388
Trêng §¹i häc Hμ Néi KHOA TING HÀN HÀ NI, 32011

Ky yeu khoa_hoc_sinh_vien_lan_5_thang_03.2011

Embed Size (px)

Citation preview

  • Trng i hc H Ni KHOA TING HN

    H NI, 32011

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    2

    MC LC

    1. LP T VAY MN TING ANH TRONG TING HN QUC.............................................5 SVTH: Nguyn Th Mai Hng, Trn Khnh Ha Hong Thu Hin (2H08)

    GVHD: Ths. Nguyn Phng Dung 2. K NNG M PHN KINH DOANH TRONG DOANH NGHIP HN QUC V VN

    DNG K NNG M PHN DI GC PHIN DCH TING HN KHI LM VIC TI DOANH NGHIP HN QUC....................................................................................16

    SVTH: Nguyn Hu Mnh (3H-07) GVHD: ThS. Nguyn Th Ngc Bch

    3. O DI V HANBOK - TRANG PHC TRUYN THNG TRONG CUC SNG HIN I .....................................................................................................................................................29

    SVTH: Nguyn Bo Trm (2H-10) GVHD: Vng Th Nm

    4. TM HIU V CCH XNG H TRONG GIA NH V X HI CA NGI HN QUC.................................................................................................................................................44

    SVTH: Hong Th Vn Anh, Nguyn Nh Ngc Huyn Lu Minh Tr,T Thu H (2H09)

    GVHD: Th.s Phm Th Ngc 5. DANCHEONG- NT KIN TRC C O CA HN QUC.............................................52

    SVTH: Hong Qunh Hng, L Th Mai Nguyn Nguyn Th Phng Thanh (3H-09)

    GVHD: Th.S. Nguyn Th Ngc Bch 6. GIA NH HN QUC V VIT NAM .......................................................................................69

    SVTH: o Hong Oanh GVHD: Nguyn Phng Minh

    7. PANSORI V QUAN H NH CAO CA M NHC HN QUC V VIT NAM..........78 SVTH:- Bi Th Nhn, Hong Thy Linh (2H-08)

    GVHD: Ths. Bi Th Bch Dng 8. VI NT V SAMULNORI............................................................................................................96

    SVTH: o Phng Anh (1H-10) GVHD:V Thanh Hi

    9. NT TN NGNG VN HA DN GIAN MUSOK-KYO ....................................................106 SVTH: L Bch Ngc (1H-10) GVTH: Nguyn Phng Minh

    10. TM HIU V NH C TRN O JEJU................................................................................116 SVTH: L Hng Du, Th Ngn(3H-09)

    GVHD: c V Thanh Hi 11. TR NG T TRONG TING HN QUC ..........................................................................128

    SVTH: Nguyn Th Hiu GVHD: Th.S Nghim Th Thu Hng

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    3

    12. TIN T V HU T TRONG TING HN QUC...............................................................145 SVTH: Hong L Giang, Nguyn Th Hng, Nguyn Bch Ngc (2H-09)

    GVHD: L Thu Trang 13. NH HNG CA T GC HN TRONG TING HN ......................................................159

    SVTH: ng Th Thu Tho, ng Th Thm(1H-09) GVHD: Th.s Phm Th Ngc

    14. BIU HIN TRCH DN TRONG TING HN QUC ..........................................................171 SVTH: Nguyn Ngc Linh, Nguyn Th Thu Hoi

    Hong Th Thy Linh, L Kiu Oanh (2H-09) GVHD: L Thu Trang

    15. BC U KHO ST I CHIU CC T HN-HN V HN - VIT ......................180 SVTH:L T Anh, L Kiu Linh(3H-09)

    GVHD: Th.S Phm Th Ngc 16. CC BIU HIN HI TNG TRONG TING HN ............................................................191

    SVTH:ng Th L Thu, ng Hng Ly, Nguyn Th Thu Hoi, Dng Nh H, Phm Th Vn Anh (1H- 08)

    GVHD: ThS. Nghim Th Thu Hng 17. CC CCH BIN I T LOI TRONG TING HN QUC ...........................................205

    SVTH: L Th Kim Phng, Nguyn Th Thy Linh GVHD: L Thu Trang

    18. TR CHI DN GIAN HN QUC TRONG CC L HI...................................................213 SVTH: Nguyn Th Phng Thy, V Th Thanh Tm (3H-09)

    GVHD: V Thanh Hi 19. TRUNG THU - CHUSEOK NT C SC TRONG VN HO CA NGI HN QUC... 238

    SVTH: Ng Th Hin, V Minh Trang Phm Minh L (3H-09)

    GVHD: Nguyn Nam Chi 20. BC U TM HIU C IM TNH CCH CON NGI HN QUC....................247

    SVTH: Bi Th Hoi Thu (1H-10) GVHD: Nguyn Phng Minh

    21. KIMCHI MN N KHNG TH THIU TRONG BA CM CA NGI HN QUC . 258 SVTH: T L Huyn, Nguyn Thanh H

    GVHD: Nguyn Nam Chi 22. DI SN VN HA TH GII CA HN QUC - NGHI L V NHC L JONGINYO..269

    SVTH: Nguyn Thy Nga 3H08 GVHD: L Th Hng

    23. M CI HN QUC T TRUYN THNG N HIN I..........................................276 SVTH: Nguyn Th Thanh Huyn, Trn Th Phng Giang

    Nguyn Th Hng Lan, Nguyn Hng Hnh, Nguyn Th Hng (3H10) GVHD: Nguyn Th Nam Chi

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    4

    24. TRANG PHC HN QUC QUA CC THI K LCH S ...................................................285 SVTH: Bi Th Thu Vn, Phm Th Thin Hng, Bi Phng Tho,

    on Vn Thy, Nguyn Bch Ngc Lp 3H-10 GVHD: Nguyn Nam Chi

    25. TM HIU KHI QUT V TING A PHNG HN QUC.........................................298 SVTH: Nguyn Th Bch Hp, Nguyn Th Thy Nga Nguyn Th Hin,

    Lu Th Anh, Nguyn Th H Trang (3H-08) GVHD: Th.S Nguyn Phng Dung

    26. MI QUAN H MT THIT GIA TRIT L M - DNG TRONG NGH THUT M THC HN QUC ........................................................................................................................313

    SVTH: Trn Th Chi, Nguyn Th Chc (1H-08) GVHD: Th.S Nguyn Th Ngc Bch

    27. CHNH T TING HN QUC ..................................................................................................323 SVTH: Nguyn Thy An, Bi Phng Oanh, Nguyn Minh Trang (1H-09) GVHD:

    Th.s Nghim Th Thu Hng 28. UI LIN KT CU ()/ .............................................................................................340

    SVTH: Nguyn Minh Hng Nguyn Th Thu Hng, Nguyn Th Vn (1H-08) GVHD: L Th Hng

    29. THNH NG BN CH - ...........................................................................................348 SVTH: Nguyn Th Vn Anh, Trnh Th Qunh Anh, o Thanh Bnh, Phm Minh

    Ho, Nguyn Phng Lan, Hong L Hng Nhung (2H08) GVHD: Th.s. Nguyn Phng Dung

    30. BC U NGHIN CU V THNH NG HN-HN ......................................................360 SVTH:Nguyn Thanh Huyn, Phm Th Thu (3H09)

    GVHD: Th.S Phm Th Ngc 31. NGHIN CU TM RA MT S LP T GC HN V CC B PHN C TH CON

    NGI, CNG CC BNH THNG GP TRONG TING HN.....................................365 SVTH:Nguyn Th Lan Anh, inh Thy Hng, Nguyn Th Vn (2H09)

    GVHD:Phm Th Ngc

    32. NH HNG CA TH THAO TI I SNG X HI HN QUC................................373

    SVTH: L Khc Anh, Nguyn Phng Dung, Nguyn Hng Hnh, Nguyn ThuTrang (2H10)

    GVHD: C L Th Hng

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    5

    LP T VAY MN TING ANH TRONG TING HN QUC

    SVTH: Nguyn Th Mai Hng, Trn Khnh Ha Hong Thu Hin (2H08),

    GVHD: Ths. Nguyn Phng Dung

    I. T VN

    Ngn ng - phng tin giao tip trng yu nht ca con ngi - lun c hon thin, bin i phn nh, p ng s pht trin khng ngng ca i sng x hi. Bt k ngn ng no trong qu trnh hnh thnh v pht trin ca mnh cng thu ht cc yu t ca cc ngn ng khc. Chng hn, ting Vit hin i ca chng ta ngy nay cha ng nhiu t ng ging hoc tng t vi cc t ng trong nhiu th ting khc nh: ting Mng, ting Thi, ting Ty-Nng, ting Bana, ting Gialai, ting , ting Khmer, ting Hn, ting Php, ting Nga, ting Anh... Ting Hn khng phi l ngoi l. T vng ting Hn c cu thnh t 3 b phn c bn: lp t thun Hn, lp t ngoi lai (phn ln l t vay mn t ting Anh) v lp t Hn-Hn (ting Hn c nh hng su m v lch s, vn ha vi Hn Quc nn t xut pht t gc Hn tuy l t ngoi lai nhng c xp thnh 1 lp t ring bit - lp t Hn-Hn).

    Thc t cho thy, ngy nay ting Anh ngy cng c s dng ph bin trong i sng hng ngy ca ngi Hn Quc. Mi ngi c th d dng bt gp cc qung co hay bangzon bng ting Anh trn cc tuyn ng ph. Vic hiu ng v y v t ngoi lai xut pht t ting Anh trong ting Hn l mt trong nhng kh khn ca khng t sinh vin bao gm c cc sinh vin Vit Nam ang theo hc ting Hn. Do vy, bi vit ny s tp trung lm r nguyn nhn; c im vay mn t ting Anh trong ting Hn trn c s i su phn tch hai ni dung c bn l t vng v ng m; t a ra mt s nh gi v u im v hn ch ca s vay mn ny. T gip cc bn sinh vin c ci nhn tng qut hn v lp t ny v khc phc nhng kh khn s gp phi trong qu trnh hc ting Hn.

    II. NI DUNG 1 nh ngha t ngoi lai:

    C rt nhiu cch khc nhau nh ngha t ngoi lai. Sau y l cch nh ngha ngn gn v d hiu nht c trch t trang 51 gio trnh t vng dnh cho sinh vin nm 3 khoa ting Hn Quc trng i hc H Ni.

    T ngoi lai l nhng t c ngun gc t ting nc khc b ng ha trong h thng ch quc ng v c s dng rng ri trong x hi.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    6

    2 Phn loi

    Cn c vo mi lin h vi s vt, khi nim, t ngoi lai c thnh hai loi: (1) Nhng t ngoi lai biu th nhng s vt v khi nim mi xut hin, trong bn ng cha c t biu th trong ting Vit; nh cc t x vit, cng x mn, ng ch, hp tc x, may , x phng.... (2) Nhng t biu th nhng s vt v khi nim m bn ng c t biu th. Th d: thin tri, a t, c ct, tn cn, t con, tn chu..trong t gc Hn v t thun Vit.

    Xt v thnh phn ngoi lai, t ngoi lai c chia thnh: (1) T phin m, (2) T sao phng. V d nh t ca la vt, ca ra vt, ca vt...trong ting Vit vi t cravate trong ting Php.1

    Trong ting Hn cng xut hin hin tng ny nh:

    - Banana, - Radio, < Deurama> - Drama.

    3 Lch s, nguyn nhn ca t vay mn ting Anh trong ting Hn

    Lp t vay mn ting Anh trong ting Hn l nhng t c ngun gc t ting Anh b ng ha trong h thng ch, ng m ting Hn. S vay mn ny xut pht t cc nhn t ch yu sau:

    Nhn t Nht Bn: T nm 1910-1945, Hn Quc tr thnh thuc a ca Nht Bn, b p ly ting Nht lm ngn ng chnh thc. Sau khi ginh c c lp t nm 1945, d Hn Quc c gng loi b cc t ting Nht nhng nhiu mc t Nht Bn vn tip tc c s dng ph bin. Mt khc, khi ci cch Nht Bn ch ng tip thu cng ngh ca phng Ty, ng thi vay mn nhiu t ting Anh, do vy cc t coffee, tile... c coi l nhng t ting Anh u tin bt u xut hin trong ting Hn. Ting Hn tip thu nhiu t ting Anh thng qua ting Nht.

    Nhn t M: Sau Chin tranh th gii hai, s tip xc rng ri vi vn ha ngn ng M din ra cng vi s xut hin ca qun n tr M trn t Hn. Cc t ting Anh nh bar, restaurant, tailor cng tr nn quen thuc vi ngi Hn v c coi l mt trong nhng t vay mn ting Anh u tin. Tip trong cuc chin tranh Triu Tin (1950-1953), Hn Quc c tip cn vi cng ngh qun s hin i nht thi cng nh cc t ting M m t cng ngh nh tank, rocket, missileSau s giao lu, hp tc M-Hn tip tc c y mnh trn nhiu lnh vc cho n ngy nay.

    Yu t ni b Hn Quc: S pht trin thn k v kinh t ca Hn Quc, nht l trong thp k 1960-1980, a n s tip thu mnh m cng ngh phng Ty, ch yu t M. y l mt trong nhng nguyn nhn quan trng cho s xut hin v vay mn hng ngn t ting Anh-M trong ting Hn. Mt nguyn nhn khc l ting Anh c ngi Hn Quc rt coi trng v tr thnh mn hc bt buc trong cc trng

    1 Nguyn Thin Gip (ch bin), Dn lun ngn ng hc, Nxb Gio dc, HN, 1998, trang 129134.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    7

    trung hc c s v ph thng trung hc ca nc ny. Bn cnh , nhiu sinh vin Hn Quc i du hc nc ngoi, ch yu l M, rt thng tho ting Anh.2

    4 c im t vay mn ting Anh trong ting Hn 4.1. V t vng, ng ngha

    a. Phn ln t vay mn l danh t, bao trm trn nhiu lnh vc

    Lnh vc cng ngh, dc, c kh Ting Anh Ting Hn

    Laser

    Computer

    Software

    Lnh vc thc phm Ting Anh Ting Hn

    Ice cream Hamburger

    Cola Cake

    Restaurant

    Lnh vc th thao v gii tr Ting Anh Ting Hn

    Sport Tennis

    Pop song

    Comedy

    Lnh vc qun o v thi trang Ting Anh Ting Hn

    T-shirt

    Sweater

    Fashion

    Hairstyle

    2 Rod Tyson, English loanwords in Korean: Patterns of borrowing and sematic change, El Two Talk, Vol.1, No.1, Spring 1993, trang 29-36.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    8

    Ni v c trong nh Ting Anh Ting Hn Apartment

    Hotel Sofa Table

    Lnh vc giao thng vn ti Ting Anh Ting Hn

    Bus Terminal

    Taxi Rush hour

    Air conditioner

    b. Cch thnh lp mt s ng t c ngun gc t t vay mn ting Anh c thc hin theo quy lut thnh lp ng t trong ting Hn

    Mt s t vay mn ting Anh trong ting Hn l danh t c th chuyn thnh ng t bng cch thm hu t nh , . V d

    : mua sm (shopping) +

    : chi tennis (tennis) +

    c. S thay i v ng ngha ca t vay mn

    Nhiu t vay mn ting Anh trong ting Hn vn gi nguyn ngha ban u hoc c s thay i rt t v ngha. Nht l t lin quan n tn ca cc i tng c th nh (Bus), (Radio). Tuy vy, mt s t khi c vay mn vo ting Hn li c ngha b thu hp, m rng ngha hay c s chuyn i v ng ngha.

