Ο Αντώνns Kαλoγιiρoυ οnό νέοs,

nοράλλnλο με T1S οπουδέs του, οφιε­

ρώθnκε οτο σπορ Tns nEZOnOpioS ­oPElBooios. Τα τελευταία χρόνια

παράλλnλα με το επάγγελμα του σαν

σύμΒουλοs marketing, αρθρογραφεί

σε περιοδικά με θέματα πεΖοπορlκέs

δlαδρομέs στπν Ελλάδα, συνεργάΖεταl

σε χορτογραφlκέs εκδόοεls για κατα­

γραφέs μονοπατιών κάl ασχολείται ws μελετnτns KOI σύμΒουλοs ανάΠ1uςπs

περιοχών πεΖοπορικού ενδlοφέροντοs.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ

Σοφοκλέουs 40 Βούλα Τ.Κ 16673, TnλIFax: 210 8992308 ~mail: kalo@ath.forthnet.gr site: WWW.ΡeΖΟΡοrία.gr

Βιβλία του ιδίου

•� Περπατώνταs ατπν Ελλάδα - Τα μονοπάτια rns ΠάΡνnθαs

2000 και 2003 •� ΠεΡnατώvταs ατπν Ελλάδα - ΤΟ μονοπάτια των Μετεώρων 2000 •� Περπατώvτοs ατπν Ελλάδα - Τα μονοπάΓlα του Υμππού 2003 •� Trekking ίπ Greece - The Footpoths of Meteora 2004 •� Περπατώvταs ατπν Ελλάδα - ΤΟ μονοπάΓlα Γου ΙαΥορίου

Α και Β ΒιΒλίο 2005

Επιμέλεια Κειμένων και Παραγωγns: Ντόναλντ - ΓεώΡΥΙΟS Μακφαίπλ

Σελιδαπαίπαπ/Ηλεκφονlκπ Επεξεργοσία: Ιωόννns Κονόκns

Χόρrεs: ROAD

~ 2005. Εκδόοεls «ΑΔογΛΩΤΗ ΜΑΝΗ» Γεώργιοs Π. Δnμοκόγιαννns

ΒIΒλιοπωλείο: «ΑΔογΛΩΤΗ ΜΑΝΗ.

Αρεόπολπ - Μόνπ - τπλ .. 2733053670 e-moil: mail@moni-ekdoseis.gr siIe: www.moni-ekdoseis.gr

Απαγορεύειοι n οντιγραφι'! μέρουs n όλου lου ΒιΒλίου xwpis προπγούμενπ

yponln άδεια του εκδότπ.

ISBN: 960 - 87030 - 8 - 5

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟΥ Α'

ΧαιρεTlσμόs Συλλόγου Επαγγελματιών

ΔΓψων Οιτύλου και Ανατολικns Μάνns .8 Εκδοτικό Σπμείωμα .9 Εισαγωγn 10

ΗΜΑΝΗ

Γεωγραφικόs προσδιοριομόs . 14 Η τοπογραφία 15 Η Μέσα Μάνπ. 18 Σύντομπ ιστορία Tns Μόνns . 18

Η ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΣΤΗ ΜΑΝΗ

Γενlκέs περιγραφέs των διαδρομών. 28 Εποχπ του χρόναυ - Εξοnλισμόs. 30 Ώρεs Tns nμέραs - Ανατολn, Δύοπ . 31 Πωs διαβόΖετε Tιs αναλυτικέs nεριγραφέs 34

ΟΙ ΠΕΖΟΠΟΡΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

1n ενότπτα - Διαδραμέs γύρω από τπν Αρεόπολπ IΚόκκlνπ). 44 ΔlσδρομΓI 1 - Ο γύροs rns Αρεόnολns 48 Διαδρομ'" 2 - Αρεόπολπ - Οικισμόs Κριαλιόνlκο ­

Κόλποs Δυρού - Αρεόπολπ .58 ΔιαδρομΑ 3 - Αρεόπολπ - Χωριό [wtnpas - Αρεόπολπ . .64 Διαδρομ'" 4 - Χωριό Σωτnροs -- Εκκλπσόκι Πραφ. Ηλία

οτο Βουνό Μοκρυλάκκωμα . .67 ΔιαδρομΑ 5 - Εκκλπσόκι Πραφ. Ηλία ­

Κορυφι'! Μοκρυλάκκωμα - Χωριό Πύρριχοs 69 Διαδρομι'! 6 - Αρεόπολπ - Οlκισμόs Ν. Οίτυλο. . . . 71 Διαδρομn 7 - Οικισμόs Ν. Οίτυλο - Φρούριο Κελεφόs ­

Χωριό Κελεφά 75 Διαδρομ'" 8 - Οικισμόs Ν. Οίτυλο - Μονπ Ντεκούλου ­

Χωριό Οίτυλο. 79 2π ενάτnτα - Διαδρομέs γύρω από το Γερολιμένα

κοl 10 ΚaτωnάΥγΙ (Πράσινπ). 84 Διαδρομπ 9 - Γερολιμέναs - Χωριό Ανω Μnουλαριαi ­

Οικισμόs Δίnορο - Οιι<.ισμόs Πέπο ­Ο,κισμόs Λεοντάκπ - Χωριό Ανω Μπουλαριοί ­Ι Γερολιμέναsl 88

ΔlaδρομΑ 1Ο - Γερολιμέναs - Χωριό Οχιά - Χωριό Δρυ .... 91

ΔιαδρομΑ 11 - ΔlαδρομΑ Δρυ - Ανω Πούλα IΚάΒο Γκρόσο Ι ­Χωριό Κππαύλα. . . 94�

ΔιαδρομΓι 12 - Χωριά Κιτποίιλα - Χωριό Σταυρί - Ο,κιομάs

Αγία ΚυριακΑ - ΑκρωτΓιρ,ο Τπγόνι . . 97� ΔlαδρομΓι 13 - Οlκισμόs Αγίο ΚυριακΓι - Εκκλπσία ΕπισΚΟΠl1 ­

Χωριό ΜέΖαnοs - Χωριό Κάτω Γορδενίτοα 100� Διαδρομπ 14 - Χωριό Κάτω Γορδενϊτσα - Χωριό Νάμια . 103� Διαδρομπ 15 - Χωριό Νόμια - Χωριό Γερολιμέναs 103� Διαδρομπ 16 - Χωριό Νόμια - Χωριό Κοίτα 104� Διοδρομπ 17 - Χωριό Κοίτα - Οlκισμόs Καλονιοί ­

