464
МОСКОВСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ ИНСТИТУТ МЕЖДУНАРОДНЫХ ОТНОШЕНИЙ (УНИВЕРСИТЕТ) МИД РФ ИНСТИТУТ ГОСУДАРСТВЕННОГО УПРАВЛЕНИЯ Р.В.ЕНГИБАРЯН Э.В.ТАДЕВОСЯН КОНСТИТУЦИОННОЕ ПРАВО Учебник для вузов МОСКВА ЮРИСТЪ 2000 Авторы: Енгибарян Р.В., доктор юридических наук, профессор Тадевосян Э.В., доктор философских наук, профессор Енгибарян Р.В., Тадевосян Э.В. Конституционное право: Учебник. 492с. ISBN 5-7975-0274-7 (в пер.) М: Юристъ, 2000. Учебник содержит краткое и обобщенное изложение основных тем и проблем теории конституционного права и практики их реализации в отдельных странах, прежде всего странах развитой демократии. Особое место в учебнике занимает анализ конституционного строя России. Для студентов юридических вузов и факультетов, слушателей высших школ, институтов и академий. Содержание Введение.....................................................................2 Раздел I. НАУКА КОНСТИТУЦИОННОГО ПРАВА И КОНСТИТУЦИЯ...........................6 Глава 1. НАУКА КОНСТИТУЦИОННОГО ПРАВА КАК СПЕЦИФИЧЕСКАЯ ОТРАСЛЬ ПРАВОВЕДЕНИЯ. 6 § 1. Конституционное право как объект науки конституционного права.........6 § 2. Предмет и метод науки конституционного права.........................14 § 3. Основные вехи и тенденции в развитии науки конституционного права....19 Глава 2. УЧЕНИЕ О КОНСТИТУЦИИ...............................................25 § 1. Сущность, структура, содержание, формы и виды конституций............25 § 2. Разработка, принятие и изменение конституции.........................32 § 3. Охрана конституции................................................... 36 § 4. Конституция РФ — Основной Закон российского общества и государства. Конституционный Суд РФ — судебный орган конституционного контроля.........40 Раздел II. ОСНОВЫ КОНСТИТУЦИОННОГО СТРОЯ И КОНСТИТУЦИОННЫЙ СТАТУС ЛИЧНОСТИ....55 Глава 3. КОНСТИТУЦИОННЫЕ ОСНОВЫ ОБЩЕСТВЕННОГО И ГОСУДАРСТВЕННОГО УСТРОЙСТВА. 55 § 1. Конституционные основы экономического строя..........................57 § 2. Конституционные основы социальной системы............................63 § 3. Конституционные основы политической системы..........................68 § 4. Конституционные основы духовной жизни................................72 § 5. Основы конституционного строя России.................................77 Глава 4. КОНСТИТУЦИОННЫЕ ОСНОВЫ СТАТУСА ЛИЧНОСТИ И ЕЕ ВЗАИМООТНОШЕНИЙ С ГОСУДАРСТВОМ................................................................83 § 1. Всеобщие права человека и конституционный статус личности............83 § 2. Гражданство — неотъемлемое право личности............................89 § 3. Личные права и свободы...............................................94 § 4. Политические права и свободы.........................................99 1

Енгибарян - Конституционное право

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Uploaded from Google Docs

Citation preview

1

() .. ..

2000 : .., , .., , .., .. : . 492. ISBN 5-7975-0274-7 ( .) : , 2000. , . . , , . ..........................................................................................................................................................................2 I. .................................................................6 1. ..........................................................................................................................................................................................6 1. ............................................................6 2. ..........................................................................................14 3. ...................................................19 2. ......................................................................................................................25 1. , , , .................................................................25 2. , ...........................................................................................32 3. ..........................................................................................................................................36 4. . ...................................................................................................41 II. .......55 3. ........................................................................................................................................................................................55 1. .........................................................................................57 2. ............................................................................................63 3. ........................................................................................68 4. ...................................................................................................72 5. ........................................................................................................77 4. .......................................................................................................................................................83 1. .................................................................83 2. .............................................................................................89 3. ...................................................................................................................................94 4. ........................................................................................................................99 5. , .....................................................................102 6. , .. .105 III. ...................................................................113 5. - ...........................................113 1. ............................................................113 2. . ...................120 3. ...............................................126

2 6. ...................................................................................134 1. ........................................................................................................................................135 2. .....................................................................................................................140 3. ............................................................................................................146 7. - .............................................................................151 1. - ........................................................................................151 2. ...................................................................................................156 3. .......................................................................................................161 4. - .......................................................................166 8. - ........................................................................................................................................................171 1. - ......................................171 2. .......................................................................................................................175 3. ..................................................................................................................182 4. ......................................................................201 5. ....................................................................................................................203 IV. .................................................221 9. ............................................................221 1. .......................................................................................................................................222 2. ..................................................................................................................226 3. ........................................................................231 4. .......................................................234 10. ..........................................................................................................................243 1. , , ..............................................................................243 2. ..............................................................................................................................................................245 3. .........................................................................................................................................................247 4. ................................................................................................................250 11. ............................................................................................................................................256 1. , , ..................................................................................256 2. . .................................................................259 3. ..................................................262 4. ..........................................................................................266 12. ...................................................................................................................................271 1. , , ...............................................................................271 2. ..................................................................................275 3. .........................................................................................................278 13. ...........................................................................................................................285 1. .............................................................................................................285 2. .....................................................................................................................................................290 3. ..........................................................................291 14. ..........................................................................297 1. , ..........................................298 2. ....................................................................................301

, , , , - . - ( . constitutio , ) . , . , , , , , . , ..

3

- . -, , , .. , , . . . , -, , , . , , . , , , . , , , . . .* ** .*** , , , , .**** , , . . , . * .: .. . ., 1998; .. . ., 1994; . ., 1993; / . .. . ., 1996; .., .. . ., 1999 . ** . / . .. , .. , .. . ., 1999; () . / . .. . ., 1996; .. () . ., 1996; .. . ., 1999; / . .. . ., 1997: () . / . .. . ., 1997; .. . .,1998 . *** . . ., 1990; . ., 1989; .. . ., 1998. **** . / . .. . ., 1996; . ., 1996; / . . . . ., 1999; .. : . ., 1998 . , , ,

4

, - , , . , . () . , , , . - , , () (), -, . , . , , , . , - . , , , . ( ) ( ). , , , . ( , , , , , ), ( , , , , , .), . , . (, ) , (, , .) . , , , () . . , , , . , , . , , , , , .

