1

ลกษณะอาการทเลอกคอ “เดกสมาธสน”

สมาธสน หรอ ADHD (Attention Deficit and Hyperactivity Disorder) บางครงจะพบค าวา ADD

ซงมาจากค าวา Attention Deficit Disorder ซงหมายถงภาวะสมาธบกพรองและมพฤตกรรมอยไมสขรวม

ดวย (ADHD)

เดกสมาธสนเปนลกษณะของเดกทมความตองการพเศษประเภทหนง หมายถงเดกทมความผดปกต

ทางพฤตกรรมแสดงออกซ า ๆ จนเปน ลกษณะเฉพาะตวของเดก มพฤตกรรมทไมเหมาะสมกบอายหรอ

ระดบพฒนาการ ในเรองของการขาดสมาธ ความหนหนพลนแลน ยบยงตวเองไมคอยได หรอซกซนไมอย

นง ไมสามารถใหความสนใจตอการเรยนไดอยางจรงจงและนานเพยงพอ โดยจะปรากฏอาการกอนอาย 7 ป

ลกษณะพนฐานของพฤตกรรมเดกสมาธสน

1. อาการขาดสมาธ (Inattention) ประกอบดวย

- มความเลนเลอในการท ากจกรรมหรอการท างานอนๆ และมกจะละเลยในรายละเอยด

- ไมมสมาธในการท างานหรอการเลน

- ดเหมอนไมเชอฟงและไมสนใจเมอมคนพดดวย

- ท ากจกรรมไมเสรจ ท าตามค าสงไมจบ

- มความล าบากในการจดระเบยบงานหรอกจกรรมทท า

- หลกเลยงงานทตองใชสมาธ

- ท าของหายบอยๆ

- วอกแวกงาย

- ขลมเปนประจ า

2

2. อาการซนไมอยนง (Hyperactivity) ประกอบดวย

- นงไมนงขยบไปมา บดตวไปมา

- ลกจากทนงในหองเรยนหรอในทอนทตองนง

- วงปนปานในสถานการณทไมเหมาะสม ( มอาการกระวนกระวาย กระสบกระสาย)

- ไมสามารถเลนเงยบๆ คนเดยวได

- เคลอนไหวตลอดเวลา

- พดมากเกนไป

3. อาการหนหนพลนแลน (Impulsiveness) ประกอบดวย

- ไมอดทนรอคอย

- พดโพลงออกมาในขณะทยงถามไมจบ

- พดแทรกขดจงหวะการสนทนาหรอการเลน

ลกษณะทางอารมณ

ลกษณะทางอารมณทพบคอ อารมณแปรปรวนงาย ไมสามารถควบคมตนเองได เมอเกดความคบของใจ ขาดความอดทน อดกลน ใจรอน โมโหราย เรยบรองความสนใจสง ไมคอยอยในกฎกตกา

สาเหตและปจจยทท าใหเดกมอาการสมาธสน

(นรมล มงรตนสรกล ,2550) อาการสมาธสน อาจมาจากสาเหต ใดสาเหตหนงหรอหลาย ๆ สาเหต อาทเชน

1. พนธกรรม

จากการศกษาวจยสวนใหญพบวา อาการสมาธสนมการถายทอดทางพนธกรรม พบในเดกชายมากกวาเดกหญงสดสวน 4 : 1

3

2. ปญหาชววทยาในสมอง

2.1 ปญหาจากความไมสมดลของสารเคมในสมอง ซงชวยในการตดตอสอสารกบเสนประสาทอนๆ ซงมอทธพลตอการควบคมกลามเนอการเคลอนไหวตาง ๆ การควบคมชพจร และการควบคมสภาพอารมณ จงท าใหเดกบางคนมลกษณะผลผลาม มพฤตกรรมอยไมสข และมอารมณ ไวตอความรสกตาง ๆ มาก

2.2 ความลาชาในพฒนาการ ซงเกดจากระบบภายในสมองสวนทควบคมสมาธ แล ะการตนตวมพฒนาการบางดาน เชน พฒนาการของกลามเนอเลกลาชากวาเดกปกต

3. ความผดปกตในระบบประสาท

ความผดปกตในระบบประสาท ไดแก สมองอกเสบ ภาวะการขาดออกซเจ นระหวางคลอด อบตเหตทางสมอง การไดรบสารพ ษจากสงแวดลอม เชน สารตะกว การตดเชอในมารดาหรอการรบประทานยา แอลกอฮอล สารเสพยตด ระหวางตงครรภ เปนตน

(ภาณวฒน เพญสวางวธน ,2555)สาเหตทแนนอนยงไมทราบแนชดแตเปนทคอนขางแนใจแลววา สาเหตของ ADHD ไมไดเกดจากสาเหตใดสาเหตหนง แตเกดจากหลายๆ สาเหต ดงนนปจจยตางๆ ทมการศกษาวาอาจเกยวของกบการเกด ADHD พอสรปไดดงนคอ