    - Ng ngha b thu hp

    T vay mn ting Anh ngha hn ch trong ting Hn

    Tape [teip]

    Danh t Tapetrong ting Anh v trong ting Hn cng c ngha l di bng, bng giy hay c ngha l my ghi m (tape recorder ). Tuy nhin, trong ting Hn khng c ngha na l thc dy nh t tapetrong ting Anh. Ngoi ra trong ting Anh, tapecn l ng t vi ngha l ghi m; tht, buc cht ci g; nm c, hiu ci g.

    - Ng ngha c m rng T vay mn ting Anh ngha m rng trong ting Hn

    Service [srvis]

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    9

    Danh t Servicetrong ting Anh v trong ting Hn cng c ngha dch v song trong ting Hn, t cn c ngha rng trong kinh doanh l ch phn chit khu hoc phn cho thm khng tnh tin (, 3)

    - Chuyn i v ng ngha T vay mn ting Anh ngha m rng trong ting Hn

    Kentucky [kntki]

    Kentuckytrong ting Anh l a danh mt bang ca nc M v cng l xut x ca mn g rn Kentucky ni ting (hin nay c bit n vi thng hiu KFC). Tuy nhin trong ting Hn, t c ngha l mn g rn ca M.4

    4.2.V cch pht m

    Hnh thc ng m ca cc t vay mn ting Anh c th c thay i t nhiu cho ph hp vi quy lut ng m trong ting Hn.

    a. Mt s m v ca nhm t vay mn ting Anh trong ting Hn c s thay i hnh thc theo hai chiu hng: rt ngn hoc kt hp

    - Trng hp m tit cui hoc nhng m tit ca mt t ting Anh di thng c ct b

    Ting Anh Ting Hn

    Demonstration Supermarket

    Air conditioner

    Bn cnh , cn c hnh thc rt ngn t ph bin hn l s dng t vit tt nh C.D., P.C. ging nh trong ting Anh. Song cng c mt s t c sng to ra nh K.S (Korean Standard) - a quality-control mark; T.D.C (Tongduchon City) - site of a military base; M.T (Membership training) - an overnight student trip.

    - Trng hp kt hp t ting Anh vi t ting Hn

    + : tennis court

    + : Highway bus terminal

    b. S bin m -Ph m /f/ trong ting Anh c pht m thnh /ph/ trong ting Hn

    3 Theo ngha th 3 ca t trong t in trc tuyn Naver ti a ch: http://dic.search.naver.com/search.naver?sm=tab_hty&where=ldic&query=%BC%AD%BA%F1%BD%BA&x=29&y=12 4 T in trc tuyn Naver ti a ch: http://dic.search.naver.com/search.naver

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    10

    Ting Anh Ting Hn

    Fashion Family Coffee Golf

    - Mt s m kt thc v thanh trong ting Anh tr thnh m kt thc hu thanh trong ting Hn

    + Trng hp cc m /p t k/ trong ting Anh c chuyn thnh /ph th kh/ trong ting Hn

    Ting Anh Ting Hn Tank

    Percent Check

    + Trng hp m kt thc v thanh /s/ trong ting Anh tr thnh m /s/ hu thanh trong ting Hn

    Ting Anh Ting Hn Stress

    Campus

    - Ph m tc /kh/ trong ting Anh cng c pht m tng t nh /kh/ trong ting Hn

    Ting Anh Ting Hn Key

    Kentucky

    5 Mt s u im v hn ch

    . 5.1.u im

    - Gp phn b sung v lm phong ph thm t vng trong ting Hn, p ng yu cu pht trin ca i sng x hi.

    - Vic chuyn i t ngoi vay mn ting Anh sang ting Hn c thc hin mt cch khoa hc ph hp vi c im vn ha-x hi ca Hn Quc, gip cho nhng ngi khng thng thuc ngoi ng cng c th hiu c mt cch d dng.

    V d:

    Restaurant [rst-rnt]:

    Schedule [skdu]:

    France [frns]:

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    11

    - c bit, trong cc vn bn khoa hc, ngi Hn nguyn thut ng ting nc ngoi (Anh, Php, c ) v gii thch n ch khng chuyn n sang ting Hn. y l iu thun li hc sinh sinh vin Hn Quc lm quen vi cc thut ng khoa hc c dng trn th gii. V d:

    Antivius:

    Computer [kmpjtr]:

    Email [mil:

    5.2. Nhc im-hn ch

    Kh truyn t mt cch thun li v chnh xc nhng thut ng quc t. Hin tng tip nhn t ng ca nhng ngn ng khc khng din ra mt cch n gin m cc t ngoi lai phi chu s bin i cho ph hp vi quy lut ring ca mi th ting. V vy t ngoi lai cn phi tri qua mt qu trnh lu di chu nhng tc ng bin i ca ngi bn ng mi b ng ho, to nn tnh thun nht trong t bn ng. V d

    Cunning [k ni]: (gian ln)

    Kentucky [knt ki]: (g rn)

    C cm gic gng p khi phi lun lun tip nhn, bin i, ng ho t ting Anh thnh nhng t ngoi lai c s dng ging vi t thun Hn. Nhng i khi vic qu lm dng t ngoi lai c bit l t ngoi lai ting Anh lm gim phn no s pht trin ca ting Hn v nh hng ti vic gi gn s trong sng v c sc ca ting Hn. Trong sinh hot hng ngy, hin tng lm dng n din ra kh ph bin nh trong cc mu p phch qung co, cc chng trnh truyn hnh

    Xut hin khi nim mi Konglish ch t ting Anh c s dng trong vn cnh, vn phong ting Hn. Konglish ang tr thnh mt xu th v c coi l mt iu bnh thng song ang gy ra nhiu s hiu nhm v pht m, ng php v t vng.5 Thc t tnh hung trn v tuyn Hn Quc khi gii thiu v mt sn phm m phm mun din t s hp thi trang pht m t sickthay v t chic.6 Mt v d khc l vo nm 2002, nhiu c ng vin Hn Quc treo tm bng-rn Korea Team Fighting c v i tuyn bng nc ch nh c gng, n lc v th hin sc mnh ca mnh. Khu hiu ny tr nn kh quen thuc v c ngi Hn Quc chp nhn trong nhiu nm qua. Tuy vy, nhiu ngi Anh, M cho rng khu hiu ny trong ting Anh khng c ngha r rng, nu dng th th hin s th kch v gy kh chu cho ngi c ting Anh l ting m .7 Mt khc, vic s dng Konglish nhiu

    5 Konglishti a ch http://en.wikipedia.org/wiki/Konglish#cite_note-cool-8 6 [email protected], Its just not cool to mangle the Kings English, March 26, 2008, tai dia chi http://joongangdaily.joins.com/article/view.asp?aid=2887839. 7 Kim Hyo-jin, English? Konglish? Purists concede to 'fighting' cheer, June 10, 2002, ti a ch http://joongangdaily.joins.com/article/view.asp?aid=1904723

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    12

    kh nng s dn ti s khc bit ngn ng gia ting Hn Quc v ting Bc Triu Tin do hin nay Bc Triu Tin cha hi nhp su rng vi th gii v khu vc.8

    III. M RNG V KT LUN

    3.1. M rng

    3.1.1. Bng biu v mt s t ngoi lai khc trong ting Hn

    (%)

    9,005 78.5

    749 6.5

    535 4.7

    363 3.2

    268 2.3

    78 0.7

    () 76 0.7

    65 0.6

    35 0.3

    31 0.3

    29 0.3

    231 1.9

    11,465 100

    8 Konglishti a ch http://en.wikipedia.org/wiki/Konglish#cite_note-cool-8

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    13

    1. Ting La tinh:

    Caelum ()

    Lunae Dies ()

    2. Ting Php:

    Caf

    Musicque

    Madam

    Cognac

    3. Ting :

    Mouse

    4. Ting c:

    Showgeschft

    Arbeit

    Live-Sendung ()

    5. Ting Ty Ban Nha:

    Manzana ()

    Chfer ()

    3.1.2. T ngoi lai trong ting Vit

    Cng nh ting Hn, trong qu trnh pht trin, ting Vit tip nhn thm nhiu t ng, nhiu ngha v cch cu to t ca ngoi ng lm giu cho t vng ca mnh. Ting Vit hin i ca chng ta ngy nay cha ng nhiu t ng ging hoc tng t vi cc t ng trong nhiu th ting khc nh: ting Mng, ting Thi, ting Ty-Nng, ting Bana, ting Gialai, ting , ting Khmer, ting Hn, ting Php, ting Nga, ting Anh.... Trong , ngun tip cn trc ht vn phi k n l ting Hn. Nu tip nhn qua con ng sch v th nhng t gc |Hn ny c c theo cc c Hn-Vit ch khng c theo cch pht m ca ting Hn ph thng: cng ha, chnh tr, i s qun, c lpNu tip nhn qua khu ng th t vay mn ting Hn li c c theo m a phng no nh: ca la thu, m chnh, quy

    Sau ting Hn, mt s ngn ng n-u m trc ht l ting Php l nhng ngun quan trng cung cp t ng mi cho ting Vit: c rt, ghi ng, may T vay mn ting Anh c: cht, lt web, mailCng c nhng t ting Vit tip nhn t cc ngn ng ca cc dn tc t ngi Vit Nam nhng s ny khng nhiu: bun, bn

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    14

    3.2. Kt lun

    Vic vay mn t ting Anh trong ting Hn l hin tng tt yu xut pht t c nguyn nhn ch quan v khch quan. Tuy vy, hin tng tip nhn t ng ca ting Anh khng din ra mt cch n gin m cc t vay mn c s bin i theo quy lut pht trin ca ting Hn. Do vy, khi mt t ting Anh chuyn sang ting Hn phi c s bin i din mo ca mnh cho ph hp vi c im vn ha, lch s, x hi ca t nc v con ngi Hn Quc ni chung v h thng ch vit, ng m ca ting Hn ni ring. iu ny c tc ng tch cc v cng a n nhng hn ch i vi s pht trin ca ting Hn.

    Mt khc, khng ch c ting Hn mn t vng ting Anh m n nay cng c nhiu t ting Anh vay mn t ting Hn(Chaebol), (Kimchi), (Taekwondo)

    iu ny gip chng ta thy c ci nhn bin chng, khng phin din l ting Hn v ting Anh u c s vay mn t vng ln nhau, ng thi gip cc sinh vin ang theo hc chuyn ngnh ting Hn c ci nhn tng qut v r hn v lp t vay mn ting Anh trong ting Hn, hiu r hn c bn cht ca n v hn ch c phn no nhng kh khn trong qu trnh hc ting Hn.

    DANH MC TI LIU THAM KHO

    1. Khoa Hn Quc H H Ni, Bi ging T vng hc ()

    2. Nguyn Thin Gip (ch bin), Dn lun ngn ng hc, Nxb Gio dc, HN, 1998.

    3. Rod Tyson, English loanwords in Korean: Patterns of borrowing and sematic change, El Two Talk, Vol.1, No.1, Spring 1993.

    4. Bi vit ti a ch http://ko.wikipedia.org 5. Bi vit Konglishti a ch http://ko.wikipedia.org 6. http://www.naver.com 7. http://www.daum.net

    8. http://sites.google.com/site/phamhang65/hangug-eo-tieng-han/tu-ngoai-lai-trong-tieng-han

    http://en.wikipedia.org/wiki/Chaebolhttp://ko.wikipedia.org/http://ko.wikipedia.org/http://www.naver.com/http://www.daum.net/http://sites.google.com/site/phamhang65/hangug-eo-tieng-han/tu-ngoai-lai-trong-tieng-hanhttp://sites.google.com/site/phamhang65/hangug-eo-tieng-han/tu-ngoai-lai-trong-tieng-han

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    15

    PH LC T VAY MN TING ANH TRONG TING HN

    (guide): Ngi hng dn,ngi ch o (, , ) (gag): a,tu ( , ) (guest): Khch (, )

    (night club): V trng ( ) (network): Mng truyn hnh,mng giao thng (, ) (dark market): Ch en () (date): hn h ( , , , ) (round): vng thi u( . ( ) 1 ) (love): tnh yu ()()

    (minority): thiu s, s t(, ) (manager): ngi qun l(, )

    (balcony): ban cng( ( ) 2 ) (bonus): tin thng()

    (sandwichman): ngi bn sandwich ( ) (scandal): tin n(, ) (intelligence quotient, I.Q): ch s thng minh() (editor): ngi bin tp(, ) /

    (genre):th loi(, ) (joke): ni a, tru a()

    (casino): sng bc( ) (quiz): ch(, )

    (talent): ngi ti ( ) (terminal): ga cui(), im cui()

    (privacy): i sng ring t() (flamenco) iu nhy flamenco( ) (highway): ng cao tc, quc l(, , )

    (hot news): tin tc mi nht( )

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    16

    K NNG M PHN KINH DOANH TRONG DOANH NGHIP HN QUC V VN DNG K NNG M PHN

    DI GC PHIN DCH TING HN KHI LM VIC TI DOANH NGHIP HN QUC

    SVTH: Nguyn Hu Mnh (3H-07) GVHD: ThS. Nguyn Th Ngc Bch

    I. T VN

    Quan h v mt kinh t gia doanh nghip vi doanh nghip l mi quan h ch o trong vic thc y mi quan h hp tc gia hai bn. Mi quan h ny c m bo khi c hai pha u nhn c nhng li ch ring v pha mnh. Hai doanh nghip khi mi bt tay k kt mi quan h lm n vi nhau hay c mi quan h lm n lu di iu phi tham gia vo hp tc kinh doanh. Hai doanh nghip tham gia vo m phn kinh doanh d trong cng mt quc gia dn tc, s dng cng mt ngn ng nu khng c s hiu bit ln nhau, s phn chia li nhun khng theo mt t l thch hp khi k kt lm n vi nhau, m phn trong kinh doanh kh c th thnh cng. Hai quc gia khc nhau v a l, vn ha, ngn ng s c cch t duy, quan nim v kinh doanh, phn chia li nhun v ngh thut m phn kinh doanh khc nhau.

