แผนการสอนคอมพิวเตอร์ ป.5

คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี

เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5

ช้ันประถมศึกษาปท่ี 5 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

ออกแบบการเรียนรูโดยใชมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดชั้นปเปนเปาหมาย ออกแบบการจัดการเรียนรูโดยเนนผูเรียนเปนศูนยกลาง ใชแนวคิด Backward Design ผสมผสานกับแนวคิดทฤษฎีการเรียนรูตาง ๆ อยางหลากหลาย ออกแบบการเรียนรูเพ่ือพัฒนาสมรรถนะสําคัญของนักเรียนในการสื่อสาร การคิด

การแกปญหา การใชทักษะชีวิต และการใชเทคโนโลย ี แบงแผนการจัดการเรียนรูเปนรายชั่วโมง สะดวกในการใช มีองคประกอบครบถวนตามแนวทางการจัดทําแผนการจัดการเรียนรูของสถานศึกษา นําไปพัฒนาเปนผลงานทางวิชาการเพ่ือเลื่อนวิทยฐานะได

คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลย ี

เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551

ผูเรียบเรียง

ณัฐกานต ภาคพรต ศษ.บ. (เกียรตินิยม), ศษ.ม. คณะบรรณาธิการ สุระ ดามาพงษ กศ.บ., กศ.ม. อรุณี ลิมศิร ิ กศ.บ., กศ.ม. ISBN xxx-xxx-xx-xxxx-x พิมพท่ี บริษัท โรงพิมพวัฒนาพานิช จํากัด นายเริงชัย จงพิพัฒนสุข กรรมการผูจัดการ สื่อการเรียนรู กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลย ีป. 1–6 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 หนังสือเรียน (ศธ. อนุญาต) แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) หนังสือเรียน แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) การงานอาชีพและเทคโนโลยี ป.1................................อรุณี ลิมศิริ และคณะ หนังสือเรียน แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) การงานอาชีพและเทคโนโลยี ป.2................................อรุณี ลิมศิริ และคณะ หนังสือเรียน แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) การงานอาชีพและเทคโนโลยี ป.3................................อรุณี ลิมศิริ และคณะ หนังสือเรียน แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) การงานอาชีพและเทคโนโลยี ป.4................................อรุณี ลิมศิริ และคณะ หนังสือเรียน แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) การงานอาชีพและเทคโนโลยี ป.5................................อรุณี ลิมศิริ และคณะ หนังสือเรียน แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) การงานอาชีพและเทคโนโลยี ป.6................................อรุณี ลิมศิริ และคณะ หนังสือเรียน แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 1.........................................ณัฐกานต ภาคพรต หนังสือเรียน แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 2.........................................ณัฐกานต ภาคพรต หนังสือเรียน แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 3.........................................ณัฐกานต ภาคพรต หนังสือเรียน แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 4.........................................ณัฐกานต ภาคพรตหนังสือเรียน แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5.........................................ณัฐกานต ภาคพรต

หนังสือเรียน แบบฝกทักษะ ฉบับสมบูรณแบบ แผนฯ (CD) เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 6.........................................ณัฐกานต ภาคพรต

สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย หามละเมิด ทําซ้ํา ดัดแปลง เผยแพร สวนหนึ่งสวนใด เวนแตจะไดรับอนุญาต

คํานํา

คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 เลมนี้ เปนสื่อการเรียนรูท่ีจัดทําข้ึนเพ่ือใชเปนแนวทางในการจัดการเรียนรู โดยยึดหลักการออกแบบการจัดการเรียนรูแบบ Backward Design ท่ีเนนผูเรียนเปนศูนยกลาง (Child Centered) ตามหลักการยึดผูเรียนเปนสําคัญ สงเสริมใหนักเรียนมีสวนรวมในกิจกรรมและกระบวนการเรียนรู สามารถสรางองคความรูไดดวยตนเอง ท้ังเปนรายบุคคลและรายกลุม โดยครูมีบทบาทหนาท่ีเอื้ออํานวยความสะดวกใหนักเรียนประสบผลสําเร็จ สนับสนุนใหนักเรียนมีโอกาสฝกปฏิบัติงานท้ังในหองเรียนและนอกหองเรียน สามารถเชื่อมโยงความรูในกลุมสาระการเรียนรูอื่น ๆ ไดในเชิงบูรณาการดวยวิธีการท่ีหลากหลาย เนนกระบวนการคิดวิเคราะห สังเคราะห และสามารถสรางองคความรูไดดวยตนเอง ทําใหนักเรียนไดรับการพัฒนาสมรรถนะสําคัญและคุณลักษณะอันพึงประสงคตามท่ีหลักสูตรกําหนด นําไปสูการอยูรวมกันในสังคมอยางสันติสุข

การจัดทําคูมือครู แผนการจัดการเรียนรู เทคโนโลยีสารสนเทศเลมนี้ ไดจัดทําตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่งครอบคลุมสาระการเรียนรู เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ภายในเลมไดนําเสนอแผนการจัดการเรียนรูเปนรายชั่วโมงตามหนวยการเรียนรู เพ่ือใหครูนําไปใชในการจัดการเรียนรูไดสะดวกยิ่งข้ึน นอกจากนี้ แตละหนวยการเรียนรูยังมีการวัดและประเมินผลการเรียนรูท้ัง 3 ดาน ไดแก ดานความรู ดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม และดานทักษะ/กระบวนการ ทําใหทราบผลการเรียนแตละหนวยการเรียนรูของนักเรียนไดทันที

คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู นําเสนอเนื้อหาแบงเปน 3 ตอน คือ ตอนท่ี 1 คําช้ีแจงการจัดแผนการจัดการเรียนรู ประกอบดวยแนวทางการใชแผนการจัดการ

เรียนรู สัญลักษณลักษณะกิจกรรมการเรียนรู การออกแบบการจัดการเรียนรูแบบ Backward Design (BwD) เทคนิคและวิธีการจัดการเรียนรู–การวัดและประเมินผลการเรียนรู ตารางวิเคราะหสาระมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดชั้นป และโครงสรางการแบงเวลารายชั่วโมงในการจัดการเรียนรู

ตอนท่ี 2 แผนการจัดการเรียนรู ไดเสนอแนะแนวทางการจัดการเรียนรูแตละหนวยการเรียนรู โดยมีผังมโนทัศนแสดงเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู และแบงเปนแผนยอยรายชั่วโมง ซึ่งแผนการจัดการเรียนรูแตละแผนมีองคประกอบครบถวนตาม แนวทางการจัดทําแผนการจัดการเรียนรูของสถานศึกษา

ตอนท่ี 3 เอกสาร/ความรูเสริมสําหรับครู ประกอบดวยแบบทดสอบ ไดแก แบบทดสอบ กอนเรียนและหลังเรียน แบบทดสอบปลายป แบบประเมินผลงาน แบบประเมินพฤติกรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงคดานตาง ๆ ของนักเรียน และความรูเสริมสําหรับครู ซึ่งบันทึกลงในซีดี (CD) เพ่ืออํานวยความสะดวกใหแกครูหรือผูสอน

คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 เลมนี้ ไดออกแบบการเรียนรูดวยเทคนิคและวิธีการสอนอยางหลากหลาย หวังวาจะเปนประโยชนตอการนําไปประยุกตใชในการจัดการเรียนรูใหเหมาะสมกับสภาพแวดลอมของนักเรียนตอไป

คณะผูจัดทํา

สารบัญ

ตอนท่ี 1 คําช้ีแจงการจัดแผนการจัดการเรียนรู.......................................................... 0 1. แนวทางการใชแผนการจัดการเรียนรู........................................................................ 0 2. สัญลักษณลักษณะกิจกรรมการเรียนรู..................................................................... 0 3. การออกแบบการเรียนรูแบบ Backward Design (BwD)............................................ 0 4. เทคนิคและวิธีการจัดการเรียนรู–การวัดและประเมินผลการเรียนรู.............................. 00 5. ตารางวิเคราะหสาระมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดชั้นป........................................... 00 6. โครงสรางการแบงเวลารายชั่วโมงในการจัดการเรียนรู................................................ 00

ตอนท่ี 2 แผนการจัดการเรียนรู............................................................................ 00 หนวยการเรียนรูท่ี 1 ขอมูลและแหลงขอมูล................................................................ 00

* ผังมโนทัศนเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน............................................... 00 * ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู.......................................................................... 00 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 1 ความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกับขอมูลและแหลงขอมูล..................... 00 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 การคนหาขอมูล................................................................ 00

หนวยการเรียนรูท่ี 2 โปรแกรมประมวลผลคํา............................................................ 00

* ผังมโนทัศนเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน............................................... 00 * ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู........................................................................... 00 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 3 ลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคํา................................... 00 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 4 ตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคํา........................................ 00

หนวยการเรียนรูท่ี 3 ไมโครซอฟตเวริด.................................................................... 00

* ผังมโนทัศนเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน................................................ 00 * ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู............................................................................ 00 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 5 รูจักไมโครซอฟตเวิรด....................................................... 00 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 6 การใชงานไมโครซอฟตเวิรด (คําสั่งพ้ืนฐาน และการพิมพขอความ) ..................................................... 00 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 7 การใชงานไมโครซอฟตเวิรด (รูปภาพ กลองขอความ และตาราง)...................................................................... 00

หนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด....................................... 00

* ผังมโนทัศนเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน............................................... 00 * ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู............................................................................ 00 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 8 สรางจิตสํานึกกอนสรางผลงาน........................................... 00 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 9 ตัวอยางการสรางผลงาน ดวยไมโครซอฟตเวิรด (นามบัตร) ...................................... 00 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 10 ตัวอยางการสรางผลงาน ดวยไมโครซอฟตเวิรด (บัตรอวยพร) .................................. 00 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 11 ตัวอยางการสรางผลงาน ดวยไมโครซอฟตเวิรด (ใบประกาศ) ................................... 00 แผนการจัดการเรียนรูท่ี 12 ตัวอยางการสรางผลงาน ดวยไมโครซอฟตเวิรด (รายงาน) ......................................... 00

ตอนท่ี 1 คําชี้แจงการจัดแผนการจัดการเรียนรู

กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลย ี

1. แนวทางการใชแผนการจัดการเรียนรู

คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู เทคโนโลยีสารสนเทศเลมนี้ จัดทําข้ึนเพ่ือเปนแนวทางใหครูใชประกอบการจัดการเรียนรู กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปท่ี 5 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่งการแบงหนวยการเรียนรูสําหรับจัดแผนการจัดการเรียนรูรายชั่วโมงในคูมือครู แผนการจัดการเรียนรูเลมนี้ แบงเนื้อหาเปน 4 หนวย สามารถใชควบคูกับหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ชั้นประถมศึกษาปท่ี 5 ประกอบดวยหนวยการเรียนรูดังนี ้

หนวยการเรียนรูท่ี 1 ขอมูลและแหลงขอมูล หนวยการเรียนรูท่ี 2 โปรแกรมประมวลผลคํา หนวยการเรียนรูท่ี 3 ไมโครซอฟตเวิรด หนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด แผนการจัดการเรียนรูเลมนี้ไดนําเสนอรายละเอียดไวครบถวนตามแนวทางการจัดทําแผนการ

จัดการเรียนรูของสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน โดยออกแบบกิจกรรมการเรยีนการสอนใหนักเรียนไดพัฒนาองคความรู สมรรถนะสําคัญ และคุณลักษณะอันพึงประสงคไวอยางครบถวนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่งครูควรศึกษาแผนการจัดการเรียนรูนี้ใหละเอียด เพ่ือปรับใชใหสอดคลองกับสภาพแวดลอม สถานการณ และสภาพของนักเรียน

ในแตละหนวยการเรียนรูจะแบงแผนการจัดการเรียนรูออกเปนรายชั่วโมง ซึ่งมีจํานวนมากนอยไมเทากันข้ึนอยูกับความยาวของเนื้อหาสาระ และในแตละหนวยการเรียนรูมีองคประกอบดังนี ้

1. ผังมโนทัศนเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน แสดงขอบขายเนื้อหาการจัดการเรียนรูท่ีครอบคลุมความรู คุณธรรม จริยธรรม และคานิยม ทักษะ/กระบวนการ และภาระงาน/ชิ้นงาน

2. กรอบแนวคิดการออกแบบการจัดการเรียนรู BWD (Backward Design Template) เปนผังแสดงแนวคิดในการจัดการเรียนรูของแตละหนวยการเรียนรู แบงเปน 3 ข้ัน ไดแก

ข้ันท่ี 1 ผลลัพธปลายทางท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับนักเรียน ข้ันท่ี 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึ่งเปนหลักฐานท่ีแสดงวานักเรียนมี

ผลการเรียนรูตามท่ีกําหนดไวอยางแทจริง ข้ันท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรูจะระบุวาในหนวยการเรียนรูนี้แบงเปนแผนการจัดการ

เรียนรูกี่แผน และแตละแผนใชเวลาในการจัดกิจกรรมกี่ชั่วโมง 3. แผนการจัดการเรียนรู เปนแผนการจัดการเรียนรูตามกรอบแนวคิดการออกแบบการจัดการ

เรียนรูแบบ BwD ประกอบดวย 3.1 ช่ือแผนการจัดการเรียนรู ประกอบดวยลําดับท่ีของแผน ชื่อแผน และเวลาเรียน เชน

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 1 เรื่อง ความหมายและตัวอยางขอมูล เวลา 2 ชั่วโมง

3.2 สาระสําคัญ เปนความคิดรวบยอดของเนื้อหาท่ีนํามาจัดการเรียนรูในแตละแผนการจัดการเรียนรู

3.3 ตัวช้ีวัดช้ันป เปนตัวชี้วัดท่ีใชตรวจสอบนักเรียนหลังจากเรียนจบเนื้อหาท่ีนําเสนอในแตละแผนการจัดการเรียนรูนั้น ๆ ซึ่งสอดคลองกับมาตรฐานการเรียนรูของหลักสูตร

3.4 จุดประสงคการเรียนรู เปนสวนท่ีบอกจุดมุงหมายท่ีตองการใหเกิดข้ึนแกนักเรียน ภายหลังจากการเรียนจบในแตละแผน ท้ังในดานความรู (K) ดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม (A) และดานทักษะ/กระบวนการ (P) ซึ่งสอดคลองสัมพันธกับตัวชี้วัดชั้นปและเนื้อหาในแผนการจัดการเรียนรูนั้น ๆ

3.5 การวัดและการประเมินผลการเรียนรู เปนการตรวจสอบผลการจัดการเรียนรูวา หลังจากจัดการเรียนรูในแตละแผนการจัดการเรียนรูแลว นักเรียนมีพัฒนาการ มีผลสัมฤทธิ์ทาง การเรียนตามเปาหมายท่ีคาดหวังไวหรือไม และมีสิ่งท่ีจะตองไดรับการพัฒนา ปรับปรุง หรือสงเสริมในดานใดบาง ดังนั้น ในแตละแผนการจัดการเรียนรูจึงไดออกแบบวิธีการและเครื่องมือในการวัดและประเมินผลการเรียนรูดานตาง ๆ ของนักเรียนไวอยางหลากหลาย เชน การทําแบบทดสอบ การตอบคําถามสั้น ๆ การตรวจผลงาน การสังเกตพฤติกรรมท้ังท่ีเปนรายบุคคลและเปนกลุม เปนตน โดยเนนการปฏิบัติใหสอดคลองและเหมาะสมกับตัวชี้วัดและมาตรฐานการเรียนรู

วิธีการและเครื่องมือในการวัดและประเมินผลการเรียนรูเหลานี้ครูสามารถนําไปใชประเมินนักเรียนได ท้ังในระหวางการจัดการเรียนรูและการทํากิจกรรมตาง ๆ ตลอดจนการนําความรูไปใชในชีวิตประจําวัน

3.6 สาระการเรียนรู เปนหัวขอยอยท่ีนํามาจัดการเรียนรูในแตละแผนการจัดการเรียนรู ซึ่งสอดคลองกับสาระการเรียนรูแกนกลาง

3.7 แนวทางบูรณาการ เปนการเสนอแนะแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรูในเรื่องท่ีเรียนของแตละแผนใหเชื่อมโยงสัมพันธกับสาระการเรียนรูอื่น ๆ ไดแก ภาษาไทย คณิตศาสตร วิทยาศาสตร สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สุขศึกษาและพลศึกษา ศิลปะ และภาษาตางประเทศ เพ่ือใหการเรียนรูสอดคลองและครอบคลุมสถานการณจริง

3.8 กระบวนการจัดการเรียนรู เปนการเสนอแนวทางจัดกิจกรรมการเรียนรูในเนื้อหาแตละเรื่อง โดยใชแนวคิดและทฤษฎีการเรียนรูตาง ๆ ตามความเหมาะสม ท้ังนี้เพ่ือใหครูนําไปใชประโยชนในการวางแผนการจัดการเรียนรูไดอยางมีประสิทธิภาพ ซึ่งกระบวนการจัดการเรียนรูประกอบดวย 5 ข้ัน ไดแก

ข้ันท่ี 1 ข้ันนําเขาสูบทเรียน ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช

3.9 กิจกรรมเสนอแนะ เปนกิจกรรมสําหรับใหนักเรียนไดพัฒนาเพ่ิมเติมในดานตาง ๆ นอกเหนือจากท่ีไดจัดการเรียนรูมาแลวในชั่วโมงเรียน กิจกรรมเสนอแนะมี 2 ลักษณะ คือ กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษจัดใหแกผูท่ีมีความสามารถพิเศษและตองการศึกษาคนควาในเนื้อหานั้น ๆ ใหลึกซึ้งกวางขวางยิ่งข้ึน และกิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติมจัดใหแกผูท่ีตองการเรียนรูใหครบตามเปาหมาย ซึ่งมีลักษณะเปนการซอมเสริมความรูใหแกนักเรียน

3.10 ส่ือ/แหลงการเรียนรู เปนรายชื่อสื่อการเรียนรูทุกประเภทท่ีใชในการจัดการเรียนรูซึ่งมีท้ังสื่อธรรมชาติ สื่อสิ่งพิมพ สื่ออิเล็กทรอนิกส และสื่อบุคคล เชน หนังสือ เอกสารความรู รูปภาพ เครือขายอินเทอรเน็ต วีดิทัศน ปราชญชาวบาน เปนตน

3.11 บันทึกหลังการจัดการเรียนรู เปนสวนท่ีใหครูบันทึกผลการจัดการเรียนรูวาประสบความสําเร็จหรือไม มีปญหาหรืออุปสรรคอะไรเกิดข้ึนบาง ไดแกไขปญหาและอุปสรรคนั้นอยางไร และขอเสนอแนะสําหรับการจัดการเรียนรูครั้งตอไป

นอกจากนี้ยังอํานวยความสะดวกใหครู โดยจัดทําแบบทดสอบ แบบประเมินผลการจัดกิจกรรมตาง ๆ และความรูเสริมสําหรับครูบันทึกลงในซีดี (CD) ประกอบดวย

1) แบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน เปนแบบทดสอบเพ่ือใชวัดและประเมินผลนักเรียนกอนการจัดการเรียนรูและหลังการจัดการเรียนรู

2) แบบทดสอบปลายป เปนแบบทดสอบเพ่ือใชวัดและประเมินผลการเรียนรูปลายปเรียน ซึ่งประเมินผล 3 ดาน ไดแก

(1) ดานความรู มีแบบทดสอบท้ังท่ีเปนแบบปรนัยและอัตนัย (2) ดานทักษะ/กระบวนการ เปนตารางประเมิน (3) ดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม เปนตารางประเมิน 3) แบบประเมินผลการจัดกิจกรรมตาง ๆ เชน แบบประเมินผลงาน แบบบันทึกความรู 4) ความรูเสริมสําหรับครู เปนการนําเสนอความรูในเรื่องตาง ๆ แกครู เชน (1) หลักการจัดทําแฟมสะสมผลงาน (Portfolio) และวิธีการคัดเลือกผลงานเพ่ือเก็บใน

แฟมสะสมผลงาน (2) ความรูเรื่องโครงงาน 5) แบบฟอรมโครงสรางแผนการจัดการเรียนรู ท่ีออกแบบการเรียนรูแบบ Backward

Design ครูควรศึกษาแผนการจัดการเรียนรูเพ่ือเตรียมการสอนอยางมีประสิทธิภาพ จัดกิจกรรมให

นักเรียนไดพัฒนาครบทุกสมรรถนะสําคัญท่ีกําหนดไวในหลักสูตร กลาวคือ สมรรถนะในการสื่อสาร การคิด การแกปญหา การใชทักษะชีวิต และการใชเทคโนโลยี รวมถึงคุณลักษณะอันพึงประสงคตามหลักสูตร และกิจกรรมเสนอแนะเพ่ิมเติมใหเต็มตามศักยภาพของนักเรียนแตละคน ซึ่งไดกําหนดไวในแผนการจัดการเรียนรูนี้แลว

นอกจากนี้ ครูสามารถปรับปรุงแผนการจัดการเรียนรูใหสอดคลองกับสภาพความพรอมของนักเรียน และสถานการณเฉพาะหนา ซึ่งจะใชเปนผลงานเพ่ือเลื่อนวิทยฐานะได แผนการจัดการเรียนรูนี้ได

อํานวยความสะดวกใหครู โดยพิมพโครงสรางแผนการจัดการเรียนรูท่ีออกแบบการเรียนรูแบบ Backward Design ใหครูเพ่ิมเติมเฉพาะสวนท่ีครูปรับปรุงเองไวดวยแลว

2. สัญลักษณลักษณะกิจกรรมการเรียนรู

สัญลักษณลักษณะกิจกรรมการเรียนรูเปนเครื่องหมายท่ีปรากฏอยูในสื่อการเรียนรู เทคโนโลย-ีสารสนเทศ และแบบฝกทักษะ รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศทุกเลม โดยกําหนดสัญลักษณกํากับกิจกรรมการเรียนรูไวทุกกิจกรรม เพ่ือชวยใหครูและนักเรียนทราบลักษณะท่ีตองการเนนของกิจกรรมนั้น ๆ เพ่ือท่ีจะจัดกิจกรรมใหบรรลุเปาหมาย สัญลักษณลักษณะกิจกรรมการเรียนรูมีดังนี ้

1. สัญลักษณหลักของกลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี โครงงาน เปนกิจกรรมท่ีมุงเนนพัฒนาการคิด การวางแผน และการแกปญหา

การพัฒนากระบวนการคิด เปนกิจกรรมท่ีกําหนดใหนักเรียนไดใชกระบวนการคิดเพ่ือเพ่ิมพูนทักษะการคิดดานตาง ๆ ของตนเอง

การประยุกตใชในชีวิตประจําวัน เปนกิจกรรมท่ีกําหนดใหนักเรียนไดนําความรูและทักษะไปใชแกปญหาในสถานการณจริงในชีวิตประจําวัน

การปฏิบัติจริง/ฝกทักษะ เปนกิจกรรมท่ีกําหนดใหนักเรียนไดฝกปฏิบัติเพ่ือใหเกิดทักษะซึ่งจะชวยใหการเรียนรูเปนไปตามเปาหมายและเกิดความเขาใจท่ีคงทน

การคิดสรางสรรค เปนกิจกรรมท่ีกําหนดใหนักเรียนไดพัฒนาความคิดสรางสรรคลักษณะตาง ๆ ไดแก ความคิดริเริ่ม ความคลองในการคิด ความยืดหยุนในการคิด และความคิดละเอียดลออ

2. สัญลักษณเสริมของกลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี

การทําประโยชนใหสังคม เปนกิจกรรมท่ีกําหนดใหนักเรียนนําความรูไปปฏิบัติในการทําประโยชนแกสวนรวม เพ่ือใหอยูรวมกันในสังคมอยางมีความสุข

การศึกษาคนควา/สืบคน เปนกิจกรรมท่ีกําหนดใหนักเรียนศึกษาคนควาหรือสืบคนขอมูลจากแหลงการเรียนรูตาง ๆ เพ่ือสรางองคความรูดวยตนเอง

การสํารวจ เปนกิจกรรมท่ีกําหนดใหนักเรียนสํารวจและรวบรวมขอมูล เพ่ือนํามาศึกษาวิเคราะหหาเหตุ หาผล และสรุปขอมูล เพ่ือใหเกิดองคความรูดวยตนเอง

การสังเกต เปนกิจกรรมท่ีกําหนดใหนักเรียนรูจักสังเกตสิ่งท่ีตองการเรียนรูจนสามารถสรางองคความรูไดอยางเปนระบบและมีเหตุผล

ภาพโครงงาน

ภาพกระบวนการ

คิด

ภาพประยุกตใช

ภาพฝกทักษะ

ภาพสรางสรรค

ภาพทําประโยชน

ภาพสืบคน

ภาพฝกทักษะ

ภาพสังเกต

ทักษะการพูด เปนกิจกรรมท่ีกําหนดใหนักเรียนไดพัฒนาทักษะการพูดประเภทตาง ๆ

กิจกรรมสําหรับกลุมพิเศษ เปนกิจกรรมสําหรับใหนักเรียนใชพัฒนาการเรียนรูเพ่ือเติมเต็มศักยภาพการเรียนรูของตนเอง

กิจกรรมสําหรับซอมเสริม เปนกิจกรรมสําหรับใหนักเรียนใชเรียนซอมเสริมเพ่ือใหเกิดการเรียนรูตามตัวชี้วัดชั้นป

3. การออกแบบการจัดการเรียนรูแบบ Backward Design (BwD)

การจัดการเรียนรูหรือการสอนเปนงานท่ีครูทุกคนตองใชกลวิธีตาง ๆ มากมายเพ่ือใหนักเรียน

สนใจท่ีจะเรียนรูและเกิดผลตามท่ีครูคาดหวัง การจัดการเรียนรู จัดเปนศาสตรท่ีตองใชความรูความสามารถตลอดจนประสบการณอยางมาก ครูบางคนอาจจะละเลยเรื่องของการออกแบบการจัดการเรียนรูหรือการออกแบบการสอน ซึ่งเปนงานท่ีครูจะตองทํากอนการเขียนแผนการจัดการเรียนรู

การออกแบบการจัดการเรียนรูทําอยางไร ทําไมจึงตองออกแบบการจัดการเรียนรู ครูทุกคนผานการศึกษาและไดเรียนรูเกี่ยวกับการออกแบบการเรียนรูมาแลว ในอดีตการ

ออกแบบการเรียนรูจะเริ่มตนจากการกําหนดจุดประสงคการเรียนรู การวางแผนการจัดการเรียนรู การดําเนินการจัดการเรียนรู และการวัดและประเมินผลการเรียนรู ปจจุบันการเรียนรูไดมีการเปลี่ยนแปลงไปตามสภาพแวดลอม เศรษฐกิจ และสังคม รวมท้ังการเปลี่ยนแปลงดานวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีท่ีเขามามีบทบาทตอการเรียนรูของนักเรียน ซึ่งนักเรียนสามารถเรียนรูไดจากสื่อและแหลงการเรียนรูตาง ๆ ท่ีมีอยูรอบตัว ดังนั้นการออกแบบการจัดการเรียนรูจึงเปนกระบวนการสําคัญท่ีครูจําเปนตองดําเนินการใหเหมาะสมกับศักยภาพของนักเรียนแตละบุคคล

วิกกินสและแมกไท นักการศึกษาชาวอเมริกันไดเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการออกแบบการจัดการเรียนรูท่ีเขาเรียกวา Backward Design ซึ่งเปนการออกแบบการจัดการเรียนรูท่ีครูจะตองกําหนดผลลัพธปลายทางท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับนักเรียนกอน โดยเขาท้ังสองใหชื่อวา ความเขาใจท่ีคงทน (Enduring Understanding) เม่ือกําหนดความเขาใจท่ีคงทนไดแลว ครูจะตองบอกใหไดวาความเขาใจท่ีคงทนของนักเรียนนี้เกิดจากอะไร นักเรียนจะตองมีหรือแสดงพฤติกรรมอะไรบาง ครูมีหรือใชวิธีการวัดอะไรบางท่ีจะบอกวานักเรียนมีหรือแสดงพฤติกรรมเหลานั้นแลว จากนั้นครูจึงนึกถึงวิธีการจัดการเรียนรูท่ีจะทําใหนักเรียนเกิดความเขาใจท่ีคงทนตอไป

แนวคิด Backward Design Backward Design เปนการออกแบบการจัดการเรียนรูท่ีใชผลลัพธปลายทางเปนหลัก ซึ่งผลลัพธ

ปลายทางนี้จะเกิดข้ึนกับนักเรียนก็ตอเม่ือจบหนวยการเรียนรู ท้ังนี้ครูจะตองออกแบบการจัดการเรียนรู

ภาพทักษะการพูด

ภาพกลุมพิเศษ

ภาพ ซอมเสริม

โดยใชกรอบความคิดท่ีเปนเหตุเปนผล มีความสัมพันธกัน จากนั้นจึงจะลงมือเขียนแผนการจัดการเรียนรู ขยายรายละเอียดเพ่ิมเติมใหมีคุณภาพและประสิทธิภาพตอไป

กรอบความคิดหลักของการออกแบบการจัดการเรียนรูแบบ Backward Design มีข้ันตอนหลักท่ีสําคัญ 3 ข้ัน คือ

ข้ันท่ี 1 กําหนดผลลัพธปลายทางท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับนักเรียน ข้ันท่ี 2 กําหนดภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึ่งเปนหลักฐานท่ีแสดงวานักเรียนมีผล

การเรียนรูตามท่ีกําหนดไวอยางแทจริง ข้ันท่ี 3 วางแผนการจัดการเรียนรู ข้ันท่ี 1 กําหนดผลลัพธปลายทางท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับนักเรียน กอนท่ีจะกําหนดผลลัพธปลายทางท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับนักเรียนนั้น ครูควรตอบคําถามสําคัญ

ตอไปนี้ – นักเรียนควรจะมีความรู ความเขาใจ และสามารถทําสิ่งใดไดบาง – เนื้อหาสาระใดบางท่ีมีความสําคัญตอการสรางความเขาใจของนักเรียน และความเขาใจท่ี

คงทน (Enduring Understanding) ท่ีครูตองการจัดการเรียนรูใหแกนักเรียนมีอะไรบาง เม่ือจะตอบคําถามสําคัญดังกลาวขางตน ใหครูนึกถึงเปาหมายของการศึกษา มาตรฐานการเรียนรู

ดานเนื้อหาระดับชาติท่ีปรากฏอยูในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 รวมท้ังมาตรฐานการเรียนรูระดับเขตพ้ืนท่ีการศึกษาหรือทองถิ่น

การทบทวนความคาดหวังของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน เนื่องจากมาตรฐานแตละระดับจะมีความสัมพันธกับเนื้อหาสาระตาง ๆ ซึ่งมีความแตกตางลดหลั่นกันไป ดวยเหตุนี้ข้ันท่ี 1 ของ Backward Design ครูจึงตองจัดลําดับความสําคัญและเลือกผลลัพธปลายทางของนักเรียน ซึ่งเปนผลการเรียนรูท่ีเกิดจากความเขาใจท่ีคงทนตอไป

ความเขาใจท่ีคงทนของนักเรียน ความเขาใจท่ีคงทนคืออะไร ความเขาใจท่ีคงทนเปนความรู ท่ีลึกซึ้ง ไดแก ความคิดรวบยอด

ความสัมพันธ และหลักการของเนื้อหาและวิชาท่ีนักเรียนเรียนรู หรือกลาวอีกนัยหนึ่ง คือ เปนความรูท่ีอิงเนื้อหา ความรูนี้เกิดจากการสะสมขอมูลตาง ๆ ของนักเรียน และเปนองคความรูท่ีนักเรียนสรางข้ึนดวยตนเอง

การเขียนความเขาใจท่ีคงทนในการออกแบบการจัดการเรียนรู ถาความเขาใจท่ีคงทนหมายถึงสาระสําคัญของสิ่งท่ีจะเรียนรูแลว ครูควรจะรูวาสาระสําคัญ

หมายถึงอะไร คําวา สาระสําคัญ มาจากคําวา Concept ซึ่งนักการศึกษาของไทยแปลเปนภาษาไทยวา สาระสําคัญ ความคิดรวบยอด มโนทัศน มโนมติ และสังกัป ซึ่งการเขียนแผนการจัดการเรียนรูนิยมใชคําวา สาระสําคัญ

สาระสําคัญเปนขอความท่ีแสดงแกนหรือเปาหมายเกี่ยวกับเรื่องใดเรื่องหนึ่ง เพ่ือใหไดขอสรุปรวมและขอแตกตางเกี่ยวกับเรื่องใดเรื่องหนึ่ง โดยอาจครอบคลุมขอเท็จจริง กฎ ทฤษฎี ประเด็น และการสรุปสาระสําคัญและขอความท่ีมีลักษณะรวบยอดอยางอื่น

ประเภทของสาระสําคัญ 1. ระดับกวาง (Broad Concept) 2. ระดับการนําไปใช (Operative Concept หรือ Functional Concept) ตัวอยางสาระสําคัญระดับกวาง – บอกความหมายและยกตัวอยางขอมูล

ตัวอยางสาระสําคัญระดับการนําไปใช – การสรางสิ่งของเครื่องใชควรสรางตามข้ันตอนของกระบวนการเทคโนโลยี ไดแก กําหนด

ปญหาหรือความตองการ รวบรวมขอมูล เลือกวิธีการแกปญหา ออกแบบและปฏิบัติ ประเมิน และปรับปรุงหรือพัฒนา

แนวทางการเขียนสาระสําคัญ 1. ใหเขียนสาระสําคัญของทุกเรื่อง โดยแยกเปนขอ ๆ (จํานวนขอของสาระสําคัญจะเทากับ

จํานวนเรื่อง) 2. การเขียนสาระสําคัญท่ีดีควรเปนสาระสําคัญระดับการนําไปใช 3. สาระสําคัญตองครอบคลุมประเด็นสําคัญครบถวน เพราะหากขาดสวนใดไปแลวจะทําให

นักเรียนรับสาระสําคัญท่ีผิดไปทันที 4. การเขียนสาระสําคัญท่ีจะใหครอบคลุมประเด็นสําคัญวิธีการหนึ่งคือ การเขียนแผนผัง

สาระสําคัญ ตัวอยางการเขียนแผนผังสาระสําคัญ

ความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกับขอมูลและแหลงขอมูล ขอมูล

แหลงขอมูล ขอมูลและแหลงขอมูล

ข้ันตอนในการคนหาขอมูล การคนหาขอมูล แผนซีดี

สาระสําคัญของขอมูลและแหลงขอมูล: แบงออกเปน 2 หัวขอ ไดแก ความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกับขอมูลและแหลงขอมูลและการคนหาขอมูล

5. การเขียนสาระสําคัญเกี่ยวกับเรื่องใดควรเขียนลักษณะเดนท่ีมองเห็นไดหรือนึกไดออกมาเปนขอ ๆ แลวจําแนกลักษณะเหลานั้นเปนลักษณะจําเพาะและลักษณะประกอบ

6. การเขียนขอความเปนสาระสําคัญ ควรใชภาษาท่ีมีการขัดเกลาอยางดี เลี่ยงคําท่ีมีความหมายกํากวมหรือฟุมเฟอย

ตัวอยางการเขียนสาระสําคัญ เรื่อง ขอมูลและแหลงขอมูล ขอมูลและแหลงขอมูล ลักษณะจําเพาะ ลักษณะประกอบ

ขอมูล คือ สิ่งตาง ๆ ท่ีอยูรอบ ๆ ตัวเรา – ขอมูลสามารถรับรูไดดวยดวงตา – แหลงขอมูล คือ สิ่งตาง ๆ ท่ีใหขอมูลแกเรา – แหลงขอมูลท่ีเปนสถานท่ีจะรวบรวมขอมูลตาง ๆ ไวในท่ีเดียวกัน –

สาระสําคัญของขอมูลและแหลงขอมูล: ขอมูล คือ สิ่งตาง ๆ ท่ีอยูรอบ ๆ ตัวเรา ซึ่งสามารถรับรู

ไดดวยอวัยวะผานประสาทสัมผัสท้ัง 5 สวนแหลงขอมูล คือ สิ่งตาง ๆ ท่ีใหขอมูลแกเรา ซึ่งแหลงขอมูลท่ีเปนสถานท่ีจะรวบรวมขอมูลตาง ๆ ไวในท่ีเดียวกัน

ข้ันท่ี 2 กําหนดภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึ่งเปนหลักฐานท่ีแสดงวานักเรียนมีผลการเรียนรูตามท่ีกําหนดไวอยางแทจริง

เม่ือครูกําหนดผลลัพธปลายทางท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับนักเรียนแลว กอนท่ีจะดําเนินการข้ันตอไปขอใหครูตอบคําถามสําคัญตอไปนี ้

– นักเรียนมีพฤติกรรมหรือแสดงออกในลักษณะใด จึงทําใหครูทราบวานักเรียนบรรลุผลลัพธปลายทางตามท่ีกําหนดไวแลว

– ครูมีหลักฐานหรือใชวิธีการใดท่ีสามารถระบุไดวา นักเรียนมีพฤติกรรมหรือแสดงออกตามผลลัพธปลายทางท่ีกําหนดไว

การออกแบบการจัดการเรียนรูตามหลักการ Backward Design เนนใหครูรวบรวมหลักฐานการวัดและประเมินผลการเรียนรูท่ีจําเปนและมีหลักฐานเพียงพอท่ีจะกลาวไดวา การจัดการเรียนรูทําใหนักเรียนเกิดผลสัมฤทธิ์แลว ไมใชเรียนแคใหจบตามหลักสูตรหรือเรียนตามชุดของกิจกรรมการเรียนรูท่ีครูกําหนดไวเทานั้น วิธีการ Backward Design ตองการกระตุนใหครูคิดลวงหนาวา ครูควรจะกําหนดและรวบรวมหลักฐานเชิงประจักษอะไรบางกอนท่ีจะออกแบบหนวยการเรียนรู โดยเฉพาะอยางยิ่งหลักฐานดังกลาวควรจะเปนหลักฐานท่ีสามารถใชเปนขอมูลยอนกลับท่ีมีประโยชนสําหรับนักเรียนและครูไดเปนอยางดี นอกจากนี้ครูควรใชวิธีการวัดและประเมินผลแบบตอเนื่องอยางไมเปนทางการและเปนทางการ ตลอดระยะเวลาท่ีครูจัดกิจกรรมการเรียนรูใหแกนักเรียน ซึ่งสอดคลองกับแนวคิดท่ีตองการใหครูทําการวัดและประเมินผลการเรียนรูระหวางการจัดกิจกรรมการเรียนรูท่ีเรียกวา สอนไปวัดผลไป

จึงกลาวไดวา ข้ันนี้ครูควรนึกถึงพฤติกรรมหรือการแสดงออกของนักเรียน โดยพิจารณาจากผลงานหรือชิ้นงานท่ีเปนหลักฐานเชิงประจักษ ซึ่งแสดงใหเห็นวานักเรียนเกิดผลลัพธปลายทางตามเกณฑท่ีกําหนดไวแลว และเกณฑท่ีใชประเมินควรเปนเกณฑคุณภาพในรูปของมิติคุณภาพ (Rubrics) อยางไร ก็ตาม ครูอาจจะมีหลักฐานหรือใชวิธีการอื่น ๆ เชน การทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน การสัมภาษณ การศึกษาคนควา การฝกปฏิบัติขณะเรียนรูประกอบดวยก็ได

การกําหนดภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึ่งเปนหลักฐานท่ีแสดงวานักเรียนมีผลการเรียนรูตามผลลัพธปลายทางท่ีกําหนดไวแลว

หลังจากท่ีครูไดกําหนดผลลัพธปลายทางท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับนักเรียนแลว ครูควรกําหนดภาระงานและวิธีการประเมินผลการเรียนรู ซึ่งเปนหลักฐานท่ีแสดงวานักเรียนมีผลการเรียนรูตามผลลัพธปลายทางท่ีกําหนดไวแลว

ภาระงาน หมายถึง งานหรือกิจกรรมท่ีกําหนดใหนักเรียนปฏิบัติ เพ่ือใหบรรลุตามจุดประสงคการเรียนรู/ตัวชี้วัดชั้นป/มาตรฐานการเรียนรูท่ีกําหนดไว ลักษณะสําคัญของงานจะตองเปนงานท่ีสอดคลองกับชีวิตจริงในชีวิตประจําวัน เปนเหตุการณจริงมากกวากิจกรรมท่ีจําลองข้ึนเพ่ือใชในการทดสอบ ซึ่งเรียกวา งานท่ีปฏิบัติเปนงานท่ีมีความหมายตอนักเรียน (Meaningful Task) นอกจากนี้งานและกิจกรรมจะตองมีขอบเขตท่ีชัดเจน สอดคลองกับจุดประสงคการเรียนรู/ตัวชี้วัดชั้นป/มาตรฐานการเรียนรูท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับนักเรียน

ท้ังนี้เม่ือไดภาระงานครบถวนตามท่ีตองการแลว ครูจะตองนึกถึงวิธีการและเครื่องมือท่ีจะใชวัดและประเมินผลการเรียนรูของนักเรียนซึ่งมีอยูมากมายหลายประเภท ซึ่งครูจะตองเลือกใหเหมาะสมกับภาระงานท่ีนักเรียนปฏิบัติ

ตัวอยางภาระงานเรื่อง หนวยความจํา (หนวยความจําสํารอง) รวมท้ังการกําหนดวิธีการวัดและประเมินผลการเรียนรูของนักเรียน (ดังตาราง)

ตัวอยาง ภาระงาน/ช้ินงาน แผนการจัดการเรียนรูเรื่อง ความรูเบื้องตนเก่ียวกับขอมูลและแหลงขอมูล

สาระท่ี 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร มาตรฐาน ง 3.1 จุดประสงค การเรียนรู

สาระ การเรียนรู

กิจกรรม การเรียนรู ภาระงาน/ช้ินงาน

การวัดและประเมินผล ส่ือการเรียนรู วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ

อธิบายลักษณะของขอมูลและแหลงขอมูลได

ความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกับขอมูลและแหลง-ขอมูล

– สังเกตขอมูลและแหลงขอมูลรอบ ๆ ตัว – สรางแผนผังความคิดเรื่องขอมูลและแหลงขอมูล – ยกตัวอยางขอมูลและแหลงขอมูล

– การต้ังคําถามและตอบคําถาม – แผนผังความคิดเรื่องขอมูลและแหลงขอมูล – การตอบคําถาม

– ซักถามความรู – ตรวจผลงาน – สังเกตการอธิบาย

– แบบตรวจสอบผลงาน – แบบประเมินการนําเสนอผลงาน

– เกณฑคุณภาพ 4 ระดับ

1. แบบบันทึกขอมูลการอภิปรายจากประเด็นปญหาท่ีศึกษา 2. แบบบันทึกความรู 3. แบบทดสอบ เรื่อง ความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกับขอมูลและแหลงขอมูล

การสรางความเขาใจท่ีคงทน ความเขาใจท่ีคงทนจะเกิดข้ึนได นักเรียนจะตองมีความสามารถ 6 ประการ ไดแก 1. การอธิบาย ช้ีแจง เปนความสามารถท่ีนักเรียนแสดงออกโดยการอธิบายหรือชี้แจงในสิ่งท่ี

เรียนรูไดอยางถูกตอง สอดคลอง มีเหตุมีผล และเปนระบบ 2. การแปลความและตีความ เปนความสามารถท่ีนักเรียนแสดงออกโดยการแปลความและ

ตีความไดอยางมีความหมาย ตรงประเด็น กระจางชัด และทะลุปรุโปรง 3. การประยุกต ดัดแปลง และนําไปใช เปนความสามารถท่ีนักเรียนแสดงออกโดยการนําสิ่งท่ี

ไดเรียนรูไปสูการปฏิบัติไดอยางมีประสิทธิผล มีประสิทธิภาพ และคลองแคลว 4. การมีมุมมองท่ีหลากหลาย เปนความสามารถท่ีนักเรียนแสดงออกโดยการมีมุมมองท่ี

นาเชื่อถือ เปนไปได มีความลึกซึ้ง แจมชัด และแปลกใหม 5. การใหความสําคัญและใสใจในความรูสึกของผูอ่ืน เปนความสามารถท่ีนักเรียนแสดงออก

โดยเปดเผย รับฟงความคิดเห็นของผูอื่น และระมัดระวังท่ีจะไมใหเกิดความกระทบกระเทือนตอผูอื่น 6. การรูจักตนเอง เปนความสามารถท่ีนักเรียนแสดงออกโดยมีความตระหนักรู สามารถประมวลผล

ขอมูลจากแหลงการเรียนรูท่ีหลากหลาย ปรับตัวได รูจักใครครวญ และมีความเฉลียวฉลาด นอกจากนี้หลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ไดกําหนดสมรรถนะ