1. พนธกรรม 2. สารสอประสาท 3. การท างานผดปกตของสมองสวน frontal lobe 4. สมองถกกระทบกระเทอน 5. ภาวะตนตวของระบบประสาทผดปกต 6. การไหลเวยนของโลหตในสมองผดปกต 7. คลนไฟฟาสมองผดปกต 8. ความผดปกตของตอมไทรอยด 9. ปจจยทางจตสงคม 10. ปจจยดานอนๆ

4

การปรบพฤตกรรม

ทกษะทจ าเปนตองฝกแบงเปน 2 ประเภท คอ

1. ทกษะสวนตว เชน ทกษะในการชวยเหลอตวเอง ทกษะในการควบคมตวเอง ทกษะในการคด การ

วางแผน การท าใหไดตามแผน การรอคอย ทกษะในการรและจดการกบอารมณโกรธ ทกษะการชวยเหลอตวเอง - ทกษะในการชวยตวเอง พงตนเอง ท าอะไรไดดวยตนเองนน เปนทกษะพนฐานทส าคญ ทจะ

ชวยใหเดกมการพฒนาทกษะอนๆ เชน การควบคมตนเอง ความรบผดชอบ การชวยเหลอผอน และท าใหวฒภาวะทางอารมณดขน เดกปกตจะเรมตนชวยตวเองไดตงแตอาย 1 ปขนไป เดกจะเรมเคลอนไหวไดมากขนกวาเดม เรมเดนได พดได สอสารได มความเปนตวของตวเองมากขน

- การฝกใหชวยตวเองไดตามวย เรมฝกไดตงแตวยเตอะแตะ (1-2 ขวบ)ไปจนถงวยอนบาล (3-6 ขวบ ) เดกควรจะถกฝกใหชวยตวเองเรองสวนตวงายๆ เชน การอาบน า แปรงฟน แตงตว สวมใสเสอผา ใสรองเทาถงเทา รบประทานอาหาร จดเกบเสอผา รองเทา ขาวของสวนตว ของเลน ใหเปนทเปนทาง เดกทชวยตวเองไดจะมทกษะในการควบคมกลามเนอ การใชมอกบสายตาทประสานกนคลองแคลว เรมมความรบผดชอบตอตนเอง สามารถควบคมตวเองได และสามารถฝกใหมทกษะอนๆไดงาย

- ในวยประถมศกษา เดกควรชวยตวเองไดมากขน สามารถตนนอนเองได จดตารางเวลาเองไดเปนสวนใหญ จดตารางสอนและเตรยมของใชสวนตวเอง จดเตรยมเสอผาส าหรบวนรงขน เวลาใกลสอบมการวางแผนเตรยมตวดหนงสอไดดวยตวเอง เวลาจะไปไหนมการวางแผนเตรยมตวลวงหนาได

- เมอถงวยรน เดกควรจะวางแผนลวงหนาเกยวกบตวเองได รบผดชอบตวเองไดเกอบเหมอนผใหญ ไมตองคอยบอกใหท าในเรองกจวตรประจ าวน วยรนสามารถรบผดชอบขาวของสวนตว มการจดเกบขาวของเงนทองอยางม ระเบยบ วางแผนการใชเวลา แผนการใชเงนไดอยางด และสามารถควบคมตวเองใหท าตามแผนการได มเปาหมายระยะสนและระยะยาวของตวเอง มแนวทางการเรยนตอและ อาชพของตนเอง และก ากบตวเองใหท าไดส าเรจตามทวางแผนไว

5

- การฝกเรองชวยตวเองนมความส าคญ เนองจากเดกสมาธสนสวนใหญจะขาดทกษะเรองน และฝกไดยากกวาเดกทวไป การฝกตองใชเวลานานกวาจะไดผล และควรฝกตงแตอายนอย ถาขาดทกษะพนฐานน พอแมจะฝกทกษะอนๆตอไปไดยาก ปญหาทพบบอยๆคอ พอแมคดวาไมจ าเปนตองฝก บางคนคดวาเอาไวฝกทหลง บางคนสงสารเดกไมอยากใหล าบาก บางคนไมเหนความส าคญเลย ท าใหเมอโตขนฝกไดยากมากกวา การทเดกไมไดฝกใหชวยตวเองนน สภาพจตใจอารมณกจะยงเหมอนเดกทยงไมโต ความคดและอารมณจะมลกษณะเหมอนเดกคอเอาแตใจตวเอง ไมรจกการอดทนฝนใจตวเองบงคบใจตนเอง ไมรจกตอสเอาชนะความล าบาก แกปญหาในชวตดวยตวเองไมได โตขนจงมแนวโนมทจะแกไขปญหาดวยอารมณเหมอนเดกๆ เวลาถกขดใจอาจแสดงอารมณมาก หรอแสดงความกาวราวโดยขาดการควบคม ท าใหเกดพฤตกรรมเกเร ใชความรนแรงในการแกปญหา

- ถาพอแมฝกทกษะนไดใหลกได ทกษะอนๆจะสามารถฝกไดงายเชนกน การฝกทกษะนจงเปรยบเหมอนบนไดกาวแรกทส าคญส าหรบการฝกทกษะอนๆตอไป

