید برسیم.مالي هاي سیستم از غیر ها سیستم اكثر جزیره اكثرا است یكپارچه تاحدودي كه سیستم سازي یكپارچه چون هستند. اي انجام مدیریت تغییر با و است بر هزینه ها سمت به شود مي روبرو مشكل با نیز آنها Business( BI سیستم از استفاده تحلیل بتوانیم تا رفتیم )Intelligenceهاي مناسبي را در رده هاي مختلف سازمان

داشته باشیم.باید بگذاریم شركتهاي حمل و بنده به نظر

نقلي خودشان ابزارها را ارتقا بدهند و ما داده ها و استراتژیها و ... را تعیین كنیم و سیاستي

را تحمیل نكنیم. ITS سیستم یك مترو راهنورد: مهندس بحث در مراحل. تمامي در است محور تعمیرات، و نگهداري بلیط، راهبري، فروش

كنترل موجودي و ...متروهاي پیشروي عنوان به تهران متروي گیري بهره سوي به حركت حال در ایران هاي سیاستگذاري است. IT از حداكثري كه باشد اي گونه به مترو بخش در باید سایر قطارشهري ها نیز از یك سیستم واحد و مطمئن استفاده كنند. مهمترین نكته بحث

استفاده از تكنولوژي هاي نامناسب است.متاسفانه ما در كشور مراكز انتقال تكنولوژي خواهیم مي وقتي نداریم. فراگیر به صورت از سیستمي استفاده كنیم مركزي نیست كه نكته باشد. كرده بررسي را تكنولوژي این مهم دیگر این است كه ما تقاضاي متناسبي باعث زیاد تقاضاي این نداریم. ظرفیت با این مترو دغدغه مهمترین كه است شده باشد كه فشارهاي تقاضا را با كمترین تاخیر

به مقصد برساند.

12

آذر 21 تاریخ در طبیعي مخاطرات میزگرد ذاكري؛ جبارعلي دكتر حضور با 89 ماه هیات عضو و انجمن مدیره هیات عضو علمي دانشگاه علم و صنعت ایران، مهندس مدیره هیات عضو اسماعیلي؛ حسن محمد خسرو مهندس رجاء، شركت فني معاون و مدیرعامل و مدیره هیات رئیس رشیدي؛ عضو قریشي؛ منوچهر دكتر فلق، شركت دكتر زمیني، علوم پژوهشكده علمي هیات محمود حسیني؛ مدیر گروه شریان هاي حیاتي پژوهشگاه زلزله، دكتر اكبر سعادت؛ مدیركل فني مهندسي و نظارت راه آهن، مهندس حمید بحران مدیریت پژوهشي مدیرگروه عباسي؛ مصطفي مهندس و حمل ونقل پژوهشكده سازه هاي و خط كل اداره مدیركل معیني؛ مهندسي انجمن محل در ج.ا.ا راه آهن فني حمل و نقل ریلي ایران برگزار گردید كه شرح

این میزگرد را در ذیل مي خوانید.

ریلي ونقل حمل بحث در ذاكري: دكتر بخش در است. شده شناسایي مخاطراتي سرماي یكي كه داریم مخاطره نوع دو دما این كه گرماي شدید دیگري و است شدید دو مي تواند آثار زیان باري را بر روي خطوط راه آهن داشته باشند. ریل هاي خطوط راه آهن اجرا شده است و عملیات پیوسته به صورت یكدیگر به ریل ها اتصال براي جوشكاري فصول در كمانش بحث است. گشته انجام سرما فصول در ریل شكست بحث و گرما مباحثي است كه باید به آنها توجه ویژه شود.

بحث به مي توان دیگر مخاطرات از جمله -بارش باران شدید، برف و مشكالتي كه براي اشاره مي آورد، به وجود لكوموتیورانان و خط كرد. در صورت بروز شرایط اضطرار ایجاد تقلیل

سرعت براي سیر آالت ناقله اجباري است.آن رفع راهكارهاي و سیل بردگي بحث -از دیگر خطرهاي پیشروي راه آهن و خطوط

ریلي است كه باید به آن پرداخت.- بحث دیگر رانش و سقوط بهمن و بحث از خط كردن خالي و برف روبها از استفاده

برف هاي سنگین به میان مي آید.- یخ زدگي سوزنها از دیگر خطرهاي زیان بار براي رفع آن راه آهن به شمار مي آِید كه در و ریل براي گرمایشي سیستم هاي از باید

سوزن استفاده كرد.لرزه زمین به مي توان مخاطرات دیگر از -و زلزله، بحث طوفان شن در مناطق كویري

اشاره كرد.با هرمزگان مانند كویري مناطق در -سرعت، مسدودي كاهش مانند مشكالتي خط، آلودگي باالست و افزایش سختي خط و

شكست ادوات روسازي روبرو هستیم.حوادثي دیگر از نیز طوفان و باد بحث -خطرات از پیشگیري براي باید كه است آن برنامه ریزي كرد. در سال 1983 در ژاپن

پيشگيري به صرفه تر از درمانگزارشي از ميزگرد مخاطرات طبيعي

13

1389

ي / د

41

رهما

ش

طوفان سنگیني وزید و سبب شد كه قطاري از روي پل خارج شود كه در نهایت منجر به كشته شدن 40 نفر از اهالي روستاي كنار خط راه آهن در كه شد باعث حادثه این گردید. باد وزش مختلف سرعتهاي اساس بر ژاپن براي آالت ناقله محدودیت حركت و سرعت

ایجاد نمایند.كه مي خواهم اسماعیلي مهندس از ابتدا در

توضیحاتي در این باره ارائه نمایند.را مشخص بخش دو اسماعیلي: مهندس كه مخاطراتي یكي داشت، بیان مي توان در زمان هاي كوتاه مدت و میان مدت اتفاق و ... و شن طوفان و سیل مانند مي افتند دیگري مخاطراتي كه در زمان ها و دوره هاي برف زلزله، مانند مي دهند رخ مدت بلند

سنگین و ...به سنگیني بسیار خسارات مواردي در سیل بروز سبب حتي و است نموده وارد راه آهن فاجعه نیز شده است. سیل نوروز 82 در خط سرخدشت – الهور باعث گشت كه خط به

مدت چند روز مسدود شود.پل هاي سمنان – گرمسار جدید جاده در بزرگي احداث گردیده است. در كنار این جاده، جاده قدیم آبروهاي متعدد داشته است كه در كنار ریل راه آهن بوده و متناسب بین آبروهاي جاده و ریل وجود داشته است. با احداث جاده جدید این تناسب از حالت مناسب خود خارج گردید و وضعیت مهار آب و هدایت و زهكشي

آن بهم خورده است.به سیر طبیعي جریان توجه در ساخت جاده سیالب نشده و به صورت دستي آن را تغییر داده كه سبب بروز خرابي در خط شده است.

دشت سیمین در سیل بروز 1383 سال در و خط دیدن آسیب به منجر دره كبوتر و كه گردید به مدت 32 ساعت آن مسدودي علت آن تغییر شرایط طبیعي محوطه خط و محدوده آن توسط شركت آب به جهت احداث

كانال هاي آب در حریم راه آهن بود.جزیره اي صورت به كشور در كارها متاسفانه صورت مي گیرد و عواقب و شرایط مختلف توسط ارگان هاي مختلف بررسي نمي گردد و ارائه طریق

جهت كاهش معایب آینده صورت نمي پذیرد.در اینجا از آقاي مهندس رشیدي جهت ادامه

بحث مي خواهم مطالبشان را مطرح كنند.مهندس رشیدي:

- بایستي یك سیستم مدیریتي در حمل ونقل با ثبت وقایع و شرایط مختلف ایجاد شود.

كوهستاني نواحي از یكي لرستان ناحیه -راه آهن ایران مي باشد. در نوروز هفتاد و یك، سیالب توسط لرستان راه آهن از نقطه 35دسته بندي را مناطق اگر گردید. مسدود و كوهستاني ناحیه جز لرستان ناحیه كنیم

پرمخاطره قرار مي گیرد.راه آهن خط مسیر در داده رخ مخاطرات -پرخطرتر بسیار ریلي حمل ونقل صنعت و جاده اي حمل ونقل صنعت از بحراني تر و و بیشتر بسیار آن از ناشي آثار و مي باشد

شدیدتر خواهد بود.- خطرات ذكر شده براي خطوط سریع السیر لذا مي باشد حساستر و بوده بیشتر بسیار مدیریتي سامانه هاي راه اندازي ضرورت

پیشگیرانه بیش از پیش احساس مي شود.رازي – سلماس حوزه آذربایجان در -)رودخانه گوگرد( سیل سالي 2 الي 3 بار سبب

تخریب پل هاي مسیر این رودخانه مي شود.- در شمال خطرات سقوط سنگ و بهمن وجود دارد كه مي توان با احداث گالري هاي بهمن گیر

در مناطق مربوطه از خطرات كم كرد.راه اندازي و طبیعي بالیاي سامانه ایجاد -سال خطوط، اطالعاتي بانك بهمراه آن هیدرولوژي، و توپوگرافي شرایط احداث، تعریف شاخص ریسك و ارزیابي آن، تعریف روش هاي پیش بیني و روش هاي شناخت ارائه راهكارهاي رفع بالیا و كاهش نتایج ناشي از آن، میزان آمادگي خطوط در شرایط مختلف، برآورد بودجه مورد نیاز جهت اجراي طرح ها

و... مورد نیاز است.- هواشناسي در خصوص ورود توده هاي ریزش و نزوالت جوي و انجام اقدامات پیش بیني شده

جهت مقابله با بروز حادثه و سوانح نیز مي تواند تاحدود زیادي مشكل گشا باشد.

- درحال حاضر معضل اصلي راه آهن خطوط موجود است. خطوط از یكسري مناطق عبور نموده است مانند مناطق كوهستاني و ... كه مشكالت متعددي را ممكن است بهمراه داشته باشد. سوال اول این است كه چه راهكارهایي تا پیشنهاد مي دهید كاهش خطرات براي را حداقل خطر براي شبكه ریلي رخ دهد؟ سوال كه چه است مسیر انتخاب در خصوص دوم نكاتي را لحاظ كنیم و درنظر بگیریم تا حداقل مشكالت را در آینده داشته باشیم؟ سوال سوم تونلها مشكالتي اینكه در گذشته در طراحي نظیر مسدودي آنها را بهمراه داشت، در طراحي آئین نامه اي ضعیف معیارهاي فعلي ضوابط و بوده و لحاظ نمي شود و بسیار ضعیف درنظر گرفته مي شود، براي كاستن از مشكالت چه

اقداماتي مي بایست انجام دهد.را نظرتان جنابعالي فریشي دكتر آقاي

بفرمایید.مخاطره 40 حدود دنیا در قریشي: دكتر ایران در مورد 36 تقریبًا كه شده شناسایي صورت به یا مخاطرات این دارد. وجود زمین شناختي صورت به یا و بوده اقلیمي مسئله مي دهد رخ اخیراً كه مسئله اي است. برداشت بعلت دشت ها در فرونشست ها

بي رویه آبهاي زیرزمیني است. مسئله اصلي بررسي اولیه و پژوهش سیرهاي مطالعه شده توسط مشاورین و استفاده صحیح

از راهكارهاي مهندسي است.تجربه را زلزله اي هنوز ریلي حمل ونقل

ننموده است.موجود online صورت به پایه اطالعات كه گردد ایجاد بگونه اي باید سیاست است.

14

در مطالعات اولیه طراحي سیر مطالعات كامل از طریق مشاور صورت گیرد.

حادثه از پس سانحه نگراني حسیني: دكتر راه آهن مسئولین براي ویژه اي اهمیت از از برخوردار است. بعبارت دیگر خطرات پس بیشتري اهمیت مسافرین براي حادثه بروز

براي ما دارد.براي كاهش مخاطره چند مسئله مد نظر است

كه به 3 قسمت دسته بندي مي شوند.1- توسعه آتي مي بایست با دقت صورت گیرد داشته بهمراه خود با را مشكالت حداقل تا یعني فكر خطرات و مخاطرات در هر باشد.

مورد صورت گیرد.نبود از موجود مستحدثات بهسازي -2ساخت زمان در ضعف تكنولوژي، آئین نامه، و شده شناسایي ضعف ها مي بایست . و... راهكارهاي مناسب پیشنهاد و پیش بیني گردد.

3- براي همه مخاطرات پیش رو آماده باشیم و مي بایست مبتني بر سناریو باشیم. اگر خطري رخ دهد چه راهكاري براي آن در دست بگیریم بحران و اضطرار شرایط بین نماییم. اجرا و تفاوت است، یعني مي بایست در شرایط اضطرار اقداماتي انجام دهیم تا شرایط به حالت بحران كشیده نشود. چون اگر بحران رخ دهد دیگر مدیریت و اصالح و رفع مشكالت بسیار سخت

یا غیر ممكن خواهد بود.و نقشه ها اطالعات، توسعه محور در آئین نامه ها موجود است و فقط باید از آنها به

طور صحیح استفاده گردد.چندان دستور العمل بهسازي خصوص در موجود نیست و كمبود هایي احساس مي گردد. و بودجه دارد و مشكل عمده بهسازي خرج

تامین اعتبارات مربوطه است.

عمده نقش بخش این در آموزش كمبود مختلف اتفاقات براي داشت. خواهد را

راهكارهاي مختلف پیشنهاد و توصیه گردد.اكنون با توجه به مسائل مطرح شده از آقاي مهندس عباسي كه نماینده پژوهشكده هستند

نظرشان را مي خواهیم.خصوص در اقداماتي چه عباسي: مهندس خصوص در ضوابط و دستورالعمل تهیه از سوي شما صورت گرفته ریلي حمل ونقل

است؟چه سهمي را پژوهشكده بر عهده دارد؟

در پژوهشكده ده گروه وجود دارد. پروژه هاي غیر پدافند نظیر مي شود تعریف مختلفي

عامل، مقاوم سازي پل ها و ....اولویت هاي حمل ونقل ریلي را اعالم نمایید. آن واسطه به كه كنیم ذكر را شاخص هایي

تصمیم سازي انجام شود.همان شده ذكر موارد معیني: مهندس

مشكالت موجود در راه آهن است. پژوهشكده حمل ونقل غالبًا در بخش جاده اي فعال ریلي حمل ونقل از غیر بخش هاي و از بیشتر نیز این بخش به بایستي كه است

شرایط موجود ورود پیدا كند.به كه مدیریتي سامانه هاي نظیر فعالیتهایي ناقص پژوهشكده با علت همكاري مشترك تا دنبال شوند بایستي نشده تكمیل و مانده

به سرانجام برسند.بین ارتباطي حلقه عنوان به مي تواند انجمن

بخش هاي اجرایي و مطالعاتي ایفاي نقش نماید.در زمینه بهسازي لرزه اي پلها كارهاي خوبي

انجام شده است ولي كافي نیست.و علمي فعالیتهاي انجام كشور روز نیاز دانش محور است كه در این خصوص انجمن

به عنوان نهادي علمي مي تواند بسیار فعال و راهگشا باشد.

جویا را نظرشان سعادت دكتر آقاي از حاال مي شویم.

با سازه و سازگارترین بهترین دكتر سعادت: طبیعت، سازه هاي متناسب با شرایط و اقلیم

عبوري خواهد بود.طراحي در جریان ها فركانس و مقدار اندازه، بسیار مهم است. مثاًل اگر دوره اتفاق سیلي ده سال باشد دیگر آنرا فراموش مي كنیم ولي به جریان هاي روزمره بها مي دهیم و پیش بیني هاي

الزم را در خصوص آن لحاظ مي كنیم. از نكات بسیار مهم است كه اقلیم نیز تغییر باید به آن توجه شود زیرا بحثي مشكل زا و

حساس است.

نتیجه گیريدكتر قریشي: اولویت بندي با اهمیت خطرات ایجاد شده براي حمل ونقل ریلي و زیرساخت ها و در نظر گرفتن مشاوران ذیصالح جهت ارائه

راهكارهاي مقابله با آنمهندس معیني:

و ارشد مدیران با جلسات تشكیل -تصمیم گیر و ارائه آموزشهاي الزم و حساس نمودن آنها در خصوص مخاطرات موجود در

زمینه حمل ونقل و حساس نمودن آنهاارائه اولویت هاي - توجه به زمان آموزش و موجود براساس شرایط مختلف اقلیمي و توجه

به مخاطرات موجود در هر بخش- ارزیابي تعیین وضع موجود جهت اولویت بندي

مخاطرات و بودجه بندي اهمیت آنهاپروژه هاي مخاطرات، رفع پروژه هاي -طول از معموالً مي باشد. مدت دار و زمان بر عمر یك یا چند دولت بیشتر خواهد بود. لذا فرادولتي و كشوري باید اینچنیني طرح هاي تعریف گردد و دولتهاي مختلف آن را اجرا و

ملزم به پیگیري آن باشند.دكتر ذاكري: توانمندسازي مشاوران، مدیران و كل ادارات سطح در اجرایي حوزه هاي و نواحي جزء وظایف مسئولین و دست اندركاران با رصد نمودن كلیه تا ارشد مي بایست باشد فعالیت ها و ارائه سامانه هاي مدیریتي مناسب به هنگام ورود هر گونه بالیاي طبیعي آمادگي

الزم جهت مقابله فراهم آید.

15

1389

ي / د

41

رهما

ش

16

از حمل و نقل بخش بررسی كه حالی در در توسعه پنجم برنامه پر چالش بخش های بوده عمران كمیسیون توسط بررسی زمان از كه مصوباتی انتظار خالف بر اما است صحن علنی خارج شد محدود به چند مصوبه مربوط به راه های روستایی شد و در این بین حمل و نقل ریلی ، از جمله بخش هایی بود كه با توجه به وضعیت تحقق برنامه ها )در برنامه زیادی ابهامات از كشور( كل توسعه چهارم برخوردار شد. این مدعا از آن جهت است كه تكیه موضوع این بر مجلس نشینان برخی نیازهای كه چیزی آن با مصوبات كه دارند ندارد همخوانی است ریلی بخش در كشور به دیگر گونه ای به برنامه ها می بایست و تصویب می رسید. در این رابطه عدم شفافیت برنامه و گذر مجلس از این ابهامات در حدی بود كه اعتراض برخی نمایندگان كمیسیون

عمران را برانگیخت.مصوب برنامه های مرور با گزارش این در

چند تنی نظرات مرور به ریلی بخش در موضوع تا می پردازیم نمایندگان این از این مشروح بپردازیم. دیگر زاویه ای از را

گزارش را می خوانید:

در توسعه پنجم برنامه كاستی های بخش ریلی

عمران كمیسیون عضو الهوتی مهرداد طرفی از اینكه به اشاره با مجلس

سند با رابطه در برنامه قانون زنجیر حلقه های مثل چشم انداز در گفت: است پیوسته هم به

مشخص چشم انداز سند

شده است كه باید تا پایان چشم انداز 26 هزار تا كنون تنها 9 اما كیلومتر ریل داشته باشیم

هزار كیلومتر ریل ساخته ایم.وی افزود: اما كجای برنامه پنجم توسعه )در بخش ریلی( می تواند پاسخگوی این نیاز باشد و در قبال میزان ریلی كه در طول سال باید

ساخته شود كه به این رقم برسیم؟

بررسی چشم انداز حمل و نقل ریلی در برنامه پنجم از نگاه نمایندگان مجلس

دولت مجاز به توسعه راه آهن در 5 سال آینده

ریيس كميسيون عمران : پراكنده كردن هزینه ها و عدم تامین به موقع منابع مالي باعث گرانی پروژه ها و تحمیل هزینه باال

بر اقتصاد كشور می شود.

مهردادالهوتی عضو كميسيون عمران مجلس: وزارت راه باید مشخص می كرد كه چقدر آزاد راه و ریل باید ساخته شود،

چقدر هزینه الزم است.

آذین بكتاش

17

1389

ي / د

41

رهما

ش

امین شعبانی عضو دیگر كمیسیون عمران نیز چهارم برنامه است: معتقد خصوص این در برنامه در دارد، فرق خیلی پنجم برنامه با چهارم آمار و ارقام اتوبان ها آزاد راه ها و ریل ها كلیات پنجم برنامه در اما بودند مشخص

مطرح شده اند.وی ادامه داد: مثاًل در برنامه چهارم گفته شد چقدر راه آهن وچقدر اعتبار باید جذب شود، اما

در برنامه پنجم، كلی گویی شده است.

افقی برای این بخش مشخص نشده است .

اولیا یكی دیگر اعضای كمیسیون اكبر علی ارزیابی مصوبات مربوط به بخش عمران در حمل و نقل ریلی در برنامه پنجم توسعه گفت: انتظار مصوبات این بخش كافی نیست و ما

داشتیم مجلس جدی تر ورود پیدا كند.خوبی مواد چهارم برنامه در داد: ادامه وی داشتیم آزاد راه ها و ریلی حمل و نقل در بود كرده مشخص را خوبی اهداف كه در را خودش می خواهد دولت چون اما پنجم برنامه در نگذارد پاسخگویی مقام و نشده صحبت كمی اهداف خصوص در دولت سعی كرده راه را برای جواب ندادن به

مجلس باز بگذارد.

كرده "مجاز" را دولت پنجم برنامه است نه "مكلف"

دلیل به كه است حالی در انتقاد ها این روند از عمران كمیسیون اعضای نارضایتی چهارم برنامه در ریلی پروژه های اجرایی توسعه، این انتظار می رفت كه در برنامه پنجم توسعه رویه ها دچار تغییراتی در بخش ضمانت اجرایی باشد، اما آن طور كه نمایندگان مجلس اتفاقات دارند اعتقاد عمران كمیسیون در

به گونه دیگری پیش رفته است .نمایندگان مجلس با تصریح بر اینكه، اگرچه و توسعه برنامه چهارم بودن وجود شفاف با آن بند های اجرای به دولت شدن "مكلف" بخش اعظم برنامه اجرا نشده است حال انكه در برنامه پنجم نه تنها برنامه غیر شفاف است به است" مكلف "دولت عبارت تغییر بلكه "دولت مجاز است" در انتهای بند های برنامه، بار پاسخگویی در قبال اجرایی نشدن را نیز از

دوش دولت برداشته است.

در مجلس به پاسخگویی موضوع برنامه پنجم

مهرداد الهوتی در این خصوص گفت: طرح الیحه ای كه توسط كمیسیون ها بررسی شد تغییر با تلفیق كمیسیون در بررسی از بعد عمده ای در الزام آور بودن مواجه شد بطوریكه لفظ برنامه بند های از درصد در80 كه

"دولت مكلف است" به "دولت مجاز است " تغییر یافت.

وی تصریح كرد: وقتی می گوییم دولت مجاز است دولت به راحتی می تواند از انجام دادن مكلف دولت بگوییم اگر اما كند فرار قانون است ، حداقل دولت موظف خواهد بود كه به

مجلس پاسخگو باشد.كرد: نشان خاطر عمران كمیسیون عضو را چشم انداز سند دارد. وظیفه هایی دولت كسی غیر از خود ما تهیه نكرده است و یك موضوع تحمیل شده از خارج نبوده است بلكه ایده خود ما بوده است. بنابراین این اجتناب از

پاسخگویی توجیهی ندارد.

اعتراض كمیسیون برای بخش ریلیپیشرفت روند از گالیه با الهوتی مهرداد حال در گفت: كشور در ریلی پروژه های طریق از ما حمل و نقل از درصد 90 حاضر جاده ای صورت می گیرد كه طبق آمار سالیانه 27 هزار نفر در جاده های كشور جان خود را

از دست می دهند.است فاجعه یك آمار این داد: ادامه وی میزان برابر 1/5 جاده ها در تاكنون ما چون داده ایم، جنگ سال 8 در كه ای كشته

كشته داده ایم .از طرفی مقام معظم رهبری نیز تاكید ویژه ای كجای در اما است ، داشته ریلی بخش بر برنامه پنجم مشخص شده است كه تا پایان برنامه پنجم توسعه باید میزان مشخصی ریل ساخته شود، این در حالی است كه در برنامه گفته و بود مشخص هدف ها توسعه چهارم میزان چه باید برنامه پایان تا كه بود شده

ریل احداث گردد.است این دولت نگاه خود اگرچه افزود : وی كه حمل و نقل ریلی را تقویت كنیم اما در حال

علي اكبر آقایي:

نتوانسته ایم آنچه را كه در

مصوب حمل ونقل بخش

صد در صد كرده ایم

تخصیص یافته تلقي كنیم

كه این امر به طور متوسط

این در دولت برنامه هاي

عقب درصد را 40 بخش

مي اندازد.

18

و است جاده ای درصد حمل و نقل 90 حاضر ریلی و هوایی حمل و نقل سهم درصد 10برنامه از باقیمانده سال 15 در یعنی است سند چشم انداز باید به ساخت 26 هزار كیلومتر

ریل برسیم.در طرفی از كرد: اضافه الهوتی مهرداد می گوید راه وزیر برنامه، بند های خصوص منابع كمبود برنامه نشدن محقق دلیل كه بوده است اما ایشان برای تامین منابع باید به سمت تامین منابع از بخش خصوصی می بود همانند آزادراه تهران شمال كه 2400 میلیارد ریال برآورد مالی طرح بود و اصاًل قرار نبود كه با منابع دولتی ساخته شود و دولت باز هم

منتظرمنابع باشد.برای سالیانه و عدد ریال و مبلغ افزود: وی ساخت ریل مشخص نشد و فقط در ماده 144 تا 148 درباره صندوق توسعه ملی بندی قید

شده كه هنوز لحاظ نشده است. الهوتی خاطرنشان كرد: خود وزارت خانه باید آزاد راه و مشخص می كرد كه چقدر راه آهن ، ریل باید ساخته شود، چقدر هزینه الزم است

و ذكر موارد الحاقی ضروری بود.

دنبال گیری توسعه ریلی در بودجه بندی نقطه هم ماجرا این دیگر سوی در اما نقد آن بر مجلس نشینان برخی كه دیگری بر نظارتی روند است كه این مورد در دارند خواهد چگونه پس این از ریلی پروژه های برنامه در دارند اعتقاد ایشان كه چرا بود، پنجم توسعه كشور پاسخ مشخصی برای این

ابهام وجود ندارد.برنامه شرایط به اشاره با نیز شعبانی امین پنجم توسعه در خصوص نحوه نظارت مجلس به حمل و نقل بخش شدن اجرایی نحوه بر خصوص حمل و نقل ریلی گفت: از آنجایی كه

كمی صحبت اهداف در خصوص برنامه در نشده ما ناگزیریم روند توسعه حمل و نقل ریلی را در بحث بودجه كنترل و دنبال كنیم كه در بودجه پیش بینی و اجرا شود چون مجوز هایی

مطرح نشده قابل ارزیابی نیست.

و چهارم برنامه تنش های سابقه واكنش دولت در برنامه پنجم

علی اكبر آقایی رئیس كمیسیون عمران هم در خصوص روند برنامه پنجم و مصوبات آن در مجلس با بیان اینكه روند سرمایه گذاري ها نبوده مطلوب ریلی حمل و نقل بخش در در كه را آنچه نتوانسته ایم گفت : است، بخش حمل و نقل مصوب كرده ایم صد درصد تخصیص یافته تلقي كنیم كه این امر به طور را بخش این در دولت برنامه هاي متوسط

40درصد عقب مي اندازد. به ادامه در رئیس كمیسیون عمران مجلس اهداف محقق شده برنامه هاي اول تا چهارم در بخش ریلي اشاره كرد و افزود: در برنامه اول توسعه جمعًا 853 كیلومتر راه آهن ساخته شد كه این میزان در برنامه دوم به یكهزار و

290 كیلومتر رسید. هر توسعه سوم برنامه در : گفت وي شد ساخته راه آهن 179كیلومتر سال از رقم این نیز چهارم برنامه در و

350 كیلومتر فراتر نرفت. كمبود را راه آهن مشكل مهمترین آقایي بودجه ذكر كرد و افزود: اعتبارات سال جاري وزارت راه چهارهزار و 900میلیارد تومان است اما چیزي كه در ماه هشتم سال از این رقم از خزانه وصول شده حدود 40 درصد بوده است كه با این حساب تا پایان سال این رقم به 70 درصد مي رسد و 30 درصد از وصول از خزانه

عقب هستیم.

نارضایتی كمیسیون از روند پروژه های گذشته و بدون برنامه بودن آینده

رئیس كمیسیون عمران مجلس با بیان اینكه دارد وجود كشور در راه آهن مهم پروژه 29كیلومتر 302 و هزار هفت آن مجموع كه است، اظهار داشت: پراكنده كردن هزینه ها و عدم تامین به موقع منابع مالي باعث مي شود پروژه ها گران تمام شود و هزینه باالیي را بر

اقتصاد كشور تحمیل كند. اضافه مجلس در سلماس مردم نماینده پروژه ها این به كرد: رقمي كه در سالجاري در است، تومان 765میلیارد یافته اختصاص حالي كه اتمام این پروژه ها به 18هزار میلیارد

تومان اعتبار نیاز دارد. آقایي درباره ظرفیت هاي موجود در بخش ریلي پژوهش هاي مركز تحقیقات داشت: اظهار مجلس نشان مي دهد از این ظرفیت ها چنان كه باید و شاید استفاده نمي شود، به نحوي كه حتي در مقایسه با كشورهایي چون تركیه و

پاكستان رقم بهره وري بسیار پایین است. وي افزود: متوسط حمل مسافر در هر كیلومتر سه هزار و 644 تن بار است كه این رقم تا

سه برابر از كشور هند پایین تر است. هم مسافري بخش در داشت: اظهار آقایي وضع بر همین منوال است بطوري كه در سال نفر از هر كیلومتر خط آهن سه هزار 1387نیاز كشور حالیكه شاید در جابه جا كردیم را

بسیار بیشتر از این میزان باشد. وي با بیان اینكه ما تا یك چهارم نیازمان را وضع این افزود: باشیم، پاسخگو نمي توانیم جاده اي بخش به تقاضا انتقال به منجر تلفات و كشته ها آن نتیجه كه مي شود نوسازي یك با كه حالي در است، جاده اي كردن برقي و سرعت بردن باال و ناوگان

مي توان ظرفیت ها را افزایش داد.

19

1389

ي / د

41

رهما

ش

نوعی اقدم: 15 هزار سوال نمایندگان از وزارت راه

با توجه به اینكه نارضایتی از روند تخصیص باعث به پروژه ها موضوعی بود كه اعتبارات راه شد ، شاید وزیر از بسیار طرح سوال های برنامه اجرایی ضمانت عدم و شفافیت عدم پنجم توسعه را بتوان واكنشی به این جریان تلقی كرد. این موضوع چیزی بود كه معاون پارلمانی وزیر را ه در صحبت های خود به آن

اشاره كرد.اما معاون پارلمانی وزیر راه در این خصوص یا پنجم توسعه برنامه چهارم بدون اشاره به به آمار باالی سواالت نمایندگان از وزرا اشاره كرد و گفت: طي 2/5 سال گذشته نمایندگان 15 هزار سؤال از وزارت راه و ترابري داشتند و در واقع به طور متوسط هر نماینده 50 سؤال داشته گوناگون موارد در وزارتخانه این از است. حسن نوعي اقدم اظهار داشت: سیاست شوراي مجلس با تعامل راه و ترابري وزارت

اسالمي است.توقعات خواندن ضروري غیر با نوعي اقدم از بعضي اجراي براي نمایندگان برخي پروژه ها ، اظهار داشت: برخي توقعات مبني بر اینكه پروژه هایي كه بودجه ندارد باید سریعأ اجرا شود، از سوي نمایندگان وجود دارد كه از طریق معاونت حقوقي امور مجلس، نمایندگان

را با دالیل قانوني، قانع مي كنیم.معاونت حقوقي و امور مجلس و هماهنگي هاي اینكه به اشاره با راه و ترابري وزارت استاني وزارت راه و ترابري از جایگاه ویژه اي در مجلس برخوردار است و بیشترین سؤال نمایندگان از این وزارتخانه است، افزود: در برنامه پنجم مواد مختلفي در بخش حمل و نقل در دستور كار قرار گرفت كه همگي به تصویب رسید و در طول برنامه پنجم توسعه، دستیابي به اهداف سند

مي شود. ارزیابي مثبت و مطلوب چشم انداز مصوبات استاني سفر 3 هر در افزود: وي حجم و اعتباري لحاظ از پروژه ها بیشتر و است راه و ترابري وزارت حوزه در عملیات زیرا مي كند افزون را وزارتخانه این تكالیف

ظرفیت مصوبات و پروژه ها زیاد است.

برنامه و سرنوشت پروژه های ریلی

مقایسه توسعه ریلی در برنامه چهارم و پنجم

مجلس در توسعه پنجم برنامه كه حالی در بخش در بررسی هایش اسالمی شورای مجلس است ، رسیده پایان به حمل ونقل از متفاوت نگاهی خصوص این در نشینان گذشته دارند ، چرا كه اعتقاد دارند این برنامه

ریلی بخش خاصه و حمل و نقل حوزه در هم كه باشد چیزی از كارا تر می توانست

اكنون هست.كمیسیون در كه مجلس نشینان برخی دلیل به كه معتقدند دارند حضور عمران مشخص نشدن اهداف كمی ، این برنامه دچار

نقصان هایی هست.در نمایندگان این نظرات خصوص این در این در و است شده پرداخته جدا گزارشی مقایسه ای ، و نگاهی گذرا اجمالی با گزارش برنامه چهارم و برنامه پنجم توسعه در بخش چه بدانیم تا است شده مقایسه حمل و نقل

نكاتی در این دو برنامه تغییر داشته است .

حمل ونقل در برنامه چهارمقانون برنامه چهارم ضمن هدف گذاری كمی برای این بخش، تحقق اهداف را مشروط بر سقف های از نیاز مورد اعتبارات تجاوز عدم می كند. قانون 4 شماره جدول در مندرج تكمیل از: عبارت اند كمی اهداف از برخی بزرگراه و آزادراه شبكه درصد 50 حداقل مرتبط كننده مراكز استان ها، تكمیل صددرصد شرق- جنوب شمال- گذرگاه های شبكه محدوده در آسیایی بزرگراه های و غرب عمومی حمل ونقل ناوگان نوسازی كشور، جاده ای برای كاهش متوسط سن ناوگان به اتمام شبكه پایان برنامه، حداكثر 10سال در راه آهن ترانزیت كاال و مسافر شمال -جنوب تجهیزات صددرصد تكمیل غرب، شرق- و

ناوبری هوایی و...

حمل و نقل در برنامه پنجم تنها كمی اهداف تعیین بدون پنجم برنامه به پیش بینی سیاست های اجرایی برای ایجاد بسترهای الزم از جمله: ایجاد مدیریت یكپارچه

ظرفیت هاي درباره آقایي ریلي بخش در موجود تحقیقات داشت: اظهار مركز پژوهش هاي مجلس این از مي دهد نشان باید و ظرفیت ها چنان كه شاید استفاده نمي شود، به نحوي كه حتي در مقایسه تركیه چون كشورهایي با بهره وري رقم پاكستان و

بسیار پایین است.

20

حمل ونقل برون و درون شهری، اجازه برقراری طریق از مسافر و كاال جابه جایی و پرواز دولت، توسط خارجی و داخلی شركت های برای خارجی شركت های به مجوز اعطای پرواز در داخل، پرداخت تسهیالت اعتباری از محل منابع داخلی سازمان راهداری به بخش غیردولتی جهت احداث پایانه های مسافری و باری و مجتمع های خدمات رفاهی بین راهی، جاده ای حمل ونقل ناوگان تدارك به كمك بین شهری، تمدید مهلت اجرای قانون توسعه حمل ونقل عمومی و مدیریت سوخت تا پایان شبكه در مسافر و بار سهم افزایش برنامه، حمل ونقل ریلی به 15 درصد كل حمل ونقل به دستیابی به منظور برنامه ریزی و عمومی جایگاه اول منطقه در ترانزیت كاال و انرژی از

طریق حمل ونقل ریلی نام برد. كه نشان می دهد برنامه دو تطبیقی مقایسه دستیابی به اهداف مدنظر در بخش حمل ونقل برنامه از حصول تر قابل پنجم برنامه در آمار هایی و ها رقم نه چون است. چهارم است شده مشخص ر سید آنها به باید كه چهارم برنامه اندازه به كیفی لحاظ از نه و

پردازش شده است.

پنجم برنامه در ریلی نقل و حمل توسعه

با نگاهی به جدول تطبیقی برنامه پنجم توسعه با گزارش كمیسیون تلفیق تنها یك ماده در خصوص حمل و نقل ریلی جلب توجه می كند. به مربوط كه حمل و نقل بخش 148 ماده بخش ریلی است، قبل و بعد از بررسی توسط باقی آن ابهامات تلفیق، همچنان كمیسیون ماند. به طوریكه چه در الیحه دولت وچه در گزارش كمیسیون تلفیق، نه برای دولت سقف رسیدن به آماری مشخص تعیین شده است و نه در مورد همان عبارات كلی الزامات اجرایی "به عبارات طوریكه به است. شده دیده دولت اجازه داده می شود" و "دولت می تواند" گزارش در است" مكلف "دولت جای به

كمسیون تلفیق نیز بر جای خود باقی ماند.این در حالی است كه در برنامه چهارم توسعه تا باید كه ریلی میزان ریلی، بخش اهداف بیست انداز چشم به توجه با برنامه پایان بود و شاهد ساله ساخته شود مشخص شده یك هزار ساالنه ساخت چون تكلیف هایی كیلومتر خطوط ریلی توسط وزارت راه و ترابری بودیم و دولت موظف شده بود دربخش ریلی

به لوكوموتیو دستگاه 400 ناوگان توسعه و ناوگان اضافه كند.

حال اینكه چقدر این تكلیف ها اجرایی شد و اجرایی پایین آمار های دالیل آسیب شناسی شدن بحثی جداگانه می طلبد اما موضوع این راه و ترابری وزارت ماموریت های كه است در چه اسالمی جمهوری راه آهن شركت و بخش ساخت ریل و راه آهن چه در خصوص خصوصی سازی و سن ناوگان مشخص شده بود.

توسعه برنامه چهارم نشدن اجرا اگرچه عدم از منابع كمبود استدالل با ریلی بخش در بود مواجه دولتی و مسئولین راه وزیر طرف اما همین پاسخ كه از نظر كمیسیون عمران نیز پذیرفته نبوده و الینحل خوانده نمی شد، در مقابل نظارت مجلس به دلیل وجود اهداف اجرایی الزام خاطر به و می شد مطرح كمی

بود كه در لفظ قانون آمده بود.در آنها درج عدم با كه مواردی دقیقًا یعنی برنامه پنجم توسعه، نه تنها این ابزار نظارت بحث های بلكه است، شده گرفته مجلس این مجموعه و پابرجاست نیز اعتبار كمبود عوامل چشم انداز روشنی را برای بخش ریلی

تصویر نمی كند.

گزارش كمیسیون تلفیقالیحه دولت:

رویكرد ایجاد منظور به :148 ماده و ریلی نقل و در شبكه حمل توسعه ای افزایش سهم و بار مسافر به دولت اجازه ساختار اصالح به نسبت شود می داده و ایران اسالمی جمهوری آهن راه واگذاری بخش های مختلف آن به بخش جدید های ظرفیت ایجاد و خصوصی منابع و اقدام خصوصی بخش توسط برای را ملی توسعه صندوق و خارجی رشد و توسعه فعالیتهای بخش خصوصی

در این زمینه فراهم نماید.

ماده 148- به دولت اجازه داده می شود به منظور ایجاد رویكرد توسعه ای در شبكه حمل و نقل ریلی و افزایش سهم بار و مسافر توسط بخشهای خصوصی و تعاونی و با هدف تفكیك وظایف حاكمیتی و تصدی گری در حمل و نقل نسبت به اصالح ساختار و تغییر اساسنامه راه آهن جمهوری اسالمی ایران و واگذاری بخشهای غیر حاكمیتی آن به بخشهای خصوصی و تعاونی و ایجاد ظرفیتهای جدید توسط بخشهای خصوصی و تعاونی اقدام و زمینه استفاده از منابع داخلی و خارجی را برای رشد و

توسعه فعالیت های ریلی فراهم نماید.دولت می تواند به منظور تقویت حمل و نقل بار و مسافر ریلی، بخشی از پروژه های تجهیز، بهبود و افزایش ظرفیت زیرساخت)ازجمله دو خطه كردن، برقی نمودن، ترك بندی، تطویل ایستگاهها( را تأمین و تدارك )BOT(طراحی، انتقال و بهره برداری ساخت، مشاركت، نظیر روشهایی قالب در )EPCF( با واگذاری امتیازاتی نظیر استفاده از زیربناهای حمل و نقل ریلی و انتقال حق دسترسی آن

تا استهالك كامل سرمایه و سود مورد توافق به بخش خصوصی و تعاونی واگذار نماید.

21

1389

ي / د

41

رهما

ش

یافته، قطارهاي توسعه امروزه در كشورهاي و گرفته جاي مردم زندگي درمتن مسافري حمل و نقل وسیله یك از فراتر كاركردهایي نوع از بویژه قطارها، یافته اند. عمومي سریع السیر آن امروز درتوزیع مناسب جمعیت، كاهش بي رویه، مهاجرت هاي از جلوگیري ایجاد صوتي، آلودگي كاهش هوا، آلودگي زندگي، هزینه هاي آوردن پایین اشتغال، تاثیرات و... انرژي درمصرف صرفه جویي شگرف و به سزایي دارند و از حد یك وسیله حمل ونقل عمومي عادي به یك وسیله مهم،

حیاتي و استراتژیك تبدیل شده اند.به توجه با ریلی حمل ونقل شك بدون مناسب مصرف همچون خود ذاتی مزایای فرهنگ ، انتقال امنیت، ایجاد انرژی، از محیط ، كم اشغال كم، استهالك ارزانی، ایجاد راحتی، و آسانی انبوه، حمل ونقل ایمنی تامین آن درجه باالترین و اشتغال حمل ونقل سیستم های سایر به نسبت باال بوده برخوردار بیشتری قابلیت از كه است

روز به روز را خود ارزش های نتیجه در و نمایان تر می نماید.

در كشورهاي توسعه یافته حجم بسیار وسیعي به را بار حمل نیز و مسافر جابه جایي از اعمال با و مي دهند اختصاص ریلي بخش این بخش ها، سایر در محدودیت هاي شدید توسعه درفرآیند اصلي بستر عنوان به را از خطوط برخورداري تقویت مي كنند. سطح

وسطح ناوگان باالي ظرفیت ریلي ، در و... سرعت ارتقاء آن، تجهیزات

كشورهاي در ریلي حمل و نقل نكته این موید نیز یافته توسعه سطح صنعت این كه است

از برخورداري در فراگیري

عوامل اساسي توسعه را داراست.بخش در نكته یك خصوص این در اما وجود با كه است مطرح ایران حمل و نقل این همه محاسن چرا هنوز جایگاهی كه در استراتژی های توسعه ای كشور مد نظر است را می گذارند صحه آن بر نظام مسئولین و

نداریم. این سئوال موضوعی است كه در

بررسی موانع اعتباری بخش ریلی در نگاه 2 کارشناس برتر حمل و نقل

ظرفیت های خالق پول ، نیازمند مدیریت است

رییس كمیسیون عمران: اگر بودجه 90 متمم افزایش اعتبار حمل و نقل داشته باشد، سهم ریلی بیشتراست

بهناز شیروانیها

22

این گزارش از كارشناسان حوزه حمل و نقل و رییس كمیسیون عمران مجلس پرسیده ایم.

متعادل نقل و حمل تخصیص های نیست

عمران كمیسیون رئیس آقایی » اكبر »علی اینكه به اشاره اسالمی با شورای مجلس دولت در این بخش اعتبارات الزم را اختصاص می دهد ولی تخصیص ها متعادل نیست گفت: رقم ریلی بخش برای شده تعیین اعتبارات قابل توجهی است ولی با گذشت چند ماه از سال می بینیم كمتر از 20 درصد آن اختصاص خالف بر تخصیص ها عدم این كه می یابد ریلی خطوط شتاب بر مبنی نظر ها اظهار مانع از توسعه آن وعقب ماندگی شدید در این

بخش شده است.رئیس كمیسیون عمران مجلس معتقد است، طي زیرساخت ها توسعه در سرمایه گذاري

آنكه ضمن نبوده ، مطلوب گذشته سال هاي بودجه در شده ، مصوب كه آنچه نتوانستیم این كنیم . محقق صد در صد ساالنه های به كه است عاملی خود تخصیصات كاهش تحقق در را دولت سال در متوسط طور

اهداف خود عقب گذاشته است.دراین برنامه ریزی ازشیوه های انتقاد با وی در فعلی شیوه های و شرایط گفت: بخش نمی تواند قطع طور به كشور ریلی بخش داشته دنبال به را 1404 انداز چشم تحقق شده بینی پیش برنامه های به را ما و باشد

نخواهد رساند.را وی ظرفیت هاي موجود در بخش ریلي مناسب ارزیابی كرد و اظهار داشت: تحقیقات از مي دهد نشان مجلس پژوهش هاي مركز باید و شاید استفاده این ظرفیت ها چنان كه عقب ماندگي موجب امر همین و نمي شود است حالی در این است، توسعه كشور شده كه هم اكنون در كشورهایي نظیر چین، روسیه و هند در جابه جایي بار از هر كیلومتر خطوط

ریلي 3 برابر كشور ایران استفاده مي شود.در دولت بیشتر مشاركت بر تاكید با وی ریلی صنعت توسعه و اعتبارات اختصاص بیشتر مشاركت برای داشت: اظهار كشور برنامه ریزی را كشور پنجساله برنامه دولت نیز خواهیم این موضوع بر تاكید و كرده ایم

داشت.فروش اعتبارات درصد 20 اختصاص آقایی ، تسهیالت قالب در به بخش خصوصی نفت و عمرانی پروژه های اجرای برای نیاز مورد این توسعه برای دیگر حل راه تولیدی را پایان تا اعتبارات این صنعت عنوان كرد كه

سال جاری اختصاص خواهد یافت.وی در خصوص افزایش اعتبارات ریلی كشور در سال 90 گفت: چنانچه متممی در افزایش اعتبارات حمل و نقلی باشد قطعًا بیشتر آن به

اینكه ضمن می یابد. اختصاص ریلی بخش مبثت كشور ریلی صنعت به مجلس نگاه

است .شورای مجلس عمران كمیسیون رئیس كردن هدفمند به دیگر بخش در اسالمی، كشور ریلی صنعت بر آن تاثیر و یارانه ها دقیق اجرای برای باید افزود: و كرد اشاره این طرح با برگزاری جلسات متعدد هماهنگی مناسبی را ما بین مجلس و دولت ایجاد كرد . ما نیز در كمیسیون ویژه تحول اقتصادی این در و داریم برنامه ریزی حال در را ارتباطات حال جمع آوری اطالعات از تمامی بخش های مرتبط هستیم ضمن اینكه تمامی پیشنهادات حل راه بهترین و می شود آنالیز پایان در

انتخاب خواهد شد.

مشهود همچنان ریلی عقب ماندگی است

در همین رابطه صادق افشار معاون اسبق وزیر راه و ترابری نیز با اشاره به عقب ماندگی كشور در صنعت ریلی كشور گفت: با توجه به روند رو به رشد این مد حمل ونقل در كشور و توجه توسعه برای اخیر سال چند طی مسئولین خطوط ریلی شاهد حركتی نه چندان تند در نتوانسته ایم هنوز و هستیم حمل ونقل این رشد قابل توجهی را شاهد باشیم، كه نیازمند زمان و توجه بیشتر مسئولین هستیم در غیر این صورت بازهم قطار ریلی كشور به عقب

می رود.

جبران عقب ماندگی نیازمند عزم ملی است

صنعت از موجود انتظارات خصوص در وی اهداف به نسبت داشت: اظهار كشور ریلی این بخش از انتظاراتی كه پیش بینی شده و وجود دارد ، بسیار عقب هستیم و اگر بخواهیم

صادق افشار:

با توجه به روند رو به رشد

كشور در ریلي حمل و نقل

و توجه مسئولین طي چند

توسعه براي اخیر سال

خطوط ریلي شاهد حركتي

این در تند چندان نه

هنوز و هستیم حمل ونقل

قابل رشد نتوانسته ایم

توجهي را شاهد باشیم.

23

1389

ي / د

41

رهما

ش

كنیم جبران را رو پیش عقب ماندگی این بخش ها تمامی در ملی عزم یك نیازمند هستیم و به صورت متفرق هیچ كاری پیش وهمكاری همیاری وجود با و رفت نخواهد تمامی بخش ها باز هم كار بسیار دشواری را

پیشرو خواهیم داشت .وی معتقد است: برای جبران عقب ماندگی های ریلی كشور باید با برنامه ریزی دقیق كارها را این بر را اصل اگر مثال طور به برد . پیش ابتدا صنعت را بهره ور كنیم این بگذاریم كه كردن اداره و مدیریتی مباحث نیازمند امر مجموعه است و اولویت بندی پروژه ها موضوع

دیگری است كه باید به آن توجه كرد.در باید بخش این در كرد: اضافه افشار نظر مد را گلوگاهی شبكه های رفع ابتدا موجود سرمایه های از چنانچه و داد قرار و باشیم داشته را الزم نتوانیم بهره برداری افزایش شاهد برویم جدید به سمت خطوط

مجموعه های غیر بهره وری خواهیم بود.در را اولویت باید ابتدا در لذا داد: ادامه وی با و دهیم قرار منابع مناسب هزینه كردن شبكه گلوگاه های رفع و مناسب بهره وری كه را خطوطی مدیریتی ، مباحث در موجود می تواند سهم عمده در كریدورهای اصلی در حمل ونقل كشور داشته باشد و پروژه هایی كه

بیشترین بازگشت سرمایه را دارند اجرا كرد.از شاخص های یكی را ریلی وی حمل ونقل برشمرد جهان در ارتباطی حمل ونقل اصلی براساس حمل و نقل این اكنون هم افزود: شاخص عنوان به جهانی بی شمار تحقیقات مهم حمل ونقلی در جهان شناخته شده است ولی در كشور از لحاظ سهم حمل ونقل ریلی

در وضعیت نامناسبی قرار داریم.تخصیص عدم حمل ونقلی كارشناس این توسعه در اصلی مشكل را نیاز مورد منابع می توان كه دانست كشور ریلی صنعت

بخشی از اعتبارات مورد نیاز را با برنامه ریزی و مدیریت دقیق برای جذب بخش خصوصی

تامین كرد .وی معتقد است: توان فنی و مهندسی داخل كشور در این بخش بسیار باال است و از لحاظ دانش فنی و علمی در كشور هیچ كمبودی را نخواهیم داشت ضمن اینكه بخش پولی تنها 50 درصد مشكل ما را در بر می گیرد و باید این بخش را مدیریت كرد تا از ظرفیت هایی كه خلق پول می كند بهترین استفاده ممكن

را برد.

بخش محوریت با كشور توسعه ریلی

ساخت و توسعه شركت سابق مدیرعامل خصوص كشور در حمل و نقل زیربناهاي خصوصی به بخش بیشتر توجه علت ریلی صنعت به نسبت جاده ای حمل ونقل ذاتی طبعیت دلیل به بخشی گفت: كشور به دیگر بخش و است جاده ای حمل ونقل دلیل پایین بودن هزینه ها و نوع مدیریت در این حمل و نقل است كه زمینه را برای حضور صنعت در می كند. فراهم خصوصی بخش حمل ونقل ریلی برای هر گونه فعالیت نیازمند برنامه ریزی هستیم و به دلیل محدود بودن خاصی شكل بودن حاكم و خطوط ظرفیت از بهره وری ، هماهنگی برای واگذاری آن به

بخش خصوصی بسیار دشوار است. سرمایه اولیه مورد نیاز در صنعت ریلی نسبت به جاده ای بسیار بیشتر است و لذا طبیعی است

كه بیشتر سهم حمل ونقل در جاده باشد.مراجع تمام باید كرد: نشان خاطر وی ذی الصالح در سطوح باال ، مجلس و دولت با توجه به تاكید مقام معظم رهبری حمل ونقل

ریلی را در اولویت برنامه ریزی ها قرار دهند .افشار معتقد است: تحقق چشم اندازتوسعه ای

اول مقام كشور باید آن براساس كه كشور را كسب كند بخش اقتصادی وعلمی جهان مهمی از آن با توسعه حمل ونقل ریلی محقق

می شود.وی تصریح كرد:هم اكنون حمل ونقلی كه در اقتصاد و بوده بهینه غیر است حاكم كشور كشور را نیز تحت تاثیر قرار داده است و رشد اقتصادی كشور را با توجه به ضررهای ناشی از هزینه باالی سوخت و مرگ ومیرها كاهش برای مدیریت سوخت قانون از باید لذا داده

توسعه حمل ونقل ریلی استفاده شود.این كارشناس بخش حمل ونقلی كشور متذكر رشد با باید را كشور توسعه از بخشی شد: اقتصادی و از محل بهره وری با استفاده بهینه این و تامین كرد امكانات موجود و منابع از از نیازمند بستر سازی مناسب و استفاده مهم در دستگاه های مختلف ارزیابی شاخص های

است.