สําคัญของนักเรียนหลังจากสําเร็จการศึกษาตามหลักสูตรไว 5 ประการ ดังนี้ 1. ความสามารถในการส่ือสาร เปนความสามารถของนักเรียนในการรับ–สงสาร การถายทอด

ความคิด ความรูความเขาใจ ความรูสึก และทัศนะของตนเอง เพ่ือแลกเปลี่ยนขอมูลขาวสารและประสบการณอันเปนประโยชนตอการพัฒนาตนเองและสังคม รวมท้ังการเจรจาตอรองเพ่ือขจัดและลดปญหาความขัดแยงตาง ๆ การเลือกท่ีจะรับและไมรับขอมูลขาวสารดวยหลักเหตุผลและความถูกตอง ตลอดจนการเลือกใชวิธีการสื่อสารท่ีมีประสิทธิภาพ โดยคํานึงถึงผลกระทบท่ีมีตอตนเองและสังคม

2. ความสามารถในการคิด เปนความสามารถของนักเรียนในการคิดวิเคราะห การคิดสังเคราะห การคิดอยางสรางสรรค การคิดอยางมีวิจารณญาณ และการคิดเปนระบบ เพ่ือนําไปสูการสรางองคความรูหรือสารสนเทศ เพ่ือการตัดสินใจเกี่ยวกับตนเองและสังคมไดอยางเหมาะสม

3. ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถของนักเรียนในการแกปญหาและอุปสรรคตาง ๆ ท่ีเผชิญไดอยางถูกตองเหมาะสมบนพ้ืนฐานของหลักเหตุผล คุณธรรม และขอมูลสารสนเทศ เขาใจความสัมพันธและการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณตาง ๆ ในสังคม แสวงหาความรู ประยุกตความรูมาใชในการปองกันและแกไขปญหา และมีการตัดสินใจท่ีมีประสิทธิภาพโดยคํานึงถึงผลกระทบท่ีเกิดข้ึนตอตนเอง สังคม และสิ่งแวดลอม

4. ความสามารถในการใชทักษะชีวิต เปนความสามารถของนักเรียนในการนํากระบวนการ ตาง ๆ ไปใชในการดําเนินชีวิตประจําวัน การเรียนรูดวยตนเอง การทํางาน และการอยูรวมกันในสังคมดวยการสรางเสริมความสัมพันธอันดีระหวางบุคคล การจัดการปญหาและความขัดแยงตาง ๆ อยาง

เหมาะสม การปรับตัวใหทันกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมและสภาพแวดลอม และการรูจักหลีกเลี่ยงพฤติกรรมไมพึงประสงคซึ่งสงผลกระทบตอตนเองและผูอื่น

5. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี เปนความสามารถของนักเรียนในการเลือกและใชเทคโนโลยีดานตาง ๆ ท้ังดานวัตถุ แนวคิด วิธีการ และมีทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยีเพ่ือการพัฒนาตนเองและสังคมในดานการเรียนรู การสื่อสาร การทํางาน การแกปญหาอยางสรางสรรค ถูกตอง เหมาะสม และมีคุณธรรม

นอกจากสมรรถนะสําคัญของนักเรียนหลังจากสําเร็จการศึกษาตามหลักสูตรท่ีกลาวขางตนแลว หลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ยังไดกําหนดคุณลักษณะอันพึงประสงค 8 ประการ เพ่ือใหนักเรียนสามารถอยูรวมกับผูอื่นในสังคมไดอยางมีความสุขท้ังในฐานะพลเมืองไทยและพลโลก ดังนี ้

1. รักชาติ ศาสน กษัตริย 2. ซื่อสัตยสุจริต 3. มีวินัย 4. ใฝเรียนรู 5. อยูอยางพอเพียง 6. มุงม่ันในการทํางาน 7. รักความเปนไทย 8. มีจิตสาธารณะ ดังนั้นการกําหนดภาระงานใหนักเรียนปฏิบัติ รวมท้ังการเลือกวิธีการและเครื่องมือประเมินผล

การเรียนรูนั้น ครูควรคํานึงถึงความสามารถของนักเรียน 6 ประการ ตามแนวคิด Backward Design สมรรถนะสําคัญ และคุณลักษณะอันพึงประสงคของนักเรียนหลังจากสําเร็จการศึกษาตามหลักสูตรท่ีไดกลาวไวขางตน เพ่ือใหภาระงาน วิธีการ และเครื่องมือวัดและประเมินผลการเรียนรูครอบคลุมสิ่งท่ีสะทอนผลลัพธปลายทางท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับนักเรียนอยางแทจริง

โดยสรุปการออกแบบการเรียนรูตามแนวคิด Backward Design ในข้ันท่ี 2 นี้ ครูจะตองคํานึงถึงภาระงาน วิธีการ เครื่องมือวัดและประเมินผลการเรียนรูท่ีมีความเท่ียงตรง ความเชื่อถือได มีประสิทธิภาพ ตรงกับสภาพจริง มีความยืดหยุน และใหความสบายใจแกนักเรียนเปนสําคัญ

ข้ันท่ี 3 วางแผนการจัดการเรียนรู เม่ือครูมีความรูความเขาใจท่ีชัดเจนเกี่ยวกับการกําหนดผลลัพธปลายทางท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับ

นักเรียน รวมท้ังกําหนดภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึ่งเปนหลักฐานท่ีแสดงวานักเรียนเกิดการเรียนรูตามท่ีกําหนดไวอยางแทจรงิแลว ข้ันตอไปครูควรนึกถึงกิจกรรมการเรียนรูตาง ๆ ท่ีจะจัดใหแกนักเรียน โดยครูควรตอบคําถามสําคัญตอไปนี ้

– ถาครูตองการจะจัดการเรยีนรูใหนักเรียนเกิดความรูเกี่ยวกับขอเท็จจริง ความคิดรวบยอด หลักการ และทักษะกระบวนการตาง ๆ ท่ีจําเปนสําหรับนักเรียน ซึ่งจะทําใหนักเรียนเกิดผลลัพธปลายทางตามท่ีกําหนดไว รวมท้ังเกิดเปนความเขาใจท่ีคงทนตอไปนั้น ครูสามารถจะใชวิธีการงาย ๆ อะไรบาง

– กิจกรรมการเรียนรูท่ีจะชวยเปนสื่อนําใหนักเรียนเกิดความรูและทักษะท่ีจําเปนมีอะไรบาง – สื่อและแหลงการเรียนรูท่ีเหมาะสมและดีท่ีสุด ซึ่งจะทําใหนักเรียนบรรลุตามมาตรฐานของ

หลักสูตรมีอะไรบาง – กิจกรรมการเรียนรูตาง ๆ ท่ีกําหนดไว ควรจัดกิจกรรมใดกอน และควรจัดกจิกรรมใด

ภายหลัง – กิจกรรมตาง ๆ ออกแบบไวเพ่ือตอบสนองความแตกตางระหวางบุคคลของนักเรียนหรือไม

เพราะเหตุใด การจัดกิจกรรมการเรียนรูตาง ๆ เพ่ือใหนักเรียนเกิดผลลัพธปลายทางตามแนวคิด Backward

Design นั้น วิกกินสและแมกไทไดเสนอแนะใหครูเขียนแผนการจัดการเรียนรูโดยใชแนวคิด WHERE TO (ไปท่ีไหน) ซึ่งมีรายละเอียดดังนี ้

W แทน กิจกรรมการเรียนรูท่ีจัดใหนั้นจะตองชวยใหนักเรียนรูวาหนวยการเรียนรูนี้จะดําเนินไปในทิศทางใด (Where) และสิ่งท่ีคาดหวังคืออะไร (What) มีอะไรบาง ชวยใหครูทราบวานักเรียนมีความรูพ้ืนฐานและความสนใจอะไรบาง

H แทน กิจกรรมการเรียนรูควรดึงดูดความสนใจของนักเรียนทุกคน (Hook) ทําใหนักเรียนเกิดความสนใจในสิ่งท่ีจะเรียนรู (Hold) และใชสิ่งท่ีนักเรียนสนใจเปนแนวทางในการจัดการเรียนรู

E แทน กิจกรรมการเรียนรูควรสงเสริมและจัดให (Equip) นักเรียนไดมีประสบการณ (Experience) ในแนวคิดหลัก/ความคิดรวบยอด และสํารวจ รวมท้ังวินิจฉัย (Explore) ในประเด็นตาง ๆ ท่ีนาสนใจ

R แทน กิจกรรมการเรียนรูควรเปดโอกาสใหนักเรียนไดคิดทบทวน (Rethink) ปรับ (Revise) ความเขาใจในความรูและงานท่ีปฏิบัติ

E แทน กิจกรรมการเรียนรูควรเปดโอกาสใหนักเรียนไดประเมิน (Evaluate) ผลงานและสิ่งท่ีเกี่ยวของกับการเรียนรู

T แทน กิจกรรมการเรียนรูควรออกแบบ (Tailored) สําหรับนักเรียนเปนรายบุคคล เพ่ือใหสอดคลองกับความตองการ ความสนใจ และความสามารถท่ีแตกตางกันของนักเรียน

O แทน การจัดกิจกรรมการเรียนรูตาง ๆ ใหเปนระบบ (Organized) ตามลําดับการเรียนรูของนักเรียน และกระตุนใหนักเรียนมีสวนรวมในการสรางองคความรูต้ังแตเริ่มแรกและตลอดไป ท้ังนี้เพ่ือการเรียนรูท่ีมีประสิทธิผล

อยางไรก็ตาม มีขอสังเกตวา การวางแผนการจัดการเรียนรูท่ีมีการกําหนดวิธีการจัดการเรียนรู การลําดับการเรียน รวมท้ังสื่อและแหลงการเรียนรูท่ีเฉพาะเจาะจงนั้นจะประสบผลสําเร็จไดก็ตอเม่ือครูไดมีการกําหนดผลลัพธปลายทาง หลักฐาน และวิธีการวัดและประเมินท่ีแสดงวานักเรียนมีผลการเรียนรูตามท่ีกําหนดไวอยางแทจริงแลว การจัดกิจกรรมการเรียนรูเปนเพียงสื่อท่ีจะนําไปสูเปาหมายความสําเร็จท่ีตองการเทานั้น ดวยเหตุนี้ถาครูมีเปาหมายท่ีชัดเจนก็จะชวยทําใหการวางแผนการจัดการเรียนรูและการจัดกิจกรรมการเรียนรูสามารถทําใหนักเรียนเกิดผลสัมฤทธิ์ตามท่ีกําหนดไวได

โดยสรุปจึงกลาวไดวา ข้ันนี้เปนการคนหาสื่อการเรียนรู แหลงการเรียนรู และกิจกรรมการเรียนรูท่ีสอดคลองเหมาะสมกับนักเรียน กิจกรรมท่ีกําหนดข้ึนควรเปนกิจกรรมท่ีจะสงเสริมใหนักเรียนสามารถสรางและสรุปเปนความคิดรวบยอดและหลักการท่ีสําคัญของสาระท่ีเรียนรู กอใหเกิดความเขาใจท่ีคงทน รวมท้ังความรูสึกและคานิยมท่ีดีไปพรอม ๆ กับทักษะความชํานาญ

ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู หนวยการเรียนรูท่ี

ข้ันท่ี 1 ผลลัพธปลายทางท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับนักเรียน ตัวช้ีวัดช้ันป

1. ความเขาใจท่ีคงทนของนักเรียน นักเรียนจะเขาใจวา...

1. 2.

คําถามสําคัญท่ีทําใหเกิดความเขาใจท่ีคงทน

– –

ความรูของนักเรียนท่ีนําไปสูความเขาใจท่ีคงทน นักเรียนจะรูวา…

1. 2. 3.

ทักษะ/ความสามารถของนักเรียนท่ีนําไปสูความเขาใจท่ีคงทน นักเรียนจะสามารถ...

1. 2. 3.

ข้ันท่ี 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึง่เปนหลักฐานท่ีแสดงวานักเรียนมีผลการเรียนรูตามท่ีกําหนดไวอยางแทจริง

1. ภาระงานท่ีนักเรียนตองปฏิบัติ – –

2. วิธีการและเครื่องมือประเมินผลการเรียนรู วิธีการประเมินผลการเรียนรู

– –

เครื่องมือประเมินผลการเรียนรู

– –

3. ส่ิงท่ีมุงประเมิน – –

ข้ันท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรู – –

รูปแบบแผนการจัดการเรียนรูรายชั่วโมงจากการออกแบบการจัดการเรียนรูตามแนวคิด Backward Design เขียนโดยใชรูปแบบของแผนการจัดการเรียนรูแบบเรียงหัวขอ ซึ่งมีรายละเอียดดังนี ้ ช่ือแผน... (ระบุชื่อและลําดับท่ีของแผนการจัดการเรียนรู) ช่ือเรื่อง... (ระบุชื่อเรื่องท่ีตองการจัดการเรียนรู) สาระท่ี... (ระบุสาระท่ีใชจัดการเรียนรู) เวลา... (ระบุระยะเวลาท่ีใชในการจัดการเรียนรูตอ 1 แผน) ช้ัน... (ระบุระดับชั้นท่ีจัดการเรียนรู) หนวยการเรียนรูท่ี... (ระบุชื่อและลําดับท่ีของหนวยการเรียนรู) สาระสําคัญ... (เขียนความคิดรวบยอดหรือมโนทัศนของหัวเรื่องท่ีจัดการเรียนรู) ตัวช้ีวัดช้ันป... (ระบุตัวชี้วัดชั้นปท่ีใชเปนเปาหมายของแผนการจัดการเรียนรู)

จุดประสงคการเรียนรู... (กําหนดใหสอดคลองกับสมรรถนะสําคัญและคุณลักษณะท่ีพึงประสงคของนักเรียนหลังจากสําเร็จการศึกษา ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่งประกอบดวย ดานความรู (Knowledge: K) ดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม (Affective: A) ดานทักษะ/กระบวนการ (Performance: P))

การวัดและประเมินผลการเรียนรู...(ระบุวิธีการและเครื่องมือวัดและประเมินผลท่ีสอดคลองกับจุดประสงคการเรียนรูท้ัง 3 ดาน)

สาระการเรียนรู... (ระบุสาระและเนื้อหาท่ีนํามาจัดการเรียนรู อาจเขียนเฉพาะหัวเรื่องก็ได) แนวทางบูรณาการ... (เสนอแนะและระบุกิจกรรมของกลุมสาระอื่นท่ีบูรณาการรวมกัน) กระบวนการจัดการเรียนรู ... (กําหนดใหสอดคลองกับธรรมชาติของกลุมสาระและการ

บูรณาการขามสาระ) กิจกรรมเสนอแนะ... (ระบุรายละเอียดของกิจกรรมท่ีนักเรียนควรปฏิบัติเพ่ิมเติม) ส่ือ/แหลงเรียนรู... (ระบุสื่อ อุปกรณ และแหลงการเรียนรูท่ีใชในการจัดการเรียนรู) บันทึกหลังการจัดการเรียนรู... (ระบุรายละเอียดของผลการจัดการเรียนรูตามแผนท่ีกําหนดไว อาจ

นําเสนอขอเดนและขอดอยเพ่ือใหเปนขอมูลท่ีสามารถนําไปใชเปนสวนหนึ่งของการทําวิจัยในชั้นเรียนได)

ในสวนของการจัดกิจกรรมการเรียนรูนั้น ใหครูนําข้ันตอนหลักของวิธีการจัดการเรียนรูท่ีเนนผูเรียนเปนสําคัญ เชน การเรียนแบบแกปญหา การศึกษาเปนรายบุคคล การอภิปรายกลุมยอย/กลุมใหญ การฝกปฏิบัติ การสืบคนขอมูล ฯลฯ มาเขียนในข้ันสอน โดยคํานึงถึงธรรมชาติของกลุมสาระการเรียนรูเปนสําคัญ

การใชแนวคิดของการออกแบบการจัดการเรียนรูตามแนวคิด Backward Design จะชวยใหครูมีความม่ันใจในการจัดการเรียนรูและใชแผนการจัดการเรียนรูของ บริษัท สํานักพิมพวัฒนาพานิช จํากัด ในการจัดการเรียนรูไดอยางมีประสิทธิภาพตอไป

4. เทคนิคและวิธีการจัดการเรียนรู–การวัด และประเมินผลการเรียนรู

พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 มาตรา 24 (2) และ (3) ไดระบุแนวทางการจัดการ

เรียนรู โดยเนนการฝกทักษะกระบวนการคิด การฝกทักษะการแสวงหาความรูดวยตนเองจากแหลงการเรียนรูท่ีหลากหลาย การฝกปฏิบัติจริง และการประยุกตใชความรูเพ่ือการปองกันและแกปญหา ดังนั้น เพ่ือใหการจัดการเรียนรูสอดคลองกับนโยบายดังกลาวนี้ การจัดทําแผนการจัดการเรียนรูในคูมือครู แผนการจัดการเรียนรู เทคโนโลยีสารสนเทศ เลมนี้ จึงยึดแนวทางการจัดการเรียนรูท่ีเนนผูเรียนเปนสําคัญ (Child Centered) เนนการเรียนรูจากการปฏิบัติจริง และเนนการเรียนรูแบบบูรณาการท่ีผสมผสานเชื่อมโยงสาระการเรียนรูตาง ๆ กับหัวขอเรื่องหรือประเด็นท่ีสอดคลองกับชีวิตจรงิ เพ่ือใหนักเรียนเกิดการพัฒนาโดยองครวม เปนธรรมชาติ สอดคลองกับสภาพและปญหาท่ีเกิดในวิถีชีวิตของนักเรียน

แนวทางการจัดการเรยีนรูท่ีเนนผูเรียนเปนสําคัญ ไดเปลี่ยนแปลงบทบาทของครูจากการเปนผูชี้นําหรือถายทอดความรูไปเปนผูชวยเหลือ อํานวยความสะดวก และสงเสริมสนับสนุนนักเรียนโดยใชวิธีการตาง ๆ อยางหลากหลายรูปแบบ เพ่ือใหนักเรียนเกิดการสรางสรรคความรูและนําความรูไปใชอยางมีประสิทธิภาพ คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู เทคโนโลยีสารสนเทศ เลมนี้ จึงไดนําเสนอทฤษฎีและเทคนิควิธีการเรียนการสอนตาง ๆ มาเปนแนวทางในการจัดการเรียนรู เชน

การจัดการเรียนรูโดยใชสมองเปนฐาน (Brain - Based Learning–BBL) เปนวิธีการจัดการเรียนรูท่ีอิงผลการวิจัยทางประสาทวิทยา ซึ่งไดเสนอแนะไววา ตามธรรมชาตินั้นสมองเรียนรูไดอยางไร โดยไดกลาวถึงโครงสรางท่ีแทจริงของสมองและการทํางานของสมองมนุษยท่ีมีการแปรเปลี่ยนไปตามข้ันของการพัฒนา ซึ่งสามารถนํามาใชเปนกรอบแนวคิดของการสรางสรรคการจัดการเรียนรูไดอยางมีประสิทธิภาพ

การจัดการเรียนรูแบบใชปญหาเปนฐาน (Problem - Based Learning–PBL) เปนวิธีการจัดการเรียนรูท่ีใชปญหาท่ีเกิดข้ึนเปนจุดเริ่มตนและเปนตัวกระตุนใหเกิดกระบวนการเรียนรู โดยใหนักเรียนรวมกันแกปญหาภายใตการแนะนําของครู ใหนักเรียนชวยกันต้ังคําถามและชวยกันคนหาคําตอบ โดยอาจใชความรูเดิมมาแกปญหา หรือศึกษาคนควาเพ่ิมเติมสําหรับการแกปญหา นําขอมูลท่ีไดจากการคนความาสรุปเปนขอมูลในการแกปญหา แลวชวยกันประเมินการแกปญหาเพ่ือใชในการแกปญหาครั้งตอไปสําหรับข้ันตอนการจัดการเรียนรู

การจัดการเรียนรูแบบพหุปญญา (Multiple Intelligences) เปนการพัฒนาองครวมของนักเรียน ท้ังสมองดานซายและสมองดานขวา บนพ้ืนฐานความสามารถและสติปญญาท่ีแตกตางกันของแตละบุคคล โดยมุงหมายใหนักเรียนสามารถแกปญหาหรือสรางสรรคสิ่งตาง ๆ ภายใตความหลากหลายของวัฒนธรรมหรือสภาพแวดลอม

การจัดการเรียนรูแบบรวมมือ (Cooperative Learning) เปนการจัดสถานการณและบรรยากาศใหนักเรียนเกิดการเรียนรูรวมกัน ฝกใหนักเรียนท่ีมีลักษณะแตกตางกันท้ังสติปญญาและความถนัด รวมกันทํางานเปนกลุม รวมกันศึกษาคนควา

การจัดการเรียนรูแบบใชหมวกความคิด 6 ใบ (Six Thinking Hats) เปนการใหนักเรียนฝกต้ังคําถามและตอบคําถามท่ีใชความคิดในลักษณะตาง ๆ โดยสามารถอธิบายเหตุผลประกอบหรือวิเคราะหวิจารณได

การจัดการเรียนรูแบบกระบวนการแกปญหา (Problem Solving) เปนการฝกใหนักเรียนเรียนรูจากการแกปญหาท่ีเกิดข้ึน โดยการทําความเขาใจปญหา วางแผนแกปญหา ดําเนินการแกปญหา และตรวจสอบหรือมองยอนกลับ

การจัดการเรียนรูแบบโครงงาน (Project Work) เปนวิธีการจัดการเรียนรูรูปแบบหนึ่งท่ีสงเสริมใหนักเรียนเรียนรูดวยตนเองจากการลงมือปฏิบัติ โดยใชกระบวนการแสวงหาความรูหรือคนควาหาคําตอบในสิ่งท่ีนักเรียนอยากรูหรือสงสัยดวยวิธีการตาง ๆ อยางหลากหลาย

การจัดการเรียนรูท่ีเนนการปฏิบัติ (Active Learning) เปนการใหนักเรียนไดทดลองทําดวยตนเอง เพ่ือจะไดเรียนรูข้ันตอนของงาน และรูจักวิธีแกปญหาในการทํางาน

การจัดการเรียนรูแบบสรางผังความคิด (Concept Mapping) เปนการสอนดวยวิธีการจัดกลุมความคิดรวบยอด เพ่ือใหเห็นความสัมพันธกันระหวางความคิดหลักและความคิดรองลงไป โดยนําเสนอเปนภาพหรือเปนแผนผัง

การจัดการเรียนรูจากประสบการณ (Experience Learning) เปนการจัดกิจกรรมหรือจัดประสบการณใหนักเรียนเกิดการเรียนรูจากการปฏิบัติ แลวกระตุนใหนักเรียนพัฒนาทักษะ ใหม ๆ เจตคติใหม ๆ หรือวิธีการคิดใหม ๆ

การเรียนรูโดยการแสดงบทบาทสมมุติ (Role Playing) เปนการจัดกิจกรรมท่ีใหนักเรียนไดแสดงบทบาทในสถานการณท่ีสมมุติข้ึน โดยอาจกําหนดใหแสดงบทบาทสมมุติท่ีเปนพฤติกรรมของบุคคลอื่น หรือแสดงพฤติกรรมในบทบาทของตนเองในสถานการณตาง ๆ

การเรียนรูจากเกมจําลองสถานการณ (Simulation Gaming) เปนเทคนิคการจัดการเรียนรูท่ีคลายกับการแสดงบทบาทสมมุติ โดยใหนักเรียนเลนเกมจําลองสถานการณ โดยครนูําสถานการณจริงมาจําลองไวในหองเรียน โดยการกําหนดกฎ กติกา และเงื่อนไขสําหรับเกมนั้น ๆ แลวใหนักเรียนไปเลนเกมหรือกิจกรรมในสถานการณจําลองนั้น

การจัดการเรียนรูตองจัดควบคูกับการวัดและประเมินผลตามภาระงานและชิ้นงานท่ีสอดคลองกับตัวชี้วัด แผนการจัดการเรียนรูนี้ไดเสนอการวัดและการประเมินผลครบท้ัง 3 ดาน คือ ดานความรู ดานทักษะ/กระบวนการ และดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม เนนวิธีการวัดท่ีหลากหลายตามสถานการณจริง การดูรองรอยตาง ๆ ควบคูไปกับการดูกระบวนการทํางานและผลผลิตของงาน โดยออกแบบการประเมินผลกอนเรียน ระหวางเรียน หลังเรียน และแบบทดสอบประจําหนวย พรอมแบบฟอรมและเกณฑการประเมิน เพ่ืออํานวยความสะดวกใหครูไวพรอม ท้ังนี้ครูอาจเพ่ิมเติมโดยการออกแบบการวัดและประเมินดวยมิติคุณภาพ (Rubrics)

5. ตารางวิเคราะหสาระมาตรฐานการเรียนรูและตัวช้ีวัดช้ันป

สาระท่ี 3: เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร มาตรฐาน ง 3.1: เขาใจ เห็นคุณคา และใชกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบคนขอมูล การเรียนรู การสื่อสาร การแกปญหาการทํางานและอาชีพอยางมีประสิทธิภาพ

ประสิทธิผล และมีคุณธรรม

สาระการเรียนรูแกนกลาง ตัวช้ีวัดช้ันป

หนวย การเรียนรูท่ี 1




สรุปผลการประเมิน ผาน ไมผาน

1. คนหา รวบรวมขอมูลท่ีสนใจ และเปนประโยชนจากแหลงขอมูล ตาง ๆ ท่ีเชื่อถือไดตรงตามวัตถุประสงค

2. สรางงานเอกสารเพ่ือใชประโยชนในชีวิตประจําวันดวยความรับผิดชอบ

๖

6. โครงสรางการแบงเวลารายช่ัวโมงในการจัดการเรียนรู

หนวยการเรียนรูท่ี 1 ขอมูลและแหลงขอมูล 6 ช่ัวโมง

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 1 ความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกับขอมูลและแหลงขอมูล 2 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 การคนหาขอมูล 4 ชั่วโมง

หนวยการเรียนรูท่ี 2 โปรแกรมประมวลผลคํา 4 ช่ัวโมง

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 3 ลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคํา 2 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรูท่ี 4 ตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคํา 2 ชั่วโมง

หนวยการเรียนรูท่ี 3 ไมโครซอฟตเวิรด 12 ช่ัวโมง

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 5 รูจักไมโครซอฟตเวิรด 4 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรูท่ี 6 การใชงานไมโครซอฟตเวิรด (คําสั่งพ้ืนฐาน 4 ชั่วโมง และการพิมพขอความ) แผนการจัดการเรียนรูท่ี 7 การใชงานไมโครซอฟตเวิรด (รูปภาพ กลองขอความ 4 ชั่วโมง และตาราง)

หนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด 16 ช่ัวโมง

แผนการจัดการเรียนรูท่ี 8 สรางจิตสํานึกกอนสรางผลงาน 2 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรูท่ี 9 ตัวอยางการสรางผลงาน 4 ชั่วโมง ดวยไมโครซอฟตเวิรด (นามบัตร) แผนการจัดการเรียนรูท่ี 10 ตัวอยางการสรางผลงาน 4 ชั่วโมง ดวยไมโครซอฟตเวิรด (บัตรอวยพร) แผนการจัดการเรียนรูท่ี 11 ตัวอยางการสรางผลงาน 4 ชั่วโมง ดวยไมโครซอฟตเวิรด (ใบประกาศ) แผนการจัดการเรียนรูท่ี 12 ตัวอยางการสรางผลงาน 2 ชั่วโมง ดวยไมโครซอฟตเวิรด (รายงาน)

รวม 38 ช่ัวโมง

ตอนท่ี 2

แผนการจัดการเรียนรู

หนวยการเรียนรูที่ 1 ขอมูลและแหลงขอมูล 6 ชั่วโมง

ผังมโนทัศนเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน

ขอมูล และแหลงขอมูล

คุณธรรม จริยธรรม และคานิยม

มีเจตคติท่ีดีตอขอมูลและแหลงขอมูล

มีมารยาทในการทํางาน มีความกระตือรือรน มีความรับผิดชอบ

ภาระงาน/ช้ินงาน เปรียบเทียบสิ่งของท่ีเปน

เทคโนโลย ี เลนเกม “สงขอมูล” ยกตัวอยางแหลงขอมูลท่ีดี คนหาขอมูลจาก

อินเทอรเน็ต

ความรู ความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกับ

ขอมูลและแหลงขอมูล การคนหาขอมูล

ทักษะ/กระบวนการ ทักษะการทํางานรวมกัน ทักษะการแสวงหาความรู ทักษะการนําเสนอผลงาน

ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู หนวยการเรียนรูที่ 1 ขอมูลและแหลงขอมูล


คนหา รวบรวมขอมูลท่ีสนใจ และเปนประโยชนจากแหลงขอมูลตาง ๆ ท่ีเชื่อถือไดตรงตามวัตถุประสงค (ง 3.1 ป. 5/1) ความเขาใจท่ีคงทนของนักเรียน นักเรียนจะเขาใจวา...

1. ขอมูล คือ สิ่งตาง ๆ ท่ีอยูรอบตัวเรา ซึ่งเราสามารถรับขอมูลไดจากประสาทสัมผัสผานทางอวัยวะตาง ๆ ของรางกาย

2. แหลงขอมูล คือ สิ่งตาง ๆ ท่ีใหขอมูลหรือทําใหเราไดรับขอมูล

3. การคนหาขอมูล คือ การคนหาความรูหรือเนื้อหาท่ีตองการตามวัตถุประสงคท่ีต้ังไว

4. การคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ตทําไดงาย สะดวก รวดเร็ว และไดขอมูลท่ีมีประสิทธิภาพมากยิ่งข้ึน

คําถามสําคัญท่ีทําใหเกิดความเขาใจท่ีคงทน - ขอมูล แหลงขอมูล และการคนหาขอมูลคือ

อะไร - เทคโนโลยีชวยในการคนหาขอมูลอยางไร - มนุษยรับขอมูลไดอยางไร - การคนหาขอมูลสามารถทําไดอยางไร


1. คําท่ีควรรู ไดแก อัตโนมัติ โปรแกรมเมอร ซอฟตแวร อินทราเน็ต การดความจํา ซีดี ดีวีดี อินเทอรเน็ต ขอมูลดิบ โฮมเพจ เว็บเพจ เว็บไซต เชื่อมโยง บริษัทไมโครซอฟท และหนาตาง-โปรแกรม

2. ขอมูลท่ีดีจะตองมาจากแหลงขอมูลท่ีดี มีความถูกตอง ครบถวน ตรงตอความตองการ และมีความทันสมัย

3. แหลงขอมูลแบงเปน 4 ประเภท คือ บุคคล สัตวและสิ่งของ สถานท่ี และสื่ออิเล็กทรอนิกส

4. การคนหาขอมูลมีวิธีการ 7 ข้ันตอน ไดแก การกําหนดวัตถุประสงค การกําหนดหัวขอของขอมูล การวางแผนและเลือกแหลงขอมูล การคนหา


1. บอกลักษณะของขอมูลและแหลงขอมูลท่ีเชื่อถือได

2. อธิบายวิธีการคนหาขอมูลได 3. ยกตัวอยางแหลงขอมูลท่ีดีได 4. คนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ตได

และรวบรวมขอมูล การพิจารณา เปรียบเทียบ และตัดสินใจ การสรุปและจัดทํารายงาน และการเก็บรักษาขอมูล

5. การคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ตทําไดดวย

การเรียกใชเว็บเบราวเซอร โดยเปดเว็บไซตท่ีใหบริการคนหาขอมูล พิมพคําสําคัญ แลวเชื่อมโยงยังยังเว็บไซตท่ีนําเสนอขอมูลเกี่ยวกับคําสําคัญนั้น

ข้ันท่ี 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึ่งเปนหลักฐานท่ีแสดงวานักเรียนมีผลการเรียนรูตามท่ีกําหนดไวอยางแทจริง

1. ภาระงานท่ีนักเรียนตองปฏิบัติ – เลมเกม “สงขอมูล” – สรุปลักษณะของขอมูลและแหลงขอมูลท่ีดี – ยกตัวอยางแหลงขอมูลท่ีดี – ปฏิบัติตามข้ันตอนในการคนหาขอมูล – คนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ต


– การถามและตอบคําถาม – การนําเสนอผลงาน – การทดสอบ – การฝกปฏิบัติระหวางเรียน – การประเมินตนเองของนักเรียน

เครื่องมือประเมินผลการเรียนรู – แบบประเมินผลงาน – แบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน – แบบทดสอบประจําหนวยการเรียนรู – ใบงาน – แบบประเมินดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม – แบบประเมินดานทักษะ/กระบวนการ

3. ส่ิงท่ีมุงประเมิน – ความสามารถในการถามและการตอบคําถาม – ความสามารถในการนําเสนอผลงาน – ความสามารถในการใชเทคโนโลย ี– พฤติกรรมการปฏิบัติกิจกรรมเปนรายบุคคลและรายกลุม – การมีมารยาทในการทํางาน – การมีความกระตือรือรน และความรับผิดชอบในการทํางาน

ข้ันท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรู แผนการจัดการเรียนรูท่ี 1 ความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกับขอมูลและแหลงขอมูล 2 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรูท่ี 2 การคนหาขอมูล 4 ชั่วโมง

แผนการจัดการเรียนรูที่ 1 ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับขอมูลและแหลงขอมูล

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 หนวยการเรียนรูที่ 1 ขอมูลและแหลงขอมูล เวลา 2 ช่ัวโมง 1 สาระสําคัญ ขอมูล คือ สิ่งตาง ๆ ท่ีอยูรอบตัวเราซึ่งสามารถรับไดจากประสาทสัมผัสผานทางอวัยวะตาง ๆ ของรางกาย ขอมูลท่ีดีจะตองมีความเชื่อถือได ตรงตอความตองการ และทันสมัย โดยมาจากแหลงขอมูลท่ีดี ซึ่งแบงเปน 4 ประเภท คือ บุคคล สัตวและสิ่งของ สถานท่ี และสื่ออิเล็กทรอนิกส ซึ่งแหลงขอมูลตาง ๆ เหลานี้จะตองนาเชื่อถือและสามารถตรวจสอบขอมูลได 2 ตัวชี้วัดชั้นป

คนหา รวบรวมขอมูลท่ีสนใจ และเปนประโยชนจากแหลงขอมูลตาง ๆ ท่ีเชื่อถือไดตรงตามวัตถุประสงค (ง 3.1 ป. 5/1)

3 จุดประสงคการเรียนรู

1. บอกลักษณะของขอมูลและแหลงขอมูลได (K) 2. เห็นประโยชนและมีเจตคติท่ีดีตอขอมูลและแหลงขอมูล (A) 3. มีทักษะในการถายทอดขอมูลและยกตัวอยางแหลงขอมูลท่ีดี (P)

4 การวัดและประเมินผลการเรียนรู

ดานความรู (K) ดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม (A) ดานทักษะ/กระบวนการ (P)

1. สังเกตการถามและการตอบคําถามเกี่ยวกับขอมูลและแหลงขอมูล

2. ตรวจใบบันทึกขอมูลและการทําแบบทดสอบกอนเรียน (Pre-test)

1. สังเกตจากความสนใจและความกระตือรือรนในการปฏิบัติกิจกรรม

2. สังเกตจากความรวมมือและการปฏิบัติตามกติกาในการเลนเกม

1. สังเกตพฤติกรรมการปฏิบัติงานรวมกับผูอื่น

2. สังเกตทักษะในการถายทอดขอมูล

3. สังเกตทักษะการแกปญหาขณะปฏิบัติกิจกรรม

5 สาระการเรียนรู

ความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกับขอมูลและแหลงขอมูล

– ขอมูล – แหลงขอมูล

6 แนวทางบูรณาการ ภาษาไทย การเขียนขอมูลท่ีไดรับอยางถูกตองและการสรุปขอมูลลงในกระดาษ สําหรับบันทึกขอมูล วิทยาศาสตร แรงท่ีใชในการเขียนบนแผนหลังของผูอื่นเพ่ือถายทอดขอมูลในการ

ปฏิบัติกิจกรรม สังคมศึกษาฯ การปฏิบัติกิจกรรมอยางมีสติ เพ่ือปองกันอุบัติเหตุและความผิดพลาด

ในการปฏิบัติกิจกรรม สุขศึกษาฯ การเลนเกมดวยความสนุกสนานและปฏิบัติตามกติกาของเกม ภาษาตางประเทศ การเขียนและอานคําศัพทท่ีเกี่ยวกับขอมูลและแหลงขอมูล

7 กระบวนการจัดการเรียนรู

ข้ันท่ี 1 ข้ันนําเขาสูบทเรียน 1. ครูเขียนคําวาขอมูลและแหลงขอมูลบนกระดานดํา 2. นักเรียนอานคําวาขอมูลและแหลงขอมูล แลวรวมกันทบทวนความรูเกีย่วกับขอมูลและ

แหลงขอมูล สรุปความรูเปนขอ ๆ แลวบันทึกลงในกระดาษสําหรับบันทึกขอมูล ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน 1. นักเรียนทําแบบทดสอบกอนเรียน (Pre-test) จํานวน 10 ขอ เวลา 10 นาที 2. นักเรียนท่ีทําแบบทดสอบกอนเรียนเสร็จกอน 3 คนแรกกําหนดใหเปนหัวหนากลุม แลวให

หัวหนากลุมหาสมาชิกกลุมของตนเอง ครูตรวจสอบใหแตละกลุมมีสมาชิกจํานวนเทากัน 3. ครูอธิบายวิธีการเลมเกม “สงขอมูล” ดังนี้ 3.1 ใหนักเรียนยืนเขาแถว 3 แถว หัน

หนาไปทางกระดานดํา นักเรียนคนหลังสุดกลับ หลังหัน

3.2 หามนักเรียนทุกคนสงเสียงใด ๆ ขณะเลนเกม หากนักเรียนคนใดพบปญหาขณะเลนเกมใหยกมือข้ึนเพ่ือแจงใหครูทราบและชวยแกไข 3.3 ครูแจกบัตรอุปกรณคอมพิวเตอร ใหนักเรียนคนหลังสุดคนละ 3 ใบ ใหนักเรียนอานและจําชื่ออุปกรณคอมพิวเตอรนั้น แลวสงคืนครู

ภาพจากคูมือครู แผนการจัดการเรียนรู เทคโนโลยีสารสนเทศ ป.3 หนา 24 หลักสูตร 44

3.4 ครูใหสัญญาณ เม่ือนักเรียนไดยินสัญญาณแลวใหหันหลังกลับแลวเขียนชื่ออุปกรณคอมพิวเตอรจากบัตรท่ีไดรับบนหลังของเพ่ือนคนขางหนาท้ัง 3 คํา โดยหามไมใหนักเรียนคนอื่น ๆ เห็นบัตรอุปกรณคอมพิวเตอรนั้น

3.5 นักเรียนท่ีไดรับขอมูลจากเพ่ือนใหสงขอมูลตอไปยังนักเรียนคนท่ีอยูดานหนาดวยการเขียนหลังตอกันไปเรือ่ย ๆ จนถึงคนท่ีอยูดานหนาสุด

3.6 นักเรียนคนท่ีอยูดานหนาสุดใหเขียนชื่ออุปกรณคอมพิวเตอรนั้นบนกระดานดํา 4. นักเรียนเลนเกม “สงขอมูล” โดยครูคอยตรวจสอบ และชวยเหลือนักเรียนเม่ือพบปญหาใน

การเลนเกม 5. เม่ือหมดเวลาใหครูและนักเรียนชวยกันตรวจสอบขอมูลท่ีเขียนบนกระดานดําวาถูกตอง

หรือไม อยางไร 6. ครูอธิบายความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกับขอมูลและแหลงขอมูล หนวยการเรียนรูท่ี 1 ขอมูลและ

แหลงขอมูล จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 7. ครูถามวาขอมูลท่ีแสดงบนกระดานดําของนักเรียนกลุมใดเปนขอมูลท่ีดีเพราะเหตุใด 8. นักเรียนรวมกันวิเคราะหคําถามของครู แลวตอบคําถาม ดังนี้ ขอมูลของนักเรียนท่ีเขียนชื่อ

อุปกรณคอมพิวเตอรถูกท้ัง 3 คําเปนขอมูลท่ีดี เพราะขอมูลมีความถูกตองและครบถวน ซึ่งเกิดจากการสงขอมูลจากแหลงขอมูลท่ีดีหรือนักเรียนสงขอมูลไดอยางมีประสิทธิภาพ

9. นักเรียนรวมกันยกตัวอยางแหลงขอมูลท่ีดีท่ีพบในสถานท่ีตาง ๆ แลวบันทึกเพ่ิมเติมลงในกระดาษสําหรับบันทึกขอมูล

ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป 1. นักเรียนสรุปความหมายและลักษณะของขอมูลวา เปนสิ่งตาง ๆ ท่ีเรารับรูไดจากประสาท

สัมผัสผานอวัยวะตาง ๆ ของรางกาย 2. นักเรียนสรุปความหมายและลักษณะของแหลงขอมูลวา เปนสิ่งตาง ๆ ท่ีใหขอมูลแกเราหรือ

ทําใหเราไดรับขอมูล 3. นักเรียนรวมกันสรุปวา ขอมูลท่ีดีจะตองมาจากแหลงขอมูลท่ีดี โดยจะตองมีความถูกตอง

ครบถวน เชื่อถือได ตรงตอความตองการ และมีความทันสมัย ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน 1. นักเรียนแลกกระดาษสําหรับบันทึกขอมูลกับเพ่ือน แลวตรวจสอบความถูกตองของขอมูล

จากนั้นเปรียบเทียบขอมูลของเพ่ือนกับของตนเองวาเหมือนหรือแตกตางกันหรือไม อยางไร 2. นักเรียนรวมกันสํารวจแหลงขอมูลท่ีดีท่ีพบในโรงเรียนและชุมชน จากนั้นนํามาสรุปวา

แหลงขอมูลดังกลาวใหขอมูลอะไรบาง ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช

1. นักเรียนบอกลักษณะของขอมูลและแหลงขอมูลท่ีใชในชีวิตประจําวันได 2. นักเรียนยกตัวอยางแหลงขอมูลท่ีดีท่ีพบในโรงเรียนและชุมชนได

8 กิจกรรมเสนอแนะ

1. กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษ นักเรียนศึกษาเพ่ิมเติมเกี่ยวกับวิธีการตรวจสอบขอมูลและแหลงขอมูลวาเปนขอมูลและ

แหลงขอมูลท่ีดีหรือไม อยางไร ทดลองตรวจสอบ และแลกเปลี่ยนขอมูลกับเพ่ือน 2. กิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติม นักเรียนศึกษาเพ่ิมเติมและโตวาทีในญัตติ “แหลงขอมูลท่ีเปนสื่ออิเล็กทรอนิกสมีประโยชน

กวาแหลงขอมูลประเภทอื่น”

9 สื่อ/แหลงการเรียนรู 1. กระดาษสําหรับบันทึกขอมูล 2. บัตรอุปกรณคอมพิวเตอร อยางนอย 9 ใบ 3. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน คอมพิวเตอรชวย

สอน เว็บไซตทางการศึกษา Hyperbook ท่ีนําเสนอเกี่ยวกับขอมูลและแหลงขอมูล

4. สถานท่ี เชน พิพิธภัณฑวิทยาศาสตร หองสมุดโรงเรียน ฝายทะเบียนในโรงเรียน ศูนยการเรียนรูดานเทคโนโลยีสารสนเทศ

5. บุคคล เชน ผูปกครอง ครู นักวิชาการ เจาหนาท่ีหองคอมพิวเตอร ผูเชี่ยวชาญทางดานเทคโนโลยีสารสนเทศ

6. หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 บริษัท สํานักพิมพวัฒนาพานิช จํากัด

7. แบบฝกทักษะ รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 บริษัท สํานักพิมพ วัฒนาพานิช จํากัด 10 บันทึกหลังการจัดการเรียนรู

1. ความสําเร็จในการจัดการเรียนรู.......................................................................... แนวทางการพัฒนา............................................................................................

2. ปญหา/อุปสรรคในการจัดการเรียนรู.................................................................... แนวทางแกไข................................................................................................... 3. สิ่งท่ีไมไดปฏิบัติตามแผน................................................................................... เหตุผล............................................................................................................. 4. การปรับปรุงแผนการจัดการเรียนรู...................................................................... ลงช่ือ........................................(ผูสอน) .........../......../..........

