اصل مقاله (534 K)

3131/زمستان 4سال بيست و سوم/شماره مجله علمي شيالت ايران

37

تاثیر جايگزيني پروتئین كنسانتره سويا بجاي پودرماهي بر شاخصهاي رشد و

(Acipenser baeriiتركیب الشه تاسماهي سیبري )

2،احسان رضايي1*محمدعلي يزداني ساداتي

[email protected]

موسسه بين المللي تحقيقات تاسماهيان درياي خزر، رشت، -3 واحد علوم وتحقيقات گيالن،-دانشگاه آزاد -2

3737 آبانتاريخ پذيرش: 3737مردادتاريخ دريافت:

چکیده

بمنظور بررسی تاثیر پروتئین کنسانتره سویا بر شاخصهای رشد، ضریب تبدیل غذا و ترکیب الشه تاسماهی سیبری تحقیقی به مدت

تیمار به 4گرم در قالب 10/1 ± 44/081 (SD±)عدد بچه تاسماهی سیبری با وزن متوسط 021هفته طراحی و اجرا گردید. تعداد 8

% جایگزین پودرماهی شده بود تا 11و 21، 01، 1وتئین کنسانتره سویا به ترتیب در سطوح جیره غذایی که پر 4هفته با 8مدت

% ازجمعیت ماهیان بشكل تصادفی انتخاب 11روزه انجام گرفت. در پایان دوره پرورش01حدسیری تغذیه شدند. بیومتری در دوره های

الف معنی داری در وزن نهایی، درصد افزایش وزن بدن، ضریب و جهت تعیین ترکیب شیمیایی الشه به آزمایشگاه ارسال گردید. اخت

21، 01رشد ویژه، نسبت بازده پروتئین و ضریب تبدیل غذا در ماهیان تغذیه شده از جیره هایی که در آن پروتئین سویا به میزان

% جایگزین پودرماهی شده بود نسبت به ماهیان تیمار شاهد مشاهده نشد.11و

روتئین کنسانتره سویا در جیره، پروتئین و چربی الشه افزایش یافت، بطوریكه بیشترین میزان پروتئین و چربی همچنین با افزایش پ

نتایج این .% پروتئین کنسانتره سویا جایگزین پودرماهی گردیده بود21الشه در ماهیان تغذیه شده از جیره ای ثبت گردید که در آن

یا از پتانسیل مناسبی جهت جایگزینی با پودرماهی در جیره غذایی تاسماهی سیبری تحقیق نشان داد که پروتئین کنسانتره سو

برخوردار است.

تاسماهی سيبري، پودرماهی، پروتئين کنسانتره سویا، جایگزینی، شاخصهاي رشد، ترکيب الشه. كلمات كلیدي :

مسئول نويسنده *

....تاثیر جايگزيني پروتئین كنسانتره سويا بجاي پودرماهي بر و همکارانيزداني

37

مقدمهدر طی چهار دهه اخیر، پرورش ماهی بمنظور تامین

میلیون تن در سال 1/7نیازروز افزون بشر به پروتئین سفید ازالیانه ای با افزایش رشد س 2118تن در سال 22/29به 0991 10% افزایش یافته و پیش بینی می گردد که به 00بمیزان

2121میلیون تن در سال 70و 2101میلیون تن در سال این در حالیست که آرد ماهی بعنوان . (FAO, 2012)برسد

% 71تا 7ماده اصلی در جیره غذایی ماهیان گوشتخوار بمیزاندرسالیان اما (. Albert & Metian (2008 ,بكار می رود

اخیر استفاده از آرد ماهی بدلیل قیمت باال، کاهش منابع، مشكالت زیست محیطی و خروجی فسفر به منابع آبی در حال

,.Bergheim & Sveier, 1995; Jahan et al) کاهش است

2003; Yang et al., 2011). از این رو در سالیان اخیر منابعبه پودرماهی هستند پروتئین گیاهی که ثابت و ارزانتر نسبت

بطورگسترده ای در ترکیب با پودرماهی در جیره های غذایی بكار رفته اند. تحقیقات اولیه انجام شده نشان داده است که می توان کنجاله سویا را بعنوان یك منبع پروتئین درگونه های همه چیز خوار بكار برد، اما پیشنهاد می گردد که به دالیل

ای و آنتی ژنهای موجود، الحاق آنها به ترکیبات ضدتغذیه %(. این عوامل شامل 11جیره محدود گردد )حداکثر تا

بازدارنده های پروتئاز، لستین، اسیدفیتیك، ضدویتامینها، آلرژی زا ها، کربوهیدرات هایی نظیر اولیگوساکاریدها، پلی ساکاریدهای غیرنشاسته ای بویژه ساپونین و ایزوفالوونها است(Ingh et al., 1991; Baeverfjord & Krogdahl,

بعضی از گونه ها به حضور این ترکیبات در جیره .(1996حساس هستند. به عنوان مثال، سطوح پایین الحاق کنجاله

%( تاثیر منفی بر رشد و قابلیت هضم ماهی آزاد 01-11 سویا ). (Baeverfjord & Krogdahl, 1996) آتالنتیك داشت

این عوارض را بوجود می آورند عمدتا توسط ترکیباتی که .Ingh et al) حالل شویی بوسیله الكل از بین می روند

1996; Gatlin et al. 2007). پروتئین کنسانتره سویا یكی از دهها محصولی است که در طی فراوری دانه های رسیده سویا به دست می آید. پروتئین کنسانتره سویا از حالل شویی کنجاله سویای چربی گرفته سویا در الكل حاصل می گردد. حالل شویی به وسیله الكل

قابل کربوهیدراتهای محلول در الكل را از بین برده و بطور توجهی سطوح لستین، بازدارنده های تریپسین، گالیسینین، بتا کونگالیسینین، ساپونین و اولیگوساکاریدها،که جزء

فاکتورهای ضدتغذیه ای در آرد سویا هستند را کاهش می این فاکتورهای ضدتغدیه ای (Wang et al., 2004)دهد

یت به باعث انسداد روده ، ناراحتیهای گوارشی، افزایش حساسبیماری و کاهش شاخصهای رشد در آبزیان می گردند