5

, , - , , , , , (, , , .), . , , , .. , , , , . () , , , , 90- .;* , , , .** * .: .. . . . 34, 11. ** .: () . / . .. . ., 1998. . 28, 35. , , - . , , . , , , , , , . . , , , . , , . , , , , , , , .. . , , , (

6

) , . : 1. . 2. . 3. . 4. . , , , , .

I. 1. , , . . , , , . , . 1. , , , . , . , . , . , () . , , , , . , , , . - , . , - , , , , , , . , , , . . , , - . ,

7

. . , , , . , , , . , . : -, , , , , ; , , , , ( , , , ). , , , , : ) ( ) ; ) ; ) , , ; ) , ; ) , , ; ) , - ; ) , , ; ) ; ) . , , () , , , , . : , , . . . , . , - , , ( , , ..) , , , - , , , . , - , , , , , -

8

. , , - . , , , , .. , ( ) , , . , . , , , , , - - . , , - , . . , , - - , : ) ; ) ; ) , ; ) , , , ; ) , , .. , , - . . , . , , , , -. , : , , , , . , , , , , , ,

9

. , , , , . , , , .. , , , (, 1787 .), , - . , , , , , . , - - , , , , . , , , , . , , . , , , . , . , , , . , , . , , . , , , , , . , , - . , . , , .

10

, . , : ) ; ) - ; ) ; ) , . , () , . - , . , , , , . , , (, ), , . - , , . , . - : ) , , ; ) ; ) , , , , ; ) , , , -, -, -, , -, - .; ) () , , ; ) , ; ) , (.. ) ; ) , . - . , ( ) , , , , , , , . . 116 ( ) . 50 ( , - ). : . 63 , , ,

11

, ; . 4 . 117 , , , . , , , . - . , , , , . , . 1 . 105 : , . 2 : , . , .. , - : ) ( . 30 . 2 ); ) ( . 98 . 24 ); ) ( . 3 . 11 ). - , , , (, ). , , , , , , . - , , , , . - . -, -, -, -, -, -, -, -, - . , . - , (, ; - ). -, -, . , . 8 , , , , . 10, , . 2 , , . , (. 17). - (1955),

12

, (. 1); . 1 , , ; . 2 : , ... - - - , .. , . 1 , , , . . 1 , , . . 41 , . 116 -, , . - - , . . 1 : , , . 2 : , , . () - , () . , , , , , , , . - , , . , , (, , , , , ; , , - ; , (), ). . , , - , , , , . - , . - , , , , (, - .), . , , (, .),

13

, , . - , . (, ), . - : 1) , , (, , , ); 2) ( , , , , - (, , , ..); 3) ( , ); 4) ( , , , , , , ; 5) ; 6) , (, , , .); 7) (, , ). . , , - . : - ; (); - ; . , , - , . , . , , , : (.. ); (.. , , , - ); ( ) (.. , , , , , ). (), . (, , , .). , , .. . . , , , .., , , .

14

, , . , .. , . (, , .), . , (.. ), . , , , . , .. , , , , . , . , , , . . , , . , . . 15 , , , . , , 1948 ., . 1992 ., , , -. (, 31 1992 ., , ). , , , , (, ); -, (.. , , -), . , . 2. , , , , . , , , .

15

, , , , , . , . ( ), , ( ), ( ) .. , , , , . , , , . . , , . , , () .* , , 1996 ., . , (. .. , .. , .. .). * , .: / . .. . ., 1998. . 1. (, , ) , , .. - . , , , ( ) , . , , - , , () . , .. , , , , , , , . , , - .* * .. . . . 6. -, , , -

16

, () . -, , , , , , () , . -, , , , , , , , , , .. () , , - , , .* , , , , - . , , , () , . - . , , : . , . * .. . . . 5. , ( ) , . : , , , , . , . , , , . , , , , - . , , , , , , , . - , , , , , , . . , , , , , , , .

17

, , . , , . , , , , , , , , , (, , - , .). , , , , . , , , , . , , . , , , , . . -, , , - ( -) , , . -, . , , . , , . . -, () . ( ), - , ( ) . . . . , . -, - , , - , .. , , . , , . , , , . .

18

-, - , , - - - . ( , , , , ..), ( - ). - , , . - . . , , , , ; , . , , . , . , . , , ( ) 1015 , . , . , . . , - , , , . : ? , . , , , , , , , , , , , , , , . , , -, , . , , , .

19

-, . , , 1993 . , , . , . -. . , , , - . - , , . - - , , , . , , , , .. . -, - . , - , , . - , , . - , - , , , , . 3. () . , . , () . , . , ( - ) - , (),

20

(427347 ..) , (384322 ..).* , . polis, .. , , , , , , . , , , - , , , - . , , , , . . . , , , , , . , , , , , . -, - , . , - () . , () . .* * : / . B.C. H. ., 1997; / . B.C. . . 1. ., 1985; . 2. ., 1986; . 3. ., 1989; . 4. M., 1993. . 5. ., 1995; : / . .. , ., 1991; .. . ., 1989; .. , ., 1971; B.C. . ., 1997; . , (354430) (1225 1226 1274), () (), , . , , . ( , , , .)

21

, , . , , . . , , , : () , . , , , . , , . . , , , . 1215 ., ( ) , XIII . () XVIXVIII ., . - , , - , . , (14691527), (14781535), (1529/1530-1596), (1568-1639), (1583-1645), (1588-1679), (1632-1704), (1689-1755), (1712-. 1778), (1743-1826), (1751-1836) . - , , - . : : ( , ), , , .. , . (. ); : , , , , , , , (. ); : , , , , , . (. , . -);

22

: ; : , , , , , , . (. ); : , ; , ; , ; , ; ; . (. ); (), ; - ( ) () ; (. ); , ; , , , (.. ); : , , ; ; , ; ; ; ; . (. , . ). - , . , .. . , . - - . (1776), . ( ), (1787) (1789), (1789), , , .. , , , , . . (, , . ) . , , XVIII . - , . () , , , , XIX . , , , - .