แผนการจัดการเรียนรูที่ 2 การคนหาขอมูล

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 หนวยการเรียนรูที่ 1 ขอมูลและแหลงขอมูล เวลา 4 ช่ัวโมง 1 สาระสําคัญ การคนหาขอมูลแบงเปน 7 ข้ันตอน คือ การกําหนดวัตถุประสงค การกําหนดหัวขอของขอมูล การวางแผนและเลือกแหลงขอมูล การคนหาและรวบรวมขอมูล การพิจารณา เปรียบเทียบ ตัดสินใจ การสรุปผลและจัดทํารายงาน และการเก็บรักษาขอมูล โดยวิธีการคนหาขอมูลดวยอินเทอรเน็ตจะชวยใหสามารถคนหาขอมูลไดสะดวก รวดเร็ว และคนหาขอมูลไดเปนจํานวนมาก 2 ตัวชี้วัดชั้นป คนหา รวบรวมขอมูลท่ีสนใจ และเปนประโยชนจากแหลงขอมูลตาง ๆ ท่ีเชื่อถือไดตรงตามวัตถุประสงค (ง 3.1 ป. 5/1) 3 จุดประสงคการเรียนรู 1. อธิบายวิธีการคนหาขอมูลได (K) 2. มีความรับผิดชอบและมีมารยาทในการใชคอมพิวเตอรเพ่ือคนหาขอมูล (A) 3. มีทักษะในการคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ต (P) 4 การวัดและประเมินผลการเรียนรู


1. สังเกตการคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ต

2. ตรวจจากตารางบันทึกการคนหาขอมูล การทําใบงาน ท่ี 1 การคนหาขอมูล และการทําแบบทดสอบหลังเรียน (Post–test)

1. สังเกตจากความรับผิดชอบและมารยาทในการทํางาน

2. ประเมินพฤติกรรมของนักเรียนตามแบบประเมินดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม

1. สังเกตทักษะในการใช คอมพิวเตอรคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ต

2. ประเมินพฤติกรรมของนักเรียนตามแบบประเมินดานทักษะ/กระบวนการ


การคนหาขอมูล – ข้ันตอนในการคนหาขอมูล – ตัวอยางการคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ต 6 แนวทางบูรณาการ

ภาษาไทย การคนหาและจดบันทึกขอมูลท่ีไดจากการคนหา คณิตศาสตร การนับและรวบรวมคําสําคัญท่ีใชในการคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ต วิทยาศาสตร การคนหาขอมูลท่ีเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตท่ีสูญพันธุ สุขศึกษาฯ การใชเวลาวางใหเปนประโยชนดวยการคนหาขอมูลท่ีสนใจ ศิลปะ การสังเกตลักษณะทางศิลปะของเว็บไซตท่ีนําเสนอขอมูลบน อินเทอรเน็ต ภาษาตางประเทศ การใชคําศัพทภาษาอังกฤษเปนคําสําคัญในการคนหาขอมูลจาก

อินเทอรเน็ต 7 กระบวนการจัดการเรียนรู ข้ันท่ี 1 ข้ันนําเขาสูบทเรียน

1. ครูวางสื่อสิ่งพิมพท่ีนําเสนอเกี่ยวกับวิธีการใชคอมพิวเตอรและสื่อสิ่งพิมพอื่น ๆ รวมกันไวท่ีหนาชั้นเรียน

2. ครูบอกวา ใหนักเรียนหาวิธีการใชงานคอมพิวเตอรภายในเวลา 10 นาที 3. นักเรียนรวมกันคนหาวิธีการใชงานคอมพิวเตอรจากสื่อสิ่งพิมพท่ีครูวางไวหนาชั้นเรียนใน

เวลาท่ีกําหนด ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน 1. ครูถามวา นักเรียนสามารถคนหาขอมูลท่ีครูกําหนดใหภายในเวลา 10 นาทีหรือไม อยางไร

แลวสุมเลือกตัวแทนนักเรียนตอบคําถามและแสดงความคิดเห็นหนาชั้นเรียน 1–2 คน 2. ตัวแทนนักเรียนตอบคําถามและแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการคนหาขอมูลหนาชั้นเรียน 3. ครูอธิบายเกี่ยวกับการคนหาขอมูล หนวยการเรียนรูท่ี 1 ขอมูลและแหลงขอมูล จากหนังสือ

เรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 4. นักเรียนจับกลุมท่ีเคยปฏิบัติกิจกรรมรวมกันในแผนการเรียนรูท่ี 1 ความรูเบ้ืองตนเกี่ยวกับ

ขอมูลและแหลงขอมูล 5. ครูถามวา นักเรียนคนใดเคยใชงานอินเทอรเน็ตบาง ใหยกมือข้ึน 6. นักเรียนท่ีเคยใชงานอินเทอรเน็ตยกมือข้ึน จากนั้นหัวหนากลุมแลกเปลี่ยนสมาชิกในกลุม

ของตนเองกับกลุมอื่น ๆ โดยครูคอยตรวจสอบวาสมาชิกแตละกลุมมีนักเรียนท่ีเคยใชงานอินเทอรเน็ตจํานวนใกลเคียงกัน

7. ครูสาธิตวิธีการคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ต โดยใหนักเรียนแตละกลุมสงสมาชิกเขารวมสังเกตและปฏิบัติตามท่ีครูสาธิตกลุมละ 2 คน

8. สมาชิกกลุมสงตัวแทน 2 คน ไปดูและสังเกตการคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ตกับครู สวนสมาชิกคนอื่น ๆ ใหคนหาขอมูลจากสื่ออื่น ๆ

9. ตัวแทนกลุมท่ีไปดูและสังเกตการคนหาขอมูลกับครูกลับมาสาธิตและถายทอดวิธีการคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ต และรวมกันทําใบงานท่ี 1 การคนหาขอมูล ตามข้ันตอนในการคนหาขอมูล

10. ครูสุมเลือกตัวแทนกลุม กลุมละ 1 คน ออกมานําเสนอใบงานท่ี 1 การคนหาขอมูลหนาชั้นเรียน

11. นักเรียนคนอื่น ๆ ชวยกันตรวจสอบ ถาม และแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการคนหาขอมูล ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป 1. นักเรียนทําแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) จํานวน 10 ขอ เวลา 10 นาที 2. นักเรียนรวมกันสรุปข้ันตอนในการคนหาขอมูลวา การคนหาขอมูลมี 7 ข้ันตอน ไดแก การ

กําหนดวัตถุประสงค การกําหนดหัวขอของขอมูล การวางแผนและเลือกแหลงขอมูล การคนหาและรวบรวมขอมูล การพิจารณา เปรียบเทียบ และตัดสินใจ การสรุปและจัดทํารายงาน และการเก็บรักษาขอมูล

3. นักเรียนสรุปวิธีการคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ตวา ผูคนหาขอมูลจะตองเรียกใชเว็บเบราว-เซอรและใชบริการของเซิรชเอนจ้ินไซต พิมพคําสําคัญ และเชื่อมโยงไปยังเว็บไซตท่ีนําเสนอขอมูลเกี่ยวกับคําสําคัญนั้น

ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน 1. นักเรียนปฏิบัติตามข้ันตอนการคนหาขอมูลในหัวขอท่ีสนใจ แลวบันทึกขอมูลในลักษณะ

เดียวกับท่ีทําในใบงานท่ี 1 การคนหาขอมูล 2. นักเรียนคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ตดวยคําสําคัญเกี่ยวกับคอมพิวเตอร เชน ฮารดแวร

ซอฟตแวร หลักการทํางานของคอมพิวเตอร ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช 1. นักเรียนคนหาขอมูลตามข้ันตอนการคนหาขอมูล โดยเลือกวิธีการคนหาท่ีเหมาะสมกับ

ตนเองได 2. นักเรียนคนหาขอมูลท่ีสนใจจากอินเทอรเน็ตได


1. กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษ

นักเรียนรวมกันเปรียบเทียบการคนหาวิธีการใชงานคอมพิวเตอรท่ีครูกําหนดใหกับการคนหาขอมูลตามข้ันตอนในการทําใบงานท่ี 1 การคนหาขอมูล แลวสรุปวาการคนหาขอมูลแบบใดงาย สะดวก และมีประสิทธิภาพมากกวากัน

2. กิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติม นักเรียนคนหาขอมูลเพ่ิมเติมเกี่ยวกับเทคนิคการคนหาขอมูลจากอินเทอรเน็ต ทดลองปฏิบัติ

ตาม และนําขอมูลท่ีไดไปแลกเปลี่ยนกับเพ่ือน

9 สื่อ/แหลงเรียนรู 1. หนังสือ นิตยสาร และเอกสารสิ่งพิมพอื่น ๆ ท่ีไมเกี่ยวของกับวิธีการใชคอมพิวเตอร เชน

นิตยสารกุลสตรี หนังสือพิมพไทยรัฐ เอกสารประกอบการเรียนวิชาภาษาไทย อยางนอย 20 เลม 2. คอมพิวเตอรท่ีเชื่อมตอกับอินเทอรเน็ต 3. สื่อสิ่งพิมพ เชน หนังสือ บทความ เอกสารประกอบการเรียนการสอนเกี่ยวกบัวิธีการใช

คอมพิวเตอรและการคนหาขอมูล 4. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน คอมพิวเตอรชวยสอน เว็บไซตทางการศึกษา Hyperbook ท่ีนําเสนอ

เกี่ยวกับการคนหาขอมูล 5. พิพิธภัณฑวิทยาศาสตร ศูนยวิทยาศาสตรเพ่ือการศึกษา กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและ

การสื่อสาร หองสมุด ศูนยการเรียนรูดานเทคโนโลยีสารสนเทศ 6. บุคคล เชน ผูปกครอง ครู นักวิชาการ ผูจําหนายอุปกรณเทคโนโลยีสารสนเทศ ผูเชี่ยวชาญ

ทางดานเทคโนโลยีสารสนเทศ 7. หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 บริษัท สํานักพิมพวัฒนาพานิช

จํากัด 8. แบบฝกทักษะ รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 บริษัท สํานักพิมพ

วัฒนาพานิช จํากัด

10 บันทึกหลังการจัดการเรียนรู 1. ความสําเร็จในการจัดการเรียนรู..........................................................................

แนวทางการพัฒนา............................................................................................ 2. ปญหา/อุปสรรคในการจัดการเรียนรู.................................................................... แนวทางแกไข................................................................................................... 3. สิ่งท่ีไมไดปฏิบัติตามแผน................................................................................... เหตุผล............................................................................................................. 4. การปรับปรุงแผนการจัดการเรียนรู...................................................................... ลงช่ือ........................................(ผูสอน)

.........../......../.......... หนวยการเรียนรูที่ 2 โปรแกรมประมวลผลคํา 4 ชั่วโมง


โปรแกรม ประมวลผลคํา


มีเจตคติท่ีดีตอโปรแกรมประมวลผลคํา

มีมารยาทในการทํางาน มีความรับผิดชอบ มีความคิดสรางสรรค

ภาระงาน/ช้ินงาน คนหาและสรุปขอมูล

เกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคํา

วาดภาพหนาตางโปรแกรมประมวลผลคํา

นําเสนอขอมูลเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคํา

ความรู ลักษณะของโปรแกรม

ประมวลผลคํา ตัวอยางโปรแกรม

ประมวลผลคํา

ทักษะ/กระบวนการ ทักษะการทํางานรวมกัน ทักษะการแสวงหาความรู การนําเสนอผลงาน ทักษะการใชเทคโนโลย ี

ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู หนวยการเรียนรูที่ 2 โปรแกรมประมวลผลคํา


สรางงานเอกสารเพ่ือใชประโยชนในชีวิตประจําวันดวยความรับผิดชอบ (ง 3.1 ป. 5/2) ความเขาใจท่ีคงทนของนักเรยีน นักเรียนจะเขาใจวา...

1. โปรแกรมประมวลผลคํา คือ โปรแกรมท่ีใชสราง แกไข และจัดรูปแบบตัวอักษรหรือขอความสําหรับจัดทํางานเอกสารสิ่งพิมพ

2. ผูใชควรเลือกใชโปรแกรมประมวลผลคําจากความตองการและความสามารถของผูใช ความสามารถของโปรแกรม และบริษัทผูสรางและพัฒนาโปรแกรม

3. ตัวอยางของโปรแกรมประมวลผลคํา เชน เวิรดเพอรเฟกต โลตัสเวิรดโปร โอเพนออฟฟศ-ดอทโออารจีไรตเตอร ปลาดาวไรตเตอร

คําถามสําคัญท่ีทําใหเกิดความเขาใจท่ีคงทน – โปรแกรมประมวลผลคําคืออะไร – ผูใชควรเลือกใชโปรแกรมประมวลผลคํา

ท่ีมีลักษณะอยางไร – นักเรียนรูจักโปรแกรมประมวลผลคํา

ใดบาง – โปรแกรมประมวลผลคําแตละโปรแกรมมี

ลักษณะเหมือนและแตกตางกันอยางไร


1. คําท่ีควรรู ไดแก โปรแกรมประยุกต เครื่องพิมพดีด ไฮเปอรแท็กซ ไฮเปอรพิกเจอร และฟรีโปรแกรม

2. โปรแกรมประมวลผลคํามีประสิทธิภาพดีกวาเครื่องพิมพดีดเนื่องจากสามารถสรางผลงานท่ีมีความสวยงาม สะอาด เรียบรอย พิมพไดหลายภาษา ลบและแกไขตัวอักษรไดงาย นําไฟลงานนั้นมาแกไขปรับปรุงไดในอนาคต และสามารถพัฒนาไฟลงานนั้นใหนําเสนอในรูปแบบอื่น ๆ ได

3. โปรแกรมประมวลผลคําแตละโปรแกรมมีลักษณะของพ้ืนท่ีใชงานคลายกัน คือ เหมือนกับกระดาษสําหรับพิมพงาน แตเครื่องมือในการสรางงานจะมีลักษณะแตกตางกัน

4. โปรแกรมประมวลผลคําสรางและพัฒนาจากบริษัทท่ีหลากหลายมีท้ังแบบท่ีไมมีคาลิขสิทธิ์และมีคาลิขสิทธิ์หรือคาใชจายในการใชงานโปรแกรม


1. อธิบายลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคําได

2. คนหาขอมูลเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคําได

3. ยกตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคําได

ข้ันท่ี 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรยีนรูซึ่งเปนหลักฐานท่ีแสดงวานักเรียนมีผลการเรียนรู

ตามท่ีกําหนดไวอยางแทจริง 1. ภาระงานท่ีนักเรียนตองปฏิบัติ

– คนหาและสรุปขอมูลเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคํา – ผสมคําวา WORD PROCESSER จากบัตรตัวอักษรภาษาอังกฤษ – วาดภาพหนาตางโปรแกรมประมวลผลคํา – นําเสนอขอมูลเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคํา


– การต้ังคําถาม การตอบคําถาม และการอธิบาย

– การนําเสนอขอมูล – การคนหาขอมูล – การทดสอบ – การฝกปฏิบัติระหวางเรียน – การประเมินตนเองของนักเรียน

เครื่องมือประเมินผลการเรียนรู – แบบบันทึกความรู – แบบประเมินผลงาน – แบบประเมินการนําเสนอ – แบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน – แบบทดสอบประจําหนวยการเรียนรู – ใบงาน – แบบประเมินดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม – แบบประเมินดานทักษะ/กระบวนการ

3. ส่ิงท่ีมุงประเมิน – ความสามารถในการนําเสนอขอมูลและอธิบายใหผูอื่นเขาใจ – ความสามารถในการคนหาขอมูล – ความสามารถในการตอบคําถาม – พฤติกรรมการปฏิบัติกิจกรรมเปนรายบุคคลและรายกลุม – การมีมารยาทในการทํางาน – การมีความรับผิดชอบและความคิดสรางสรรค

ข้ันท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรู แผนการจัดการเรียนรูท่ี 3 ลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคํา 2 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรูท่ี 4 ตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคํา 2 ชั่วโมง

แผนการจัดการเรียนรูที่ 3 ลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคํา

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 หนวยการเรียนรูที่ 2 โปรแกรมประมวลผลคํา เวลา 2 ช่ัวโมง 1 สาระสําคัญ โปรแกรมประมวลผลคํา คือ โปรแกรมประยุกตท่ีใชสราง แกไข และจัดรูปแบบตัวอักษรหรือขอความสําคัญจัดทําเปนงานเอกสาร ทําใหมีความสวยงาม สามารถพิมพไดหลายภาษา ลบ แกไข หรือเติมขอมูลไดสะดวก มีการตรวจสอบและแกไขคําผิดอัตโนมัติ ประหยัดเวลาในการพิมพและทําสําเนาเอกสาร สามารถประยุกตใชรวมกับงานประยุกตอื่น ๆ และเชื่อมตอกับเอกสารอิเล็กทรอนิกสอื่น ๆ ได 2 ตัวชี้วัดชั้นป สรางงานเอกสารเพ่ือใชประโยชนในชีวิตประจําวันดวยความรับผิดชอบ (ง 3.1 ป. 5/2) 3 จุดประสงคการเรียนรู

1. อธิบายลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคําได (K) 2. มีความสนใจและมีเจตคติท่ีดีตอโปรแกรมประมวลผลคํา (A) 3. มีทักษะในการคนหาขอมูลเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคํา (P)



1. สังเกตจากการคนหาและสรุปขอมูลเกี่ยวกับลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคํา

2. ตรวจการทําแบบทดสอบกอนเรียน (Pre-test)

1 สังเกตความสนใจในการเรียน

2. สังเกตจากความรวมมือและความรับผิดชอบในการปฏิบัติกิจกรรม

1. สังเกตพฤติกรรมในการทํางานรวมกับผูอื่น

2. สังเกตทักษะในการคนหาขอมูลเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคํา

5 สาระการเรียนรู ลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคํา

6 แนวทางบูรณาการ ภาษาไทย การอธิบายและสรุปขอมูลเกี่ยวกับลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคํา คณิตศาสตร การรวมคะแนนและการหาผลตางของขอมูลในการปฏิบัติกิจกรรม

วิทยาศาสตร การเปรียบเทียบวัสดุและคุณสมบัติของเครื่องพิมพดีดกับ คอมพิวเตอร สังคมศึกษาฯ การปฏิบัติหนาท่ีตามท่ีไดรับมอบหมาย สุขศึกษาฯ การเคลื่อนไหวรางกายในการปฏิบัติกิจกรรม ภาษาตางประเทศ การผสมตัวอักษรภาษาอังกฤษคําวา WORD PROCESSER


ข้ันท่ี 1 ข้ันนําเขาสูบทเรียน 1. ครูแสดงบัตรตัวอักษรภาษาอังกฤษทีละใบ แลวใหนักเรียนบอกพรอม ๆ กันวาเปนตัวอักษร

อะไร 2. แบงนักเรียนเปน 3 กลุม ครูใหบัตรตัวอักษรภาษาอังกฤษกลุมละ 1 ชุด แลวใหนักเรียน

ชวยกันผสมคําภาษาอังกฤษท่ีเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคํา 3. นักเรียนกลุมท่ีสามารถผสมบัตรตัวอักษรภาษาอังกฤษเปนคําวา WORD PROCESSER ได

เร็วท่ีสุด ใหรีบนําบัตรตัวอักษรภาษาอังกฤษเรียงติดบนกระดานดํา

ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน 1. นักเรียนทําแบบทดสอบกอนเรียน (Pre-test) จํานวน 10 ขอ เวลา 10 นาที 2. ครูถามวา คําบนกระดานดําอานวาอะไร หมายถึงอะไร จากนั้นใหนักเรียนอานคําบน

กระดานดําพรอมกัน 3. ตัวแทนนักเรียนออกมาอธิบายความหมายของคําวา WORD PROCESSER หนาชั้นเรียน 4. ครูใหแตละกลุมคนหาขอมูลเกี่ยวกับคําวา WORD PROCESSER จากแหลงขอมูลตาง ๆ

แลวใหเขียนสรุปขอมูลท่ีคนหาไดบนกระดานดํารอบ ๆ คําวา WORD PROCESSER โดยใหเขียนหมายเลขกลุมไวดานหนาขอมูลท่ีสรุป

W O R D P R O C E S S E R 1 เปนโปรแกรมประยุกต

2 กําหนดลักษณะของตัวอักษรได

3 อานวา เวิรดโพรเซสเซอร

2 หมายถึงโปรแกรมประมวลผลคํา

3 จัดรูปแบบไดอยางท่ีเห็นผานจอภาพ

3 ใชสรางเอกสารสิ่งพิมพ

1 ใชการกดท่ีแผงแปนอักขระเพ่ือนําเขาขอมูล

5. ครูตรวจสอบความถูกตอง หากพบขอมูลท่ีไมถูกตองใหนักเรียนแกไขจนถูกตองหรือลบ

ขอมูลนั้นท้ิง 6. นักเรียนชวยกันรวมคะแนนโดยการนับจํานวนขอมูลท่ีอยูบนกระดานดํา กลุมใดคนหา

ขอมูลไดมากท่ีสุดเปนกลุมท่ีชนะ 7. ครูอธิบายเพ่ิมเติมเกี่ยวกับลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคํา หนวยการเรียนรูท่ี 2

โปรแกรมประมวลผลคํา จากหนังสือเรยีน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5

ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป นักเรียนรวมกันสรุปลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคําวา เปนโปรแกรมท่ีใชสําหรับสราง

แกไข และจัดรูปแบบตัวอักษรหรือขอความสําหรับจัดทําเปนงานเอกสาร ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน 1. นักเรียนบันทึกขอมูลเกีย่วกับลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคําจากบนกระดานดําและท่ี

ครูอธิบายเพ่ิมเติม 2. นักเรียนคนหาขอมูลเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคําเพ่ิมเติม แลวแลกเปลี่ยนกันศึกษา

ขอมูลกับเพ่ือน ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช 1. นักเรียนอธิบายลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคําได 2. นักเรียนเลือกใชโปรแกรมประมวลผลคําในการสรางเอกสารสิ่งพิมพในชีวิตประจําวัน


1. กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษ นักเรียนตรวจสอบคอมพิวเตอรท่ีใชงานวาติดต้ังโปรแกรมประมวลผลคําหรือไม (ถาติดต้ัง)

โปรแกรมดังกลาวชื่ออะไร โดยเชิญผูเชี่ยวชาญทางดานคอมพิวเตอรหรือผูปกครองคอยดูแลและใหคําแนะนํา

2. กิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติม นักเรียนนําขอมูลเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคํามาสรางแผนผังลักษณะของโปรแกรม

ประมวลผลคํา 9 สื่อ/แหลงเรียนรู

1. บัตรตัวอักษรภาษาอังกฤษ C D E E O O P R R R S S W จํานวน 3 ชุด 2. คอมพิวเตอรท่ีเชื่อมตอกับอินเทอรเน็ตเพ่ือใชในการคนหาขอมูล

3. สื่อสิ่งพิมพ เชน หนังสือ บทความ เอกสารประกอบการเรียนการสอนเกี่ยวกับลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคํา

4. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน คอมพิวเตอรชวยสอน เว็บไซตทางการศึกษา Hyperbook ท่ีนําเสนอเกี่ยวกับลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคํา

5. สถานท่ี เชน พิพิธภัณฑวิทยาศาสตร ศูนยวิทยาศาสตรเพ่ือการศึกษา กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ศูนยการเรียนรูดานเทคโนโลยีสารสนเทศ

6. บุคคล เชน ผูปกครอง ครู นักวิชาการ ผูเชี่ยวชาญทางดานเทคโนโลยีสารสนเทศ ผูเชี่ยวชาญดานการใชโปรแกรมประมวลผลคํา





แผนการจัดการเรียนรูที่ 4 ตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคํา

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 หนวยการเรียนรูที่ 2 โปรแกรมประมวลผลคํา เวลา 2 ช่ัวโมง 1 สาระสําคัญ โปรแกรมประมวลผลคํามีท้ังแบบท่ีตองเสียคาลิขสิทธิ์ในการใชงานและโปรแกรมประมวลผลคําท่ีสามารถนํามาใชและพัฒนาไดโดยไมเสียคาลิขสิทธิ์ ตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคํา เชน เวิรด- เพอรเฟกต โลตัสเวิรดโพร โอเพนออฟฟศดอทโออารจีไรทเตอร ปลาดาวไรทเตอร ไมโครซอฟตเวิรด 2 ตัวชี้วัดชั้นป

สรางงานเอกสารเพ่ือใชประโยชนในชีวิตประจําวันดวยความรับผิดชอบ (ง 3.1 ป. 5/2)

3 จุดประสงคการเรียนรู 1. อธิบายลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคําท่ียกตัวอยางได (K) 2. มีความคิดสรางสรรคและมีมารยาทในการปฏิบัติงานรวมกับผูอื่น (A) 3. ยกตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคําได (P)



1. ตรวจจากภาพวาดหนาตางโปรแกรมและขอมูลจากการนําเสนอ

2. ตรวจการทําใบงานท่ี 2 ตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคําและ แบบทดสอบหลังเรียน (Post-test)

1. สังเกตจากความคิดสรางสรรคในการวาดภาพหนาตางโปรแกรม

2. สังเกตพฤติกรรมนักเรียนตามแบบประเมินดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม

1. สังเกตทักษะในการคนหาและนําเสนอขอมูล


3. สังเกตพฤติกรรมนักเรียนตามแบบประเมินดานทักษะ/กระบวนการ

5 สาระการเรียนรู ตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคํา

6 แนวทางบูรณาการ ภาษาไทย การสรุปจุดเดนของโปรแกรมประมวลผลคําแตละโปรแกรม สังคมศึกษาฯ การยึดหลักประชาธิปไตยในการปฏิบัติงานรวมกับผูอืน่ สุขศึกษาฯ การควบคุมอารมณในการปฏิบัติกิจกรรมรวมกับผูอื่น ศิลปะ การวาดภาพหนาตางโปรแกรมของโปรแกรมประมวลผลคํา ภาษาตางประเทศ การเขียนและสะกดชื่อโปรแกรมประมวลผลคําท่ีเปน ภาษาตางประเทศ


ข้ันท่ี 1 ข้ันนําเขาสูบทเรียน 1. นักเรียนทบทวนลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคําดวยการผลัดกันต้ังคําถามและตอบ

คําถามเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคํา 2. ตัวแทนนักเรียนเลาประสบการณการใชโปรแกรมประมวลผลคํา โดยใหนักเรียนคนอื่น ๆ

ซักถามและแสดงความคิดเห็นเพ่ิมเติมเกี่ยวกับการใชโปรแกรมประมวลผลคํา

ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน 1. ครูอธิบายเกี่ยวกับตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคํา หนวยการเรียนรูท่ี 2 โปรแกรม

ประมวลผลคํา จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 แลวเขียนคําวา เวิรด-เพอรเฟกต โลตัสเวิรดโพร โอเพนออฟฟศดอทโออารจีไรตเตอร และปลาดาวไรตเตอรบนกระดานดํา

2. นักเรียนผลัดกันจับสลากชื่อโปรแกรมประมวลผลคําจากครูทีละ 4 คน โดยเม่ือจับสลากไดแลวใหพับกระดาษนั้นแลวใสในกลองสลากเหมือนเดิม

3. นักเรียนเขียนชื่อเลขท่ีของตนเองตอทายชื่อโปรแกรมประมวลผลคําบนกระดานดําตามท่ีตนเองจับสลากได

4. นักเรียนจับกลุมกับเพ่ือนท่ีจับสลากไดชื่อโปรแกรมประมวลผลคําโปรแกรมเดียวกัน แลวคนหาขอมูลเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคําท่ีจับสลากได

5. สมาชิกแตละกลุมวาดภาพหนาตางโปรแกรมของโปรแกรมประมวลผลคําท่ีกลุมตนเองคนหาขอมูลลงในกระดาษขนาดโปสเตอร และบันทึกขอมูลของโปรแกรมนั้นดานหลังภาพหนาตางโปรแกรม

6. สงตัวแทนกลุมละ 3 คน ออกมานําเสนอขอมูลเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคําท่ีตนเองคนหาขอมูล โดยใหตัวแทนกลุมอธิบายขอมูลเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคํา

7. นักเรียนคนอื่น ๆ ซักถาม และแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคําท่ีเพ่ือนําเสนอ

ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป นักเรียนสรุปขอมูลเกี่ยวกับจุดเดนของโปรแกรมประมวลผลคําแตละโปรแกรมลงในตาราง

ตารางสรุปจุดเดนของโปรแกรมประมวลผลคํา

โปรแกรมประมวลผลคํา จุดเดน

เวิรดเพอรเฟกต 1. 2. ...

โลตัสเวิรดโพร 1. 2. ...

โอเพนออฟฟศดอทโออารจีไรตเตอร 1. 2. ...

ปลาดาวไรตเตอร 1. 2. ...

ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน 1. นักเรียนทําใบงานท่ี 2 ตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคํา หนวยการเรียนรูท่ี 2 โปรแกรม

ประมวลผลคํา 2. นักเรียนทําแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) จํานวน 10 ขอ เวลา 10 นาที ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช 1. นักเรียนนําเสนอขอมูลเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคําแกผูอื่นได 2. นักเรียนยกตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคําและบอกจุดเดนของโปรแกรมนั้น ๆ ได


1. กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษ นักเรียนทดลองใชงานโปรแกรมประมวลผลคําอยางนอย 3 โปรแกรม จากนั้นเปรียบเทียบ

และวิเคราะหวานักเรียนชอบโปรแกรมประมวลผลคําใดมากท่ีสุด เนื่องจากอะไร 2. กิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติม นักเรียนคนหาแหลงขอมูลท่ีนําเสนอเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคําอยางนอย 2 แหลง

แลวแลกเปลี่ยนกันศึกษาขอมูลจากแหลงขอมูลตาง ๆ กับเพ่ือน

9 สื่อ/แหลงเรียนรู 1. กลองสลาก 2. สลากชื่อเวิรดเพอรเฟกต โลตัสเวิรดโปร โอเพนออฟฟศดอทโออารจีไรตเตอร และปลาดาวไรตเตอร อยางละ 1 ใบ 3. คอมพิวเตอรท่ีเชื่อมตอกับอินเทอรเน็ตเพ่ือใชในการคนหาขอมูล 4. กระดาษขนาดโปสเตอร 5. อุปกรณสําหรับวาดภาพ 6. สื่อสิ่งพิมพ เชน หนังสือ บทความ เอกสารประกอบการเรียนการสอนเกี่ยวกับตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคํา

7. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน คอมพิวเตอรชวยสอน เว็บไซตทางการศึกษา Hyperbook ท่ีนําเสนอเกี่ยวกับตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคํา

8. สถานท่ี เชน พิพิธภัณฑวิทยาศาสตร ศูนยวิทยาศาสตรเพ่ือการศึกษา กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ศูนยการเรียนรูดานเทคโนโลยีสารสนเทศ รานจําหนายซอฟตแวรคอมพิวเตอร

9. บุคคล เชน ผูปกครอง ครู นักวิชาการ ผูเชี่ยวชาญทางดานเทคโนโลยีสารสนเทศ ผูเชี่ยวชาญดานคอมพิวเตอร ผูจําหนายซอฟตแวรคอมพิวเตอร

10. หนงัสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 บริษัท สํานักพิมพวัฒนาพานิช จํากัด




หนวยการเรียนรูที่ 3 ไมโครซอฟตเวิรด 12 ชั่วโมง

กลองสลาก


ไมโครซอฟตเวิรด


.

มีเจตคติท่ีดีตอไมโครซอฟตเวิรด

มีความรับผิดชอบ มีความรอบคอบ มีความคิดสรางสรรค มีมารยาทในการทํางาน

ภาระงาน/ช้ินงาน ใชไมโครซอฟตเวิรดสราง

ผลงานตามท่ีกําหนด วาดภาพหนาตางโปรแกรม

ไมโครซอฟตเวิรด สรางผลงานตามตัวอยาง

การใชงานไมโครซอฟตเวิรด

ความรู รูจักไมโครซอฟตเวิรด การใชงานไมโครซอฟต

เวิรด

ทักษะ/กระบวนการ ทักษะการใชเทคโนโลย ี ทักษะการแสวงหาความรู ทักษะการนําเสนอผลงาน ทักษะการทํางานรวมกัน

ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู หนวยการเรียนรูที่ 3 ไมโครซอฟตเวิรด


สรางงานเอกสารเพ่ือใชประโยชนในชีวิตประจําวันดวยความรับผิดชอบ (ง 3.1 ป. 5/2) ความเขาใจท่ีคงทนของนักเรียน นักเรียนจะเขาใจวา...

1. ไมโครซอฟตเวิรดสามารถแทรกรูปภาพ สรางกลองขอความ และสรางตารางได

2. ไมโครซอฟตเวิรดสามารถแทรกรูปภาพไดจากภาพตัดปะ แฟม และรูปรางอัตโนมัติ

3. กลองขอความชวยใหสามารถเคลื่อนยายขอความท่ีพิมพไดสะดวก

4. ตารางสามารถกําหนดจํานวนชองไดดวยการใชคําสั่งตารางจําลอง

5. การสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรดแบบเดียวกันอาจเกิดจากวิธีการสรางท่ีแตกตางกัน เนื่องจากไมโครซอฟตเวิรดมีคําสั่งในการใชงานท่ีหลากหลายเพ่ือตอบสนองตอถนัดของผูใชแตละคน

คําถามสําคัญท่ีทําใหเกิดความเขาใจท่ีคงทน – ไมโครซอฟตเวิรดสามารถแทรกรูปภาพ

สรางกลองขอความ และสรางตารางไดหรือไม – กลองขอความในไมโครซอฟตเวิรดมี

ประโยชนอยางไร – ตารางจําลองมีประโยชนอยางไร – การสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรดแบบ

เดียวกันจําเปนหรือไมท่ีจะตองใชวิธีการสรางท่ีเหมือนกัน เพราะเหตุใด


1. คําท่ีควรรู ไดแก ไอคอน ทาสกบาร เดสกท็อป และตัวชี้เมาส

2. การแทรกภาพตัดปะ แฟม และรูปรางอัตโนมัติสามารถใชคําสั่งแทรกท่ีแถบเมนู และเลือกประเภทของรูปภาพท่ีตองการแทรก

3. การสรางกลองขอความสามารถทําไดดวยการคลิกคําสั่งกลองขอความท่ีแถบเครื่องมือ

4. การสรางตารางสามารถทําไดดวยการคลิกท่ีคําสั่งแทรกท่ีแถบเครื่องมือ


1. อธิบายสวนประกอบของหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรดได

2. อธิบายและสาธิตวิธีการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

3. ใชไมโครซอฟตเวิรดทํางานดวยคําสั่งพ้ืนฐานได

4. เรียกใชไมโครซอฟตเวิรดเพ่ือพิมพขอความ แทรกรูปภาพ สรางกลองขอความ และสรางตารางได

ข้ันท่ี 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึ่งเปนหลักฐานท่ีแสดงวานักเรียนมีผลการเรียนรู

ตามท่ีกําหนดไวอยางแทจรงิ 1. ภาระงานท่ีนักเรียนตองปฏิบัติ

– เรียกใชและใชคําสั่งพ้ืนฐานของไมโครซอฟตเวิรด – วาดภาพหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรด – อธิบายชื่อและหนาท่ีของหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรด – ปฏิบัติตามคําสั่งการใชงานไมโครซอฟตเวิรด – สรางผลงานตามตัวอยางการใชงานไมโครซอฟตเวิรด – สาธิตวิธีการสรางผลงานตามตัวอยางการใชงานไมโครซอฟตเวิรด


– การตอบคําถาม การอธิบาย การอภิปราย – การใชคอมพิวเตอร – การนําเสนอผลงาน – การทดสอบ – การฝกปฏิบัติระหวางเรียน – การประเมินตนเองของนักเรียน

เครื่องมือประเมินผลการเรียนรู – แบบบันทึกผลการอภิปราย – แบบประเมินผลงาน – แบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน – แบบทดสอบประจําหนวยการเรียนรู – ใบงาน – แบบประเมินดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม – แบบประเมินดานทักษะ/กระบวนการ

3. ส่ิงท่ีมุงประเมิน – ความสามารถในการอธิบายความรูใหผูอื่นเขาใจ – ความสามารถในการตอบคําถาม – ความสามารถในการใชคอมพิวเตอร – ความสามารถในการนําเสนอผลงาน – พฤติกรรมการปฏิบัติกิจกรรมเปนรายบุคคลและรายกลุม – การมีมารยาทในการทํางาน – การมีความรับผิดชอบ ความรอบคอบ และความคิดสรางสรรค

ข้ันท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรู แผนการจัดการเรียนรูท่ี 5 รูจักไมโครซอฟตเวิรด 4 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรูท่ี 6 การใชงานไมโครซอฟตเวิรด (คําสั่งพ้ืนฐาน 4 ชั่วโมง และการพิมพขอความ) แผนการจัดการเรียนรูท่ี 7 การใชงานไมโครซอฟตเวิรด (รูปภาพ กลองขอความ 4 ชั่วโมง และตาราง)

แผนการจัดการเรียนรูที่ 5 รูจักไมโครซอฟตเวิรด

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 หนวยการเรียนรูที่ 3 ไมโครซอฟตเวิรด เวลา 4 ช่ัวโมง 1 สาระสําคัญ ไมโครซอฟตเวิรดเปนโปรแกรมประมวลผลคําในชุดไมโครซอฟตออฟฟศของบริษัทไมโครซอฟท ซึ่งสามารถเรียกใชงานไดจากไอคอนและปุมสตารต มีสวนประกอบของหนาตางโปรแกรมแบงเปน 5 สวน ไดแก แถบเมนู ทาสกเพน พ้ืนท่ีใชงาน แถบเครื่องมือ และแถบสถานะ 2 ตัวชี้วัดชั้นป


3 จุดประสงคการเรียนรู 1. อธิบายสวนประกอบของหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรดได (K) 2. มีความรับผิดชอบและมีเจตคติท่ีดีตอไมโครซอฟตเวิรด (A) 3. มีทักษะในการเรียกใชไมโครซอฟตเวิรด (P)



1. สังเกตจากการอธิบายสวนประกอบของหนาตางโปรแกรม

2. ตรวจจากการทําแบบทดสอบกอนเรียน (Pre-test)

1. สังเกตจากความรับผิดชอบในการทํากิจกรรม

2. สังเกตมารยาทในการทํางานและความมีน้ําใจในขณะปฏิบัติกิจกรรม


2. สังเกตทักษะในการใชคอมพิวเตอรเรียกใชไมโครซอฟตเวิรด


รูจักไมโครซอฟตเวิรด – การเรียกใชไมโครซอฟตเวิรด – สวนประกอบของหนาตางโปรแกรม

6 แนวทางบูรณาการ

ภาษาไทย การอานและจับใจความเพ่ือปฏิบัติตามข้ันตอนการเรียกใช ไมโครซอฟตเวิรด คณิตศาสตร การคํานวณหาพ้ืนท่ีใชวาดภาพหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรด วิทยาศาสตร การสํารวจคุณสมบัติของคอมพิวเตอรในขณะใชงาน สังคมศึกษาฯ การรักษามารยาทในการปฏิบัติกิจกรรมรวมกับผูอื่น สุขศึกษาฯ การใชเวลาวางสํารวจสวนประกอบของหนาตางโปรแกรม

ไมโครซอฟตเวิรด ศิลปะ การวาดภาพหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรด ภาษาตางประเทศ การศึกษาชื่อสวนประกอบของหนาตางคอมพิวเตอรท่ีเปน

ภาษาอังกฤษ 7 กระบวนการจัดการเรียนรู ข้ันท่ี 1 ข้ันนําเขาสูบทเรียน

1. นักเรียนทบทวนเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคําดวยการผลัดกันต้ังคําถามและตอบคําถามเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคํา

2. นักเรียนชวยกันยกตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคําดวยการเขียนชื่อโปรแกรมนั้นบนกระดานดํา แลวอานพรอม ๆ กัน

3. ครูตรวจสอบชื่อไมโครซอฟตเวิรดบนกระดานดํา ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน 1. นักเรียนทําแบบทดสอบกอนเรียน (Pre-test) จํานวน 10 ขอ เวลา 10 นาที 2. ครูอธิบายหัวขอรูจักไมโครซอฟตเวิรด หนวยการเรียนรูท่ี 3 ไมโครซอฟตเวิรด จากหนังสือ

เรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 3. ครูสาธิตวิธีการเรียกใชไมโครซอฟตเวิรดใหนักเรียนดูทีละข้ันตอน 4. นักเรียนแตละคูผลัดกันเรียกใชไมโครซอฟตเวิรดตามข้ันตอนท่ีครูสาธิต โดยคนแรกให

เรียกใชโปรแกรมจากไอคอน สวนคนท่ีสองเรียกใชโปรแกรมจากปุมสตารต แลวสลับใหคนแรกเรียกใชโปรแกรมจากปุมสตารตแลวคนท่ีสองเรียกใชโปรแกรมจากไอคอน

5. นักเรียนคนท่ีสามารถเรียกใชโปรแกรมท้ังสองวิธีไดแลวใหไปชวยเหลือเพ่ือนคนอื่น ๆ ครูตรวจสอบวานักเรียนทุกคนสามารถเรียกใชไมโครซอฟตเวิรดได

6. ครูจับเวลา 2–3 นาที ใหนักเรียนจดจําลักษณะของหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรด เม่ือหมดเวลาใหนักเรียนทุกคนปดจอคอมพิวเตอร

7. ครูสรางรูปสี่เหลี่ยมบนกระดานดํา จากนั้นใหนักเรียนผลัดกันออกมาเติมสวนประกอบของหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรดลงในรูปสี่เหลี่ยมบนกระดานดําจนเสร็จ

8. นักเรียนเปดหนาจอคอมพิวเตอรแลวตรวจสอบภาพหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรดท่ีตนเองวาดกับหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรดบนหนาจอคอมพิวเตอรวาเหมือนกันหรือไม อยางไร จากนั้นชวยกันแกไขใหถูกตอง

9. ตัวแทนนักเรียนออกมาชี้สวนประกอบของหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรดบนกระดานดํา แลวใหเพ่ือน ๆ ชวยกันบอกวาสวนประกอบนั้นชื่ออะไร และมีหนาท่ีอยางไรในการใชงานไมโครซอฟตเวิรด

ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป 1. นักเรียนรวมกันสรุปวิธีการเรียกใชไมโครซอฟตเวิรดวา สามารถทําได 2 วิธี คือ การดับเบิล

คลิกท่ีไอคอนและการคลิกเลือกชื่อไมโครซอฟตท่ีสตารตเมน ู2. นักเรียนรวมกันสรุปสวนประกอบของหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรดวา ประกอบดวย

5 สวน ไดแก แถบเมนู ทาสกเพน พ้ืนท่ีใชงาน แถบเครื่องมือ และแถบสถานะ ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน 1. นักเรียนสํารวจสวนประกอบตาง ๆ ของไมโครซอฟตเวิรด แลวทําแผนผังคําสั่ง

ไมโครซอฟตเวิรด 2. นักเรียนวาดภาพหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรด แลวเขียนชื่อ และอธิบาย

สวนประกอบตาง ๆ ภายในหนาตางโปแกรมไมโครซอฟตเวิรด ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช 1. นักเรียนเรียกใชไมโครซอฟตเวิรดได 2. นักเรียนเปรียบเทียบระหวางหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรดของจริงกับหนาตาง

โปรแกรมไมโครซอฟตเวิรดท่ีวาดบนกระดานดําได 3. นักเรียนอธิบายสวนประกอบของหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรดได


1. กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษ นักเรียนเปรียบเทียบหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรดท่ีติดต้ังในคอมพิวเตอรกับ

หนาตางไมโครซอฟตเวิรดท่ีนําเสนอในหนวยการเรียนรูท่ี 3 ไมโครซอฟตเวิรด หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 วาเหมือนหรือแตกตางกันอยางไร และมีวิธีการต้ังคาหรือแกไขใหเหมือนไดอยางไร โดยมีผูเชี่ยวชาญทางดานไมโครซอฟตเวิรดคอยใหคําแนะนํา

2. กิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติม นักเรียนศึกษาเพ่ิมเติมเกี่ยวกับไมโครซอฟตเวิรดรุนตาง ๆ แลวเปรียบเทียบสวนประกอบ

ของหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตแตละรุนวาเหมือนหรือแตกตางกันอยางไร 9 สื่อ/แหลงเรียนรู

1. คอมพิวเตอรท่ีติดต้ังไมโครซอฟตเวิรด 2. สื่อสิ่งพิมพ เชน หนังสือ บทความ และเอกสารประกอบการเรียนการสอนเกี่ยวกับการ

เรียกใชและสวนประกอบของไมโครซอฟตเวิรด 3. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน คอมพิวเตอรชวยสอน เว็บไซตทางการศึกษา Hyperbook ท่ีนําเสนอ

เกี่ยวกับการเรียกใชและสวนประกอบของไมโครซอฟตเวิรด

4. สถานท่ี เชน พิพิธภัณฑวิทยาศาสตร ศูนยวิทยาศาสตรเพ่ือการศึกษา กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ศูนยการเรียนรูดานเทคโนโลยีสารสนเทศ รานคาท่ีจําหนายไมโครซอฟตเวิรด

5. บุคคล เชน ผูปกครอง ครู นักวิชาการ ผูจําหนายซอฟตแวรคอมพิวเตอร ผูเชี่ยวชาญดานการใชงานไมโครซอฟตเวิรด





