1

200. Οι Μαχητές

The Warriors, 1979 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Γουόλτερ Χιλ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μάικλ Μπεκ, Τζέιμς Ρεμάρ, Ντόρσεϊ Ράιτ

Προσπαθώντας να συνενώσουν όλες τις συμμορίες της Νέας Υόρκης, οι «Warriors» κατηγορούνται εξαιτίας μιας

παρεξήγησης για τη δολοφονία του περιβόητου αρχηγού συμμορίας, Σάιρους, και στη μακριά πορεία τους προς το Κόνι

Αϊλαντ, στη διάρκεια μιας εξαιρετικά αγωνιώδους νύχτας, αντιμετωπίζουν την εχθρότητα των υπόλοιπων συμμοριών.

Ποιητική, στυλιζαρισμένη και αρκούντως ονειρική κινηματογράφηση της νεοϋορκέζικης νύχτας, αυτή η ανορθόδοξη

διασκευή της «Κύρου Αναβάσεως» του Ξενοφώντα περνά μέσα από χαρακτήρες που έχουν πειστεί ότι η επιβίωση του «εγώ»

περνάει μοιραία μέσα από την ενδυνάμωση του «εμείς». Εξαίρετο ροκ στυλ, η πόλη ως οχυρό, το σινεμά βγαλμένο θαρρείς κατευθείαν από τις σελίδες του πιο ενήλικου κόμικ. Μια κοινωνική αλληγορία που τροφοδοτεί διαρκώς με αναφορές τη

μοντέρνα αστική κινηματογραφία. ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

199. Οι Εραστές Της Γέφυρας

Les Amants Du Pont-Neuf, 1991 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λεός Καράξ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζιλιέτ Μπινός, Ντενί Λαβάν, Κλάους Μάικλ Γκρούμπερ

Δυο περιπλανώμενες ψυχές ριζώνουν απρόσμενα σε κάποια γωνιά της θρυλικής παρισινής γέφυρας Pont-Neuf. Η Μπινός

υποδύεται μια ζωγράφο που χάνει το φως της και ο Λαβάν έναν άστεγο τσιρκολάνο χαμένο στα χάπια και το αλκοόλ. Μια

δυσλειτουργική ιστορία αγάπης μεταμορφώνεται σε ένα εκρηκτικό και οπερατικό love story που υπερβαίνει κάθε εύκολο

χαρακτηρισμό. Δονώντας κάθε πλάνο της ταινίας του με ορμητική διάθεση και ασίγαστο πάθος, ο Καράξ υπέγραψε τη σαρωτική κινηματογραφική ιστορία αυτού που οι Γάλλοι ονομάζουν «τρελό έρωτα». Διαβόητο μέχρι σήμερα εξαιτίας των

εξοντωτικών γυρισμάτων για τις ανάγκες των οποίων ο Καράξ ξαναέχτισε από την αρχή τη γέφυρα του τίτλου, το πυρετικό

φιλμ αξίζει να μείνει για πάντα στη μνήμη ως ένα μεγαλειώδες κινηματογραφικό ρίσκο. Που απεδείχθη απολύτως επιτυχές.

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

198. Ο Ανθρωπος Από Τη Γαλλία

Τhe French Connection, 1972 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Γουίλιαμ Φρίντκιν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζιν Χάκμαν, Ρόι Σάιντερ, Φερνάντο Ρέι

Δυο αστυνομικοί της Νέας Υόρκης εξαρθρώνουν το κύκλωμα που εισάγει ναρκωτικά από τη Γαλλία στις ΗΠΑ, σε ένα από τα

πιο ρεαλιστικά φιλμ δράσης όλων των εποχών. Αληθινά γεγονότα και πρόσωπα, ιλιγγιώδης κινηματογράφηση που αναδεικνύει το ουσιώδες και υπογραμμίζει την ανθρώπινη εμμονή που οδηγεί σ' ένα απαισιόδοξο φινάλε. Χαρακτήρας καλτ, ο

«Ποπάι» του Χάκμαν μένει στην ιστορία μαζί με το κλασικό πλέον κυνηγητό στους δρόμους της πόλης που παραμένει

αξεπέραστο. ΟΡΕΣΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΔΑΚΗΣ

197. Μαντ Μαξ 2

Mad Max 2, 1981 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζορτζ Μίλερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μελ Γκίμπσον, Μάικλ Πρέστον, Μπρους Σπενς

Μετά από πυρηνική καταστροφή, ένας μοναχικός ήρωας υπερασπίζεται τους κάτοχους των τελευταίων αποθεμάτων καυσίμων

από βάρβαρους τρομοκράτες. Η πρώτη συνέχεια του «φανταστικού» φιλμ του Μίλερ θέτει τους σπόρους για την εδραίωση

του κατοπινού υπερήρωα Μελ «Μαξ» Γκίμπσον σε ένα συναρπαστικό ταξίδι επιβίωσης. Καταπληκτική δουλειά στην

«σκονισμένη» καλλιτεχνική διεύθυνση, καταιγισμός δράσης, μοντάζ που έπρεπε να διδάσκεται σε κινηματογραφικές σχολές και εκκωφαντικός ύμνος στις δυνάμεις του ενάρετου. ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

196. Ασχημη Μέρα στον Μαύρο Βράχο

Bad Day At Black Rock, 1955 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζον Στάρτζες

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Σπένσερ Τρέισι, Ρόμπερτ Ράιαν, Λι Μάρβιν

Μονόχειρας βετεράνος πολέμου καταφτάνει σε απομονωμένη κωμόπολη προκειμένου να ξεσκεπάσει το ανήθικο μυστικό που

κρύβουν οι εχθρικοί της κάτοικοι. 83 λεπτά ασταμάτητης έντασης, σιδερένιων ρυθμών και εντυπωσιακής σκηνοθετικής

σιγουριάς μετά, ο Στάρτζες υπογράφει μια από τις πρώτες δημιουργίες του αμερικανικού σινεμά που εκλάμβανε τη χώρα του

ως μια μισαλλόδοξη, ρατσιστική και δολοπλόκα μεριά του πλανήτη. Καθηλωτική ερμηνευτική μονομαχία, δεξιοτεχνική

αφηγηματική οικονομία, σφιχτοδεμένο σασπένς. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

195. Ο Φίλος Μου Κι Εγώ

Withnail And Ι, 1987 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μπρους Ρόμπινσον

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρίτσαρντ Ε. Γκραντ, Πολ Μαγκάν, Ρίτσαρντ Γκρίφιθς

Από προσωπικές εμπειρίες του σεναριογράφου-σκηνοθέτη προήλθε η ιστορία δύο ηθοποιών οι οποίοι προσπαθούν να

διασκεδάσουν την πλήξη και την εξαθλίωσή τους στην Αγγλία του 60. Μερικά από τα πιο απολαυστικά διαλογικά μέρη που

γράφτηκαν ποτέ, αλησμόνητοι χαρακτήρες που με τον χρόνο απέκτησαν χροιά μυθική και μια από τις ωραιότερες αντρικές

ερμηνείες όλων των εποχών από τον Γκραντ πρωτοστατούν σε μια γλυκόπικρη ιδιοσυγκρασιακή κωμωδία που πρόλαβε να

γίνει κλασική. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

2

194. Ο Σχιζοφρενής Δολοφόνος Με Το Πριόνι

The Texas Chainsaw Massacre, 1974 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τομπ Χούπερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μέριλιν Μπερνς, Γκούναρ Χάνσεν

Απαγορευμένο για χρόνια στην Ευρώπη, το επιδραστικό αυτό υβρίδιο θα σήμαινε την ενηλικίωση του σινεμά τρόμου. Και

ενώ θα έδειχνε πολύ λιγότερα από όσα αποτρόπαια συνέβησαν στην παρέα των νεαρών εκδρομέων που θα έπεφταν θύματα

κανιβαλιστικής οικογένειας, θα αποτελούσε την ιδανικότερη αλληγορία για το τέλος της αθωότητας σε έναν κόσμο που το

«exploitation» κυκλοφορεί ελεύθερο όσο και ο εμβληματικός Leatherface. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

193. Η Μάσκα Του Δαίμονα

La Maschera Del Demonio, 1960 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μάριο Μπάβα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μπάρμπαρα Στιλ, Τζον Ρίτσαρντσον

Σε μια μεσαιωνική παραλλαγή του βαμπιρικού μύθου που μετέτρεψε σε horror icon την Μπάρμπαρα Στιλ, μια μάγισσα

επιστρέφει από τον τάφο για να εκδικηθεί τους βασανιστές της. Με επιρροές από τον γερμανικό εξπρεσιονισμό και τολμηρούς

για την εποχή σεξουαλικούς υπαινιγμούς σαδισμού και νεκροφιλίας, ο Μπάβα πήρε τα σκήπτρα του γοτθικού τρόμου από τη

βρετανική Hammer και εγκαινίασε μια εποχή ανατριχίλας για το ιταλικό σινεμά. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

192. Crumb

Crumb, 1994 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τέρι Ζουίγκοφ

Το ιδιοφυές πορτρέτο στον (εξίσου ιδιοφυή) κομίστα Ρόμπερτ Κραμπ, φωτεινό φάρο του αμερικανικού underground ρεύματος

των κόμικ, λειτουργεί όχι ως απλή σκιαγράφηση μιας προσωπικότητας μα και ως ένα πρώτης τάξης μάθημα πάνω στην τέχνη

του ντοκιμαντέρ. Το «Crumb» ξεδιπλώνει έναν στοχασμό πάνω στη ζωή και το μυστήριο της τέχνης, μέσα από το αντικείμενό

του και την άκρως δυσλειτουργική του οικογένεια, φροντίζοντας συνάμα να φωτογραφίσει μια από τις πιο συγκλονιστικές

εικόνες της μοντέρνας αμερικανικής αποξένωσης και παράνοιας στο σινεμά. ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

191. Το Καρναβάλι των Ψυχών

Carnival Of Souls, 1962 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Χερκ Χάρβεϊ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κάντας Χίλιγκος, Φράνσις Φάιστ Νεαρή γυναίκα, μοναδική επιζήσασα μοιραίου τροχαίου, βρίσκει δουλειά σε κοντινή πόλη και προσπαθεί να συνεχίσει τη ζωή

της από εκεί που την άφησε. Ενα φτηνό b-movie επενδύει και την τελευταία του δεκάρα στην απόκοσμη ατμόσφαιρα και

κερδίζει στα σημεία, αφού ο Χερκ Χάρβεϊ έχει την οξυδέρκεια να τοποθετήσει το υπερφυσικό στοιχείο καταμεσής της

καθημερινότητας, περιστοιχίζοντάς το με φυσιολογικούς ανθρώπους. Ακριβώς ό,τι χρειαζόταν δηλαδή για να κάνει το

απροσδόκητο φινάλε ακόμα πιο ανατριχιαστικό! ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

190. This Is Spinal Tap

This Is Spinal Tap, 1984 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρομπ Ράινερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κρίστοφερ Γκεστ, Μάικλ Μακ Κιν, Χάρι Σίαρερ

Οι Spinal Tap, ίσως το χειρότερο συγκρότημα της Μ. Βρετανίας, επιχειρεί να αναβιώσει την καριέρα του με απελπισμένη

τουρνέ στην Αμερική! Ευτυχώς για την ανθρωπότητα, ο μεγαλύτερός τους θαυμαστής είναι εκεί για να την αποθανατίσει. Ενα απολαυστικό ψευδοντοκιμαντέρ που ξετυλίγει ξεκαρδιστικά την εξέλιξη της πιο ανεκδιήγητης χέβι μέταλ μπάντας στον

πλανήτη, ισοπεδώνοντας στην πορεία κάθε πολυφορεμένο στερεότυπο της ροκ εν ρολ μυθολογίας. Και το μόνο που απομένει

είναι μια από τις πιο επιδραστικές κωμωδίες του σινεμά. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

189. Hotel Terminus, 1988

Hotel Terminus, 1988

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μαρσέλ Οφίλς

Η ζωή και η δράση του Ναζί μακελάρη Κλάους Μπάρμπι, απλωμένες σε ένα πολύωρο ντοκιμαντέρ που ξεκινά από τις μέρες

του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και φτάνει μέχρι τη μεταγενέστερη δίκη του ως εγκληματία. Διευρύνοντας την ερευνητική

μέθοδο που πρωτοσύστησε με το «The Sorrow And The Pity», ο Οφίλς μετατρέπει εδώ το αρχικό ενδιαφέρον γιατο διαβόητο

αντικείμενό του σε ψύχωση, επιχειρώντας μέσα από τις πολυάριθμες μαρτυρίες που συλλέγει μια αγωνιώδη επίκληση για αλήθεια και δικαιοσύνη. Το αποτέλεσμα είναι συνταρακτικό. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

188. Οι Ασυγχώρητοι

Unforgiven, 1992 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κλιντ Ίστγουντ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κλιντ Ίστγουντ, Τζιν Χάκμαν, Μόργκαν Φρίμαν

Στην Αγρια Δύση οι πόρνες είναι λιγότερο διεφθαρμένες από τον σερίφη και ο καουμπόι που καλείται να τις υπερασπιστεί

ακροβατεί ανάμεσα στον ηρωισμό και την εκδίκηση, τον θρύλο και την αλήθεια. Το τρίτο μόλις γουέστερν στην Ιστορία που

απέσπασε το Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας είναι λακωνικό, μεγαλοπρεπώς απέριττο, αμετάκλητα αντιηρωικό και πρώτο δείγμα

3

δουλειάς της δημιουργικής ακμής του πολυμήχανου Ιστγουντ, που κόντρα σε όλα τα στατιστικά συμπίπτει με την 7η και 8η

δεκαετία της ζωής του! ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

187. The Flowers Of St. Francis

Francesco, Giullare Di Dio, 1950 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρομπέρτο Ροσελίνι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζιανφράνκο Μπελίνι, Άλντο Φαμπρίζι, Πίνο Λότσι

Ο Φραγκίσκος της Ασίζης και οι υπόλοιποι μοναχοί αναζητούν την έσχατη ταπείνωση και γνωριμία με το θείο, το οποίο ο

Ροσελίνι επίμονα θα κρατήσει απόν σε μια από τις πιο παράδοξες θρησκευτικές ταινίες όλων των εποχών. Ο αρχιερέας του

νεορεαλισμού ανακαλύπτει την πνευματικότητα κοιτώντας όχι στον ουρανό, αλλά στα πρόσωπα των «ακατέργαστων» ηθοποιών του. Και πασχίζει να αποκωδικοποιήσει την πίστη ως μια ιερή τρέλα, μέσα από μια ασκητική προσήλωση στην

απλότητα. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

186. Safe

Safe, 1995 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τοντ Χέινς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζούλιαν Μουρ, Πίτερ Φρίντμαν, Ζάντερ Μπέρκλεϊ

Νew age δράμα ή προφητική καταγγελία μιας Δύσης που καταρρέει κάτω από το βάρος της ίδιας της ευημερίας της, το «Safe»

ξεκινάει με την εφιαλτική ιστορία μιας γυναίκας που είναι αλλεργική στο περιβάλλον. Η διαδρομή της προς την κάθαρση θα

τη φέρει αντιμέτωπη με έναν κόσμο που υποκρίνεται πως είναι υγιής. Και κάπου εκεί, η πικρή διαπίστωση πως η ευθύνη για

την όποια αποτυχία είναι ατομική θα οδηγήσει ένα φιλμ κλινικά ενοχλητικό στην ίσως πιο ιδιοφυή και καίρια αλληγορία για το τέλος του κόσμου. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

185. American Graffiti

American Graffiti, 1973 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζορτζ Λούκας

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρον Χάουαρντ, Ρίτσαρντ Ντρέιφους, Πολ Λε Ματ

Πριν αποφασίσει να ταξιδέψει στο μέλλον και σ' έναν «γαλαξία πολύ μακριά», ο 29χρονος Λούκας επιχείρησε ένα νοσταλγικό

πισωγύρισμα στο παρελθόν, στη διάρκεια μιας περιπετειώδους νύχτας του 62 για τρεις φίλους που περιπλανιούνται στην πόλη

τους, λίγες ώρες πριν φύγουν για το κολέγιο. Προικισμένη με ένα από τα ομορφότερα ποπ σάουντρακ που έγιναν ποτέ και με

ένα διαλεκτό επιτελείο μελλοντικών αστέρων, ο αφοπλιστικός ρετρό περίπατος του Λούκας αποτελεί έναν γλυκύτατο και

βαθιά συγκινητικό ύμνο στην νεότητα. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

184. Μπόνι και Κλάιντ

Bonnie & Clyde, 1967

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Άρθουρ Πεν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Γουόρεν Μπίτι, Φέι Ντάναγουέι, Τζιν Χάκμαν

Ενα ζευγάρι ληστών στην εγκληματική πορεία του από την Οκλαχόμα στο Τέξας ζει την ελευθερία κόντρα στην εποχή της

εθνικής αμερικανικής «κατάθλιψης» στο γύρισμα των δεκαετιών '20 και '30, ηρωοποιείται από το κοινό και κυνηγιέται μέχρι

θανάτου από τις Αρχές. Το αμφιλεγόμενο ρομαντικό αριστούργημα του Πεν παρουσιάζει το απόλυτο ζευγάρι αντιηρώων

νομιμοποιώντας άξια το τίναγμα στον αέρα κάθε πολιτικής ορθότητας. Ο θρίαμβος του έρωτα για τον άνθρωπο και τη ζωή.

ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

183. Δαμάζοντας Τα Κύματα

Breaking The Waves, 1996

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λαρς Φον Τρίερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Εμιλι Γουότσον, Στέλαν Σκάρσγκαρντ, Κάτριν Κάρτλιτζ

Η Μπες πιστεύει στον Θεό. Δεν διστάζει όμως να καταπατήσει μια - μια τις προσταγές του για να σώσει τον σύντροφό της. Ο

Τρίερ δεν πιστεύει στον Θεό. Και δεν διστάζει να καταπατήσει ένα - ένα κάθε θρησκευτικό, κοινωνικό ή κινηματογραφικό

κατεστημένο για να Τον αποκαθηλώσει. Με ακατέργαστο, επιθετικό ρεαλισμό (κόκκο στο φιλμ, κάμερα στο χέρι,

σπαρακτικές ερμηνείες) φτιάχνει ένα φιλμ - εμπειρία που ξεπερνά τα είδη, τον λόγο και τη φύση, αλλά ποτέ τον άνθρωπο.

ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

182. Η Νύχτα Με Τις Μάσκες

Halloween, 1978 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζον Κάρπεντερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζέιμι Λι Κέρτις, Ντόναλντ Πλέζανς

Πολύ πριν η ταινία τρόμου γίνει είδος προς μαζική κατανάλωση του νεανικού κοινού, ο Κάρπεντερ εξαπέλυσε έναν ανίκητο

δολοφόνο στους δρόμους μιας μικρής αμερικανικής πόλης και χιλιάδες απομιμήσεις στις επόμενες δεκαετίες. Καμία όμως δεν

θα είχε τον ίδιο αντίκτυπο στο παγκόσμιο σινεμά κι αυτό όχι μόνο γιατί ο Κάρπεντερ υπήρξε μέγιστος σκηνοθέτης αλλά γιατί

εμπνεύσθηκε και ενσάρκωσε μια - δίχως πρόσωπο - πηγή του απόλυτου κακού όπου βρήκαν χώρο να φωλιάσουν οι ενδόμυχοι

φόβοι κάθε ανύποπτου θεατή. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

181. Ολυμπία

Olympia 1. Teil - Fest der Vlker, Olympia 2. Teil - Fest der Schnheit, 1938

4

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λένι Ρίφενσταλ

Αμφιλεγόμενο - καθώς χαρακτηρίστηκε ναζιστική προπαγάνδα - ντοκιμαντέρ σε δύο μέρη που κινηματογραφεί τους

Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο, υπό τη σκιά του Χίτλερ. Οπως όμως αυτός δεν μπορεί να αποστρέψει το

έκπληκτο βλέμμα του από τις πρωτοφανείς, τέσσερις νίκες του μαύρου Τζέσι Ουενς, έτσι κι ο θεατής αδυνατεί να

αδιαφορήσει για τις ηδονιστικές εικόνες της Ρίφενσταλ που ακουμπούν το ανθρώπινο (κυρίως ανδρικό) κορμί και κυλούν

στην ιδρωμένη σάρκα, άνευ ενοχών, ήθους ή συνείδησης. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

180. Η Παράσταση Αρχίζει

All That Jazz, 1979 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μπομπ Φόσι ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρόι Σάιντερ, Τζέσικα Λανγκ

Ο Μπομπ Φόσι συνειδητοποιεί ότι είναι θνητός και κάνει μια αυτοβιογραφική ταινία για όσα τον πνίγουν: την πολυμορφική

καριέρα του, τη συνεχώς ρευστή προσωπική ζωή του, τις καταχρήσεις, τη μουσική, τον έρωτα και τον θάνατο. Το αποτέλεσμα

είναι ένα αφοπλιστικά μεταμοντέρνο φιλμ πάνω στη φύση μιας ιδιάζουσας τέχνης και τις προσωπικές εμμονές, δοσμένο με

ριζικά ανανεωτικό τρόπο και επαναστατική χορογραφική προσέγγιση που ανέτρεψαν κάθε υπάρχουσα αντίληψη και κανόνα

περί μιούζικαλ μέχρι τότε. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

179. Se7en

Se7en, 1995 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ντέιβιντ Φίντσερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μπραντ Πιτ, Μόργκαν Φρίμαν, Γκουίνεθ Πάλτροου Ισως η καλύτερη ταινία των 90s γίνεται μάρτυρας του θριάμβου ενός serial killer (που δολοφονεί επικαλούμενος τα επτά

θανάσιμα αμαρτήματα) και αλλάζει τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο. Που δεν είναι όμορφος αλλά αξίζει τον αγώνα μας

για βελτίωση. Ο Φίντσερ αγγίζει το τέλειο στο δεύτερο μόλις πέρασμά του πίσω από την κάμερα, καθώς συνθέτει ένα

πρωτότυπο, συναρπαστικό αστυνομικό θρίλερ και ταυτόχρονα μια διορατική, τελολογική αλληγορία, εμπνέοντας σημασία και

υπονοούμενα σε κάθε χιλιοστό των πλάνων του. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

178. Κάνε Το Σωστό

Do The Right Thing, 1989 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Σπάικ Λι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Σπάικ Λι, Ντάνι Αϊέλο, Τζον Τορτούρο

Πίσω από την ιστορία μιας πολύχρωμης εθνολογικά γειτονιάς του Μπρούκλιν που εκτονώνεται βίαια στη διάρκεια μιας μέρας με ανυπόφορο καύσωνα, κρυβόταν η πιο επίκαιρη και οξυδερκής μελέτη των εύθραυστων διαφυλετικών σχέσεων που

ενώνουν, χωρίζουν και απειλούν διαρκώς να τινάξουν τις Η.Π.Α. στον αέρα. Ασχέτως του πολιτικοκοινωνικού αντίκτυπού

της, η καλύτερη ταινία του Λι παραμένει ένα αριστούργημα μοντέρνου, συνειδητοποιημένου σινεμά, οι ρίζες του οποίου δεν

γνωρίζουν χρώμα και καταγωγή. Γνωρίζουν μόνο ταλέντο. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

177. Θαύμα στο Μιλάνο

Miracolo Α Milano, 1951 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Βιτόριο ντε Σίκα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Φραντσέσκο Γκολιζάνο, Έμα Γκραμάτικα

Ο Ντε Σίκα διασώζει από τη μιζέρια τους ταπεινούς και κατατρεγμένους κατοίκους μιας παραγκούπολης με τη βοήθεια θεϊκής

παρέμβασης. Μπολιάζοντας τις νεορεαλιστικές του καταβολές με ισχυρές δόσεις φαντασίας, προσέφερε στο ιταλικό σινεμά

ένα οργιαστικό γαϊτανάκι απολαυστικών χαρακτήρων. Ταυτόχρονα ένα κινηματογραφικό ρεύμα ως τότε βάναυσα προσγειωμένο στη σκληρή πραγματικότητα αποκτούσε -επιτέλους- τις πιο ονειρικές και ανάλαφρες στιγμές του. Ποιος είπε

ότι η εργατική τάξη δεν πάει στον παράδεισο; ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

176. Ε.Τ.: Ο Εξωγήινος

Ε.Τ.: The Extra-Terrestrial, 1982 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Στίβεν Σπίλμπεργκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Χένρι Τόμας, Ντρου Μπάριμορ, Πίτερ Κογιότ

Ναυαγός στη Γη, μικρός στα χρόνια, αλλά μεγάλος στη καρδιά εξωγήινος, συμμαχεί με γήινο παιδί και επιχειρεί να

επιστρέψει σπίτι. Στον ουρανό. Αφού προηγουμένως πεθάνει και αναστηθεί. Γεγονός που υπονοεί χριστιανική αλληγορία.