    Khi lm vic doanh nghip Hn Quc, ngi bin phin dch khng ch tham gia vo cc bui hi tho, cc cuc hp trong ni b doanh nghip m cn l nhn vt chnh ng vai tr quan trng trong cuc m phn kinh doanh vi cc i tc l doanh nghip Hn Quc hay doanh nghip Vit Nam. Do vy, l mt sinh vin ngoi ng (sinh vin khoa ting Hn Quc) sp tt nghip ra trng vic tm hiu ngh thut m phn kinh doanh trong doanh nghip Hn Quc l mt cng vic cn thit gip cho sinh vin sau khi ra trng lm vic ti doanh nghip Hn Quc trnh s b ng khi trc tip tham gia vo cng vic m phn kinh doanh. y cng l l do chnh gip em la chn vn ny lm ti bo co khoa hc ca mnh.

    II. GII QUYT VN

    1. Quan nim v m phn kinh doanh 1.1 Khi nim

    Mt chuyn gia M nh ngha m phn v thng lng nh sau: "Bt k khi no con ngi trao i ngh vi nh thay i quan h v i n tha thun th lc l m phn v thng lng". Mt hc gi vng Trung ng li pht biu nh sau: "m phn v thng lng khng phi m rng mi quan h hay ph v mi quan h m l to ra mt hnh thi mi hay khc hn ca mi quan h".

    Nh vy, m phn l mt khi nim rng v c nhiu nh ngha khc nhau. Do vy, hiu ng bn cht cng nh mc ch ca m phn th ngi i m phn phi tun theo tiu ch sau: Nu bn l ngi i m phn hay i thng lng th bn

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    17

    lun lun phi ngh v to iu kin tt cho i tc cng nh t c thng li nh bn ch khng phi l cuc m phn ch mang li thng li cho bn thi, tc l c hai bn cng c li t cuc m phn ny. 1.2. Phn loi m phn v m phn kinh doanh

    Lnh vc i sng rt rng bao gm lnh vc kinh t, chnh tr, vn ha, x hi, an ninh quc phng. Do khi hai hay nhiu bn cng trao i kin i n thay i thc trng hin ti gia cc bn th mt loi hnh ca m phn xut hin.

    c th l: m phn (tha thun) ngng bn gia qun i Campuchia v qun i Thi Lan v tranh chp con ng dn n ngi n c Preah Vihear.V m phn kinh doanh l m phn v lnh vc kinh t m yu t quyn li, li ch, s phn b li nhun l yu t c bn bc tranh lun nhiu nht trong cc cuc m phn. y l loi hnh m phn ph bin nht.

    Ch th tham gia vo loi hnh m phn rt a dng. c th l mt nhm ngi, hai hay nhiu doanh nghip, hay l nhng quc gia trn cng mt vng lnh th cng nh trn ton th gii.

    2. Nhng im ch khi m phn kinh doanh vi doanh nghip Hn Quc.

    Khi m phn kinh doanh vi doanh nghip Hn Quc, mt s i tc, t bit l nhng ngi ng tui thng quan nim bn phi tun theo vn ha truyn thng ca h. Cn gii tr, nht l nhng ngi sinh sng cc vng xung quanh th Seoul li rt linh hot v hiu bit v vn ha kinh doanh theo phong cch chu u. Nhng kin thc, hiu bit c bn v vn ha v vn ha kinh doanh ca Hn Quc s gip bn to dng v cng c mi quan h kinh doanh vi cc i tc Hn Quc. Di y l mt s gi gip bn m phn kinh doanh thnh cng.

    2.1 Xy dng mi quan h

    Vn ha Hn quc l vn ha tp th. Tuy nhin, nu so vi mt s nc chu khc, th ngi Hn Quc vn coi trng "ch ngha c nhnhn. Xy dng mi quan h c nhn lu di v tin cy ng vai tr kh quan trng. Nu nh nhng i tc t nn vn ha khc cho rng mi quan h lu di dn dn c to lp trong qu trnh kinh doanh th ngi Hn Quc li mong mun xy dng mi quan h ny ngay khi bt u gp g. V th, hy bt u ngay vi nhng vn nghim tc khi i tc th hin lng tin vi doanh nghip bn. Ngoi ra, bn phi thng xuyn nhn mnh v nhng li ch di hn v cam kt ca bn i vi vic xy dng mi quan h vi i tc. Lun gi lin lc vi h trong sut qu trnh m phn.

    Mi quan h c xy dng da trn s quen bit, s tn trng v lng tin c nhn. Ngi Hn quc coi trng nht c tnh khim tn, tht th. Cc mi quan h kinh doanh ti Hn quc c xy dng gia mt nhm c nhn ch khng phi gia cc doanh nghip. Nu i tc ca bn khng phi thuc tup ngi coi trng tp th th bn hon ton c th trao i kin c nhn vi h. Tuy nhin, ngay c khi bn

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    18

    chim c lng tin ca i tc Hn Quc khng phi h tin tng nhng ngi khc trong doanh nghip bn. V th, vic mi nhn vin trong doanh nghip bn thng nht quan im ng vai tr rt quan trng. Thm ch vic thay i ngi giao dch cng khin cho qu trnh m phn li tr v s 0.

    Vn ha Hn Quc rt coi trng vn "gi th din". H thng c gng gi ha kh bng mi cch v lun kim ch cm xc ca mnh. Lm ngi khc bi ri c th khin cho c hai bn mt mt v tc ng xu ti qu trnh m phn. Trong mi trng hp, danh ting v v tr trong x hi ph thuc vo kh nng kim ch cm xc v thi thn thin. Nu bn nu mt vn c th lm ngi khc khng hi lng th khng nn a ra kin ca mnh khi c ng ngi v lun truyn t kin ca mnh m vn th hin s tn trng ca mnh. Lun gi bnh tnh v ng l s khng hi lng ca mnh. Lm cho ngi khc bi ri hay mt bnh tnh, cho d khng c , cng c th tc ng xu ti qu trnh m phn. Ngoi ra, trong mi trng hp vic ch trch hay ni xu i th cnh tranh l iu cm k.

    Lun khim tn v gng ht sc duy tr mi quan h thn mt l iu kin tin quyt gip bn thnh cng . Mc d, ti Hn Quc, hnh vi nh nhn v thi khim tn l nn tng cho quan h kinh doanh i n thnh cng, nhng hai yu t ny khng tc ng nhiu ti vic h c quyt nh hp tc vi bn. H rt kin nhn v lun nht qun vi mc tiu ra.

    X hi Hn Quc da trn nhng nim tin vo o Khng, nn trong quan nim ca ngi Hn Quc vic tn knh b m, cp trn c t ln hng u. Phn ln, ngi lnh o cao cp trong cng ty Hn Quc l nhng ngi nhiu tui. V vy, khi gp h bn nh phi th hin s knh trng, bn nn bt chuyn v cho h trc, ng ht thuc hay eo knh rm khi ni chuyn.

    2.2 Giao tip

    Ting Hn l ngn ng chnh thc c s dng rng ri trn ton t nc Hn Quc. Khng phi doanh nhn Hn Quc no cng c th giao tip ting Anh tri chy. V vy, tt nht bn nn thu phin dch vin. Hi i tc trc phin dch vin c c tham d bui hp hay khng. Tuy vy, bn cng phi lu rng khng phi phin dch vin no cng c kh nng ni v hiu ting Anh thnh tho. Khi giao tip bng ting Anh, hy ni tht ngn gn, s dng nhng cu n gin v trnh dng t lng hoc t qu k thut. Khi giao tip vi ngi Hn Quc, ni ting Anh vi tc va phi v dng ng ng php ting Anh, khng nn ni mt cch ri rc, thng xuyn tm tt li nhng chnh v dng li mt khong thi gian hp l.

    Ngi Hn Quc thng trao i vi ging ni rt nh nh v gi im lng mt vi ln. Tuy nhin, khi ngi Hn Quc im lng khng phi l h khng hiu bn. Ngoi ra, ngi Hn quc thng kh chu nu khi pht biu bn ch "nh bngbn thn m khng gii thiu v doanh nghip ca mnh. Khi n tra hoc n ti ti nh hng, bn nn gi tc giao tip mc va phi. Tuy nhin, ngi Hn Quc cng rt thch tr

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    19

    chuyn vi nhng ai c hiu bit x hi rng. Bn c th xy dng mi quan h ny thng qua nhng cuc hi hp thn mt gia cc thnh vin, ti nhng bui tic ru, ba n.

    V coi trng th din nn ngi Hn quc thng khng tr li trc tip. Ngi Hn Quc thng ni "vnghoc gt u trong khi giao tip khng c ngha l h ng . H khng ni "Khngkhi phi tr li cu hi mc d trong u h c mun nh th thay vo h thng a ra nhng cu ni nh 'Chng ti s suy ngh thm v vn nyhoc "Vic ny i hi phi c s kim tra thm".

    Khng nn c nhng hnh ng ng chm vo ngi khc tr bt tay hoc l mi quan h bn b hoc ngang hng, c bit i vi ngi gi, ngi khc gii v nhng ngi bn khng thn thit v khng c h hng vi mnh. n ng Hn Quc thng ci u cho hoc i khi l bt tay nh khi gp mi ngi, nh mt nhn thng vo ngi i din. Khi bt tay, tay tri h thng di cnh tay phi. Bn c th vy tay ra hiu vi mt ngi ngang hng hoc nh tui hn mnh, nhng khng nn ung a ngn tay ci hng v pha mnh, ngi Hn coi vic l hnh ng th l. Ngi Hn Quc quan nim bn chn l mt b phn khng sch s v vy khng nn v ng chm bn chn vo ngi i din. Khi ngi nhng ch ng ngi, n ng nn ch t mi giy ca mnh chc xung v khng nn vt hai chn ln nhau trc mt ngi khc.

    1.3. Lin h v gp g ban u

    Ngi Hn Quc lun mun cng tc lm n vi nhng i tc quen bit. V vy, bn nn c mt ngi trung gian gii thiu bn vi i tc m bn ang c nh cng tc lm n trong tng lai.

    V tr trong x hi ca ngi trung gian cng cao th c hi cng tc lm n ca bn vi i tc cng ln. Ngi trung gian s l cu ni gip gim bt nhng khc bit v vn ha v giao tip, to iu kin cho doanh nghip bn kinh doanh hiu qu hn. Ngi trung gian c th tc ng ti mi quan h gia bn v i tc Hn Quc, rt ngn thi gian m phn.

    Nhm m phn ca bn c th ch c mt hai ngi hoc l mt i gm nhiu ngi. Kiu m phn mt-mt, tri qua kh nhiu vng m trong sut thi gian i tc Hn Quc s hi kin t vn vi nhm ngi c quyn a ra quyt nh cui cng. Thc t, ngi Hn quc thch kiu nhm m phn nhiu ngi hn v mi ngi trong s c vai tr ring v c th a ra nhiu tng hn so vi kiu m phn mt-mt. Bn phi b tr cng vic cho tng c nhn trong i m phn v lp chin lc chi tit cng nhau thng nht quan im trong qu trnh m phn. Thay i bt k thnh vin no trong i khin cho qu trnh m phn phi bt u li t u.

    Do vn ha Hn quc rt coi trng vn "tn ti trt t", nn trng nhm m phn ca doanh nghip bn phi thuc ban lnh o cng ty. Hy tm hiu xem nhm

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    20

    m phn ca i tc gm nhng ai t sp xp trng nhm m phn c chc v ngang bng. Ngi Hn Quc rt coi trng v tr x hi, nn nu c s chnh lch v chc v gia trng nhm m phn ca hai bn s khin h cm thy mnh khng c tn trng.

    Nu c th, hy ln lch hn vi h trc t nht t 3 n 4 tun. i tc Hn Quc lun mun bit v ngi h s gp g, nn trc khi bui hp din ra, bn phi cung cp thng tin chi tit v chc danh, v tr v trch nhim ca nhng thnh vin tham d ca bn bn cng nh nhng xut v chng trnh d kin ca bui hp. Trong qu trnh m phn, bn phi i theo ng nh chng trnh thng nht. Ngi lm kinh doanh ti Hn Quc, c bit l nhng ngi ng u ban lnh o cng ty thng rt bn rn v c lch lm vic dy c, v vy i khi h s chm tr vi pht trong bui hn cng vic. Khng nn t ra cu gin hoc kh chu nu i tc ca bn tr hn. Nhng vi t cch l mt nh kinh doanh nc ngoi, bn nn n ng gi. Cn khng hy gi in trc v xin li tht chn thnh.

    Theo nghi thc ngoi giao ca Hn Quc, mi ngi i vo phng hp phi theo trt t trn di. Theo h, ngi bc vo u tin s l trng on v s ngi gia bn m phn.

    2.4. Cch xng h

    Tn ca ngi Hn Quc c cu thnh t 3 t ting Hn c pht m bng 3 m iu trong ting Hn. Ging nh tn ca ngi Vit, h ca gia nh ng u v 2 t i tip theo l tn, trong s 2 t ny c mt t ch th h. Hy s dng Mr./Ms. cng vi h gia nh khi xng h vi i tc. Ngoi ra, nu i tc c chc danh v hc vn, nh l Tin s (Doctor) hoc Gio s (Professor) th bn gi h theo cch sau: chc danh hc vn + h gia inh. Khng nn gi tn i tc cho n khi h ngh bn lm nh vy. Khi gii thiu, bn nn bt tay hoc ci u cho. Mt s ngi Hn Quc khng thch bt tay nn bn hy ch h ch ng trc ri p li.

    2.5 . S dng danh thip

    Trao danh thip cng c xem l mt vic rt quan trng, v th bn hy chun b mt lng ln danh thip giao dch, bi ngi Hn c thi quen trao danh thip khi ln u gp mt. Nu ai trao danh thip cho bn m bn khng a li th h s ngh rng bn khng mun lm quen vi h hoc v tr ca bn cng ty qu thp hoc qu cao. Nhng ngi lm kinh doanh ti Hn Quc ch thc s thoi mi khi tip xc vi bn nu h bit r chc v cng nh tn cng ty ca bn. V rt nhiu ngi Hn Quc khng bit ting Anh, nn hy dch mt mt ca danh thip sang ting Hn. Nu danh thip ca bn s dng ting Hn Quc th khng cn thit phi dch tn hoc chc v ca bn ra ting Hn, bi i khi bn s b nhm khi dch chc v ca mnh bng ngn ng ny, v vy hy nn cn thn.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    21

    Khi trao hoc nhn thip phi dng c hai tay v t mt ting Hn theo chiu ngi nhn c th c c. Sau khi nhn thip, trc khi ct n vo hp hoc ti ng danh thip, hy c v a ra mt vi li bnh lun v danh thip. Tip , t danh thip ln bn trc mt bn hoc vo hp ng danh thip. Khng nn cho danh thip vo v mt cch cu th v n s khin ngi trao danh thip ngh rng bn khng tn trng h. Bn cng khng nn vit nhng ch thch ln danh thip ca ngi khc khi c mt h ti .

