88

-

I 9 8 3

21

: . . . H (), - . , . . (. ), - . , . . H ( ), . . , . . , - . , \. . ^ - . , . . , - . , . . , - . , . . , .-. , . . , . . , . . , - . , . . , - . , . . , - . , . . , - . , . , , . . , - . , . . , - . , . . , - . , . . , - . , . . , .-. . , . . , - .

, . .

. . .

0302010000-010 004(01)-83

. 1983

, , ... , . . .

11 1751 . 3 Freyen Urtheilen und Nachrichten , , , : , ; . ; , . , , . : . , . Kritische Nachrichten. , , . 1751 . , , . , , , . , . . , : , , II... , , ,3

, , ; 11 1751 . ' , -, , , . , ? 25 1709 . - . , ( , ), . , , ', 1726 1727 . , , -. 1733 ., , , . . , , 1733 . , . , , , , , , . , , , , . . , , , 1 P. Hazard. La pense europenne au XVIIIeme sicle, t. 1. Paris, 1946, p. 167.

4

, , , . , , . , . 1735 . , , - - -. , , . : . 1734 1743 . . , . , , , , . : - , (1735); 1736 . , - , ; (1737), ; . . . . [ ], , (1738); (1739); [] - (1740), , ; (1743). , .5

. , , ( 1742 .), , . : (1743), (1744), (1745). -, , , . , , , . , ( ) , . : , , , . , , , , . , , , , . , , , , , , , , , . , , , , . , , . , 6

, . , . , , , , , , , , . 1745 . ( ). , , , , 1715 1785 . , 2 , . , , ( ), ; , , . , , , , , , , . , . . . , , . . . , 2

. . , . 1. . ., 1873, 7

. 548.

, 3, . 9 1746 . , 13 . . . , , , , : , , . , ; , , . , , . . -... , , 1745 .. . ? , , , , , , , ? . , -. 1746 1747 . , , . , , , ( ) -, , 1748 ., 1747 . , , 3

. : P. Leme. Julien Of f ray de Lamettrie. Mortain, 1954, p. 104.8

. , . , , . ( ) . , ? . - , , . , -. . , , . . , II, , , , . - , . . (1744) : , , , , . . , , -, , : ( ), , 4 , , , , . II : .4

P. Leme. Op. cit., p. 26. 9

- , , , , ( , , ) , : 5. , , , . , , , , - . , , . , , 400 . ( , ): 1) , , , ; 2) ; 3) , , , , , , . - , , . . , . , , , . , , , . , ,5

, ., . 169-170. 10

: . . , , , . , , , : . , XVIII . , -, , . . , , ( , ). , , , . - (, ), , . : , , , , . , . , ( . . , . . , . , . , . X. , . . , . , . , .), , . . , . II , ; ,

, , 6 : , , , . 8 1748 . , , , . II , . , , - . , . , , , , ', . . , . ( , ) , . , . : , 7 , , . 8 . , , 9 W. Dilthey. Gesammelte Schriften, Bd. 3. Stuttgart, 1959, S. 116. . . M., 1947, . 415. 8 ' : , . - . 9 . Du Bois Raymond. La Mettrie. Berlin, 1875, S. 12.7 6

12

, . : , -, , , , , , , : . , : . , , , ( X. . Philo sophische Bibliothek, Nachrichten von einen Hallischen Philosophischen Bibliothek, , ). Bibliothque Raisonne (1750) , , , , , ; , , , 0 : , . . , , , . , , . , , , , , 10 . : 7. . Poritzky. Julien Offray de Lamettrie. Sein Leben und sein Werke. Berlin, 900, S. 274-275.

13

. , - , . . ! !, - : - ! : , . , , , , . , : , ? , - , , , , , , , . , , , ( , ) II ( , , ). , , , , , , , , 13. , , , : , , , - , , ... , , , ... ,11 12 13

Voltaire. Oeuvres compltes, t 37. -is, 1880, p. 349. . , . 427. Maupertuis. Oeuvres. Lyon. MDCCLVI, t. 3, p. 346. 14

, , , . II . , -, ; , . , . , 15, . , , , . , , , |6 . : -: , , ... . , , , 17 , , , . , II , , , , , . , , : , , ... , , ... , , ,8 . , , , . . 14 . : R. Boissier. La Mettrie, mdecin, pamphltaire et philosophe. Paris, 1931, p. 172. 15 Voltaire. Oeuvres compltes, t. 37, p. 349. 16 Ibid., p. 3. 17 . : P. Leme. Julien Offray de La Mettrie, p. 6t. 18 Ouvrage de Pnlope ou Machiavel en Medicine par Altheus Demetrius, v. 3. Berlin, 1750, p. 267277.

15

, : . , , . , , 19 , , , , . , , - , -, , , ( ) , . , , . , -, - , , , , , . , , . , , . , , , , , , . , , , , , , : , , . . , , , , : , , , , , , . , . 19 G. Desnoiresterres. serie. Paris, 1871, p. 49.

Voltaire el la socit au XVIII eine sicle, 4 e 16

. , ... , 20. , : . , , , , , , . , , , . (. . .) , , , 2 . , , , , ', . . , , , , , , . , - , , , . , , ( , . . .) , 22. , , , , . * * * , , , . . Voltaire. Oeuvres compltes, t. 37, p. 320. R. Boissier. Op. cit., p. 179. M. Brahn. .: De La Mettrie. Der Mensch eine Maschine. Leipzig, 1909, S. VIIi.22 20 21

17

, : ( ). , , , , . , , : , , , . , , . , , , . , (, , ) , : , . : , , . , . , . , , , . ; . , , , , . , , : , , , 18

, . , , . , , . , , , : , . (1754) , (1770) . XVIII . , , ( , 1704). : , , , . , , , , , , - , . (1734) , , . , 1738 . , . , . , , 1766 ., (1729) 135 1864 . , , . XVIII ., , -, . XVIII . 19

( ) . , . 1741 . . (17341742) ( , ) . . , . . , , , . . (1740). , , , , , (, , ), : , , , . : , , . , , , : , , , ; , , 23 , , , , . ... , 24. , , (1727) , , , : , ,23

. : P. Hazard. La pense europenne au XVIIIeme sicle, t. 1,

p. 187.