Εκκλπσάκι Ayias ΠελαΥίαs. 105� 3π ενότπτο - ΔIOδΡOμΈS γύρω οπό τπ Βάθειa (Πράσινπ) . 106� Διαδρομπ 18 - Χωριό Βόθεια - Οικισμόs Αθονασιάνικα 107� Διαδρομπ 19 - Χωριό Κuπάρρισοs ­

Γύροs opxaias Κα,νnπολπs. . ..... 109� ΔιοδρομΑ 20 - Χωριό Καινούργιο Χώρο ­

Οlκισμόs Αχίλλειο. 1 12� ΔlαδρομΓι 21 - Οικισμόs Αχίλλειο - Λιμανάκι Κάλαμοs 1 14� 4π ενότπτα - Διαδρομέs στα Ακροτοίναρο {Μπλε) . 116� ΔιαδρομΓι 22 - Χωριό Μορμάρι Πύργοs Γρπγορακάκπ ­

Οlκισμόs Πόρτο Κόγιο ­Εκκλ. Αγίου Νικολάου . . . . 1 17�

.,Διοδρομι'ι 23 - Οlκισμόs Κοκκινόγεια - Φάροs Τοινάρου ­�Οικισμόs Αγριοκάμπl ­Εκκλπσάκι Αγ. Θεόδωροι . . . .. 120�

Διαδρομή 24 - Οικισμόs Κοκκινόγεια - Κορυφή 106 128� 5π ενότπτα - Διαδρομέs στπν Aνατoλικn Μάνπ ΙΠορτοκαλί) . 130� Διαδρομή 25 - Χωριό Σκουτάρι - Χωριό Κότρωναs . 132� Διαδρομή 26 - Χωριό Κότρωναs - Χωριό Φλομοχώρl 134� Διαδρομή 27 - Χωριό Φλομοχώρl - Έρnμοs οlκισμόs

Μακρύνοροs - Χωριό Αργιλιάs 136� Διοδρομl1 28 - Χωριό Αργιλιά - Χωριό Δρuμόs (Δρυαλί) 139� ΔιαδρομΙ1 29 - Χωριό Δρυμόs (Δρυαλί) ­

Έρnμσs οlκισμόs Πολιόχωρσ . . . . . 140� ΔιαδρομΙ1 30 - Χωριό Δρυμόs (Δρυαλί) - Χωριό Νύφι ­

Χωριό Βίγλα. . . . . 142� Διαδρομι'1 31 - Χωριό Βίγλα - ΜονΓι Κουρνού - Αρχαίο Αιγίλο

IΚιάνlα) - Κορυφή Χαλόπuργοs. . . . . . 144� Διαδρομή 32 - ΚορυφΓι Χολόnuργοs - Χωριό Κοκκάλο 148�

ΜΙΑ ΑΜΗ ΜΑΤιΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΝΗ 151�

ΕνδεlκτlκΑ βιβλιογραφίο .... 175�

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

ΧΑΙΡΕΤΙΙΜΟΙ ΙΥΛΛΟΓΟΥ ΕΠΑΠΕΛΜΑ ΤΙΩΝ

ΔΗΜΩΝ ΟΙΤΥΛΟΥ

ΚΑΙ ΑΝΑ ΤΟΛΙΚΗΙ ΜΑΝΗΙ ((Η ΜΑΝΗ»

Ο Σύλλογόs pos χαιpεrίzει τπν έκδοσπ του ΒιΒλίου «Τα μονοπάτισ rns Μέσσ Mciνns» του καταξιωμένου φυσιολάτΡΠ συγγρσφέα, πεΖοπόρου

Αντώνπ ΚαλογΙΙρου. Το γεγονόs ότι το εκδοτικό έργο ονέλαΒαν ο Γπ.

Δnμοκόγιαwns (Γεν. rPOppOTiOS του Συλλόγου pos) και ο iVΘεppOS

μονlατόγαμnΡΟS Ντ. -Γ. MαKφaίπλ - γνωστοί σπό anoufJoiES EKfJaOEIS πσυ

τιμούν και προΒάλουν τον τόπο pas, όπωs το λεύκωμσ «ΕlκονοΒίΒλοs rns Mciνns» του Γ. Βουρλίτπ, οι ενπμερωμένοl τουριστικοί xciPTES, αλλά κσl ΤΟ

έξοχο διμπνιαίο περιοδικό Tns Mciνns "ΜΑΝΗ xeES, σΙΙμερο, αύριο» ­pos πείθει, το συνολικό έργο των δύο εκδοτών, για μια ακόμπ επιτυχπμέ­νπ έκδοσπ. Ενα ΒιΒλίο - εγχειρίδιο και μοχλόs για τπl' ανάπτυξπ Tns Μέσα

Mciνns, γιο τπν διεύρυνσπ Tns TOuplOTIKns περιόδου πέρον του lουλίου ­Αυγούστου, ένο χρπσΤIι<ό ΒιΒλίο για όλεs TIS εποχέs του χρόνου.

Οι ενολλοκτικέs μορφέs τουρισμού είναι το μέλλον του τουρισμού που

θέλει n Μάνπ. Το μονοπάτια pas, οι παλιοί δρόμοι που ένωναν τσ χωριά

μαs, πρέπει να Ζωντανέψουν, νσ καθαριστούν, να σπματοδοτπθούν ... ΑφορμΙΙ αυτό το σπουδαίο ΒιΒλία!

Πρωτίστωs αποτελεί ευθύνπ των δύο ΔΙΙμων rns περιοχι'ιs μα< - Ανατολι'

KIιs A~ciνl)s και Οιτύλαυ (Δυτικns Μέσα Μάνns) - το μέλπμα αυτό, αφού

υπάρχουν τσ κο/l'οτικά και εθνικά προγράμματα, οι noMis ευκαιΡίεs και

τα σχετικά κονδύλια για TIs μορφέs εναλλακτιιφύ τουρισμού.

Ο Σύλλογόs pas πρωτοστατεί από τπ δπμιουργία του στπν κατεύθυναπ rns ανάδειξns και σωστns - αυνεχούs ΠΡοΒολns του τόπου pas. Ολοι οι επl­σκέπτεs πρέπει να γίνονται οι καλοί npEoBEuris Tns Μάνπs κι αυτό θα το

κερδίαουμε με πραγματικό ενδιαφέρον, φιλοξενία - τπν πατΡοπαράδοτπ

συνήθειά pas -, χαμόγελο, καθαριότπτα παντού, άψογεs υπnΡεσίεs κι

επαΥΥελμοτlι<ι'ι νοοτροπία. Οι ευθύνεs όλων pas είναι rEpciOTIEs. Το ΒιΒλίο - εγχειρίδιο με τα Μονοπάτια ανοίγει τπν αυλαία plas νias επο­xIιs για τπν τόσο ελκυστικΙι κι εντυπωσιακΙι, τόσο όμωs παραμελπμένπ,

γωνιά TIJS πστΡίδαs pas. Τπ Μάνπ που έχουμε ατπν καρδιά jJOs, κι εμείs το ΒροντοφωνάΖουμε και με τπν μόνιμπ εγκατάστσσι'ι pos εδώ.