(Bakke-McKellep et al., 2000.) همچنین فراوری پروتئین کنسانتره سویا تحت تاثیر

تیمارهای حرارتی موجب می گردد تا میزان فاکتورهای ضدتغذیه ای آن کاهش بیشتری یافته و پروتئین کنسانتره

شود. پروتئین کنسانتره سویا با سویا با آنتی ژن پایین تولیدآنتی ژن پایین دارای ارزش غذایی باالیی است که آن را بعنوان یك ماده غذایی در تغذیه آبزیان و میگوی دریایی در مراحل نوزادی، انگشت قد و تمامی مراحل رشد ماهیان آب

(.Hansen et al., 2007شیرین ایده ال می سازد)پرورش ماهیان خاویاری در کشور صنعتی نوپا و رو به رشد و طوالنی است. این ماهیان به دلیل گوشتخوار بودن جهت رشد

%پروتئین در جیره نیاز دارند که قسمت 11تا 41مطلوب به%( از پودرماهی تامین می شود. این در 11تا 11عمده آن )

مكان حالیست که استفاده از محصوالت فراوری شده سویا اجایگزینی مناسب بجای پودرماهی و یا حداقل جایگزینی بخشی از آن را بجای پودرماهی فراهم ساخته و از اتكا به این محصول استراتژیك و وارداتی در تغذیه آبزیان می کاهد. مطالعاتی در مورد جایگزینی موفقیت آمیز نیمی از پروتئین

تاسماهی آمور ایزوله سویا بجای پودرماهی در جیره غذایی

(Acipenser schrenckii) (Xu et al., 2012) و کنجالهانجام )0192امدادی و همكاران، سویا در گونه اوزون برون )

شده بود، اما اطالعات چندانی در مورد امكان استعمال پروتئین کنسانتره سویا درجیره غذایی تاسماهیان سیبری

ص جایگزین نمودن وجود ندارد. بدین منظور تحقیقی در خصواین ماده بجای پودرماهی در جیره غذایی تاسماهی سیبری

(Acipenser baerii) .به عمل آمد

مواد و روشها مواد اولیه: :الف ,HP300) )مواد اولیه شامل پروتئین کنسانتره سویا

Hamlet Protein company, Made in Denmark، پودرماهی، کنجاله سویا، روغن ماهی و پودرگوشت، پرمیكس ویتامینی، معدنی، الیزین، متیونین و کولین و دکسترین و آرد

گندم بود.


37

ماهیان در آماده سازی ماهیان و سیستم پرورش: :ب 481سانتیمتر و حجم 11لیتری )عمق 111وانهای فایبرگالس

دقیقه )مخلوطی از آب لیتر در 1/1لیتر( با شدت جریان آب 021چاه نیمه عمیق و رودخانه( پرورش یافتند. در این راستا

± 10/1وزن(SD±) عدد تاسماهی سیبری با میانگین گرم به دست آمده از تاسماهیان سیبری مولد تكثیر 44/081

شده در انستیتو ماهیان خاویاری و سازگار به غذای مصنوعی ف معنی دار آماری در شاخص انتخاب و بدون دارا بودن اختال

وزن در وانهای مربوطه تقسیم شدند. دوره روشنایی و تاریكی پرورش بر اساس سیكل طبیعی شبانه روز در فصل بهار تعیین

ساعت تاریكی بود. 01ساعت روشنایی و04شدکه شامل

ج: طراحی و ساخت جیره های غذایی، نحوه تغذیه و پرورش :

از اجزای اولیه غذایی )پروتئین: براساس انرژی آزاد شده کیلوکالری برگرم( و با 0/4و کربوهیدرات: 1/9، چربی: 11/1

جیره Excel،4 استفاده از برنامه ریزی خطی در محیط مگاژول 09% پروتئین و 42حاویایزوکالریك و ایزوپروتئین )

( طراحی و تهیه گردید. در تیمار شاهد از انرژی درکیلوگرمبعنوان منبع اصلی پروتئین استفاده شد و در پودرماهی

21، 01پروتئین کنسانتره سویا به نسبتهای4و 1، 2تیمارهای، SPH0 ،SPH10) ( شدند0% جایگزین پودرماهی )جدول11

SPH20 وSPH30) . جهت ساخت غذا اجزای اصلی غذا)کنجاله سویا، پودرماهی، آرد گندم، پودرگوشت و پروتئین

ر سه نوبت آسیاب شدند. مواد ویتامینه و کنسانتره سویا( دسی سی آب مقطر مخلوط و به مواد 211مواد معدنی در

غذایی کالن اسپری و مخلوط گردیدند، سپس روغن به غذا اضافه و در حین مخلوط شدن به آرامی به آن آب مقطر اضافه و کل مجموعه با یك مخلوط کن برقی مخلوط شد. مخلوط

شده و رشته های تولید شده غذا به خمیری وارد چرخ گوشت 24درجه سانتیگراد بمدت 11خشك کن منتقل و در دمای

ساعت قرار گرفت. ماهیان سه بار در روز تا حد سیری تغذیه شدند. بیومتری در

و درجه حرارت pHروزه انجام گرفت، اکسیژن، 01فواصل % جمعیت 11هفته پرورش 8در انتهای .روزانه کنترل شد

ن از هر تیمار برداشت و پس از کشته شدن، کل الشه ماهیاآنها چرخ و جهت تعیین میزان چربی، پروتئین، خاکستر و

د: آنالیز شیمیایی رطوبت به آزمایشگاه ارسال گردید.