24 . : . Vernire. Spinoza et la pense franaise avant la rvolution, part. 2. Paris, 1954, p. 533.

20

. , . , , , , , . , , . , , . , , , , . . , , ; , I. : , , , , , , , , , , 25 , . , XVIII . . , , , , , 26, . . , , , , 25 Encyclopdie ou Dictionnaire Raisonn des Science des arts et des Mtiers, t. 9. A. Neufchastel, MDCCLXV, p. 625. 26 /. Proust. Diderot et l'Encyclopdie. Paris, 1962, p. 293.

21

, , , , , , , , , . ; . , , , . , . , , , , , , , - , . - , , . , , , , . . . (1747). , , , . . , , , 27 R. Mousnier, E. Labrousse. Le XVII sicle l'poque des Lumires (1715-1815). Paris, 1963, p. 5 1 - 5 2 .

22

. . , , (1748), , , , . ( 15 , ), . , , , ( ). , : , . , - , XVIII . , , ( , ) , (, ). ( ) . , : , , 28. . , , .28

G. A. Roggerone. II controilluminismo di La Mettrie. Lecce, 1972,23

p. 122.

: , , . , , , , . , (, . .), , , , , , . , , . , . , , , , , ... , - ..? , , 29, . , . , - : , 30 . XX . , , , , . . , , , , , . 60- 31. , ., . 100. . Du Bois-Raymond. Op. cit., S. 25. 31 . . . . . ., 1966.30 29

24

, , , , , , . , , , , , , , , , . , , , , . , . , , , . - . ( ) , . . , , ( . , . .) , , , , . , , , , . , . , . . , . , , , 25

, , . , , . , ( ) . , , , , , , . , , , , , , . , , , , . . , , . , , . , , , : , . . , . , , , , . , , . , , , . , . , , , . , XVIII . , 26

, . !) , , , , . , , -, , , 32. : ... , ... , : ..., , , . , , , , . , ? , , . , , , . . , , , , , , . , , ,. Du Bois-Raymond. Op. cit., S. 25. , ., . 68.27

, , . . , - ? ( ) , , . , , , , , . , , , 34. , , , , , . , , . . , , , . , , . . , , . , : . ... , . 35. , , . , . . , , ., . 122. , . 58.28

, . , , , 36 . , , , . , , . , , . , , 37 , , , , , , , . . , , . , , . - , , , , XVII . , , , ; , , 38. -, , a priori , , a posteriori, . . , , . , , - als ob 39, . . , , 36

, ., . 193. , . 103. 38 A. Vartanian. Introductory monographe. La Mettrie's L'homme machine. A study in the origins of an idea. Princeton New Jersey, 1960, p. 17-18. 39 G. A. Roggerone. Op. cit., p. 131.37

29

. , , , , , XVII . , , , , , , , -, . , , , . , , , , , . , 40. , , , , . , , , , , , , , , , , , . , , , , . , . , , . , , . . , , , , , 40 . . , . 1. ., 1902, . 311.

30

. , . , , , , , , , . , , , , 41. , , , . , . , . , , . , ; , ( ) . , , , 42 , , . , , , , . , , , . , , , 41 42

, ., . 144. , . 218, 128. 31

. , , , , , . , . , , , , . , (, ). , - , , , . , , , 43. , , . , , . . : , . , ... . , , . , . , , ; : , . . , , , (, , ). , , , , , -, , ., . 107. . . . . , 1958, 12, . 122.44 43

32

( ), , , , , . , , , . - , , , , , , , , , , , . , , , , , , . , . , , , , ... 45. , : , ; , , , , ( ) , ; , , ; , , . , , . . , . 46, , , , , ., . 237, 238. . Ewald. Die franzsische Aufklrungsphilosophie. Mnchen, 1924, SS. 113122. , .2 45 46

33

. , , - , , - , 47 , . ; , , . , , ( 4 8 ) . , , , , , , , , , , . , , . , , : (, , ) ( , , ); , , . ... ! ... ... , 49. , , . , ... 47 48 49

G. A. Roggerone. Op. cit., pp. 60, 71. . , ., . 127. Tam , . 427. 34

50 , , , . 102 ( ), XVIII . , . , , 5 . , , , Nouvelles liberts de penser, 1743 . . . , , , . , , -. , , , , , , . , : , . , , ( ). , , 50 P. Naville. D'Holbach et la philosophie scientifique au XVIII m e Mirle. Paris, 1967, p. 175. 51 . /. O. Wade. The clandestine organisation and diffusion of philosophie ideas in France from 1700 to 1750. New York, 1967, p. 2 5 7 - 2 6 2 .

2*

35

: , . , , , , , , , , , ; - , , , , . . , , ? (, ). : , . , , . , . : ? , , , , , , 52 , . . , . , . , . , , , - - , . , , ., , 206.36

, , ; , , . , , , , , . , , . , , , , , . .. , , , , , ... , , , , , , 53 , , , , ( . , ... 54. , : , - , . , , , , . , , , , , , , , . , , , , , ,53 54

, ., . 362. . 37

, , . , , , , . : , . , : , . , . , . - , . , , , . , , , , , , , . , , , , - , . , , . , (), , , , , , . , , , . , , , , , ., . 376. 38

, . , , , . , . , . , . , , , . . , . , , , . , , , , : , . . , , . , , , . , , , , , . , , - , . , , , , . , , , , ; , . , , , , , , . , , - , , , , , , , , . , , 39

, , . , . . , 56. , , , . , , , . , , , , . - , , , . , , , , , , . , , , : , 5? . , , , ... 58 , , . , , , . . , , , , , , , , , , , , . , 56 57 58

, ., . 214. , . 268. .40

, . , , , . , , . , , , , , : , , , . , , , . , , , , . , . . , , , , , , , . . - , , , , ; , , , . - , -. , , . , , , , , ,- . ( ) .41

, . ? ? , , , , . . , . , , , . ., , . , , . , ( ) , : , , . , , (, ), , (, ). , , , , , 59. , , , , , , , , , , , , . , , , . . , , , , . ., . 255. 42

; , , , , . , , , , , ; , , , ( , , ), , ( ). , , . , . , . , , , , . , , . . , , , , . , , ( , , ) (, , ). , , , , , , , , , , , , , , . , , , , . , , 43