Στον πυρήνα της, όμως, αυτή, η λατρεμένη από κάθε ηλικία ή φυλή ταινία - φαινόμενο δεν είναι τίποτα περισσότερο από το

μανιφέστο άρνησης ενός παιδιού να ταιριάξει στον αλλόκοτο κόσμο των μεγάλων στα χρόνια αλλά μικρών στην καρδιά ενηλίκων. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

175. Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο

Il Vangelo Secondo Matteo, 1964 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Πιερ Πάολο Παζολίνι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ενρίκε Ιραζόκι, Σουζάνα Παζολίνι

Μοιάζει ακόμη ειρωνικό πως η πιο πιστή κινηματογραφική μεταφορά βιβλικής πηγής ανήκει στον άθεο, κομουνιστή και εκ

πεποιθήσεως αιρετικό Παζολίνι. Κι όμως το «Ευαγγέλιο» του, απαλλαγμένο από κάθε διάθεση «μυθικής» διάστασης,

αντανακλά την προσωπικότητα ενός ηγέτη-επαναστάτη που στην πιο μαρξιστική εκδοχή του αγγίζει τη βαθύτερη ουσία της

5

υπόστασης του θεανθρώπου. Με έσχατο όπλο την λιτή ασπρόμαυρη φωτογραφία και το κοινό πρόσωπο του ερασιτέχνη

«Ιησού». ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

174. Μπραζίλ

Brazil, 1985 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τέρι Γκίλιαμ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζόναθαν Πράις, Μπομπ Χόσκινς

Ενας ρομαντικός εργαζόμενος ως γρανάζι της γραφειοκρατίας στρέφει άθελά του το σύστημα εναντίον του. Απίθανη σύλληψη

ως ιδέα και πραγμάτωση, το «Βrazil» είναι η απόλυτη δικαίωση της σημαντικής επιθυμίας του μικρού «ασήμαντου»

ανθρώπου. Ταυτόχρονα αποτελεί μια συγκλονιστική αλληγορία για την κοινωνία των ανθρώπων που φτιάχνουν αυτοκτονικά συστήματα λειτουργίας. Φουτουριστική αναπαράσταση ενός ζοφερού μέλλοντος από έναν μάστορα της σουρεαλιστικής

αλληγορίας. ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

173. Το Λιμάνι Της Αγωνίας

On The Waterfront, 1954 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ελία Καζάν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μάρλον Μπράντο, Εύα Μαρί Σεντ, Ροντ Στάιγκερ

Η ενσάρκωση ενός λιμενεργάτη που ενορχηστρώνει την εκδίωξη μιας διεφθαρμένης συνδικαλιστικής ένωσης παράλληλα με

μια οδυνηρή ερωτική ιστορία, έδωσαν στον Μάρλον Μπράντο την ευκαιρία να αποθεώσει την ερμηνευτική της Μεθόδου και

να αποκαλύψει στο ακέραιο το υποκριτικό του ταλέντο. Ταυτόχρονα, το φιλμ επέτρεψε στον αμφιλεγόμενο Καζάν να γυρίσει

το καθοριστικό κινηματογραφικό του συγχωροχάρτι και να απαλλαγεί - όσο αυτό ήταν εφικτό - από τη ρετσινιά της φήμης του αμοραλιστή καταδότη των κομουνιστών. ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

172. Μνήμες Υπανάπτυξης

Μemorias Del Subdesarrollo, 1968 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τομάς Γκουτιέρεζ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Σέρτζιο Κοριέρι, Ντέιζι Γρανάδος, Εσλίντα Νούνεζ

Μετά την εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων και την αναχώρηση της οικογένειάς του για τις Η.Π.Α., ένας 38χρονος Κουβανός

αστός μένει πίσω, θέτοντας σε αναθεώρηση αντιλήψεις που έχουν να κάνουν με την πατρίδα, τον εαυτό και τα πιστεύω του.

Σύνθετο στυλιστικά, τούτο το ορόσημο του κουβανέζικου σινεμά ενώνει κανονική αφήγηση, πλάνα αρχείου, φωτογραφικά

μοντάζ και σουρεαλιστικές σφήνες σε έναν πολυπεπίπεδο στοχασμό πάνω στο βάρος του παρελθόντος για μια ολόκληρη

χώρα. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

171. Το Μεροκάματο Του Τρόμου

Le Salaire De La Peur, 1953 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ανρί Ζορζ Κλουζό

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ιβ Μοντάν, Σαρλ Βανέλ, Φόλκο Λούλι

Η μεταφορά ενός φορτίου νιτρογλυκερίνης με φορτηγό σε συνθήκες υψηλού ρίσκου δίνει την ευκαιρία στον Κλουζό να

συνδυάσει τον εντομολογικό κυνισμό του με το ακραίο σασπένς και να κερδίσει έναν πανάξιο Χρυσό Φοίνικα. Μισάνθρωπος

χωρίς καμία διάθεση απολογίας, ο δημιουργός του «Κορακιού» σκιαγραφεί την ανθρώπινη κατάσταση σε τεντωμένο σχοινί

και το κάθιδρο οδοιπορικό των ηρώων του ως μονόδρομο προς την κόλαση. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

170. Badlands

Badlands, 1973 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τέρενς Μάλικ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μάρτιν Σιν, Σίσι Σπέισεκ, Γουόρεν Οουτς

Ο Κιτ και η Χόλι χάνονται στα βουνά της Μοντάνα μετά τη δολοφονία του πατέρα της τελευταίας και συνεχίζουν την

εγκληματική τους δράση. Στο θαυμαστό του ντεμπούτο, ο Μάλικ σκηνοθετεί μια νατουραλιστική ελεγεία για τους

απόκληρους αυτού του κόσμου. Αυτό που εκτοξεύει, ωστόσο, την ταινία του στην καθαρή ποίηση είναι ο σχεδόν μεταφυσικός

τρόπος με τον οποίο διαλέγει να αντικρίσει τα πάντα. Σαν ολόκληρος ο κόσμος που περιβάλλει τους ήρωες να αποτελεί ένα

υπέροχο αίνιγμα. Και εκείνοι δυο αλλόκοτα πλάσματά του. ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

169. Απόκληρος Της Κοινωνίας

Odd Man Out, 1947 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κάρολ Ριντ ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζέιμς Μέισον, Ρόμπερτ Νιούτον, Σίριλ Κιούζακ

Ο απεγνωσμένος αγώνας ενός στελέχους του IRA να επιβιώσει μετά από μια αιματηρή ληστεία, σε μια σχεδόν αντι-

ρεαλιστική οδύσσεια που διαρκεί μία μέρα και μία νύχτα. Ο Κάρολ Ριντ εδώ ίσως να στέκεται ακόμα ψηλότερα σε σχέση με

τον δικό του «Τρίτο Ανθρωπο», καθώς αυτός εδώ ο «Απόκληρος» είναι ακόμη πιο υπνωτικός, πιο αναπόδραστα φαταλιστικός

και διεστραμμένα μπαρόκ. Εγκλωβισμένος σε μια πόλη - λαβύρινθο, ο ήρωας του έξοχου Μέισον τελικά μοιάζει με τη

σύγχρονη εκδοχή ενός ήρωα αρχαίας τραγωδίας. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

168. Distant Voices, Still Lives

Distant Voices, Still Lives, 1988 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τέρενς Ντέιβις

6

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Πιτ Ποστλγουέιτ, Φρέντα Ντάουι

Βασισμένος σε προσωπικές αναμνήσεις, ο Τέρενς Ντέιβις αιχμαλώτισε σε μια σειρά εκθαμβωτικών tableaux vivants τη ζωή

μιας χαρακτηριστικής οικογένειας της εργατικής τάξης στο Λίβερπουλ της δεκαετίας του 40. Με απόηχους από τα technicolor

μιούζικαλ της MGM σκιαγράφησε το πορτρέτο μιας χώρας και μιας εποχής, δίνοντας στη μνήμη την υφή που της αρμόζει: την

κατακερματισμένη αίσθηση ενός ξεθωριασμένου οικογενειακού άλμπουμ που όμως δεν έχει χάσει τίποτα από τον

συναισθηματικό του αντίκτυπο. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

167. Το Πορτρέτο Της Τζένι

Portrait Of Jennie, 1948 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Γουίλιαμ Ντίτερλε ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζόζεφ Κότεν, Τζένιφερ Τζόουνς

Μυστηριώδες κορίτσι εμπνέει φτωχό καλλιτέχνη και του αλλάζει τη ζωή. Ταυτίζοντας τη διαδικασία της δημιουργίας με μια

ξαφνική πνευματική κρίση, εκείνος δυσκολεύεται να παραδεχτεί ότι εκείνη δεν ανήκει στον κόσμο τούτο, παρότι η ίδια

φαίνεται να έχει πλήρη συναίσθηση της ανυπαρξίας της. Η ψυχολογική απεξάρτηση του ζωγράφου από τη μούσα του,

οδυνηρή αλλά απαραίτητη, τον βοηθάει να επιστρέψει στα εγκόσμια σε μια ιδιοφυή σπουδή πάνω στη ζωή και την τέχνη.

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

166. Όταν μια Γυναίκα Ανεβαίνει τη Σκάλα

When Α Woman Ascends The Stairs, 1960 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μίκιο Ναρούσε

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τατσούγια Νακαντάι Σμιλεύοντας το πορτρέτο μιας γυναίκας που πασχίζει να διατηρήσει την αξιοπρέπειά της ενώ δουλεύει σε ένα νυχτερινό

κέντρο, ο Ναρούσε αντιπαραθετεί την αφοσίωση της ηρωίδας σε ένα ξεπερασμένο σύστημα αξιών με τα φώτα νέον ενός

Τόκιο που εκσυγχρονίζεται γοργά. Καθόλου απαξιωτικό απέναντί της, το αποτέλεσμα είναι μια υπόκωφα τραγική ιστορία

ανόδου και πτώσης ενός χαρακτήρα που συγκρούεται στωικά με την εποχή του. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

165. Detour

Detour, 1945 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Έντγκαρ Ούλμερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τομ Νιλ, Αν Σάβατζ

Γυρισμένο με μόλις 30 χιλιάδες δολάρια, σε έξι μέρες και με δύο σκηνικά, το «Detour» αποδεικνύει πως τα b-movies δεν

χρειάστηκαν παρά τα απολύτως βασικά για να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο οι ταινίες γίνονται κλασικές. Σε εξπρεσιονιστικούς τόνους (ο Ούλμερ υπήρξε βοηθός του Μουρνάου) και με πλήρη χρήση των δυνατοτήτων ενός σχεδόν

ονειρικού road movie, μια ιστορία ανταλλαγής ταυτότητας μετατρέπεται σε αρχετυπικό φιλμ νουάρ. Γεωμετρικά τέλειο και,

σε πλήρη αναλογία με τους ήρωές του, συναρπαστικά ατελές. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

164. Είμαι η Κούβα

I Am Cuba, 1964

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μιχαήλ Καλατόζοφ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Σέρχιo Κοριέρι, Χοσέ Γκαγιάρδο

Τέσσερις επαναστατικές βινιέτες στην Κούβα του Μπατίστα εικονογραφούν μια σιωπηλή σχεδόν χώρα μέσα από

πρωτόγνωρα, για την εποχή, πλάνα. Κινηματογραφημένη με τρόπο που απογείωνε τις δυνατότητες της κάμερας σε νέες

στυλιστικές διόδους, η πιο συναρπαστική προπαγάνδα που γυρίστηκε ποτέ τολμάει να ενσωματώσει μεγατόνους

μοντερνισμού στον διδακτισμό του σοβιετικού ρεαλισμού και προκαλεί μέχρι σήμερα εντύπωση με την απαράμιλλη δεξιοτεχνία της. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

163. Το Στίγμα του Κολασμένου

Some Came Running, 1958 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Βινσέντε Μινέλι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Φρανκ Σινάτρα, Ντιν Μάρτιν, Σίρλεϊ Μακ Λέιν

Ανάμεσα στους συνηθισμένους ήρωες του φιλμ δεν υπάρχει κανείς που να μην προσπαθεί μάταια να κερδίσει την ευτυχία. Με

επίκεντρο έναν βετεράνο συγγραφέα που επιστρέφει στη γενέτειρά του μετά από ένα βράδυ μεθυσιού, ο Μινέλι «ζωγραφίζει»

την εκδοχή ενός μελοδράματος πριν κορυφώσει την τραγωδία με την εμπνευσμένη χρήση των αντίθετων χρωμάτων.

Ολοκληρώνοντας με μια δαιμόνια σκηνή ανθολογίας τη σχεδόν βιβλική παραβολή του πάνω στο αμερικανικό όνειρο και στην

απλή μα τόσο επώδυνη ανάγκη για αγάπη. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

162. Οι Διχασμένοι

Dead Ringers, 1988 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζενεβιέβ Μπιζόλντ, Τζέρεμι Άιρονς

Δυο πανομοιότυπες παθογένειες συνθέτουν μια βασανιστική σχέση εξάρτησης. Τα δίδυμα αδέρφια Μαντλ μοιράζονται τα

πάντα, μέχρι που η συμβιωτική τους σχέση κατακερματίζεται από έναν απρόσκλητο έρωτα. Η κατάδυση του Άιρονς στην

παράνοια ενώ κατοικεί ταυτόχρονα σε δυο κορμιά είναι μεγαλοπρεπώς ανατριχιαστική μέσα στην παρακμή της, ενώ το

ανησυχητικό όραμα του Κρόνενμπεργκ δεν διστάζει μπροστά σε κανενός είδους ταμπού, σωματικό και μη. ΔΕΣΠΟΙΝΑ

ΠΑΥΛΑΚΗ

7

161. Μωρέ Κουράγιο

Safety Last!, 1923 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φρεντ Κ. Νιουμάγιερ, Σαμ Τέιλορ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Χάρολντ Λόιντ, Μίλντρεντ Ντέιβις

Νεαρός επαρχιώτης μεταναστεύει στην πόλη και πιάνει δουλειά ως κλητήρας. Από κει κι έπειτα ξεκινούν οι παρεξηγήσεις και

οι εξόχως σπαρταριστές προσπάθειές του, ώστε να αποδείξει στη μνηστή του πως έχει αναλάβει σπουδαία θέση στο

κατάστημα. Ο Χάρολντ Λόιντ, τρίτος μεγάλος χαριτόβρυτος βωβός ήρωας του σινεμά, διακωμωδεί ανηλεώς τον οικουμενικό

ανθρωπότυπο του αστοιχείωτου αριβίστα, του πρόθυμου να κρεμαστεί από τους δείκτες ενός υπερυψωμένου υπαίθριου

ρολογιού προκειμένου να ανέλθει. Του χρωστάμε ευγνωμοσύνη. ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

160. Ορφέας

Orphée, 1950 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζαν Κοκτό

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζαν Μαρέ, Μαρία Καζαρές

Ο ανεξίτηλος μύθος του Ορφέα και της Ευρυδίκης όπως τον εμπνεύστηκε ο Κοκτό: σαν ένα ποιητικό παραλήρημα που

ακροβατεί ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο με την ίδια βασανιστική επιμονή που ένας δημιουργός βυθίζεται ολοκληρωτικά

στο δημιούργημα του πριν αποδράσει ξανά -άδειος - στην πραγματικότητα. Αν υπάρχει έστω και ένα άλλοθι για την ύπαρξη

ενός κινηματογράφου που υφίσταται πρωτίστως ως τέχνη και δευτερευόντως ως αφήγηση, ο «Ορφέας» αντέχει ακόμη και

σήμερα από την αιωνιότητα... μέχρι και την άλλη ζωή. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

159. The River

The River, 1951

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζαν Ρενουάρ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Πατρίτσια Ουόλτερς, Ράντα, Τόμας Ε. Μπριν

Τρία κορίτσια έρχονται αντιμέτωπα μετα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα και ο Ρενουάρ με τη λατρεία του για την εξωτική Ινδία.

Παραδομένος άνευ όρων στα κάλλη μιας αινιγματικήςχώρας, εναρμονισμένης με τον αέναο κύκλο της ζωής που συμβολίζει η

παρουσία του ποταμού, ο Γάλλος δημιουργός απογείωσε μια αφοπλιστική ιστορία ενηλικίωσης σε ένα από τα πιο όμορφα

έγχρωμα φιλμ που έγιναν ποτε. Η απελευθέρωσή του από τον ατυχή δεσμό του με το Χόλιγουντ δεν θα μπορούσε να είναι πιο

θριαμβευτική. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

158. To Μυστικό Του Βράχου Των Κρεμασμένων

Picnic At Hanging Rock, 1975 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Πίτερ Γουίαρ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Αν Λάμπερτ, Ρέιτσελ Ρόμπερτς

Βασισμένος στην αληθινή ιστορία της ανεξιχνίαστης εξαφάνισης μιας παρέας μαθητριών ενός κολεγίου στις αρχές του 20ου

αιώνα, ο Γουίαρ δημιούργησε την πιο απειλητική ατμόσφαιρα που γεννήθηκε ποτέ κάτω από το άπλετο φως του μεσημεριού.

Η ταινία που τοποθέτησε την Αυστραλία για πρώτη φορά στον παγκόσμιο κινηματογραφικό χάρτη και εξύψωσε το τέλος της

αθωότητας σε ένα αιθέριο αίνιγμα, καταδικασμένο να μην επιλυθεί ποτέ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

157. Ο Αμερικανός Φίλος

Der Amerikanische Freund, 1977

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Βιμ Βέντερς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μπρούνο Γκανζ, Ντένις Χόπερ, Νίκολας Ρέι Ο ταλαντούχος κύριος Ρίπλεϊ, ο βαριά άρρωστος Ευρωπαίος φίλος του και ένα στοίχημα θανάτου όπου οι ήρωες θα

ποντάρουν για την ύστατη απόλαυση του παιχνιδιού. Ο Βέντερς διασκευάζει το «Ripley's Game» της Πατρίσια Χάισμιθ

ξεκινώντας με τη μνημειώδη ατάκα «Δε φοβάμαι τίποτα, παρά μόνο τον φόβο», το σύμπαν του φιλμ νουάρ μεταφέρεται στις

σχέσεις «παλιού» και «νέου» κοσμου και ο θάνατος καταλαμβάνει τους τέσσερις τοίχους αυτής της συγκλονιστικής

ισορροπίας τρόμου. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

156. Φέρτε Μου Το Κεφάλι Του Αλφρέντο Γκαρσία

Bring Me The Head Of Alfredo Garcia, 1974 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Σαμ Πέκινπα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Γουόρεν Οουτς, Ισέλα Βέγκα, Κρις Κριστόφερσον

Ενας ξοφλημένος μπάρμαν και μία πόρνη αναλαμβάνουν για ένα εκ. δολάρια να φέρουν στον επικεφαλής μιας πανίσχυρης μεξικάνικης οικογένειας το κεφάλι του άντρα που άφησε έγκυο την κόρη του. Στο απόγειο του μηδενισμού του, ο Πέκινπα δεν

αφήνει την παραμικρή χαραμάδα ελπίδας. Γι αυτό και το κυνηγητό του Γκαρσία δεν είναι παρά μια ηρωική πορεία προς έναν

σίγουρο θάνατο και ταυτόχρονα η πιο «μαύρη» ταινία δρόμου που γυρίστηκε ποτέ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

155. Deep End

Deep End, 1971

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Γέρζι Σκολιμόφσκι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζέιν Ασερ, Τζον-Μόλντερ Μπράουν

Ο έρωτας ενός εφήβου για μια ματαιόδοξη συνάδελφό του στα δημόσια λουτρά της βρετανικής πρωτεύουσας δίνει την

ευκαιρία στον Σκολιμόφσκι να παρουσιάσει μια ωμή και σαρκαστική εκδοχή του swinging London με τη διαύγεια ενός

8

εξωτερικού παρατηρητή που δεν εντυπωσιάζεται απο τη φαινομενική ανεμελιά. Πότε κωμική και πότε αναπάντεχα τραγική, η

ματιά του κόβει σαν μαχαίρι, όπως ακριβώς και το εκρηκτικό σάουντρακ των Can και Κατ ΣτίΒενς. ΘΑΝΑΣΗΣ

ΠΑΤΣΑΒΟΣ

154. Καζαμπλάνκα

Casablanca, 1942 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μάικλ Κέρτιζ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, Ίνγκριντ Μπέργκμαν

Συνήθως ο πόλεμος χωρίζει τους εραστές. Δεν τους επανασυνδέει, όπως τον ιδιοκτήτη κλαμπ, Ρικ, με τη σύζυγο κυνηγημένου

από τους Ναζί αντιστασιακού, Ιλσα. Συνήθως, στο νουάρ το αρσενικό υποκύπτει αμαχητί στο μοιραίο θηλυκό. Δεν έχει το, αντάξιο της ευσυνειδησίας της Ιλσα, ηθικό σθένος του Ρικ. Συνήθως, στα πολιτικά θρίλερ διακρίνεται ξεκάθαρα η διαφορά

ανάμεσα στο καλό και στο κακό. Δεν εξαφανίζεται στις περιοχές συνάντησης του φωτός με το σκοτάδι. Συνήθως, το σινεμά

δεν ριζώνει τόσο βαθιά στη συλλογική συνείδηση. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

153. Μάτια Δίχως Πρόσωπο

Les Yeux Sans Visage, 1960 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζορζ Φρανζί

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Πιερ Μπρασέρ, Εντίτ Σκομπ

Διακεκριμένος χειρούργος κατακρεουργεί νεαρά κορίτσια για να «διορθώσει» το πρόσωπο της παραμορφωμένης κόρης του.

Πιο αποτελεσματικός στη δική του χειρουργική επέμβαση, ο συνιδρυτής της Γαλλικής Ταινιοθήκης, Ζορζ Φρανζί,

μεταμορφώνει ένα b-movie φρίκης σε ελεγειακό φιλμ υπαρξιακού τρόμου και ανείπωτης ομορφιάς με τρεις τραγικούς ήρωες ανάμεσα στους οποίους οι ρόλοι θύτη και θύματος είναι τόσο δυσδιάκριτοι όσο και τα όρια μεταξύ των ειδών που περιπλέκει

η ταινία. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

152. Μπάρτον Φινκ

Barton Fink, 1991 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζόελ Κοέν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζον Τορτούρο, Τζον Γκούντμαν, Τζούντι Ντέιβις

Στη κόλαση κανείς δεν σέβεται την εγκυμονούσα αγωνία και την ανεκπλήρωτη λαχτάρα. Τη σιωπή σου. Στο...

ξεφλουδισμένο, χολιγουντιανό ξενοδοχείο Earle, επίσης. Εκεί καταφεύγει πολλά υποσχόμενος αλλά διστακτικός θεατρικός

συγγραφέας, για να γράψει το πρώτο κινηματογραφικό σενάριο του. Και εκεί οι Κοέν θεμελιώνουν αυτό το γεμάτο σινεφίλ

αναφορές, μεταφυσικά αινίγματα, υπαρξιακές απορίες και αυτοσαρκαστικές σπόντες νουάρ παραμύθι - διεστραμμένη εκδοχή του Κοντορεβιθούλη. Που αναζητά τη χαμένη του έμπνευση. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

151. Shoah

Shoah, 1985 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κλοντ Λάνσμαν

Εννιάμισι καθαρτικές ώρες φορτισμένων εξομολογήσεων θα σας πουν όλα όσα θα θέλατε να μάθετε για το Ολοκαύτωμα,

αλλά και όλα όσα θα προτιμούσατε να μη μαθαίνατε ποτέ. Παρά τις σε σημεία αμφισβητήσιμες μεθόδους «ανάκρισης» που

εφαρμόζει ο Λανσμάν, κανένας άλλος δημιουργός δεν θα μπορούσε να σκηνοθετήσει κάτι ανάλογο χωρίς ίχνος αρχειακού

υλικού. Διηγήσεις, διαδρομές και αναμνήσεις που σπάνε κάθε φράγμα δακρύων επιβεβαιώνουν με κάθε λεπτό που περνάει την

οδυνηρή τους επικεφαλίδα: Shoah στα εβραϊκά σημαίνει αφανισμός. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

150. Το Αίνιγμα Του Κάσπαρ Χάουζερ

Jeder Fur Sich Und Gott Gegen Alle, 1975 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Βέρνερ Χέρτζογκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μπρούνο Σ., Βάλτερ Λάντενγκαστ, Μπρίγκιτε Μίρα

Η αληθινή ιστορία ενός νεαρού άντρα που εμφανίστηκε από το πουθενά ένα πρωινό του 1828 στη Νυρεμβέργη, ανήμπορος να

περπατήσει ή να επικοινωνήσει. Στάθηκε αντικείμενο απορίας, μέχρι που ένα μυστηριώδες χέρι έβαλε τέλος στην αινιγματική

ζωή του. Από αυτό το συγκλονιστικό συμβάν, ο Χέρτζογκ αντλεί ένα βαθύτατα πικρό αριστούργημα πάνω στην αδυναμία της

ρασιοναλιστικής σκέψης και την ανεπάρκεια του λεγόμενου πολιτισμένου κόσμου στο να κατανοήσει την ανθρώπινη ψυχή.

ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

149. Ο Θησαυρός Της Σιέρα Μάδρε

The Treasure Of The Sierra Madre, 1948 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζον Χιούστον

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, Γουόλτερ Χιούστον, Τιμ Χολτ

Τρεις αμετανόητοι τυχοδιώκτες αναζητούν χρυσάφι στα βουνά του Μεξικού στην ταινία - αρχέτυπο που έγινε το

κινηματογραφικό ευαγγέλιο του Πολ Τόμας Αντερσον πριν γυρίσει το «Θα Χυθεί Αίμα». Ενώ ο Μπόγκαρτ το

καταδιασκεδάζει στον πιο «ανήθικο» ρόλο της καριέρας του και ο πατέρας του σκηνοθέτη διαπρέπει στον ρόλο του γερο-

χρυσοθήρα, ο Χιούστον αντιπαραθέτει με κέφι τρεις διαφορετικές ηθικές στάσεις και τις φέρνει σε μπαρουτοκαπνισμένη

σύγκρουση. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

148. Ο Μάγος Του Οζ

The Wizard Of Oz, 1938

9

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Βίκτορ Φλέμινγκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζούντι Γκάρλαντ, Ρέι Μπόλγκερ, Μπερτ Λαρ

Ενας τυφώνας περνά, η Ντόροθι συνειδητοποιεί ότι «δεν βρίσκεται πια στο Κάνσας» και αναζητά τον δρόμο της επιστροφής

στο σπίτι, «κάπου πάνω από το ουράνιο τόξο». Μια πόρτα ανοίγει, το ασπρόμαυρο της πραγματικότητας δίνει τη θέση του στη

μαγική πολυχρωμία της φαντασίας, μετατρέποντας τις πολυαγαπημένες, δια χειρός Λ. Φρανκ Μπάουμ, ιστορίες του Οζ σε

μιούζικαλ υπερθέαμα και σήμα κατατεθέν της ποπ κουλτούρας. Παραμένει λατρεμένο σαν ένα ξεχαρβαλωμένο παιδικό

παιχνίδι. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

147. Οι Κυνηγοί Της Χαμένης Κιβωτού

Raiders Of The Lost Ark, 1981 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Στίβεν Σπίλμπεργκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Χάρισον Φορντ, Κάρεν Άλεν, Πολ Φρίμαν

Αρχαιολόγος - τυχοδιώκτης με καουμπόικη περιβολή αναμετράται με θεούς και δαίμονες, ορδές φιδιών και Ναζί,

κακόβουλους συναδέλφους και ισχυρογνώμονα κυρία, αναζητώντας την Κιβωτό της Διαθήκης, σε ένα απρόσμενα εύγευστο

κοκτέιλ (με εύστοχα συνδυασμένα συστατικά την περιπέτεια, το μεταφυσικό και κατασκοπευτικό θρίλερ, το γουέστερν, το

φανταστικό, τον τρόμο και την ταινία εποχής), που καταβροχθίζεται λαίμαργα. Ξανά και ξανά. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

146. Η Μαμά Και Η Πουτάνα

La Maman Et La Putain, 1973 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζαν Εστάς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζαν Πιερ Λεό, Φρανσουάζ Λεμπρούν Οι συναισθηματικές παλινωδίες, τα μεγάλα λόγια και οι μικρές καθημερινές ματαιώσεις ενός νέου άντρα στο Παρίσι του 70,

δοσμένα από τον μετέπειτα αυτόχειρα Ζαν Εστάς ως το ασπρόμαυρο χρονικό ενηλικίωσης μιας ολόκληρης γενιάς. Σε ηλικία

μόλις 35 χρονών, ο καλύτερος Γάλλος σκηνοθέτης μετά την εμφάνιση του Γκοντάρ παραδίδει τη φιλμική διαθήκη του, το

μεγαλειώδες πορτρέτο μιας ζωής καθηλωμένης στην ασημαντότητα. Μια ταινία-ποταμό που προκύπτει από το τίποτα, αλλά

προκαλεί σοκ και δέος. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

145. Εάν....

If..., 1968 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λίντσεϊ Άντερσον

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μάλκολμ Μακ Ντάουελ, Ντέιβιντ Γουντ

Οι παραδοσιακοί κώδικες ενός αριστοκρατικού βρετανικού σχολείου αρρένων θα ανατιναχτούν θεαματικά υπό το ηλεκτρισμένο βλέμμα του έφηβου Μάλκολμ ΜακΝτάουελ, σε μια μελέτη του συστήματος «καταπίεση-εξέγερση»

κινηματογραφημένη με σουρεαλιστική ζωντάνια. Ο Ζαν Βιγκό του «Διαγωγή Μηδέν» θα ήταν περήφανος για τον πρώην

κριτικό Λίντσεϊ Αντερσον, που εν μέσω μιας φλογισμένης κοινωνικό-πολιτικά εποχής θα παραδώσει μια από τις πιο γενναίες

ταινίες του βρετανικού κινηματογράφου. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

144. Ο Επαναστάτης του Αλκατράζ

Point Blank, 1967 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζον Μπούρμαν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Λι Μάρβιν, Άντζι Ντίκινσον, Κίναν Γουίν

Ο Γουόκερ θέλει πάση θυσία τα 93 χιλ. δολάρια που του χρωστάει η Οργάνωση και, μόνος εναντίον όλων, θα επιδοθεί σε ένα

ανελέητο πιστολίδι χωρίς θύματα (!), σε ένα παράλογο κρεσέντο εκδίκησης που μοιάζει με τη φαντασίωση ενός

ετοιμοθάνατου. Επηρεασμένος από το σινεμά του Ρενέ και από ταινίες όπως το «Αλφαβίλ», ο Μπούρμαν σκαρφίζεται ένα εντυπωσιακό νεο-νουάρ που ακολουθεί στυλιζαρισμένες σκηνοθετικές διόδους για να τρυπώσει στη λίστα με τα πιο μοντέρνα

και φορμαλιστικά περιπετειώδη θρίλερ του σινεμά. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

143. Ο Στοιχειωμένος Πύργος

The Haunting, 1963 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρόμπερτ Γουάιζ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζούλι Χάρις, Κλερ Μπλουμ, Ρας Τάμπλιν

Τέσσερις χαρακτήρες, μια γοτθική έπαυλη κι ένας δαιμόνιος σκηνοθέτης αρκούν για να πάρει σάρκα και οστά το πιο

επιβλητικό στοιχειωμένο σπίτι στην ιστορία του σινεμά. Χωρίς το παραμικρό ειδικό εφέ αλλά με αλλόκοτες γωνίες λήψης, ο

Γουάιζ έδωσε ζωή και πρωταγωνιστικό ρόλο στο αραχνιασμένο κτίριο και εφαρμόζοντας όλα τα μυστικά που έμαθε στο

πλευρό του Βαλ Λιούτον έχτισε ένα κομψοτέχνημα κλειστοφοβικής ατμόσφαιρας που άφηνε τον θεατή να υποθέσει περισσότερα από όσα πραγματικά βλέπει. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

142. Ο Ανθρωπος Που Σκότωσε Τον Λίμπερτι Βάλανς

The Man Who Shot Liberty Valance, 1962 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζον Φορντ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζέιμς Στιούαρτ, Τζον Γουέιν, Βέρα Μάιλς

Ενας γερουσιαστής επιστρέφει στην πατρίδα της νιότης του και αναπολεί τα ανδραγαθήματά του, μόνο που η κάμερα του

σκηνοθέτη είναι εκεί για να καταδείξει τη λεπτή διαχωριστική γραμμή μεταξύ μύθου και πραγματικότητας. Ο μέγας Φορντ

παίζει με τις οπτικές γωνίες με τρόπο που θα ζήλευε κάθε μοντερνιστής, σε ένα συναρπαστικό μάθημα πάνω στην Ιστορία της

χώρας του, άρα και στην ίδια την κληρονομιά του γουέστερν. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

10

141. Τα Ταξίδια Του Σάλιβαν

Sullivans Travels, 1941 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Πρέστον Στάρτζες

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζόελ Μακ Κρέι, Βερόνικα Λέικ, Ρόμπερτ Γουόργουικ

Νεαρός σκηνοθέτης προσπαθεί να ανταλλάξει τα ρηχά, ανούσια θεάματα στα οποία έχει ειδικευτεί με μια ταινία που το

μήνυμά της θα «αντανακλά τον ανθρώπινο πόνο». Ακολουθώντας την απρόοπτη μυητική διαδρομή του, η ταινία γίνεται ένα

εξαίρετο ερωτικό γράμμα στη ζωογόνο δύναμη του χιούμορ, εξισορροπεί υποδειγματικά το κωμικό με το δραματικό και θέτει

σε διαρκή αμφισβήτηση κάθε αντίληψή μας γύρω από το τι είναι αστείο και τι όχι. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

140. Ατίθαση Καρδιά

Wild at Heart, 1990 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ντέιβιντ Λιντς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Νίκολας Κέιτζ, Λόρα Ντερν, Νταϊάν Λαντ

Δυο κυνηγημένοι εραστές διασχίζουν με το ξεσκέπαστο αμάξι τους έναν παρανοϊκό και εφιαλτικό κόσμο, αναζητώντας

απεγνωσμένα καταφύγιο. Φτιαγμένη από γνήσιο πάθος, η πιο παροξυσμική δημιουργία του Λιντς ενώνει φετιχιστικά τον

ρομαντισμό, τη διαστροφή, το σεξ, τη βία και το rock n roll σε ένα κοκτέιλ μολότοφ που εκρήγνυται στην οθόνη. Λιγότερο

ένα συμβατικό φιλμ και περισσότερο μια σφοδρή εμπειρία, η «Ατίθαση Καρδιά» αποτελεί την πεμπτουσία της δύναμης του

σινεμά να προκαλεί τις πιο ανεξίτηλες συγκινήσεις. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

139. Τα Τελευταία Χρυσάνθεμα

The Story Of The Late Chrysanthemums, 1939 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κέντζι Μιζογκούτσι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Σοτάρο Χαναγιάγκι, Κακούκο Μόρι

Ο απαγορευμένος έρωτας ανάμεσα σε έναν ηθοποιό του θεάτρου Καμπούκι και τη νοσοκόμα του αδελφού του αποτελεί το πιο

παραμελημένο αριστούργημα του Μιζογκούτσι. Ακόμη και ο πιο αντιδραστικός στους μελοδραματισμούς θεατής δύσκολα θα

συγκρατήσει τα δάκρυά του μπροστά στη λιτή σκιαγράφηση ενός αδιέξοδου πάθους, σπαρακτικού τόσο στην εξιστόρησή του,

όσο και στην εξαίσια κινηματογράφησή του. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

138. Η Προκυμαία

La Jetée, 1962 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κρις Μαρκέρ ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ελέν Σατλέν, Νταβός Ανίς, Ζακ Λεντού

Στις κατακόμβες ενός ρημαγμένου από τον πόλεμο Παρισιού ένας άντρας ταξιδεύει στο παρελθόν, όπου θα έρθει αντιμέτωπος

με μια φευγαλέα ανάμνηση και το τραγικό χαμόγελο της μοίρας. Εμπνευσμένο από μια σκηνή του «Δεσμώτη Του Ιλίγγου», το

αριστοτεχνικό μοντάζ φωτογραφιών που τόλμησε ο Κρις Μαρκέρ κρατά λιγότερο από μισή ώρα, αλλά κοιτάζει κατάματα την

ταινία του Χίτσκοκ και τις σπουδές του Ρενέ πάνω στη μνήμη, κάνοντας κάθε υποψία ριμέικ («12 Πίθηκοι») να μοιάζει

ανεπαρκής. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

137. Το Γράμμα Μιας Αγνωστης

Letter From An Unknown Woman, 1948 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μαξ Οφίλς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζόαν Φοντέιν, Λουί Ζουρντάν

Ενα γράμμα μιας άγνωστης συστήνει στον επιπόλαιο Στεφάν τη γυναίκα που τον αγάπησε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη. Γιατί αυτός αδυνατούσε όλα αυτά τα χρόνια να αναγνωρίσει έστω και το πρόσωπό της. Ο Οφίλς καταδύεται στη

μεγαλοπρέπεια του μελό χωρίς κανένα περιορισμό, βυθίζοντας «Το Γράμμα Μιας Αγνωστης» στο στρόβιλο των δυνατών

συναισθημάτων και στον πόνο του ανεκπλήρωτου έρωτα που επουλώνεται μόνο με το θάνατο. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

136. Με Διπλή Ταυτότητα

Double Indemnity, 1944 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μπίλι Γουάιλντερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μπάρμπαρα Στάνγουικ, Φρεντ Μακ Μάρεϊ

Εμπειρος ασφαλιστής πέφτει στα δίχτυα πλανεύτρας συζύγου που τον πείθει να ξεφορτωθεί τον άντρα της για να εισπράξει

την αποζημίωση. Αν και η απαστράπτουσα γοητεία της Στάνγουικ θα μπορούσε να πείσει έναν άντρα να κάνει πολύ

χειρότερα, ξεκινάει πείθοντας τον Γουάιλντερ να αποδείξει το ταλέντο στο νουάρ.Το πιο αξιοσημείωτο, όμως, σε αυτή την ιστορία δεν είναι η έκβασή της, αλλά ο τρόπος με τον οποίο γεμίζει ασταμάτητα με λήμματα το λεξικό ενός ολόκληρου

κινηματογραφικού είδους. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

135. Λάουρα

Laura, 1944 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ότο Πρέμινγκερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζιν Τίρνεϊ, Ντέινα Αντριους, Κλίφτον Γουέμπ

Αστυνομικός ερωτεύεται δολοφονημένη καλλονή, το φόνο της οποίας έχει αναλάβει να διαλευκάνει. Το νουάρ που θα

επισκίαζε όλα τα νουάρ τα έχει όλα: πανέμορφη πρωταγωνίστρια, σκληροτράχηλο αστυνομικό, ανομολόγητες επιθυμίες

τυλιγμένες σε αρωματισμένα μαντήλια κι ένα γεμάτο πιστόλι. Με πέντε διαφορετικούς σεναριογράφους και δυο εναλλαγές

11

στη σκηνοθετική κατεύθυνση, η «Λάουρα» είναι ένα συμπτωματικό αριστούργημα, που εκτοξεύτηκε στα ουράνια ενώ η 20th

Century Fox το προόριζε για τα τάρταρα. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

134. Ο Θείος Μου

Mon Oncle, 1958 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζακ Τατί

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζακ Τατί, Αλέν Μπεκούρ

Βάζοντας το alter ego του, τον κύριο Ιλό, να σπέρνει την καταστροφή στο άψογα οργανωμένο, φουτουριστικό νοικοκυριό των

συγγενών του, ο Τατί γυρνά την πλάτη του στο άσκοπα σύνθετο και ωφελιμιστικό σύμπαν των ενηλίκων για να εξυμνήσει την

παιδική αθωότητα και τον αυθορμητισμό. Στην πορεία χορογραφεί μια σχεδόν χωρίς λόγια κωμωδία που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τα πρότυπά των Μπάστερ Κίτον και Τσάρλι Τσάπλιν ούτε σε σκηνοθετική ευφυϊα ούτε σε ευφορικά γέλια.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

133. Ο Καταδικασμένος

Ikiru, 1952 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ακίρα Κουροσάβα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τακάσι Σιμούρα, Σινίτσι Χιμόρι

Δεν υπάρχει ούτε μία σκηνή στην ιστορία του Κάντζι Γουατανάμπε που να μην κουβαλάει τη σοφία μιας ζωής χαμένης στην

ρουτίνα. Ετοιμοθάνατος ο ήρωας της πιο προσωπικής ταινίας του Κουροσάβα, ζει τις τελευταίες μέρες του αναζητώντας να

αφήσει πίσω του ένα σημάδι ότι κάποτε υπήρξε. Γύρω από τη μοναξιά του ο σκηνοθέτης οικοδομεί το πορτρέτο μιας πόλης σε

γραφειοκρατική και συναισθηματική ακαμψία, μεταμορφώνοντας τον σε ένα σύμβολο απελευθέρωσης από όσα θα κρατούν για πάντα τους ανθρώπους κολλημένους στη γη. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

132. Γυναίκα στους Αμμόλοφους

Woman In The Dunes, 1964 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Χιρόσι Τεσιγκαχάρα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Έιτζι Οκάντα, Κιόκο Κισίντα

Η καταναγκαστική συμβίωση ενός άντρα και μια γυναίκας, εγκλωβισμένων σε έναν λάκκο στην άμμο, μοιάζει σχεδόν

εμπνευσμένη από το ζωικό βασίλειο και, όντως, κινηματογραφείται από τον Τεσιγκαχάρα με ανάλογη εντομολογική ακρίβεια.

Με φόντο ένα σχεδόν εξωγήινο τοπίο, υπόκρουση τις πειραματικές συνθέσεις του Τόρου Τακεμίτσου και με πρωτόγνωρο

αισθησιασμό, η αιώνια μάχη των φύλων γίνεται ένα με την αέναη πάλη του ανθρώπου με τη φύση. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

131. Ζιλ Και Τζιμ

Jules Et Jim, 1962 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φρανσουά Τριφό

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζαν Μορό, Όσκαρ Βέρνερ, Ανρί Σερ

Ενας Γερμανός, ένας Παριζιάνος και η αβάσταχτα ελεύθερη Κατρίν συγκροτούν το πιο σκληρό ερωτικό τρίγωνο της ιστορίας

του σινεμά, γι αυτό και το πιο όμορφο. Υμνώντας έναν έρωτα που περιφρονεί επιδεικτικά τις συμβάσεις ιδιοκτησίας και ένα

σινεμά που επιτέλους αποφασίζει να δείξει τις γυναίκες όπως τις ερωτευόμαστε, ο Τριφό χαρίζει στη Ζαν Μορό τον ρόλο για

τον οποίο γεννήθηκε και στη νουβέλ βαγκ τη μεγάλη ρομαντική ταινία που της άξιζε. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

130. Η Αυτοκρατορία Των Αισθήσεων

Ai No Corrida, 1976 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ναγκίσα Όσιμα ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Έικο Ματσούντα, Τατσούγια Φούτζι

Βασισμένη στην πραγματική ιστορία της Σάντα, που στην Ιαπωνία του 1936 βρέθηκε να περιπλανιέται σε παροξυσμό,

κρατώντας το κομμένο πέος του εραστή της, η ταινία του Οσιμα ξεσήκωσε όσο λίγες το βλακώδες ερώτημα «πορνό ή τέχνη;».

Ποτέ ξανά το δίπολο «οργασμός - θάνατος» του Μπατάιγ δεν αναπαραστάθηκε με τόση φυσικότητα όση στις ολόγυμνες

συνθέσεις του Όσιμα, που έχουν στο επίκεντρό τούς δύο εραστές απομονωμένους από την περιρρέουσα βαρβαρότητα, σαν

χρυσάνθεμα σε αυτοκρατορικό αγγείο. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

129. Αλιεν, ο Επιβάτης του Διαστήματος

Alien, 1979

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρίντλεϊ Σκοτ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Σιγκούρνι Γουίβερ, Τομ Σκέριτ, Ιαν Χόλμ Σε ένα μέλλον απτό, χρησιμοποιημένο, βρόμικο. Σε ένα διαστημόπλοιο οικείο. Στη μέση του απείρου. Μια χούφτα ανθρώπων

δοκιμάζουν να επιβιώσουν ενός ασύλληπτου εχθρού. Με τη δεύτερη μόλις ταινία του, ο Σκοτ γίνεται διάσημος. Παντρεύοντας

την επιστημονική φαντασία με τον αρχέγονο τρόμο. Την αφαίρεση (στην απεικόνιση του ξένου) με τον ρεαλισμό (σε όλα τα

άλλα). Την εξωτερική απεραντοσύνη με τον εσωτερικό, κλειστοφοβικό λαβύρινθο. Αραγε, ένιωσε ποτέ ξανά ο θεατής τόσο

μόνος; ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

128. Διψασμένος για Ηδονή

In Α Lonely Place, 1950 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Νικολας Ρέι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, Γκλόρια Γκράχαμ

12

Χρόνια πριν το «Ι am a stranger here myself» του Τζόνι Γκιτάρ, ο Νίκολας Ρέι είχε κλείσει κάθε πιθανή συζήτηση γύρω από

το θέμα του «ξένου» βρίσκοντας την ιδανική του ενσάρκωση στον Ντίξον Στιλ/Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ του «Ιn Α Lonely Ρlace».

Κατηγορούμενος επειδή είναι ανίκανος να «αισθανθεί», ο Στιλ οδηγεί μια παράδοξη ερωτική ιστορία μυστηρίου στη

νομοτελειακή καταδίκη της, αφού πρώτα έχει διασχίσει τη φενάκη του Χόλιγουντ και την ασπρόμαυρη γραμμή που θα ενώνει

για πάντα τους μεγάλους μοναχικούς του σινεμά. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

127. Ο Νανούκ Του Βορρά

Nanook Of The North, 1922 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρόμπερτ Φλάερτι

Παρ όλο που θεωρείται το πρώτο ανθρωπολογικό ντοκιμαντέρ του κινηματογράφου, όλα όσα συμβαίνουν στη ζωή του Νανούκ είναι λίγο πολύ στημένα. Εχοντας επιλέξει τον πρωταγωνιστή του με βάση τις κυνηγετικές του ικανότητες, ο Φλάερτι

τον πλαισίωσε με μια δανεική οικογένεια και τον αποθέωσε με ένα συγκλονιστικό μονοπλάνο κυνηγιού φώκιας που

προκάλεσε συζητήσεις περί αυθεντικότητας. Ο μόνος λόγος που η κινηματογραφική ιστορία τον απάλλαξε από τις κατηγορίες

ήταν πως αυτός θέσπισε τους κανόνες πρώτος. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

126. Ο Ταξιτζής

Taxi Driver, 1976 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μάρτιν Σκορσέζε

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Τζόντι Φόστερ, Χάρβεϊ Καϊτέλ

Νεοϋρκέζος ταξιτζής, βετεράνος του Βιετνάμ, κατανικάει τους δαίμονες και τις αϋπνίες του στο τιμόνι της νυχτερινής

βάρδιας, έρχεται αντιμέτωπος με τη μοναξιά, τη σαπίλα της μητρόπολής του και παραδίδεται στην παράνοια. Η ωμότητα του σεναρίου του Πολ Σρέιντερ, η ηλεκτρισμένη σκηνοθεσία του νεαρού τότε βιρτουόζου, η υπνωτική τζαζ του Μπέρναρντ

Χέρμαν, η υπόκωφα απειλητική ένταση του Ντε Νίρο και το εκρηκτικό τελικό ξέσπασμα σταμάτησαν το ταξίμετρο στο 1976

και ανέβασαν την κινηματογραφική ταρίφα για πάντα. Π.Λ.