23

XVI XVIII ., , - . () XIX . . , . , . , .. , . , . , . . , . . XX . . . , . . , . , . . , . . .* * - .: . : 2 . ., 1987. () , -, .. , .. , .. , .. , .. , .. , .. , .. , .. , .. , .. , .. , .. , .. . XIX XX ., , (, , .), , (, , , .) () () .* * .: .. - . ., 1980; .. . ., 1979 . - , , , , , ( XIX XX .), (19051906) ( 1917 .). , 1917 ., () , . , , , , , , . , , - , , , 1905-1906 . 1917 . () , -, , , , , ., , .

24

20- ., .. , .. , .. , .. , .. , .. ., 30- . . . , , , . 1925 . .. , 20 30- . .. , .. , .. ., (1935 1937) . , 1936 ., .. , . , 30- ., . - , (.. , .. , . .). ( .. ) 2050- . , , , . () . 80- . , , , , , . , - 8090- ., 1991 . . , . , - .* * - .: .. . ., 1971; .. . . ? , ? ? ?

25

- , ? . ? ? ? , ? , ? .. // . 1994. 7. .., .. , . .,1998. .. . ., 1987. .. : , // . 1998. 1. .. . , 1998. . . . . .,1987. .. . ., 1998. B.C. . ., 1993. .. () . ., 1998. .. : // . 1992. 6. .. // . 1998. 7.

2. , , . , . 1. , , , , - , XVIIXVIII . ( 1689 .; 1787 . 1789 ., 1789 . 1791 1793 ., 1791 .). . - . , . , XVIIXVIII . . , , : (.e. ,

26

, ), , , - , (.. , ). , . , , () , , . , . - ( , , ), ( ). , (, , , , , .) ( 300) , , , (, .). (, ) , (, .), , . , , , -, , , , , , , , . , , , . - , . -, , , . , . , , , , . -, , . -, op, , , , . , , , ( . 3 4 ). . . , , , , , . , . ,

27

. - . , , , . , ( 4 ), . . , , , . , , , , , . , (, ) , . , , , , , , - . , , , , , , .. , , , .* - , , . , (, ). , - , . , , . . , , . * , - . , , , , . , . , , , , , .

28

- , , , , , .* , , . , , , , , , , , , , . * ., .: .. . . . 65. , - , .. , lie , , - . , , , . , , , . , . . , . . , , . . , , , -, , . . . , . , - . . , , . - , . : ) ; ) ; ) - . ,

29

, . XX ., , , , - , . , , . . , , (). , , , , . , 1992 . . , , , : ) ; ) ; ) , ; ) , ; ) ; ) . , - . , , , , . , , , . , , , , , . , , . . , . . , , , . ( ) , .. , , , .. , . , , - , , . , . : 1958 . ,

30

, . 1993 . . : (); ; , ; . , , , , , . , , , , ( ) (, 1946 .). , . (, , , , , , .). : , ; , ; - ( ); ; ; ; . , , (, , .) . . , , - , . , , . , , , , . . , : (, , , .), - (, , .). , , : ; ; , ; . , , . , 1950 . , , , . . , . , , .. .

31

.* () (), , , , () . ,** , .. .*** * ., .: : / . .. . . 4344; : / . .. . . 3233. ** .: () . : / . . . . 54, 56, 69; : / . .. . . 43, 44, 53. *** .: .. : . . 41; M.. . . . 71-72. , . , .. ( ) ( , ) . , , , . , , , , ( ) , , ( ). , , () , , , , . , , , . - , , , . , , , , . , ( . . 7). , , , , . , , , , , .

32

, (.. , ) (.. , ). , , , , , , . , . . ( () , .. XX . , (, , , , , , .), ( () ), .. (, , , , .). , , , . ( . ). , (, ); , (, ). (, , , , , , .). 200 27 , . , , , , . . , , , . . , ( ), (, ) . . 2. , . , .. , , , . . , , , . . , , , , , (, , ..). , .

33

, . , (, 1947 . 1949 .) . (, , .), (, , , , .), (, 1958 . 1975 .). , . , , , . , , , , , , , , . , , . . : ) ; ) ; ) . () , . , , , , . 1787 ., . , 1791 . . . , 1917 . , , 1918 . , . . , 1946 ., 1947 ., 1956 ., 1962 ., 1976 ., 1978 ., 1979 ., 1982 ., 1991 . . , ( ). , , , ( ). , , , - . ( () ). , ,

34

- 1978 ., 1982 ., 1990 ., 1992 ., 1995 ., 1996 ., 1997 . . , , - 1972 ., 1977 ., 1983 ., 1988 ., 1992 . . , , (, 1945 ., ; 1987 . ; 1992 . ). , .. . , (, 1958 ., 1993 ., 1995 . .). (, , , , .) . , 1989 1993 . 16 . . . , 1947 ., 1975 ., 1976 ., 1978 ., 1991 . . , : , , (, 1947 . 1987 .). , , . , , -, , , ; -, , , , (, 1980 . ). , . () , . , () . - , , . (1962), (1992) . (, 1814 . XVIII, 1889 ., 1911 . .) 1952 ., 1962 ., 1978 . . . 30 , , . , . , , , .

35

, . . , , . , , , . , , , , , , . (, 1949 ., 1953 . .), (, 1787 .). , , , , - , , . , , ( , .), . , . , , , , , . , , ( , , . , , .) , (, .). (, .) ; , . , (, , , .). , , , , (, .). , . , , , . , . , , . - . , -, ; ; ; , , . .. , ( , , , , 5 ). , (, , , , , , , .) (, , , .). , . : , , , ,

36

. . , -. : , , , , ; , , , , , . , , . . , , . (, 150 , , , , . , ) , , (, , ). . , 100 . , 200 ., 300 ., 500 ., . (18911989) 179 . , , , () . , (, , , .). , (, , .). , . , , , - .., , . , , . , , , . (, .). , , , . 3. , , .

37

, , , . . , , . , . 15 , op , , , . , - , , , , , , , , . , (, , , .) , . , , , , . , , , , , (. 80 ; . 5 .) , , , , , ( ), () . , , , , .. , . . . , , , () - , , . , .. , , . , , , . , . , , , . , , , . , . , ( ),

38

. : , ; .* , , , (-) / . * , , o coo op. , ( ) . XIX ., , , 1803 . , , , . , . , . , , () . . (, , , , , , , .), , , (, , , , , , , , , , , , , , , -, .) . . . , , , , , . . , , , , , . , , -, , , , . -, , , . -, , (, ). -, , , ,

39

. , (, , .) , .. , (, , , .), , .. . , , , , . , , . , . : ; ; ; . , , . , , . (, .) , . , ( ), , . , . . , , . . , . (, , .) , ( , ) , . . , . : ; ; , ; . , . . . , , ( ),

40

( ). (, .) , , . (, , , .) , . , , . . () . , . : (.. ) ; (.. ); ( ) (.. ); (.. ) (.. , , ); (.. , , ); (.. , , ) . (). , (, , , , , , , , -, , .), ( ). , (, , , , , . ) . , , . , , . (, , .) , , , . - ( ; ), . , , , , , , , , .