( ) ; : . , , . , , , , . , , , (), , , (, ). . , , , : , , , . , , . , . , , , , , , , , , . , , , , , , : , . . , , : , , , , , ,44

, , , , , . . , , , , . , . , , , , . , , , , . (, , , ) . , , , , , , , , , . , , , , , , . ( ) , , . , . , , , , , . . , . , , , - , -45

; , , 1751 1775 . . , , , , . , , , . , , . , , , , , , . , , , . , , , . . , , , , , . , , ( ). , -, , , , . , , , , , . , , , . , . , , , 60, ,, ., . 446. 46

, . *, , Fie . , , . , , , , , . , , , , . . , , , -. , , , , , , , ( ) . , , , , . . 6 | , , , , , , . . 62. , , P. Naville. Op. cit., p. 366. Ibid. , , (Op. cit., p. 28).62 61

47

, , , ; . , , , . , , , , ; , , 63. , , , . ? ... , ;64

, . , , , , , ... 65 , . . , ? , , . , , . , , , - , , . , , ... , , , , , , , , 66 . 63 6465

, ., . 445. . , . 444.

66

, . 449.48

, . - , . ', . : , , , , ... , ... , , : ... , , ; , , , . , , , , , , , ! 67. , , , \ . , ' , . , , ... , 68 ' , , . , - , , , - . . , , , . ., . 286. Marquis d'Argens. Ocellus Lucanus. Berlin, 1762, S. 261. 49

, , . - , , , . , , , , - ( , ) . -, , II , , . - , , , , . Cttinger Zeitungen fr gelehrte Sachen ( 20 1749 .) , : , , , , , , L'homme machine ... 69 ( ) . : , , , , . , . - . , . , , , , 70. , , , , -. , 69 . : J. . Poritzky. Julien Offray de La Mettrie. Sein Leben und seine Werke, S. 293. 70 Jbid., S. 292.

50

: ; , , ; ; ( ); : , , ... , , , , . ? , , , . ; , , , , 71. , , , . , , , 72. , , , , . , , , , , , . , . . , . , . , , 71 72

. Leme. Op. cit., p. 149. Ibid., p. 150. 51

. , , , , ... 73 , , , , , . , , , . : , . , . , , . , , , 74. , . . , , , . , , . , , . , , , . , , , . , , . , , , ?..73 74

, ., . 343. , . 347. 52

, ? ?.. 75 , , , , . , , , , , ( !), , , : , , . , , , , , , , , , . - , , , ; . : , 76, , , , , , , , , , , , , . . , , : , . - 75 76

, ., . 348. , . 451. 53

: , . , , , , , , , , , . , . , , , , , , , , . , , , , -, , . , , . , - , . , , , - . , , , , ; , , , , , , 77D. Diderot. Oeuvres compltes, t. 11. Paris, 1821, p. 346.54

, . ( ) , - , , . 1844 . XVIII . , ira - , , , 78. , , . 79 , - , , , , , , . 1865 ., . . . , , , , , , ... 80, . , . - , . , - . . (1958), 9. (1958), . , . . ., . 2, . 144, 140. . Asszat. Singularits philosophiques. Paris, 1865, t. 2. J. . de La Mettrie. L'homme machine. Avec une introduction et des notes de Jules Asszat. 80 . . . . , 1881, . 255, 280.79 78

55

. (1961), XVIIXVIII ., F. . XVIII ^ (1963), . (1969) . . . (1964) . , : 1951 . , , , ; , ... , ; XVIII . , , ( 50 ). , , , . 1946 . . , , , ( ) 81 . 82 . , , , , : . , , , 83 , , . , , 84 . , . Wahl. Tableau de la philosophie franaise. Paris, 1946, p. 76. ,G. Cangilhem. La formation du concept de reflex au XVII e m e XVlII e m e sicles. Paris, 1955, p. 8 5 - 8 6 . 83 .Jacques Roger. Les sciences dans la vie de la pense franaise du XVIII e m e sicle. Paris, .1963, p. 492. 84 A. Vartanian. Op. cit., p. 20.82 81

56

, ; - 85. , , 86 - , . , , , , . . , , XVIII . : ; , ; , . , , , , , , , , , . , . , , , . , , , .G. A. Hoggerone. Op. cit., p. 129. A. Vartanian. Op. cit., p. 39.

(

)

I

, , , , . : , . , . , , , , , . , . *, . , , , , . , , . . , ; , . , , , , , , , . ; ; , , , , , , , . . , , , * Tertullien. De resurrect '. 58

, . , , , , , , , , . , , , , ? , , ? , , , , , , , 2? II

, , , , , , , . , -, , ; -, , , . , , , , . , , , , . , , , , , . , , , , , 59

. , , , , . , . , , , , , . , , , *. III

, , . , . , , , , , . : , . , , , , , (tre), , , . , , , . , , , , ; . , * Goudin. Philosophie juxta inconcussa tutissimaque Divi Thomae Dogmata. Lugd 3. 1678. 60

;> , , - , , . , , , . , . , , , . , . , , , , ; , . . , , , , , , . IV - ,

, , , , . , , , , . : . , , . , ; ,61

, , . , , ; , . : , . . , : , , . , , , , . , , , , , , , , , , . . - , . , , , . , , . , , , , ; , , . ( - , ), - , , , , . , , , , , .62

, , , , , ; , , , , , , , , , , . V

, , , : ; . , , . . , , , . , , . , , . , , , , *. . , , , , , . , .* Tu ut-roque tandem ulrumque. Academ. quaesi. lib. I 4.

63

, , , , , , ; , , . , , , , , , , , , ? , , (puissances) ; , , , , . , , . , . , , , . , . , : , , , . , , ? , , , - , , ? , , ; , - .64

, , , , , . , , , , , . , , , , ? , , , ? , , , , * 5 . , ? , , , ? , , ; , . , , , , . , , , , , -, . , , , , , . , , , , .* Totuni in fieri.'

