คำ�นำ�โครงง�นเลมนจดทำ�เพอคนคว�ลกษณะตน

มะเฟอง เพอนำ�ม�ประยกตในก�รประดษฐและเพอเปนแนวท�งในก�รศกษ�คนคว�เกยวกบตนมะเฟองแกผทมคว�มสนใจโดยมอ�จ�รย ปยะวฒน เรยบเรยง เปนผใหคำ�ปรกษ�แนะนำ� เนองจ�กไดศกษ�เกยวกบตนมะเฟองทำ�ใหเร�สนใจทจะศกษ�เกยวกบรปร�งลกษณะของมะเฟองทมลกษณะเปน 5 แฉกคล�ยด�ว ทำ�ใหเร�คดทจะนำ�ม�ประยกตทำ�ม�เปนโคมไฟ เพร�ะมะเฟองมสทถนอมส�ยต�และลกษณะรปร�งของมะเฟองทม 5 แฉก ทำ�ใหก�รกระจ�ยของแสงมนอยกว�ก�รกระจ�ยของแสงของพนผวทวไปห�กมขอผดพล�ดประก�รใดกขออภยไว ณ ทน

ส�รบญหวขอ

หน�

บทท 1 บทนำ� 1บทท 2 เอกและง�นทเกยวของ

2 - 27บทท 3 วธดำ�เนนก�ร

28บทท 4 ผลของก�รเรยนร

29บทท 5 สรปและวจ�รณ

30บรรณ�นกรม

31

ภ�คผนวก 32 - 33

บทท 1 บทนำ�เนองจ�กไดศกษ�เกยวกบขอมลตนมะเฟองทำ�ใหเร�

สนใจทจะศกษ�เกยวกบรปร�งลกษณะของมะเฟองทมลกษณะเปน 5 แฉกคล�ยด�ว ทำ�ใหเร�คดทจะนำ�ม�ประยกตทำ�ม�เปนโคมไฟ เพร�ะมะเฟองมสเขยว –เหลองทชวยถนอมส�ยต�และลกษณะรปร�งของมะเฟองทม 5 แฉก ทำ�ใหก�รกระจ�ยของแสงมนอยกว�ก�รกระจ�ยของแสงของพนผวทวไปและดวยลกษณะรปลกษณ

ของมะเฟองทมลกษณะโดดเดน สะดดต� จะทำ�ใหโคมไฟมะเฟองมลกษณะโดดเดนและสวยง�มขนม�

บทท 2 เอกส�รและง�นศกษ�ทเกยวของhttp://hattaya-pin.com/398440ขนตอนก�รทำ�โคมไฟจ�กกะล�มะพร�ว

ขนตอนการผลต-วธการทำา

1. เรมจากการสงซอกะลามะพราว (เปนกะลามะพราวทถกผาแกะเอาเนอมะพราวไปคนกะทแลว) งานประดษฐประเภทนสามารถใชกะลามะพราวไดทกชนด โดยเฉพาะมะพราวพนธพนเมองทมขนาดเลก ผประดษฐสามารถนำามาทำาเปนแกวกาแฟ หรอแกวไวน

                                    2. นำากะลามาวาดรป และตดกะลาออกเปนรปแบบตางๆ ดวยมอเตอรทใสใบเลอยไฟฟาใหมลกษณะใกลเคยงกบภาชนะทจะทำา หรอหากผประดษฐจะทำาเปนประเภทเครองประดบ ควรตดใหมขนาดพอด

                                   3. นำากะละมาขดดวยกระดาษทรายทงสองดาน โดยขดกระดาษทงหมด 4 ครง 

4. ขดครงแรก ใชกระดาษทรายเบอร 60 ขดไปจนเยอทตดกะลาออกหมด 

5. แลวเปลยนมาขดเบอร 220 ตามดวยกระดาษทรายเบอร 400 

6. จากนน ขดดวยกระดาษทรายเบอร 600 เมอผานขนตอนน กะลามะพราวจะเรมเรยบเปนมน 

7. นำามาขดดวยกอนขดมนหรอกอนยาขาวเปนขนตอนสดทายเพอใหกะลามผวลนมนวบ กอนจะนำาไปประกอบกบดามททำามาจาก"ไมตาล" (ไมตาลตดใหเปนรปทรงตามทตองการ)

8. ขดไมตาลใหมนดวยวธการเดยวกนกบกะลา ตอกหมดยดดามกบกะลา ใชหวายถกปดรอยบรเวณตอกหมด                                      

9. ภาชนะทไมสามารถตอกหมด ใชกาวรอนยดใหตดกน เปนอนเสรจขนตอนการทำาภาชนะจากกะลา หรอผประดษฐอาจจะตกแตงสรางสรรคเพมเตมภายหลงจากนนกได

http://13497rongrutsamee.blogspot.com/ก�รทำ�โคมไฟจ�กกะล�มะพร�ว

  มะพร�วเปนพชยนตนชนดหนงทเร�รจกกนด อยในตระกลป�ลม เร�ใชประโยชนจ�กมะพร�วไดหล�ยท�ง เชน นำ�และเนอมะพร�วออนใชรบประท�น เนอในผลแกนำ�ไปขดและคนทำ�กะท กะล�นำ�ไปประดษฐสงของต�ง ๆ เชน กระบวย โคมไฟ จ�นรองแกว กระดม ฯลฯ

ศลปะประดษฐจ�กกะล�มะพร�ว ทบ�นหนองมวง หมท ๔ ตำ�บลชมแสง อำ�เภอวงจนทร จงหวดระยองผคดรเรมในก�รทำ� ไดแก น�ย

รวงทอง คมเกยรต ไดประดษฐกะล�มะพร�วเปนโคมไฟ ทปกป�กก� ดนสอ เครองใชภ�ยในบ�น โดนเฉพ�ะโคมไฟ ถอเปนผลตภณฑทองถนทมชอเสยงของบ�นหนองมวง ซงปจจบน ไดมก�รจดตงกลมผลตโคมไฟ และนำ�ออกจำ�หน�ยในง�นเทศก�ลต�งๆ