    2.6. Quan im v phong cch

    Khng th ph nhn tm quan trng ca mi quan h trong m phn kinh doanh ti trong doanh nghip Hn Quc. Tuy nhin, thnh thong ngi Hn Quc li c nhng thay i bt cht trong suy ngh. Xt v mt l thuyt, ngi mua lun ng v tr thun li trn bn m phn. Nhng vi ngi Hn Quc, iu khng phi lun ng - m theo h, c hai bn u phi quan tm n li ch ca nhau. Ni chung, i tc Hn Quc hp tc trn nguyn tc "i bn cng c linhng vn b chi phi bi mi quan h c nhn. H ch trng c vo li ch trc mt cng nh li ch lu di. Mc d phong cch m phn ban u rt mang tnh cnh tranh, nhng h vn coi trng mi quan h lu di v hy vng mt kt qu c li cho c i bn.

    Mt mt ngi Hn Quc rt coi trng mi quan h c nhn, lun duy tr vic gy dng quan h vi i tc nhng mt khc h cng rt cm tnh, hay cng kch i tc hoc tr nn gay gt trong qu trnh m phn. Tuy nhin, phong cch hay cng kch khng c ngha l h c mc ch xu. Cch tt nht vn l gi bnh tnh, thn thin, ha nh v kin tr. ng bao gi cc vn bn bc trong qu trnh m phn tr thnh nhng mu thun gay gt gia hai bn.

    Nu c tranh chp trong bt k giai on no ca qu trnh m phn, bn nn bnh tnh x l thng qua nhng mi quan h c nhn v cc bin php nhm ly li lng tin. Hn gp c nhn vi ngi c quyn lc cao nht ca i tc l mt bin php hiu qu gip bn hn gn nhng rn nt trong quan h hai bn. Tip tc ch ra nhng li ch m h c th c nu tip tc m phn vi doanh nghip bn. Lu trnh s dng nhng l l l-gch hoc hnh ng ci l v chng c th lm cho vn tr nn ti t hn.

    2.7. Chia s thng tin

    Ngi Hn Quc ginh kh nhiu thi gian vo vic thu thp thng tin v bn bc chi tit trc khi bc vo giai on thng lng gi. Trong giai on ny h s c tm ra im yu ca i tc. Ngi Hn Quc khng thoi mi trong vic chia s thng tin v h cho rng b mt thng tin l mt li th trong m phn. Lu thng tin h cung cp c th khng hon ton chnh xc. Tuy nhin, nu bn to c lng tin vi h th c th h s chia s nhng thng tin ng tin cy hn.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    22

    Lu khi m phn vi i tc Hn Quc v c khi mc ch ca h ch l mun thm d th trng. H ch mun bit r v sn phm hoc dch v nm c thng tin hn l mua hng. V th hy cnh gic vi kiu lm n ny v c gng bo v quyn s hu tr tu trong sut qu trnh m phn cho d bn i tc c biu hin l mun mua hng.

    2.8. Tc m phn

    Tc m phn thng chm v ko di v phi tri qua rt nhiu giai on nh xy dng mi quan h, thu thp thng tin, thng lng, v ra quyt nh. Ngoi ra, i tc Hn Quc cng thng s dng mi bin php thuyt phc bn gim gi cho n hng. t c mc tiu cui cng, bn c th phi i li kh nhiu ln m phn. Trong sut qu trnh m phn hy kin nhn, km nn cm xc v bit chp nhn nhng tr hon pht sinh.

    Ngi Hn Quc thng thch phong cch lm nhiu vic cng mt lc. H c thi quen theo ui nhiu mc tiu v nhiu hng mc trong cng mt thi im. Trong qu trnh m phn, h thng bn bc cc vn khng theo trt t nh trc. H thng mc c v thng lng gi c nhiu mt hng cng mt lc trong qu trnh m phn. H khng c thi quen quay li tho lun nhng vn m trc hai bn thng nht. Ngoi ra, h cng hay t nhin gi in thoi hoc i d nhng bui hp bt thng khi cuc m phn ang n giai on mu cht. Ch mt s t ngi lm vic ny vi mc ch khin i tc m phn b lng tng; cn phn ln l khng c g xu.

    2.9. Thng lng

    Ngi Hn Quc thng l nhng nh m phn sc so, ti gii nn bn ng bao gi nh gi thp h. H thch thng lng v lm iu ny trong sut qu trnh m phn. Nu bn khng nhit tnh tham gia s khin h nghi ng hoc thy b xc phm. Ngi Hn Quc s dng rt thun thc cc th thut m phn khin cho qu trnh thng lng thng b ko di. Gi khi im so vi gi lc k kt hp ng thng chnh nhau khong 40%. Bn nn lng trc nhng mc gi i tc c th a ra v chun b nhng mc gi m mnh c th p ng c. iu ny gip i tc Hn Quc khng b mt mt khi t chi nhng li ngh m bn a ra. Hy hi i tc Hn Quc xem bn c li g nu gim gi n hng. ng a mc gi chit khu sm qu v c khi i tc mun tha thun thm.

    i tc Hn Quc thng s dng cc bin php m phn gy sc p nh: yu cu bn hn ngy a ra quyt nh, ngy ht hn bo gi, sc p v thi gian hoc chn ch khng tr li. Quyt nh cui cng c a ra nhiu hn mt ln v khng bit u l chnh thc. V vy, ng bao gi thng bo l bn s a ra quyt nh cui cng v vic lm ny s khin i tc cho rng bn khng nghim tc v chuyn sang s dng cc bin php chng li bn.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    23

    Bn s gp rt nhiu kh khn i ph vi nhng bin php m phn gy sc p v thi gian. Nu i tc Hn Quc bit bn s gp tr ngi khi p ng thi hn m h a ra th h s dng n lm p lc buc bn phi gim gi. Nhiu khi bn tng cuc m phn sp kt thc th h c th t ngt yu cu thng lng v tha thun li. Thm ch c trng hp, h ngh thng lng li t u vo ng ngy cui cng chuyn cng tc ca bn. iu quan trng l bn khng nn dng nhng th thut nh vy vi t cch c nhn v l ngi khi mo nhng xung t gia hai bn. Xc nh trc mc gim gi bn c th chp nhn c. ng s dng nhng th thut gy sc p v thi gian v ngi Hn Quc rt kin nhn v bn b. Tuy nhin, bn c th s dng th thut ny nu cuc m phn din ra Vit Nam.

    Chn ch l mt trong nhng th thut hiu qu nht trong giai on cui ca vng m phn - nhng i lc cng khng khin i tc Hn Quc b bt ng. Trnh s dng cc th thut gy sc p khc nh bt u vng m phn vi mc gi tt nht hoc vi nhng iu kin khng nhn nhng v n s khin i tc Hn Quc cho rng bn hon ton khng nhit tnh v thoi mi khi m phn.

    Ngi Hn Quc thng c cch m u vng m phn rt bt ng nhm buc bn l thng tin v gi tr n hng - mt hnh ng m nhiu nc Chu coi l khng thin ch. i ph vi hnh ng ny, bn nn biu l nht qun cho h thy bn s a ra mc gi hp l v kh thi. Hai bn c th a ra nhng li cnh bo v thm ch e da nhng cn phi ht sc kho lo. Khi gp tnh hung ny, ngi Hn Quc thng biu l cm xc v t ra kh tc gin. Lc ny, bn phi t thi thin ch mun hp tc v th hin s chuyn nghip a i tc tr li vi cuc m phn. Hu b hay b v l nhng iu cm k khi m phn v i tc Hn Quc s cm thy b mt mt v bn s khng bao gi c c hi m phn li. Tm li, bn phi tht bnh tnh v kin nhn k c khi bn l ngi duy nht mun hp tc. Nu khng bn s gp rt nhiu bt li trong cc bui m phn tip sau.

    Nn tham nhng v hi l kh ph bin mt s vng ti Hn Quc. Mc d vy, ngi Hn Quc thng li hnh ng ny sang hng khc v coi nhng khon tin nh l mt phn thng cho vic hon thnh cng vic ch khng phi l tin hi l. Ranh gii gia vic tng qu v hi l rt t nh. Nu bn ngh mt th g l t lt th ngi Hn Quc ch ngh l mt mn qu p m thi.

    Bui hp thng m u bng mt on gii thiu ngn, bi pht biu ny gip cho mi ngi hiu r hn nhng vn s tho lun. Tt nht l bn hy tun theo tc m phn m i tc mun. Ti bui hp, hai bn cng c th tng nhau nhng mn qu nh. Cc bui m phn kinh doanh ti Hn Quc thng din ra kh trnh trng nn bn ng c x qu thoi mi v thiu trch nhim.

    Mc ch ca bui hp u tin ch l hai bn hiu thm v nhau, bt u xy dng mi quan h v thu thp thng tin nh mi quan tm, mc tiu, im yu ca nhau lm c s cho giai on tip theo ca qu trnh m phn. Nhn chung, cc bui hp

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    24

    khng phi l thi im a ra quyt nh cui cng nn bn ng tht vng nu khng t c mong mun ca mnh.

    Bn nn chun b nhiu bn copy nhng ti liu cn thit. Tuy nhin, cng khng nht thit bn phi pht ti liu cho h min l bn trnh by n gin v tht d hiu. S dng biu v hnh nh minh ha, gim bt cu ch v trnh nhng thut ng phc tp. Trong cc bui hp, i tc Hn Quc thng c xu hng a ra rt nhiu cu hi, v th bn phi chun b tht k v d liu trc nhng tnh hung c th xy ra.

    2.10. a ra quyt nh

    Ngi Hn Quc lun tun theo tn ti, trt t. Cho d i tc ca bn l mt doanh nhn mang phong cch chu u - nhng ngi quan nim quyt nh ch thuc v mt c nhn - th quyt nh cui cng vn phi da trn s nht tr ca c tp th. iu ny s khin mt s nh thng tho t cc nc phng Ty b nhm ln v h quen vi quan nim ch ngi lnh o cao nht mi c quyn quyt nh. Quyt nh cui cng thng c cc c ng a ra sau rt nhiu cuc tranh lun hoc trao i th t. V th, qu trnh a ra quyt nh cui cng ti Hn Quc tn kh nhiu thi gian v i hi bn phi tht s kin nhn. rt ngn thi gian, bn cn phi tranh th s ng h ca cng nhiu c ng trong cng ty cng tt.

    Vai tr ca cc nh qun l cp cao l qun l ton b qu trnh ch khng phi t mnh a ra quyt nh. Tuy nhin, trong thc t kin ca h cng rt c trng lng nn bn hy lm mi cch c c s ng h ca h. i khi nhng ngi lnh o trao quyn quyt nh cho cp di h cm thy c coi trng ch khng ch l nhn vin lm thu. i tc Hn Quc c th thu xp rt nhiu bui gp g c nhn. Th nhng ngi m bn gp mt c khi ch l ngi i din cng ty ch khng phi l ngi a ra quyt nh.

    2.11. Tha thun v k kt hp ng

    Bn hy c gng c c cam kt bng vn bn t pha i tc sau mi bui hp hoc sau mi giai on m phn quan trng v cam kt bng ming thng khng c tnh php l v khng ng tin cy. Mc d nhng cam kt ny c coi l nhng cng c nhm pht trin mi lin lc v cng c quan h gia hai bn, nhng chng cng khng c tc ng nhiu ti tha thun cui cng. i tc Hn Quc thng thch xy dng nhng tha thun chung chung sau mi chuyn sang bn bc chi tit cc vn cn thit. H ch chp nhn khi cc iu khon v iu kin tht r rng. S tho thun ch c gi tr khi c hai bn ng , v vy ng vi vng tr li mt cch n gin l ng m phi thm d ca i tc.

    Vn bn hp ng thng kh di v bao gm chi tit mi iu kin v iu khon ca mt tha thun hp tc thng thng cng nh cc iu khon bt kh khng. Tuy nhin, vic son tho v k kt hp ng phi tun theo ng th tc. Ngi Hn Quc tin rng hiu qu ln nht m mt tha thun hp tc mang li ph thuc vo cam kt

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    25

    ca cc bn ch khng phi l nhng g c quy nh trong hp ng. Ngoi ra, bn khng bao gi c k hp ng bng mc .

    2.12. Quan nim ph n trong kinh doanh

    Nu nh trc kia x hi Hn Quc ch coi trng n ng th hin ny vn bnh ng gii bt u c quan tm hn. Nhiu ph n, tiu biu l lp tr, c v tr cao trong x hi, tuy nhin vn khng c thm quyn cng nh nh hng ln ti vic a ra quyt nh cui cng.

    Hu ht ngi Hn Quc cho rng n ng c quyn a ra cc quyt nh. V th i khi nhng ph n nc ngoi cm thy bt bnh. Tuy nhin, ph n chu u thng c tn trng hn so vi ph n chu . Nu bn l n, bn nn nhn mnh tm quan trng ca cng ty bn v vai tr ca mnh trong . Th gii thiu hoc li y quyn t mt ngi c chc quyn trong doanh nghip ca bn s gip bn nhiu hn khi m phn. Bn phi tht cn trng khi th hin s t tin v quyt on ca mnh, ng qu xng xo v nim n khi trao i vi i tc.

    2.13. Mt s lu khc

    Ngi Hn Quc cng kh coi trng hnh thc bn ngoi. Bn nn chn trang phc c mu sc nh - du cho bui gp mt u tin. Sau khi xy dng c mi quan h v s tn nhim ca h th hy ngh n nhng trang phc sng mu khi i giao dch. Nam gii nn mc com l ti mu v tht c vt trong bt k s kin no. Trang phc n ph bin nht thng l chn vy kt hp vi o cnh n. Nn trnh mc vy qu cht bi theo phong tc Hn Quc mi ngi thng ngi trn sn nh hoc sn nh n khi dng ba.

    Mi n ti, gii tr, thi ht karaoke thm ch ung ru mnh c th gip xy dng mi quan h thn thin vi i tc Hn Quc. T chi tham gia vo cc hot ng ny c th c xem nh l bn khng quan tm n vic lm n vi i tc. Mc d vic kinh doanh khng c tho lun trn bn tic nhng vn c nhng ngoi l. i tc Hn Quc xem y l c hi truyn t nhng thng ip quan trng hoc l dp tranh lun gii quyt nhng vng mc. i khi h cng tranh th tm thng tin t bn cng c v th ca h trn bn m phn. Khi bn mun phng, bn khng nn tr li thng vo vn nhng cng ng bao gi t du hiu l bn cn nghi ng.