اولویت باید ابتدا در افشار: مناسب هزینه كردن در را با و دهیم قرار منابع رفع و مناسب بهره وري گلوگاه هاي شبكه موجود در خطوطي مدیریتي، مباحث عمده سهم مي تواند كه را در اصلي كریدورهاي در حمل ونقل كشور داشته باشد بیشترین كه پروژه هایي و دارند را سرمایه بازگشت

اجرا كرد.

24

امروزه با توجه به آلودگی كالن شهر تهران ، حمل ونقل در را موثری نقش می تواند مترو كاهش در حدودی تا و كند ایفا شهری آلودگی هوا موثر واقع شود. این در حالی است و ازمسئولین بسیاری نظر اظهار كه علیرغم مترو همچنان كشور ، رتبه عالی مقام های بارها و می برد رنج بی اعتباری از تهران و ترافیك و حمل و نقل معاون شهردار، نیز به خود سخنان در مترو شركت مدیر عامل

وضوح به این موضوع اشاره كرده اند.در این خصوص و طی روزهای پایانی آبان تا آذر حدود یك ماه آلودگی هوای شهر تهران حمل و نقل توسعه كه داد نشان خوبی به از نوعی كه مترو خاصه و تهران شهری غفلت مورد است سالم و پاك نقل حمل و

واقع شده است . تهران شهرداری چند هر خصوص این در تاكنون تهران مترو اصلی حامی عنوان به توانسته بخشی از اعتبارات این حوزه را تامین این به آن اهمیت لحاظ به دولت ولی كند بخش مي بایست توجه الزم را بعمل مي آورد گریبان گیر فراوانی مشكالت لكن همچنان

مترو تهران شده است.با وجود این مهم شد كه از نباید غافل ولی كشور شهری درون ریلی مشكالت بخش در مترو افتتاح خطوط جدید همچنان شاهد این به مشتریان روز و هر بوده تهران شهر

خودرو آهنی افزوده می شود.نظرهای اظهار كنار در كشور اگر مسئولین

تهران مي داشتند مترو به نگاهی جدي خود ریلي شبكه افزودن روز رشد شاهد امروز تمامی می توانست و بودیم شهری درون صرف هیچگونه بدون را تهرانی مسافرین

زمان جوابگو باشد.سخنانش در بارها تهران مترو مدیر عامل اعتبارات دولت درصدي 50 سهم خواستار این در را از مشكالت برون رفت راه و بوده

حمایت مالي مي داند . مدیر عامل هاشمی “؛ “محسن با اینرو از شركت مترو تهران به گفتگو نشسته ایم كه

در ادامه آن را می خوانید.

ریلی حمل ونقل وضعیت اكنون هم كشور چگونه است؟

برنامه ریزان و سیاسیون تمامی خوشبختانه ریل اجرای عدم از صحبت دیگر كشور برای اتفاق به نمی كنند و همه درون شهري می كنند . تاكید ریلی خطوط توسعه اولویت ریل صحبت از كه میزانی به متاسفانه ولی

می شود عمل نمی كنند بودجه هایی این است كه حداقل ما تقاضاي كه به طور قانونی برای ریل تصویب می شود وعده قانون هایي چنانچه و اجرا كنند را آن روند می تواند ریل شود ، اجرا شده داده

توسعه ای خود را پیدا و طی كند.

وضعیت خطوط ریلی كشور در جهان را چگونه ارزیابی می كنید؟

راه آهن ریلی خطوط بخش در متاسفانه بین شهری وضعیت خوبی را در جهان نداریم یعنی حتی از كشور پاكستان هم عقب تر هستیم.در مترو مقام 19 جهان را داریم كه وضعیت خوبی تلقی می شود ولی اگر به كارها سرعت ندهیم، چون دیگران در حال ساخت هستند،

به طور قطع عقب خواهیم ماند.

توضیحی در خصوص برنامه های آتی شركت مترو بدهید؟

به این مرحله رسیده ایم كه ماهی یك ایستگاه افتتاح كنیم و به طور قطع اجرا خواهیم كرد. این از اینكه برای و می كنیم افتتاح ما ولی خطوط حداكثر استفاده شود باید كمك مالي كنند تا واگن را تامین و تجهیزات مورد نیاز

در ایستگاه ها را نصب كنیم.ولیعصر، چهارراه افتتاح ایستگاه های و معین استاد تجریش، آزادی، نبرد، توحید ، حال در كه داریم برنامه در را مقبره الشهدا حضور با ولیعصر چهارراه ایستگاه حاضر وسایر رسیده بهره برداری به تهران شهردار

خطوط نیز تا پایان سال افتتاح می شود.هم اكنون 4 خط با ظرفیت پوشش دهی چهار میلیون مسافر در حال بهره برداری است. كه با تامین واگن می توانیم به عدد تعیین شده در

چشم انداز نائل آییم .هم اكنون خط یك مشهد در حال افتتاح است مترو از می توانند مشهدی ها سال آخر تا و 70 باالی اصفهان یك خط كنند . استفاده

گفت و گوی اختصاصی با محسن هاشمی مدیرعامل مترو تهران:

با عملكرد خود كمر تحریم را بشكنيم توانستيم

بهناز شیروانیها

25

1389

ي / د

41

رهما

ش

صورت در كه دارد فیزیكی پیشرفت درصد تامین منابع به زودی به بهره برداری می رسد. خط یك شیراز هم به همین صورت با پیشرفت خط است. روبرو درصد 75 باالی فیزیكی دارد. فیزیكی پیشرفت درصد تبریز 61 یك

هدوي میانگین كه بودید داده وعده برسانید دقیقه 5 از كمتر به را قطار

این وعده به كجا رسید؟با پرداخت اعتبارات به شركت واگن سازی به طور قطع این اتفاق خواهد افتاد ولی تاكنون و است نشده پرداخت همچنان اعتبارات

امیدواریم كه این اعتبارات محقق شود.

جبران چگونه را اعتبارات كمبود می كنید؟

با كمك دكتر قالیباف شهردار تهران خوشبختانه دریافت را مترو قانونی بودجه های توانستیم كنیم ولی منتظر اجرای این قوانین از سوی دولت هستیم كه تاكنون محقق نشده است.

خود هزینه های برای میزان چه تا استفاده خارجی گذار سرمایه از

می كنید؟ در گذشته بسیاری از هزینه های مترو از سوی می شد. تامین خارجی گذاری های سرمایه ولی هم اكنون به دلیل وجود تحریم ها دیگر نداریم و این بخش سرمایه گذار خارجی در نخواهند آمد. ما توانستیم با عملكرد خود كمر تحریم را بشكنیم و به طور مستقل و بدون نیاز به سرمایه گذار خارجی عمل كنیم و مترو صدمه ای از این تحریم نبیند ولی با این وجود مبارزه با مشكالت در حال باز هم همچنان مترو طی توسعه رشد به رو روند تا هستیم

شود و از كشور های دیگر عقب نمانیم.

اعتبارات مترو امسال چگونه بود؟ امسال یك هزار و500 میلیارد تومان براساس اعتبار بود به بخش ریلی برنامه ریزی ها قرار اختصاص یابد ولی كمتر از هزار میلیارد تومان میلیارد تاكنون 300 و گرفت قرار اختیار در است یافته اختصاص میزان این از تومان بیشتر آن توسط شهرداری میزان این از كه

تهران بوده و تنها 30 درصد اعتباراتی كه باید دولت از سوی درون شهری مترو اختیار در

قرار می گرفت اختصاص یافته است.

نقش مترو در اقتصاد كشور را چگونه ارزیابی می كنید؟

و اقتصادی وضعیت بیانگر حمل ونقل سند است . كشور هر توسعه صنعتی برای الزامی سیستم های حمل و نقل ریلی با ظرفیت باال در جابه جایی مسافر و جابه جایی امكانات می توانند از و كنند ایفا اقتصاد در مهمی بسیار نقش

طرف دیگر یك زیر بخش بسیار مهم برای می آید . شمار به صنعتی بخش های توسعه

چگونه را ریلی چشم انداز تحقق ارزیابی می كنید؟

براساس چشم انداز و برنامه 20 ساله باید ایران در بین كشور های در حال توسعه سطح منطقه اول باشد كه در صورت حركت به روش فعلی

به این چشم انداز نخواهیم رسید.اول جایگاه حفظ 2050 سال افق در

اقتصاد های جمع به پیوستن و اقتصادی كه است كشور E7 ازبرنامه ریزی های دنیا حركت نیازمند اهداف این به رسیدن برای اقتصادی مختلف حوزه های در همه جانبه داخلی ناخالص تولید به رسیدن و وصنعتی كه هستیم دالر، تریلیون 3/6 از بیش به پرداختن توسعه، مهم از بخش های یكی

حمل ونقل ریلی است.كیلومتر ساالنه هزار برنامه باید براساس راه آهن ساخته شود و در ریل شهری باید این عدد حداقل به سالی 150 تا 200 كیلومتر در شهر برسد تا بتوانیم به اهداف پیش بینی شده

دست یابیم.تزریق عدم دلیل به رقم این از متاسفانه اجرای عدم وهمچنین كافی بودجه های

قوانین مصوب عقب هستیم .هم اكنون توان اجرا در كشور در بخش های تجهیزات و صنعت اجرا ، طراحی ، مهندسی ، وجود دارد ، كه در صورت اجرا شغل نیز ایجاد می شود . اینگونه هزینه ها در كنار ایجاد شغل، به نیز را اقتصادی شكوفایی و صرفه جویی

همراه دارد.اولویت شاهد ولی مزیت ها تمامی وجود با خوشبختانه نبوده ایم. بخش این در مناسب مجلس و كارشناسان و كمیسیون های مختلف به این موضوع به صورت جدی پرداخته اند و

قوانین مناسبی را نیز به تصویب رسانده اند

حساب تسهیالت از استفاده قانون ذخیره ارزی به كجا رسید؟

در این قانون از پرداخت دو میلیارد تومان به حمل ونقل عمومی در كل كشور سخن گفته آن برای راه آهن میلیارد یك كه است شده شهری تهران،700 میلیون به قطار شهری ها باید شهرها برای مابقی دالر میلیون و300 هم ریال تاكنون یك ولی یابد اختصاص پرداخت نشده است . در نتیجه یكی از دالیل كارهای اجرای عدم كشور عقب ماندگی مجلس در شدت به كه است كارشناسی و می شود بررسي آن روی اسالمی شورای می كار آنها وی برر ساعت ها كارشناسان كنند، به نتیجه های مطلوب می رسند ولی در عمل با كندی و یا عدم اجرا مواجه می شویم .

توان اكنون هم هاشمي:

اجرا در كشور در بخش هاي

اجرا، طراحي، مهندسي،

وجود تجهیزات و صنعت

اجرا صورت در كه دارد،

مي شود. ایجاد نیز شغل

كنار در هزینه ها اینگونه

ایجاد شغل، صرفه جویي و

نیز را اقتصادي شكوفایي

به همراه دارد.

26

نیمه آذر 89 همچون نیمه آذر سال 1384 كه ده ها خبرنگار در حادثه پرواز هواپیمای نظامی سی-130 به دیار حق شتافتند امسال نیز غمی بزرگ داشت و درست در همین روز بود كه همكارمان سركار خانم پریسا پناه خواهی به دیار باقی شتافت.

خانم پناه خواهی كه یكی از نویسندگان ماهنامه حمل ونقل و توسعه بود ، بارها و بارها با تالشی شگرف و مستمر نشان داده بود كه در راه اعتالی حمل ونقل كشور و خاصه حمل و نقل ریلی جدیتی دائمی دارد و همین نكته برایمان امروز تاسف بار می نماید. پریسا پناه خواهی نزدیك به یك دهه در حوزه حمل ونقل و در نشریات و روزنامه هایی چون سیاست روز، ترابران، رادیو تجارت ، تهران امروز

و... فعالیت داشت و از خبرنگاران فعال حوزه حمل و نقل بود.این فاجعه غم انگیز برای جامعه رسانه ای كشور در چنین روزی با درگذشت خبرنگاری دیگر از حوزه حمل ونقل همراه شد تا 15 آذر

89 روزی تلخ برای خبرنگاران حوزه حمل ونقل كشور باشد .سركار خانم مرجان نماینده كه تنها به فاصله چند ساعت پس از خانم پریسا پناه خواهی دعوت حق را لبیك گفت هم حدود یك سال بود كه با بیماری سرطان دست و پنجه نرم می كرد اما در نهایت این خبرنگار با شخصیت كه در روزنامه تهران امروز و در حوزه

حمل ونقل فعالیت داشت در روز 15 آذر به دیار باقی شتافت .ماهنامه حمل و نقل و توسعه این دو ضایعه غیر قابل باور را به همكاران ماهنامه حمل ونقل و توسعه و سایر همكاران در دیگر رسانه ها

تسلیت گفته و برای خانواده بزرگوار این دو عزیز ازدست رفته صبر از خداوند خواستار است . همزمان پیام تسلیت وزیر راه و ترابري را هم در پي مي خوانید.

پیام تسلیت وزیر راه به مناسبت درگذشت دو تن از خبرنگاران حوزه حمل و نقلحمید بهبهانی وزیر راه و ترابری در پیامی به مناسبت درگذشت خانم ها مرجان نقاش نماینده و پریسا پناه خواهی از خبرنگاران حوزه

حمل ونقل ضمن عرض تسلیت برای خانواده های آنها نوشت: هرگز احساس دلدادگی و خستگی ناپذیری این عزیزان را برای انتقال مطالب وزارت راه و ترابری و حوزه حمل ونقل فراموش نخواهیم

كرد.مرگ پایان زندگی نیست، بلكه آغازی است برای پرواز مرغ جان بر گستره ملكوت و رجعتی به محضر دوست، به ویژه آنان كه در

عنفوان جوانی در پاكی زیستند و در زندگانی برای اطالع رسانی به مردم گام های بلندی برداشتند و در خدمت به دیگران كوشیدند.در آستانه فرا رسیدن ماه محرم و 15 آذرماه همزمان با سالروز پرواز ملكوتی 68خبرنگار و عكاس، عروج سبكبال سربازان جبهه های نرم خانم ها مرجان نقاش نماینده و پریسا پناه خواهی را به خانواده های داغدیده و همه اصحاب رسانه به ویژه خبرنگاران حوزه حمل ونقل تسلیت می گویم.اصحاب رسانه، مدیران وزارت راه و ترابری و دیگر مسئوالن هرگز شور، شعور ، احساس دلدادگی و خستگی ناپذیری آنها را برای انتقال

مطالب وزارت راه و ترابری و حوزه حمل ونقل فراموش نخواهند كرد.یاد و خاطره همه خبرنگارانی را كه از روی اخالص در راه روشنگری افكار عمومی و اطالع رسانی، عاشقانه فعالیت كردند و به سوی

معبود پركشیدند، گرامی می داریم و ان شاء اهلل خداوند آنها را در جوار رحمت خویش قرین نعمتی ابدی سازد.

داغی دوباره بر جامعه رسانه ای كشورپرواز همكاری ازخانواده حمل ونقل و توسعه

27

1389

ي / د

41

رهما

ش

28

به مسافري بخش دور، نچندان سالهاي در و ایران راه آهن سنتي و قدیمي بافت دلیل جاي به ریلي منافع به مدیران خاص نگاه كم مورد ریلي حمل ونقل در ملي منافع

توجهي قرار مي گرفت.مسافري قطارهاي از باري قطارهاي درآمد بسیار بیشتر بوده و از این رو با توجه به محیط و روحیه دولتي در آن سال ها باعث شده بود كه ارائه خدمات در قطارهاي مسافري راه آهن ایران بسیار نامطلوب بوده و كیفیت و كمیت در لیكن نماید، حركت نزولي خدمات ارائه اینكه براي صاحبنظران از برخي هنگام آن و سیستم ها نگرش، با مجموعه اي بتوان روش هاي نوین در محیطي كارآمد و بهره ور ایجاد نمایند، طرح تشكیل شركت قطارهاي

در عین حال و راه آهن از مسافري مجزا عمل آزادي و آن با نزدیك ارتباط با

تصمیم گیري ها در استقالل و سرانجام و نموده اند پیشنهاد

در نیمه دول سال 1375 با

طرح پیشنهاد و تصویب هیات مدیره محترم مسافري قطارهاي شركت ج.ا.ا. راه آهن همه فعالیت تاریخ همان از و ایجاد رجاء آغاز شركت وضعیت تثبیت براي جانبه اي هفتاد در نیز اداري عالي شوراي گردید. بنا 1376 سال در خود جلسه ششمین و و اداري امور سازمان مشترك پیشنهاد به استخدامي وقت كشور و وزارت راه و ترابري و در راستاي استراتژي هاي بخش حمل ونقل مسافر و سیاست هاي برنامه دوم توسعه و به افزایش و امكانات از بهینه استفاده منظور

كارایي و ارائه خدمات مطلوب و به موقع به فعالیت هاي مسافري مردم تصویب نمود كه از راه آهن ج.ا.ا. منتزع و به شركت قطارهاي

مسافري رجاء واگذار شود.تشكیالت نمودار و اساسنامه نهایت، در طریق از 1377 سال دوم نیمه در شركت سازمان امور اداري و استخدامي كشور جهت

اجرا ابالغ گردید.رجاء مسافري قطارهاي شركت تاسیس با خصوصي و فعالیت ها برونسپاري زمینه هاي

رجاء از كجا تا كجا ؟!!...

فرهاد بندرچیان

29

1389

ي / د

41

رهما

ش

واگذاري با روند این در كه شد آغاز سازي واگن بازسازي سپس راهبري خدمات با و گرفته شكل آنها از بهره برداري و واگن مالك شركت هاي 44 اصل تصویب نیز موجودیت پیدا نموده و شاید این حركت در سازي خصوصي اقدام اولین عنوان به

حمل ونقل ریلي ایران مطرح باشد.حال پس از گذشت چند سال از آن اقدامات اكنون حدود 39 درصد ناوگان ریلي مسافري و مي باشد خصوصي شركت هاي به مربوط دولتي بخش به مربوط باقیمانده درصد 61شركت رجاء است. اگر چه از نظر نسبت سهم دولتي بیشتر است لیكن با توجه به مسیرها و قیمت باالتر بهاء بلیط در بخش خصوصي از نظر درآمد سهم بخش خصوصي و دولتي از

فروش بلیط تقریبًا برابر مي باشد.راه آهن در ادامه مسیر با توجه به مصوبه اسفند سال 88 قصد دارد كه مابقي واگن ها و برخي از وظایف حمل ونقل مسافري را تحت عنوان حمل ونقل سرمایه گذاري شركت به رجاء تامین )شستا( واگذار نماید و با این كار قصد دارد تقریبًا پرونده واگن هاي مسافري را فعاًل

پایان یافته فرض نماید.از زماني كه شركت قطارهاي مسافري رجاء تقسیم بندي امروز به تا نمود كار به شروع دقیق و شفاف بین رجاء و راه آهن ج.ا.ا. زیاد به رجاء كه چرا نمي شد اهمیت محسوب با عنوان فرزند خوانده راه آهن محسوب شده و لزومي آن و... مالكیت ها اختیارات، تفكیك نداشته لیكن حال كه قرار است این شركت واگذار شود تفكیك و موضوعات مرتبط با آن به صورت یك مساله اساسي مطرح مي باشد.

خصوص در 88 اسفند مصوبه از كه حال واگذاري رجاء به شستا حدود 9 ماه مي گذرد هنوز معلوم نیست كه چه بسته اي به عنوان ابتدا در شاید شود. واگذار است قرار رجاء

این واگذاري براي بتوان دو سناریوي اصلي مطرح نمود:

صورت به رجاء واگذاري اول- حالت به رجاء شركت همچنان یعني حداكثري ریلي حمل ونقل مرجع اصلي ترین عنوان

مسافري ایران نقش آفریني كند.حالت دوم- واگذاري رجاء به صورتیكه فقط واگن هاي باقیمانده و برخي از پرسنل به بخش جدید مطرح باشد كه شركت تحویل گیرنده )شستا( همچون سایر شركت هاي مالك واگن

باشد البته با تعداد واگن مسافري بیشتر.حال در ادامه به هر دو سناریو بیشتر پرداخته

خواهد شد.حداكثر به مي بایست راه آهن اول حالت در امكان و داشته رجاء شركت كه وظایفي نماید عمل دارد وجود وظایف آن واگذاري تا بخش جدید تحویل گیرنده رجاء به عنوان مسیر ادامه مسافري ریلي بخش پدرخوانده قبل همچون نیز را شركت ها سایر و دهد هدایت و همراهي نماید و با تشكیل یك نهاد حمل ونقل امور اكثر پس این از دولتي غیر و گیرد دست به ایران در را مسافري ریلي بخش دولتي نیز براي توسعه این صنعت به این نهاد كمك و یاري نماید و شاید در این و خصوصي سازي رویكردهاي بتوان حالت كاهش تصدي گري دولت بر امور حمل ونقل ریلي را بیشتر از همیشه مشاهده نمود و شاید وخصوصي سازیها واگذاري ها روند از انتظار نیز همین باشد كه بخش غیر دولتي در امور

واگذار شده بیشتر نقش آفرین باشد.در حالت دوم با توجه به بحث هاي مطرح نظر به حاكمیتي وظایف خصوص در شده مي رسد كه راه آهن همچنان با نگاه پیمانكار، كارفرما به بخش خصوصي خود مي نگرد و در باقمیانده واگن هاي نیز مي خواهد این مقطع خود را به شستا واگذار نماید و همچنان كلیه

خود را مسافري قطارهاي به مربوط امور كنترل و نظارت نماید.

گرچه این طبیعي است كه نگاه مدیران دولتي به بخش خصوصي همیشه اینگونه است كه زیادي حد در خصوصي بخش رفتار و امور مي رسد نظر به لیكن باشد آنها كنترل در و 44 اصل اولیه اهداف با شاید نگاه این خصوصي سازي فاصله دشاته باشد. به هرحال فعالیت هاي تفكیك هنوز اینكه به توجه با حاكمیتي و چگونگي واگذاري رجاء به بخش اما نمي باشد مشخص )شستا( خصوصي رفتن با دیگر بار كه دارد نگراین وجود این بخش هایي از وظایف شركت رجاء به عنوان بخش هاي حاكمیتي به راه آهن ج.ا.ا. وضعیت روزهاي به رفته رفته مسافري قطارهاي از راه آهن و برگردد پیش( )20 سال گذشته طرفي با توجه به اینكه دیگر ناوگان مسافري كاستي هاي مسئول امر ظاهر در و نداشته بخش خصوصي خود را نداند و از طرف دیگر برخي نداشتن دالیل به خصوصي بخش اهداف خود توسعه در جهت نتواند اختیارات به خوبي عمل نماید و ارائه خدمات قطارهاي

مسافري دوباره نامطلوب گردد.در پایان هدف از ارائه مطالب فوق همانطور رجاء مسافري قطارهاي شركت تاسیس كه حمل ونقل در اول عطف نقطه عنوان به و توسعه و رشد شروع ایران مسافري ریلي مطلوبیت در قطارهاي مسافري شده حال در درست عمل شود مي توان اگر واگذاري این نقطه عطف مطلوب دومي باشد تا این روند رو به رشد ادامه داشته باشد حتي با سرعتي بیشتر و بهتر و یا در صورتي كه این اقدام نادرست انجام شود باعث روند نزولي در كیفیت ارائه خدمات به مسافرین بوده و شاهد برگشت به

وضعیت نامطلوب سال هاي گذشته باشیم.

30

تعاونی و بخش خصوصی سهم مجلس، 80 را ملی توسعه صندوق منابع از واقعی تكرار از ممانعت برای و كرد تعیین درصد این مورد در ارزی ذخیره حساب سرنوشت كرد. وضع مقررات سخت گیرانه ای صندوق، درصد 20 امسال ابتدای از كه صندوقی جای خود در را كشور نفتی درآمدهای از عواید از بخشی »تبدیل برای تا است داده میعانات و گاز و نفت فروش از ناشی شود. هزینه ماندگار« ثروت های به گازی

مجلس نمایندگان دیروز تصمیم براساس برنامه الیحه بررسی روز آخرین در كه پنجم به تصویب رسید، دست كم 80 درصد موسسات به ملی توسعه صندوق منابع تعاونی ای و خصوصی شركت های و درصد 80 حداقل كه می یابد اختصاص باشد. حقیقی اشخاص به متعلق آنها سهام

شركت های دستیابی راه همچنین مجلس را ملی توسعه صندوق منابع به دولتی شبه بست؛ بدین معنا كه هر بنگاه اقتصادی ای را مدیره هیات اعضای درصد 20 از بیش كه در شود، تعیین دولتی مقامات توسط اش اعطای و كرده تلقی دولتی موسسات شمار تسهیالت از این صندوق به آن را ممنوع كرد.این تصمیم مجلس پس از آن به دست آمد بخش خصوصی سهم اخیر، سال های در كه بسیار ارزی ذخیره حساب تسهیالت از

بیشتر صرف حساب، این منابع و بود پایین تامین كمبودهای بودجه ای دولت می شد؛ به مركزی، بانك آمار های براساس كه طوری بخش خصوصی به پرداختی تسهیالت كل ترتیب به 85 و 86 ،87 سال های در میلیون 700 و سه میلیارد دالر، 966میلیون دالر و یك میلیارد و 600 میلیون دالر بوده است؛ در حالی كه در همین سه سال، دولت در دالر میلیون 200 و میلیارد 44 مجموعا حساب این از سنواتی بودجه های قالب شرایطی در اتفاق این است. كرده برداشت برنامه قانون ماده یك اساس بر داد كه رخ

را ملی توسعه صندوق منابع درصد 80 مجلس

به بخش خصوصی و تعاونی واقعی اختصاص داد

ضوابط سخت براي تسهيالت صندوق توسعه ملي

هادی چاوشی

31

1389

ي / د

41

رهما

ش

چهارم، دست كم 50 درصد منابع این حساب می گرفت. تعلق غیردولتی بخش به باید

شاید به دلیل این كارنامه بود كه نمایندگان توسعه صندوق مصارف برای مجلس تا كردند تعیین بسته تری چارچوب ملی، دولتی شبه و دولتی بخش دستیابی از كنند. جلوگیری صندوق این منابع به

براساس مصوبه مجلس، »مجموع تسهیالت اختصاص یافته از منابع صندوق توسعه ملی غیردولتی عمومی نهادهای و موسسات به حال هر در وابسته و تابعه شركت های و صندوق منابع درصد 20 از بیش نباید غیرعمومی موسسات نمایندگان باشد.« 80 مشمول تعاوني و )بخش خصوصی این نیز را توسعه ملی( منابع صندوق درصد گونه تعریف كرد: »موسسات و شركت ها در كه می شوند محسوب غیرعمومی صورتی حداقل 80 درصد از سهام یا سهم الشركه آنها مستقیم یا با واسطه اشخاص حقوقی متعلق به اشخاص حقیقی باشد.« همچنین »موسسات آنها مطلق سهام اكثریت كه و شركت هایی متعلق به موسسات عمومی و عام المنفعه نظیر موقوفات، صندوق های بیمه ای و بازنشستگی این ازنظر است و موضوعات خیریه عمومی ماده در حكم موسسات و شركت های وابسته هستند.« غیردولتی عمومی نهادهای به

شركت های موسسات دستیابی راه بستن ملی توسعه صندوق منابع به دولتی شبه این گونه و تبصره یك چارچوب در نیز »بنگاه های رسید: مجلس تصویب به بیش مالكیت ازنوع صرف نظر كه اقتصادی از 20 درصد اعضای هیات مدیره آنها توسط این نظر از می شوند، تعیین دولتی مقامات پرداخت و می گردند محسوب دولتی ماده، است.« ممنوع آنها به صندوق منابع از مجلس تصمیم با دولت مخالفت

مجلس دیروز جلسه در تصمیم این البته

برخی و جمهور رییس معاون مخالفت اصغر علی جمله از دولت، حامی نمایندگان زارعی و محمدجواد ابطحی را برانگیخت و آنان دادند. را محدودكننده تبصره حذف پیشنهاد زارعی، نماینده تهران در توضیح پیشنهاد خود برای حذف این تبصره گفت: »با این تبصره، كه خاتم االنبیا قرارگاه همچون موسساتی خدمات بسیاری به نظام و مردم كرده اند، از منابع صندوق توسعه ملی محروم می شوند.«

قدرتمندی خصوصی بنگاه »ما افزود: وی موسسات گونه این جایگزین بتواند كه دهد، انجام را بزرگ كارهای و شود تسهیالت از را آنها نباید این بنابر نداریم. كنیم.« محروم ملی توسعه صندوق

پارلمانی معاون میرتاج الدینی، محمدرضا رییس جمهور هم كه به عنوان نماینده دولت در جلسه علنی حضور داشت، خواهان حذف و گفت: »در سیاست های تبصره مذكور شد برای قیدی هیچ پنجم، برنامه ابالغی كلی موسسات عمومی غیردولتی برای بهره مندی از تسهیالت صندوق توسعه ملی تعیین نشده و در مورد شركت های دولتی نیز باید بر اساس تازه.« تعاریف نه موجود عمل شود، تعاریف

چون افرادی كه پیشنهاد این مخالفان اما حمیدرضا و ارومیه نماینده قاضی پور، نادر فوالدگر، نماینده اصفهان بودند، تاكید داشتند كه این تبصره راه دسترسی شركت های شبه دولتی به منابع ارزی كشور را می بندد. قاضی پور در این باره گفت: یكی از نگرانی های مردم در اجرای اصل 44 و خصوصی سازی، حضور نگرانی هایی است. دولتی شبه شركت های مخابرات، سهام واگذاری مورد در كه است. داشته وجود هم سایپا و خودرو ایران

تجربه تكرار راه تبصره، این با افزود: وی در دولتی شبه شركت های نگران كننده فوالدگر می شود. بسته ملی توسعه صندوق رقابت ایجاد راستای در را تبصره این هم

نمایندگان شد. آن ابقای خواهان و دانست تبصره حذف پیشنهاد به نهایت در نیز سخت گیری بر و دادند منفی رای مذكور فشردند. پای دولتی ها شبه و دولتی ها برای

هم اساسنامه این پایانی بند در نمایندگان هرگونه تغییر در اساسنامه و انحالل صندوق مجلس« تصویب با »تنها را ملی توسعه امكان پذیر دانستند تا نهایت محكم كاری را برای جلوگیری از تكرار تجربه حساب ذخیره ارزی در صندوق توسعه ملی به عمل آورند. حساب ذخیره، منبع تامین كسری های دولت

نمایندگان البته با تصویب ماده 76 مكرر الیحه برنامه پنجم و با ابقای حساب ذخیره ارزی، این حساب را برای تامین كسری های بودجه دولت تعیین كردند. البته این تامین كسری بودجه نیز تنها با مصوبه مجلس امكان پذیر خواهد بود.بودجه كسری »تامین مصوبه، این براساس ارزی منابع كاهش از ناشی دولت عمومی میعانات و گاز خام، نفت صادرات از حاصل در شده پیش بینی ارقام به نسبت گازی حساب محل از سنواتی بودجه قوانین منابع دیگر از اینكه بر ارزی مشروط ذخیره مجاز مجلس تصویب با نباشد تامین قابل تعهدات باقیمانده »ایفای همچنین است.« حساب ذخیره ارزی به بخش های غیردولتی، حساب همین عهده به تعاونی و خصوصی است و ایجاد هرگونه تعهد جدید ممنوع است.«منابع ورودی حساب ذخیره ارزی در سال های برنامه پنجم نیز این گونه تعیین شد: »عواید و خام )نفت از اعم نفت از صادرات حاصل میعانات گازی( به صورت نقدی و تهاتری و نفتی و از صادرات فرآورده های درآمد دولت خالص صادرات گاز در سال 89 و سال های بعد، پس از كسر مصارف ارزی پیش بینی شده در جداول قانون بودجه كل كشور پس از كسر ذخیره حساب به ملی توسعه صندوق سهم

ارزی واریز می شود.«

32

بر اساس سیاست افتتاح هر ماه یك ایستگاه در شركت متروي تهران در روز شنبه مورخ شهردار قالیباف دكتر حضور با 89/9/20تهران و هیات همراه ایستگاه تقاطعي چهارراه خیابان هاي رتقاطع د )واقع )عج( ولیعصر ایستگاه و اسالمي( انقالب و ولیعصر)عج(

پیروزي خیابان هاي تقاطع در )واقع نبرد و نبرد( كه هر دو از جهت كاهش ترافیك افتتاح بسیار حائز اهمیت مي باشند، رسمًا

شد.ایستگاه تقاطعي ولیعصر )عج( با حدود 20 هزار مترمربع مساحت، داراي 2 طبقه سكو براي خط 3 و خط 4، سالن تهیه بلیت و در تقاطعي ایستگاه این است. هواسازها قرار زمین سطح متري سي حدود عمق ساخته زیرزمیني كاماًل روش به و دارد شده و مركز شهر از جمله تئاتر شهر را به شبكه متروي تهران و خطوط 3 و4 متروي

تهران را به یكدیگر متصل مي كند.از ویژگي هاي آن، اجراي این ایستگاه به صورت كاماًل زیرزمیني فقط از یك نقطه تئاتر شهر و دانشجو پارك كنار در ورود به حداقل رسیدن امر این انجام كه بود، زمین هاي مورد نیاز براي احداث ایستگاه

در ك است ذكر به الزم ساخت. میسر را ایستگاه، هماهنگي ورودي كیوسك طراحي شهر تئاتر "تاالر معماري شاخص هاي با

تهران" در نظر گرفته شده است.به تا ایستگاه این در حفاري عملیات حجم 35 بتن ریزي و مكعب متر هزار 130 حال

هزار متر مكعب و میزان آرماتور مصرفي 45 عملیات از بخشي البته و مي باشد تن هزار

مربوط به بخش خط 3 است.هزار 10 حدود زیربناي با نبرد ایستگاه مترمربع، عمق تقریبي 16 متر، داراي سكویي به طول 160 متر و عرض 14 متر، 4 طبقه

افتتاح رسمي ایستگاه تقاطعي وليعصر )عج(

افتتاح رسمي ایستگاه نبرد از خط 4 متروي تهران و

بهره برداري رسمي از ساختمان پليس متروي صادقيه

33

1389

ي / د

41

رهما

ش

اماكن و هواسازها بلیت، تهیه سالن )سكو، تجاري( است.

ایستگاهي مجتمع روش به نبرد ایستگاه طراحي گردیده، بدین ترتیب كه بخش سكو سالن و )زیرزمیني( بسته ترانشه روش به تهیه بلیت در مجاورت آن با روش ترانشه باز احداث شده است. این دو بخش به وسیله یك

گالري به یكدیگر متصل مي شوند.این در خاكبرداري حجم است ذكر قابل بتن ریزي مترمكعب، هزار 660 ایستگاه آرماتور مصرفي میزان 23 هزار مترمكعب و

2500 تن است.ستاد جمله از مهمي مراكز نبرد، ایستگاه فرماندهي نیروي هوایي، منطقه پستي 17، اماكن تجاري، اداري و فرهنگي را پوشش مي دهد.قابل ذكر است خط 4 متروي تهران به طول حدود 21 كیلومتر و 19 ایستگاه از مجاورت ایستگاه اكباتان در خط 5 آغاز و پس از عبور از شهرك اكباتان، میدان آزادي، خیابان انقالب شهید میدان به پیروزي خیابان و اسالمي

مي شود. منتهي افسریه منطقه در كالهدوز مراكز از را مسافران در مسیر خود این خط مهمي مانند فرودگاه مهرآباد، پایانه اتوبوسراني غرب، دانشگاه صنعتي شریف، دانشگاه تهران و دانشگاه امیركبیر، تئاتر شهر و مراكز نظامي و آموزشي نیروي هوایي جابجا مي كند. ضمنًا از مناطق 2، 5، 6، 7، 9، 10، 11، 12، 13و 14 شهرداري تهران عبور مي نماید و خطوط 1، 2، 3، 5، 6 و 7 متروي تهران را به یكدیگر

متصل مي كند.بدین ترتیب مسافران خط پنج كه قصد سفر از دارند. را شهر مركزي مناطق به كرج از ساخت اولویت در كه تهران متروي 3 خط تهران شمال شرقي و غربي جنوب مي باشد. را با گذر از آیت ا... سعیدي، قلعه مرغي، میدان خیابان ولیعصر)عج(، میدان منیریه، راه آهن، ازگل نوبنیاد، شیرازي، صیاد بهشتي، شهید و نیاوران را پیوند مي زند. بدون آنكه نیاز به تعویض قطار در ایستگاه صادقیه داشته باشند، به سادگي مي توانند در ایستگاه اكباتان اقدام

به تعویض خط و ورود به مناطق مركزي شهر را داشته باشند.

از رسمي بهره برداري مراسم، این ادامه در انجام نیز صادقیه متروي پلیس ساختمان شد. ساختمان پلیس مترو صادقیه داراي سه طبقه است. كاربري این ساختمان جهت امور

ستادي و فرماندهي پلیس است.ساختمان پلیس مترو صادقیه، به دلیل نزدیكي به بزرگترین ایستگاه مترو و خط 5، انجام امور تسهیل را مترو پلیس امنیتي و سازماندهي مي كند. در این ساختمان كلیه ملزومات پلیس پیشگیري نیز وجود دارد. ضمنًا ساختمان هاي دیگري نیز بدین منظور در دست ساخت است.مسافران امنیت برقراري مترو جهت شركت مترو، هماهنگي الزم را با نیروي انتظامي بعمل آورده است و دراین رابطه مصوبات الزم نیز از وزارت كشور و مجلس گرفته شده است. از این رو اولین ساختمان پلیس مترو جهت استقرار مي شود. افتتاح صادقیه ایستگاه در پلیس

34

خاطرات مهندس هوشنگ چوبينه؛ پيش كسوت صنعت حمل و نقل ايران

قسمت پنجم

حض��ور من در تهران باعث خش��نودي خانواده ش��د. راه آهن نیز از من اس��تقبال خوبي كرد. مدارك تحصیلي خود و همچنین سایر مدارك فني و اطالعات جدید را كه دیده و مطالعه كرده

بودم را به مقامات راه آهن تسلیم نموده و در اختیار آنان قرار دادم.در آن ایام راه آهن روبه رش��د بود و مي خواست خود را از فرم و تكنولوژي اولیه ساختمان ب��در آورد، نیروي كش��ش را از بخاري یكجا تبدیل به دی��زل الكتریك كرده بود و در این تغیی��ر و تبدیل جرئت��ي به خرج رفته بود زیرا یكجا هم��ه لكوموتیوهاي بخاري نو و مس��تعمل را كنار گذارده و لكوموتیوهاي دیزل الكتریك جنرال موتورز را جانشین آن كرده بودند. لكوموتیوهاي بخاري و قطعات یدكي آن در انبارها و حتي قطعات یدكي سفارش داده شده در راه همه به قبرستان لكوموتیوها فرستاده شد. آنطور كه شایع بود قطعات یدكي را بعضًا دفن كرده بودند كه البته س��الهاي بعد صحب��ت از فروش آنها به

خریداران آهن و یا ذوب آهن بود.ازط��رف دیگ��ر در اداره خط و ارتباط��ات نیز فعالیت

براي تغییرات و مدرنیزه كردن به چش��م مي خورد و سیس��تم ارتباطات نوسازي مي شد و كارشناسان

قطار تجربه در تونل خاطرات

35

1389

ي / د

41

رهما

ش

ژاپني و نیز چند كارشناس سازمان ملل متحد در دفت��ر راه آه��ن و اداره ارتباطات مش��غول

بودند.در اداره كل خ��ط و ابنی��ه آق��اي ف��ورل ECOLE( فرانسوي مهندس��ي از دانشگاهCONTRAL( پاری��س ك��ه در راه آه��ن فرانس��ه )SNCF( سمت رئیس حوزه خط را داشت به استخدام راه آهن ایران درآمده بود تا سیس��تم مدرنیزه و مكانیزه كردن نگاهداري خط را آموزش دهد و راهنمایي نماید كه بدین ترتی��ب حضور م��ن كه اطالع��ات و آموزش قاب��ل مالحظ��ه اي در راه آهن ه��اي اروپایي و بخصوص فرانس��ه و س��وئیس داشتم براي اداره كل خ��ط و ابنیه و راه آهن جالب و ممتاز بود، زیرا آقاي فورل با ندانس��تن زبان فارسي و بدون راهنما خدمت مفیدي را نمي توانست ارائه ده��د، لذا حضور م��ن در اداره كل خط و ابنی��ه موقعیتي بود كه با پیش��واز صمیمانه رؤسا و دوستانم مورد پذیرش و استقبال قرار

گرفت.اداره كل خط ابالغ رئیس بخش نقشه كش و بایگان��ي فني را براي م��ن صادر نمود و به موجب حك��م دیگري عنوان ب��ازرس فني و هم��كاري با آقاي ف��ورل ب��راي پیاده كردن سیس��تم نگاهداري مدرن خ��ط را به عهده ام گذارد و من ضم��ن اینكه بخش خود را اداره مي ك��ردم با آق��اي فورل برنامه ه��اي بازدید خ��ط و آموزش مأموری��ن را تنظیم و به اجرا مي گذاردیم و دس��تورالعمل و بخشنامه صادر

مي كردیم.راه آهن ایران تعدادي ماش��ین آالت س��بك و س��نگین براي تعمیرات خ��ط خریده بود و تع��دادي دیگر را در حال خرید داش��ت و كار كردن با این ماش��ین و وس��ایل جدید احتیاج به آموزش داش��ت كه خیلي س��خت بود زیرا مأم��وران خ��ط از پائین تا باال همگي س��الها ع��ادت به هم��ان روش قدیم��ي زیركوبي با كلنگ زیركوب و تراز كردن خط با چش��م را داش��تند در حالیكه تراز كردن خط با دوربین )میرو ویزور( و دیلمكاري قوس��ها با مترفلش

و زیركوب��ي با ماش��ین مطرح روز ب��ود. آنان سیستم هاي جدید را نمي پذیرفتند بلكه معتقد بودن��د اینها خط را خراب مي كند. چون عادت

نداشتند، برایشان مشكل بود.ع��الوه ب��ر اینه��ا م��ن در نش��ریه ماهانه راه آهن اقدام به نوشتن مقاالتي تحت عنوان تح��والت و چگونگي تكنیك اروپایي كردم و پیش��رفت هاي زماني راه آهن هاي كشورهاي پیش��رو را به زباني ساده تش��ریح نمودم و نیز عنوان ه��اي دیگ��ري از چگونگ��ي طرح ها و عملكردها، طرز تهیه آمار و فعالیتهاي سالیانه

راه آهن و غیره ارائه نمودم.این وضع حدود یك س��ال ادامه داش��ت و م��ن داراي چهار فرزند ب��ودم، در خالل این م��دت ژن��رال دوگل، رئیس جمهور فرانس��ه مس��افرتي به ایران كرد، او خیلي وطن پرست ب��ود و چ��ون فرانس��ه پس از جن��گ جهاني دوم بیش��تر مس��تعمرات خود را از دست داده و مهم ت��ر اینكه نفوذ فرهنگي آن كش��ور در جهان كاهش یافت��ه بود، ژنرال دوگل تالش مي كرد كه این فرهنگ و نفوذ زبان و ادبیات فرانسه را مثل سابق به جهان سوم برگرداند،

36

او در ایران در مجامع مختلف نطق هایي كرد و همچنین یك روز در انجمن فرهنگي ایران و فرانس��ه در خیابان پاستور تهران مراسمي با حضور ژنرال دوگل بر پا شد و از فرانسه زبانان و كس��انیكه در فرانسه بوده اند منجمله از من دع��وت بعمل آمد و ما ضمن مالقات با ژنرال دوگل نطق او را با لهجه و طرز بیان مخصوص خودش در حیاط انجمن در هنگامه عصر شنوا بودیم و مطالب او ش��مرده و آرام و با احساس همان تعریف عظمت تمدن و فرهنگ فرانسه و همبستگي آن با تاریخ فرهنگ ایران و زبان

فارسي بود.دولت فرانس��ه در زمان ژنرال دوگل تالش بر آن داش��ت تا عظمت فرهنگي فرانسه را به دوران هاي قبل از جنگ جهاني دوم برس��اند، در حالیكه آخرین پایگاه هاي فرانسه در آفریقا و آس��یا به تدریج از فرانس��ویان خالي مي شد و الجزای��ر در آفریقا آخرین تك��ه باقیمانده از مس��تعمرات، كه فرانسه آن را جزء خاك خود كرده و تمام امتیازات ش��هروندي فرانسوي را

نی��ز به م��ردم آن داده بود با قیام و ش��ورش مردم، اس��تقالل و آزادي خود را بدست آورد. در حالیك��ه عده اي از وطن پرس��تان و جوانان فرانس��وي روزها در محله دانشجویي )كارتیه التن( ش��عار مي دادند و فریاد مي زدند الجزایر

فرانسه.دولت فرانسه در زمان دوگل یكي از راه هاي اش��اعه و توس��عه فرهنگ فرانس��ه را اعطاي بورس به كش��ورهاي جهان س��وم و دوستان قدیمي فرهنگ فرانسه در نظر گرفته بود، لذا اداره اي در این خصوص در فرانس��ه تأسیس شده بود و به واجدین شرایط از همه كشورها من جمله ایران بورس تحصیلي مي داد. جوانان تحصیل كرده و تعدادي میانسال براي تكمیل و ی��ا اخذ تخصص و كارآموزي عازم فرانس��ه مي ش��دند و در اداره كل خ��ط و ابنی��ه هم با مش��ورت آقاي فورل ش��ش نف��ر مهندس و تكنس��یني كه یك نفر آن من ب��ودم كاندید دریافت بورس و عزیمت به فرانس��ه شدند و به من مأموریت خاص سرپرستي و راهنمایي

این گروه داده شد، چون راه ها را مي دانستم و از نظر بحث و زبان موثر بودم.