วสดทใช

1. กะล�มะพร�ว 2. หลอดไฟ ส�ยไฟ ปลกไฟ 3. เทปพนส�ยไฟ 4. ไมอดเหลอใช คอโคมไฟไมใชแลว 5. เครองยงก�ว 6. สไมโอก เครองมอและอปกรณ7. เลอยฉล 8. สว�นเจ�ะ 9. กระด�ษทร�ยหย�บ 10. กระด�ษทร�ยละเอยด 11. ดนสอ / วงเวยน

ขนตอนในก�รทำ�

1.นำ�กะล�มะพร�ว 1 ลกผ�กล�งกะล�แบงเปน 2 สวนขน�ดไมเท�กนใหสวนหนงเลกกว�อกสวนหนงประม�ณ 1 ซ.ม

2. นำ�กะล�สวนทเลกเจ�ะรตรงกล�ง เสนผ�ศนยกล�งประม�ณ 2 นว แลวขดกะล�ให มนแลวท�ดวยสไมโอก

3. นำ�กะล�สวนทใหญกว�เจ�ะรตรงกล�งประม�ณ 2 นวและเจ�ะรด�นข�งขน�ดเสน ผ�ศนยกล�งประม�ณ 1 ซ. ม เพอตดสวสซไฟ

4. นำ�คอโคมไฟทไมใชแลวม�ตดกบกะล�ด�นทใหญโดยตดก�วใหแนน

5. นำ�ส�ยไฟตดปลกไฟใหเรยบรอยแลวสอดเข�รเพอตดสวสซไฟแลวนำ�ไมอดม�ปด ฐ�นกะล�ใหเรยบรอย

6.นำ�กะล�สวนทเลกม�ตดกบคอโคมไฟด�นบนและสอดส�ยไฟจ�กฐ�นกะล�ขนม�ให เรยบรอย

7. ตรวจคว�มเรยบรอยของโคมไฟ

 ประโยชนทได

1.เพอเปนแนวท�งก�รศกษ�คนคว�ก�รออกแบบโคมจ�กกะล�มะพร�วทหล�กหล�ยและส�ม�รถสร�งท�งเลอกใหแกผบรโภค

2.ส�ม�รถนำ�ไปเปนอตส�หกรรมครอบครวได

3.เพอเปนก�รเพมร�ยไดและสร�งอ�ชพเสรมใหเเกช�วบ�น

4.ใชเวล�ว�งใหเกดประโยชน

5.นำ�วสดธรรมช�ตม�ใชใหเกดประโยชน

 

http://www.tieathai.org/know/coom/ch%204.htmโคมไฟฟ�ทำ�หน�ทบงคบทศท�งแสงของหลอดใหไปในทศท�งทตองก�ร โคมไฟฟ�มใชกนม�กม�ยหล�ยชนดขนอยกบก�รใชง�น สำ�หรบโคมไฟฟ�กบก�รประหยดพลงง�น ในทนจะกล�วถงโคมไฟฟ�ทใชภ�ยในอ�ค�ร เพร�ะมก�รนำ�ม�ใชง�นกนม�ก จำ�เปนตองเลอกโคมไฟฟ�ทส�ม�รถประหยดพลงง�นและมคณภ�พทด

4.1 ปจจยทควรพจ�รณ�ในก�รเลอกโคมไฟฟ� 4.1.1 คว�มปลอดภยของโคม

         โคมไฟฟ�ทประหยดพลงง�นตองไดรบม�ตรฐ�นคว�มปลอดภยต�มเกณฑดวย เชน ตองไมมคมจนอ�จเกดอนตร�ย  ตองมระบบก�รตอลงดนในกรณทใชกบฝ�สงเพอไมเปนอนตร�ยกบคนทม�เปลยนหลอด

4.1.2 ประสทธภ�พของโคมไฟฟ� (Luminaire efficiency)โคมไฟฟ�ทประหยดพลงง�นหม�ยถงโคมทมประสทธภ�พของโคมสงทสด คอ ใหปรม�ณแสงออกม�จ�กตวโคมเมอเทยบกบปรม�ณแสงทออกจ�กหลอดใหมค�สงทสด

4.1.3 ค�สมประสทธก�รใชง�นของโคมไฟฟ� (Coefficients of Utilization)ค�ทไดจ�กก�รวดประสทธภ�พของโคม โดยทรวมผลของคว�มสงและสมประสทธของก�รสะทอนของผนงและเพด�นโดยผผลต

4.1.4 แสงบ�ดต�ของโคม (Glare)          เปนค�ทแสดงคณภ�พแสงของโคม ตองเลอกโคมทมแสงบ�ดต�อยในเกณฑทยอมรบได

4.1.5 กร�ฟก�รกระจ�ยแสงของโคม (Distribution Curve)         โคมมหล�ยชนดดวยกนแตละโคมกมกร�ฟกระจ�ยแสงของโคมต�งกน ก�รนำ�โคมไปใชตองเลอกกร�ฟกระจ�ยแสงของโคมทเหม�ะสมกบง�น

4.1.6 ก�รระบ�ยคว�มรอนของโคม

         โคมไฟฟ�ทประหยดพลงง�นควรจะมก�รระบ�ยคว�มรอนไดด ถ�มอณหภมสะสมในโคมม�กเกนไปอ�จทำ�ใหปรม�ณแสงทออกจ�กหลอดลดลง เชน โคมไฟสองลงหลอดคอมแพคกถ�ไมมก�รระบ�ยคว�มรอนทดปรม�ณลดลงถง 40% เปนตน

4.1.7 อ�ยก�รใชง�น

         โคมไฟฟ�ทประหยดพลงง�นตองพจ�รณ�อ�ยก�รใชง�นดวย เชน โคมตองทำ�ดวยวสดทส�ม�รถใชง�นไดน�นต�มทตองก�รโดยไมผกรอน และไมมก�รเปลยนรปเมอมก�รบำ�รงรกษ�เนองจ�กก�รเปลยนหลอดหรอทำ�คว�มสะอ�ด

4.1.8  สถ�นทตดตง

ก�รเลอกใชโคมแตละชนดขนอยกบว�ตองก�รนำ�ไปใชง�นอะไรบ�งตองก�รคณภ�พแสงม�กนอยเพยงใด หรอเนนในเรองของปรม�ณแสงแตเพยงอย�งเดยว ตองมก�รปองกนท�งกล ปองกนนำ� ฝนผงม�กนอยเพยงใด