125. All That Heaven Allows

All That Heaven Allows, 1955 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ντάγκλας Σερκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ροκ Χάντσον, Τζέιν Γουάιμαν

Ο απαγορευμένος έρωτας ανάμεσα σε μια πλούσια χήρα κι έναν γεροδεμένο κηπουρό εν μέσω των αρτηριοσκληρωτικών 50s

θα έμοιαζε στα χέρια οποιουδήποτε σκηνοθέτη με ένα φτηνό ρομάντζο προορισμένο για μαζική κατανάλωση. Ευτυχώς ο Σερκ

είχε ανέκαθεν στο μυαλό του μια διαφορετική άποψη για το πώς ένα μελόδραμα μπορεί να αγγίξει την υψηλή τέχνη: ένα σκοτεινό love story, καταδικασμένο να αποδρά σε κάθε πλάνο από τις διαστάσεις της μεγάλης οθόνης μέχρι τελικά να

μεταμορφωθεί σε μία technicolor επανάσταση. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

124. Το Τρένο Θα Σφυριξει Τρεις Φορές

High Noon, 1952 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φρεντ Τσίνεμαν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Γκάρι Κούπερ, Γκρέις Κέλι, Λόιντ Μπρίτζες

Νιόπαντρος σερίφης πληροφορείται ότι ο αιμοσταγής παράνομος που είχε φυλακίσει πριν χρόνια είναι ελεύθερος και

επιστρέφει με το τρένο των δώδεκα για να εκδικηθεί. Οσο οι κάτοικοι αρνούνται να τον βοηθήσουν, εκείνος παραμένει στο

πόστο του για να αναμετρηθεί με τη συμμορία, τη μοίρα, τον εαυτό του. Σκηνοθετημένο σε επαναστατικό για την εποχή real

time, παίζοντας με τις σκιές, τα κοντινά, τους δείκτες του αμείλικτου ρολογιού και την αγέρωχη φιγούρα του Κούπερ, αυτό το

εμβληματικό γουέστερν αποτελεί κινηματογραφικό φόρο τιμής σε όσους στέκονται ακλόνητοι στα ιδανικά τους. Όσκαρ Α' Ανδρικού και Τραγουδιού. ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

123. Μια Υπέροχη Ζωή

It's A Wonderful Life, 1946 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φρανκ Κάπρα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζέιμς Στιούαρτ, Ντόνα Ριντ, Λάιονελ Μπάριμορ

Ενας ονειροπόλος άντρας που νιώθει παγιδευμένος στα οικονομικά του χρέη επιχειρεί να αυτοκτονήσει την παραμονή των

Χριστουγέννων. Ενα όραμα όμως του ανοίγει τα μάτια σε όσα πραγματικά αξίζουν στην υπέροχη ζωή του. Σενάριο

ντοστογιεφσκικών αναγνώσεων, καμουφλαρισμένο με την απλότητα της αμερικανικής κουλτούρας, ερμηνευμένο με τον

ντελιριακό ενθουσιασμό του Στιούαρτ και σκηνοθετημένο από τον μαέστρο Κάπρα. Κλασικό αριστούργημα,

χριστουγεννιάτικη εμμονή και κινηματογραφικό βάλσαμο. ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

122. Μαύρος Νάρκισσος

Black Narcissus, 1947 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μάικλ Πάουελ, Έμερικ Πρέσμπεργκερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ντέμπορα Κερ, Καθλίν Μπάιρον

Γυναικεία μοναστική κοινότητα των Ιμαλαϊων αναστατώνεται από την άφιξη αρρενωπού κυβερνητικού εκπροσώπου. Αν και

το μελοδραματικό αυτό παραλήρημα περιέχει αρκετό συγκαλυμμένο ερωτισμό για να το αφορίσει μέχρι και ο Πάπας, στα 100

πυρετικά λεπτά του, όμως, δεν θα δείτε ούτε ίχνος γυμνής σάρκας. Ετσι εξηγείται το πώς ξέφυγε της λογοκρισίας,

αναπαράγοντας συνάμα την εξωτική Ινδία σε βρετανικό στούντιο και την κλειστοφοβική της βλάστηση σε έναν κήπο στο

Κεντ! ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

13

121. Μπελάδες Στον Παράδεισο

Trouble In Paradise, 1932 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Έρνστ Λιούμπιτς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μίριαμ Χόπκινς, Χέρμπερτ Μάρσαλ

Διάσημος απατεώνας και επιδέξια κλέφτρα σχηματίζουν αχτύπητο δίδυμο που κλονίζεταιόταν ο Γκαστόν διεισδύει στο

αρχοντικό όμορφης κληρονόμου και κερδίζει την εμπιστοσύνη της. Τα μέλη του ερωτικού τριγώνου - αγαπημένου

δραματουργικού μηχανισμού που λάδωσε τα γρανάζια πολλών επιτυχημένων ταινιών του Λιούμπιτς - επενδύουν στις

αλλεπάλληλες κωμικές τους ατάκες με μια απροσδόκητη αξιοπρέπεια, που ωθούσε τον θεατή να παραβλέπει το παράλογο των

καταστάσεων και να ταυτίζεται ολοκληρωτικά με τους χαρακτήρες. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

120. Η Ωραία της Ημέρας

Belle de Jour, 1967

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λουίς Μπουνιουέλ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κατρίν Ντενέβ, Ζαν Σορέλ, Μισέλ Πικολί

Νεαρή μεγαλοαστή ασφυκτιά στον βαρετό γάμο της και βρίσκει διέξοδο σ΄ ένα μπορντέλο πολυτελείας και ένα κόσμο

φαντασιώσεων και εμμονών. Ο φετιχιστής Μπουνιουέλ βρίσκει τη μούσα του στον βραδυφλεγή αισθησιασμό της Ντενέβ για

να πλάσει τη σουρεαλιστική του περιήγηση στα σκοτάδια του ανθρώπινου πόθου. Τολμηρό, αλλά και απελευθερωτικό για την

εποχή του, στέκεται σήμερα ως σύμβολο ενός σινεμά που... μαστιγώνει την υποκρισία της σεμνότυφης μπουρζουαζίας.

ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

119. Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου

Close Encounters Of The Third Kind, 1977 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Στίβεν Σπίλμπεργκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρίτσαρντ Ντρέιφους, Τέρι Γκαρ, Φρανσουά Τριφό

Η εμμονή ενός ανθρώπου με μια μελωδία και ένα κωνικό σχήμα τον οδηγεί σε ένα κρεσέντο εξωγήινης επαφής. Πρότυπο

κλιμακούμενης αφήγησης, ο θρίαμβος του μεγαλύτερου παραμυθά στο Χόλιγουντ οδηγεί 30 χρόνια τώρα τους θεατές σε μια

παραληρηματική κάθαρση όπου η ελπίδα γίνεται φάρος της ανθρώπινης συνείδησης. Η «ανηφορική» πλοκή του φιλμ,

ενδεικτική των προσπαθειών του πρωταγωνιστή να φτάσει στην κορυφή της εμπειρίας του, έγινε ορόσημο για το sci-fi σινεμά.

ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

118. Berlin Alexanderplatz

Berlin Alexanderplatz, 1980 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Γκούντερ Λάμπρεχτ, Χάνα Σιγκούλα

Είχε δίκιο όποιος παρατήρησε πως «χωρίς το Berlin Alexanderplatz, o Φασμπίντερ θα ήταν ένας master χωρίς masterpiece».

Χωρίς αυτά τα 13 επεισόδια και τον έναν επίλογο γύρω από τη ζωή ενός ήρωα και μιας Γερμανίας που μεταμορφώνεται από

Δημοκρατία σε 3ο Ράιχ, η μικρή οθόνη δεν θα σήκωνε ποτέ κεφάλι κόντρα στον κινηματογράφο και η μεγαλύτερη ταινία

όλων των εποχών (15 1/2 ώρες) δεν θα έμοιαζε ποτέ με έναν ωκεανό-σπουδή χαρακτήρων, μέσα στον οποίο ο Φασμπίντερ όχι

μόνο δεν φοβάται αλλά αντίθετα επιθυμεί να πνιγεί. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

117. Ραν

Ran, 1985

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ακίρα Κουροσάβα ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τατσούγια Νάκανταϊ, Ακίρα Τεραό, Τσιπάνγκι Νέζου

Δέκα χρόνια αφιέρωσε ο αστείρευτος Ιάπωνας σε αυτή την επική ιστορία προδοσίας ενός πατέρα - βασιλιά από τους δύο

μεγαλύτερους γιους - κληρονόμους του. Αφού άντλησε έμπνευση από θρύλους των σαμουράι και τον Σαιξπηρικό «Βασιλιά

Λιρ», πέρασε την ταινία του καρέ-καρέ στο χαρτί, ζωγραφίζοντας λεπτομερή storyboard και μετά την κινηματογράφησε,

μεγαλειώδη και περίπλοκη, αλλά εξίσου ουσιαστική με τα πρώτα, απέριττα φιλμικά πλάσματα του, αποσπώντας την πρώτη

οσκαρική υποψηφιότητα της καριέρας του. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

116. Δεκάλογος

Dekalog, 1987 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κριστόφ Κισλόφσκι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Αρτούρ Μπαρσίς, Χένρικ Μπαρανόφσκι Οι Δέκα Εντολές μετατρέπονται σε ισάριθμες μικρές ιστορίες για φόνους, έρωτες και άλλα «αμαρτήματα», ο καθολικός

Κισλόφσκι λιώνει τις βεβαιότητες των απαγορεύσεων στη ρευστότητα της ανθρώπινης ύπαρξης και τα πάσης φύσεως βιβλικά

«ου...» εξαφανίζονται σε στιγμές καθημερινής κατάνυξης. Σταγόνες μαύρου χιούμορ, πολλή μοναξιά κι ένα μονίμως ανοιχτό

παράθυρο προς κάτι άγνωστο, σε ένα φιλμικό έργο ζωής που (κι όμως) δημιουργήθηκε αρχικά ως τηλεοπτική μίνι σειρά.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

115. Η Αγρία Συμμορία

The Wild Bunch, 1969 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Σαμ Πέκινπα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Γουίλιαμ Χόλντεν, Έρνεστ Μπόργκναϊν, Ρόμπερτ Ράιαν

14

Μια παρέα παρανόμων ενωμένη σα γροθιά εναντίον θεών και δαιμόνων, και ανάμεσά τους οι σφαίρες να πέφτουν σαν το

χαλάζι: αυτό είναι το γουέστερν α λα Πέκινπα. Φαινομενικά κτηνώδης αλλά πεντακάθαρος ο κώδικας τιμής του, ατέλειωτο το

αίμα του. Ενα κρεσέντο βίας ηδονικό, ανενδοίαστα σεξιστικό, μονταρισμένο (ή καλύτερα χορογραφημένο) από μια ιδιοφυϊα,

που θα είχε μπει ευκολότερα στο απυρόβλητο του κλασικού αν δεν ανακάτευε τις συμβάσεις του γουέστερν και μαζί κάποια

ευαίσθητα στομάχια. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

114. Αλονζανφάν

Allonsanfan, 1973 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Πάολο Ταβιάνι, Βιτόριο Ταβιάνι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, Λέα Μασάρι, Μίμσι Φάρμερ Το ταξίδι ενός κουρασμένου επαναστάτη στα σταυροδρόμια της προδοσίας αφηγημένο από τους μαρξιστές Ταβιάνι ως

μουσική της Ουτοπίας. Παραμύθι ντυμένο με κατακόκκινες στολές και με τη μουσική του Ενιο Μορικόνε, το «Αλονζανφάν»

θα μετατρέψει μια συντροφική κραυγή σε όνομα, σε σύμβολο, σε δάκρυα ελπίδας. Και, μέσα από ένα μεγαλειώδες φινάλε, θα

δώσει στο αυτονόητο «η Ιστορία συνεχίζεται» τη ρομαντική και ελαφρώς ειρωνική χροιά ενός «well meet again».

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

113. Το Πάθος Της Ζαν ντ΄ Αρκ

La Passion De Jeanne D'Arc, 1928 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Καρλ Ντράγιερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μαρία Φαλκονέτι, Αντρέ Μπερλέι, Γιουτζέν Σιλβέν

Η περιβόητη ιστορία της Ιωάννας της Λορένης κινηματογραφημένη από τον Ντράγιερ μέσα από αλλεπάλληλα, σπαρακτικά close up στο εκφραστικό πρόσωπο της συγκλονιστικής Μαρία Φαλκονέτι. Στα χέρια του νεωτεριστή σκηνοθέτη, η Ζαν ντ'

Αρκ δεν είναι πλέον η καθεστωτική Αγία. Είναι μια απλή θνητή, πρωταγωνίστρια μιας σπαραξικάρδιας τραγωδίας που

ισορροπεί ανάμεσα στο μεταφυσικό και το πραγματικό και υπερθεματίζει τον θρίαμβο της ψυχής έναντι της ίδιας της ζωής.

ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

112. Cat People

Cat People, 1942 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζακ Τουρνέρ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Σιμόν Σιμόν, Κεντ Σμιθ, Τομ Κόνγουεϊ

Μυστηριώδης σχεδιάστρια μόδας από τη Σερβία ισχυρίζεται ότι διώκεται από μια πανάρχαια κατάρα που τη μετατρέπει σε

φονικό πάνθηρα κάθε φορά που την κατακλύζει η ερωτική επιθυμία. Μία από τις πιο σαγηνευτικές κινηματογραφικές παραλλαγές στο θέμα της σεξουαλικής καταπίεσης, το «Cat Ρeople» μετατρέπεται στο απόλυτο mind game μέσα από την

εκπληκτική ατμόσφαιρα, τον υπαινικτικό τρόμο και την παρουσία της Σιμόν Σιμόν που ελίσσεται στις υπέροχες σκιές του

Τουρνέρ με την ευκινησία πραγματικού αιλουροειδούς. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

111. Μetropolis

Metropolis, 1927 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φριτζ Λανγκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Άλφρεντ Έιμπελ, Γκούσταβ Φρόλιχ, Μπριγκίτε Χελμ

Σε μια μελλοντική κοινωνία οι άνθρωποι χωρίζονται σε αυτούς που σκέφτονται και σε αυτούς που εκτελούν, όταν όμως οι μεν

μπουν στον κόσμο των δε, θα κατανοήσουν ότι χωρίς τη συναισθηματική ώθηση δεν επιτυγχάνεται τίποτα. Το εμβληματικό

έπος του Φριτζ Λανγκ, παραμένει μετά από εβδομήντα χρόνια, ένα αξεπέραστο αριστούργημα τόσο στην κινηματογράφηση

ενός «σχηματικού» κόσμου του μέλλοντος όσο και στην απλή διαπίστωσή του ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξει οτιδήποτε χωρίς την σύμπνοια μυαλού και καρδιάς. ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

110. Τα Σκουλαρίκια Της Μαντάμ Ντε...

Madame De..., 1953 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μαξ Οφίλς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ντανιέλ Νταριέ, Βιτόριο ντε Σίκα

Ανώνυμη κυρία της υψηλής κοινωνίας συνάπτει παράνομη σχέση. Μοναδική απόδειξη της απιστίας της ένα ζευγάρι

σκουλαρίκια που ο Οφίλς μετατρέπει σοφά σε πρωταγωνιστές μιας γυναικείας ιστορίας που στοιχειώνει τους άντρες που την

περιτριγυρίζουν με το απελπισμένο θρόισμα δαντελωτών φουρό σε στριφογυριστές σκάλες. Η ρευστή κίνηση της κάμερας που

εξασφάλισε στην ηρωίδα κινηματογραφική αθανασία καμουφλάρει τη ραγισμένη καρδιά της που θα σταματήσει να χτυπάει

αντιμέτωπη με την τελική αναμέτρηση. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

109. Ρώμη Ανοχύρωτη Πόλη

Roma, Citta Aperta, 1945 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρομπέρτο Ροσελίνι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Άννα Μανιάνι

Στη Ρώμη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μέλη της ιταλικής αντίστασης καταδιώκονται από τους ναζί ενώ προσπαθούν να

ενισχύσουν τους αντάρτες. Ο Ρομπέρτο Ροσελίνι κλέβει ρετάλια φιλμ, οργανώνει τρεις σεναριογράφους (ανάμεσά τους και ο

Φελίνι), γδύνει τους επαγγελματίες ηθοποιούς του από οποιαδήποτε βιρτουόζικη επιτήδευση, κινηματογραφεί την τραγική

αξιοπρέπεια της ερειπωμένης πόλης του με ωμό, ημι-ντοκιμαντερίστικο στιλ και γίνεται ο νονός του ιταλικού νεορεαλισμού.

ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

15

108. Η Νύχτα των Ζωντανών Νεκρών

Night Of The Living Dead, 1968 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζόρτζ Ρομέρο

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ντουέιν Τζόουνς, Τζούντιθ O Ντι

Παγιδεύοντας μια ομάδα αγνώστων σε μια φάρμα και φέρνοντάς τους αντιμέτωπους με ορδές πεινασμένων νεκροζώντανων, ο

Ρομέρο αποτύπωσε με τον πιο μακάβριο τρόπο την αβεβαιότητα που προκάλεσε στην Αμερική ο πόλεμος του Βιετνάμ. Η low

budget ταινία του κατασκεύασε μια νέα μυθολογία τρόμου και με τον απροκάλυπτο μηδενισμό της έδρασε καταλυτικά για το

μέλλον του είδους. Οσους νεκρούς κι αν ανάστησε στη συνέχεια ο Ρομέρο, η «Νύχτα» παραμένει το magnum opus του.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

107. Οι Ομπρέλες του Χερβούργου

Les Parapluies De Cherbourg, 1964 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζακ Ντεμί

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κατρίν Ντενέβ, Νίνο Καστελνουόβο

Νεαρή κόρη ομπρελοπώλισσας στη μικρή πόλη του Χερβούργου μένει έγκυος από τον στρατιωτικό φίλο της και αναγκάζεται

να παντρευτεί πλούσιο έμπορο. Η technicolor αθωότητα του Ντεμί σε συνδυασμό με το οπερατικό wall-to-wall σάουντρακ

των τραγουδιστών του διαλόγων, κατατάσσει εκ πρώτης όψεως το φιλμ στο είδος της ρομαντικής κομεντί κατηγορίας

πούπουλου, καμουφλάροντας το γεγονός ότι πρόκειται για ένα από τα πιο παράτολμα κινηματογραφικά πειράματα όλων των

εποχών. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

106. Τα Καλά Παιδιά

Goodfellas, 1990 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μάρτιν Σκορσέζε

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρέι Λιότα, Τζο Πέσι

Στο Μπρούκλιν των 50s τρεις άσπονδοι φίλοι αναρριχώνται στην κορυφή της μαφιόζικης ιεραρχίας. Από εκεί όμως η πτώση

είναι μεγάλη. Ακόμα και για τον Σκορσέζε: ουκ ολίγοι πιστεύουν πως αυτή είναι η τελευταία σπουδαία ταινία του, πριν τη

μοιραία δημιουργική κάμψη. Συμφωνείς ή διαφωνείς, αυτή η αιματοβαμμένη, οδυνηρά ειλικρινής χορογραφία της βίας ως

άσκηση εξουσίας (και δη ως υπέρτατη ύβρη), με το συλλεκτικό μονοπλάνο - ανορθόδοξη είσοδος στο κλαμπ των εκλεκτών,

είναι απλά κορυφαία. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

105. Ο Στρατηγός

The General, 1927

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μπάστερ Κίτον, Κλάιντ Μπρούκμαν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μπάστερ Κίτον, Μάριαν Μακ, Τζιμ Φάρλεϊ

Στο ρόλο του γενναίου αλλά ελαφρώς ανόητου μηχανικού που τρέχει πίσω από ένα τρένο και μια γυναίκα, ο μονίμως

ανέκφραστος Κίτον προκαλεί τις δυνάμεις της φύσης και τις αντοχές του κορμιού του, σπέρνοντας το χάος. Υποτιμημένος επί

δεκαετίες, ο «Στρατηγός» ορίζει καλύτερα από κάθε άλλη κωμωδία του βωβού αυτό που χάθηκε για πάντα με την έλευση του

ομιλούντος κινηματογράφου: την εκρηκτική δυναμική των εικόνων, που παράγουν το γκαγκ σαν κλασική μουσική.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

104. Αλέξανδρος Νέφσκι

Aleksandr Nevskiy, 1938 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Σεργκέι Αϊζενστάιν ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Νικολάι Τσερκάσοφ, Νικολάι Οκλόπκοφ

Τα ηρωικά κατορθώματα του πρίγκιπα του Νόβγκοροντ, Αλεξάντρ Νέφσκι, σε μια επική παραγωγή-παραγγελία του Στάλιν

προορισμένη για αφύπνιση του ρώσικου πατριωτικού αισθήματος απέναντι στη γερμανική απειλή. Κι όμως, μέσα στις

στενωπούς του φιλμ προπαγάνδας, ο Αϊζενστάιν παντρεύει υποβλητικά εικόνα και μουσική σε μια οπτικοακουστική σύνθεση

που ίσως να ξεπερνά το «Θωρηκτό Ποτέμκιν» και αγγίζει το μεγαλείο μιας σινε-όπερας. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

103. Στιγμιότυπα

Short Cuts, 1993 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρόμπερτ Όλτμαν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Άντι ΜακΝτάουελ, Τιμ Ρόμπινς, Τζακ Λέμον, Τζούλιαν Μουρ

Σπονδυλωτή ιστορία που ακολουθεί 23 κατοίκους του Λος Αντζελες, τις ζωές, τα ψέματα, τις δηλητηριώδεις σχέσεις, τις απιστίες, τη μοναξιά, και, κυρίως, την επίφαση της καθημερινότητάς τους. Ο Όλτμαν πατάει σε εννέα διηγήματα του Ρέιμοντ

Κάρβερ και φιλοτεχνεί με κυνισμό, φλέγμα και μακάβριο χιούμορ αυτό το φιλμικό μωσαϊκό ξεπεσμένων ηρώων,

καταθέτοντας την ταινία-έμβλημα των 90s. ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

102. Ο Ανθρωπος Με Την Κινηματογραφική Κάμερα

Cheloveks Kino-Apparatom, 1929 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζίγκα Βερτόφ

Ως αλληλουχία εικόνων με εξαιρετικά ισχνό σκοπό - την καταγραφή της καθημερινότητας των Σοβιετικών πολιτών - το

πρωτοποριακό φιλμ καταφέρνει κάτι σπουδαίο: να αναδειχθεί σε ένα πανέμορφο εικαστικό ποίημα και σε εντυπωσιακή

επίδειξη των δυνατοτήτων της κάμερας - νεότευκτου τότε μέσου. Μια πληθώρα από τεχνικές εμφανίζονται στο πόνημα του

16

νεωτεριστή Βερτόφ καθιστώντας τον οπερατέρ όχι απλό θεατή μα ξεναγό και διερμηνέα της σοβιετικής καθημερινότητας.

ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

101. Αποστροφή

Repulsion, 1965 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρομάν Πολάνσκι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κατρίν Ντενέβ, Τζον Φρέιζερ

Νεαρή παγιδεύεται σ΄ ένα διαστρεβλωμένο σύμπαν καταπιεσμένης σεξουαλικότητας και γίνεται δέσμια του ίδιου της του

εαυτού όταν η αδερφή της την αφήνει μόνη στο στοιχειωμένο από ανεκπλήρωτες επιθυμίες διαμέρισμά τους. Ο Πολάνσκι

φέρνει την Κατρίν Ντενέβ αντιμέτωπη με τον αδηφάγο αισθησιασμό της, ρίχνοντας σοκαριστικά ματιές πίσω από το αλαβάστρινο επίθεμα μιας ομορφιάς που ήταν καταδικασμένη να μετατραπεί σε αντικείμενο λατρείας. Και πίσω της

ανακαλύπτει την ίδια του την παθογένεια. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

100. Ο Ηδονοβλεψίας

Peeping Tom, 1960 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μάικλ Πάουελ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Καρλχάιντζ Μπομ, Μόιρα Σίρερ, Άνα Μάσεϊ

Ενας νεαρός κατά συρροήν δολοφόνος γυναικών αρέσκεται να κινηματογραφεί τις τελευταίες στιγμές των θυμάτων του.

Απίστευτα θαρραλέο για την εποχή του, το θρίλερ που ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών, βάζοντας έτσι πρόωρο τέλος στην

καριέρα του δημιουργού του, πραγματοποιεί πρωτίστως ένα έξοχο σχόλιο πάνω στη σκοτεινή και διεστραμμένη φύση του

ίδιου του κινηματογραφικού μέσου. Με αυτό ως δεδομένο, ο Πάουελ καταδύεται στα τάρταρα της ανθρώπινης ψυχής.

ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

99. Μουσέτ

Mouchette, 1967 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρομπέρ Μπρεσόν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ναντίν Νορτιέ, Ζαν Κλοντ Γκιλμπέρ

Η Μουσέτ είναι ένα παιδί που μεγαλώνει σε έναν σκληρό κόσμο. Η δυσλειτουργική οικογένεια της, το ασφυκτικό περιβάλλον

του σχολείου και η απειλητική μικρή κοινωνία της επαρχιακής γαλλικής πόλης όπου μεγαλώνει θα εκ-βιάσουν την ενηλικίωση

της, μεταμορφώνοντας την σε ένα σύμβολο αυτοθυσίας που στους παιδικούς του ώμους θα σηκώσει το βάρος όλου του

κόσμου. Ενα κορίτσι - επαναστάτης στην ίσως πιο αυθεντικά πανκ ταινία της φιλμογραφίας του σπουδαίου Γάλλου

δημιουργού. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

98. Μια Νύχτα Με Τη Μοντ

Ma Nuit Chez Maud, 1969 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ερίκ Ρομέρ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζαν Λουί Τρεντινιάν, Φρανσουάζ Φαμπιάν

Ο πιστός Ζαν-Λουί είναι αποφασισμένος να παντρευτεί μια άγνωστη που είδε τυχαία στην εκκλησία, παρ όλο που η θελκτική

πλην «ανήθικη» Μοντ είναι η γυναίκα με την οποία θα έπρεπε να περάσει το υπόλοιπο της ζωής του. Μόνο που είναι

υπερβολικά απορροφημένος από τα ήθη του για να το προσέξει. Μια εγκεφαλική και διαλογικά λαμπρή σπουδή πάνω στις

πιθανότητες του έρωτα: αν πιστεύεις στον έρωτα και ο έρωτας δεν υπάρχει, τότε δεν έχεις να χάσεις τίποτα. Αν όμως υπάρχει

τότε η ανταμοιβή είναι ασύλληπτη. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

97. Το Γεράκι Της Μάλτας

The Maltese Falcon, 1941 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζον Χιούστον

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, Μέρι Αστορ, Πίτερ Λόρε

Ενας ιδιωτικός ντετέκτιβ στην προσπάθειά του να εξιχνιάσει τον φόνο του συνεργάτη του βρίσκεται περικυκλωμένος από

ανθρώπους με διαφορετικές αφετηρίες οι οποίοι αναζητούν ένα ιστορικό αγαλματάκι των Ναϊτών Ιπποτών στη Μάλτα. Το

αρχέτυπο νουάρ του Χιούστον περιλαμβάνει όλα τα σημεία αναφοράς που κάνουν ένα φιλμ μυστηρίου, ιστορικό. Η μοιραία

γυναίκα, οι ανατροπές, οι μυστηριώδεις ελιγμοί του σεναρίου, ένας άντρας μόνος του ενάντια στις αντιξοότητες της πλοκής.

Ενα διαμάντι του ασπρόμαυρου. ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

96. Ο Καλός, Ο Κακός Και Ο Ασχημος

Ιl Buono, Il Brutto, Il Cativo, 1966 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Σέρτζιο Λεόνε

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κλιντ Ίστγουντ, Ιλάι Γουάλας, Λι Βαν Κλιφ

Τρεις τυχοδιώκτες με διαφορετικές προσωπικότητες αναζητούν έναν θησαυρό με φόντο τον Αμερικανικό Εμφύλιο. Η ταινία

αναφοράς του Λεόνε, μελέτη πάνω στη μαζική αμερικανική ψυχολογία, δίνεται μέσα από τις προσωπικές συγκρούσεις τριών

αντιπροσωπευτικών τύπων που, στις συμβολικές προεκτάσεις τους, διαμόρφωσαν την κοινωνία της Δύσης, σε αυτό που είναι

σήμερα. Ο ορισμός του σπαγγέτι γουέστερν θα παραμένει, όμως, πάνω απ΄ όλα μια διαολεμένα ψυχαγωγική ταινία.

ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

95. Ότι μου Αρνήθηκαν οι Άνθρωποι

Umberto D, 1952

17

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Βιτόριο ντε Σίκα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κάρλο Μπατίστι, Μαρία-Πία Κασίλιο

Αν ολόκληρο το κίνημα του νεορεαλισμού μπορούσε να αποτυπωθεί σε ένα μόνο βλέμμα αυτό θα ανήκε σίγουρα στον

συνταξιούχο Ουμπέρτο Φεράρι. Η προσπάθεια του να κρατηθεί ζωντανός σε έναν κόσμο που κάνει τα πάντα για να του

αφαιρέσει ακόμη και τα τελευταία ψήγματα αξιοπρέπειας βρίσκει τον Ντε Σίκα εκστατικό απέναντι σε μια τόσο απλή ιστορία

που σχεδόν από το τίποτα γιγαντώνεται σε μεγαλειώδη αποθέωση του ουμανισμού, έτσι όπως τον δίδαξε πρώτος ο Τσαρλς

Τσάπλιν. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

94. Μπάρι Λίντον

Barry Lyndon, 1975 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Στάνλεϊ Κιούμπρικ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ράιαν Ο Νιλ, Μαρίζα Μπέρενσον, Πάτρικ Μαγκί

Η αναρρίχηση και η συντριβή ενός Ιρλανδού τυχοδιώκτη του 18ου αιώνα ο οποίος γίνεται ιδανικό πιόνι στη σκακιέρα του

παραγνωρισμένου αριστουργήματος του Κιούμπρικ. Ο βασανιστικά τελειομανής δημιουργός καταγράφει μια μάχη ηθικής

τάξης με βρετανικό φλέγμα και χειρουργική ακρίβεια, χτίζει ένα εκθαμβωτικό κινηματογραφικό φρέσκο πάνω στο τέλος μιας

ολόκληρης εποχής και εσύ απλώς αναρωτιέσαι εάν υπάρχει μέσα του έστω και μια ψηφίδα λάθους. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

ΣΑΜΑΡΑΣ

93. Πρόσωπα

Faces, 1968 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζον Κασαβέτης ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζίνα Ρόουλαντς, Σέιμουρ Κασέλ, Τζον Μάρλεϊ

Παντρεμένος μεσήλικας εγκαταλείπει τη σύζυγο του για μια νεαρή γυναίκα. Με το ίδιο νόμισμα θα τον πληρώσει και αυτή,

ολοκληρώνοντας έναν αέναο κύκλο απιστίας. Μόνο που στον κόσμο του Κασαβέτη, τα πρόσωπα των συνηθισμένων ηρώων

του πρόδιδαν πάντοτε κάτι ακόμη πιο σκληρό: τη μοναξιά στον βυθό του Δυτικού Πολιτισμού, τον τρόμο απέναντι στον

χρόνο που περνάει, τον άνθρωπο ανυπεράσπιστο μπροστά σε μια κάμερα που θα έστελνε τον ρεαλισμό για ψυχοθεραπεία και

το αμερικανικό σινεμά σε ημέρες ανεξαρτησίας. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

92. Περπάτησα Με Ενα Ζόμπι

Ι Walked With Α Zombie, 1943 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζακ Τουρνέρ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Φράνσις Ντι, Κριστίν Γκόρντον Σε μια στιγμή έμπνευσης ο Ζακ Τουρνέρ και ο διάσημος παραγωγός του, Βαλ Λιούτον, μετέφεραν τη δράση της «Τζέιν Εϊρ»

στην Καραϊβική, συνδέοντάς την με τις τελετουργίες βουντού. Το Καλό συμπορεύεται με το Κακό, γυναίκες υπνοβατούν

ανάμεσα στις τροπικές φυλωσιές και ένας ολόκληρος κόσμος μαγείας αναδύεται από τις σκιές σε έναν θρίαμβο υπαινικτικού

τρόμου που χάρισε στο είδος μερικές από τις πιο ποιητικές και λυρικές στιγμές του. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

91. Ο Δολοφόνος με το Αγγελικό Πρόσωπο

Le Samourai, 1967 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζαν Πιέρ Μελβίλ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Αλέν Ντελόν, Φρανσουά Περιέ

Εκτελεστής με αυστηρό κώδικα τιμής και αλάνθαστες μεθόδους κάνει το μοναδικό μοιραίο λάθος της καριέρας του:

διαπράττει φόνο μετά μαρτύρων. Εχοντας πουλήσει την ψυχή του στο αμερικάνικο νουάρ με αντάλλαγμα αστείρευτη

έμπνευση, ο Μελβίλ χαράζει την πορεία ενός εκπληκτικού Ντελόν προς έναν προκαθορισμένο θάνατο. Σκηνοθετημένο με την τελετουργική ακρίβεια ενός γιαπωνέζικου χαρακίρι και στυλιζαρισμένο με την εκτυφλωτική μαεστρία ενός διαχρονικού

ταλέντου, το «Le Samourai» συνοψίζει ιδανικά όλο το νουάρ. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

90. Invasion Of The Body Snatchers

Invasion Of The Body Snatchers, 1956 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ντον Σίγκελ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κέβιν Μακάρθι, Ντάνα Γουίντερ, Λάρι Γκέιτς

Οι φιλήσυχοι κάτοικοι της Καλιφόρνια αντικαθίστανται από όμοιους σε μορφή εξωγήινους, σε έναν πολιτικά φορτισμένο

μύθο που γνώρισε άλλες δύο μεταφορές και επηρέασε το σινεμά φαντασίας και τρόμου όσο ελάχιστες άλλες ταινίες. Μόνο

που η εκδοχή του Σίγκελ κρατά άνετα τα πρωτεία και πιθανότατα τον τίτλο του καλύτερου b-movie, με εικόνες και ρυθμούς

που αγγίζουν την καρδιά της παράνοιας. Κι ας αναρωτιόμαστε ακόμη αν πρόκειται για αντικομουνιστική προπαγάνδα ή για κωδικοποιημένη σάτιρα της μακαρθικής υστερίας. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

89. Η Τελευταία Παράσταση

The Last Picture Show, 1971 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Πίτερ Μπογκντάνοβιτς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζεφ Μπρίτζες, Τίμοθι Μπότομς, Σίμπιλ Σέπερντ

Δυο νεαρά αγόρια και ένα κορίτσι γυρεύουν διέξοδο από την πραγματικότητα μιας ξεχασμένης κωμόπολης του ΄50 που

αργοπεθαίνει. Σπαρακτικό πορτρέτο ενός παλιού κόσμου που χάνεται για πάντα και λεπτοδουλεμένη σπουδή χαρακτήρων, το

υπέροχο φιλμ ενός πρώην κριτικού που έγινε σκηνοθέτης συλλαμβάνει συγκλονιστικά μια δεδομένη στιγμή μέσα στον χρόνο,

18

φανερώνει συγκινητική συμπόνια για τους ήρωές του και ανάγει τη μελαγχολία σε τέχνη μέγιστης αμεσότητας. ΛΟΥΚΑΣ

ΚΑΤΣΙΚΑΣ

88. Νευρικός Εραστής

Annie Hall, 1977 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Γούντι Αλεν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Γούντι Αλεν, Ντάιαν Κίτον

Το πορτρέτο της σχέσης ενός ζευγαριού μέσα από τα μάτια του άντρα, ενός (τι άλλο;) νευρωτικού Νεοϋορκέζου κωμικού.

Κατάδυση μέχρι τον πυθμένα της ανθρώπινης ιδιοσυγκρασίας, εκεί όπου η σεξουαλικότητα και η θνησιμότητα -τα δυο

αγαπημένα θέματα του διοπτροφόρου χιουμορίστα- απεκδύονται τον μανδύα των ταμπού και σχολιάζονται κυνικά, αριστοτεχνικά και εύστοχα ώστε να δικαιολογηθεί η κατάληξη στο μόνιμο συμπέρασμα του Αλεν: τη δεσπόζουσα παθολογία

της ανθρώπινης φύσης. ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

87. Το Πνεύμα Του Μελισσιού

El Espiritu De La Colmena, 1973 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Βίκτορ Ερίθε

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Άνα Τόρεντ, Φερνάντο Φερνάν Γκόμεζ

Το πνεύμα του «Φρανκενστάιν», που προβάλλεται σε ένα ισπανικό χωριό μετά το τέλος του εμφυλίου, στοιχειώνει δύο

κορίτσια που βρίσκουν το δικό τους παρεξηγημένο θύμα στο πρόσωπο ενός αντάρτη. Με όχημα την παιδική αθωότητα, που

αναζητά διέξοδο στη φαντασία για να ερμηνεύσει τη συχνά πιο παράλογη πραγματικότητα, ο Ερίθε έπλασε μια εξαίρετη

πολιτική αλληγορία για τα κάθε λογής τέρατα που μας περιβάλλουν. Ενα από τα σημαντικότερα σκηνοθετικά ντεμπούτα του αιώνα. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

86. Σημασία Εχει Ν' Αγαπάς

L' Important C' Est D' Aimer, 1975 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αντρέι Ζουλάφσκι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρόμι Σνάιντερ, Φάμπιο Τέστι, Ζακ Ντιτρόν

Μια ηθοποιός που αδυνατεί να πει «σ' αγαπώ» μπροστά στην κάμερα κι ένας μοναχικός φωτογράφος. Γύρω τους, ένα σύμπαν

πορνογραφίας και ναρκωτικών, απειλητικών ήχων και μανιασμένων κραυγών, ξεκούρδιστων σωμάτων και αίματος. Το

πρώιμο απόγειο του τυφλού ζηλωτή του πάθους ονόματι Αντρέι Ζουλάφσκι είναι και το πρώτο μελόδραμα που ξεπέρασε κάθε

είδους όρια, προκαλώντας αφόρητο πόνο μέχρι να επιβεβαιώσει τον τίτλο του. Αξέχαστο. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

85. Τα Πουλιά

The Birds, 1963

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αλφρεντ Χίτσκοκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρόντ Τέιλορ, Τίπι Χέντρεν, Τζέσικα Τάντι

Με αφετηρία το διήγημα της Δάφνης Ντε Μοριέ, ο Χίτσκοκ μας κάνει ανήμπορους μάρτυρες των αιφνίδιων, μαζικών και

θανατηφόρων επιθέσεων κάθε είδους πτηνών στους κατοίκους παραθαλάσσιας κωμόπολης. Συναρμολογώντας την πιο

καθαρόαιμη, πρωτοποριακών εφέ ταινία τρόμου της καριέρας του και μαζί έναν από τις πιο εμπορικούς και περιβόητους

(εξαιτίας των βασανιστηρίων που υπέστη η Χέντρεν στα γυρίσματα) σταθμούς της φιλμογραφίας του. Στον οποίο χρωστάνε

την ύπαρξή τους τα «Σαγόνια Του Καρχαρία» και όχι μόνο. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

84. Περιφρόνηση

Le Mepris, 1963 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζαν Λικ Γκοντάρ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μπριζίτ Μπαρντό, Μισέλ Πικολί , Φριτζ Λανγκ

Διεφθαρμένος παραγωγός προσλαμβάνει αποτυχημένο θεατρικό συγγραφέα για να μεταφέρει την Οδύσσεια στη μεγάλη

οθόνη. Μήλον της έριδος η γυναίκα του δεύτερου, που περιφέρει περιφρονητικά τον αισθησιασμό της καθ όλο το μήκος και

το πλάτος ενός νωχελικού αριστουργήματος. Η Μπριζίτ Μπαρντό παίζει τον εαυτό της και ο Γκοντάρ σκηνοθετεί μια ταινία

για τη σκηνοθεσία και τα κουσούρια της, αντικατοπτρίζοντας με σινεμασκόπ μεγαλοπρέπεια τα προβλήματα που

αντιμετώπισε τη μία φορά που πάτησε σε big budget χωράφια. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

83. Ο Γατόπαρδος

Il Gattopardo, 1963 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λουκίνο Βισκόντι ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μπαρτ Λάνκαστερ, Κλαούντια Καρντινάλε, Αλέν Ντελόν

Ενας μεσήλικας Ιταλός αριστοκράτης γίνεται μάρτυρας των κοινωνικοπολιτικών αλλαγών που φέρνει ο 19ος αιώνας και

καλείται να αποδεχτεί τη νέα τάξη πραγμάτων για αυτόν και την οικογένειά του. Ο Βισκόντι χορογραφεί ένα αισθητικό

κομψοτέχνημα που χρησιμοποιεί την ατμόσφαιρα εποχής και τον όγκο σκηνικών και κουστουμιών για να υπογραμμίσει το

βάρος των προσωπικών διλημμάτων. Ο Λάνκαστερ στην ερμηνεία της καριέρας του, το δίδυμο Ντελόν - Καρντινάλε

αξεπέραστο και η 45λεπτη δεξίωση του τέλους, σεκάνς ανθολογίας. ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

82. Τραγουδώντας Στη Βροχή

Singin' In The Rain, 1952 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Στάνλεϊ Ντόνεν, Τζιν Κέλι

19

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζιν Κέλι, Ντέμπι Ρέινολντς

Το πέρασμα από τον βωβό στον ομιλούντα κινηματογράφο από ένα ζευγάρι στο πανί που οι τεχνολογικές εξελίξεις το

αναγκάζουν να αλλάξει τις συναισθηματικές και επαγγελματικές ισορροπίες του. Η ταινία που κατέδειξε την αναγκαιότητα

της προσαρμογής των ανθρώπων αλλά και των αισθημάτων τους στις εξελίξεις της τεχνολογίας, κατάφερε να γίνει

ταυτόχρονα και ένα από τα πιο μεστά, χορταστικά μιούζικαλ της χολιγουντιανής παράδοσης. Το απόλυτο κινηματογραφικό

επίτευγμα του Τζιν Κέλι - διαρκής κατοπινή «τροφή» για σπουδή από επίδοξους κινηματογραφιστές. ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

81. Ρίο Μπράβο

Rio Bravo, 1959 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Χάουαρντ Χοκς ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζον Γουέιν, Ντιν Μάρτιν, Ρίκι Νέλσον

Με τη βοήθεια ενός μέθυσου και ενός παρορμητικού νεαρού, ο σερίφης Τσανς αποφασίζει να υπερασπιστεί την πόλη του εν

όψει της επίθεσης των παρανόμων, στην ταινία που καταχωρήθηκε ιστορικά ως η «συντηρητική» απάντηση στο «Το Τρένο θα

Σφυρίξει Τρεις Φορές», αλλά και ως η πεμπτουσία του παλιού καλού γουέστερν: το αμείλικτο αντρικό σύμπαν, οι αρσενικοί

κώδικες τιμής, οι αρχετυπικοί χαρακτήρες και η σκηνή της τελικής μονομαχίας αρκούν για να το τοποθετήσουν στο πάνθεον

των cult γουέστερν. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

80. Φίλησέ με Μέχρι Θανάτου

Kiss Me Deadly, 1955 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρόμπερτ Όλντριτζ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ραλφ Μίκερ, Άλμπερτ Ντέκερ, Μαξίν Κούπερ Ξεκινούσε ως μια δαιδαλώδης αστυνομική ιστορία για να κορυφωθεί σε ένα ολοκαύτωμα, είχε για πρωταγωνιστή έναν

φασίζοντα ιδιωτικό ντετέκτιβ και για πλοκή την αναζήτηση ενός πολυπόθητου Κουτιού της Πανδώρας που έκρυβε θανάσιμα

μυστικά. Ισοπεδώνοντας κάθε πολιτική ορθότητα, ο Όλντριτζ ένωνε τις pulp σελίδες του Μίκι Σπιλέιν, το φιλμ νουάρ, την

πυρηνική υστερία και την πιο μηδενιστική άποψη για τον κόσμο που μας περιβάλλει σε ένα παρανοϊκό, βάναυσο και

αντισυμβατικό φιλμ που σε αφήνει ακόμη και σήμερα άναυδο. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

79. Ολα Για Την Εύα

All About Eve, 1950 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζόζεφ Μάνκιεβιτς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μπέτι Ντέιβις, Αν Μπάξτερ, Τζορτζ Σάντερς

Με ένα από τα καλύτερα σενάρια του Χόλιγουντ, ο Μάνκιεβιτς διηγείται την απόλυτη ιστορία προδοσίας με πρωταγωνίστριες - τι άλλο; - δύο γυναίκες: μια λαμπερή αλλά δύστροπη ντίβα του θεάτρου και μια αδίστακτη νεαρή ενζενί που εισβάλλει

αθόρυβα στη ζωή της για να της κλέψει τα πάντα. Η Μπέτι Ντέιβις επενδύει στο χαρακτήρα της Μάργκο όλο το βάρος του

ώριμου ταλέντου της, ρίχνοντας ερμηνευτική άγκυρα στην ιστορία του Αμερικανικού Κινηματογράφου. ΔΕΣΠΟΙΝΑ

ΠΑΥΛΑΚΗ

78. Sweet Smell Of Success

Sweet Smell Of Success, 1957 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αλεξάντερ Μακέντρικ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μπαρτ Λάνκαστερ, Τόνι Κέρτις, Σούζαν Χάρισον

Πανούργος Νεοϋορκέζος αρθρογράφος προσλαμβάνει έναν ατζέντη με αποστολή να καταφέρει να αποτρέψει την αδερφή του

από το να παντρευτεί έναν τζαζίστα. Η παραπάνω ιστορία, πρώτης τάξης υλικό για ετούτο το δηλητηριώδες λεκτικά φιλμ

νουάρ, έχει αιχμαλωτίσει και αποκρυπτογραφήσει μέσα της μια ιστορική στιγμή του 20ου αιώνα: τη γέννηση του Αμερικάνικου Ονείρου και τη σταδιακή διάβρωση των πάντων από την απληστία, όπως αυτή τηλεγραφείται γλαφυρά από την

ίδια της τη γκουβερνάντα: το Χόλιγουντ των 50s. ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

77. Η Μεγάλη Χίμαιρα

La Grande Illusion, 1937 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζαν Ρενουάρ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζαν Γκαμπέν, Έριχ Φον Στροχάιμ

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, δύο Γάλλοι αξιωματικοί διαφορετικών τάξεων συλλαμβάνονται και μαζί με

τους άλλους κρατούμενους προσπαθούν να αποδράσουν. Μια πολεμική ταινία για το τέλος όλων των πολέμων ή απλά μια

κραυγή θρήνου για το τέλος της Ευρώπης όπως την ξέραμε, η «Χίμαιρα» παραμένει ένας αντιπολεμικός ύμνος τόσο

αριστοτεχνικά και «πολιτικά» φτιαγμένος που ακόμη και σήμερα μοιάζει λογικό γιατί ήταν το πρώτο πράγμα που οι Ναζί φρόντισαν να εξαφανίσουν εισβάλλοντας στη Γαλλία. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

76. La Strada

La Strada, 1954 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φεντερίκο Φελίνι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Άντονι Κουίν, Τζουλιέτα Μασίνα

Η φτωχή μητέρα της Τζελσομίνα πουλά την κόρη της σε βάναυσο πλανόδιο διασκεδαστή. Το αθώο κορίτσι τον ακολουθεί

στην περιοδεία του όπου γνωρίζει και ερωτεύεται τον «Τρελό». Εχοντας εγκαταλείψει για λίγο τον νεορεαλισμό, ο Φελίνι

πραγματεύεται μέσα από τους χαρακτήρες του φιλμ θεμελιώδη θέματα όπως η λύτρωση και η χάρη, αναδομώντας ήρωες

20

κατακυριευμένους από τα συναισθήματά τους και διαρκώς διαπλεκόμενους σε μια περισσότερο σκοτεινή και βαθιά

ουμανιστική εκδοχή της «Πεντάμορφης Και Του Τέρατος». ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

75. Στάλκερ

Stalker, 1979 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αντρέι Ταρκόφσκι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Αλεξάντρ Καϊντανόφσκι, Ανατόλι Σολονίτσιν

Το σινεμά του φανταστικού μετουσιώνεται σε φιλοσοφική όσο και ποιητική έκφραση υπαρξιακής αγωνίας, καθώς η κάμερα

ακολουθεί τρεις άντρες (τον κυνικό συγγραφέα, τον ύποπτα ήσυχο επιστήμονα και τον οδηγό τους) στην επικίνδυνη πορεία

τους προς την οχυρωμένη Ζώνη, όπου μπορούν να πραγματοποιήσουν τις κρυφές επιθυμίες τους. Με αφηγηματική νωχέλεια που υπνωτίζει, ο Ταρκόφσκι περιπλανιέται σε απόκοσμα εδάφη και θέτει τον θεατή μόνο αντιμέτωπο με τον εαυτό του.

ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

74. Σύντομη Συνάντηση

Brief Encounter, 1940 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ντέιβιντ Λιν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Σίλια Τζόνσον, Τρέβορ Χάουαρντ

Ενας άντρας, μία γυναίκα, και οι δύο παντρεμένοι, συναντιούνται τυχαία σ' έναν σιδηροδρομικό σταθμό και ζουν έναν

πλατωνικό, ανεκπλήρωτο έρωτα. Εμπνευσμένο από θεατρικό μονόπρακτο του Νόελ Κάουαρντ, με διαλόγους που δεν λένε

ποτέ όσα υπονοούν, δύο ερμηνείες μέγιστης ευαισθησίας, σκηνοθετημένο και φωτογραφημένο με μεγαλύτερη ακρίβεια κι από

τα δρομολόγια των λονδρέζικων τρένων, αποτελεί ύμνο στα απρόσμενα πάθη που συνταράζουν τις καθωσπρέπει ζωές μας.

ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

73. Μια Μορφή στο Παράθυρο

The Innocents, 1961 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζακ Κλέιτον

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ντέμπορα Κερ, Μάρτιν Στίβενς, Πάμελα Φράνκλιν

Μια εύθραυστη ψυχολογικά γκουβερνάντα του 19ου αιώνα πιστεύει ότι τα δυο μικρά παιδιά που ανέλαβε να φροντίσει έχουν

στοιχειωθεί από τα φαντάσματα δυο διεφθαρμένων ενηλίκων. Διαλέγοντας να ακολουθήσει το μονοπάτι του υπαινικτικού

τρόμου, της υποβλητικής ατμόσφαιρας, της λειτουργικής χρήσης του ντεκόρ και του ιδιοφυούς διφορούμενου, ο Κλέιτον

μεταμορφώνει το «Στρίψιμο Της Βίδας» του Χένρι Τζέιμς σε ένα μυσταγωγικό κινηματογραφικό οικοδόμημα που ίσως

αποτελεί και την ωραιότερη δημιουργία τρόμου που έγινε ποτέ. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

72. Νάσβιλ

Nashville, 1975 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρόμπερτ Όλτμαν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κιθ Καραντάιν, Ρόνι Μπλέικλι, Λίλι Τόμλιν

Παραμονές εκλογών, 24 χαρακτήρες ενώνουν τις τύχες τους στη γενέτειρα της παραδοσιακής μουσικής των ΗΠΑ.

Θρυμματίζοντας τη δράση σε αμέτρητες ψηφίδες, συστήνοντας ένα πολύπλοκο αφηγηματικό ύφος που στο εξής θα έβρισκε

αναρίθμητους μιμητές και αναπτύσσοντας έναν ολόκληρο στοχασμό πάνω στις έννοιες της πολιτικής, του θεάματος, της

κουλτούρας και των κοινωνικών μηχανισμών, ο Όλτμαν έκλεισε τον ορισμό της σκηνοθετικής ευφυϊας και του μοντέρνου

σινεμά σε μια αριστουργηματική μικρογραφία αμερικανικής ζωής. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

71. Ο Τρίτος Ανθρωπος

Τhe Third Man, 1949 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κάρολ Ριντ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζόζεφ Κότεν, Αλίντα Βάλι, Όρσον Γουέλς

Στη διαιρεμένη μεταπολεμική Βιέννη ένας ξένος επιχειρεί να ανακαλύψει τι κρύβεται πίσω από τις περίεργες συνθήκες του

θανάτου ενός από χρόνια εξαφανισμένου φίλου, αλλά λίγη σημασία έχουν τα όποια ευρήματά του. Γιατί αυτό το φιλμ

σκαλώνει στη μνήμη με τις εικόνες του, που διχάζουν τον κόσμο σε άσπρες και μαύρες περιοχές, στο φως που υποχωρεί και

τις σκιές που επιτίθενται. Κοινός παρανομαστής των δύο άκρων η εμβληματική, «νεκροζώντανη» φιγούρα του Γουέλς, με τις

ατάκες ανθολογίας - μαχαιριές στο κόκαλο. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

70. Τσαϊνατάουν

Chinatown, 1974 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρομάν Πολάνσκι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζακ Νίκολσον, Φέι Νταναγουέι, Τζον Χιούστον

Ενας ιδιόρρυθμος ιδιωτικός ντετέκτιβ κινείται στη γεμάτη μυστήρια, κολασμένη Τσαϊνατάουν του Λος Αντζελες, σε μια

ταινία που μοιάζει ταυτόχρονα με το μεγάλο επιτάφιο του φιλμ νουάρ αλλά και με το πρώτο σπουδαίο νεο-νουάρ. Σε κάθε

περίπτωση, ένα φιλμ πυρετώδες, γεμάτο υπόγειες παρακάμψεις, που σε τοποθετεί στην καρδιά της τραγωδίας χωρίς να το

καταλάβεις. Κανένας Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ δεν μπορεί να μένει πια εδώ, και ο «καταραμένος» Ρομάν Πολάνσκι γνώριζε από

πρώτο χέρι πόσο πένθιμα πρέπει να αντηχήσει αυτό. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

69. Μερικοί Το Προτιμούν Καυτό

Some Like Ιt Hot, 1959

21

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μπίλι Γουάιλντερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μέριλιν Μονρόε, Τζακ Λέμον, Τόνι Κέρτις

Δύο μουσικοί αναγκάζονται να μεταμφιεστούν σε γυναίκες προκειμένου να εγκαταλείψουν το Σικάγο, όπου έχουν μόλις

υπάρξει μάρτυρες στη σφαγή της ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου. Χρησιμοποιώντας ως όχημα μια εξόχως διασκεδαστική

ιστορία, ο πανούργος και ακροθιγώς ασεβής πρωτομάστορας του κλασικού Χόλιγουντ, κινηματογραφεί την ύστατη παρωδία

στερεοτύπων και ηθών - σκέτο χάρμα οφθαλμών με τη Μέριλιν στα χαρακώματα, να ενσαρκώνει θαυμάσια τo τρίπτυχο-

θρησκεία του Γουάιλντερ: Σουίνγκ, σεξ και σλάπστικ. ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

68. 2001: Η Οδύσσεια Του Διαστήματος

2001: A Space Odyssey, 1968 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Στάνλεϊ Κιούμπρικ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κιρ Ντουλία, Γκάρι Λόκγουντ, Γουίλιαμ Σιλβέστερ

Η ανακάλυψη ενός μονόλιθου στη Σελήνη οδηγεί την ανθρωπότητα σε διαπιστώσεις για την εξέλιξή της και την προέλευσή

της. Το αντισυμβατικό αριστούργημα του Κιούμπρικ δεν είναι μόνο ένα φιλόδοξο έπος αλλά και ένα πρότυπο

κινηματογραφικής γραφής στην οποία η πλοκή της ταινίας υπογραμμίζεται με τη χρήση της επιβλητικής μουσικής, τη

σημασία στη μεγεθυμένη λεπτομέρεια και την εικονοπλαστική διάθεση της κάμερας. Ο φουτουρισμός μπαίνει σε καινούργια

μονοπάτια. ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

67. Ιβάν Ο Τρομερός

Ivan Groznyy Ι, 1944/ Ivan Groznyy ΙΙ, 1958 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Σεργκέι Αϊζενστάιν ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Νικολάι Τσερκάσοφ

Ανευ λύτρωσης φιλμική Οδύσσεια, εξίσου μεγαλεπήβολη και ριψοκίνδυνη με την ιστορία του υπερ-φιλόδοξου Αρχιδούκα της

Μόσχας, ο οποίος αυτοανακηρύχθηκε Τσάρος πασών των Ρωσιών. Γοτθικό έπος το πρώτο μέρος ήταν η τελευταία ταινία που

ολοκλήρωσε ποτέ ο Αϊζενσταϊν. Ακόμα πιο υποβλητικό το δεύτερο έμεινε ατελείωτο και προβλήθηκε δέκα χρόνια μετά τον

θάνατό του. Μαζί εικονογραφούν αποκαλυπτικά το μυαλό δύο αντρών (σκηνοθέτη και ήρωα) που τόλμησαν να νιώσουν Θεοί.

ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

66. Meshes Of The Afternoon

Meshes Of The Afternoon, 1943 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μάγια Ντέρεν, Αλεξάντερ Χάμιντ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μάγια Ντέρεν, Αλεξάντερ Χάμιντ Αντικείμενα-σύμβολα φορτισμένα με αμέτρητες σεξουαλικές ερμηνείες απαρτίζουν αυτή τη μόλις 14λεπτη ταινία-βουτιά στο

γυναικείο υποσυνείδητο. Η άρνηση της Ντέρεν να υποκύψει στα καθιερωμένα αφηγηματικά καλούπια επηρέασε

αποφασιστικά όχι μόνο την αμερικανική avant garde σκηνή που ουσιαστικά η ίδια διαμόρφωσε εκ νέου αλλά και το

mainstream σινεμά που διδάχτηκε από το ασύγκριτο ταλέντο της το πως να κατασκευάζει σαγηνευτικά όνειρα / εφιάλτες από

σελιλόιντ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

65. Αποκάλυψη Τώρα

Apocalypse Now, 1979 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φράνσις Φορντ Κόπολα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μάρτιν Σιν, Μάρλον Μπράντο, Φρέντερικ Φόρεστ

Ενώ ο πόλεμος του Βιετνάμ μαίνεται, λοχίας αναλαμβάνει να εξοντώσει στασιαστή πρώην στρατηγό που έχει αποσυρθεί στην

άκρη της ζούγκλας. «Η ταινία μου δεν είναι για τον πόλεμο του Βιετνάμ, είναι το Βιετνάμ!» ωρυόταν ο Κόπολα. Και μάλλον είχε δίκιο. 30 χρόνια τώρα, ο ήχος των ελικοπτέρων δεν έχει πάψει να αντηχεί, το «Τhe Εnd» ακούγεται πάλι σαν προφητεία

και το κεφάλι του Μπράντο ξεπροβάλλει σε κάθε μικρό ή μεγάλο Βιετνάμ από το σκότος. Αποκάλυψη Πάντα.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

64. Play Time

Play Time, 1967 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζακ Τατί

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζακ Τατί, Μπάρμπαρα Ντένεκ

Η σιωπηλή φιγούρα του κ. Ιλό έρχεται αντιμέτωπη με τον τεχνολογικό ορυμαγδό του σύγχρονου Παρισιού με μοναδικό όπλο

ένα καπέλο και μια μπαστουνάτη ομπρέλα παντός καιρού, σήμα κατατεθέν ενός ιδιαίτερου είδους physical comedy που

ταυτίστηκε απόλυτα με το δημιουργό της. Το «Ρlay Τime» αποτελεί ωδή στο «εξωφρενικό» ταλέντο του Τατί, αφού όχι μόνο ήταν η πιο ακριβή παραγωγή στον γαλλικό κινηματογράφο, αλλά παρουσίαζε παντελή έλλειψη διαλόγων και κοντινών

πλάνων - ένα σιωπηλό large format αριστούργημα δηλαδή! ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

63. Το Φάντασμα Της Ελευθερίας

Le Fantome de la Liberté, 1974

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λουίς Μπουνιουέλ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μισέλ Πικολί, Ζαν-Κλοντ Μπριαλί, Αντόλφο Τσέλι

Αστοί που τρώνε κρυφά στην τουαλέτα, διαδηλωτές που φωνάζουν «Κάτω η Ελευθερία!» και άλλα παράλογα

πρωταγωνιστούν σε αυτή την υπέροχη συρραφή σκετς που σκαρφίστηκε ο 74χρονος Μπουνιουέλ και ο σεναριογράφος του,

Ζαν-Κλοντ Καριέρ. Χτίζοντας μια φαρμακερή κωμωδία αντιστροφών και πατώντας στις θεωρίες του Λακάν περί γλώσσας, ο

22

Μπουνιουέλ υπογράφει, όπως θα έλεγε και ο Ραφαηλίδης, ένα από τα συγκλονιστικότερα φιλμικά δοκίμια περί αλλοτρίωσης.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

62. Ο Θίασος

Ο Θίασος, 1975 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Θόδωρος Αγγελόπουλος

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Εύα Κοταμανίδου, Αλίκη Γεωργούλη, Βαγγέλης Καζάν

Από το 1939 στο 1952, ένας περιοδεύων θίασος προσπαθεί να ανεβάσει την «Γκόλφω» του Περεσιάδη, ενώ γίνεται μάρτυρας

της πιο πολύπαθης περιόδου για τη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Φιλμικό κείμενο με μπρεχτική λογική, τετράωρο παραμύθι με

αναφορές στον μύθο των Ατρειδών και υπέροχη χρήση της μουσικής, η «δική μας» συμμετοχή στη λίστα των 200 παραμένει η πιο μοντέρνα άποψη πάνω στο επικό-πολιτικό σινεμά - κι ας πέρασαν 33 χρόνια από την αποθέωσή της στις Κάννες.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

61. Bigger Than Life

Bigger Than Life, 1956 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Νικολας Ρέι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζέιμς Μέισον, Μπάρμπαρα Ρας

Αντιμέτωπος με θανάσιμη ασθένεια, ένας δάσκαλος και οικογενειάρχης αναγκάζεται να πειραματιστεί με τις δυνατότητες του

φαρμακευτικού θαύματος της κορτιζόνης, φτάνοντας μέχρι τον εθισμό και οδηγώντας την οικογένεια του σε διάλυση.

Διευκολύνοντας τη διαδρομή του προς τη «λύτρωση», ο Νίκολας Ρέι ανοίγει την πόρτα στους δαίμονες που βασάνιζαν

ανέκαθεν την all american οικογένεια, κλείνοντας ταυτόχρονα κάθε συζήτηση για το πώς μπορείς να κινηματογραφήσεις ένα συγκλονιστικό θρίλερ μέσα στους τέσσερις τοίχους ενός σπιτιού. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

60. Χιροσίμα Αγάπη Μου

Hiroshima Mon Amour, 1959

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αλέν Ρενέ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Εμανουέλ Ριβά, Εϊτζι Οκάντα

Η μνήμη και η λήθη διαδέχονται ρυθμικά η μία την άλλη σε μια νύχτα πάθους ανάμεσα σε μια Γαλλίδα ηθοποιό και τον

Γαπωνέζο εραστή της που της θυμίζει περασμένες αγάπες. Ο τόπος είναι η Χιροσίμα και ο χρόνος απουσιάζει. Ο Ρενέ θα

εξερευνήσει την ατέλεια της μνήμης μέσα από τα ιδιοφυή θραύσματα λογοτεχνίας της Μαργκερίτ Ντιράς, που θέλει το

μνημονικό της πρωταγωνίστριας να χάνεται στα φιδογυρίσματα των ποταμών της Νεβέρ, όπου συνάντησε για πρώτη φορά τον

έρωτα. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

59. Τα 400 Χτυπήματα

Les Quatre Cents Coups, 1959

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φρανσουά Τριφό

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζαν Πιερ Λεό, Κλερ Μοριέ

Ενα δεκατριάχρονο ζιζάνιο αλωνίζει το Παρίσι χαρτογραφώντας την πόλη μέσα από τα μάτια του Τριφό. Ο Αντουάν

Ντουανέλ δεν είναι παρά το alter ego του σκηνοθέτη, παραμελημένος γιος αδιάφορων γονιών σε μια πόλη όπου μπορούν να

συμβούν τα πάντα. Η διάσημη τελευταία σκηνή της ταινίας, όπου το ζιζάνιο, σκαστό απ το αναμορφωτήριο, αντικρίζει για

πρώτη φορά τη θάλασσα, ολοκληρώνεται με ένα βαθύ βλέμμα του στην κάμερα που ξορκίζει το παρελθόν και ατενίζει άφοβα

το μέλλον. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

58. Το Τραγούδι του Μικρού Δρόμου

Pather Panchali, 1955 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Σατιαζίτ Ρέι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κανού Μπανερτζί, Καρούνα Μπανερτζί

Με σημείο αναφοράς το βλέμμα ενός μικρού αγοριού, οι καθημερινές κακοτοπιές μιας φτωχικής οικογένειας σε χωριό της

Βεγγάλης απογειώνονται από την κοινοτοπία του κοινωνικού ρεαλισμού σε μια γενναιόδωρη, λυρική συμφωνία εικόνων. Το

πρώτο μέρος της «Τριλογίας Του Απού» (θα ακολουθήσουν τα «Αparajito» και «Αpur Sansur») συστήνει στους Δυτικούς τη

σημαντικότερη μορφή του ινδικού σινεμά. Συνάμα έναν μεγαλόκαρδο, ανθρωπιστικό κινηματογράφο, με μια συγκινησιακή

δύναμη που παραμένει οικουμενική και διαχρονική. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

57. Οργισμένο Είδωλο

Raging Bull, 1980 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μάρτιν Σκορσέζε

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Τζο Πέσι, Κάθι Μοριάρτι

Κινηματογραφική βιογραφία του πυγμάχου Τζέικ Λα Μότα που έχασε την πάλη με τους προσωπικούς του δαίμονες. Ο

Σκορσέζε αποτυπώνει το απόλυτο αριστούργημά του σε ασπρόμαυρο φιλμ παγιδεύοντας όχι απλά τον ήρωά του αλλά κι εμάς

σ' ένα ρινγκ-καθαρτήριο. Δεν παρακολουθούμε ηδονοβλεπτικά αυτό τον βάρβαρο χορό, αλλά δεχόμαστε την κάθε γροθιά,

φτύνουμε το αίμα, κρατάμε τα μάτια ορθάνοιχτα απέναντι σε ό,τι βγάζει νοκ άουτ την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Ανυπέρβλητη

ερμηνεία του Ντε Νίρο και Οσκαρ Α΄ Ανδρικού. ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

56. Αμάρτημα του Παρελθόντος

Out Of The Past, 1947

23

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζακ Τουρνέρ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρόμπερτ Μίτσαμ, Τζέιν Γκριρ, Κερκ Ντάγκλας

Αναζητώντας την αλληλουχία των γεγονότων που συνέβησαν στο παρελθόν και που οδήγησαν τον πρωταγωνιστή ήρωα στο

επίκεντρο μιας σκοτεινής αστυνομικής υπόθεσης, ο θεατής γίνεται μάρτυρας μιας συναρπαστικής αφήγησης, σημαδεμένης με

μερικές από τις πιο ιδιοφυείς ατάκες που γνώρισε ποτέ το φιλμ νουάρ και προορισμένης να αποδείξει περίτρανα πως ο

μοναδικός τρόπος για να ξεφύγεις από το παρελθόν είναι να επιστρέψεις σε αυτό. Με οποιοδήποτε κόστος. ΜΑΝΩΛΗΣ

ΚΡΑΝΑΚΗΣ

55. Σούπα Πάπιας

Duck Soup, 1933 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λίο ΜακΚάρεϊ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Γκράουτσο Μαρξ, Χάρπο Μαρξ, Τσίκο Μαρξ, Μαργκερίτ Ντιμόν

Μια χώρα υπό οικονομική κατάρρευση αναγκάζεται να δανειστεί χρήματα από μια ευκατάστατη χήρα, η οποία ωστόσο θέτει

ως όρο να χριστεί Πρόεδρος ο παρανοϊκός Ρούφους Τ. Φάιρφλαϊ. Η ξεκαρδιστική ειρηνιστική σάτιρα των θεοπάλαβων

αδερφών, με τους πνευματώδεις διάλογους που φλερτάρουν με τον σουρεαλισμό και τα gags που παραμένουν ορόσημα της

ποπ κουλτούρας, κατάφερε τελικά πολύ περισσότερα από το να προκαλέσει απλά το γάργαρο γέλιο των πληγέντων από το

οικονομικό κραχ Αμερικανών. ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

54. Blow-Up

Blow-Up, 1966 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μικελάντζελο Αντονιόνι ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ντέιβιντ Χέμινγκς, Βανέσα Ρεντγκρέιβ, Σάρα Μάιλς

Ενας Αγγλος φωτογράφος μόδας στην παραζάλη του μεγάλου διαρκούς πάρτι στο Λονδίνο των μέσων της δεκαετίας του 60,

φωτογραφίζει άθελά του ένα φόνο. Οι mods, τα ατέλειωτα γλέντια, μια πόλη σε καλλιτεχνική και ερωτική ακμή μένουν για

πάντα στην ιστορία μέσα από την κάμερα του Αντονιόνι που στην πρώτη βρετανική ταινία του παραδίδει ένα από τα πιο

χρωματιστά - με κάθε έννοια - θρίλερ όλων των εποχών. Στυλ και κομψότητα συνδυασμένα με μια εκπληκτική πραγματεία

πάνω στην έννοια της «αλήθειας». ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

53. Μανχάταν

Manhattan, 1979 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Γούντι Αλεν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Γούντι Αλεν, Ντάιαν Κίτον, Μέριλ Στριπ Αν μπορούσε η Νέα Υόρκη να δει την αντανάκλαση της στη μεγάλη οθόνη θα αντίκριζε αυτό ακριβώς: τον μελαγχολικό,

αυτοσαρκαστικό ρομαντισμό του Άλεν, ντυμένο με τις μελωδίες του Γκέρσουιν και αποτυπωμένο σε ασπρόμαυρο

σινεμασκόπ. Σε πρώτο επίπεδο η ιστορία ακολουθεί τη ζωή, τις ερωτικές αποτυχίες και τις νευρώσεις ενός νεοϋορκέζου,

σταδιακά αναδιπλώνεται σε θλιμμένη αλλά τρυφερή ωδή προς τη μητροπολιτική αποξένωση, αλλά τελικά καταλήγει σε

φιλμικό ερωτικό γράμμα προς την πιο μαγική πόλη στον κόσμο. ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

52. Αγκίρε, Η Μάστιγα του Θεού

Aguirre, Der Zorn Gottes, 1972 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Βέρνερ Χέρτζογκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κλάους Κίνσκι, Έλενα Ρόχο, Ντελ Νέγκρο

Ισπανός κονκισταδόρ ξεκινά μια παράτολμη αναζήτηση του μυθικού Ελδοράδο στη ζούγκλα του Αμαζονίου και ο Χέρτζογκ

ταξιδεύει μαζί του μέχρι την καρδιά του σκότους. Ξέφρενο τέκνο του παράφρονος συνδυασμού του σκηνοθέτη με τον μανιακό πρωταγωνιστή του, Κλάους Κίνσκι αλλά και υπέροχο σχόλιο στην παράνοια της εξουσίας, το βάρβαρο αλλά θεϊκά διαυγές

αριστούργημα του Χέρτζογκ αποτέλεσε ιδανική πηγή έμπνευσης μέχρι και για το «Αποκάλυψη Τώρα!». ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

ΣΑΜΑΡΑΣ

51. Η Εβδομη Σφραγίδα

Det Sjunde Inseglet, 1957 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ίνγκμαρ Μπέργκμαν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μαξ φον Σίντοφ, Γκούναρ Μπιόρνστραντ

Η αναμέτρηση (κυριολεκτική και μεταφορική) ενός ιππότη με τον Θάνατο αναδεικνύεται για τον Μπέργκμαν σε μέγιστη

φιλοσοφική αναζήτηση και ταυτόχρονα ύμνο στην ευρηματικότητα του ανθρώπινου είδους ακόμη και στις πιο κρίσιμες

στιγμές της ύπαρξής του. Αν και έχουν αφαιρέσει μέρος του αρχικού δέους, οι απομιμήσεις των συμβολισμών της «Σφραγίδας» (με αποκορύφωμα την εμβληματική παρτίδα σκακιού και τον τελικό μακάβριο χορό) ελάχιστα έχουν ξεθωριάσει

στην ευστοχία τους. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

50. Η Νύφη Του Φρανκενστάιν

Bride Of Frankenstein, 1935 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζέιμς Γουέιλ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μπόρις Καρλόφ, Έλσα Λάντσεστερ

Μετά την τεράστια επιτυχία του «Φρανκενστάιν» του, ο Τζέιμς Γουέιλ επέστρεψε για να του χαρίσει έναν ταίρι. Από τις

σπάνιες περιπτώσεις που ένα σίκουελ ξεπερνά τον προκάτοχό του, η «Νύφη Του Φρανκενστάιν» γέννησε ένα σύμπαν

απαράμιλλης γοτθικής αισθητικής, καινοτόμο στον τομέα της σκηνογραφίας όσο και στην απολαυστική, άνευ προηγουμένου

24

σύμπραξη τρόμου και κωμωδίας. Η σύλληψη και μόνο της ηρωίδας του τίτλου είναι ένα θαύμα του μακιγιάζ, αντίστοιχο του

θρυλικού τέρατος. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

49. Σιωπηλός Μάρτυρας

Rear Window, 1954 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αλφρεντ Χίτσκοκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζέιμς Στιούαρτ, Γκρέις Κέλι, Θέλμα Ρίτερ

Αιχμάλωτος ενός σπασμένου ποδιού φωτογράφος σκοτώνει την ανία του κατασκοπεύοντας τους γείτονες και δίνοντας στον

Χίτσκοκ αφορμή να αναδείξει την ηδονοβλεψία σε ανυπέρβλητο ανθρώπινο ένστικτο, που δεν μπορεί παρά να εκδηλωθεί ως

σινεφιλία. Αρματώνοντας με επείγουσα σημασία μερικά συνήθως ευκαταφρόνητα αντικείμενα και μοντάροντας έτσι τις εικόνες του ώστε να συνδιαλέγονται σιωπηλά μεταξύ τους αλλά και με τον θεατή φτιάχνει ένα από τα πιο εξονυχιστικά

αναλυμένα κινηματογραφικά αριστουργήματα. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

48. Μπλε Βελούδο

Blue Velvet, 1986 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ντέιβιντ Λιντς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Κάιλ ΜακΛάχλαν, Ιζαμπέλα Ροσελίνι, Ντένις Χόπερ

Η ανακάλυψη ενός αφτιού σε ένα χωράφι από έναν νεαρό τοποθετεί τον ήρωα σε έναν ερεβώδη αλληγορικό κόσμο

σεξουαλικότητας, διαστροφής και κινδύνου. Στην καλύτερη στιγμή της μέχρι τώρα καριέρας του, ο Λιντς παίρνει την

υποκριτική εικόνα μιας βουτηγμένης στο τεχνικολόρ, κατ΄ επίφαση ευτυχισμένης Αμερικής και την μεταφράζει σε έναν

ψυχοσωματικό εφιάλτη πάνω στο τέλος της αθωότητας. Κατάδυση στα σκοταδερά θεμέλια ενός βαθύτατα ανησυχητικού σύμπαντος και διαστρεβλωμένο φιλμ νουάρ, το «Μπλε Βελούδο» αποτελεί την πιο (δίκαια) πολυσυζητημένη ταινία των 80s.

ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

47. Το Αγγιγμα Του Κακού

Touch of Evil, 1958 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Όρσον Γουέλς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Όρσον Γουέλς, Τσάρλτον Χέστον, Τζάνετ Λι

Η ανατίναξη ενός αυτοκινήτου στα σύνορα Η.Π.Α. - Μεξικού πυροδοτεί τη σύγκρουση ενός ντετέκτιβ με έναν σκοτεινών

προθέσεων Αμερικανό αστυνόμο, αποκαλύπτοντας ένα πολιτικό δίχτυ δολοπλοκιών. Αριστοτεχνικά χορογραφημένα

μονοπλάνα, μπαρόκ φωτοσκιάσεις, βιρτουόζικη κάμερα και pulp έκπτωτοι ήρωες σε ένα νουάρ καλτ διαστάσεων το οποίο ο

Γουέλς αποποιήθηκε (καθώς το στούντιο ξαναγύρισε σκηνές και δεν του επέτρεψε το τελικό μοντάζ) αλλά παρ όλα αυτά φανερώνει το άγγιγμα του ευφυούς σκηνοθέτη του. ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

46. Κινγκ Κονγκ

King Kong, 1933 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μέριαν Κούπερ, Έρνεστ Σόντσακ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Φέι Ρέι, Ρόμπερτ Άρμστρονγκ, Μπρους Κάμποτ

Ο έρωτας ενός γιγάντιου γορίλα που κατοικεί σε ένα τροπικό νησί για την ενζενί μιας ταινίας γίνεται τρόμος για τους πολίτες

όταν μεταφέρεται στο Μανχάταν. Η συγκινητική παραβολή για τη δύναμη του έρωτα μέσα από μια υπερβολική ιστορία

φαντασίας έθεσε ένα στάνταρ για την κατοπινή κινηματογραφία σχετικά με το ποιοι μπορεί να είναι οι δύο πόλοι μιας

ερωτικής ιστορίας. Το διαφορετικό βρίσκει πάντα μια απαισιόδοξη κατάληξη - το τίμημα της ζωής εκτός των

προδιαγεγραμμένων πλαισίων. ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

45. Βιριδιάνα

Viridiana, 1961 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λουίς Μπουνιουέλ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Σίλβια Πινάλ, Φραντσίσκο Ραμπάλ, Φερνάντο Ρέι

Νεαρά παρ ολίγον μοναχή φιλοδοξεί να θέσει την περιουσία του νεκρού θείου της στην υπηρεσία των φιλανθρωπικών της

οραμάτων, αλλά λογαριάζει χωρίς τον Μπουνιουέλ, που συνθέτει σαδιστικά πίσω από την πλάτη της το πιο βλάσφημο

κινηματογραφικό αντι-ευαγγέλιο. Χωρίς κανένα οίκτο, ο Ισπανός αναρχικός ποτίζει το φιλμ με τις σαδιστικές του εμμονές,

σερβίρει ένα αξέχαστο Μυστικό Δείπνο - που θα οδηγούσε στον αφορισμό του - και μας αποχαιρετά με υπονοούμενα που

στάζουν φαρμάκι. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

44. Η Λεωφόρος Της Δύσης

Sunset Boulevard, 1950

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μπίλι Γουάιλντερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Γκλόρια Σουάνσον, Γουίλιαμ Χόλντεν

Ξεπεσμένη ντίβα του βωβού κινηματογράφου ζει αγκαλιά με τις αναμνήσεις τις σε παρηκμασμένη έπαυλη, μέχρι που η

πραγματικότητα εισβάλει από το παράθυρο υπό τη μορφή αποτυχημένου σεναριογράφου. Ο Γουάιλντερ αποθεώνει το μύθο

της Γκλόρια Σουάνσον περιστοιχίζοντας τα απατηλά όνειρά της για το απόλυτο comeback με φαντάσματα αλλοτινών εποχών,

διηγήσεις από νεκρούς και σκιές από μια παντοτινά χαμένη νεότητα.Το απόλυτο αντίο στο σιωπηλό Χόλιγουντ. ΔΕΣΠΟΙΝΑ

ΠΑΥΛΑΚΗ

43. Το Εργαστήρι Του Δρ. Καλιγκάρι

25

Das Cabinet Des Dr. Caligari, 1920 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρόμπερτ Βίνε

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Βέρνερ Κράους, Κόνραντ Βάιντ

Η άφιξη πλανόδιου μάγου σε τοπικό πανηγύρι, που μαζί με τον μυστηριώδη υπνοβάτη του προβλέπουν το μέλλον με

ανατριχιαστική ακρίβεια, συμπίπτουν με μια σειρά φόνων. Ο τρόμος μετατρέπεται για πρώτη φορά σε έργο τέχνης, αφού ο

Βίνε τοποθετεί τη σκιώδη δράση σε μια εξπρεσιονιστική πόλη ζωγραφισμένη στο χέρι, μετατρέποντας την ασπρόμαυρη

εικόνα στον απόλυτο σύμμαχό του. Το αναπάντεχο φινάλε καταγράφηκε ως η πρώτη σεναριακή ανατροπή στην ιστορία του

κινηματογράφου. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

42. Στην Τύχη ο Μπαλταζάρ

Au Hasard Balthazar, 1966 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρομπέρ Μπρεσόν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Αν Βιαζέμσκι, Φρανσουά Λαφάρζ, Ναταλί Ζουαγιό

Η θλιβερή ιστορία ενός πολύπαθου γαϊδουριού που υφίσταται καρτερικά όλη τη σκληρότητα των ανθρώπων κρύβει μέσα της

μια εκπληκτική μεταφορά επάνω στην ανθρώπινη ύπαρξη. Μπορεί η ταινία να πλέκει το πιο απαισιόδοξο εγκώμιο της

ανθρώπινης κατάστασης και η τελική έκβαση της ιστορίας να σου ραγίζει την καρδιά, αγγίζει, εντούτοις, το επίπεδο της πιο

εξαίσιας τέχνης, γιατί επιλέγει να φέρει τον θεατή σε μια πνευματική κατάσταση που ζητά από αυτόν να ψάξει μέσα του και

να αντλήσει μόνο την συμπόνια και την καλοσύνη. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

41. Μετά τα Μεσάνυχτα

Don't Look Now, 1973 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Νικολας Ρεγκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ντόναλντ Σάδερλαντ, Τζούλι Κρίστι

Ενα ζευγάρι θρηνεί τον θάνατο της κόρης του με φόντο μια Βενετία στα πρόθυρα της αποσύνθεσης. Από την απεγνωσμένη

ερωτική σκηνή μέχρι τα γυάλινα μάτια του μέντιουμ και τη φιγούρα με το κόκκινο αδιάβροχο, οι προειδοποιήσεις διατρέχουν

το αριστούργημα του Ρεγκ, συνθέτοντας το χρονικό μιας προαναγγελθείσας τραγωδίας. Δεν αφαιρούν όμως τίποτα από το

σοκαριστικό φινάλε που χάρισε στο σινεμά τρόμου μια από τις πιο εμβληματικές σκηνές του, χωρίς να ανήκει καν σε αυτό.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

40. Χαρακίρι

Seppuku, 1962 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μασάκι Κομπαγιάσι ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τατσούγια Νακαντάι, Ρεντάρο Μικούνι

Η αποστολή ενός πρώην σαμουράι που αναζητά εκδίκηση για την τελετουργική αυτοκτονία που επιβλήθηκε στον γαμπρό του,

δίνει στον Κομπαγιάσι την ευκαιρία να αρθρώσει για πρώτη φορά ένα δριμύ κατηγορώ για την υποκρισία των παραδοσιακών

θεσμών που διέπουν το συχνά τυπολατρικό καθεστώς της χώρας του. Ποιος θα περίμενε ωστόσο ότι μια τέτοια - σπαρτιατικής

λιτότητας - κριτική θα διανθιζόταν από μερικές ηλεκτρισμένες μονομαχίες που αποτελούν σκηνές ανθολογίας για το ιαπωνικό

σινεμά; ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

39. Ρασομόν

Rashomon, 1950 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ακίρα Κουροσάβα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τοσίρο Μιφούνε, Ματσίκο Κάιο, Μασαγιούκι Μόρι

Ενας βιασμός. Ενας φόνος. Τέσσερις αυτόπτες μάρτυρες. Τέσσερις διαφορετικές απόψεις. Ο Κουροσάβα ανατέμνει ένα έγκλημα κυνηγώντας την αλήθεια, που μεταξύ των ανθρώπων ποτέ δεν είναι μία και πάντα εξαρτάται από τη ματιά του

παρατηρητή. Με την απλότητα και την ακρίβεια ενός νυστεριού αποκαλύπτει όλες τις γωνίες «λήψης» των γεγονότων και

αφήνει την ετυμηγορία στον θεατή, σε ένα φιλμ - υπόδειγμα αφηγηματικής οικονομίας, που όχι μόνο δεν έχει γεράσει ούτε

λεπτό, αλλά και εξακολουθεί να κοπιάρεται αδιάντροπα. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

38. Η Αιχμάλωτη Της Ερήμου

The Searchers, 1956 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζον Φορντ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζον Γουέιν, Τζέφρι Χάντερ, Νάταλι Γουντ

Μοναχικός βετεράνος του αμερικανικού Εμφυλίου μετατρέπει την αναζήτηση της χαμένης του ανιψιάς σε προσωπική του

Οδύσσεια: κάπως έτσι γεννιέται το λιγότερο τυπικό γουέστερν που θα αντικρίσετε ποτέ, καθώς αφήνει πίσω τον πολιτικά ορθό ηρωισμό σε μια κατάσταση ιερής εμμονοληψίας. Η ταινία που έκανε τον Ορσον Γουέλς να απαντά «Φορντ, Φορντ, Φορντ»

όταν τον ρωτούσαν ποιοι είναι οι τρεις αγαπημένοι του σκηνοθέτες και έδωσε τον πιο πένθιμο ορισμό του φτωχού και

μοναχικού καουμπόη με ένα ανεπανάληπτο τελικό πλάνο. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

37. Ο Λόρενς Της Αραβίας

Lawrence of Arabia, 1962 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ντέιβιντ Λιν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Πίτερ Ο' Τουλ, Άλεκ Γκίνες, Ομάρ Σαρίφ

Το χρονικό τού αμφιλεγόμενου ιστορικά, Άγγλου αξιωματικού που οργανώνει τον αραβικό στρατό κατά των Τούρκων στην

αιγυπτιακή έρημο κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Ο Λιν κεντάει ένα μεγαλειώδες έπος με ρομαντική

26

εκζήτηση, σημασία στις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες και εστίαση στο συναρπαστικό ψυχολογικό πορτρέτο του ήρωά του. Η

συγκίνηση παραμένει ντελιριακή πάνω από 45 χρόνια μετά και ο ηρωισμός αποδίδεται με μια «μεγαλύτερη από τη ζωή»

διάθεση. ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

36. Γλυκιά Ζωή

La Dolce Vita, 1960 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φεντερίκο Φελίνι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, Ανούκ Εμέ, Ανίτα Έκμπεργκ

Επτά μέρες και επτά νύχτες στη ζωή ενός κοσμικού δημοσιογράφου που αυτοκαταστρέφεται ζώντας την εφήμερη ελαφρότητα

της Via Veneto. Το φελινικό αριστούργημα δεν είναι παρά μία πανοραμικά κυνική ματιά στην άνευ όρων παράδοση στο lifestyle, το χρήμα, τις άγριες νύχτες, τα κενά βλέμματα, τα μοναχικά πρωινά. Ο μαυροντυμένος Μαρτσέλο και η μελαγχολικά

αισθησιακή Έκμπεργκ βουτάνε στη Φοντάνα Ντι Τρέβι και γράφουν ιστορία. Η ευχή τους όμως δε θα πραγματοποιηθεί ποτέ.

Είναι πολύ αργά πια για κάθαρση. ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

35. Θωρηκτό Ποτέμκιν

Bronenosets Potyomkin, 1925 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Σεργκέι Αϊζενστάιν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Αλεξάντερ Αντόνοφ, Βλαντιμίρ Μπάρσκι

Η ανταρσία σε ένα πολεμικό πλοίο της Οδησσού το 1905 καταλήγει σε σφαγή των πολιτών από τους Κοζάκους και την

αναχαίτιση της ενδεχόμενης επανάστασης. Αμέτρητα άρθρα έχουν γραφτεί γι αυτόν τον σταθμό του βωβού που «δίδαξε» τους

κανόνες της δραματικής αναπαράστασης γεγονότων και του διαλεκτικού μοντάζ, με τόλμη, αλήθεια και επαναστατική δεινότητα, δημιουργώντας μια ανεξίτηλη κληρονομιά για τους ποικίλους κινηματογραφιστές του μέλλοντος. ΜΑΡΚΟΣ

ΦΡΑΓΚΟΣ

34. Τα Κόκκινα Παπούτσια

The Red Shoes, 1948 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μάικλ Πάουελ, Έμερικ Πρέσμπεργκερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μόιρα Σίρερ, Άντον Γουόλμπρουκ

Η αγάπη για την τέχνη και η αγάπη για τη ζωή στροβιλίζονται γύρω από τη θεϊκή Μόιρα Σίαρερ σε ρόλο χαρισματικής

μπαλαρίνας που δεν ξέρει ποιο να διαλέξει. Μια αισθησιακή πανδαισία χρωμάτων με ρεαλιστικές δόσεις χορευτικής

πειθαρχίας απογειώνεται στη σφαίρα του φανταστικού, όταν τα κόκκινα παπούτσια παίρνουν στα χέρια τους τη μοίρα της

αναποφάσιστης ιδιοκτήτριάς τους. Διαχρονικό και οικείο σαν τα παραμύθια της γιαγιάς ή μάλλον του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

33. Αγριες Φράουλες

Smultronstället, 1957 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ίνγκμαρ Μπέργκμαν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Βίκτορ Σιόστρομ, Μπίμπι Άντερσον

Ηλικιωμένος καθηγητής κερδίζει αυτογνωσία και εκπλήρωση καθώς ταξιδεύει προς παραλαβή τιμητικού βραβείου και ο

Μπέργκμαν ξανακοιτά (αμέσως μετά την «Εβδομη Σφραγίδα»), ατρόμητα και κατάματα τον θάνατο πριν τα 40 γενέθλιά του.

Αυτή τη φορά πηγή της - ανάμεσα στην πραγματικότητα του παρόντος και τη διαβρωμένη από τη φαντασία ανάμνηση του

παρελθόντος- αφήγησης είναι η ανθρώπινη καρδιά - ζουμερή, κατακόκκινη και αδάμαστη σαν άγρια φράουλα. ΙΩΑΝΝΑ

ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

32. Freaks

Freaks, 1932 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τοντ Μπράουνινγκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Όλγα Μπακλάνοβα, Χάρι Ερλς, Ουάλας Φορντ

Τα «τέρατα» πλανόδιου τσίρκου στρέφονται εναντίον όμορφης πλην σατανικής ακροβάτισσας που παντρεύεται έναν νάνο του

θιάσου. Με αυτό το ιδιοφυές σχόλιο πάνω στις λεπτές ισορροπίες που ορίζουν το τι είναι φυσιολογικό και το τι όχι, o

Μπράουνινγκ αποθέωσε τόσο νωρίς το διαφορετικό που οι μεταγενέστερες γενιές ακόμα τρέχουν να προφτάσουν!

Απαγορευμένο για 30 έτη, το αποστομωτικό «Freaks» είδε το σκοτάδι των αιθουσών τη χρονιά που ο δημιουργός του, κατόπιν

μακράς απομόνωσης από τον έξω κόσμο, απεβίωσε. ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

31. Κλέφτης Ποδηλάτων

Ladri Di Biciclette, 1948 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Βιτόριο ντε Σίκα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Λαμπέρτο Ματζιοράνι, Έντζο Σταϊόλα

Στην εξαθλιωμένη οικονομικά μεταπολεμική Ρώμη, ένας άνεργος πατέρας βρίσκει δουλειά στην οποία πρέπει όμως να έχει

ποδήλατο. Οταν του το κλέβουν, ξεκινά με τον μικρό του γιο μία αγωνιώδη οδύσσεια για να το ξαναβρεί. Εμβληματικό

αριστούργημα του νεορεαλισμού, κοινωνικοπολιτικό σχόλιο, κινηματογραφικό ποίημα; Απλά μία ιστορία δοσμένη με τη

δύναμη της σιωπής, των ερασιτεχνικών ερμηνειών και μιας ακατέργαστης τρυφερότητας. ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

30. Η Έκλειψη

L' Eclisse, 1962

27

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μικελάντζελο Αντονιόνι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Αλέν Ντελόν, Μόνικα Βίτι

Χωρίς να ξέρει ακριβώς γιατί, η Βιτόρια θα αποδράσει από την ανιαρή σχέση της και θα ερωτοτροπήσει άψυχα με έναν

όμορφο χρηματιστή. Χωρίς (;) να ξέρουμε ακριβώς γιατί, θα παρακολουθήσουμε το τελευταίο μέρος της τριλογίας της

αποξένωσης (μετά την «Περιπέτεια» και τη «Νύχτα») να οδηγείται στο πιο συγκλονιστικό ματαιωμένο ραντεβού που έχει

καταγραφεί ποτέ σε φιλμ: το love story ως ταινία τρόμου. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

29. Η Μάχη Της Αλγερίας

La Battaglia Di Algeri, 1966 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τζίλο Ποντεκόρβο ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Γιάσεφ Σάαντι, Ζαν Μαρτέν, Μπραχίμ Χατζάτζ

Τοποθετημένος στην κορύφωση της γαλλο-αλγερινής αντιπαράθεσης, ο ανυπέρβλητος συνδυασμός ντοκιμαντέρ και

μυθοπλασίας αναπλάθει το χρονικό ενός απελευθερωτικού αγώνα κάνοντας σε να νιώθεις ότι βιώνεις τα γεγονότα καθώς

εκτυλίσσονται. Μετά τη «Μάχη», καμιά ταινία δεν κατάφερε να κατανοήσει τόσο βαθιά τους μηχανισμούς τρομοκρατίας και

αντι-τρομοκρατίας πίσω από έναν αντάρτικο πόλεμο. Και καμιά δεν επηρέασε περισσότερο την εξέλιξη του πολιτικού φιλμ

όσο αυτή. ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

28. Μοντέρνοι Καιροί

Modern Times, 1936 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τσάρλι Τσάπλιν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τσάρλι Τσάπλιν, Πολέτ Γκοντάρ, Χένρι Μπέργκμαν Ο Τσάπλιν έμεινε πιστός (για τελευταία φορά) στον βωβό κόντρα στην επέλαση του ομιλούντος, για να κάνει αδιαμφισβήτητα

αντιληπτή την έλλειψη επικοινωνίας του Αλητάκου με την τεχνολογία (σαν το ρομπότ ταΐσματος) και τα ήθη (που, βιαστικά

και αβάσιμα, τον χρίζουν αφενός τρελό και αφετέρου κομουνιστή) της νέας βιομηχανικής εποχής. Οχι γιατί φοβήθηκε το

μέλλον. Απλά για να υπενθυμίσει ότι το σινεμά είναι η τέχνη της εικόνας και σαν κάθε άλλη τέχνη (ή τεχνολογία) είναι

υφιστάμενη και όχι προϊστάμενη του ανθρώπου. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

27. Η Νύχτα Του Κυνηγού

The Night Of The Hunter, 1955 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τσαρλς Λότον

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρόμπερτ Μίτσαμ, Σέλεϊ Γουίντερς

Εις το όνομα του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος ένας ιεροκήρυκας ποδοπατά τη μία μετά την άλλη τις Δέκα Εντολές, με σκοπό το χρήμα. Ή μήπως τη γενοκτονία των αμαρτωλών; Δεν υπάρχουν ανακουφιστικές απαντήσεις στην πρώτη

και τελευταία, παραγνωρισμένη στην εποχή της, σκηνοθετική απόπειρα του ηθοποιού Τσαρλς Λότον. Μονάχα βασανιστικές

απορίες - σαδιστικά φαντάσματα στο σκοτάδι μιας διαρκώς νυχτερινής Εδέμ όπου ένας οργισμένος Αδάμ καραδοκεί ως

εξολοθρευτής άγγελος γυναικόπαιδων. Έξοδος κινδύνου; Η κόλαση. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

26. Αταλάντη

L'Atalante, 1934 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζαν Βιγκό

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μισέλ Σιμόν, Ντίτα Πάρλο, Ζαν Νταστέ

Ενα μαγικό ποταμίσιο παραμύθι για τη Ζιλιέτ και τον Ζαν, ένα νιόπαντρο ζευγάρι που μπαρκάρουν ακολουθώντας την

παλίρροια που θα τους οδηγήσει στο Παρίσι. Η Ζιλιέτ θα το σκάσει στην πολύβουη νύχτα της πόλης και ο Ζαν θα σαλπάρει

αφήνοντάς την πίσω του. Ο Βιγκό μασκαρεύει τον ωμό ρεαλισμό του με μια γλυκόπικρη επίφαση ονείρου. «Γιατί προκειμένου να μπορέσεις να ζήσεις για πάντα ευτυχισμένος με τον άνθρωπο που αγαπάς» μοιάζει να μας λέει, «πρέπει πρώτα

να μάθεις να συμβιώνεις μαζί του». ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

25. Ο Τρελός Πιερό

Pierrot Le Fou, 1965 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζαν Λικ Γκοντάρ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζαν Πολ Μπελμοντό, Άνα Καρίνα

Το «τελευταίο ρομαντικό ζευγάρι» ψάχνει να εξαγνιστεί κάπου πέρα από τις ακτές του γαλλικού Νότου, αλλά θα πρέπει να

διασχίσει ένα πολύχρωμο φιλμικό ναρκοπέδιο γεμάτο αισθητικές εκρήξεις. Το γκαγκστερικό φιλμ διαλύεται στα εξ ων

συνετέθη, για να συναντήσει τη σλάπστικ κωμωδία, την κοσμοθεωρία του ώριμου Βελάσκεθ και τα μεγάλα μυθιστορήματα

του ρομαντισμού. Ο Γκοντάρ αγκαλιάζει το σινεμά του, το σινεμά των άλλων, την ένωση ουρανού και θάλασσας, δηλαδή τα πάντα. Και μας χαρίζει μια ταινία ελεύθερη μέχρι θανάτου. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