ΧαιρετίΖουμε αυτι'ι τι) νέα επαχι'ι. Είμαστε περΙΙφανο/ που τπν φέρναυν τα

φτερά των επαγγελμστιών και TI)S ιδιωτικι'ιS ΠΡωτοΒουλίαs.

Να σκολουθι'ισαυμε όλοι!

Το Δ.Σ. του ΣυλλόΥου

ΛΟΥΚΑΚΟΣ ΓΕΩΡΓ/ΟΣ (ιατρείο), ΠρόεδΡΟ5

Λ ΥΚΟΥΣΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ (φαρμακείο), AvτιπpόεδP05

ΔHMAKOΓlANNHΣ ΓΕΩΡΓ/ΟΣ (ΒιΒλιοπωλείο), Γεν. rpaPfIarios ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ (πλεκτρlκό είδπ), Ταμίαs

ΑΝΔΡΕΑΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ (είδπ απιτιού), Μέλοs

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑΚΟΣ ΓΕΩΡΓ/ΟΣ (πρακτορείο τύπου), Μέλοs

lΙ(])ΑΡΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ (κρεοπωλείο), ΜέλΟ5

ΕΚΔΟΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Με ιδιαίτερπ χαρά αλλά και συναίσθπσπ ευθύνns πσραδίδουμε στπν

καινΙΙ ιφίσπ το έργα ταυ Αντώνπ ΚαλΟΥπρου που σφορά τον τόπο

pas. "Τα μoνoπάrια Tns Μέασ Mciνns" έρχεrαι για ταν γνωστό πεΖΟ­

πόρο, φυσιολάτΡΠ, συγγραφέα - ααν φυσικπ συνέχεια ΤΠ$ aEΙPCJS

«Περπατώντα$ στπν Ελλόδα» που μέχρι τώρα έχει κόνει arciaEIS σε

Πάρνπθα, Υμπττό, Μετέωρα, Ζαγοροχώριο Εγχειρίδια όλα κατα­

ξιωμένα, με κσλέs κυκλοφορίεs, χρπστικό σε όoous nEpnarciνE σε

παλιούs δρόμαυ5, καλντερίμιο και μονοπάτια. Κοι όχι μόναν.

ΒιΒλίσ όπωs «Τα μονοπάτισ rns Μέσσ Mciνns» όμωs δεν αφορούν

μόνον rous φυσιαλάτρεs πεΖαnόρουs αλλά και CJaous αναΖπτούν

ενσλλαΚ1/κού5 τpcinous eiaans και oioenans τόπων και μνπμείων.

Βλέπει KaνEiS τελείωs άλλε5 EIKCJνES, και αποκομίΖεl Ζωnρέs εντυπώ­

aEIS, μσκριά από του5 δπμάσιου$ fJpCJPous των αυτακινι'ιτων. Τολ­

μαύμε νσ πούμε ότι προσεγγίΖει τπν ψυχπ του τόπου. ΑφουγκράΖεται

το σφυγμό του, τπν κλπρσνομιό του, τα μνπμεία - TOUS πύργουs, rIS παλαlέs εκκλπσίεs, τα σπίτισ, ... , τπ χλωρίδα και τπν πανίδο, ., τπν

ίδια τπν Ζωπ που στπ Μέσα Μόνπ - σ' αυτό τα αυθεντικό Koμμόrι Tns Mciνns και ΤΠ5 EMofJos μαs - που αποτελεί μια μονσδικπ κι ;νεπα­νάλππτπ lδιαιτερότπτα.

Τα έργο τούτο αποτελεί μια μεγάλπ προσφορά σ' έναν τόπο που 10

πτούμενο, στπν εποχΙΙ μαs, είναι να αυξΙΙσει το εισόδπμα των λίγων

περΙΙφανων καroίκων του, κυρίωs επαγγελμαrιώνστο χώρο του του­

ρισμού. Και μονόδραμοs n διεύρυνση rns JlIKpiιs rouplarIKiιs περιό­

δου, με επισκέπτεs ποιοrικούs, όχι μαΖικό τουρισμό, ολλά iιπιo του­

ρισμό που ο aEBaapcis ατο περιΒάλλον και 1/S αξίεs του τόπου Θα

είναι τσ χαρακτπριστικά στοιχεία του.

'rcixos να φέρουμε nEptaaCJrEPous και καλύτερουs ανθρώπουs οτον

τόπο pas, το «γιατί» αρκεί μάλλον ένα απλό φυλλομέτρημα του ΒιΒλί­

ου για να anaνrneEi. nEptaaCJrEPous EIJIOKinrES κι όλεs rIs Enoxis του χρόνου, γιατί όλο το χρόνα n Μόνη είνσι όμορφπ και ξεχωριατiι.

Στόχοs EIJians είναι να καλύψουμε με νέεs εκδόσεls - για το μανο­

πότια και rIS ciMES μορφέs τουρισμού - όλπ τπ Μάνπ, τπν ανυπότα­

κτπ χερσόνπσο του Ταϋγέτου και του Ταινόρου.

Κλείνοvrαs, επιγραμματικά να αναφέρουμε rιs μεγόλεs δυσκολίεs

που αντιμετωπίσαμε γιο 1'0 Kαταλiιξoυμε ans 32 nporEIItCJpEνEs δια­

δρομέs του ΒιΒλίου, που είναι όλεs Baits ατον μέσο πεΖοπόρο και

με σχετικά ευκολοδιόΒατα εμπόδια. Δεν συμπεριλάΒαμε κι όλ/ε5

noMis δlαδρομέs παρ' ότι TIs καταγράψαμε γιατί κυρiωs n Βλάστπσπ

και n εγκα1όλειψπ T/S έχουν κατaστπσεl απροσπέλαστεs.