4.2 โคมไฟสองลง (Downlight)          โคมไฟสองลง หม�ยถง โคมไฟทใหแสงลงด�นล�ง เหม�ะสำ�หรบใชง�นสองสว�งทวไปอ�จจะเปน ชนดฝง ตดลอย แขวน หรอ กงฝงกงลอย ดงในรป 4.1                              รปท 4.1 แสดงโคมไฟสองลงชนดต�งๆกน

 4.2.1  โคมไฟสองลงหลอดอนแคนเดสเซนต ก)ใชกบง�นเฉพ�ะทตองก�รคว�มสวยง�ม หรอเปดใชเปนครงคร�ว

ข)ใชกบง�นทตองก�รปรบหรแสง

4.2.2 โคมไฟสองลงหลอดคอมแพกตฟลออเรสเซนต

ก) ใชกบง�นทตองก�รเปดใชง�นน�นๆ

ข) โคมไฟทใชเปนชนดทถกออกแบบม�สำ�หรบหลอดคอมแพกตฟลออเรสเซนตโดยเฉพ�ะ

ค) โคมไฟสองลงหลอดคอมแพกตฟลออเรสเซนต ม 2 แบบ คอหลอดตดตงในแนวนอน และหลอดตดตงในแนวตง

ค 1)   หลอดตดตงในแนวนอน มขอด คอ ก�รกระจ�ยแสงออกจ�กโคมม�กกว�หลอดตดตงในแนวนอนแตตองระวงเรองก�รระบ�ยคว�มรอนและก�รเปลยนหลอด

ค 2)   หลอดตดตงในแนวตง มขอด คอ ไมมปญห�เรองก�รระบ�ยคว�มรอน แตตองระวงเรองแสงบ�ดต�

      

รปท 4.2 แสดงลกษณะของโคมหลอดคอมแพกตฟลออเรส

เซนตหลอดตดตงแนวนอน

 รปท 4.3 แสดงลกษณะของโคมหลอดคอมแพกตฟลออเรสเซนตหลอดตดตงแนวตง

4.2.3  โคมไฟสองลงหลอดปลอยประจคว�มเขมสง

ก)ใชกบง�นทมคว�มสองสว�งสง หรอบรเวณทเพด�นสง

ข)ใชกบง�นทตองก�รเปดใชง�นน�นๆ

ค)ใชเวล�ในก�รจดหลอดน�นประม�ณ 3-10 น�ท

4.2.4  ขอควรระวง

ก�รเปลยนหลอดประหยดพลงง�นแทนหลอดอนแคนเดสเซนตภ�ยในโคมเดม

ก)ใหระวงเรองแสงบ�ดต� และก�รระบ�ยคว�มรอน ถ�ก�รระบ�ยคว�มรอนไมดปรม�ณแสงอ�จจะลดลงถง 40% และอ�ยก�รใชง�นหลอดสนลง

ข) ก�รกระจ�ยแสงและประสทธภ�พของโคมโดยทวไปลดลง

4.3 โคมไฟสองขน

          โคมไฟสองขน หม�ยถง โคมไฟทใหแสงขนไปด�นบนเพอใหแสงสะทอนทเพด�น และแสงดงกล�วกจะตกกระทบม�ทพนททำ�ง�น

            โคมดงกล�วเหม�ะสำ�หรบง�นทเพด�นสง และเพด�นมสออน ใชกบบรเวณทตองก�รคว�มสมำ�เสมอของแสง สำ�หรบบรเวณ

ทคว�มสองสองนอยประม�ณ 200-300 ลกซ และสำ�หรบหองคอมพวเตอรทไมตองก�รแสงสะทอนเนองจ�กโคมไฟสองลง

            โคมดงกล�วมหล�ยชนดดวยกนดงแสดงในรปท 4.4          โคมไฟสองขนมคณสมบตและก�รใชง�นทควรพจ�รณ�ดงน

ก) มคว�มสมำ�เสมอของแสงและทำ�ใหหองทแคบมคว�มรสกกว�งและมบรรย�ก�ศด

ข) โคมไฟสองขนโดยทวไปใหประสทธภ�พตำ� แตมคณภ�พแสงสงคอไมมแสงบ�ดทำ�ใหเหม�ะกบง�นทตองก�รคณภ�พแสงสง เชน หองคอมพวเตอร ศนยควบคม

ค) ก�รใชโคมไฟดงกล�วเพด�นตองสงม�กกว� 2.7 เมตรขนไป เพอใหไมเกดคว�มรอนทเพด�น และไมสว�งจ�เกนไป

4.4 โคมฟลออเรสเซนต

            หลอดฟลออเรสเซนตเปนหลอดไฟทใชกนม�กเพร�ะมค�ประสทธผลก�รสองสว�งสง (Luminous Efficacy) โคมไฟ

สำ�หรบหลอดฟลออเรสเซนตจงมหล�ยรปแบบเพอใหเหม�ะกบก�รใชง�นแตละชนดแตกต�งกนไป ซงส�ม�รถสรปเปนชนดหลกๆไดดงน

ก) โคมฟลออเรสเซนตเปลอย (Bare Type Luminaires)ข) โคมฟลออเรสเซนตโรงง�น (Industrial Luminaire)ค) โคมฟลออเรสเซนตกรองแสง (Diffuser Luminaire)ง)  โคมฟลออเรสเซนตตะแกรง (Louver Luminaire)

4.4.1 โคมฟลออเรสเซนตเปลอย (Bare Type Luminaires)โคมฟลออเรสเซนตเปลอยใชกบง�นทตองก�รแสงออกด�นข�งทตดตงสำ�หรบเพด�นทไมสงม�กนกโดยทวไปไมเกน 4 เมตร และไมพถพถนม�กนกกบแสงบ�ดต�จ�กหลอด เชน หองเกบของ ทจอดรถ พนททมชนว�งของ ทจอดรถ และในพนทใชง�นไมบอยและไมตองก�รคว�มสวยง�มม�ก 

                            