    Ngi Hn Quc coi trng vic ng gi hn cc nc ng khc. Tt nht l nn n d tic ng gi, hoc c th n mun nhng ng qu 20 pht.

    Trong i sng cng nh trong kinh doanh, vic tng qu rt ph bin Hn Quc k c nhng ba tic gp mt ln u. Ngh thut trao nhn qu tng cng l mt phn quan trng trong vn ha kinh doanh ca ngi Hn Quc, iu ny gip gn gi mi thin cm vi i tc v to dng nhng mi quan h mi.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    26

    3. Vn dng k nng m phn di gc phin dch ting Hn khi lm vic ti doanh nghip Hn Quc.

    3.1. Ngh bin phin dch hin nay

    Hin nay phin dch l mt nghnh ngh ang hottrn th trng vic lm vi thu nhp kh cao. Vit Nam, trc y v ngy nay, ngh bin phin dch cng c coi trng bi bi cnh hi nhp th gii. Ngh phin dch tr thnh cu ni quan trng v ngn ng v vn ha. Vy ngh phin dch l g?

    Phin dch hiu mt cch n gin l cng vic chuyn mt ch, mt cu, mt vn bn (ni hoc vit) t ngn ng ny sang ngn ng khc m khng thay i ngha ca ngn ng ngun. V tt nhin, phin dch vin l ngi chuyn lm cng vic chuyn cc vn bn (ni hoc vit) t ngn ng ny sang ngn ng khc mt cch chnh xc, gip nhng ngi khng cng s dng mt ngn ng c th hiu nhau.

    Th nhng, trong h thng o to i hc hin nay, cha c mt trng i hc no ca Vit Nam o to vi chuyn nghnh bin phin dch. Bi theo cc trng i hc nc ngoi o to chuyn nghnh bin phin dch th ngi hc chuyn nghnh ny ngoi lnh vc ngoi ng phi am hiu tht su sc mt lnh vc c th nh kinh t, php lut, khoa hc, k thut. theo hc chuyn nghnh ny th ngi hc phi hc phi hoc ang theo hc mt chuyn nghnh khc (t nm th 3 tr i) khi hc phin dch ngi hc va am hiu lnh vc chuyn mn va am hiu lnh vc ngn ng th qu trnh hc dch thut mi pht huy hiu qu. Do vy nu p dng tiu ch ny cho sinh vin chuyn nghnh ngoi ng ca Vit Nam th hin nay thc s cha c mt trng i hc no o to chuyn nghnh bin phin dch. V d nh trng i hc H Ni mi ch c khoa ting Hn, Trng i hc khoa hc x hi v nhn vn mi ch c khoa ng Phng Hc. Do vy, sau khi ra trng, a phn sinh vin sau khi tt nghip lm vic ti doanh nghip Hn Quc va m nhim cng vic bin phin dch va kim nhim thm mt cng vic khc trong cng ty. Do lm vic tt trong doanh nghip Hn Quc, ngoi yu t chuyn mn v ngn ng th sinh vin cn hm th thm kin thc v kinh doanh c bit l kin thc v ngh thut m phn kinh doanh.

    Thc t cho thy, mi quc gia s dng mt ngn ng giao tip ring. Do vy, i vi nhng mi quan h quc t, m y ang cp n vic hp tc gia mt doanh nghip, mt t chc, mt c nhn quc gia ny vi mt doanh nghip, mt quc gia khc, cn thit phi c s hiu bit v nhau thng qua giao tip. Vn ch, hai bn cn phi thng hiu nhng g mnh mun truyn t cng nh tip nhn. Vi hai ngn ng khc nhau, vic thng hiu nh th l khng d, i hi phi c qu trnh hai bn truyn t mun ca mnh sang ngn ng ca i phng i phng c th hiu.

    3.2. Vai tr ca bin phin dch khi tham gia vo m phn kinh doanh vi doanh nghip Hn Quc.

    Nhim v ca phin dch l g? Nh ni trn phin dch l ngi chuyn lm cng vic chuyn cc vn bn (ni hoc vit) t ngn ng ny sang ngn ng khc mt cch chnh sc, gip nhng ngi khng cng s dng mt ngn ng c th hiu nhau.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    27

    Phin dch vin hon thnh tt nhim v trong qu trnh m phn kinh doanh vi doanh nghip Hn Quc ngoi yu t v t vng trong tng tnh hung dch th vic am hiu v ngh thut m phn trong kinh doanh k trn s ng vai tr ln gip ngi phin dch hon thnh tt cng vic ca mnh v khng gy ra nhng hiu nhm khng mong mun trong vic k kt hp ng.

    Ngi phin dch l mt thnh vin ca cng ty, ngoi m nhim tt vai tr phin dch ca mnh cn ng gp kin xc tin hot ng m phn din ra nhanh hn c li cho hot ng ca cng ty. Do yu t kim nghim trong cng vic nn ngi phin dch khi lm vic cng ty cn tm hiu r hn v cc k nng m phn gip cho i din ca hai doanh nghip xch li gn nhau hn, tht cht hn na mi quan h hp tc kinh doanh khng ch trong cuc m phn ln u m nhng cuc m phn sau.

    3.3. Vn dng k nng dch v ngh thut m phn kinh doanh khi tham gia vo bin phin dch vi cc i tc Hn Quc.

    L do phi kt hp hai yu t l g? Bin phin dch (nhn vt quan trng trong qu trnh m phn) hiu r c im,

    vn ha, tm l ca ngi tham gia m phn, nhng k nng m ngi Hn Quc thng s dng tc ng cng vi h gip cho cuc m phn din ra nh mong i. Nu nh vic hc ngn ng trn gh nh trng, ngi hc ch c hc cc yu t v t vng, vn ha, ngn ng, phong tc tp qun m khng c hc cc yu t chi tit hn v ngh thut m phn, yu t phn chia li nhun, vic tm hiu v chia s thng tin ca ngi Hn Quc. Do thun tin, trnh b ng, gy phin phc trong qu trnh m phn, bin phin dch (c bit l bin phin dch ting Hn Quc) cn am hiu hn cc k nng m phn kinh doanh trong doanh nghip Hn Quc .

    C ngi ni mt cuc m phn trong kinh doanh cng ging nh chuyn hai a tr tranh nhau que kem vy, nu nh vic m phn sm gii quyt, kem s tan chy v c hai u khng t c nhng g m mnh mong mun. nh gi mt cuc m phn, ngoi vic xem xt kt qu, chng ta cn kim tra mt bao nhiu thi gian t c kt qu . Chng hn, bn phi mt n mt tun thay v ch 2-3 ngy v li ch thu v rt nh so vi chi ph c hi trong khong thi gian . Ngi i m phn u phi tr mt ci gi kh t mi c th nhn ra iu ny. Nm 1991, Ronald H. Coase c trao gii Nobel Kinh t cho nghin cu khm ph lm r chi ph giao dch. ng ch ra rng, gi tr ca tha thun s gim nu chi ph giao dch cao. Chi ph giao dch y bao gm thi gian v n lc i n kt qu ca tt c cc bn lin quan trong cuc m phn.

    Do i n m phn k kt cui cng trong khong thi gian ngn nht vi chi ph nh nht th vai tr v yu t ca ngi phin dch trong l v cng quan trng.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    28

    III. KT LUN m phn kinh doanh c vai tr rt quan trng trong vic thc y hp tc gia hai doanh nghip. Ty tng thi im, tng giai on trong cuc m phn m c nhng chin lc m phn nht nh. Ty tng quy m, tnh cht quan trong ca vn m phn m thi gian tin hnh,th tc m phn, giai on m phn c khc nhau nhng iu quan trng l qu trnh m phn phi hp l ha li nhun t cc bn v theo ng cc quy nh ca php lut v quy nh ca cc bn. Bin phin dch c vai tr rt quan trng trong cc cuc m phn. Hy chun b tt cc k nng, ti liu, tm l bc vo mt cuc m phn kinh doanh thnh cng. Ngi bin phin dch va l ngi thc hin cng vic chuyn ng (chuyn i ngn ng) va l ngi gi la (duy tr khng kh hp tc, thn thin, theo ng trt t) trong cc cuc m phn kinh doanh. va l nhim v, va l thch thc, va l ng lc ngi bin phin dch ngy cng hon thin bn thn mnh hn.

    DANH MC TI LIU THAM KHO 1. www.vietrade.gov.vn 2. Interpreting and Translation Coursebook, ch bin Bi Tin Bo v ng

    Xun Thu 3. Gio trnh Qun tr kinh doanh do PGS.TS Nguyn Ngc Huyn v GS.TS

    Nguyn Thnh ch bin 4. K nng dch c s l thuyt v phng php rn luyn, ch bin: V Vn

    i Nh xut bn gio dc 5. http.// vi.wipedia.org/wiki/ m_phn_kinh_doanh.

    http://www.vietrade.gov.vn/

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    29

    O DI V HANBOK - TRANG PHC TRUYN THNG TRONG CUC SNG HIN I

    SVTH: Nguyn Bo Trm (2H-10) GVHD: Vng Th Nm

    I. Cc khi nim l thuyt.

    1. Vn ha.

    Theo Gio s Vin s Trn Ngc Thm nh ngha trong cun C s vn ha Vit Namth Vn ha l mt h thng hu c cc gi tr vt cht v tinh thn do con ngi sng to v tch ly qua qu trnh hot ng thc tin, trong s tng tc gia con ngi vi mi trng t nhin v x hi. Phi ni thm rng vn ha y l sn phm do con ngi lm ra, nhng phi l sn phm mang nhn tnh, phc v i sng ca con ngi ch khng phi hy hoi n. V bn thn t vntrong ting Trung Quc c ngha l p, bi vy nhng th nh bom nguyn t, cc v kh git ngi, cng l sn phm do con ngi lm ra, nhng u khng c x hi coi l vn ha.

    2. Trang phc truyn thng.

    Trang phc truyn thng ca mi quc gia l b qun o c trng cho vn ha ca t nc , c ngun gc lu i, tri qua nhng thng trm thi gian cng vi t nc, phn nh nhng nt p v vn ha, lch s, a l cng nh con ngi ca t nc y. Mt quc gia c th c nhiu trang phc truyn thng nh Vit Nam c o t thn, o m ba m by, o Di C quc gia cn chn mt b trang phc truyn thng tr thnh quc phc (trang phc biu tng ca quc gia).

    3. Hanbok.

    Hanbok trong ting Hn Quc l , ngha l Hn phc, ch b trang phc truyn thng ca ngi Hn Quc. Theo nh ngha trong (T in Quc ng) ca Hn Quc th Hanbok l trang phc truyn thng ca quc gia chng ta (Hn Quc). Ra i trong thi i Joseon, hin nay Hanbok ch yu c mc nhiu hn thng phc trong cc dp l tt, hi h, ngy cng gi, tang l. n ng mc jeogori (o ngn) di n hng, bn di l qun rng c buc cht gu bng daenim (dy lng), ph n th mc jeogori ngn v nhiu loi vy khc nhau. C nam v n u mang beoseon (tt trng) di chn. Khi i u th mc thm durumagi (o chong di) cho lch s. Hanbok cn c mt tn gi khc l , ch thi gian Hanbok ra i l vo thi i Joseon (Triu Tin).

    4. o Di.

    o Di l trang phc truyn thng ca ngi Vit Nam. Tn gi o Di xut pht t c im ca chic o l di n qu ngang i ca ngi mc. Gi tn s vt bng c im ca n cng l mt cch gi ph bin ca ngi Vit. Vo khong th k th

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    30

    XIX, ngi phng Ty bit n o di vi tn gi long dress, ngha l chic vy di, da trn c im bn ngoi ca chic o. Nhng long dresshin nay khng cn c s dng v t ny khng th lt t ht ci hn dn tc Vit n cha trong o Di m ch lm cho ngi nghe hnh dung ra mt chic vy di m khng c nt g c bit. Bi vy m trong cc vn bn dch v sau, o Dic gi nguyn m bo ngha ca n, cng nh bnh chnghay nc mm cng khng dch sang cc th ting khc ngi c c th phn no cm nhn c hn Vittrong bn thn nhng con ch y.

    II. Nghin cu o Di v Hanbok trong thi hin i.

    1. Khi qut lch s v ngun gc ra i ca o Di v Hanbok.

    a. Vi nt v lch s v ngun gc ra i ca o Di.

    Cha c mt ti liu no cho bit ngun gc chnh thc ca o Di. Nhiu ngi cho rng bn ghi chpu tin v o Di chnh l chic trng ng ng Sn Ngc L, H Nam, trn mt trng c khc hnh ngi mc o x hai t. Theo cun k chuyn Chn Cha, Mi Ba Vua Triu Nguynca Tn Tht Bnh, trong bi Nhng Trang u ca Lch S o Dic on nh sau: Th l do tinh thn c lp, mun dn chng trong a phn mnh cai tr mang y phc ring phn bit vi min Bc, Nguyn Phc Khot hiu d: Y phc bn quc vn c ch , a phng ny t trc cng ch tun theo quc tc, nay knh vng thng c, dp yn ci bin, trong ngoi nh nhau, chnh tr v phong tc cng nn thng nht... i may y phc th theo tc nc m thng dng vi, la, duy c quan chc th mi cho dng xen the, l, tru, on, cn gm vc v cc th hoa rng phng th nht thit khng c quen thi c dng cn. Thng phc th n ng, n b dng o c ng ngn tay, ca ng tay hoc rng hoc hp ty tin. o th hai bn nch tr xung phi khu kn lin khng cho x m. Duy n ng khng mun mc o c trn v hp tay cho tin lm vic th cng c. L phc th dng o c ng tay di, vi xanh chm hoc vi en, hay vi trng ty nghi. Cn cc bc vin c v kt lt th u theo nh iu hiu d nm trc m ch dng. Nu cn c theo ti liu k trn th chic o Di Vit Nam ra i vo th k XVIII, trong thi Cha Nguyn Phc Khot (1739-1765). Cng c ti liu cho rng trang phc ra i trong thi Nguyn Phc Khot c hnh dng kh ging vi t thn ngy nay v c coi l tin thn ca chic o Di.