41

4. . , . , , , , , . . , , 8090- . -, , , . -, , , . , - , , , , , . -, -, , , . , 90- . 1978 ., , , , . - - , . , (, 1990 ., 1991 ., 1992 . .), , , . 1991 1993 . , . 1990 . , I , . 1990 V ( , ), . VI 1992 . , . , , (VII, VIII IX) 1992 ., 1993 . , , , . 1993 . , , .

42

, 1993 . (250 .) . , , , . 12 1993 . . 1993 . . , , . 12 1993 . 58,4% 55% . , . . 1993 . , , . , , , , . , . : ; 9 , 137 , , . . , , , . . , , . . (. 1 ), , , , , () . . , , , , - . , , , , , . , , . , , , , , , . : . 1 (. 12), 8.

43

, , , , . - . , (, 1938 .), , , , . , . 2 , , , , , . , , : ; , , ? , . . 2. , ( ) . , ( ) . . , , (. 47). , , , , - , .. . , 4 , 5 , 6 7 , . , . , , , , . . , , . . . 8 . , 1978 ., . , - , , ( ). , , . , , . 9 , ,

44

, . . , .. , , , : ; ; , , ; (, , , ). , , . , , , , . , , , . . , , , . , 9, , . , . , 1978 . , , , , . 1993 . , . : ; , ; ; ; , , ; ; ; ; . , , , , . , , - , . , , . 1 , , ( ), , , , ,

45

, , , , , . 2 . ; , , ; , ; , , ; , ; , .. ( ), , ; , ; . . 48 137 , .. . 3 89 , , . 5 ( , , , , ). ( ), . . , . , , , . - , , .. 4, 5, 6 7 , . 4 , , . , , , . ( ) . , , , . , 5 , , : . . , , . 6 ,

46

. , . 7 , , , , . , . . 8 , , , , . , , , , . . , . , , . 2 . 4 , , . , , , . , , , , , . 1 . 15 , , , , . , . , , . . 1 . 72 , , . , , . - 5 1995 . , . , , 1993 ., .. , , , . , , . . , , ( )..., , , , , , , . -, ,

47

; -, , , ; , -, , . , . , , , , , . , , , . , , . , , : (. 2 . 65); - (. 5 . 66; . 1 . 137); (. . 84); (. 3 . 87); (. 2 . 88; . 56); (. 2 . 114); (. 118); (. 3 . 128); (. 3 . 128); (. 3 . 128); (. 2 . 135) ., , . ( ) (, . 6; . 59; . 59; . 70; . 81 .), . , , .. (. 1 . 35, . 3 . 36; . 5 . 37 ). , . . 1 . 15 ( ) . 18 ( ). . , , , , . . , . , . 31 1995 . , , , . , , , : ) , , , , , ; ) , , ,

48

, ) , , , ; ) , , , , , . . 9 . , , , . , , 38 . , 1,2 9, , , , , .. . . 38 , , (. 136). 31 1995 . , 38 . 1, 2 9 . . , , . , , . , , , , (. 135). , 1, 2 9 ; . 4 1998 .* * . 1998. 10 . , , , , () , (. 134). . 65, , , . , . 1 . 65, , : , , - ,

49

( ); . 65 . 1995 ., . 1 . 65 . , , . 1 . 65 . 9 1996 . : ( ) ( ). , , , , , , , - . : , , . , , -, (68 1, 2 9 137) ; -, , , , (.. , ) , .. , , ; -, , - ; -, ; -, , . . 1991 . 19891991 . . . , , , . , , , . , . . 1993 . (21 1994 .)* , . . ,

50

. , , . , , , . * . 1994. 13. . 1447. 19. . 40 , , 15 . 12 ( ). 70 . , , () , , , . , . , . . 11 , , , , , , , - , . , , , , , ( , , ). , , , , . , , , , , , . 9 10 , , . , , . , - . , , , , , ,

51

, . , - , . . , - , . , , . . (, ), . , , , , . . , : . , , , , . , : ) , (, , ); ) , , , ; ) ; ) , (. 125 ). , -, () , -, , , , ; -, , , . , . 125 , , , , , , , , . , . : ; ; , , , ; , ; ; , , . , , . ,

52

, . , , ( , ), , . , , , , . : ; ; . , , (. 1 . 85 ). , : ) ; ) ; ) ; ) ; ) ; ) ; ) , . 85 , . . , , , , , . , . : , . . , . , . . .

53

, . , . 125 , , (. 100), (. 104), (. 82). . (1995) , . . . , , . , , , . . , , , , , , , . . , . . , , , , , . , , . , (. 3 ). , , , . , , , . , , (, ) , , , . ? ? ? ? ?

54

, ? ? ? () ? ? ? ? ? ? ? ? .. : , , . ., 1997. .. ( ). , 1999. .. . ., 1994. .. . ., 1998. .. // . 1999. 2. : . .,1998. : . ., 1997. . . (19921996). ., 1997. : , , . ., 1998. : -. ., 1997. : . ., 1998. .., .. . .,1998. .. . ., 1997. .. // . 1998. 4. .. // . 1995. 4. .. . /, 1995. . : . ,1998. : . ., 1999. .. . ., 1996. . . ., 1996. .. // . 1998. 12. .. // . 1997. . 12. .. . ., 1998. .. . ., 1995. .. . ., 1997. .. . . . ., 1997. .. // . 1998. . 5.

55

II. 3. , : . , . ,* .** * .: .. . .; .. . . ** .: () . / . .. ; .. . ., 1997; / . .. . , , , , , , . -, , , , , , , , - , . -, , , . -, - . -, , (, ..), , . -, , , .* * , , . , .. (., 1998) - -, . , , , , , . , , (, 1917 ., 1919 . .). , : , - , ,

56

1918 ., . , , . , , (, , , , .), . , , , . . , , . - - , , , .. , , , , . , . , . , , , , , . , , , , , . () , , (, 1993 ., 1982 ., 1993 ., 1991 ., 1976 ., 1995 ., 1994 ., 1993 ., 1994 ., 1977 . .), (), 1947 ., 1976 ., 1978 . . , 1947 . , , - , , ; 1988 . , , ; 1976 ., ( , , , , , , ), ; 1991 . , , . . , , .