% از جمعیت ماهیان هر تیمار 11در انتهای دوره تغذیه الشه قسمت 111پس از کشته شدن در محلول گل میخك با دوز

در میلیون در یك همزن، مخلوط، هموژن و جهت تعیین میزان پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت به آزمایشگاه ارسال

ده از گردید. آنالیز بیوشیمیایی جیره و مواد غذایی با استفا Association of Officialدستورالعمل کتابچه

Analytical Chemists, AOAC, 1995 انجام شد. برایندرجه سانتیگراد 011اساس ماده خشك با سوزاندن در دمای

,AOAC Official Method 930.15)ساعت 24به مدت

پروتئین خام با استفاده از روش کجلدال درسه مرحله (1995یر، تیتراسیون و ضرب نمودن ازت به دست آمده از هضم، تقط

AOAC Official) 21/1هر گرم ماده خشك در ضریب

Method 975.05 , 1995) ، خاکستر مواد با سوزانده شدن Muffle Furances, RHF) در کوره الكتریكی مدل

16/3/3216 P1 Model, Made in England) در دمای AOAC Official Methodدرجه سانتیگراد ) 111

چربی خام با استخراج چربی بروش سوکسله (، 1995 ,942.05 11 تا 11 رسیدن به نقطه جوش با استفاده از حالل اتر با

AOAC Official) ساعت 1 تا 4 مدت به درجه سانتیگراد

Method 932.02 , 1995) در استخراج کننده سوکسله(Made in Germany (Gerhart soxthoterm SOX ,

Model, اندازه گیری و انرژی کل با استفاده از بمب کالری ( بدست آمد.Bak model, Made in USAمتر )

ه : اندازه گیری شاخصهای رشد و آنالیز آماری وجه به اطالعات روز یك بار و با ت01زیست سنجی ماهیان هر

به دست آمده شاخصهای رشد با استفاده از اطالعات به از طول و وزن ماهیان در فرمولهای مربوطه دست امده

به منظور بررسی توزیع نرمال داده ها در محاسبه گردید.گروهها و تكرارها جهت تشكیل تیمارها از آزمون

Kolmogorov-Smirnov استفاده شد. به منظور مقایسهآماری داده های حاصل از شاخصهای رشد، ترکیب الشه و

وه ها در تیمارها، آزمون آنالیز شاخصهای بیوشیمیایی بین گربكار گرفته شد و پس (One-way Anova)واریانس یكطرفه

Test of Homogeneityاز انجام آزمون همگنی واریانسها )

of Variances ) جهت مقایسه گروه ها با یكدیگر از آزموندانكن استفاده شد. کلیه آنالیزهای آماری با استفاده از نرم

صورت گرفت. 02نسخه SPSSافزار


37

(n=3: اجزا وترکیب شیمیایی جیره های غذایی )1جدول

% كربوهیدرات2% چربی ، 11% پروتئین، 11: آردماهی: 1

% كربوهیدرات 21% چربی، 3% پروتئین، 16: پروتئین كنسانتره سويا: 2

%كربوهیدرات3% چربی، 19% پروتئین، 94: پودرگوشت : 3

% چربی1% چربی، 99: آرد سويا :9

% كربوهیدرات 6% چربی، 43% پروتئین، 6: روغن ماهی 5

میلی 15ای . يو. تیامین 3666كولکلسیفرول –ال -ای . يو،د 16 آلفا توكوفرول استات -ال -يا میلی گرم در كیلوگرم (: د IU: ويتامین پرمیکس )برحسب 5

175میلیگرم در كیلوگرم، نیکوتینیک اسید B12 65/6میلیگرم در كیلوگرم، ويتامین 15میلیگرم در كیلوگرم، پیرودوكسین 36كیلوگرم ، ريبوفالوين گرم در

5/2لوگرم، بیوتین میلیگرم در كی 1666میلی گرم در كیلوگرم، اينوسیتول 566میلی گرم در كیلوگرم، اسیداسکوربیک 5میلی گرم در كیلوگرم، اسیدفولیک

میلی گرم در كیلوگرم . 2666میلیگرم در كیلوگرم، كولین كلرايد 56میلیگرم در كیلوگرم، كلسیم پنتوتئات

گرم در كیلوگرم، سیترات 29/1گرم در كیلوگرم، اكسید منیزيوم 15/2 -% 96: پرمیکس معدنی )بر حسب میلی گرم يا گرم در كیلوگرم(: كربنات كلسیم 1

گرم در كیلوگرم، سولفات 3/6میلی گرم در كیلوگرم، سولفات مس 9/6میلی گرم در كیلوگرم، سولفات روی 9/6گرم در كیلوگرم ، يديد پتاسیم 2/6 فريک

كیلوگرم، كلريد میلیگرم در 3میلیگرم در كیلوگرم، سلنیت سديم 2گرم در كیلوگرم، سولفات كبالت 5گرم در كیلوگرم، كلسیم فسفات دو ظرفیتی 3/6منگنز

گرم در كیلوگرم. 9/6گرم در كیلوگرم، كلريد سديم 4/6پتاسیم

اجزای غذایی

شماره جیره ) %(

SPH0 SPH10 SPH20 SPH30

0آرد ماهی 01/18 28/12 42/41 19/41

2 پرو تئین کنسانتره سویا 11/1 80/1 1/00 4/07

1گوشتپودر 17/01 11/01 11/01 14/01

4آرد سویا 17/01 11/01 11/01 14/01

1روغن ماهی 19/02 17/02 11/02 11/02

1پرمیكس ویتامینی 07/1 07/1 07/1 07/1

1پرمیكس معدنی 00/2 00/2 00/2 00/2

متیونین 11/1 11/1 11/1 11/1

الیزین 11/0 11/0 11/0 11/0

ال کار نتین 0/1 0/1 0/1 0/1

10/0 21/0 29/0 11/0 سلولز

011 011 011 011 جمع کل

) %( ترکیب شیمیایی SPH0 SPH10 SPH20 SPH30

2/90 1/91 1/91 1/91 ماده خشك

8/42 81/42 94/42 98/42 پروتئین

88/09 11/21 19/20 4/22 چربی

48/1 71/1 01/7 10/7 خاکستر

01/1 79/2 41/2 01/2 فیبر

11/01 10/04 08/01 01/01 کربوهیدرات

11/08 80/08 18/09 21/09 انرژی کل )مگاژول برکیلوگرم(


33

نتايج

دیل غذا:بالف: شاخصهای رشد و ضریب ت شاخصهای رشد و ضریب تبدیل هفته پرورش 8در پایان

. اختالف معنی (P<0/05)غذا از تیمارهای غذایی تاثیر پذیرفت

شاخصهای وزن ثانویه، ضریب چاقی، درصد افزایش داری در وزن، ضریب رشد ویژه، نسبت بازده پروتئین و ضریب تبدیل

و SPH0،SPH20 غذای ماهیان تغذیه شده از جیره هایSPH30 ( مشاهده نشد11و 21، 1)میزان جایگزینی%.