       รปท 4.5 แสดงตวอย�งโคมฟลออเรสเซนตเปลอย

          โคมฟลออเรสเซนตเปลอยมคณสมบตและก�รใชง�นทควรพจ�รณ�ดงน

ก) โคมดงกล�วมร�ค�ถก ทำ�คว�มสะอ�ดง�ย และใหแสงสว�งในทกทศท�ง

ข) โคมดงกล�วไมมตวครอบวตถภ�ยนอกส�ม�รถม�กระแทกกบหลอดทำ�ใหหลอดหลดรวงลงม�ได

ค) โคมดงกล�วมแสงบ�ดต�จ�กหลอด

4.4.2 โคมฟลออเรสเซนตโรงง�น

โคมฟลออเรสเซนตโรงง�นเปนโคมทมแผนสะทอนแสงเพอควบคมแสงใหไปในทศท�งทตองก�ร แผนสะทอนแสงอ�จทำ�จ�กแผนอลมเนยม แผนเหลกพนสข�ว หรอวสดอนทมก�รสะทอนแสงสง

รปท 4.6 แสดงตวอย�งโคมฟลออเรสเซนตโรงง�น

          โคมฟลออเรสเซนตโรงง�นมคณสมบตและก�รใชง�นทควรพจ�รณ�ดงน

ก) โคมดงกล�วมร�ค�ถกกว�โคมหลอดฟลออเรสเซนตแบบเปลอย ทำ�คว�มสะอ�ดง�ยและใหแสงสว�งม�กในทศท�งทสองไป

ข) โคมดงกล�วไมมตวครอบวตถภ�ยนอกส�ม�รถม�กระแทกกบหลอดทำ�ใหหลอดส�ม�รถหลดรวงลงม�ได

ค) โคมดงกล�วไมเนนคว�มสวยง�ม และมแสงบ�ดต�จ�กหลอด

4.4.3  โคมฟลออเรสเซนตกรองแสง (Diffuser luminaire)โดยทวไปแผนกรองแสงม 3 แบบดวยกนคอ

1.  แบบเกรดแกว (Prismatic diffuser)2.  แบบข�วขน (Opal diffuser)3.  แบบผวสม (Stipple diffuser)โคมไฟดงกล�วมแผนกรองแสงปดหลอดทงหมดเพอลดแสงบ�ดต�จ�กหลอด โคมประเภทนมทงแบบตดฝงฝ�หรอตดลอยหรอแบบตวย (U-shape) อ�จเพมแผนสะทอนแสงอลมเนยมแบบเง� (Specular surface) หรอ แบบกระจ�ยแสง (Diffuser surface) ทด�นหลงหลอดเพอเพมประสทธภ�พของโคมไฟ โดยทวไปจะแนะนำ�เปนแบบกระจ�ยแสงทมค�ก�รสะทอนแสงโดยรวมสงเท�กบแบบเง� โคมไฟประเภทนเหม�ะกบก�รใชง�นทตองก�รแสงบ�ดต�จ�กหลอดตำ�และไมตองก�รคว�มเขมสองสว�งสงม�กนก เชน ในพนทโรงพย�บ�ลทไมใหแสงรบกวนคนไข หองประชมทไมตองก�รแสงบ�ดต�และแสงสว�งม�ก

     

                        ก)   แบบเกรดแกว                                      ข) แบบข�วขน

รปท 4.7 แสดงตวอย�งรปโคมฟลออเรสเซนตกรองแสงแบบฝงฝ�

            โคมฟลออเรสเซนตกรองแสงมคณสมบตและก�รใชง�นทควรพจ�รณ�ดงน

ก) โคมดงกล�วมร�ค�ไมสงม�กและแสงบ�ดต�จ�กหลอดนอย

ข) โคมดงกล�วมประสทธภ�พตำ�ไมเหม�ะกบก�รประหยดพลงง�น

ค) โคมดงกล�วเหม�ะกบง�นทไมตองก�รแสงบ�ดต�จ�กหลอด เชน โรงพย�บ�ล

ง)  โคมดงกล�วเหม�ะใชกบง�นกบหอง Clean room และหองเพด�นตำ� เชน หองทมคว�มสงประม�ณ 2.3 เมตร เปนตน

4.4.4  โคมฟลออเรสเซนตตะแกรง (Louver luminaire)            โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงมทงแบบตดลอยและฝงฝ� ลกษณะของโคมไฟประกอบดวยแผนสะทอนแสงด�นข�งและอ�จมแผนสะทอนแสงด�นหลงหลอดเพมเข�ม�เพอสะทอนแสงและควบคมแสงใหไปในทศท�งทตองก�ร สวนตวขว�งจะส�ม�รถลดแสงบ�ดต� เชน ในมมทเลย มมตดแสง โดยทวไปแผนสะทอนแสงและตวขว�งจะทำ�จ�กอลมเนยม (Anodized) ซงมทงแบบเง� (Specular Surface) และแบบกระจ�ย (Diffuser Surface) ซงขนอยกบผออกแบบโคมไฟและลกษณะก�รใชง�นของโคมไฟนน ซงโคมฟลออเรสเซนตตะแกรงมสวนประกอบต�งๆดงแสดงในรปท 4.8

 รปท 4.8 แสดงสวนประกอบของโคมฟลออเรสเซนตตะแกรง

            โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงจำ�แนกออกไดเปน 3 ชนดคอ

ก) โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบตวขว�ง (Profile Mirror Louver Luminaire)ข) โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบพ�ร�โบลกจตรส (Square Parabolic Louver Luminaire)ค) โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบชองถ (Mesh Louver Luminaire)4.4.4.1  โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบตวขว�ง      มตวขว�ง 3 แบบดวยกนคอ ตวขว�งรว ตวขว�งเรยบ และ ตวขว�งพ�ร�โบลกค ซงเมอพจ�รณ�คณภ�พแสงต�มแนวย�วของโคมดงกล�วแบบตวขว�งพ�ร�โบลกคจะมแสงบ�ดต�นอยกว�แบบตวขว�งรวหรอแบบตวขว�งเรยบ และแสงบ�ดต�ของแบบตวขว�งรวใกลเคยงกบแบบตวขว�งเรยบ ซงโคมดงกล�วทง 3 แบบมร�ยละเอยดดงน

  โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบตวขว�งรว  เปนโคมไฟทมตะแกรงทำ�ขนจ�กแผนสะทอนแสงอลมเนยมต�มแนวย�วของหลอด โดยจะแบงชองต�มแนวย�วใหเท�กบจำ�นวนหลอด สวนต�มแนวขว�งของหลอดจะมตวขว�งแบงเปนชองๆซงโดยทวไปแลวจะแบงโดยประม�ณเปน 14 ชองสำ�หรบโคมย�ว 1.2 เมตร และ 7 ชอง สำ�หรบโคมย�ว 0.6 เมตร ซงจำ�นวนชองนขนอยกบผออกแบบและผผลตแตละร�ย ซงตวขว�งของโคมทำ�หน�ท หกเหแสงและจดมมภ�พของหลอดเพอลดแสงบ�ดต�

 รปท 4.9 แสดงตวอย�งโคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบตวขว�งรว

          โคมไฟชนดนโดยทวไปนยมใชในพนทสำ�นกง�นทมก�รใชจอคอมพวเตอรนอย ใหดชนดของโคมทใชกบจอคอมพวเตอรในภ�คผนวก ง.โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบตวขว�งรวมคณสมบตและก�รใชง�นทควรพจ�รณ�ดงน

ก) เปนโคมไฟทมประสทธภ�พสง 60-80% (ขนอยกบก�รออกแบบและวสดทใชในก�รผลต)ข)โดยทวไปค� S/H สง จงส�ม�รถทำ�ใหใชจำ�นวนโคมนอยสำ�หรบคว�มสองสว�งทสมำ�เสมอโดยทวพนท

ค) เหม�ะสมกบก�รใชในพนทสำ�นกง�นและพนททำ�ง�นทวไป

ง) หองทำ�ง�นทมจอคอมพวเตอร หรอ หองควบคมทมจอมอนเตอร ใหระวงก�รใชโคม  ประเภทนเพร�ะแสงบ�ดต�จ�กโคมอ�จจะปร�กฏบนจอคอมพวเตอร หรอ จอ

จ)มอนเตอรได (ใหดในภ�คผนวก ง.)ฉ)ถ�ใชวสดในก�รผลตแผนสะทอนแสงทมคณภ�พสงจะส�ม�รถลดแสงสรงทเกดจ�กหลอดฟลออเรสเซนต

 ข) โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบตวขว�งเรยบ  เปนโคมไฟทมคณสมบตเหมอนโคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบตวขว�งรว

 ค)  โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบตวขว�งพ�ร�โบลกค   เปนโคมไฟทมตวสะทอนแสงทงต�มแนวย�วและแนวขว�งกบหลอดขนเปนรปโคงพ�ร�โบลก (Parabolic curve) โดยจะแบงชองต�มแนวย�วใหเท�กบจำ�นวนหลอด สวนต�มแนวขว�งของหลอดจะมตวขว�งแบงเปนชองๆซงโดยทวไปแลวจะแบงโดยประม�ณเปน 14 ชองสำ�หรบโคมย�ว 1.2 เมตร และ 7 ชอง สำ�หรบโคมย�ว 0.6 เมตร ซงจำ�นวนชองนขนอยกบผออกแบบและผผลตแตละร�ย โคมไฟน

โดยสวนม�กมแสงบ�ดต�นอยกว�แบบตวขว�งรวจงเหม�ะสำ�หรบก�รใชง�นในพนทสำ�นกง�นทมจอคอมพวเตอรอยเกอบทวพนททตองก�รแสงบ�ดต�นอย เชน หองประชม ห�งสรรพสนค� เปนตน

 

รปท 4.10 แสดงตวอย�งโคมฟล

ออเรสเซนตตะแกรงแบบตวขว�งแบบพ�ร�โบลกค

โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบตวขว�งพ�ร�โบลกคมคณสมบตและก�รใชง�นทควรพจ�รณ�ดงน

ก)เปนโคมไฟทมประสทธภ�พสง 60-80% (ขนอยกบก�รออกแบบและวสดทใชในก�รผลต)ข)โดยทวไปค� S/H สงพอประม�ณ จงส�ม�รถทำ�ใหใชจำ�นวนโคมนอยสำ�หรบคว�มสองสว�งทสมำ�เสมอโดยทวพนท

ค)แสงบ�ดต�จ�กโคมไฟนอยเหม�ะกบก�รใชในพนทสำ�นกง�นทมจอคอมพวเตอรทำ�ง�นอยทวพนท

ง) ถ�ใชวสดในก�รผลตแผนสะทอนแสงทมคณภ�พสงจะส�ม�รถลดแสงสรงทเกดจ�กหลอดฟลออเรสเซนต

          4.4.4.2 โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบพ�ร�โบลกจตรส เปนโคมตะแกรงทประกอบจ�กแผนสะทอนแสงทงต�มแนวหลอดและแนวขว�งหลอดเปนสวนโคง (Parabolic) ประกอบก�รขนเปนชองสเหลยมจตรสเพอลดแสงบ�ดต�จ�กหลอด วสดทใชสวนม�กจะเปนแบบเง� (Specular surface) หรอ แบบกระจ�ยแสง (Diffuser surface) เปนโคมไฟทนยมใชในพนททตองก�รแสงนมและแสงบ�ดต�นอย เชน ในหองประชมระดบผบรห�ร หองผบรห�ร หองประมวลผลขอมล  หองแสดงสนค�

 

          รปท 4.11 แสดง

ตวอย�งโคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบพ�ร�โบลกจตรส

โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบพ�ร�โบลกจตรสมคณสมบตและก�รใชง�นทควรพจ�รณ�ดงน

ก) เปนโคมไฟทใหแสงนม และแสงบ�ดต�นอย

ข)พนทระดบเพด�นหรอผนงทใกลเพด�นจะมดเพร�ะ มมตดแสง ของโคมไฟแคบจงควรระวงในก�รว�งตำ�แหนงโคมไฟ

ค)โคมไฟชนดนใหประสทธภ�พแสงตำ�กว�แบบตวขว�งนอย แตคณภ�พแสงดกว�

                   