65

; , , , , ( , I; , 66). . , , . VI

, ,. . : , * . , . , , , . , . . , . , , , , , . ; , , , , , , , , , * . , 6, . . 66

, , , , , , , , , , . . , . , , , , , , , . , , , . , -, , , , , . , , , , . , : , , . , . , , , , , , , *? , , , , , , , , , ? , , ? . , ? , , , * . * 67

, , , , . , , , , . , , , . , () , , ( ) , , . VII

, , , . -, , , , , , . ; : . , , , , , , , , , . , , , . , , , , , , . , , , 68

, . , , . (formes accidentelles) , , , ; , - , . . , , , , , , , ; , , , , . , , . , : , , , . . , : , ; , ; , , . . , . , , , ; , , ? . , , , , , . , , - , , 69

. -, , . , , , . VIII

, . , - 7. , , . , : . , , , , , , . , , , , . , . , , , . , , . , , , , , , , , , , , , , . , , .70

, , , , . , , , , , *, , , . , , . , , : , , , , , . , , . IX

, , , , . , , , , . , . , , * Boerh. Eiern. Chem. 9 , . 6, 7 71

. . , , , : , , , , , . , , 10; , . - , , , , , sensorium commune n , . . , , . , , , , , , , ; , . , , , , . , , , . ? : , , . , . , , , , , . , , ; , . 72

, , . . 12 . . , -, ; -, , . , , , , , , , ,3 . . , . -, , . , , 15 , , . . , , - , , . , , . , , , , . , , . , . . , . , , , , , . , , , , , . , , , 73

, * , , -, , , , , . , , , . , , , , , : , , . . , , , , . , , , , . , . , , , , . ., ; , , . , , . , , , , , , (est affecte). , , , . , , , , , , , 74

. , , . X ,

, . , , , . . , , , , , , . , , , . , , , . , , , . , , : , , , , . , ; , , , , , . . 1. , . ; 75

, , . , ; . , , , , , , , , , , , , , . , . , , . ., , sensorium commune , , , , , . , , , . , , , , , . , , , , , . , , . , , , , . . .

76

2. . , , , , . , , , , , . , . , , . ? , . , , , , . , , , , , , , , , , , . , , : , , , , , , . , ? , , . . , .77

, , , . , , , . , . , , , , , , . . , , , . , , , , , . , , , , , , , , , , . , , : 1) ; 2) , , ; 3) , . , , , , , , . . .78

3. 1- . sensorium, . 2- . , . 3- . . 4- . , , . , , , , . , , , . , . . , , , , . . , . , ; , - , sensorium , , , , . , ; , , , . , . , , , , , . , , , , , , , ; 79

, , , , , , , , . 2- . 4. ; , , . , , , , , . , , , , , . , , , , . . , , , , , . ? . , . : . , . . . , , , , . , . , , , , , , , . , , , , 80

. . , , , , , . , , ; , . ; . , . . . . , . . -. , . . . , , , , . , ? , , , , . , ; . , , , . , , , . , . , . , , , seiisorium com mune ?

81

5. , . , , , . 1) , , , . 2) , ( , , ) , , , . 3) , : . 4) , . 5) , , , , , , , , ; , , , , , , , , . ? ? , ; , ; ; , , . . , , , , , . , , , 82

. ; , , . . 6. ! . ? . , , , ! , , . , , , ? 7. , , , . , . , , . -, . ? 83

. , , , . , . , sensorium , . , , , , , , , , , . 8. , , , , , , . , , , , - . , , : , . , , , . , , , . , , . , , , , , , ? *. , , ,* Tangere tangi, nisi corpus, nulla potest res 16. 84

-, *, , , - , - , ; , , , . , , , , , , . ** , . , , , , , , , , -, , , , . , , , , . , , : , , , , 19, , , . , , , , , . , , , . , , , ,* , , , vice versa ,7 ** De Anima ,8 , 6, p. 2.

85

, , , , ? *, , , , . , , , , ? , , , ? , . . , , , ; , , . , ; , , , ; , , , , , . 9. , , ! , 2\ , . , , . , , , , , . , , , , , , , . . , . , ,* ...Totus diffusa per artus Mens agitt molem et magno se corpore miscet20. 86

, , , , , , , , (. . tex'a), ? , , , . , , ? , ? , ; , , , , , , , - , , - , ? , , ; , , , ; , , . ! , , , , . , 22, - ? , , , , , , , . , . , , , . , , , , .87

10. , . , , , , . , : , . , , , , . , , , - , , . , : . , , , . , 23. , . , . 24 . , , , , ; , , , . , . , -, , , (traces) , , , , , . , . , . , , . , , ,88

, , , , , . . , , , , , , , . , , , , , , . , - , . , . , . , : , , , . ; , . , ! : , ; , , . - , , 26. , , ! ! , , , - . , , , , , ,OK

89

, , , -, , . , , ? , , , , , , , , , . , , , , ; , , , , - . 11. , , , , , , ; : , . , , , - , . , , , , , , , , , . , 90

, , - , , ; , , . , , ; , , , , sensorium'e, , . , ; , ( ) , , . . 27 , ; , . , , , , . , , , , , , ! , , . , , sensorium, , , , , . , . , . , , . ; , , , , , , 91

, . , , , , , . , , ; , . , , , , , , , , . , , , : , , . , , , . , . - , , , , . , . , , , , , , . , , , . , ; , , , . , : , , , - . 29 , -92

, , , , : , , , , , , , , . . , , , , , , , , . , , , . , ? Quid vota furentem, quid delubra juvant? 30 , , ; , . 12. , , , . : , , , , , , , . , , , , , , . , , 93

, , . , , , , sensorium'e. , , , , . . , , , , ; , , , , . , , ', , , , , - . ., , , , . , , - , . , . ; , , ; , , . ; ; , . . , , , , . , , , , , , , , , . . , , 94

, . : , , , . , ; , ; , ; , , . , , , , , - . , , , , . , . , ; , . , , -, . ; , , . : , , ; , . , , ; , , , , , . , , , , . , , , , : , , , , , , . 95

, , , , , , , . . , . , . , , , , , . , , -, , ; , ( ), . , ! , , , , , , , , , ; . , , , , . , , , , . , , . [] : , , , . , , , . , : . , , . , , 96

, ; , , , , , , , . : , . , , - , ; , . , , , , : , . XI ,

, , sensorium'a, , . : 1) , , , , ; 2) , , , * , ; 3) . , , , . , , , , , * Boerh. Instit. med. de sens, intern\

97

, 4) , , , , . , , , , . , . , ; , , , , . 1. , , , , , , . . , ira . , , , ; , *. , , . , . . , , , , , , , , , . , , , , , .* M. Senac. Anat. d'Heist., p. 514 33.