(0.05<F=3, df=7.07, P)، (0.05<F=3, df=4.14, P) ،

(0.05<F=3, df=7.15, P)، (0.05<F=3, df=7.3, P) ،

(0.05<F=3, df=6.52, P) و(0.05<F=3, df=7. 2, P.) ما او نسبت بازده ژه وزن، ضریب رشد ویایش وزن ثانویه، درصدافز

%جایگزینیSPH10 (01)روتئین ماهیان تغذیه شده از جیرهپ

بطور نداشت،در حالی که با تیمار شاهد اختالف معنی داری و SPH20 معنی داری از ماهیان تغذیه شده از جیره های

SPH30 ودو ضریب تبدیل غذای آن باالتر بکمتر (0.012>F=3, df=7.07, P)، (0.012>F=3, df=7.15, P)،

(0.011>F=3, df=7.3, P) و(0.015<F=3, df=6.52, P). بیشترین وزن SPH20 ماهیان تغذیه شده با جیره

گرم(، ضریب چاقی 25/944±35/5نهایی)(، 7/119±31/1(، درصد افزایش وزن )6641/6±3553/6)

( و نسبت بازده 67/1±657/6ضریب رشد ویژه )( را دارا بودند همچنین مطلوبترین 24/6±657/6(پروتئین

نیز در ماهیان تغذیه شده (54/1±621/6)ضریب تبدیل غذا از این جیره به دست آمد.

هفته ای 8شاخصهای رشد تاسماهی سیبری تغذیه شده با سطوح مختلف پروتئین کنسانتره سویا در یک دوره (SD±): میانگین 1جدول

(P ≤ 0.05اعداد با حروف متفاوت دارای اختالف معنی دارآماری هستند ) = (BWF/ TL

3) ×100 (Martinez- Liornes et al ., 2007) K )%(ضریب چاقی

%BWI = 100 × (BWf - BWi)/BWi (Hung et al., 1989) درصد افزايش وزن بدن

.C.R = F/(Wt-W0) ( Ronyai et al., 1990) ( Abdelghany & Ahmad, 2002) ضريب تبديل غذا

S.G.R = (lnWt -lnW0)/t ×100 ( Ronyai et al., 1990) ضريب رشد ويژه

PER= (Bwf-Bwi)/protein intake (Xue et al ., 2006) نسبت بازده پروتئین

ب: ترکیب الشه پروتئین کنسانتره سویا موجب افزایش تجمع ش سطوح افزای

پروتئین در ترکیب الشه تاسماهی سیبری گردید. بیشترین

SPH20میزان پروتئین الشه در ماهیان تغذیه شده از جیره

67/3% بجای پودرماهی( )11% و 21)جایگزین شده بمیزانبا ( مشاهده گردید. همزمان با افزایش پروتئین الشه±69/94

جیره های آزمایشی/ سطوح جایگزینی پروتئین کنسانتره سویا بجای پودر ماهی

SPH0 SPH10 SPH20 SPH30 شاخصها

a41 /5±77/145 a11/9±4/141 وزن اولیهa53/1±65/145 a14/1±65/144

ab37/99±9/926 b39/23±63/379 a35/5±25/944 a65/51±11/945 (W2) وزن ثانویه

a76/6±41/23 a55/6±9/29 a9/6±32/29 a11/6±49/29 طول اولیه

a39/1±13/51 a11/1±43/51 a21/6±1/51 a74/6±24/53 طول ثانویه

ab6624/6±3195/6 b6631/6±2145/6 a6641/6±3553/6 ab6692/6±3226/6 (CF) ضریب چاقی

ab11/21±59/121 b53/12±12/166 a31/1±7/119 a67/25±11/154 (BWI)درصد افزایش وزن

ab612 /6±46/6 b614/6±71/6 a657/6±67/1 a611/6±65/1 (SGR) ضریب رشد ویژه

ab634/6±63/2 b632/6±55/2 a621/6±54/1 (FCR)ضریب تبدیل غذا a636/6±15/1

ab699/6±22/6 b624/6±17/6 a657/6±24/6 a694/6±27/6 (PER)نسبت بازده پروتئین


37

افزایش میزان پروتئین کنسانتره سویا در جیره، محتوی چربی الشه ماهیان نیز رو به افزایش نهاد، بطوری که بیشترین

ثبت SPH20میزان چربی الشه درماهیان تغذیه شده از جیره (. بیشترین رطوبت و خاکستر الشه در 66/34±7/6گردید)

ترتیب ب SPH20)% جایگزینی )21ماهیان تغذیه شده از تیمار

. )پروتئین مشاهده شد 7/9±35/6و 14/17±22/6بمیزان (0.022>F=3, df=10.71, P)، 0.00)چربی>F=3,

df=118.075, P)، رطوبت(0.003>F=3, df=32.42, P) .(F=3, df=9, P>0.030)وخاکستر

(. (SD±):ترکیب شیمیایی الشه تاسماهی سیبری تغذیه شده با سطوح مختلف پروتئین کنسانتره سویا )میانگین 2جدول

(P ≤ 0.05ماری هستند )دارای اختالف معنی دار آ اعداد با حروف متفاوت

بحثسویا بجای کنسانتره جایگزینحاضر سطوح مایشزآدر

سیبری تاسماهی رشد تاثیر منفی بر شاخصهای ماهی پودر% 11و 01،21در تیمار ه شاخصهای رشدكجوان نداشت بل

شاخصهای رشد ماهیان تغذیه شده با مشابه با ،جایگزینیمشاهده ماریاختالف معنی دار آهر چند که پودرماهی بودند

پیشرو در ماده غذایی کنسانتره سویای ین. امروزه پروتئنشد ,. Song et alآبزیان محسوب می گردند ) جیره غذایی

روتئین سویای هیدرولیز شده موجب پ% 21(. جایگزینی2014 Paralichthys ژاپنیبهبود شاخصهای رشد فالندر

olivaceus)) گردید (Mamauaga et al., 2011). ن آدر تا01 )جایگزینی اوی سطوح متوسط حجیره ای ،مطالعه

