ΜΕΛΕΤΗ

του Θεόφιλου Καρρά

ΕΙ∆ΙΚΕΣ ∆ΥΝΑΜΕΙΣ

Αν και η ίδρυση των Ειδικών ∆υνάµεων µε τη σύγχρονη έννοια, χρονολογείται την περίοδο του Β’ Παγκοσµίου Πολέµου, η ιστορία των Ειδικών ∆υνάµεων φθάνει χιλιάδες χρόνια πίσω. Στο παρόν άρθρο, όµως, παρουσιάζεται η εξέλιξη των ειδικών δυνάµεων τα τελευταία χρόνια, µε σκοπό να δοθούν κάποια ερεθίσµατα στις ελληνικές ειδικές δυνάµεις ώστε να εξεταστεί η αναδιοργάνωσή τους, στο πλαίσιο της µελλοντικής δοµής του Ελληνικού Στρατού (Ε.Σ.). Ειδικότερα, δίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα σε ό,τι αφορά τις αποστολές στο σύγχρονο πεδίο µάχης, αλλά και τον εξοπλισµό που αξιοποιείται. Στην παρούσα µελέτη, λαµβάνονται ως πρότυπο οι αµερικανικές ειδικές δυνάµεις, λόγω του ότι οι ελληνικές συγκροτήθηκαν σύµφωνα µε το συγκεκριµένο πρότυπο, χωρίς ωστόσο αυτό να σηµαίνει ότι δεν υπάρχουν αξιόλογες ειδικές δυνάµεις και σε άλλες χώρες.

Η νέα δοµή και το αµερικανικό πρότυπο

38 ΑΝΟΙΞΗ 2008 ΠΕΡΙΠΟΛΟΣ

Οι Ειδικές ∆υνάµεις αποτελούνται από µικρές µονάδες που εκτελούν στρα-τιωτικές επιχειρήσεις ή ενέργειες που υποστηρίζουν την επίτευξη στρατηγικών ή επιχειρησιακών αντικειµενικών σκοπών. Οι µονάδες αυτές έχουν εκπαιδευµένο προσωπικό, κατάλληλο εξοπλισµό και χρησιµοποιούν τακτική που είναι πέρα από τις συνηθισµένες στρατιωτικές ενέργειες των συµβατικών στρατιωτικών δυνάµεων. Οι δραστηριότητές τους είναι συνήθως πολιτικά ευαίσθητες, και γι αυτό κύρια επιδίωξή τους είναι η αποφυγή εντοπισµού, διότι στην αντίθετη περίπτω-ση είναι δυνατόν να προκαλέσουν ζηµία στα συµφέροντα και τις επιδιώξεις της εξωτερικής πολιτικής της χώρας για την οποία ενεργούν. Οι τέσσερις (κυριότεροι) παράγοντες που συµβάλουν στην επιτυχία της αποστολής τους είναι:

> Οι επιδιώξεις και οι εθνικοί και στρα-τηγικοί αντικειµενικοί σκοποί θα πρέπει να είναι απόλυτα κατανοητοί στους σχε-διαστές και εκτελεστές της αποστολής.

> Να υπάρχει επαρκές δίκτυο επικοι-νωνιών και πληροφοριών για την περιοχή όπου θα ενεργήσουν.

> Η τακτική σχεδίαση και η εκτέλεση θα πρέπει να είναι πρωτοποριακή.

> Η δύναµη που θα ενεργήσει θα πρέπει να είναι κατάλληλα εκπαιδευµένη, εξοπλι-σµένη και οργανωµένη για τις ανάγκες της συγκεκριµένης αποστολής.

Σε ό,τι αφορά τα χαρακτηριστικά των ειδικών επιχειρήσεων, απαιτούν δυνα-τότητες που δεν περιλαµβάνονται στις συµβατικές δυνάµεις. Τα κυριότερα από αυτά τα χαρακτηριστικά είναι τα εξής:

> Το προσωπικό τους επιλέγεται µε προσεκτικές διαδικασίες, στρατιωτικές δεξιότητες ή ειδικότητες και προσόντα που εξυπηρετούν τη συγκεκριµένη απο-στολή.

> Το προσωπικό τους δεν είναι απλά στρατιωτικό προσωπικό µε µεγαλύτε-ρη εκπαίδευση αλλά συµπληρώνει τις ικανότητές των συµβατικών δυνάµεων. Συνήθως, έχει λάβει πολλαπλές εκπαι-δεύσεις, γνωρίζει ξένες γλώσσες και τα χαρακτηριστικά της περιοχής στην οποία θα δράσει.

> Το υλικό και ο οπλισµός που φέρουν εξαρτάται από τις ανάγκες της συγκεκρι-µένης αποστολής και πολλές φορές είναι µοναδικά και γι’ αυτό πανάκριβα.