Γ. Π. Δπμακόγιαvvπs • Ντ. - Γ. Μσκφσίπλ

Γ εωγρaφlκό!> nροσδιορισμόs τπ!> Μάνns

Η τοπογραφία τπ!> Μάνns και ο χώροs που κατείχε είναι συν­

δεδεμένοs με τπν IoτoPIKn Tns πορεία. Η Μάνπ δεν unnpEe ένα

ιδιαίτερο κράτοs με nολιτικn οργάνωαπ όπου θα μπορούααν

να οριστούν και τα όρια του.

Τα όριο τπ!> Μάνπs προσδιορίστπκαν από τπν αντίστασπ των

κατοίκων τπ!> nePIoxrΊs έναντι των Τούρκων μετά τπν OpIOTIKn κατάκτπσπ TnS Πελοποvvnσου από του!> τελευταίουs. Τα χωριά

και οι οικισμοί τπ!> nEpIoxns που αντιστάθπκαν και παρέμειναν

ελεύθερα επί TEoaεpIs εκατονταετίε!> σταδιακά προσδιόρισαν

και τα όρια Tns nεpIoxns που ονομάσθπκε Μάνπ.

Τα όρια αυτό φαίνονται στο σχεδιάγραμμο των σελίδων 16 - 17 κατελάμβαναν τπ μεσαία χερσόνπσο τπ!> Πελοποwnσου π

οποία ονομάΖεται Ταίναρο και Ταινάρια. Πέρα από τπ χερσό­

νπσο που οριοθετείται στον άξονα Αρεόπαλns Γυθείου, ατπ

Μάνπ avnKE και τα υπόλοιπο τμnμα ταυ δυτικού Ταϋγέτου που

φτάνει νότια τπ!> Καλαμάτα!> καλύπτονταs μια συνολικn έκτααπ

1000 τετ.χλμ. περίπου. Η μεγάλπ αυτπ έκτοσπ διαχωρίσθπκε

και με όρου!> που συναντώνται συχνά στα βιΒλία που ασχο­

λούνται με τπν περlοχΠ. Ο πρώτοs δια.χωρισμό!> πταν σε Έξω,

Μέσα και Κάτω Μάνπ. Έξω ονομάσθπκε π βόρεια Μάνπ ενώ

Μέσα νότια και Κάτω Βόρεια π Ανατολlκn Μάνπ. Πέρα από

αυτό το διαχωρισμό οι δύο αυτέ!> περιοχέ!> απέκτπσαν και rous όρουs Αποσκιερπ Μάνπ για τι!> nεpIoχEs τπ!> bUTIKns Μάνπ!> που

κοιτάνε npos τον Μεσσπνιακό κόλπο και Προσπλιακn Μάνπ

για τι!> ανατολlκέ!> nEpIoXEs παυ καιταύν npos το Λακωνικό

κόλπο.

Ιστορικά π nεpIoxn Tns Μάνπs είχε σύνδεσπ κυρίωs με τπ Λακωνία γεγονόs που επιΒεΒαιώνεται και από το διαχωρισμό

του Παυοανία που εντάσσει τπν περιοχπ στα ΒιΒλίο του Λακω­

νικά οριαθετώντα!> τα όρια Tns Μεσσπνίσ!> και Tns Λακωνίαs

στο φαράγγι του Ρίντομου 25 χλμ. περίπου νότια Tns Καλαμά­ras.

Τα νεότερα χρόνισ ο διαχωρισμόs τα 1938 του ελλπνικού

κράτουs σε ναμούs χώρισε τπν άτuππ περιοχπ τπ!> Μάνπ!> και

σε ένα επιπλέον δlοlκπτικό διαχωρισμό σε MEoanVIOKn και

Λακωνlκn Μάνπ. Οι οδικέs προσΒάαειs τπ!> εποχπ!> ορlοθέτπ­σον και τπ ΜεσσπνlακΑ και Λακωνικn Μόνπ με αποτέλεσμα π

βόρεια δυτικn Μάνπ νσ ενταχθεί στπν Μεσσπνία.

Στο ΒιΒλίο αυτό και ατι!) iOΤOpIKES ανοδρομέ!> με τπ λέξπ

Μάνπ προσδιορίΖεται π nεpIoxn που αναφέραμε κοι α!> μπν

είχε κανένα τοπικό προσδιορισμό πριν οπό το 1000 μ.Χ

Η τοπογραφία Tns Μόνπ!>

Η Έξω Μάνπ IΒόρεια) ξεκινά νότια Tns Καλαμάτα!> και εκτείνε­

ται ανατολικά μέχρι τι!> κορυφογραμμέs του Ταϋγέταυ που

κινούνται στα 2000μ. με ψπλότερο σπμείο τον Πραφ. Ηλία

Ι2407μ.) Νότια, π Έξω Μάνπ που Βρέχεται από το Μεσσπ­

νιακό κόλπο φτάνει μέχρι τον οικισμό του Αγιου Νίκωνσ

Βόρεια του Οιτύλου.

Σε όλο το μπκο!> των 25χλμ .. που εκτείνεται π Έξω Μάνπ,

επικρατεί ένα τοπίο που χαρακτπρίΖεταl αφ' ενόs από τπν ορει­

νπ του διαμόρφωσπ λόγω του Ταϋγέτου και αφ' ετέρου από τι!>

αλλεπάλλnλεs γραφικέ!> παραλίε!> που Βρίακονται κατά μnκοs

των ακτών. Ο συνδυασμό!> του Βουνού κοι τπ!> θάλασσαs

καθώs και των γραφικών οικισμών που Βρίσκονται στι!> πλαγιέs

του ΤαϋΥέτου καθιστούν τπν Έξω Μάνπ ένα ιδανικό τόπο επί'

σκεψπ!> καθώs ο EniOKEnTnS απολαμΒάνει τπν πλούσιο opElvn φύσπ, σε συνδυοσμό με ένα κλασικό μεσογειακό τοπίο όπου

επικρατούν οι ελαιώνΕ!> και π πλούσια μακiα Βλάστπσπ.

Οι opEIVEs onoλnEEIs του Ταϋγέτου npos τον κάμπο δπμι­ουργούν δύο επιΒλπτικέs χαράδρεs τπ Βορειότερπ του Ριντόμου

και τπ νοτιότερπ του Βυρού που KαταλrΊγEI στπν Καρδαμύλπ.

Η Βορειότερπ απόλπξπ του Ταϋγέτου στπν Έξω Μάνπ είναι

το όροs Καλάθιο που φτάνει τα 1490μ. υψομ. και εξετάΖεται

σαν ξεχωριστό Βουνό. Το ελατοσκέπαστο Καλάθια προσφέρει

πολλέs nEZOnOPIKES διαδρομέs με υπέροχπ θέα στο Μεσσπ­νιακό κόλπο.