พอแมควรมความรวาวยใดควรชวยตวเองไดแคไหน และฝกใหท าไดตามนน

- วยขวบปแ รก ยงชวยตวเองไมได แตเมออาย 6-12 เดอนสามารถฝกใหรอคอยชวงสนๆ เชน เมอหว เมออจจาระหรอปสสาวะ เมอรองและตองการใหชวยเหลอ

- วยกอนอนบาล บอกความตองการตนเองงายๆ ฝกใหกลนอจจาระปสสาวะ และถายใหเปนททาง

- วยอนบาล อาบน าแปรงฟน แตงตว สวมเสอกางเกง สวมรองเทา ผกเชอกรองเทา รบประทานอาหารดวยตนเอง นอนเองคนเดยว ชวยเหลองานบานงายๆ

- วยประถม ตนนอนเอง ท าการบานดวยตนเอง ใชเงนเปน เกบเงนได จดเสอผากระเปา ชวยงานบานสม าเสมอ

- วยมธยม วางแผนเวลา การเรยน กจกรรม การคบเพอน งานรบผดชอบ ดวยตวเอง

6

ความมวนย ระเบยบวนยคอทกษะสวนตวทจะควบคมตนเอง ใหอยในกรอบกตกาของสงคม

สงแวดลอม พอแมสามารถเรมตนฝกไดตงแตเดกอายยางเขาขวบปท 2 เปนตนไป เดกสมาธสนสวนใหญจะมอาการชดเจนตงแตวยน เนองจากตามพฒนาการของเดกวยนมความเปนตวของตวเองสง เดกเรมเดนไดเคลอนไหวไดมาก จะมพฤตกรรมซน เคลอนไหวมาก ไมคอยหยดนง เหมอนเครองยนตทตดแลวจะเดนตลอดเวลา อยากรอยากเหนอยากส า รวจ อยากท าอะไรดวยตวเอง ไมคอยชอบอยในกฎเกณฑกตกา พอเรมขวบท2 เดกจะเรมมความสามารถในการควบคมตนเองมากขน สงเกตไดจากการทเดกควบคมการขบถายได วยนจะมความเปนตวของตวเองสง ดอ อยากท าอยากลอง ไมคอยเชอฟง แตพอแมจ าเปนต องฝกใหมการควบคมตนเอง ใหเดกอยในกฎเกณฑกตกา ใหเดกรจกการปรบตวใหเขากบสงแวดลอม การฝกใหมระเบยบวนยเรมจากการก าหนดให กจกรรมทกอยางอยในกตกางายๆ 3 ขอใหได คอ

1. ไมเปนอนตรายตอผอน 2. ไมเปนอนตรายตอตนเอง 3. ไมท าขาวของเสยหาย

วธฝกเรองระเบยบวนยใหไดผลดนน ท าไดดงน

- ขนตอนแรก เรมจากการสอสารใหเดกรวากฎเกณฑกตกาคออะไร ดวยภาษางายๆเหมาะกบวยของเดก ใหเดกรวาผใหญคาดหวงพฤตกรรมอะไรจากเดก ในเดกเลกพอแมอาจก าหนดพฤตกรรมทพงประสงคไปเลย ในเดกโตหรอวยรน อาจใหเดกมสวนรวมในการก าหนดพฤตกรรมพงประสงคหรอกตกานได

- ขนตอนทสอง หลงจากทเดกรบทราบกตกาดแลว ผใหญตองมการก ากบใหท าทนท อยางนมนวล แตเอาจรง สม าเสมอ อยาปลอยใหเดกหลบเลยง ไมมการตอรองกนบอยๆ การเปลยนแปลงอาจเกดได แตตองทดลองปฏบตไปสกระยะหนง อาจตงเปากนไวลวงหนาเลยวา เราจะทดลองท าตามทวางแผนกนไประยะแรกนานเทาใด หลงจากนนจะมการประเมนผล ถามปญหา อปสรรค กจะน ากลบมาพจารณาปรบปรงเปลยนแปลงใหม ตงเปนกฎหรอกตกาใหมกได แตทกอยางจะตองมการวางแผนรวมกนลวงหนา การเปดโอกาสใหเดกมสวนรวมในการตงกตกา จะใชไดเปนประโยชนมากในกรณเดกโต เพราะเดกจะรวมมอมากขน ในเดกเลกๆสวนใหญอาจตองก ากบหรอส งตรงๆบาง ในการตกลงกนเรองกตกานน บางทสามารถตกลงกนลวงหนาไดวา ถามการละเมดกตกา จะใหพอแมจดการอยางไร

7

- ขนตอนทสาม คอการตดตามตอไปอยางใกลชด จรงจง ถาเดกท าไดตามทตกลงกนไว ใหชมเดกเพอใหเดกมแรงจงใจจะท าพฤตกรรมนนอก แตถาไมท าตามกตกา ใหพอแมก ากบใหท าทนท เดกอาจมปฏกรยา โวยวาย รองไหบาง ใหวางเฉยโดยไมโตตอบ แตเมออารมณเดกสงบใหพดดดวย พอแมอาจสอนหรอเต อนเดกไดสนๆเมอมททารบ ไมไดโวยวายไปตามอารมณ ถาเดกยอมรบในความผดของตนเอง ใหพอแมชนชมในสวนทคดดนดวยเชนกน