> Η ετοιµότητα του προσωπικού των ειδικών δυνάµεων είναι µεγάλη από τον καιρό της ειρήνης και συχνά αποτελούν το πρώτο κλιµάκιο που θα ενεργήσει από

την περίοδο της κρίσης, και ίσως πολύ πριν την εµπλοκή.

Οι κυριότερες αποστολές

Οι αποστολές των Ειδικών ∆υνάµεων έχουν χωριστεί στις εξής εννέα βασι-κές κατηγορίες: Πολεµική ∆ράση (Direct Action-DA), Μη Συµβατικός Πόλεµος (Unconvential Warfare-UW), Ειδική Ανα-γνώριση (Special Reconnaissance-SR), Καταπολέµηση Τροµοκρατίας (Combating Terrorism-CBT), Επιχειρήσεις Πληροφοριών (Information Operations-IO), Ψυχολογικές Επιχειρήσεις (Psycological Operations-PSYOP), Πολιτικοστρατιωτικές Ενέργειες (Civil Affairs-CA), Υποστήριξη Συµµάχου Χώρας (Foreign Internal Defense-FID), Αναγνώριση Όπλων Μαζικής Καταστροφής (Counterproliferation of Weapons of Mass Destruction (CP).

Όπως έχει προαναφερθεί, οι ειδικές επιχειρήσεις σηµατοδοτούνται από την ίδρυση του αµερικανικού Office of Strategic Services (OSS) το 1942, το οποίο συνεργάστηκε στενά µε την αντίστοιχη βρετανική υπηρεσία Special Operations Executive (SOE), για την εκτέλεση µιας κοινής επιχείρησης στην κατεχόµε-νη Γαλλία. Η επιχείρηση ονοµάστηκε «Jedburgh Mission» και είχε ως αποστολή τη διείσδυση αλεξιπτωτιστών στη Γαλλία, πριν την D-day, την οργάνωση ανταρτο-πόλεµου και την εκτέλεση δολιοφθορών, για την υποστήριξη των αποβατικών ενεργειών των συµµάχων. Από το 1964, οργανώθηκε ειδικό συµβουλευτικό όργανο για επιχειρήσεις ανορθόδοξου πολέµου εναντίον των Βορειοβιετναµέζων, των Χµερ Ρουζ και των Πάθετ Λάο, µέσα στις ίδιες τις περιοχές τους. Βέβαια, είχαν προηγηθεί από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 συγκεκαλυµµένες επιχειρήσεις ειδικών δυνάµεων στη Νοτιοανατολική Ασία. Οι επιχειρήσεις αυτές διήρκεσαν µέχρι το 1972 και χαρακτηρίστηκαν για τη σκληρότητα του αγώνα τους µέσα σε ένα γεωγραφικό περιβάλλον ιδιαίτερα δύ-σκολο, µε πυκνή βλάστηση, που ευνοούσε αυτές τις µορφές αγώνα. Μετά το 1984, κάτω από την πίεση της αποτυχίας της επιχείρησης απελευθέρωσης των οµήρων στο Ιράν, άρχισε για τους Αµερικανούς η περίοδος αναδιοργάνωσης, µε στόχο τότε τις πιθανές επιχειρήσεις σε σοβιετική περιοχή. Αυτή η αναδιοργάνωση εξυπηρέ-τησε στην επιχείρηση «Desert Storm», τον Ιανουάριο του 1991. Οι ειδικές δυνάµεις είχαν συγκροτήσει ειδικό κέντρο επιχει-ρήσεων, στη µεγάλη αεροπορική βάση του