57

, . , , . , ( , , , . ), - , , , . , . , , , , . 1. . , , , , , , . (, , , , , , .) (). , . () , , , , , . : (, , ); ; .. , ( ), : , ; - ; .. , , . , , , , , , , .. (, ) , , . , , , ..

58

, , 1993 . , . , (. 15), , , . , , . , , . , , , . , , , , , , . (, , ), . , , ., , . 1988 ., , . , , , , , , , , . , , . . , . . , 1789 . , , . , 17- . , , . ( ), . (, 1990 ., 1992 ., 1992 .) . (, ) . , () , . 1917 . .

59

. () () . : , ; ( ) , .. ; ( ), , . (, ) , , . . : ) , , , , ) , . , , , , . . . . , . 14 , , : 1. . . 2. . . 3. . , .... . 15 , , , . 33 , , , . 128 : 1. , , . 2. . , , , . 43 , , , .

60

, (. 42). , , , , , , . . (.. ), (.. , ), (.. ) , (.. ), . , . 43 44 , , , , . 90- . , - , . , , (, , , , , , , , , .). : ; . . , 1946 . , , , , . . 3 . 87 , , , . , , , , , ( , , , , .). , . . . . , 1947 . , . , . , (. 4). . 58 : . ... , . . 22 : , ,

61

. , , , , , , .. , . . , . , , . , . . 36 , , , , . 59 , , , ; , . , .. . 130 , , , , , , , . . , . . . , , , ; . (. 38) , 41 : . , , . , . (. 74) , , , . (. 45) , , , ; , , ; ,

62

. . . 61 , , ; , . (. 45) , ; ; . , . - , ; ; ; . : , , , ; ; , , ; ; , ; ; , , , , , ; ; , ; ; , . , . , . , (. 131) , , , . . (, , , , , .) (), . , , . , . ,

63

() . , (. 133136) ; , , ; . , . . 78 , , , , , , . , , , , . 2. . . , , , , , , , , . , , . . , , , , , , . , (. 6), . ... . , , . (. 21) , , , . (. 41): , , , ; , , ; , , , ; , ; , , . , ,

64

. (. 68 69), , , , ; ; , - ; ; , , , . , , . , , . , , . , (, 1947 ., 1949 . .) , , , . , . . , (, . 24 1975 .; . 21 1983 .; . 9 66 1976 . .). 1978 . (. 45) , ; , , ; , , . (. 66). , , . , : ; , - ; , , , , ; , .

65

, . , - . , , , , ; , , . (. 32) , . (. 64) , : , , , , , ; , ; , , . . 1946 . , , , , , , . . ( 6065 5560 ) (2025 2530 ); . , , . , , .. , . (. 41) , , , . . 50 , ; , , , , , . 38 , , , , , ; , , , , , , . (. 63) : ; ,

66

, , , , ; ; , , , , ; , , , . (. 71) (. 72). , , , ; , , . , . , , , , , . . , . , . , - , , , .. , , , , . (, . 10 , . 83 , . 15 , . 40 , . 11 .) , , , (. 7) , , , . (. 37) , , . , , (. 40) , , , (. 39). (. 53); (.

67

54); (. 56); (. 57). . , , , . 8 , , , , . , , , , , . , , . ( 2 . 1) , , . - , - . , , , (. 2) , , . 17 (, , ) . , . 3 , , , . : . , , , , , , , , , . , , , , , - , - . (. 15), , , (, ) (, ), ( , , ( ) ). 11 , , , , . 30 ; . - , . . 8 . . ,

68

, , . , , , , , . (. 51) , , , , ; , , , ; . 60 . : , , , , ; , , ; , , , , , . (. 81) . 3. . , - , . , , , . , , , ( ) , , . . , , . , () , . , , , - . . 1 , : 1. , , . 2. , . 3. .

69

, , , ; , , , , , . , , , . . 9 , . , - , 514 . , (. . 7), . , , , , . , , , , , . . , (. 112). (. 48) , , , ; , . , (. 49), (. 50), (. 52) . (. 23) , , , . . . . . , , , , , .

70

, , , , , , . (, , , , , .). , , . . (. 6). , . . (. 7). , , , , , , . . . (. 22 28). 18 , , , , . , . 49 , , . (. 46) , . , , , . - , , , . . 51 . 117 , , : ; - , ; , - , , , , ; , ; .

71

, . , , . . . , , () ; , ; ; ; , .. . , (. 11) : ; , , ; , , . 1946 . , , , - . , . (. 29) : , ; ; . , 1955 . , , . , , . . 23 , . .185 , , . () . , . 9 , , . 79 . , , (. 30), , , , (. 8). 52 , : ; , ;

72

; . , , (. 273) (. 274), (. 275) , (. 276). , : , , . , , . . . . , , , - . , , . , . , , , , . , , , , . , . , , , . , , . 4. , , . , , . , , , , .. , . , , . (). , , , ;

73

; . . , , , , . . , , , , . . 7 , , , . . . , , . , . , , , , , , . (. 16) , , , , . . . , . , . . , . . . , (. 27) , . , . . , . . , , , , . . ,

74

. , . , . 74 , . , , , , . , : ) , ; ) ; ) ; ) , , , ; ) ; ) , ; ) ; ) . , , , (.75). , , . , . , , , , , (.76). , , , , . . , (. 24) , , . , , , . , , . (. 7) , , , . . . . , , , . 7 , , : . (.8), . , , , . , . . 19 , , ,

75

, , . , , . (.41) : , ; , - ; , . . , . , , . . . , , .. 1789 . , ; , , , . (1867), (.13), , , . , . , , . (. 11) . , : ; ; , . , , . (, , , , , .). , (. 40) , . , , , , , , , . , , . (. 16) , - , , , . , . . . . 7 ,

76

, , . , , (. 3740). , , . : ) , - , , ; ) , ; ) , , . , , , , , . , , (. 38). ( 13 , , ), , , , (. 39). 40 , . , , , , , , , , - . , , . (. 44 46), , , : ; , , , . (. 33) , , , , , . 49 , , : , ; , , , . , , .