- ขนตอนทส เมอเดกท าไดตามกตกาแลว ใหชนชมเดก และสงเสรมใหเดกชนชมตนเอง ใหคนอนไดชนชมดวย เชน พนอง ญาต เพอน ในทสดระยะยาวเดกไมจ าเปนตองรอคอยการชนชมจากผอน ในชวงแรกน พอแมคอยสงเกตดเปนระยะๆวาเดกมพฤตกรรมทดสม าเสมอหรอไม ถายงขนๆลงๆขาดหายไปหรอลมไปบาง พอแมตองกลบมาคอยก ากบใหท าสม าเสมอใหม จนพฤตกรรมทดนนตดเปนความเคยชน และเปนนสยในทสด

- ขนตอนทหา เมอเดกท าไดสม าเสมอด ใหเดกเปนตวอยางของนอง ชใหนองเหนวาพเปนทชนชมจากพอแมจากการมระเบยบวนยน ใหพชวยก ากบนองใหมพฤตกรรมสอดคลองกน การจดระเบยบภายในบายควรครอบคลมถงเดกๆทกคนอยางทวถง และเปนไปตามหลกการเดยวกนดวย เดกๆจะท าตามไดงาย

2. ทกษะสงคม เชน ทกษะในการสอสาร การท างานรวมกน ทกษะในการเขาสงคมทางบวก การใหการ

รบ การชวยเหลอผอน การท าตวใหเปนประโยชน การควบคมตนเองใหอยในกฎเกณฑของสงคม การรผดชอบชวด และควบคมตนเองใหประพฤตด ความรบผดชอบตอสวนรวม

การสอสาร การสอสารเปนหวใจส าคญในการฝกทกษะอนๆ เดกสมาธสนหลายคนทขาดทกษะ

น จากลกษณะของโรคสมาธสนของตวเดกเอง หรอหลงจาก การเลยงดทผานมามปญหากนมาก เนองจากอาการของโรคสมาธสนทเดกมกท าผดจนถกด ถกวา ถกต าหน ถกลงโทษเสมอนน ท าใหความสมพนธระหวางพอแมกบเดกไมดนก เนองจากเดกมกกลววาจะถกด ถกวา เลยไมกลาทจะบอกพอแม เมอมปญหาในการสอสาร มกจะเกดปญหาอนๆตามมาได เชน พอแมไมสามารถตดตามความเปนไปของเหตการณเมอเกดปญหาเลกๆ จนน า ไปสเรองใหญโต เดกไมสามารถระบายความทกขใจได ปดบงความผดไว อาจกลายเปนการโกหกเพอปดบงความผด หรอหลบหลกปญหา เปนตน

8

จดออนของเดกสมาธสนอกประการ คอ เดกสมาธสนไมส ามารถจดการกบขอมลขาวสารไดอยางเปนระบบ ท าใหไมสามารถเรยบเร ยงเหตการณได จงไมสามารถสอสารใหคนเขาใจเรองราวไดนนเอง

นอกจากนในการฝกทกษะอนๆ การสอสารจะเปนสะพานเชอมระหวางพอแมและเดก ใหทราบถง ความคด ความคาดหวง ความตองการ ความรสก ของกนและกน ท าใหเกดความเขาใจกน มองกนในแงด ประนประนอมโอนออนเขาหากน ท าใหเกดความสมพนธทด ซงเปนหวใจของการพฒนาในตวเดก

การฝกทกษะการสอสาร การฝกทกษะการสอสารทด เรมตนไดตงแตแรกเกด ถงเดกจะยงพดไมได แตเดก

เรยนรค าพดทพอแมพดกบเขาได เดกเรยนรภาษากายของพอแม เชนการอม การกอด การกลอมนอน แสดงถงความรก

ความเอาใจใส สงเหลานเปนพนฐานส าคญของการสรางความสมพนธทด และจะท าใหมสอสารทดตามมาดวย

เมอเดกเรมหดพด ควรพยายามฟงและท าความเขาใจ

เมอเดกเรมเลน ควรเลนกบเดก การสนกสนานกบเดก เปนการสอสารทางอารมณทจ าเปนตองม เพอใหเกดความสมพนธทด

เมอเดกเรมพดเปนประโยคยาวๆ ควรฟงอยางตงใจ และคอยใหเดกพดจบกอน ถามการพดผด ท าใหไมเขาใจ หรอเขาใจผด พอแมควรสอนการเรยบเรยงค าพดใ หฟงรเรอง แสดงแบบอยางสนๆใหสอสารไดตรงจด เดกจะเลยนแบบการพดของพอแม

เมอเดกถาม พอแมควรสนใจและตอบใหเพยงพอตอความสามารถในการรบรของเดก ในเดกเลกตอบสนๆงายๆ และถามกลบไปบางเพอกระตนใหเดกคด เมอเดกตอบไดด ควรชนชม

พอแมควรพยายามชวนคย ใหเดกเลาเรองเหตการณทเพงผานไป ในการสนทนา ใชเทคนคการส ารวจ “ความคด ความรสก และพฤตกรรม · เมอเดก

