19
Роналд Харри Коас 1991 оны Нобелийн шагналт эдийн засагч Институтын бүтэц ба эдийн засгийн функц дах трансакцийн зардал ба өмчийн эрхийн ач холбогдлыг анхлан нээж, хөгжүүлсний төлөө

Роналд Харри Коас

  • Upload
    ganaife

  • View
    493

  • Download
    10

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Роналд Харри Коас

Роналд Харри Коас1991 оны Нобелийн шагналт эдийн засагч

Институтын бүтэц ба эдийн засгийн функц дах трансакцийн зардал ба өмчийн эрхийн ач холбогдлыг анхлан нээж, хөгжүүлсний төлөө

Page 2: Роналд Харри Коас

Агуулга

Ашигласан материал

Дүгнэлт

Хувь нэмэр

Намтар

Оршил

Page 3: Роналд Харри Коас

Яагаад Роналд Коасыг сонгож авсан бэ?

Нобелийн шагналтан

Неоинституциональ онолыг үндэслэгчдийн нэг

Трансакцийн зардал

Өмчийн эрх

1

3

2

4

Page 4: Роналд Харри Коас

Роналд Коасын намтар

1910 онд Лондоны Виллесдэнд төрсөн.

Багын номтой нөхөрлөсөн хүүхэд

11 настайд нь аав нь “френоложист”-д аваачсан

Page 5: Роналд Харри Коас

1932 он – Лондонгийн эдийн засгийн сургуулиас худалдааны бакалаврын зэрэг

Арнод Плэнт профессорын хичээл

Адам Смитийн “үл үзэгдэгч гар”

“Эдийн засгийн системийн цэгцтэй мэдлэг”

Эрнест Касселийн аяллын тэтгэлэг - АНУ руу Америкийн үйлдвэрүүдийн бүтцийг судлах

Page 6: Роналд Харри Коас

Эдийн Засаг, Худалдааны Дүндээ Сургууль

Роналд Коас дараах сургуулиудад ажиллаж байсан:

1932-1934

1964-1991

1991

1958-1964

1951-1958

1935-1951

1934-1935 Ливерпулийн Их Сургууль

Лондонгийн эдийн засгийн сургууль

Баффологийн Их Сургууль

Виржинийн Их Сургууль

Чикагогийн Их Сургууль

Канзасын Их Сургууль

Page 7: Роналд Харри Коас

Эдийн засгийн шинжлэх ухааны Нобелийн шагналыг “институтын бүтэц ба эдийн засгийн функц дах трансакцийн зардал ба өмчийн эрхийн ач холбогдлыг нээн илрүүлж, тодруулсны төлөө”

Page 8: Роналд Харри Коас

Эдийн засагт оруулсан хувь нэмэр

“Трансакцийн зардал” гэсэн ойлголтыг анх оруулж ирсэн

Неоинституциональ онол”-ыг үндэслэгчдийн нэг

Өмчийн эрх

Дам нөлөө

Page 9: Роналд Харри Коас

“Трансакцийн зардал” нь эдийн засаг, бизнесийн харилцаа, солилцоо, хамтын ажиллагаанд үүсдэг зардлууд юм.

Пүүсүүд хөдөлмөрийн болон хөрөнгийн зах зээл дээр гэрээ хэлцлийн замаар үйлдвэрлэийн хүчин зүйлсийг авч ашиглах, хөрөнгө оруулалтыг хийж, хувийн эзэмшлийн хөрөнгөтэй болох, төрийн байгууллагуудтай байнга хамтран ажиллах шаардлагатай байдаг.

Page 10: Роналд Харри Коас

Өмчийн эрх гэдэг бол тухайн нөөцийг хэрхэн хэрэглэхийг тодорхойлох эрх мэдэл юм.

Эдийн засгийн бүх бараанууд өмчийн эрхийн шинж чанартай байдаг. Энэ шинж чанар нь гурван үндсэн бүрэлдэхүүнтэй:

Тухайн барааг хэрэглэх эрх Тухайн бараанаас орлого олох эрх Тухайн барааг бусдад шилжүүлэх эрх

Page 11: Роналд Харри Коас

Хэн нэгний үйл хөдлөл нь бусдад зардал учруулах буюу эсвэл үр ашиг бий болгож байгааг дам нөлөө гэнэ.

