БЭЗНББ-4 Б.Анхзаяа

Б.Шинэцэцэг

Ц.Цогтбаатар

ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ХӨГЖИЛ

МОНГОЛД

АГУУЛГА • ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛ

• ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ҮҮСЭЛ ХӨГЖИЛ

• ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ОРОЛЦОГЧИД

• ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН БҮТЭЭГДЭХҮҮН

• ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ҮНЭ

• ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ОРЛОГО

• Монголын даатгалын зах зээлийг олон улстай харьцуулсан судалгаа

ДААТГАЛ

Даатгал гэдэг нь гэрээний үндсэн дээр нэг талаас даатгуулагч өөрийн эд хөрөнгө, ашиг сонирхлоо болзошгүй аюул, эрсдэлээс учирч болох хохирлоо нөхөх баталгаатай байх болон тохиролцсон болзлоор нөхөн авах зорилгоор даатгуулж, түүний төлөө зохих хураамж төлөх, нөгөө талаас даатгагч нь даатгуулагчид учирч болох хохирлыг бүрэн буюу зарим хэсгийг төлөхөөр үүрэг хүлээж, эрх эдлэх харилцаа юм.

ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛ• Даатгалын үйлчилгээ шаардагдаж буй даатгуулагчид,

тэдгээрийн эрэлтийг хангаж буй даатгагчид, даатгалын дэд бүтцийн зохион байгуулалтыг багтаан үйлчилж байдаг санхүүгийн зах зээлийн онцгой хэлбэр юм.

• Худалдаж борлуулж болох онцгой таваар болох “даатгалын үйлчилгээ”-тэй холбогдон гарч ирсэн эдийн засгийн харилцааны системийг хэлнэ.

• Даатгалын зах зээлийн хөгжих үндсэн нөхцөл нь даатгалын хамгаалалтын нийгмийн зайлшгүй хэрэгцээг хангах явдал юм.

ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ОНЦЛОГ

Даатгуулагч болон даатгагч байгууллага хоёрын ашиг сонирхолын үндсэн дээр хэрэгждэг.

ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛД ТАВИГДАХ ШААРДЛАГА

• Арилжаа хийх сонирхолтой худалдагч, худалдан авагчидтай байх

• Арилжаалах өөрийн гэсэн бүтээгдэхүүнтэй байх

• Зохицуулагдах эрх зүйн акттай байх

• Арилжаанд оролцогч талууд нь харилцан ашигтай байх

• Эдийн засгийн хувьд тогтвортой байх

ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ҮҮСЭЛ ХӨГЖИЛ

Даатгалын зах зээлийн хөгжлийн үе шатыг 4 хуваан авч үздэг.

1. 1934-1960 он Даатгалд суралцаж эхэлсэн он жилүүд

2. 1960-1980 он гуравдагч орнуудтай давхар даатгал хийж эхэлсэн он жилүүд

3. 1980-1990 он даатгалын компаниуд бие даан хөгжиж эхэлсэнон жилүүд

4. 1990 оноос өнөөг хүртэлх үе зах зээлийн харилцааны даатгалын хөгжлийн он жилүүд

1. 1934-1960 ОН ДААТГАЛД СУРАЛЦАЖ ЭХЭЛСЭН ОН ЖИЛҮҮД

1934 он – Сангийн яамны харьяанд “Улсыг аюулаас хамгаалах газар” нэртэйгээр анхны даатгалын байгууллага байгуулагдсан.

1935 онд ЗХУ-ын Госстрах даатгалын газартай хамтран давхар даатгалын үйл ажиллагааг эхлүүлсэн.

1936 оноос ААНБ-ын хөрөнгийн даатгал хийж эхэлсэн.

1941 оноос Даатгалын мэргэжлийн боловсон хүчнийг бэлтгэх ажил эхэлсэн.

1946 оноос Амь насны даатгал хийгдэж эхэлсэн.

1947 оноос Тээврийн хариуцлагын заавал даатгал хийгдэж эхэлсэн.

1953 оноос Зорчин явагчдын даатгал хийж эхэлсэн.

2. 1960-1980 ОН ГУРАВДАГЧ ОРНУУДТАЙ ДАВХАР ДААТГАЛ ХИЙЖ ЭХЭЛСЭН ОН ЖИЛҮҮД

1962 оноос “Улсыг аюулаас хамгаалах газар” нь “Улсын даатгах газар” нэртэй болж өөрчлөгдсөн.