4.4.4.3  โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบชองถ  เปนโคมฟลออเรสเซนตทมตะแกรงถม�ก อยในเกณฑประม�ณ หนงนวหรอนอยกว� ตะแกรงดงกล�วอ�จทำ�จ�กวสดทเปนอลมเนยม หรอวสดอย�งอน ซงมทงแบบตะแกรงข�วธรรมด� หรอเปนสเงนเพอคว�มสวยง�ม ล�ยตะแกรงอ�จเปนสเหลยม หรอวงกลม หรอหกเหลยม หรอล�ยสวยง�มอย�งอน โคมฟลออเรสเซนตแบบนไมประหยดพลงง�น แตเนนท�งด�นคว�มสวยง�มหรอไมกเนนท�งด�นคณภ�พแสง เพร�ะใหแสงบ�ดต�นอย ใชในพนทจำ�เปนทไมตองก�รแสงบ�ดต� หรอบรเวณทตองก�รคว�มสวยง�ม เชน เค�นเตอรตอนรบ หรอประช�สมพนธ เปนตน

          โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงแบบชองถมคณสมบตและก�รใชง�นทควรพจ�รณ�ดงน

ก) เปนโคมไฟทมประสทธภ�พไมสงเมอเทยบกบโคมฟลออเรสเซนตตะแกรงอย�งอนโดยทวไป ค�ระยะห�งระหว�งโคมไฟ ตอ คว�มสงเหนอระน�บทำ�ง�น (S/H) มค�ตำ�จงใชจำ�นวนโคมม�กสำ�หรบคว�มสว�งทสมำ�เสมอโดยทวพนท

ข)ไมเหม�ะกบพนทเพด�นตำ�เพร�ะเมอใชโคมไฟชนดนจะทำ�ใหเพด�นมด       ค) โคมไฟชนดนใหแสงบ�ดต�นอยเหม�ะใชกบพนททมจอคอมพวเตอร แตไมประหยดพลงง�นและบำ�รงรกษ�ย�ก

4.5 โคมไฟโรงง�นหลอดปลอยประจคว�มดนไอสง

          โคมไฟประเภทนโดยสวนม�กจะมตวสะทอนแสงเปนแบบอลมเนยม (Aluminium Reflector) หรอ ตวหกเหแสงพล�สตก (Plastic Reflactor) อ�จจะมเลนส ปดหน�หลอดกได ทงหมดขนอยกบก�รใชง�นในแตละอตส�หกรรม คว�มสง ก�รกระจ�ยแสงของโคมไฟทตองก�ร ซงก�รกระจ�ยแสงของโคมไฟม 2 ลกษณะดงน

4.5.1 โคมแบบลำ�แสงกว�ง (Wide Beam) เหม�ะสำ�หรบก�รตดตงทคว�มสงระดบ 4-7 เมตร

4.5.2 โคมแบบลำ�แสงแคบ (Narrow Beam) เหม�ะสำ�หรบก�รตดตงทคว�มสงประม�ณ 6 เมตรขนไป

          นอกจ�กนโคมดงกล�วจะรปแบบของแสงเปนรปต�งๆ เชน วงกลม หรอ สเหลยม เปนตน ซงลกษณะรปแบบของโคมจะเปนดงรปท 4.13

 

 ก) แสงสว�งไมสมำ�เสมอ             ข) แสงสว�งสมำ�เสมอ       ค) แสงสว�งสมำ�เสมอม�ก

รปท 4.13 แสดงรปแบบก�รกระจ�ยแสงของโคมไฟโรงง�นหลอดปลอยประจคว�มดนไอสง

          จ�กรปท 4.13 โคมแบบก�รกระจ�ยแสงวงกลมเหม�ะสำ�หรบใชในพนททไมกว�งม�ก หรอ พนททไมพถพถนกบคว�ม

สมำ�เสมอของแสง สวนโคมแบบกระจ�ยแสงสเหลยมเหม�ะสำ�หรบใชพนททกว�งและตองก�รคว�มสมำ�เสมอของแสงโดยทวพนท ซงจะทำ�ใหส�ม�รถประหยดโคมไฟและจำ�นวนหลอดไดดกว�ก�รเลอกโคมไฟแบบก�รกระจ�ยแสงแบบวงกลม

          ก�รเลอกใชกำ�ลงไฟฟ�ของหลอดปลอยประจคว�มดนไอสงนนจะตองคำ�นงถงคว�มสงในก�รตดตงต�ร�งข�งล�งนเปนต�ร�งท

แนะนำ�ใหใชเท�นน เพอคว�มละเอยดและถกตองควรจะเลอกและคำ�นวณจ�กขอมลและกร�ฟของโคมไฟแตละชนด

ต�ร�งท 4.1 กำ�ลงไฟฟ�ของหลอดปลอยประจคว�มดนไอสงกบคว�มสงตำ�สดสำ�หรบก�รตดตง

ชนดและกำ�ลงไฟ�ของหลอด คว�มสงตำ�ทสดสำ�หรบก�รตดตง (เมตร)

หลอดเมทลฮ�ไลด   250 วตต

หลอดเมทลฮ�ไลด   400 วตต

หลอดเมทลฮ�ไลด   1000 วตต

หลอดไอปรอท   250 วตต

หลอดไอปรอท   400 วตต

หลอดไอปรอท   1000 วตต

หลอดโซเดยมคว�มดนสง   250 วตต

หลอดโซเดยมคว�มดนสง   400 วตต

456456468

หลอดโซเดยมคว�มดนสง   1000 วตต

 

รปท 4.12 แสดงตวอย�งโคมไฟโรงง�นหลอดปลอยประจคว�มดนไอสง

          โคมไฟโรงง�นหลอดปลอยประจคว�มดนไอสงมคณสมบตและก�รใชง�นทควรพจ�รณ�ดงน

ก)โคมไฟชนดนมนำ�หนกม�ก ก�รตดตงตองใหมนคงแขงแรงเหม�ะสำ�หรบก�รตดตงในบรเวณเพด�นสง แทนหลอดฟลออเรสเซนต

ข) โคมตองมครอบแกวปดในกรณทใชในพนททเกดอนตร�ยม�กเมอหลอดแตกทผผลตแนะนำ�

ค) ก�รใชวตตต�งกนในพนทเดยวกนใหระวงสของหลอดทแตกต�งกน

ง) ก�รเลอกใชหลอด ชดควบคมใหปฏบตต�มคำ�แนะนำ�ของผผลต เพร�ะไมฉะนนอ�จจะทำ�ใหอ�ยก�รใชง�นสน  แสงไมไดต�มทตองก�ร สเพยน และไมประหยดพลงง�น