24. Η Λάμψη

The Shining, 1980 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Στάνλεϊ Κιούμπρικ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζακ Νίκολσον, Σέλεϊ Ντιβάλ, Ντάνι Λόιντ

Ενα εγκλωβισμένο στο παραπλανητικό λευκό του χιονιού, ερημωμένο και εκτός εποχής ξενοδοχείο παγιδεύει την τριμελή

οικογένεια - φύλακά του σε ένα ανεξέλεγκτο ξέσπασμα βίας. Ο εκπορευόμενος από ό,τι νιώθεις αλλά δεν μπορείς να δεις ή να

κατανοήσεις τρόμος είναι το οξυγόνο που αναπνέει αυτός ο μινιμαλιστικός, φιλμικός εφιάλτης που στοιχειώνει αμετάκλητα,

28

καθώς ο Κιούμπρικ οπλίζει με βούληση, αναμνήσεις και αίμα (που ρέει ορμητικό μέσα από πόρτες και όχι φλέβες) το κτίριο -

δημιούργημα και όχι τον άνθρωπο - δημιουργό. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

23. Ο Λόγος

Ordet, 1955 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Καρλ Ντράγιερ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Χένρικ Μάλμπεργκ, Έζναρ Φέντερσπιλ

Με επίκεντρο τις θρησκευτικές διαφορές δύο αγροτικών οικογενειών στη Δανία της δεκαετίας του ΄20, ο Ντράγιερ έφτασε με

τον «Λόγο» εκεί όπου κανείς δεν πίστευε ότι μπορεί να φτάσει η τέχνη του σινεμά: στην ολοκληρωτική βύθιση μέσων,

αφήγησης και δράματος σε μια πνευματικότητα που ακόμη κι αν δεν ενορχηστρώνεται από το «χέρι του Θεού», όπως εύστοχα γράφτηκε, σε κάθε περίπτωση κατοικεί σε ένα σύμπαν όπου η σιωπή και η ακινησία μιλούν πιο σπαρακτικά από κάθε λέξη και

κάθε κίνηση. ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

22. Βlade Runner - Ομάδες Εξόντωσης

Blade Runner, 1982 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρίντλεϊ Σκοτ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Χάρισον Φορντ, Ρούτγκερ Χάουερ, Σον Γιανγκ

Η περιπέτεια ενός εκτελεστή με αποστολή την «απόσυρση» τεσσάρων ρέπλικα που έχουν αποδράσει από την αποικία τους,

στο Λος Αντζελες του 2019. Το φουτουριστικό αριστούργημα του Σκοτ, βασισμένο σε έναν από τους ζοφερούς οραματισμούς

του Φίλιπ Ντικ, ανιχνεύει την απόλυτη αλλοτρίωση της ανθρώπινης φύσης με έναν επιβλητικό τρόπο σε ένα σκοτεινό,

μονίμως νυχτερινό σκηνικό όπου το branding παίζει τον ρόλο του Μεγάλου Αδελφού. Με ένα μοναδικά κλασικό τρόπο, η ταινία φαντάζει πάντα καινούργια και επίκαιρη. ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

21. Αντρέι Ρουμπλιόφ

Andrey Rublev, 1966 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αντρέι Ταρκόφσκι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ανατόλι Σολονίτσιν, Ιβάν Λαπικόφ

Βασισμένη στον βίο του διάσημου αγιογράφου του 15ου αιώνα, η δεύτερη ταινία του Ταρκόφσκι ίπταται πάνω από τις

συμβατικές έννοιες του ιστορικού δράματος ή της βιογραφίας. Και σε πλήρη αντίθεση με τη γήινη και βίαιη απεικόνιση ενός

μεσαίωνα που θα προφήτευε το επερχόμενο τέλος της Σοβιετικής Ενωσης, απογειώνει σε απαστράπτον ασπρόμαυρο την

προβληματική της πίστης και της δημιουργίας στη μοναδική ταινία του σινεμά που έφτασε ποτέ τόσο κοντά στο «καθ

ομοίωσιν». ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

20. Ψυχώ

Psycho, 1960 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αλφρεντ Χίτσκοκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Άντονι Πέρκινς, Τζάνετ Λι, Βέρα Μάιλς

Καταλύοντας στο πανδοχείο των Μπέιτς, στο δρόμο της για την Καλιφόρνια, μια κοπέλα που έχει παρανομήσει σε βάρος του

εργοδότη της, πέφτει θύμα του σχιζοφρενούς ξενοδόχου. Η απόλυτη ταινία πάνω στη συμπεριφορά της ψυχωτικής

προσωπικότητας και πρότυπο για το σασπένς, τον τρόμο και τις μορφές που αυτός μπορεί να πάρει. Μετά το «Ψυχώ», ο

κινηματογραφικός φόβος απέκτησε σχεδόν τρισδιάστατη υπόσταση και διαπιστώθηκε ότι κάθε προσωπική ιστορία κρύβει

δαιδαλώδεις διακλαδώσεις πέρα από το καλό και το κακό. ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

19. Οι Επτά Σαμουράι

Shichinin No Samurai, 1954 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ακίρα Κουροσάβα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τοσίρο Μιφούνε, Τακάσι Σιμούρα

Επτά περιπλανώμενοι Σαμουράι προσλαμβάνονται για να υπερασπιστούν τους εξαθλιωμένους κατοίκους ενός χωριού που

απειλείται από ληστές. Αυστηρή γιαπωνέζικη φόρμα, λιγοστοί διάλογοι και χορογραφημένες σκηνές μάχης που γίνονται

ύμνος στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Το ασπρόμαυρο μεγαλούργημα του Κουροσάβα πατάει γερά στον ουμανισμό της

ιαπωνικής φιλοσοφίας, αλλά και στο παραδοσιακό γουέστερν. ΟΡΕΣΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΔΑΚΗΣ

18. Νοσφεράτου

Nosferatu, Eine Symphonie Des Grauens, 1922 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φρίντριχ Βίλελμ Μούρναου ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μαξ Σρεκ, Γκούσταβ φον Βανγκενχάιμ

Μια νατουραλιστική παραλλαγή του μύθου του Δράκουλα, που παραλίγο να καταδικαστεί για πάντα στα ίδια σκοτάδια με τον

ήρωά της, αφού πρόκειται για μια μη εγκεκριμένη παραγωγή από την οικογένεια του συγγραφέα Μπραμ Στόκερ. Διανθισμένη

με την πλούσια αποκρυφιστική εικονογραφία του βαμπιρικού μύθου, η γοτθική συμφωνία τρόμου του Μουρνάου παρουσιάζει

έναν κόσμο που χάνει τη μάχη με το σκοτάδι, πείθοντας οποιονδήποτε ότι βρίσκεται στο ίδιο δωμάτιο με το θάνατο.

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

17. Ο Κομφορμίστας

Il Conformista, 1970 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μπερνάρντο Μπερτολούτσι

29

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζαν Λουί Τρεντινιάν, Στεφανία Σαντρέλι

Βγαλμένη από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Αλμπέρτο Μοράβια, η ιστορία ενός ανθρώπου με αδύναμη βούληση που γίνεται

δολοφονικό εργαλείο του μουσολινικού καθεστώτος μετατρέπεται από τον νεαρό τότε Μπερτολούτσι σε ένα οπερατικό και

καθ΄ όλα συγκλονιστικό σινεμά που εκτόξευε την έννοια της σκηνοθεσίας στη σφαίρα του μυθικού. Μέσω της ανυπέρβλητης

φωτογραφίας του Βιτόριο Στοράρο, ο «Κομφορμίστας» παίρνει την παρακμή και τη μεταμορφώνει σε ανείπωτη ομορφιά.

ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

16. Με Κομμένη Την Ανάσα

Α Bout De Souffle, 1960 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζαν Λικ Γκοντάρ ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ζαν Πολ Μπελμοντό, Τζιν Σίμπεργκ

Νεαρός παράνομος προσπαθεί να γλιτώσει στους επικίνδυνους παρισινούς δρόμους και η κάμερα του πρωτοεμφανιζόμενου

πρώην κριτικού των Cahiers du Cinema τον ακολουθεί. Η λαχανιασμένη αμεσότητα ενός ντοκιμαντέρ έρχεται για πρώτη φορά

αντιμέτωπη με το μυθοπλαστικό φιλμ νουάρ και το φαινόμενο Γκοντάρ μόλις έχει γεννηθεί. Με τη στομφώδη γκριμάτσα του

Μπελμοντό, την απορία της Σίμπεργκ για το τι σημαίνει degueulasse και τον περίπατό τους στα Ηλύσια Πεδία, το σινεμά

αρχίζει να ξαναζεί την παιδική του ηλικία. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

15. Ουγκέτσου Μονογκατάρι (Ιστορίες του Θολού Φεγγαριού Μετά τη Βροχή)

Ugetsu Monogatari, 1953 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κέντζι Μιζογκούτσι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μασαγιούκι Μόρι, Ματσίκο Κίο Στην Ιαπωνία του 16ου αιώνα δυο φιλόδοξοι χωρικοί αφήνουν μόνες τις γυναίκες τους να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες τις

δικής τους απληστίας. Αξεπέραστη παραβολή για τον έρωτα, την τιμή και την οικογένεια στην οποία το πραγματικό μπλέκει

υποδειγματικά με το μεταφυσικό και το μελόδραμα με τα φαντάσματα και τις αντιπολεμικές νύξεις. Μια από τις πρώτες

ταινίες που έκαναν διάσημο στη Δύση το γιαπωνέζικο σινεμά παραμένει ίσως και η καλύτερη εξαγωγή της χώρας της.

ΟΡΕΣΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΔΑΚΗΣ

14. Μ, Ο Δράκος Του Ντίσελντορφ

M, 1931 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φριτζ Λανγκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Πίτερ Λόρε, Ότο Βέρνικε

Ακόμη κι όταν μια ολόκληρη πόλη ξεσηκώνεται εναντίον ενός δολοφόνου παιδιών, ο Φριτς Λανγκ βρίσκει τρόπους να δώσει ανθρώπινο πρόσωπο στο κτήνος. Αξιοποιώντας στο έπακρο τις νεογέννητες τεχνικές του ομιλούντος κινηματογράφου και την

τιτάνια ερμηνεία του Πέτερ Λόρε, το «Μ» προσφέρει το πρώτο σύνθετο πορτρέτο ενός serial killer -πολύ προτού η

ψυχαναλυτική προσέγγιση γίνει κτήμα του κινηματογράφου- και ταυτόχρονα έναν βαθυστόχαστο παραλληλισμό για τους

άρρηκτους δεσμούς μεταξύ νόμου και υποκόσμου. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

13. Ο Πορτοφολάς

Pickpocket, 1959 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ρομπέρ Μπρεσόν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μαρτίν Λα Σαλ, Μαρίκα Γκριν

Η επώδυνη μα λυτρωτική διαδρομή ενός πορτοφολά από το «έγκλημα» στην «τιμωρία» μοιάζει με το απόλυτο εγχειρίδιο

πάνω στο έργο του Μπρεσόν. Ειδικά όταν, στην αποθέωση της αφηγηματικής του λιτότητας, η χειρουργική παρατήρηση της

ψυχολογίας ενός ήρωα που αναζητά την κοινωνική και σεξουαλική του ολοκλήρωση μέσα από τη μοναδική (παράνομη) πράξη που τον κρατά ζωντανό ανάγεται σε μανιφέστο κινηματογραφικής ηθικής, ικανής να αποκλείσει κάθε πρώην και

επόμενη σπάταλη εικονογράφηση του «ανθρώπινου δράματος». ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

12. Η Αυγή

Sunrise, 1927 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φρίντριχ Βίλελμ Μούρναου

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζορτζ Ο' Μπράιεν, Τζάνετ Γκέινορ

Το ερωτικό τρίγωνο ανάμεσα σε ένα αφελές επαρχιώτικο ζευγάρι και μια φιλήδονη femme fatale από την πόλη μετατρέπεται

στα χέρια του περφεξιονιστή Μουρνάου από κοινότυπο μελόδραμα σε αρχετυπική ιστορία αγάπης και πίστης στην - έστω και

ατελή - ανθρώπινη φύση. Κύκνειο άσμα του βωβού κινηματογράφου, η «Αυγή» αποτελεί ταυτόχρονα μία από τις πιο

μεγαλειώδεις στιγμές του, ιδανικό πάντρεμα της εφευρετικότητας του Γερμανικού Εξπρεσιονισμού και της νέας εποχής που χάραζε στο Χόλιγουντ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

11. Ο Νονός 2

The Godfather 2, 1972 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φράνσις Φορντ Κόπολα

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Αλ Πατσίνο, Μάρλον Μπράντο

Καθώς οι Κορλεόνε διασχίζουν τον αιώνα χτίζοντας τη μαφιόζικη αυτοκρατορία τους, ο Κόπολα απλώνει σε δύο μέρη ένα

μεγαλοφυϊες family saga, μια όπερα της βίας, ένα έπος κλειστών χώρων. Στον πυρήνα του κατοικεί η ίδια η Αμερική των 70s,

μέσα σε όλη της την εσωστρέφεια, τον φόβο, την προδοσία, τη διαφθορά και το έγκλημα. Το πρώτο μέρος θέτει μοναδικά τις

30

βάσεις του δράματος. Το δεύτερο - και για πολλούς καλύτερο - μέρος ολοκληρώνει την τραγωδία συγκλονιστικά. ΟΡΕΣΤΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΔΑΚΗΣ

10. Πέρσι Στο Μάριενμπαντ

L'Année Dernière à Marienbad, 1961 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αλέν Ρενέ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ντελφίν Σεϊρίγκ, Τζόρτζιο Αλμπερτάτσι, Σασά Πιτέφ

Ο Χ και η Α αναλώνονται σε μια ατέρμονη συζήτηση για το αν υπήρξαν εραστές ή όχι. Στους δαιδαλώδεις διαδρόμους του

χώρου και του χρόνου που διατρέχει ο Ρενέ σε μια σκηνοθετική tour de force δεν υπάρχει οριστική απάντηση, παρά μόνο το

αιώνιο ερώτημα που αφορά την ταινία του: πρόκειται για αριστούργημα ή για την απόλυτη κυριαρχία του στυλ έναντι του περιεχομένου; Το ότι η συζήτηση αυτή ακόμη καλά κρατεί αποτελεί από μόνο του την αποστομωτική απάντηση. ΘΑΝΑΣΗΣ

ΠΑΤΣΑΒΟΣ

9. Τόκιο Στόρι

Tokyo Monogatari, 1953 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Γιασουχίρο Όζου

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τσίσου Ρίου, Τσιέκο Χιγκασιγιάμα, Σετσούκο Χάρα

Ενα ζευγάρι ηλικιώμενων επισκέπτεται τα παιδιά του στην πόλη για να συνειδητοποιήσει ότι οι απόγονοί του το έχουν ήδη

παραμερίσει. Η μοναξιά και ο ερχομός του θανάτου, μοναδική κοινή μοίρα ολόκληρης της ανθρωπότητας, τρυπώνουν σε ένα

ήρεμα σοφό σενάριο. Κάνοντας το «Τokyo Story» συνώνυμο μερικών από τις μεγαλύτερες αλήθειες της ζωής και τoν Όζου

την πιο ευρέως αποδεκτή αξία στον παγκόσμιο κινηματογράφο. Αν μη τι άλλο, γι αυτό το από καρδιάς κομψοτέχνημά του.

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΥΛΑΚΗ

8. Τα Παιδιά Του Παραδείσου

Les Enfants Du Paradis, 1945 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μαρσέλ Καρνέ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Αρλετί, Ζαν Λουί Μπαρό, Πιερ Μπρασέρ

Ο ανολοκλήρωτος έρωτας ενός μίμου με μια γοητευτική μοιραία γυναίκα την οποία πολιορκούν άλλοι τρεις άνδρες στο

Παρίσι του 19ου αιώνα. Το ορόσημο του «ποιητικού ρεαλισμού» - αποτέλεσμα της συνεργασίας του Καρνέ με τον

σεναριογράφο και διάσημο ποιητή Ζακ Πρεβέρ - αποθεώνει τη λαϊκή τέχνη του θεάτρου κι αναδεικνύει ένα ρομάντζο σε

οικουμενικό σύμβολο λυρισμού. «Je mappelle Garance. C'est un nom de fleur» λέει απλώς η αξεπέραστη Αρλετί και μένει

στην Ιστορία. ΟΡΕΣΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΔΑΚΗΣ

7. Περσόνα

Persona, 1966 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ίνγκμαρ Μπέργκμαν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Λιβ Ούλμαν, Μπίμπι Άντερσον

Διάσημη ηθοποιός χάνει τη φωνή της, απομονώνεται στην εξοχή με τη νοσοκόμα της και επιδίδεται μαζί της σε ένα

ψυχολογικό πινγκ-πονγκ που παίρνει βαμπιρικές διαστάσεις. Ο Μπέργκμαν εξερευνά την πιο πειραματική πτυχή του, το

αφηγηματικό σινεμά φτάνει στα όριά του και οι δυο ηρωίδες της ταινίας καταργούν τα σύνορά τους. Ντυμένο σε ένα

τρομακτικό λευκό, το απόλυτο κινηματογραφικό αίνιγμα ίσως να έσωσε τη ζωή του Σουηδού υπαρξιστή, αλλά μπορεί ακόμα

να οδηγήσει την οθόνη προβολής του σε ανάφλεξη. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

6. Η Περιπέτεια

L'Avventura, 1960 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μικελάντζελο Αντονιόνι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μόνικα Βίτι, Γκαμπριέλε Φερτσέτι, Λία Μασάρι

Στη διάρκεια μιας εκδρομής με κρουαζιερόπλοιο μια γυναίκα χάνεται μυστηριωδώς, αφήνοντας πίσω τον μνηστήρα και την

καλύτερη της φίλη να αναζητήσουν τα ίχνη της, αλλά και να συνάψουν ερωτική σχέση. Σταθμός στην εξέλιξη της αφήγησης

και κάθε αντίληψης του σινεμά περί χώρου και χρόνου, η εκθαμβωτική «Περιπέτεια» έκανε δυνατή τη γέννηση μιας

ολοκαίνουργιας κινηματογραφικής γλώσσας και αντάλλαξε την ανάγκη ύπαρξης μιας σαφούς ιστορίας με την αδιάσειστη

εμπιστοσύνη του σκηνοθέτη στην επίτευξη μιας βαθύτερης σημασίας μέσω των εικόνων. Ο αντίκτυπος υπήρξε σαρωτικός.

ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

5. Τα Φώτα Της Πόλης

City Lights, 1931 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τσάρλι Τσάπλιν

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Βιρτζίνια Σέριλ, Τσάρλι Τσάπλιν

Ντυμένος γι άλλη μια φορά τα γνώριμα σε αυτόν ρούχα του Αλητάκου ο Τσάπλιν ερωτεύεται μια τυφλή ανθοπώλη, κόρη

οικογένειας με οικονομικά προβλήματα και μέσα από την ταραχώδη φιλία του με εκκεντρικό εκατομμυριούχο προσπαθεί να

γίνει μαικήνας και, φυσικά, μνηστήρας της. Ως βωβή εμπορική επιτυχία ανάμεσα σε ομιλούσες, ως μια συνετή αλληγορία για

τις τεθλιμμένες Η.Π.Α. προτού φυσήξουν το χρήμα του New Deal καθώς και ως ένα συγκινητικό ερωτικό παραμύθι που είναι,

τα πανανθρώπινα «Φώτα Της Πόλης» φέγγουν ακόμη και μας υπενθυμίζουν την επίδραση της μεγαλύτερης κωμικής ιδιοφυϊας

όλων των εποχών. ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ

31

4. 8½

8½, 1963 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φεντερίκο Φελίνι

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, Κλαούντια Καρντινάλε

Ενας Ιταλός σκηνοθέτης καταπιεσμένος από το περιβάλλον του, προσπαθεί να ξαναβρεί τη χαμένη έμπνευσή του για την

επόμενη ταινία του και στρέφεται στις αναμνήσεις του από τις γυναίκες που λάτρεψε στο παρελθόν. Η αυτοβιογραφική ταινία

του Φελίνι είναι μια σπουδή στην αφήγηση και στη βιωματική αντιμετώπιση της τέχνης. Αθελά της όρισε εκ νέου τις

παράμετρους του ευρωπαϊκού σινεμά. Η απόδραση ως συνειδητή λύση μοιραία καταλήγει στον εαυτό μας. Ποίηση και μαγεία

σε ένα ακούσιο ψυχαναλυτικό ταξίδι χωρίς επιστροφή. ΜΑΡΚΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ

3. Ο Κανόνας Του Παιχνιδιού

La Regle Du Jeu, 1939 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ζαν Ρενουάρ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Νόρα Γκρέγκορ, Ζαν Ρενουάρ

70 χρόνια μετά, ο «Κανόνας του Παιχνιδιού» παραμένει η ταινία που απέδειξε πως το σινεμά είναι ένα διαρκές παιχνίδι

ανάμεσα στην κωμωδία και την τραγωδία, ανάμεσα σε αυτό που συμβαίνει σε πρώτο πλάνο και αυτό που διαδραματίζεται στο

φόντο. Κάτι σαν αυτό που θα ζήσει μια αριστοκρατική παρέα στη διάρκεια ενός σαββατοκύριακου που θα τη βρει

ανυπεράσπιστη μπροστά στην ίδια της τη «βλακεία». Κάτι σαν αυτό το πολύτιμο κομμάτι φιλμ που μοιάζει αθώο, επικίνδυνο,

απλό, λαβυρινθώδες και όπως θα δήλωνε ο Ρόμπερτ Ολτμαν το μόνο στην ιστορία που μπορεί «να σε μάθει τους κανόνες του

παιχνιδιού». ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ

2. Πολίτης Κέιν

Citizen Kane, 1941 ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Όρσον Γουέλς

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Όρσον Γουέλς, Τζόζεφ Κότεν, Αγκνες Μούρχεντ

Η ιστορία της ανόδου και της πτώσης ενός φιλόδοξου μεγιστάνα του Τύπου αποτυπώνεται από τον ιδιοφυή τότε 26χρονο και

πρωτοεμφανιζόμενο Ορσον Γουέλς τόσο διαχρονικά, όσο οι αρχαίες ελληνικές τραγωδίες, και ταυτόχρονα τόσο ριζοσπαστικά

ώστε ακόμα και σήμερα να θεωρείται η απόλυτη βίβλος της μεγάλης οθόνης: υποκειμενική κινηματογράφηση, περίτεχνη

αφήγηση, επαναστατική προσέγγιση στο στήσιμο πλάνου και το βάθος πεδίου, εξπρεσιονιστικοί κιαρόσκουροι φωτισμοί,

υπνωτικά μονοπλάνα, αφοπλιστικά κοντινά και ένα σωρό άλλα ριζοσπαστικά τεχνάσματα. Ακόμα κι αν πολλοί θεωρούν

προβλέψιμη την επικράτησή του στις σινεφίλ λίστες, κανείς δε θα πέταγε αυτό τον ροδανθό στην πυρά. ΠΟΛΥ

ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ

1. Δεσμώτης Του Ιλίγγου

Vertigo, 1958

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αλφρεντ Χίτσκοκ

ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζέιμς Στιούαρτ, Κιμ Νόβακ

Στο χτισμένο πάνω σε αδυσώπητες κατηφόρες και αυστηρές ανηφόρες Σαν Φρανσίσκο, συνταξιούχος αστυνομικός που

πάσχει από ακροφοβία δοκιμάζει να λύσει το αίνιγμα της αυτοκτονικής συζύγου ενός φίλου. Σε παλλόμενο με φαλλικά κτίρια

και θηλυκές σπείρες technicolor, βουτώντας στις απύθμενες αβύσσους του συναισθήματος και σκαρφαλώνοντας στα

ετοιμόρροπα σκαλοπάτια της λογικής, ο «Χιτς», στην ακμή του, επιχειρεί να ξεδιαλύνει το μυστήριο της ψυχής. Και κάνει

ορατά τα άυλα κομμάτια της ανθρώπινης φύσης. Αυτής, που φτιάχνει και βλέπει σινεμά σε μια προσπάθεια να πλάσει έναν

κόσμο απόλυτα ταιριαστό στις φαντασιώσεις του. Οπως ο Σκότι μεταμορφώνει την Τζούντι σε Μάντλιν: τη γυναίκα που

επιθυμούσε όσο τίποτε, αλλά δεν μπορούσε να έχει. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