77

5. , , , , , . , . ( , , .) . . . , . : . , (), . , , (), , . , , , , , , , . 1789 . (.16), , , . , , , , . , (.. ), , () (, ) , . , , 1936 . , - , , , , . , , , , , , , , , . , - , , .

78

() , . . , , ( ), . (.16), , , . . , , , , , , , . . ( , ) (.1). (.7) (.14) . , , , , (. . 58). , , , . , . , , , , (.2); , , ; ; , (.3). , , . , . . , . , , . . 18 , , , , . , . , . , .

79

, (. 3 4 . 13); , (.10), , (.4, 5, 11 15), , (.12), , (.6); (. 2 .4 . 1 .15); , (. 4 .15) . , , . . . 8 9 , , . , , , , (. 1 . 8). , . 2 . 8 , , , . , , , , (. 2 . 9), . . 35 36 . . . 12 1991 .,* , , , . , , (. 71) (. 4). , , : ; ; , , , , , ; , ; ; ; ; .; , , ; ; , , , . * . 1991. 51. .1830. , . 34 , .

80

, , . ( ), 1 1995 ., 22 1991 .* . * 1991. 16 .499 , , . , , , , , (. 2). , , / , : ; , ; ( ) ; , .. . , , , (. 1 . 7). , , , , , , , , , (. 2 . 7). (. 3743), , , , 12 1995 .* ( . 18 1998 .), 10 1995 .,** 24 1995 .,*** 2 1995 .**** . (. . 5). * . 1995. 3. .168; 1998. 47. C. 5704. ** . 1995. 50. .4872. *** , 4 1999 . // . 1999. 2. .232. **** . 1995. 32. .3198. , , , ( ), , - , . , .

81

, , . 19 , , , . , , , . (, . 5), , , , (. 19). : ; ; , , , (.26). , , . 37, , . , , . , , , . 38 , , . , . , 18 , . 39 , , , , , . . , . . . - - , , , (. 1 2 . 13). . 2 . 29 , : ; ; , , , ; , ; , , , ; , , , . . , , (. 14). . 28 , , ,

82

, , . ( 1990 .),* , . * . 1990. 21. . 240. , , , , . . , . , (. 44). , , , , , , . . , . . (.. 9 ) , , , . , (. 43). . ? ? ? ? ? ? ? , , ? ? .. : , , . ., 1997. . 4, . 4. .. - . ., 1998. ., - . . ., 1998.

83

. . . . .,1990. .. . ., 1998. .. 1993 . // . 1994. 10. , . .,1994. .. // . 1998. 1. .. . ., 1993. .. . ., 1994. .., .. . ., 1998. . . . ., 1992.

4. , , . , , : , ; - . , , , , , . , . 1. . 1689 ., ; 1776 ., . 1787 . 1789 .; 1789 . . , , , , , , , . , , , , , , , , .... , : ; ; : , , ;

84

, ; , ; , , , , , , . , , , , , , . , , , , , . , , , , , , . - , , , . (1945), , , , , 10 1948 . . , , , - . , , , , , , . , (. 1) , , (. 2). () , , , , , , , , , , , . , () , , , , , . . , . , . - , , (1966),

85

, (1966), (1950) . , . . , (. 2 . 10) , , , , , . (. 2 . 16) , , , . , 1994 . , . , , , . . , . ? ? , . , , . . , . - . , , , , . , . , , , , . , , , . , , , , , , , , , , , , , , . , , . , , . , , , , , ..

86

, ..., ..., ..., ..., ... .., ..., ..., (, , , , . -, ) . (. 13), , , , . 23, , , . , , : , (. 10); (. 21); (. 29); (. 30); , , , (. 35); (. 47) . (1988) : ..., ..., ..., ..., , ... .., ... (1867), , , , , , .. ..., ... . (. 26 27), (. 8, 9, 11, 12, 33 .), (. 4, 11, 12), (. 78 79), (. 2-4, 16-18, 38, 48-52, 54 .). , . , , , , , (, , .). (, ), . , , , . , , ( , ) , , , , . , , , . . , , , . , . 15 , . , (, ) (. 11 , . 19 ), (. 4 . 5 ).

87

. , . , . 25 , , ; ; ; . (. 2) , , , , , . , . . 24 , ; . . . (. 54) , (), , , . 1981 . , , , . (. 23) , ( ), . , . . (. 9) . , (. 18). , , , , (.19) (. 28) , , , - . . (. 18), , , , , , , , , , , , , .

88

. , : ) , , ; ) , ; ) , , . , , , , , ., , , , . , - , , , ., , , , , , . , , , , , , , , , , , , , . , . , , . , , , . , , , , , , . , , , . , .. , . () . - . , . 7 , ; , , , . (. 13) , ; , , , , , , , , , , , - - . (. 10 11), (. 3), (. 4), (. 40), (. 14), (. 3), (. 11),(. 1), (. 5), (. 1) . . - . , , . ,

89

, , . , , (, , ) . - . , , - . (. 3), , , , , , , . 2. , , , ( ) . , , , , , ( ), (, ), (, ) . . (. 10), , , , , , (. 4), , . , . 15 , ; . . ; , , , , . (, , .) (), , (), () , . . . , , . , , , - , . , , , - .

90

, .* * ., .: .. . . . 265; : / . .. . ., 1998. . 83; : / . .. . . 64; . , , , , . . , , , , , , . , . , , , . , , . 28 1991 . 17 1993 . 6 1995 .,* , , , , , . * . 1992. 6. . 243; 1993. 29. . 1112; . 1995. 7. . 496. , , , . , . , . 14 , , , , . , . , . : ) ( . filialis ) ) ( . naturalis , ), .

91

- , . : 1) (. jus sanguinis), , ( ); 2) (. jus soli), , , . . , , . , , . , (. 30), , , , , (.. ), - -, , . - . , 1965 . (. 7 8) , , , . 1981 . , , , , (. 1). , , , ( ) , (. 2). , , (. 4). , . , , , , (, ) . , , . , . ( ), , , , ( , , ), , . ( , , .) : , . , , , , ,

92

. , . () , () , .. . , , , . , , . , , - , - . , , , . , , , . . ( - 12 18, 20 ), . , : ) ) . ( ), , , , . . . , , , , . , , . , . 16 : . , , . (1978) , (. 2 . 11). , , . 22 . ( , 7 . 2) , , , , , . (. 4) , , , , , . , . ( , , ), .