98

2. , , , , , . : , , ; ; ; ; , , , , , . - , , , , , *. , . , , , . , , , ; , , , ; ; , , . . , , , . , , **, - , , . . - , , , ; , , -* Boerh. Inst. Med., 4. '* - 3 \

99

, , , , , . , . , , , , , 3, , , , , , , , . . . , , , , ; , , ! , , , , , , ? , , , ; , ? , - , , , , ? , ; , , . , , . , . , 100

- , , . , , , . , , , , , , . . 3. , , , , , , , * . , . , , , ** . , , , . ? , , , , . , , . , ? , ; , , . , , . , , * . : 0[) . 36. ** 37

101

. , *, , , ; , , : , , . , , , , , , . , , , , , , , , , . , , , , , , , , . . , , , ? ? , , . , , , . , , ; , ( ) , . ** , *** ; , , , , , .* , . 226. ** . Amman. De loquel 38, p. 81 et 103. *** . Amman. D. 1.

102

4. , , . . , : , . , . , . , , , , , , , , , , , . XII

1. , , , , . , , , . , , , , , . : , , , , , , , , , . ; , , , , .103

, , . , ; , , , 3 9 . , , , , , - , , . , , , . , , , , , , , . . . , , . , , , , ; , , , ; , , , , . . , ; , , , , . - , , , . , , , , . , , , , . 104

*, . , , , , , , ? , , , , , , , . , . , ! , ? , , . , , , , , , , , . 2. , , ; , , . , , , - , . , , , , * 40

.

105

, , . , , . , , , , . , , , , . , : . , . , , . , , , , . , *, , . , , , . , . , , **. , , . , . , , , , , ; , , , , , . , , : , , , , ,* . . De veneiiis 4I ** ; , , . , XI, 3.

106

, . , *, , , , , , : , , , , , , , , , , , , . , . , , , . , , , . , . ! , , , , , . : , , ; , . , , , , . 3. , , . , , , * , 42 .

107

, , . , , . , , , . , , , . . . , : , , . , , , , , , , , , . , : , , , , , , , , . , , , , , . . , , , , : , , , , , , , . , , , ( ), , , , . , , . , , , , , 108

? , , : , , . 4. , . , . , , . , , . , , , , , - , *, , , . , , , , , , , , , ; , , , , , , , , , , ! ! ! , , . ; , , , , , . , . ; , *

109

, , . , . , . , , . , , 44. , , - , , , . , , . , , , , . , , , , : . , , ^ . . , ( . : . , 45. (, , !) : , , , , , , , : . , , , . , ! ( , , ) , ! , , , ,

, , . , , , , : , , . , , , , , ; , , . , , , ; , . , , , , , , , , : . , . , , , , , , , , , , , , 46. , ; , , , , , , , , , . , - , , 47, ? , , , , .111

, , ? , 48 , . , , , , , , , . : , , , , , , , . ; , . , . , . , ; , . , , . , , , ? : , , , , , , ; , , , , . , , . . , ? , ! , , , , 49, , , , ; , , ; , (, 112

) , , . . , , , , , , , , :lupiter est quodcumque vides, quocumque moveris 50.

; , . , , ; , , , , . , . , , , . , , , , . : , , ! , , , 51. , , , , . , , ? , , ? , , . , , , ! , , , , , , 113

, , , . 5. , -, , . , , , , , ; , . . , , , . , - . , , , . , , , . , - , . , , , , , ; , . , , , , . , , , , 114

, , , . , , , , , . , , , ; , , sensorium'a, , , , . , ; , , , , , ? , , , ; , . , . , , . . , . : , . , , , ; , , , , . , , , , , , ; , , . , , , .115

, , , , , , . 6. , , : , , ; , , . , , ; , ? , , . , : , , , , ? : , , , , , , , , ? , , , *. . , , * 116

, , ; , . , , . , , . , , , , , . , . XIII ,

, , : , , , , , . 1. , . , , . - , : -, , ; -, , , , , , ; , , , ; -, , , , . ; , . 117

; , , , , , , , , , , , , , . , , , , , . . . 2. . : 1) , , , , , ; 2) , , , , , - . , , , . , . , , . , . , . , , , , , 118

. : , , ?Non nostrum inter vos tantas componere lites 5 3

, , , , , criterium veritatis 54, . . , , , , , , , , , , . . , , . , , , . - , . , , , . , , , sensorium'a commune , , ; , , , , , , ; , , , . . , , ; , , ; , , , , 119

. , , , , ; , , . , , , , , . , , , , . - : , , , , . , , , , ; . , , . , ? , , , . , , , , ; , . , . , . 3. . . , , , , , . , , 120

, , . , , , , , . - . , , , , , . , , , , , . , , , . 4. , . , . , , , , , , . , . , , , . 5. , - , , , , , , ; , , 121

, . , , , , , , , . 6. , , . , , ? , , , . , : , . , , , , , . . ; , , , , , , , , , , . . , , , , ; , , . , . , ,122

; , , , . , , . . , . ; , , ; , , , . ; , , , . . , , . , , - , ^ ; . , , , . , , , , , , , , . , , , , , . . : , . , , , , . , , , . , ,- ; (, ,123

) , ; , , . , , ; , , . , , , , , , , 55 XIV ,

, , , , , , . . . , , . ( ) , , , , , , , : , , , , , . , , , , , , , ? , , . . ( 124

, ). , , ? , , ? , , , , ? , , , - . . , , . , ; , , , , , . . , , , , , . , ; , , : , , ? , , ( , , ), , , , , . . , , . , , 125

, , . , , , . , , . , , , , , , . , , , , . , , , , , . , , , , , , ; , , . , , , , , , , , , . , , , , , ? , , , , . ;126

, , . , , , , , , , . , , , , , *, , - ; **, , , , , . , , , , , , . , -, , ; , , -, , , . -, ; ! -, , , , , , , , ? , , , , . ; , , . , ; , ,* , (. , . ). , , , ( ) . ** . .