Ινσιρλίκ της ΝΑ Τουρκίας, έξι µήνες πριν την έναρξη των επιχειρήσεων. Ο χρόνος αυτός θεωρείται ο κλασικά αναγκαίος χρόνος για να εξοικειωθεί µια δύναµη σε µια άγνωστη περιοχή επιχειρήσεων, να βρουν τους τοπικούς συνδέσµους και να συνηθίσουν µε τον κλιµατικό παράγοντα. Αυτό δεν σηµαίνει ότι οι δυνάµεις αυτές δεν µπορούν να ενεργήσουν σε πολύ µικρότερο χρόνο και µε µικρότερη προε-τοιµασία αν χρειαστεί. Στις ειρηνευτικές επιχειρήσεις και στις αντίστοιχες παρο-χής ανθρωπιστικής βοήθειας, η χρήση των ειδικών δυνάµεων είναι εξίσου σηµαντική, µε διαφορετικό ρόλο που επικεντρώνεται στην ασφάλεια των υπόλοιπων δυνάµεων που ενεργούν µε συµβατικό τρόπο για την εκτέλεση της αποστολής τους. Έτσι, όταν άρχισε η ανθρωπιστική βοήθεια στη Σοµα-λία τον Αύγουστο του 1992, εγκαταστάθη-κε στην Κένυα ένα τάγµα ειδικών δυνάµε-ων για παροχή ασφάλειας σε αυτούς που συµµετείχαν στη διανοµή της βοήθειας. Στη συνέχεια, από το ∆εκέµβριο του ίδιου έτους, µεταφέρθηκαν στη πρωτεύουσα Μογκαντίσου, µε αποστολή να έρθουν σε επαφή µε τις τοπικές φατρίες και να συλλέξουν πληροφορίες για την ασφά-λεια των εννέα περιοχών που παρείχαν ανθρωπιστική βοήθεια. Αργότερα, από τον Αύγουστο του 1993, οι ειδικές δυνάµεις άρχισαν να κυνηγούν τον πολέµαρχο Αϊντίντ και µετά τα επεισόδια στα οποία σκοτώθηκαν δεκαεπτά Rangers, αποσύρθη-καν από την περιοχή τον Μάρτιο του 1995. Σε αντίστοιχη επιχείρηση «Αποκατάσταση της ∆ηµοκρατίας» στην Αϊτή (Operation «Uphold Democracy»), οι ειδικές δυνάµεις εγκαταστάθηκαν οκτώ µήνες πριν την έναρξη των κανονικών επιχειρήσεων και στη συνέχεια, για περισσότερο από έξι µήνες, χρησιµοποιήθηκαν για συλλογή πληροφοριών και ασφάλεια των συµβατι-κών δυνάµεων.

Στις επιχειρήσεις στα Βαλκάνια, οι ειδικές δυνάµεις είχαν εισχωρήσει µαζί µε τις διάφορες µη κυβερνητικές οργανώ-σεις που παρείχαν ανθρωπιστική βοήθεια. Στα πλαίσια των συγκεκαλυµµένων αυτών επιχειρήσεων, εκτελούνταν επιχειρήσεις intelligence και κατάδειξη στόχων, επ΄ ωφελεία των ΝΑΤΟϊκών αεροπορικών δυ-νάµεων, για ενίσχυση του «αντισερβικού» µετώπου αλλά και για αποσταθεροποίηση και δηµιουργία πανικού. Ειδικά στον πόλεµο του Κοσόβου, ειδικές δυνάµεις ενήργησαν µε τη βοήθεια του αλβανικού στοιχείου, για συλλογή πληροφοριών και κατάδειξη στόχων µε laser designators.

ΠΕΡΙΠΟΛΟΣ ΑΝΟΙΞΗ 2008 39

ειδικών δυνάµεων για το Σώµα των Πεζο-ναυτών.

Οι Rangers αποτελούν την κύρια δύναµη των ειδικών δυνάµεων, και η απο-στολή τους επικεντρώνεται στις άµεσες στρατιωτικές ενέργειες για κατάληψη αεροδροµίων και επιδροµές. Επίσης, ανα-λαµβάνουν αποστολές λήψης επαφής µε τον εχθρό, ενεδρευτικές αποστολές, ανα-γνώριση, αεροαποβατικές ενέργειες και άµυνα περιορισµένης περιοχής για µικρό χρόνο. Ένα τυπικό τάγµα ή σύνταγµα ειδι-κών δυνάµεων εµπλέκεται στην κατάληψη ενός αεροδροµίου για να χρησιµοποιηθεί στη συνέχεια από συµβατικές δυνάµεις, ή εκτελεί κατάληψη στρατηγικών σηµείων επιχειρησιακού ή στρατηγικού ενδιαφέ-ροντος. Μόλις «ασφαλιστούν» αυτές οι περιοχές, έρχονται οι κύριες δυνάµεις µε µεταφορικά ελικόπτερα ή αεροσκάφη ή οι αλεξιπτωτιστές, οι οποίοι αντικαθιστούν τις ειδικές δυνάµεις που αποχωρούν για να χρησιµοποιηθούν σε άλλη αποστολή. Οι ειδικές δυνάµεις εξαρτώνται από την υποστήριξη σε πυρά αλλά και λογιστική υποστήριξη από άλλες δυνάµεις, αφού οι ίδιες είναι ελαφρές, µε µεγάλη ευελιξία αλλά µε µικρές δυνατότητες υποστήρι-ξης. Η υποστήριξη µε πυρά δίνεται από αεροσκάφη που παρέχουν εγγύς αεροπορι-κή υποστήριξη-Close Air Support (E.A.Y.- CAS) ή από επιθετικά ελικόπτερα, ναυτικό πυροβολικό, πυρά αεροσκαφών AC-130 (Gunship) και από το κλασικό πυροβολικό γειτονικών µονάδων (το κλασικό πυροβο-λικό πλέον µπορεί να υποστηρίξει από την