แผนการจัดการเรียนรูที่ 6 การใชงานไมโครซอฟตเวิรด (คําสั่งพื้นฐานและการพิมพขอความ)

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 หนวยการเรียนรูที่ 3 ไมโครซอฟตเวิรด เวลา 4 ช่ัวโมง 1 สาระสําคัญ ไมโครซอฟตเวิรดเปนโปรแกรมสําหรับทํางานดานเอกสาร ซึ่งผูใชจําเปนตองเรียนรูเกี่ยวกับคําสั่งพ้ืนฐาน ไดแก การสราง การเปด และการบันทึกไฟลงาน ตลอดจนการพิมพขอความตาง ๆ โดยไมโครซอฟตเวิรดสามารถกําหนดลักษณะ ลบ และแกไขตัวอักษรไดท้ังกอนและหลังการพิมพ 2 ตัวชี้วัดชั้นป


3 จุดประสงคการเรียนรู 1. อธิบายข้ันตอนในการใชคําสั่งพ้ืนฐานและการพิมพขอความดวยไมโครซอฟตเวิรดได (K) 2. มีความรับผิดชอบและใชงานไมโครซอฟตเวิรดและคอมพิวเตอรดวยความระมัดระวัง (A) 3. ใชไมโครซอฟตเวิรดทํางานดวยคําสั่งพ้ืนฐานและพิมพขอความได (P)



1. สังเกตจากการฝกการใชคําสั่งพ้ืนฐานและการพิมพขอความ

2. ตรวจการทําใบงานท่ี 3 การใชงานไมโครซอฟตเวิรดและคําสั่งการใชงานไมโครซอฟตเวิรด

1. สังเกต ความรวมมือในการปฏิบัติกิจกรรมและการสงงานตรงเวลา

2. สังเกตความรอบคอบในการใชงานไมโครซอฟตเวิรด

1. สังเกตทักษะในการใชไมโครซอฟตเวิรดและคอมพิวเตอรเพ่ือปฏิบัติงานตามคําสั่ง


5 สาระการเรียนรู การใชงานไมโครซอฟตเวิรด – คําสั่งพ้ืนฐาน – การพิมพขอความ

6 แนวทางบูรณาการ ภาษาไทย การต้ังคําถามและตอบคําถามเชิงเหตุผลในการฝกใชคําสั่งพ้ืนฐาน และการพิมพขอความดวยไมโครซอฟตเวิรด

คณิตศาสตร การแบงเวลาในการปฏิบัติกิจกรรมตามหลักการทางคณิตศาสตร วิทยาศาสตร การสังเกตสวนประกอบของหนาตางโปรแกรมเพ่ือใชคําสั่งพ้ืนฐาน ของไมโครซอฟตเวิรด สังคมศึกษาฯ การประพฤติตามบทบาทและหนาท่ีของตนเองในขณะปฏิบัติ กิจกรรม สุขศึกษาฯ การปฏิบัติตามเงื่อนไขและเวลาท่ีกําหนดในขณะปฏิบัติกิจกรรม ภาษาตางประเทศ ศึกษาคําสั่งพ้ืนฐานของไมโครซอฟตเวิรด เชน Open, Save, File, Copy, Cut, Paste

7 กระบวนการจัดการเรียนรู ข้ันท่ี 1 ข้ันนําเขาสูบทเรียน

1. นักเรียนทบทวนความรูเกี่ยวกับการเรียกใชไมโครซอฟตเวิรด 2. ครูสุมเลือกตัวแทนนักเรียนสาธิตวิธีการเรียกใชไมโครซอฟตเวิรด 3. นักเรียนคนอื่น ๆ ปฏิบัติตามการสาธิตของตัวแทนนักเรียน ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน 1. ครูอธิบายคําสั่งพ้ืนฐานและการพิมพขอความ หัวขอการใชงานไมโครซอฟตเวิรด หนวยการ

เรียนรูท่ี 3 ไมโครซอฟตเวิรด จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 2. นักเรียนทําใบงานท่ี 3 การใชงานไมโครซอฟตเวิรด หนวยการเรียนรูท่ี 3 ไมโครซอฟตเวิรด

ภายในเวลา 10 นาที เม่ือหมดเวลาใหนักเรียนเปลี่ยนใบงานกับเพ่ือน 3. ครูสาธิตการเรียกใชไมโครซอฟตเวิรดจากปุมสตารต การเปดไฟลงาน และการบันทึกไฟล

งาน 4. นักเรียนดูการสาธิตของครูแลวตรวจการทําใบงานของเพ่ือน จากนั้นรวมคะแนนการทํา

ใบงาน โดยใหขอละ 1 คะแนน (คะแนนเต็ม 15 คะแนน) แลวสงใบงานนั้นคืนเพ่ือน 5. ครูใชคะแนนจากใบงานเปนเกณฑแบงนักเรียน 5 กลุม โดยใหแตละกลุมมีคะแนนรวมของ

สมาชิกเทาหรือใกลเคียงกัน 6. นักเรียนปฏิบัติงาน ดังตอไปนี ้ กลุมท่ี 1 ฝกใชคําสั่งพ้ืนฐานการสรางไฟลงาน กลุมท่ี 2 ฝกใชคําสั่งพ้ืนฐานการเปดไฟลงาน กลุมท่ี 3 ฝกคําสั่งพ้ืนฐานการบันทึกไฟลงาน กลุมท่ี 4 ฝกคําสั่งพ้ืนฐานการพิมพงาน

กลุมท่ี 5 ฝกการพิมพขอความ 7. เม่ือหมดเวลาใหสมาชิกกลุมท่ีมีคะแนนจากการทําใบงานมากท่ีสุดประจําตําแหนง แลวให

สมาชิกท่ีเหลือท้ังหมดยายไปฝกใชคําสั่งพ้ืนฐานกับกลุมถัดไป 8. เม่ือหมดเวลาใหสมาชิกกลุมอื่น ๆ ยายไปฝกใชคําสั่งพ้ืนฐานของกลุมถัดไปเรื่อย ๆ โดยให

ฝกใชคําสั่งพ้ืนฐานกลุมละ 10 นาที จนสมาชิกกลุมทุกคนไดฝกใชคําสั่งพ้ืนฐานจากทุกกลุม 9. ครูติดคําสั่งการใชงานไมโครซอฟตเวิรดบนกระดานดํา ดังนี ้

1. นักเรียนพิมพชื่อ นามสกุล และท่ีอยู โดยใหชือ่เปนตัวอักษรหนา นามสกุลเปนตัวอักษรเอน และท่ีอยูเปนตัวอักษรขีดเสนใต ดวยขนาดตัวอักษร 20 พอยตท้ังหมด

2. บันทึกไฟลงานเปนเลขท่ีประจําตัวของตนเอง 3. เปลี่ยนคอมพิวเตอรกับเพ่ือน เปดไฟลงานของเพ่ือน แลวสั่งพิมพ 4. เขียนเลขท่ีประจําตัวของตนไวบนหัวกระดาษของเอกสารท่ีไดจากการพิมพ

10. นักเรียนทุกคนปฏิบัติตามคําสั่งการใชงานไมโครซอฟตเวิรด แลวนํากระดาษท่ีพิมพสงคร ู ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป 1. นักเรียนรวมกันสรุปวา คําสั่งพ้ืนฐานของไมโครซอฟตเวิรดสามารถเลือกไดจากแถบเมนู

จากนั้นจะปรากฏหนาตางคําสั่งเพ่ือใหกําหนดรายละเอียดของคําสั่งนั้น ๆ2. นักเรียนสรุปวา ไมโครซอฟตเวิรดสามารถกําหนดลักษณะตัวอักษร ใหเปนตัวหนา ตัวเอน

ขีดเสนใต และกําหนดขนาดของตัวอักษรนั้นได ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน 1. นักเรียนพิมพขอความตาง ๆ จากนั้นกําหนดลักษณะและขนาดของตัวอักษรตามความ

ตองการ 2. นักเรียนจับคูกับเพ่ือนแลวผลัดกันพิมพขอความดวยไมโครซอฟตเวิรดตามคําบอก ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช 1. นักเรียนเรียกใชไมโครซอฟตเวิรด เปดและบันทึกไฟลงาน พิมพงาน และพิมพขอความดวย

ไมโครซอฟตเวิรดได 2. นักเรียนแนะนําข้ันตอนการใชคําสั่งพ้ืนฐานและการพิมพขอความดวยไมโครซอฟตเวิรดกับ

ผูอื่นได 8 กิจกรรมเสนอแนะ

1. กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษ

นักเรียนฝกการพิมพแบบสัมผัสเพ่ือเพ่ิมความสามารถดวยการพิมพขอความในไมโครซอฟตเวิรด จากนั้นสาธิตและแนะนําใหเพ่ือนคนอื่น ๆ ฝกปฏิบัติตามตนเอง

2. กิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติม นักเรียนกําหนดคําสั่งการใชงานไมโครซอฟตเวิรด แลวแลกเปลี่ยนคําสั่งกับเพ่ือนเพ่ือฝกการ

ใชคําสั่งพ้ืนฐานและการพิมพขอความดวยไมโครซอฟตเวิรดตามคําสั่งนั้น ๆ

9 สื่อ/แหลงการเรียนรู 1. คอมพิวเตอรท่ีติดต้ังไมโครซอฟตเวิรด 2. เครื่องพิมพ 3. กระดาษขนาด A4 4. คําสั่งการใชงานไมโครซอฟตเวิรด 5. สื่อสิ่งพิมพ เชน หนังสือ บทความ เอกสารประกอบการเรียนการสอนเกี่ยวกับคําสั่งพ้ืนฐาน

และการพิมพขอความดวยไมโครซอฟตเวิรด 6. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน คอมพิวเตอรชวยสอน เว็บไซตทางการศึกษา Hyperbook ท่ีนําเสนอ

เกี่ยวกับคําสั่งพ้ืนฐานและการพิมพขอความดวยไมโครซอฟตเวิรด 7. สถานท่ี เชน พิพิธภัณฑวิทยาศาสตร ศูนยวิทยาศาสตรเพ่ือการศึกษา กระทรวงเทคโนโลยี

สารสนเทศและการสื่อสาร ศูนยการเรียนรูดานเทคโนโลยีสารสนเทศ รานจําหนายซอฟตแวรคอมพิวเตอร

8. บุคคล เชน ผูปกครอง ครู นักวิชาการ ผูเชี่ยวชาญทางดานเทคโนโลยีสารสนเทศ ผูจําหนายซอฟตแวรคอมพิวเตอร ผูเชี่ยวชาญดานการใชงานไมโครซอฟตเวิรด


10. แบบฝกทักษะ รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 บริษัท สํานักพิมพ วัฒนาพานิช จํากัด

10 บันทึกหลังการจัดการเรียนรู



แผนการจัดการเรียนรูที่ 7 การใชงานไมโครซอฟตเวิรด (รูปภาพ กลองขอความ และตาราง)

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 หนวยการเรียนรูที่ 3 ไมโครซอฟตเวิรด เวลา 4 ช่ัวโมง 1 สาระสําคัญ ไมโครซอฟตเวิรดสามารถนําเสนอขอมูลไดมากกวาตัวอักษรเพียงอยางเดียว โดยสามารถแทรกรูปภาพ กลองขอความ และตาราง ทําใหเอกสารสิ่งพิมพนั้นมีความนาสนใจและชวยใหเขาใจขอมูลนั้น ๆ ไดมากยิ่งข้ึน 2 ตัวชี้วัดชั้นป


3 จุดประสงคการเรียนรู 1. อธิบายวิธกีารแทรกรูปภาพ กลองขอความ และตารางดวยไมโครซอฟตเวิรดได (K)

2. มีความรอบคอบและมีความคิดสรางสรรคในการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด (A) 3. สรางผลงานตามแบบท่ีกําหนดใหดวยไมโครซอฟตเวิรดได (P) 4 การวัดและประเมินผลการเรียนรู


1. สังเกตการถาม การตอบคําถาม และการแสดงความคิดเห็น

2. ตรวจผลงานการสรางผลงานตามตัวอยางการใชไมโครซอฟตเวิรดท่ีกําหนด

3. ตรวจการทําแบบทดสอบหลังเรียน (Post–test)

1. สังเกตความรอบคอบ ความคิดสรางสรรค และการมีมารยาทในการทํางาน

2. ประเมินพฤติกรรมของนักเรียนจากแบบประเมินดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม

1. สังเกตทักษะในการแทรกรูปภาพ กลองขอความ และตารางดวยไมโครซอฟตเวิรด

2. ประเมินพฤติกรรมของนักเรียนจากแบบประเมินดานทักษะ/กระบวนการ

5 สาระการเรียนรู การใชงานไมโครซอฟตเวิรด – รูปภาพ – กลองขอความ

– ตาราง

6 แนวทางบูรณาการ ภาษาไทย การต้ังคําถาม การพิมพคําถาม และการพิมพขอความท่ีถูกตองตรง ตามรูปแบบท่ีกําหนด คณิตศาสตร การกําหนดคาความกวางและความยาวของรูปภาพท่ีแทรกใน ไมโครซอฟตเวิรด สังคมศึกษาฯ การพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาขณะปฏิบัติงานรวมกับผูอื่น สุขศึกษาฯ การใชไมโครซอฟตเวิรดสรางตารางบันทึกผลการแขงขันทางกีฬา ศิลปะ การสังเกตลักษณะของรูปภาพท่ีแทรกในไมโครซอฟตเวิรดตาม หลักการทางศิลปะ ภาษาอังกฤษ การพิมพคําและขอความภาษาอังกฤษดวยไมโครซอฟตเวิรด


1. นักเรียนทบทวนการใชคําสั่งพ้ืนฐานและการพิมพขอความดวยไมโครซอฟตเวิรดดวยการเปดคอมพิวเตอร เรียกใชไมโครซอฟตเวิรด แลวปฏิบัติตามข้ันตอนในการใชคําสั่งพ้ืนฐานและการพิมพขอความ

2. นักเรียนท่ีปฏิบัติเสร็จกอน ชวยแนะนําเพ่ือน ๆ ท่ียังทําไมเสร็จ ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน 1. ครูอธิบายเกี่ยวกับรูปภาพ กลองขอความ และตารางในหัวขอการใชงานไมโครซอฟตเวิรด

จากนั้นสาธิตการแทรกรูปภาพ กลองขอความ และตารางใหนักเรียนดู 2. นักเรียนดูการสาธิตของครูแลวปฏิบัติตามทีละข้ันตอน หากพบปญหาหรือปฏิบัติตามไมทัน

ใหยกมือข้ึน เพ่ือใหครูหยุดการสาธิตและรวมกันแกปญหา 3. ครูแจกตัวอยางการใชงานไมโครซอฟตเวิรดใหนักเรียนพรอมบอกวา ตัวอยางการใชงาน

ไมโครซอฟตเวิรดนี้มี 3 แบบ นักเรียนคนใดไดตัวอยางการใชงานไมโครซอฟตเวิรดแบบใดใหใชไมโครซอฟตเวิรดสรางตามแบบนั้นใหเหมือนมากท่ีสุด

4. นักเรียนใชไมโครซอฟตเวิรดสรางผลงานตามตัวอยางการใชงานไมโครซอฟตเวิรดในแบบ

ท่ีตนเองไดรับ โดยนักเรียนท่ีไดตัวอยางการใชงานไมโครซอฟตเวิรดแบบเดียวกันใหปรึกษาและแนะนําซึ่งกันและกัน

5. ครูสุมเลือกตัวแทนนักเรียนสาธิตวิธีการสรางผลงานตามตัวอยางการใชงานไมโครซอฟต-เวิรดแบบละ 1–2 คน

6. นักเรียนคนอื่น ๆ ถามและแสดงความคิดเห็นเพ่ิมเติมเกี่ยวกับวิธีการสรางผลงานตามความสนใจ

ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป 1. นักเรียนทําแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) จํานวน 10 ขอ เวลา 10 นาที 2. นักเรียนรวมกันสรุปวา ไมโครซอฟตเวิรดสามารถสรางผลงานไดหลากหลายและนาสนใจ

ดวยการแทรกรูปภาพ กลองขอความ และตาราง โดยมีข้ันตอนในการสรางดวยการคลิกเลือกคําสั่งท่ีแถบเมนูและแถบเครื่องมือเปนหลัก

ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน 1. นักเรียนสรางผลงานตามตัวอยางการใชงานไมโครซอฟตเวิรดใหครบทุกแบบ 2. นักเรียนสรางตารางเรียน ปฏิทิน หรือผลงานท่ีตองใชรูปภาพ กลองขอความ และตารางดวย

ไมโครซอฟตเวิรด ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช 1. นักเรียนสามารถใชไมโครซอฟตเวิรดสรางผลงานท่ีใชในชีวิตประจําวันได 2. นักเรียนสามารถแกปญหาท่ีพบในขณะสรางงานดวยไมโครซอฟตเวิรดได


1. กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษ นักเรียนคนหาผลงานท่ีสรางจากไมโครซอฟตเวิรดแลวทดลองปฏิบัติตาม หากพบวิธีการ

ใหม ๆ ท่ีใชในการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรดใหสรุป แลวแลกเปลี่ยนขอมูลกับเพ่ือน 2. กิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติม นักเรียนรวบรวมปญหาท่ีพบในการสรางผลงานจากไมโครซอฟตเวิรด คนหาวิธีการ

แกปญหาดังกลาว แลวเปรียบเทียบกับเพ่ือนวามีวิธีการแกปญหาเหมือนกันหรือไม อยางไร

9 สื่อ/แหลงเรียนรู 1. คอมพิวเตอรท่ีติดต้ังไมโครซอฟตเวิรด 2. เครื่องพิมพ 3. กระดาษขนาด A4 4. ตัวอยางการใชงานไมโครซอฟตเวิรด 5. สื่อสิ่งพิมพ เชน หนังสือ บทความ เอกสารประกอบการเรียนการสอนเกี่ยวกับรูปภาพ กลอง

ขอความ และตารางในไมโครซอฟตเวิรด

6. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน คอมพิวเตอรชวยสอน เว็บไซตทางการศกึษา Hyperbook ท่ีนําเสนอเกี่ยวกับรูปภาพ กลองขอความ และตารางในไมโครซอฟตเวิรด

7. สถานท่ี เชน พิพิธภัณฑวิทยาศาสตร ศูนยวิทยาศาสตรเพ่ือการศึกษา กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ศูนยการเรียนรูดานเทคโนโลยีสารสนเทศ รานจําหนายซอฟตแวรคอมพิวเตอร

8. บุคคล เชน ผูปกครอง ครู นักวิชาการ ผูเชี่ยวชาญทางดานเทคโนโลยีสารสนเทศ ผูจําหนายซอฟตแวรคอมพิวเตอร ผูเชี่ยวชาญดานการใชงานไมโครซอฟตเวิรด



10 บันทึกหลังการจัดการเรียนรู



หนวยการเรียนรูที่ 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด 16 ชั่วโมง


ความรู สรางจิตสํานึกกอนสราง

ผลงาน ตัวอยางการสรางผลงาน

ดวยไมโครซอฟตเวิรด

สรางสรรคผลงาน ดวยไมโครซอฟตเวริด


.

มีเจตคติท่ีดีตอการสรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

มีความรับผิดชอบ มีความคิดสรางสรรค มีมารยาทในการทํางาน

ภาระงาน/ช้ินงาน โตวาทีในญัตติ “จิตสํานึกดี

สําคัญกวาผลงานเดน” สรางนามบัตร บัตรอวยพร

ใบประกาศ และรายงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

จัดทํารายงานเรื่อง สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

ทักษะ/กระบวนการ ทักษะการใชเทคโนโลย ี ทักษะการแสวงหาขอมูล ทักษะการนําเสนองาน ทักษะการทํางานรวมกัน

ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู หนวยการเรียนรูที่ 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด


สรางงานเอกสารเพ่ือใชประโยชนในชีวิตประจําวันดวยความรับผิดชอบ (ง 3.1 ป. 5/2) ความเขาใจท่ีคงทนของนักเรียน นักเรียนจะเขาใจวา...

1. ผูสรางผลงานจะตองมีจิตสํานึกในการสรางผลงานทุกประเภท

2. การสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด ผูใชจะตองมีการเตรียมตัวดวยการรางแบบและหากเปนการทํารายงานผูสรางจะตองคนหา รวบรวม และสรุปขอมูลกอนจัดทําผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

3. การสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรดชิ้นเดียวกันอาจมีวิธีการสรางผลงานแตกตางกัน เนื่องจากไมโครซอฟตเวิรดมีคําสั่งท่ีหลากหลาย

คําถามสําคัญท่ีทําใหเกิดความเขาใจท่ีคงทน – จิตสํานึกเกี่ยวของกับผูสรางผลงานอยางไร – การสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

จะตองอาศัยหลักการอะไร – การสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรดชิ้น

เดียวกันจําเปนจะตองมีข้ันตอนหรือวิธีการสรางผลงานเหมือนกันหรือไม เพราะเหตุใด


1. คําท่ีควรรู ไดแก เอกสารอางอิง บทเรียน-คอมพิวเตอรชวยสอน และวัตถ ุ

2. ผูสรางผลงานจะตองใชซอฟตแวรท่ีถูกกฎหมาย ไมสงเสริมการกระทําความผิด ไมคัดลอกและใชขอมูลของผูอื่นโดยไมไดรับอนุญาต รับผิดชอบตอผลงานของตนเอง มีเอกสารอางอิง และทําเอกสารสิ่งพิมพโดยคํานึงถึงสิ่งแวดลอม

3. การสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรดจะตองใชเทคนิคการต้ังคาหนากระดาษ การพิมพและการจัดรูปแบบตัวอักษร การสรางและต้ังคากลองขอความ การสรางอกัษรศิลป การแทรก การสราง และการต้ังคารูปภาพ การเปลี่ยนขนาดรูปภาพ การจัดวางวัตถุ และการพิมพผลงาน

4. ผูสรางผลงานจะตองตรวจสอบผลงาน


1. บอกความสําคัญของการมีจิตสํานึกในการสรางผลงานได

2. คนหาขอมูลทางดานการสรางจิตสํานึกกอนสรางผลงาน

3. อธิบายข้ันตอนในการสรางนามบัตร บัตรอวยพร ใบประกาศ และรายงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

4. สาธิตและสรางนามบัตร บัตรอวยพร ใบประกาศ และรายงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

กอนใชคําสั่งพิมพผลงานทุกครั้ง

ข้ันท่ี 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึ่งเปนหลักฐานท่ีแสดงวานักเรียนมีผลการเรียนรู

ตามท่ีกําหนดไวอยางแทจริง 1. ภาระงานท่ีนักเรียนตองปฏิบัติ

– การถาม การตอบคําถาม การสาธิต และการแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

– โตวาทีในญัตติ “จิตสํานึกดีสําคัญกวาผลงานเดน” – สรางนามบัตร บัตรอวยพร ใบประกาศ และรายงานดวยไมโครซอฟตเวิรด – สาธิตวิธีการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด – คนหา รวบรวม และสรุปขอมูลเพ่ือจัดทํารายงานเรื่อง สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด


– การตอบคําถาม การอธิบาย การแสดงความคิดเห็น

– การสาธิต – การทดสอบ – การฝกปฏิบัติระหวางเรียน – การประเมินตนเองของนักเรียน

เครื่องมือประเมินผลการเรียนรู – แบบบันทึกผลการอภิปราย – แบบประเมินผลงาน – แบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน – แบบทดสอบประจําหนวยการเรียนรู – ใบงาน – แบบประเมินดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม – แบบประเมินดานทักษะ/กระบวนการ

3. ส่ิงท่ีมุงประเมิน – ความสามารถในการอธิบายความรูใหผูอื่นเขาใจ – ความสามารถในการตอบคําถาม – ความสามารถในการสาธิตวิธีการสรางผลงาน – ความสามารถในการใชไมโครซอฟตเวิรด – พฤติกรรมการปฏิบัติกิจกรรมเปนรายบุคคลและรายกลุม – การมีมารยาทในการทํางาน – การมีความรับผิดชอบ และความคิดสรางสรรค

ข้ันท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรู แผนการจัดการเรียนรูท่ี 8 สรางจิตสํานึกกอนสรางผลงาน 2 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรูท่ี 9 ตัวอยางการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด 4 ชั่วโมง (นามบัตร) แผนการจัดการเรียนรูท่ี 10 ตัวอยางการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด 4 ชั่วโมง (บัตรอวยพร) แผนการจัดการเรียนรูท่ี 11 ตัวอยางการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด 4 ชั่วโมง

(ใบประกาศ) แผนการจัดการเรียนรูท่ี 12 ตัวอยางการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด 2 ชั่วโมง (รายงาน)

แผนการจัดการเรียนรูที่ 8 สรางจิตสํานึกกอนสรางผลงาน

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 หนวยการเรียนรูที่ 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด เวลา 2 ช่ัวโมง 1 สาระสําคัญ จิตสํานึก คือ ความรูสึกชอบในการกระทําสิ่งท่ีถูกตองและความรูสึกผิดท่ีกระทําในสิ่งท่ีไมถูกตอง การสรางผลงานใด ๆ ก็ตาม ผูสรางผลงานจะตองมีจิตสํานึกโดยใชซอฟตแวรท่ีถกูกฎหมาย ไมสรางผลงานท่ีสงเสริมการกระทําความผิด ไมคัดลอกและใชขอมูลของผูอื่นโดยไมไดรับอนุญาต รับผิดชอบตอผลงานท่ีตนเองสราง มีเอกสารอางอิง และคํานึงถึงผลกระทบทางดานสิ่งแวดลอม 2 ตัวชี้วัดชั้นป

สรางงานเอกสารเพ่ือใชประโยชนในชีวิตประจําวันดวยความรบัผิดชอบ (ง 3.1 ป. 5/2)

3 จุดประสงคการเรียนรู 1. บอกความสําคัญของการมีจิตสํานึกในการสรางผลงานได (K) 2. เห็นความสําคัญของการมีจิตสํานึกท่ีดีในการสรางผลงาน (A) 3. คนหาขอมูลทางดานการสรางจิตสํานึกกอนสรางผลงาน (P)



1. สังเกตจากการตอบคําถามและการสรุปผลการวิเคราะหปญหา

2. ตรวจการทําแบบทดสอบกอนเรียน (Pre-test)

1. สังเกตจากความต้ังใจและความรับผิดชอบในการปฏิบัติกิจกรรม

2. สังเกตมารยาทในการทํางาน

1. สังเกตพฤติกรรมขณะ ปฏิบัติกิจกรรม

2. สังเกตทักษะการคนหาขอมูล

5 สาระการเรียนรู สรางจิตสํานึกกอนสรางผลงาน

6 แนวทางบูรณาการ ภาษาไทย การตอบคําถาม การสรุป และการคัดลายมือเพ่ือทําแผนพับ วิทยาศาสตร การสรางสรรคผลงานทางวิทยาศาสตรอยางมีจิตสํานึกตอสิ่งแวดลอม

สังคมศึกษาฯ กฎหมายท่ีดูแลและควบคุมการกระทําความผิดดานการสรางผลงาน สุขศึกษาฯ การประยุกตใชจิตสํานึกท่ีดีในการแขงขันกีฬาประเภทตาง ๆศิลปะ การใชศิลปะสงเสริมจิตสํานึกในการสรางผลงานในดานตาง ๆ


ข้ันท่ี 1 ข้ันนําเขาสูบทเรียน 1. นักเรียนผลัดกันเลาประสบการณในการใชไมโครซอฟตเวิรดสรางผลงานในแผนการเรียนรู

ท่ี 7 การใชงานไมโครซอฟตเวิรด (รูปภาพ กลองขอความ และตาราง) 2. นักเรียนบันทึกปญหาท่ีพบจากการใชงานไมโครซอฟตเวิรดลงในกระดาษสําหรับบันทึก

ขอมูล ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน 1. นักเรียนทําแบบทดสอบกอนเรียน (Pre-test) จํานวน 10 ขอ เวลา 10 นาที 2. ครูอธิบายเกี่ยวกับหัวขอสรางจิตสํานึกกอนสรางผลงาน หนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรค

ผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 3. นักเรียนรวมกันวิเคราะหปญหาท่ีพบจากการใชงานไมโครซอฟตเวิรดวาเปนปญหาท่ีเกิด

จากการขาดจิตสํานึกในการสรางผลงานหรือไม อยางไร 4. อาสาสมัคร 3 คน ออกมาสรุปผลจากการวิเคราะหปญหาท่ีพบจากการใชงานไมโครซอฟต-

เวิรดวามีปญหาขอใดบางท่ีเกิดจาการขาดจิตสํานึกในการสรางผลงาน 5. ครูแบงนักเรียนนอกเหนือจากท่ีเปนอาสาสมัครเปน 2 กลุม จัดโตวาทีในญัตติ “จิตสํานึกดี

สําคัญกวาผลงานเดน” โดยใหนักเรียนท่ีเปนอาสาสมัคร 3 คนเปนกรรมการ สมาชิกกลุมท่ี 1 เปนฝายเสนอ และใหกลุมท่ี 2 เปนฝายคาน

6. นักเรียนรวมกันคนหาขอมูลเพ่ือนํามาโตวาที แลวสงตัวแทนเพ่ือโตวาทีกลุมละ 3 คน โดยใหนักเรียนอาสาสมัครท้ัง 3 คน ชวยคนหาขอมูลตามความสนใจ

7. จัดการโตวาทีโดยใหตัวแทนกลุมคนแรกใชเวลา 5 นาที และตัวแทนกลุมคนท่ี 2 และ 3 ใชเวลาคนละ 3 นาที โดยใหนักเรียนอาสาสมัครท้ัง 3 คนชวยจับเวลาและดูและความเรยีบรอยในการโตวาที

ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป 1. นักเรียนนําขอมูลจากการโตวาทีมาสรุปความสําคัญของการมีจิตสํานึกในการสรางผลงาน 2. นักเรียนสรุปวา ผูสรางผลงานควรปฏิบัติตามกฎหมาย ไมทําใหผูอื่นเดือดรอน รับผิดชอบ

ตอผลงานท่ีตนเองสราง มีการจัดทําเอกสารอางอิงเม่ือใชผลงานของผูอื่น และคํานึงถึงสิ่งแวดลอม ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน นักเรียนรวมกันคิดแนวทางในการสรางผลงานอยางมีจิตสํานึก แลวคัดขอความดวยลายมือให

สวยงามลงในกระดาษขนาด A4 ตกแตงใหสวยงาม แลวจัดทําเปนแผนพับใสในกลองหนาหองปฏิบัติการคอมพิวเตอร เพ่ือเผยแพรใหผูอื่นปฏิบัติตาม

ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช

1. นักเรียนนําแนวคิดในการสรางผลงานอยางมีจิตสํานึกไปสรางผลงานท่ีดี 2. นักเรียนเผยแพรแนวคิดในการสรางผลงานอยางมีจิตสํานึกใหแกผูอื่น

8 กิจกรรมเสนอแนะ 1. กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษ นักเรียนศึกษาเพ่ิมเติมเกี่ยวกับกฎหมายท่ีใชกํากับและดูแลการสรางผลงาน 2. กิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติม นักเรียนผลัดกันเลาประสบการณท่ีพบเห็นในการสรางผลงานอยางขาดจิตสํานึก แลว

รวมกันเสนอแนะแนวทางแกปญหา 9 สื่อ/แหลงเรียนรู

1. กระดาษสําหรับบันทึกขอมูล 2. สื่อสิ่งพิมพ เชน หนังสือ บทความ และเอกสารประกอบการเรียนการสอนเกี่ยวกับการสราง

จิตสํานึกกอนสรางผลงาน 3. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน คอมพิวเตอรชวยสอน เว็บไซตทางการศึกษา Hyperbook ท่ีนําเสนอ

การสรางจิตสํานึกกอนสรางผลงาน 4. สถานท่ี เชน พิพิธภัณฑวิทยาศาสตร ศูนยวิทยาศาสตรเพ่ือการศึกษา กระทรวงเทคโนโลยี

สารสนเทศและการสื่อสาร ศูนยการเรียนรู หนวยงานของรัฐบาลท่ีกํากับดูแลเกี่ยวกับการสรางผลงาน 5. บุคคล เชน ผูปกครอง ครู นักวิชาการ ผูเชี่ยวชาญทางดานเทคโนโลยีสารสนเทศ เจาหนาท่ี

ของรัฐบาลท่ีมีหนาท่ีกํากับดูแลเกี่ยวกับการสรางผลงาน 6. หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 บริษัท สํานักพิมพวัฒนาพานิช




แนวทางการพัฒนา............................................................................................ 2. ปญหา/อุปสรรคในการจัดการเรียนรู.................................................................... แนวทางแกไข................................................................................................... 3. สิ่งท่ีไมไดปฏิบัติตามแผน................................................................................... เหตุผล............................................................................................................. 4. การปรับปรุงแผนการจัดการเรียนรู...................................................................... ลงช่ือ........................................(ผูสอน)

.........../......../..........

แผนการจัดการเรียนรูที่ 9 ตัวอยางการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด (นามบัตร)

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 หนวยการเรียนรูที่ 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด เวลา 4 ช่ัวโมง 1 สาระสําคัญ นามบัตรใชสําหรับแนะนําตนเองตอผูอื่น การสรางนามบัตรดวยไมโครซอฟตเวิรดจะตองใช เทคนิคการสรางและการต้ังคากลองขอความ การแทรกรูปภาพ การเปลี่ยนขนาดรูปภาพ การจัดวางและการจัดกลุม การคัดลอก การวาง การจัดเรียง และการพิมพนามบัตร 2 ตัวชี้วัดชั้นป


3 จุดประสงคการเรียนรู 1. อธิบายข้ันตอนในการสรางนามบัตรดวยไมโครซอฟตเวิรดได (K) 2. มีความคิดสรางสรรคในการสรางนามบัตร (A) 3. ปฏิบัติการสรางนามบัตรดวยไมโครซอฟตเวิรด (P)



1. สังเกตจากการถามและการตอบคําถามในขณะปฏิบัติกิจกรรม

2. ตรวจผลงานตามใบงานท่ี 4 การสรางนามบัตร นามบัตร และกระดาษสําหรับรางแบบ

1. สังเกตความต้ังใจในการปฏิบัติกิจกรรม

2. สังเกตการมีความคิดสรางสรรคในการสรางผลงาน

1. สังเกตทักษะในการใชคอมพิวเตอรสรางนามบัตร

2. สังเกตทักษะการออกแบบและการใชอุปกรณคอมพิวเตอรรวมกับผูอื่น

5 สาระการเรียนรู สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด – นามบัตร

6 แนวทางบูรณาการ ภาษาไทย การสะกดคํา การใชวรรคตอน และยอหนาขอความในนามบัตร

คณิตศาสตร การคํานวณหากระดาษท่ีตองใชตอจํานวนของนามบัตรท่ีตองการ วิทยาศาสตร การศึกษาคุณสมบัติของกระดาษท่ีเหมาะสมสําหรับใชทํานามบัตร สุขศึกษาฯ การใชนามบัตรสรางความสัมพันธอันดีกับผูอื่น ศิลปะ การใชหลักการทางศิลปะออกแบบนามบัตร ภาษาตางประเทศ การนําเสนอขอมูลของตนเองเปนภาษาอังกฤษบนนามบัตร


1. ครูแจกตัวอยางนามบัตรใหนักเรียนผลัดกันดู 2. นักเรียนรวมกันวิเคราะหวา หากตองสรางนามบัตรดวยไมโครซอฟตเวิรด จะตองใชความรู

หรือเทคนิคใดในการสรางบาง

ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน 1. ครูอธิบายเกี่ยวกับนามบัตร ในหัวขอตัวอยางการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด หนวย

การเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5

2. ครูแจกกระดาษสําหรับรางแบบใหนักเรียนคนละ 1 แผน 3. นักเรียนรางแบบนามบัตรตามข้ันตอนท่ีนําเสนอในหนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงาน

ดวยไมโครซอฟตเวิรด หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 แตเปลี่ยนขอมูลท่ีนําเสนอในนามบัตรตามขอมูลและความตองการของนักเรียน

4. ครูสาธิตวิธีการสรางนามบัตรดวยไมโครซอฟตเวิรด 1 รอบ โดยนักเรียนสามารถยกมือข้ึนเพ่ือใหครูหยุดการสาธิต และซักถามตามความสนใจระหวางท่ีครูสาธิตจนจบ

5. นักเรียนสรางนามบัตรดวยไมโครซอฟตเวิรดตามแบบในกระดาษรางแบบ เม่ือเสร็จแลวใหยกมือข้ึน เพ่ือใหครูตรวจสอบกอนดําเนินการตามข้ันตอนท่ี 8 การพิมพและการตัดแตงนามบัตร

6. นักเรียนสงกระดาษรางแบบและนามบัตรใหครู 1 ใบ แลวเก็บนามบัตรของตนเองไว 1 ใบ และนําไปแจกเพ่ือนอีก 6 คน

ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป นักเรียนรวมกันสรุปวิธีการสรางนามบัตรวา จะตองรางแบบในกระดาษสําหรับรางแบบกอนลง

มือสรางดวยไมโครซอฟตเวิรด และตองตรวจสอบกอนสั่งพิมพ โดยกระดาษสําหรับพิมพนามบัตร 1 แผนสามารถสรางนามบัตรได 8 ใบ

ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน 1. นักเรียนทําใบงานท่ี 4 การสรางนามบัตร 2. นักเรียนสรางนามบัตรของตนเองใหเพ่ือนทุกคนในหองเรียน

ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช

1. นักเรียนออกแบบและสรางนามบัตรตามท่ีออกแบบไวเพ่ือนําไปใหผูอื่นได 2. นักเรียนสามารถสรางสรรคนามบัตรไดตามความตองการ

8 กิจกรรมเสนอแนะ 1. กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษ นักเรียนทดลองใชงานแลวเปรียบเทียบการสรางนามบัตรดวยโปรแกรมสําเร็จรูปท่ีใชทํา

นามบัตรโดยเฉพาะกับการทํานามบัตรดวยไมโครซอฟตเวิรด 2. กิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติม นักเรียนทดลองนํากระดาษประเภทอื่น ๆ มาใชทํานามบัตร เปรียบเทียบคุณสมบัติของ

กระดาษท่ีใชแตละชนิด แลวสรุปวากระดาษประเภทใดทํานามบัตรไดดีท่ีสุด 9 สื่อ/แหลงการเรียนรู

1. คอมพิวเตอรท่ีติดต้ังไมโครซอฟตเวิรด 2. เครื่องพิมพ 3. วัสดุและอุปกรณในการทํานามบัตร 4. ตัวอยางนามบัตร 5. สื่อสิ่งพิมพ เชน หนังสือ บทความ เอกสารประกอบการเรียนการสอนเกี่ยวกับการสราง

นามบัตรดวยไมโครซอฟต 6. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน คอมพิวเตอรชวยสอน เว็บไซตทางการศึกษา Hyperbook ท่ีนําเสนอ

เกี่ยวกับการสรางนามบัตรดวยไมโครซอฟต 7. สถานท่ี เชน พิพิธภัณฑวิทยาศาสตร ศูนยวิทยาศาสตรเพ่ือการศึกษา กระทรวงเทคโนโลยี

สารสนเทศและการสื่อสาร ศูนยการเรียนรูดานเทคโนโลยีสารสนเทศ รานจําหนายนามบัตร 8. บุคคล เชน ผูปกครอง ครู นักวิชาการ ผูเชี่ยวชาญทางดานเทคโนโลยีสารสนเทศ

ผูจําหนายนามบัตร ผูเชี่ยวชาญดานการใชไมโครซอฟตเวิรด 9. หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 บริษัท สํานักพิมพวัฒนาพานิช




แนวทางการพัฒนา............................................................................................ 2. ปญหา/อุปสรรคในการจัดการเรียนรู.................................................................... แนวทางแกไข................................................................................................... 3. สิ่งท่ีไมไดปฏิบัติตามแผน................................................................................... เหตุผล.............................................................................................................

4. การปรับปรุงแผนการจัดการเรียนรู...................................................................... ลงช่ือ........................................(ผูสอน) .........../......../..........

แผนการจัดการเรียนรูที่ 10 ตัวอยางการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด (บัตรอวยพร)

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 หนวยการเรียนรูที่ 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด เวลา 4 ช่ัวโมง 1 สาระสําคัญ บัตรอวยพรหรือการดใชสําหรับสงขอมูลเพ่ือแสดงความรูสึกในโอกาสตาง ๆ การสรางบัตรอวยพรดวยไมโครซอฟตเวิรดจะตองใชเทคนิคการต้ังคาหนากระดาษ การสรางอักษรศิลป การแทรกรูปภาพ การสรางรูปรางอัตโนมัติ การสรางขอความ การจัดวางวัตถุ และการพิมพบัตรอวยพร 2 ตัวชี้วัดชั้นป


3 จุดประสงคการเรียนรู 1. อธิบายข้ันตอนในการสรางบัตรอวยพรดวยไมโครซอฟตเวิรดได (K) 2. มีความรับผิดชอบและมีมารยาทในการทํางาน (A) 3. ปฏิบัติการสรางบัตรอวยพรดวยไมโครซอฟตเวิรด (P)



1. สังเกตจากการสาธิตวิธีการสรางบัตรอวยพร การถาม และการตอบคําถาม

2. ตรวจผลงานการสรางบัตรอวยพร

1. สังเกตจากความรับผิดชอบในการปฏิบัติกิจกรรม

2. สังเกตการมีมารยาทในการทํางาน

1. สังเกตทักษะในการใชคอมพิวเตอรสราง บัตรอวยพร

2. สังเกตทักษะการแกปญหาในขณะปฏิบัติกิจกรรม

5 สาระการเรียนรู สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด – บัตรอวยพร 6 แนวทางบูรณาการ ภาษาไทย การถาม การตอบคําถาม และการแตงบทรอยกรองคําอวยพร

คณิตศาสตร การคํานวณหาพ้ืนท่ีของบัตรอวยพร วิทยาศาสตร การเลือกใชวัสดุตาง ๆ เพ่ือตกแตงบัตรอวยพรเพ่ิมเติม สังคมศึกษาฯ การสรางบัตรอวยพรท่ีสงเสริมวัฒนธรรมทองถิ่น สุขศึกษาฯ การใชบัตรอวยพรสงเสริมใหครอบครัวอบอุน ศิลปะ การออกแบบและการเลือกใชสีในการสรางบัตรอวยพร ภาษาตางประเทศ การใชประโยคภาษาอังกฤษเขียนคําอวยพร


1. แบงนักเรียนเปน 2 กลุม แตละกลุมยืนจับมือแลวลอมกันเปนวงกลม 2 วง โดยใหนักเรียนหันหนาเขาหากนั

2. ครูเปดเพลงใหนักเรียนเตนตามจังหวะเพลงโดยขยับตัวไปทางขวามือของตนเอง (นักเรียนจะเตนตามจังหวะสวนทางกัน)

3. ครูปดเพลงใหนักเรียนหยุดเตน สมาชิกกลุมท่ี 1 ยืนตรงกับสมาชิกกลุมท่ี 2 คนใดใหจับคูกัน 4. นักเรียนแตละคูแลกเปลี่ยนเลาประสบการณในการไดรบับัตรอวยพร ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน 1. ครูแจกตัวอยางบัตรอวยพรในรูปแบบตาง ๆ ใหนักเรียนดูและรวมกันวิเคราะหวิธีการสราง

บัตรอวยพรดวยไมโครซอฟตเวิรด 2. ครูอธิบายเกี่ยวกับบัตรอวยพร ในหัวขอตัวอยางการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

หนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5

3. ครูแจกกระดาษสําหรับรางแบบใหนักเรียนคนละ 1 แผน 4. นักเรียนรางแบบบัตรอวยพรตามข้ันตอนท่ีนําเสนอในหนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรค

ผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 แตเปลี่ยนขอมูลท่ีนําเสนอในบัตรอวยพรใหเปนวันเกิดของเพ่ือนท่ีนักเรียนจับคูไดจากกิจกรรมการเตนตามจังหวะ

5. ตัวแทนนักเรียน 1–2 คน สาธิตวิธีการสรางบัตรอวยพรดวยไมโครซอฟตเวิรด ถาข้ันตอนใดไมสามารถปฏิบัติไดใหครูชวยแนะนํา

6. นักเรียนสรางบัตรอวยพรดวยไมโครซอฟตเวิรดตามแบบในกระดาษรางแบบ เม่ือเสร็จแลวใหยกมือข้ึน เพ่ือใหครูตรวจสอบกอนสั่งพิมพ

7. นักเรียนแลกเปลี่ยนบัตรอวยพรกับคูของตน แลวตรวจสอบบัตรอวยพรตามกระดาษรางแบบวาเหมือนกันหรือไม อยางไร

ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป

กลุมท่ี 1

กลุมท่ี 2

นักเรียนรวมกันสรุปวิธีการสรางบัตรอวยพรวา จะตองรางแบบในกระดาษสําหรับรางแบบกอนลงมือสรางดวยไมโครซอฟตเวิรด และตองตรวจสอบกอนสั่งพิมพ โดยบัตรอวยพร 1 ใบสามารถสรางไดบนกระดาษสําหรับพิมพบัตรอวยพร 1 แผน

ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน 1. นักเรียนสรุปขอผิดพลาดท่ีทําใหบัตรอวยพรไมเหมือนกับท่ีรางในกระดาษรางแบบ แลว

คนหาวิธีการแกไข 2. นักเรียนรวบรวมบัตรอวยพรท่ีสรางข้ึนจัดปายนิทรรศการนําเสนอผลงานของนักเรียน ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช 1. นักเรียนออกแบบและสรางบัตรอวยพรตามท่ีออกแบบไวเพ่ือนําไปใหผูอื่น 2. นักเรียนสามารถสรางสรรคบัตรอวยพรใหกับสมาชิกในครอบครัว


1. กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษ นักเรียนรวบรวมรูปแบบของบัตรอวยพรในโอกาสตาง ๆ ออกแบบบัตรอวยพรในรูปแบบ

อื่น ๆ แลวทดลองสรางดวยไมโครซอฟตเวิรด 2. กิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติม นักเรียนออกแบบและสรางบัตรอวยพรในโอกาสตาง ๆ ดวยไมโครซอฟตเวิรดใหกับสมาชิก

ในครอบครัว

9 สื่อ/แหลงการเรียนรู 1. คอมพิวเตอรท่ีติดต้ังไมโครซอฟตเวิรด 2. เครื่องพิมพ 3. วัสดุและอุปกรณในการทําบัตรอวยพร 4. สื่อสิ่งพิมพ เชน หนังสือ บทความ เอกสารประกอบการเรียนการสอนเกี่ยวกับการสรางบัตร

อวยพรดวยไมโครซอฟต 5. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน คอมพิวเตอรชวยสอน เว็บไซตทางการศึกษา Hyperbook ท่ีนําเสนอ

เกี่ยวกับการสรางบัตรอวยพรดวยไมโครซอฟต 6. สถานท่ี เชน พิพิธภัณฑวิทยาศาสตร ศูนยวิทยาศาสตรเพ่ือการศึกษา กระทรวงเทคโนโลยี

สารสนเทศและการสื่อสาร ศูนยการเรียนรูดานเทคโนโลยีสารสนเทศ รานจําหนายบัตรอวยพร 7. บุคคล เชน ผูปกครอง ครู นักวิชาการ ผูเชี่ยวชาญดานการใชไมโครซอฟตเวิรด 8. หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 บริษัท สํานักพิมพวัฒนาพานิช




แนวทางการพัฒนา............................................................................................ 2. ปญหา/อุปสรรคในการจัดการเรียนรู.................................................................... แนวทางแกไข................................................................................................... 3. สิ่งท่ีไมไดปฏิบัติตามแผน................................................................................... เหตุผล............................................................................................................. 4. การปรับปรุงแผนการจัดการเรียนรู...................................................................... ลงช่ือ........................................(ผูสอน) .........../......../..........