93

, . - , , . , , , , . (. 15), , , , , , . , , , , . , , , . (. 1 2 . 13), (. 2 . 26) ., (. 22 1974 . ) , . (. 3) , . (. 1 . 22) , , . , (, . 10 ). , . (. 10) , , . 5 , . (. 2) , . ( . apatris, apatridos , , ) , () - . , , . , , , . , - . , ,' (, ). , , . 33 , , , , , , , , , . , , , , , (. 3 . 62). (1954) (1961).

94

( . bis . patridos , ) , ( ) . , , , . . , , , . . , (. 3 . 11) , - , . , , . . (. 62), ( ) . , , . , 25 , , , , . . , . , , , . (, ) . , . , , , ( ) . 3. (. 1 ), , , , . , , , , , , , , . , () - , , . , . . , , . , , , . , . , , ,

95

. , , , . , (. 1 . 15). (, . 27 ) . , . , , , , . , , , , , . , , , , , , , , . , . 1789 . , , . , - , , .. , ( ) ( 23 ) , . habeas corpus,* , . * . Habeas corpus ad subjiciendum ( ) , : , (. 3); ; (. 4); , (. 5); , , (. 6); , (. 9); , , , , (. 10); , , , , (. 11).

96

? , ; . , , , ; ; ; . , , , (. 102); , , (. 1 . 104); , , (. 2 .104) . (1988) : ( ); ; , ; , ; , ; , (. 1). , . 85 . , ; ; , , (. 12). , (. 14). (. 18). , (. 23). (. 2) , . , , , , (. 2 . 5); , , - , , (. 3 . 5). , ; (. 1 . 6). (1 ) (3 ) , , , , , . (. 10) , , ,

97

. , , , . , , (. 15). . , (. 1 . 17). ( 72 ), (. 2 3 . 17) , habeas corpus (. 4 . 17). , , (. 2447). , , (. 24). , , , (. 25). , , , , , . , , , (. 26). , ; , , , . , , , , , (.27). (. 2830, 32) , , , . . 31, habeas corpus. , , , . , . habeas corpus, . ; . () . , . , , , . (.12). , ,

98

, . , (. 10) , , , , . , . (. 12) , , , , . (. 13) , , , , . , , (. 34), (. 35). , , . , . . , , , . , , , . , , , , , . 44 , , , . , , , , . , , , . , . (. 19) , . , . . (. 16) , , . . , . , . 13 , , , .

99

, . , . ( ) , , . . , , , , , . 1789 ., (. 11), , , , , (. 10). , , ; , , , (. 18). ; , (. 19). , (. 4 . 3). , . , 1991 . (. 1) , , , , , .; , ; , . (. 6) , , , . . 21 : , . , . 16 20 , .. 13 14 . . (.54), , , . , , , , , . (. 25 . 4) , . 4. , .

100

, , - , , .. (18 ), , , , , , , . : ) , , , .; ) ; ) , ; ) ; ) . 1966 . ( 3 . 3). , . , . . , . , , , , , , . , .. , (., , . 48 112 ; . 23 ; . 32 .). . , . (. 50) , ; , , , , . (. 2 . 33) , , . 1867 . , (. 3); , (. 11). (. 28) , , ; . ( . petitio , , ) ( ) ,

101

, .. (, . 17 ; . 10 ; . 29 ; . 50 ; . 5 ; . 52 .). (. 3 . 47) , , , . (. 118), , , , , , , . . 1949 . - , , , , , , , . , , . , , , ; , . 1991 . . (. 4 . 3). , , . (. 24), , , , , ; . (. 21) , . . . 20 , . 77 , . 14 , . 5 . , . (. 12) : . . , : , - (. 27); , , , ( , ) (. 26). (. 78 79) , ; ,

102

, , ; - ; , . ; , . , , , , ; (. 44); - , (. 46). . 3 . 3 . , , . , . 21 , , , , . 1776 ., , , , , , , , , . 1789 . (. 2). (. 20) , , , , . , , , , , , , , -, , , -, . 5. , - . ( 1 . 2; . 3), XX , , , , , (, .). . , . , , , . , , , , (. 5862), (. 6372), (. 73-79).

103

, () , , , , , , , , , . , , (. 1, 2 4 . 3). , , . . , ( ) , , . , , , . . , , , . , . 5 ; , . 17 , , ; , , , , , . 73 , ; , , ; , , . (. 43) , , , , , , ; , , , . (. . 3 1). (. 35) , ; . (. 12), , , , - , , ; . (, . 5 , . 5 .). , , ,

104

, , , . (. 2 . 3) , . , , . , . , ( , , .). . , , , , , , , , . 6 (. 2 4 . 3). , . , . , (. 52) , , , , ; , , . (, .) , (, , .) . , (. 65) , , , . : ; , , , , , . , : , , , ; , . , (. 47) : ; , . . 1789 . (. 13), (. 14). 31 , ,

105

, . , , . 53 : ; . 6. , , , (. 3 . 2), , , , . . , , . . (. 5 . 3), . 2 . 2 , , , , . , , , , , , . , , , , . . 17 , . , ; ; . , , , , , , , , . , . 18 , , , , . , (. 1 3 . 2), , , , . ,

106

, , . . . 19 , ; , , , , , , , , , , ; , , , ; . (. 45) , , . (. 1 3 . 46) , . . (. 6), , : , ; , ; . . 61 2 , , . . ( 1991 .) .* * . 1992. 6. . 243. , 6 1995 . // 1995. 7. .496. : ) , ; ) ; ) , , , , , , ; ) , ; ) , , , .; ) , ; ) . : 1) (. 13); 2) (. 1417); 3)

107

(. 18); 4) (. 19); 5) (. 20); 6) (. 21); 7) (, , .) (. 2531). , , : 1) (. 23); 2) (. 24); 3) () . (. 21); 4) , , , (. 2531). , 27 1993 . , : 1992 1993 . - 130 . ., 1994 . - 502 ., 1995 - 563 . (. 2 . 4), . . , () . , (. 1 . 20). , , . , . . . (.. - ) (. . 45 ). (. 21, 31, 39, 41, 42 .), . 2 . 20 , , . , . , , , . , (. 3 ), . , , , . . , , , . , . 1917, 1920 19471950 . 80- . , , , , . , .. , 1995