ไปโรงเรยนกลบมา ควรชวนใหเลาเรองสนกๆทเกดขน กอนเดกอานหนงสอไดเอง พอแมควรอานใหเดกฟง ท าใหเดกสนกกบการฟง และม

ความอยากอานดวยตวเอง

เมอเดกอานได ใหเดกลองเลาสงทเขาอาน หรอลองเลาตอใหนอง หรอคนอนๆ

ชมเชยการสอสารทด ชวยแกไขการสอสารทไมถกตอง

9

ฝกค าพดสอสารทเปนพฤตกรรมสงคมทางบวก ไดแก “ขอโทษ ขอบคณ สวสด ขออนญาต ฯลฯ” ใหตดตวจนเปนนสย พอแมควรเปนตวอยางทดดวย เมอพอแมท าผดเอง การขอโทษไมใชเรองเลวราย แตจะเปนตวอยางทดวา เมอท าผดแลว มการยอมรบความผดได และมความพยายามจะปองกนแกไขมใหเกดขนอก

ในบานควรใชค าพดทสภาพ ออนโยน จรงใจ

พอแมควรหลกเลยง การสอสารทรนแรงกน เชนการทะเลาะดวยอารมณ การเหนบแนมประชดประชน เสยดส

หลกเลยงการบน พดมาก ทาวความหลงความผดเกาๆ เมอเกดปญหารบหาขอบกพรอง และแกไขโดยเรว

พอแมเปนตวอยางของการสอสารทดตอลก มการรบฟงกน บอกความตองการของตวเองไดอยางชดเจน ใชค าพดทงาย สอความหมายตรง ไมเปนอารมณกน

การฝกทกษะการสอสารน ควรท าอยางตอเนอง โดยเฉพาะเดกทพดนอย ไมคอยกลาแสดงออก พอแมไมควรหงดหงดหรอโกรธทเดกไมกลาในระยะแรก ทาทพอแมทใจเยนและเปดโอกาสเสมอจะชวยใหเดกกลาขน พอแมอยาลมชนชมเมอเดกกลาแสดงออก แมวาจะยงไมดนกในระยะแรก

ความตองการพเศษของเดกสมาธสน

1. ดานการศกษา

สงทส าคญคอ ครจะตองเขาใจธรรมชาตของเดกสมาธสน และยอมรบสภาพทเปนอย นอกจากนตองจดบรรยากาศการสอน ใชเทคนคการสอน และจดสภาพแวดลอมใหเหมาะสมกบสภาพการเรยนรของเดกสมาธสนเชน

1.1 เขยนค าสงชดเจนสน ๆ ไวบนกระดานด า และอานใหเดกฟง 1.2 แบงค าสงเปนล าดบขนตอนยอย ๆ และ บอกวตถประสงควาตองการใหเดกท าอะไร

อยางชดเจน 1.3 จดใหเดกสมาธสนนงกบเพอนทมศกยภาพ และ ความเขาใจการชวยเหลอเดกสมาธ

สน และ ใชวธเพอนชวยเพอน 1.4 ใหเวลาเพมขนในการทดสอบ และ การท างานเกยวกบการเรยน 1.5 เตอนเดกใหสงการบานทกวน 1.6 จดสถานการณในชนเรยนใหเหมาะสมกบสภาพการเรยนรของเดก

10

1.7 เปดโอกาสใหเดกใชแถบบนทกเสยงค าอธบายของคร 1.8 เวลาครพดหรออธบายตองแนใจวาเดกสมาธสนตงใจฟง 1.9 ใชการเตอนเปนระยะ ๆ เปนการสวนตวกบเดก 1.10 จดแฟมแยกเปนรายวชาแลวใหเดกจดเกบงานทครมอบหมาย 1.11 ลดการบานนอยลงกวาปกต 1.12 ใหรางวลพฤตกรรมทพงประสงค 1.13 ไมควรเขยนเครองหมายผดในสมดท างานของเดกเพราะเปนการไมเสรมแรง เมอเดกท า

ไมไดใหเวนไว ใหครสาธตวธท าใหเดกดเปนขนตอนจนเดกเกดความเขาใจ 1.14 อยาลงโทษเดกหากมปญหาเกยวกบความสะเพราเลนเลอ ขาดความเปนระเบยบหรอขาด

ความสนใจ 2. ดานจตวทยา และ พฤตกรรม

2.1 การปรบพฤตกรรม เปนการลดพฤตกรรมทไมพงประสงคและเพมพฤตกรรมทพงประสงค โดยใชเทคนควธการตาง ๆ ในการปรบพฤตกรรมตองรวมมอกนทง ผปกครอง คร และ ผทเกยวของ เชน นกจตวทยา นกสงคมสงเคราะห แพทย เปนตน

2.2 การฝกทกษะทางสงคม เพอพฒนาความสามารถของเดกในการเขาสงคมและควบคมพฤตกรรมของตนเองได เชน ความกาวราว การขาดความยบยงชงใจ เปนตน