แผนการจัดการเรียนรูที่ 11 ตัวอยางการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด (ใบประกาศ)

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 หนวยการเรียนรูที่ 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด เวลา 4 ช่ัวโมง 1 สาระสําคัญ ใบประกาศเปนเอกสารสิ่งพิมพท่ีใชสําหรับเผยแพรขอมูลในท่ีสาธารณะ ขอความในใบประกาศจึงควรมีขนาดใหญ กระชับ เขาใจงาย และสะดุดตา การสรางใบประกาศดวยไมโครซอฟตเวิรดจะตองใชเทคนิคการต้ังคาหนากระดาษ การพิมพขอความและจัดรูปแบบตัวอักษร การแทรกรูปภาพ การสรางรูปภาพอัตโนมัติ และการพิมพใบประกาศ 2 ตัวชี้วัดชั้นป


3 จุดประสงคการเรียนรู 1. อธิบายข้ันตอนในการสรางใบประกาศดวยไมโครซอฟตเวิรดได (K) 2. มีความรับผิดชอบตอการสรางและติดใบประกาศ (A) 3. ปฏิบัติการสรางใบประกาศดวยไมโครซอฟตเวิรด (P)



1. สังเกตจากการถาม การตอบ การแสดงความคิดเห็น และการสาธิตวิธีการสรางผลงาน

2. ตรวจใบรางแบบและผลงานใบประกาศ

1. สังเกตจากความรับผิดชอบในการสรางใบประกาศ

2. สังเกตการยอมรับการตัดสินใจของผูอื่น

3. สังเกตความกระตือรือรนในการปฏิบัติกิจกรรม

1. สังเกตทักษะในการวิเคราะหและคัดเลือกผลงาน

2. สังเกตทักษะในการใชคอมพิวเตอร

5 สาระการเรียนรู สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด – ใบประกาศ

6 แนวทางบูรณาการ ภาษาไทย การใชสํานวนท่ีเปนคําพังเพยและสุภาษิตในใบประกาศ

คณิตศาสตร การหาจํานวนสมาชิกตามหัวขอในการสรางใบประกาศ วิทยาศาสตร การทดลองความแข็งแรงของกระดาษท่ีใชสรางใบประกาศ สังคมศึกษาฯ การสรางใบประกาศเผยแผพระพุทธศาสนา สุขศึกษาฯ การมีน้ําใจนักกีฬาในการเคารพการตัดสินของคนหมูมาก ศิลปะ การคัดเลือกใบประกาศตามหลักการทางศิลปะ ภาษาตางประเทศ การใชประโยคภาษาอังกฤษดึงดูดความสนใจในใบประกาศ


ข้ันท่ี 1 ข้ันนําเขาสูบทเรียน 1. ครูถามวา ระหวางการเดินทางจากบานมาโรงเรียน นักเรียนพบประกาศอะไรบาง 2. นักเรียนรวมกันตอบคําถามครู ครูสุมเลือกตัวแทนนักเรียน 1–2 คน ออกมารางแบบ

ใบประกาศท่ีพบบนกระดานดํา

ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน 1. ครูอธิบายเกี่ยวกับใบประกาศ ในหัวขอตัวอยางการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

หนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5

2. ครูถามนักเรียนวา ใบประกาศท่ีดี ควรมีลักษณะอยางไร โดยในระหวางท่ีนักเรียนวิเคราะหและหาคําตอบอยูนั้น ใหครูแบงกระดานดําเปน 4 สวน แตละสวนเขียนหัวขอในการทําใบประกาศ ดังนี้

สวนท่ี 1: ใบประกาศของหาย สวนท่ี 3: ใบประกาศประชาสัมพันธ สวนท่ี 2: ใบประกาศสมัครงาน สวนท่ี 4: ใบประกาศใหรวมกิจกรรม 3. นักเรียนยกมือข้ึนเม่ือไดรับสัญญาณจากครูจึงตอบคําถาม ใครตอบคําถามไดกอนใหไป

เขียนชื่อตนเองในชองใบประกาศบนกระดานดํา ครูคอยตรวจสอบใหมีนักเรียนทําใบประกาศเทากันทุกสวน

4. นักเรียนรางแบบใบประกาศตามข้ันตอนท่ีนําเสนอในหนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 แตเปลี่ยนขอมูลท่ีนําเสนอในใบประกาศใหเปนขอมูลตามหัวขอในสวนท่ีตนเองลงชื่อไวบนกระดานดํา

5. นักเรียนจับกลุมสมาชิกท่ีสรางใบประกาศในหัวขอเดียวกัน แลวนําใบรางแบบของสมาชิกเปรียบเทียบและคัดเลือกใบประกาศท่ีสวยงามท่ีสุด 1 แบบ

6. ตัวแทนกลุมออกมาสาธิตวิธีการสรางใบประกาศดวยไมโครซอฟตเวิรด ถาข้ันตอนใดไมสามารถปฏิบัติไดใหครูชวยแนะนํา

7. นักเรียนซักถามวิธีการสรางใบประกาศ แลวปฏิบัติตามข้ันตอนการสรางใบประกาศ 4 หัวขอตามท่ีตัวแทนกลุมออกมาสาธิต

ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป 1. นักเรียนรวมกันสรุปลักษณะของใบประกาศท่ีดีวา ตัวอักษรควรมีขนาดใหญ มีภาพประกอบ

ชัดเจน ขอความกระชับ เขาใจงาย และสะดุดตา 2. นักเรียนสรุปวิธีการสรางใบประกาศวา มีเทคนิคแตกตางจากการสรางนามบัตรและบัตรอวย

พร ต้ังการรางแบบ การต้ังคาหนากระดาษ และการพิมพใบประกาศ ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน 1. นักเรียนสรางใบประกาศตามท่ีตนเองไดออกแบบไวในใบรางแบบ 2. นักเรียนทดลองสรางใบประกาศท่ีตนเองพบหรือท่ีเขียนไวบนกระดานดํา หากพบเทคนิค

นอกเหนือจากท่ีเคยปฏิบัติใหนําความรูนั้นมาแลกเปลี่ยนกันศึกษากับเพ่ือน ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช 1. นักเรียนสามารถสรางใบประกาศตามการสาธิตของผูอื่นได 2. นักเรียนสามารถสรางใบประกาศตาง ๆ ตามความตองการได


1. กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษ นักเรียนทําดรรชนีลักษณะตัวอักษรของไมโครซอฟตเวิรดท่ีติดต้ังในคอมพิวเตอรของ

นักเรียน จากนั้นพิมพออกมาเปนเอกสารเพ่ือใชในการเปรียบเทียบและออกแบบผลงานท่ีสรางจากไมโครซอฟตเวิรด

2. กิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติม นักเรียนคนหาขอมูลเกี่ยวกับสถานท่ีท่ีสามารถนําใบประกาศไปติดเพ่ือเผยแพรขอมูลได

เชน ปายประกาศของโรงเรียน บอรดหนาชั้นเรียน

9 สื่อ/แหลงการเรียนรู 1. คอมพิวเตอรท่ีติดต้ังไมโครซอฟตเวิรด 2. เครื่องพิมพ 3. วัสดุและอุปกรณในการทําใบประกาศ 4. สื่อสิ่งพิมพ เชน หนังสือ บทความ เอกสารประกอบการเรียนการสอนเกี่ยวกับการสราง

นามบัตรดวยไมโครซอฟต 5. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน คอมพิวเตอรชวยสอน เว็บไซตทางการศึกษา Hyperbook ท่ีนําเสนอ

เกี่ยวกับการสรางใบประกาศดวยไมโครซอฟต


7. บุคคล เชน ผูปกครอง ครู นักวิชาการ ผูเชี่ยวชาญทางดานเทคโนโลยีสารสนเทศ ผูเชี่ยวชาญดานการใชไมโครซอฟตเวิรด




แนวทางการพัฒนา............................................................................................ 2. ปญหา/อุปสรรคในการจัดการเรียนรู.................................................................... แนวทางแกไข................................................................................................... 3. สิ่งท่ีไมไดปฏิบัติตามแผน................................................................................... เหตุผล............................................................................................................. 4. การปรับปรุงแผนการจัดการเรียนรู...................................................................... ลงช่ือ........................................(ผูสอน) .........../......../..........

แผนการจัดการเรียนรูที่ 12 ตัวอยางการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด (รายงาน)

สาระที่ 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ช้ันประถมศึกษาปที่ 5 หนวยการเรียนรูที่ 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด เวลา 4 ช่ัวโมง 1 สาระสําคัญ รายงาน คือ เอกสารสิ่งพิมพท่ีเกิดจากการรวบรวมขอมูลจากแหลงขอมูลท่ีนาเชื่อถือมาสรุปและนําเสนอในรูปแบบท่ีเปนรูปเลม รายงานท่ัวไปจะประกอบดวยปกหนา ปกใน คํานํา สารบัญ เนื้อหา และอางอิง การสรางรายงานดวยไมโครซอฟตเวิรดจะตองใชเทคนิคการต้ังคาหนากระดาษ การต้ังแท็บ การเรียงลําดับและสัญลักษณแสดงหัวขอยอย การแทรกหมายเลขหนา และการพิมพรายงาน 2 ตัวชี้วัดชั้นป

สรางงานเอกสารเพ่ือใชประโยชนในชีวิตประจําวันดวยความรับผิดชอบ (ง 3.1 ป. 5/2) 3 จุดประสงคการเรียนรู

1. อธิบายข้ันตอนในการทํารายงานดวยไมโครซอฟตเวิรดได (K) 2. มีความรับผิดชอบและมีความสรางสรรคในการทํางาน (A) 3. มีทักษะในการทํารายงานดวยไมโครซอฟตเวิรด (P)



1. สังเกตการถาม การตอบ การนําเสนอ และการแสดงความคิดเห็น

2. ตรวจรายงานเรื่อง สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

3. ตรวจการทําแบบทดสอบหลังเรียน (Post–test)

1. สังเกตจากความรับผิดชอบและความคิดสรางสรรคในการทํางาน

2. ประเมินพฤติกรรมของนักเรียนจากแบบประเมินดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม

1. สังเกตทักษะในการใชคอมพิวเตอรสรางรายงาน

2. สังเกตทักษะการปฏิบัติงานรวมกับผูอื่น

3. ประเมินพฤติกรรมของนักเรียนจากแบบประเมินดานทักษะ/กระบวนการ

5 สาระการเรียนรู สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด – รายงาน

6 แนวทางบูรณาการ ภาษาไทย การตอบคําถาม การแสดงความคิดเห็น การสรุปขอมูล การนําเสนอ ในรูปแบบรายงาน คณิตศาสตร การคํานวณจํานวนกระดาษท่ีใชทํารายงาน วิทยาศาสตร การศึกษาคุณสมบัติของกระดาษท่ีใชทํารายงาน สังคมศึกษาฯ การปฏิบัติตามบทบาทและหนาท่ีของตนเองในการทํางานกลุม ศิลปะ การเลือกใชรูปภาพท่ีเหมาะสมประกอบในการทํารายงาน ภาษาตางประเทศ การศึกษาเพ่ิมเติมเกี่ยวกับคําศัพทภาษาอังกฤษท่ีใชในการสราง ผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด


1. นักเรียนผลัดกันนําเสนอผลงานท่ีสรางดวยไมโครซอฟตเวิรดท่ีไดสรางในแผนการจัดการเรียนรูท่ี 9–11 ไดแก นามบัตร บัตรอวยพร และใบประกาศ

2. ครูใหอาสาสมัครนักเรียน 3 คน ปฏิบัติกิจกรรมดังนี ้ คนท่ี 1 สาธิตวิธีการสรางนามบัตร คนท่ี 2 สาธิตวิธีการสรางบัตรอวยพร คนท่ี 3 สาธิตวิธีการสรางใบประกาศ 3. นักเรียนคนอื่น ๆ ดูการสาธิตของเพ่ือน ทบทวนโดยเปรียบเทียบการสาธิตของอาสาสมัคร

กับการสรางผลงานของตนเอง แลวแสดงความคิดเห็นเพ่ิมเติม

ข้ันท่ี 2 ข้ันสอน 1. ครูอธิบายเกี่ยวกับรายงาน ในหัวขอตัวอยางการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด หนวย

การเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5

2. อาสาสมัครรวบรวมสมาชิกกลุมจากนักเรียนคนอื่น ๆ ครูตรวจสอบใหสมาชิกของแตละกลุมมีจํานวนใกลเคียงหรือเทากัน

3. ครูบอกใหสมาชิกแตละกลุมทํารายงานเรื่อง สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด โดยมีเงื่อนไขดังตอไปนี ้

3.1 รายงานจะตองมีปกหนา ปกใน คํานํา สารบัญ เนื้อหา อางอิง และมีจํานวนไมนอยกวา 20 แผน

3.2 มีหัวขอหลัก ไดแก การสรางนามบัตร การสรางบัตรอวยพร การสรางใบประกาศ และ ปญหาและแนวทางการแกปญหาในการใชงานไมโครซอฟตเวิรด

3.3 มีหัวขอรองท่ีนักเรียนกําหนดเองอยางนอย 3 หัวขอ

3.4 มีการใชคําสั่งแท็บ คําสั่งเรียงลําดับและสัญลักษณแสดงหัวขอยอย และคําสั่งแทรกหมายเลขหนา

3.5 มีการใชรูปภาพประกอบการทํารายงาน 4. นักเรียนรวมกันซักถามเกี่ยวกับวิธีการทํารายงานจนเขาใจ จากนั้นสมาชิกแตละกลุมรวมกัน

แบงงาน คนหาขอมูลเพ่ิมเติม และจัดทํารายงานตามเงื่อนไขท่ีกําหนด 5. ครูตรวจสอบรายงานกอนใหนักเรียนพิมพรายงานในรูปแบบสิ่งพิมพ จากนั้นใหตัวแทน

กลุมออกมานําเสนอรายงานหนาชั้นเรียน 6. นักเรียนคนอื่น ๆ ซักถามและแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการทํารายงาน ข้ันท่ี 3 ข้ันสรุป 1. นักเรียนทําแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) จํานวน 10 ขอ เวลา 10 นาที 2. นักเรียนสรุปวิธีการทํารายงานวา เปนการรวบรวมความรูท้ังหมดมาสรุปและนําเสนอใน

รูปแบบท่ีเปนรูปเลม ข้ันท่ี 4 ข้ันฝกฝนนักเรียน 1. นักเรียนเปรียบเทียบรายงานของกลุมตนเองกับรายงานของกลุมเพ่ือนวาเหมือนหรอืแตกตาง

กันอยางไร และมีสิ่งใดท่ีเพ่ือนมีและนักเรียนไมมี แลวแกไขปรับปรุงรายงานนั้นตามความเหมาะสม 2. นักเรียนทํารายงานของตนเองเกี่ยวกับหัวขอท่ีสนใจ จากนั้นแลกเปลี่ยนกับเพ่ือนเพ่ือ

ตรวจสอบเบ้ืองตนเกี่ยวกับขอมูลท่ีนําเสนอ คําถูกคําผิด และความนาสนใจของขอมูล กอนสงใหครูตรวจสอบอีกครั้งหนึ่ง

ข้ันท่ี 5 ข้ันนําไปใช 1. นักเรียนนําเสนอวิธีการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรดในรูปแบบของรายงานได 2. นักเรียนทํารายงานดวยไมโครซอฟตเวิรดในเรื่องท่ีสนใจได


1. กิจกรรมสําหรับกลุมสนใจพิเศษ นักเรียนคนหาคําสั่งเพ่ือใชงานไมโครซอฟตเวิรดในดานตาง ๆ แลวทําเปนแผนผังความคิด

จากนั้นแลกเปลี่ยนกันศึกษาขอมูลกับเพ่ือน 2. กิจกรรมสําหรับฝกทักษะเพ่ิมเติม นักเรียนแลกเปลี่ยนเทคนิคการสรางผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรดจากประสบการณของ

ตนเองกับเพ่ือน ๆ

9 สื่อ/แหลงเรียนรู 1. คอมพิวเตอรท่ีติดต้ังไมโครซอฟตเวิรด 2. เครื่องพิมพ 3. วัสดุและอุปกรณในการทํารายงาน

4. สื่อสิ่งพิมพ เชน หนังสือ บทความ เอกสารประกอบการเรียนการสอนเกี่ยวกับการสรางนามบัตรดวยไมโครซอฟต

4. สื่ออิเล็กทรอนิกส เชน คอมพิวเตอรชวยสอน เว็บไซตทางการศึกษา Hyperbook ท่ีนําเสนอเกี่ยวกับการสรางนามบัตรดวยไมโครซอฟต


6. บุคคล เชน ผูปกครอง ครู นักวิชาการ ผูเชี่ยวชาญทางดานเทคโนโลยีสารสนเทศ ผูเชี่ยวชาญดานการใชไมโครซอฟตเวิรด





ตอนที่ 3 เอกสาร/ความรูเสริมสําหรับคร ู

เอกสาร/ความรูเสริมสําหรับครู ประกอบดวยสวนตาง ๆ ดังนี ้1. สาระและมาตรฐานการเรียนรู กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลย ีสาระท่ี 3

เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร 2. ตัวชี้วัดชั้นปและสาระการเรียนรูแกนกลาง กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและ

เทคโนโลย ีสาระท่ี 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร 3. กระบวนการจัดการเรียนรูท่ีใชในกลุมสาระการเรียนรูการงานอาชพีและเทคโนโลย ีสาระท่ี

3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

4. แฟมสะสมผลงาน (Portfolio) 5. ผังการออกแบบการจัดการเรียนรูแบบ Backward Design 6. รูปแบบแผนการจัดการเรียนรูรายชั่วโมง 7. ใบความรูดานเทคโนโลยีสารสนเทศ 8. ใบงาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 9. เครื่องมือประเมินผลการเรียนรู – แบบทดสอบกอนและหลังเรียน – แบบทดสอบปลายป – แบบบันทึกความรู – แบบบันทึกผลการสํารวจ – แบบบันทึกผลการอภิปราย – แบบประเมินคุณภาพของชิ้นงาน – แบบประเมินการนําเสนอผลงาน (รายบุคคล/กลุม) 10. เครื่องมือประเมินผลการเรียนรูดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม 11. เครื่องมือประเมินผลการเรียนรูดานทักษะ/กระบวนการ 12. เครื่องมือประเมินสมรรถนะทางเทคโนโลยีสารสนเทศ และภาระงานของนักเรียนโดยใชมิติ

คุณภาพ (Rubrics) – แบบประเมินแฟมสะสมผลงาน (Portfolio) – แบบประเมินโครงงาน – แบบประเมินการนําเสนอผลงาน

สาระและมาตรฐานการเรียนรู กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลย ี 1. สาระและมาตรฐานการเรียนรู กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี สาระท่ี 3

เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร มาตรฐาน ง 3.1 เขาใจ เห็นคุณคา และใชกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบคน

ขอมูล การเรียนรู การสื่อสาร การแกปญหา การทํางาน และอาชีพอยางมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และมีคุณธรรม

2. เรียนรูอะไรในการงานอาชีพและเทคโนโลยี

กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี มุงพัฒนาผูเรียนแบบองครวม เพ่ือใหมีความรูความสามารถ มีทักษะในการทํางาน เห็นแนวทางในการประกอบอาชีพและการศึกษาตอไดอยางมีประสิทธิภาพ โดยมีสาระสําคัญเกี่ยวกับกระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศ การติดตอสื่อสาร การคนหาขอมูล การใชขอมูลและสารสนเทศ การแกปญหาหรือการสรางงาน คุณคา และผลกระทบของเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

ตัวชี้วัดชั้นปและสาระการเรียนรูแกนกลาง กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลย ี

สาระท่ี 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ป. 5

ตัวช้ีวัดช้ันป สาระการเรียนรูแกนกลาง 1. คนหา รวบรวมขอมูลท่ี

สนใจ และเปนประโยชนจากแหลงขอมูลตาง ๆ ท่ีเชื่อถือไดตรงตามวัตถุประสงค

การดําเนินการเพ่ือใหไดขอมูลตามวัตถุประสงค มีข้ันตอนดังนี ้– กําหนดวัตถุประสงคและความตองการของสิ่งท่ีสนใจเพ่ือกําหนด

ขอมูลท่ีตองการคนหา – วางแผนและพิจารณาเลือกแหลงขอมูลท่ีมีความนาเชื่อถือ – กําหนดหัวขอของขอมูลท่ีตองการคนหา เตรียมอุปกรณท่ีตองใชใน

การคนหา บันทึก และเก็บขอมูล – คนหาและรวบรวมขอมูล – พิจารณา เปรียบเทียบ ตัดสินใจ – สรุปผลและจัดทํารายงานโดยมีการอางอิงแหลงขอมูล – เก็บรักษาขอมูลใหพรอมใชงานตอไป

2. สรางงานเอกสารเพ่ือใชประโยชนในชีวิตประจําวันดวยความรับผิดชอบ

การใชซอฟตแวรประมวลคําข้ันพ้ืนฐาน เชน การสรางเอกสารใหม การตกแตงเอกสาร การบันทึกงานเอกสาร

การสรางงานเอกสาร เชน บัตรอวยพร ใบประกาศ รายงาน โดยมีการอางอิงแหลงขอมูล ใชคําสุภาพ และไมกอใหเกิดความเสียหายตอผูอื่น

กระบวนการจัดการเรียนรูท่ีใชในกลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลย ี

กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยีเปนกลุมสาระท่ีชวยพัฒนาใหนักเรียนมีความรู ความเขาใจ มีทักษะพ้ืนฐานท่ีจําเปนตอการดํารงชีวิต และรูเทาทันการเปลี่ยนแปลง สามารถนําความรูเกี่ยวกับการดํารงชีวิต การอาชพี และเทคโนโลยี มาใชประโยชนในการทํางานอยางมีความคิดสรางสรรค เห็นแนวทางในการประกอบอาชีพ รักการทํางาน มีเจตคติท่ีดีตอการทํางาน และสามารถดํารงชีวิตอยูในสังคมไดอยางเพียงพอและมีความสุข วิธีการหรือเทคนิคท่ีนํามาใชในกระบวนการจัดการเรียนรูมีอยูหลายวิธี แตละวิธีจะมีประสิทธิผลในการสรางความรู เจตคติ ทักษะ และประสบการณท่ีแตกตางกันออกไป ดังนั้นในการพิจารณาเลือกวิธีการใดมาใช ครูตองวิเคราะหตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลางกอนวาตองการใหนักเรียนเกิดพฤติกรรมใด ในระดับใด จึงจะนํามาปรับใชใหเหมาะสมกับนักเรยีน ท้ังนี้เพ่ือใหการเรียนรูของนักเรียนบรรลุตามจุดประสงคการเรียนรูท่ีกําหนด

ในคูมือครู แผนการจัดการเรียนรูเลมนี้ ไดบูรณาการเทคนิควิธีการจัดการเรียนรูท่ีสอดคลองกับสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี สาระท่ี 3 เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ไวเพ่ือใหครูเลือกใชใหเหมาะสมกับเนื้อหาท่ีสอน ซึ่งแตละวิธีการจัดการเรียนรูมีสาระพอสังเขป ดังนี ้

1. ทักษะกระบวนการทํางาน ทักษะกระบวนการทํางานเปนการลงมือทํางานดวยตนเอง โดยมุงเนนการฝกวิธีการทํางาน

อยางสมํ่าเสมอ ท้ังการทํางานเปนรายบุคคลและการทํางานเปนกลุม เพ่ือใหสามารถทํางานไดบรรลุเปาหมาย โดยข้ันตอนของกระบวนการทํางานมีดังนี ้

1) การวิเคราะหงาน นักเรียนแตละคนหรือแตละกลุมจะตองศึกษารายละเอียดของงานท่ีจะทําวามีลักษณะอยางไร มีรายละเอียดปลีกยอยอยางไรบาง เพ่ือนําขอมูลเหลานี้ไปใชในการกําหนดวัตถุประสงค การเตรียมวัสดุ อุปกรณ และเครื่องมือในการทํางาน พรอมกับกําหนดวิธีการทําในข้ันการวางแผนในการทํางาน

2) การวางแผนในการทํางาน นักเรียนแตละคนหรือแตละกลุมควรรวมกันวางแผนการทํางาน เพ่ือกําหนดแนวทางในการปฏิบัติงานไวลวงหนาวาจะทําอะไร ทําเม่ือไร ทําวิธีใด ใครเปนผูทํา กําหนดงานเสร็จเม่ือใด แลวจึงกําหนดภาระงานหรือหนาท่ีความรับผิดชอบของแตละคน ไดแก รายการงานท่ีตองปฏิบัติ เวลาปฏิบัติงาน และผูรับผิดชอบ

3) การปฏิบัติงาน เม่ือนักเรียนแตละคนหรือแตละกลุมไดรับมอบหมายหนาท่ีและความรับผิดชอบแลวใหลงมือปฏิบัติงานจริงตามแผนท่ีวางไว

4) การประเมินผลการทํางาน หลังจากนักเรียนแตละคนหรือแตละกลุมปฏิบัติงานเสร็จแลวใหรวมกันตรวจสอบผลการปฏิบัติงานวาเปนไปตามแผนท่ีวางไวหรือไม ผลงานมีขอดีหรือขอบกพรองอยางไร และควรปรับปรุงผลงานสวนใดบาง ถาพบขอบกพรองในสวนใดจะตองรวมกันหาวิธีการปรับปรุงแกไขทันที

2. ทักษะกระบวนการเทคโนโลยี

กระบวนการเทคโนโลยี เปนกระบวนการท่ีเกี่ยวของกับการคิดแกปญหา การคิดริเริ่มสรางสรรค การออกแบบ เพ่ือนําไปสูการประดิษฐ การสรางสิ่งของเครื่องใช อุปกรณ และผลิตภัณฑซึ่งเปนการปฏิบัติท่ีทําใหมนุษยใชสอยประโยชนไดตามความตองการ และชวยเพ่ิมพูนประสิทธิภาพในการทํากิจกรรมตาง ๆ อีกดวย กระบวนการเทคโนโลยีมี 6 ข้ันตอน ดังนี้

1) การกําหนดปญหาหรือความตองการ โดยใหนักเรียนศึกษาและกําหนดปญหาท่ีตองการแกไข หรือกําหนดความตองการท่ีจะสรางสิ่งตาง ๆ โดยการรวมกนัแสดงความคิดเห็นแลวคัดเลือกปญหาหรือความตองการท่ีแทจริงและชัดเจนเพ่ือนํามาต้ังเปนวัตถุประสงค

2) การรวบรวมขอมูล เปนข้ันตอนท่ีนักเรียนรวมกันสํารวจ คนหา หรือแสวงหาขอมูลแลวรวบรวมขอมูลตาง ๆ นํามาสรางทางเลือกหลาย ๆ ทางเลือกเพ่ือนําไปสูการแกปญหา

3) การเลือกวิธีการแกปญหา เปนการพิจารณาทางเลือกแตละทางเลือกวา มีขอดีและขอเสียอยางไรบาง การนําทางเลือกนี้มาใชแกปญหาจะทําไดหรือไม แลวจึงตัดสินใจเลือกทางเลือกท่ีดีท่ีสุด

4) การออกแบบและปฏิบัติ เปนการใหนักเรียนรวมกันนําทางเลือกท่ีไดเลือกไวแลวมาลําดับความคิดเพ่ือกําหนดแนวทางการแกปญหาหรือเพ่ือสรางชิ้นงาน และถายทอดความคิดออกมาเปนภาพท่ีมีรายละเอียด โดยใชความรูดานการออกแบบเขียนเปนภาพราง 3 มิติ หรือแผนท่ีความคิด จากนั้นจึงลงมือปฏิบัติการสรางตามข้ันตอนของการออกแบบจนสําเร็จเปนชิ้นงาน

5) การประเมินผล เปนการตรวจสอบประสิทธิภาพของชิ้นงานท่ีสรางหรือประดิษฐเสร็จแลว โดยใหนักเรียนนําชิ้นงานไปทดลองใช แลวประเมินผลการใชงานวา มีขอบกพรองหรือไม อยางไร

6) การปรับปรุงหรือพัฒนา เปนการใหนักเรียนนําขอบกพรองของชิ้นงานหรือปญหาท่ีพบมาดําเนินการปรับปรุงแกไขใหดีข้ึน หรือนําผลงานท่ีดีแลวมาพัฒนาใหมีคุณภาพและมีประสิทธิภาพเพ่ิมข้ึน

3. ทักษะการจัดการ ทักษะการจัดการเปนความพยายามของบุคคลท่ีจะจัดระบบงาน (ทํางานเปนรายบุคคล) และ

จัดระบบคน (ทํางานเปนกลุม) เพ่ือใหทํางานสําเร็จตามเปาหมายอยางมีประสิทธิภาพ ซึ่งทักษะการจัดการเปนวิธีการหรือรูปแบบในการปฏิบัติงานเพ่ือใหเกิดประโยชนสูงสุด ซึ่งประกอบดวยข้ันตอนตอไปนี ้

1) การต้ังเปาหมาย เปนการกําหนดวาสิ่งท่ีกลุมหรือองคกรตองการคืออะไร แตละกลุมหรือองคกรจะตองมีเปาหมายเดียวกัน ซึ่งเปาหมายจะมีท้ังเปาหมายระยะสัน้และระยะยาว และเปาหมายท่ีต้ังข้ึนอาจมีการเปลี่ยนแปลงได

2) การวิเคราะหทรัพยากร เปนการใหพิจารณาวาทรัพยากรท่ีมีอยู ไดแก คน วัสดุ อุปกรณ เครื่องมือ งบประมาณ และเวลา จะสามารถทําใหบรรลุเปาหมายท่ีต้ังไวหรือไม ถามีทรัพยากรใดไมเพียงพอจะตองรีบจัดหาทรัพยากรนั้นมาเตรียมไวใหพรอมและเพียงพอ

3) การวางแผนและการกําหนดทรัพยากร เปนการใหนักเรียนกําหนดกิจกรรมไวลวงหนาวาจะตองทําอะไร สิ่งใดบาง เพ่ือใหบรรลุเปาหมายท่ีต้ังไว โดยใชทรัพยากรท่ีมีอยูใหเหมาะสม และใชใหเกิดประโยชนสูงสุด ไดแก การจัดคนทํางานในหนาท่ีตาง ๆ การคนหาหรือจัดซื้อวัสดุ อุปกรณ และ

เครื่องมือเพ่ิมเติม การจัดสรรเงิน เพ่ือใชในการดําเนินงานดานตาง ๆ รวมท้ังการบริหารเวลาในการทํางานเพ่ือใหงานเสร็จตามกําหนด

4) การปฏิบัติตามแผนและการปรับแผน โดยใหนักเรียนแตละคนหรือแตละกลุมตองลงมือปฏิบัติงานตามแผนและควบคุมใหเปนไปตามแผนท่ีวางไวดวย แตถาพบปญหาในขณะท่ีปฏิบัติงาน อาจมีการปรับเปลี่ยนแผนท่ีวางไว เพ่ือหลีกเลี่ยงปญหาหรือขอบกพรองท่ีอาจจะเกิดข้ึนได

5) การประเมินผล เปนการตรวจสอบเพ่ือใหทราบวาการปฏิบัติงานของตนเองหรือกลุมบรรลุเปาหมายท่ีกําหนดไวหรือไม ซึ่งการประเมินผลนั้นสามารถทําไดในทุกข้ันตอนของการปฏิบัติงานตามแผน ถาประสบความสําเร็จเร็วก็แสดงใหเห็นวาการจัดการของกลุมเปนการจัดการท่ีดี แตถาไมประสบผลสําเร็จกลุมจะตองนําปญหาหรือขอบกพรองเหลานั้นมาปรับปรุงแกไข เพ่ือใชเปนแนวทางในการปฏิบัติงานในครั้งตอไป

4. การสาธิต การสาธิตเปนวิธีการสอนเพ่ือใหนักเรียนเกิดการเรียนรูตามเปาหมายท่ีกําหนด โดยครูแสดง

หรือทําสิ่งท่ีตองการใหนักเรียนเรียนรู แลวนักเรียนสังเกต ซักถาม อภิปราย และสรุปความรูท่ีไดจากการเรียนรู ซึ่งมีวิธีการดังนี ้

1) การเตรียมตัวครู ครูควรเตรียมความพรอมของตนเองโดยวางแผนการสาธิต ทดลองทํากอนท่ีจะสาธิตใหนักเรียนดู และจัดเตรียมสิ่งตาง ๆ ไดแก วัสดุ อุปกรณ เครื่องมือ และเตรียมสถานท่ีท่ีจะใชในการสาธิต เพ่ือใหการสาธิตดําเนินไปอยางราบรื่น ปองกันปญหาท่ีอาจจะเกิดข้ึนได

2) การเตรียมตัวนักเรียน ครูควรใหความรูเกี่ยวกับเรื่องท่ีสาธิตแกนักเรียนอยางเพียงพอ เพ่ือใหนักเรียนเกิดความเขาใจในสิ่งท่ีสาธิตไดดียิ่งข้ึน และควรใหคําแนะนําวิธีการหรือเทคนิคการสังเกตหรือบันทึกการสาธิต

3) ลงมือสาธิต ในขณะท่ีครูกําลังสาธิต ครูควรบรรยายประกอบการสาธิตเปนลําดับข้ันตอนพรอมกับซักถามนักเรียนเปนระยะ ๆ เพ่ือกระตุนความสนใจของนักเรียน ในกรณีท่ีการสาธิตอาจเกิดอันตรายตอนักเรียน ครูควรแนะนําวิธีการปองกันเพ่ือไมใหเกิดอันตรายตอนักเรียนไวใหเรียบรอย และควรใชเวลาในการสาธิตใหเหมาะสมกับเรื่องท่ีสาธิต

4) การสรุปผลการสาธิต เม่ือครูสาธิตเสร็จควรสรุปและเปดโอกาสใหนักเรียนซักถามขอสงสัย หรือใหนักเรียนแตละคนแสดงความคิดเห็น หรือครูอาจเตรียมคําถามไวถามนักเรียนเพ่ือกระตุนใหนักเรียนคิด แลวใหนักเรียนรวมกันสรุปความรูท่ีไดจากการชมการสาธิตของคร ู

5. การฝกปฏิบัติ การฝกปฏิบัติเปนวิธีการสอนท่ีเนนใหนักเรียนไดรับประสบการณตรงจากสถานการณจริง

และการแกปญหาทําใหนักเรียนไดฝกคิด ฝกลงมือทํา ฝกการแกปญหา ฝกการทํางานรวมกัน ซึ่งจะสงผลใหนักเรียนเรียนรูอยางมีความสุข เกิดการพัฒนารอบดาน มีอิสระท่ีจะเลือกการเรียนรูท่ีเหมาะสมกับตนเอง และยังสามารถนําความรูท่ีไดรับไปใชประโยชนในชีวิตประจําวันไดดวย ซึ่งมีวิธีการจัดการเรียนรูดังนี ้

1) การนําเขาสูเนื้อหา กอนจัดการเรียนรูครูจะตองกระตุนนักเรียนใหเกิดความกระตือรือรนและสนใจอยากคนควาหาความรูดวยวิธีการตาง ๆ เชน การซักถามเกี่ยวกับความสําคัญของเรื่องท่ีจะเรียน หรือการทบทวนความรูเดิมเพ่ือเชื่อมโยงความรูเดิมกับความรูใหมท่ีนักเรียนจะตองเรียนรู ครูควรแจงจุดประสงคการเรียนรูและรวมกันกําหนดขอบขายหรือประเด็นความรูใหม

2) การศึกษา/วิเคราะห เปนการแบงกลุมนักเรียนเพ่ือทํากิจกรรมกลุมรวมกัน โดยการแสวงหาความรู แสดงความคิดเห็น รวมกันวิเคราะห และหาขอสรุปในประเด็นท่ีต้ังไว ซึ่งครูจะตองออกแบบกลุมใหเหมาะสมเพ่ือใหนักเรียนทุกคนมีสวนรวมมากท่ีสุด พรอมกับเปดโอกาสใหนักเรียนไดกําหนดบทบาทหนาท่ีของสมาชิกในกลุม

3) การปฏิบัติ นักเรียนฝกปฏิบัติตามข้ันตอน ฝกคิดวิเคราะห จินตนาการ และคิดสรางสรรค โดยมีครูคอยอํานวยความสะดวกในดานตาง ๆ เพ่ือใหนักเรียนเกิดการเรียนรูตามวัตถุประสงคท่ีกําหนดไว

4) การสรุปและนําเสนอผลการเรียนรู เปนข้ันท่ีนักเรียนแตละกลุมนําผลท่ีไดจากการปฏิบัติมาวิเคราะห สังเคราะห เปนความรูใหม วิธีการใหม สรุปและนําเสนอความรูใหมตอกลุมใหญในรูปแบบท่ีหลากหลาย ซึ่งเปนการแลกเปลี่ยนความรูซึ่งกันและกัน ทําใหเกิดการขยายเครือขายความรูอยางกวางขวางมากข้ึน

5) การปรับปรุงการเรียนรู/การนําไปใชประโยชน เปนข้ันท่ีนักเรียนแตละกลุมนําขอบกพรองหรือปญหาท่ีพบจากการนําเสนอผลงานมาปรับปรุงแกไขหรือพัฒนาผลงานของตนเองใหดีข้ึน รวมถึงการไดรับแนวคิดจากขอเสนอแนะของครูมาประยุกตสรางผลงานใหม ๆ ท่ีสามารถนําไปใชประโยชนในชีวิตไดจริง

6) การประเมินผล เปนการนําวิธีการวัดและประเมินผลตามสภาพจริงมาใช โดยเนนการวัดผลจากการปฏิบัติจริง จากแฟมสะสมผลงาน ชิ้นงาน/ผลงาน โดยผูประเมินอาจเปนครู นักเรียนประเมินตนเอง สมาชิกในกลุม หรือผูปกครอง

6. การอภิปรายกลุมยอย วิธีนี้เปนกระบวนการท่ีครูใชในการชวยใหนักเรียนเกิดการเรียนรูตามวัตถุประสงคท่ีกําหนด

โดยการจัดนักเรียนเปนกลุมเล็ก ๆ ประมาณ 4–8 คน ใหนักเรียนในกลุมพูดคุยแลกเปลี่ยนขอมูลความคิดเห็น และประสบการณในเรื่องหรือประเด็นท่ีกําหนด แลวสรุปผลการอภิปรายออกมาเปนขอสรุปของกลุม ซึ่งการจัดการเรียนรูโดยใชการอภิปรายกลุมยอยนี้ จะชวยใหนักเรียนมีสวนรวมในกิจกรรมการเรียนรูอยางท่ัวถึง มีโอกาสแสดงความคิดเห็นและแลกเปลี่ยนประสบการณ ซึ่งจะชวยใหนักเรียนเกิดการเรียนรูในเรื่องท่ีเรียนกวางข้ึน

ข้ันตอนของการจัดการเรียนรูโดยใชการอภิปรายกลุมยอย มีดังนี ้ 1) การจัดกลุม ครูจัดนักเรียนออกเปนกลุมยอย ๆ ประมาณ 4–8 คน ควรเปนกลุมท่ีไมเล็ก

เกินไปและไมใหญเกินไป เพราะถากลุมเล็กจะไมไดความคิดท่ีหลากหลายเพียงพอ ถากลุมใหญสมาชิกกลุมจะมีโอกาสแสดงความคิดเห็นไดไมท่ัวถึง ซึ่งการแบงกลุมอาจทําไดหลายวิธี เชน วิธีสุมเพ่ือใหนักเรียนมีโอกาสไดรวมกลุมกับเพ่ือนไมซ้ํากัน จําแนกตามเพศ วัย ความสนใจ ความสามารถ หรือเลือกอยางเจาะจงตามปญหาท่ีมีก็ได ท้ังนี้ข้ึนอยูกับวัตถุประสงคของครูและสิ่งท่ีจะอภิปราย

2) กําหนดประเด็น ครูหรือนักเรียนกําหนดประเด็นในการอภิปราย ใหมีวัตถุประสงคของการอภิปรายท่ีชัดเจน โดยท่ีการอภิปรายแตละครั้งไมควรมีประเด็นมากจนเกินไป เพราะจะทําใหนักเรียนอภิปรายไดไมเต็มท่ี

3) อภิปราย นักเรียนเริ่มอภิปรายโดยการพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและประสบการณกันตามประเด็นท่ีกําหนดในการอภิปรายแตละครัง้ ควรมีการกําหนดบทบาทหนาท่ีท่ีจําเปนในการอภิปราย เชน ประธานหรือผูนําในการอภิปราย เลขานุการ ผูจดบันทึก และผูรักษาเวลา เปนตน นอกจากนี้ครูควรบอกใหสมาชิกกลุมทุกคนทราบถึงบทบาทหนาท่ีของตนเอง ใหความรู ความเขาใจ หรือคําแนะนําแกกลุมกอนการอภิปราย และควรย้ําถึงความสําคัญของการใหสมาชิกทุกคนในกลุมมีสวนรวมในการอภิปรายอยางท่ัวถึง เพราะวัตถุประสงคหลักของการอภิปรายคือ การใหนักเรียนมีโอกาสแสดงความคิดเห็นอยางท่ัวถึง และไดรับฟงความคิดเห็นท่ีหลากหลาย ซึ่งจะชวยใหนักเรียนมีความคิดท่ีลึกซึ้ง และรอบคอบข้ึน ในกรณีท่ีมีหลายประเด็น ควรมีการจํากัดเวลาของการอภิปรายแตละประเด็นใหมีความเหมาะสม

4) สรุปผลการอภิปราย นักเรียนสรุปสาระท่ีสมาชิกในกลุมไดอภิปรายรวมกันเปนขอสรุปของกลุม โดยครูควรใหสัญญาณแกกลุมกอนหมดเวลา เพ่ือท่ีแตละกลุมจะไดสรุปผลการอภิปรายเปน