%( توانست بطور موثری شاخصهای رشد را در فالندر ستاره 11که با نتایج به بهبود بخشد( Platichthys stellatus) ای

وLiu . همچنین مده در این مطالعه هماهنگی دارددست آ% پروتئین 8جایگزینی که گزارش دادند (2111همكاران )

% پودرماهی 22بجایدر جیره Soycomil کنسانتره سویاروز در میگوی 11% در طول07ی معادل موجب افزایش وزن

و Fenucci می گردد. (Penaeus monodon) سیاه ببریپروتئین کنسانتره (Cited by Swick et al., 1995)همكاران

% پودر اسكوئید نموده و در مقایسه با 11سویا را جایگزین تیمار شاهد رشد، بقاء و ضریب تبدیل غذایی بهتری در

.بدست آوردند P. stylirostrisو P. setiferus میگوی عواملدالیل این افزایش کارایی در جذب و رشد را باید در

جستجو نمود: اکثر محصوالت سویای تجاری دارای ذیلمیلی گرم و 1تا 2بازدارنده های تریپسین و فیتات در حد

,Synder & Kwon) میلی گرم می باشند 4بطور متوسط

میلیگرم در 1/0وجود بازدارنده تریپسین به میزان .(1987می یك گرم غذا موجب کاهش رشد در ماهی تیالپیای نیل

، قزل االی رنگین کمان در مقابل بازدارنده های پروتئاز گرددبسیار حساس است و ارتباط مستقیم میان سطوح بازدارنده

د های پروتئاز و پروتئین قابل دسترس و انرژی در ماهی آزا Sandholm et al ., 1976; Krogdahl et) دیده می شود

al ., 1994). Dabrowski پیشنهاد (0989)و همكاراناختالل در ترشح کیموتریپسین در ماهیانی که از که نمودند

وده بودند به خاطر کاهش فراورده های سویا تغذیه نم

جیر ه های آزمایشی/ سطوح جایگرینی پروتئین کنسانتره سویا بجای پودر ماهی

SPH0 SPH10 SPH20 SPH30 شاخصها

b61/1±54/34 a36/6±49/91 a67/3±69/94 a9/6±47/95 پروتئین )%(

c35/6±25/33 b31/6±42/35 a7/6±66/34 d35/6±75/36 )%( چربی

c35/6±25/13 ab56/6±31/11 a22/6±14/17 b29/6±97/15 )%( رطوبت

b66/61±66/2 b7/6±5/3 )%( خاکستر a35/6±7/9 ab7/6±5/3

10/1±40/1 91/2±42/1 81/2±40/1 90/2±10/1 )%( شاخص هپاتوسوماتیك

10/08±00/1 11/01±19/4 2/01±11/1 10/01±14/1 شاخص احشایی )%(


33

تولید تریپسین در در لوزالمعده باشد. واکنشهای برگشتیماهی آزاد هنگامی که مقدار بازدارنده های تریپسین در جیره

میلی گرم در گرم رسید به حداکثر مقدار خود 8/4غذایی به سوی دیگرفیتات )هگزا از .(Olli et al., 1994a)می رسد

عادی در کنجاله سویا وجود دارد فسفات میواینوزیتول( به طورظرفیتی نظیر کلسیم، منیزیم، روی، 1 و 2با یونهای معدنی

مس و آهن ترکیب و مانع استفاده مصرف کنندگان از این تنها جانوران .(Duffus & Duffus, 1991) گردد یونها می

و ردهنشخوارکننده هستند که می توانند فیتاز را تجزیه کآبزیان قادر به انجام این عمل نیستند، در این صورت فیتات با

پیوند شیمیایی ایجاد نموده و با ایجاد کمپلكس پروتئین پروتئین باعث کاهش جذب پروتئین در جیره غذایی –فیتات

همكاران و Spinelli . ( Richardon et al., 1985) می شود( کاهش رشد در ماهی آزاد چینوك 0981)(Oncorhynchus tshawytscha) تغذیه شده با سطوح

جیره های سنتتیك سطوح باالی اسیدفیتیك ) باالی سویا را. اما کنسانتره عنوان نمودندگرم در کیلوگرم( 8/21حاوی

سویا با روش عصاره گیری به وسیله اتانول و متانول از کنجاله سویای روغن کشی بدست می آید. در این حالت کربوهیدراتها،

و از هساکاریدها از محصول حذف شد اسیدفیتیك و اولیگو مزایای این محصول می توان به پایین بودن سطح فاکتور

,Duffus & Duffus) دبازدارنده تریپسین اشاره نمو

در کنسانتره سویا پتانسیل زیادی تئینین رو پرو، از ا(1991 دارد ودرماهی در ماهیان گوشتخوارایگزینی بجای پج(Mambrini et al ., 1999.) این مطالعه ضریب تبدیل در

کنسانتره تئین در ماهیان تغذیه شده از جیره محتوی پروغذا در صورتی که ، سویا اختالف معنی داری با تیمار شاهد نداشت

مطالعات بسیاری نشان داده است که وجود بازدارنده های اندیكاتورهای رشد و ضریب بعنوان پروتئاز و تریپسین که

,.Lemieux et al) تبدیل غذا در ماهی کاد شناخته شده اند

موجب کاهش معنی دار میزان فعالیت پپپسین، ،(1999ن قابلیت هضم و به موازات آتریپسین و آمیالز در روده

هرینگ کاهش و ضریب تبدیل غذا افزایش می یابد درماهی(Ueberschaer & Clemmesen, 1992; Ueberschaer et

al., 1992) كسان بودن ضریب ی حتماال می توانابنابراینزمایش را به عدم در این آمختلف هایرقابلیت هضم در تیما

ذیه ای در پروتئین کنسانتره سویاغفاکتورهای ضدتوجود نسبت داد که سدی در مقابل آنزیمهای درون ریز دستگاه گوارش بوده و موجب پایین آمدن قابلیت هضم غذا می گردد(Roosta et al., 2011; Yamamoto & Ikenaka,

1967).