4.6 โคมไฟส�ด

            โคมไฟส�ดโดยทวไปใชสำ�หรบง�นสองเนนสถ�ปตยกรรมตวอ�ค�ร หรอเพอก�รสองสว�งสำ�หรบพนทขน�ดใหญ เชน สน�มกฬ� ล�นจอดรถ สถ�นทกอสร�ง บรเวณขนถ�ยสนค� เปนตน

4.6.1  คณลกษณะท�งกลศ�สตร  เนองจ�กโคมไฟส�ดตดตงอยภ�ยนอกอ�ค�ร ดงนนสงทควรคำ�นงถง คอ

4.6.1.1 คว�มส�ม�รถในก�รปองกนนำ�และฝนผง  อย�งนอยควรมค� IP54 (ดต�ร�งท 1.2)4.6.1.2 วสดทใชทำ�ตวโคม  ตองเปนวสดททนก�รสกกรอนไดด มคว�มแขงแรงและทนท�นตอก�รกระแทก โดยทวไปโครงสร�งของโคมทำ�จ�กอะลมเนยมหลอ ขนรปโดยใชแมพมพ (Die-Cast Aluminium)4.6.1.3 กระจกทปดหน�โคมไฟส�ด  ตองเปนกระจกนรภยทนคว�มรอนทเหม�ะกบก�รใชง�นภ�ยนอกอ�ค�ร

4.6.1.4  นำ�หนกของโคมกบสถ�นทตดตง  โคมไฟส�ดทตดตงในทสง-โลง ควรคำ�นงถงแรงปะทะของลม

4.6.2 คณลกษณะท�งแสง

4.6.2.1 ก�รกระจ�ยแสงของโคม แบงประเภทของโคมไฟส�ดได ต�มกร�ฟก�รกระจ�ยแสงของโคมต�มท CIE 43 (TC-2.4) 1979 กำ�หนดคอ

            ก) ก�รกระจ�ยแสงสมม�ตรสมบรณ (Rotationally Symmetric distribution)

           โคมทมก�รกระจ�ยแแสงสมม�ตรสมบรณนมโครงสร�งง�ยเหม�ะสำ�หรบง�นไฟส�ดทวไปทไมไดเนน

คว�มสมำ�เสมอของแสงม�ก

ข) ก�รกระจ�ยแสงสมม�ตร 2 ระน�บ (Distribution symmetrical about two planes)

โคมทมก�รกระจ�ยแสงสมม�ตร 2 ระน�บ เหม�ะกบง�นทตองก�รคว�มสองสว�งสมำ�เสมอดกว�แบบ ก)

 ค) ก�รกระจ�ยแสงสมม�ตร 1 ระน�บ (Distribution symmetrical about one plane)

โคมทมก�รกระจ�ยสมม�ตร 1 ระน�บ เหม�ะกบง�นทตองก�รคว�มสองสว�งสมำ�เสมอและมก�รส�ดไประยะไกล

 ง) ก�รกระจ�ยแสงไมสมม�ตร (Asymmetric Distribution)

ก�รเลอกใชโคมทมก�รกระจ�ยแสงไมสมม�ตรขนอยกบลกษณะง�นซงกร�ฟกระจ�ยแสงของโคมอ�จมรปร�งต�งกนไป

 4.6.2.2 มมลำ�แสง แบงประเภทของโคมไฟส�ดได ต�มมมลำ�แสงต�มท NEMA กำ�หนด คอ

ก) มมกว�ง เหม�ะสำ�หรบส�ดอ�ค�รทไมสง มพนทด�นข�งม�กๆ มระยะทส�ดไมไกลนก

ข) มมป�นกล�ง เหม�ะสำ�หรบระยะส�ดป�นกล�ง

ค) มมแคบ เหม�ะสำ�หรบส�ดอ�ค�รสง มระยะทส�ดไกล

ต�ร�งท 4.2 มมลำ�แสงสมพนธกบระยะทส�ด

ชนดลำ�แสง

ย�นมมลำ�แสง

ระยะทส�ด

1234567

10-1818-2929-4848-7070-100100-130

70 เมตร หรอม�กกว�

60-70 เมตร

53-60 เมตร

44-53 เมตร

30-44 เมตร

130 ขนไป

24-30 เมตร

ตำ�กว� 24 เมตร

 4.6.3 รปทรงของโคมไฟส�ด  ทพบเหนกนโดยทวไปจะมรปทรงสเหลยมหรอทรงกลม

4.6.3.1  โคมไฟส�ดทรงสเหลยม  มกมตวถงหอหมทมคว�มแขงแรงทนท�นตอแรงกระแทกไดดกว�แบบทรงกลม จงเหม�ะกบก�รตดตงในททผคนส�ม�รถผ�นไปม�และอ�จจะทำ�ใหตวโคมเสยห�ยได โดยทวไป

โคมรปทรงนจะมนำ�หนกม�กและมขน�ดคอนข�งใหญ ไมเหม�ะทตดตงในทสง-โลง เพร�ะจะไดรบแรงปะทะจ�กลมสงม�ก

4.6.3.2 โคมไฟส�ดทรงกลม  มกมตวถงหอหมเฉพ�ะอปกรณควบคมและขวหลอดเท�นน แตในสวนของตวสะทอนแสงจะไมมตวถงหอหม โดยทวไปจะมเลนสปดข�งหน�เพอปองกนหลอดอกชนหนง  โคมไฟส�ดทรง

กลมมรปร�งกะทดรดและมนำ�หนกไมม�ก เหม�ะสำ�หรบตดตงในทสง-โลง เชน บนเส�สงสำ�หรบสน�มกฬ�

 4.6.4 โคมและหลอดกบก�รเลอกใช

          โคมไฟส�ดอ�จใชหลอดทงสเตนฮ�โลเจน หรอหลอดปลอยประจคว�มดนไอสงกได ขนอยกบก�รใชง�น ก�รเลอกใชโคมและ