ขอสรุปของกลุม หลังจากนั้นอาจใหแตละกลุมนําเสนอผลการอภิปรายแลกเปลี่ยนกันหรือดําเนินการในรูปแบบอื่นตอไป

5) สรุปหนวยการเรียนรู หลังจากการอภิปรายสิ้นสุดลง ครูจําเปนตองเชื่อมโยงความรูท่ีนักเรียนไดรวมกันคิดกับหนวยการเรียนรูท่ีกําลังเรียน โดยนําขอสรุปของกลุมมาใชในการสรุปหนวยการเรียนรูดวย

7. โครงงาน โครงงานเปนการจัดการเรียนรูท่ีสงเสริมใหนักเรียนไดศึกษาคนควาและลงมือปฏิบัติดวย

ตนเอง ตามแผนการดําเนินงานท่ีนักเรียนไดจัดทําข้ึน โดยครูชวยใหคําปรึกษา แนะนํา กระตุนใหคิด และติดตามการปฏิบัติงานจนบรรลเุปาหมาย โครงงานแบงออกเปน 4 ประเภท คือ

– โครงงานประเภทสํารวจ รวบรวมขอมูล – โครงงานประเภททดลอง คนควา – โครงงานประเภทศึกษาความรู ทฤษฎี หลักการ หรือแนวคิดใหม – โครงงานประเภทสิ่งประดิษฐ การเรียนรูดวยโครงงานมีวิธีการดังนี ้

1) กําหนดหัวขอท่ีจะทําโครงงาน โดยใหนักเรียนคิดหัวขอโครงงาน ซึ่งอาจไดมาจากปญหา คําถามจากความอยากรูอยากเห็นของนักเรียนเอง หรือไดจากการอานหนังสือ บทความ การไปทัศนศึกษาดูงาน เปนตน โดยนักเรียนตองต้ังคําถามวา “จะศึกษาอะไร” “ทําไมตองศึกษาเรื่องดังกลาว”

2) ศึกษาเอกสารท่ีเกี่ยวของ เปนการศึกษาเอกสารตาง ๆ ท่ีเกี่ยวของกับหัวขอท่ีทําโครงงาน การขอคําปรึกษาจากครูหรือผูท่ีมีความรูความเชี่ยวชาญในสาขานั้น ๆ รวมถึงการสํารวจวัสดุ อุปกรณ และเครื่องมือตาง ๆ ท่ีเกี่ยวของดวย ซึ่งการศึกษาเอกสารท่ีเกี่ยวของนี้จะชวยใหนักเรียนไดแนวคิดท่ีจะกําหนดขอบขายของเรื่องท่ีจะศึกษาใหเฉพาะเจาะจงมากข้ึน

3) เขียนเคาโครงของโครงงานหรือสรางแผนผังความคิด โดยท่ัวไปเคาโครงของโครงงานจะประกอบดวยหัวขอตาง ๆ ดังนี ้

ชื่อโครงงาน ชื่อผูทําโครงงาน ชื่อท่ีปรึกษาโครงงาน หลักการและเหตุผลของโครงงาน จุดประสงค/วัตถุประสงคของโครงงาน สมมุติฐานของการศึกษา (ในกรณีท่ีเปนโครงงานทดลอง) ข้ันตอนการดําเนินงาน แผนปฏิบัติงาน (ระบุรายการงานท่ีปฏิบัติและระยะเวลาดําเนินการ) ผลท่ีคาดวาจะไดรับ เอกสารอางอิง/บรรณานุกรม

4) การปฏิบัติโครงงาน เปนการลงมือปฏิบัติงานตามแผนงานและข้ันตอนท่ีกําหนดไว โดยจัดเตรียมวัสดุ อุปกรณ เครื่องมือ และสถานท่ีใหพรอม ในระหวางปฏิบัติงานควรคํานึงถึงความประหยัด ความปลอดภัยในการทํางาน และมีความรอบคอบ รวมท้ังมีการจดบันทึกขอมูลตาง ๆ ไวอยางละเอียดวาทําอยางไร ไดผลอยางไร มีปญหาหรืออุปสรรคอะไร และมีแนวทางแกไขอยางไร

5) การเขียนรายงาน เปนการรายงานสรุปผลการดําเนินงาน เพ่ือใหผูอื่นไดทราบแนวคิด วิธีดําเนินงาน ผลท่ีไดรับ และขอเสนอแนะตาง ๆ เกี่ยวกับโครงงาน ซึ่งการเขียนรายงานนี้ควรใชภาษาท่ีสื่อความเขาใจไดงาย ชัดเจน และครอบคลุมประเด็นท่ีศึกษา

6) การแสดงผลงาน เปนการนําผลของการดําเนินงานโครงงานมาเสนอ เพ่ือใหผูอื่นรับรูและเขาใจ โดยจัดไดหลายรูปแบบ เชน การอธิบาย การบรรยาย การเขียนรายงาน การจัดนิทรรศการ การทําเปนสื่อสิ่งพิมพ สื่อมัลติมีเดีย การสาธิตผลงาน เปนตน

8. กระบวนการเรียนรูแบบรวมแรงรวมใจ วิธีการนี้เปนการผสมผสานหลักการอยูรวมกันในสังคมและความสามารถทางวิชาการเขา

ดวยกัน โดยใหนักเรียนท่ีมีความรูความสามารถแตกตางกันมาทํางานรวมกัน คนท่ีเกงกวาจะตองชวยเหลือคนท่ีออนกวา ทุกคนตองมีโอกาสไดแสดงความสามารถ รวมแสดงความคิดเห็น และปฏิบัติจริง โดยถือวาความสําเร็จของแตละบุคคล คือ ความสําเร็จของกลุม การเรียนแบบรวมแรงรวมใจมีดังนี ้

1) ข้ันเตรียม นักเรียนแบงกลุม แนะนําแนวทางในการทํางานกลุม บทบาทหนาท่ีของสมาชิกในกลุม และแจงวัตถุประสงคของการทํางาน

2) ข้ันสอน นําเขาสูบทเรียน แนะนําเนื้อหาสาระ แหลงความรู แลวมอบหมายงานใหนักเรียนแตละกลุม

3) ข้ันทํากิจกรรม นักเรียนรวมกันทํากิจกรรมในกลุมยอย โดยสมาชิกแตละคนมีบทบาทหนาท่ีตามท่ีไดรับมอบหมาย ซึ่งในการทํากิจกรรมกลุมครูจะใชเทคนิคตาง ๆ เชน คูคิด เพ่ือนเรียน ปริศนาความคิด กลุมรวมมือ เปนตน การทํากิจกรรมแตละครั้งจะตองเลือกเทคนิคใหเหมาะสมกับวัตถุประสงคในการเรียนแตละเรื่อง โดยอาจใชเทคนิคเดียวหรือหลายเทคนิครวมกันก็ได

4) ข้ันตรวจสอบผลงาน เม่ือทํากิจกรรมเสร็จแลว ตองมีการตรวจสอบการปฏิบัติงานวา ถูกตองครบถวนหรือไม โดยเริ่มจากการตรวจภายในกลุมและระหวางกลุม เพ่ือนําขอบกพรองในการปฏิบัติงานไปปรับปรุงใหดีข้ึน

5) ข้ันสรุปบทเรียนและประเมินผล ครูและนักเรียนชวยกันสรุปบทเรียน ครูอธิบายเพ่ิมเติมในสวนท่ีนักเรียนยังไมเขาใจ และชวยกันประเมินผลการทํางานกลุมวา จุดเดนของงานคืออะไร และอะไรคือสิ่งท่ีควรปรับปรุงและแกไข

ตัวอยางเทคนิคการเรียนแบบรวมแรงรวมใจ (1) เพ่ือนเรียน (Partners) ใหนักเรียนเตรียมจับคูกันทําความเขาใจเนื้อหาและ

สาระสําคัญของเรื่องท่ีครูกําหนดให โดยคูท่ียังไมเขาใจอาจขอคําแนะนําจากครูหรือคูอื่นท่ีเขาใจดีกวา เม่ือคูนั้นเกิดความเขาใจดีแลว ก็ถายทอดความรูใหเพ่ือนคูอื่นตอไป

(2) ปริศนาความคิด (Jigsaw) แบงกลุมนักเรียนโดยคละความสามารถเกง–ออน เรียกวา “กลุมบาน” (Home Groups) ครูแบงเนื้อหาออกเปนหัวขอยอย ๆ เทากับจํานวนสมาชิกกลุม ใหสมาชิกในกลุมศึกษาหัวขอท่ีแตกตางกัน นักเรียนท่ีไดรับหัวขอเดียวกันมารวมกลุมเพ่ือรวมกันศึกษา เรียกวา “กลุมผูเชี่ยวชาญ” (Expert Groups) เม่ือรวมกันศึกษาจนเขาใจแลว สมาชิกแตละคนออกจากกลุมผูเชี่ยวชาญกลับไปกลุมบานของตนเอง จากนั้นถายทอดความรูท่ีตนศึกษามาใหเพ่ือน ๆ ในกลุมฟงจนครบทุกคน

(3) กลุมรวมมือ (Co-op) แบงนักเรียนออกเปนกลุมคละความสามารถกัน แตละกลุมเลือกหัวขอท่ีจะศึกษา เม่ือไดหัวขอแลวสมาชิกในกลุมชวยกันกําหนดหัวขอยอย แลวแบงหนาท่ีกันรับผิดชอบ โดยศึกษาคนละ 1 หัวขอยอย จากนั้นสมาชิกนําผลงานมารวมกันเปนงานกลุม ชวยกันเรียบเรียงเนื้อหาใหสอดคลองกัน และเตรียมทีมนําเสนอผลงานหนาหองเรียน เม่ือนําเสนอผลงานแลว ทุกกลุมชวยกันประเมินผลการทํางานและผลงานกลุม

9. กระบวนการคิดสรางสรรค

ความคิดสรางสรรคเปนความสามารถทางสมองของมนุษยท่ีคิดไดกวางไกล หลายแงมุม และนําไปสูการคิดประดิษฐสิ่งใหม ๆ เพ่ือนําไปใชประโยชนไดอยางเหมาะสม ความคิดสรางสรรคจึงถือวาเปนคุณลักษณะทางความคิดอยางหนึ่งท่ีมีความสําคัญตอนักเรียน ความคิดสรางสรรคมีองคประกอบท่ีสําคัญ 4 อยาง ไดแก

1) ความคิดริเริ่ม หมายถึง ความสามารถในการคิดท่ีแปลกใหม แตกตางจากความคิดธรรมดาหรือความคิดเดิม ๆ ซึ่งความคิดริเริ่มอาจจะเกิดจากการนําความรูเดิมมาดัดแปลงและประยุกตใหเกิดเปนสิ่งใหมข้ึน

2) ความคลองในการคิด หมายถึง ความสามารถในการคิดตอบสนองตอสิ่งเราใหไดมากท่ีสุดเทาท่ีจะมากได หรือความสามารถคิดหาคําตอบท่ีเดนชัดและตรงประเด็นมากท่ีสุด ซึ่งจะนับปริมาณความคิดท่ีไมซ้ํากันในเรื่องเดียวกัน

3) ความยืดหยุนในการคิด หมายถึง ความสามารถในการปรับสภาพของความคิดในสถานการณตาง ๆ ได ความยืดหยุนในการคิดเนนในเรื่องของปริมาณท่ีเปนประเภทใหญ ๆ ของความคิดแบบคลองแคลว ความคิดยืดหยุนจึงเปนตัวเสริมและเพ่ิมคุณภาพของความคิดคลองแคลวใหมากข้ึนดวยการจัดเปนหมวดหมูและมีหลักเกณฑมากข้ึน

4) ความคิดละเอียดลออ หมายถึง ความสามารถในการมองเห็นรายละเอียดในสิ่งท่ีคนอื่นมองไมเห็น และยังรวมถึงการเชื่อมโยงความสัมพันธของสิ่งตาง ๆ อยางมีความหมาย

การจัดการเรียนการสอนท่ีสงเสริมใหนักเรียนเกิดกระบวนการคิดสรางสรรคมีวิธีการดังนี ้ 1) ข้ันสรางความตระหนัก เปนข้ันท่ีครูจะตองกระตุนใหนักเรียนเกิดความอยากรูอยาก

เห็นดวยวิธีการหรือเทคนิคตาง ๆ เชน เกม เพลง นิทาน 2) ข้ันระดมพลังความคิด ครูจัดกิจกรรมการเรียนการสอนท่ีเนนกระบวนการคิด เชน คิด

จินตนาการ คิดวิเคราะห คิดแปลกใหมและหลากหลาย เพ่ือดึงศักยภาพของนักเรียนโดยมีครูคอยอํานวยความสะดวกทุกข้ันตอน

3) ข้ันสรางสรรคงาน เม่ือนักเรียนไดผานกระบวนการเรียนรูแลว ครูควรจัดกิจกรรมท่ีใหนักเรียนไดสรางสรรคชิ้นงานดวยตนเองหรือทําเปนกลุม เชน ประดิษฐชิ้นงานประเภทตาง ๆ

4) ข้ันนําเสนอผลงาน เปนข้ันท่ีเปดโอกาสใหนักเรียนไดนําชิ้นงานท่ีสรางเสร็จแลวมาแสดงใหคนอื่นไดรับรู วิพากษวิจารณ แสดงความคิดเห็นผลจากการนําเสนอของผูอื่น ซึ่งเปนข้ันท่ีสงเสริมคุณธรรม จริยธรรม และคานิยมท่ีพึงประสงค การรูจักการยอมรับ การมีเหตุผล การประยุกต การนําไปใช ทําใหนักเรียนเกิดความภาคภูมิใจ

5) ข้ันวัดและประเมินผล ครูประเมินผลนักเรียนตามสภาพจริงและใหเกิดความหลากหลายพรอมกับเปดโอกาสใหนักเรียนไดประเมินผลรวมกับผูอื่น มีการยอมรับ แกไข บนพ้ืนฐานของหลักการทางประชาธิปไตย

6) ข้ันเผยแพรผลงาน เปนการจัดกิจกรรมท่ีเปดโอกาสใหนักเรียนไดนําชิ้นงานของตนเองมาเผยแพรในรูปแบบตาง ๆ เชน การจัดนิทรรศการ และการนําผลงานสูสาธารณชน ซึ่งเปนการนําเสนอ

ความรูและความคิดสรางสรรคของนักเรียนเพ่ือใหเพ่ือน ผูปกครอง ชุมชน และบุคคลท่ีเกี่ยวของไดชื่นชมผลงานของนักเรียนเอง

แฟมสะสมผลงาน (Portfolio)

แฟมสะสมผลงาน หมายถึง แหลงรวบรวมเอกสาร ผลงาน หรือหลักฐาน เพ่ือใชสะทอนถึงผลสัมฤทธิ์ ความสามารถ ทักษะ และพัฒนาการของนักเรียน มีการจัดเรียบเรียงผลงานไวอยางมีระบบ โดยนําความรู ความคิด และการนําเสนอมาผสมผสานกัน ซึ่งนักเรียนเปนผูคัดเลือกผลงานและมีสวนรวมในการประเมิน แฟมสะสมผลงานจึงเปนหลักฐานสําคัญท่ีจะทําใหนักเรียนสามารถมองเห็นพัฒนาการของตนเองไดตามสภาพจริง รวมท้ังเห็นขอบกพรองและแนวทางในการปรับปรุงแกไขใหดีข้ึนตอไป

ลักษณะสําคัญของการประเมินผลโดยใชแฟมสะสมผลงาน 1. ครูสามารถใชเปนเครื่องมือในการติดตามความกาวหนาของนักเรียนเปนรายบุคคลไดเปน

อยางดี เนื่องจากมีผลงานสะสมไว ครูจะทราบจุดเดน จุดดอยของนักเรียนแตละคนจากแฟมสะสมผลงาน และสามารถติดตามพัฒนาการไดอยางตอเนื่อง

2. มุงวัดศักยภาพของผูเรียนในการผลิตหรือสรางผลงาน มากกวาการวัดความจําจากการทําแบบทดสอบ

3. วัดและประเมินผลโดยเนนผูเรียนเปนศูนยกลาง คือ ผูเรียนเปนผูวางแผน ลงมือปฏิบัติงาน รวมท้ังประเมินและปรับปรุงตนเอง ซึ่งมีผูสอนเปนผูชี้แนะ และเนนการประเมินผลยอยมากกวาการประเมินผลรวม

4. ฝกใหผูเรียนรูจักการประเมินตนเอง และหาแนวทางปรับปรุงพัฒนาตนเอง 5. ผูเรียนเกิดความม่ันใจและภาคภูมิใจในผลงานของตนเอง รูวาตนเองมีจุดเดนในเรื่องใด 6. ชวยในการสื่อความหมายเกี่ยวกับความรู ความสามารถ ตลอดจนพัฒนาการของผูเรียนใหผู

ท่ีเกี่ยวของทราบ เชน ผูปกครอง ฝายแนะแนว ผูบริหารโรงเรียน ข้ันตอนการประเมินผลโดยใชแฟมสะสมผลงาน การจัดทําแฟมสะสมผลงานมี 10 ข้ันตอน ซึ่งแตละข้ันตอนมีรายละเอียด ดังนี ้1. การวางแผนจัดทําแฟมสะสมผลงาน การจัดทําแฟมสะสมผลงานตองมีสวนรวมระหวางครู

นักเรียน และผูปกครอง ครู การเตรียมตัวของครูตองเริ่มจากการศึกษาและวิเคราะหหลักสูตร คูมือครู คําอธิบาย

รายวิชา วิธีการวัดและประเมินผลในหลักสูตร รวมท้ังครูตองมีความรูและเขาใจเกี่ยวกับการประเมินผลโดยใชแฟมสะสมผลงาน จึงจะสามารถวางแผนกําหนดชิ้นงานได

นักเรียน ตองมีความเขาใจเกี่ยวกับจุดประสงคการเรียนรู เนื้อหาสาระ การประเมินผลโดยใชแฟมสะสมผลงาน การมีสวนรวมในกิจกรรมการเรียนรู การกําหนดชิ้นงาน และบทบาทในการทํางานกลุม โดยครูตองแจงใหนักเรียนทราบลวงหนา

ผูปกครอง ตองเขามามีสวนรวมในการคัดเลือกผลงาน การแสดงความคิดเห็น และรับรูพัฒนาการของนักเรียนอยางตอเนื่อง ซึ่งกอนทําแฟมสะสมผลงาน ครูตองแจงใหผูปกครองทราบหรือขอความรวมมือ รวมท้ังใหความรูในเรื่องการประเมินผลโดยใชแฟมสะสมผลงานแกผูปกครองเม่ือมีโอกาส

2. การรวบรวมผลงานและจัดระบบแฟม ในการรวบรวมผลงานตองออกแบบการจัดเก็บหรือแยกหมวดหมูของผลงานใหดี เพ่ือสะดวกและงายตอการนําขอมูลออกมาใช แนวทางการจัดหมวดหมูของผลงาน เชน

– จัดแยกตามลําดับ วัน เวลา ท่ีสรางผลงานข้ึนมา – จัดแยกตามความซับซอนของผลงาน เปนการแสดงถึงทักษะหรือพัฒนาการของผูเรียน

ท่ีมากข้ึน – จัดแยกตามวัตถุประสงค เนื้อหา หรือประเภทของผลงาน ผลงานท่ีอยูในแฟมสะสมผลงานอาจมีหลายเรื่อง หลายวิชา ดังนั้นผูเรียนจะตองทําเครื่องมือ

ในการชวยคนหา เชน สารบัญ ดัชนีเรื่อง จุดสี แถบสีติดไวท่ีผลงานโดยมีรหัสท่ีแตกตางกัน เปนตน 3. การคัดเลือกผลงาน ในการคัดเลือกผลงานนั้นควรใหสอดคลองกับเกณฑหรือมาตรฐานท่ี

โรงเรียน ครู หรือนักเรียนรวมกันกําหนดข้ึนมา และผูคัดเลือกผลงานควรเปนนักเรียนเจาของแฟมสะสมผลงาน หรือมีสวนรวมกับครู เพ่ือน และผูปกครอง

ผลงานท่ีเลือกเขาแฟมสะสมผลงานควรมีลักษณะดังนี ้ – สอดคลองกับเนื้อหาและวัตถุประสงคของการเรียนรู – เปนผลงานชิ้นท่ีดีท่ีสุด มีความหมายตอนักเรียนมากท่ีสุด – สะทอนใหเห็นถึงพัฒนาการของนักเรียนในทุกดาน – เปนสือ่ท่ีจะชวยใหนักเรียนมีโอกาสแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับครู ผูปกครอง และ

เพ่ือน ๆ สวนจํานวนชิ้นงานนั้นใหกําหนดตามความเหมาะสม ไมควรมีมากเกินไป เพราะอาจจะทํา

ใหผลงานบางชิ้นไมมีความหมาย แตถามีนอยเกินไปจะทําใหการประเมินผลไมมีประสิทธิภาพ 4. สรางสรรคแฟมสะสมผลงานใหมีเอกลักษณของตนเอง โครงสรางหลักของแฟมสะสม

ผลงานอาจเหมือนกัน แตนักเรียนสามารถตกแตงรายละเอียดยอยใหแตกตางกัน ตามความคิดสรางสรรคของแตละบุคคล โดยอาจใชภาพ สี สติกเกอร ตกแตงใหสวยงามเนนเอกลักษณของเจาของแฟมสะสมผลงาน

5. การแสดงความคิดเห็นหรือความรูสึกตอผลงาน ในข้ันตอนนี้นักเรียนจะไดรูจักการวิพากษวิจารณ หรือสะทอนความคิดเกี่ยวกับผลงานของตนเอง ตัวอยางขอความท่ีใชแสดงความรูสึกตอผลงาน เชน

– ไดแนวคิดจากการทําผลงานชิ้นนี้มาจากไหน – เหตุผลท่ีเลือกผลงานชิ้นนี้คืออะไร – จุดเดน จุดดอยของผลงานชิ้นนี้คืออะไร – รูสึกพอใจกับผลงานชิ้นนี้มากนอยเพียงใด – ไดขอคิดอะไรจากการทําผลงานชิ้นนี ้6. ตรวจสอบความสามารถของตนเอง เปนการเปดโอกาสใหผูเรียนไดประเมินความสามารถ

ของตนเอง โดยพิจารณาตามเกณฑยอย ๆ ท่ีครูและนักเรียนชวยกันกําหนดข้ึน เชน นิสัยการทํางาน ทักษะ

ทางสังคม การทํางานเสร็จตามระยะเวลาท่ีกําหนด การขอความชวยเหลือเม่ือมีความจําเปน เปนตน นอกจากนี้การตรวจสอบความสามารถของตนเองอีกวิธีหนึ่ง คือ การใหนักเรียนเขียนวิเคราะหจุดเดน จุดดอยของตนเอง และสิ่งท่ีตองปรับปรุงแกไข

7. การประเมินผลงาน เปนข้ันตอนท่ีสําคัญเนื่องจากเปนการสรุปคุณภาพของงานและความสามารถหรือพัฒนาการของนักเรียน การประเมินแบงออกเปน 2 ลักษณะ คือ การประเมินโดยไมใหระดับคะแนน และการประเมินโดยใหระดับคะแนน

การประเมินโดยไมใหระดับคะแนน ครูกลุมนี้มีความเชื่อวา แฟมสะสมผลงานมีไวเพ่ือศึกษากระบวนการทํางาน ศึกษาความคิดเห็น ความรูสึกของนักเรียนท่ีมีตอผลงานของตนเอง ตลอดจนดูพัฒนาการหรือความกาวหนาของนักเรียนอยางไมเปนทางการ ครู ผูปกครอง และเพ่ือนสามารถใหคําชี้แนะแกนักเรียนได ซึ่งวิธีการนี้จะทําใหนักเรียนไดเรียนรูและปฏิบัติงานอยางเต็มท่ี โดยไมตองกังวลวาจะไดคะแนนมากนอยเทาไร

การประเมินโดยใหระดับคะแนน มีท้ังการประเมินตามจุดประสงคการเรียนรู การประเมินระหวางภาคเรียน และการประเมินปลายป ซึ่งจะชวยในเรื่องวัตถุประสงคดานการปฏิบัติเปนหลัก การประเมินแฟมสะสมผลงานตองกําหนดมิติการใหคะแนน (scoring rubrics) ตามเกณฑท่ีครูและนักเรียนรวมกันกําหนดข้ึน การใหระดับคะแนนมีท้ังการใหคะแนนเปนรายชิ้นกอนเก็บเขาแฟมสะสมผลงาน และการใหคะแนนแฟมสะสมผลงานท้ังแฟม ซึ่งมาตรฐานคะแนนนั้นตองสอดคลองกับวัตถุประสงคการจัดทําแฟมสะสมผลงาน และมุงเนนพัฒนาการของนักเรียนแตละคนมากกวาการนําไปเปรียบเทียบกับบุคคลอื่น

8. การแลกเปล่ียนประสบการณกับผูอ่ืน มีวัตถุประสงคเพ่ือเปดโอกาสใหนักเรียนไดรับฟงความคิดเห็นจากผูท่ีมีสวนเกี่ยวของ ไดแก เพ่ือน ครู และผูปกครอง อาจทําไดหลายรูปแบบ เชน การจัดประชุมในโรงเรียนโดยเชิญผูท่ีมีสวนเกี่ยวของมารวมกันพิจารณาผลงาน การสนทนาแลกเปลี่ยนระหวางนักเรียนกับเพ่ือน การสงแฟมสะสมผลงานไปใหผูท่ีมีสวนเกี่ยวของชวยใหขอเสนอแนะหรือคําแนะนํา

ในการแลกเปลี่ยนประสบการณนั้นผูเรียนจะตองเตรียมคําถามเพ่ือถามผูท่ีมีสวนเกี่ยวของ ซึ่งจะเปนประโยชนในการปรับปรุงงานของตนเอง ตัวอยางคําถาม เชน

– ทานคิดอยางไรกับผลงานชิ้นนี ้– ทานคิดวาควรปรับปรุงแกไขสวนใดอีกบาง – ผลงานชิ้นใดท่ีทานชอบมากท่ีสุด เพราะอะไร – ฯลฯ

9. การปรับเปล่ียนผลงาน หลังจากท่ีผูเรียนไดแลกเปลีย่นความคิดเห็น และไดรับคําแนะนําจากผูท่ีมีสวนเกี่ยวของแลว จึงนําผลงานมาปรับปรุงใหดีข้ึน ผูเรียนสามารถนําผลงานท่ีดีกวาเก็บเขาแฟมสะสมผลงานแทนผลงานเดิม ทําใหแฟมสะสมผลงานมีผลงานท่ีดี ทันสมัย และตรงตามจุดประสงคในการประเมิน

10. การประชาสัมพันธผลงานของนกัเรียน เปนการแสดงนิทรรศการผลงานของนักเรียน โดยนําแฟมสะสมผลงานของนักเรียนทุกคนมาจัดแสดงรวมกัน และเปดโอกาสใหผูปกครอง ครู และนักเรียนท่ัวไปไดเขาชมผลงาน ทําใหนักเรียนเกิดความภาคภูมิใจในผลงานของตนเอง

ผูท่ีเริ่มตนทําแฟมสะสมผลงานอาจไมตองดําเนินการท้ัง 10 ข้ันตอนนี้ แตอาจใชข้ันตอน หลัก ๆ ไดแก การรวบรวมผลงานและการจัดระบบแฟม การคัดเลือกผลงาน และการแสดงความคิดเห็นหรือความรูสึกตอผลงาน

องคประกอบสําคัญของแฟมสะสมผลงาน มีดังนี้ 1. สวนนํา ประกอบดวย ปก คํานํา สารบัญ ประวัติสวนตัว จุดมุงหมายของการทําแฟมสะสม

ผลงาน 2. สวนเนื้อหาแฟม ประกอบดวย ผลงาน ความคิดเห็นท่ีมีตอผลงาน และ Rubrics ประเมินผล

งาน 3. สวนขอมูลเพ่ิมเติม ประกอบดวย ผลการประเมินการเรียนรู การรายงานความกาวหนาโดย

ครู และความคิดเห็นของผูท่ีมีสวนเกี่ยวของ เชน เพ่ือน ผูปกครอง

ผังการออกแบบการจัดการเรียนรูแบบ Backward Design

ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู หนวยการเรียนรูท่ี

ข้ันท่ี 1 ผลลัพธปลายทางท่ีตองการใหเกิดข้ึนกับนักเรียน ตัวช้ีวัดช้ันป ความเขาใจที่คงทนของนักเรียน นักเรียนจะเขาใจวา...

1. 2.

คําถามสําคัญที่ทําใหเกิดความเขาใจที่คงทน

– –

ความรูของนักเรียนที่นําไปสูความเขาใจที่คงทน นักเรียนจะรูวา…

1. 2. 3.

ทักษะ/ความสามารถของนักเรียนที่นําไปสูความเขาใจที่คงทน นักเรียนจะสามารถ...

1. 2. 3.

ข้ันท่ี 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึ่งเปนหลักฐานท่ีแสดงวานักเรียนมีผลการเรียนรูตามท่ีกําหนดไวอยางแทจริง

1. ภาระงานที่นักเรียนตองปฏิบัติ – –

2. วิธีการและเคร่ืองมือประเมินผลการเรียนรู วิธีการประเมินผลการเรียนรู

– –

เคร่ืองมือประเมินผลการเรียนรู

– –

3. ส่ิงที่มุงประเมิน – –

ข้ันท่ี 3 แผนการจัดการเรียนรู – –

รูปแบบแผนการจัดการเรียนรูรายช่ัวโมง เม่ือครูออกแบบการจัดการเรียนรูตามแนวคิดของ Backward Design แลว ครูสามารถเขียนแผนการจัดการเรียนรูรายชั่วโมง โดยใชรูปแบบของแผนการจัดการเรียนรูแบบเรียงหัวขอ ซึ่งมีรายละเอียดดังนี ้ ช่ือแผน... (ระบุชื่อและลําดับท่ีของแผนการจัดการเรียนรู) ช่ือเรื่อง... (ระบุชื่อเรื่องท่ีตองการจัดการเรียนรู) สาระท่ี... (ระบุสาระท่ีใชจัดการเรียนรู) เวลา... (ระบุระยะเวลาท่ีใชในการจัดการเรียนรูตอ 1 แผน) ช้ัน... (ระบุระดับชั้นท่ีจัดการเรียนรู) หนวยการเรียนรูท่ี... (ระบุชื่อและลําดับท่ีของหนวยการเรียนรู) สาระสําคัญ... (เขียนความคิดรวบยอดหรือมโนทัศนของหัวเรื่องท่ีจัดการเรียนรู) ตัวช้ีวัดช้ันป... (ระบุตัวชี้วัดชั้นปท่ีใชเปนเปาหมายของแผนการจัดการเรียนรู)

จุดประสงคการเรียนรู...(กําหนดใหสอดคลองกับสมรรถนะสําคัญและคุณลักษณะอันพึงประสงคของนักเรียนหลังจากสําเร็จการศึกษา ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่งประกอบดวย ดานความรูความคิด (Knowledge: K) ดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม (Affective: A) ดานทักษะ/กระบวนการ (Performance: P))

การวัดและประเมินผลการเรียนรู... (ระบุวิธีการและเครื่องมือวัดและประเมินผลท่ีสอดคลองกับจุดประสงคการเรียนรูท้ัง 3 ดาน)

สาระการเรียนรู... (ระบุสาระและเนื้อหาท่ีนํามาจัดการเรียนรู อาจเขียนเฉพาะหัวเรื่องก็ได) แนวทางบูรณาการ... (เสนอแนะและระบุกิจกรรมของกลุมสาระอื่นท่ีบูรณาการรวมกัน) กระบวนการจัดการเรียนรู... (กําหนดใหสอดคลองกับธรรมชาติของกลุมสาระและการ

บูรณาการขามสาระ) กิจกรรมเสนอแนะ... (ระบุรายละเอียดของกิจกรรมท่ีผูเรียนควรปฏิบัติเพ่ิมเติม) ส่ือ/แหลงการเรียนรู... (ระบุสื่อ อุปกรณ และแหลงเรียนรูท่ีใชในการจัดการเรียนรู) บันทึกหลังการจัดการเรียนรู... (ระบุรายละเอียดของผลการจัดการเรียนรูตามแผนท่ีกําหนดไว อาจ

นําเสนอขอเดนและขอดอยใหเปนขอมูลท่ีสามารถใชเปนสวนหนึ่งของการทําวิจัยในชั้นเรียนได)

ใบความรูดานเทคโนโลยีสารสนเทศ

ใบความรูท่ี 1 เรื่อง ขอมูลในเครื่องคอมพิวเตอร

ขอมูลโดยท่ัวไปจะอยูในรูปแบบตาง ๆ กัน เชน ตัวหนังสือ สัญลักษณ ภาพนิ่ง เสียง ภาพเคลื่อนไหว เม่ือตองการนําขอมูลตาง ๆ เหลานี้มาใชกับคอมพิวเตอร จําเปนจะตองเปลี่ยนขอมูลในลักษณะตาง ๆ เหลานั้นใหเปนขอมูลดิจิทัลดวยฮารดแวรและซอฟตแวรท่ีตางกัน ท้ังนี้ข้ึนอยูกับประเภทของขอมูลนั้น เชน การเปลี่ยนภาพนิ่งดวยสแกนเนอรและโปรแกรมสําหรับสแกนภาพ

ขอมูลดิจิทัล (Digital) เปนหลักการทํางานพ้ืนฐานของระบบคอมพิวเตอรหรืองานดานอิเล็กทรอนิกสทุกประเภท ซึ่งหมายถึง การใชสัญญาณไฟฟาเปดหรือปดสลับไปมา แทนดวยสัญลักษณ 0 และ 1 เม่ือเรียง 0 และ 1 สลับกันไปมาจะทําใหเกิดประโยชนหรือสัญลักษณตาง ๆ เรียกวา ระบบไบนาร ี

ระบบไบนารี สวนท่ีเล็กท่ีสุดในระบบดิจิทัล คือ บิต (Bit) เกิดจากการเปดหรือปดกระแสไฟฟาเพียง 1 ครั้ง เม่ือ

นําบิตมาเรียงตอกัน 8 ตัว จะมีคาเทากับ 1 ตัวอักษร เรียกวา ไบต (Byte) ซึ่งนอกจากบิตและไบตแลว ระบบดิจิทัลยังมีหนวยเปนกิโลไบต เมกะไบต กิกะไบต และเทอราไบต โดยสามารถสรุปหนวยความจุของขอมูลในคอมพิวเตอรไดดังนี ้

ตารางสรุปหนวยความจุของขอมูลในคอมพิวเตอร ช่ือหนวย อักษรยอ คาความจ ุ

บิต (bit) b เปดหรือปดกระแสไฟฟา 1 ครั้ง ไบต (byte) B 8 บิต กิโลไบต (kilobyte) KB 1,024 ไบต เมกะไบต (megabyte) MB 1,048,576 ไบต หรือ 1,024 กิโลไบต กิกะไบต (gigabyte) GB 1,073,741,824 ไบต หรือ 1,024 เมกะไบต เทอราไบต (terabyte) TB 1,099,511,627,776 ไบต หรือ 1,024 กิกะไบต

= A 0 1 0 0 0 0 0 1

ใบความรูท่ี 2 เรื่อง เทคนิกการคนหาขอมูล ขอมูลท่ีถูกเก็บรักษาไวในคอมพิวเตอรของตนเอง ตลอดจนขอมูลท่ีถูกเก็บรักษาไวใน

คอมพิวเตอรของผูอื่นท่ีเชื่อมตอกับคอมพิวเตอรของเราท้ังในรูปแบบของอินทราเน็ตหรือการเชื่อมตอระบบเครือขายเฉพาะกลุมหรือการเชื่อมตอระบบเครือขายขนาดใหญหรืออินเทอรเน็ต เราจะพบวาขอมูลเหลานั้นมีจํานวนมากมายมหาศาล การคนหาขอมูลดวยการเปดทีละไฟลหรือทีละแฟมดวยหนาตางมายคอมพิวเตอร (My Computer) นั้นเปนเรื่องท่ียุงยากมาก โดยเฉพาะอยางยิ่งคอมพิวเตอรท่ีไมมีการจัดเก็บขอมูลอยางเปนระบบ ดังนั้นเทคนิกงาย ๆ ในการคนหาขอมูลตอไปนี้จะชวยใหผูใชสามารถคนหาขอมูลไดงายยิ่งข้ึน เทคนิกการคนหาขอมูลดังกลาวมีข้ันตอนดังนี ้

1. เลื่อนเมาสไปคลิกท่ีสตารตเมน ู(Start Menu) 2. คลิกท่ีเซิรช (Search) 3. ปรากฏหนาตางเซิรชรีสูตส 4. ต้ังคาท่ีตองการคนหา 5. คลิกท่ีเซิรช 6. แสดงขอมูลท่ีตรงกับท่ีเราต้ังคาไวท้ังหมด

เราสามารถดับเบิลคลิกเพ่ือเปดขอมูลนั้น หรือจัดการกับขอมูลนั้นไดทันที

1

2

3 4

5

6

ใบงาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5

ใบงานที่ 1 เรื่อง การคนหาขอมูล หนวยการเรียนรูท่ี 1 ขอมูลและแหลงขอมูล ช่ือ ช้ัน เลขท่ี คําช้ีแจง

คนหาขอมูลท่ีนักเรียนสนใจตามข้ันตอนในการคนหาขอมูล แลวบันทึกขอมูลลงในชองวาง (พิจารณาจากคําตอบของนักเรียน)

ข้ันตอนท่ี 1 การกําหนดวัตถุประสงค

ข้ันตอนท่ี 2 การกําหนดหัวขอของขอมูล

1. 2. 3. 4.

ข้ันตอนท่ี 3 การวางแผนและเลือกแหลงขอมูล

1. ระยะเวลาท่ีใช 2. ชื่อแหลงขอมูล 3. อุปกรณท่ีใช

ข้ันตอนท่ี 4 การคนหาและรวบรวมขอมูล

1. วิธีการรวบรวมขอมูล 2. ปญหาท่ีพบในการรวบรวมขอมูล

ข้ันตอนท่ี 5 การพิจารณา เปรียบเทียบ และตัดสินใจ

หลักในการพิจารณา เปรียบเทียบ และตัดสินใจ

ข้ันตอนท่ี 6 การสรุปผลและจัดทํารายงาน

การสรุปผลการคนหาขอมูล

ข้ันตอนท่ี 7 การเก็บรักษาขอมูล

วิธีการเก็บรักษาขอมูล

ใบงานที่ 2 เรื่อง ตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคํา หนวยการเรียนรูท่ี 2 โปรแกรมประมวลผลคํา ช่ือ ช้ัน เลขท่ี คําชี้แจง

1. คนหาขอมูลตัวอยางโปรแกรมประมวลผลคําท่ีไมไดนําเสนอในหนวยการเรียนรูท่ี 2 โปรแกรมประมวลผลคํา หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5

2. นํารูปภาพหนาตางโปรแกรมติดลงใน 3. ตอบคําถาม (พิจารณาจากคําตอบของนักเรียน)

คําถาม

1. โปรแกรมประมวลผลคํานี้ชื่ออะไร

2. โปรแกรมประมวลผลคํานี้สรางและพัฒนาโดยบริษัทใด

3. โปรแกรมประมวลผลคํานี้มีคาลิขสิทธิ์หรือไม อยางไร

4. โปรแกรมประมวลผลคํานี้มีจุดเดนอยางไร

5. นักเรียนเคยใชงานโปรแกรมประมวลผลคํานี้หรือไม อยางไร

ใบงานที่ 3 เรื่อง การใชงานไมโครซอฟตเวิรด หนวยการเรียนรูท่ี 3 ไมโครซอฟตเวิรด ช่ือ ช้ัน เลขท่ี คําช้ีแจง

เลือกหมายเลข 1–5 หนาขอความท่ีกําหนดให เติมลงในชองวางตามข้ันตอนการใชงานไมโครซอฟตเวิรดท่ีกําหนด

การเรียกใชไมโครซอฟตเวิรดจากปุมสตารต

1 1. คลิกท่ีปุมสตารต 4 2. คลิกไมโครซอฟตเวิรด 2 3. เลื่อนตัวชี้เมาสไปท่ีออลโปรแกรม 3 4. เลื่อนตัวชี้เมาสไปท่ีไมโครซอฟตออฟฟศ 5 5. ปรากฏหนาตางโปรแกรมไมโครซอฟตเวิรด

การเปดไฟลงาน

2 1. เลือกคลิกท่ีเปด... 3 2. ปรากฏหนาตางเปด 1 3. คลิกคําสั่งแฟมท่ีแถบเมน ู 4 4. เลือกไดรฟท่ีบันทึกไฟลงาน 5 5. ดับเบิลคลิกไฟลงานท่ีตองการ

การบันทึกไฟลงาน

5 1. คลิกท่ีปุมบันทึก 2 2. ปรากฏหนาตางบันทึกเปน 3 3. เลือกพ้ืนท่ีท่ีตองการบันทึกไฟลงาน 4 4. พิมพชื่อไฟลงานท่ีตองการบันทึกหลังคําสั่งชื่อแฟม 1 5. คลิกคําสั่งแฟมท่ีแถบเมนู แลวเลือกคลิกท่ีบันทึกเปน...