در آن زم��ان روابط راه آهن ای��ران در امور خط بیشتر با راه آهن فرانسه همخواني مي كرد كما اینكه یك ش��ركت فرانس��وي بنام دكن و ژیرال تعویض روس��ازي خ��ط را گرفته بود كه ریل هاي سبك س��ي و هشت كیلوگرمي اولیه را با ریل هاي س��نگین تر چهل و ش��ش كیلوگرم��ي تعویض و نیز بجاي تراورس هاي چوب��ي از تراورس هاي بتن��ي دو بلوك تیپ انتخابي فرانس��ه و س��اخت آن كشور استفاده ش��ود و راه آهن نی��ز تعدادي قاب��ل مالحظه BI( از ای��ن تراورس ه��اي بتن��ي دو تك��هBLOC( از فرانسه خریده بود، در حالیكه در اداره كل جریه و كارخانجات جنرال موتورز و كارشناسان آن فعال بودند و نفوذ داشته بودند و ع��ده اي از مهندس��ین و تكنس��ین ها براي

كارآموزي و كار به آمریكا مي رفتند. مدت بورس در فرانس��ه ش��ش ماه بود كه هزینه و حقوق را دولت فرانس��ه مي پرداخت،

37

1389

ي / د

41

رهما

ش

نمي دانس��تند فرانس��ه زبان بورس��یه هائیكه یك��ي دو م��اه اول به كالس ه��اي فراگیري زبان فرانس��ه مي رفتند كه س��معي و بصري ب��ود و مكالم��ه مي كردند ولي آن��ان كه زبان مي دانس��تند و ل��و خیلي كم ب��ه كارآموزي و تخصص هاي خود مي رفتند و گروه ما ش��امل این دسته بودند و باالخره اواخر تابستان سال 1338 بود كه باز از خانواده خداحافظي و عازم

پاریس شدم.الزم به یادآوري اس��ت كه در خالل توقف یك ساله ام در تهران با اینكه مدارك تحصیلي قبلي خود را ب��ه راه آهن ارائه نموده و به فكر هی��چ اقدام دیگري نب��ودم. در حین گفتگو با دوس��تان یكي از آنان پرس��ید كه آیا مداركم را براي ارزش��یابي به ش��وراي عالي فرهنگ فرس��تاده ام، آنان گفتند ما ت��و را راهنمایي و كمك مي كنیم، لذا آنچه باید نوش��ته و امضاء كنم انج��ام و آنان مدارك را به ش��ورا بردند و پ��س از مدت��ي پاس��خ آوردند ك��ه مدرك تحصیلي تو را عالي ش��ناخته اند و اس��تدالل شده كه چون تحصیالت در رشته مورد بحث به پایان نرسیده با اینكه دوره تحصیل بیش از سه سال است نمي توانند ارزش آن را لیسانس ارزیابي كنند و من در مسافرت به فرانسه كلیه

مدارك تحصیلي خود را همراه بردم.در پاری��س به اتف��اق دوس��تان و از طریق س��ازمان كمك هاي فرهنگي و فني فرانس��ه ب��ه راه آهن فرانس��ه )SNCF( رفتیم و پس از معارف��ه و تبادل نظ��ر برنامه نفرات اعزامي بر حس��ب تخصص و عالقه آنان مش��خص ش��د. من كم��اكان مترصد وض��ع تحصیلي خ��ود بودم و با س��ابقه قبل��ي و توقفي كه در پاریس داش��تم در مورد دانشگاه ها و مدارس عالي آن ش��هر اطالعاتي مي دانستم كه یك سري از دانشگاه هاي پاریس را مدارس بزرگ Grande Ecole مي نامند مانند پلي تكنیك، ، )Eede Xormele( دانش س��راي عال��ي )Ponts et Chousse'es( راه و پ��ل س��انترال )Centrale( ، معماري و هنرهاي )Architecture et Becuxcrts( زیبا

و غیره و یك س��ري دانش��گاههاي دیگر كه معروفی��ت س��ري اول را نداش��تند. در ایران هفتاد ، هش��تاد س��ال قبل فرهنگ فرانسوي در آموزش و فرهنگ مدرن ایران نفوذ داشت و نیز برنامه هاي درس مدارس و دانش��گاه ها از برنامه ه��اي درس��ي و آموزش��ي فرانس��ه تبعی��ت مي كرد و تم��ام اصطالحات علمي و فني به فرانس��ه گفته مي ش��د و فرانسه زبانان در اكثری��ت بودند، ش��وراي عالي فرهنگ كه شاخص ارزشیابي مدارك تحصیلي بود مدرك تحصیلي مدارس بزرگ فرانسه را معادل دكتر

مي شناخت.ارتب��اط فرهنگ��ي ای��ران با غ��رب از زمان س��لطنت ناصرالدین شاه و شاید كمي قبل از آن ش��روع شد و با مس��افرت هاي پي در پي ناصرالدین شاه و سپس مظفرالدین شاه و نیز تأسیس دارالفنون توسط امیركبیر و استخدام اس��تادان و دبیران فرانس��وي توسعه یافت و زبان فرانس��ه به عنوان اولی��ن زبان خارجي و زبان علم و هنر و ادب و تمدن غربي در ایران توس��عه و در تمام مدارس متوس��طه تدریس مي شد و رجال و صاحبان مقام، دانستن زبان فرانس��ه را امتیازي دانسته و زبان سیاسي هم ب��ود و زبان انگلیس��ي در ردیف دوم و بعنوان زبان تجاري و داد و ستد بازرگاني بیشتر بكار

مي رفت.ناگفته نماند كه ارتباط ایران با غرب از زمان صفویه و كمي پیش��تر ش��روع شد و از همان ایام همت هاي متعدد كشورهاي غرب از دربار ایران دیدن مي كردند و نماینده و سفیر اعزام مي داش��تند ولي در زمان قاجاریه و س��لطنت فتحعلي شاه دوس��تي و مراوده ایران با كشور فرانس��ه بیش از پیش توسعه یافت و ناپلئون اول كه گس��تره فتوحاتش بخش اعظم اروپا را در تور دیده و به آفریقا گس��ترش و روسیه تزاري را به زانو درآورده بود، س��رزمین ایران را از نظ��ر سوق الجیش��ي بهترین پایگاه براي تهدید روس��یه و نیز اذیت و آزار انگلس��تان و دس��ت اندازي و تهدید مس��تعمره طالیي آن بود كه باالخره در دوران سلطنت فتحعلي شاه

مقارن با س��لطنت ناپلئون بناپارت در فرانسه روابط چنان ب��اال گرفت كه هیات هاي متعدد از فرانس��ه به ایران آمدند و در امور س��پاهي و ارت��ش هیات ه��اي نظام��ي فرانس��وي به تعلی��م و تربی��ت نظامي گري و نیز س��اختن ادوات جنگي و توپ را ش��روع نمودند كه این هم��كاري نظامي و نفوذ فرانس��ه در ایران با ش��روع جنگه��اي معروف ای��ران و روس كه منج��ر به انعقاد ق��رارداد تركمانچاي گردید و قسمت وسیعي از سرزمین هاي ایران در قفقاز و آذربایجان از ایران جدا و خس��ارات و تاوان

زیادي پرداخته و امتیازاتي داده شد.آري جن��گ ایران و روس��یه در آن تاریخ به موجب اس��ناد وزارت امور خارجه انگلس��تان و مكاتبات با س��ن پطرزبورگ ی��ك توطئه و تواف��ق بین روس و انگلی��س بر علیه ایران و فرانسه بود زیرا هر دو كشور روس و انگلیس با ناپلئون در حال جنگ بودند و از طرف دیگر نفوذ فرانس��ه در ایران ك��ه در اصل به منظور دس��ت اندازي به هندوس��تان و اذیت انگلیس بود براي آن كش��ور قابل تحمل بود. از طرف دیگر هم روس��ها در همسایگي ایران در حال جنگ با فرانس��ه، این كشور را در مرز جنوبي خود تحمل نمي كردند، ضمنًا پس از پیشرفت ق��واي روس تا نزدیك ش��هر میان��ه، این بار انگلیسها از پیش��روي روسها به سمت جنوب نگران ش��دند زی��را در آن تاریخ كش��ورهاي بزرگ از جمله روس��یه سعي در بدست آوردن هر چه بیش��تر س��رزمین هاي جدید را داشتند و یكي از اهداف روس��ها دسترس��ي به آبهاي خلی��ج فارس و دریاي عم��ان و اقیانوس هند بود كه این مناطق همه زیر نفوذ انگلس��تان و باقیمانده اي جزئي از تس��لط پرتقالیها بود، لذا انگلس��تان متوحش و زود دست بكار شد تا با وس��اطت این كش��ور بین ایران و روس صلح برق��رار و خطر تهدید مس��تعمرات و منافعش از بین برود و فرانس��ه در ای��ن ماجرا اقدامي

بعمل نیاورد.با این ترتیب اولین فرهنگ غربي كه به ایران رخنه كرد، فرهنگ فرانس��ه و زبان فرانسوي

38

بود كه از زمان فتحلي ش��اه و سپس در دوران ناصري و مظفري با مسافرت هاي متوالي آنان به فرانسه گسترش بیشتري پیدا نمود عده اي از رجال و فرزندانشان براي تحصیل به اروپا و فرانسه رفته و نیز استادان و معلمان فرانسوي به ایران آمدند و متعاقبًا با تاس��یس دبستان و دبیرس��تان و تدریس زبان فرانسوي پایه هاي ای��ن ارتب��اط را محكم كردند و نی��ز در زمان رضاش��اه تا زماني كه دانش��گاه تاسیس شده بود فارغ التحصیالن منتخب مدارس متوسطه هر ساله به كشورهاي اروپایي جهت تحصیل دانشگاهي اعزام مي شدند كه اكثریت آنان به فرانس��ه مي رفتند و نیز دانشجویان اعزامي به بلژیك و س��وئیس در دانشگاهها تحصیالت

خود را به زبان فرانسه به پایان مي رساندند.تا حدود س��ال 1310 زبان خارجه مدارس، زبان فرانسه و آن نیز زبان علم و سیاست بود و زبان انگلیس��ي در دبیرستان البرز كه در آن زمان كالج آمریكایي نامیده ش��د به مدیریت دكتر جردن آمریكایي بود تدریس مي ش��د و از آن پ��س به تدریج تدریس زبان انگلیس��ي در دبیرس��تانها متداول و در كنار زبان فرانسه ش��اگردان ب��ه دو گروه فرانس��ه و انگلیس��ي زبان تقس��یم مي ش��دند ولي به تدریج با نفوذ و گس��ترش فرهنگي و سیاس��ي كش��ورهاي انگلیس��ي زب��ان، داوطلب��ان فراگی��ري زبان انگلیسي افزایش و نیز دانشجویان براي ادامه تحصی��الت و مطالعات نیز به این كش��ورها اعزام گردیدند و به م��رور بازار گرم فراگیري زبان فرانس��ه فروكش ك��رد و به همین علت كالسهاي زبان فرانس��ه مدارس برچیده شد، بطوریكه امروزه از جوان و میانس��االن كمتر كس��ي را مي توان یافت كه به زبان فرانس��ه تس��لط و یا آشنایي داشته باشد و ناگفته نماند ك��ه در م��دارس صنعت��ي و بعض��ي مدارس حرفه اي تدریس و فراگیري زبان آلماني رایج و در زمانهاي مختل��ف با نفوذ فني و صنعتي كشورهاي آلماني زبان در صنایع ما گسترش و كاهش فراگیري این زبان متغیر بود. بعنوان مثال زماني با تأسیس دبیرستان صنعتي ایران

و آلمان با اس��تادان و دبیران آلماني و ایراني، زبان آلماني یكي از سه زبان خارجي در ایران

داوطلب زیادي داشت.از جمله دانش��گاه معروفي كه در پاریس بود Grande Eeole ولي در رده مدارس بزرگبه حس��اب نمي آمد مدرس��ه تراودپوملیك یا )Eeole Trevaux Public( قوائد عامهبود و بیشتر فارغ التحصیالن مدارس متوسطه ای��ران اعزام��ي ب��ه خ��ارج از این دانش��گاه فارغ التحصی��ل ش��ده اند و مهندس��ین ایراني فارغ التحصیل دانشگاه ترا ودپوبلیك به صدور خدم��ات و فعالیت پرداختن��د و عده زیادي از آن��ان در راه آه��ن و وزارت راه و س��اختمان راه آهن مش��غول و نیز تعدادي به عنوان استاد در دانشگاه و هنرس��تان فني راه آهن تدریس

مي كردند.من ك��ه در پاریس به فكر پیدا كردن راهي ب��راي ادامه تحصیل ب��وده و دنبال راهي كم اش��كال بودم پس از سر و س��امان دادن بكار دوستان در راه آهن فرانسه مصمم شدم سري به دانش��گاه تراووپوبلیك در بولوار من ژرمن بزن��م و ب��از آزمایش كنم ك��ه در مورد من و تحصیالت قبلي ام چه مي گویند. به آنجا رفتم و پس از پ��رس و جو به دفتري كه راهنمایي ش��دم نامه حاوي تقاضا و خواس��ته خود را به پیوس��ت مدارك تحصیلي قبل��ي خود تقدیم نمودم و آنان پاس��خ را موكول ب��ه هفته بعد نمودند و من در این یك هفته قراري نداشتم تا روز موعد كه به دانش��گاه تراو پوبلیك رفته و نگ��ران ع��دم موفقیت خود ب��راي ورود به این دانش��گاه بودم ولي آنان پاس��خ دادند كه مرا در س��ال س��وم مي پذیرند، ج��اي بحث و چانه زدن نبود چون آنان بیش از س��ه س��ال تحصی��الت قبلي مرا در دانش��گاه ژنو معادل دو س��ال قبول كرده بودند و این خود طبیعي بود زیرا در هر انتقال از مدرس��ه اي به مدرسه دیگر در دو كش��ور با برنامه هاي متفاوت این ضررها هس��ت، در هر حال باز خوشحال بودم كه با عنایت خداوند متعال من دوباره به مسیر

تحصیل و تكمیل برنامه خود برگشتم.

در ای��ن خصوص من ب��ا راه آهن فرانس��ه صحب��ت كردم و آن��ان را قانع نم��ودم كه با ارتباط دائمي در بعضي برنامه هاي آموزش��ي در مركز ش��ركت كنم و اینكه در بورس قبلي خیلي از ای��ن كارها و دیدنیه��ا را انجام داده

بودم .دانش��گاه تراووپوبلی��ك مق��ررات و آب و هوایش با دانشكده معماري ژنو تفاوت داشت. اینجا مهندس س��اختمان تربی��ت مي كرد نه آرش��یتكت، مقررات حضور و غیاب س��ختي داش��ت و یكي از ش��اگردان پیش��رو ارشدیت داش��ت و مأمور حضور و غیاب و س��ایر كارها مانند مدارس ایران بود. این مدرسه ساختمان چند طبقه بن��دي در بولوار من ژرمن داش��ت ب��ا آسانس��ورهاي ب��زرگ، ولي دانش��جویان ح��ق اس��تفاده از آسانس��ور را نداش��تند مگر بضرورت��ي مجوز اخذ نمایند ك��ه یكي از آنها من بودم كه بعلت مس��ن تر ب��ودن از دیگران ش��امل این ارفاق شده بودم. در این ساختمان بیش��تر دروس نظري تدریس مي شد و چنین مي نم��ود كه اغل��ب اس��تادان در كارخانجات و ش��ركتها فعال هس��تند و در كالس ضمن درس از تجربی��ات خود س��خن مي گفتند، در خاطرم هس��ت كه یكي از آنان ضمن تدریس ب��ه دانش��جویان توصیه مي كرد ك��ه در بازار كار پ��س از تحصیالت هر چ��ه زودتر بكاري مشغول گردند زیرا هر چه سن باال رود یافتن

كار مناسب مشكل تر مي شود.مدرسه تراووپوبلیك بیش از صد سال سابقه Eyrole تاسیس داشت كه مؤسس آن آقايب��ود و تا آن روز بوس��یله فرزن��دان و خانواده Eyrole اداره مي ش��د و زی��ر نظر و كنترل آموزش فن��ي وزارت آموزش و پرورش دولت فرانس��ه بود. كالسهاي دروس نظري كاًل در س��اختمان مركزي در پاریس ب��ود ولي تمام آزمایش��گاهها و كارهاي عمل��ي، كارگاههاي ب��رق و مكانیك و تمرینات نقش��ه برداري در محلي بن��ام كاش��ان Cachene در حومه جنوبي پاریس قرار داش��ت كه بوس��یله یك راه آهن ش��هري به قلب پاریس و محله س��ن

39

1389

ي / د

41

رهما

ش

میشل مربوط مي شد.این دانش��گاه كتابخانه و انتش��ارات وسیعي داشت كه دو علوم مهندسي بوسیله استادان و محققین تالیفاتي با سرمایه موسسه انتشاراتي Eyrole منتش��ر مي گردی��د و بدین ترتیب این موسس��ه غیر دولتي كه زیر نظر و كنترل دولت مدیریت مي ش��د و از كمك هاي دولت كم و بی��ش برخوردار بود ش��هریه جزئي هم از دانش��جویان دریافت مي نمود كه شهریه را اداره كمك هاي فني دولت فرانسه مي پرداخت و همچنی��ن حق��وق دیگ��ري از بابت بورس مانند سایر بورس��یه ها به من پرداخت مي شد. عده اي از شاگردان این دانشگاه را دانشجویان مستعمرات سابق فرانسه ، كشورهاي آفریقایي و عربي تش��كیل مي دادند و من دوس��تاني از كش��ورهاي س��وریه و الجزایر و تونس داشتم و دوس��ت الجزای��ري م��ن از حكومت نوپاي

الجزایر خیلي بحث مي كرد.دانش��گاه تراووپوبلی��ك ای��ن معروفیت را داش��ت كه مهمترین فارغ التحصیل خود را با

اطالع��ات و تجربیات علم��ي و عملي آماده بكار روانه ب��ازار كار و زندگي مي كرد و بدین لحاظ در بیشتر از صنایع و شركتهاي تولیدي و ساختماني و قوائد عامه فارغ التحصیالن این مدرس��ه فعال و مدیریت داشتند و دانشگاه با داش��تن ارتباط دائمي با فارغ التحصیالن خود در فرانس��ه و س��ایر كش��ورها با تهیه و چاپ بروش��ور و س��النامه و كتاب راهنما فهرس��ت فارغ التحصی��الن و موقعی��ت و آدرس آنان را مش��خص و امكان ارتباط و همكاري فیمابین

را میسر مي ساخت.ك��م نبودن��د مهندس��ان دیپلم��ه مدرس��ه تراووپوبلی��ك پاریس در ای��ران، زیرا در زمان رضاش��اه فارغ التحصی��الن منتخ��ب مدارس متوسطه بعلت نبودن دانشگاه براي تحصیالت عالیه در ایران به خارج فرس��تاده مي شدند كه بیش��ترین را فارغ التحصی��الن تراووپوبلی��ك پاریس تش��كیل داده بود. در س��ال 1319 كه من راه آهني ش��دم ع��ده زیادي مهندس��ین فارغ التحصیل مدرسه تراووپوبلیك در وزارت

راه و س��اختمان راه آهن و نیز در بنگاه راه آهن دولتي ایران مسئولیت هایي را بعهده داشتند.

در هنرس��تان فن��ي راه آهن تقریب��ًا تمامي اس��تادان تحصیل كرده كش��ورهاي اروپایي و آمری��كا بودن��د غی��ر از درس فارس��ي كه مرح��وم رازي، رئی��س اداره كل حس��ابداري عهده دار ب��ود و در بین معلمان این مدرس��ه مهندسین فارغ التحصیل مدرسه تراووپوبلیك پاریس به طور نس��بي اكثریت داشته و بعضي از اس��تادان علوم پایه از جمل��ه دكتر ریاضي كرماني و فاضل زندي استادي دانشكده فني

را هم بعهده داشتند.در اینجا بي مناس��بت نیست تا خاطره اي از دكت��ر ریاضي كرماني ، نقل كنم. در ش��هریور س��ال 1320 كه حادثه اش��غال ایران بوسیله نیروهاي متفقین به وقوع پیوست، در روزهاي نخست به ارتش ایران فرمان آماده باش داده ش��د و نیروه��اي احتیاط و ذخی��ره به خدمت فراخوان��ده ش��دند و ق��رار مقاومت ب��ود، لذا افس��راني كه جزء این نیروه��ا بودند هر یك

40

لباس و وس��ایل س��ربازي خود را به تن كرده و در هر كجا آماده دس��تور ش��دند و در همین روزها كه ش��ادروان دكتر ریاضي دو س��اعت متوالي با ما درس ریاضیات داش��ت به هنگام ورود به كالس چن��ان هیبتي عجیب بود كه باعث تعجب و خنده دانش��جویان گردید و تا پایان وق��ت كالس كه اس��تاد درس مي داد، خنده ه��اي دزدانه ادامه داش��ت كه با تدریس خیلي جدي با لهجه كرماني ش��یرین استاد و

تذكر به بعضي دانشجویان مي شد.موضوع از این قرار بود كه اس��تاد در آن روز با یك جفت چكمه گش��اد و ش��لوار نظامي و بدون كاله به كالس آمده بود و بدین ترتیب قیافه استاد را با آن ابهت، خنده دار كرده بود.

دكت��ر ریاض��ي كرمان��ي از اس��تادان خوب ب��ود و در تدری��س مه��ارت داش��ت. او نی��ز از Ecole Normole فارغ التحصی��لمدارس بزرگ فرانس��ه بود. كالس او همیشه ش��یرین و جال��ب و جاذب ب��ود و از خاطرات فراموش نشدني در س��الهاي او مسئله مسیر گلوله در فضا بود و او چنان قوس مسیر گلوله را منطبق با فرمول آن بر صفحه تخته س��یاه رسم و تشریح كرد كه این قوس و خاطره بعد از حدود هفتاد س��ال هن��وز از ذهن من محو نش��ده و من گهگاه این مس��یر را در البالي ذهن و خاطراتم پیدا و به آن فكر مي كنم و در مي یابم كه این قوس و دیاگرام همان دیاگرام و قوس مس��یر عمر آدمي اس��ت كه انسان از بدو تول��د به تدریج نیرومن��د و قوي و بزرگ شده تا جائیكه به اوج قدرت و شكوفایي خود مي رسد و س��پس به آرامي راه سقوط و فرود را مي پیمای��د و هر چه كه مي گ��ذرد و پیش مي رود این سقوط با افزایش سرعت به سوي نابودي رفته و مرگ��ش همزمان با برخورد به زمین فرا مي رسد كه انسان نیز آخرین منطقه س��قوطش همان زمین اس��ت كه در آن فرو

رفته و آرامش ابدي مي یابد، روح استاد شاد.ما حصل اینك��ه من مانند یك دانش��جوي رسمي در مدرسه تراووپوبلیك پاریس مشغول تحصیل ش��دم زندگي حال��ت خاص خودش

را داش��ت كه هم آهنگ با سیس��تم اجتماعي پاریس بود و شباهت چنداني به زندگي كشور سوئیس نداشت، من در سوئیس براي سكونت از اطاق اجاره اي اس��تفاده مي كردم در حالیكه در پاریس این امكان وجود نداشت و در هتل اقامت داشتم كه در این صورت تهیه و پخت

و پز غذا در هتل آسان نبود.در حومه جنوب پاریس ش��هرك دانش��گاه و داش��ت وج��ود )Cite' university(ع��ده اي از دانش��جویان از خوابگاهه��اي آن اس��تفاده مي كردن��د ول��ي دوري راه و رف��ت و آم��د زم��ان زیاد الزم داش��ت. همچنین در شهر پاریس رس��تورانهاي بزرگي مخصوص دانش��جویان بود كه با ارائه كارت دانشجویي غذاي ارزان قیمت س��رو مي كردند و آنها نیز با تع��داد معدود در دور دس��ت بودن��د. ضمنًا دانشگاهها بلیط هاي مخصوصي را با نصف یا ثلث قیمت در اختیار دانش��جویان مي گذاردند و آنها مي توانس��تند از نمایشها استفاده كنند.

در ه��ر حال براي من با وصفي كه داش��تم بهتر این بود كه نزدیك مدرسه محل تحصیلم اطاقي در هتل داش��ته باش��م و بدین ترتیب تحصیل ادامه داش��ت و بعضًا تمرین و تكرار دروس و پروژه ها با شركت هم كالسي ها انجام مي پذیرفت و با این برنامه زمان مي گذش��ت.شش ماه دوره بورس همكاران و هم قطاران راه آهن��ي من كه از ایران با هم آمده بودیم به پایان رسیده و آنان كه اینك بیش از پیش به محیط عادت نموده بودند در صدد مراجعت به ای��ران بوده و یكي دو نفر آنان تمایل به خرید اتومبی��ل و عزیمت با آن به ای��ران بودند كه باالخره پس از انجام تش��ریفات خداحافظي با مقامات و دوستان راه آهن فرانسه عازم ایران ش��دند و من كه در دانش��گاه مشغول بودم با توجه به نیمه سال تحصیلي اجبار به ماندن تا آخر سال تحصیلي را داشتم و اداره كمكهاي فني فرانس��ه در این م��ورد موافقت نمود كه

فقط هزینه دانشگاه را بپردازد.در آن موقع در فرانس��ه بورسیه هاي زیادي از كش��ورهاي مختلف بودن��د كه پس از طي

دوره تحصیل و كارآموزي خود به كشورش��ان برمي گش��تند و نیز عده اي از دوس��تان ایراني و راه آهن��ي م��ن بودند كه به خرج خودش��ان تحصیل مي كردن��د و با من ارتباط داش��تند، یك��ي از آنان هم��كالس من در هنرس��تان فني راه آهن بود كه در دانش��گاه سوربن دوره دكتراي اقتصاد را مي گذراند و در هر مالقات از وضع اقتصاد ایران در گذش��ته و حال بنا به نظریه اس��تادان خود بحث مي كرد. او پس از اتمام تحصیالت به ایران آمد و استاد دانشگاه اقتصاد ش��د و بعداً به ریاست دانشكده اقتصاد ش��بانه رسید. او دكتر منوچهر زندي بود. یكي دو نفر دیگر از دوس��تان راه آهني بورس دوره

دكتراي دانشگاهي را مي گذراندند.الزم ب��ه یادآوري اس��ت ك��ه در آن زمان در تحصی��الت عالیه فرانس��ه دو ن��وع دكترا وجود داش��ت كه یكي را دكتراي دانشگاهي )Doctorate University( و دیگ��ري )Doctorat D'elat( را دكت��راي دولت��ي

مي گفتند.دكتراي دانشگاهي خیلي آسان و مخصوص خارجیان بود و هر كس كه مدرك دانشگاهي ف��وق لیس��انس داش��ت در م��دت كوتاه��ي مطالعه در موضوعي با انتخاب اس��تاد راهنما و نوش��تن یك پایان نام��ه و دفاع از آن موفق با اخ��ذ این عنوان مي ش��ود . دولت فرانس��ه این راه را به منظور ترویج و توس��عه فرهنگ فرانس��ه بین كش��ورها و ملل مختلف گشوده بود ولي فرانس��ویان هیچگاه كاندید اخذ این عنوان نمي ش��دند و آنها را نمي پذیرفتند ولي خارجیان با ص��رف زماني كوتاه از این عنوان در كش��ور خود استفاده مي كردند و ایرانیان از این دوره كوتاه براي اخذ عنوان دكترا استفاده مي نمودن��د، یك��ي از دوس��تان راه آهن��ي كه مهندس و درجه فوق لیس��انس داشت تحت عنوان ری��ل پایان نامه اي نوش��ت و موفق به اخذ دكتراي دانشگاهي شد، ولي دوره دكتراي دولتي )Etet( چند س��ال طول مي كش��ید و خیلي مش��كل بود و ب��از ایرانیاني بودند كه با صرف وقت و زحمت این دوره را مي گذراندند.

41

1389

ي / د

41

رهما

ش

42

حل مسئله گروه بندي واگن ها ي باري با استفاده از الگوريتم جستجوي ممنوعه

رتبه اول محور مديريت ترافيک و بهره برداري

مسعود يقيني، الهه براتي، زهرا ساقيان

43

1389

ي / د

41

رهما

ش

44

45

1389

ي / د

41

رهما

ش

46

47

1389

ي / د

41

رهما

ش

ì!!

ê!!!!!!!!!! !! !!!!!!!!!!! ! !!!! ! ! !! !!! ! ! !!!! !!! !! !! !!!

!! !!! ! !!! !!!!!!!!!!!!! !!!! ! !!!! !! !! !! !!!!!! !!! !!! ! !! !! !!!! !!! ! !!!! ! !!!! !!!!!!!!!! !!! !! !!ÐÒ!!! ! !! !!!•! !!! !!! !!!!! !!!!!!!!! !! !! !!š !! ! !! !!! ! !! !!! !!!! ! !! !!! !!! !!! !!! !!!! !!! ! !!!!! !!!! !! ! !ž !! !!!! !!!!! !! ! !! !!!! !! ! !!!!!!!!!!!!!!!!

! !!! ! !! !!! !!! !!! ! !! !!!!! !!!!!!! !!!!! !! !!!!!! !!!! ! !!!!!!!CPLEX!! ! ! !ææ!æ!!!! !!!! !!!!!!!!!! ! !!!!!! !!CPLEX!!! !! !! ! !!!! ! !! ! !! ! !! !!! !!! ! !! !!!! !!!! !! ! !!! !!! ! !! !! !!!!!! !! !!!!!! !! !!! !!! !!! !! ! !!!!! !!! !!!! ! !!! !!!!! ! !!!! !!!!!! !!

! !! !! ! !!!!!! !!! !!•! ! ! !! !!! !!! !!!! !!! !!! !!!!!! !! ! !! !! !!!! !! !! ! !!!!! !!! !!! !! ! !! ! !!!!! !! ! !! ! !!! ! !!!!! ! !!!!!! !!CPLEX!! !!!! !!!!! !! !!! !!!!!! !!!!!!!!!! !!! !!!!!! ! !!ÐÓ!! !! !! !! !!!!!!!!!! ! ! !!!ÐÔ!! !!! !!! !!!!!!! !!!! !!! ! ! !!!! !!!! ! !!! !!

! !! ! !!!! !! !! !!ž !! !!!! !! !! ! !! !!!! ! !!!! !! !!!!!!! !!! !!š !! ! !! !!!!!! !!! !!! !!!!!! ! !!! ! ! !! !!! ! !!!!! !! ! !! !! !!!!!!! ! !!!!!! !!! !! !!!!! !!!! !!! !!!!!!!!! !!!! !!!!!! !!!!!! ! !!!!!!! !!!!!! ! !!!! !!!!! !!!!! !! !!! !!!!!!!!!!!!!!!! !! !!! !!!!!! !!!!! !!!!!!!!! !!!! !!! !!!!!!! !!!! ! !! !!š !!! !! !!!!!!! !!!! ! !!!! ! !!!! !!! ! !! !! !!! !!!!!! !!! ! !!!!!!!!! !!! !!!!!!!! !!!!!!!!!!!!š !! ! ! !!!!!! !!!Duo CPUCore(TM)2 RAM: 4GB, Intel (R)!! ! !!! ! !!! !!!

!!!! !!!! ! !! ! !! ! !! !! !!!! !!!! ! !!!! !!!!! !!!!!!!!!!! !!!!!!!! !! !!! !!!!! ! !! !!! ! !!!! !! !!! !! !! !!!! ! !! ! !! !! !! !!š !! ! !! !!•! !!!! !!! !!! !!! !!! !!!!! !!!!!! !!!!! ! !! !! !!!!!! !! !!!!! !!!! !!!!!!! !!!! !!! !! !!!!!!!!!!!! ! ! !!!! !!!!! !! ! !!! !!! !!!!!! !!!! !! !!!! !!!

!! !!!!! ! !! !!!!!! !!!! !! !!! !! !! !! !! !!! !!!! !!!!!!!! !!!! !! !!!!! !! !!!!! ! !!•

!! !!!!! ! !! ! !!!!!!! !!!!!! !! !!•!! !!!! !! !!!!! ! !! !!! ! !! !!! ! !!!! !! !!!!!! ! !!•

!!! !! !!!! !!!!!! ! !!!! !! !!!! !!!!!!!!!! !!•!! !!! !! ! !!!!!! !!!!! !! !!!!!!! !!! ! !š !!!! !!! !!! ! !!!!!•

! ! !! !!!! !! !!!!!!!!! !! !!!! ! !! !!! !!!!!! ! !!!!!!!!!! !! ! !!!! !!!!!!!! !èå!!!!êå!!!! ! !!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!! ! !!!!!!! ! !!!!!! !!!!! !!!! ! !! !!!!!!!!!! !! !!!!!!!!

!•! !! !!!! !! !! !!!!!!!!!èå!!!!êå!!!! ! !!!!!! !!!!! !! !!!!! !! !!!•!!!!!! !!!!!!!! ! !!!!!! ! !! ! ! ! !!!!! !!!! !!!!!!!! !! ! ! ! !!!!!! !!! ! !!!!!! !! ! !!!!!!! !!!!!!!!! !!! ! !!!!!!!!!! !!! !! !!!!! !•! !!!!!!! ! !! !!š !! ! !! !!!! !!!!! !! !!!!!! ! !!!!!! !!!!! !!!! !! !!!!!!! ! !!!! ! !!!! !!!!!! ! !!!!!!! ! !!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!! !!!!! !! !!!!!!!! !!!! !!! !!! ! !!!!! !! !!!!!! !!!!!!!!! !!

!!!! !•! ! !!!!!!!!! ! !! !!! !!š !! ! !!!!! ! !!! ! !! ! !!!

!! !! ! !!æ!!! !!! !! ! !!! !!! !!š !! ! ! !!!! !! !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! ! ! !! !!!! ! !!!!!! !!! ! !!!! ! !! !!!!!!!!!!!

! ! ! !æ!!! !!!! !!! ! ! ! !!! !! !!! !! ! !!! !!! !!š !! ! ! !!! ! !!!!!!!!!! ! ! !! !!! !!! ! ! !!!!شماره مسئله

تعداد ستگاهیا

يتعداد تقاضا مقصد-مبدأ

ستگاه یتعداد ا کیتفک

1 5 3 2

2 5 5 3 3 5 10 5 4 10 5 3

ì!!

ê!!!!!!!!!! !! !!!!!!!!!!! ! !!!! ! ! !! !!! ! ! !!!! !!! !! !! !!!

!! !!! ! !!! !!!!!!!!!!!!! !!!! ! !!!! !! !! !! !!!!!! !!! !!! ! !! !! !!!! !!! ! !!!! ! !!!! !!!!!!!!!! !!! !! !!ÐÒ!!! ! !! !!!•! !!! !!! !!!!! !!!!!!!!! !! !! !!š !! ! !! !!! ! !! !!! !!!! ! !! !!! !!! !!! !!! !!!! !!! ! !!!!! !!!! !! ! !ž !! !!!! !!!!! !! ! !! !!!! !! ! !!!!!!!!!!!!!!!!

! !!! ! !! !!! !!! !!! ! !! !!!!! !!!!!!! !!!!! !! !!!!!! !!!! ! !!!!!!!CPLEX!! ! ! !ææ!æ!!!! !!!! !!!!!!!!!! ! !!!!!! !!CPLEX!!! !! !! ! !!!! ! !! ! !! ! !! !!! !!! ! !! !!!! !!!! !! ! !!! !!! ! !! !! !!!!!! !! !!!!!! !! !!! !!! !!! !! ! !!!!! !!! !!!! ! !!! !!!!! ! !!!! !!!!!! !!

! !! !! ! !!!!!! !!! !!•! ! ! !! !!! !!! !!!! !!! !!! !!!!!! !! ! !! !! !!!! !! !! ! !!!!! !!! !!! !! ! !! ! !!!!! !! ! !! ! !!! ! !!!!! ! !!!!!! !!CPLEX!! !!!! !!!!! !! !!! !!!!!! !!!!!!!!!! !!! !!!!!! ! !!ÐÓ!! !! !! !! !!!!!!!!!! ! ! !!!ÐÔ!! !!! !!! !!!!!!! !!!! !!! ! ! !!!! !!!! ! !!! !!

! !! ! !!!! !! !! !!ž !! !!!! !! !! ! !! !!!! ! !!!! !! !!!!!!! !!! !!š !! ! !! !!!!!! !!! !!! !!!!!! ! !!! ! ! !! !!! ! !!!!! !! ! !! !! !!!!!!! ! !!!!!! !!! !! !!!!! !!!! !!! !!!!!!!!! !!!! !!!!!! !!!!!! ! !!!!!!! !!!!!! ! !!!! !!!!! !!!!! !! !!! !!!!!!!!!!!!!!!! !! !!! !!!!!! !!!!! !!!!!!!!! !!!! !!! !!!!!!! !!!! ! !! !!š !!! !! !!!!!!! !!!! ! !!!! ! !!!! !!! ! !! !! !!! !!!!!! !!! ! !!!!!!!!! !!! !!!!!!!! !!!!!!!!!!!!š !! ! ! !!!!!! !!!Duo CPUCore(TM)2 RAM: 4GB, Intel (R)!! ! !!! ! !!! !!!

!!!! !!!! ! !! ! !! ! !! !! !!!! !!!! ! !!!! !!!!! !!!!!!!!!!! !!!!!!!! !! !!! !!!!! ! !! !!! ! !!!! !! !!! !! !! !!!! ! !! ! !! !! !! !!š !! ! !! !!•! !!!! !!! !!! !!! !!! !!!!! !!!!!! !!!!! ! !! !! !!!!!! !! !!!!! !!!! !!!!!!! !!!! !!! !! !!!!!!!!!!!! ! ! !!!! !!!!! !! ! !!! !!! !!!!!! !!!! !! !!!! !!!

!! !!!!! ! !! !!!!!! !!!! !! !!! !! !! !! !! !!! !!!! !!!!!!!! !!!! !! !!!!! !! !!!!! ! !!•

!! !!!!! ! !! ! !!!!!!! !!!!!! !! !!•!! !!!! !! !!!!! ! !! !!! ! !! !!! ! !!!! !! !!!!!! ! !!•

!!! !! !!!! !!!!!! ! !!!! !! !!!! !!!!!!!!!! !!•!! !!! !! ! !!!!!! !!!!! !! !!!!!!! !!! ! !š !!!! !!! !!! ! !!!!!•

! ! !! !!!! !! !!!!!!!!! !! !!!! ! !! !!! !!!!!! ! !!!!!!!!!! !! ! !!!! !!!!!!!! !èå!!!!êå!!!! ! !!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!! ! !!!!!!! ! !!!!!! !!!!! !!!! ! !! !!!!!!!!!! !! !!!!!!!!

!•! !! !!!! !! !! !!!!!!!!!èå!!!!êå!!!! ! !!!!!! !!!!! !! !!!!! !! !!!•!!!!!! !!!!!!!! ! !!!!!! ! !! ! ! ! !!!!! !!!! !!!!!!!! !! ! ! ! !!!!!! !!! ! !!!!!! !! ! !!!!!!! !!!!!!!!! !!! ! !!!!!!!!!! !!! !! !!!!! !•! !!!!!!! ! !! !!š !! ! !! !!!! !!!!! !! !!!!!! ! !!!!!! !!!!! !!!! !! !!!!!!! ! !!!! ! !!!! !!!!!! ! !!!!!!! ! !!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!! !!!!! !! !!!!!!!! !!!! !!! !!! ! !!!!! !! !!!!!! !!!!!!!!! !!

!!!! !•! ! !!!!!!!!! ! !! !!! !!š !! ! !!!!! ! !!! ! !! ! !!!

!! !! ! !!æ!!! !!! !! ! !!! !!! !!š !! ! ! !!!! !! !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! ! ! !! !!!! ! !!!!!! !!! ! !!!! ! !! !!!!!!!!!!!

! ! ! !æ!!! !!!! !!! ! ! ! !!! !! !!! !! ! !!! !!! !!š !! ! ! !!! ! !!!!!!!!!! ! ! !! !!! !!! ! ! !!!!شماره مسئله

تعداد ستگاهیا

يتعداد تقاضا مقصد-مبدأ

ستگاه یتعداد ا کیتفک

1 5 3 2

2 5 5 3 3 5 10 5 4 10 5 3

í!!

!!! ! !! !ç!!!!!!! !!!! ! !!!! ! !!! !!! ! !!!! !! !!!!! !CPLEX!!! !! !!!!! !! !!!!! ! !! !! !!!!!!!!! ! !!!! !! ! ! ! !!! !!•!!! ! !! ! !!

CPLEX!!TS!!! !! ! !!!! ! !! !!!! !!!!!!!! !!!! ! !! !!!!! !! !!! ! !!!! ! !!! !! !! !!! !!!!! ! ! !!!!!!!! !! !! ! !!! !!! !!!!!! !!! !!! ! !!! ! !!! ! !! !! !!!! !!!! ! !!!! !!!! !! ! !! !! !!!!!!!! !!!!!!!!!!!!! !! ! !! !!!! ! !!!! ! !! !!! ! !! !! ! !!!!!!

!!! ! ! !ç!!!! !!!! !TS CPLEX!!! !!!! ! ! !!!! ! !!! !! !!!! !!!!!!! ! ! !! !!!

!!!!

!! !! ! !!! !! ! !!! ! !!! !ç!!!!! ! !! !!!•! ! !!!! !! !! !! ! !! ! !! !!!! !! ! !! !! !!!! ! !! ! !! !! ! !!CPLEX!!!TS!! ! !!!!! ! !!!! !! ! !!!! ! !! !! !!!! !!!! ! !!!! !!! !!! !! ! !! ! !!!!!!!!! !CPLEX!! !! ! !! !!! !! !!!CPLEX! ! !!!! !!!! ! ! !!!!! !!!!! !!! !æ!

!!!ê!! !! !!!! !!!! ! !!!! !!!!! !! !!!!! !! ! !!!!!! !!CPLEX!!! !!!!!!!!!!! ! ! !!!! !!! ! !! !! !!!!!!! !!! !!! !! ! !!! !!!! !!! ! !!!!!!! ! !! ! ! ! !!!! ! !!! !!!!!!! ! !!!!! ! !!!! !! ! •! ! ! ! ! !!!! !!!!! ! !! ! !! !! !! !! !!! !! ! !!! !! !!!! !!!! ! !!! ! ! !! ! ! ! !! ! ! !!! ! !!!! !

! !! ! !! !! ! !!! ! !! !! !!!!!

5 10 10 5 6 10 31 5 7 20 40 9 8 20 195 10 9 30 113 15 10 30 292 15 11 50 220 15 12 50 521 20 13 50 1114 25 14 80 517 40 15 100 604 35

شماره مسئله

تعداد ایستگاه

تعداد تقاضاي مقصد-مبدأ

CPLEX TS درصد خطا

جواب نهاییزمان )ثانیه(حل

جواب نهاییزمان )ثانیه(حل

1 5 3 5460 1 5460 10

2 5 5 11400 111400 10

3 5 10 20880 120880 10

4 10 5 9990 5 9990 10 5 10 10 23940 4 23940 20 1 10 31 60360 4 60390105/0%2 20 40 2774 5 2774203 20 195 13676 10 4/13714 428/0%4 30 113 9898 13 5/98995015/0%5 30 292 21604 23 5/21610 703/0%6 50 220 15922 38 8/159342008/0%7 50 521 39700 110 6/397704517/0%8 50 1114 N/AN/A9/802533520- 9 80 517 N/AN/A37809122- 10 100 604 N/AN/A8/42044248-

48

í!!

!!! ! !! !ç!!!!!!! !!!! ! !!!! ! !!! !!! ! !!!! !! !!!!! !CPLEX!!! !! !!!!! !! !!!!! ! !! !! !!!!!!!!! ! !!!! !! ! ! ! !!! !!•!!! ! !! ! !!

CPLEX!!TS!!! !! ! !!!! ! !! !!!! !!!!!!!! !!!! ! !! !!!!! !! !!! ! !!!! ! !!! !! !! !!! !!!!! ! ! !!!!!!!! !! !! ! !!! !!! !!!!!! !!! !!! ! !!! ! !!! ! !! !! !!!! !!!! ! !!!! !!!! !! ! !! !! !!!!!!!! !!!!!!!!!!!!! !! ! !! !!!! ! !!!! ! !! !!! ! !! !! ! !!!!!!

!!! ! ! !ç!!!! !!!! !TS CPLEX!!! !!!! ! ! !!!! ! !!! !! !!!! !!!!!!! ! ! !! !!!

!!!!

!! !! ! !!! !! ! !!! ! !!! !ç!!!!! ! !! !!!•! ! !!!! !! !! !! ! !! ! !! !!!! !! ! !! !! !!!! ! !! ! !! !! ! !!CPLEX!!!TS!! ! !!!!! ! !!!! !! ! !!!! ! !! !! !!!! !!!! ! !!!! !!! !!! !! ! !! ! !!!!!!!!! !CPLEX!! !! ! !! !!! !! !!!CPLEX! ! !!!! !!!! ! ! !!!!! !!!!! !!! !æ!

!!!ê!! !! !!!! !!!! ! !!!! !!!!! !! !!!!! !! ! !!!!!! !!CPLEX!!! !!!!!!!!!!! ! ! !!!! !!! ! !! !! !!!!!!! !!! !!! !! ! !!! !!!! !!! ! !!!!!!! ! !! ! ! ! !!!! ! !!! !!!!!!! ! !!!!! ! !!!! !! ! •! ! ! ! ! !!!! !!!!! ! !! ! !! !! !! !! !!! !! ! !!! !! !!!! !!!! ! !!! ! ! !! ! ! ! !! ! ! !!! ! !!!! !

! !! ! !! !! ! !!! ! !! !! !!!!!

5 10 10 5 6 10 31 5 7 20 40 9 8 20 195 10 9 30 113 15 10 30 292 15 11 50 220 15 12 50 521 20 13 50 1114 25 14 80 517 40 15 100 604 35

شماره مسئله

تعداد ایستگاه

تعداد تقاضاي مقصد-مبدأ

CPLEX TS درصد خطا

جواب نهاییزمان )ثانیه(حل

جواب نهاییزمان )ثانیه(حل

1 5 3 5460 1 5460 10

2 5 5 11400 111400 10

3 5 10 20880 120880 10

4 10 5 9990 5 9990 10 5 10 10 23940 4 23940 20 1 10 31 60360 4 60390105/0%2 20 40 2774 5 2774203 20 195 13676 10 4/13714 428/0%4 30 113 9898 13 5/98995015/0%5 30 292 21604 23 5/21610 703/0%6 50 220 15922 38 8/159342008/0%7 50 521 39700 110 6/397704517/0%8 50 1114 N/AN/A9/802533520- 9 80 517 N/AN/A37809122- 10 100 604 N/AN/A8/42044248-

í!!

!!! ! !! !ç!!!!!!! !!!! ! !!!! ! !!! !!! ! !!!! !! !!!!! !CPLEX!!! !! !!!!! !! !!!!! ! !! !! !!!!!!!!! ! !!!! !! ! ! ! !!! !!•!!! ! !! ! !!

CPLEX!!TS!!! !! ! !!!! ! !! !!!! !!!!!!!! !!!! ! !! !!!!! !! !!! ! !!!! ! !!! !! !! !!! !!!!! ! ! !!!!!!!! !! !! ! !!! !!! !!!!!! !!! !!! ! !!! ! !!! ! !! !! !!!! !!!! ! !!!! !!!! !! ! !! !! !!!!!!!! !!!!!!!!!!!!! !! ! !! !!!! ! !!!! ! !! !!! ! !! !! ! !!!!!!

!!! ! ! !ç!!!! !!!! !TS CPLEX!!! !!!! ! ! !!!! ! !!! !! !!!! !!!!!!! ! ! !! !!!

!!!!

!! !! ! !!! !! ! !!! ! !!! !ç!!!!! ! !! !!!•! ! !!!! !! !! !! ! !! ! !! !!!! !! ! !! !! !!!! ! !! ! !! !! ! !!CPLEX!!!TS!! ! !!!!! ! !!!! !! ! !!!! ! !! !! !!!! !!!! ! !!!! !!! !!! !! ! !! ! !!!!!!!!! !CPLEX!! !! ! !! !!! !! !!!CPLEX! ! !!!! !!!! ! ! !!!!! !!!!! !!! !æ!

!!!ê!! !! !!!! !!!! ! !!!! !!!!! !! !!!!! !! ! !!!!!! !!CPLEX!!! !!!!!!!!!!! ! ! !!!! !!! ! !! !! !!!!!!! !!! !!! !! ! !!! !!!! !!! ! !!!!!!! ! !! ! ! ! !!!! ! !!! !!!!!!! ! !!!!! ! !!!! !! ! •! ! ! ! ! !!!! !!!!! ! !! ! !! !! !! !! !!! !! ! !!! !! !!!! !!!! ! !!! ! ! !! ! ! ! !! ! ! !!! ! !!!! !

! !! ! !! !! ! !!! ! !! !! !!!!!

5 10 10 5 6 10 31 5 7 20 40 9 8 20 195 10 9 30 113 15 10 30 292 15 11 50 220 15 12 50 521 20 13 50 1114 25 14 80 517 40 15 100 604 35

شماره مسئله

تعداد ایستگاه

تعداد تقاضاي مقصد-مبدأ

CPLEX TS درصد خطا

جواب نهاییزمان )ثانیه(حل

جواب نهاییزمان )ثانیه(حل

1 5 3 5460 1 5460 10

2 5 5 11400 111400 10

3 5 10 20880 120880 10

4 10 5 9990 5 9990 10 5 10 10 23940 4 23940 20 1 10 31 60360 4 60390105/0%2 20 40 2774 5 2774203 20 195 13676 10 4/13714 428/0%4 30 113 9898 13 5/98995015/0%5 30 292 21604 23 5/21610 703/0%6 50 220 15922 38 8/159342008/0%7 50 521 39700 110 6/397704517/0%8 50 1114 N/AN/A9/802533520- 9 80 517 N/AN/A37809122- 10 100 604 N/AN/A8/42044248-

ì!!

ê!!!!!!!!!! !! !!!!!!!!!!! ! !!!! ! ! !! !!! ! ! !!!! !!! !! !! !!!

!! !!! ! !!! !!!!!!!!!!!!! !!!! ! !!!! !! !! !! !!!!!! !!! !!! ! !! !! !!!! !!! ! !!!! ! !!!! !!!!!!!!!! !!! !! !!ÐÒ!!! ! !! !!!•! !!! !!! !!!!! !!!!!!!!! !! !! !!š !! ! !! !!! ! !! !!! !!!! ! !! !!! !!! !!! !!! !!!! !!! ! !!!!! !!!! !! ! !ž !! !!!! !!!!! !! ! !! !!!! !! ! !!!!!!!!!!!!!!!!

! !!! ! !! !!! !!! !!! ! !! !!!!! !!!!!!! !!!!! !! !!!!!! !!!! ! !!!!!!!CPLEX!! ! ! !ææ!æ!!!! !!!! !!!!!!!!!! ! !!!!!! !!CPLEX!!! !! !! ! !!!! ! !! ! !! ! !! !!! !!! ! !! !!!! !!!! !! ! !!! !!! ! !! !! !!!!!! !! !!!!!! !! !!! !!! !!! !! ! !!!!! !!! !!!! ! !!! !!!!! ! !!!! !!!!!! !!

! !! !! ! !!!!!! !!! !!•! ! ! !! !!! !!! !!!! !!! !!! !!!!!! !! ! !! !! !!!! !! !! ! !!!!! !!! !!! !! ! !! ! !!!!! !! ! !! ! !!! ! !!!!! ! !!!!!! !!CPLEX!! !!!! !!!!! !! !!! !!!!!! !!!!!!!!!! !!! !!!!!! ! !!ÐÓ!! !! !! !! !!!!!!!!!! ! ! !!!ÐÔ!! !!! !!! !!!!!!! !!!! !!! ! ! !!!! !!!! ! !!! !!

! !! ! !!!! !! !! !!ž !! !!!! !! !! ! !! !!!! ! !!!! !! !!!!!!! !!! !!š !! ! !! !!!!!! !!! !!! !!!!!! ! !!! ! ! !! !!! ! !!!!! !! ! !! !! !!!!!!! ! !!!!!! !!! !! !!!!! !!!! !!! !!!!!!!!! !!!! !!!!!! !!!!!! ! !!!!!!! !!!!!! ! !!!! !!!!! !!!!! !! !!! !!!!!!!!!!!!!!!! !! !!! !!!!!! !!!!! !!!!!!!!! !!!! !!! !!!!!!! !!!! ! !! !!š !!! !! !!!!!!! !!!! ! !!!! ! !!!! !!! ! !! !! !!! !!!!!! !!! ! !!!!!!!!! !!! !!!!!!!! !!!!!!!!!!!!š !! ! ! !!!!!! !!!Duo CPUCore(TM)2 RAM: 4GB, Intel (R)!! ! !!! ! !!! !!!

!!!! !!!! ! !! ! !! ! !! !! !!!! !!!! ! !!!! !!!!! !!!!!!!!!!! !!!!!!!! !! !!! !!!!! ! !! !!! ! !!!! !! !!! !! !! !!!! ! !! ! !! !! !! !!š !! ! !! !!•! !!!! !!! !!! !!! !!! !!!!! !!!!!! !!!!! ! !! !! !!!!!! !! !!!!! !!!! !!!!!!! !!!! !!! !! !!!!!!!!!!!! ! ! !!!! !!!!! !! ! !!! !!! !!!!!! !!!! !! !!!! !!!

!! !!!!! ! !! !!!!!! !!!! !! !!! !! !! !! !! !!! !!!! !!!!!!!! !!!! !! !!!!! !! !!!!! ! !!•

!! !!!!! ! !! ! !!!!!!! !!!!!! !! !!•!! !!!! !! !!!!! ! !! !!! ! !! !!! ! !!!! !! !!!!!! ! !!•

!!! !! !!!! !!!!!! ! !!!! !! !!!! !!!!!!!!!! !!•!! !!! !! ! !!!!!! !!!!! !! !!!!!!! !!! ! !š !!!! !!! !!! ! !!!!!•

! ! !! !!!! !! !!!!!!!!! !! !!!! ! !! !!! !!!!!! ! !!!!!!!!!! !! ! !!!! !!!!!!!! !èå!!!!êå!!!! ! !!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!! ! !!!!!!! ! !!!!!! !!!!! !!!! ! !! !!!!!!!!!! !! !!!!!!!!

!•! !! !!!! !! !! !!!!!!!!!èå!!!!êå!!!! ! !!!!!! !!!!! !! !!!!! !! !!!•!!!!!! !!!!!!!! ! !!!!!! ! !! ! ! ! !!!!! !!!! !!!!!!!! !! ! ! ! !!!!!! !!! ! !!!!!! !! ! !!!!!!! !!!!!!!!! !!! ! !!!!!!!!!! !!! !! !!!!! !•! !!!!!!! ! !! !!š !! ! !! !!!! !!!!! !! !!!!!! ! !!!!!! !!!!! !!!! !! !!!!!!! ! !!!! ! !!!! !!!!!! ! !!!!!!! ! !!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!! !!!!! !! !!!!!!!! !!!! !!! !!! ! !!!!! !! !!!!!! !!!!!!!!! !!

!!!! !•! ! !!!!!!!!! ! !! !!! !!š !! ! !!!!! ! !!! ! !! ! !!!

!! !! ! !!æ!!! !!! !! ! !!! !!! !!š !! ! ! !!!! !! !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! ! ! !! !!!! ! !!!!!! !!! ! !!!! ! !! !!!!!!!!!!!

! ! ! !æ!!! !!!! !!! ! ! ! !!! !! !!! !! ! !!! !!! !!š !! ! ! !!! ! !!!!!!!!!! ! ! !! !!! !!! ! ! !!!!شماره مسئله

تعداد ستگاهیا

يتعداد تقاضا مقصد-مبدأ

ستگاه یتعداد ا کیتفک

1 5 3 2

2 5 5 3 3 5 10 5 4 10 5 3

49

1389

ي / د

41

رهما

ش

50

51

1389

ي / د

41

رهما

ش

52

بهترین تجربه 1: حمل و نقل عمومي به پیشرفت نواحي جدید ارزش بخشیده است.

توسط آن بودجه ي كه اتوماتیك متروي خط یك ،2002 سال در به را ) Orestad( اورستاد جدید شد، شهر تأمین بخش خصوصي مركز شهر كپنهاگ متصل خواهد كرد. یك شركت مشترك بین شهر كپنهاگ و دولت دانمارك مسئولیت ساختمان آن را بر عهده دارد و در حال به راه انداختن خط جدید مترو مي باشد. این شركت مقدار زیادي بدهي داشت ولي با حمایت شهر و مسؤوالن شهري توانست آنها را با

فروش زمین به دارندگان تجهیزات آن، بپردازد.

مشتركًا ناحیه این دهندگان توسعه توسط كه لندن داكلندز ریلي خط سرمایه گذاري شده است.

كه زمین صاحبان توسط جدید عمومي حمل و نقل در گذاري سرمایه در كه طور همان نمایند، تقویت را یافته توسعه كمتر نواحي قادرند

كپنهاگ صورت گرفت.

باالي حمل و نقل كیفیت با تامین سیستم در سرمایه گذاري عمومي موجب باالرفتن ارزش امالك مي گردد.

بهترین تجربه 2: ریل سبك مراكز شهرها را احیا مي كند.بسیاري از شهرها به طور موفقیت آمیزي پروژه هاي حمل و نقل عمومي سیستم هاي نموده اند. تلفیق شهرها آن مركز بهبود سیاست با را ریلي سبك داراي طراحي عالي همچون سیستم حمل و نقل عمومي براي شهروندان جذاب و موفقیت آمیز بوده است حتي در شهرهایي كه

جابه جايی بهتر در مناطق شهریبخش سومدکتر محمد منتظری - مهندس سعيد عبدالهيان - مهندس احسان ابوطالبی

53

1389

ي / د

41

رهما

ش

از كانادا و آمریكا كه تراكم اندكي از اتومبیل در آنها وجود دارد. در 20 سال اخیر، 14 شهر در كانادا و آمریكا از سیستم ریلي سبك بهره مند شده اند : بالتیمور )Baltimore(، بوفالو )Buffalo(، كالگاري ادمونتون ،)Denver( دنور ،)Dallas( داالس ،)Calgary( New( نیوجرسي ،)Angeles Los( لوس آنجلس ،)Edmonton( ،)Sacramento( ساكرامنتو ،)Portland( پرتلند ،)Jersey Lake Salt( سالت لیك سیتي ،)Louis Saint( سنت لوئیس .)Jose San( سان خوزه ،)Diego San( سان دیگو ،)Cityپیاده روها، و درختان حضور ریل، به دسترسي داراي تفرجگاه هاي سرمایه گذاران بخش خصوصي را تشویق كرده كه در بلوك هاي اداري

مركزي، مغازه ها و آپارتمان ها سرمایه گذاري نمایند.