Ανάμεσα QTlS χαράδρεs και TIs anoλnEEIs του ΤαϋΥέταυ π

ομορφιά rns κατάφuτns ourns nεploxfιs συμπλπρώνεταl με TOUS παραδοσιακούs οlκισμαύs που σκαρφαλώναυν μέΧρι και τα

780μ. (Τσέρια)

Σπουδαιότερπ πόλπ Tns Έξω Μάνπs nrav και παραμένει π

Καρδαμύλπ με το πλούσιο ιστορικό Tns παρελθόν. Γύρω από

τπν Καρδαμύλπ έχει δπμιουργπθεί ένα πολύ ωραίο δίκτυο

σπματοδοτπμένων μονοπατιών που καλύπτει μια μεγάλπ έκτασπ

τπs νότια!> Έξω Μάνπs.

Γ ενιι<έs nερlγραφέs των διαδρομών

Οι 32 nεΖοnορlκέs διαδρομέs του βιβλίου καλύπτουν TIS πιο

αξιόλογεs και ενδlοφέρουσεs περlοχέs TnS Μέσα Μάνπs. Γρα­

φικά χωριά, πετρόΚ11στα μονοπάτια, κάστρα, αρχαιολογικοί

χώροι και παραδοσιακά χωριά, συνθέτουν ένα μοναδικό

περιβάλλον όπου το αυστπρό ορεινό τοπίο αγκαλιάΖεται με το

μπλε του Αιγαίου.

Οι δlαδρομέs ακολουθούν τα παλιά μονοπάτια που ένωναν

τous οlκισμούs και τα χωριά. Σε κάθε βΓψα του ο πεΖοπόροs

φτάνονταs σε ένα πυργόσπιτο, πλnσιάΖονταs ένα παλιό ππγά­

δι, ανnφορίΖονταs ένα πετρόΚΤιστο καλντερίμι θα συναντιΊαει

τπν lσταρία rns Μάνns.

Στπν επιλογn των μοναποτιών δόθπκε lδιαίτερπ προσοχιΊ ώστε

να επισκέπτονται τα ωραιότερα χωριά rns nEploxns αλλά και

1α σπμεία με τα μεγαλύτερα τουριστικό ενδιαφέρον. Εκτόs από

δύο διαδρομέs που διαρκούν 5 και 4 ώρεs αντίστοιχα, οι υπό­λοιπεs διαρκούν μέχρι 3 ώρεs το περισσόπρο, KOToλnyovτos

σε κάποιο σπμείο όπου μπορεί KGVEiS να σταματπσεl rΊ να επι­

στρέψει στον προορισμό του.

Από τπν ικανότπτα και τπ διάθεσπ του πεΖοπόρου εξαρτάται

πόσεs ώρεs διαδρομns θα διαλέξει ανάλογα τπν αντοχπ και το

κέφι του.

Βράχια, πέτΡεs και αναιμΙKΈS ελιέs μία αυνπθιαμΈVπ εικόνα σιπ MΆVπ. Το χορ­

τάρι κατά ΓΠ διόρκεια του καλοκαιριού χάνεται τονίΖοvrαs ακόμα ΠεΡισσότε­ρσ Γπν αυσιπρότπτα του Γοπίου.

Σε πολλέs διαδρομέs τα μονοπάτια έχουν κλεισιεί από πpόχειpΕS καrασκευέs

γιο να μπν περνούν το Ζώα. Αν δε.. υπάρχει πόρτα πρέπει κανείs να Γτιν παρα­κάμψει iί να ξανακλείσει Γπν πόρτα.

ΟΙ τάφοι σια μανιάτικα νεκΡοταφεία ακολουθούν μέχρι σfιμεpα το πυργαει­δέ5 σxfιμσ των KαΤOΙΚJών

ίΑ

Έναρξη Ενδιάμεσος σταθμός Λήξη Τύπος -riι1~oς

διαδρομής σε

"λ".-.

Μηκος

μονοπατιών

σε vλu.

Χρονος

χωρίς

στάσεις

Υψομ.

διαφορά

ανάΒασnc u.

Δυσ~oλία

διαδρομής

ομορφια·ι

διαδρομής

1 Γύρος της πόλης της Αρεόπολης Kυ~λlKή - - 1ωρ.00' - ..... 2 Αρεόπολη Κριαλιάνικα - Κόλπος Αρεόπολη Κυκλική 9,1 8,2 3ωρ.12' 270 ·. ...

Δυοού

3 4

Αοεόπολη

Χωριό Σωτήρας

Χωριό Σωτήρας Αρεόπολη

Εκκλησάκι Προφ.

Κυκλική·

Διάσχιση

2,6 1,6

1.1 1,5

1ωΟ.09'

1ωρ.27'

110 445

. ... '" ... -Ηλία

5 Εκκλησάκι Κορυφή Μακρυπλάγl Χωριό Πύρριχος Διάσχιση 5,5 4,6 2ωρ.33' 480 ·.. ·.. Προφ, Ηλίαι;

6 7

8

Αρεόπολη

Οικισμός Νέο

Οίτυλο

Οικισμός Νέο

Φρούριο Κελεφάς

Μονή Ντεκούλου

Οlκισuόc Ν. Οίτυλο

Χωριό Κελεφά

Χωριό Οίτυλο

Διάσ~σπ

Διάσχιση

Διάσχιση

3,8 3,5

6,7

2,1 2,2

3,4

1wn.18' 1ωρ.21'

1ωρ.55'

Ο

250

220

·. ·. ·.

·.. ..... .. .....

~

Ι

Οίτυλο

Δ'ΑΔΡΟΜΕΣ

9 Χωριό

Σωτήρα- Ραζελιώτισσας

ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑ ΤΩΠΑΓΓΙΟΥ ΓΕΡΟΛΙΜΕΝΑ

Χωριό Άνω Μπουλαριοί Χωριό Άνω Διάσχιση 10 4,4 4ωρ.00' 500 ·.. ... " Ζ

Γερολιμένας - Οικισμός Δίπορο Μπουλαριοί (Τμήμα

Οικισμός Πέπο- (Γερολιμένας) κυκλlκή

10 Χωριό ΓεΡολιμένας

Οlκισuόc ΛεoVΤάKη

Χωριό Οχιά Χωριό Δρυ

δlαδρoυ~\

Διάσχιση 3,3 3 1ωΟ.35' 190 ... ... ~11 12

ΧωΡιό Δρυ

Χωριό Κηπούλα

Άνω Πούλα

Χωριό Σταυρί - Αγία

Χωριό Κηπούλα

Οικισμός Αγία

Διάσχιση'