ใบงานที่ 4 เรื่อง การสรางนามบัตร หนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด ช่ือ ช้ัน เลขท่ี คําช้ีแจง

1. รางแบบนามบัตรของนักเรียนลงใน 2. ใชไมโครซอฟตเวิรดสรางนามบัตรตามแบบท่ีไดรางไว 3. ตอบคําถามลงในชองวาง (พิจารณาจากคําตอบของนักเรียน)

คําถาม

1. นามบัตรของนักเรียนมีขอมูลอะไรบาง

2. นักเรียนตองการสรางนามบัตรกี่ใบ และตองใชกระดาษขนาด A4 กี่แผน

3. นักเรียนแทรกรูปภาพในนามบัตรหรือไม ถาแทรกรูปภาพนั้นเปนรูปภาพประเภทใด

4. นักเรียนสรางนามบัตรตามข้ันตอนท่ีนําเสนอในหนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 ทุกข้ันตอนหรือไม อยางไร

5. นักเรียนพบปญหาในการสรางนามบัตรหรือไม อยางไร

เครื่องมือประเมินผลการเรียนรู

แบบทดสอบกอนเรียน–หลังเรียน เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 หนวยการเรียนรูท่ี 1 ขอมูลและแหลงขอมูล ช่ือ ช้ัน เลขท่ี

คําช้ีแจง เลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงคําตอบเดียว

1. ขอใดกลาวถึงขอมูลและแหลงขอมูลไดถูกตอง ก ขอมูลท่ีดีจะตองมาจากแหลงขอมูลท่ีดี ข แหลงขอมูลท่ีดีจะตองมีขอมูลท่ีเปน

เทคโนโลย ีค ขอมูลท่ีดีจะตองมาจากแหลงขอมูลท่ีเปน

เทคโนโลย ีง ขอมูลและแหลงขอมูลท่ีดีจะตองเกิดจาก

เทคโนโลย ี2. ขอใดกลาวถึงการรับขอมูลของมนุษยไม

ถูกตอง ก รับขอมูลแบบอัตโนมัติ ข รับขอมูลผานทางประสาทสัมผัส ค สามารถเลือกรับเฉพาะขอมูลท่ีดีได ง สามารถรับขอมูลหลาย ๆ อยางไดในเวลา

เดียวกัน 3. ขอใดคือลักษณะของขอมูลท่ีด ี

ก มีความถูกตอง ทันสมัย และเชื่อถือได ข มีความถูกตอง นําเสนอผานเทคโนโลยี

และทันสมัย ค มีรูปแบบท่ีสวยงาม สรางสรรค และนํา

ความรูไปสูผูรับขอมูล ง มีรูปแบบท่ีสวยงาม ตรงตอความตองการ

ของผูใช และมีผูรูขอมูลมากกวา 3 คน 4. ขอใดหมายถึงแหลงขอมูล

ก สถานท่ีราชการ ข ผูเชี่ยวชาญทางดานขอมูล ค สิ่งตาง ๆ ท่ีใหขอมูลแกเรา ง เทคโนโลยีท่ีรับรองโดยผูเชี่ยวชาญ

5. ขอใดคือลักษณะของแหลงขอมูลท่ีเปนบุคคล ก มีอายุมาก ข เปนผูใหญ ค มีฐานะร่ํารวย ง เปนผูเชี่ยวชาญในขอมูลนั้น ๆ

6. ขอใดหมายถึงการคนหาขอมูล ก การใชเทคโนโลยีทํางานตามท่ีเราตองการ ข การอานเนื้อหาแลวสรุปความคิดเปนของ

ตนเอง ค การต้ังจุดมุงหมายในการทํางานดาน

คอมพิวเตอร ง การคนหาความรูท่ีตองการตามวัตถ-ุ

ประสงคท่ีต้ังไว 7. การสรุปผลและจัดทํารายงานจะตอง

ดําเนินการตามหัวขอท่ีไดกําหนดไวในขอใด ก การเก็บรักษาขอมูล ข การกําหนดวัตถุประสงค ค การกําหนดหัวขอของขอมูล ง การวางแผนและเลือกแหลงขอมูล

8. ขอใดหมายถึงเวบ็เบราวเซอร ก ผูเชี่ยวชาญท่ีมีความรูดานอินเทอรเน็ต ข เว็บไซตท่ีใหความรูเกี่ยวกับอินเทอรเน็ต ค อุปกรณท่ีใชสําหรับเชื่อมตออินเทอรเน็ต ง โปรแกรมท่ีใชสําหรับเชื่อมตอ

อินเทอรเน็ต 9. เว็บเพจจะแสดงในสวนประกอบใดของไออี

ก แถบเมน ูข พ้ืนท่ีใชงาน ค แอดเดรสบาร ง แถบเครื่องมือ

10. ขอใดกลาวถึงกูเกิลไดถูกตอง ก ชวยเรียกใชงานไออ ีข เปนสวนประกอบของไออ ีค ชวยคนหาขอมูลจากคําสําคัญ ง เปนโปรแกรมสําหรับเชื่อมตอ

อินเทอรเน็ต

เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 หนวยการเรียนรูท่ี 2 โปรแกรมประมวลผลคํา ช่ือ ช้ัน เลขท่ี

คําช้ีแจง เลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงคําตอบเดียว 1. โปรแกรมประมวลผลคําเปนโปรแกรมประเภท

ใด ก โปรแกรมประยุกต ข โปรแกรมระบบประยุกต ค โปรแกรมอรรถประโยชน ง โปรแกรมระบบปฏิบัติการ

2. เครื่องมือใดชวยสงเสริมการนําเสนองานท่ีสรางจากโปรแกรมประมวลผลคํามากท่ีสุด ก ลําโพง ข เครื่องพิมพ ค สแกนเนอร ง โพรเจกเตอร

3. โปรแกรมประมวลผลคําสนับสนุนการสรางผลงานในรูปแบบใดมากท่ีสุด ก เว็บไซต ข มัลติมีเดีย ค เอกสารสิ่งพิมพ ง ถูกทุกขอ

4. ขอมูลรูปแบบใดไมสามารถแทรกลงในผลงานท่ีสรางจากโปรแกรมประมวลผลคําได ก เสียง ค แผนภูมิ ข ภาพนิ่ง ง ขอความ

5. ขอใดหมายถึงการเช่ือมโยงตัวอักษรท่ีสรางจากโปรแกรมประมวลผลคําไปยังแหลงขอมูลอ่ืน ๆ ก มัลติมีเดีย ข มัลติฟงกชัน ค ไฮเปอรแท็กซ ง ไฮเปอรพิกเจอร

7. ขอใดไมใชหลักในการพิจารณาเลือกใชโปรแกรมประมวลผลคํา ก ผูใชมีความรูและความชํานาญในการใช

โปรแกรมนั้น ข ผูใชสามารถปฏิบัติตามขอบังคับในการใช

โปรแกรมนั้นได ค โปรแกรมนั้นสามารถใชงานรวมกับ

โปรแกรมอื่นได ง โปรแกรมนั้นตองใชกับคอมพิวเตอร

ประสิทธิภาพสูงเทานั้น 8. เหตุใดผูใชจึงควรเลือกโปรแกรมประมวลผลคํา

ท่ีไดรับความนิยมในการใชงานสูง ก เนื่องจากมีแนวโนมท่ีจะใชโปรแกรมฟรี

ในอนาคต ข เนื่องจากจะไดรับสวนลดในการซื้อ

โปรแกรม ค เนื่องจากมีแนวโนมท่ีจะไดรับการพัฒนา

ในอนาคต ง เนื่องจากจะไดมีผูรวมใชโปรแกรม

หลาย ๆ คน 9. โปรแกรมใดพัฒนามาจากโอเพนออฟฟศดอท

โออารจีไรตเตอร ก โลตัสเวิรดโปร ข เวิรดเพอรเฟกต ค ปลาดาวไรตเตอร ง ไมโครซอฟตเวิรด

10. ขอใดคือลักษณะเดนของโอเพนออฟฟศดอทไออารจีไรเตอร ก มีคําสั่งเปนภาษาไทย

6. ขอใดคือโปรแกรมประมวลผลคําท่ีผูใชสามารถใชงานไดโดยไมตองเสียคาลิขสิทธ์ิ ก โลตัสเวิรดโปร ข เวิรดเพอรเฟกต ค ไมโครซอฟตเวิรด ง โอเพนออฟฟศดอทโออารจีไรตเตอร

ข ผูใชทุกคนสามารถพัฒนาโปรแกรมได ค มีรูปแบบของหนาตางโปรแกรมท่ี

สวยงาม ใชงานงาย ง ผูใชสามารถใชงานไดโดยไมตองติดต้ัง

โปรแกรมเพ่ิมเติม

เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 หนวยการเรียนรูท่ี 3 ไมโครซอฟตเวิรด ช่ือ ช้ัน เลขท่ี คําช้ีแจง เลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงคําตอบเดียว 1. ขอใดคือลักษณะของไอคอนไมโครซอฟตเวิรด

ก ดินสอ ข ตัวอักษร E ค ตัวอักษร W ง กระดาษเปลา

2. การกดแปนคอนโทรลพรอมตัวอักษรเอ็นท่ีแปนแผงอักขระเทากับคําส่ังในขอใด ก การเปดไฟลงาน ข การสรางไฟลงาน ค การบันทึกไฟลงาน ง การคัดลอกไฟลงาน

3. เม่ือพิมพขอความบนพ้ืนท่ีใชงานตัวอักษรปรากฏบริเวณใดของสัญลักษณ ก ดานบน ข ดานลาง ค ดานหนา ง ดานหลัง

4. สัญลักษณ U บนแถบเมนูแทนคําส่ังใด ก กําหนดตัวอักษรใหขีดเสนใต ข กําหนดตัวอักษรใหเปนภาษาอังกฤษ ค กําหนดตัวอักษรใหมีขนาดใหญท่ีสุด ง กําหนดตัวอักษรใหอยูดานลางของบรรทัด

5. สามารถสรางไดจากคําส่ังใดของไมโครซอฟตเวิรด ก คลิปอารต ข แทรกรูปภาพ ค ตัวอักษรศิลป ง รูปรางอัตโนมัติ

6. ขอใดคือลักษณะของตัวช้ีเมาสเม่ือตองการ

7. ขอใดไมสามารถส่ังไดจากหนาตางจัดรูปแบบกลองขอวาม ก เพ่ิมขนาดของเสนขอบของกลองขอความ ข กําหนดสีของพ้ืนท่ีในกลองขอความเปนสี

เหลือง ค เปลี่ยนรูปแบบกลองขอความจากสี่เหลีย่ม

เปนวงกลม ง ปรับใหพ้ืนท่ีในกลองขอความสีฟาจางลง

จนเห็นตัวอักษรดานหลังกลองขอความ 8. 10 x 5 ตารางท่ีปรากฏท่ีตารางจําลองหมายถึง

อะไร ก มีตารางในแนวต้ัง 5 ชอง ตารางใน

แนวนอน 10 ชอง ข มีตารางในแนวต้ัง 10 ชอง ตารางใน

แนวนอน 5 ชอง ค ตาราง 1 ตาราง มีขนาดความสูง 5

เซนติเมตร ยาว 10 เซนติเมตร ง ตาราง 1 ตาราง มีขนาดความสูง 10

เซนติเมตรยาว 5 เซนติเมตร 9. คําส่ังใดต้ังคาไดจากหนาตางตารางและเสน

ขอบ ก การเปลี่ยนสีของตาราง ข การกําหนดขนาดของตาราง ค การเปลี่ยนตัวอักษรในตาราง ง การกําหนดจํานวนของตาราง

10. การใชคําส่ังแทรกตารางจะปรากฏตารางท่ีตําแหนงใดบนพ้ืนท่ีใชงาน ก ดานหนาของเคอรเซอร ข ดานบนของพ้ืนท่ีใชงาน

ขยายขนาดของกลองขอความ ก I ข ค

ง

ค ตรงกลางพ้ืนท่ีใชงาน ง ดานขวาของเคอรเซอร

เทคโนโลยีสารสนเทศ ป. 5 หนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด ช่ือ ช้ัน เลขท่ี คําช้ีแจง เลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงคําตอบเดียว 1. ขอใดกลาวถึงจิตสํานึกในการสรางผลงานได

ถูกตอง ก เปนสิ่งท่ีจะปฏิบัติตามหรือไมก็ได ข เปนสิ่งท่ีทุกคนควรยึดถือและปฏิบัติตาม ค เปนสิ่งท่ีกฎหมายกําหนดใหทุกคนปฏิบัติ

ตาม ง เปนสิ่งท่ีเกี่ยวของกับผูมีอาชีพทางดาน

คอมพิวเตอรไมเกี่ยวของกับนักเรียน 2. การใชภาษาแบบใดท่ีแสดงถึงความมีจิตสํานึก

ของผูสรางผลงาน ก ใชภาษาท่ีสั้นกะทัดรัด ข ใชภาษาวัยรุนท่ีเขาใจงาย ค ใชภาษาท่ีถูกตองตามกาลเทศะ ง ใชภาษาสากลหรือภาษาอังกฤษเทานั้น

3. กระดาษขนาด A4 1 แผน สามารถสรางนามบัตรไดก่ีใบ ก 1 ใบ ข 2 ใบ ค 6 ใบ ง 8 ใบ

4. การกําหนดขนาดของรูปภาพท่ีแทรกในนามบัตรจะตองต้ังคาท่ีใด ก หนาตางแทรกรูปภาพ ข หนาตางรูปรางอัตโนมัติ

6. ดานใดของบัตรอวยพรท่ีผูใชจะตองออกแบบใหตัวอักษรและภาพกลับหัว ก ดานหนา ข ดานในบน ค ดานในลาง ง ดานหลัง

7. ใบประกาศควรมีขนาดเทาใด ก เต็มหนากระดาษขนาด A4 ข ครึ่งหนึ่งของกระดาษขนาด A4 ค ขนาด 1/3 ของกระดาษขนาด A4 ง ขนาด 1/4 ของกระดาษขนาด A4

8. ถาตองการสรางใบประกาศในแนวนอนจะตองต้ังคาท่ีใด ก หนาตางต้ังคาเอกสารใหม ข หนาตางต้ังคาหนากระดาษ ค หนาตางจัดรูปแบบตัวอักษร ง หนาตางจัดรูปแบบใบประกาศ

9. การแทรกหมายเลขหนาจําเปนสําหรับการสรางผลงานใดมากท่ีสุด ก รายงาน ข นามบัตร ค ใบประกาศ ง บัตรอวยพร

10. ขอใดคือประโยชนของแท็บในการสราง

ค หนาตางรูปภาพจากแฟม ง หนาตางจัดรูปแบบรูปภาพ

5. การสรางบัตรอวยพรในรูปแบบพับครึ่งแนวนอน ผูสรางจะตองออกแบบบัตรอวยพรก่ีดาน ก 1 ดาน ข 2 ดาน ค 4 ดาน ง 8 ดาน

รายงาน ก ชวยประหยัดกระดาษในการทํารายงาน ข ชวยใหตัวอักษรมีขนาดเดียวกันท้ังรายงาน ค ชวยใหหนากระดาษมีขนาดเทากันท้ัง

รายงาน ง ชวยใหตัวอักษรยอหนาและเวนวรรค

เทากันท้ังรายงาน

แบบทดสอบปลายป เทคโนโลยีสารสนเทศ ช้ันประถมศึกษาปท่ี 5

ช่ือ ช้ัน เลขท่ี

ตอนท่ี 1 เลือกคําตอบท่ีถูกตองท่ีสุดเพียงคําตอบเดียว (ขอละ 1 คะแนน) 1. ขอใดคือวิธีการรับขอมูลข้ันพ้ืนฐานของมนุษย

ก ความคิด ข ความฝน ค ลางสังหรณ ง ประสาทสัมผัส

2. ขอมูลไมไดรับจากการมองเห็นดวยดวงตา ก ภาพเขียน ข ตัวหนังสือ ค สัญลักษณ ง เสียงดนตร ี

3. อวัยวะใดของมนุษยไมไดใชสําหรับรับขอมูล ก หู ข ลิ้น ค จมูก ง หัวใจ

4. ขอใดคือลักษณะของขอมูลท่ีด ีก มีผูรูขอมูลมากกวา 3 คน ข ผานการตีพิมพเปนตัวอักษร ค มีความถูกตองและเชื่อถือได ง นําเสนอดวยเทคโนโลยีท่ีทันสมัย

5. “ปารุตตองการซื้อมะนาว” ขอมูลใดเปนขอมูลท่ีดีของปารุต ก ราคามะนาวเม่ือป พ.ศ. 2530 ข ราคามะนาวท่ีจําหนายท่ีรานคาใกลบาน ค ราคามะนาวท่ีแพงท่ีสุดในประวัติศาสตร ง ราคามะนาวท่ีจําหนายในประเทศเพ่ือน

บาน 6. ตนไมเปนแหลงขอมูลหรือไม เพราะเหตุใด

ก เปน เพราะเปนสิ่งมีชีวิต

7. แหลงขอมูลประเภทใดท่ีชวยใหสามารถคนหาขอมูลไดสะดวกและรวดเร็วมากท่ีสุด ก บุคคล ข สถานท่ี ค สัตวและสิ่งของ ง สื่ออิเล็กทรอนิกส

8. ขอใดคือแหลงขอมูลประเภทส่ืออิเล็กทรอนิกส ก แผนซีดี ข หองสมุด ค พิพิธภัณฑ ง ผูเชี่ยวชาญทางดานอิเล็กทรอนิกส

9. “ประวัติคอมพิวเตอร สวนประกอบของคอมพิวเตอร และแนวโนมของคอมพิวเตอร” เปนการกําหนดหัวขอในข้ันตอนของการคนหาขอมูล ก การกําหนดวัตถุประสงค ข การสรุปและจัดทํารายงาน ค การกําหนดหัวขอของขอมูล ง การวางแผนและเลือกแหลงขอมูล

10. การพิจารณา เปรียบเทียบ และตัดสินใจในการคนหาขอมูลควรยึดปฏิบัติตามขอใด ก ความทันสมัย ข คําแนะนําของเพ่ือน ค ความตองการของสังคม ง วัตถุประสงคในการคนหา

11. ขอใดคืออุปกรณสําหรับเก็บรักษาขอมูลในรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส ก แผนดีวีดี ข แฟมขอมูล

ข ไมเปน เพราะไมไดเปนสิ่งมีชีวิต ค ไมเปน เพราะไมมีผูเชี่ยวชาญรับรอง ง เปน เพราะสามารถใหขอมูลเกี่ยวกับพืช

ได

ค โตะนักเรียน ง ตูเก็บเอกสาร

12. ขอใดกลาวถึงไออีไมถูกตอง

ก ใชสําหรับเชื่อมตออินเทอรเน็ต ข เปนเว็บเบราวเซอรโปรแกรมหนึ่ง ค ติดต้ังพรอมกับโปรแกรมระบบปฏิบัติการ

ของบริษัทไมโครซอฟต ง คอมพิวเตอรจะเปดโปรแกรมนี้ให

อัตโนมัติเม่ือเปดเครื่อง 13. “ถาหนาจอคอมพิวเตอรไมมีไอคอนของ

อินเทอรเน็ต เอ็กซพลอเรอร” ผูใชจะเรียกใชงานอินเทอรเน็ต เอ็กซพลอเรอรไดอยางไร ก คลิกเลือกชื่ออินเทอรเน็ต เอ็กซพลอเรอร

ท่ีสตารตเมน ูข ดับเบิลคลิกท่ีสตารตเมนู แลวเลือกโอเพน

หรือเปด ค แดรกสท่ีพ้ืนท่ีวางบนหนาจอคอมพิวเตอร

แลวเลือกโอเพนหรือเปด ง คลิกขวาท่ีพ้ืนท่ีวางบนหนา

จอคอมพิวเตอร แลวเลือกเปดอินเทอรเน็ต เอ็กซพลอเรอร

14. ขอใดไมใชสวนประกอบของหนาตางโปรแกรมอินเทอรเน็ต เอ็กซพลอเรอร ก แถบเมน ูข คลิปอารต ค พ้ืนท่ีใชงาน ง แอดเดรสบาร

นําขอมูลตอไปนี้ตอบคําถามขอ 15–17 1. พิมพคําสําคัญ 2. เรียกใชเซิรชเอนจิ้น 3. เรียกใชอินเทอรเน็ต เอ็กซพลอเรอร 4. คลิกเว็บไซตท่ีนําเสนอขอมูลเก่ียวกับ

คําสําคัญ 15. ขอใดเรียงลําดับการคนหาขอมูลไดถูกตอง

ก 1, 4, 2, 3

16. ขอใดคือข้ันตอนท่ีตองพิมพท่ีอยูของกูเกิล ก ขอท่ี 1 ข ขอท่ี 2 ค ขอท่ี 3 ง ขอท่ี 4

17. ถาตองการคนหาขอมูลเก่ียวกับเทคโนโลยี ผูใชจะตองพิมพคําวาเทคโนโลยีในข้ันตอนใด ก ขอท่ี 1 ข ขอท่ี 2 ค ขอท่ี 3 ง ขอท่ี 4

18. ขอใดคือขอดีของเซิรชเอนจิ้นประเภทการคนหาขอมูลจากคําสําคัญ ก คนหาขอมูลไดจากสื่อหลายประเภท ข ผูคนหาขอมูลไมจําเปนตองมีความรูดาน

เทคโนโลย ีค คนหาขอมูลไดรวดเร็วและมีฐานขอมูล

จํานวนมาก ง ผูคนหาขอมูลไมจําเปนตองเชื่อมตอ

อินเทอรเน็ต 19. ขอใดไมใชประเภทของขอมูลท่ีสามารถคนหา

ไดจากคําส่ังของกูเกิล ก รูปภาพ ข กลุมขาว ค คลิปวิดีโอ ง สารบบเว็บ

20. ขอใดคือท่ีอยูของกูเกิล ก http://www.google.com ข http://www.com.google ค http://www.google.html ง http://www.search.google.co.th

21. ขอใดไมใชขอมูลท่ีสามารถสรางไดจาก

ข 2, 3, 4, 1 ค 3, 2, 1, 4 ง 4, 1, 3, 2

โปรแกรมประมวลผลคํา ก กราฟ ข แผนภูมิ ค สัญลักษณ ง ภาพเคลื่อนไหว

22. ผลงานท่ีไดจากโปรแกรมประมวลผลคําจะมี

ลักษณะเหมือนกับผลงานท่ีไดจากเครื่องมือใด ก เครื่องคิดเลข ข เครื่องพิมพดีด ค เครื่องถายเอกสาร ง เครื่องถายภาพอัตโนมัติ

23. ขอใดไมใชอุปกรณท่ีจําเปนในการใชงานโปรแกรมประมวลผลคํา ก จอภาพ ข แปนพิมพ ค เครื่องพิมพ ง น้ํายาลบคําผิด

24. ไฮเปอรเท็กซกับไฮเปอรพิกเจอรท่ีสรางดวยโปรแกรมประมวลผลคําแตกตางกันอยางไร ก ไฮเปอรเท็กซใชตัวอักษรแตไฮเปอร-

พิกเจอรใชรูปภาพในการเชื่อมโยง ข ไฮเปอรเท็กซเชื่อมโยงไปยังตัวอักษรแต

ไฮเปอรพิกเจอรเชื่อมโยงไปยังรูปภาพ ค ไฮเปอรเท็กซเชื่อมโยงภายในเอกสารแต

ไฮเปอรพิกเจอรเชื่อมโยงภายนอกเอกสาร ง ไฮเปอรเท็กซนําเสนอเปนเอกสารสิ่งพิมพ

ไดแตไฮเปอรพิกเจอรไมสามารถนําเสนอเปนเอกสารสิ่งพิมพได

25. เหตุใดการใชโปรแกรมประมวลผลคําจึงเปนการชวยรักษาส่ิงแวดลอม ก เพราะใชคอมพิวเตอรชนิดพิเศษ ข เพราะไมตองใชกระดาษในการสราง

ผลงาน ค เพราะไมตองใชกระแสไฟฟาในการสราง

ผลงาน ง เพราะสามารถตรวจสอบผลงานกอนสั่ง

พิมพลงบนกระดาษ

26. ขอใดคือลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคําในปจจุบัน ก เปนฟรีโปรแกรมทุกโปรแกรม ข เปนชุดสําหรับทํางานข้ันพ้ืนฐานของ

คอมพิวเตอร ค เปนโปรแกรมท่ีตองใชกับคอมพิวเตอร

แบบเฉพาะเจาะจง ง เปนโปรแกรมท่ีจะตองติดต้ังกับโปรแกรม

ระบบท่ีพัฒนาโปรแกรมนั้น ๆ27. ขอใดคือลักษณะท่ีเหมือนกันของหนาตาง

โปรแกรมประมวลผลคําท่ีสรางและพัฒนาจากทุกบริษัท ก ตําแหนงของคําสั่งท่ีแถบเมน ูข ปุมเชื่อมโยงไปยังบริษัทท่ีผลิต ค พ้ืนท่ีใชงานมีรูปแบบคลายกระดาษ ง ภาษาอังกฤษท่ีเปนคําสั่งพิเศษของ

โปรแกรม 28. ไมโครซอฟตเวิรดเปนโปรแกรมประมวลผลคํา

ในชุดใด ก ออฟฟศโอเพน ข ไมโครซอฟตโอเพน ค ไมโครซอฟตออฟฟศ ง ออฟฟศโอเพนไมโครซอฟต

29. ปลาดาวไรตเตอรดีกวาโอเพนออฟฟศดอท โออารจีไรเตอรอยางไร ก เสียคาลิขสิทธิ์นอยกวา ข มีโปรแกรมในชุดจํานวนมากกวา ค สรางจากบริษัทท่ีมีความนาเชื่อถือมากกวา ง สนับสนุนการทํางานดวยภาษาไทย

มากกวา 30. สมารตสูทเปนช่ือชุดของโปรแกรมประมวลผล

ใด ก โลตัสเวิรดโปร

ข เวิรดเพอรเฟกต ค ปลาดาวไรตเตอร ง ไมโครซอฟตเวิรด

31. การเรียกใชไมโครซอฟตเวิรดจากไอคอนกับปุม

สตารตเหมือนกันอยางไร ก ตองใชคําสั่งจากปุมสตารตเหมือนกัน ข สั่งงานไดจากการดับเบิลคลิกเหมือนกัน ค สามารถเลือกคําสั่งโอเพนจากเมนูลัดได

เหมือนกัน ง ปรากฏหนาตางโปรแกรมในข้ันตอน

สุดทายเหมือนกัน 32. ขอใดไมไดแสดงบนแถบสถานะ

ก จํานวนหนา ข ภาษาท่ีใชพิมพ ค บรรทัดท่ีกําลังพิมพ ง คําสั่งแทรกรูปรางอัตโนมัติ

33. สวนประกอบใดของไมโครซอฟตเวิรดท่ีจะมีลักษณะเปล่ียนไปตามงานบนพ้ืนท่ีใชงาน ก แถบเมน ูข ทาสกเพน ค แถบสถานะ ง แถบเครื่องมือ

34. คําส่ังใดท่ีไมโครซอฟตเวิรดจะดําเนินการใหอัตโนมัติเม่ือเรียกใชโปรแกรม ก การบันทึกไฟลงาน ข การสรางเอกสารเปลา ค การเรียกใชไฟลงานเดิม ง การพิมพเอกสารเดิมท่ีเคยบันทึกไว

35. ไอคอนบันทึกไฟลงานบนแถบเมนูของไมโครซอฟตเวิรดมีลักษณะเหมือนส่ือบันทึกขอมูลประเภทใด ก แผนซีดี ข ฮารดดิสก ค แผนดิสเกตต ง ยูเอสบีแฟลชไดรฟ

37. ใครใชคําส่ังลัดจากแผงแปนอักขระเพ่ือส่ังงานไมโครซอฟตเวิรดไดถูกตอง ก จําปากดแปนคอนโทรลพรอมตัวอักษร

เอ็นเม่ือตองการข้ึนหนาใหม ข กุหลาบกดแปนคอนโทรลพรอมตัวอักษร

ซีเม่ือตองการคัดลอกไฟลงาน ค มะลิกดแปนคอนโทรลพรอมตัวอักษรเอ็ม

เม่ือตองการสรางเอกสารใหม ง ทานตะวันกดแปนคอนโทรลพรอม

ตัวอักษรเอสเม่ือตองการบันทึกไฟลงาน 38. ขอใดคือวิธีการต้ังคาตัวอักษรหลังการพิมพ

ก กดแปนชิฟทแลวต้ังคา ข คลิกขวาท่ีขอความแลวต้ังคา ค แดรกเมาสคลุมขอความท่ีตองการแลว

ต้ังคา ง เลื่อนตัวชี้เมาสไวดานหลังขอความแลว

ต้ังคา 39. เม่ือใชงานไมโครซอฟตเวิรดสัญลักษณ มี

ประโยชนอยางไร ก ชวยกําหนดลักษณะของตัวอักษร ข ชวยบอกตําแหนงการพิมพบนพ้ืนท่ีใชงาน ค ชวยปองกันไมใหโปรแกรมเกิดความ

ผิดพลาด ง ชวยแสดงความพรอมในการรับคําสั่งของ

โปรแกรม 40. ขอใดคือลักษณะของขอความท่ีไดจากการใช

คําส่ัง I บนแถบเมน ูก คอมพิวเตอร ข คอมพิวเตอร ค คอมพิวเตอร ง คอมพิวเตอร

ใชขอความตอไปนี้ตอบคําถามขอ 41–42

36. ขอใดไมสามารถส่ังไดจากหนาตางการพิมพของไมโครซอฟตเวิรด ก เปลี่ยนเครื่องพิมพ ข เลือกหนาท่ีตองการพิมพ ค ลดขนาดตัวอักษรท่ีตองการพิมพ ง กําหนดจํานวนสําเนาท่ีตองการพิมพ

คอมพิวเตอรคือ เทคโนโลยีสารสนเทศ 41. ขอใดคือขอความท่ีไดจากการกดแปนแบ็ก-

สเพรซ 3 ครั้ง ก คอมพิวเตอรคือโนโลยีสารสนเทศ ข คอมพิวเตอรเทคโนโลยีสารสนเทศ ค คอมพิวเตอรคือเทคโนโลยีสารสนเทศ ง คอมพิวเตอรคือ เทคโนโลยีสารสนเทศ

42. ขอใดคือวิธีการลบคําวา “คอมพิวเตอร”

ก แดรกเมาสคลุมเฉพาะคําวาคอมพิวเตอรแลวกดแปนดีลีต

ข กดแปนดีลีตติดตอกันจนกวาคําวาคอมพิวเตอรจะหายไป

ค กดแปนแบ็กสเพรซติดตอกันจนกวาคําวาคอมพิวเตอรจะหายไป

ง แดรกเมาสคลุมเฉพาะคําวาคอมพิวเตอรแลวกดแปนแบ็กสเพรซ

43. ขอใดหมายถึงภาพตัดปะ ก ภาพท่ีบันทึกไวในแผนซีดี ข ภาพท่ีบันทึกไวในหนวยความจําหลัก ค ภาพท่ีดาวนโหลดมาจากอินเทอรเน็ต ง ภาพท่ีอยูในคลังภาพของไมโครซอฟต

เวิรด 44. การแทรกรูปภาพประเภทใดท่ีจะตองเลือกจาก

ทาสกเพน ก ภาพตัดปะ ข ภาพเคลื่อนไหว ค ภาพนิ่งทุกประเภท ง ภาพท่ีบันทึกไวในคอมพิวเตอร

45. ขอใดไมไดอยูในคําส่ังแทรกรูปภาพ ก แผนภูมิ ข สรางรูปวาด ค กลองขอความ ง รูปรางอัตโนมัติ

46. “ฟาตองการแทรกภาพถายของตนเอง” ฟาตองปฏิบัติอยางไร ก คลิกขวาท่ีพ้ืนท่ีใชงาน เลือกรูปภาพจาก

แฟม แลวดับเบิลคลิกท่ีภาพถายของฟา ข คลิกท่ีแทรกบนแถบเมนู เลือกรูปภาพ

เลือกจากแฟม แลวดับเบิลคลิกท่ีภาพถาย

47. รูปรางอัตโนมัติในหัวขอใดท่ีสามารถพิมพขอความไดเหมือนกลองขอความโดยไมตองต้ังคาเพ่ิมเติม ก คําบรรยาย ข ลูกศรแบบบล็อก ค แผนผังลําดับงาน ง ดาวและปายประกาศ

48. รูปรางอัตโนมัติใดไมไดอยูในหัวขอรูปรางพ้ืนฐาน ก ค ข ง

49. ขอใดคือประโยชนของปุมสีเขียวท่ีอยูดานบนของวัตถุท่ีใชในไมโครซอฟตเวิรด ก ชวยหมุนวัตถ ุข ชวยเปลี่ยนสีวัตถ ุค ชวยเปลี่ยนขนาดวัตถ ุง ชวยแสดงสถานะวัตถ ุ

50. ขอใดคือขอดีของการพิมพตัวอักษรไวในกลองขอความ ก สามารถเปลี่ยนสีตัวอักษรได ข สามารถเลื่อนตัวอักษรไปมาได ค สามารถบอกท่ีมาของตัวอักษรได ง สามารถเชื่อมโยงเปนไฮเปอรเท็กซได

51. เสนขอบของกลองขอความท่ีสามารถยายไดจะมีลักษณะอยางไร ก เปนจุด ข เปนสีเขียว ค เปนเสนกากบาท ง เปนเสนทแยงมุม

52. ขอใดไมใชหัวขอในหนาตางจัดรูปแบบกลอง

ของฟา ค ดับเบิลคลิกท่ีวัตถุบนพ้ืนท่ีใชงาน คลิกท่ี

เปลี่ยนในหนาตางแทรกวัตถุ แลวดับเบิลคลิกท่ีภาพถายของฟา

ง คลิกท่ีแทรกบนแถบเมนู เลือกรูปภาพ เลือกภาพตัดปะ พิมพชื่อไฟล คลิกคนหา และดับเบิลคลิกท่ีภาพถายของฟา

ขอความ ก ขนาด ข ภาพนิ่ง ค เคาโครง ง สีและเสน

53. ตารางจําลองมีหนาท่ีอะไร

ก กําหนดขนาดของตารางท่ีตองการสราง ข กําหนดจํานวนชองของตารางท่ีตองการ

สราง ค แสดงตําแหนงของตารางกอนการสราง

ตารางจริง ง แสดงลักษณะของตารางกอนการสราง

ตารางจริง 54. ขอใดไมสามารถต้ังคาในตารางของ

ไมโครซอฟตเวิรดได ก เปลี่ยนสีของเสนตาราง ข เปลี่ยนเสนตารางเปนเสนปะ ค เปลี่ยนเสนตารางเปนเสนโคง ง เปลี่ยนขนาดความหนาของเสนตาราง

55. ลักษณะของตัวช้ีเมาส หมายถึงอะไร ก เลือกทุกชองในตาราง ข พิมพขอความเฉพาะชองท่ีลูกศรชี ้ค เลือกทุกชองของตารางในแนวนอนท่ี

ลูกศรชี ้ง พิมพขอความทุกชองของตารางใน

แนวนอนท่ีลูกศรชี ้56. จิตสํานึกในการสรางผลงานมีความสําคัญ

อยางไร ก ชวยเพ่ิมประสิทธิภาพของผลงาน ข ชวยสงเสริมผูท่ีมีความสามารถในการ

สรางผลงาน ค ชวยใหเกิดการสรางสรรคผลงานท่ีดีและ

ไมทําใหผูอื่นเดือดรอน ง ชวยใหผูสรางผลงานไมกระทําความผิด

ตามท่ีกฎหมายกําหนด 57. เม่ือเรานําผลงานของผูอ่ืนมาพัฒนาตอควร

ปฏิบัติอยางไร

58. นักเรียนไมควรปฏิบัติตามผูใด ก น้ํานําขอมูลของผูอื่นมาทํารายงาน ข ดินแทรกรูปภาพของตนเองไวในนามบัตร ค ฟาทําสําเนาใบประกาศรับสมัครงาน

จํานวนมาก ง ลมสรางบัตรอวยพรโดยใชกลอนแปด

นําเสนอขอมูล 59. ใครสรางผลงานอยางมีจิตสํานึกตอส่ิงแวดลอม

มากท่ีสุด ก โอมตรวจสอบผลงานกอนพิมพลงบน

กระดาษ ข โฬมปดคอมพิวเตอรท่ีใชสรางผลงานทุก

30 นาที ค โจมใชคอมพิวเตอรประสิทธิภาพสูงใน

การสรางผลงาน ง โดมคัดลอกผลงานท่ีสรางไวแลวมาใช

งานใหคุมคามากท่ีสุด 60. ขอใดคือผลงานท่ีนยิมสรางจากไมโครซอฟต

เวิรดมากท่ีสุด ก เว็บไซตนําเสนอวิธีการซอมคอมพิวเตอร ข ใบประกาศจบการอบรมวิชาคอมพิวเตอร ค บทเรียนคอมพิวเตอรเรื่องคอมพิวเตอร

เบ้ืองตน ง มัลติมีเดียภาพการตูนประกอบเสียง

กฎหมายเกี่ยวกับคอมพิวเตอร 61. ข้ันตอนแรกของการสรางนามบัตร บตัรอวย

พร และใบประกาศคือขอใด ก การต้ังคาหนากระดาษ ข การสรางกลองขอความ ค การรางแบบผลงานกอนการสรางจริง ง การกําหนดรูปแบบของผลงานท่ีพ้ืนทีใช

งาน

ก จัดทําอางอิงถึงท่ีมาของผลงานนั้น ข ระลึกถึงบุญคุณของผูสรางผลงาน ค กลาวขอบคุณผูสรางผลงานทันทีเม่ือมี

โอกาส ง ไมควรแสดงขอมูลใด ๆ ท่ีเกี่ยวของกับ

ผูสรางผลงาน

62. ขอใดคือประโยชนของนามบัตร ก ชวยแนะนําตนเองกับผูอื่น ข ชวยบอกขอมูลท่ีผูอื่นตองการรู ค ชวยแสดงความยินดีในโอกาสตาง ๆ ง ชวยนําเสนอขอมูลในเรื่องท่ีเราสนใจ

63. นามบัตรมีลักษณะคลายส่ิงใดมากท่ีสุด

ก รายงาน ข ทะเบียนบาน ค บัตรประชาชน ง ใบประกาศนียบัตร

64. ขอมูลใดไมนิยมแสดงไวในนามบัตร ก วันเกิด ข เบอรโทรศัพท ค ชื่อและนามสกุล ง ตําแหนงหนาท่ีการทํางาน

65. คําส่ังใดไมจําเปนในการใชสรางนามบัตร ก การต้ังคาหนากระดาษ ข การเปลี่ยนขนาดรูปภาพ ค การแทรกกลองขอความ ง การคัดลอกและการวางวัตถ ุ

66. ใครควรเลือกสรางบัตรอวยพรมากท่ีสุด ก ดังตองการแนะนําตนเองกับคนแปลกหนา ข เดนตองการแจงกําหนดการประชุม

ประจําป ค ดาตองการแสดงความดีใจกับเพ่ือนท่ีจบ

การศึกษา ง ดวงตองการสรุปผลงานของตนเอง

ท้ังหมดเสนอตอหัวหนา 67. ผูสรางควรนําเสนอขอมูลสวนใหญของบัตร

อวยพรรูปแบบพับครึ่งแนวนอนในดานใด ก ดานหลัง ข ดานหนา ค ดานในบน ง ดานในลาง

68. ดานหนาของบัตรอวยพรผูใชควรออกแบบใหมีลักษณะอยางไร ก ไมมีขอมูลหรือรูปภาพใด ๆ

69. ขอใดคือวิธีการสรางกรอบใหหนากระดาษเพ่ือสรางบัตรอวยพร ก คลิกขวาบนพ้ืนท่ีใชงาน แลวเลือกแสดง

เสนขอบ ข คลิกท่ีแถบเคาโครงในหนาตางต้ังคา

หนากระดาษ แลวคลิกท่ีเสนขอบ ค แดรกเมาสคลุมพ้ืนท่ีท่ีตองการสรางเสน

ขอบ แลวคลิกเลือกคําสั่งเสนของท่ีแถบเมน ู

ง ดับเบิลคลิกบนพ้ืนท่ีใชงาน แลวคลิกกําหนดกรอบในหนาตางต้ังคารูปแบบเอกสารใหม

70. เหตุใดจึงตองใชอักษรศิลปในการสรางขอความในบัตรอวยพร ก เพราะอักษรศิลปสามารถเปลี่ยนสีได ข เพราะอักษรศิลปสวยกวาตัวอักษรปกติ ค เพราะตองการหมุนใหตัวอักษรกลับดาน ง เพราะตองการกําหนดขนาดของตัวอักษร

ใหชัดเจน 71. เหตุใดจึงตองกําหนดขนาดพ้ืนท่ีใชงานเปน

32% ในการวางวัตถุเพ่ือสรางบัตรอวยพร ก เพราะจะไดมองเห็นวัตถุใหชัดเจนยิ่งข้ึน ข เพราะตองการใหเห็นพ้ืนท่ีใชงานท้ัง 2

หนากระดาษ ค เพราะตองการเพ่ิมขนาดของบัตรอวยพร

ใหตรงกับมาตรฐานท่ีกําหนด ง เพราะจะไดตรวจสอบรายละเอียดของ

วัตถุท้ังหมดกอนจัดวาง 72. ขอใดคือวิธีการเคล่ือนยายวัตถุ

ก คลิกท่ีวัตถุแลวแดรกเมาสลากวัตถุนั้นไปยังตําแหนงท่ีตองการ

ข ดับเบิลคลิกท่ีวัตถุแลวต้ังคาการจัดวางในหนาตางการจัดรูปแบบวัตถุ

ข มีรูปแบบท่ีนาสนใจมากท่ีสุด ค ควรมีท้ังรูปภาพและขอความ ง มีขอมูลท่ีตองการนําเสนอใหมากท่ีสุด

ค คลิกขวาท่ีวัตถุแลวเลือกเติมคา X และ Y ตามแกนของหนากระดาษ

ง แดรกเมาสเลือกวัตถุท้ังหมด คลกิขวาแลวต้ังคาการจัดวางในหนาตางการต้ังคาหนากระดาษ

73. ขอใดคือวิธีการพิมพบัตรอวยพรรูปแบบพับ

ครึ่งแนวนอน ก คลิกคําสั่งพิมพบนแถบเมนูเพ่ือพิมพ

ขอมูลท้ังหมดในครั้งเดียว ข เปดหนาตางการพิมพเลือกพิมพหนา 1

พลิกกลับดานหนากระดาษแลวสั่งพิมพหนา 2 อีกครั้งหนึ่ง

ค เปดหนาตางการพิมพกําหนดจํานวนสําเนาเปน 2 เพ่ือพิมพขอมูล 2 หนากระดาษในครั้งเดียว

ง คลิกคําสั่งพิมพบนแถบเมนูเพ่ือพิมพเฉพาะหนาท่ีแสดงในปจจุบัน พลิกกลับดานหนากระดาษแลวคลิกคําสั่งพิมพบนแถบเมนูอีกครั้งหนึ่ง

74. ขอใดคือเทคนิกการพิมพใบประกาศพรอมกัน 10 ใบดวยการใชคําส่ังเพียงครั้งเดียว ก คลิกขวาคําสั่งพิมพท่ีแถบเมนู พิมพ 10 ใน

ชองวาง ข เปดหนาตางการพิมพ พิมพ 1–10 หลัง

คําสั่งชวงของหนา ค เปดหนาตางการพิมพ พิมพ 10 หลังคําสั่ง

จํานวนสําเนา ง ดับเบิลคลิกคําสั่งพิมพท่ีแถบเมนู พิมพ 10

หลังคําสั่งจํานวนสําเนา 75. กระดาษในสวนใดของรายงานท่ีควรจะ

แตกตางจากสวนอ่ืน ก ปกใน ข อางอิง ค เนื้อหา ง ปกนอก

76. สัญลักษณแท็บสามารถสังเกตไดจากท่ีใด ก ตัวชี้เมาส ข คําสั่งในทาสกเพนท ค ดานซายของแถบสถานะ ง บรรทัดท่ีแสดงเหนือพ้ืนท่ีใชงาน

77. คําส่ังการเรียงลําดับมีประโยชนอยางไร ก ชวยเรียงขอความตามลําดับตัวอักษร ข ชวยเรียงขอความตามลําดับความยาว ค ชวยเรียงหนากระดาษตามโครงสรางของ

รายงาน ง ชวยเพ่ิมหมายเลขหนาขอความเรียงลําดับ

ตามตัวเลข ใชตัวเลือกผลงานท่ีสรางดวยไมโครซอฟตเวิรดตอไปนี้ตอบคําถามขอ 78–80

ก รายงาน ข นามบัตร ค ใบประกาศ ง บัตรอวยพร

78. การสรางผลงานในขอใดท่ีไมตองรางแบบกอนสรางผลงานจริง (ก)

79. การสรางผลงานในขอใดตัวอักษรท่ีนําเสนอจะตองมีขนาดใหญกวาผลงานประเภทอ่ืน ๆ(ค)

80. การสรางผลงานในขอใดท่ีตองใชคําส่ังต้ังคาเย็บกระดาษ (ก)

ตอนท่ี 2 ตอบคําถามตอไปนี้ (ขอละ 2 คะแนน) 1. รูปรางอัตโนมัติแบงเปนกี่หัวขอ อะไรบาง 7 หัวขอ ไดแก เสน ตัวเช่ือมตอ รูปรางพื้นฐาน ลูกศร

แบบบล็อก แผนผังลําดับงาน ดาวและปายประกาศ และคําบรรยาย

2. รายงานท่ัวไปจะประกอบไปดวยอะไรบาง ปกหนา ปกใน คํานํา สารบัญ เนื้อหา และอางอิง

3. การคนหาขอมูลแบงเปนกี่ข้ันตอน อะไรบาง 7 ข้ันตอน คือ การกําหนดวัตถุประสงค การกําหนด หัวขอของขอมูล การวางแผนและเลือกแหลงขอมูล การคนหาและรวบรวมขอมูล การพิจารณา เปรียบเทียบ และตัดสินใจ การสรุปผลและจัดทํารายงาน และการเก็บรักษาขอมูล

4. ยกตัวอยางบัตรอวยพรมาอยางนอย 3 ประเภท บัตรอวยพรปใหม บัตรอวยพรงานแตงงาน และบัตรอวยพรวันเกิด

5. เทคโนโลยีสารสนเทศเกี่ยวของกับขอมูลและแหลงขอมูลอยางไร เทคโนโลยีสารสนเทศเปนการใชเทคโนโลยีมาชวยจัดการกับขอมูลและแหลงขอมูล เพื่อใหเกิดประโยชนในดานตาง ๆ ตอผูใชขอมูล

6. การสรางนามบัตรดวยไมโครซอฟตเวิรดจะตองใชวัสดุและอุปกรณใดบาง คอมพิวเตอรท่ีติดต้ัง ไมโครซอฟตเวิรด เครื่องพิมพ กระดาษสําหรับรางแบบ เครื่องเขียนสําหรับรางแบบ กระดาษสําหรับ พิมพนามบัตรขนาด A4 ไฟลรูปภาพ และกรรไกร

7. การใชคําสั่งพิมพท่ีหนาตางการพิมพดีกวาการใชคําสั่งการพิมพแบบลัดอยางไร สามารถกําหนด รายละเอียดในการพิมพเอกสารได

8. การบันทึกไฟลงานในครั้งแรก ไมโครซอฟตเวิรดจะบังคับใหใชคําสั่งใด เพราะเหตุใด คําสั่ง บันทึกเปน เนื่องจากผูใชจะตองระบุพื้นท่ีท่ีตองการบันทึกไฟลงาน

9. การลบตัวอักษรบนพ้ืนท่ีใชงานของไมโครซอฟตเวิรดสามารถสั่งไดจากแผงแปนพิมพอักขระใด แปนแบ็กสเพรซและแปนดีลีต

10. การสรางผลงานจากโปรแกรมประมวลผลคําดีกวาการสรางผลงานจากเครื่องพิมพอยางไร ยกตัวอยางมาอยางนอย 3 อยาง ผลงานท่ีไดจะมีความสวยงาม สะอาด และเรียบรอยมากกวา สามารถพิมพไดหลายภาษา ลบและแกไขตัวอักษรไดสะดวก และสามารถแทรกรูปภาพ กราฟ และตารางประกอบขอความได