) CA ( جذاب و پر رونق در شهر سان خوزه Transit Mall

سیستم هاي حمل و نقل عمومي جدید ، نقطه ي آغازین خوبي براي پیشرفت تجاري و ایجاد شرایط و محیط بهتر شهري مي باشد.

بهترین تجربه 3: پیاده روها، دوچرخه سوار ان، اتوبوس ها و ترامواها تركیب خوبي را براي مراكز شهري فراهم آورده اند.است، ممنوع آنها به اتومبیل ها ورود كه تنگ خیابان هاي در حتي مي توانند پیك ها ترامواها، اتوبوس ها، دوچرخه سوار ان، پیاده، عابرین

به طور همزمان در آنجا حضور داشته باشند. در بالغ بر 60 شهر در ایتالیا، جهت دسترسي به مراكز تاریخي شهر در بیشتر اوقات روز، جز براي اتوبوس ها و ترامواها محدودیت وجود دارد. Termini تا ایستگاه Tiber این منطقه در شهر رم ایتالیا از شرق

ادامه یافته است و در برگیرنده ي بافت سنتي و تاریخي شهر به همراه انبوه اداره ها و شاغلین، مناطق تجاري و مسكوني مي باشد.

در شهر پراگ از برآمدگي هاي بتني در مركز شهر استفاده شده تا مسیر حركت اتومبیل ها را از تراموا جدا نموده و از حركت اتومبیل ها روي ریل تراموا جلوگیري به عمل آورد . ناحیه اي به طول 800 متر كه توسط این برآمدگي ها تقسیم بندي شده، تأخیرهاي قبلي 7 الي 10 دقیقه اي را برطرف نموده و عالوه بر این زمان سیكل، 5 خط تراموا

را نیز كاهش داده است.این راه حل تاثیرگذار از لحاظ هزینه همراه با راهكارهاي مناسب در

مسئله ي پاركینگ مي تواند در موارد زیر كمك كند:- همواره مسیر جهت حركت ترامواها آزاد باشد

- تأخیرهاي ناشي از ازدحام را حذف نموده- كاهش زمان سیكل را به همراه دارد

- افزایش سهولت عبور و مرور تراموا- كاهش مصرف انرژي

در آمستردام، لیدسترات )Leidestraat( باریك، منطقه ي سنگ فرش شده اي است كه ترامواها در آن اجازه تردد دارند.

ترامواها و اتوبوس ها مي توانند در خیابان هاي باریك واقع در مراكز تاریخي شهر با هم سازگار و منطبق شوند.

54

بهترین تجربه 4: سرویس هاي جذاب ریلي و اتوبوسي براي دسترسي به مراكز خرید و مناطق تفریحي خارج

از شهراتومبیل شخصي تنها وسیله براي دسترسي به مراكز خرید و مناطق تفریحي بیرون شهر نمي باشد. سامانه ي حمل و نقل عمومي كه منطبق گزینه ي تواند مي است، مراكز این از بازدیدگنندگان نیازهاي بر

جایگزین بسیار مناسبي براي اتومبیل باشد.مانند اوبرهاوزن )Oberhausen( آلمان،كه مراكز خرید و مناطق تفریحي جدید بیرون شهر ، توسط یك خط ویژه مختص اتوبوس ها و ترامواها به مركز شهر و ایستگاه هاي اصلي متصل شده اند. بخش اصلي هزینه سرمایه گذار ي این خط به وسیله ي مالیات سوخت تامین

مي شود كه توسط دولت فدرال آلمان تأمین اخذ شده .

در شهر اوبرهاوزن آلمان، 28 درصد از مسافران مناطق تفریحي و مراكز خرید برون شهري به وسیله ي اتوبوس ها و تراموا به این مراكز مي روند

كه دلیل آن سرعت خطوط اختصاص داده شده مي باشد.

حمل و نقل وسیله ي به بایستي نیز شهري برون تسهیالت عمومي سرویس دهي گردد.

مراكز از مطمئن و سریع خطوط :5 تجربه بهترین شهري تا فرودگاه ها

دسترسي سریع و مطمئن به فرودگاه یك امر بسیار مهم و اساسي به داشتن به مجاز فرودگاه ها كارمندان نه و مسافران نه مي رسد. نظر شهرها، از بعضي در . باشند نمي ترافیك و ازدحام بدلیل تأخیر با سامانه هاي حمل و نقل عمومي حدود 40 درصد از مسافران فرودگاهي نیاز است كه جهت دسترسي راحت مسافران و را جابه جا مي نمایند.

بارشان، ایستگاه هاي سامانه حمل و نقل درون شهري بسیار نزدیك به پایانه هاي پیاده شدن و سوار شدن مسافران باشند.

طراحي شدهموجودكشور

4049اروپا

1432آمریكاي شمالي

722آسیا

12آفریقا

06استرالیا

05آمریكای جنوبی

62116مجموع

این جدول تعداد خطوط متصل به فرودگاه ها را در آغاز سال 1998 نشان مي دهد كه شامل شبكه هاي سریع السیر ، خطوط ویژه ي بسیار

سریع، خطوط محلي و خطوط مترو یا تركیبي از اینها مي باشد.

Heathrow Express، یك مسیر ریلي بسیار سریع كه در طول روز حدود 3000 وسیله نقلیه شخصي را از سطح جاده ها حذف مي كند.

فرودگاه ها از لحاظ دسترسي در حال پیشرفت هستند كه این را مدیون دسترسي بهتر به خطوط ریلي مي باشد و همچنین نیاز به ایجاد پاركینگ براي اتومبیل هاي شخصي را كاهش یافته است.

55

1389

ي / د

41

رهما

ش

بهترین تجربه 6 : هماهنگ سازي كلیه ي مدهاي حمل و نقليدر شهر وین پایتخت اتریش، سهم بازار سامانه ي حمل و نقل عمومي

در طول 4 سال به میزان 10 درصد افزایش یافته است. دالیل آن عبارتند از:

- بلیط عمومي براي تمام مدهاي حمل و نقل در نواحي با ازدحام باالو حمل و نقل سامانه ي نوع تعویض ایستگاه هاي مناسب طراحي -

امكان تعویض آسان از یك مد حمل و نقلي به مد دیگر - توسعه ي مترو و خطوط ریلي شهري

- سامانه ي خطوط ریلي سبك در مسیرهاي شهري- خطوط جدید تراموا براي مناطق مسكوني جدید

- توسعه ي بازار و شركت هاي خصوصي در مناطق مسكوني جدید

ترامواي كوتاه در وین- پس از سرمایه گذاري بسیار باال، شهروندان وین از شبكه ي حمل و نقل عمومي با طراحي عالي و توسعه یافته بهره مند هستند.

توسعه ي در عمومي حمل و نقل یكپارچه ي سیستم یك اجتماعي و اقتصادي شهر نقش عمده اي دارد.

بهترین تجربه 7 : تكنولوژي هاي جدید مي توانند براي اطالع رساني بهتر به مسافران مورد استفاده قرار گیرندیك ،Openbaar Vervoer Reisinformatie یا OVRمنبع چند مدي براي اطالع رساني به مسافران در كشور هلند مي باشد. برنامه به همه ي براي مكالمات مركزي، دسترسي تلفن یك شماره از و مي سازد آسان را عمومي نقلیه وسائط حركت زمانبندي ها ي ، بهترین )Door to Door( برنامه ي درب به درب این رو یك راه و شیوه براي مقصدهاي انتخاب شده را نشان مي دهد. سامانه ي OVR دربرگیرنده سیستم رزرو و پرداخت نیز مي باشد و اطالعاتي شامل برنامه ي سفر با تاكسي ها ، پیاده روي و دوچرخه سواري ارائه مي دهد. OVR در طول یك سال بیشتر از 10 میلیون تماس تلفني

دریافت مي كند.

داراي یك شبكه ي اطالع رساني نیز )Goteborg( سوئد گوتبرگ بر نظارت با رساني اطالع مركز این است. بسیار گسترده زمانبندي موقعیت خودروها در مسیر حركت خود امكان ارائه اطالعات به صورت دقیق به مسافران منتظر در ایستگاه بعدي را مي دهد ، عالوه بر این هر گونه اختالل در برنامه ي حركتي سرویس را نیز گزارش مي دهد. عالوه بر این اطالعات مذكور در خود وسائط نقلیه از طریق اینترنت و موبایل

قابل دسترسي مي باشد. )WAP، فرایند عملكردي بدون سیم(

متروي لندن یكي از شركت هاي حمل و نقل عمومي است كه اطالعات واقعي و در زمان حال را به مسافران منتظر در ایستگاه بعدي ارائه مي دهد.

تصمیم معیارهاي از یكي مسافر به دقیق رساني اطالع گیري مهم در توسعه ي رقابت گونه حمل و نقل عمومي است.

56

به مدها تمام به آسان دسترسی : 8 تجربه بهترین ticket-e وسیله ی بلیط الكترونیكی یا

كارت هوشمند در هنگ كنگ از سال 1997 عملیاتی شد. این سامانه ی بلیطی هوشمند تمامی انواع سامانه ی حمل و نقل عمومی )قطارها، مترو،

اتوبوس، قایق موتوری و ...( را یكپارچه ساخته است.

این كارت هوشمند به وسیله ی 85 درصد از مسافران مورد استفاده قرار می گیرد به طوری كه زمان دسترسی به سكوهای حمل و نقل و وسائط امور به محدود هوشمند كارت این است. داده كاهش نیز را نقلیه حمل ونقل عمومي نمی باشد و بلكه برای خدمات پرداخت الكترونیكي همچون پرداخت هزینه ی سفر با تاكسی، هزینه ی پاركینگ و تلفن نیز به كار برده می شود. موفقیت چشمگیر این سامانه به خاطر تسهیالت

آن می باشد.انجام فعالیت های تجاری و پرداخت بدهی ها یا مخارج روزانه توسط این كارت های هوشمند معمول شده است و در سامانه ی حمل و نقل ”application killer“ عمومی كارتهاي غیر تماسي تحت عنوان

نام برده می شوند.

كارت یك دارای حداقل كنگ هنگ جمعیت كل از درصد 80 حدود هوشمند می باشد. روزانه حدود 5/4 میلیون انتقال هزینه ی بلیط در سامانه حمل و نقل عمومی رخ می دهد كه این یك موفقیت تكنیكی بسیار عالی

برای خدمات رسانی به مشتری می باشد.

بلیط های الكترونیكی جدید مسافرت های صورت گرفته توسط است. كرده آسان تر را عمومی حمل و نقل سامانه كاربران

بهترین تجربه 9 : اتوبوس های ویژه حدود 40 تا 200 درصد در زمان پیك حمل و نقل، مسافران را جابه جا می نمایند.

دوبلین، عمومی حمل و نقل خط مشی در عالی راهكارهای از یكی Corridors Bus Quality یا ویژه اتوبوس های از استفاده این نوع راه اندازی برنامه ی اتوبوس ویژه نخستین می باشد. 12 خط اتوبوس ها بوده است كه بعداً توسعه ی آنها ادامه یافت.ویژگی های بارز

این خطوط عبارتند از:- اولویت سمت راست جاده، فضای اختصاصی جاده ای برای اتوبوس ها

- تطبیق دادن مسیر مستقیم خط ویژه ی اتوبوس- در هر یك تا سه دقیقه در زمان اوج ترافیك، یك اتوبوس حركت می كند.

- دسترسی بسیار سریع به ناوگان حمل و نقل اتوبوسیبا كیفیت و رعایت حال انجام كار - پرسنل آموزش دیده متعهد به

مسافران را نیز داشته باشند.- ارائه اطالعات زمان واقعي و زمان دقیق رسیدن اتوبوس بعدی به ایستگاه

- ایستگاه هاي داراي روشنایي كه صندلي در انها تعبیه شدهمسافرت های زمان است. بوده موفقیت آمیز بسیار كنون تا نتایج اتوبوسی 30 تا 50 درصد كاهش یافته و 60 درصد مسافران كسانی

هستند كه قباًل از اتومبیل شخصی استفاده می كردند.

سامانه ی ویژه ی اتوبوس در دوبلین در هر دقیقه در زمان اوج شلوغی یك از زمان معرفی این سامانه حدود 200 درصد اتوبوس حركت می كند و افزایش در جابه جایی )كاربری( در زمان اوج شلوغی صبح شاهد بوده است.

اقتصادی می تواند صرفه ویژه اتوبوس توسعه ی خطوط داشته باشد و همچنین منافع سریع كوتاه مدت ایجاد نماید.

57

1389

ي / د

41

رهما

ش

بهترین تجربه 10 : شبكه ي خطوط اتوبوسی با ظرفیت باال می توانند به طور موفقیت آمیزی جمعیت زیادی را

منتقل نمایند.

ضعیف گذاري سرمایه پشتوانه ولی بوده باال تقاضا كه جاهایی در باشد. خوبی حل راه می تواند اتوبوس رانی ویژه ی خط یك است، كوریتابا )Curitiba( و سائوپائولو )Paulo Sao( برزیل سامانه ی با كیفیت و سریع اتوبوسرانی دارند. سامانه های اتوبوسرانی سریع السیر )مانند سائوپائولو( این قابلیت را دارند كه در هر ساعت و در یك مسیر

حدود 20 هزار مسافر را جابه جا نماید. پیروي مي كنند. نمونه این از آمریكای جنوبی از شهرهای بسیاری فاكتورها و شاخص هایي كه باعث توسعه ی این سیستم اتوبوسرانی مي شوند شامل ، نگهداری جاده ها و طراحی ایستگاه های مخصوص می باشد.

trolleybus( برقی اتوبوسرانی خطوط اكوادر كوئیتو شهر در trunks( كه دارای ایستگاه های ویژه بوده به طوری كه سوار شدن

مسافران به اتوبوس را آسان تر می كند، شروع به فعالیت كرده اند.

همواره ساختارهای بسیار گران قیمت ممكن نبوده و بهبود خطوط موجود می تواند خدمات را بهبود بخشد همانگونه كه در اكوادر چنین اتفاقی افتاد.

در سرمایه گذاری نیازمند توسعه حال در كشورهای سیستم های حمل و نقل شهری هستند، به طوری كه همواره این سیستم در حال توسعه باشد و نیاز شهروندان از لحاظ

جابه جایی و حمل و نقل را جبران نماید.

می تواند همچنین سبك ریل : 11 تجربه بهترین پاسخگوی تقاضاهای باال باشد

این و هستند تراموا كاراي خطوط دارای مانیل و تونس استانبول، خطوط كه مكرر مورد استفاده قرار مي گیرند در سمت راست خیابان

قرار دارند. استانبول دارای دو خط تراموا می باشد تراموا و ریل سبك كه جمعًا حدود

30 كیلومتر بوده و روزانه 300 هزار نفر مسافر را جابه جا می كند. تونس با داشتن 4 خط تراموا و جمعًا 37 كیلومتر ، روزانه 250 هزار

مسافر را جابه جا می كند.در مانیل فقط 15 كیلومتر ریل وجود دارد كه روزانه 400 هزار مسافر

را جابه جا می كند.این شبكه ها ی ریلی سبك از سیستم هایی پر تردد در جهان به حساب مي آیند.

شهروندان تونس و استانبول به شدت روی تراموا و سرویس های ریلی سبك برای دستیابی به مركز شهر تكیه می كنند.

خطوط تراموا واقع در سمت راست خیابان ها راه حلی موثر و اقتصادی برای كشورهای در حال توسعه به شمار می آید.

بهترین تجربه 12 : تحول در تراموا

20 سال قبل، فقط در سه شهر فرانسه خطوط تراموا وجود داشت و هر شهری فقط یك خط تراموا داشت. ولی بسیاری از شهرهای فرانسه دریافته اند كه می توانند با ساخت تراموای مدرن یا ایجاد خطوط ریلی

سبك فعالیت های اقتصادی خود را بهبود بخشند.امروزه سیستم های جدید به طور موفقیت آمیزی در شهرهای نانت، گرنوبل، استراسبورگ، پاریس، روئن، مونت پلیر، لیون و اورلون احداث شده اند.شبكه های تراموایی موجود در حال گسترش هستند و خطوط جدیدی نیز در شهرهایی همچون بوردو در حال ساخت می باشند. دیگر شهرها

58

همچون نانسی ترجیح داده اند كه خطوط تراموایی راه اندازی نمایند كه به جای ریل روی تایر حركت می نمایند.

هیچ كدام از آنها بدون مالیات حمل و نقل امكان پذیر نخواهد بود، پولی كه توسط كارفرمایان برای سرمایه گذاری در این بخش و جهت انتقال

مسافران پرداخت می شود.

سیستم ریلی سبك واقع در مركز شهر گرنوبل. نشستن در یك كافه با محیط دوستانه نزدیك به خطوط ریلی سبك بهتر است از ایستادن كنار

جاده ای كه دارای ترافیك شدید است.

هویت از بخشی عنوان به می تواند سبك ریلی سامانه ی منحصر به فرد شهر به حساب آید و به عنوان هدف شهري

غرور براي شهروندان آن شناخته شود.

بهترین تجربه 13 : قطار و تراموا، مفهوم جدید استفاده از خطوط ریلی سبك و سنگین

ایستگاه ریلی اصلی است كه در مركز آلمان دارای یك كارلسروهه مورد ریلی خطوط همان روی می توانند ترامواها ندارد. قرار شهر و سرویس ها این كنند. حركت محلی سرویس های برای استفاده می نمایند. متصل شهر بیرون مناطق به را شهر مركز ریلی خطوط مسافران می توانند از مزایای سفر سریع و پیوسته به سمت مركز شهر

بدون اینكه نوع سیستم حمل و نقل را عوض نمایند، استفاده كنند . موفقیت چشم گیر شهر كارلسروهه در این زمینه موجب شد تا دیگر

شهرهایی همچون ساربروكن نیز از چنین اصولی استفاده نمایند.مسائل كه می دهند نشان ساربروكن و كارلسروهه مثال های حل می توانند سنگین و سبك ریلی سیستم های بین انطباق پذیری شوند. تعداد زیاد پروژه های قطار، تراموا كه همواره در حال طراحی یا

پیشرفت هستند تایید كننده این موضوع مي باشد.

تراموای كارلسروهه روی خطوط DB نزدیك به قطار ICE سرعت باال.

شیوه ای شهري، ریلي سیستم به شهری ترامواي اتصال عالی برای افزایش دسترسی در شهرها می باشد.

تعداد سرعت به می تواند مترو : 14 تجربه بهترین زیادی از مسافران را جابه جا نماید.

در شهرهای بزرگ مترو یا RER از لحاظ ظرفیت، برای جابه جایی سریع تعداد انبوه مسافران هیچ رقیبی ندارد: به طور متوسط 20 هزار مسافر در هر ساعت برای هر مسیر ،كه روی برخی از شبكه ها تا 80

هزار نفر امكان افزایش دارد. پاریس، لندن، سائوپائولو، نیوریورك، همچون مترو سیستم چندین یك حدود كه پترزبورگ مكزیكوسیتی، اوزاكا، سئول، كنگ، هنگ میلیارد مسافر یا بیشتر را ساالنه جابه جا می نمایند. در توكیو و مسكو

حتی بیشتر از 3 میلیارد مسافر در طول هر سال جابه جا می شوند. 1993 سال در مترو خط كیلومتر 112 ساكن( میلیون 5.0( مادرید برنامه های با كه رسیده كیلومتر 117 به امروزه ولی است داشته كیلومتر 225 به 2003 سال در خطوط این میزان آینده توسعه ای خواهد رسید. شبكه ی مزبور در طول 10 سال آینده به میزان 2 برابر توسعه خواهد یافت و به طور متوسط سالیانه 11 كیلومتر مترو ساخته چرخشي مترو جدید خط یك زمانی دوره ی این طول در می شود. اجازه ی دسترسی به چندین ناحیه در حوالی شهر را خواهد داشت و عالوه بر این یك خط اوربیتالی جدیدی به طول 40 كیلومتر نواحی

شلوغ شهر درحال ساخت است.

59

1389

ي / د

41

رهما

ش

مادرید در طول 5 سال حدود 56 كیلومتر مترو ساخته است.

هزینه های سال، در مترو كیلومتر 10 ساخت روند یك با ساخت به طور مشخص كاهش یافته است و فقط 32 میلیون

یورو برای هر كیلومتر مترو در مادرید هزینه شده است.

بهترین تجربه 15 : هنر نور و روشنایی را به زیر زمین می آورد.

در دهه ی 1990، بخشی از برنامه های توسعه ی مترو لیسبون به هنر و معماری اختصاص یافت تا یك محیط دینامیكی مدرن را ایجاد نماید. این عمل ایستگاه ها را متحول كرد و هر كدام را از دیگری مجزا نمود. این موضوع نشان داد كه هنر و معماری تا چه حد می تواند به عنوان بعد دیگری از سیستم حمل و نقل كه موجب جذابیت آن مي گردد باشد. به عنوان یك نتیجه، متروی لیسبون می تواند هم اكنون به عنوان یك گالری هنر معاصر باشد كه معماران و هنرمندان آن از تمام نقاط جهان بوده اند.

دیگر شهرها همچون سائوپائولو، استكهلم، پاریس و بروكسل در حال اجرای طرح های جدیدی هستند.

هنر و معماری مدرن توانسته زندگی جدیدی را به سیستم های زیرزمین منتقل نماید.

كیفیت از مرجعی عنوان به مترو سیستم به شهروندان به عنوان جنبه ی نیز و معماری به هنر و حمل و نقل عمومی

مثبت آن می نگرند.

بهترین تجربه 16 : ثروت و حمل و نقل عمومی با هم

جهان، سراسر در خدماتی یا بانكی مراكز دیگر همانند زوریخ، در را باال حقوق با مدیران تقاضاي جذاب عمومی حمل و نقل سیستم وال مالي همچون در محدوده هایی تمركز شغل ها تأمین می نمایند. برای باالیی ظرفیت نیازمند فرانكفورت و لندن نیویورك، استریت،

سیستم حمل و نقل جذاب است. سیستم حمل و نقل عمومی به عنوان انتخاب اول هر شخصی تبدیل می شود اگر سریع و راحت بوده و اگر ظرفیت پاركینگ محدود داشته باشیم. همانگونه كه در اغلب در نواحی تجاری مركز شهر این گونه است.

پارادپالتز در شهر زوریخ، جایی كه دو بانك جهانی ساختمان های اصلی خود را در آنجا برقرار كرده اند، جایی است كه برای عابرین پیاده و تراموای

آبی زوریخ در نظر گرفته شده است.

حمل و نقل عمومی انتخابی هوشمندانه برای تمام افراد است اهداف براي اندازه ی همان به شاغلین برای می تواند و

تفریحی مورد استفاده قرار گیرد.

60

عربی متحده امارات در ابوظبی امیرنشین اخیراً برنامه ابوظبی 2030 )طرح 2030( خود را آغاز نموده است. این برنامه یك طرح توسعه مشخص كننده كه می رود به شمار بی نظیر مسیر تكامل امارات تا سال 2030 بوده و این

كشور را به صورت مركز فرهنگی ، مقیاس در تجارت و گردشگری مسایل آورد. درخواهد جهانی امنیتی از ابتدای امر در این طرح

در نظر گرفته شده اند. امیرنشین طرح این اجرای با ابوظبی دارای طرح های توسعه ای

مانند موارد زیر خواهد بود:یك ،Saadiyat .جزیره موزه هاي با فرهنگی قطب موزه بزرگ ترین شامل بزرگ جهان ، در Guggenheimنخستین و زاید شیخ ملی موزه

موزه لوور در خارج از پاریس.MASDAR، نخستین شهر مقر كه كربن دار ، مواد از عاری انرژی های بین المللی سازمان خواهد IRENA تجدیدپذیر

انرژی های به صورت قطب تحقیقاتی شد و تجدیدپذیر درمي آید

پزشكی مركز مقر ،Sowwah .جزیره تجهیزات كلینیك و Cleveland معروف

پزشكی آن و هم چنین بازار بورس ابوظبی.طرح 2030 بدون وجود یك سامانه حمل ونقل بود. نخواهد موفقی طرح جهانی ، سطح در خیابان های شهر ابوظبی مملو از خودرو بوده و ترافیك سنگینی بر آن حاكم می باشد و انتظار شدن برابر سه با 2030 سال تا كه می رود

روزانه ، سفرهای شدن برابر پنج و جمعیت شرایط از این هم بدتر شود. در ابوظبی اغلب تمایلي به پیاده روی وجود نداشته و جابه جایی نقلیه وسایل بر مبتنی عمده به طور افراد

شخصی و استیجاری است.

جابه جایي نی��ازهاي رفع به منظ��ور شهروندان ، اداره حمل ونقل ابوظب�ی ساخت و اجراي یك سامانه گسترده ترابري متشكل از اشكال گوناگون حمل ونقل را سازمان دهی نموده است كه شامل راه آهن حومه اي تندرو ، اتوبوس ، سبك ، راه آهن زیرزمیني ، متروي حمل ونقل سامانه های و دریایی حمل ونقل

سریع شخصی می باشد. حمل ونقل سامانه موفقیت ، به نیل به منظور بحرانی شرایط در ایمنی و امنیت از باید

جاده ای تصادفات باشد: برخوردار خطر و امارات )خیابانی( علت اصلی مرگ و میر در مانند طبیعی حوادث می روند ، به شمار بروز به منجر می توانند شن توفان های مشكالتی در حفظ ایمنی در بخش حمل ونقل می تواند جرایم ارتكاب گردند ، موجب كاهش میزان استفاده از وسایل حمل ونقل عمومی گردد واقعی مشكل یك تروریسم و به ویژه آن كه در به شمار می رود حمل ونقل سامانه های مواردي ، عمومی را هدف فعالیت های خود قرار داده است ، مانند حوادثی كه در مادرید ، لندن ، توكیو و بمبئی

به وقوع پیوست.حمل ونقل سامانه ابوظبی با هدف كاهش را عمومی خود خطرات مربوط به مسایل ایمنی طراحی از استفاده با امنیتی و سازمان دهی سامانه فیزیكی اداره برنامه ریزان نموده است. از )DoT(ابوظبي حمل و نقل روش "ایمنی و امنیت از طریق استفاده گوناگون شكل های به طراحی" نموده اند كه برخی از نمونه های آن در ادامه

ارائه شده اند.

طراحی تاسیسات زیربناییمحیط طراحی اصول رعایت با ابوظبی سایر از استفاده با هم چنین و فضاها و طراحی زمینه در آمده به عمل پیشرفت های اقدام جرائم وقوع از پیشگیری به نسبت زیر موارد به نمونه به عنوان نمود كه خواهد

یکپارچه سازی مفاهیم امنیتی از آغاز طراحي سامانه حمل ونقل عمومی: ابوظبی

61

1389

ي / د

41

رهما

ش

اشاره می گردد:سقف ها نوع این قوس دار: .سقف های نگهدارنده ستون های تعداد كاهش موجب شده و در نتیجه منجر به رفع نیاز به استفاده و كور نقاط در بسته مدار دوربین های از كه دوربین زوایای تعداد رساندن به حداقل آن ها بر نظارت به مجبور امنیتی نیروهای می باشند، تلویزیونی صفحه های طریق از

می گردد.ورودهای ردیابی یكپارچه .سامانه های غیرمجاز با استفاده از دوربین های مدار بسته هوشمند در درگاه هایی كه اماكن عمومی را از اماكن خصوصی جدا می سازند: این سامانه ها موجب بهبود آگاهی از شرایط محیطی و در نتیجه عكس العمل مناسب در مواقع ضروری

می گردند وبا بلیت كنترل .دروازه هاي سریع: جمع آوري قابل موانع آن از اطمینان حصول به منظور تخلیه موارد در موانع این كه اضطراری مانعی بر سر راه ایجاد

نمی نمایند.

اطالعاتی و رایانه ای امنیت رایانه ای سامانه های ابوظبی هم چنین و نظارتی كنترل و به منظور را خود اطالعات كسب به اطمینان ضریب بردن باال هم چنین و دریافتی اطالعات رایانه ای امنیتی بهبود روش های كه آسیب پذیری هایي رفع و عملكرد قطع به منجر می تواند خواهد طراحی شود ، سامانه

یك 2003 سال در مثال به عنوان نمود. واقع CSX مركزی دفتر رایانه ای ویروس در Jacksonville فلوریدا را آلوده نمود كه منجر به از كار افتادن سامانه عالمت دهی و حركت قطارها در ساحل شرقی آمریكا گردید. حركت در تاخیر موجب ویروسی حمله این فلوریدا ، پنسیلوانیا ، ویرجینیا ، در قطارها كارولینای جنوبی و نیویورك به مدت 6 ساعت احتمال كه است آن درصدد ابوظبی گردید. طراحی طریق از را حوادث این گونه بروز

استفاده با IT و SCADA سامانه های از طریق طراحی" امنیت و "ایمنی روش از

كاهش دهد.

قوانین و مقرراتابوظبی یك ساختار قانونی و مقرراتی كنترلي این نموده است. طراحی جدید نظارتي -امیرنشین ازآن نظركه یك كمیته عالی تشكیل خواهد شد و بر امر توسعه برنامه های ایمنی به منحصر ، داشت خواهد نظارت امنیتی و فرد به شمار می رود. این كمیته عالی متشكل دست اندركاران كلیه روسای و رهبران از سازمان های و ادارات شامل امارات كلیدی شهری ، برنامه ریزی داخلی ، امنیت پلیس ، می باشد. دیگران و شهرداری ها ، DoT

كلیه كه می نماید حاصل اطمینان كمیته به شكل مناسبی درگیر كارها دست اندركاران بوده و بین فعالیت ها هماهنگی وجود دارد و در عین حال اختیار كافي دارند تا در طراحی مشاركت حمل ونقل بخش امنیت و ایمنی

نمایند.

انعقاد قرارداد:DoT از طریق برگزاری مناقصه پیمانكاراني مفهومی ، طراحی برنامه ، مدیریت براي را

كارهای و طراحی امكان سنجی ، مطالعات و تجهیزات تامین و مقدماتی مهندسی

تاسیسات زیربنایی انتخاب مي نماید.امنیتی و ایمنی مقوله های طراحی DoTنعاریف ادبیات و با ملحوظ نمودن را سامانه مربوطه در اسناد مناقصاتي كه از پیمانكاران را تا چگونگي و روش خود خواسته می شود با مقابله راه های و ارزیابی شناسایی ، براي و امنیتی تهدیدات و ایمنی بالقوه خطرات نمایند ، تشریح و معرفی آسیب پذیر موارد از مانع امر این هم چنین می بخشد. بهبود آن می گردد كه از روش های موردي ومطالعه از ونیز شود استفاده ریسك كاهنده نشده

راه حل های جبرانی هزینه بر اجتناب گردد. متشكل ابوظبی عمومی حمل ونقل سامانه گوناگون جابه جایی روش های از دست این از تجربه نخستین این از قبل تا می رود: به شمار هرگز هیچ دولتی از فرصت های و وسعت این به پیش رو لحاظ به منظور گست�ردگی ، ایمن�ی مسایل و موارد نمودن طراحی مفاهیم ، در امنیت�ی و یك در آن ها به كارگی�ری و سامانه حمل ونقل جدید و بزرگ ابوظبی نكرده است. استفاده موقعیت از تا است امیدوار به عنوان خود فرد منحصربه اهداف پیشبرد به منظور اهرمی ایمنی و امنیتی نه تنها در سامانه بلكه خود عمومی حمل ونقل ایمنی زمینه در طریق این از در عمومی حمل ونقل امنیت و

جهان استفاده نماید.

منبع:34-PTI Jan. /Feb . 2010 Ps. 33

برگردان فارسي : مترو امللل بني و عمومي روابط مديريت

62

اقتصاددانان توسعه بر این باورند كه پایداری فقر در یك جامعه به خاطر دو شكاف كاالها و ایده هاست و شش شكاف كاالها به خاطر ایجاد جامعه سطح در فیزیكی منابع فقدان سرمایه انباشت كه زمانی بنابراین می شود. در كافی زمینه های یا باشد كم جامعه در اختیار جامعه نباشد شكاف كاال ایجاد می شود.

شكاف ایده ها عمومًا به خاطر فقدان دانش در جامعه به وجود می آید و فناوری اطالعات و ارتباطات یك امیدواری قابل اطمینان را برای كاهش این شكاف نوید می دهد. بنابراین این برای امیدواری یك فقیر جوامع در فناوری كاهش فقر در آن جوامع ایجاد خواهد كرد .

توسعه درحال كشورهای شواهد براساس

این از داخلی استفاده استراتژی انتخاب با توسعه مراحل بود، خواهند قادر صنعت اقتصادی را به راحتی پشت سر بگذارند. یعنی در ارتباطات و اطالعات فناوری با گسترش به دسترسی قابلیت جامعه آحاد كشور، همه این و داشت خواهد را مدرن فناوری های مدرن فناوری های باعث گسترش استراتژی با بهره وری باال در جامعه خواهد شد. استفاده با گسترش توام كه فناوری ها این از داخلی فناوری اطالعات و ارتباطات در كشور است در انسانی سرمایه عرضه افزایش باعث و رشد در مهمی عامل خود كه كشور شده در و می شود كشورها این اقتصادی توسعه نهایت این فرآیند ها باعث گسترش صادرات

تولیدات و خدمات این فناوری نیز خواهد شد. یك اتخاذ یادشده مسایل گرفتن نظر در با و اطالعات فناوری با رابطه در استراتژی از متفاوت بزرگ كشورهای برای ارتباطات كشورهای برای است. كوچك كشورهای رشد بر انتقاالت و نقل آن در كه بزرگ اقتصادی اهمیت زیادی دارد، اتخاذ استراتژی اثر می تواند فناوری این از داخلی استفاده نسبت اقتصادی توسعه و رشد بر بیشتری و كاالها صادرات گسترش استراتژی به داشته ارتباطات و اطالعات فناوری خدمات موجب استراتژی، چنین اتخاذ با باشد. پایداری این صنعت در جامعه شده و اقتصاد محافظت خارجی شوك های مقابل در

در کشورهای عملکرد به نگاهی اطالعات : فناوری با توسعه حال فناوری چاشنی با اقتصادی رشد

63

1389

ي / د

41

رهما

ش

كوچك كشورهای در كه حالی در می شود. اهمیت اقتصادی فعالیت های گستردگی كه سیاست های اتخاذ با می تواند ندارد، زیادی گسترش صادرات تولیدات و خدمات فناوری اطالعات و ارتباطات بهره بیشتری ببرند.

توسعه درحال دولت های كشورهای بنابراین باید یك استراتژی ملی برای گسترش فناوری اطالعات و ارتباطات در كشور خود اتخاذ كنند كه در بین این استراتژی ها ، استراتژی استفاده ارتباطات برای از فناوری اطالعات و داخلی كشورمان به خصوص و بزرگ كشورهای بهترین و موثرترین استراتژی خواهد بود.

ارزآوری و توسعه حال در کشورهای

نقش این فناوری در رشد و توسعه اقتصادی كسی بر توسعه حال در كشورهای همه از را كشور ها آنچه ولی نیست پوشیده استراتژی نوع می سازد ، متمایز همدیگر است كه درباره فناوری اطالعات و ارتباطات اتخاذ می كنند به طوری كه سیاست متفاوت اطالعات فناوری از استفاده برای كشورها اقتصادی توسعه و ارتباطات می تواند رشد و از كشورهای در را متفاوت سازد. برخی آنها حال توسعه به نقش این فناوری در گسترش سیاست این اگرچه دارند تمركز صادرات می تواند ارزآوری این كشورها را افزایش دهد ولی بسیاری از محققان اعتقاد دارند كه نقش ارتباطات و اطالعات فناوری صادرات گرایی مطلوب زیاد توسعه درحال كشورهای برای عاملی این كشورها برای نمی تواند و نیست مرحله از آنها اقتصاد انتقال باعث كه باشد معیشتی به تجاری باشد زیرا در این سیاست پایه فعالیت های اقتصادی كشور گسترش پیدا بخش یك گسترش باعث تنها و نمی كند نمی تواند و می شود خارجی( )بخش خاص را كشور اقتصاد همه جانبه توسعه امكان و اطالعات فناوری اگر ولی سازد. فراهم

یعنی باشد داخلی كشورها این در ارتباطات به طور عمده در اقتصاد داخلی استفاده شود، اثرگذاری آن بركل اقتصاد بیشتر از حالت قبل بوده و می تواند به عنوان موتور رشد و توسعه ایفا كند و در مقابل اساسی اقتصادی، نقش حالت قبل، فرصت های بیشتری را برای تولید فراهم سازد و شتاب رشد تولید ناخالص داخلی

كشور را افزایش دهد.

صادرات رشد استراتژی

در چرا كه می شود مطرح سوال این حال رشد استراتژی توسعه درحال كشورهای صادرات تولیدات و خدمات فناوری اطالعات و ارتباطات نسبت به استراتژی استفاده داخلی در است؟ برخوردار كمتری اهمیت از آن و اطالعات فناوری صادرات رشد استراتژی ارتباطات عمومًا تولیدات و خدمات این فناوری چون و می شود انجام هدف بازارهای برای خاص كشور چند انحصار در فناوری ها این قرار دارد و تعداد بسیار محدودی از كشورهای در حال توسعه صاحب این فناوری ها هستند بنابراین برای كشورهای درحال توسعه دیگر امكان پذیر راحتی به بازارها این به ورود نخواهد بود و این دسته از كشورها می توانند از محصوالت فناوری اطالعات و ارتباطات با هزینه اندك بهره مند شده و با استفاده از آنها در اقتصاد داخلی، رشد و توسعه اقتصادی خود را با توجه به مسایل ذیل تحت تاثیر قرار دهند.

كه زمانی دیجیتال: بخش گسترش -1بخش صادرات فناوری اطالعات و ارتباطات ارزآوری منابع اگرچه می یابد گسترش كل امر این ولی می یابد افزایش كشور به نمی دهد بلكه قرار تاثیر تحت را اقتصاد اگر ولی می شود . محدود خاص بخش یك ارتباطات و اطالعات فناوری داخلی استفاده بخش گستردگی باعث یابد، گسترش و شده كشور انسانی سرمایه و دیجیتال

شد. خواهد اقتصاد كل توسعه و رشد باعث اقتصادی توسعه پایدار: اقتصادی رشد -2پایدار زمانی ایجاد می شود كه پایه فعالیت های مالحظه ای قابل گستردگی كشور اقتصادی فناوری تولیدات و خدمات باشد. رشد داشته كاال های می تواند تنها ارتباطات و اطالعات كند تولید را خاص بخش یك در بر دانش كه عموما این تولیدات برای بازارهای داخلی ، بازارهای آنها هدف بلكه نشده هدف گذاری توسعه و رشد ادبیات در ولی است خارجی بازار ها تاكید نمی شود اقتصادی تنها به رشد انسانی، )سرمایه سرمایه اهمیت به بلكه فراوانی تاكید نیز تكنولوژیك( وضعیت و تولیدات اگر كه است واضح می شود . خدمات فناوری اطالعات و ارتباطات، اقتصاد وجمعیت داخل كشور را تحت تاثیر قرار دهد، بخش اقتصادی رشد می تواند خود امر این اثرگذاری به و كند تقویت نیز را خارجی بیشتر اقتصادی منجر شود زیرا استفاده داخلی فناوری اطالعات و ارتباطات سرمایه انسانی از داد. خواهد قرار تاثیر تحت شدت به را طرف دیگر مدل های رشد سازگار با فناوری نشان دادند كه گسترش فناوری اطالعات و ارتباطات منجر به رشد اقتصادی باالتر خواهد شد. ثانیا گسترش داخلی فناوری اطالعات و اقتصاد تقاضای طرف تغییر باعث ارتباطات داخلی تقاضای افزایش زیرا شد خواهد گسترش به فناوری این خدمات و تولیدات تولیدات داخلی فناوری اطالعات و ارتباطات و كاالهای دانش بر منجر خواهد شد و این امر باعث گسترش ارتباطات پسین و پیشین بین اطالعات فناوری خدمات و تولیدات بخشی اشاره اینها همه كه شد خواهد ارتباطات و این داخلی خدمات و تولیدات اهمیت بر رشد استراتژی به نسبت كه دارد فناوری صادرات تولیدات و خدمات فناوری اطالعات

و ارتباطات اقتصادی تر است.

64

مقدمه:سیستم برنامه ریزي منابع سازمانيERP یك راه حل مدیریتي مبتني بر فناوري اطالعات منابع مدیریت امكان سیستم این است. و نموده را ممكن تمامي سطوح در سازمان بر اساس رویكرد فرایندي، تمامي فرایند هاي مي نماید. مكانیزه و استاندارد را سازمان شناسایي دارد اهمیت ERPاجراي در آنچه مشكالت و نیازمندي ها روال ها، فرایند ها، جهت مناسب راهكارهایي ارائه و سازمان بهبود فرایندهاي وضع موجود سازمان است. پیاده سازيERP مستلزم یكپارچه سازي كل فرایندهاي داخلي كسب وكار است. ) معرفي

سیستم جامع منابع سازماني(تعریف:

شركت منابع برنامه ریزي سیستم

)Planning Resource Enterprise(برنامه هایي است كه از مجموعه یكپارچه اي تداركات و فعالیت هاي مركزي سازمان مثل بازاریابي و فروش و حسابداري، مالي تولید، این مي كند. پشتیباني را انساني منابع و سیستم به بخش هاي مختلف سازمان كمك یكدیگر اطالعات و دانش در كه مي كند سیستم تخصصي تر، دیدگاه از شوند. سهیم به سازمان مي دهد كه را امكان این ERPبا یك از هم را سیستم هاي كامپیوتري جدا این كه كند جایگزین ارتباطات از مجموعه امر منجر به جریان بدون شكاف اطالعات در )سعیدي،فرشته- شد. خواهد سازمان سطح

مدیریت، حسابرسان و بازار سرمایه( وظیفه سیستم ERP مدیریت و پردازش دقیق و صحیح اطالعات است و محصول آن، انواع

نیاز مورد اطالعات و مدیریتي گزارش هاي مدیران براي تصمیم گیري در برنامه هاي بلند مي باشد. سازمان راهبردهاي تعیین و مدت به ERP سیستم با بیشتر آشنایي جهت

شكل شماره 1 توجه فرمایید.مورد منابع :ERP سیستم نیاز مورد منابع نیاز سیستمERP همان منبعي هستند كه در هر كارخانه یا سازمان نقش آفریني مي كنند هستند. بخش اثر آن تكامل و حیات در و مشاهده 2 شكل در كه همانطور منابع این

مي شود به طور مداوم با هم در ارتباطند.اساسي ترین انساني نیروي انساني: نيروي

نقش آن مدیریت و است سازمان هر منبع ERP سیستم اهداف پیشبرد در به سزایي متولي سیستم یك ،ERPآنجاكه از دارد. و برنامه ریزي و كنترل سازماندهي، هدایت،

سازماني منابع برنامه ریزي سيستم

ونقش آن در مدیریت اطالعات

كاظم فروزنده ، همازاد آقاحسني

65

1389

ي / د

41

رهما

ش

مدیریت مي رود انتظار است، منابع مدیریت از تمام ابعاد آن مطلع باشد و در برنامه ریزي

سیستم تخصیص مناسبي از آن ارایه دهد.منبع دومین این جتهيزات: و آالت ماشني

ERP سازماني است كه تحت سیطره سیستمو توانمندي ها وضعیت، از آگاهي دارد. قرار ماشین آالت، و تجهیزات متنوع مشخصات مسیر تعیین با تا مي سازد قادر را مدیریت تولید و ساخت زمینه در سازمان راهبردي تحقق جهت در بتواند وخدمات محصوالت

اهداف كوتاه مدت و بلند مدت گام بردارد.پول : پول، گرداننده و موتور محركه اصلي امور

سازمان است. استفاده صحیح از پول مي تواند بسیاري از خطرات گریبانگیر شركت را مرتفع نماید. راهبردهاي پولي، وضعیت سهمامداران، نقدینگي و امثالهم مواردي هستند كه سیستم ERP با آن ارتباط دارد و از اطالعات پولي

راهكارهاي تعیین و سازمان مدیریت براي آینده سود مي جوید.

راستاي در دیگر منبع چهار فعالیت : مواد

تبدیل مواد به محصول قرار دارد. ماده اولیه و قطعات به دركارخانه تولید فرآیند در طي مواد تبدیل مي شود. برنامه ریزي مواد نیازمند Material( MRE سیستمي مشابه سیستماست. )Planning Requirementsبرنامه و تولید كالن برنامه براساس یعني تولید ساالنه، ظرفیت تولید و ساختار محصول، برنامه اي جهت سفارش ها و تامین مواد اولیه اطالعات شامل منبع این مي كند. ایجاد مهمي مانند مشخصات مواد، درخت محصول، مشخصات مواد نیم ساخته و قطعات یدكي، تامین كنندگان ضایعات، كامل مشخصات مواد و فروشندگان محصول است كه سیستم

ERP باید كاماًل از آنها مطلع باشد.

داده ها : اصواًل سیستم ERP براساس داده ها

مفهوم مي یابد. با وجود چهار منبع پیش گفته، هنوز بسیاري از موارد مورد نیاز سیستم فراهم وجود سیستم این در داده هایي است. نشده دارند كه به هیچ یك از این چهار منبع مربوط نمي شوند، مثاًل اطالعات مربوط به پروژه ها، برنامه هاي تحقیق و توسعه نرم افزارها، فناوري از از موارد دیگر كه در هیچ یك و بسیاري با بنابراین چهار منبع فوق الذكر جاي ندارند. در نظر گرفتن منبع مجزا از داده ها و قرار دادن كلیه داده هایي كه به چهار دسته قبلي مربوط كامل شركت منابع طبقه بندي نمي شوند

مي شود.

ERP محصول سيستممحصول سیستم ERP اطالعاتي است كه در اختیار مدیریت وكاركنان قرار مي گیرد و زمینه

66

و بستر مناسبي را فراهم مي آورد تا بتواند از امور تصمیم گیري و سازمان پیشبرد در آنها نهایت استفاده را ببرند. سیستم ERP مي تواند متناسب با نوع سیستم خروجي متفاوتي داشته مدیریتي گزارش هاي انواع -1 مثاًل باشد. و سازماني راهبردهاي انواع پیشنهاد -2راهكارهاي مناسب در تمام زمینه هاي مرتبط با شركت 3- انواع برنامه هاي ساخت و تولید. نازنین- منش، بشیري رضوان- )حجازي،

سیستم برنامه ریزي بنگاه(

ERP داليل استفاده شرکت ها ازپنچ دلیل عمده استفاده از ERP در شركت ها

عبارتند از:1- اطالعات يکپارچه مالي: از آنجاییكه مدیر

كارآیي از دارد سعي شركت ارشد اجرایي مطلع شود ممكن است با گفته هاي متفاوتي مواجه شود. واحد مالي مجموعه اعداد مربوط به همین نیز واحدها و سایر دارد را به خود ترتیب. ERP نسخه واحدي از واقعیت را در

اختیار مدیر قرار مي دهد.مشتري: سفارش اطالعات يکپارچگي -2

سیستم هايERP مي توانند در جایي استقرار سفارش دریافت، مشتري سفارش كه یابند مي شود. صادر صورتحساب و تحویل وي اگر این اطالعات در یك سیستم نرم افزاري

سادگي به مي تواند شركت شود، نگهداري را عرضه و موجودي ساخت، سفارشات،

هم زمان ردیابي كند.3- استانداردسازي و سرعت دهي به فرايندهاي

آنهایي ویژه به سازنده شركت هاي ساخت:

آمده اند، وجود به شركت چند ادغام از كه ممكن كه دارند كار و كسب واحد چندین كامپیوتري سیستم هاي و روش ها از است ERP سیستم هاي كنند. استفاده متفاوتي براي استاندارد، روش هاي از بهره گیري با فرایند گام هاي از بعضي اتوماتیك سازي این استانداردسازي مي روند. كار به ساخت یكپارچه سیستم یك از استفاده و فرآیند ها و شود زمان در صرفه جویي سبب مي تواند

بهره وري را افزایش دهد.4-كاهش موجودي : ERP به جریان روان تر

رویت پذیري و مي كند كمك ساخت فرایند فرایند سفارش را در شركت بهبود مي بخشد.

انساني: منابع اطالعات استانداردسازي -5

كه شركت هایي در ویژه به انساني، منابع چندین واحد كسب و كار دارند، ممكن است یك روش ساده و یكپارچه براي ردیابي زمان كارمندان و برقراري ارتباط با ایشان در زمینه خدمات نداشته باشد. ERP مي تواند در این

مورد كمك كند.

هزينه واقعي ERP چقدر است؟مالكیت كل هزینه درباره متاگروپ اخیراً خدمات نرم افزار، سخت افزار، شامل ERPرا مطالعاتي داخلي كارشناسان و حرفه اي انجام داده است. از بین 63 شركتي كه مورد شركت هاي جمله )از گرفته اند قرار بررسي كوچك- متوسط و بزرگ صنعتي(، مبلغ مورد نظر به طور متوسط 15 میلیون دالر بوده است و متاگروپ به این نتیجه رسید كه پیاده سازي

ERP گران است و چندان به نوع شركتي كه از آن استفاده مي كند، بستگي ندارد.

هزينه هاي پنهان ERP كدامند؟باالست، آموزش هزینه هاي : آموزش -1

فرایندهاي مجموعه مجبورند كاركنان زیرا باشید به خاطر داشته بگیرند. فرا را جدیدي نرم افزاري از همان مالي واحد كه مسؤولین فروش واحد مسوولین كه مي كنند استفاده اطالعاتي آنها دوي هر كرده اند، استفاده تأثیر سیستم دو هر بر كه مي كنند وارد را تكنولوژي متخصصین از باید لذا گذارند. دوره هاي چنین كه بخواهید اطالعات

آموزشي را برگزار نمایند.ارتباط آزمایش يكپارچه سازي: و آزمايش -2

بین بسته هايERP و سایر بخش ها، هزینه دیگري را به دنبال خواهد داشت. یك شركت

67

1389

ي / د

41

رهما

ش

تجارت از كاربردي برنامه هاي شاید سازنده الكترونیك و زنجیره تأمین گرفته تا محاسبه باشد. دارا را باركدینگ و فروش بر مالیات همه یكپارچه سازي ها با ERP در ارتباطند.