Эерэг дам нөлөө:

Мэдлэг бий болгох процесс

Бүлгийн нэг гишүүний үйлдэл...

Сөрөг дам нөлөө:

Байгалийн бохирдол

Замын бөглөрөл

Тамхидалт...

Page 12: Роналд Харри Коас

“Пүүсийн мөн чанар”, 1937

Пүүсийн үйлдвэрлэл яагаад зарим тохиолдолд төвлөрсөн удирдлагаар зохицуулагддаг атлаа заримдаа төвлөрсөн бус зах зээлийн хүчээр хөдөлдгийн учрыг тодруулжээ.

Page 13: Роналд Харри Коас

“Үнийн механизмыг ашиглахад зардал гардаг. Үнийг хэрхэн тодорхойлдог вэ?. Байгуулах хэлэлцээрүүд, зохиогдох гэрээнүүд, хийх шинжилгээ гэх мэт олон зүйлүүд байдаг. Эдгээр зардлууд бол трансакцийн зардлууд юм.”

Коас трансакцийн зардал нь пүүсийн оршин буйг тайлбарладаг; эдгээр зардлуудыг өсгөж өгдөг гэрээний болон бусад үйл ажиллагаанууд нь ердөө л пүүсүүдээр үр дүнтэй удирдагддаг.

Page 14: Роналд Харри Коас

“Нийгмийн зардлын асуудал”, 1960

Роналд Коас дам нөлөөтэй холбоотой асуудлууд нь өмчийн эрхийг тодорхой болгоогүй байдагтай ихэвчлэн холбоотой гэж үздэг. Тиймээс өмчийн эрхийг тодорхой болгох нь тухайн дам нөлөөтэй холбоотой гадаад зардал буюу үр ашгийг худалдаалагдах зах зээлийг бий болгоно гэж үзсэн байна.

Page 15: Роналд Харри Коас

Хэрэв өмчлөх эрх нь сайн тодорхойлогдвол хувийн бүлгүүд өөрсдөө дам нөлөөг арилгахаар тохиролцох болно

Артур Сесил Пигу: “Зөвхөн засгийн газар нь татвар ба татаасын арга хэрэгслээр дам нөлөөг арилгаж болно “

“Коасын теорем”

Page 16: Роналд Харри Коас

Бусад бүтээлүүдээс

Британы телевиз: Монополи байдлын судалгаа, 1950 Шинэ институтын эдийн засаг, 1984, Институтын ба Онолын Эдийн Засгийн Сэтгүүл Үйлдвэрлэлийн институтын бүтэц, 1992, AER Пүүс, зах зээл ба хууль, 1988 Эдийн засаг дах гэрэлт цамхаг, 1974, Хууль ба Эдийн Засгийн Сэтгүүл Удаан хугацаа ба монополи, 1972, Хууль ба Эдийн Засгийн Сэтгүүл Ахиу зардлын маргаан, 1946, Экономика...

Page 17: Роналд Харри Коас

Дүгнэлт

Түүний “Нийгмийн зардлын асуудал” (1960) бүтээл нь агшин зуур амжилт олсон бөгөөд одоог хүртэл хэлэлцэгдэж, ишлэгдэж байна.

“Нийгмийн зардлын асуудал” ба “Пүүсийн мөн чанар” гэсэн хоёр өгүүллийг түүний Альфред Нобелийн дурсгалын шагнал хүртэх шалтгаан гэж Шинжлэх ухааны Шведийн академи илэрхийлсэн.

Коасын теорем эдийн засаг, хууль, социологи ба улс төрийн шинжлэх ухаануудад ч өргөнөөр хэрэглэгдэж байна.

Page 18: Роналд Харри Коас

Ашигласан материал

Page 19: Роналд Харри Коас

Институтын бүтэц ба эдийн засгийн функц дах трансакцийн зардал ба өмчийн эрхийн ач холбогдлыг анхлан нээж, хөгжүүлсний төлөө

Анхаарал тавьсанд баярлалаа!