1964 оноос гуравдагч орнуудын даатгалын компаниудтай давхар даатгалын чиглэлээр хамтран ажиллаж эхэлсэн.

1964 оноос нэгдэл хоршооллын мал сүрэг, САА-н таримал ургамлуудыг заавал даатгалд хамруулж эхэлсэн.

1974 оноос ОУ-н болон гадаадын байгууллагын барилга байгууламж, тээврийн хэрэгслийн заавал даатгал хийгдэж эхэлсэн.

3. 1980-1990 ОН ДААТГАЛЫН КОМПАНИУД БИЕ ДААН ХӨГЖИЖ ЭХЭЛСЭН ОН ЖИЛҮҮД

• Даатгалын байгууллага нь Сангийн яамны харьяа Улсын даатгалын ерөнхий газар болж зохион байгуулагдсан.

• Аймаг сумдад даатгалын бие даасан төлөөлөгчид ажиллах болсон.

• Газар тариаланг давхар даатгалд хамруулах болсон.

4. 1990 ОНООС ӨНӨӨГ ХҮРТЭЛХ ҮЕ ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ХАРИЛЦААНЫ ДААТГАЛЫН ХӨГЖЛИЙН ОН ЖИЛҮҮД

• 1990 онд УДЕГ-г “Монгол даатгал” компани болгон өөрчлөн зохион байгуулсан.

• Хувийн хэвшлийн даатгалын компаниуд олноор байгуулагдаж эхэлсэн.

• Даатгалын тухай анхны хуулийг 1997 оны 12 сард УИХ-аас батлан гаргасан.

• Зарим томоохон ослыг даатгалаас нөхөн төлсөн байна.

• 1998 онд Даатгалын тухай хуулийн дагуу Даатгалын хяналтын алба нь СЯ-ы харьяанд байгуулагдсан.

• 2003 онд Даатгалын компаниудын санхүү төлбөрийн чадварын зэрэглэлийг тогтоосон.

• 2004 онд УИХ-аар даатгалтай холбоотой шинэ хуулиудыг баталсан.

• 2005 онд даатгалын компаниудын үйл ажиллагаанд зэрэглэлийг тогтоосон.

ДААТГАЛТАЙ ХОЛБООТОЙ ЭРХЗҮЙН АКТУУД

№ Хуулийн нэр Батлагдсан

огнооМөрдөж эхлэх

огноо

1 Даатгалын тухай хууль 2004.04.30 2004.06.01

2 Даатгалын тухай хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хууль

2005.07.08 2005.07.08

3 Даатгалын мэргэжлийн оролцогчийн тухай хууль

2004.04.30 2004.05.01

4 Жолоочийн даатгалын тухай хууль 2011.10.06 2012.01.01

5 Иргэний эрүүл мэндийн тухай хууль

2002.04.25 2003.01.01

6 Үр тариалангийн даатгалын тухай хууль

1999.07.02 2000.01.01

7 Банкин дахь мөнгөн хадгаламжийн даатгалын тухай хууль

2013.01.10 2013.01.10

www.legalinfo.mn

ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛД ОРОЛЦОГСОД

• Иргэд • ААНБ-ууд

Даатгуулагч

• Даатгалын байгууллагууд

Даатгагч

• Даатгалын төлөөлөгчид• Даатгалын зуучлагчид• Даатгалын хохирол үнэлэгчид

Даатгалын мэргэжлийн оролцогсод

Санхүүгийн Зохицуулах хороо

ДААТГАЛЫН МЭРГЭЖЛИЙН ОРОЛЦОГСОД

• .“даатгалын төлөөлөгч” гэж даатгагчийн хууль ёсны ашиг сонирхлыг хамгаалах, түүний нэрийн өмнөөс хэлцэл болон эрх зүйн бусад үйлдэл хийх үүрэг бүхий даатгагчийн томилсон буюу эрх олгосон этгээдийг;

• .“даатгалын зуучлагч” гэж даатгагч болон даатгуулагчаас олгосон бүрэн эрхийн дагуу, түүний ашиг сонирхлын төлөө, хэлцэл хийх этгээдтэй холбож өгөх, үүнийхээ төлөө хөлс, шагнал авах эрх бүхий этгээдийг;