افزودني برنامه هاي : سازي سفارشي -3

یكپارچه سازي هزینه هاي سرآغاز تنها ERP محسوب مي شوند. هزینه دیگري كه شود، اجتناب آن از امكان حد تا است بهتر ERPنرم افزار اصلي هسته سفارشي سازي ماژول هر بر مي تواند سفارشي سازي است. سیستم ERP تاثیر گذارد، زیرا آنها كاماًل با هم در ارتباطند. ارتقاء بستهERP نیز معضل بزرگي است. زیرا مجبورید دوباره براي نسخه جدید، سفارشي سازي را انجام دهید و از سوي دیگر، فروشنده از شما پشتیباني نخواهد كرد انجام براي را جدیدي كارشناسان باید و نماید. استخدام پشتیباني و سفارشي سازي

4- تبديل داده ها : تبدیل اطالعات نظیر سوابق

از محصول طراحي كننده، عرضه مشتري، هزینه ERPجدید سیستم به قدیم سیستم

بر است.5- جتزيه و حتليل داده ها : اغلب، داده هاي سیستم

ERP به منظور انجام تجزیه و تحلیل، باید با داده هاي سیستم هاي خارجي تلفیق شوند. كاربراني كه تجزیه و تحلیل هاي حجیم انجام مي دهند، باید هزینه انبار داده ها را نیز در نظر تغییرات روزانه ERP شناسایي زیرا بگیرند. داده ها را به خوبي انجام نمي دهد و براي این

منظور باید یك برنامه سفارشي نوشته شود.نمي توانند كاربران كه هنگامي مشاوره: -6

از باید كنند برنامه ریزي زمینه این در مشاور كمك بگیرند، لذا هزینه مشاور نیز به

هزینه هاي فوق افزوده مي شود.به ERP موفقیت بهترين ها: جايگزيني -7

استخدام افراد ماهر بستگي دارد. این نرم افزار به هر را آن نمي توان و است پیچیده بسیار براي باید شركت اینكه، بدتر سپرد. كسي جایگزیني افراد پس از اتمام پروژه نیز آماده

باشد.امتام پياده سازي تيم هاي كار هيچگاه -8

ERP پروژه با شركت ها اكثر مني پذيرد:

همانند سایر پروژه ها رفتار مي كنند. به محض اصلي كار به تیم شد، نصب نرم افزار اینكه نمایید توجه باید اما مي شود. مشغول خود زیرا است. ارزشمند پیاده سازي تیم كه فروش، نظیر فرایندهایي درباره اطالعاتشان مسئولین از بیشتر و... انساني منابع ساخت، این فرایندهاست. لذا آنان نباید به كار اصلي خود مشغول شوند. )جهانگیر، مهدي- نرم افزار

برنامه ریزي منابع سازماني(

مزاياي سيستم :آن استقرار براي كه هزینه هایي نسبت •ایجاد سازمان در كه منافعي به مي شود

مي كند 1 به 10 است. باز دهي كوتاهي زمان در استقرار از پس •

سازمان را افزایش مي دهد. بهبود موثرتر، و بهتر بودجه كنترل •نتیجه را مالي فرآیندهاي و برنامه ریزي

مي دهد. را تصمیم گیري فرآیند در موثر پشتیباني •

خواهد داشت. براي را مغتنمي فرصت آن پیاده سازي •

مهندسي مجدد سازمان فراهم مي سازد. • باعث ساده سازي و استاندارد شدن روش ها

مي شود. • رضایت مشتریان را به دنبال دارد.

• در بلند مدت هزینه هاي سرمایه گذاري در بخش IT را كاهش مي دهد.

الزم زمان از سریعتر سرمایه بازگشت •داخلي به صورت نرم افزار توسعه براي

)house-IN( حاصل مي شود. فرآیندها اجراي ابزار مشترك سازماني در •ایجاد پیوسته هم به به صورت سیستم ها و

مي كند. • سیستم هاي مجزا و پراكنده حذف خواهند شد. • فرآیندهاي غیر موثر دستي حذف خواهند شد. • یكپارچه سازي تمام عملكردها از قبل برقرار

شده است. • وابستگي به نیروي انساني كم مي شود.

• به اشتراك گذاري اطالعات در سطح كسب و كار به سادگي حاصل مي شود.

مي توانند كنندگان تأمین و فروشندگان •به صورت online ارتباط داشته باشند.

68

معايب سيستم :• سرمایه گذاري اولیه نسبتًا زیاد

• ریسك باال • قسمت هاي زیادي از سازمان درگیر مي شوند ERPبسیاري از سازمان ها از كلیه امكانات •

استفاده نمي كنند. • براي پیاده سازيERPها منابع زیادي مورد

نیاز است. در پیاده سازي براي طوالني نسبتًا زمان •)حركت است. نیاز مورد بزرگ سازمان هاي سازمان ها به سوي الزام یا اختیار- بخش دوم( اجرای حوزه وسعت و پیچیدگی دلیل به •سیستم، تأمین مسائل امنیتی آن نیز مشكل تر و پیچیده تر از حد معمول است و در صورت ضعف سیستم امنیتی، لطمه های سنگین تری فرناز- )رضواني، می آید. وارد سازمان به

جایگاه برنامه ریزي منابع سازماني(.

پياده سازي با مرتبط مشکالت ERP سيستم

ERP سیستم شكست انساني: عوامل -1

غالبًا ناشي از عوامل انساني در سازمان است با كاركنان تطابق عدم علت به اغلب كه سیستم هاي پیاده سازي از ناشي تغییرات

ERP به وجود مي آید.2- تغييرات مربوط به فن آوري موجود سازمان:

بازاري در ERPسیستم از استفاده واقع در افزایش به نیاز ندارد. معنا رقابتي غیر كاهش مثل نتایجي رقابتي قابلیت هاي تولید نرخ افزایش بهره وري، افزایش هزینه،

وكاهش موجودي ها را در بردارد.فرآيندهاي در آمده وجود به تغييرات -3

سازمان: یكي دیگر از دالیل اساسي شكست

بسیاري از سیستم هايERP نبود یكپارچگي مناسب بین بخش هاي تولید، بازاریابي، مالي، و... فروش از پس خدمات انبار، بودجه، بشیري رضوان- )حجازي، درسازمان هاست.

منش، نازنین- سیستم برنامه ریزي بنگاه(

نتيجه گيري :با توجه به مطالب ذكر شده در متن مقاله و تجربیات بعضي از سازمان ها در پیاده سازي و ERP اجراي این سیستم جهت بهره گیري از

در راه آهن موارد ذیل پیشنهاد مي گردد:هر مانند ERP سیستم از استفاده در -1شناخت با مي باید ابتدا در دیگري سیستم محدودیت هاي و امكانات اهداف، از كامل به بر تا عالوه نمود پیاده سازي به اقدام آن حداقل رساندن هزینه ها و مشكالت، بتوان از

آن بهره برداري به جا و بهینه به عمل آورد.فرایندها، در تغییر قبول منظور به -2ساختار سازماني و دستورالعمل هاي كاري در با آنها انطباق و سازمان فعالیت هاي تمامي برنامه ریزي سیستم نظر مورد استانداردهاي سازمان سطوح تمامي باید سازمان، منابع با شدن همگام و تغییرپذیري آمادگي فرایندهاي جدید را داشته باشند و در این راستا همسو شوند. براي اینكار باید مقاومت سازماني گیرد. قرار ارزیابي مورد سطوح تمامي در

به توجه با سیستمي تغییر قبول از بعد -3اول مرحله در آمده به عمل ارزیابي هاي تجربه، با افراد از راهبردي كمیته انتخاب دلسوز و آشنا به سازمان كه بتوانند به خوبي نمایند، هماهنگ زمینه این در را فعالیت ها

ضروري است.كلیه با طرفي از كه مشاور انتخاب -4باشد داشته آشنایي راه آهن فعالیت هاي و نرم افزار قابلیت هاي دیگر طرف از و توانمندي هاي آن را در تطبیق با فرآیندهاي

سیستمERP داشته باشد.5- انتخاب مدیریت واحد به منظور جمع آوري و پاكسازي اطالعات پایه و كلیدي جهت برپایي موجب )اینكار یكپارچه به صورت سیستم ها سهل انگاري یا اشتباه هرگونه از پیشگیري این بین ارتباط ناصحیح پایه و در اطالعات اطالعات و خسارات جبران ناپذیري در مسیر منابع برنامه ریزي سیستم شدن عملیاتي

سازمان خواهد داشت(.6- آموزش مداوم و صحیح كاربران به صورت

دوره اي و تكراري به منظور پاسخگویي سریع از كاربران كار، حین مشكالت و نیازها به سیستم این پیاده سازي در اهمیت با موارد

مي باشند.خروجي هاي و ورودي ها مداوم كنترل -7سیستم جهت تحلیل منشاء خطاها و پیگیري و كاري روندهاي اصالح منظور به مداوم به دقیق برنامه ریزي با باید كه ورودي ها

انجام رسد.

منابع :

http://www.raydana.com

و حسابرسان مدیریت، فرشته- سعیدي، اطالع رساني خبري، فصلنامه سرمایه- بازار -5-6 شماره دوم- سال رسمي- حسابدار

پاییز84- صص83-90

نازنین- منش، بشیري رضوان- حجازي، خبري، فصلنامه بنگاه- برنامه ریزي سیستم سوم- سال رسمي- حسابدار اطالع رساني

شماره هفتم- زمستان84- صص49-60

برنامه ریزي منابع جهانگیر، مهدي- نرم افزار سازماني- راهكار مدیریت-

http//:www.mgtsolution.com

اختیار- یا الزام به سوي سازمان ها حركت )مشاورین مانیر شركت دوم- بخش

انفورماتیك نیرو(-http//:manirco.com

منابع برنامه ریزي جایگاه فرناز- رضواني، سازماني )ERP( در مدیریت جدید-

http//:www.itiran.com

69

1389

ي / د

41

رهما

ش

مقدمههدفمندسازي، ابزاري براي بهبود كارایي برنامه هاي فقرزدایي و دیگر برنامه هاي حمایت اجتماعي از اقشار آسیب پذیر است. در واقع، هدفمندسازي از طریق انتقال منافع برنامه هاي ذكر شده به فقراي واقعي، موجب افزایش كارایي این برنامه ها مي شود. اساس روش هدفمند سازي، مبتني بر تضمین انتقال منافع محدود مرتبط با برنامه هاي فقرزدایي به فقراي واقعي جامعه است. در واقع، در هدفمندي تالش مي شود تا هیچ فقیري یا هیچ گروهي از فقرا از برنامه حذف نشوند. از سویي دیگر، این روش ها با شناسایي فقرا از افراد غیر فقیر و حذف گروه دوم از برنامه، مانع اتالف منابع شده و موجب مي شوند تا منافعي كه از یك بودجه ثابت نصیب فقرا مي گردد، افزایش یابد و یا براي كاهش یك میزان مشخصي از فقر

در جامعه، در بودجه مورد نیاز صرفه گردد.دولت ها معمواًل بودجه محدودي را براي فقر زدایي تخصیص مي دهند و براي افزایش كارایي برنامه هاي حمایتي، روش هاي هدفمند سازي گوناگوني در دسترس است كه در سه طبقه قابل تفكیك اند: 1. هدفمند سازي بر اساس ارزیابي خانوار و افراد، 2. هدفمندسازي طبقه اي، 3.

خود هدفمندي. هر كدام از این روش ها مزایا، محدودیت ها، هزینه ها و شرایط مطلوب اجرایي متفاوتي دارند.بررسي متون موجود، نشان مي دهند كه در مرحله اجرا، بهترین روش براي هدفمندسازي وجود ندارد. زیرا، هر كدام از روش هاي ذكر شده مزایا و معایبي دارند و تحت شرایط خاصي مورد استفاده قرار مي گیرند. به این دلیل، سیاستگذاران براي انتخاب یك روش صحیح هدفمندسازي كه متناسب با ظرفیت اجرایي كشور باشد و اهداف برنامه را محقق نماید، مي بایست ابتدا جزئیات مرتبط با روش ها مختلف را بشناسند، سپس از

طریق مقایسه شرایط موجود با روش هاي مختلف، روش مناسب را انتخاب نمایند.در این تحقیق كه در چهار بخش تدوین شده است، كلیات مربوط به روش هاي مختلف هدفمندسازي بررسي مي شود. به این ترتیب كه در بخش اول به طور اجمال روش هاي مختلف هدفمندسازي را طبقه بندي مي نمایند. بخش دوم، به بررسي شاخص هاي عملكرد هدفمندي در كشورهاي مختلف اشاره مي كند. در بخش سوم مقاله، به ارزیابي روش هاي تشخیص هدفمندي اشاره شده است و در بخش چهارم، دالیل تفاوت عملكرد

هدفمندي در كشورهاي مختلف بررسي شده است و سرانجام در بخش پایاني جمع بندي موضوع و نتایج مقاله ارائه مي شود.

1. بررسي روش هاي هدفمندسازي

هدفمندسازي، تخصیص منابع محدود برنامه هاي فقرزدایي به فقراي جامعه است و تا حد امكان تالش مي شود تا هیچ فقیري یا هیچ گروهي از فقرا از برنامه حذف نشود. براي دستیابي به این هدف، در كشورهاي مختلف از روش هاي گوناگوني براي هدفمندسازي منابع برنامه هاي

فقرزدایي، استفاده شده است كه در یك طبقه بندي كلي مي توان آنها را به سه روش اصلي تقسیم كرد كه عبارت اند از:

روش هاي شناسایي اقشار آسيب پذیر ) اولين گام در هدفمند سازي یارانه ها (

فرهاد خداداد كاشي، محمدنبي شهیكي تاش

70

1- روش هدفمندسازي مبتني بر ارزیابي فردي خانوار )IHA(1، این روش به اشكال مختلفي مانند: ارزیابي وسع و امكانات، )VMT(2، روش آزمون تقریب وسع )PMT(3 و روش شناسایي فقرا از طریق افراد محلي )CBT(4 قابل اجرا است.

5)CT( 2- روش هدفمندسازي طبقه اي 6)ST( 3- روش خودهدفمندسازي

1-1 . هدفمندسازي مبتني بر ارزیابي فردي خانواردر این روش، توسط ادارات رفاه محلي و از طریق ارزیابي مستقیم، وضعیت بررسي مي شود كه آیا افراد یا خانوارها با توجه به معیارهاي تعریف شده در برنامه، آسیب پذیرند یا خیر؟ این روش با توجه به سطح توسعه یافتگي كشورها، اطالعات در دسترس و ظرفیت اجرایي و نهادي موجود

در كشورهاي مختلف در عمل به شكل هاي مختلفي اجرا شده است كه در ادامه به بررسي این روش ها مي پردازیم.

1-1-1 . روش ارزیابي وسع و امكاناتمبناي این روش این است كه ابتدا، اطالعات مربوط به درآمد، دارایي و مصرف خانوارها جمع آوري مي شود. جمع آوري اطالعات نیز مي تواند به صورت مراجعه مستقیم كارمندان دولت یا نهادهاي مربوط و هم از طریق مصاحبه با خانوارها و یا از طریق ارائه این اطالعات توسط خود خانوارها به ادارات مربوطه انجام شود. سپس، این اطالعات توسط مقامات محلي مورد بازبیني و ارزیابي قرار مي گیرد و درستي آنها بررسي مي شود. براي این ارزیابي، مي توان به دو روش عمل كرد: در روش اول، نهادهاي مرتبط از طریق بررسي اسناد مربوط به مالیات بر درآمد و دارایي و یا از طریق بررسي منابع مرتبط با صورتجلسات پرداخت7 اطالعات گرد آوري شده را مورد بازبیني قرار مي دهد. در روش دوم، از خانوارها درخواست مي شود تا اسناد و مدارك الزم را ارائه نمایند كه این اسناد مي تواند فیش هاي آب، برق، گاز، تلفن، حقوق و دستمزد، اسناد مالیاتي و یا اسناد

مرتبط با صورتجلسات پرداخت ها باشد كه با توجه به سطح توسعه یافتگي كشور و اسناد موجود، انتخاب مي شوند.

2-1-1. روش آزمون تقریبروش )PMT( عبارت از سیستمي است كه بر اساس ویژگي هاي اقتصادي و اجتماعي قابل مشاهده خانوارها )ویژگي جمعیتي، سطح تحصیالت، كاالهاي بادوام، كیفیت منزل مسكوني و مكان زندگي و موارد دیگر( نمره اي را به هر خانوار اختصاص مي دهد. شاخص مورد نیاز در این روش و وزن هاي هر كدام از آنها با توجه به متغیرهاي ذكر شده از طریق روش هاي آماري )معمواًل از روش رگرسیون و روش مولفه هاي اصلي( تعیین مي شوند. در روش )PMT( داده هاي مرتبط با خانوارها پس از گرد آوري، مورد ارزیابي و بررسي مجدد قرار مي گیرند. یادآوري مي شود كه این

ارزیابي یا از طریق مراجعه حضوري و یا توسط اسناد و مدارك مربوطه، انجام مي شود.بیشتر مطالعات، با فقر دارند. در باالیي تعداد محدودي متغیر كه همبستگي انتخاب از )PMT( عبارت است اقدام در طراحي روش اولین متغیرهاي انتخابي شامل شاخص هایي از وضعیت مكاني خانوار )شهر، روستا و موارد دیگر( كیفیت منزل مسكوني، مالكیت كاالهاي بادوام، ساختار جمعیتي خانوار، وضعیت اشتغال و نوع شغل است. در برخي موارد، معیارهاي جزئي نیز در مورد درآمد به كار گرفته مي شوند. پس از انتخاب متغیرها، براي تعیین وزن هر متغیر از روش هاي آماري استفاده مي شود كه یك روش معمول، تحلیل رگرسیون است. این رگرسیون ها به صورت جداگانه در مناطق مختلف جغرافیایي و یا گروه هاي مختلف جمعیتي اجرا مي شوند. زیرا، ممكن است وزن هر متغیر در مناطق مختلف

و یا در گروه هاي مختلف جمعیتي، متفاوت باشد.كشورهاي مختلف براي بكارگیري روش )PMT( از شاخص هاي مختلفي استفاده كرده اند كه بررسي نتایج مطالعات آنها، نشان دهنده این است

كه برخي شاخص ها )متغیرها( در بیشتر كشورها مشترك بوده است. فهرستي از این متغیرها در جدول شماره یك، مشاهده مي شود.

Individual Household Assessment -1Verified Means Test -2

Proxy Means Test -3Community – Based Test -4

Categorical Targeting -5Self Targeting -6

Pay Stubs -7

71

1389

ي / د

41

رهما

ش

)PMT( جدول 1. متغیرهاي مورد استفاده در كشورهاي شیلي، كلمبیا، كاستاریكا، برزیل، مكزیك در روش

متغیرهاشاخص1.شهر، روستا، منطقه شهرداري، استان 2.آدرس 3.شماره مليمكان زندگي1.آب لوله كشي 2.برخورداري از برق 3.سیستم دفع فاضالب 4.سیستم دفع زباله 5.حمام و دستشویي 6.مواد بكار رفته در كف ساختمان كیفیت منزل

7.مواد بكار رفته در دیوار ساختمان 8.مواد بكار رفته در سقف ساختمان1.تلویزیون رنگي 2.یخچال 3.ماشین لباسشویي 4.تهویه هوا 5.آبگرمكن 6.خودروكاالهاي بادوام

1.سطح تحصیالت 2.نرخ باسوادي 3.مراقبت ها و كمك هزینه هاي تحصیليآموزش1.تعداد سال هاي اشتغال 2.بیكاري 3.متغیرهاي درآمديشغل و درآمد

1.معلولیت و ناتواني 2.متغیرهاي سالمت 3.متغیرهاي بخش كشاورزي 4.دریافت یارانه یا پرداخت انتقالي از سایر برنامه ها 5.مهاجرت سایر6.تعداد ساكنین

3-1-1. روش شناسایي فقرا از طریق افراد محليدر این روش، توسط گروهي از اعضاي جامعه، رهبران، مقامات و یا معتمدان جامعه كه منافع آنها مستقل از منافع برنامه حمایتي است، افراد آسیب پذیر شناسایي مي شوند. براي مثال كاركنان، معلمان و مدیران مدرسه مي توانند مجري برنامه هاي كمك آموزشي باشند، بزرگان و معتمدان روستا مي توانند افراد مستحق دریافت كمك هاي مربوط به جبران خشكسالي را معرفي كنند. در روش )CBT( اعضاي جوامع محلي به كمك كمیته مركزي برنامه، مسئول شناسایي فقرا خواهند بود. ایده اصلي در طراحي این روش، این است كه افراد محلي نسبت به مقامات اداري،

دانش و اطالعات بیشتري از وشعیت اقتصادي خانوارها دارند.

2. روش هدفمندسازي طبقه اي

روش هدفمندسازي طبقه اي )CT( روشي است كه در آن همه افراد یك طبقه خاص یا افراد ساكن در یك منطقه جغرافیایي خاص یا افراد یك سن خاص به عنوان افراد واجد شرایط براي دریافت منافع برنامه، شناسایي مي شوند. هدفمندي جغرافیایي و هدفمندسازي دموگرافیكي یا خانوارها كه بسادگي قابل افراد از روش هدفمندسازي طبقه اي است. در این روش، آسیب پذیري بر مبناي ویژگي هاي حالت هایي خاص مشاهده اند و پنهان كاري در مورد آنها مشكل است، تعریف مي شود. سن، جنس، نژاد مالكیت، تركیب جمعیتي، موقعیت جغرافیایي، شاخص هاي

مرسومي اند كه بسهولت قابل مشاهده اند و در این روش كاربرد دارند.اساس بر جغرافیایي مختلف مناطق است، )CT( اشكال روش هدفمندسازي طبقه اي مرسوم ترین از یكي كه جغرافیایي در هدفمندسازي

شاخص هاي مرتبط با فقر و رفاه رتبه بندي مي شوند و سپس از بین آنها مناطق خاصي براي اجراي برنامه انتخاب مي شود.

3. روش خودهدفمندسازي

منافع حاصل از این برنامه در اختیار همه افراد قرار مي گیرد اما، طراحي آن طوري است كه فقط فقرا در آن مشاركت كنند و افراد غیر فقیر تمایل به مشاركت در برنامه نداشته باشند. فاكتورهایي كه در طراحي این برنامه براي كاهش انگیزه افراد غیر فقیر جهت مشاركت نداشتن در برنامه بكار مي رود عبارت اند از: هزینه هاي خصوصي مشاركت، هزینه هاي كسرشأن اجتماعي براي استفاده از منافع و خدمات برنامه و تفاوت در ترجیحات و الگوهاي مصرفي افراد ثروتمند و فقیر و هماهنگ نمودن كیفیت خدمات یا منافع برنامه با الگوهاي ترجیحات ذكر شده كه مي تواند

مانع از مشاركت افراد غیر فقیر در برنامه گردد.هزینه هاي مبادله مي توانند كم یا زیاد، صریح یا ضمني باشند و یا به صورت هزینه فرصت زماني یا هزینه نقدي بر افراد تحمیل شوند. توجه به

میزان هزینه مبادله در این برنامه ها بسیار مهم است زیرا، این هزینه مي تواند نرخ مشاركت افراد در برنامه را بشدت تحت تاثیر قرار دهد.برخي از برنامه هاي خود هدفمندي مستلزم تحمل هزینه هایي مانند صرف زمان براي ایستادن در صف براي كسب منافع، مراجعه به ادارات

مربوطه و در برخي از موارد حتي مستلزم پرداخت هاي نقدي نیز هستند.در جدول شماره دو، مزایا و معایب هر كدام از روش ها ذكر شده است.

72

جدول 2. مقایسه محدودیت ها، مزایا و شرایط مناسب براي اجراي برنامه هاي مختلف هدفمندسازي

شرایط مناسب براي اجرامحدودیت هامزایاروش هدفمندسازي

آزمون وسع

)VMT(دقت این روش باالست

و درآمد اقتصادي، مبادالت باید -هزینه هاي خانوارها مستند باشند.

- ظرفیت اجرایي باالیي نیاز دازد.در منفي انگیزشي هزینه هاي موجب -

مورد عرضه نیروي كار مي شود.

و درآمدها مبادالت، كه كشورهایي در -هزینه ها مستند باشند.

و اجرایي ظرفیت كه كشورهایي در -نهادهاي باالیي دارند.

كه باشد باال آنقدر توزیع، قابل منافع -هزینه هاي اجرایي را توجیه كند.

وسع تقریب آزمون

)PMT(

قابل ویژگي هاي بكارگیري امكان -مشاده از خانوارها را دارد.

و است علمي منافع توزیع الگوي -سیاسي نیست.

ایجاد كار عرضه براي منفي انگیزه -نمي كند.

ستاد و موارد از گسترده اي سطح به -مجهز كامپیوتري سیستم به كه اجرایي

باشند نیاز است.- دقت آن در سطح خانوار باال نیست.

رفاه در مدت كوتاه تغییرات به نسبت -خانوارها حساس نیست.

توسعه و توسعه حال در كشورهاي در -یافته كاربرد دارد.

بلند فقر با مقابله و گیري اندازه براي -مدت نه كوتاه مدت كاربرد دارد.

- در برنامه هاي گسترده بازدهي سرانه آن باال است.

شناسایي فقر از

طریق افراد محلي

)CBT(

- افراد محلي اطالعات بیشتري از فقراي محل دارند.

نیازها و معیار رفاهي به صورت محلي -تعریف مي شود.

- هزینه هاي شناسایي را به جامعه تحمیل مي كند.

با محلي افراد اهداف همخواني عدم -اهداف برنامه.

- موجب حذف برخي گروه هاي اجتماعي محلي قدرت هاي یا مي شود برنامه از

به وجود مي آورد.شود، تعریف محلي صورت به اگر -

ارزیابي و نظارت مشكل است

خوبي به محلي جوامع كه شرایطي در -بین باالیي باشند، همبستگي تعریف شده

آنها باشد.پوشش آنها هدف كه برنامه هایي در -

دارند، درصد كوچكي از جمعیت است.منافع با كوتاه مدت برنامه هاي براي -پیچیده ساختارهاي از نمي توان كه اندك

براي آنها استفاده كرد.

هدفمندسازي

)CT( طبقه اي

- اجراي آن ساده است.ایجاد كار انجام براي منفي انگیزه -

نمي شود.- آثار منفي كسر شأن اجتماعي ندارد.

روش هاي سایر با آنها كردن تركیب -هدفمندسازي ساده است.

دقت و صحت به وابسته شدت به -اطالعات گردآوري شده است.

در یا خاصي مناطق در فقر كه زماني -باشد، نداشته تمركز خاصي طبقات بین

خوب عمل نمي كند.- از نظر سیاسي مشكل آفرین است

- در كشورهایي كه تفاوت قابل توجهي در استانداردهاي زندگي بین مناطق مختلف و

طبقات اجتماعي مختلف وجود دارد.آنقدر - در كشورهایي كه ظرفیت اجرایي عدم به منجر مي تواند كه است ضعیف

اجراي برنامه شود.برنامه ها منافع كه كشورهایي در -مدارس، مانند خاصي مكان هایي در

درمانگاه ها، روستاها و... توزیع مي شود.

ي ز سا فمند هد د خو

)ST(

- هزینه اجرایي پایین دارد.كاركردن براي ضعیف انگیزه موجب -

نمي شود.- هزینه ها را بر جامعه تحمیل مي كند.

نفع به اجرایي هزینه هاي تحمیل -است ممكن موارد برخي در و برندگان یا منافع خالص شدید كاهش به منجر

موجب عدم مشاركت شود.- هزینه مرتبط با كسر شأن احتماعي در

این روش مي تواند باال باشد.- ابزار مناسبي براي انتقال منافع زیاد نیست.

پایین اجرایي ظرفیت با كشورهاي در -كاربرد دارد.

به افراد كه ثبات بي كشورهاي در -از و شده اند فقر دچار مدت كوتاه صورت

آن رهایي مي یابند.الگوهایي و ترجیحات كه جاهایي در -مصرفي فقرا و افراد غیر فقیر متفاوت باشند.

73

1389

ي / د

41

رهما

ش

شاخص هاي بررسي عملكرد هدفمندي

در این بخش، روش هاي مختلف شناسایي فقرا و هدفمندي در برنامه هاي مختلف اجرا شده در كشورهاي دیگر را بررسي و ارزیابي مي كنیم. توجه به تجارب كشورها و الگوها و ابزارهاي مورد استفاده مي تواند الگوي سیاست گذاري مناسب در زمینه بكارگیري یك الگوي شناسایي كه

كمترین میزان خطاي نوع اول و دوم را داشته باشد ارائه دهد.براي بررسي عملكرد و پیامد هاي اجراي هر كدام از روش هاي هدفمندي، از معیارهاي متنوعي مي توان استفاده كرد و با استفاده از این معیارها مي توان تشخیص داد كه برنامه مقابله با فقر در كاهش فقر و باز توزیع هدفمند منابع بین گروه هاي مختلف درآمدي تا چه حد موفق بوده است.

در واقع، مي بایست بدانیم با اجراي هر برنامه هدفمندي به چه میزان سطح رفاه اجتماعي را افزایش مي دهد.براي پاسخ به این پرسش ها، دو شاخص متعارف یعني، شاخص نسبت دریافتي خانوارها از كل پرداخت انتقالي و شاخص تعداد افراد یا خانوارهاي منتفع شده در هر كردام از دهك هاي درآمدي مفید است. براي ارزیابي كمي، مفاهیم یاد شده از سطح درآمد خنثي و درآمد واقعي و مقایسه هر دو آنها مي توان استفاده كرد. منظور از سطح درآمد خنثي، درآمدي است كه هر كدام از دهك هاي درآمدي به صورت برابر از آن بهره مند مي شوند. براي مثال، اگر دهك اول به میزان 10 درصد و دو دهك اول به میزان بیست درصد از پرداخت هاي انتقالي بهره مند شود، به در آمد عاید شده درآمد خنثي مي گوییم. بنابراین، طبق این شاخص عملكرد اگر چهار دهك اول به میزان 60 درصد از منافع این طرح بهره مند شود، چون سطح درآمد خنثي براي این چهار دهك 40 درصد است بنابراین، معیار عملكرد معادل 1/5 خواهد بود. هرگاه مقدار این شاخص بیش از یك باشد، هدفمندي به صورت مترقي تحقق یافته است و در صورتیكه مقدار شاخص كوچك تر از یك باشد، برنامه حمایتي به صورت غیر

مترقي اجرا شده است.یانك جهاني با بررسي عملكرد 85 برنامه حمایتي كه در 36 كشور مختلف دنیا انجام شده است میزان موفقیت این برنامه ها را از طریق شاخص

عملكرد، ارزیابي نمود. نتایج این بررسي عبارت است از:

1- با محاسبه شاخص عملكرد در همه 85 برنامه حمایتي، مشخص مي شود كه مقدار این شاخص، پراكندگي قابل توجهي دارد كه دالیل موفقیت برخي از برنامه ها و عدم موفقیت برخي دیگر است. مقدار این شاخص بین 0/28 تا 4 در بین كشورهاي بررسي شده، نوسان داشته است. طبق این شاخص، كشورهایي كه به 4 نزدیك بوده اند، عملكرد بهتري داشته اند و كشورهایي كه به 0/28 نزدیك بوده اند، عملكرد ضعیفي داشته اند.

2- مشاهده مي شود كه حدود 25 درصد از برنامه هاي هدفمندي كه در راستاي فقرزدایي و توزیع عادالنه تر منابع در بین كشورها اجرا شده است، شاخص عملكرد، كوچك تر از یك بوده است و نشان دهنده این است كه گروه هاي هدف )فقرا( در نتیجه اتخاذ سیاست هدفمندي، از منافع تخصیص یافته كمتري بهره مند شده اند و برنامه هدفمندي به اهداف مورد نظرش دست نیافته است. به عبارت دیگر، الگوي هدفمندي

غیر مترقي بكار رفته است.

3- با بررسي برنامه هاي هدفمندي و طبقه بندي كشورهاي مورد مطالعه، مشخص شد كه مقدار شاخص عملكرد براي بیشتر كشورهاي خاورمیانه و آفریقاي شمالي )MENA( و كشورهاي زیر صحراي آفریقا )SSA( بین 0/28 تا 0/78 بوده است. به عبارتي، نتوانسته اند به باز توزیع مناسبي

از درآمد و امكانات و همچنین به اهداف برنامه هاي هدفمندي دست یابند.عالوه بر این، ده كشوري كه بدترین برنامه هدفمندي را اجرا كرده اند نیز در این منطقه جغرافیایي قرار داشته اند و میانه شاخص عملكرد 0/60 بوده است. یادآوري مي شود، نكته قابل مشاهده در بین كشورهایي كه عملكرد ضعیفي در هدفمندي داشته اند، ابزار شناسایي فقرا است. نتایج

مطالعات انجام شده نشان دهنده این است كه این كشورها ابزار علمي مناسبي براي تشخیص فقرا و گروه هاي هدف بكار نبرده اند.

4- با بررسي ده كشوري كه بهترین عملكرد هدفمندي را داشته اند، مشخص مي شود كه شاخص عملكرد بین 2/02 تا4 نوسان داشته و داراي میانگین 2/15 بوده است. با بررسي موردي كشورهاي موفق در هدفمندي، در مي یابیم كه بیشتر این كشورها در منطقه آمریكاي التین، كارائیب

)LAC(، كشورهاي اروپاي شرقي، روسیه و كشورهاي آسیاي میانه )ECA( واقع بوده اند.

با بررسي برنامه هدفمندي 10 كشور، نكات مهمي قابل تشخیص است كه در ادامه به آنها مي پردازیم.الف- هشت كشور از ده كشور برتر كه شاخص عملكردي باالیي داشته اند، پرداخت نقدي را به عنوان الگوي هدفمندي خود اتخاذ نموده اند.ب- كشورهاي موفق در اجراي برنامه هدفمندي از ابزار علمي مناسب براي شناسایي فقرا استفاده كرده اند، به طوریكه 9 مورد از 10 كشور برتر

از روش آزمون وسع )MT( و آزمون تقریب وسع و هدفمندي جغرافیایي استفاده كرده اند.ج- نكته قابل توجه دیگر در مورد این ده كشور، این است كه هفت مورد از این كشورها، كشورهایي با درآمد باال بوده اند.

74

ارزیابي روش هاي تشخیص فقرا

بدیهي است كه نیازمند یك معیار علمي هستیم تا به وسیله آن فقرا را در جامعه شناسایي كنیم و دچار خطاي نوع اول و دوم درسیاستگذاري و تشخیص فقرا نشویم. بنابراین، در این بخش با توجه به تجارب كشورها و ابزار مورد استفاده آنها، میزان موفقیت هر كدام از این

روش ها را بررسي مي كنیم.در بخش قبل، به الگوهاي هدفمندي مانند ارزیابي فردي، خودهدفمندي، هدفمندي جغرافیایي و موارد دیگر اشاره شد. در هر كدام از الگوهاي یاد شده با انتخاب ابزارهایي )مانند آزمون وسع، آزمون تقریب وسع و ...( گروه هاي هدف شناسایي مي شدند. اكنون مي بایست بتوانیم با توجه به

تجارب جهاني و شاخص هاي عملكرد مرتبط با هدفمندي، بهترین ابزار شناسایي و هدفمندي را معرفي نماییم.همانطور كه در جدول شماره 3 مشاهده مي شود، مقایسه اي در مورد 85 برنامه هدفمندي انجام شده است و عالوه بر این، روش هاي هدفمندي نیز در مورد هر كدام ذكر شده است. مقایسه شاخص عملكرد روش هاي مختلف هدفمندي، بیانگر این است كه بیشترین تعداد شاخص عملكرد

مربوط به روش هاي ارزیابي فردي با میانه 1/5 است و پس از آن مربوط به روش هاي طبقه بندي با میانه 1/33 بوده است.نكته مهم دیگر، این است كه كشورهایي كه از آزمون وسع )MT( براي شناسایي فقرا استفاده كرده اند، شاخص عملكردي باالیي )در حدود 1/55( داشته اند و عالوه براین، كشورهایي كه از آزمون تقریب وسع )PMT( استفاده كرده اند و توانسته اند بخوبي گروه هاي هدف را شناسایي

كنند هم شاخص عملكردي 1/5 داشته اند.بنابراین، با استناد به مشاهدات جهاني و ابزارهاي مورد استفاده نتیجه مي گیریم كه روش هدفمندي مبتني بر ارزیابي فردي، عملكرد موفقي داشته است و بكارگیري ابزارهایي مانند آزمون وسع )PM( و آزمون تقریب وسع در مقایسه با سایر روش هاي دیگر براي شناسایي متغیرها

مناسب تر بوده است.

جدول 3. میزان هدفمندي روش هاي شناسایي فقرا

میانه شاخص عملكردي مرتبط با هدفمنديحجم نمونه )تعداد برنامه ها(روش هاي هدفمندي

851/25كل روش هاي بكار رفته371/5روش هاي ارزیابي فردي )MT( 261/55آزمون وسع

)PMT( 71/5آزمون تقریب وسع)CBT( 61/4شناسایي فقرا از طریق افراد محلي

)CA( 581/32روش هاي طبقه بندي331/33جغرافیایي

261/53كودكان و جوانان121/16سالمندان

171/35سایر روش هاي طبقه بندي381/1روش هاي خود هدفمندي

61/89شغل251مصرف

CB71/1 )معرفي مجامع محلي(1

75

1389

ي / د

41

رهما

ش

4. دالیل تفاوت شاخص عملكرد هدفمندي در كشور

اكنون این پرسش مطرح است كه چرا برخي از كشورها در اجراي برنامه هاي حمایتي هدفمندي موفق تر از سایر كشورها عمل كرده اند؟ آیا میزان موفقیت به نوع روش شناسایي فقرا بستگي دارد؟

در جدول شماره چهار، نتایج مربوط به هركدام از روش هاي هدفمندي و تاثیر آن بر شاخص عملكردي در قالب معادالت رگرسیوني ارائه شده است.

در مدل رگرسیوني اول، چگونگي تاثیر مشخصه هاي هر كشور مانند درآمد، نابرابري و مسئولیت پذیري دولت ارائه شده است. در این معادله رگرسیوني، درآمد به وسیله لگاریتم )GDP( سرانه )بر مبناي قدرت خرید PPP( بر اساس سال 1995 لحاظ شده است. عالوه بر این، فرضیه مطرح شده در این مدل، بیانگر این است كه هرچه ثروت و منابع درآمدي یك كشور افزایش یابد، ظرفیت نهادي كسب مي كند كه مي تواند یك برنامه هدفمند خوب و موفق را اجرا نماید.

یادآوري مي شود كه مسئولیت پذیري دولت بر اساس مطالعات كافمن8، كواي9 و زوید – الباتن10 )1999( در این مدل رگرسیوني لحاظ شده است. در شاخص كافمن و همكاران از ابعاد مختلف و با استفاده از یك معیار تركیبي درجه مسئولیت پذیري دولت ها با توجه به وظایف كالسیكي

دولت ها، مورد توجه قرار گرفته است.

نتایج مدل رگرسیوني اول، نشان مي دهد كه هرچه سطح درآمد سرانه كشورها باالتر باشد، منابع و ظرفیت نهادي مناسب یك برنامه هدفمندي فراهم است. موضوع مهم دیگر، مسئولیت پذیري دولت هاست. نتیجه این مدل رگرسیوني، نشان مي دهد هرچه مسئولیت پذیري و پاسخگویي

دولت ها بیشتر باشد، برنامه هاي فقرزدایي و هدفمند كردن موفق تر بوده اند و شاخص عملكردي بهبود یافته است.

در مدل رگرسیوني دوم، تاثیر روش هاي مختلف هدفمندي بر شاخص عملكردي بررسي شده است. در این مدل رگرسیوني از متغیر مجازي براي 9 روش هدفمندي استفاده شده است. به عبارت دیگر، براي روش متداول ارزیابي فردي )آزمون وسع )MT(، آزمون تقریب وسع )PMT( و ارزیابي محلي )CA((، چهار روش هدفمندي مبتني بر طبقه بندي )جغرافیایي، سالمندان، كودكان و سایر( و دو روش خودهدفمندي )نیازهاي

شغلي و مشاغل اجتماعي مبتني بر هدفمندي( از متغیرهاي مجازي استفاده شده است.

نتیجه این مدل رگرسیوني، نشان مي دهد كه هدفمندي مبتني بر آزمون وسع )MT(، هدفمندي جغرافیایي و خود هدفمندي بر مبناي شغل، تاثیر معنادارتري در بهبود شاخص عملكرد هدفمندي داشته است و منافع اجراي آن بیشتر به گروه هاي هدف و فقرا منتقل شده است.

در مدل رگرسیوني سوم، اثر درآمد سرانه به همراه روش هاي متنوع هدفمندسازي بر شاخص عملكرد هدفمندي بررسي شده است. طبق این مدل رگرسیوني، مي توان نتیجه گرفت كه هرچه سطح درآمد كشورها باالتر باشد، شاخص عملكردي باالتري در مورد هدفمندي داشته اند. به

طوریكه 10 درصد افزایش در سطح درآمد سرانه منجر به 1/8 درصد بهبود شاخص عملكردي هدفمندي مي شود.

درمدل رگرسیوني چهارم، همه متغیرهاي كنترل و غیركنترل )به عبارتي متغیرهایي كه مشخصه هاي هر كشور و روش هاي هدفمندي را نشان مي دهد( استفاده شده است.

با مقایسه چهار رگرسیون برآوردي اول، مي توان نتیجه گرفت كه انتخاب خود هدفمندي جغرافیایي در كشورهایي كه نابرابري درآمد باالتري داشته اند، نقش معناداري در بهبود شاخص عملكرد هدفمندي داشته اند.

مدل رگرسیوني پنجم و ششم در دو شرایط مختلف دیگر به بررسي تاثیر متغیرهاي كنترل و غیركنترل بر شاخص عملكردي اشاره دارد. در رگرسیون پنجم، سطح متغیر مورد نظر بوده است، در حالیكه در چهار رگرسیون اول، لگاریتم متغیرها در مدل لحاظ شده است. عالوه براین، در رگرسیون ششم بجاي تحلیل در میانگین متغیرها در میانه متغیرها مدل ارزیابي شده است و همگي براي تایید نتایج مدل هاي اولیه، انجام است.

Kaufmann -8Kraay -9

Zoido - Lobaton -10

76

جدول 4. تحلیل چند متغیره از عملكرد هدفمندسازي در كشورها

متغیرهاي مدل رگرسیوني

متغیر وابسته نتایج اولیهدر سطوح

مدل )5(

استفاده از رگرسیون

میانه مدل )4(مدل )3(مدل )2(مدل )1(

0/12لگاریتم GDP سرانه)2/1(

0/181)3/27(

0/150)2/95(

0/201)2/88(

0/133)2/35(

0/161لگاریتم مسئولیت پذیري دولت)2/06(

0/176)2/88(

0/217)2/52(

0/159)1/65(

0/363لگاریتم ضریب جیني)1/75(

0/11)0/39(

0/439)1/17(

0/333)1/14(

)PM( 0/284 آزمون قابلیت ها)2/43(

0/285)2/59(

0/300)2/90(

0/397)2/84(

0/306)2/36(

آزمون قابلیت ها با متغیرهاي )PMT( غیردرآمدي

0/252)1/43(

0/108)0/74(

0/078)0/45(

0/021)0/1(

-0/054)0/28(

)CA( 0/198 ارزیابي محلي)0/97(

0/119)0/59(

0/012)0/09(

0/017)0/1(

-0/156)0/59(

0/260 هدفمندي جغرافیایي)2/72(

0/336)3/25(

0/341)3/33(

0/381)2/56(

0/370)2/42(

0/055هدفمندي با تاكید بر سالمندان)0/37(

0/089)0/68(

-0/117)0/091(

-0/124)0/75(

-0/145)0/59(

0/198 هدفمندي با تاكید بر كودكان)1/98(

0/128)1/34(

0/140)1/53(

0/131)0/94(

0/188)1/89(

سایر هدفمندي هاي مبتني بر طبقه بندي

0/132)0/88(

0/028)0/22(

0/137)1/23(

0/061)0/32(

0/088)0/42(

0/511 هدفمندي بر مبناي شغل)3/66(

0/404)3/74(

0/404)3/73(

0/650)2/83(

0/314)2/22(

مشاغل اجتماعي مبتني بر هدفمندي

-0/018)0/17(

-0/012)0/11(

-0/029)0/24(

-0/117)0/69(

-0/149)1/12(

)F( 3/493/565/417/25/89آزمون فیشر)R2( 0/310/400/480/540/57ضریب تعیین مدل

)n( 848585848484تعداد مشاهداتمنظور آن است كه 5 مدل دیگر لگاریتم متغیرها در معادالت رگرسیوني لحاظ شده است اما در مدل شماره پنج فقط سطح متغیر بدون

لگاریتم لحاظ شده استمقادیر داخل پرانتز بیانگر آماره t است

77

1389

ي / د

41

رهما

ش

در مدل رگرسیوني ششم، در محاسبات پارامترها بجاي سنجش انحرافات نسبت به میانگین، مبناي سنجش انحرافات میانه متغیرها در نظر گرفته شده است. ویژگي این روش آن است كه پارامترهاي برآوردي كمتر تحت تاثیر مشاهدات دور افتاده قرار مي گیرند. همانطور كه مشاهده مي شود، نتایج مدل رگرسیوني ششم شباهت زیادي به نتایج مدل رگرسیوني چهارم دارد. بنابراین، مدل رگرسیوني پنجم و ششم براي تایید

نتایج مدل هاي رگرسیوني اول و تایید آن بكار رفته است.

در جدول پنجم، به بررسي تاثیر تعداد روش هاي هدفمندي بر شاخص عملكردي هدفمندي مي پردازیم. در واقع، با بررسي كشورهاي مختلف و تعداد روش هاي هدفمندي بكار رفته در این كشورها، مي توان تاثیر كمي تعداد روش ها بر شاخص عملكردي را ارزیابي كرد.

نتایج جدول پنجم بیانگر آن است كه هر چه تعداد روش هاي هدفمندي متنوع تري در برنامه هدفمندي كشورها بكار رود، شاخص عملكردي بهبود مي یابد. به طور میانگین با بكارگیري یك روش هدفمندي همراه با روش قبل، شاخص عملكرد هدفمندي 15 درصد بهبود یافته است. براي مثال، كشورهایي كه بیش از سه روش هدفمندي را به صورت همزمان و برنامه ریزي شده در راستاي فقرزدایي بكار برده اند، موفقیت

معناداري در بهبود عملكرد هدفمندي را تجربه كرده اند.

جدول 5. تاثیر تعداد شاخص هاي هدفمندي بر شاخص عملكرد هدفمندي

مدل رگرسیوني اولمدل رگرسیوني دوممتغیرها

0/165 )3/97(تعداد روش هاي هدفمندي استفاده شده0/182 )1/66(كشورهایي كه دو روش هدفمندي استفاده كرده اند.

0/533 )2/88(كشورهایي كه از سه روش هدفمندي همزمان استفاده كرده اند.

0/141 )3/11(كشورهایي كه چهار یا پنج روش هدفمندي را استفاد ه كرده اند.0/141 )3/06(0/141 )2/93(لگاریتم GDP سرانه

)voice( لگاریتم مسئولیت پذیري دولت)0/229 )3/49(0/232 )3/070/280 )1/35(0/278 )1/31(لگاریتم ضریب جیني

F 5/086/42آماره)R2( 0/410/42ضریب تعیین

8484تعداد مشاهدات

5. جمع بندي و ارائه نتایجدر مجموع با ارزیابي مدل هاي رگرسیوني، مي توان به این نتیجه دست یافت كه تفاوت در ساختار و ویژگي كشورها دلیل تفاوت معنادار در

شاخص عملكرد هدفمندي در كشورهاي مختلف بوده است. به عبارت دیگر:1- كشورهایي كه ظرفیت نهادي مناسب و سطح درآمد سرانه باالتري داشته اند در جهت دهي منابع هدفمندي بسوي گروه هاي هدف و فقرا

موفق تر بوده اند.2- كشورهایي كه درجه مسئولیت پذیري باال در انجام وظایف كالسیكي خود داشته اند در اجراي برنامه هاي هدفمندي، موفق تر بوده اند.

3- كشورهایي كه ضریب جیني باالتر و توزیع ناعادالنه درآمد در جامعه داشته اند، به دلیل شناسایي راحت تر اقشار آسیب پذیر و گروه هاي هدف، در اجراي برنامه هدفمندي و برخورداري این گروه ها از منافع هدفمندي، موفق تر بوده اند.

4- كشورهایي كه از روش هدفمندي بر مبناي آزمون وسع و هدفمندي با توجه به مناطق جغرافیایي استفاده كرده اند، شاخص عملكردي باالتر داشته اند.

78

5- كشورهایي كه از روش هاي متنوع هدفمندي به صورت همزمان استفاده كرده اند، داراي شاخص عملكردي باالتري بوده اند.6- كشورهایي كه در هدفمندي بر برنامه هاي مبتني بر پرداخت نقدي تاكید داشته اند، كارایي بیشتري داشته اند.

7- هدفمندي، مبتني بر ارزیابي تقریب وسع )PMT(، ارزیابي محلي )CA( و هدفمندي با توجه به كودكان، نتایج معناداري در بهبود شاخص عملكردي داشته است، اما خود هدفمندي مبتني بر مصرف، تاثیر معناداري نداشته است.

8- كمترین میزان كارایي در هدفمندي، مبتني بر هدفمندي سالمندان، مشاغل اجتماعي مبتني بر هدفمندي و خود هدفمندي مبتني بر مصرف، بوده است.

منابع

Ahmed, A.U., Bouid, H.E. and ALI, S. M. (1998), “Performance of the Egyptian Food Subsidy System: Distribution, use, Leakage, 1.

Targeting and Cost Effectiveness”, Draft Report for the United States Agency for International Development (USAID).Ali, S.M. and Adams, R. H. (1996), “The Egyptian food Subsidy System: Operation and Effects on Income Distribution”, World De-2.

velopment, 24(11): PP. 1777-1791Austin, J.E. (1980), Confronting urban malnutrition: the design of nutrition Programs, World Bank Staff Occasional Papers, No. 28. 3.

Washington, DC.Baker, J. and Grosh, M. (1994), “Poverty Reduction through Geographic Targeting: how well does it work?” World Development, 4.

22(7): PP. 983-995.Browinic C., Habicht, J.P. and Cogill, B. (1986), “Comparing Indicators of Health or Nutritional Status”. American Journal of Epide-5.

miology, 124(6):PP. 1031-1044.Campbell, C.C. (1991), “Food Insecurity: A Nutritional Outcome or a Predictor variable? Journal of Nutrition, 121(3):PP. 408-415.6.

Glewwe, P. (1992), “Targeting Assistance to the poor: Efficient Allocation of Transfer when Household Income is Unobserved,” Jour-7.

nal of Development Economics, Vol.38, PP.297-321Glewwe, P. and Kanaan, O. (1989), “Targeting Assistance to the poor: A Multivariate Approach Using Household Survey Data”, Dis-8.

cussion Paper, No. 94. Coventry, UK, University of Warwick, Department of Economics, Development Economics Research Centre.Grosh, M.E. (1994), Administering Targeted Social Programs in Latin America: from Platitudes to Practice, Washington, DC, World 9.

Bank.Habicht, J.P., Meyers, L.D. and Brownie, C. (1982), “Indicators for Identifying and Counting the Improperly Nourished”, American 10.

Journal of Clinical Nutrition, 35(5) (Supplement): PP. 1241-1254Haddad, L. and Kanbur, R. (1992), “Intra-Household Inequality and the Theory of Targeting”, European Economics Review. Vol.36.11.

Haddad, L., Chung, K. and Yasoda Devi, P. (1993), “Alternative Approaches to Locating the food and Nutrition Insecure: Work in 12.

Progress in South India”, Economic and Political Weekly, 30(7-8):PP. 392-402.Jha, S. (1992), “Consumer Subsidies in India: is Targeting Effective?” Development and Change, 23(4):PP. 101-128.13.

Kain, J. and Uauy, R. (1997), Targeting Strategies Used in Supplementary Feeding Programmers in Chile: Recent Experience and 14.

Lessons Learned, Report for FAO.Lipton, M. and Vander GAAG. J., EDS. (1994), Including the Poor. Washington DC, World Bank, Regional and Sectoral Studies.15.

Pinstrup-Andersen, P. (1989), “Food Subsidies in Developing Countries: IFPRI food Policy Statement, Food and Nutrition Bulletin”, 16.

Vol. 11, No. 2, Tokyo, The United Nations University Press.Ravallion, M. (1993), “Poverty Alleviation Through Regional Targeting: A Case Study for Indonesia”, In Hoff et al., eds. The econom-17.

ics of Rural Organization, Oxford, UK, Oxford University Press.Ravallion, M. and Sen, B. (1994), “Impacts on Rural Poverty of land-based Targeting: Further Results for Bangladesh”, World De-18.

velopment, 22(6):PP. 823-838.Riley, F. (1997), “A Guide to Targeting and the Design of Food and Nutrition Interventions”, background paper for FAO.19.

Sharp, K. (1998), Between Relief and Development: Targeting food aid for Disaster Relief in Ethiopia, London, Relief and Rehabilita-20.

tion Network Overseas Development Institute.Shoham, J. and Borton, J. (1989), Targeting Emergency food aid: methods used by NGOs during the Response to the African food 21.

Crisis of 1983-1986, Relief and Development Institute.Valadez, J. and Bamberger, M., EDS. (1994), Monitoring and Evaluating Social Programs in Developing Countries: a Handbook for 22.

Policymakers, Managers, and Researchers, Washington, DC, World Bank, Economic Development Institute.Van de Walle, D. and Nead, Eds. (1995), Public Spending and the Poor: Theory and Evidence, Washington, DC, World Bank.23.