απόσταση των 40 χλµ).Κάθε αµερικανικό τάγµα ειδικών δυ-

νάµεων (Rangers) αποτελείται από τρεις λόχους µάχης και ένα λόχο διοικήσεως. Προβλέπεται να έχει 580 άνδρες αλλά συνήθως διαθέτει επιπλέον 15% για να καλύπτει οποιαδήποτε στιγµή τις άδειες και πιθανές απουσίες λόγω ασθένειας, συµµετοχής σε εκπαιδεύσεις κ.λπ. Κάθε µονάδα µπορεί να αναπτυχθεί σε οποιο-δήποτε µέρος του κόσµου, µε προειδοποί-ηση για µεταφορά σε 18 ώρες, ενώ ένας λόχος µπορεί να αναπτυχθεί σε 9 ώρες. Οι µονάδες αυτές χαρακτηρίζονται για την ευελιξία τους, και γι’ αυτό διαθέτουν µόνο ελαφρά όπλα. Έχουν περιορισµένη αντιαρµατική δυνατότητα και όπλα υπο-στήριξης. Τα κυριότερα βαριά όπλα του τάγµατος είναι τα εξής:

> Αντιαρµατικά Carl Gustav: 16> Όλµοι των 60 χιλ.: 6> Πολυβόλα Μ240G: 27> Αυτόµατα όπλα Μ249: 54> Πολυβόλα 0,50 χιλ.: 12> Αντιαρµατικά Javelin: 9 > Βοµβιδοβόλα ΜΚ-19: 12.Κάθε τάγµα διαθέτει 12 οχήµατα ειδι-

κών επιχειρήσεων, που το καθένα µπορεί να µεταφέρει 6-7 άνδρες και διαθέτει ένα πολυβόλο Μ240G, ένα βοµβιδοβόλο ΜΚ-19 των 40 χιλ. ή ένα πολυβόλο Μ2 των 0,50 χιλ., ενώ ένας από τους άνδρες φέρει αντιαρµατικό όπλο ΑΤ-4, LAW ή Javelin. Τα οχήµατα αυτά, παρότι δεν προορίζο-νται για χρήση σε κανονικές επιθετικές επιχειρήσεις, χρησιµοποιούνται κατά

Οι φάλαγγες των οχηµάτων που µετέφεραν ανθρωπιστική βοήθεια βρίσκονταν κάτω από το διακριτικό έλεγχο των δυνάµεων αυτών ηµέρα και νύχτα. Σε συγκεκριµένη περίπτωση, ελληνική φάλαγγα παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας, που είχε εισέλ-θει χωρίς τη σχετική άδεια από το ΝΑΤΟ, γλίτωσε τον νυχτερινό βοµβαρδισµό της στο «παρα πέντε», µετά από εντοπισµό από τις ειδικές δυνάµεις και στη συνέχεια συνεννόηση µεταξύ ΝΑΤΟϊκών και εθνικών αρχών.

Στις σηµερινές επιχειρήσεις στο Αφ-γανιστάν και στο Ιράκ, γίνεται ευρύτατη χρήση ειδικών δυνάµεων, αλλά αυτό είναι ένα µεγάλο ζήτηµα που χρήζει ειδικής ανάλυσης και θα µας απασχολήσει σε κάποιο µελλοντικό άρθρο.

Η οργάνωση και ο εξοπλισµός

Οι αµερικανικές ειδικές δυνάµεις από το 1974 άρχισαν να οργανώνουν µονά-δες Rangers (δύο τάγµατα αρχικά και επιπλέον ένα τρίτο µετά τις επιχειρήσεις στη Γρενάδα το 1983) και αργότερα µο-νάδες Ειδικών ∆υνάµεων/Special Forces, Αεροπορία Ειδικών Επιχειρήσεων/Special Operations Aviation, Μονάδες Ψυχο-λογικών Επιχειρήσεων/Psychological Operations Forces και µονάδες Πολιτικο-στρατωτικών Επιχειρήσεων/Civil Affairs Forces. Οι µονάδες αυτές ανήκουν και στους τρεις Κλάδους των Ενόπλων ∆υνά-µεων (Στρατός-Ναυτικό-Αεροπορία) ενώ πρόσφατα ολοκληρώθηκε και η οργάνωση

40 ΑΝΟΙΞΗ 2008 ΠΕΡΙΠΟΛΟΣ

1

την κατάληψη αεροδροµίων, για άµυνα περιορισµένου χρόνου σε καθορισµένη θέση, αναγνώριση και ασφάλεια πλευρών. Επίσης, στο τάγµα διατίθενται 10 µοτο-σικλέτες των 250 CC, που βοηθούν στην ασφάλεια, ως παρατηρητές ή αναγνωρι-στές.