127

, . . , . , laudator temporis acti , , . ; , , ; , ; , , , , . , , , , . ? : , , ; , , , *, , . , ; , , ; , , 59. , ? , ? , ? , , ; , , , . , , , , , , , . , , , , , .* . 128

XV

1. , , , , , . , . - , . - , , , . , , , , . , , , . -, . , , , ; , , . , , . , , , , , *, , , . . , , , . ** . , , ***.* , . ** . - . 60, , , , , , , , . *** 1703 ., . 19.5

129

2. , , , , : , , , . , , , , , . , . 3. , , , , . , . (. 6) , 14- , , , , , , . . , : 1) ( , , , ) ; 2) , , , ; 3) , ; , , , , , ; , , , , , , , , . . , , , , , ; , , , , , , 130

, , , , , . , , , . , , 61 . : , , , , . , . , , , . , , , , , . , , : . , ? , . , , , , , . 4. , * , : 1) , , , ; 2) , , * , , , , - ; , .

)*

131

; 3) , , , . . , , - *; 4) , , ; 5) , ; 6) , , . , , , ; , . , . , , , , , , . , , . , , , . , , , , , : , . , . , , , . , , ; . , , , .

132

( ), . , * . , . , ; . , , , , , , , , , , , , , , , , , . , , . ** ***, , . , , ( ) , . , , , - , . , , . , , , , . , . , : * 8 15 . ; . ** De Morb. vener 62. *** , , .

133

. , , , - , . ; , , , , , ; , . , . , , , ; , . m, ' , , , , , , , . , , , , , . Z, , , , ; , , . , , , . , . , , , , , , , * , . ch, , , . , t , . X ks. 134

, . , h. , . , , , . , ; , , , . , - , , , . , , , . , , , , i, m, , ng, , t, , ch ks . . . , , ; , , . , t, ; , ng. ch ; , , . , , , ; , , De Loquela 63 (. 102), aures sunt in oculis. ? , , , ; , , , , , , , .135

, , . 64, , , , , . - , ; , , , . , , , .

, ; , . , , , , . , , . . , -, , , ; -, , , , , , , , , , ; , . -, , , , , , , , . , , , 136

. , , . , , . . , , , , . , , , , , , , . , , , -, , . ! , , ! 5. , 1694 . , . : , ; ; . , . , , , : , . , , , , , . , , , , , .137

*, , , , , , , , , , , . , , ; , , , , . , , ( ) 1669 . - , , 1699 . . . , , , ; , , , , . , , , , , , . 6. , **, , , . ; , . , * 65, . 133135. ** . , .

138

. , , . , : , , . , , . , ; , ; , , , , , , , , . , , ; . , : , . , , , , . , , . , . , . , . , . , , , , . *. ; , , - . , , , , , . , .* . 270.

, . , . III,

. LVK

139

, : . , , . , , , ( ), , , , . , . ? , , ; . , , ; , , , , . , , , , , , . . - . 67 . , , , , ? , , , , : , , . , , . , , , . , , , ; , , , . . . , , , : , , , , ; , , , , 140

, . , , . , ; , , . , , 1733 ., . , , , . . , , . , ; , , , , . 7. 68, *, , , , , , , . , , , ; , , , , , , , . , **, ; , ; , ; ; , , . * , . ** Advers. gent., L. II e

141

, , . , ; , , , , . , , -, - . , , , , , , . , , , ; , , , , , . , , , , , , . , , , . , , . , , , , , - , , . ? , , , ? ? ! , , . : guantum mutatus ab illo, ! , . , , , : , , , , ... , . 142

.

. , . , . . , . , , , .Ergo participein leti quoque convenit esse * * Lucret. De Nat. Ref.

1. , . , . , , . , ! , , , . , , , , , . , , . 2. , , , , ( , . 73 74), , . , , , , . 3. , . . . , , , . , , , , 144

(6- , 2, 3 4- ). , , ; , , , , , , . ! . , , . : , . , , : subtilis, globulosa striata \ , . , . , , , , , . , , , , . , : (. 9), . , . 4. , , , , . , . ( , , 2) , . ( 6, . 387, . 1678 .) , , . , (. 21, 165 167, 264 ., . II, . ), (. 121 123) , , 145

. Ratio principii activi, .Convenit substantiis corporeis, et inde pendent affectiones corporum qua cernuntur in modo 3 5. , ; (. 13) , , . , , , , ; , , , ; , , . , . , . Qua quaeso ratione? . Cartesius demonstravit ideas rerum esse immediate a Deo nobis inditas, et non a sensibus acceptas, sicuti docent Aristoteles, divus Thomas, ac primates theologi ac philosophi?.. Cur anima non esset , licet supra suam cogitationem reflectendo in ea corporeitatem non adverteret, et quod non potest, qui omnia potuit? 4 , , , ; ( , . II, ) , , , , ; , , , , . , , , . , , , - , , .146

, , , , . , , , ? , , , , , , , , . , , ; , , , , . , , : , .

1. , , , (. , . 3, . 1, . 2; . 7, 8), , , , , , ; (. 3, . 1, . 1 . .), . 2. , (. 1, . 1; . 3, . 8); , , , , , , , (. 3, . 2, . 1; . 8). , (. 1, . 1), , , , , (. 4, . 1), . , 147

. , , , . , , , . 3. , , , . , , . 4. . : , , , ; , (. 3, . 1, . 2 ) ; , , , (. 3, . 14, . 2; . 9), -, . - . ; , . . - , , , (. 3, . 6, . 2). . , , ( M [] ); . , , ; . , , . , , . . , . , , . , , , ; , , . 148

, , (. 3, . 6, . 2). , , . , , , , , . ; , , ( ), ; , , , ; , , . , . , , , , , , . , , , , , , , , . , -5, , , . . , ? , ; , , . , , ; , . , . , , 149

; , , , , , , . , , , , . , , , , . , , -, , , (, 7), , , , , , . , , , - . , .

, , ( ), , . . , , , , . , 6 . , : . . , , . , , , , ; . , , , . , . 150

. , , , ; , , , , , , , , ? , , , . 7, ; , , . , , - . , , . . , , , , . . , ; , , . , , . , . , , , , , ; , , , , , -, . , , ? , , , , , . ; , 151

, , , . . . , , , , , ( 4 ) , , , . : -, , , , ; -, , . , , . , -, , -, . -, . -, , , , . -, , , . . : . , , , , , , vice versa. , , , , , , . , , , . ? -, , , , ? , 152

, , , ? , , , , , . , ! . , , . , , , , , , , . .