108

. 78 , 45 . 1996 . , , , . (.21) . , ; ; , , , , . , . , (, , .). , , , , . , , . 22 : ; , ; 48 . , , , . , , , ( ), , ( ), ( ), , , , , ( ). , , , . 72 , 48 , ( . 6 ). . . 23 24 , : , , ; , , , , ; , ; ,

109

, , . . ; , , , . 25 . . . 27 , , , , ; , . , , , , , (.28). ; , , , ; , , , , ; , , , ; , , ; , (. 29). , -, . , , , , , , . , . , .. 26 , ; ; , , , . , , , 150 . . , , , . , , , , , . , , , , , , (. 29). . , , , , . , , , . 30 : ,

110

; ; - . . 31 , , , , , . , , , , (. 32), , (. 33). , , , . , . . . 34 , ; , . . 2 , , , , , , . 35 , ; , , , ; ; ; . . 36 , ; , , ; . , , 1998 . 40 , 12 , . 7 1996 ., , , , , . , (. 37) : , , ; ; , , , ;

111

, ; , , , . , 40 , . 4 . , , (. 38), (. 39), (. 40), (. 41), (. 42). , , , , , . , , , , , , . . 43 , : , ; ; ; , . (. 44) , , , ., . , . , . , . (. 57), , (. 58), . , , (. 59). - ? ? ? ? - ? , ? - , ?

112

() ? ? , ? ? ? ? , , ? .. . . ., 1998. .. . ., 1997. .. - . ., 1998. .., .. . ., 1994. . ., 1993. .. // . 1998. 4. .. . ., 1995. . ., 1998. .. // . 1997. 8. .. // . 1998. 4. . ., 1998. .., .. . ., 1997. .. . - . ., 1997. .. - . , 1996. .. , , // . 1998. 7, 8 10. P.A. : , , . ., 1991. / . . .. . ., 1996. . ., 1997. . , . ., 1996. XXI . ., 1994. : . ., 1999. , , . ., 1997. , . ., 1997. .. . ., 1998. . ., 1994. .. . ., 1997. .. . .,1998. .. . ., 1997.

113

III. - . - . , (. . 3 4). , , , , : ( , ), - (, , ) - (, , , .). , , , , , .

5. - , , . . 1. , , , , , . . 1 , , , , . . 1 , , , . 1 : , , ; ; . 1 , , , . 2 , , , , , . . 1 : , , , . (. 20), , (. 1), (. 2) ..

114

, , , , . , , . , , , . ( ), , . . , , . , . 1789 . (.3) , , , , , , . . 3 , , , , . ( , , .) , , , , . , , , , , . , : . , , , , , . , , , , , - . - (. 2 . 7). , , - - , - , , . , 1918. (.1) , . 1936 . , (. 1) (. 3). ,

115

1977 . , , , , , (. 1). , , , (.2). - , , . , , , . , , . . , . , , , . .. : , . , . , , . , - : , , , .* . * : - / . .. . ., 1997. . 96. , , , , , , , .. , .. , - , - , , . , . , , . , . , . 3 , .

116

, . , . 20 , ; . , . , . , (, , , ) , , , . , , , . , (. 1), , , , , . (. 2) , , , (. 7). : ) , , , . 4; ) , , . 4 , . 13; ) , , , ..; ) , , , ( ( 1 . 1), , , ; ) (. . 2), ) / . . (. 9), , , . (.25) , , , . . , , , , , , , , , , , , , .. .

117

(, , .) . , , - . , ( ), (, ), . (. 1, 2 5 . 3) (. 3, 5, 6 . 4). , , . (, .1 , .20 , . 1 , . 1 , , , .) , . ( ) . , , (.1), , , , , , , . (. 9). , , - , . , , , , , , , , ( 2). , . , , (.45). , , , . , , : ) ( ); ) ; ) , ; ) ; ) , . ,

118

: ; , ; , , , ; , - , , . , , - , , . - , , , , , , , , , , . , , . , , , , , , , , . , (, , , ..) , , , , .. . (, , , .) (. 9 ). , .. , , , . , , -. , , ( ), . , . 3 , , , , . , , (. 1), . 9 ,

119

, , , . . 9 , . . . , , , , . , . , , , , , . , , ( . theos kratos ). , , 1921 . 1951 . , , . , , , , , , .. . , , , . : ; , ( ) , ; , , , , ..; , . ( 4 . 3). . - . (, ) ; , (, . 41 ); , (, . 7 ); , (. 3 . 16 ) , - (. 2 . 44 ), .. , (), . , . , , ,

120

, , .. , . 3 (. 13), : ; ; ; , , ; (.. ) ; , .. , , - (. 4), (. 66). , : , (. 67); - (. 70); - , , (. 68); , , , (. 69). , . , (. 9), , . 2. . , , . , , , , . 5 , , , , . 1 , . . 1 , . 1 , . (, . 2 3 . 1 ; . 2 . 20 ; . 1 ; . 3 .). . ( souverainete ) , , , , . , , , . , . , , ,

121

. , , . , , , . , - . . , , . , , . , , .. , ., , (, .) .. , , ( ) ( ), , , . , , (. 1 ), . , , , . , . , , , . . , - ( ) ( ) . , , . , , , . , , -. , . , , , , , , , , , , . 1946 ., , . , , , , (. 88-188-4).

122

. , , , , . , , . , , -, , , ( ); -, - , , , , ..; -, , , , . . , , , ..* . , , , , . , , , - . , , , . * .: .. . . . 195-199. , , , , . , . , , , , , , . , , , , , . , , , , , ( ), , , , . , , , , . , .

123

, , , , , . , , . , . 2 . 9 , . (. 24). (. 3 . 28) , , , . , . ( ), * , , .** , , . , , . , , , . , , : , (, ) (, ). : , . . * / . .. . . 63; / . .. . . 53. ** .., .. . . . 124. : , , , , , , , , . . , , , . , , , , , , , , , . , , , ,

124

, ( ) , .., . . , . , , . , . , , , . , , , / , , . , . , , , , , . , . , , , , - , . , . , () , . , ( 3 . 1), . . XVII XVIII . . , . ( 1787 . 1793 .). , , , (. 1); (. 2); (. 3). 1789 . , , , (. 16). , XX . .

125

, . , . , , , , ( ) ; , , ; . , , . , , , . , , , ,