หลอดใหเหม�ะสมกบวตถประสงคของก�รใชง�นจะชวยประหยดพลงง�นได

ก) ก�รสองป�ยโฆษณ� หรอสถ�นทกอสร�ง ทใชโคมไฟส�ดหลอดทงสเตนฮ�โลเจน เนองจ�กโคมมร�ค�ถก แตมปญห�เรองอ�ยก�รใชง�นของหลอดสนและตองใชพลงง�นไฟฟ�สง ไมประหยดพลงง�น (ง�นทตองก�รใหเปดไฟแสงสว�งไดทนท ตองใชหลอดและโคมประเภทน ถงแมจะไมประหยดพลงง�นกต�ม)ข) ก�รสองเนนสถ�ปตยกรรมตวอ�ค�ร ตองพจ�รณ�คว�มสองสว�งรอบข�งเพอเลอกขน�ดวตตและจำ�นวนของโคม ก�รใชโคมไฟส�ดหลอดปลอยประจคว�มดนไอสง ตองเลอกสของแสงทไดจ�กหลอดใหเหม�ะสมกบสของสถ�ปตยกรรมทตองก�รสองเนน เชน หลอดเมทลฮ�ไลด ใหแสงสข�ว หลอดโซเดยมคว�มดนสง ใหแสงสเหลองทอง

ค) ก�รสองสว�งสน�มกฬ�ทตองก�รคว�มสองสว�งและคว�มถกตองของสสงเพอก�รถ�ยทอดโทรทศน ควรใชหลอดเมทลฮ�ไลด

ง) ก�รสองสว�งสน�ม ล�นจอดรถ บรเวณขนถ�ยสนค� ทไมตองก�รคว�มถกตองของสม�ก แนะนำ�ใหใชหลอดโซเดยมคว�มดนสง

 4.6.5 ขอควรระวง

ก) เนองจ�กหลอดทใชกบโคมไฟส�ดทใหคว�มเขมแสงสงม�กอ�จเปนอนตร�ยตอส�ยต�ได จงตองเลอกตำ�แหนงในก�รตดตงใหเหม�ะสม หรอเลอกใชโคมไฟส�ดทออกแบบใหโคมส�ม�รถบงแสง (Shield Type) เพอไมใหมองเหนแสงหรอภ�พของหลอดปร�กฏโดยตรงในมมทไมพงประสงค และชวยลดแสงบ�ดต�ทเกดจ�กหลอดและตวสะทอนแสงใหมนอยทสดหรออ�จมตวกรองแสงปดทหน�โคมซงอ�จเปนเลนสหรอกระจกทปองกนรงสอลตร�ไวโอเลต  ข) โคมทใชหลอดเมทลฮ�ไลดทมขน�ดวตตสง ตวโคมควรมสวตชตดตอน   (Disconnecting Switch) ในก�รซอม เพอใหปลอดภยและปองกนอนตร�ยจ�กรงสอลตร�ไวโอเลต

บทท 3 วธดำ�เนนก�รเรยนร1.กำ�หนดพนธไมทจะศกษ�

2.ศกษ�และรวบรวมขอมลพนธไม

3.วเคร�ะหขอมล

4.กำ�หนดหวของ�นทจะประดษฐ

5.นำ�ขอมลพนธไมม�ประยกตใชกบผลง�น

6.เตรยมอปกรณ

7.ลงมอปฏบต

8.รวบรวมขอมลทำ�เปนรปเลม

บทท 4 ผลของก�รเรยนร

จ�กก�รไดศกษ� สงเกต และทดลองแลว กพบว�

1.ลกษณะของผลมะเฟองเมอนำ�ม�ทำ�โคมไฟแลว มก�รกระจ�ยแสงไดนอยกว�ลกษณะอนๆ

2.ส�ม�รถนำ�คว�มรทไดจ�กก�รทดลอง นำ�ไปเปนฐ�นคว�มรเพอตอยอดคว�มคดเพอพฒน�ปรบปรงใหดขน

3.เสรมทกษะก�รง�นอ�ชพ ส�ม�รถนำ�ไปประกอบอ�ชพได เพร�ะมทกษะในก�รประดษฐ

4.เสรมทกษะในก�รทำ�ง�นรวมกนอย�งมประสทธภ�พ

บทท 5 สรปและวจ�รณเร�ไดศกษ�ตนมะเฟองและสนใจในรปร�งลกษณะของ

มะเฟองจงไดนำ�ม�ประดษฐเปนโคมไฟทมรปร�งลกษณะเปน 5 แฉก มสและคว�มสว�งทถนอมตอส�ยต�ผใช

บทคดยอผลไมในพนบ�นของไทยมม�กม�ยหล�ยชนดทกชนดม

ประโยชนในตวเอง มะเฟองเปนผลไมชนดหนงทปลกไดในทกภ�ค และเปนทรจกส�ม�รถนำ�ม�รบประท�นไดรปร�งลกษณะของมะเฟองแตกต�งจ�กผลไมชนดอนคอมแฉกเปน 5 แฉก คล�ยกบด�วเมอตดหวท�ยออก แตผลไมชนดอนกบเปนทรงกลมหรอทรงรรปร�งลกษณะทแตกต�งจ�กผลไมชนดอน ผจดทำ�จงคดนำ�ม�ประยกตประดษฐทำ�โคมไฟ 5 แฉกหรอเรยกอกชอว� โคมไฟมะเฟอง โดย“ ”ก�รนำ�สงทห�ไดใกลๆตวคอลวดเหลกหรอไมไผนำ�ม�เปนโครงรปของมะเฟองแลวนำ�กระด�ส�สทชวยในก�รถนอมส�ยต�ไมใหแสงจ�จนเกนไป โดยดจ�กสของผลมะเฟองเมอดบเปนสเขยว ผลแกมส

เหลอง ผจดทำ�จงนำ�เอ�กระด�ส�สเขยวและสเหลองม�ทำ�เปนโคมไฟ จ�กก�รทำ�โคมไฟรปมะเฟองทำ�ใหไดโคมไฟรปแบบใหมไมซำ�กบรปแบบเดมๆและทำ�ใหมคว�มคดสร�งสรรคหรอแนวคดใหมขนม�จ�กผลมะเฟอง

บรรณ�นกรม- หนงสอสวนพฤกษศ�สตรโรงเรยน วฒโนทยพ�ยพ- เวบโรงเรยน วฒโนทยพ�ยพ- เวบต�งๆจ�กอนเตอรเนต

ภ�คผนวก