• .“даатгалын хохирол үнэлэгч” гэж даатгагч болон даатгуулагчийн нэрийн өмнөөс даатгалын гэрээтэй холбоотой нэхэмжлэлийг хянан шалгах, бодит хохирлыг тогтоох, талуудын хооронд хэлэлцээ хийх чиг үүргийг бие даан хэрэгжүүлэх, ийнхүү хэрэгжүүлсний төлөө цалин хөлс болон бусад төлбөр авах эрх бүхий этгээдийг;

• “актуарч” гэж даатгагчийн төлбөрийн чадварын түвшин, санхүүгийн тогтвортой байдлыг хангах зорилгоор учирч болзошгүй эрсдлийг урьдчилан үнэлж, эдийн засаг, математикийн тооцоо, судалгааны үндсэн дээр үйл ажиллагаа явуулдаг этгээдийг

ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛ

№ Үзүүлэлт 2011 2012 2013

1 Даатгалын компани 17 18 17

2 Даатгалын компанийн салбар

138 188 213

3 Даатгалын төлөөлөгч 2057 2357 3187

4 Даатгалын зуучлагч 8 17 20

5 Даатгалын хохирол үнэлэгч 9 9 14

6 Актуарч 13 18 15

7 2104 2419 3243

Х снэгт 1ү

ДААТГАЛЫН КОМПАНИУДЫН ХӨРӨНГИЙН ХЭМЖЭЭ /2013 ОНЫ БАЙДЛААР/

Монгол

даатг

ал

Бодь д

аатга

л

Тэнгэр

даатг

ал

Манда

л жен

ерал

даа..

.

Практи

кал да

атгал

Ард да

атгал

Соёмбо

даатг

ал

Номин

даатг

ал

Миг да

атгал

Нэйшнл

лайф

даатг

ал

Монни

с даа

тгал

Монре

даатг

ал

УБ хоты

н даа

тгал

Ганза

м даатг

ал

Мнх

даатг

ал

ө Гэр д

аатга

л

Хаан д

аатга

л0

5

10

15

20

25

19.4

107.3

7.2 6.9 6.3 5.8 5.6 5.6 4.6 3.8 3.7 3.2 3 2.8 2.6 2.3

/хувь/ График 1

www.frc.mn

ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН НИЙТ ОРЛОГО /2013 ОНЫ БАЙДЛААР/

97.3

1.45 0.70.54

/хувь/

Ердийн даатгал

Урт хугацаат даатгал

Даатгалын зуучлагч

Даатгалын хохирол үнэлэгч

График 2

ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН БҮТЭЭГДЭХҮҮН1. Амь нас, эрүүл мэнд, ашиг сонирхолтой холбоо бүхий даатгал