Ο λόχος αποτελείται από 152 άνδρες. Έχει τρεις διµοιρίες τυφεκιοφόρων και µία βαρέων όπλων. Η τελευταία διµοιρία διαθέτει δύο όλµους των 60 χιλ. και τρία αντιαρµατικά των 84 χιλ. Carl Gustav. Επίσης, η ίδια διµοιρία έχει µια οµάδα µε τέσσερις ελεύθερους σκοπευτές µε τυφέκιο Μ24 (7,62 χιλ.) και µια ηµιοµάδα µε τυφέκια Barrett των 0,50 χιλ.

Η αεροµεταφερόµενη ταξιαρχία

Η ταξιαρχία αυτή αποτελείται από ένα λόχο διοικήσεως (28 αξιωµατικούς, 3 ανθυπασπιστές και 58 οπλίτες), ένα λόχο λογιστικής υποστήριξης (13 αξιωµατι-κούς, 12 ανθυπασπιστές και 151 οπλίτες) και τρία τάγµατα ειδικών δυνάµεων (το καθένα έχει 39 αξιωµατικούς, 24 ανθυπα-σπιστές και 320 οπλίτες).

Το προσωπικό των παραπάνω ταγµάτων είναι εκπαιδευµένο στη ρίψη µε αλεξίπτω-το στατικού ιµάντα. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης µε ύψος νεφών µικρότερο των 800 ποδών ή ανέµους µεγαλύτερους των 13 κόµβων, εµποδίζονται οι διεισδύ-σεις/ρίψεις των αλεξιπτωτιστών στατικού ιµάντα. Σε κάθε τάγµα υπάρχουν τρεις οµάδες που µπορούν να διεισδύσουν µε

ρίψη από µεγάλο ύψος µε ελεύθερη πτώση. Αυτές οι ρίψεις, που είναι γνωστές σαν HALO-High Altitute Low Opening ή ΗΑΗΟ- High Altitude High Opening, γίνονται από ύψος µικρότερο των 36.000 ποδών και µεγαλύτερο των 500 ποδών, ενώ οι άνεµοι δεν πρέπει να υπερβαίνουν τους 18 κόµβους.

Οι διεισδύσεις σε υδάτινο περιβάλλον, γίνονται από λέµβους ή πλοιάρια επι-φανείας ή µικρά υποβρύχια που ρίπτο-νται από αεροσκάφη µε αλεξίπτωτο ή αφήνονται από ελικόπτερα τύπου CH-47 Chinook. Τρεις οµάδες σε κάθε τάγµα έχουν δυνατότητα υποβρύχιας διείσδυσης µε συσκευές κλειστού κυκλώµατος. Τρεις οµάδες έχουν την ίδια δυνατότητα µε συσκευές ανοιχτού κυκλώµατος, για χρήση σε µη τακτικές αποστολές, όπως για έλεγ-χο υφάλων πλοίων. Εννέα οµάδες σε κάθε τάγµα είναι εκπαιδευµένες για διείσδυση µε ελαστικές λέµβους τύπου Zodiac, όπως έχουµε δει κατ΄ επανάληψη να γίνεται από Έλληνες καταδροµείς, που αποβιβάζονται στη θάλασσα µαζί µε τη λέµβο τους από ελικόπτερο Chinook, ενώ δώδεκα οµάδες διεισδύουν µε κολύµβηση επιφανείας.

Σε ό,τι αφορά τη διείσδυση στην ξηρά, συνολικά 54 οµάδες είναι εκπαιδευµέ-νες να διεισδύουν πεζές (µε ταχύτητα από 0,5-6 χλµ. ανά ώρα, ανάλογα µε το έδαφος, τη βλάστηση και τον καιρό). Επι-προσθέτως, υπάρχουν ορισµένες οµάδες που έχουν εκπαιδευτεί να διεισδύουν µε ορειβατικά σκι ή σκούτερ χιονιού, ενώ 18 οµάδες έχουν εκπαιδευτεί να ενεργούν

1. Στελέχη του 75ου Συντάγµατος Ranger κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικού άλµατος

από αεροσκάφος C-17 Globemaster. Tα τρία επιχειρησιακά τάγµατα του 75ου Regiment

Ranger, στελεχώνουν περισσότεροι από 2.000 άνδρες.

2. Στιγµιότυπο από εκπαιδευτική δραστηριό-τητα άφεσης λεµβών από τη ράµπα µεταφο-

ρικού ελικοπτέρου CH-47D Chinook της Αερο-πορίας Στρατού. Η αύξηση των δυνατοτήτων

αεροµεταφοράς των ελληνικών ειδικών δυ-νάµεων είναι ζωτική για τη γρήγορη κίνησή

τους στις περιοχές ενδιαφέροντος.