; , , . , , , . , , , , , , ; , , . . , , , , , . , , ; , , , , , , . , , , , , . , . , , ; , , , . . , , , . , , 153

, , , . , . , , , . - , , , . , , . , ? , 3. , , , ; . , , . , ; , , , . , , , , , , . . . . , , ; , , . , ; , , , , . . , , ; , . ( ), , , , , , 154

, , , . ? ( ): , , , . , : . , , , , , , , , , , , . , , . . , , ; , . , , . , , , , ( ), , , , . , . , . , , . , , . , , , , .155

, , , . , , , , , . , ; , , . . , , , . , , : , , (Boerh. de honori med. servit 8 )? , , , . , ; , ; , , , , , , , , , 9. , . , , , . , 10.

1. , ; , 156

- , ( ), , , . , . 2. , , , , , (. , . 4, . 17, 10, . 551, 552), . 3. , , . , , (. 4, . 7). , , , . , , , . , , , . , , , ? , , . 4. , . , , . , , , , , : Nihil est in intellectu, quod prius non fuerit in sensu I2 . , . . 5. -, , 157

. , , , , , . , . 6. , ; , , , , , , ; , , , , , . , , , , . . , , , . , , , , (. 23, . 1), , , (l'tre) . , , , , , , , , ( ), , , ! , , . 7. , , , , . . , 158

, ; . , ; , . ? , .

1. , , , , . . , . , ( , . 23). 2. , (. 27); , , , , , , , . 3. ; , , , , , , , . , , De sensib, intern., De honore Medic. Servitut, De usu ratiocinii in Medicina, De comparando certo in Phys. 13 . . 4. , , , , ( . ). , , : 59

, , , , ; , , , , , , , (Boerh. Inst. Med. XL ), (De Natura Rerum l5, . 4 ) . , , , , - , , , , , , , , , vice versa; , , . vocales typographiques 16 , . ? Deus solus scrutator cordium; !

. : 1. . 2. , :Nihilam remex nihilo fieri divinitusunquam 17

3. , , , , , . , , , : , , , 160

. , , . : , , , . , , , , , , , , , ; -, , , ; , , , , . ( , ), , (, , ) , . 18: . , , , , , , , . 20 , , -, , , , . , , , , , , , . , - . , (Boerh. De ign. 21 ), ; , , . , , , . .\

161

,

, , , , . , , , . , ; . , . : , ; ; , . , , , ; , - .

, , , . . , , , : 1) (Epist. 107, Qiiaest Nat. L. 7); 2) ; 3) , () , , , , , : ; 4) (De Natura Deorum 23, . 2), (. 3) , , , ; 5) , ( ) . , , , , , . , , , 162

, , . , , . . , , , , . , (De immort, anim. 2 4 ) , , , . , , , . , . , . (De Natura Rerum, . 3 ) , , . , , , , , . () * ; (, I I I ) , :Scilicet is superis labor est, ea cum quietes Sollicitt 27

To :Omnis enim per se divum natura necessest Immortali aevo summa cum pace fruatur Se m ta ab nostris rebus seiunctaque longe. Mam priva ta dolore omni, private periclis, Ipsa suis pollens opibus, nil indiga nostri, Nee bene promeritis capitur neque tangifur ira.

2

, : , , , , , , , , , , , , . , ; , .* Felix qui potuit rerum cognoscere causas, Atque metus omnes et inexorabile fatum Subjecit pedibus, Strepitumque Acherontis! .

()*

163

, , , , . , , , , , , , , ; : , .

. , , , , , ; , ; , . , , , , , , , - : Animam qui existimant, neque sine corpore, neque corpus aliquod, bene opinantur: corpus enim non est, corporis au tern est aliquid 29 ( , 26). , , . , , , , , , , , . , , , , , , : . . , . , . , , , , , , , . , . , deli hominum mentes! 30164

. 31 , . : Animam corporalem profitemur, habentem proprium genus substantiae et soliditatis, per quam quod et sentire et pati possit... quid dicis caelestem quam inde caelestem intelligas, non habes?.. atque anima simul sine fiunt calculo temporis, atque simul in utero etiam figurantur... minime divina res est, quoniam quidem mortalis 32 , . , . , , . . , , -. , : Dum corpus animt, vitaque inibuit, anima dicitur: dum vult, animus; dum scientia ornata est, ac judicandi peritiam exercet mens; dum recolit ac reminiscitur, memoria; dum ratio na tur, ac singula discernit, ratio; dum contemplations insistit, spiritus; dum sentiendi vim obtinet sensus est anima 33 ( ) : 1) , . ? ( , !) , . 2) , , , . 3) , . , , ; - . . , , , , , , ad perficiendum et ad patiendum societatem carnis (anima) expostulat, ut tam plene per earn pati possit, quam sine ea plene agere non potuit (De Resurr., L. I, 1, 98) 34 . , , , , . , ? ( ): . .165

, . . : Anima est principium quo vivimus, movemur et intelligimus 35 , , , . , , , V, , , ( . ), . , 1619 . . , , , . , , (, . II, . 9394), . . . , , , . , , , , , , , . . , -, , , , , , . , , , , . , ? . , , . , , , , , , , , , , , , 166

, , , , , , , , , , , , . , , , , . , . , . , , , , , , , . . , , ; , () , . , , , 36: , , , , , , . , , , . , . , , . , . , , , , ; , . , , , , . , , ,167

, , , . , , , . : . , , . , , , . . ; , , . , . , , , . , , . , , : hoc opus, hie labor est 37.

-

, , ! , ! , , ... , .

, , , . , , , , , , - , . , . , , , . , , ? , . , , , ! - , ? , , , , , , ? ; , ; , . , . , ; 169

. , : . , . , , , . , , . , , . , ? , : , , . , , , . , , , ' , , , .