    T ti nay o Di tri qua nhiu thay i. Vo nhng nm 1930, nhm vn s trong T Lc Vn on ch xng cuc ci cch vn ha, t tng mi cho th h tr. Trong nhm ny c hai ha s du hc t Php v, l Nguyn Ct Tng v L Ph, dng hai t bo Ngy Nay v Phong Ha lm phng tin truyn b ca nhm. Hai ha s v v chnh trang kiu o di ph n gi l o Le Mur Ct Tng(Le Mur ting Php ngha l bc tng) c cao, khng c eo. Sau b Trnh Thc Oanh, mt hiu trng ca trng n Trung hc H Ni, lm thm mt cuc ci cch to bo hn, b nhn eo chic o, m st theo ng nt m miu duyn dng ca phi n.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    31

    Vy l chic o di gn ging vi ngy nay nht ra i (c cao, tay di, t o di tm u gi, i cng qun di n gt, nam i khn xp, n i khn vn).

    b. Vi nt v lch s v ngun gc ra i ca Hanbok.

    Hanbok i din cho mt trong nhng kha cnh d thy nht ca vn ha Hn Quc, chnh l vn ha mc. Hanbok truyn thng ca Hn Quc c ngun gc cch y rt nhiu nm, cn c theo nhng hnh v trn nhng bc tng trong cc lng tm ca nh vua t tn thi Tam Quc Triu Tin (thi i Goguryeo, Silla v Baekje, t nm 57 trc Cng Nguyn n nm 668 sau Cng Nguyn). Vo thi Goguryeo, trang phc ca ngi Hn chu nh hng rt nhiu ca Trung Hoa v Pht gio. chnh l thi im khi u ca Hanbok.

    Cui thi Tam Quc Triu Tin, nhng ngi ph n qu tc mi bt u mc o khoc di ti ngang hng (c tht li eo) v vy di ph kn chn, cn n ng qu tc th mc qun rng, bo li mt c chn v o chn c tht lng eo. thi Cao Ly (9181392), chima c mc ngn hn, jeogori ch mc ti eo v trn ngc c tht mt chic n (thay cho tht lng) cn ng tay o c ct ln mt ng cong rt nh nhng v thanh thot. Trong triu i Triu Tin, jeogori ca ph n c thit k cht hn v ngn hn. Vo th k XVI, jeogori rt rng v di tn di eo, nhng n cui triu vua Triu Tin (th k XIX), chic o ny cn c thit k ngn li ti mc n khng che c ht ngc. Thi cui triu Triu Tin ngi dn Hn Quc mc chima di v jeogori ngn, va vn. Di lp chima ngi ta phi mc rt nhiu lp vy lt vy phng ln v p hn. Nh vy c th khng nh mt s thnh phn c bn ca Hanbok ngy nay nh o jeogori, qun (baji) v vy (chima) c l c mc t rt lu i nhng mi n thi Tam Quc Triu Tin th kiu o hai phn nh ngy nay mi nh hnh.

    2. c im ca o Di v Hanbok trong cuc sng hin i.

    Thi xa khi tnh trng phn chia giai cp cn nng n th c Vit Nam v Hn Quc, cht liu v mu sc, hoa vn ca trang phc chnh l cn c phn bit tng lp x hi. Thi tit Vit Nam nng hn nhng c hai nc u c ma a dng nn cht liu lm trang phc truyn thng rt nhiu loi, mu sc hoa vn cng theo cht liu m bin i cho ph hp v ni chung rt phong ph, bt mt, th hin s tinh t trong cch sng to. Nu nh thi xa s a dng y l phn bit giai cp th thi nay chng c phc v cho nhu cu mc p ngy cng cao ca ngi dn. Cc nh thit k cng bin i cht liu, kt cu, kiu dng v mu sc rt nhiu lm phong ph thm s la chn cho khch hng. o Di v Hanbok vn gi nguyn c nhng nt p c trng, nhng ngha tim n su xa m li c cch tn c thm nhiu c im ph hp hn vi cuc sng hin i. Khng cn chuyn ngi c tin mi c th mc trang phc sc s, lm t la, t tm hay cc loi vi cao cp na. thi hin i, bt c ai cng c th mc trang phc truyn thng bng cht liu bt k vi mu sc, hoa vn no m mnh mong mun. iu quan trng hn c l o Di v Hanbok tri qua

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    32

    cuc cch mng cch tn rt c o phc v ti a nhu cu ca ngi dn, trang phc truyn thng c th tr thnh mt phn thng trc trong cuc sng ca ngi dn hin i.

    2.1.Cht liu ca o Di v Hanbok.

    Cht liu may o Di truyn thng l la t tm. Khi thi tit nng th satin hay c dng, thm ch ngy nay vi bng thm m hi trn nn vi co dn cn c s dng to cho ngi dng s thoi mi nht trong ma h. l o cn i vi qun ca o Di th vn thng c may bng satin trng, nhng mu nht hoc ty vo mu ca o. Ma ng th thng cc ch em s mc thm mt chic o khoc lng gi m, n ng s mc thm o khoc gile. Tuy vy cng c mt cch khc l s dng vi nhung hay may cho ngi c tui, v to s tr trung th ch cn tht eo, may c thuyn o n, hay s dng t nh, m st ngi l c.

    Thi xa Hn Quc, mu sc, hoa vn v cht liu ca Hanbok cng chnh l cn c phn bit giai cp. Hanbok ca tng lp thng lu c dt t cy gai hoc mt loi vi nh cao cp. Ngi dn thng th ch c php mc o lm bng vi bng n thun. Hin nay th cht liu ph bin cho Hanbok l vi gai, bng, muslin, la v satin. Ma h th nhng cht liu mng v nh hn c s dng khc phc phn no sc nng ca nhiu lp o. c bit vo ma thu, ph n Hn Quc rt chung Hanbok may bng la t, bi khi i li s to ra m thanh xo xc nh bc trn l kh vy. V l t nc hn i nn ma ng Hn Quc rt lnh. Ngi Hn thng mc thm o khoc dy hoc mc Hanbok may bng vi bng dy. Ngi dn phng Bc th cn c thm lng trong vi o gi m.

    2.2. Kt cu, kiu dng ca o Di v Hanbok.

    2.2.1. Kt cu v kiu dng ca o Di.

    i vi c nam v n o Di u gm hai b phn: o di qu u gi v qun di ti gt chn. Thi xa t o di c may ngn hn, c khi trn u gi v o di ca n th khng c tht eo. Hin nay th t o ca c nam v n u di qu u gi hoc hn, o n c tht eo. ng tay may di n c tay, ng qun rng v di n gt. ng tay ca o Di n hin nay c cch tn cho iu ng hn nh may tay l, tay bng, tay xe. C tay o c th khng may trn nh trc m c nh trn ren hay thu tha rt t m to im nhn cho chic o. Mnh dn hn cng c nh thit k lm tay o tr thnh tay cnh tin (tay o rt ngn gn st vai) hoc b hn phn tay o nhn mnh nt c tnh to bo v tr trung ca ngi mc.

    Cc ca o Di c may t c o cho xung vai phi v ko di n eo bn phi, kt thc bng mt mc gi. Trc y l may cc ci nt vi nhng sau ny c thay bng cc bm tin li hn v khng lm cho o Di b l nt. Thm ch o Di n hin nay, cc khng cn m thay vo l kha ko ng sau lng ging nh vy Ty. C o Di cng khng n gin ch l c cng may cao na. Tuy vi o Di nam

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    33

    vn chung kiu c o ny to s trang trng nhng o Di n c nhiu bin ha hn tn thm v p ca cc ch em. o Di n c th may c trn, c vung, c ch V, c rng l hai vai hay c ng Cng c trng hp o Di c thay th phn c bng dy vi, hai dy hoc mt dy di vng qua c lm o Di d tic hay biu din.

    Kt cu o Di truyn thng

    o Di nam c mc che kn ngi, c o v qun u kh rng ri, d mc v d c ng . Trong khi o Di n li c c im l m st thn hnh ngi mc v t o x trn cp qun. y l c im lm cho o Di c nh gi l b trang phc kn o v tinh t m khng h km phn quyn r. Dng o b lm tn ln nt p th hnh ca ngi ph n v t o x cao l ra mt phn c th rt gi cm. C qun ca o Di nam v n trc y u c may cp i cng cc ci, nhng hin nay qun cp chun c a chung hn v tin li v ph hp vi nhiu c ngi.

    Ph kin i km vi o Di l khn vn cng, ca nam l khn vn nhiu lp v to bn, cn ca n l khn vn bn mng v c vn cao. o Di n cn thng i cng vi nn l, mt c trng ca trang phc Vit Nam. N sinh trung hc mc o Di ngy nay cng thng i m rng vnh nhiu kiu rt phong ph. Ngi Vit trc mc o Di thng i guc mc, thi nay th n i guc nhiu kiu, nam thng i giy da.

    2.2.2. Kt cu v kiu dng ca Hanbok.

    Khng nh nhng b Hanbok trong hong gia hoc Hanbok cu k mc trong dp l hi, Hanbok thng ngy rt n gin. Jeogori v chima c thay i di, n

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    34

    otgoreum cng c th ngn cho gn li hay vy chima c lm xe t hn nhng vn m bo rng ri v d c ng. Dng Hanbok n tuy khng m st ngi nh o Di n nhng chnh c im jeogori ngn v chima di n v tht lng delleyong c tht cao nam lm cho ngi mc c dng v cao v thanh thot hn.

    Hanbok n bao gm hai phn chnh l jeogori v chima. Jeogori l o khoc ngn, chima l vy tht eo cao. Jeogori c th ngn ch va che ngc hoc di n eo (vi hnh dng li lim cong ln hoc n gin l gu o thng). i km vi jeogori l n otgoreum, c to nn t hai di vi di buc cht vo nhau. Bn cnh cng khng th thiu tt trng beoson v nhng i giy hnh chic thuyn. Ngoi ra cn mc mt lp hanbok trongcng c th c jeogori nhng tt c u l mu trng.

    Hanbok nam bao gm jeogori, qun baji v o chong durumagi. o chong durumagi di n u gi hoc hn, jeogori ngang hng, qun baji th rng v b gu. i km vi Hanbok nam l m (gat), dy buc ngang lng dalleyong v giy. Cng nh hanbok n, hanbok nam cng c mt lp mc trong mu trng.

    i cng vi hanbok ngoi cc kiu m i u ca nam ra cn c rt nhiu ph kin ca n nh trm, hoa ci, m, dy buc tc, c bit rt nhiu mu sc v a dng. Cng nh o Di, Hanbok khng c ti nn ngi mc thng mang nhng ti nh lm bng la, c th thu thm ha tit, gi l joomeoni.

    Kt cu Hanbok nam v n

    2.3. Mu sc v hoa vn, ha tit trn o Di v Hanbok.

    2.3.1. Mu sc v hoa vn, ha tit trn o Di.

    Tt c nam n, gi tr u c th mc, li c th mc trong nhiu dp khc nhau nn mu sc v hoa vn ca o Di rt phong ph.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    35

    i vi nam thng dng mu n gin, hoc mt tng mu trm lch s, hoc mt tng mu sng nht tr trung nhng khng qu mu m, v d nh ngi xa thng dng cc sc trng, en hoc lam thm, ngy nay th cc tng m nht ca mu lam l thng c s dng, ngoi ra c th thm cc mu khc nh xanh l nht, cam nht, huyt d i vi n th s la chn rng ri hn nhiu, bt c mu no cng c th dng c.

    Nu xt v tui th c gi tr cng u mc c o Di. Nhng ngi ln tui thng mc mu ti d l nam hay n nhn mnh s ng n. Cc bc trai th thng chn tng trng en, lam m; cc bc gi th thng a tng nu, lam Ngoi ra vi may o Di cho cc bc gi thng l vi nhung v nhung m hn v lm cho ngi mc c nt kh sang trng. Cn v phn o Di cho tr em th s dng mu sc trong sng v ti tn cho ph hp vi la tui v s ngy th, nghch ngm ca cc em, v v cc em rt nng ng nn loi vi bng pha thng c s dng v thm m hi rt tt.

    Mu sc ca o Di cng ph thuc vo dp mc na. Ngi Vit thng s dng mu cho o Di ca c du hoc may o Di vo ngy Tt m Lch, vi ngha cu mong may mn v hnh phc. Nhng ngi i d m ci hoc i ti cc l hi truyn thng, tp trung vo thi gian Tt m Lch hoc Trung Thu, th thng mc o Di nhiu mu nhiu kiu khc nhau th hin tnh cht vui mng ca s kin. Ngi Vit khng thng mc o Di trong tang l m mc x gai trng, nay th trang phc tang ch yu mu en, hoc khng mu trng cng c th mc c.

    Thm vo , hoa vn v ha tit ca o Di cng c rt nhiu kiu. n gin nht l o Di trn, ngha l may bng vi khng c trang tr thm hoa vn ha tit g m ch to nn v p da vo mu sc v bn thn cht liu vi. y l cht liu m cc n sinh min Nam Vit Nam thng la chn may o Di lm ng phc i hc. V yu cu ca trng nn o Di ng phc nht thit phi l mu trng. Nhng hin nay h c

    nhiu s la chn hn. Vn da trn cht liu o Di trng nhng vi c th c in hoa vn chm (vi gi gm) rt p mt, cu k hn th kt hp vi la pha bng cho phn o trn, cn phn t v tay o thay bng voan mng, hoc kt thu hoa, nh cm, tng v p cho chic o. C th kt hp nhiu cht liu trn mt chic o Di, trang tr bng nhng ha tit thu tay t m v tinh t, hay nh cm, nh , nh ngc trai, v.v

    Hoa vn trn o di rt a dng, nhng ni chung thng thin v thin nhin nh hoa l hoc nhng hnh nh c trng ca t nc nh hoa sen, hnh danh lam thng cnh, hoc trang trng hn l hnh rng phng. c bit trong dp Tt, o Di mu thng in hnh nhng ng tin vng vi mong mun nm mi giu sang ph qu.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    36

    2.3.2. Mu sc v hoa vn, ha tit trn Hanbok.

    Hoa vn trong Hanbok cng thng thin v cc ha tit thin nhin hoc nhng hnh sang trng nh rng phng, c th l in chm trn nn vi la, satin, gm, hoc thu tay cc hnh th rt cu k v tinh t. Mt ha tit cng kh ph bin trn Hanbok l hnh trn m dng, hoc hnh trn chia lm ba phn vi ba mu c bn l , vng v lam.

    Cng ging nh o Di, tt c mi la tui u mc c Hanbok. Thi xa Hn Quc gii thng lu c mc qun o nhiu mu sc sc s, nhng mu sng c dnh cho tr em v cc b gi, cn mu du hn th dnh cho nhng ngi trung nin. Lut xa cn quy nh ngi dn thng ch c php mc qun o m trng, nhng trong nhng dp c bit h c cho php mc cc trang phc mu hng nht, xanh l cy nht, xm v mu than. Lch s hn, khi n ng i ra ngoi, h mc thm durumagi di ti u gi. Hanbok cho gii tr v cho tr em chung mt c im l a sc mu, thng l mu sng v hoa vn kh phong ph. Cn Hanbok cho ngi ln tui thng s dng vi trn, gam mu t ni bt hn to s trang trng.