3. Το ΜΗ-60 Blackhawk, στο σύγχρονο δόγµα των ειδικών δυνάµεων των ΗΠΑ, χρησιµο-

ποιείται για τη µεταφορά των καταδροµέων στα πλαίσια αποστολών διείσδυσης αλλά

και για τον ανεφοδιασµό τους. Ωστόσο, σε δευτερεύοντα ρόλο µπορεί να µεταφέρει

εξωτερικά φορτία και να εκτελεί αποστολές CSAR και αεροδιακοµιδών τραυµατιών, ενώ χρησιµοποιείται και έκδοση DAP που φέρει συνδυασµό οπλισµού όπως πολυβόλο M134

Minigun και αντιαρµατικά βλήµατα Hellfire.

ΠΕΡΙΠΟΛΟΣ ΑΝΟΙΞΗ 2008 41

2 3

µε τα ειδικά οχήµατα Ground Mobility Vehicles (GMVs), µε µια εµβέλεια 150 µιλί-ων χωρίς ανεφοδιασµό.

Μονάδες Αεροπορίας Στρατού Ειδικών ΕπιχειρήσεωνΟι µονάδες αυτές διαθέτουν ελικόπτε-

ρα τύπου ΟΗ-6 για αποστολές παρατήρη-σης, ΜΗ-60 µεταφορικά και ΜΗ-47 Chinook, µέσης µεταφορικής ικανότητας. Οι εν λόγω µονάδες δηµιουργήθηκαν µετά το φιάσκο στο Ιράν, το 1980. Τότε συγκέντρω-σαν τους ικανότερους χειριστές ελικο-πτέρων και τους υπέβαλαν σε εντατικό πρόγραµµα εκπαίδευσης σε πτήσεις σε χαµηλό ύψος και κατά τη διάρκεια της νύχτας. Το Σύνταγµα Αεροπορίας Στρα-τού Ειδικών ∆υνάµεων αποτελείται από τέσσερα τάγµατα. Ανάµεσα στους διάφο-ρους τύπους ελικοπτέρων που διαθέτει, θα εξετάσουµε ορισµένα ελικόπτερα, µε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά:

> MH-6J: είναι ένα µονοκινητήριο ελικόπτερο που έχει τροποποιηθεί ώστε να µεταφέρει εξωτερικά έξι άνδρες µε το φόρτο τους. Το µικρό του µέγεθος επιτρέ-πει την εύκολη διείσδυση και τη µεταφορά

από αεροσκάφη τύπου C-130 Hercules, C-141 Starlifter, C-17 Globemaster και C-5 Galaxy. Φανταστείτε, για παράδειγµα, τη διείσδυση στο αεροδρόµιο µιας χώρας στην οποία έχει δηµιουργηθεί πρόβληµα µε τον αποκλεισµό µιας πρεσβείας, την πτήση του ελικοπτέρου µε τους καταδρο-µείς και την απελευθέρωση των αποκλει-σµένων.

> AH-6J Light Attach Helicopter: Είναι ένα τροποποιηµένο εµπορικό ελικόπτερο, µονοκινητήριο, µε δυνατότητες υποστήρι-ξης των χερσαίων δυνάµεων. Η κανονική έκδοση φέρει δύο πολυβόλα των 7,62 χιλ. και δύο ατρακτίδια των 7 ρουκετών των 2,75΄΄ έκαστο. Επιπλέον, µπορεί να φέρει ένα περιστροφικό πολυβόλο Minigun M134 των 7,62’’, που µπορεί να υποστηρίξει τις επίγειες δυνάµεις σε αποστάσεις έως και 1.000 µ. Επίσης, µπορεί να φέρει σύστηµα εκτόξευσης ρουκετών µε 7 σωλήνες Μ-261, για βολή ειδικών ρουκετών εναντίον ελα-φρά θωρακισµένων στόχων και οχυρώσεων καθώς και έναν εκτοξευτή Hellfire για προσβολή αρµάτων µάχης σε αποστάσεις έως και 8.000 µ. Ακόµη, είναι δυνατή η τοποθέτηση πολυβόλου 0,50’’ ή βοµβι-δοβόλου ΜΚ 19 των 40 χιλ. Το ελικόπτερο

αυτό µπορεί να µεταφερθεί από κάθε τύπο στρατιωτικού µεταφορικού αεροσκάφους της USAF. Το C-141 µεταφέρει µέχρι έξι ΑΗ-6 και το C-130 µέχρι τρία. Τα ελικόπτερα µπορούν να εκφορτωθούν άµεσα και να επιχειρήσουν µέσα σε 15 λεπτά.