3. การใชยา

จตแพทยเดกจะเปนผวนจฉยและการบ าบดดวยยาในการรกษาใหเหมาะสมกบเดกเพอชวยควบคม การท างานของสมองใหสมดล ชวยเพมสมาธและควบคมพฤตกรรมไดดขน แตอาจมผลขางเคยงเกดขนบาง ทพบบอยทสด คอ การเบออาหารและนอนไมหลบ และทอาจเกดขนไดแ ตนอยมากคอ ปวดศรษะ ปวดทอง มนงง งวงนอนหรอมอาการลกลลกลนเพมขน

ในการใชยานนครจะตองชวยดแลการกนยาใหถกตองและตรงเวลา และตดตามผลการใชยาของเดกในระหวางทอยในโรงเรยนดวย เพอรายงานผลขางเคยงทอาจเกดขนใหแพทยใชเปนขอมลในการบ าบดรกษาตอไป

การใหความชวยเหลอเดกสมาธสนนน ตองรมมอกนระหวางพอแม คร แพทย จตแพทย นกจตวทยา ฯลฯ ดงนนการใหความรแกพอแม และบคคลใกลชดกบเดกสมาธสน จงเปนสงจ าเปนเพราะจะท าใหรถงเทคนคในการฝกฝนเพอเพมทกษะแกเดก ก ารใชยาเพอปรบพฤตกรรมทจะพฒนาความสามารถของเดก และการใหความชวยเหลอดานการเรยน

11

นอกจากนครควรจะตองเกบขอมลทางดานประวตการศกษา การแสดงออกของเดกทโรงเรยน และพฤตกรรมตาง ๆ ในหองเรยน รวมทงผลการเรยนของเดกเพอประโยชนในการประสานกบแพทยทรกษาเดกตอไป

เทคนคการสอนเดกสมาธสน

เดกสมาธสนควบคมตนเองไมได จดระเบยบใหตนเองไมไดเหมอนกบเดกทวไป ครตองชวยจดระเบยบการเรยนไมใหซบซอนเพอใหเดกสามารถประสบความส าเรจในการเรยน

กจกรรมประจ าวน

กจกรรมในแตวนตองมลกษณะคงท มตารางเรยนแนนอน ครตองบอกลวงหนาและย าเตอนความจ าทกครงกอนมการเปลยนแปลง

หาปาย ขอความ สญลกษณ หรอชวยเหลอความจ าเดกในการท ากจกรรมตาง ๆ ใหเรยบรอย เชน ใหเดกเขยนชอวนบนปกหนงสอหรอสมด เพอใหจดตารางเรยนไดสะดวก

การจดหองเรยน

เขยน ขอตกลงไวเปนลายลกษณอกษร เชน ถอดรองเทากอนเขาหองเรยน ไมวงเลนในหองเรยน สงการบานทน เปนตน

ขอตกลง ควรมลกษณะเขาใจงาย เขยนสน ๆ เฉพาะทส าคญ แนนอนไมเปลยนไป มา ทบทวนขอตกลงบอย ๆ ลงโทษตามทตกลงกนไว ใหเจตคตทางบวก เปนตน

จดหาทวางของในหองเรยนในต าแหนงเดม เพอให เดกจ างายวาจะวางอะไรไวทใด วางใหเปนทเปนทาง

สงเหลานจะชวยใหนกเรยนรขอบเขตความประพฤตของตนเอง

12

การจดกจกรรมการเรยนการสอนส าหรบเดกสมาธสน

เมอเดกสมาธสนเขาโรงเรยน พฤตกรรมทพอแมมองวานารกนาเดนดอาจเปลยนแปลงไป จนเรมจะไมเปนทยอมรบของเพอน ๆ และคณคร ดงนนคณครทมเดกสมาธสนอยในหองมกจะควบคมเดกเพมขน เพงเลงเดกมากขน เพอน ๆ ในชนเรยนทมเดกสมาธสนเรยนอยดวยกจะไดรบการวากลาวมากกวาหองเรยนทไมมเดกสมาธสนเรยน

สงทคณครควรทราบอกสงหนงคอ เดกสมาธสนสวนใหญจะมระดบเชาวปญญาอยในเกณฑปกต นอยรายจะมปญญาทบรวมดวย บางรายอ าจมระดบเชาวนปญญาดเลศ การทเดกสมาธสนมไดหมายความวาเดกจะเรยนไมได หรอมปญหาในการเรยนทกรายไป เพยงแตมระยะเวลาตดตามการเรยนสนกวาเดกอน

ปญหาดานการเรยนทพบในเดกสมาธสนบอยทสด คอ ความบกพรองในความสามารถดานการอานหนงสอ การเขยน หรอการคดค านวณถงรอยละ 10-30 จงเรยนไมทนเพอน ท าใหมปญหาทางการเรยนร ( Learning disability ) จงจ าเปนตองจดการเรยนการสอนทแตกตางไปจากเดกปกต

เดกสมาธสนตองการพอแม และคณครทเขาใจ โดยเฉพาะคณครจะใหความชวยเหลอเดกได เปนอยางด สงผลท าใหเดกไดพฒนาความสามารถในการเรยนรมากยงขน

การจดทนง

จดใหนงขางหนา หรอ แถวกลาง ไมอยใกลประตหรอหนาตางทมองเหนขางนอกหองเรยน จดใหนงใกลครเพอดแลไดอยางใกลชด ไมใหเพอทซกซนชอบเลนนงอยใกล ๆ