79

1389

ي / د

41

رهما

ش

UITP و CUTA اعضای خود را تشویق می نمایند كه به ارزیابی ریسك اقدام نموده و روش ارزیابی خود را به صورت منظم و مستمر شركت های امر ، این اجرای با نمایند. بروز در را امنیتی مسائل و موارد حمل ونقل و داده قرار خود فعالیت های و توجه مركز ریسك های امنیتی را به شكل منظم ، روش مند و شفاف مدیریت خواهند نمود. بیانیه مونترآل كه امنیت مشترك و بین المللی همایش در گردید ، CUTA برگزار و UITP توسط به امضای اعضای این دو سازمان رسید. این حمل ونقل بخش براي روشنی پیام بیانیه

عمومی در بر دارد:امنیتی مسایل مورد در ریسك "ارزیابی حمل و نقل سازمان های برای مهمی گام عمومی كه در صدد توسعه فرهنگ امنیت در

سازمان های خود می باشند به شمار می رود".چنان كه در این بیانیه مشترك ذكر شده است CUTA و UITP گذاری سیاست در و نیز همواره در نظر گرفته می شود، حمل ونقل ارائه شده راه حل های اصلي بخش عمومی موفق شهری محیط های به دستیابی براي با قابلیت زندگی مناسب و كامیابي اقتصادی تغییرات مانند چالش هایی با رویاروئي در

اما به آب و هوایی و تراكم زیاد شهرها است. منظور متقاعد كردن مردم به استفاده گسترده عمومی، حمل و نقل شبكه های از فراگیر و محیط در كه نمایند احساس باید مسافران

امنی قرار دارند. به سامانه های حمل ونقل تروریستی حمالت لذا می پیوندد، به وقوع به ندرت عمومی بودن” “امن تر مشخصه عمومی حمل ونقل را شخصی خودروهای از استفاده به نسبت میزان به عالوه، است. نموده حفظ هم چنان حمل ونقل مورد در گرفته صورت تهدیدات عمومی از كشوری به كشور دیگر و شه�ری می باشد. متفاوت بسی��ار دیگر شه�ر به همه گردد، غفلت موجب نبای�د این البت��ه

ما در معرض خطر قرار داریم.پروژه همكاران شده، اشاره دالیل به بنا اروپایی طرح یك ،COUNTERACTكه اخیراً تكمیل شده و به پایان رسیده است، تصمیم گرفتند تا راهكار عمومي براي ارزیابی عمومی حمل ونقل شبكه های در ریسك كه سوالی ولی بندند. به كار و نموده تدوین ارزیابی ریسك این است كه مطرح می باشد به ورود از قبل چیست؟ امنیتی مسایل جزئیات رفع برخی سوبرداشت ها مانند موارد

زیر الزامی می باشد:

همه در معرض تهدیدات تروریستی قرار نمی گیرند.

دیگر نقطه به نقطه ای از تهدیدات سطح این گونه از مبرا هیچ كس ولی بوده متفاوت ریسك ارزیابی نمی باشد. هم چنین تهدیدات سایر شناسایی امر در امنیتی، مسایل ریسك های امنیتی به جز تهدیدات تروریستی

كمك موثری به شمار می رود.

منبع و مرجعی به منظور انجام ارزیابی ندارد. وجود امنیتی مسائل ریسك انجام فعالیت الزم جهت اول حجم نظر در شبكه های برای به ویژه ریسك ارزیابی به نظر نگران كننده است ممكن كوچك ارزش و است انجام پذیر به هر حال ولی آید سرمایه گذاری در این زمینه را دارد. زیرا این اولویت بندی كه می سازد فراهم را امكان

منابع به شكل سیستماتیك انجام پذیرد.

درك نكردن مفهوم ارزیابی ریسك مسایل امنیتی.

مفهوم این است ممكن كه حال عین در

ارزيابی ريسک در شبکه های حمل و نقل عمومي- راهنمای بهره برداران

برگردان فارسي در روابط عمومي و بين الملل - شرکت متروي تهران

80

پیچیده به نظر آید ولی اگر توجه گردد آن چنان امكان موجود راهكارهای نیست. دشوار هم پیشبرد مرحله به مرحله كار را فراهم ساخته

است.

مناسب كه ارزیابی روش هیچ بوده عمومی حمل ونقل شبكه های داشته را آن ها در كاربرد قابلیت و

باشد وجود ندارد.طرح در شده تهیه راهكارهاي بخش ویژه ،COUNTERACTحمل ونقل عمومی تدوین شده است. در حال حاضر روش های گوناگون و فراواني به منظور ارزیابی وجود دارد ولی اصل و اساس تمامی یك آن كه احتمال می باشد. یكسان آن ها تهدید اتفاق افتاده و به واقعیت بپیوندد به همراه تاثیر آن تهدید ارزیابی می شود. سپس تجزیه و تحلیل میزان آسیب پذیری صورت مي گیرد كه شرایط ایمنی و امنیتی موجود و بالقوه را در مقابل ریسك های شناسایی شده مورد ارزیابی از ارزیابی ریسك قرار می دهد. نتایج حاصل یك گرفتن پیش در مبنای و پایه می تواند

روش مناسب، سازمان یافته و تجزیه و تحلیل شبكه در امنیتی برنامه ریزی به منظور شده حمل ونقل قرار گیرد. تفاوت عمده و اصلی در كه روش است آن ارزیابی متعدد روش های مورد نظر ممكن است مبتنی بر پایه و مبنای كیفی، كمی و یا نیمه كمی باشد. روش مورد استفاده در طرح COUNTERACT یك روش كیفی است و به همین دلیل عملی تر و بارها روش این می باشد. آسان تر آن كاربرد بهره بردار شركت چند توسط موفقیت با و شبكه های حمل ونقل عمومی در ابعاد مختلف

مورد استفاده قرار گرفته است.كارگاه چندین در واقعی تحلیل و تجزیه آموزشي به مرحله اجرا درمی آید. شاید تركیب آموزشي كارگاه های این در شركت كنندگان ارزیابی روند اجرای در چالش مهم ترین خطرات امنیتی باشد. از آن جا كه روش اجرایی از نتیجه در و است كیفی به صورت ارزیابی ماهیت ذهنی برخوردار است، لذا حضور افراد باالیی اهمیت از مرتبط تجربه با مناسب برخوردار می باشد. زیرا این افراد تضمین كننده می گردند. محسوب معتبر نتایج به دستیابي

واحدهای در شاغل افراد پرسنل، بین در دارند. ویژه ای اهمیت امنیتی و بهره برداری حضور متخصصین خارج از سازمان نیز ممكن نمایندگان مشاركت و باشد مفی���د است به دلیل نیز قانون مجری سازمان های محیط از آن ها گسترده آگاهی و اطالعات

شهری حائز اهمیت بسیار است.تجزیه و تحلیل مورد نظر از طریق پر كردن )جدول می شود انجام ماتریسی جدول یك

1(. این جدول به شرح زیر تكمیل می گردد:ردیف باال: تهدیدات امنیتی

ستون سمت چپ : دارایی هاهر وقوع احتمال مربع: هر باالیي بخش تهدید، كه بین دو حد غیر محتمل تا احتمال دو این بین در واقع تعاریف دارد. قرار زیاد مرز از احتمال، باید از قبل مورد توافق گروه

قرار گیرد.بخش پاییني هر مربع: تاثیر و شدت هر تهدید در مورد هر دارایی. در این جا نیز تعاریف واقع در حد فاصل بین غیر بحرانی تا فاجعه آمیز بایستی گیرد. قرار گروه اعضای توافق مورد قبل از

مشاركت پلیس با مامور مستقر بروي سكو

81

1389

ي / د

41

رهما

ش

,Legend: HIG= High, VHG= Very High, POS= Possible, VLO= Very Low, MAR= Marginalجدول )1(CRI= Critical, DIS=Disastrous, LOW= Low, UNC= Uncritical

82

از است عبارت ریسك ها: گروه بندی تركیب احتمال وقوع با میزان تاثیر و شدت، چه هر نمودن متمایز و جداسازی به منظور دقیق تر ریسك ها از یكدیگر در داخل گروه ها. می توان امتیازها و یا اعدادی را در مورد هر یكدیگر در و گرفت نظر در عوامل از یك ریسك هر به مربوط امتیاز تا نمود ضرب به دست آید. اعداد به دست آمده در رتبه بندی میان در حتی متفاوت ریسك های دقیق تر به شمار موثری كمك شده، ذكر گروه های

مي روند.

انجام چرا كه دارند وجود متعددی دالیل شبكه های در امنیتی ریسك های ارزیابی حمل ونقل عمومی از اهمیت بسیاری برخوردار

می باشد:

. روش شناسی دقیق و منطقی: به شكل را نیازها ارزیابی امكان امر این سیستماتیك و تجزیه و تحلیلی روشن و شفاف به جای روش های دل بخواهی فراهم می نماید. یك ریسك ارزیابی اولویت ها: تعریف پیش شرط در جهت تعریف و مشخص نمودن اولویت ها از این منظر كه كدام یك از آن ها از سایرین در معرض ریسك می باشد، بیش

به شمار می رود.

اساس و پایه ریسك ارزیابی .محسوب مدیریتی تصمیم گیری

می گردد: ارزیابی ریسك منجر به اولویت بندی ریسك ها یك مدیریت جهت در می تواند كه می شود نماید. سازمان در سطح تصمیم گیری كمك ارزیابی منظم و مرتب بروز رسانی هم چنین مسایل یكپارچگی در می تواند ریسك برنامه ریزی فعالیت های در امنیتی و ایمنی شود. واقع موثر بهره برداری منظم و شده

نمودن متقاعد و ارتباط برقراری .ذینفعان:

نتایج از است ممكن سازمان یك مدیریت انتقال جهت در ریسك ارزیابی از حاصل قبال در شده دریافت پاسخ های و نیازها نماید، استفاده نیازها این شدن مطرح فعالیت های زمینه در سرمایه گذاری مانند دولتی. سازمان های توسط امنیتی

. تعهدات حقوقی و حفظ امانت: نمی باشد نكته این بر تاكید به لزومي جهت در استانداردها باالترین به نیل كه فعالیت های و پرسنل مسافران، از حفاظت

الزامی امنیتی، تهدیدات گزند از تجاری از بهره برداران كلیه تعهدات جز و بوده شبكه های حمل و نقل عمومی به شمار می رود. در طول همایش بین المللی مشترك برگ�زار شده توسط UITP و CUTA، یك جلسه كامل به انجام ارزیابی ریسك اختصاص داده توسط شده كسب تجربیات شامل كه شد ریسك ارزیابی كه بود متعددی بهره برداران روش های یا و روش این از استفاده با را دیگر اجرا نموده بودند. نتایج گوناگوني از این همایش حاصل گردید. نخست آن كه ارزیابی امنیت حفظ جهت در مهمی گام ریسك به حساب عمومی حمل و نقل شبكه های در غیرمجرب بهره برداران اگرچه دوم، می آید. به صورت ریسك ارزیابی انجام به قادر نیز به كه بهره بردارانی ولی می باشند، مستقل متخصصین پشتیبانی و حمایت از شكلی این شده اند بهره مند خود سازمان از خارج به همین داده اند. انجام آسان تر را فرآیند دلیل است كه هم اكنون UITP در تدارك آماده سازی مجموعه ای از برنامه های آموزشی در ارتباط با مسایل امنیتی به طور عام و اجرای

ارزیابی ریسك به طور خاص می باشد. Public Transport International

Jan.&Feb.2010

Pages:22-25

83

1389

ي / د

41

رهما

ش

84

اهداف اصلی

پایه اطالعات تأمین هدف با مطالب این اجرایي نشست در شیمیایي مواد زمینه در و آسیا منطقه براي RIM منطقه اي و براي جلسات 18 آماده سازي در اقیانوسیه 19 كمیسیون توسعه پایدار)CSD( در 2010 و 2011 تهیه شده است . این مطالب مروري شیمیایي مواد از استفاده عمومي روال بر مدیریت كامل اجراي منطقه ، زیر هر در چالش ها و گرایشات ارزیابي شیمیایي ، مواد

همچنین دارد . مختلف زیر منطقه هاي براي مدیریت زمینه در پیشنهادي تحلیل هاي مواد شیمیایي و موارد مرتبط به سیاست هاي مواد آینده جامع مدیریت براي پیشنهادي

شیمیایي را ارائه مي دهد .

موارد كلیديافزایش تولید و مصرف مواد شیمیایي در .روي بر معكوس آثار باعث مي تواند منطقه انسان و محیط زیست شود ، بنابراین مدیریت

جامع مواد شیمیایي امری بنیادي است . آسیا- منطقه در شیمیایي مواد مدیریت .

اقیانوسیه هنوز به طور قابل مالحظه اي تحت مي تواند مدیریت سوء آثار است . بررسي به مربوط مختلف مشكالت شكل به

محیط زیست و سالمت مشاهده گردد . توسعه در مختلف سطوح اساس بر .در شیمیایي مواد جامع مدیریت اقتصادي ، در توسعه یافته و در حال توسعه كشورهاي زمینه هاي گوناگون مي بایست متمركز گردد . یك شیمیایي مواد مصرف و تولید افزایش هنوز كشورها كه چرا است مهم اولویت ساختار مشخص یا ظرفیت الزم براي حمایت

از مدیریت جامع مواد شیمیایي ندارند . . تعهد سیاسي نهادهاي قوي مقتضي براي الزم شیمیایي مواد اجرایي جامع مدیریت

است . . تقویت همكاري هاي بین المللي نقش مهمي در اجراي اقدامات گوناگون در مدیریت مواد شیمیایي را بعنوان حركت به سوي گسترش ایفاء ملي مرزهاي وراي در شیمیایي مواد

مي نماید .

جمع بندي یافته هاي اصلي و شیمیایي مواد مصرف و تولید بیشتر قرار اقیانوسیه و آسیا در خطرناك كاالهاي دارد . متعاقبًا بیشتر آثار مي تواند در كشورهاي در حال توسعه مشاهده شود چرا كه آنها غالبًا در اطالعات در زمینه خطرات مواد شیمیایي و همینطور روشهاي الزم براي ارزیابي و پایش دارند . نقصان شیمیایي مواد ممكنه خطرات بنابراین ، چالش ها براي مناطق باید كشورهاي در حال توسعه را براي تعیین خألهایي كه در ملي اجرایي طرحهاي و دارد وجود كشورها سطح در نماید . كمك آینده در اجرا براي حاصل اطمینان باید دولت ملي ، دولت هاي در شیمیایي مواد جامع مدیریت كه نماید اولویت هاي ملي قرار گیرد تا تضمین نماید كه مواد شیمیایي به شكلي پایدار مورد استفاده و مدیریت مي شوند. مشاركت دست اندركاران مي تواند هم مرتبط آموزشي برنامه هاي و

فرزانه موشیدي

CSDبررسي مواد شیمیایي در

85

1389

ي / د

41

رهما

ش

دست یابي دراز مدت در اجرا را پشتیباني كند.

چیدمان چشم اندازآسیا- اقیانوسیه منطقه اي با تنوع باال از نظر اقتصادي توسعه و طبیعي منابع جمعیت ، است . این منطقه شامل 5 زیر منطقه به شرح زیر است : آسیاي مركزي ، شمال شرق آسیا ، آسیاي جنوبي ، آسیاي جنوب شرقي ، استرالیا

و اقیانوسیه . كشور 4 شامل مركزي آسیاي زیر منطقه قزاقستان، قرقیزستان، تاجیكستان و ازبكستان با اقتصاد انتقالي است . موارد مشترك زیست از مشكالتي زیر منطقه ها این در محیطي اتالف آب ، كیفیت كاهش زمین ، فرسایش راندمان با آبیاري سیستم و تنوع ژنتیكی حاصلخیزي كاهش دارد . خود در را پایین تهدید ایجاد باعث كشاورزي زمین هاي جدي براي امنیت غذایي در منطقه مي شود . نشتاب كشاورزي منبع اصلي آلودگي آب در زیر منطقه آسیاي مركزي است . فعالیت وسیع كشاورزي در زیرمنطقه عامل مهمي است كه از اندازه از بیش استفاده باعث است ممكن مدیریت مشكالت و آب آلودگي آفت كشها ،

آب گردد. زیر منطقه آسیاي شمال شرقي شامل 6 كشور است . در این زیر منطقه ژاپن و جمهوري كره از جنگ جهاني اقتصادي مستقیم پس رشد دوم را تجربه كرده اند كه در آن منابع طبیعي و مناطق كشاورزي تبدیل به مكانهاي شهري و صنعتي شده اند . در دیگر كشورها زمین هاي مزروعي هم كاهش یافته و مشمول فرسایش

شدید زمین شده اند . زیر منطقه جنوب آسیا جمعیتي در حدود 1/3 میلیارد نفر دارد . كمتر از 2/5 مساحت آسیاي به نسبت اساسًا و هستند مزروعي جنوبي كشاورزي ناپایدارند . در مناطق خشك و نیمه

خشك بیابانزایي یك مشكل عمده است . آسیاي جنوب شرقي محدوده اي در حدود 4 ، 2004 سال از دارد . مربع كیلومتر میلیون بیش از 593 میلیون نفر در این منطقه زندگي جزیره در آنها پنجم یك از بیش مي كنند . درباره گفتگو زندگي مي كنند . اندونزي جاوه

اقتصاد در بسط به نتیجه ورود بعنوان زمین مناطق كشاورزي براي محصوالت اقتصادي بستگي منطقه اقتصاد اگرچه گرفت . شدت در از تولید و خدمات اما دارد كشاورزي به هستند. بیشتري اهمیت از برخورداري حال زیر منطقه استرالیا و اقیانوسیه بسیار متنوعند جغرافیایي ، پدیده هاي از گوناگوني انواع و ارائه را سیاست و اقتصاد فرهنگ ، جمعیت ،

مي دهند . این منطقه پر جمعیت ترین منطقه جهان بوده و بیش از نیمي از جمعیت جهان را كه انتظار اختیار در برابر گردد دو قرن این در مي رود دارد . متعاقبًا تقاضا براي غذا نیز به رشد خود از سال بیني مي شود پیش و ادامه مي دهد افزایش 2000 تا 2025 به میزان 40 درصد یابد. در چنین حالي ، زمین هاي زراعي در حال تبدیل شدن به محصوالت غیر غذایي است. شهر نشیني ، فرسایش منابع زمین و تغییرات آب و هوایي، آثاري را مي تواند بر استفاده از در باشد . داشته خطرناك و شیمیایي مواد را غذا مناسب انتقال حالي كه جهاني شدن از زیستي امنیت خطرات مي نماید ، تسهیل آالینده هاي برون مرزي ، بیماري ها و ابتال به

گونه هاي غیر بومي را هم افزایش مي دهد . یكي شدن صنعتي عوامل ، تمامي میان در بیشتر اقتصادي رشد منابع مهم ترین از تولید بنابراین كشورها در منطقه شده است، افزایش صنعتي شیمیایي مواد مصرف و رشد به كشاورزي بخش اگرچه است . یافته منطقه در آن اهمیت اما مي دهد ادامه خود آسیا – اقیانوسیه در حال افول است . افزایش بر شدن متمركز به نیاز آینده در غذا تولید روي گسترش كارایي است نه متمركز شدن از كشاورزي تولید تشدید مدلهاي روي بر شیمیایي كودهاي از استفاده افزایش طریق و آفت كشها كه آثار منفي بر روي سالمت و

تنوع زیستي دارد. براي اصلي موارد از یكي هوا و آب تغییر جهاني غلظت افزایش APاست . منطقه دي اكسید كربن و دیگر گازهاي گلخانه اي و افزایش تدریجي گرماي اتمسفر براي بسیاري كشورهاي است . اصلي مسئله كشورها از

و )PICTs( مستعمرات و اقیانوسیه جزایر جزایر كوچك SIDsشدیداً در برابر تغییرات آب و هوا ، افزایش سطح آب دریا بخاطر ارتقاء اندك آنها آسیب پذیرند . این جزایر از بالیاي طبیعي در امانند ، كه باعث تهدید زیادي براي اكوسیستم هاي ساحلي و دریایي ، گردشگري ،

اسكان بشري و ساختاري است . در مجموع هر زیر منطقه در آسیا و اقیانوسیه ، توسط اندونزي و آسیا جنوب و آسیا شرق باید و است چالش تحت زیاد جمعیت براي و نموده اولویت بندي را سیاست ها بخش و كرده اقدام زمین فرسایش كاهش تا نماید ساختار سازي مجدداً را كشاورزي بهره وري و پایداري كشاورزي را بهبود بخشد . جزایر آسیاي جنوب شرقي توسط رشد جمعیت تحت چالش هستند و در حال بازسازي كاهش اقتصاد هستند . كشاورزي به وابسته درآمد و بزرگ جهش هاي تجربه مركزي آسیاي ناپایداري در دهه گذشته را دارد . به هر حال ، چالش هاي جدي آنها شامل فقر پایدار و سوء است . ساختاري توسعه و بیابانزایي تغذیه ، تولیدات قوي پیشرفت علیرغم آسیا جنوب كشاورزي در دهه گذشته توسط فقر روستایي است. چالش تحت غذایي امنیت عدم و كشورهاي وضعیت SIDs براي همچنین به نسبت اقیانوسیه و آسیا منطقه در بزرگ جزایر كوچك متفاوت است كه داراي طبیعت تراكم شامل بیشتر آثار هستند . پراكنده اصلي ، تجاري مراكز از فاصله باال ، جمعیت بازارهاي كوچك ، اكو سیستم هاي شكننده و بالیاي طبیعي پیوسته كه باعث صدمه به این

اقتصادها مي شود، است .

وضعیت استفاده از مواد شیمیایي در زیر منطقه ها

كشورها در منطقه آسیا- اقیانوسیه بر اساس را شیمیایي مواد از آنها استفاده خصوصیات

مي توان به سه دسته تقسیم نمود :باالیي مصرف و تولید كه كشورهایي )1)مثل دارند صادرات باالي حجم و داشته

ژاپن ، جمهوري كره و چین ( 2( كشورهایي با تولید و مصرف متوسط رو به

86

باال كه بیشتر در داخل مصرف مي شود ) مثل هند ، تایلند ، استرالیا و ویتنام(

3( كشورهاي متكي بر واردات ) مثل كامبوج ، كشورهاي پاكستان ، سري النكا ، مغولستان ،

جزایر اقیانوسیه (

آسیاي مركزي و شمال شرقيبراي آفت كش ها بیشتر زیر منطقه این در كشاورزي استفاده مي شوند . تركیبات صنعتي ، نوسازي تكنولوژیكي و فوائد صنعتي را معرفي زیر منطقه كشورهاي در بیشتر كه مي كند بیشتر شده اند . تولید چین و كره ژاپن ، مثل PCDD مواد شیمیایي در زیر منطقه شامل

و PCDF و پلي كلرید بي فنیلها آروماتیك هیدروكربن هاي sPCBو DDT ،PAHs حلقه اي چند HCHs هگزا كلرو سیكلو هگزانها

هستند . این زیر منطقه منشأ بسیاري از مناطق مهم براي دیگر انواع مواد شیمیایي انتقالي اقتصاد با كشورهایي است . پایدار سمي مواد از زیادي مقادیر PTS دارند كه مورد نیاز نیست . در قرقیزستان ، آفت كشهاي متروك مثل آلدرین و DDT با اطالعات ناقص در مورد مقدار و محل هاي مورد نظر چین ، در همچنین شده اند . سوزانده DDT از استفاده و تولید چه اگر

و HCHs رسمًا از سال 1983 ممنوع شده است ، آالینده هاي آلي كلره در محیط زیست حاصل اغلب كه شده پیدا دلتا منطقه در در كلره آلي آفت كش هاي بقایاي زهكش . ) UNEP 2002 ( خاك هاي كشاورزي است

جنوب آسیا از گروهي یا مي شود ذكر كه تركیبي 21در PTS شیمیایي مواد اولویت بعنوان آنها استفاده تعیین شده اند ، میزان زیست محیطي به نیز آنها اكولوژیك و انساني آثار و بودن ، DDT ، حساب آمده است : آلدرین ، كلردانهگزاكلروبنزن ، هپتاكلر ، اندرین ، دي آلدرین ، دي اكسین ها ، ، sPCB توكسافن ، میركس ،

لیندین ، اندوسولفان ، آترازین ، فورانها ، ارگانوتین ، پنتاكلروفنل ، ، PAHs فتاالتها ، سربهاي ارگانیك ، تركیبات ارگانیك جیوه . با توجه به نقاط خاص در زیر منطقه ، توده هاي هند ، در خصوصًا متروكه آفت كش هاي و ایران بوتان ، نپال ، سري النكا ، پاكستان ، سوزها ، زباله است . شده یافت بنگالدش صنایع چوب و كاغذ و واحدهایي كه بر پایه كلر كار مي كنند در محل اوراق سازي كشتي ها در منطقه ساحلي هند ، بنگالدش و پاكستان

یافت شده اند .

آسیاي جنوب شرقي زیر منطقه در گسترده بطور شیمیایي مواد براي هردو مورد كشاورزي و صنعتي استفاده شده اند . انواع مختلف مواد شیمیایي در منطقه براي هر دو مورد تولید و مصرف محصوالت تولیدات مي شوند . استفاده افزوده ارزش با وارداتي ، شیمیایي مواد بیشترین پتروشیمي همینطور با مواد صنعتي ، كودها ، آفت كش ها ) كشاورزي ، سالمت عامه و استفاده مشتریان ( و مواد شیمیایي مصرف كنندگان ) مواد دارویي ، باكتري ( درجه بندي شده اند . بهداشتي و ضد قانوني معیارهاي منطقه در كشورها بیشتر چندین از استفاده ممنوعیت براي وزارتي و ماده شیمیایي هم در بخش كشاورزي و هم

2002 ( كرده اند اعمال را صنعت بخش در . ) UNEP

مناطق در مانده بجا شیمیایي مواد آلودگي نقاط عنوان تحت آنها زیر منطقه در خاص، خاص نامگذاري مي شوند . بیشتر نقاط خاص بخش شامل زیر منطقه در شیمیایي مواد ، 1971 تا 1962 سالهاي بین ویتنام جنوبي عامل نارنجي و دیگر علف كشها یي كه براي قرار مي شد، پاشیده گیاهان بین بردن از منطقه در محیطي زیست نمونه هاي دارد . پلي كلره از دي بنزو پي اكسین باالیي سطح PCDF دي بنزوفوران پلي كلره ، PCDD

و دي اكسین را نشان داد .

استرالیا و اقیانوسیهگذشته در PTS آفت كش هاي اگرچه مي شدند استفاده منطقه در میزان استفاده از آنها عمومًا در سطح بود . جهاني استانداردهاي از پاییني غالت ، تولید در اولیه استفاده هاي مواد در بكارگیري موریانه ، كنترل كنترل و و سالمت عمومي خانگي حشرات بود . وجود نقاط خاص براي سالهاست كه شناخته شده است . به ارزیابي دقیق مشكل، هر حال یك در اواخر دهه 1990 انجام شد . نقاط كه شدند شناسایي معدودي خاص خطرناك زائدات توده هاي شامل و آفت كش ها متروكه ، شیمیایي مواد و روغن هاي ترانسفورماتور بودند . بیش از 100 از محل 54 كه شدند شناسایي آلوده محل بودند . احیا و بازیابي كارهاي نیازمند آنها محلها این بازسازي براي زیادي تالشهاي یك در DDT باالي میزان است . الزم منطقه در استرالیا یافت شده است . در حدود 1700 نوع از این محلها در ولز جدید جنوبي و

استرالیا منتظر بازیابي هستند .

منبع:Chemicals, Regional Implementing Meeting, Commission of Sustainable Development, 2010

87

1389

ي / د

41

رهما

ش

مقدمه : سوخت های از استفاده سراسر در زیستی رشد حال در جهان میان بحث و بوده مخالفان و طرفداران در زیستی سوخت های با است . گسترش حال توجه به سرعت در حال برای تقاضا افزایش پیش بینی كه انرژی قرن اواسط تا مي شود 21 دو برابر شود ، انتظار سوخت های كه می رود زیستی به بخش مهمی

از تركیب انرژی جهانی تبدیل شوند و كمك محملها گردد . انرژی تقاضای به معنی داري زیستی سوخت های گسترده معرفی برای طیف شامل و متفاوت جهان سراسر در انرژی ، امنیت زمین ، مسائل از گسترده ای اصلی چالش است. زیست محیط و اقتصاد است زیستی توسعه سوخت های آینده براي كه در رقابت با زنجیره غذایی بوده و از نظر رد پاي و كارآمدند و پایدار انرژی و هزینه

كربنی آن یك دستاورد است .

زمینه :زیستی از سوخت های استفاده نظریه قدمت 1929 سال به داخلی احتراق موتورهاي در

بار اولین برای دیزل رودلف كه هنگامی )بادام خام سبزیجات با را دیزل موتور مي گردد . بر كرد، روشن روغن و زمینی( با این حال ، دیزل و دیگران كشف كردند كه

موتور رسانی سوخت روغن های با دیزل باعث می تواند گیاهی

شدن خودكار كاهش را حرارتي ارزش شده ، كاهش داده و احتراق را بدتر كرده و علت دیگر مشكالت طوالنی مدت از جمله سایش پمپ و

كربن / كك گردد.در سال های اخیر ، تولید سوخت های كنندگان دست آوردهاي زیستی بهبود در توجهی قابل تولید محصوالت زراعي و پردازش دارند و بازده امروز حجم سوخت های زیستی تولید شده در منطقه خاص كاشته شده چندین بار بیشتر از مقدار یست كه باید باشد . روش های بهبود یافته تولید و فن آوری انتظار می رود كه افزایش بازده حتی بیشتري را در بر

داشته باشد .فناوری براي منظور ارتقاء هر دو عامل تولید مواد غذایی و انرژی زیستی و افزایش خروجی پیامدهای اقتصادی و جانبی عوارض بدون است . كلیدی عامل یك محیطی زیست توسعه كشورها ، در اصلی اهداف از یكی محمل است. پایدار زیستی سوخت های و اجتماعی اقتصادی ، ستون سه بر پایداری در است . استوار زیست محیط با سازگاری

سوختهاي زیستي

سياست ها ، استانداردها و فناوري هاسعيد اویسيشوراي جهاني انرژي 2010

88

اقتصادی ، شرایط مورد سوخت های تولید به مقرون باید زیستی باشد. رقابتی و صرفه اجتماعی ، شرایط در سوخت های توسعه می تواند زیستی گسترده تقاضاهاي اقتصاد در جدید كشاورزی را ایجاد كند . چون تولید سوخت های فرآیند یك زیستی است ، همان كشاورزی ورودی ها و عناصر آن كلي بهره وری به تولید سیستم برای كشاورزی محصوالت

كمك مي كند .

استانداردهای بین المللیدر محدودیت امروز كه بسیاری موانع ایجاد را زیستی سوخت های جهانی تجارت مشخصات معرفی با می توانند مي كند گردند . حذف بین المللی استانداردهای و نهایی محصوالت خواص باید تنها نه بلكه باشد هماهنگ زیستی سوخت های خواص این اندازه گیری برای روش شناسي بین المللی سازمان های باشد . موجود نیز بین المللی استانداردهای سازمان جمله از با مطلب این مورد در بحث براي )ایزو( هستند . مناسب ذینفعان همه مشاركت

بر كار حال در اكنون هم ایزو استانداردهاي تدوین روي است زیستی سوخت های انتظار در مشتاقانه همه و هستند. تالش این نتایج بین المللی استانداردهای گسترده توسعه به متعاقبًا كمك زیستی سوخت های

خواهد كرد .بر اساس آخرین آمار رسمی

زیستی ، سوخت های برای جهانی چشم انداز از رسیده زیستی سوخت های جهانی تولید سطح ركورد بیش از 34 مگاتن محاسبه شده در سال 2007 از 5/1 درصد در كل مصرف سوخت جاده است. آمار مقدماتی سال 2008 افزایشي به حدود 39 مگاتن را تولید كل از تمایل براي متعددي دالیل می دهد. نشان قوی در گسترش سوخت های زیستی در حال تولید افزایش براي جهان سراسر در حاضر

سوخت های زیستی وجود دارد .منابع تنوع به نیاز از : عبارتند دالیل این قیمت شدید نوسانات اثرات كاهش عرضه ، هزینه هاي تولید در كاهش خام ، نفت سوخت های زیستی و رشد نگرانی هاي جهاني

در مورد محیط زیست . مناطق ، از برخی در نیز سیاست توسعه بازی را مهمی نقش

مي كند.از لحاظ كاربري زمین ، شده پیش بینی رشد سوخت های تولید در زیستی منجر به افزایش زراعی زمین های در برای استفاده مورد زیستی سوخت های كل درصد 1 حدود از به امروز موجود زمین در درصد 5/2 حدود مي رسد. سال2030

حاضر، حال در و برزیل كشور دو درصد 80 به نزدیك آمریكا متحده ایاالت سوخت های زیستی جهانی را تولید مي كنند ، هر دو كشور به طور عمده تولید اتانول زیستي دارند : ایاالت متحده آمریكا از ذرت و برزیل تقاضا جهانی ، آینده دهه چند در نیشكر. از می رود انتظار حمل و نقل در سوخت برای رشد قابل توجهی تا 55درصد تا سال 2030 در مقایسه با 2004 داشته باشد . این كار به رشد تقاضا برای سوخت های زیستی سرعت در می رود انتظار كه همانطور بخشیده ، یابد . افزایش انرژی به مردم نیازهای آینده

تولید پیش بینی شدن برابر سه وجود با سال در مگاتن 20 از زیستی سوخت های

89

1389

ي / د

41

رهما

ش

و 2015 سال در مگاتن تقریبًا60 به 2005بیش از 90 مگاتن در سال 2030 ، سهم آنها در كل سوخت حمل و نقل جاده اي انتظار می رود برسد . در سال 2030 از 5-4درصد بیش به

هزینه های تولید سوخت های زیستی هنوز هم از نظر رقابتي باالست و كاهش هزینه هاي متعاقب براي تبدیل به قابل رقابت تجاری الزم است.

تاثیر بر افزایش قیمت مواد غذایینگرانیها در مورد گسترش تأثیر افزایش تولید زمین های برای رقابت زیستی ، سوخت های نیاز غذایی مواد قیمت بر تاثیر و كشاورزی به یك ارزیابی جامع دارد . از آنجا كه تعدادی از دارد ، وجود بازی در مختلف عوامل از در كشاورزی بخش ضعیف مدیریت جمله هوایی و آب شرایط گذشته ، دهه هاي طول ظرفیت در سرمایه گذاری عدم نامطلوب ، كشاورزی ، بازارهاي زیرساخت ها ، و تولید بازار داخلی حمایت سیاست های پیاده سازی ممكن آنها همه یافته توسعه كشورهای در است در افزایش اخیر قیمت هاي مواد غذایی

در سراسر جهان موثر باشد .متحد ملل كشاورزی و غذایی مواد سازمان سوخت های 2008 سال در كه كرد برآورد قیمت افزایش باعث حدود 10درصد زیستی مواد غذایی در سراسر جهان است. در برخی بیشتري تاثیر زیستی سوخت های ازكشورها داشته اند ، غذایی مواد قیمت افزایش بر دلیل به عمده طور به را آن حال این با حمایت ملی برنامه هاي كشاورزی و اقدامات حمایتی بوده اند و نه نسبت به افزایش تولید

سوخت های زیستی.آینده موفقیت های برای كلیدی عوامل تدریجی گسترش زیستی سوخت های از قابل افزایش و بوده كشت زیر زمین هاي مالحظه ای در بهره وری كشاورزی را خواهد سیاسی الزام یك به نیاز كار این داشت . جهت نیاز به معرفی جمله از گسترده، از استفاده بهتر ، آبیاری ارضی ، اصالحات كود و توسعه حمل و نقل و زیرساخت ها است.

توسعه نسل دوم سوخت های زیستی بر اساس

تبدیل منابع سلولزی ، مانند چمن ، خاك اره و از منابع غذایی است كه درختان سریع الرشد می تواند كمك به محدودیت رقابت بین مواد در عمدتًا كه كند زیستی سوخت و غذایی ارتباط با تولید اولیه سوخت های زیستی بوده زیستی سوخت های پایداری اولویت باید و

باشد .بیوتكنولوژیكي مناسب ابزارهاي از استفاده راندمان بهبود برای تكنیك هایی و ارائه و خشكی به مقاومت گیاهان ، نشده پیش بینی صورت در راه حل بهترین است. الزم نامطلوب محیطی شرایط

استفاده از زمین اطالعات جهان ، سراسر در عمده بحث

مربوط به تولید سوخت های زیستی و تاثیر آن برای یعنی درك رقابت بر كشاورزی سنتی ، زمین و خطر جابجایی تولید مواد غذایی انسان است . زیستی سوخت های توسط حیوان و

تولید به شده داده اختصاص زمین چه اگر موجود زمین های كاهش می تواند سوخت محدودیت خطر و غذایی مواد تولید برای و انسانها براي كشت قابل زمین هاي در درازمدت ، در باشد . داشته بر در را حیوانات منبع زیاد احتمال به lignocellulosesمهم بود . خواهند زیستی اصلی سوخت های ارزیابی برای خاص مورد هر در كه است پایداری تولید مواد خام اطمینان حاصل شود

تحت كه نواحی در زیستی سوخت های كه تاثیر توسعه از منابع اولیه كشاورزی از جمله اكوسیستم های ما خاك ، آب ، هوا و تنوع زیستی با این ، بر ندارند توسعه مي یابند . عالوه قرار تنوع جغرافیایی ، در نظر گرفتن آب و هوا و طرح های ابتكاری برای استفاده از خاك های نیمه خشك و حاشیه ای دیگر زمین می تواند به نفع اجرا و حمایت از توسعه جوامع روستایی و تجزیه امروزه گیرد . قرار فقیر مناطق در تحلیل مناطق برای تولید متعارف محصوالت كشاورزی مورد استفاده قرار مي گیرد كه براي زیستی سوخت های تولید مناطق به تبدیل است و نقطه شروع مهم برای ارزیابی است.زمین كشورها ، از بسیاری در كلی ، طور به سوخت های تولید و كشاورزی برای امروزه از كوچكی سهم و می شود استفاده زیستی

كل زمین مزروعی به حساب مي آید .تولید در مقیاس بزرگ از سوخت های زیستی می تواند افزایش قیمت محصوالت كشاورزی است ممكن امر این باشد . داشته دربر را باشد داشته دربر كشاورزان براي سودهایي بهمراه نیز را غذایی مواد قیمت افزایش اما سوخت های می توانند نیز كشاورزان دارد . خودشان را تولید كنند . ادامه رشد مورد انتظار افزایش زیستی ، سوخت های از استفاده در كشاورزی محصوالت برای جهانی تقاضای و در نتیجه ایجاد مشاغل جدید در پردازش ، برداشت ، توزیع و غیره را نیز در بر دارد . صنعت سوخت های زیستی كه محلی است و در آن تولید خود استفاده برای سوخت كشاورزان تولید چندگانه و مستقیم مزایای می كنند مي آورد . ارمغان به روستایی جامعه براي دلیل به مدت تمام در نیز خاك بهره وری راندمان و فیزیكی شیمیایی ، كودهای بهتر است. داشته افزایش آب اقتصاد بیشتر پایداري با سازگار كه كشاورزی شیوه های پذیرفته اجتماعی نظر از است محیط زیست باید انرژی از بهینه استفاده ترویج و شده انرژی كننده تولید حمایت شود . محصوالت از جمله نسل دوم محصوالت در هر منطقه

سوخت های زیستی باید ارزیابی شود .

90

جغرافیا و تداركاتارزیابی كلی فرصت ها برای تولید سوخت های زیستی باید شامل پایه اطالعاتی مانند مكان ، حمل و نقل و لجستیك زیرساخت های مربوطه را خود تولید پایه كشورها از برخی باشد. بنادر قرار داده از مراكز عمده مصرف و دور منشاء است. برعكس دیگر كشورهای در و استفاده گیاهی روغن های یا و محصوالت جنبه زیستی سوخت های تولید برای شده یا تولید شده در كشور آنها آیا دارد . دیگری

مناطق دیگري از جهان است؟خام آرژانتین مواد در مثال ، عنوان به 500 در واقع منطقه اي در شده تولید سوخت های تولید واحدهاي كیلومتری سوی از واحدها ، این اما دارد قرار زیستی و است شده واقع بنادر به نزدیك دیگر ، است. مفید اما معمول غیر وضعیت این

تولید سوخت های زیستی نباید متكي بر مواد از مناطقي مانند مناطق اولیه

زیر باشد : . جنگل ها كه در آن دخالت قابل توجه انساني وجود ندارد این پیش سالها اینكه یا دخالت وجود داشته است و در و گونه هاي طبیعي كه جایي فعل و انفعاالت آنها را مجدداً

ایجاد مي كند. برای شده تعیین مناطق .حفاظت از اهداف طبیعت مگر آن كه مدارك و شواهد نشان سوخت های تولید كه دهد دخالت اهداف آن به زیستی

نمی كند .. جنگل ها و جنگل های انبوه مگر اینكه مدیریت با استفاده آنها در پایدار شیوه های از

اعمال شود .تاالب ، یعنی زمیني كه به طور دائم و یا برای با پوشش از سال تحت توجهی قابل بخش

آب اشباع شده اند.. مرتع دائمی ، یعنی مراتعي كه تحت پوشش

گیاهی مرتع و چراگاه برای استفاده در حداقل 20 سال طبقه بندی شده اند و نه به عنوان جنگل.حمل و نقل برای زیستی سوخت های

پیشرفت هاي مهمي در در چند سال گذشته زمینه سوخت براي حمل و نقل جایگزین و در داشته وجود بیودیزل و بیواتانول اول درجه اساس بر بیواتانول و بیودیزل فقط . است خواص ذاتی مشابه در مقایسه با سوخت های خود اشتعال قابلیت خصوص به فسیلی

بخودي آنها در نظر گرفته شده است .پتانسیل دراز مدتي برای سوخت های زیستی دیگر مانند بیوبوتانول و بیوگاز وجود دارد اما تحقیقات كمي به طور منظم و یا در موتورهای

كوچك در هر دو مورد دیده می شود.هر از تخمیر از شده ساخته الكل ، بیواتانول توده با محتوای باالی كربوهیدرات ها از طریق یك پروسه است . امروز ، بیواتانول از نشاسته و قند ساخته شده است . اما در آینده از سلولز

و همی سلولز مواد فیبری استفاده خواهد شد.است شده ساخته الكل تركیب از بیودیزل حیوانی نباتی ، روغن با بیواتانول( )معمواًل چربی ، یا بازیافت روغن پخت و پز. این مواد بسته و دیگر قطعات حاوی تری گلیسیرید ها

به نوع برخی ازدانه هاي روغني هستند. روغن روغن كانوال ، روغن نارگیل ، روغن نخل ، روغن فلكس ، روغن دانه ، پنبه روغن ذرت ، آفتابگردان ، روغن زمینی ، بادام روغن سویا ، روغن كلزا و جلبك ها از جمله این دانه هاي روغني هستند . می توان آنها را به عنوان ماده گازهای تولید كاهش براي شونده اضافه گلخانه ای خودرو یا در حالت خالص خود به برای تجدید شونده جایگزین سوخت عنوان آینده ای در نمود . استفاده دیزلی موتورهای مانند كشاورزی باقی مانده های نزدیك ، كاكل ذرت )ریشه و ساقه و برگ گیاهان ( و ساقه هاي گندم هم مورد استفاده قرار خواهد

گرفت .

سرمایه گذاری و سوخت های زیستی و تغییرات آب و هوایی و آیین نامه هاخواست ها براي مقررات كربن جهانی در حال رشد است. كنفرانس 15 اعضا در كپنهاگ در )COP15( 2009 سال دسامبر ماه برگزار شد . در كپنهاگ انتظار جهانی توافق برای می رفت جایگزین برای گسترده دستیابي كیوتو پیمان كردن هر نیفتاد ، اتفاق این شود . چند پیشرفت خاصی بر روی تعدادی از نقاط به دست آمد .

)LCA( عمر چرخه ارزیابی زیستی سوخت های تولید از و انرژی مصارف برای ابزاري دیگر مصارف یا برای گسترده استفاده براي را GHG تعادل محاسبه

ارائه مي كند .عالوه بر این ، بحث ها در مورد تغییرات آب و هوایی به احتمال زیاد براي تدوین سرمایه گذاری كه است جهان براي مقررات تشویق را آنها یارانه یا و روي سوخت ها بر مي كند . برای كمك به غلبه بر خطر ابتال به نوسانات قیمت نفت در تضعیف سرمایه گذاری

91

1389

ي / د

41

رهما

ش

نیاز تنظیم كننده زیستی ، سوخت های در تشویق به خاص سیاست های تصویب به دارد . زیستی سوخت های در سرمایه گذاری به طور كلی ، به عنوان جایگزینی برای نفت ، سرمایه گذاری امروز زیستی سوخت های بالقوه اما به عنوان یك كمك امني نیستند .

به مقررات تغییر آب و هوا ، سوخت های زیستی مانند یك سرمایه گذاری خوب هستند .

استاندارد سازی فنیكونوكو مانند بزرگ پاالیشگاه هاي چه اگر فیلیپس ، نفت بریتانیا / BP در حال حاضر دیگر سوخت های با را زیستی سوخت های مخلوط دیزل و بنزین مانند حمل و نقل در مي كنند اما این موضوع با استانداردهای فنی كافی كه رشد سوخت های زیستی را در مقیاس جهانی تسهیل خواهد كرد پشتیباني نمي شود . شده طراحي خوب و بزرگ پاالیشگرهاي به را منابع مخلوط مختلف انواع عالقمندند سوخت فعلی حمل و نقل وارد كنند ، اما به طور معمول نیاز به افزودني هاي جدید به پاالیشگاه مي شود . تمام گران كه است سنتی نفت

در زیستی سوخت فنی استانداردهای ایجاد دراز مدت ، كمك به كاهش سرمایه مصارف كوچك ، و بزرگ پاالیشگرهاي جهت و كسب در جدید شركت كنندگان منافع سرمایه بازار توسعه به كمك تصفیه و كار

محصوالت مشخص تر برای بدهی اصناف و پاالیش سوخت زیستی خواهد كرد .

بررسی به نیاز گواهینامه برنامه از استفاده اولیه گام هاي در دارد. عوامل همه دقیق مفاهیم و توسعه ، بسیار مهم است كه اصول جامع پایداری و ضوابط دنبال گردد . كارهاي ساختار و موارد كمبود در معمواًل گواهی تعیین شده و اهداف اصلي كه در پي مي آید

شناسایي شده است :

. تناقضات دامنه . تناقضات اجرایی

. شكست بازار. هزینه موانع

. محدودیت های تجاریاستاندارد ارتباط بازار بازیكنان نهایت ، در متفاوت را تعیین خواهند كرد . آنها تصمیم گیری بر نیازهای فردی خود را )واردات / صادرات را بازاریابی ، اهداف مختلف ، كشورهای از به /

هزینه و غیره(.

نتیجه گیری و توصیه هاسیستم حمل و نقل جهان امروز بر اساس تك به هر به نظر نمی رسد سوخت نفت است و جایگزین دیگري واقعًا به جاي نفت دست یافت . انتظار می رود تقاضا برای نفت در دهه های آتی به همراه تقاضاي كلی برای انرژی رشد یابد .سوخت های زیستی می تواند به دستیابی به این تقاضا كمك كند و حتی اگر آنها جایگزین نفت به عنوان بخشی جدایی ناپذیر باید نمی شوند شوند. گرفته نظر در انرژی تركیب از

توسعه برای دولت حمایتی سیاست های است. ضروری مدرن زیستی سوخت های كشورهایي كه به دنبال توسعه صنایع سوخت زیستی داخلی هستند قادر خواهد بود درسهاي مهم مثبت و منفی را از رهبران صنعت به ویژه برزیل ، ایاالت متحده و اتحادیه اروپا بیاموزند .

بر متمركز باید زیستی سوخت سیاست های توسعه بازار و تسهیل پایدار تجارت بین المللی سوخت های آزاد حركت باشد . سوخت با همراه باید جهان سراسر در زیستی و محیطی زیست و اجتماعی استانداردهای

باشد . اجرا گواهی براي معتبر سیستم برزیل ، در موثر طور به مالیاتی مشوق های براي كشورها دیگر و متحده ایاالت آلمان ، قیمت های كاهش و زیستی سوخت تولید است . شده استفاده پمپ در سوخت قدرت خرید عظیم دولت ها با موفقیت در تعدادی از كشورها براي گسترش بازار برای محصوالت است . گرفته قرار استفاده مورد مختلف نیروي می تواند مصرف كنندگان تقاضای محركه قدرتمند بازار سوخت های تجدید پذیر افزایش آگاهی عمومی براي باشد . راهبردها اشكال شامل زیستی سوخت های مورد در

از عمومی ، پرورش و آموزش مختلف عمومی ، رسمی ، آگاهی رسانی های جمله اطالعیه ها ، تحقیقات دانشگاهي و غیره است . را خود سریع رشد زیستی سوخت های اگر بر بخش تاثیر دهند ، ادامه در سراسر جهان افزایش باشد . توجه قابل كشاورزی می تواند روستایی مناطق اقتصادی توسعه و مشاغل توسعه یك در كشورهاي صنعتي و در حال امكان است ، اگر دولت ها سیاست هاي مناسب نمایند . اجرا را آنها و داده قرار مكان را در پردازش تولید ، در كه كشاورزاني بیشتر هستند ، زیستی سوخت های از استفاده و شوند. بهره مند آنها از دارد احتمال بیشتر

مدرن اشكال به دسترسی كه مناطقی در انرژی محدود است یا وجود ندارد و دولت و نهادهاي توسعه اي از تولید سوخت زیستي در مقیاس كوچك حمایت مي كنند تولید سوخت زیستی می تواند به فراهم كردن انرژی پاك و در دسترس كه بسیار برای توسعه روستایی نماید . كمك است حیاتی فقر كاهش و در حالی كه مشخص شده است كه سوخت های زیستی ظرفیت كاهش انتشار گازهای گلخانه ایدارند ، را فسیلی سوخت های با مقایسه در بر پیامدها بدون آنها از استفاده و تولید نوع به بسته نیست . كامل و زیست محیط كربن انتشارات دیگر ، عوامل و محصول نیست. سنتی سوخت های از كمتر همیشه

قابل نقش می تواند زیستی سوخت های توجهی در زمینه تحول گسترده در حمل و نقل بازي كند اما به تنهایی همه مشكالت انرژی نمی كند . حل را جهان حمل و نقل به مربوط برای رسیدن به پتانسیل كامل ، در ارائه امنیت اجتماعی ، و محیطی زیست منافع عرضه ، سوخت های زیستی نیاز به نشان دادن سهم فزاینده اي از كل حمل و نقل سوخت در مقایسه

با نفت دارند .