Διάσχιση

10,6 9

9,5 3,9

5ωΟ.23'

3ωρ.20'

130 208

........ .. ·.. .... Κυριακή - Ακρωτ. Κυριακή (Τμήμα

Τηγάνι κυκλική

δ,αδpoμ~) ~ 13

14

Οικισμός Αγία

Κυριακή

Χωριό Κάτω

Εκκλ. Επιοκοπή

Χωοιό Μέlαποc

Χωριό Κάτω

ΓαρδενΙτσα

Χωριό Νόμια

Διάσχιση

Διάσχιση

5,2

1,8

3,1

1,5

2ωρ.04'

Οωρ.42'

170

130

.. ·

·.. ·.. w

Γαρδενίτσα

15 ΧωΡιό Νόμια Χωριό Γερολιμένας Διάσ\Clση 4,7 2,1 1ωΟ.53' Ο .. ·.. ~ 16 17

Χωριό Νόμια

Χωοιό Κοίτα

"

Χωοιό Καλ/ονιοί

Χωριό Κοίτα

Εκκλ. Ανία Πελανία

Δlάσ\Clσn

Πήναινε/Ελ

1 3,4

0,3 1,7

ΟωΟ.22'

1ωΩ:43'

100 603

· ... ... ...... ΠΕΡΙΟΧΗ ΒΑΘΕΙΑΣ

18 Χωριό Βάθεια Οικισμός 2,2 1,3 Οωρ.45' 10 ... ... ~

19 Χωριό

Κυπάρισσος

Γύρος αρχαίας

Καινήπολης

Αθανασιάνικα

Χωριό Κυπάρισσος 2 2 Οωρ.45' Ο .. .. ...... w 20 Χωριό Καινούργια Οικισμός Αχίλλειο 2,3 1,4 Οωρ.53' 10 .... .. ......

Χώρα

21 Οlκισuόc Αχίλλειο

ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΚΡΟΤΑΙΝΑΡΟΥ

22 Χωριό Μαρμάρι Πύργος Γρηγορακάκη

Οικισuόc Πόρτο Κάγιο

23 Οικισμός Φάρος Ταινάρου

Λιυανάκι Κάλαυοι;

Εκκλησάκι Αγ,

Νικολάου

Οικισμός

0,5

• Διάσχιση 4,2

Κυκλική 7,3

0,5

3,6

7,3

ΟωΩ.12'

1ωρ.30'

2ωρ.51'

Ο

130

280

· ·. ·.

.... ...

.. ......

~ a.. Κοκκινόγεια Οικισμός Αγριοκάμπl - Κοκκινόγεισ

24 Οικισμός

Εκκλπσάκι Αν. Θεόδωροι

Κορυφή 106 Πήγαινε/EλC 1,3 1,3 Οωρ.27' 76 .. ... ~ Κοκκινόνεια

ΑΝΑ ΤΟΛΙΚΗ ΜΑΝΗ • ΣΚΟΥΤΑΡΙ ΚΟΤΡΩΝΑΣ

25 26 27

Χωριό Σκουτάρι

Χωριό Κότρωνσς

Χωριό Φλομοχώρι Έρημος οικισμός

Χωριό Κότρωνας

Χωριό Φλομοχώρι

Χωριό Αργιλιάς

ΔlάO\Clσn

ΔlάO\Clσn

Διάσχιση

8,2 3,2 5

5,2 1,6 4,9

3ωΟ.25'

1ωΟ.17'

1ωρ.49'

415 200 280

... ... .. .. ..... .... .... ~

MaKOvvaooc 28 29

Χωοιό Αρνιλιά

Χωριό Δρυμός

Χωριό Δρυμός (Δρuαλι)

Έρημος οικισμός

Διάπνισπ _ Διάσχιση

1,6 1,1

0,850 0,9

Own.38' Οωρ.43'

120 190

·. ... .. .... Παλιό\Cωσα -

30 31

Χωσιό Δουμόι;

Χωριό Νύφι

Χωριό Νύφι

Μονή Κουρνού Αρχ.

Αινίλα'(Κιόνlα) Οικισμός Βίγλα

Κορυφή

Χσλόπυργος

ΔιάσχlOn _ 4,3 Διάσχιση 3

~-

2,6 3

1ωΟ.30'

1ωρ.28'

80 334

.. ·.

... .... 32 Κορυφή Χωριό Κοκκάλα Διάσχιση 3,4 2 1ωρ.42' Ο .......... ...

Χαλόπυργοι;

Σύνολο 1314 91

•�

ΔΙΑΔΡΟΜΗ 2

Αρεόπολπ - ΟJκlσμόs Κριαλιάνικα - Κόλποs Δυρού - Αρεόπολπ

(Xρόvos χωρίs σrάσεls 1ώρα, n 3ώρεs - Ομορφιά διαδρομns ...... *1 Η κυκλικιΊ αυτπ διαδρομπ των 4 ωρών γνωρίΖει στον επισκέ­

πτπ τπν περιοχπ νότιο TΓIS Αρεόπολπs μέχρι τον κόλπο Δυρού.

Η διοδρομπ κινείται οε ένα αυθεντικό μανιότικο τοπίο όπου

στο λίγο χώμα ανάμεσα OTIS πέτρεs μεγαλώνουν αναιμικέs

ελιέs.

Το μονοπάτι περνά από τον οικισμό Κριαλιάνlκα n OμαλΈS

όπωs λέγεται σπμερα, ένα παραδοσιακό μικρό οικισμό έξω

από τα τουριστικά ρεύματα.

Από τα Κριαλιάνικα υπάρχουν δύο επιλoyΈS: n να επιστρέψει

κανείs κατ' ευθείαν στπν Αρεόπολπ n να κάνει τπ μεγάλπ

βόλτο μέσω του κόλπου Δυρού, διαδρομπ που προτείνεται.

CDτάνοvταs στπν παραλία του Δυρού, όπου απένοντι διακρίνε­

ται n είοοδοs των οππλαίων n διαδρομπ συναντά το κεντρικό

μονοπάτι ΠΟυ ουνέδεε τπ νότια Μάνπ με τπν Αρεόπολπ.

Τα ΠεΡισσότερσ μoνoπάrισ /(Jνούvτaι ανάμεσα από ςεpoλιθιΈS που ορίΖουν

τα όριο των ι<τnμάτων. Αυτά τα μονοπάτια στο ΒιΒλίο ονομάΖονται «στενlΈS»

λέξπ που χρπαιμοποιείιaι στο νπαί TnS Άνδρου 1<01 προσδιορίΖει σπόλυτα

τπ μopφr'ι αυτού Γου μονοπατιού.