    Hanbok vn ni ting c th gii v s a sc bi mu sc Hanbok khng ph thuc nhiu vo dp mc, ch tr tang l th ngi Hn Quc thng mc Hanbok bng vi gai trng hoc dng vi en, nu l ngi thn ca ngi mt th n thng eo mt chic n nh mu trng trn tc. Hanbok cho l ci th thng c ha tit rng phng, nhng ha tit xa c thu rt t m trn cc b Hanbok ca hong gia hoc Hanbok mc khi tham gia vo nhng s kin ln.

    3. S cch tn v ng dng ca o Di v Hanbok trong cuc sng hin i.

    3.1. Nhng nt cch tn ca o Di.

    Tri qua qu trnh ra i v pht trin gn bn th k, t th k XVIII n nay, o Di c nhng s cch tn ng k. Khng ch cht liu v hoa vn tr nn phong ph hn, m kt cu ca o Di cng phn no thay i.

    Mt hnh dng o Di hin i

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    37

    3.1.1. V hoa vn.

    V c bn ha tit trn o Di t thay i, ch l phong ph chng loi hn. Vn l nhng hnh dng quen thuc nh hoa sen, con c, ng tin, cc loi cy, hoa hay in rng phng. iu ng ch l trc y ha tit o Di ch yu l thu th cng. Nhng gi y cng ngh rt pht trin, ha tit c th c thu bng my, c dt, c in hoc nh cc chi tit kiu cm, , kim sa, th c th c nh rt t m. 3.1.2. V cht liu.

    Cht liu truyn thng ca o Di l la. Vi la c dt t t, loi la tt nht l t tm. c tnh ca la l phn chiu nh sng tt nn c v ngoi ng nh, bn cnh cht vi mn v mt m thch hp may trang phc tn dng ph n. La bn chc, gi nhit tt nn rt tt trong thi tit lnh. Tuy nhin la d dnh vo c th, bn chc gim khi b t hoc phi nng, b vng bi m hi nn khng thch hp vi kh hu nng m ma nhiu ca Vit Nam. co gin ca la cng khng tt. Bi vy m cht liu la khng thch hp vi o Di trong cuc sng nng ng hin nay.

    Cch sn xut khng phc tp nh la dn n gi thnh r hn, cht vi cng mn v mt, dy v bn hn nhng cu trc vi li thong hn la nn satin bt u c a chung hn trong may o Di. Mt xu hng cng rt thnh hnh hin nay l s dng vi nhn to pha bng may trn nn vi co dn. Tc dng ca loi vi ny l thm m hi, kt cu vi thong mt, li co dn nn ph hp vi c nhng ngi ngoi c. Vi nhn to pha bng v thng c thm c tnh co gin nn khi may ri mc thng kh b st ngi, vn gi c tnh cht tn ln dng v c th ca ngi ph n. Nn vi nhn to pha bng cng d dng thu, in, nh ha tit v nhiu kiu trang tr khc. Nhng c tnh rt ph hp vi cuc sng hin i m li vn gi c nhng nt p truyn thng ca o Di khin loi vi ny tr nn rt ph bin trong thi i hin nay.

    Mt loi vi na cng thng dng khi may o Di l vi nhung. c im ca vi nhung l mm, ng v kh m p. Vi nhung mn v ng to cm gic sang trng, cht li kh dy nn thng dng may o Di cho ngi cao tui. Vi nhung thng nhum mu trm nn thch hp vi nhng ha tit thu hoc nh , nh cm ng nh, s khin cho chic o va n tnh m va sang trn, ng n.

    Vi may o Di n cng thng kt hp vi vi voan. Voan tuy khng thm m hi nhiu nhng cng kh mng, li c mu c nn khi may ln khng che c ht thn th, thng c dng may t, tay o Di hoc xen vo trn o cho thm phn duyn dng v gi cm. Nu may thm voan th ren cng thng c s dng tng nt n tnh.

    3.1.3. V kt cu.

    Hai b phn chnh ca o Di l qun v o vn khng thay i. Tuy nhin cc chi tit trn o c s chuyn bin kh nhiu, lm a dng thm kiu dng ca o Di,

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    38

    ph hp vi nhu cu v th hin c tnh ca ngi mc. Qun ca o Di khng c nhiu thay i, c chng ch l bn cnh loi cp thng c thm cp chun ph hp vi nhiu c ngi hn. Nhng thay i ch yu din ra phn o ca o Di.

    T o Di l b phn c t s thay i. T o Di c trc v sau di bng nhau, u c hnh ch nht. Cng c trng hp gc cnh t c vt i nhng v nu lm vy s mt i hnh dng c trng ca o Di nn kiu t ny khng thnh hnh. T khi ra i n nay, t o Di ch yu thay i v chiu di. Trc y t o ngn hn, ch qu u gi mt cht, nay c ko di n tm ngang ng ng. S thay i ny nhm mc ch to cho ngi mc mt dng v cao v thanh lch hn.

    Nu nh c t o Di nam v n u thay i nh trn th phn tay v c ca o Di n mi c nhiu ci bin, cn ca nam vn gn nh o Di truyn thng. Phn tay ca o Di cng c cch tn kh nhiu. Mc d ngi dn bnh thng vn mc kiu di ti c tay nhng vi mt s dp c bit li khc. Tay o Di c th c lm thnh tay l duyn dng hoc tay ng loe vi vi mm r xung rt n tnh. C tnh hn l kiu tay o Di cnh tin ngn ch qu bp tay, hoc hn na l cc tay, c o tr thnh kiu o ym t thn. Cng c thi mt o Di tay bng, nhng sau kiu ny khng c s dng rng ri v nhn ging kiu vy Ty, lm mt i nt c trng ca o Di. Hu ht cc kiu cch iu ca tay o Di lm tng nt n tnh hoc nhn mnh c tnh ca ngi mc nn i tng s dng chnh l gii tr.

    C o Di truyn thng c may cao, che gn ht c ngi mc, x ra t chnh gia sang hai bn c ngi mc theo hnh r qut. Dng c o Di kiu ny tn ln v p ca phn c, v s lm cho n tr nn thon gn hn. Tuy nhin c o Di m st thng to cm gic cng, nn c o Di hin nay c cch tn thnh nhiu kiu, khng nhng thoi mi hn m cn bc l c tnh ngi mc. C o Di hin nay thng l c trn, nu thoi mi hn th c o khot su xung, theo hnh ch V hoc hnh ovan vt ngang vai. C o Di cng c th vn gi dng c, nhng thay v may trn c th may nhn ren. Mt kiu c o Di hin nay cng c cc n sinh kh a chung l kiu c gi t thn, ngha l phn c o Di c thit k ging nh c mc o ym ca t thn bn trong, nhng thc cht ch l c gi Rt nhiu kiu dng ca c o Di gp phn lm cho b trang phc ny ngy cng p ng tt hn nhu cu mc p ca cng chng.

    3.1.4. ng dng ca o Di trong cuc sng hin i.

    Nhng ngi thng xuyn mc o Di chnh l cc n sinh trung hc ph thng min Nam Vit Nam. Hu ht cc trng trung hc ph thng y u yu cu n sinh mc o Di trng khi i hc, mt s trng th ch yu cu mc vo ngy th hai u tun. Khng ging trong min Nam, n sinh trung hc min Bc khng bt buc mc o Di, nhng cc s kin quan trng ca trng nh k nim ngy thnh lp trng, khai ging, b ging th hnh nh o Di trng vn thng xut hin. N sinh min Trung, c bit l thnh ph Hu th ni ting vi t o Di tm i cng nn l Bi

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    39

    Th, hnh tng tr thnh c trng ca vng t ny v cng i vo rt nhiu cc tc phm vn hc. Ngoi ra o Di cn c mc khi chp nh ci v trong cc bui lin hoan ngh thut, trnh din thi trang.

    o Di cn i vo cuc sng hng ngy cc cng s. n Vit Nam c th thy nhn vin tip tn ca mt s cng ty, khch sn, cc nhn vin nh sch hay c bit hn tip vin hng khng ca Hng hng khng Quc gia Vietnam Airlines cng u dng o Di lm ng phc khi lm vic. Nhng hnh nh n sinh mc o Di khc su vo tm tr ngi Vit, v qua trang phc ca cc n tip vin hng khng, t o Di ca Vit Nam li cng c bn b quc t bit n. Thm ch ti Din n kinh t chu - Thi Bnh Dng (APEC) nm 2006 ti Trung tm hi ngh quc gia, H Ni, 21 nh lnh o APEC cng mc o Di chp nh k nim khi kt thc hi ngh. o Di khng ch nh hng n cuc sng ca ngi dn Vit Nam na m c ng o bn b th gii bit n v ngng m.

    3.2. Nhng nt cch tn ca Hanbok.

    Bn cnh Hanbok truyn thng th Hanbok cch tn ngy nay c hai loi ph bin l Saenghwal Hanbok v Gaeryang Hanbok, hai loi ny u c thit k n gin i so vi Hanbok truyn thng. So vi o Di th hai loi Hanbok c rt t s thay i v cht liu v hoa vn m phn nhiu l kt cu, ch yu l chiu di ca jeogeori v chima. Nu nh ban u jeogeori di n ngang eo, cp trn ca chima cng cao n th sau ny jeogori c rt ngn li, ch va che ht ngc, cn cp ca chima th c nng cao ln, mc n qu ngc v di c gim bt. V c im ca chima l xe kh rng nn thay i nh vy lm gim s vng vu ca b trang phc v to cho ngi mc dng v cao ro thanh thot hn. Cng ging nh o Di, nhng cch iu ca Hanbok ch yu din ra Hanbok n. Hanbok nam ng i ch c im khc l o chong durumagi di thng c ngi mc thay bng o khoc cc tay v ch di qua hng. Hanbok nam kiu ny thng xuyn c ng o ngi dn s dng v vn gi c v trang nghim ng n m khi mc li thun tin hn mc durumagi di.

    Tuy nhin mc ch s dng ca hai loi Hanbok ny l khc nhau nn nhng nt cch tn cng c phn khc. Saenghwal Hanbok c thit k thun tin hn trong sinh hot hng ngy. Tuy phn ln ngi dn Hn Quc mc trang phc hin i khi i lm v Hanbok ch c mc vo cc dp l tt, hiu h, nhng cng c rt nhiu ngi mc loi Saenghwal Hanbok ny hng ngy lm vic. Bi vi ca Saenghwal Hanbok l nhng loi vi bn, d mc, d bo qun. Saenghwal Hanbok cng c gin lc i, ch cn qun b gu hoc vy ngn hn so vi Hanbok truyn thng, i cng vi o di n ngang hng. V mc ch chnh l sinh hot hng ngy thun tin hn nn mu sc v ha tit ca Saenghwal Hanbok c phn n gin. Saenghwal Hanbok a phn c nhng ngi ng tui v tr em a thch v d c ng khi mc v rt tin li trong cuc sng i thng.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    40

    Mt s kiu dng Saenghwal Hanbok

    Nu nh Saenghwal Hanbok nhn mnh vo s n gin v tin dng hng ngy th Gaeryang Hanbok nhn mnh vo v ngoi thi trang rt bt mt vi mc ch lm phong ph v p ca Hanbok v qung b hnh nh ca Hanbok ni ring cng nh Hn Quc ni chung n vi th gii. Gaeryang Hanbok c nhng cch tn ht sc to bo. Tay o ca jeogori c lm thay tay bng, ct ngn, hoc b hn cng vi c phn c o, l b vai trn ca ngi mc. Chima c th x t cao, cng c th ch l rt ngn i vi di c th bt n mt na ging nh mt chic vy c trung. Hu ht Gaeryang Hanbok d c cch iu n c no cng vn gi li nt c trng ca Hanbok l n otgoreum, tuy vy cng c nhiu trng hp n khng cn m chima ch c mc vi mt chic o ngn may lin vo vy. Gaeryang Hanbok thng c mc nhng s kin ln, hoc trong cc cuc thi sc p, trn cc sn din thi trang ca Hn Quc.

    Hanbok c mc trong cc dp truyn thng ca Hn Quc nh cc l hi, v c bit l hai k ngh ln nht Tt m Lch v Trung Thu (Chuseok). Hanbok ca hong cung, hoc Hanbok ca ngi dn thng trong ngy ci th c bit lng ly v cu k. Vi c s dng l gm la cao cp, cc chi tit thu dy c v rt t m. Thm vo l nhng ph kin nh m i u, trm ci, lm cho b trang phc cng tr nn bt mt v thu ht ngi xem. Trong tang l c nam v n gii Hn Quc mc Hanbok tng en hoc trng, n thng c thm bng hoa trng nh ci trn tc nu l ngi nh ca ngi mt. Hanbok tang trng lm t vi gai th, Hanbok tang en thng lm t satin.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    41

    Mt s kiu dng Gaeryang Hanbok

    4. Cch mc.

    4.1. o Di.

    V o Di ch c mt lp nn kh d mc. Qun c mc trc, v dng qun hai ng ging qun Ty by gi nn khng c g xa l. Sau lun hai tay vo ng tay o mc o. Nu l o truyn thng th cn ci ht cc khuy, cc cc bm trn o l kn, nu c mc kt thc th ci cho chc chn. Nu l o cch tn khng c cc m ko kha ng sau th ch cn ko kha ln l c.

    4.2. Hanbok.

    V c hai lp nn Hanbok mc hi rc ri hn o Di, nhng ging nhau im u l mc qun (hoc vy) trc ri mi mc o.

    Vi n, khi mc Hanbok lt mu trng l mc vy trc, c nh vy bng dy buc hoc nh Hanbok hin nay c sn chun bao quanh, phn chun cao n che qu ngc nn c th mc thm jeogori lt hoc khng. Sau lp Hanbok chnh bn ngoi cng mc tng t, phn quan trng l tht n goreum sao cho p. Goreum cn c tht v bn tay phi ngi mc, r mm mi va phi gi c nt n tnh v thanh lch ca phi n. Vi ca b o khng c nhu v chima phi gi c np v phng ban u.