13

การเตรยมการสอน

การเตรยมการสอนครจะตองเตรยมและด าเนนการ ดงน

งานทใหท าตองพอเหมาะกบความสนใจของเดก กอนสอนครตองสงเกตความสนใจ ชวงความสนใจของเดก ครตองแบงงานเปนขนตอนยอย ๆ ใชเวลาไมเกน 4 นาทแลวใหเดกท าทละขน เมอเสรจแลวจงใหท าขนตอ ๆ ไปตามล าดบ

งานบางอยางทเกนความสามารถของเดกสมาธสน จะท าไดครบทกขนตอนดวยตนเอง ครอาจใหเดกท าขนทเดกแนใจวาท าได ใหเดกมาใหครตรวจเมอถงขนทเดกไมแมนย า กอนทจะท าตอไป และเรยกเดกมาท าตวตอตวเมอถงขนทเดกยงท าไมได

การมอบหมายงาน

ครควรใชค าพดใหนอยลง พดชาๆ ชดเจน กระชบ ครอบคลม ไมใชค าสงทคลมเครอ ไมบน ต าหนตเตยนจนเดกแยกไมถกวาครใหท าอะไร

ใหเดกสมาธสนพดทบทวนทครสงหรออธบายกอนลงมอท า เพอใหแนใจวาเดกเขาใจในสงทครพด และครเหนปญหาวาเดกไมเขาใจเรองใด และเปนการฝกใหเดกพดถายทอดความคดของตนเอง

การควบคมขณะท างาน

► ใหเดกท างานเปนขนตอน เชน ท าทละขอ หรอทละหนา อยาใหงานจนเดกรสกวามากเกนไป ► การฝกใหเดกควบคมตนเองเพอท างาน ครควรควบคมการท างานโดยบอกใหเดกท างานทละขน

เมอเดกท าไดดแลวครคอย ๆ ถอนตวออก แตกอยาทงไปเลย ควรตรวจการท างานเปนครงคราว ► ฝกเดกใหท างานทละอยางใหส าเรจ แลวจงเรมงานชนใหมตอไป ► ใหเดกท างานตามเวลาท ก าหนดให เมอครบเวลาทก าหนดแลวถายงไมเสรจครตองตรวจงานของ

เดก

14

ครทสอนเดกสมาธสน ควรมสงตอไปน

1. มความรเรองเดกสมาธสน 2. มความตองการทจะรบรลกษณะความตองการพเศษของเดกสมาธสน 3. มเทคนคการสอนเดกสมาธสน 4. มความสามารถวเคราะหสาเหตของปญหาวาพฤตกรรมใดทแสดงวาเดกท าไมได พฤตกรรมใดท

เกดจากการตอตาน 5. เลอกวธใชในการแกปญหาของเดกและแรงจงใจใหเดกเรยน 6. มความสนใจทจะท าความเขาใจเดกมากกวาสนใจผลการเรยนของเดก 7. ใชการเสรมแรงทางบวก เชน จบไหล เคาะสมด เพอดงความสนใจใหมาอยทแบบเรยนมากกวาการ

เสรมแรงทางลบ เชน เรยกชอ ด ดา วาประจานในหองใหอบอาย 8. มเวลาทจะเรยกเดกมาพดคยชแนะนอกเวลาเรยน 9. พดคยกบผปกครองอยางนอย 1 ครง / สปดาหหรอจดหมายตดตอสอสารเกยวกบเดก 10. ใชค าพดสน ๆ บอกแนวทางการท างานและผลงานทครตองการ 11. ความสามารถควบคมหองเรยนได 12. ใหเดกเคลอนไหวในหองเรยนไดบางกอนท างานทมอบหมายเสรจเรยบรอย 13. มขอตกลงและระเบยบของหองเรยน 14. เนอหาการเรยนขนอยกบความสามารถของเดก 15. วชาเรยนทเดกสนใจควรจดใหสลบกบวชาเรยนทเดกไมสนใจ

พฤตกรรมของผเรยนทเปนปญหา

- เดกมปญหาการสอสารกบเพอน เขากบเพอนไมได - ชอบอยตวคนเดยว - ชอบท างานเดยว หลกเลยงการท างานรวมกนเปนกลม

15

แผนกจกรรมรายวชาคณตศาสตร

ชอกจกรรม...รวมกนเราMATH

กจกรรมส าหรบเดกชนมธยมศกษาปท 1

วตถประสงค

วตถประสงคทวไป 1. เพอใหนกเรยนมทกษะและกระบวนในการพฒนาตนเองในดานคณตศาสตร 2. เพอใหนกเรยนเรยนรกระบวนการอยรวมกบผอนได 3. เพอใหนกเรยนสามรถสรางความสมพนธกบผอนไดอยางเหมาะสม

วตถประสงคเฉพาะ - ดานพทธพสย

1. เพอใหนกเรยนสามารถวเคราะหแกโจทยปญหา วชาคณตศาสตรได 2. เพอใหนกเรยนรและเขาใจในการแกไขโจทยปญหา ในรายวชาคณตศาสตร