> ΜΗ-60 Blackhawk: Ο κύριος ρόλος του ελικοπτέρου αυτού είναι η µεταφορά καταδροµέων στα πλαίσια αποστολών διείσδυσης και ο ανεφοδιασµός τους. Σε δευτερεύοντα ρόλο, µπορεί να µετα-φέρει εξωτερικά φορτία και να εκτελεί αποστολές CSAR και αεροδιακοµιδών τραυµατιών. Υπάρχει επίσης µια έκδοση εξοπλισµένου ελικοπτέρου, Direct Action Penetrator (DAP), που µπορεί να φέρει πολυβόλο M134 Minigun, κάλαθο ρουκετών 2,75’’, πυροβόλο M230 30 mm Chain Gun και αντιαρµατικά βλήµατα Hellfire. Επιπρο-σθέτως, έχει τη δυνατότητα αξιοποίη-σης επιπλέον δεξαµενών καυσίµου, ενώ διαθέτει δυνατότητα ανεφοδιασµού εν πτήσει για εκτέλεση αποστολών σε µεγάλη ακτίνα. Τα ελικόπτερα αυτά µπορούν να µεταφερθούν από µεταφορικά αεροσκάφη τύπου C-5 (µεταφέρει 6 µονάδες), C-17 (µεταφέρει 4 µονάδες) και C-141 (µεταφέ-ρει δύο µονάδες).

42 ΑΝΟΙΞΗ 2008 ΠΕΡΙΠΟΛΟΣ

> MH-47D/E Chinook: Το γνωστό σε εµάς στην κλασική του έκδοση ελικόπτερο, χρησιµοποιείται στις αµερικανικές ειδικές δυνάµεις για µαζική µεταφορά καταδρο-µέων κατά τις αποστολές διείσδυσης, για τον ανεφοδιασµό τους και για πτήσεις υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες. Σε ό,τι αφορά την έκδοση –D, διαθέτει πλήρως αναβαθµισµένο θάλαµο διακυβέρνησης AWC (Adverse Weather Cockpit), ραντάρ αποφυγής πρόσκρουσης, δυνατότητα ανεφοδιασµού στον αέρα, συστήµατα ναυτιλίας και FLIR, σύστηµα εντοπισµού ατόµων/πληρωµάτων, επικοινωνίες κρύπτο, σύστηµα καταρρίχησης Fast Rope (9 άτοµα ταυτόχρονα) και πολυβόλα για αυτοπροστασία. Η άλλη έκδοση MH-47E διαθέτει όλες τις προαναφερθείσες βελ-τιώσεις και επιπλέον, τροποποιηµένους κι-νητήρες για πτήσεις σε θερµό περιβάλλον, καθώς και πρόσθετες δεξαµενές καυσίµου. Τα ελικόπτερα αυτά µπορούν να µεταφερ-θούν από µεταφορικά αεροσκάφη C-5 (δύο µονάδες) και C-17 (δύο µονάδες).

Το πλαίσιο αναδιοργάνωσης των αµερικανικών ειδικών δυνάµεων και οι ελληνικές ανάγκεςΣήµερα οι αµερικανικές ειδικές δυνά-

µεις διαθέτουν συνολική δύναµη 53.000 στελεχών, εκ των οποίων οι 3.000 ανή-κουν στο Σώµα των Πεζοναυτών. Σε ό,τι αφορά τα στελέχη των ειδικών δυνάµεων των πεζοναυτών που αποτελεί και τη νέα προσθήκη στο σύνολο των αµερικανικών ειδικών δυνάµεων, είναι εκπαιδευµένα σε ξένες γλώσσες, και θα χωριστούν σε τέσσερις γεωγραφικές περιοχές: Μέση Ανατολή, Ευρώπη, Ειρηνικός και Λατινι-κή Αµερική. Αξίζει τα αναφερθεί ότι τα τελευταία χρόνια εκπαιδεύτηκαν από τις αµερικανικές ειδικές δυνάµεις στρατεύ-µατα, κυρίως από αφρικανικές χώρες, όπως, η Σενεγάλη, η Νιγηρία, το Τσαντ, το Μάλι, η Μαυριτανία, η Αλγερία, η Τυνησία αλλά και από άλλες περιοχές, όπως η Ινδονησία, οι Φιλιππίνες και η Κολοµβία. Στις ειδικές δυνάµεις των λοιπών κλάδων των ΗΠΑ, συµπεριλαµβανοµένων και των SEALs που υπάγονται στο Ναυτικό, απλά αυξήθηκαν οι αριθµοί. Ωστόσο, µέσα στο 2008 θεωρείται σχεδόν βέβαιη η ενίσχυση των SEALs µε επιπλέον επιχειρησιακές οµάδες καθώς και µε ένα νέο τάγµα ελι-κοπτέρων CH-47 Chinook και µε τέσσερα επιπλέον αεροσκάφη AC-130U. Το 2009 αναµένεται η παραλαβή επιπλέον 50 αερο-