แบบบันทึกความรู

เรื่องท่ีศึกษา บันทึกเม่ือ แหลงคนควา 1) จากหนังสือ ผูแตง โรงพิมพ ปท่ีพิมพ หนา 2) จากรายการวิทย–ุโทรทัศน ชื่อรายการ ออกอากาศเม่ือวันท่ี เดือน พ.ศ. 3) จากเว็บไซต สรุปความรู ประโยชนท่ีไดรับ การนําไปใช แนวทางท่ีจะปฏิบัติตอไป

แบบบันทึกผลการอภิปราย

หัวขอ/ประเด็นอภิปราย สรุปผล การนําไปใช ขอเสนอแนะ/ความคิดเห็นเพ่ิมเติม

แบบประเมินผลงาน

1. แบบประเมินคุณภาพของช้ินงาน

ท่ี ช่ือ–นามสกุล

รายการประเมิน คะแนน

ระดับคุณภาพ การ

ออกแบบ ความ

สวยงาม ความ

ประณีต ความคิด

สรางสรรค 5 5 5 5 20

4 = ดีมาก 3 = ดี 2 = พอใช 1 = ควรปรับปรุง

เกณฑการประเมินและระดับคุณภาพ 18–20 หมายถึง ดีมาก 15–17 หมายถึง ดี 9–14 หมายถึง พอใช 1–8 หมายถึง ควรปรับปรุง จํานวนนักเรียนท่ีผานระดับคุณภาพ คน จํานวนนักเรียนท่ีไมผานระดับคุณภาพ คน

ลงช่ือ ผูประเมิน

2. แบบประเมินการนําเสนอผลงาน

ท่ี

ช่ือ–นามสกุล

รายการประเมิน

คะแนน ระดับ

คุณภาพ

ความพรอมในการ

นําเสนอ

วิธีการนําเสนอนาสนใจ

เนื้อหาถูกตอง

ครบถวน

การใชสื่อ

ประกอบ

การตอบ

คําถามตรง

ประเด็น 4 4 4 4 4 20

4 = ดีมาก 3 = ดี 2 = พอใช 1 = ควรปรับปรุง

เกณฑการประเมินและระดับคุณภาพ

18–20 หมายถึง ดีมาก 15–17 หมายถึง ดี 9–14 หมายถึง พอใช 1–8 หมายถึง ควรปรับปรุง จํานวนนักเรียนท่ีผานระดับคุณภาพ คน รอยละ จํานวนนักเรียนท่ีไมผานระดับคุณภาพ คน รอยละ

ลงช่ือ ผูประเมิน

เคร่ืองมือประเมินผลการเรียนรูดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม การประเมินดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม

หนวยการเรียนรูที่ 1 ขอมูลและแหลงขอมูล สําหรับนักเรียนประเมินตนเอง คําชี้แจง ใหนักเรียนเขียนเครื่องหมาย ลงในชองวางท่ีตรงกับความเปนจริง

รายการประเมิน พฤติกรรมการแสดงออก คะแนน

3 2 1 1. เจตคติท่ีดีตอขอมูล

และแหลงขอมูล 1. มีความสนใจ เอาใจใส และเต็มใจทํางาน 2. มีความสนุกสนานในการปฏิบัติงาน 3. เห็นประโยชนของการทํางาน

2. ความกระตือรือรน

1. ลงมือทํางานทันทีท่ีไดรับมอบหมาย 2. เอาใจใสในการทํางานอยูตลอดเวลา 3. ชอบทํางานท่ีเปนงานใหมอยูเสมอ

3. มารยาทในการทํางาน

1. รับผิดชอบงานในหนาท่ีของตนเอง 2. ใชคําพูดท่ีสุภาพไพเราะกับเพื่อนรวมงาน 3. ยอมรับฟงความคิดเห็นของผูอ่ืน 4. มีน้ําใจชวยเหลือ เผ่ือแผ และแบงปนวัสดุอุปกรณแกผูรวมงาน

4. ความรับผิดชอบ

1. ทํางานตามหนาท่ีท่ีไดรับมอบหมาย 2. ทํางานสําเร็จ สงงานตรงเวลา 3. ดูแลรักษาอุปกรณคอมพิวเตอรท่ีใชในการทํางาน

คะแนนท่ีได คะแนนรวม ระดับคุณภาพเฉล่ีย

เกณฑการตัดสินคุณภาพ ชวงคะแนนเฉล่ีย 2.34–3.00 1.67–2.33 1.00–1.66 ระดับคุณภาพ 3

ดีมาก, ดี 2

พอใช 1

ควรปรับปรุง สรุประดับคุณภาพดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม (เขียนเคร่ืองหมาย ลงในชอง ) ดีมาก, ดี พอใช ควรปรับปรุง หมายเหต ุการหาระดับคุณภาพเฉลี่ยหาไดจากการนําคะแนนที่ไดในแตละชวงมารวมกันแลวหารดวยจํานวนขอ จากนั้นนําระดับ คุณภาพเฉลี่ยมาเทียบกับเกณฑการตัดสินคุณภาพและสรุปผลการประเมิน

การประเมินดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม หนวยการเรียนรูท่ี 2 โปรแกรมประมวลผลคํา

สําหรับนักเรียนประเมินตนเอง คําช้ีแจง ใหนักเรียนเขียนเครื่องหมาย ลงในชองวางท่ีตรงกับความเปนจริง


3 2 1 1. เจตคติท่ีดีตอ

โปรแกรมประมวลผลคํา

1. มีความสนใจ เอาใจใส ตั้งใจ และเต็มใจทํางาน 2. ปฏิบัติงานอยางมีความสุข 3. เห็นประโยชนของการทํางาน



3. ความคิดสรางสรรค

1. มีความคิดริเร่ิมสรางผลงานใหม ๆ 2. ออกแบบชิ้นงานแตกตางจากผูอ่ืน 3. ตกแตงและดัดแปลงงานไดหลายแบบ 4. ทํางานตาง ๆ ดวยคามละเอียดลออ




พอใช 1


การประเมินดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม หนวยการเรียนรูท่ี 3 ไมโครซอฟตเวิรด



3 2 1 1. เจตคติท่ีดีตอ

ไมโครซอฟตเวิรด 1. มีความสนใจ เอาใจใส ตั้งใจ และเต็มใจทํางาน 2. ปฏิบัติงานอยางมีความสุข 3. เห็นประโยชนของการทํางาน



3. มีมารยาทในการทํางาน


4. ความรอบคอบ

1. ทํางานดวยความระมัดระวัง และหาวิธีปองกันอันตราย 2. ทบทวนรายละเอียดของงานท่ีทํา 3. ตรวจสอบผลงานท่ีทําเสร็จแลว






พอใช 1

ควรปรับปรุง สรุประดับคุณภาพดานคุณธรรม จริยธรรม และคานยิม (เขียนเคร่ืองหมาย ลงในชอง ) ดีมาก, ดี พอใช ควรปรับปรุง หมายเหต ุการหาระดับคุณภาพเฉลี่ยหาไดจากการนําคะแนนที่ไดในแตละชวงมารวมกันแลวหารดวยจํานวนขอ จากนั้นนําระดับ คุณภาพเฉลี่ยมาเทียบกบัเกณฑการตัดสินคุณภาพและสรุปผลการประเมิน

การประเมินดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม หนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด



3 2 1 1. เจตคติท่ีดีตอการ

สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด

1. มีความกระตือรือรนในการทํางาน

2. ปฏิบัติงานอยางมีความสุข

3. เห็นประโยชนของการทํางาน

2. มารยาทในการทํางาน









พอใช 1


การประเมินดานทักษะ/กระบวนการ หนวยการเรียนรูท่ี 1 ขอมูลและแหลงขอมูล



3 2 1 1. ทักษะการทํางาน

รวมกัน

1. ทํางานตามบทบาทหนาท่ีในกลุม 2. แสดงความคิดเห็นเก่ียวกับงานท่ีทํา 3. ทํางานรวมกับผูอ่ืนและใหความรวมมือกับกลุม 4. นําเสนองาน ประเมินผล และปรับปรุงงานของกลุม

2. ทักษะการนําเสนอผลงาน

1. นําเสนอผลงานดวยรูปแบบท่ีเหมาะสม 2. มีทักษะในการดึงดูดความสนใจในการนําเสนอผลงาน 3. มีบุคลิกภาพท่ีดีในขณะท่ีนําเสนอผลงาน 4. ใชสื่อประกอบการนําเสนอ

3. ทักษะการแสวงหาความรู

1. คนหาขอมูลจากแหลงขอมูลท่ีหลากหลายและเชื่อถือได 2. รวบรวมขอมูลและความรูเปนหมวดหมู 3. สังเกตสิ่งตาง ๆ รอบตัวเพื่อเลือกใชใหเหมาะกับงาน 4. สํารวจขอมูลและเก็บรวบรวมไวเพื่อใชประโยชน 5. บันทึกเก่ียวกับขอมูลท่ีพบเห็นเปนประจํา




พอใช 1


การประเมินดานทักษะ/กระบวนการ หนวยการเรียนรูท่ี 2 โปรแกรมประมวลผลคํา



3 2 1 1. ทักษะการแสวงหา

ความรู 1. คนหาขอมูลจากแหลงขอมูลท่ีหลากหลายและเชื่อถือได 2. รวบรวมขอมูลและความรูเปนหมวดหมู 3. สังเกตสิ่งตาง ๆ รอบตัวเพื่อเลือกใชใหเหมาะกับงาน 4. มีการเผยแพรสารสนเทศโดยใชอุปกรณคอมพิวเตอร

2. ทักษะการทํางานรวมกัน


3. ทักษะการใชเทคโนโลย ี

1. เลือกใชเทคโนโลยีไดเหมาะสมกับการทํางาน 2. รูและใชงานเทคโนโลยีไดอยางถูกตอง 3. ใชเทคโนโลยีสงเสริมการทํางานของตนเองและกลุมไดอยางเหมาะสม 4. ใชเทคโนโลยีโดยคํานึงถึงจริยธรรม






พอใช 1

ควรปรับปรุง สรุประดับคุณภาพดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม (เขียนเคร่ืองหมาย ลงในชอง ) ดีมาก, ดี พอใช ควรปรับปรุง หมายเหต ุการหาระดับคุณภาพเฉลี่ยหาไดจากการนําคะแนนที่ไดในแตละชวงมารวมกันแลวหารดวยจํานวนขอ จากนั้นนําระดับ คุณภาพเฉลี่ยมาเทยีบกับเกณฑการตัดสินคุณภาพและสรุปผลการประเมิน

การประเมินดานทักษะ/กระบวนการ หนวยการเรียนรูท่ี 3 ไมโครซอฟตเวิรด



3 2 1 1. ทักษะในการใช

เทคโนโลย ี1. รวบรวม ตรวจสอบความถูกตอง และจัดเก็บขอมูลจากแหลงการเรียนรู 2. มีการจัดการขอมูลและประมวลผลขอมูลดวยคอมพิวเตอร 3. มีการเก็บรักษาขอมูลอยางปลอดภัย 4. มีการเผยแพรสารสนเทศโดยใชอุปกรณคอมพิวเตอร

2. ทักษะการทํางานรวมกัน









พอใช 1


การประเมินดานทักษะ/กระบวนการ หนวยการเรียนรูท่ี 4 สรางสรรคผลงานดวยไมโครซอฟตเวิรด



3 2 1 1. ทักษะในการใช

เทคโนโลย ี1. รวบรวม ตรวจสอบความถูกตอง และจัดเก็บขอมูลจากแหลงการเรียนรู 2. มีการจัดการขอมูลและประมวลผลขอมูลดวยคอมพิวเตอร 3. มีการเก็บรักษาขอมูลอยางปลอดภัย 4. มีการเผยแพรสารสนเทศโดยใชอุปกรณคอมพิวเตอร

2. ทักษะการทํางานรวมกับผูอื่น


3. ทักษะการใชเทคโนโลย ี

1. เลือกใชเทคโนโลยีไดเหมาะสมกับการทํางาน 2. รูและใชงานเทคโนโลยีไดอยางถูกตอง 3. ใชเทคโนโลยีสงเสริมการทํางานของตนเองและกลุมไดอยางเหมาะสม 4. ใชเทคโนโลยีโดยคํานึงถึงจริยธรรม








พอใช 1

ควรปรับปรุง สรุประดับคุณภาพดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม (เขียนเคร่ืองหมาย ลงในชอง ) ดีมาก, ดี พอใช ควรปรับปรุง

หมายเหต ุการหาระดับคุณภาพเฉลี่ยหาไดจากการนําคะแนนที่ไดในแตละชวงมารวมกันแลวหารดวยจํานวนขอ จากนั้นนําระดับ คุณภาพเฉลี่ยมาเทียบกับเกณฑการตัดสินคุณภาพและสรุปผลการประเมิน

เครื่องมือประเมินสมรรถนะและภาระงานของนักเรียนโดยใชมิติคุณภาพ (Rubrics) กระบวนการทํางาน เปนการลงมือทํางานดวยตนเอง โดยมุงเนนการฝกวิธีการทํางานอยาง

สมํ่าเสมอ ท้ังการทํางานเปนรายบุคคล และการทํางานเปนกล ุ ม เพ่ือใหสามารถทํางานไดบรรลุเปาหมาย โดยข้ันตอนของกระบวนการทํางาน ไดแก การวิเคราะหงาน การวางแผนการทํางาน การปฏิบัติงาน และการประเมินผลการทํางาน

ตัวอยาง

แบบประเมินการทํางานตามกระบวนการทํางาน เรื่อง กลุมท่ี

ภาคเรียนท่ี ช้ัน

รายการประเมิน ระดับคุณภาพ

1 2 3 4 1. การวิเคราะหงาน 2. การวางแผนในการทํางาน 3. การปฏิบัติงาน 4. การประเมินผลการทํางาน

เกณฑการประเมิน แยกตามข้ันตอนของกระบวนการทํางาน 4 ข้ันตอน ดังนี ้1. การวิเคราะหงาน

4 หมายถึง วิเคราะหรายละเอียดของงานไดครบถวนไดดวยตนเอง 3 หมายถึง วิเคราะหรายละเอียดของงานไดครบถวนและตองการความชวยเหลือจากครูเปน

บางครั้ง 2 หมายถึง วิเคราะหรายละเอียดของงานไดครบถวน แตตองไดรับความชวยเหลือจากครูบอยครั้ง 1 หมายถึง วิเคราะหรายละเอียดของงานไมครบถวน ตองการความชวยเหลือจากครูตลอดเวลา

2. การวางแผนในการทํางาน 4 หมายถึง กําหนดวิธีการทํางานตามลําดับกอน–หลังไดถูกตองเหมาะสมกับเวลาท่ีกําหนดไดดวย

ตนเอง 3 หมายถึง กําหนดวิธีการทํางานตามลําดับกอน–หลังไดถกูตองเหมาะสมกับเวลาท่ีกําหนดไดและ

ตองการความชวยเหลือจากครูเปนบางครั้ง 2 หมายถึง กําหนดวิธีการทํางานตามลําดับกอน–หลังไดถูกตองแตใชเวลาเกินท่ีกําหนดและ

ตองการความชวยเหลือจากคร ู

1 หมายถึง กําหนดวิธีการทํางานตามลําดับกอน–หลังไดไมถูกตองและไมเหมาะสมกับเวลาท่ีกําหนดจึงตองการความชวยเหลือจากครูตลอดเวลา

3. การปฏิบัติงาน 4 หมายถึง ปฏิบัติงานตามแผนท่ีวางไวไดอยางถูกตอง รวดเร็ว และปลอดภัย 3 หมายถึง ปฏิบัติงานตามแผนท่ีวางไวไดอยางถูกตองและปลอดภัย 2 หมายถึง ปฏิบัติงานตามแผนท่ีวางไวไดอยางถูกตอง แตตองมีครูคอยดูแลและแนะนําเปน

บางครั้ง 1 หมายถึง ปฏิบัติงานตามแผนท่ีวางไวไดอยางถูกตอง แตตองมีครูคอยดูแลและแนะนําบอยครั้ง

4. การประเมินผลการทํางาน 4 หมายถึง ตรวจสอบผลการปฏิบัติงานและปรับปรุงแกไขขอบกพรองในการปฏิบัติงานไดดวย

ตนเอง 3 หมายถึง ตรวจสอบผลการปฏิบัติงานและปรับปรุงแกไขขอบกพรองในการปฏิบัติงานไดแตตอง

มีครูคอยดูแลและแนะนําเปนบางครั้ง 2 หมายถึง ตรวจสอบผลการปฏิบัติงานและปรับปรุงแกไขขอบกพรองในการปฏิบัติงานไดแตตอง

มีครูคอยดูแลและแนะนําบอยครั้ง 1 หมายถึง ตรวจสอบผลการปฏิบัติงานและปรับปรุงแกไขขอบกพรองในการปฏิบัติงานไดบาง

และตองมีครูคอยดูแลและแนะนําตลอดเวลา

ทักษะกระบวนการเทคโนโลยี เปนกระบวนการท่ีเกี่ยวของกับการคิดแกปญหา การคิดริเริ่มสรางสรรค การออกแบบ เพ่ือนําไปสูการประดิษฐและการปฏิบัติท่ีทําใหมนุษยใชสอยประโยชนไดตามความตองการ และชวยเพ่ิมพูนประสิทธิภาพในการทํากิจกรรมตาง ๆ อีกดวย ข้ันตอนของกระบวนการเทคโนโลยมีี 6 ข้ันตอน ไดแก กําหนดปญหาหรือความตองการ รวบรวมขอมูล เลือกวิธีการแกปญหา ออกแบบและปฏิบัติ ประเมินผล และปรับปรุงหรือพัฒนา

ตัวอยาง แบบประเมินการทํางานตามกระบวนการเทคโนโลยี

เรื่อง กลุมท่ี ภาคเรียนท่ี ช้ัน


1 2 3 4 1. กําหนดปญหาหรือความตองการ 2. รวบรวมขอมูล 3. เลือกวิธีการแกปญหา 4. ออกแบบและปฏิบัติ 5. ประเมินผล

6. ปรับปรุงหรือพัฒนา

เกณฑการประเมิน แยกตามข้ันตอนของกระบวนการเทคโนโลยีมี 6 ข้ันตอน ดังนี ้1. กําหนดปญหาหรือความตองการ

4 หมายถึง กําหนดปญหาหรือความตองการดวยตนเองไดตรงประเด็น ชัดเจน และเหมาะสมกับเวลาไดดีมาก

3 หมายถึง กําหนดปญหาหรือความตองการดวยตนเองไดตรงประเด็น ชัดเจน และเหมาะสมกับเวลาไดดี

2 หมายถึง กําหนดปญหาหรือความตองการดวยตนเองไดตรงประเด็น ชัดเจน และเหมาะสมกับเวลาไดพอใช

1 หมายถึง กําหนดปญหาหรือความตองการดวยตนเองไดตรงประเด็น เหมาะสม แตตองไดรับคําแนะนําจากคร ู

2. รวบรวมขอมูล 4 หมายถึง มีการศึกษาคนควาขอมูลหรือขอเท็จจริงท่ีเกี่ยวของกับปญหาหรือความตองการอยาง

ชัดเจนและครอบคลุม 3 หมายถึง มีการศึกษาคนควาขอมูลหรือขอเท็จจริงท่ีเกี่ยวของกับปญหาหรือความตองการแตยังไม

ครอบคลุม 2 หมายถึง มีการศึกษาคนควาขอมูลหรือขอเท็จจริงท่ีเกี่ยวของกับปญหาหรือความตองการเพียง

บางสวน 1 หมายถึง มีการศึกษาคนควาขอมูลหรือขอเท็จจริงท่ีไมเกี่ยวของกับปญหาหรือความตองการ

3. เลือกวิธีการแกปญหา 4 หมายถึง วิเคราะหขอดี–ขอเสียของแตละวิธีไดถูกตองและตัดสินใจเลือกวิธีการแกปญหาท่ีดีท่ีสุด

ไดดวยตนเอง 3 หมายถึง วิเคราะหขอดี–ขอเสียของแตละวิธีไดถูกตองและตัดสินใจเลือกวิธีการแกปญหาท่ีดีได

ดวยตนเอง 2 หมายถึง วิเคราะหขอดี–ขอเสียของแตละวิธีไดถูกตองแตตองมีครูคอยแนะนําในการตัดสินใจ

เลือกวิธีการแกปญหาในบางครั้ง 1 หมายถึง วิเคราะหขอดี–ขอเสียของแตละวิธไีดถูกตองแตตัดสินใจเลือกวิธีการแกปญหาไมไดเลย

4. ออกแบบและปฏิบัติ 4 หมายถึง ออกแบบชิ้นงานไดตรงกับความตองการและดําเนินการสรางชิ้นงานไดถูกตองครบถวน 3 หมายถึง ออกแบบชิ้นงานไดตรงกับความตองการและดําเนินการสรางชิ้นงานไดถูกตองเปนสวน

ใหญ 2 หมายถึง ออกแบบชิ้นงานไดตรงกับความตองการและดําเนินการสรางชิ้นงานไดถูกตองเปน

บางสวน 1 หมายถึง ออกแบบชิ้นงานไดตรงกับความตองการและดําเนินการสรางชิ้นงานไดไมเหมาะสม

5. ประเมินผล 4 หมายถึง วิเคราะหขอดี–ขอเสียของชิ้นงานไดถูกตอง ตรงประเด็น และรวดเรว็ไดดวยตนเอง 3 หมายถึง วิเคราะหขอดี–ขอเสียของชิ้นงานไดถูกตองและตรงประเด็น แตตองมีครูคอย ดูแลและแนะนําเปนบางครั้ง 2 หมายถึง วิเคราะหขอดี–ขอเสียของชิ้นงานไดถูกตองแตตองไดรับความชวยเหลือจาก ครูบอยครั้ง 1 หมายถึง วิเคราะหขอดี–ขอเสียของชิ้นงานไดแตตองไดรับความชวยเหลือจาก ครูตลอดเวลา

6. ปรับปรุงหรือพัฒนา 4 หมายถึง ดําเนินการปรับปรุงหรือพัฒนาจุดบกพรองของชิ้นงานไดถูกตองและเหมาะสมกับเวลา

ไดดวยตนเอง 3 หมายถึง ดําเนินการปรับปรุงหรือพัฒนาจุดบกพรองของชิ้นงานไดถูกตองและเหมาะสมกับเวลา

ไดแตตองมีครูคอยดูแลและแนะนําเปนบางครั้ง 2 หมายถึง ดําเนินการปรับปรุงหรือพัฒนาจุดบกพรองของชิ้นงานไดถูกตองและเหมาะสมกับเวลา

ไดดวยตนเองแตตองไดรับความชวยเหลือจากครูบอยครั้ง 1 หมายถึง ดําเนินการปรับปรุงหรือพัฒนาจุดบกพรองของชิ้นงานไมไดเลยจึงตองการความ

ชวยเหลือจากครูตลอดเวลา

ทักษะการจัดการ เปนความพยายามของบุคคลท่ีจะจัดระบบงาน (ทํางานเปนรายบุคคล) และจัดระบบคน (ทํางานเปนกลุม) เพ่ือใหทํางานสําเร็จตามเปาหมายอยางมีประสิทธิภาพ ซึ่งทักษะการจัดการ เปนวิธีการหรือรูปแบบในการปฏิบัติงานเพ่ือใหเกิดประโยชนสูงสุด ซึ่งประกอบดวยข้ันตอนการต้ังเปาหมาย การวิเคราะหทรัพยากร การวางแผนและการกําหนดทรัพยากร การปฏิบัติตามแผนและการปรับแผน การประเมินผล

ตัวอยาง แบบประเมินทักษะการจัดการ



1 2 3 4 1. การต้ังเปาหมาย 2. การวิเคราะหทรัพยากร 3. การวางแผนและการกําหนดทรัพยากร 4. การปฏิบัติตามแผนและการปรับแผน 5. การประเมินผล

เกณฑการประเมิน แยกตามข้ันตอนของทักษะการจัดการมี 5 ข้ันตอน ดังนี ้1. การต้ังเปาหมาย

4 หมายถึง กําหนดเปาหมายสอดคลองกับความตองการดวยตนเองไดตรงประเด็น ชัดเจน และเหมาะสมกับเวลาไดดีมาก

3 หมายถึง กําหนดเปาหมายสอดคลองกับความตองการดวยตนเองไดตรงประเด็น ชัดเจน และเหมาะสมกับเวลาไดดี

2 หมายถึง กําหนดเปาหมายสอดคลองกับความตองการดวยตนเองไดตรงประเด็น ชัดเจน และเหมาะสมกับเวลาไดพอใช

1 หมายถึง กําหนดเปาหมายสอดคลองกับความตองการดวยตนเองไดตรงประเด็น เหมาะสม แตตองไดรับคําแนะนําจากคร ู

2. การวิเคราะหทรัพยากร 4 หมายถึง วิเคราะหรายละเอียดของทรัพยากรไดครบถวน ชัดเจน และถูกตองไดดวยตนเอง 3 หมายถึง วิเคราะหรายละเอียดของทรัพยากรไดครบถวนและถูกตอง แตตองไดรับคําแนะนําและ

ความชวยเหลือจากครูเปนบางครั้ง 2 หมายถึง วิเคราะหรายละเอียดของทรัพยากรไดครบถวน แตตองไดรับความชวยเหลือจากครู

บอยครั้ง 1 หมายถึง วิเคราะหรายละเอียดของทรัพยากรไดไมครบถวน ตองการความชวยเหลือจากครู

ตลอดเวลา 3. การวางแผนและการกําหนดทรัพยากร

4 หมายถึง วางแผนการทํางานไดถูกตอง ชัดเจน เหมาะสมกับเวลา และเลือกใชทรัพยากรท่ีมีอยูไดถูกตอง เหมาะสม และคุมคาไดดวยตนเอง

3 หมายถึง วางแผนการทํางานไดถูกตอง ชัดเจน เหมาะสมกับเวลา แตการเลือกใชทรัพยากรท่ีมีอยูยังไมถูกตอง เหมาะสม และคุมคา

2 หมายถึง วางแผนการทํางานไดถูกตอง เหมาะสมกับเวลา แตการเลือกใชทรัพยากรท่ีมีอยูไมถูกตองและคุมคาจึงตองไดรับคําแนะนําบอยครั้ง

1 หมายถึง ไมสามารถวางแผนการทํางานและเลือกใชทรัพยากรไดไมถูกตอง และเหมาะสมกับเวลา จึงตองไดรับคําแนะนําอยูตลอดเวลา

4. การปฏิบัติตามแผนและการปรับแผน 4 หมายถึง ดําเนินการและใชทรัพยากรตามแผนท่ีวางไวได และเม่ือเกิดปญหาสามารถ

ปรับเปลี่ยนแผนไดถูกตองและเหมาะสมไดดวยตนเอง 3 หมายถึง ดําเนินการและใชทรัพยากรตามแผนท่ีวางไวได แตเม่ือเกิดปญหาไมสามารถ

ปรับเปลี่ยนแผนไดถูกตองหรือไมเหมาะสม 2 หมายถึง ดําเนินการและใชทรัพยากรตามแผนท่ีวางไวไมได และเม่ือเกิดปญหาไมสามารถ ปรับเปลี่ยนแผนไดเหมาะสมจึงตองไดรับคําแนะนําบอยครั้ง 1 หมายถึง ไมสามารถดําเนินการและใชทรัพยากรตามแผนท่ีวางไวได และเม่ือเกิดปญหาไม

สามารถปรับเปลี่ยนแผนไดจึงตองไดรับคําแนะนําอยูตลอดเวลา 5. การประเมินผล

4 หมายถึง มีการประเมินความสามารถและประสิทธิภาพการปฏิบัติงานและผลงาน และปรับปรุงขอบกพรองของงานไดถูกตองเหมาะสมไดดวยตนเอง

3 หมายถึง มีการประเมินความสามารถและประสิทธิภาพการปฏิบัติงานและผลงาน และปรับปรุงขอบกพรองของงานไดเหมาะสม

2 หมายถึง มีการประเมินความสามารถและประสิทธิภาพการปฏิบัติงานและผลงาน และปรับปรุงขอบกพรองของงานไดแตตองไดรับคําแนะนําบางครั้ง

1 หมายถึง ไมสามารถประเมินความสามารถและประสิทธิภาพการปฏิบัติงานและผลงานได และไมสามารถปรับปรุงขอบกพรองของงานไดจึงตองไดรับคําแนะนําอยูตลอดเวลา

โครงงาน เปนการจัดการเรียนรูท่ีสงเสริมใหนักเรียนไดลงมือปฏิบัติและศึกษาคนควาดวยตนเอง

ตามแผนการดําเนินงานท่ีนักเรียนไดจัดข้ึน โดยครูชวยใหคําแนะนําปรึกษา กระตุนใหคิด และติดตามการปฏิบัติงานจนบรรลุเปาหมาย

ตัวอยาง แบบประเมินโครงงาน


เลขท่ี ช่ือ-สกุล

รายการประเมิน รวม

จํานวนรายการท่ีผานเกณฑ

ข้ันตํ่า

สรุป

กําหนด

ประเด

็นปญห

าชัด

เจน

วางแผ

นกําห

นดขั้น

ตอน

การแก

ปญหา

ไดเหม

าะสม

ลงมือป

ฏิบัติต

ามแผน

สามารถ

นําไป

ใชแกป

ญหา

ในชีวิต

ประจ

ําวัน

เขียนร

ายงาน

นําเสน

อ

ผาน ไม

ผาน

1 2 3 4 5

เกณฑการประเมิน แยกตามองคประกอบยอย 5 ดาน 1. กําหนดประเด็นปญหาชัดเจน

4 หมายถึง กําหนดประเด็นปญหาไดดวยตนเอง ปญหาท่ีกําหนดมีความเฉพาะเจาะจงชัดเจนดีมาก 3 หมายถึง กําหนดประเด็นปญหาไดดวยตนเอง ปญหาท่ีกําหนดมีความเฉพาะเจาะจงชัดเจนดี 2 หมายถึง กําหนดประเด็นปญหาไดดวยตนเองเปนบางสวน ปญหาท่ีกําหนดมีความเฉพาะเจาะจง

ชัดเจนพอใช 1 หมายถึง กําหนดประเด็นปญหาดวยตนเองไมได

2. วางแผนกําหนดข้ันตอนการแกปญหาไดเหมาะสม 4 หมายถึง ออกแบบวิธีการ ข้ันตอนการแกปญหา ระบุควบคุมตัวแปรไดถูกตองเหมาะสม 3 หมายถึง ออกแบบวิธีการ ข้ันตอนการแกปญหา ระบุควบคุมตัวแปรไดคอนขางเหมาะสม 2 หมายถึง ออกแบบวิธีการ ข้ันตอนการแกปญหา ระบุควบคุมตัวแปรไดเหมาะสมพอใช 1 หมายถึง ออกแบบวิธีการ ข้ันตอนการแกปญหา ระบุควบคุมตัวแปรไดไมเหมาะสม

3. ลงมือปฏิบัติตามแผน 4 หมายถึง ลงมือแกปญหาตามข้ันตอนท่ีกําหนดไวอยางครบถวนจริงจัง สามารถคนพบความรู

ขอคิด แนวทางการปฏิบัติตามประเด็นปญหาท่ีต้ังไวดวยตนเองท้ังหมด

3 หมายถึง ลงมือแกปญหาตามข้ันตอนท่ีกําหนดไวอยางครบถวนจริงจัง สามารถคนพบความรู ขอคิด แนวทางการปฏิบัติตามประเด็นปญหาท่ีต้ังไวดวยตนเองเปนสวนใหญ

2 หมายถึง ลงมือปฏิบัติตามข้ันตอนท่ีกําหนดบาง แตไมครบถวน สามารถคนพบความรู ขอคิด แนวทางการปฏิบัติตามประเด็นปญหาท่ีต้ังไวดวยตนเองเปนบางสวน

1 หมายถึง ลงมือปฏิบัติตามข้ันตอนท่ีกําหนดไดนอยมาก ไมสามารถคนพบความรู ขอคิด แนวทางการปฏิบัติตามประเด็นปญหาท่ีต้ังไว

4. สามารถนําไปใชแกปญหาในชีวิตประจําวัน 4 หมายถึง นําขอคนพบ วิธีปฏิบัติไปใชแกปญหาในชีวิตประจําวันไดครบถวน ถูกตอง และ

ตอเนื่อง 3 หมายถึง นําขอคนพบ วิธีปฏิบัติไปใชแกปญหาในชีวิตประจําวันไดครบถวน ถูกตอง แตขาด

ความตอเนื่อง 2 หมายถึง นําขอคนพบ วิธีปฏิบัติไปใชแกปญหาในชีวิตประจําวันไดเปนบางสวน และตอง

กระตุนเตือนใหปฏิบัติอยางตอเนื่อง 1 หมายถึง นําขอคนพบ วิธีปฏิบัติไปใชแกปญหาในชีวิตประจําวันไดนอยมาก หรือไมนําไปใชเลย

5. เขียนรายงานนําเสนอ 4 หมายถึง บันทึกผลการศึกษาคนควาและนําเสนอขอมูลไดถูกตองชัดเจน แสดงใหเห็นถึงข้ันตอน

การวางแผน การลงมือแกปญหาและขอคนพบท่ีไดครบถวน 3 หมายถึง บันทึกผลการศึกษาคนควาและนําเสนอขอมูลไดถูกตองชัดเจน แสดงใหเห็นถึงข้ันตอน

การวางแผน การลงมือแกปญหา และขอคนพบท่ีไดคอนขางครบถวน 2 หมายถึง บันทึกผลการศึกษาคนควาและนําเสนอขอมูลไดบาง แสดงใหเห็นถึงข้ันตอนการ

วางแผน การลงมือแกปญหา และขอคนพบท่ีไดเพียงบางสวน 1 หมายถึง บันทึกผลการศึกษาคนควาและนําเสนอขอมูลไดนอยมาก เห็นข้ันตอนการวางแผน การ

ลงมือแกปญหา และขอคนพบท่ีไดไมชัดเจน เกณฑการตัดสินผลการเรียน

นักเรียนตองมีพฤติกรรมในแตละรายการอยางนอยระดับ 2 ข้ึนไป จํานวน 3 ใน 5 รายการ แฟมสะสมผลงาน (Portfolio) เปนแหลงรวบรวมผลงานของนักเรียนอยางเปนระบบ ท่ีนํามาใช

ประเมินสมรรถภาพของนักเรียน เพ่ือชวยใหนักเรียน ครู ผูปกครอง หรือผูท่ีเกี่ยวของเกิดความเขาใจและมองเห็นอยางเปนรูปธรรมไดวา การปฏิบัติงานและผลงานของนักเรียนมีคุณภาพมาตรฐานอยูในระดับใด

แฟมสะสมผลงานเปนเครื่องมือประเมินผลตามภาพจริงท่ีใหโอกาสนักเรียนไดใชผลงานจากท่ีไดปฏิบัติจริงสื่อสารใหผูอื่นเขาใจถึงความสามารถท่ีแทจริงของตน ซึ่งผลงานท่ีเก็บสะสมในแฟมสะสมผลงานมีหลายลักษณะ เชน การเขียนรายงาน บทความ การศึกษาคนควา สิ่งประดิษฐ การทําโครงงาน บันทึกการบรรยาย บันทึกการทดลอง บันทึกการอภิปราย บันทึกประจําวัน แบบทดสอบ

แบบบันทึกความคิดเห็นเก่ียวกับการประเมินช้ินงานในแฟมสะสมผลงาน

ช่ือช้ินงาน วันท่ี เดือน ป หนวยการเรียนรูท่ี เรื่อง

รายการประเมิน บันทึกความคิดเห็นของนักเรียน

1. เหตุผลท่ีเลือกชิ้นงานนี้ไวในแฟมสะสมผลงาน

2. จุดเดนและจุดดอยของงานชิ้นนี้มีอะไรบาง

3. ถาจะปรับปรุงงานชิ้นนี้ใหดีข้ึนควรปรับปรุงอยางไร

4. งานชิ้นนี้ควรไดคะแนนเทาใด เพราะเหตุใด(ถากําหนดใหคะแนนเต็ม 10 คะแนน)

ความเห็นของครูหรือท่ีปรึกษา

ความเห็นของผูปกครอง

ผลการประเมินของครูหรือท่ีปรึกษา

ตัวอยาง แบบประเมินแฟมสะสมผลงาน

ช่ือช้ินงาน กลุมท่ี

ภาคเรียนท่ี ช้ัน


1 2 3 4 1. โครงสรางและองคประกอบ 2. แนวความคิดหลัก 3. การประเมินผล 4. การนําเสนอ

เกณฑการประเมิน แยกตามองคประกอบยอย 4 ดาน ระดับคุณภาพ รายการประเมิน

1. โครงสรางและองคประกอบ 4 ผลงานมีองคประกอบท่ีสําคัญครบถวนและจัดเก็บไดอยางเปนระบบ 3 ผลงานมีองคประกอบท่ีสําคัญเกือบครบถวนและสวนใหญจัดเก็บอยางเปนระบบ 2 ผลงานมีองคประกอบท่ีสําคัญเปนสวนนอย แตบางชิ้นงานมีการจัดเก็บท่ีเปนระบบ 1 ผลงานขาดองคประกอบท่ีสําคัญและการจัดเก็บไมเปนระบบ 2. แนวความคิดหลัก 4 ผลงานสะทอนแนวความคิดหลักของนักเรียนท่ีไดรับความรูทางเทคโนโลยีสารสนเทศ มี

หลักฐานแสดงวามีการนําความรูไปใชประโยชนไดมาก 3 ผลงานสะทอนแนวความคิดหลักของนักเรียนท่ีไดรับความรูทางเทคโนโลยีสารสนเทศ มี

หลักฐานแสดงวาสามารถนําความรูไปใชในสถานการณตัวอยางได 2 ผลงานสะทอนแนวความคิดหลักของนกัเรียนวาไดรับความรูทางเทคโนโลยีสารสนเทศ

บาง มีหลักฐานแสดงถึงความพยายามท่ีจะนําไปใชประโยชน 1 ผลงานจัดไมเปนระบบ มีหลักฐานแสดงวามีความรูทางเทคโนโลยีสารสนเทศนอยมาก 3. การประเมินผล 4 มีการประเมินความสามารถและประสิทธิภาพการปฏิบัติงานและผลงาน รวมท้ังมีการ

เสนอแนะโครงการท่ีเปนไปไดท่ีจะจัดทําตอไปไวอยางชัดเจนหลายโครงการ 3 มีการประเมินความสามารถและประสิทธิภาพการปฏิบัติงานและผลงาน รวมท้ังการ

เสนอแนะโครงการท่ีควรจัดทําตอไป

ระดับคุณภาพ รายการประเมิน

2 มีการประเมินความสามารถและประสิทธิภาพการปฏิบัติงานและผลงานบาง รวมท้ังมีการเสนอแนะโครงการท่ีจะทําตอไปแตไมชัดเจน

1 มีการประเมินประสิทธิภาพการปฏิบัติงานและผลงานนอยมากและไมมีขอเสนอแนะใด ๆ

4. การนําเสนอ 4 เขียนบทสรุปและรายงานท่ีมีระบบดี มีข้ันตอน มีขอมูลครบถวน มีการประเมินผล

ครบถวน แสดงออกถึงความคิดรเิริ่มสรางสรรค 3 เขียนบทสรุปและรายงานแสดงใหเห็นวามีข้ันตอนการจัดเก็บผลงาน มีการประเมินผล

งานเปนสวนมาก 2 เขียนบทสรุปและรายงานแสดงใหเห็นวามีข้ันตอนการจัดเก็บผลงาน มีการประเมินผล

เปนบางสวน 1 เขียนบทสรุปและรายงานแสดงใหเห็นวามีข้ันตอนการจัดเก็บผลงาน แตไมมีการ

ประเมินผล เกณฑการประเมินโดยภาพรวม ระดับคุณภาพ รายการประเมิน

4 ผลงานมีรายละเอียดมากเพียงพอ ไมมีขอผิดพลาดหรือแสดงถึงความไมเขาใจ มีความเขาใจในเรื่องท่ีศึกษาโดยมีการบูรณาการหรือเชื่อมโยงแนวความคิดหลัก ตาง ๆ เขาดวยกัน

3 ผลงานมีรายละเอียดมากเพียงพอและไมมีขอผิดพลาดหรือแสดงถึงความไมเขาใจ แตขอมูลตาง ๆ เปนลักษณะของการนําเสนอท่ีไมไดบูรณาการระหวางขอมูลกับแนวความคิดหลักของเรื่องท่ีศึกษา

2 ผลงานมีรายละเอียดท่ีบันทึกไว แตพบวาบางสวนมีความผิดพลาดหรือไมชัดเจน หรือแสดงถึงความไมเขาใจเรื่องท่ีศึกษา

1 ผลงานมีขอมูลนอย ไมมีรายละเอียดบันทึกไว

การนําเสนอผลงาน เปนการนําผลจากการศึกษาคนควาเกี่ยวกับเรื่องใดเรื่องหนึ่งท่ีรวบรวมไวในรูปของรายงาน หรือชิ้นงาน มานําเสนอใหผูอื่นไดรับทราบและเขาใจรูปแบบ เนื้อหา และวิธีคิดท่ีเกี่ยวของกับผลงานนั้น ๆ

รูบริคการประเมินตอไปนี้เปนตัวอยางท่ีใชประเมินผลการปฏิบัติงาน หรือชิ้นงานท่ีครูกําหนดใหนักเรียนทํา

ตัวอยาง แบบประเมินการนําเสนอผลงานของนักเรียน

เรื่อง กลุมท่ี

ผูปฎิบัติ/กลุม ภาคเรียนท่ี ช้ัน


1 2 3 4 1. ความรูในเนื้อหา 2. รูปแบบการนําเสนอ 3. การใชสื่อประกอบการนําเสนอ 4. การตอบคําถาม

เกณฑการประเมิน จําแนกตามประเด็นรายการประเมิน มีดังนี ้1. ความรูในเนื้อหา

4 หมายถึง นําเสนอเนื้อหาถูกตอง ครบถวน หรือมากกวาท่ีกําหนด พรอมท้ังอธบิายและขยายความเนื้อหาได

3 หมายถึง นําเสนอเนื้อหาถูกตอง ครบถวน แตอธิบายรายละเอียดบางเรื่องไมได 2 หมายถึง นําเสนอเนื้อหาถูกตอง แตไมครบถวน และอธิบายรายละเอียดไดเล็กนอย 1 หมายถึง นําเสนอเนื้อหาเปนบางเรื่อง และไมสามารถอธิบายรายละเอียดเพ่ิมเติม

2. รูปแบบการนําเสนอ 4 หมายถึง มีวิธีการนําเสนอท่ีนาสนใจ ชวนติดตาม และนําเสนอขอมูลหรือผลงานเปนลําดับข้ันตอน

อยางชัดเจน 3 หมายถึง มีวิธีการนําเสนอท่ีนาสนใจ และนําเสนอขอมูลหรือผลงานเปนลําดับข้ันตอน 2 หมายถึง นําเสนอขอมูลหรือผลงานโดยการอาน และจัดหัวขอไวไมเปนระบบ 1 หมายถึง ไมมีการจัดลําดับขอมูลท่ีนําเสนอ ทําใหผูฟงไมเขาใจเนื้อหาท่ีนําเสนอ

3. การใชส่ือประกอบการนําเสนอ 4 หมายถึง ใชเทคโนโลยีในการนําเสนอ ใชภาพ แผนภูมิ แผนผัง ประกอบการนําเสนออยางชัดเจน

สื่อท่ีใชชวยสนับสนุนเนื้อหาและการอธิบายไดเปนอยางดี 3 หมายถึง ใชภาพ แผนภูมิ แผนผัง ประกอบการนําเสนอ สื่อท่ีใชชวยสนับสนุนเนื้อหาและการ

อธิบายได 2 หมายถึง ใชภาพ แผนภูมิ ประกอบการนําเสนอบางเปนบางครั้ง และสื่อนั้นไมคอยสนับสนุนเนื้อหา

สาระท่ีนําเสนอ 1 หมายถึง ไมใชสื่อประกอบการนําเสนอเลย

4. การตอบคําถาม 4 หมายถึง เปดโอกาสใหผูฟงแสดงความคิดเห็นหรือซักถาม โดยสามารถตอบคําถามไดถูกตอง

พรอมท้ังอธิบายขยายความได 3 หมายถึง สามารถตอบขอซักถามได แตไมสามารถอธิบายรายละเอียดเพ่ิมเติม 2 หมายถึง ตอบคําถามงาย ๆ เกี่ยวกับเนื้อหาท่ีนําเสนอได 1 หมายถึง ไมสามารถตอบคําถามเกี่ยวกับเนื้อหาท่ีนําเสนอได

Documents

แผนการสอนคอมพิวเตอร์ ป.5