منابع Biofuels :Policies ,Standards and

Technologies .World Energy Council2010

9276

يقيفرم درخواست عضويت حق :مشخصات شخصي-

:Name: Family Name :نام :نام خانوادگي:شماره شناسنامه :محل تولد :تاريخ تولد زن مرد

:نشاني محل سكونت-

:پست الكترونيكي :تلفن همراه :تلفن منزل

:مشخصات تحصيلي- كارشناسي كارشناسي ارشد دكترا : آخرين مدرك تحصيلي اخذ شده

:رشته تحصيلي :تاريخ اخذ مدرك

:دانشگاه محل تحصيل

:ليمشخصات شغ- :محل كار

:سمت :سابقه كار

:زمينه اصلي فعاليت در صنعت حمل ونقل ريلي :نشاني دقيق محل كار

:پست الكترونيكي: فاكس: تلفن محل كار

:نشاني پستي براي مكاتبه و ارسال نشريات-)ذكرشود( محل كار غيره : محل سكونت

)نام انجمن به همراه زمان عضويت ذكر شود يگرسابقه عضويت در انجمن هاي د-

:نوع عضويت مورد تقاضا-ابسته دانشجويي افتخاريپيوسته و

اصل فيش بانكي به شماره مبلغ واريز شده به شماره حساب -

.پرداخت شده است،ضميمه كرده ام در تاريخ بانك شعبه را كه ر اين انجمن اينجانب صحت مندرجات ذكر شده در اين فرم را تاييد نموده و با آگاهي كامل ،درخواست عضويت د -

.را دارم امضاء متقاضي : تاريخ تكميل فرم درخواست

روبروي داروخانه سـيزده -خيابان كريم خان زند-نرسيده به ميدان هفت تير -لطفاً پس از تكميل فرم درخواست عضويت آن را به آدرس تهران .سال فرمائيدار و :يا شماره تلفن واحد-پالك Aمجتمع تجاري اداري كريم خان بلوك -آبان

نكات ضروري.ميباشد )ريال/(، دانشجويي) ريال/(، وابسته ) ريال /(حق عضويت ساالنه براي اعضاي پيوسته - خيابان طالقاني به نام انجمن مهندسي حمل و نقـل كد بانك ملت شعبه كيوان حق عضويت ميبايست به شماره حساب-

.سال شودريلي ايران واريز شود و اصل رسيد آن به همراه فرم درخواست عضويت حقيقي به دبيرخانه انجمن ار

انجمن مهندسي حمل ونقل ريلي ايران

93

1389

ي / د

41

رهما

ش

94

دوران در كه آمده پیش همه برای معمواًل خاصی از زندگی دچار ناراحتی و هجوم افكار منفی می شویم كه گاه توان ما را زایل ساخته لحظات و زمان از بتوانیم نمی دهد اجازه و

خود استفاده كنیم.رویدادهای درباره ما فكر طرز این واقع در نوع بر تعیین كننده ای تاثیر كه است زندگی احساس ما درباره آنها دارد. بنابراین اگر بتوانیم طرز فكر خود را تغییر دهیم، احساس ما هم تغییر خواهد كرد و می توانیم لذت بیشتری را آگاهی نداشتن علت به گاهی كنیم. تجربه دچار دربرمی گیرد، را وجودمان ترس الزم، كه می مانیم سردرگم و می شویم اضطراب چگونه باید با این احساسات خود كنار بیاییم. مثاًل وقتی شما از سخن گفتن در میان جمع آن دلیلش می كنید، دوری آن از و نگرانید هنگامی ولی ندارید را توانایی اش كه است

كه خود را از این لحاظ توانا ساختید، می بینید كه چگونه می توانید بر ترس خود غلبه كنید واقع در بگویید. سخن جمع در خوبی به و احساسات شما نتیجه افكار شماست، بنابراین احساسات با هستید، افسرده یا نگران اگر را افكارتان بلكه نشوید، درگیر خود مخرب از ناخوشایند كم كم احساسات تا تغییر دهید

بین بروند.خود ناخواسته منفی افكار به آنكه برای مثاًل دارید، بدی احساس وقتی ببرید، پی بپرسید از خود خشمگین و عصبانی هستید، را افكار این می كنم؟ فكر چه به دارم من طور به كه می نامند ناخواسته دلیل این به می آیند وجود به ما ذهن در غیر ارادی و نیستند استدالل و اندیشه محصول و نمی توان به راحتی از دست آنها خالص شد. دهید تغییر را خود احساس نوع اینكه برای

سوال زیر كنید. عوض را فكرتان طرز باید با طرز فكرهای قدیمی بردن و جدل كردن مفید نمی تواند تنهایی به و است ناخوشایند واقع شود. مثاًل اینكه فكر كنیم اصاًل به درد نمی خوریم، كمكی به ما نمی كند تا مشكلی را حل كنیم بلكه فقط ما را ناتوان تر می كند. بیشتر مشكالت ما ناشی از آن است كه آنها را بد تفسیر می كنیم یعنی گرفتاری های خود به منجر كه می كنیم تفسیر گونه ای به را مشكالت عاطفی می شوند. مثاًل اگر دیگران به ما بگویند كه نمی توانیم خوب بخوانیم، به جای اینكه فكر كنیم در خواندن كمی مشكل و هستیم ناتوانی آدم می كنیم فكر داریم، از می توانید شما می كنیم. حقارت احساس طریق بحث و گفت وگو، بیشتر اندیشیدن و با استفاده از روش های سودمند منطقی، دیدگاه باعث كه آورید وجود به خود برای موثری

ناخوشایند احساسات مهار براي راه هایي

يکتا فراهاني

95

1389

ي / د

41

رهما

ش

ثبات رفتاری و عاطفی بیشتری می شوند.هنگامی كه شما طرز فكر خود را زیر سوال می برید و آن را واقع بینانه تر بررسی می كنید در كه می یابید دست جدیدی توضیحات به حل مشكالت عاطفی شما موثرترند. معمواًل هنگام مقابله با افكار منفی با اینگونه سواالت

مواجه می شویم:- آیا این فكر درست است؟ اگر درست است بدترین حالت ممكن چیست؟ و آیا می توانم با

آن مقابله كنم؟برای واقع بینانه ای و معقول توضیح آیا -

وضعیت موجود دارم؟آیا داشت را مشكل این من دوست اگر -باز همان سخت گیری كه در مورد خودم دارم در مورد او هم اینگونه قضاوت می كردم؟ اگر اینگونه نیست پس چرا در مورد خود اینگونه

رفتار می كنم؟- آیا تمام عوامل مثبت و منفی را با هم در فكر منفی عوامل به فقط یا می گیرم نظر

می كنم؟

تفكرات كاذب :هستیم، ناراحت روحی نظر از كه هنگامی مغرضانه گونه ای به را موجود وضعیت همین و می كنیم بررسی تحریف شده و بد، روحی وضعیت بروز باعث عامل بعضی می شود. نگرانی و عصبی رفتار ترتیبند: این به كاذب تفكرات این از

و ناراحت كه هنگامی هیچ: یا همه نگرش یا می بینیم سیاه یا را خود اطراف غمگینیم سفید و در این میان هم نمی توانیم حد وسطی رابطه ای در كه هنگامی مثاًل شویم. قائل با می كنیم فكر نیست، موفق كه هستیم هیچ كس دیگری هم نمی توانیم ارتباط برقرار كنیم اما راه حل منطقی موضوع این است كه داشته بیشتری انتخاب بدانیم می توانیم حق

باشیم.بایدها و نبایدها: ما معمواًل برای خود قوانین اگر و می گیریم نظر در را و سختی خشك

نتوانیم آنها را رعایت كنیم دچار عذاب وجدان بنابراین می كنیم. گناه احساس و می شویم بهتر است خود را از قید و بند اینگونه قوانین باعث نبایدها بایدها و زیرا خشك رها كنیم می شوند مطیع نگرش خاصی شویم كه ما را زیادی محدود می كند. قوانین انعطاف پذیر در مقابل قوانین خشك به شما امكان می دهند تا این واقعیت را درك كنید كه خودتان، دیگران یا جهان به ندرت آنگونه هستند كه باید باشند رفتاری تا می سازند قادر را شما همچنین و

منطبق با این درك منطقی داشته باشید.

بدبینی :یعنی همیشه منتظر بدترین حالت ممكن باشید و هنگامی هم كه اتفاق می افتد، نتوانید آن را تحمل كنید. مثاًل »من مطمئنم كه نمی توانم و بیاورم دست به می خواهم كه را شغلی شد!« خواهد خراب خیلی اوضاع نتوانم اگر كاری انجام متقاضی شما كه هنگامی البته نتوانید آن را به دست اینكه هستید، احتمال آورید نیز هست، اما این به معنای بدشانسی مطلق شما هم نخواهد بود. شما باید بیاموزید نظر در صحیح گونه ای به را احتماالت كه بگیرید. مثاًل از خود بپرسید تا حاال چند تا از پیوسته به وقوع احتمالی شما پیش بینی های و درست از آب درآمده اند. دفعه بعد كه دچار یاد به را منفی احتماالت این شدید بدبینی ناگوار احتمال این كه بدانید و باشید داشته به ندرت پیش می آید، بنابراین با این نگرش،

منطقی تر با آن برخورد كنید.

اضطراب :دارد شما آینده تصورات در ریشه اضطراب كه به علت موضوعات خطرناك یا تهدیدآمیز، حساس و آسیب پذیر می شوید. مردم اغلب در مورد خطرات احتمالی مبالغه می كنند و توانایی خود را برای مبارزه با آنها دست كم می گیرند.

هنگامی كه مضطرب می شوید، ممكن است تنگی كنید: تجربه را عالئم این از بعضی

این و... كردن عرق لرز، قلب، تپش نفس، از ترس چون خطراتی با مواجهه در عالئم طرد شدن بروز می كند و با توجه به ارزیابی واكنش های با است از وضعیت، ممكن شما هستید مضطرب وقتی باشد. همراه مختلف مواجه ذهنتان در مثبتی سوال با ندرت به می شوید، اگر موفق نشدم چه؟ اما برای اینكه بتوانیم ارزیابی واقع بینانه ای داشته باشیم باید بدون و دقت با را منفی و مثبت احتماالت بررسی و قراردهیم مدنظر دیگری حذف

كنیم.اضطراب، با مبارزه راه كه است بدیهی قبل نباید اما است ترس هایتان با رویارویی از مواجه شدن با ترس ها، انتظار داشته باشید كه احساس راحتی و اعتماد به نفس در شما به وجود آید. به احتمال زیاد باید مدت زمان انتظار بمانید، شما در شرایطی كه زیادی در خود اضطراب با می توانید هستید، مضطرب آن از آنچه با شدن روبه رو كنید. مبارزه بین از را شما ترس نهایت در می ترسید، می برد و بدین ترتیب می توانید از لحظات خود

بیشتر لذت ببرید.

افسردگی :می شوند افسردگی دچار افراد كه هنگامی برایشان قباًل كه فعالیت هایی از معمواًل خود درون و می گیرند كناره بود لذت بخش فرو می روند و بدین ترتیب، وضعیت افسردگی را تقویت می كنند. در واقع از دست دادن حس به همچنین و انگیزه اشتها، خوشی، عالقه،

96

به ابتال عالئم از خواب نظم خوردن هم افسردگی هستند.

ممكن است با خود فكر كنید: »من دیگر هرگز این نمی توانم و دید نخواهم را شادی روی مشكل را تحمل كنم.« در اینجا شما آینده تان پیشگویی خود منفی احساسات براساس را می كنید، در حالی كه هرگز نمی توانید بفهمید مقابله برای آمد. خواهد پیش چه آینده در روزانه كاری برنامه از می توانید افسردگی با استفاده كنید تا سرتان گرم باشد. فعالیت، طرز فكری را كه القاكننده افسردگی است از بین انجام به وادار را خود اینكه از پس می برد. كاری كنید، انگیزه الزم برای تداوم كار هم به وجود می آید. فعالیت مستمر، انرژی و احوال شما را بهتر می كند. اندیشیدن و عمل كردن علیه افكار و عقاید منفی و دلسردكننده باعث می شود تا بر احساس ناتوانی و ناامیدی چیره

شوید و بار دیگر از زندگی لذت ببرید.

عصبانیت :معناست كه حس می كنید این به عصبانیت به شكلی به حریم شما تجاوز شده است. این مختلف حیطه های در است ممكن احساس موفق كارتان در كه هنگامی مثاًل باشد، نمی شوید عصبانی می شوید. شاید فكر كنید ابراز عصبانیت بهترین راه برخورد با آن است و بعد از آن كار، احساس آرامش می كنید اما ابراز عصبانیت فقط باعث برعكس، این نوع افكاری كه در اصل زیرا تقویت آن می شود باعث عصبانیت شما شده اند به جای ضعیف با راه مبارزه بهترین شدن، قوی تر می شوند. همیشه نكنید فكر كه است این عصبانیت این عوامل بیرونی هستند كه شما را عصبانی آن با خودتان كنید سعی باید بلكه می كنند مبارزه كنید و بدانید این شما هستید كه اگر بخواهید می توانید به جای خشم و عصبانیت، كنید. انتخاب را خونسردی و آرامش نادرست هم مطلق طور به عصبانیت البته نیست، اما باید سعی كنید پیامدهای احتمالی

آن را بررسی كنید و بدانید به جای عصبانی شدن می توانید چه واكنش های دیگری داشته

باشید.

خجالت :كه می گیرد سرچشمه فكر این از خجالت كاستی، دیگران، برابر در می كنید تصور بی كفایتی یا نقطه ضعفی از خود نشان داده اید و دیگران هم این ارزیابی منفی را قبول دارند. اما برای مبارزه با خجالت ابتدا باید یاد بگیرید »شاید ببینید: خود از جدا را رفتارتان كه اشتباه كرده باشم، اما این به آن معنا نیست نمی توانم و كنم عمل اینگونه همیشه كه درست رفتار كنم.« سعی كنید هیچ گاه به خود نشمارید. را ضعیف و خودتان نزنید برچسب در واقع تمام این رفتارها بخشی از وجود شما به حساب می آیند. بنابراین اگر احساس ضعف می كنید پس نباید هیچ كاری را درست انجام دهید. ولی آیا واقعًا اینگونه هستید؟! اگر هم از عكس العمل دیگران می ترسید سعی كنید اصاًل به آن توجه نكنید. اگر بتوانید خودتان را قبول داشته باشید و دست كم نگیرید، دیگران به شما خواهند نسبت را احساس نیز همین

داشت.

احساس گناه :بعضی انجام اثر بر گاهی است ممكن مثاًل كنید. گناه احساس خود رفتارهای رعایت نكردن رژیم غذایی و چاق شدن بیش از حد، داشتن احساسات منفی مانند حسودی احساس كه هنگامی و... دیگران به نسبت گناه می كنید ممكن است سعی كنید بدی ها كه از شخصی مثال برای و كنید جبران را فكر می كنید در حقش بدی كرده اید، پوزش شما تا كنید محبت او به آنقدر یا بخواهید دارید سعی احساسی چنین وقتی ببخشد. را با و ندهید بروز را احساساتتان می كنید فاصله جمع از خلوت گزینی و گوشه گیری با مبارزه موثر شیوه های از یكی بگیرید.

احساس گناه، ارزیابی میزان مسئولیت خود در قبال واقعه ای است كه به خاطر آن احساس از تمام افراد بنابراین فهرستی گناه می كنید. و عواملی كه با آن مشكل در ارتباط هستند، بدهید. درصدی كدام هر به و كنید تهیه بروز در تاثیرشان میزان به توجه با سپس نیز آخر در كنید. بررسی را آنها مشكل تان بكوشید تا از خطاهای خود پند بگیرید و دیگر

آنها را تكرار نكنید.

حسادت :هنگامی كه فردی حسادت می كند، خواهان منافع یا زندگی خوب است. هنگامی كه نسبت خود نكنید سعی می كنید حسادت كسی به از دارد او آنچه نداشتن كه متقاعد سازید را جهاتی باعث برتری شماست. اگر می خواهید باید باشید، داشته هم شما دارد او را آنچه تالش بیشتری كنید تا بتوانید آن را به دست از به جای حسادت واقع می توانید در آورید. به شوید. برخوردار سالمی و صحیح رقابت طور كلی هنگامی كه احساس مشكل آفرین و كنید گفت وگو خود با دارید، آزاردهنده ای احساسات واقعی تان را شناسایی كنید و پس از شناخت مشكل با آن مبارزه كنید و نگذارید مشكالت شما را از پا درآورند و باعث ضعف كه نكنید فراموش شوند. شما حد از بیش برای مبارزه با عقاید قدیمی و غلط خود باید اگر اما دهید. تغییر را آنها زیربنایی طور به تغییری هیچ باشد، قبل مثل عملتان و فكر نخواهید كرد. حفظ تغییر به این معناست كه و باشید داشته نظارت خود رفتار بر همیشه عبارت به برگردید. عقب به دوباره نگذارید دیگر، اگر می خواهید با موفقیت با احساسات ناراحت كننده خود مبارزه كنید و به احساس بهتری برسید، باید پیوسته مانند یك معلم بر

رفتار خود نظارت و كنترل داشته باشید.

Psychologies magazine

97

1389

ي / د

41

رهما

ش

.................................................................................معروفترین طراح و مهندس پل در دنیا کیست.................................................................................

»سانتیاگو كاالتراوا والس« یكي از معروف ترین آرشیتكت ها در سراسر دنیاست. او در جوالي 1951 به دنیا آمده و با تحصیل در رشته هاي مهندسي و مجسمه ساز معمار، عنوان به را خود نام تجسمي، هنرهاي زمینه در فعال تجربه و سازه مهندسي شهرسازي، معماري، در سال را معماري خود اولین جایزه او آمده زندگینامه حرفه اي كاالتراوا در است. رسانده ثبت به معاصر جهان معماري تاریخ در برجسته طراحي مهم مسابقه برنده عنوان توانست او آن از بعد سال شد. برنده زوریخ هوفن« »استادل راه آهن ایستگاه طراحي خاطر به 1983بود. پل ها معماري و طراحي عرصه به او ورود آغاز این كند. خود آن از بود، شده برگزار بارسلون المپیك براي كه را رودوآ« »بك پل نام هایي مثل »آال میلو«، »لوسیتانیا«، »اونداروآ«، »كامپو والنتین«، »مارگارت هانت« و... را بیشتر كساني كه سروكارشان با طراحي معماري یا طراحي سازه پل هاست، مي شناسند. اینها نام تعدادي از پل هاي معروفي است كه كار دست اوست و امروز به عنوان الگوي نمونه طراحي و معماري پل ها در دنیا شناخته مي شوند. ظرفیت از استفاده كند. ارائه خود پل هاي براي را خالقانه اي طرح هاي است توانسته سازه و معماري با توامان آشنایي به توجه با او همتایانش سایر به نسبت را او كه است ترفندهایي از یكي پل، پایه ستون هاي یا كششي كابل هاي مثل سازه اي المان هاي اكسپوز اسپانیایي مهندس این از سازه و معماري بینارشته اي مهم حوزه این كه شگرفي تاثیر به توجه با مي كند. ممتاز دنیا سراسر در كنیم. تقسیم كاالتراوا از بعد و قبل دوره دو به معاصر دنیاي در را پل مهندسي و معماري كه نباشد گزافي ادعاي شاید گرفته،

بازخواني چهار اثر معروف او، بیش از هر مقدمه اي نشانگر اهمیت او و كارهایي است كه به نامش در سراسر دنیا به ثبت رسیده است.

)Bridge Roda de Bac( پل بك د رودادر سال 1984 شهرداري بارسلون اطالعیه اي در مورد برگزاري یك مسابقه مهم معماري منتشر كرد و از طراحان معمار و مهندسان خواست طرح پیشنهادي خود را براي ساخت یك پل بین دو منطقه از بخشي واقع در پل این كنند. ارائه مارتي و سن آندره آ سنت پروژه بهسازي بارسلون و مقدمه اي براي برگزاري المپیك باشكوه ایستگاه ساختمان تكمیل با چراكه بود، 1992 سال بارسلون ورودي خود به خود شهر از منطقه این بارسلون، جدید راه آهن شهرداري خواسته هاي از یكي طبیعتًا مي شد. المپیك مهمانان بارسلون از پل مورد نظر خوشامدگویي به مسافران این شهر بود.

طرح برنده براي این مسابقه پل 129متري كاالتراوا بود كه با الهام

آميتيس اميرشاهي

98

از ایده ماهي غلتان ساختاري كماني داشت. این پل كه از روي چند خط آهن مي گذشت با پایه هایي در دو طرف و كابل هاي كششي در امتداد مسیر طولي مهار مي شد. دو كمان فلزي كه به كمان هاي دوقلو معروف هستند با هم این پل را به وسیله كابل هاي كششي كه ارتفاع بلندترین آنها 10 متر است، سرپا نگه مي داشتند. این دو كمان كه خود از دو كمان كه براي ایستایي بیشتر در قسمت اوج به یكدیگر متصل شده ، تشكیل شده بودند، هر كدام بار كششي سازه هر یك از عرشه هاي پل را به تنهایي تحمل مي كردند. عبور راحت و با آرامش عابرین پیاده یكي از مهم ترین اهداف طراحي بك رودوآ بود. به گونه اي كه بخشي از عرض عرشه هاي پل كه سازه كمان هاي دوقلو روي آن قرار گرفته، مسیرهاي پیاده رو

است. دو طرف این پل پارك ها و فضاهایي قرار گرفته كه از روي پل دسترسي به آنها وجود دارد.

)Campo Volantin Footbridge( پل پیاده كامپو والنتینیكي از نامدارترین آثار معماري معاصر جهان و یكي از مهم ترین كامپو حدیث و پرحرف پل امروز، اسپانیاي توریستي جاذبه هاي رودخانه غرب و شرق كه »سفید«ي پل همان است. والنتین معروف پل این مي كند. وصل هم به بیلبائو در را »نرویون« 75متري كه از قضا فقط مخصوص عابرین پیاده طراحي و ساخته شده، طرح معماري آوانگاردي دارد كه از روزي كه در سال 1990 كار ساخت آن شروع شده و از 1997 كه به بهره برداري رسیده، تا به امروز حیرت همه بازدیدكنندگان را برانگیخته است. ساختار سازه اي این پل از یك سلسله كابل كششي متصل به كمان تابیده تشكیل شده كه در دو سمت پل، در دو طرف مختلف پایین آمده اند. این فرم عجیب و غریب كمان پل، تنها ویژگي خاص آن نیست؛ اثري كه به گفته بسیاري از مهندسان معمار و مردم عادي بیشتر این آجر شیشه اي كار گذاشته اند كه بلوك هاي بیلبائو مي ماند. كف پل بر روي مهم ترین رودخانه بزرگ به یك مجسمه سفید از یك پل مي كنند. عبور رودخانه عرض از خود پاي با كه انگار ببینند، باال نماي از را رودخانه پیاده روي موقع مردم كه مي كنند فراهم را امكان شهردار بیلبائو در سال 2007 به بهانه لغزنده بودن سطح تغییراتي را در كف پل ایجاد كرد، اما این كار براي این شهردار اسپانیایي 30هزار یورو هزینه دربر داشت. باور كردنش براي ایراني ها سخت است اما كاالتراوا طراح پل از شهردار به خاطر پایمال شدن حق طراحي اش شكایت كرد

و حكم محكومیت دادگاه را براي خسارتي كه به بخش هایي از پل وارد آورده به نام او گرفت.

Hill Hunt Margaret( هیل هانت مارگارت پل )Bridge

ایالت در داالس شهر از مي خواهند توریست ها وقتي امروز بدو در تا مي كنند آماده را خود كنند، دیدن امریكا هوستون بگذرند هیل« هانت »مارگارت پل دروازه از شهر، این به ورود در مدرن تجربه هاي غول آساترین و عظیم ترین از یكي و ببینند. خود با چشم نزدیك از را دروازه سازي و پل سازي زمینه تشریفات ترك با و داالس شهرداري دعوت به كه پل این دو همین تازه و شده طراحي كاالتراوا توسط مسابقه و مناقصه متفاوت تجربه هاي از یكي رسیده، بهره برداري به پیش سال

99

1389

ي / د

41

رهما

ش

بنا »ترینیتي« رودخانه روي سمبلي آنها براي بودند خواسته كاالتراوا از سفارش دهندگان است. پل سازي زمینه در طراح شود. تصویر ذهن شان در هانت مارگارت پل چهره مي رسد، گوش شان به داالس نام وقتي دنیا جاي همه از مردم كه كند

این پل، ابعاد قابل مالحظه اي دارد.بلند كمان از كه شده برقرار كششي كابل هاي وسیله به آن ایستایي سیستم و است رودخانه( عرض برابر )چندین 570متر آن طول است. 40طبقه ساختمان یك ارتفاع معادل متر، 122 پیداست، شهر جاي همه از كه پل دروازه ارتفاع متصل اند. عرشه بدنه به دروازه اي شاید بیش از هر چیزي ابعاد غول آساي پل و دروازه سمبلیك آن جلب توجه كند، اما خود طراح معتقد است همه ویژگي هاي این پل، محدود به این ابعاد نیست، بلكه مي توان با دقیق تر شدن در عرض آن و با توجه بیشتر به ساختار كابل ها یا نظام ایستایي در طول 567 متر پل، پي به

نكات ویژه اي برد كه در معماري و سازه ساختمان آن رعایت شده اند.

)Alamillo del Puente( پل آالمیلوساز از الهام با كه پل این نكرد. »آالمیلو« پل از یادي نمي توان است، هنري اثر یك مثابه به پل از صحبت وقتي گرفت. سراغ اسپانیا سویل در را آن مي توان كه است معماري آثار خیال انگیزترین از یكي است، شده طراحي »چنگ« بهانه ساختن این پل، آماده سازي سویل براي برگزاري اكسپوي بین المللي سال 1992 است. این پل كه كار ساخت آن بعد از سه سال، به فاصله كوتاهي پیش از شروع اكسپوي سویل به اتمام رسید، در دروازه شمالي اكسپو قرار گرفته و در واقع مهم ترین پل از مجموعه پل هاي چهارگانه این طرح است. طرح غیرمتقارن پل ویژگي خاص و منحصربه فرد سازه و معماري آالمیلو است. ساختار این پل به این شكل است كه ستوني مورب كه به ایستایي پل را تامین مي كند. با طول هاي مختلف از پل به عقب كشیده شده، به وسیله 13 جفت رشته كابل هاي كششي زاویه58- درجه هم و مي كند برقرار تعادل كابل ها به عرشه كششي نیروي و ستون وزن میان هم پل، ستون عقب به برگشت واقع در مي دهد. دست به پل از عمومي تصور و ذهنیت از زیبا و نامتعارف تصویري نامتقارن، فرمالیستي ساختار نوعي ایجاد با با این حال این تصویر نامتعارف نه تنها باعث ایجاد تردید نسبت به ساختمان پل نمي شود، بلكه در ظاهر احساس اطمینان بیشتري را به بیننده منتقل مي كند.

ستون 142 متري پل آالمیلو از بتن مسلح ساخته شده است و طول آن به 250 متر مي رسد.

100

معروفترین پل هاي ایران هنوز هم سر پا ایستاده اندایران در زمینه معماري پل، حرف هاي بسیاري در سطح دنیا دارد. فقط پل هاي بنا شده روي زاینده رود كفایت مي كند براي اینكه هر كجاي دنیا كه بحثي درباره پل مطرح است، فصلي خاص به پل سازي ایراني اختصاص داده شود و ظرافت هاي انواع و اقسام پل هایي كه در طول قرار بررسي مورد دقیق به طور بنا شده، دره ها و رودها تاریخ روي بگیرد. اطالعات زیادي در مورد پل هاي تاریخي، پیش از ظهور عصر صفوي در دست نیست، نمونه هایي هم كه جسته گریخته این طرف و آن طرف وجود دارند، نمونه هاي كوچكي هستند كه اگرچه نشان از كه محدودند آنقدر اما داشته اند، پل سازي در ایراني ها خاص سبك نمي توان آنها را به عنوان سند تاریخ معماري مورد مطالعه قرار داد. اما از عصر صفوي به بعد، معماري ایراني با آثار مستندي مثل عالي قاپو و چهل ستون و مسجد امام و ... خود را به رخ تاریخ معماري جهان مي كشد. پل هاي ساخته شده در این عصر هم در واقع مدخل ورودي به دایره المعارف پل هاي ایراني مي شوند و آثاري باشكوه و مثال زدني مثل سي وسه پل و پل خواجو و... خود را در سطح مهم ترین و تاریخي ترین با و زمان گذشت با اما مي كنند. مطرح دنیا معماري تاریخ پل هاي آغاز تجربه هاي ناقص مدرنیته، سابقه معماري پل در ایران هم تحت و به جز مواردي معدود و قرار مي گیرد تاثیر شیوه هاي مدرن غربي انگشت شمار، تحت تاثیر الگوبرداري ناقص قرار مي گیرند. شاید بتوان چند پل دیگر را به جز اینهایي كه در این مطلب به آنها اشاره مي شود، در زمره مهم ترین پل هاي ایران كه هنوز برپا و استوارند، قرار داد، اما براي ترسیم شمایي بازخواني وضعیت معماري همین چند مورد هم

كلي از وضعیت معماري پل در ایران كافي خواهد بود.

سي و سه پلاین پل كه شاید معروف ترین پل ایراني در سراسر دنیاست، در سال 1005 هجري به دستور مقتدرترین شاه صفوي )عباس اول( با نظارت سردار معروف او اهلل وردي خان بنا شده است. این پل قباًل چهل چشمه داشت اما امروزه بیش از سي و سه چشمه آن باقي نمانده است و بقیه مسدود شده و از این رو سي و سه پل نامیده مي شود. این پل 295 متر طول و 13/75 متر عرض دارد و در زمره اولین آثاري است كه شاه عباس اول دستور ساختن آن را داده است. در طرفین پل معبر باریك پل سه و سي مي شود. دیده پل طول سراسر در كه است مسقفي داراي یك پیاده رو براي گردش در باال و یك پیاده رو در پایین است. پیاده رو پایین گذرگاه مسقفي است كه میان پایه هاي مركزي پل و به از این پل ایجاد شده است. در ساخت از بستر رودخانه فاصله كمي آجر در قسمت فوقاني و سنگ در طبقه تحتاني استفاده شده است. پل

اهلل وردي خان كه در سال 1011 هجري بنا شده است از آثار مشهور اصفهان است كه اكثر سیاحان و جهانگردان به توصیف آن پرداخته اند به گفته اند و خوانده اند جهان پل باشكوه ترین را آن بعضي حتي و

تنهایي كافي است تا هر كسي را براي سفر به اصفهان ترغیب كند.

پل خواجوعصر به متعلق دیگري پل جهان، پل هاي زیباترین از دیگر یكي بابا صفوي در اصفهان است: پل خواجو. این پل را كه پل شاهي و ركن الدین و شیراز و حسن آباد هم نامیده اند، از بناهاي شاه عباس دوم صفوي است كه در سال 1060 هجري بنا شده است. طول پل 133 از آن اسم معروف ترین تسمیه است. وجه متر آن 12 و عرض متر این جهت بوده كه این پل در محله خواجو قرار داشته است. )صحبت درباره وجه تسمیه محله خواجو خارج از این مقال است( پل خواجو به دلیل معماري و تزیینات كاشیكاري بر سایر پل هاي زاینده رود برتري بنا ساختماني پل غربي و شرقي ضلع دو از هریك وسط در دارد. كه ساختمان این است. نقاشي به مزین اتاق چند شامل كه شده بیگلربیگي نامیده مي شود در آن عصر به بزرگان و امرایي اختصاص ایجاد دریاچه مصنوعي مسابقات شنا و قایقراني را داشت كه هنگام و فراوان كاشیكاري تزیینات وجود كلي طور به مي كرده اند. تماشا پشت بغل هاي چشمه هاي پایین و غرفه هاي باال و نماي غرفه هاي ممتاز بسیار آثار شمار در را خواجو پل »الوا« كاشي هاي با طرفین اصفهان قرار مي دهد به طوري كه كلیه سیاحان و جهانگرداني كه در دوره هاي مختلف به اصفهان آمده اند زیبایي هاي پل خواجو را وصف كرده و آن را در زمره شاهكارهاي مسلم معماري ایراني، اسالمي به

شمار آورده اند.

معروفترین پل هاي ایران هنوز هم سر پا ایستاده اند......................................................................................

علي رنجي پور

101

1389

ي / د

41

رهما

ش

پل ورسكیكي از افتخارات معماري و پل سازي در راه آهن كشور »پل ورسك« است كه به عنوان مهم ترین و مرتفع ترین پل خط آهن شمال ایران مطرح است. این پل شهرت جهاني نیز دارد و از آن در تمامي آثاري كه پس از پایان جنگ جهاني دوم منتشر شد، با عنوان »پل پیروزي« فني رویدادهاي مهم ترین از كه ورسك پل ساخت است. شده یاد آلماني و راه آهن كشور محسوب مي شود، توسط مهندسان مهندسي اتریشي و كارگران فني انجام شده است. به لحاظ ویژگي هاي منحصر به فرد، این پل در فهرست آثار ملي كشورمان نیز به ثبت رسیده است. این پل در دره ورسك واقع در 85 كیلومتري جنوب قائمشهر در محور سوادكوه قرار دارد و راه آهن سراسري تهران- شمال را به هم متصل به را سخت و عظیم كوه دو واقع در كه پل این عظمت مي كند. یكدیگر اتصال مي دهد، حقیقتي انكارناپذیر است كه حتي جهانگردان خارجي نیز به آن اعتراف دارند. در سال 1320 كه نیروهاي متفقین در زمان جنگ جهاني دوم وارد ایران شدند، یكي از دالیل پیروزي خود را در این جنگ وجود راه آهن سراسري ایران عنوان كردند. از طرفي چرچیل، نخست وزیر وقت انگلیس نیز پل ورسك مستقر در راه آهن

شمال را پل پیروزي لقب داد

پل سفید اهوازدو با متر، 9/8 و عرض متر 501/20 طول به سفید تمام فلزي پل متر و سه به طول هاي 136 و 130 بزرگ داراي دو دهانه پیاده رو، دهانه میاني 49 متري و دو دهانه كناري به طول هاي 12 و 20 متر است و تمامي قطعات آن توسط پیچ و مهره به هم متصل شده اند. این پل روي پایه بتني قرار دارد كه در گذشته جهت عبور و مرور درشكه و وسایل نقلیه سبك، انسان و احشام و... مورد استفاده قرار مي گرفت و در حال حاضر جهت عبور عابرین و وسایل نقلیه به صورت یك طرفه مورد استفاده قرار مي گیرد. این پل در سال 1378 به شماره 2493 در

فهرست آثار ملي ایران به ثبت رسید.در مورد این پل داستان هایي نقل شده از جمله اینكه »كمتر از 50 سال از احداث و افتتاح پل بروكلین پل فلزي جهان مي گذشت كه در شهر اهواز پایه هاي پل فلزي معلق بنا گذاشته شد«. از جمله روایات مربوط به احداث پل، اینكه مي گویند »مهندسي آلماني به اتفاق همسرش كه تا مرحله سوار را نیز بود شروع به ساختمان پل كرد و كار مهندس انگلیسي هاي ولي برد، پیش موفقیت با هالل���ي ها از یكي كردن حاكم بر شركت نفت در آن زمان، لوازم و ادواتي را كه در اختیار سازنده پل گذاشته بودند از جمله جرثقیلي كه با آن هاللي اول را باال كشیده و مهار كرده بود پس گرفتند كه این عمل انگلیسي ها باعث دق كردن

و مرگ مهندس آلماني سازنده پل شد.ولي بعد از چندي، سرانجام زن مهندس آلماني كمر همت بست و با ابتدایي ترین وسایل ممكن آن زمان و به كارگرفتن چند دوبه به جاي جرثقیل، هاللي دوم را بر اسكلت پل سوار كرد و ساختمان آن را به

پایان رساند و پل را آماده تحویل و بهره برداري كرد.«

102

جوادیه 1این از اگر پل جوادیه در محله اي غیر شاید

ساخته مي شد، اینقدر جلب توجه نمي كرد. در زیادي حدود تا پل این آوانگارد طرح محله از تهران ذهني تصور با كنتراست جوادیه تهران، به عنوان یكي از قدیمي ترین به را شرایطي پایتخت، جنوبي محله هاي وجود آورده تا این پل بهتر دیده شود. چه بسا اگر مشابه همین طرح در یكي از تقاطع هاي شمال تهران ساخته مي شد، هم ردیف پل هاي اینقدر و مي گرفت قرار تهران مهم ارتباطي

اهمیت پیدا نمي كرد. یكي از اصول طراحي بناها و سازه هاي مهم اطراف محیط با آنها تعامل نحوه شهري،

است. اجتماعي محیط با تعامل تعامالت، از یكي پایه بر پروژه، این در كه است پیرامون بافت با پل مدرن ساختمان »كنتراست« شده تعریف جوادیه محله خاص و قدیمي

است.این باعث مي شود از یك سو این كنتراست جلوه اي متفاوت، دردانه اي عنوان به پل، مضاعف داشته باشد و از سوي دیگر احتمااًل در بعدي مدرن تجربه هاي براي را زمینه

منطقه فراهم مي كند.از بعد آیا باید منتظر ماند و دید به هر حال این دست معماران براي انجام تجربه هاي نو در طراحي ساختمان هاي این منطقه بازتر از

قبل خواهد بود یا نه؟

جوادیه 2از یكي تا بناست جوادیه پل مي شود گفته آستانه در پایتخت مدرن معماري نمادهاي اساس بر طرح، اولیه ایده باشد. 90 دهه فرم سوزن قطار شكل گرفته كه با توجه به از روي چند خط متقاطع راه آهن و عبور پل حضور پررنگ قطار در منطقه، ایده بي ارتباطي

نیست.

الهام گرفتن از چنین ایده اي، اما براي ساختن برج مثل هویتي نمادهایي نماد هم تراز یك كافي عنوان هیچ به میالد، برج یا آزادي پل این ساختمان در باید بنابراین نیست. گشت دیگري فرمالیستي ویژگي هاي دنبال قطار« »سوزن از بیشتري هویتي بار كه

داشته باشند.فرم نماي جنوبي كمان كششي ستون پل، به نوعي این تصور را به وجود مي آورد كه جهت غالب حركتي پل، از جنوب به شمال ترسیم كاركردي پل، ورودي جنوبي نماي و شده

دروازه مانند دارد.منظره این پل از قطارهاي ورودي و خروجي از محور غربي ایستگاه مركزي راه آهن دیده

103

1389

ي / د

41

رهما

ش

از معدود مي شود. همچنین پل جوادیه یكي از هواپیماهاي پرواز ساختمان هایي است كه

فرودگاه به فرود حال در داخلي تشخیص و مشاهده قابل مهرآباد، آیا پل ماند و دید باید منتظر است. تهران براي تازه اي نماد جوادیه

خواهد شد یا نه؟

جوادیه 3آیا پل جوادیه زیباترین پل خاورمیانه است؟ پل جوادیه بي تردید یك اتفاق اما است، تهران معماري شهري در سوال این به زیادي احتیاط با باید این زیبایي شناسي بار گفت. پاسخ سازه طراحي خاص فرم روي پل،

كششي آن قرار گرفته است.درباره صحبت چیزي هر از بیش به مربوط پل، منحصربه فرد زیبایي انحناهاي كمان اصلي در امتداد خط پل و دو پایه ستون اصلي است كه

در آن هم حرف زیاد است.نماهاي از قوس ها این زیبایي در اگرچه

اما ندارد، وجود تردیدي تقریبًا پل هم سطح مي توان در مورد نماي همین قوس ها از پایین پایه هاي كشدار امتداد به توجه با از ستون كمي صحبت كرد. به جز سازه پل مي توان درباره پیچ انتهایي اندكي هم شمالي قسمت در پل

تامل كرد. تقریبًا قسمت، این تند پیچ یكپارچگي پل با مسیر را تحت تاثیر قرار داده، اگرچه به نظر مي رسد این در اجرایي مالحظات دلیل به پیچ پل است. شده تعبیه تقاطع محل مهم تجربه هاي از یكي جوادیه زیادي مشكالت به رغم كه است كه به بسیاري از طرح هاي آوانگارد اجازه كار نمي دهد، به اینجا رسیده، كه كرد قضاوت احتیاط با باید اما خاورمیانه پل زیباترین پل، این آیا

است یا نه؟

104

شیمیایی مواد ریلی صادرات پتروشیمی تبریز آغاز شد

نخستین محموله شیمیایی صادراتی پتروشیمی تبریز شامل 270 تن بوتادین 1 و 3 به ارزش 325 هزار دالر به وسیله واگن های مخزن دار ویژه حمل گازهای مایع تحت فشار به روسیه

حمل شد.نخستین محموله شیمیایی صادراتی پتروشیمی تبریز شامل 270 تن بوتادین 1 و 3 به ارزش 325 هزار دالر به وسیله واگن های مخزن دار ویژه حمل گازهای مایع تحت فشار به روسیه

حمل شد. یاشده این گزارش محموله شیمیایی پایه بر تا كشور آهن راه شبكه وسیله به نخست با خط آهن مرز سرخس در خراسان، سپس

سیبری منطقه به میانه آسیای كشورهای روسیه حمل می شود.

پتروشیمی تبریز ساالنه 10 هزار تن به ارزش 12 میلیون دالر ماده شیمیایی بوتادین 1 و 3 مازاد بر مصرف دارد كه این میزان تا كنون از طریق بندر ماهشهر و با كشتی به كشورهای به مواد این شد. می صادر جهان مختلف عنوان خوراك واحدهای ABS مجتمع های پتروشیمی استفاده می شود، همچنین به طور مستقیم در تولید الستیك خودروها كاربرد دارد.

پیوستن پتروشیمی تبریز به شبكه ریلی كشور محیط حفاظت و جاده ای امنیت لحاظ به

زیست بسیار حایز اهمیت است.هزار 350 تولید با ساالنه تبریز پتروشیمی شیمیایی و پلیمری های فرآورده انواع تن مواد تامین بر افزون بازار، به عرضه قابل اولیه صنایع پایین دستی داخلی، به 35 كشور

جهان نیز محصول صادر می كند.

مدیر عامل راه آهن خبر داد : توافق ایران و چین برای ساخت خط آهن

پرسرعتاز اسالمی، جمهوری آهن راه عامل مدیر توافق ایران و چین برای همكاری در ساخت مسیر اولویت با پرسرعت، های آهن خط

تهران – مشهد خبر داد.جهانی "نشست حاشیه در محمدی صاحب ایران گفت: چین در پرسرعت" قطارهای ساخت زمینه در چین فنی های تجربه از لوكوموتیو، ریل و مركز كنترل ترافیك خطوط

حمل و نقل ، بیشتر استفاده خواهد كرد. ها طرح این است قرار اینكه بیان با وی چین گذاری سرمایه با و فاینانس طریق از اجرا ایران داخل به فناوری انتقال با همراه شود، گفت: چینی ها برای ساخت یك مركز مسافری و باری قطارهای كنترل بزرگ

ایران، موافقت كرده اند.معاون توسعه راه آهن شركت ساخت:شیراز - آهن پروژه خط در تاخیر دالیل

اصفهان پس از اضافه شدن 7 كیلومترضمن ساخت شركت راه آهن ساخت معاون

كیلومتر 7 اراضی واگذاری اینكه به اشاره شیراز -اصفهان، به خط آهن اضافه شده ریل این تكمیل و طوالنی محلی افراد سوی از اتمام از شد، مواجه تعویق كمی با خط آهن میخ كوبی راه آهن رشت - آستارا توسط قرارگاه

خاتم خبر داد.ریلی تكمیل مسیر مورد در پاكدل هوشنگ اصفهان � شیراز، اظهار داشت: در حال حاضر این از هفتگی صورت به قطار سه روزانه مسیر تردد می كند كه دو قطار آن برای مسیر شیراز � تهران و یك قطار برای مسیر شیراز

- مشهد در نظر گرفته شده است.به خدمات ارائه راستای در داد: ادامه وی از پروژه ها، بهتر است مردم و استفاده بهینه را مسیری كه سرمایه گذاری و كارفرما هر احداث می كند، اگر توان استفاده زودهنگام از آن مسیر را داشته باشد، آن را به بهره برداری

رساند و بازگشت سرمایه داشته باشد.ریل گذاری مرحله وقتی كرد: اضافه پاكدل یك پروژه خط آهن به اتمام رسید، با رعایت تكمیل تا می توان حركت و سیر قوانین عملیات روسازی به صورت سنتی از این مسیر بهره برداری باألخره زیرا كرد؛ بهره برداری

سود ده است و می تواند درآمد داشته باشد. معاون ساخت و توسعه راه آهن شركت ساخت بر تأكید با نقل و زیربناهای حمل توسعه و اینكه الزم است مسیری كه ساخته می شود، به سرعت مورد بهره برداری قرار گیرد، اذعان داشت: در مسیر ریلی اصفهان - شیراز بدان و شده تكمیل زیرسازی عملیات كه دلیل سیگنالیسم عملیات روسازی، بحث در تنها قابل است، باقیمانده ایستگاه ها تكمیل و

بهره برداری است.معاون توسعه راه آهن شركت ساخت با اشاره به اینكه ایستگاه جدید خط آهن اصفهان - شیراز از محل قبلی در شهرك صدرا به 7 كیلومتر آن طرف تر به سمت قصر قمشه، منتقل شده است، اضافه كرد: با تقاضای مسئوالن محلی " قمشه "قصر به شیراز راه آهن ایستگاه ایستگاه جانمایی زمان همان و شد منتقل

صورت گرفت.منطقه شیب اگر اینكه به اشاره با پاكدل احداث امكان باشد، بیشتر 1000 در 2،5 از

اخبار داخلی

105

1389

ي / د

41

رهما

ش

ایستگاه قطار در آن منطقه وجود ندارد، ادامه داد: محل فعلی ایستگاه شیراز براساس نظرات

كارشناسی مشخص شده است.معاون ساخت راه آهن شركت ساخت تصریح كرد: پس از آنكه مقرر شد 7 كیلومتر به مسیر ریلی اصفهان - شیراز در منطقه صدرا افزوده كیلومتر این 7 اراضی حاشیه واگذاری شود، مسیر از سوی افراد محلی طوالنی شد و به همین دلیل اتمام و تكمیل این مسیر ریلی و

ایستگاه شیراز با كمی تعویق مواجه شد. 506 شیراز - اصفهان آهن راه مسیر طول كه است متر هفت مسیر عرض و كیلومتر

بصورت راه آهن یك خطه اجرا شده است .دیزیچه راه آهن ایستگاه از ریلی مسیر این اصفهان آغاز و با عبور از شهرهای آباده، اقلید

و مرودشت به شیراز می رسد.گردشگران حال رفاه جهت بود شده مقرر گردشگری جاذبه های از استفاده برای مختلف در شهرستان شیراز و تخت جمشید، مسیر شیراز تا تخت جمشید بصورت دوخطه جهت آن خط یك كه شود اجرا و طراحی قطارهایی كه بین شیراز - تخت جمشید سیر می كنند، استفاده شود و خط دیگر جهت سیر امر این هنوز كه باشد سراسری قطارهای

محقق نشده است.این گزارش حاكی است در مراسم بهره برداری 10 فاصله در نقطه ای ریلی مسیر این از كیلومتری شهر جدید صدرا به عنوان ایستگاه شیراز این مسیر ریلی در نظر گرفته شد كه نقطه مشترك با ایستگاه قطار شهری شیراز به 7 ایستگاه جدید شیراز تازگی به اما بود؛ كیلومتر دورتر از محل در نظر گرفته شده، در منطقه قصر قمشه، منتقل شده است كه بنا به گفته احمد مجیدی مدیرعامل سابق شركت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل، این جابه جایی ایستگاه بنا بر خواسته استاندار فارس

صورت گرفته است!

پایان تا جدید لكوموتیو 30 ورود سال جاری

ایران اسالمی جمهوری آهن راه مدیرعامل

با بیان اینكه امسال در حجم ترانزیت و تنوع زمینه در داشت: اظهار داشتیم، افزایش آن حمل صادرات و واردات به كشور های دیگر، های سال به نسبت بیشتری آهن سهم راه

گذشته كسب كرده است. عبدالعلی صاحب محمدی در ادامه با بیان اینكه به تناسب توسعه خطوط ریلی به دنبال بازار های جدید هستیم، گفت: كمك رسانی به سیل زدگان پاكستانی از طریق ریلی عالوه بر حس انسان دوستانه موید آماده بودن این خط است.

معاون وزیر راه و ترابری از تدارك خط ریلی كرمان –زاهدان به صورت دائمی برای انتقال فرآورده های نفتی خبر داد و گفت: در حال حاضر با همكاری وزارت نفت عملیات احداث در همچنین است اقدام دست در سكوها انتقال كاال سیمان و سایر كاال ها خصوص مذاكراتی با شركت های حمل و نقلی صورت اقدامات وضعیت با این گرفته كه امید است

بار در منطقه زاهدان فعال شود.

ورود 16 لكوموتیو جدید به ناوگان ریلیصاحب محمدی از ورود 16 لكوموتیو جدید به ناوگان ریلی خبر داد و گفت: این تعداد تا آخر سال به 30 لوكوموتیو افزایش پیدا خواهد كرد.سوالی به پاسخ در وترابری راه وزیر معاون به واگنها ورود تعرفه افزایش عدم بر مبنی وزارت توسط گذاری تعرفه گفت: كشور، و شود. می انجام صنایع وزارت و بازرگانی از حدود اختیارات من خارج است ولیكن راه واگن ساخت داخلی شركتهای تمام از آهن برای مجوزی هیچ اما كند می حمایت واردات به بخش خصوصی صادر نمی كنیم.مورد پارس سازی واگن اینكه بیان با وی سال داشت: اظهار است، آهن راه حمایت گذشته با هماهنگی راه آهن قراردادهایی بین

بخش خصوصی و واگن پارس منعقد شد.تمام كرد: تاكید پایان در محمدی صاحب واگن های باری مورد استفاده در راه آهن در داخل ساخته می شود و هیچ وارداتی در این

خصوص از خارج نداریم.

ریلی فاصله كاهش راه با تهران؛ تا بندرانزلی انزلی - رشت قزوین- آهن تهران تا بندرانزلی ریلی فاصله كاهش نقل و حمل در تسهیل و كیلومتر 366 به كاالهای وارداتی و صادراتی از اهداف پروژه راه آهن قزوین- رشت- انزلی و تاثیرات آن

بر كشور است.از تاثیرات دیگر این پروژه می توان به كاهش به انزلی بندر از ترانزیت زمان، و ها هزینه بندرعباس و بندرامام و ارتباط با گیالن برای نقاط سایر به استان این از مسافر جابجایی

كشور اشاره كرد.راه آهن قزوین- رشت- انزلی به طول 205 كیلومتر موجب تسهیل و ارتقا در ترابری ریلی

ترانزیتی كریدور شمال- جنوب می شود.بنابراین گزارش؛ اعتبار هزینه شده پروژه یاد شده تا پایان سال 1388، معادل 684 میلیارد 772 جاری سال در مصوب اعتبار و ریال

میلیارد ریال و 850 میلیون ریال بوده است.

به واگن ساخت تكنولوژی ایریكو الجزایر صادر می كند

حضور با ایریكو مدیران شورای جلسه ناصرصوفی مدیر عامل، طاهر زاده قائم مقام مدیر عامل و مدیر كارخانه، معاونان، مدیران

و مشاوران برگزار گردید.در این جلسه صوفی با اشاره به موضوع فروش شركت توسط ایران خودرو گفت: شركت های زیادی برای خرید ایریكو اظهار تمایل كرده اند كه مذاكرات با آنها آغاز شده است والبته برای ما فرقی نخواهد كرد كه چه كسی ایریكو را اتكا با حاضر حال در كه چرا خرید خواهد . توان و تخصص خودمان كار می كنیم به وی با تاكید بر این كه تنها موضوعی كه می مغرور شدن باشد ساز ما مشكل برای تواند براِی آرمانی باید همیشه نمود: اضافه است، رسیدن به آن داشته باشیم و فكر نكنیم كه چون االن در شرایط خوبی هستیم پس كار تمام است. تا امروز هم هدف گذاری ها خوب بوده است و حركت های خوبی هم داشته ایم.

106

مدیر عامل ایریكو با اشاره به موضوع ساخت هزار واگن در سال گفت: خیلی ها از شنیدن این موضوع تعجب كردند و شاید آن را ناممكن هم دانستند اما امروز همه شما اطمینان دارید

كه این خواسته دست یافتنی است. صوفی با اشاره به برنده شدن در مناقصه مترو شیراز گفت: استرتژی ما این بود كه برنده ی این مناقصه باشیم و با توجه به شباهت های ساختارِی مترو كرج و شیراز می توانیم صرفه

جویی های زیادی داشته باشیم. وی با اشاره به تغییر نگاه صنعت ریلی ایران قدرت رفتن باال بر ایریكو به نسبت دنیا و دولت گفت: و نمود تاكید ایریكو زنی چانه نیز معموال از شركت های فعال حمایت می برای دولت اهمیت بسیار كند و صنت ریلی زیادی دارد. مدیر عامل شركت صنایع ریلی ایران خودرو افزود: باید بتوانیم وارد بازارهاِی تمام قیمت آوردن پایین وبا شویم خارجی شده ی تولیداتمان این امكان پذیر خواهد شد و با توجه به رقابتی بودن قیمت هاِی ما حتی

می توانیم صادرات نیز داشته باشیم. صوفی با اشاره به توافقات راه آهن ایران و واگن ساخت تكنولوژی انتقال برای الجزایر گفت : در قسمتی از این موافقتنامه آمده است كه در سه ماهه ی اول 2011 شركت ایریكو به عنوان دارانده ی تكنولوژی ساخت واگن در خصوص انتقال و نظارت بر آن به یكی از كارخانه های معتبر الجزایر اقدام كند كه البته نیاز به تشكیل یك كار گروه مشتركی ست و به زودی جزئیات آن را اعالم خواهیم نمود .