- ดานทกษะพสย 1. เพอใหนกเรยนมทกษะกระบวนการคดเลขไดอยางถกตอง และรวดเรว 2. เพอใหนกเรยนมทกษะในการท างานรวมกบผอน

- ดานจตพสย 1. เพอปลกจตส านกในการเรยนรในรายวชาคณตศาสตร 2. เพอใหนกเรยนมเจตคตทดตอการเรยนรรายวชาคณตศาสตร 3. เพอใหนกเรยนมเจตคตทดตอการท างานรวมกนกบผอน

เนอหาของกจกรรม 1. กระตนใหนกเรยนไดตระหนกถงความส าคญของการเรยนในรายวชาคณตศาสตร 2. ใหนกเรยนสามารถคด วเคราะห แลกเปลยนขอมล ความร กบบคคลอนได 3. ใหเดกท างานเปนกลม กระตนใหเดกสมาธสนมความสมพนธกบผอน เพอเปนพนฐานการอย

รวมกนในสงคม

16

อปกรณทใชในการท ากจกรรม 1. ใบกจกรรม 2. ปากกา

ระยะเวลาในการด าเนนการ 30นาท

การด าเนนกจกรรม ขนน า (5นาท) ผวจยอธบายใหนกเรยนฟงเกยวกบรายละเอยดของกจกรรม วากจกรรมนมชอวา “รวมกนเราMATH” มวตถประสงคใหนกเรยนสรางความสมพนธกบผอนไดอยางเหมาะสม และมเจตคตทดตอการเรยนรวชาคณตศาสตร โดยมก าหนดเวลาท าแผนกจกรรม 30 นาทในการท ากจกรรมตางๆ ไดแก การคดเลขบวก ลบ คณ หาร อยางงาย โดยท าทกอยางลงในใบกจกรรม ซงในการท ากจกรรมจะแบงนกเรยนออกเปนกลมๆ ตามทไดก าหนดไว และใหนกเรยนซกถามขอสงสยได ทงกอนกจกรรม ระหวางด าเนนกจกรรม และหลงด าเนนกจกรรม โดยใชเวลาเปนเกณฑการใหคะแนน นกเรยนสามารถวางแผน จดสรรเวลากนไดอยางเสร ขนกจกรรม(30นาท)

1. ผวจยแบงนกเรยนออกเปนกลมๆ กลมละ 5 คน ตามความเหมาะสม โดยใหเดกเรยนเกง เดกเรยนออน และเดกสมาธสน คละกน

2. ผวจยเรมด าเนนกจกรรม โดยใหนกเรยนออกมาเขยนใบกจกรรมทอยหนาหองเรยนแลวน าค าตอบไปใหเพอนคนถดไป เพอน ามาแกโจทยปญหาขอถดไป

3. ท าซ าเชนเดมจะครบทกขอ 4. หากมผท ากจกรรมไมสามารถตอบโจทยปญหาได ใหไปเปลยนตวกบเพอน 5. ผวจยใหนกเรยนชวยกนเฉลย ใบกจกรรม ดการมสวนรวมของผรวมกจกรรม และเปดโอกาส

ใหซกถามได หากมขอสงสย ขนสรป(5นาท) ผวจยออกมากลาวสรปกจกรรม บอกคะแนนทผรวมกจกรรมท าได ตามกจกรรมขางตน พรอมทงสงคนใบกจกรรมใหผรวมกจกรรม รวมทงกลาวชมเชยผรวมกจกรรมเพอสรางก าลงใจ ใหผรวมกจกรรมมความพรอมในการเรยนรในรายวชา มเจตคตทดตอการเรยนรในรายวชาคณตศาสตร และใหเกดเจตคตทดตอกลมเพอนในหองเรยน จนน าไปสความสมพนธทดได

17

เกณฑการประเมนผลของกจกรรม 1. นกเรยนรวมกนท างาน ใหความชวยเหลอเพอน ในการตอบโจทยปญหา (คะแนนเตม 3 คะแนน)

- หากมการปฏบตตามให 3 คะแนน - หากปฏบตตามบางเปนสวนใหญให 2 คะแนน - หากปฏบตเปนประปรายให 1 คะแนน - หากไมใหความรวมมอให 0 คะแนน

2. นกเรยนตอบโจทยปญหาไดอยางถกตอง (คะแนนเตม 5 คะแนน) - หากตอบผด หกขอละ 1 คะแนน

3. นกเรยนท าไดตามเวลาทก าหนด(30นาท) (คะแนนเตม 1 คะแนน) - หากปฏบตไดให 1 คะแนน - หากปฏบตไมไดให 0 คะเนน

4. นกเรยนเกดความสมพนธทดตอกน (คะแนนเตม 1 คะแนน) - หากไมเกดความขดแยงให 1 คะแนน - หากเกดความขดแยงให 0 คะแนน

คะแนนรวมทงหมด 10 คะแนนเตม ซงนกเรยนตองไดคะแนนรวม 7 คะแนนขนไปจงจะถอวาผาน

เกณฑ

18

ตวอยางใบกจกรรม

19

เฉลยใบกจกรรม