که پیشنهاد نموده بودند محققتایج چند نهمچنین برخالف طعم بدکنجاله سویا موجب محدود شدن کاهش جذب غذا و

,Lovell) روند رشد در بسیاری ازگونه های پرورشی می شود

1988: Tacon , 1994)، در پروژه حاضر ضریب تبدیل غذا جایگزینی با تیمار شاهد اختالف %11و 21، 01در تیمارهای

معنی دار آماری نداشت که داللت بر پذیرفته شدن غذا توسط فاکتور دیگری که امكان دارد در .ماهی و جذب آن دارد

خوش طعمی غذا است که بر باشد کارایی غذا تاثیر گذار، بدین نواسیدهای آزاد تعیین می گرددیاساس پپتیدها و آم

غذاهای دارای پپتیدهای کوچك مزه تلخ کمتری صورت که ,.Cho et al))پپتیدهای بزرگ دارند بامقایسه با غذاهایی در

این محصول ره سویاتدر تهیه پروتئین کنسان. همچنین 2008با فالوزایم تیمار می شود که مزه تلخ پروتئین کنسانتره سویا

,.Ma et al., 2013; Villanueva et al) ددهرا کاهش می

زاد می کندرا آ آمینواسیدهای آزاد جاذبو (1999Hrčková et al., 2001). )

Song شاخصهای رشد نتیجه گرفتند که (2104) همكارانو (Platichthys stellatus) مده از فالندر ستاره ایبه دست آ

در سطوح جایگزینی متوسط پروتئین هیدرولیز شده سویا که بطور معنی داری از ماهیان تغذیه شده با %( 11تا 01)

تلخی پروتئین هیدرولیز پودر ماهی برتر بود به دلیل حذف شده از این ماده می شده سویا بوسیله آمینواسیدهای آزاد

% جایگزینی قابل قبول برای 71. خوش طعمی جیره باباشد نس در جیره غذایی این گونه افالندر ستاره ای بعنوان یك رفر

عرفی گردید. م ب: ترکیب الشه :

میزان پروتئین الشه با افزایش سطوح جایگزینی پروتئین سویا ( بطور معنی داری باالتر از %11و 01،21) بجای پودرماهی

.پروتئین الشه ماهیانی بود که از تیمار شاهد تغذیه شده بودندمده در این آزمایش هماهنگ با مطالعات بعمل آنتایج

می باشد که (0999)همكاران و Mambrini گزارشات


78

را %011و 71، 11، 21پروتئین کنسانتره سویا در سطوح جایگزین پودر ماهی نموده و نتیجه گرفتند که با افزایش

کنسانتره سویا میزان پروتئین الشه ین جایگزین نمودن پروتئ افزایش می یابد.

ره غذایی همچنین با افزایش سطوح کنسانتره سویا در جی که نشاندهنده رشد مناسب چربی الشه رو به افزایش گذاشت.

بچه تاسماهی سیبری با افزایش سطوح پروتئین کنسانتره سویا در جیره است. نتایج تجزیه و تحلیل آنالیز شیمیایی

ابراهیمی و )الشه بچه فیلماهی و تاسماهی ایرانیماهیانی که این نكته اذعان داشت که بچه ر( ب0181،همكاران

از روند رشد و نمو مناسبتری نسبت به سایر تیمارها برخوردار رطوبت و خاکستر کمتری در و بودند، دارای چربی بیشتر

گزارشات زیادی در دست . کنند ترکیب الشه خود ذخیره میاست که با افزایش سطوح کنجاله سویا در جیره میزان چربی

Mohsen & Lovell, 1990; Reigh)الشه کاهش می یابد

& Ellis, 1992; Olli et al., 1995) . حتی سویای حاللدر برگیرنده فاکتورهای ضدتغذیه ای با اتانول که گیری شده

اثر منفی بر جذب چربیها بخصوص چربیهای بلند زنجیره بود Olli))داد بصورت کاهش چربی الشه خود را نشان که داشت

& Krogdahl.,1995. با افزایش سطوح پروتئین هین مطالعه میزان رطوبت الشادر

و Olli کنسانتره سویا افزایش یافت که هماهنگ با نتایج( Salmo salar) در گونه سالمون اتالنتیك (0991)همكاران

است که با افزایش کنجاله سویا در جیره رطوبت الشه افزایش یافته بود.

پروتئین کنسانتره سویا نتایج تحقیق حاضر نشان داد که قابلیت جایگزینی مناسبی بجای پودرماهی در جیره غذایی تاسماهی سیبری داشته و پیشنهاد می گردد که در مطالعات

آینده سطوح باالتر جایگزینی در نظرگرفته شود. تشکر و قدرداني

نگارندگان مراتب سپاسگزاری خود را از کلیه همكاران بخش هوشیار که علیهوشنگ یگانه و ،آبزی پروری موسسه

پرورش و تغذیه بچه ماهیان را بر عهده داشتند ابراز می دارند. منابع

.

(Huso huso)

. Acipenser

stellatus

Abdelghany A.E. and Ahmad H.M., 2002.

Effects of feeding rates on growth and

production of Nile tilapia, common carp

and silver carp polycultured in fertilized

ponds. Aquaculture Research, 33: 415 –

423.

Albert G.J. and Metian T.M., 2008. Global

overview on the use of fish meal and fish

oil in industrially compounded aquafeeds:

trends and future prospects. Aquaculture,

28: 5146–5158.

AOAC 1995. Official methods of analysis of

the association of official analytical

chemists. AOAC, Arlington.

Bakke-McKellep A.M., Press C.M.L.,

Baeverfjord G., Krogdahl Å. and

Landsverk T., 2000. Changes inimmune

and enzyme histochemical phenotypes of

cells in the intestinal mucosa of Atlantic

salmon, Salmo salar L., with soybean

meal-induced enteritis. Journal of Fish

Diseases, 23: 115-127.

Bergheim A. and Sveier H., 1995.

Replacement of fish meal in salmonid

diets by soya meal reduces phosphorus

excretion. Aquaculture International, 3:

265–268.


73

Baeverfjord G. and Krogdahl A., 1996.