ΣΠΗΜΙΑ ΔΥΡΟΥ

Βλυχάδο n Γλυφάδα και Αλεπότρυπα είνοι τσ δύο σπμα­ντlκότερα σππλαια στπν περιοχπ του Δυρού: Η Βλυχάδα είναι το επιοκέψιμο λιμναίο σππλαιο στο οποίο

π ξενάγπσπ διάρκειαs περίπου 35 λεπτών γίνεται κυρίωs

με ειδ,κέs βάρκεs Ένα από τα ομορφότερα σπΑλαια του

κόομου που αξιοποιnθnκε τουριστικά στπν δεκαετία του

'60. Λίγο χρόνια πριν το είχε εξερευνπσει συστπματικά το

Ζεύγοs Πετροχείλου, ενώ βέΒοιο ιΊτον γνωστό σε nολλούs

ντόπιουs.

Η Αλεπότρυπα, λίγα μέτρο από τπ Βλυχάδο, δεν είναι επι­

οκέψιμο σπΠλαιο. Εδώ γίνοντοι από τπν δεκαετία του ΊΟ

αρχαιολογικέs ονασκαφέs που έχουν φέρει οτο φωs ευρπ­

ματα rns νεολιθlκns περιόδου. Ελάχιστο δείγμα αυτών

είναι τα εκθέματα στο Νεολιθικό Μουσείο Δυρού στπ

είσοδο rns Αλεnότρυπαs που αποδεικνύουν ότι το σππλαιο

είχε χρπσιμοποιπθει σαν κατοικία, νεκροταφείο κ.λπ. ,ου

νεολιθικού Μανιάτπ, μια χρπσπ που διοκόππκε βίαια λόγω

σεισμού και κατολιαθΠσεων.

Τα σπήλαια Δυρού προσφέρουν οκόμπ OUYKIvnOEIs OTOUS ερευνnτέs - αρχαιολόγουs - σnnλαιολόγουs με τα ανεξε­

ρεύνπτα n άγνωστα τμΑματά TOUS.

Στπν περιοχπ που περνά το μονοπάτι δόθΓΙκε ΚΟΙ π μάχπ του

Δυρού όnωs ονομάΖεται, όΓΙου οι Μανιάτεs με τπ βοΑθεια

ακόμα KOI των γυνοικών τous, ονέκοψαν το 1826 τπν απόβα­

σπ των Τούρκων του Ιμπραι'ψ αναγκάΖΟντοs rous ν' αποσυρ­

θούν οριστικά από τπν περιοχπ rns Μέσα Μάνns.

Στπv επιστροφΑ στπν Αρεόπολπ n διοδρομΑ συναντά πολλά

μνπμεία που περιγράφονται στπ ΔιαδρομΑ 1.� Μία όμορφπ διαδρομή που φέρνει τον εΓΙισκέπτπ σε μιο

πρώτπ επαφπ με τπ ογριότπτο ΚΟΙ συγχρόνωs τπ γοπτείο του

μονιάτικου τοπίου.

Διαδρομή 2 ΑΝΑΛ ΥΤιΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Χωριό ΑΡΕΟΠΟΛΗ .. Χωριό ΚΡΙΑΛΙΑΝΙΚΑ(ΟΜΑΛΕΣ)Ο - Κόλπος ΔΥΡΟΥΘ

ΑΡΕΟΠΟΛΗ.

(Τα στοιχεία εντός παρένθεσης ο μεγάλος γύρος της Αρεόπολης)

Κστηγορία Απλή πεζοπορία - Τύπος διαδρομής Κυκλική - Ομορφιά διαδρομής μέχρι' ••�

Μήκος 4.3 (9.1 )χλμ .. Χρόνος χωρίς στάσεις 1ωρ.33" (3ωρ.12')

Υψομ. διαφορά ανάβασης 70 (270)μ. - Υψομ. διαφορά κατάβασης 100 (300)μ.

Χαμηλότερο σημείο 140 (10)μ. - Ψηλότερα σημείο 250μ

Βλάστηση' • - Πόσιμο νερό στη δισδρσμι; Όχι

Κατάσταση εδάφους Μονοπάτι 2 (8,2) χλμ. χωματόδρομος 860μ., τσιμεντόδρομος 81 Ο (970)μ ..�

άσφαλτος 151Ομ.

Δυσκολία διαδρομής' • - Σήμονση OX'�

ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ: Στην Αρεόπολη φτάνετε μέσω Καλαμάτας ή μέσω

Γυθείου από την πλευρά της Λακωνίας. Έναρξη της διαδρομής η πάνω πλευρά της κεντρικής

πλατείας της Αρεόπολης όπου το εκκλησάκι του Αγ. Θανασάκη

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Η πεζοπορική διαδρομή στην αρχή κινείται δυτικά διασχίζοντος τον

παραδοσιακό οικισμό της Αρεόπολης Στη συνέχεια πραγματοποιώντας έναν κύκλο. φτάνει στο

χωριό Ομαλές - Κριαλιάνικα. Από τις Ομαλές υπάρχει η .δυνατότητα επιστροφής στην Αρεόπολη ή

να κατηφορίσει κανείς το πετρόκτιστο μονοπάτι σε νότια πορεία μέχρι να φτάσει κοντά στη

θάλασσα την οποία αφήνει και κινείται ανατολικά ακολουθώντας το χωματόδρομο που οδηγεί στον

οικισμό Ξεπαπαδιόνlκα. Από τα Ξεπαπαδιάνικα φεύγει το μονοπάτι που ανηφορίζοντας σε βόρεια

πορεία οδηγεί στην Αρεόπολη.