σκαφών κλίνοντος στροφείου CV-22. Οι ελληνικές ειδικές δυνάµεις στο

µεγαλύτερο µέρος τους αποτελούνται από καταδροµείς, που ουσιαστικά είναι εξει-δικευµένο πεζικό (specialized infantry), από τους αλεξιπτωτιστές-καταδροµείς και από τους πεζοναύτες οι οποίοι, παρό-τι πρόσφατα αποδόθηκαν στο πεζικό, αποτελούν εξειδικευµένη δύναµη κρούσης σε ό,τι αφορά τις αποβατικές επιχειρή-σεις. Τα τελευταία χρόνια δηµιουργήθη-καν τµήµατα για την αντιµετώπιση των απειλών στα µικρά νησιά, ενώ ένα µικρό τµήµα είναι εξειδικευµένο στις διεισδύ-σεις. Βλέπουµε δηλαδή ότι επιµένουµε, σε ένα µεγάλο ποσοστό, στη χρήση των ειδικών δυνάµεων, όπως την εποχή του Β΄Π.Π. και του εµφυλίου πολέµου, µε γνώ-µονα τις επιθετικές ενέργειες σε ορεινό περιβάλλον. Όµως µετά το 1974, η απειλή είναι κυρίως στις κοιλάδες της Θράκης και στα νησιά. Ωστόσο, ήδη έχουν γίνει κάποιες κινήσεις σύµφωνα µε τις διεθνείς τάσεις, όπως για παράδειγµα η µείωση των δυνάµεων αλεξιπτωτιστών. Φυσικά, η διεθνής τάση είναι η µείωση των δυνά-µεων αλεξιπτωτιστών λόγω της αύξησης των δυνατοτήτων αεροµεταφοράς µε ελικόπτερα και αεροσκάφη, κάτι που στην ελληνική περίπτωση βρίσκεται µεν σε εξέλιξη αλλά µε πολύ αργούς ρυθµούς, και

ενδέχεται να δηµιουργήσει επιχειρησιακό κενό στο άµεσο µέλλον.

Για τις σηµερινές ελληνικές ανάγκες, η κύρια προσπάθεια στην αναδιοργάνω-ση των ειδικών δυνάµεων θα πρέπει να προσανατολιστεί στις θαλάσσιες επιχει-ρήσεις µε τη χρήση αµφίβιων δυνάµεων καταδροµών που θα έχουν τη δυνατότητα να επιχειρούν σε όλο το εύρος και το πλά-τος του Αρχιπελάγους, µε σύγχρονα µέσα αλλά και σε συνδυασµό µε ειδικά εκπαι-δευόµενα τµήµατα στη ξηρά, για συλλογή πληροφοριών και κατάδειξη στόχων. Στις σύγχρονες επιχειρήσεις, οι περισσότεροι στόχοι δεν είναι σταθεροί. Απαιτείται πληροφόρηση και «φωτισµός» των στόχων µε καταδείκτες laser, για να προσβληθούν στη συνέχεια από τα φίλια αεροσκάφη. Η παρουσίαση των αµερικανικών ειδικών δυνάµεων έγινε µε σκοπό να φανεί ότι η οργάνωση, ο εξοπλισµός και η εκπαίδευ-σή τους γίνεται µε βάση τις σύγχρονες επιχειρησιακές ανάγκες των τελευταίων ετών. Μια αναδιοργάνωση των ελληνικών ειδικών δυνάµεων, µε βάση τις απαιτήσεις του σύγχρονου πεδίου µάχης αλλά και τη γνωστή και σταθερή απειλή εξ Ανατο-λών, θεωρείται πλέον επιβεβληµένη, εάν θέλουµε οι δυνάµεις αυτές να αποτελέ-σουν έναν πραγµατικό «πολλαπλασιαστή ισχύος».

Αριστερή σελίδα: Στιγµιότυπο από την πραγµατοποίηση άλµατος ελευθέρας πτώσης από αε-ροσκάφος κλίνοντος στροφείου CV-22 Osprey. Η διεθνής τάση στις ειδικές δυνάµεις σε ό,τι αφορά τους αλεξιπτωτιστές είναι η µείωση του αριθµού των αλεξιπτωτιστών στατικού ιµά-ντα µε παράλληλη αύξηση των δυνατοτήτων αεροµεταφοράς µε ελικόπτερα και αεροσκάφη.

Κάτω: Σκάφος ανορθόδοξου πολέµου της ∆ιοίκησης Υποβρυχίων Καταστροφών. Είναι σαφές ότι για να υπάρχει η δυνατότητα να επιχειρούν οι Ελληνικές Ένοπλες ∆υνάµεις άµεσα, σε

όλο το εύρος του Αρχιπελάγους, χρειάζονται συνδυασµό µέσων.

ΠΕΡΙΠΟΛΟΣ ΑΝΟΙΞΗ 2008 43