Development and regression of soybean

meal induced enteritis in Atlantic salmon,

Salmo salar L., distal intestine: a

comparison with the intestines of fasted

fish. Journal of Fish Diseases, 19: 375–

387.

Cho S.J., Juillerat M.A. and Lee C.H.,

2008. Identification of LDL-receptor

transcription stimulatingpeptides from

soybean hydrolysate in human

hepatocytes. Journal of Agriculture and

Food Chemistry, 56 (12): 4372–4376.

Dabrowski K., Poczyczynski P., Ko¨ck G.

and Berger R., 1989. Effect of partially

or totally replacing fishmeal protein by

soybean meal protein on growth, food

utilisation and proteolytic enzyme

activities in rainbow trout ŽSalmo

gairdneri.. New in vivo test for endocrine

pancreatic secretion. Aquaculture, 77: 29–

49.

Duffus C.M. and Duffus J.H., 1991. In:

D’Mello, F.J.P., Duffus, C.M., Duffus,

J.H. ŽEds.., Toxic Substances in Crop

Plants. The Royal Society of Chemistry,

Thomas Graham House, Science Park,

Cambridge CB4 4WF, Cambridge, pp. 1–

21.

FAO, 2012. Feeding the growth aquaculture

sector: An analysis. Sixth Session of the

Sub-Committee on Aquaculture.

Committee on Fisheries, Cape Town,

South Africa.

Gatlin D.M., Barrows F.T., Brown P.,

Dabrowski K., Gaylord T.G., Hardy

R.W., Herman E., Hu G., Krogdahl, A.,

Nelson R., Overturf K., Rust M., Sealy

W., Skonberg D., Souza E.J., Stone

E.D., Wilson R. and Wurtele E., 2007.

Expanding the utilization of sustainable

plant products in aquafeeds: A review.

Aquaculture Research, 38: 551–579.

Hansen A.C., Karlsen O., Rosenlund G.,

Rimbach M. and Hemre G.I., 2007.

Dietary plant protein utilization in

Atlantic cod, Gadus morhua L.

Aquaculture Nutrition, 13: 200–215.

Hrčková M., Rusňáková M. and

Zemanovič J., 2001. Enzymatic

hydrolysis of defatted soy flour by three

different proteases and their effect on the

functional properties of resulting protein

hydrolysates. Czech Journal of Food, 20

(1): 7–14.

Hung S.S.O., Paul B. L., Conte F. and

Storebakken T., 1989. Growth and feed

efficiency of white sturgeon (A.

transmontanus) to utilize different

carbohydrate. J. Nutr, 119: 727-733.

Ingh T.S.G.A.M.V.D., Olli J.J. and

Krogdahl A., 1996. Alcohol-soluble

components in soybeans cause

morphological changes in the distal

intestine of Atlantic salmon, Salmo salar

L. Journal of Fish Diseases, 19: 47–53.

Jahan P., Watanabe T., KironV. and Satoh

S.C., 2003. Improved carp diets based on

plant protein sources reduce

environmental phosphorus loading.

Fisheries Science, 699 (2): 219–225.


72

Krogdahl A., Lea T.B. and Olli J.J., 1994.

Soybean proteinase inhibitors affect

intestinal trypsin activities and amino acid

digestibilities in rainbow trout

Oncorhynchus mykiss. Comp.

Biochemical physiology, 107A, 215–219.

Lemieux H., Blier P. and Dutil J.D., 1999.

Do digestive enzymes set a physiological

limit on growth rate andfood conversion

efficiency in the Atlantic cod (Gadus

morhua)? Fish Physiology and

Biochemistr, 20: 293-303.

Liu Y.J., Liu D.H., Feng J. and Tian L.X.,

2000. Soy protein concentrate can

efficiently replace fish meal in tiger

shrimp feeds. Research report Fish

Nutrition Laboratory, Zhongshan

University, P.R. China.

Lovell R.T., 1988. Use of soybean products

in diets for aquaculture species: Revised.

Soybean utilization alternatives, February

16±18. The Centre for Alternative Crops

and Products, University of 14 Minnesota,

pp. 335-361.

Ma Y.S., Wang L.T., Sun X.H., Ma B.C.,

Zhang J.W., Gao F.Q. and Liu C.L.,

2013. Study on hydrolysis conditions of

flavourzyme in soybean polypeptide

alcalase hydrolysate. Advance Maternal

Research. 652: 435–438.

Mamauaga R.E.P., Koshio S., Ishikawa

M., Yokoyama S., Gao J., Nguyen B.T.

and Ragaza J.A., 2011. Soy peptide

inclusion levels influence the growth

performance, proteolytic enzyme

activities, blood biochemical parameters

and body composition of Japanese

flounder, Paralichthys olivaceus.

Aquaculture, 321: 252–258.

Mambrini M., Roem A.J., Cravèdi J.P.,

Lallès J.P. and Kaushik S.J., 1999.

Effects of replacing fish meal with soy

protein concentrate and of DL-methionine

supplementation in high-energy, extruded

diets on the growth and nutrient

utilization of rainbow trout

(Oncorhynchus mykiss). Journal Animal

Science, 77: 2990–2999.

Martinez Liorens S., Vidal A.T., M Onino

A.V., Torres M.P. and Cerda M.J.,

2007. Effects of dietary soybean oil

concentration on growth, nutrient

utilization and muscle fatty acid

composition of gilthead sea bream

(Sparus aurata). Aquaculture, 38: 76-81.

Mohsen A.A. and Lovell R.T., 1990. Partial

substitution of soybean meal with animal

protein sources in diets for channel

catfish. Aquaculture, 90: 303–311.Olli

J.J., Hjelmeland K. and Krogdahl A.,

1994. Soybean trypsin inhibitors in diets

for Atlantic salmon Salmo salar, L.:

effects on nutrient digestibilities and

trypsin in pyloric caeca homogenate and

intestinal content. Comparative

Biochemical Physiology. 4., 923–928.

Olli J.J. and Krogdahl A., 1995. Alcohol

soluble components of soybeans seem to

reduce fat digestibility in fishmeal-based

diets for Atlantic salmon, Salmo salar L.

Aquaculture Research, 26: 831–835.


77

Olli J.J., Krogdahl A. and Vabeno A., 1995.