ΧΡΟΝΟΣ ΧΛΜ. ΥΨΟΜ. Ι ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Οωρ.ΟΟ' Ο 260 Ι Φεύγετε από την πλατεία της Αρεόπολης 8 (Ν 36" 40'02" - Ε

220 22'56") ακολουθώντας την άσφαλτο στις 2500 που διασχίζει

την πόλη της παλιάς Αρεόπολης Η άσφαλτος συνεχίζει σε

καλντερίμι και σε 230μ. ή σε 4',

Οωρ.04' 0,230 260 Ι περνάτε την εκκλησία των Τοξιαρχών (Ν 36"'40'00" - Ε 220

22'46") (αξίζει νσ κάνετε το γύρο απο αριστερά) και συνεχίζετε το

καλντερίμι (αφήνετε δεξιά σας τον πύργο Καπετανάκου που έχει

γίνει ξενοδοχείο). Σε 560μ.. ή σε 12', συνολικά

Οωρ.16' 0.790 230 Ι συνεχίζετε τον μικρό τσιμΕντόδρομο εκτός οικισμού σε νότια

πορεία (Ν 36039'56" ­ Ε 22° 22'28"). Σε 200μ., ή σε 4',

χρΟΝΟ.Σ ΧΛΜ. γΨΟΜ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

, οωρ.20· 0,990 220� ο τσιμεντόδρομος τελειώνει και φτάνετε σε πλάτωμα με

κτίσμα (Δημοτικό περίmερο) (Ν 360 39'53" - Ε 220 22'22")

(περιοχή Σπήλιους) και ΠΡΟΣΟΧΗ ακολουθείτε το μονοπάτι

δεξιά δίπλα στην ξερολιθιά.

(Ν 360 39'53" - Ε 220 22'22" - κολονάκι υψομ. 226μ. ωραίο

σημείο με γκρεμό και θέα στην θάλασσα) Το μονοπάτι συνεχίζει σε καλντερίμι κλειστό σΕ πολλά σημεία

από πυκνή βλάστηση, σε κάποια σημΕία αναγκαστικά περνάτε

αριστερά της στενιάς και σε 510μ., ή σε 10',

Οωρ.30' 1,500 150� φτάνετε σΕ διασταύρωση μ ονοπατιών έχοντας δεξιά σας

χωματόδρομο (Ν 360 39'53" - Ε 220 22'07") και ΠΡΟΣΟΧΗ

ακαλουθείτε αριστερά το μονοπάτι σΕ ΠΟΡΕία 1500 η οποία

είναι αρκετά καλά πατημένη (κλειστές πόΡΤΕς) (ωραίο τραχύr τοπίο). Σε 350μ., ή σε Τ,

Οωρ.3Τ 1,850 140 αφήνετΕ ένα μονοπάτι που πάει αριστερά (Ν 360 39'43" - Ε

22022'12") και σε 50μ., ή σε 2',

Οωρ.39' 1,900 140 φτάνΕτε σΕ νέα διασταύρωση μονοπατιών Θ (Ν 360 39'42" - Ε

22Q

22'12") (δεξιά μετά τη διασταύρωση πηγάδι μΕ μπετονένιο

κάλυμμα) και ΠΡΟΣΟΧΗ δΕν συνεχίζετΕ ευθεία αλλά πάΤΕ

αριστερά ανηφορίζοντας στις 700 (βλάστηση .). Σε 250μ" ή σΕ

5',

Οωρ.44' 2,150 170 αφήνετΕ αριστερά σας καλντερίμι (Ν 36039'38" - Ε 220 22'20")

και συνεχίζοντας το μονοπάτι στις 1600 σΕ 490μ, ή σε 11 "

Οωρ.55' 2,640 180� φτάνετε σΕ τσιμεντόδρομο όπου εκκλησάκι και τα πρώτα σπίτια

του οικισμού Ομαλές (Κριαλιάνικα) (Ν 360 39'27" - Ε 22° 22'33")

και ανηφορίζετε αριστερά τον τσιμεντόδρομο. Σε 20μ., ή σε 1"

Οωρ.56' 2,660 190� ΠΡΟΣΟΧΗ (Ν 360 39'27" - Ε 220 22'33") αφήνετε δεξιά σας

μονοπάτι συνΕχίζετε ευθΕία και σε 50μ., ή σε 1',

Οωρ.5Τ 2,710 200� φτάνετε στη μικρή πλαΤΕία του οικισμού Ομαλές.

(Κριαλιάνlκα) (Ν 360 39'28" - Ε 220 22'35") και συνεχίζετε δΕξιά

τον τσιμεντόδρομο. Σε 70μ., ή σε 2'.

Χωριό ΟΜΑΛΕΣ (Κριαλιάνlκα). - ΑΡΕΟΠΟΛΗ.

ΟωΡ.59' 2,780 200� φτάνετΕ σΕ διασταύρωση τσιμεντόδρομων (Ν 360 39'28" - Ε 220

22'38") και συνεχίζετε αριστερά ανηφορίζοντας. Μετά από λίγο

βλέπετε μπροστά σας την Αρεόπολη (το καμπαναριό των

Ταξιαρχών). Ο τσιμεντόδρομος συνεχίζει σε άσφαλτο και σε

650μ., ή σε 15',

Η Μάνη στην νότια άκρη l'ns Πελοποννήσου συνοδεύεται από τη γοητεία και το μύθο του

παρελθόντοs, όπου οι σκλη­

ροτράΧηλοι Maν,άτεs επί αιώ­

νεs απέκρουσαν την Οθωμovι­

κή αυτοκρατορία διατηρώνταs τα δικά TOUS ήθη και έθιμα που

ακούγονται σήμερα σον παρα­

μύθια. Ο ανuπότακτοs τούτοs τόποs, σηαρμένοs με γρaφι·

κούs οικισμούs και πυργόσπι­

τα, καθηλώνει τον επισκέπτη

με το μοναδικό του τοπίο που περιΒάλλεται από την καταγάλανη θάλασσα του Ταινάρου. Το ακρότατο σημείο Tns Μάνηs, η Μέσα Μάνη, κρατά μέχρι σήμε­

ρα τη μοναδική εικόνα ενόs τόπου σκλπρού και συνάμα γοητευ· τικού που αξίΖει ν' ανακαλύψει KaVEiS περπατώνταs την. Μέσα από περιγραφέs 13Οχλμ μονοπατιών το ΒιΒλίο "Τα Μονο­

πάτια Tns Μέσα Μάνηs" θα aas γνωρίσουν τη Μάνη, την ιστορία

Tns, TtS κρυφΈS κσι 6γνωστεs γωνιέs Tns που μόνο έYas ταξιδευ·

Tfts αναΖητά και ovακαλύπτει. Με πλούσιο φωτογραφικό υλικό το

ΒιΒλίο ''Τα Μονοπάτια Tns Μέσα Mάνns" θο aas προσφέρει τη χαρά Tns ανακάλuψηs μιοs "Μάνπs" που δεν αγγίΖουν τ' αυτοκί­

νητα και η πολυκοσμία. Το ΒιΒλίο συνοδεύεται από χάρτη

1:25.000, λεπτομερείs περιγραφΈS των μονοπατιών και πoΛΛΈS χρήσιμΕS nλnPOφopiES.

Όρμ. Διρού

Diros Bay

Σπήλαιο Διρού

Diros cαve