    Vi nam cng l mc baji lt mu trng trc, sau n jeogori, dng o m c dy cng cht liu buc li. Sau mc baji ngoi ri n o khoc. Nu l durumagi th ch cn khoc vo v buc bng dalleyong l xong. Dalleyong c th l mt si dy mnh eo thm ming ngc bi hoc mc treo tht nt bng vi trang tr, hoc c th l mt tht lng vi bn to c nh o. Nu l o khoc cc tay (cng kiu vi jeogori) th mc tng t nh jeogori, dy buc o khoc ny cng l vi cng cht liu nhng c tht cht v r v bn tay phi.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    42

    5. ngha ca o Di v Hanbok.

    o Di v Hanbok u c ngi dn mi nc thng xuyn s dng trong cc dp l tt. Bi vo nhng dp ngy tt ngy hi c truyn nh vy, mc trang phc truyn thng th hin tm lng ca con chu lun nh ti t tin ci ngun. o Di v Hanbok, mt trang phc c mt lp v b st ngi, mt trang phc c hai lp v c mc mt cch rng ri, nhng u c im chung l tn ln v p ca ngi mc. Vi o Di l nhn mnh v p th hnh rt gi cm ca ngi ph n v kh sc trang nghim ca n ng. Cn Hanbok tot ln v p kn o, e l ca phi p x Hn v nt ng n ca phi nam. Hanbok c thit k nhiu lp v kn o nh vy cng l phn nh t tng ca ngi Hn chu s nh hng su sc ca Nho gio m tun theo l ngha nghim ngt, trong bao gm c vic n mc na.

    V cng l trang phc truyn thng nn o Di v Hanbok u phn nh nhng nt c trng ca mi nc. o Di mt lp phn nh kh hu nhit i nng m ca Vit Nam, v Hanbok c hai lp l thch nghi vi kh hu lnh v kh. Cht liu ca hai b trang phc cng cho thy s thch nghi ca con ngi vi nhiu ma trong nm, ng thi ph hp vi tp qun sinh hot sn xut ca dn tc. Mu sc v hoa vn ca o Di cng nh Hanbok c bit phong ph, mi mu sc v hoa vn li n cha mt ngha nht nh, nhng c th khi qut ln rng chnh l mong mun ha nhp vi thin nhin, c c mt cuc sng m no hnh phc v c mun chung sng vi nhau mt cch ha bnh gia cc quc gia.

    III. KT LUN

    Qua tm hiu o Di v Hanbok, ta thy c nhng nt tng ng ni hai b trang phc truyn thng ca hai quc gia c nn vn ha rt gn gi. C o Di v

    Hanbok u rt a dng v cht liu, mu sc cng nh ha tit v hoa vn. Cng l trang phc truyn thng ca hai t nc nn o Di v Hanbok u phn nh rt r rng t tng ca ngi dn cng nh nhng c trng kh hu ca hai nc. Tuy nhin chnh nhng im khc nhau mi lm nn nt p ring ca hai b trang phc ny. o Di ch c mt lp v c may m st c th, mi ngi mun mc u phi may mt chic tht va vn vi mnh. Trong khi Hanbok c n hai lp, o v qun hoc vy li kh rng ri nn mi ngi c th mua may sn c. Bn cnh o Di kh d mc v d bo qun, cn cch mc Hanbok li kh phc tp v cn phi bo qun cn thn. C l chnh v vy m gi c ca o Di v Hanbok cng kh chnh lch. Nu nh mt b o Di c gi trung bnh 200 n 300 nghn ng th cc loi Hanbok c gi rt chnh lch nhau, nhng cc b Hanbok trng thng th dao ng quanh 100 nghn won, tng ng vi hn 2 triu ng.

    Qua bi nghin cu cng c th thy rng c o Di v Hanbok u tri qua nhiu giai on bin i, v n ngy nay cng u c cch tn ph hp vi nhu cu v yu cu ca ngi mc. C o Di v Hanbok cch tn khng nhng vn lu gi c nhng nt p truyn thng c trng ca tng dn tc m cn tr nn tin dng

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    43

    hn trong cuc sng hng ngy, hn th na cn gp phn qung b hnh nh ca t nc n vi bn b th gii thng qua chnh v p s cch tn ca bn thn b trang phc. o Di v Hanbok i vi tng dn tc ca mnh t lu gn b cht ch v mt tinh thn v hin nay tr thnh biu tng ca t nc, l nim t ho ca ngi dn i vi bn b quc t.

    TI LIU THAM KHO

    5. Chn Cha, Mi Ba Vua Triu Nguyn (Tn Tht Bnh).

    6. Hn Quc t nc, con ngi

    7. (C quan thng tin hi ngoi Hn Quc, C quan thng tin chnh ph).

    8. C s vn ha Vit Nam (Trn Ngc Thm).

    9. thongtinhanquoc.com

    10. krdic.daum.net

    11. lifeinkorea.com

    12. wikipedia.org

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    44

    TM HIU V CCH XNG H TRONG GIA NH V X HI CA NGI HN QUC

    SVTH: Hong Th Vn Anh, Nguyn Nh Ngc Huyn Lu Minh Tr,T Thu H (2H09)

    GVHD: Th.s Phm Th Ngc

    I. T VN

    1. L do chn ti

    Hn Quc cng nh Vit Nam v cc quc gia ng khc, rt coi trng mi quan h trong gia nh, x hi v c nhng quy nh nghim ngt trong cch xng h gia ngi trn v ngi di. Hn Quc l mt quc gia c truyn thng vn ha lu i mang m du n ca Nho Gio.o hiu c xem l iu thing ling nht trong s nhng gi tr o c ca Nho gio. Mt khc, trong gia nh Hn Quc, ch gia trng trong gia nh rt c cao,tn ti trt t trong gia nh rt c ch trng.V vy, gia ngi trn v ngi di lun phi c cch xng h knh trng, mang tnh quy nh nghim ngt, phi th hin r ngi th,vai v,knh trn nhng di.

    Ngi Hn Quc cng coi gia nh l nhn t quan trng nht v l nn tng to ra x hi. Gia nh chnh l mt x hi thu nh. Trong x hi Hn Quc truyn thng, mt gia nh in hnh thng bao gm cc thnh vin thuc ba, bn th h cng sng chung trong mt mi nh. Do cc mi quan h cng v vy tr nn phc tp v ny sinh vic phn bit bng cch xng h. Vn ha xng h l mt trong nhng nt c trng trong vn ha ca ngi Hn Quc. Cc th h sng chung di mt mi nh vi cc mi quan h nh: ng b - cha m; ng b - chu; cha m - con ci; anh ch em vi nhau... nhng cch xng h tng ng to nn nt c trng vn ha xng h ca ngi Hn.y c xem l mt n np gia phong trong gia nh ca ngi Hn Quc ni ring v ca vn ha Nho gio ni chung.Nh cch xng h c trng ny m vai v.tn ti trt t trong gia nh cng nhh ngoi x hi c th hin kh r rng.

    Trong mi quan h x hi, ngi c kinh nghim hn v ngi t kinh nghim, cp trn v cp di, ngi khng quen bit hay ngi quen bit cng c nhng quy nh xng h khc nhau .qua cch xng h chng ta c th th hin c s l php, tn knh,khim nhng i vi ngi nghe. Cch xng h trong gia nh v ngoi x hi ca ngi Hn v ngi Vit c nhng im tng ng v khc bit.

    Chng ti chn ti nghin cu ny c ci nhn su sc v tng qut hn v cch xng h trong i sng gia nh ca ngi Hn quc, cng nh trong giao tip ngoi x hi. Hy vng bi nghin cu ny s gip nhng ngi hc cng nh khi giap tip vi ngi Hn Quc c th trnh nhng sai st khng ng c.

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    45

    2. Phm vi nghin cu v phng thc nghin cu

    Do mi l sinh vin nm th 2 nn phm vi nghin cu cong hn ch nn trong bi nghin cu ny, chng ti xin cp chnh n nhng quy tc xng h trong gia nh v quy tc xng h trong x hi. Qua ,so snh vi ngn ng xng h ca Vit Nam thy c s tng dng v khc bit gia 2 quc gia cng chu nh hng ca nn nho gio.

    Chng ti nghin cu da trn nhng ti liu c t sch bo,internetng thi kho st, phn tch, so snh i chiu vi cch xng h ca ngi Vit Nam v tm hi kin gio vin v ngi Hn Quc ang sng ti Vit Nam.

    II. NI DUNG

    1. Gii thiu s lc v t nc v vn ha Hn Quc

    Hn Quc nm trn bn o Triu Tin, nm trong khu vc b nh hng bi vn haTrung Quc. Cng nh Vit Nam, ngi Hn Quc vay mn ch hn ca Trung Quc to ra ngn ng ring vi nhng nt c th khc bit so vi v ha gc.

    Nhng thay i to ln din ra chu v th gii na sau th k 20 c cm nhn r trong li sng hng ngy ca mi ngi dn Triu Tin. Cc phong tc tp qun c nhiu thay i ln do qu trnh hin i ho x hi din ra nhanh chng.Tuy nhin, bt chp nhng thay i ny, ngi Hn Quc vn ging gi v bo tn c nhng vn ha truyn thng lu i.Do nh hng t Nho gio,ngi Hn Quc rt coi trng cch xng h.Chnh v vy, n tr thnh vn ha xng h mang tnh c trng ring bit ca ngi Hn Quc

    2.Cch xng h ca ngi Hn Quc

    2.1.Cch xng h trong x hi

    Khi nim cn bn lm nn tng cho cch xng h ca ngi Hn Quc bt ngun t o Khng.Thng qua giao tip c th bit c vai v,v tr trong x hi gia ngi ni v ngi nghe.v vy chng ti chia thnh 3 quan im nh sau:

    - Ngi ny c th c nhiu quyn lc hn ngi kia

    - Ngi ny c th ln tui hn ngi kia

    - a v x hi ca ngi ny c th thp hn ngui kia.

    Ngi Hn Quc rt n cch thc xng h. Mt ngi c cho l ln tui, c nhiu quyn lc, c a v x hi s c mi ngi by t lng knh trng qua ngn ng giao tip. Nhng ngi mun hc ting Hn Quc phi bit rng ngi Hn Quc khng phi lc no cng s dng cch ni trang trng vi moi ngi mc ngang nhau. Ngn ng Hn Quc s chng minh s khc bit ny. Khi giao tip, ngi ni phi on bit a v x hi,tui tc ca ngi mnh mun giao tip c th xng h

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    46

    vi ngi mt cch thch hp. Ty vo tng trng hp, chng ta s s dng nhng phng thc xng h khc nhau:

    a. Danh t ch chc danh ngh nghip, xng h + : ch s tn knh, tn trng ngi .

    V d: Gim c: = Thy/c gio: = .

    b. Tn, h v tn + : l cch xng h lch s, khch so. V d:

    C Kim:

    Anh Park Eun Sik:

    c. Tn/h v tn + Chc danh: l cch xng h lch s, trang trng. V d:

    Gio s Kim il Kwon: . d. S dng i t nhn xng giao tip.

    Cc i t nhn xng trong ting Hn c th by t s tn knh, knh trng ngi nghe. Ty theo mc tn knh hay lch s m cc i t c th c chia thnh ba mc khc nhau: cao nht (), thng (), v thp (). ngi th ba, chng ta c th phn bit thnh i t nghi vn - bt nh, v i t m h. i t nghi vn bt nhl i t ch ngi c c im nhn dng cha c bit, v i t m hl i t ch mt ngi trong mt nhm ngi mt cch m h.

    Bng i t nhn xng

    Phn loi

    Cp S t

    S nhiu

    1 Ngi th nht

    Cao Ngang bng, thp

    Ti, t, chu Ti, t, tao

    () Chng ti, chng t, chng chu () Chng ti, chng t, chng tao

    2 Ngi th 2

    Cao Ngang bng, thp

    ,, ng, cc ngi , , Bn, ng

    ,, Cc ng, cc ngi (),, Cc bn

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    47

    3 Ngi th 3

    Cao Ngang, bng, thp Nghi vn bt nh

    , , Ngi ny, ngi Theo chc v: , . , , Ngi ny, ngi , Ai, ai

    , , Nhng ngi ny, nhng ngi , , , , , Nhng ngi ny, nhng ngi

    M h

    , Bt k ai, bt k ngi no : ngi no

    Trong x hi Hn Quc cn tn ti mt cp quan h l: (ngi hc kha trn) v (ngi hc kha di). C nhng trng hp t tui hn nhng trong mi quan h x hi th nhng ngi i trc c coi l ngi trn nn d c nhiu tui hn nhng vn phi s dng li xng h by t s knh trng v khng nn dng .

    Tuy nhin,c ni thm v vn xng h ngoi x hi,trong mt s trng hp,ngn ng xng h trong gia nh c th thay th cho ngn ng xng h trong x hi (nh b l gim c, trong cng ty, vn gi b ch ko gi ch tch) iu ny th hin vn ha x hi ha gia nh ca nhng quc gia chu ; thn mt ha cc mi quan h x hi thnh mi quan h gia nh bng ngn ng xng h ca gia nh: anh,ch,bc

    2.2. Cch xng h trong gia nh.

    Sinh hot gia nh ca Hn Quc c nhng c trng nht nh, khc vi cc quc gia khc. Nu hiu v bit c cch xng h trong gia nh ca ngi Hn Quc th c th ha nhp vo sinh hot i thng ca ngi Hn d dng hn.

    Hn Quc, trong mi quan h gia nh c cch xng h l php vi nhau. Ty theo mi quan h trong gia nh m ngi Hn Quc xng h theo ng tn ti trt t. So vi cc th ting khc, cch thc xng h trong gia nh ca ngi Hn c phn phc tp v rc ri hn.

    Ngay trong mi quan h v chng, ngi Hn cng c rt nhiu cch gi khc nhau. Ngi Hn Quc thng dng l cch gi thn mt gi chung cho c chng v v. Ngoi ra, ngi ta cng c th gi v bng hoc tn con+ , gi chng l hoc tn con+ .

    Nt khc bit trong cch xng h ca ngi Hn khc vi ngi Vit l ngi Hn cn xt theo gii tnh xng h. Chng ti xin ch ra s khc bit v xng h ca nam v n thng qua s sau:

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    48

    Khi ch th l nam:

    Ch thch:

    Cp Tn gi Tn khc 1 :ng ni

    : B Ni

    1 :ng ngoi : B ngoi

    2.a : B : M

    2b : C rut :Ch

    2c :Bc trai rut :Bc gi

    / /

    2d :Ch rut . :Thm

    / /

    2b : D : Ch

    2

    2c : Cu : M

    2a0 : Ti 2a1 :Em gi

    :Em r

    2a2 : Em trai :Em du

    : :

    2a3 : Ch gi :Anh r

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    49

    2a4 Anh trai :Ch du

    2c1 :Ch h : Anh r

    /

    2c2 : Em h : Em r

    : :

    2b1 :Em h :Em du

    2b2 : Ch h ngoi

    :Anh r

    : :--

    Khi ch th l n

    Ch thch:

    Cp Tn gi Tn khc 1 :ng ni

    : B Ni

    1 :ng ngoi : B ngoi

    2.a : B : M

    2b : C rut :Ch

    2c :Bc trai rut :Bc gi

    2

    2d .:Ch rut

  • HI NGH KHOA HC SINH VIN KHOA HN LN TH 5 Thng 3 - 2011

    50

    . :Thm 2b