سمت به حركت ی ادامه بر تاكید با وی در كه را روندی گفت: شدن بهتر چه هر ایریكو آغاز و ادامه داده ایم باید حفظ كرده و همچنان با قدرت و اطمینان به سمت اهداف

مشخص شده مان حركت كنیم.اشاره با زاده طاهر همچنین جلسه این در به روند شكوفایی ایریكو و نیاز به ابزار جدید برای ادامه ی این راه گفت: باید مثل همیشه تا كنون در كنار هم حركت و همانگونه كه شرایط و بدهیم ادامه را راه این ایم، نموده

موضوع همچنین وی . كنیم بهتر را كاری بر و نمود مطرح كاررا ضمن های آموزش لزوم طرح پیش نیاز ها و پس نیازها ی این آموزش ها تاكید نمود. طاهر زاده همچنین نمود اشاره مدیران دهِی گزارش لزوم بر ضروری را آنان توسط گزارش ارائه ی و

دانست.

واردات ؛ عاملی برای ركود واگن سازی است آن به وابسته صنایع و به گفته مدیر عامل راه آهن جمهوری اسالمی ایران، چند واگن دو طبقه، 20 دستگاه لكوموتیو و 104 واگن مسافری تا پایان امسال، 25 ست ریل باس و پنج ترنست تا پایان سال آینده و 150 دستگاه لكوموتیو تا 2,5 سال آینده وارد

شبكه ریلی كشور می شود.عالوه بر این پورسیدآقایی - مدیرعامل بخش ریلی گروه تولیدی مپنا، از واردات حدود 40 كه زمانی مدت در چینی لكوموتیو دستگاه به ریلی صنایع از حمایت آیین نامه ابالغ

تاخیر افتاده است، خبر داده بود.توسط ریلی نقلیه ادوات واردات چه اگر ساخت توانایی وجود با دولتی سازمان های داخل، براساس قانون استفاده از حداكثر توان داخلی ممنوع است، اما روند باال نشان دهنده دولتی بخش توسط دستگاه ها این واردات اسم به واردات این از برخی چند هر است. بخش خصوصی وابسته به سازمان های دولتی

صورت می گیرد.غفلت مسووالن از آیین نامه حمایت از صنایع ریلی در حالیست كه به گفته عزت اهلل زارعی - دبیر كارگروه حمایت از تولید، این آیین نامه قرار بود صنعت واگن سازی كشور را در یك

دوره به رشد برساند.با توجه به این كه با ابالغ این آیین نامه تعرفه به می یابد، افزایش ریلی تجهیزات واردات گفته بابك احمدی - مدیرعامل واگن پارس، این ابالغ از مانع كه دارد وجود دست هایی

از پورسیدآقایی همچنین شده اند. آیین نامه و سازمان ها از برخی رسمی غیر مذاكرات نهادهای دولتی برای جلوگیری از ابالغ این

آیین نامه خبر داده است.ریلی، انجمن صنایع رییس رزازی غالمرضا نیز با بیان این كه فكر می كردیم سخت ترین كار جمع كردن امضای مسووالن برای تایید و ساده كاری آن ابالغ و باشد آیین نامه نیست اظهار كرد: مشخص است، تشریفاتی چه مانعی وجود دارد كه با امضای شش وزیر ، نامه مورد نظر ابالغ نشد؛ در حالی كه آیین زمان متعارف برای ابالغ بین یك ماه تا 45

روز است.گسترش سازمان رییس - هدایت مجید این ابالغ دلیل هم صنایع، نوسازس و آیین نامه را عدم توافق ذینفعان عنوان كرده است. ضمن این كه بهانه دیگری كه برخی واگن های زیاد تعداد بیان می كنند، مسوالن توانایی عدم و آتی ساله های در نیاز مورد آن موقع به تامین در داخلی واگن سازان در احمدی سفارش دهی این، وجود با است. خرید از فرار برای خوبی بهانه را 90 دقیقه گفت: و كرد عنوان دستگاه ها برخی داخلی دستگاه های داخلی شش ماه یا یك سال قبل از نیاز به واگن، سفارش ساخت به سازندگان داخلی می دهند و چون می دانند در این مدت تعداد این نمی تواند داخلی ساز واگن زمان كند، تامین مدت كوتاه در را سفارش زیاد خارجی ساز واگن ازچند را نیاز مورد واگن

خریداری می كنند.كه برسد روزی كنیم صبر اگر افزود: وی است مشخص داریم، نیاز واگن هزار دو به باید پیشنهاد ساخت را به شركت های خارجی بدهیم، اما اگر این میزان حمل و نقل امروز قابل پیش بینی است، چرا همین امروز سفارشی

ساخت را به واگن سازان داخلی ندهیم؟اگرچه این آیین نامه شامل حداقل حمایت ها همه و است كشور واگن سازی صنعت از خواسته های تولیدكنندگان را تامین نمی كند، مدیرعامل گفته به كه آن شدن اجرایی اما

107

1389

ي / د

41

رهما

ش

است، مانع" نه و جامع "نه پارس واگن می تواند دریچه امیدی هر چند كوچك برای

تولید كنندگان داخلی باشد.احمدی نیز مانند غالمرضا رزازی مدیرعامل واردات كه است معتقد واگن پارس سابق ركود برای عاملی مستعمل واگن های است. آن به وابسته صنایع و واگن سازی

البته او بر خالف رزازی كه فقط بهره برداران نابسامانی این عامل را خصوصی بخش معرفی می كرد، به بهره برداران بخش دولتی سال پنج تا گفت: این باره در و كرد اشاره قبل تنها بهره برداران دولتی اقدام به واردات واگن های دست دوم و بی كیفیت می كردند، اما چند سالی است كه با حضور بخش خصوصی در حمل ونقل ریلی، واردات این قبیل واگن ها كارخانه های شده باعث و گرفته شدت ظرفیت درصد 30 حداكثر با واگن سازی

واقعی كار كنند.

ـ زاهدان ـ چابهار آهن راه ساخت مشهد با اعتبار 2 هزار و 500 میلیون

یورو ییآهن راه احداث با گفت: ترابری و راه وزیر چابهار و زاهدان هم بندر چابهار پویاتر و پر رونق تر می شود و هم امنیت منطقه بلوچستان

افزایش خواهد یافت. آهن راه احداث آغاز بهبهانی درباره حمید راه این كرد: اظهار مشهد و زاهدان چابهار، كه بود خواهد كیلومتر 1350 به طول آهن در جهت پویاتر كردن بندر چابهار بسیار مهم از شاخص های اینكه یكی به با توجه است. بندر توسعه است، بندر توسعه منطقه این داشته قرار كار دستور در جدیت به چابهار بندر توسعه موجب آهن خط این كه است

چابهار خواهد شد. راه ورود با كرد: تصریح ترابری و راه وزیر نیز دامداری و صنایع مناطق این به آهن رفع هم بیكاری مشكل و می یابند رونق

خواهد شد. همچنین كار ساخت راه آهن چابهار � زاهدان � مشهد با اعتبار 2 هزار و 500 میلیون یورو

به انجام می رسد.

مدیرعامل شركت بهره برداری مترو تهران:یارانه مابقی كه داده اند امیدواری

بلیت را در چند نوبت پرداخت كنندمدیرعامل شركت بهره برداری راه آهن شهری میلیارد 16 واریز از )مترو( حومه و تهران

تومان یارانه بلیت مترو خبر داد. جعفر ربیعی از واریز 16 میلیارد تومان یارانه بلیت مترو خبر داد و گفت: با این مبلغ و با احتساب 1/5 میلیارد تومان پرداخت ویژه ای مترو برای پیش مدتی دولت سوی از كه انجام شده در مجموع 17/5 میلیارد تومان از 45 میلیارد تومان تعهد دولت تا پایان آذر ماه

برای یارانه بلیت مترو پرداخت شده است.تهران مترو بهره برداری عامل شركت مدیر پیگیری های از قدردانی و تشكر ضمن این پرداخت برای كشور وزارت مستمر امیدواری هایی البته شد: یادآور ، یارانه تا دو در یارانه این مابقی پرداخت برای و دارد وجود سال پایان تا و نوبت ماه سه این پرداخت ها بدهی های قبلی با امیدواریم در و شود پرداخت نیز بهره برداری شركت مسافران جابجایی برای مشكلی حال عین

باشیم. نداشته مترو بلیت یارانه پرداخت در دولت سهم است تومان میلیارد 60 جاری سال در تا كه است كرده اعالم تهران شهردار و نخواهد تغییری مترو بلیت سال پایان موقع به پرداخت دلیل همین به داشت، اهمیت مترو بلیت یارانه در دولت سهم داشت. خواهد بلیت قیمت در زیادی

مدیر عامل شركت متروی تهران و حومه:متروی ایستگاه از بهره برداری

توحید و میدان آزادی در اواخر دیمدیر عامل شركت متروی تهران و حومه از میدان و توحید متروی ایستگاه بهره برداری آزادی اواخر دی خبر داد و گفت: بهره برداری قطعی از این ایستگاه به شرط تأمین واگن است.

متروی سرد تست افزود: هاشمی محسن آینده هفته شش طول به آزادی تا انقالب

انجام می شود.با مدیر عامل شركت متروی تهران و حومه دی اواخر مسیر این گرم تست اینكه بیان آغاز می شود، گفت: بهره برداری قطعی از این

ایستگاه مشروط به تأمین واگن است.وی بیان كرد: حداقل نیازمند 3 قطار برای این

مسیر هستیم.این برای ساخت هاشمی هزینه صرف شده مسیر 6 كیلومتری را حدود 150 میلیارد تومان

اعالم كرد.

مترو تهران تقویت می شودمدیر عامل شركت بهره برداری مترو تهران و حومه گفت: »مقرر شده تا پایان هفته یك 2 ، قطار جدید 7 واگنه برای خطوط داخلی لكومو تیو و 6 واگن 2 طبقه به مترو تهران

تحویل داده شود.«جعفر ربیعی با اعالم اینكه با ورود این سری از واگن ها در مجموع تعداد قطارهای جدید مترو از ابتدای سال به 6 قطار درون شهری ، 12 لوكومتیو و 16 واگن 2 طبقه می رسد های ریزی برنامه اساس »بر كرد: تاكید صورت گرفته ، تا پایان سال روند ورود واگن و تجهیزات جدید مترو ادامه دارد، اما مساله و دغدغه اصلی در این میان تامین منابع مالی و

ریالی این واگن ها و تجهیزات است.«ورود روند آنكه »برای كرد: تصریح ربیعی واگن های جدید مترو با مشكل مواجه نشود، نیازمند آن هستیم كه دولت حمایت های الزم قانونی و مصوب اعتبارات و باشد داشته را مترو به طور كامل و به موقع پرداخت شود.«

از صندوق اعتبارات مصوب مترو او پرداخت مصوب اعتبارات همچنین و ارزی ذخیره عمرانی مترو را برای توسعه خطوط و تامین واگن ها و تجهیزات مورد نیاز حیاتی و بسیار اجرای با »امیدواریم گفت: و دانست مهم تمایل افزایش و ها یارانه كردن هدفمند شهروندان به استفاده از وسایل نقلیه عمومی و گیرد مترو صورت از الزم های حمایت ،

108

اعتبارات قانونی و مصوب مترو پرداخت شود.«

متروی ریل گذاری عملیات آغاز فرودگاه امام در دهه فجر

امكان انتقال پروازهای حج عمره و تمتع با آغاز به كار ترمینال زیارتی فرودگاه

مدیركل فرودگاه بین المللی امام خمینی)ره( از آغاز عملیات ریل گذاری متروی این فرودگاه

در دهه فجر خبر داد.وزارت سهم اینكه به اشاره با قدیمی رضا 15 امام)ره( فرودگاه متروی ساخت در راه و برآوردها براساس گفت: است، كیلومتر بازدیدهای متعددی با حضور وزیر راه و ترابری از این فرودگاه، این تصمیم اتخاذ شد كه برای جلوگیری از تضییع حقوق ساكنان اطراف فرودگاه، خط متروی فرودگاه، از مسیر مرقد امام خمینی )ره( تا ورودی فرودگاه بین المللی امام خمینی )ره(

از ارتفاع حدود هشت متری عبور كند.وی با اشاره به كلنگ زنی ترمینال زیارتی فاز 2 فرودگاه امام)ره( در سه ماه گذشته، اظهار پیمانكاران در سه شیفت كرد: درحال حاضر جنوبی باند همچنین هستند. به كار مشغول این فرودگاه در حال انجام است كه پیشرفت از پس و است جلوتر برنامه از آن فیزیكی مدرن ترین باند، این زیرساخت شدن نهایی تجهیزات كمك ناوبری كه در دست مناقصه

است خریداری و نصب خواهد شد.مدیركل فرودگاه امام)ره( گفت: با آغاز به كار )ره( امام بین المللی فرودگاه زیارتی ترمینال امكان انتقال پروازهای حج عمره و تمتع نیز این به تهران مهرآباد بین المللی فرودگاه از

فرودگاه وجود دارد.یكی سرمایه گذاری میزان قدیمی گفته به از كشورهای همسایه در یك پروژه عمرانی برآورد ریال میلیارد 23 سال، 3 طول در فرودگاه هزینه های میزان درصورتیكه شده، و وسعت این با )ره( خمینی امام بین المللی یك به كنون، تا تاسیس زمان از اهمیت، میلیارد دالر هم نرسیده است؛ با این حال طی

پیش بینی ظرفیت از بیشتر گذشته سال دو جابجایی )ره(، اما فرودگاه اول فاز در شده

مسافر، پرواز و بار را شاهد بوده ایم.

مدیرعامل مترو:مترو روزانه ظرفیت جابه جایی 3/5

میلیون مسافر را داردتنها 11 درصد از بودجه های مترو پرداخت شده

با وحومه تهران متروی شركت مدیرعامل بیان كه ظرفیت جابه جایی مترو تاپایان سال گفت: می رسد، روز در مسافر میلیون 2 به در سفر میلیون 3,5 از بیش مترو ظرفیت روز است كه به دلیل كمبود واگن شهروندان

نمی توانند از این ظرفیت استفاده كنند.محسن هاشمی با اشاره به اعتبارات پرداخت بودجه از گفت: دولت سوی از مترو شده مترو عمرانی بخش تومانی میلیارد 450سوی از آن تومان میلیارد 160 تاكنون قانون اساس بر است. شده پرداخت دولت بلیت یارانه بابت باید نیز تومان میلیارد 60 3 بودجه از تاكنون كه شود پرداخت مترو بلیت یارانه برای مشترك تومان میلیارد

اتوبوس ومترو پرداخت شده است.مترو شركت توقع تنها این كه بیان با وی ، است آن قانونی های بودجه پرداخت 500 و هزار یك از مجموع در اظهاركرد: ، 89 درسال مترو بودجه تومان میلیارد معادل 160 میلیارد تومان آن پرداخت شده كه این 11 درصد بودجه قانونی مترو است.

میلیارد یك سهم اكنون هم افزود: وی ارزی از حساب صندوق ذخیره دالری مترو از سال می گذرد ماه 9 این كه با وجود نیز

پرداخت نشده است.وحومه تهران متروی شركت مدیرعامل یك روزانه حاضر درحال كرد: خاطرنشان مترو با مسافر نفر هزار پانصد و میلیون جابجا می شود كه تا پایان سال این عدد به

2 میلیون مسافر در روز می رسد.هاشمی گفت: البته ظرفیت مترو بیش از 3,5

میلیون سفر در روز است كه به دلیل كمبود ظرفیت این از نمی توانند شهروندان واگن

استفاده كنند.وی افزود: هم اكنون تمام تالش شهرداری مترو به بیشتری واگن های كه است براین مترو به مربوط بودجه های اگر كند. اضافه بیشتر سرعت روند این شود، داه تخصیص مترو به بیشتری واگن های و گرفت خواهد ظرفیت های از درنتیجه و شود می اضافه

موجود مترو استفاده بهینه تری می شود.

مدیرعامل شركت واگن پارس اراك خبر داد:ساخت 900 دستگاه واگن جدید در

شركت واگن پارس اراكمدیرعامل شركت واگن پارس اراك از انعقاد به جدید واگن دستگاه 900 ساخت قرارداد

ارزش 600 میلیون یورو خبر داد.این مجموع از داشت: اظهار احمدی بابك برای متروی تهران و واگن ها 700 دستگاه

200 دستگاه واگن باری ساخته می شود.مدیرعامل شركت واگن پارس اراك با اشاره شركت های از یكی شركت این اینكه به بزرگ ساخت واگن در كشور است، افزود: در حال حاضر واگن های تولیدی واگن پارس به كشورهای كوبا، سوریه، سودان و بنگالدش بازارهای مطالعه حال در كه می شود صادر عراق، پاكستان، لیبی و الجزایر برای صادرات

به این كشورها نیز هستیم.از پارس واگن شركت كرد: تاكید احمدی كشور ریلی صنایع تخصصی مادر صنایع است كه با توجه به تغییر سهامداران شركت و این قراردادها انتظار می رود به زودی شاهد

شكوفایی دوباره این مجموعه باشیم.واگن های طراحی دانش كرد: اضافه وی تا ابتدایی مرحله از مسافری و باری شركت بومی متخصصان توسط نهایی ظرفیت های از می رود انتظار كه بوده قرارداد شدن اجرایی برای شركت خالی آید. عمل به استفاده نهایت جدید

109

1389

ي / د

41

رهما

ش

اخبار بين الملل

آزمایش گرم كردن ریل سومانگلستان: به عنوان بخشی از آزمایش هایی سامانه به اعتماد قابلیت بهبود هدف با كه می انجام زمستان شدید یخبندان در ریلی كننده گرم نوار متر 16000 از بیش شود، در 42 بخش ریل سوم شبكه برقی راه آهن مستقیم برق با كه انگلستان شرق جنوب

)دی سی( تغذیه می شود نصب گردید.آلمانی كارخانه در كن گرم نوارهای ) الترم Eltherm (تولید و قبال در خطوط راه آهن آلمان نصب شده است. یكی ازمسئولین راه آهن انگلیس در این باره گفت "ما وضعیت هوا را طی 10 سال آنالیز كرده ایم تا نقاطی را كه بیش از همه در معرض یخ زدگی شدید است شناسایی نمائیم و در آزمایش نوارهای گرم كننده روی این نقاط متمركز سده ایم".

همچنین آزمایش هایی با مشاركت دانشگاه مواد از استفاده فواید بررسی برای بیرمنگام

ضد یخ و یخ زدا در دست انجام است.

آغاز فرآیند پیش صالحیت برای راه آهن اتحادیه

امارات متحده عربی: فرآیند بررسی پیشنهاد برای صالحیت پیش مراحل طی برای ها آهن راه خط یكم فاز نخست قرارداد دو پیشنهادی موسوم به شبكه راه آهن اتحادیه، بین بندر روویس ومیدان های گازی واقع در شاه و حسبان در بخش غربی امیر نشین ابو این خط آهن 256 كیلومتر آغاز شد. ظبی طول خواهد داشت. دو بخش مورد نظر كه به مناقصه گذاشته شده است شامل قراردادی 300 هزینه با خاكی عملیات و امور برای كارهای پكیج همچنین و درهم میلیون خط و مسیر ترو گسترده سیویل مهندسی سازی به ارزش 2 میلیارد درهم است.مجموع هزینه ساخت خط جدید راه آهن 11 میلیارد

درهم برآورد شده است.هایی شركت شامل شركت 24 كم دست آلمان، هندوستان، اتریش، چین، استرالیا، از اسپانیا، جنوبی، كره مالزی، ژاپن، ایتالیا، سعودی، عربستان نیز و انگلستان تركیه، را خود های پیشنهاد بحرین و لبنان مصر، تا 22 نوامبر كه آخرین مهلت بود ارایه داده

اند.اجرایی خط ،رئیس بووكر ، ریچارد به گفته گیرنده بر در قرارداد اولین اتحادیه، آهن سازی پاك عملیات و كارگاه سازی آماده بوده و لی قرارداد دوم و اصلی شامل عملیات خاكی، نصب و جا به جایی وساخت امكانات عمومی و جدید و راه و جاده های دسترسی، باالخره و ها شاهراه انحراف و مسیر تغییر بهره سازهای و ساخت ایجاد و كردن برپا كارهای است. نگهداری و تعمیر و برداری مسیر و خط سازی هم شامل تهیه باالست و باالست ریزی، تامین و نصب تراورس، ریل،

سوزن ها و تقاطع ها می باشد.كه است كرده اعالم اتحادیه آهن راه

برای ای جداگانه قرارداد واگذاری موضوع بررسی تاثیرات شن بر روی كار خط آهن در از مناطق شن زار عبور نواحی كه خط آهن تاثیرات، این راه های كم كردن و كند می منتفی می باشد. اكنون قرار بر آن شده است كه انجام این بررسی ها به عنوان بخشی از قرارداد اصلی به عهده پیمانكار برنده فرارداد شد خواهد واگذار 2011 سال در كه اصلی

محسوب گردد.

پروژه یورواكسلز برای بیشینه ی ایمنیاروپا: روز 23 نوامبر پروژه پژوهشی سه ساله ای با هدف كاستن از ریسك شكستگی و خرابی اكسل قطارهای مسافری و باری به كمینه ترین حد ممكن به گونه ای كه پس از آن شكستگی آكسل عمال تهدید جدی برای آهن راه های ازسامانه برداری بهره ایمنی

اروپا محسوب نگردد در بروكسل آغاز شد. در پروژه یورواكسلز راه های افزایش حفاظت و چسبندگی شامل خوردگی، برابر در بررسی مورد خارجی های پوشش پایداری قرار خواهد گرفت. همچنین روش های غیر گسترش و بهبود و بررسی بازرسی مخرب خواهد یافت تا تصمیم گیری در باره فاصله به روتین نگهداری و تعمیر امور و بازرسی به گیرد. صورت تر علمی و تر دقیق گونه موضوع در ریلی بخش فعالیت ترتیب این

ایمنی رقابتی تر خواهد شد.هفتمین از بخشی یورواكسلز پروژه اروپایی اتحادیه پژوهشی برنامه چهارچوب محسوب می گردد.این پروژه كه با هماهنگی )UNIFE )یونیفه اروپا ریلی صنایع انجمن كننده تولید شركت شش شود می انجام آهن، راه برداری بهره شركت چهار اكسل،

110

شركت ها،سه سیستم كننده یكپارچه دو تامین كننده فناوری، دو انجمن، پنج دانشكاه و یك شركت مشاور را برای پژوهش ها گرد

هم می آورد.ریموند دكتر آقای را پروژه این سرپرستی گروه اجرائی رییس ضمن در كه آبل )GHH Valdunes Group والدونز اچ اچ )جی

و چرخ سامانه كنندگان تولید از كه دارد. عهده به است اروپا )Wheelset(محوراو در این باره گفته است " این یكی از اصلی تكنولوژی پژوهشی برنامه عناوین ترین خبازنیا باشد". می اروپا سراسر در آهن راه

زمینه در پژوهش از پشتیبانی سوخت های زیستی )بیو فیول(

ایاالت ترابری وزیر الهود روی آمریكا: اعالم دسامبر یكم روز در آمریكا متحده كاهش برنامه از بخشی عنوان به كه كرد دو فسیلی، های سوخت به ملی وابستگی كمك هزینه پژوهشی به مجموع 766562 كاربرد روی بر پژوهش ادامه برای دالر در كننده روان مواد و تمیزتر های سوخت بخش ریلی اختصاص یافته است. وی گفت "ما متعهد به كاستن از میزان پخش كربن در محیط از طریق استفاده از منابع سوختی آورانه نو های پروژه این هستیم. جایگزین جدیدترین گام هایی است كه ما در راه تمیز تر كردن سامانه های ترابری و جا به جایی

در سراسر كشور برداشته ایم".به مبلغ 395189 دالر راه آهن فدرال اداره كرده اعطا جنوبی كارولینای ایالتی دانشگاه تا به كارهای پژوهشی خود در زمینه كاربرد پیشنهاد و دستیابی و زیستی های سوخت برای زیستی سوخت از مناسبی مخلوط

همچنین دهد. ادامه دیزلی لكوموتیوهای نیز مبلغ 371373 آیوای شمالی به دانشگاه امكان سنجی و تا در زمینه اعطا شده دالر مفید بودن استفاده از روان كننده های با پایه روغن سویا ) كه فابل تجزیه در محیط زیست

میباشد( در خط نوردها پژوهش نماید. " گفت آمریكا فدرال آهن راه اداره رئیس راه آهن فدرال در گذشته هم هرینه پژوهش كارآیی بردن باال برای را زیادی های )راندمان( انرژی و سازگاری با محیط زیست در راه آهن تامین كرده است. نمونه آن هم كمك 274000 دالری است كه با استفاده از آن شركت ) آمتراك( توانسته است در یكی از لكوموتیوهای خود در مسیر هارتلند فالیر از مخلوط بین اوكالهما سیتی وفورت ورث موسوم به )بی-20( شامل 20 در صد سوخت زیستی و 80 در صدسوخت دیزل استفاده نماید.

توافق راه آهن روسیه و فنالند برای افزایش سهم از بازار

و ) RZD ( روسیه آهن راه شركت اروپا: شركت بهره بردار فنالندی )وی آر VR ( در كردند امضا تمایلی یادداشت نوامبر 23 روز كه به موجب آن دو شركت در زمینه برقراری وتامین قطارهای بارگنجی )كانتینر بر( در مسیر كرد. خواهند همكاری هلسینكی - مسكو بیشتر مشتری جذب همكاری این از هدف برای حمل بار بین دو كشور از راه همكاری نتیجه در و ای تعرفه و فنی بیشتر های مذكور مشاركت نفع به رقابتی بازار ایجاد

اعالم شده است.ساالنه كنفرانس خالل در یادداشت این گردید. امضا فنالند - روسیه ریلی خدمات آهن راه رییس مقام فائم موروزوف وادیم

"افزایش گفت كنفرانس این در روسیه فنالنددر و روسیه بین بار حمل گیر چشم سال 2010 نشان دهنده رشد روایط تجاری - اقتصادی این دو كشور است به طوری كه در 10 ماه سال جاری میزان این رشد 14 در

صد بوده است".وان فریت شركت ، 2009 سال در راه شركت به وابسته ) Freight One (

آر )وی فنالندی شركت و روسیه آهن را مشتركی گزاری سرمایه موسسه )آن هدف كه رساندند ثبت به فنالند در دو بین بار حمل و سازماندهی بازاریابی، كاغذ های محموله جایی جابه بود. كشور تجارتی كارهای ترین اصلی از روسیه به گردد. می محسوب مشترك شركت این

چهارمین مسیر برای اتصال شهرهای اسكاتلند

خط چهارمین از برداری بهره انگلستان: بین اسكاتلند شهرهای مستقیم اتصال آغاز روز 12 دسامبر در ادینبورو - گالسكو مسیر در آهن راه خط ترتیب این به شد. سراسری كه از بخشی از آن از سال 1956 به بعد برای جا به جایی مسافران استفاده می شد و از سال 1982 حمل بار در آن متوقف گردیده بود دوباره باز سازی و راه اندازی شد. این خط، در دوباره اندازی راه برای بررسی جای عنوان به آهن راه كه هنگامی 2004ام-8 بزرگراه تعریض برای مناسب گزینی آغاز شد. بین دو شهر مذكور مطرح گردید، قانونی مجوز 2007 در پروژه این اجرای گرفت و مدیریت كار از طرف سازمان حمل و نقل اسكاتلند به ) نت ورك ریل ( واگذار

گردید.

111

1389

ي / د

41

رهما

ش

میلیون 60 مبلغ به قراردادی آن از پس مسیر كیلومتر 24 دوباره ساخت برای پوند ایردرای و هی بین دو خطه و تجهیز مسیر ماركت )Airdrie and Haymarket( به برق ریل بیتی )بالفور به كیلو وات 50 هرتز 25)Balfour Beatty Rail Projects پروجكت

واگذار شد. كارهای سیویل شامل ساخت پل ها ، بازسازی دو ایستگاه و ساخت 3 ایستگاه و )Carillion( كاریلیون شركت به جدید اینونسیس به دهی عالمت سامانه تامین

ریل)Invensys Rail( سپرده شد.اسكات بردار بهره شركت آغاز در ریل)ScotRail( یك قطار در هر ساعت در این مسیر اعزام می كند . وضعیت كامال غیر عادی هوا در اولین روزهای بهره برداری نشان داد كه نمی توان از همان آغاز به تمام ایستگاه ها خدمات داد. در آینده چهار قطار در هر ساعت و در هر جهت اعزام می گردد كه دوتای آن فقط دیگر دوتای و ها ایستگاه تمام در ها داشت. خواهد توقف ها ایستگاه برخی در

این برنامه هنگامی اعمال می گردد كه پس از قطارهای زیمنس كالس 380 از استفاده ، )Ayre( آیر و گالسكو های ایستگاه بین تعداد كافی خودكشند كالس 334 نیز در این

خط به كار گرفته شود.

راه اندازی فاز نهائی شینكانسنژاپن: راه آهن شرق ژاپن، در روز 4 دسامبر آخرین زای درآمد و تجاری های سرویس اندازی راه شینكانسن توهوكو آهن راه فاز و بوده كیلومتر 81 / 8 فاز این طول كرد. كوهستانی ناحیه از گذر با را نوهه هاشی وصل آئوموری شین به هونشو شمال به هاكادو تونل شامل مسیر این كند. می

طوالنی كه است كیلومتر 26 / 5 طول ژاپن آهن راه شبكه در زمین حفاری ترین این سطحی مسیر در رود. می شمار به گسترده تمهیدات از آهن راه خط از بخش آثار بعدی از تجمع برف و ای برای كاستن آب های افشانك سامانه جمله از ، آن است. شده استفاده برف ذوب برای گرم

بخش اندازی راه از پس سال 28 اكنون در ژوئن ماریوكا اومیا - بین آغازین خط 675 خط این فاز آخرین ،1982 سال های سرویس و تكمیل تندرو كیلومتری بین توكیو - شین آئو موری به مسافران ارائه

می گردد. در ارائه خدمات از قطارهای خودكشند سری )Series E2 Hayate trainsets 2-هایات ای(بین سفر زمان و شود می استفاده 20 و ساعت 3 آئوموری شین - توكیو از پس و 2011 مارس از است. دقیقه سری خودكشند قطارهای كارگیری به Series E5 Hayabusa ای-5 )هایابوسا 320 سرعت با است قادر كه )trainsets

سفر زمان كند حركت ساعت در كیلومتر و یافته كاهش هم باز مذكور مسیر در رسید. خواهد دقیقه 5 و ساعت 3 فقط به

بنای زیر شهری، آهن راه شبكه آمادگی برای جام جهانی در قطر

قطر: پیشنهاد موفقیت آمیز قطر برای میزبانی گیرنده بر در 2022 فوتبال جهانی جام نقل و حمل بنایی زیر های پروژه اجرای و عربستان بحرین به تندرو آهن راه شامل سعودی، و ساخت شبكه حمل نقلی به طول 340 كیلومتر كه دوحه و مناطق حومه ای آن برای باشد و دولت قطر را پوشش دهد می

اجرای این پروژه ها 24 میلیارد دالر آمریكا سرمایه گزاری خواهد كرد. این تمهیدات بر سال در كه نقل و جامع حمل اساس طرح 2006 برای پیشنهاد نا موفق میزبانی بازی های المپیك 2016 تهیه شده بود پیش بینی

گردیده است.برای برگزاری بازی های جام جهانی 12 نقطه در شعاعی به مسافت 60 كیلومتر از دوحه در نظر گرفته شده است كه یك شبكه ریلی كه باید 70 در صد آن تا سال 2020 تكمیل و راه اندازی شده باشد به این مناطق خدمات اجرای طرح بر قطر پیشنهاد در داد. خواهد محیط با سازگار عمومی نقل و حمل های دارندگان برای ها آن از استفاده كه زیست بلیت مسابقات جام جهانی رایگان خواهد بود دسترسی باید شبكه این است. شده تاكید برگزاری محل های استادیوم به سریع مسابقات، هتل ها، و سایر تسهیالت مستقر

در دوحه بزرگ را تامین و تسهیل نماید.در نوامبر سال 2009 شركتی با سرمایه گزاری )DB International اینترنشنال بی دی (مبلغ 25 به دادی قرار قطر )Diar )دیار و ساخت و طراحی، برای آمریكا دالر میلیارد رساندند. امضا به حومه و دوحه متروی گسترش )شركت نام با كه جدید شركت اكتبر ماه در رسیده ثبت به قطر( آهن راه سال جاری از مشاوران عالقمند به تهیه طرح پیشنهاد تا كرد دعوت دوحه متروی اولیه متروی ارایه دهند. نوامبر 9 تا را های خود دوحه4 خط با 98 ایستگاه خواهد داشت كه نام به و كیلومتر 30 طول به آن اول فاز فرودگاه به را )Lusail( لوسایل قرمز خط خواهد متصل دوحه المللی بین جدید با كه مذكور فرودگاه رود می انتظار نمود. شده ساخته آمریكا دالر میلیارد 13 هزینه اصلی دروازه تا گردد افتتاح 2011 سال در باشد. دوحه به جهانی جام مهمانان ورود

11222

One and VR formed a Finnish-registered joint venture to market and organise cross-border freight services, with its core business be-ing paper traffic to Russia.

Scottish cities reconnected

UK: A fourth direct route between Edinburgh and Glasgow came into operation on December 12, fol-lowing the completion of a £300m project to reconnect the Glasgow – Airdrie and Edinburgh – Bath-gate branch lines. The work re-establishes a through route which had been truncated for passengers in 1956 and closed to freight in 1982.Studies for the reopening began in 2004, when the rail link was pro-posed as an alternative to widen-ing the M8 motorway between the two cities; the project was granted legal powers in 2007. The work has been managed by Network Rail on behalf of Transport Scotland.Balfour Beatty Rail Projects was awarded a £60m contract for the reinstatement of 24 km of double track, along with electrification at 25 kV 50 Hz between Airdrie and Haymarket. Carillion undertook civil engineering works including bridges and the construction of three new and two rebuilt stations, and Invensys Rail supplied the sig-nalling.ScotRail is initially operating an hourly service on the route. How-ever, unusually severe weather during the first few days meant that not all stations could be served from the outset. In the longer term there will be four trains per hour each way, with two calling at all stations and two making limit-ed stops. These will be introduced as and when sufficient Class 334 EMUs can be redeployed following the introduction of Siemens Class 380s on services between Glas-gow and Ayr.

Third rail heating on test UK: More than 16000 m of heating strip has been installed on conduc-

tor rails at 42 locations on Network Rail’s third rail DC electrified net-work in southeast England as part of trial which aims to improve reli-ability during freezing weather.The heating strips are manufac-tured by German firm Eltherm, and have been installed and will be maintained in-house by Network Rail. ‘We have analysed weather patterns over the last 10 years to identify the most vulnerable are-as. And it is these places were are concentrating the trial of the heat-ing strips’, said Kent Route Direc-tor Dave Ward.Work has also been undertaken with the University of Birmingham to asses the benefit of anti-icing and de-icing products.

Union Railway starts prequalification process UAE: Prequalification bids have been submitted for the first two contracts on the 265 km initial phase of the proposed Union Rail-way network linking the Gulf port at Ruwais with the gas fields at Shah and Habshan in the western region of Abu Dhabi emirate.The first two lots to be tendered include a contract for enabling works and earthmoving valued at around 300m dirhams and a larger civil engineering and trackworks package worth up to 2bn dirhams; total cost of the new line is put at around 11bn dirhams. At least 24 companies had submitted bids by the November 22 deadline, includ-ing firms from Australia, Austria, China, Germany, India, Italy, Ja-pan, Malaysia, South Korea, Spain, Turkey and the UK, as well as lo-cal companies from Saudi Arabia, Egypt, Lebanon and Bahrain.According to Union Railway CEO Richard Bowker, the first con-tract covers site preparation and clearance works, whilst the main contract will include earthworks, installation of new utilities and access roads, highway diversions and the erection of both opera-tions and maintenance buildings. The trackwork element includes the supply and installation of bal-last, sleepers, rails, switches and crossings.

However, Union Railway says it has cancelled plans to award a separate contract for a study into the impact and mitigation of sand on the railway where the line pass-es through areas of sand dunes. This work will now form part of the main construction contract which is due to be awarded in 2011.

Urban rail network to underpin Qatar World Cup QATAR: The successful bid to host the football World Cup in 2022 in-cludes plans to invest US$24bn in transport infrastructure, including high speed rail lines to Bahrain and Saudi Arabia and construction of a 340 km public transport network serving Doha and its environs.The proposals are based on the Transport Master Plan adopted in 2006 to support Qatar’s unsuc-cessful bid for the 2016 Olympic Games.

The 12 World Cup tournament venues are concentrated within a 60 km radius of Doha and will all be served by the rail network, 70% of which should be operation-al in 2020. The bid emphasised the provision of environmentally-friendly public transport, free of charge for match ticket holders, based on short transfers between the stadia, hotels and other facili-ties in Greater Doha. DB International and Qatari Diar signed a US$25bn joint venture contract in November 2009 to de-sign and build Doha’s metro and suburban rail network. In October the new company, Qatar Railways Development Co, invited consult-ants interested in preparing pre-liminary designs for Doha metro to submit bids by November 9.

The metro network will eventu-ally have four lines with 98 sta-tions, with Phase I covering the 30 km Red Line from Lusail to New Doha International Airport. The US$13bn airport is due to open in 2011 and will be the main gateway for the World Cup.

113

1389

ي / د

41

رهما

ش

NEWS

21

EURAXLES project aims to prevent axle failures EUROPE: A three-year research project which aims to reduce the risk of broken passenger and freight axles 'to such a minimum level that it will no longer be considered as a significant threat to the safe op-eration of the European interoper-able railway system' was launched in Brussels on November 23.EURAXLES will look at ways of increasing corrosion protection, including the adhesion and sus-tainability of coatings. It will im-prove non-destructive inspection methods, allowing better informed decisions on maintenance and in-spection intervals which will im-prove the competitiveness of the rail sector.EURAXLES forms part of the Euro-pean Union's Seventh Framework Programme for research. It is be-ing co-ordinated by UNIFE, and brings together six axle manufac-turers, four railway operators, two system integrators, three technol-ogy suppliers, five universities, two associations and a consultancy.It is chaired by Dr Raimund Abe-le, CEO of wheelset manufacturer GHH Valdunes Group, who said it is 'one of the major topics on the research agenda in railway tech-nology throughout Europe'.

LaHood backs biofuel research USA: On December 1 Transpor-tation Secretary Ray LaHood an-nounced two more grants totalling $766 562 to continue research into the use of cleaner fuels and lubri-cants in the rail sector, as part of a

programme aimed at reducing na-tional dependence on fossil fuels.‘We are committed to reducing our carbon footprint through the use of alternative sources’, he said. ‘These innovative projects are just the latest steps in making our transportation systems cleaner all across the country’.The Federal Railroad Administra-tion has awarded $395 189 to North Carolina State University to continue its research into the use of biofuels, with the aim of reaching a recommendation for a ‘premium’ biofuel blend for diesel locomotive engines. Meanwhile, the Univer-sity of Northern Iowa has received $371 373 to study the feasibil-ity of using biodegradable soya-based lubricants on rail vehicles.Adding that ‘FRA has a long his-tory of funding research to make railroads more energy efficient and cleaner’, Federal Railroad Adminis-trator Joseph C Szabo pointed out that an earlier grant of $274 000 had enabled Amtrak to modify one of its locos used on the Heartland Flyer between Oklahoma City and Fort Worth to run on a B20 blend of 20% biofuel and 80% diesel.

Opening of Shin-Aomori extension completes Tohoku Shinkansen JAPAN: JR East launched revenue services on the final phase of the Tohoku Shinkansen on December 4.The 81•8 km extension runs from Hachinohe to Shin-Aomori in mountainous northern Honshu, and includes the 26•5 km Hakko-da tunnel, the longest land bore on the Japanese rail network. The line features extensive snow mitigation measures, including a hot water spray system to melt snow.Completion of the full 675 km route from Tokyo to Shin-Aomori comes 28 years after the opening of the initial Omiya - Morioka sec-tion in June 1982.Services are being operated using Series E2 Hayate trainsets, with a journey time from Tokyo to Shin-Aomori of 3 h 20 min. The intro-duction of Series E5 Hayabusa trainsets capable of speeds up to

320 km/h will cut this to 3 h 5 min from March 2011.

Railway construction launched with a bang IRAN: President Ahmadinejad at-tended a ceremony at Konarak in the southeastern province of Sis-tan va Baluchestan on December 6 where a groundbreaking blast in the colours of the national flag officially launched construction of the Chabahar - Zahedan railway.Work on the 600 km line linking the Gulf of Oman port of Chabahar to the national network via Iran-shahr and Khash is already un-derway, under a contract awarded in 2009 to Khatam-ol Anbiya, the engineering business of the Revo-lutionary Guards. The alignment is designed for passenger speeds of 160 km/h and freight speeds of 120 km/h.Completion is planned within five years. As well as helping to develop domestic trade in eastern Iran, the line will provide a north-south cor-ridor for transit freight from Cen-tral Asia to the sea via Mashhad.

RZD and VR seek to increase Helsinki - Moscow market share EUROPE: Russian Railways and Finnish operator VR signed a memorandum of intent on No-vember 23 under which they will increase their co-operation in the provision of Helsinki - Moscow container trains. Their aim is to attract additional freight flows to rail by developing a competitive product through increased techni-cal and tariff co-operation.The memorandum was signed in Moscow during the annual confer-ence on Russia - Finland rail servic-es. ‘The growth of trade-economic relations between Russia and Fin-land during 2010 was reflected in the volumes of freight’, said RZD Vice-President Vadim Morozov. ‘In the first 10 months of this year they increased by 14%.’In 2009 RZD subsidiary Freight

11420

115

1389

ي / د

41

رهما

ش

19

11618

117

1389

ي / د

41

رهما

ش

17

11816

119

1389

ي / د

41

رهما

ش

15

12014

121

1389

ي / د

41

رهما

ش

13

12212

123

1389

ي / د

41

رهما

ش

11

12410

125

1389

ي / د

41

رهما

ش

9

1268

127

1389

ي / د

41

رهما

ش

7

1286

129

1389

ي / د

41

رهما

ش

5

1304

131

1389

ي / د

41

رهما

ش

3

1322

133

1389

ي / د

41

رهما

ش

1

134 126

مهندسين مشاور سيويار

سال تاسيس: 1382مدير عامل: اورنگ فرزانه

زمينه اصلی فعاليت: طراحی و نظارتدر پروژه های تونلهای راه، راه آهن و

ايستگاه های زيرزمينی مترونوع عضويت: نقره ای

نشانی: تهران بلوركشاورز بين كارگر و جمالزاده پالک 115تلفن: 66596828فكس: 66596827

شركت تامين اجزاء واگن )تاو( تحت پوشش شركت واگن پارس

تابع شركت سرمايه گذاری ايران خودروسال تاسيس 1376

مدير عامل: سيد محمد بنی جمالی زمينه فعاليت: ارائه خدمات مشاوره، طراحی، مهندسی، بازرسی و كنترل و ساخت و تامين

قطعات خودروهای ريلی ISO دارای گواهينامهتلفن: 66965139-40

شركت فنی مهندسیتارک دژ پرديس

مدير عامل : محمدرضا راستكارسال عضويت :1387سال تاسيس : 1385

زمينه فعاليت كاری :تعميرات ونگهداری و راهبری و خدمات فنی در سير ترنست

، ريل باس، مسافری، بازسازی وساخت واگن مولد برق

نوع عضويت : نقره ایتعداد پرسنل :155 نفر

نشانی : خ مطهری، بعد از سهروردی،ساختمان محيا، پ 61، طبقه 5، واحد 2

تلفن :88452706 – 88452816E-mail : info@tdp.co.ir

مهندسين مشاور حمل و نقل ريلی بهروی تهران

مدير عامل: بهمن حيدريانسال عضويت: 1387نوع عضويت: ممتاز

زمينه فعاليت: طراحی و نظارت بر ساخت ايستگاه ها

وتجهيزات متروآدرس: بزرگراه رسالت، بعد از چهارراه دردشت،

نرسيده به بلوار شهيد باقری،مجتمع اداری شركت مترو

تلفن: 77244101 فكس:77244102

E-mail : info@tehranbehro.com www. tehranbehro.com

شركت هگزامدیرعامل: حسین چهرآزاد

زمینه فعالیت: مشاوره، طراحي، نظارت و مدیریت طرح پروژه هاي راه و راه آهن، پلهاي بزرگ و خاص،

سازه هاي زیرزمیني، تونلسازي و قطارشهري نوع عضویت: نقره ای

تهران – خیابان سهروردی شمالی –خیابان– زینالی غربی

– خیابان شهید عشوری كوچه هشتم – پالك 13

تلفن: 88742174 – 88506230فكس: 88744900

www. hexa. ir info@hexa. ir

طراحي و نظارت در زمينه خطوط مترو و ايستگاه هاي آن

شركت آهابسال تاسيس:1366

زمينه كاري :پايه يك در رشته هاي آب، ساختمان، تاسيسات و

تجهيزات، راه و ترابري نشاني : خيابان مالصدرا – خيابان

شيخ بهائي شمالي –پالک 64تلفن: 88036901-88039009

ايميل:info@ahabco.ir

وب سايت : www.ahab.ir

!!

!!

!!

info@ahabco.ir

www.ahab.ir

راهسازان كادوس )سهامی خاص (

مدير عامل : حسين نوبهارزمينه فعاليت : راه سازی ، روسازی

راه آهن)خطوط باالستی واسلب تراک( نگهداری خطوط راه آهن ، تهيه و اجرای عالئم وسيگنالينگ و تعميرونگهداری آن

نوع عضويت : نقره اینشانی : تهران ، كريم خان زند ، خردمند جنوبی

، پالک 47 ، واحد 13تلفن : 7 – 88310425فاكس : 88310428

)سهامی خاص ( راهسازان کادوس حسین نوبهار: مدیر عامل راه سازي ، روسازي : زمینه فعالیت

) خطوط باالستی واسلب تراك(آهنراه خطوط راه آهن ، تهیه و اجراي نگهداري

نگهداري آنعالئم وسیگنالینگ و تعمیرو نقره اي: نوع عضویت

، 47تهران ، کریم خان زند ، خردمند جنوبی ، پالك : نشانی 13واحد

88310425 7: تلفن88310428: فاکس

سال تاسيس : 1369مهندسين مشاور ف�ربر

مديرعامل : مهدی محيط كرمانیزمينه فعاليت كاری :

طراحی و نظارت : راه، آزادراه، راه آهن، مترو، پل، تونل و مقاوم سازی پلها

نشانی : تهران - خ سيد جمال الدين اسد آبادی - خ بيستون - نبش خ دهم – پ 23

تلفن : 88707720فكس : 88707714

ممتاز

فرید صمدانيفرید صمداني

نشاني: خ سهروردي، باالتر از خ مطهري، كوچه بیشه، پ 5

8841584988437498

135

1389

ي / د

41

رهما

ش

126

شركت كوه كار راهانمدير عامل: محسن كامرانی پور

نوع عضويت: طاليیزمينه فعاليت: گاز رسانی، خطوط لوله

گاز، راه سازیآدرس: خ وليعصر، پايين تر از ميدان ونك،

نبش كوچه هفتم پالک1تلفن:88876601-4،تلفكس: 88676710

WWW. info@kkr-co. com

سال تأسیس : 1371مهندسین مشاور آمودمدیرعامل : كیومرث كریمي

زمینه فعالیت كاري : طراحي و نظارت ایستگاه هاي مترو و مجتمع هاي ایستگاهي

آدرس : تهران، خیابان خرمشهر، خیابان عربعلي، كوچه دوم، پالك 6، طبقه همكف

تلفن : 88769950، 88513147-49فاكس : 88736256

WWW.AMOOD.COM

)PRP(شركت توسعه ریل نیروی پارسیان

مدیر عامل: علی عادلیزمینه فعالیت: پیمانكار عمومی پروژه های EPC صنعتی

نشانی: تهران خیابان ولیعصر- مقابل پارك ملت – خیابان ارمغان غربی – پالك 31

تلفن: 22026688فكس :22036581

info@parsianrail.com : ایمیلwww.parsianrail.com :وب سایت

شركت توسعه فناوری وارتباطات ایمن اقلیم )سهامي خاص(

مدیرعامل: مهندس سیامك سید حسین چی

ارائه دهنده خدمات و تجهیزات ایمني وحفاظتي )سیستم اطفاءحریق MAG(- مشاور رسمي رتبه 2 صنایع برق و الكترونیك رسته سیستمهاي ایمني

وحفاظتي- نمایندگي فروش، نصب و خدمات پس از فروش تجهیزات ایمني

و حفاظتي- سیستم اعالم خطر، اعالم سرقت و اعالم حریق بیسیم و

آدرسیبل هوشمند_سیستمهاي كنترل تردد و تشخیص چهره،

حفاظت پیراموني، دوربین مدار بسته و مانیتورینگ هوشمند -

BMS، GPSگیت هاي نفررو و اشعه ایكس تلفن: 88614493، 88614494-6

www.imeneghlim.ir

info@ imeneghlim.ir

آدرس : تهران، خیابان سید جمالدین اسدآبادي، نبش خیابان 43، ساختمان ظفر، واحد 6

سال تاسيس:1380 مدير عامل : سعيد حق دين

نوع فعاليت : اجرای زيرسازی و روسازی راه آهن و مترو

نصب و راه اندازی سيستم های عالئم الكتريكی)سيگنالينگ( بهسازی و تعمير

نگهداری خطوط و عالئم الكتريكی و ...نوع عضويت : طاليی

آدرس: تهران،كوی نصر)گيشا(،خ شهيد فرامرز سبحانی،

نبش خ يازدهم،پالک 180،واحد 7 تلفن : 2-88288681 فكس:

88286297www.GAR.IR

سال تاسيس: 1378

عضو انجمن مهندسی حمل و نقل ريلی ايران

مدير عامل: مهدی افسری

نوع فعاليت: اجرای تونل و ايستگاه مترو

نشانی: خ شهيد بهشتی -شماره 33

تلفن: 88513621

www. astco. ir

ارشد سازه توسساختمان تأسیسات

شركت پارايه مديرعامل: بهنام يوسف زادى

زمينه فعاليت: تجهيزات كارگاه و دپو،

تجهيزات امداد، نجات و آتش نشانى ريلى، تجهيزات ساخت و نگهدارى خطوط ريلى و شبكه برق باالسرى،

تجهيزات و ماشين آالت نظافت و شستشوى قطار، تجهيزات و ماشين آالت نظافت و شستشوى قطار، انواع شانترهاى مانورى، حمل و نقل ريلى،

ماشين هاى دومنظوره ريلى/جاده اى

نشانى: تهران، ميدان مادر، ساختمان ميرداماد، طبقه سوم . . تلفن: 22226888

شركت كاالمحكمدیر عامل: دالور بختیاری

سال تأسیس: 1378زمینه فعالیت: تهیه و تدارك كلیه قطعات یدكی ریلی

نوع عضویت: نقره ایسال عضویت: 1380

نشانی: تهران، خیابان سعدی شمالی، مقابل مسجد قائم، ساختمان 250، نیم طبقه اول

تلفن: 77537071 – 77532388فكس: 77537568

www. kalamahak. comE–mail:kala. mahak@yahoo. com

1387

/ 15

127

.

مدير عامل:كاپيتان شفيعی

1387

/ 15

127

.

22263062

2

)PRP(شرکت توسعھ ریل نیروی پارسیان علی عادلی: مدیر عامل

صنعتی EPCپیمانکار عمومی پروژه ھای : زمینھ فعالیت ٣١پالک –خیابان ارمغان غربی –مقابل پارک ملت - تھران خیابان ولیعصر: نشانی

٢٢٠٢۶۶٨٨: تلفن ٢٢٠٣۶۵٨١:فکس

info@parsianrail.com: ایمیل www.parsianrail.com:وب سایت

كليه اعضاي حقوقي انجمن، سازمان ها و

شركت هاي فعال در حوزه صنعت، اقتصاد، تجارت

و خدمات در صورت تمايل به درج اطاعات

شركت خود در صفحات راهنما، مي توانند با

دبيرخانه انجمن تماس حاصل فرمايند.

دكتر شهدایي

136

128

72000

180000

144000

360000

288000

720000