Dehulled solvent extracted soybean meal

as a protein source in diets for Atlantic

salmon, Salmo salar . Aquaculture

Research, 26: 167–174.

Reigh R.C. and Ellis S.C., 1992. Effects of

dietary soybean and fish-protein ratios on

growth and body composition of red drum

_Sciaenops ocellatus fed isonitrogenous

diets. Aquaculture, 104: 279–292.

Richardson N.L., Higgs D.A., Beames R.M.

and McBride J.R., 1985. Influence of

dietary calcium, phosphorous, zinc and

sodium phytate level on cataract

incidence, growth and histopathology in

juvenile Chinook salmon Oncorhynchus

tshawytscha.. Journal of Nutrition, 115:

553–567.

Roosta H.R., Javadi T. and Nazari F., 2011.

Isolation and characterization of trypsin

inhibitors (Kunitz Soybean Trypsin

Inhibitor, Bowman-birk Inhibitor) in

Soybean. Advance environment Biology.

5 (1): 145–153.

Sandholm M., Smith R.R., Shih J.C.H. and

Scott M.L., 1976. Determination of

antitrypsin activity on agarplates:

relationship between antitrypsin and

biological value of soybean for trout.

Journal of Nutrition, 106: 761-766.

Song Z., Li Haiyun., Wang J., Li P., Sun Y.

and Zhang L., 2014. Effects of fishmeal

replacement with soy protein hydrolysates

on growth performance, blood

biochemistry, gastrointestinal digestion

and muscle composition of juvenile starry

flounder (Platichthys

stellatus).Aquaculture, 426: 96-104.

Spinelli J., Houle C.R. and Wekell J.C.,

1983. The effect of phytates on the

growth of rainbow trout Salmo gairdneri

fed purified diets containing varying

quantities of calcium and magnesium.

Aquaculture, 30: 71–83.

Synder H.E. and Kwon T.W., 1987.

Soybean utilization. Van Nostrand

Reinhold, New York.

Swick R.A., Akiyama D.M.,

Boonyaratpalin M. and Creswell D.C.,

1995. Use of soybean meal and synthetic

methionine in shrimp feed. American

Soybean Association, Technical Bulletin.

5: 211-216

Tacon A.G.J. 1994. Feed ingredients for

carnivorous fish species alternatives to

fishmeal and other fishery resources.

Fisheries Circular No 881. FAO, Rome,

Italy.

Ueberschaer B. and Clemmesen C., 1992. A

comparison of the nutritional condition of

herring larvae as determined by two

biochemical methods - tryptic enzyme

activity and RNA/DNA ratio

measurements. ICES Journal of Marine

Science, 49: 245-249.

Ueberschaer B., Pedersen B. and

Hjelmeland K., 1992. Quantification of

trypsin with radioimmunoassay in herring

larvae (Clupea harengus) compared with

a highly sensitive fluorescent technique to

determine tryptic enzyme activity. Marine

Biology, 113: 469-473.


77

Villanueva A., Vioque J., Sánchez-Vioque

R., Clemente A., Bautista J. and Millán

F., 1999.Production of an extensive

sunflower protein hydrolysate by

sequential hydrolysis with endo- and exo-

proteases. Grasas Aceites, 50 (6): 472–

476.

Wang H., Johnson L.A. and Wang T.,

2004. Preparation of Soy Protein

Concentrate and Isolate from Extruded-

Expelled Soybean Meals JAOCS, 81 (7):

719-717.

Xue M., Wu X., Ren Z., Gao P., Yu N. and

Pearl G., 2006. Effects of six alternative

lipid sources on growth and tissue fatty

acid composition in Japanese sea bass

(Lateolabrax Japanicus), Aquaculture,

206: 206-214.

Xu Q.Y., Wang C.A., Zhao Z.G. and Luo

L., 2012. Effects of replacement of fish

meal by soy protein isolate on the growth,

digestive enzyme activity and serum

biochemical parametersfor juvenile Amur

sturgeon (Acipenser schrenckii). Asian-

Australas. Journal of Animal Science, 25

(11): 1588–1594.

Yamamoto M. and Ikenaka T., 1967.

Studies on soybean trypsin inhibitors I.

Purification and characterization of two

soybean trypsin inhibitors. Journal of

Biochemistry, 62 (2): 141–149.

Yang Y.H., Wang Y.Y., Lu Y. and Li Q.Z.,

2011. Effect of replacing fish meal with

soybeanmeal on growth, feed utilization

and nitrogen and phosphorus excretion on

rainbow trout (Oncorhynchus mykiss).

Aquaculture International, 19 (3): 405–

419.


77

The effect of processed soy bean meal (SPH) on growth and body

composition of juvenile fish Acipenser baerii

Yazdani Sadati M.A*1; M.H Rezaii, E

2

[email protected]

1- Caspian Sea International Sturgeon Research Institute

2- Azad University, Research and Science Department

Abstract

The effect of soy bean concentrate (SPH) was evaluated on growth index and body composition of Siberian

Sturgeon (A. baerii) for 8 weeks. A total of 120 Acipenser baerii juveniles (initial body weight 186.44

±31.3gr mean ±SD) (4 treatment) were reared in 12 fiberglass tanks and fed to the saturation with four

experimental diets in which fish meal was replaced by SPH at 0%, 10%, 20% and 30% namely

SPH0 ,SPH10, SPH20 and SPH30, respectively. Biometry was carried out monthly. At the end of

experiment, 30% of total fish killed and transported to laboratory for determination of body composition.

Result showed no significant differences in final weight (FW), specific growth rate (SGR), protein efficiency

ratio (PER) and feed efficiency ratio (FCR) of fish fed SPH20 and SPH30 compared to control diet. In

addition, body protein and lipid were increased by increasing of soy bean concentrate in diets. The highest

body protein and lipid were recorded in fish fed SPH20. Result of this investigation showed that soy bean

concentrate was potentially suitable for fish meal replacement in diets of Acipenser baerii.

Key words: Acipenser baerii, Soy protein concentrate, Replacement, Growth indices, Body composition.

* Corresponding Author

Documents

اصل مقاله (534 K)