, 2

. , . , , ? , . , . , , . , , . . , , , , , . , , 3, , , , , , , : ; , ? , , . , , . , , , -, , , , . , . ! . , 171

. , . , , ? . , , , ? , , , , , . , , , . , ? , ? , . ! , , , , , , , . , . , . . , , , . ( ) : , , , , , 4. , . , . , , . , . , 5: ! ; , . , ?! , - ?! . . , 172

, , ! , , , , , . , , ? , , . , , . , ! , , , , , ; : , . . , . , . , , , . , , , , , , . , . , . ; , 6. , , , ; . ? , , : 173

, . , , , , - . , - , , , . ! ! , , , ; , , , , , , , , , . . , , , , , , . , ; , . , , , . ? , ; , . : , . , , : . , . , , , , ! 74

, , , ! , , , , . ? , , , , ? , ?! , , , , , ; , , , ?! , ; ; , , , , . , , , , . , , , , , . , , , . 7 , , 8! - , . ? , . , , , , . .? , , , , . . , , . , 9, 175

. ! , . , , . . , , , , ! , ; . , ! , , . , , , , , -, , , . , , , . . , , , ; .

- ; , . , , , . , , : , , , . , , , . ? , , . , , , , , , . , , . . , . , , ? , , . , . , ; , , . , ?177

. , , ; , , . , , , , : . , . , . , . * 10 , , , , , ; , , , ? , , , , . , , , . , , , , , , . , . , , , , -, . , , , , 178

, , , , , . , . , , , . : , , . , . , - : , , ! , *, -, , , , , ; -, , , , , . , . , , , . , ; , , ; , , , , . , , . , ? , , , * petitio principii 179t0a

.

, , , , , , . , , . , , , . a priori , , , . a posteriori, . . , , . , . , , . , , , . , , ; : ? , , , . , , . , , , , , . , , , , , , . , , : ; , . , ,180

, , ! , , ; , , , . , , . , ; . , , , . , , ? . ? , , . , , , , , ; , , , , ? , , : , , . . . , , . , , , , . , , , , ; . , , . . , 181

; , , - . , , . , . , ; , , ; . , , , . , , ( ) , ; , , , , , , , , , , . , , . , , , . , , , , . ! . ; , , . : , , ; . , , , , . .182

, . , . , , , . , , . , , , , , , . , . ! ; , , . , . , ; , , , , , , -, , , . , , , , , . , : , , , . ; , , , . , , , ; , . , ,183

, , . , ; ; , : . , : , . , , , , . ! , ; , , . , , , : , , . , , , . , ! , . , : , . , . . ; , , , , ; , , . . ,184

, , , ; , , . , , . , , , , , -, , , , , . , , , , , - , , . , , , , . , . , , , 12. . , III, , , . , : ! , , . , * , ; ; , . , , . , , *, * .

185

, . , . , , , . , ; , , . , , , ; , . , , , , . , , : , . , , , , . , . , . : . , ? , : , , , , . , , , , , , |3 , , , . . , , . 186

; . , , , : De cerebro De Anima Brutorum ,4 . , , : 1) , , ; 2) , -, 3) , , , . , . , , , , , . , , . , , . ; ; , . . , ? . , , , , , . , , , . , ( ), , , , , , , 87

, . , , . , , , . . , , , , , , , , 15 . ; , . , , , , . , - ? , * , , , ? . , , , , - . , . , , . . , , , , . , , . , 188

, , , . * , , , , , , , , . , , , , - ; , ; , - . ? ? , , , . , , , , . , , , , , : . , **. , , , , ? , , ,6 , , , , * . ** .

189

? , , , . , , , , . , , , . . - , , , ; , , , . ? ! . , , ? , ? - , ; , , , , . . . , , , , , , , . , . , , ? , , , ; , , . . , . , , , , ; 190

, , , . , , , ; . , ; , . , . ; , . , . , : , , , . ? ? ? : . : . , , , . , , , , . , , ( ), , , , , , . , , , 191

, . , , , , . , , , . , . , , , , 18 , , , ; , , ; , , , . , , , - , : . ( ), , , , , . , , , - , ; , , , ; . , - , , , 1 + 1 2 , 2 + 2 4 * . .* , - .

192

; , ; - . , , , , ; , , , . , , . , , , , , , , . , . , - , - , . , , , ; , , , , , , . , , . ? , , , , . , , , . . , , , , . 7

193

, , , - ; ; , , , ; , : . , , , . . , , , , . ; ; , , , . , , , , , . , , , . ? , , , , , . , , , ; , , , . . . , , , , , . , , , ,194

, ? , ? ; , . , , , , ? , , , . , , , , , , . . , , , ; , . , , , , , . (, , , ) . , , . , . , . , , ? - , , , , , , , , . , , , , -; ( , 7*195

, , ), , , , ; , , , , . , , . , , , , , , , , , , , , , , . , , . , , . ; , , , . , , ? , , , , , . , ' ' , -1 , . , , , , . , , , 196

, , ( ), , . - , , , , , , , . , , , , . , : , - . . , , ; , . , . , , . , ; , , , , , , , , . , ; , , , . , , ( ) ; , , , , . 197

, , , . , . , , . , . , , , . ? . , , , , , , . , , ; , . : , . - , ; , , , ; , , , . , . , : , , , , , . , , , , . 198

, , , , , , ; , , , ? , , , . , . , : , . , , , ? , , , ? , , ; , . , : ; , ; , , . , , , , , , . , , . , , : , . , , . , ; , .199

, , , , , ; , , ; , , , , , , , , , , ? , , , , , ? , , , , , , , , , , . , , , . . , , . , , , , ^ . , : ; . , , ; , , , , , , , , , ,200

, . , , , . , , , . , , , . , , , , . , , , , , , ( , ), , ; , . ? - , . , , . , , , , , , , , . , ? . , , , , , , ; , , , , , , , , , , , , , , . .201

. , , . , , , . , , , , ; , , ; , ; , , , ; -, , ; , . , , . , , . , , , : , . , , . , ! : , , , . . , , , . . , ? ; , 202

; , , , , *? , , , ? ? , ; , , , , ; , , , , , . , , , , , , ; , , . , , ; , , . , , , ; , , , , ( ) ! , , 9* , , , . . , , , . , , , . ( , -?) .

203

. , , , . ; , , , , , . , . , ? , , , , . , , , , . , , , , , 20 , . , , , , , , . , , , , , , , . , , . , ; , , . , , , , . , , , , . , , 204

. , , . , , , , , . : . , , , , , , . , , . , , , , . ? , ? , , , , . , , . , , 21 , , , , ,