• Амьдралын даатгал

• Гэнэтийн ослын даатгал

• Эрүүл мэндийн даатгал

• Хөдөлмөрийн чадвар алдалтын даатгал

2. Эд хөрөнгийн даатгал

• Төрийн байгууллагын өмчийн даатгал

• Хувийн өмчийн даатгал

3. Хариуцлагын даатгал

• Мэргэжлийн хариуцлагын даатгал

• Жолоочийн хариуцлагын даатгал

• Бүтээгдэхүүний хариуцлагын даатгал г.м

ДААТГАЛЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН БҮТЭЭГДЭХҮҮН

Монгол

даатг

ал

Бодь д

аатга

л

Тэнгэр

даатг

ал

Манда

л даа

тгал

Практи

кал да

атгал

Ард да

атгал

Соёмбо

даатг

ал

Номин

даатг

ал

Миг да

атгал

Нэйшнл

лайф

даатг

ал

Монни

с даа

тгал

Монре

даатг

ал

УБ хоты

н даа

тгал

Ган з

ам да

атгал

Мнх

даатг

ал

ө Гэр д

аатга

л

Хаан д

аатга

л0

50

100

150

200

250

24132

31

194

10 2224 15

21

13

18

40

7

28

11 11 11

14

78 20

10

11

63

2220

Хувь х нүБайгууллага

График 3

Даатгалын компаниудын сайт

0

2

4

6

8

10

12

14

16 15 15

11 1110

15

10 10 10 10

Бүтээгдэхүүн

Даатгалын компаний сайтууд

График 4

№ Даатгалын компани Б тээгдэх ний нэр т р лү үү ө ө

1 Бодь даатгал Жуулчдын эр л мэндийн даатгалүү

2 Бодь даатгал Орон сууцны зээлийн эрсдлийн даатгал

3 Бодь даатгал Санх гийн т рээсийн даатгалүү ү

4 Бодь даатгал Теллерийн хариуцлагын даатгал

5 Бодь даатгал Багшийн хариуцлагын даатгал

6 Бодь даатгал Агаарын х л г эзэмшигч буюу мчл гчийн хариуцлагын ө ө ө өдаатгал

7 Бодь даатгал Агаарын тээврээр зорчигчдын амь насны даатгал

8 Бодь даатгал Орчны бохирдлын даатгал

9 Бодь даатгал р тарианы даатгалҮ

10 Бодь даатгал нэт эдлэлийн даатгалҮ

11 Бодь даатгал Зочид буудлын хариуцлагын даатгал

12 Монгол даатгал Олон улсын эр л мэндийн даатгалүү

13 Мандал даатгал Шилэн эдлэлийн даатгал

14 Мандал даатгал Хувийн хэрэглээний эд з йлийн даатгалү

15 Мандал даатгал Биет бус х р нгийн даатгалө ө

16 Мандал даатгал Бизнесийн йл ажиллагааны эрсдлийн даатгалү

17 Мандал даатгал Санх гийн эрсдлын даатгалүү

18 Мандал даатгал рэн телефоны даатгалҮү

19 Мандал даатгал Т рээсийн хариуцлагын даатгалү

20 Мандал даатгал Удирдах ажилтны гэнэтийн ослын даатгал

21 М нх даатгалө Газар х дл лтийн даатгалө ө

22 Мандал даатгал ндсэн х р нгийн даатгалҮ ө ө

23 Мандал даатгал Эргэлтийн х р нгийн даатгалө ө

24 Мандал даатгал Хадгаламжийн даатгал

25 Мандал даатгал Банкны б рэн даатгалү

26 Мандал даатгал Бичил даатгал

27 Мандал даатгал Нисэх онгоцны баг б рэлдэх ний эр л мэндийн ү үү үүдаатгал

28 Нэйшнл лайф даатгал Миний гэр б лү

29 Нэйшнл лайф даатгал Миний хамт олон

30 Нэйшнл лайф даатгал Сонгомол хуримтлал

31 Нэйшнл лайф даатгал Х нд вчний даатгалү ө

32 Нэйшнл лайф даатгал Тэтгэврийн даатгал

33 Нэйшнл лайф даатгал нд р хамгаалалттай даатгалӨ ө

БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ ҮНИЙН СУДАЛГААЖОЛООЧИЙН ХАРИУЦЛАГЫН АЛБАН

ЖУРМЫН ДААТГАЛ

Тээврийн хэрэгслийн ангилал

Даатгалын нэлгээү Даатгалын хураамж Даатгалын н х н ө өт лб рө ө

А 5 000 000 12 500 5 000 000

B 5 000 000 33 000 5 000 000

C 10 000 000 42 500 10 000 000

D 10 000 000 53 000 10 000 000

Mеханизм 5 000 000 12 500 5 000 000

www.bodiinsurance.mn

Хүснэгт 3

Тайлант онд жолоочийн даатгалаар нийт 15.1 тэрбум төгрөгийн даатгалын хураамжийн орлого төвлөрч 10.6 тэрбум төгрөгийн нөхөн төлбөр олгосон нь өмнөх оны мөн үеийнхээс хураамжийн орлого 1.1 тэрбум төгрөгөөр буурч, нөхөн төлбөр 5.9 тэрбум төгрөгөөр өссөн байна. Тайлант онд жолоочийн хариуцлагын албан журмын даатгалын 367.7 мянган гэрээ байгуулагдсан байна. Жолоочийн хариуцлагын албан журмын даатгалын нөхөн төлбөр авсан даатгуулагчийн тоо 19.6 мянга байна.

№ З ЛЭЛТҮ ҮҮ 2012 ОН 2013 ОН

Нийт хураамжийн орлого 79003.5 92871.79

Үүнээс жолоочийн хариуцлагын албан журмын даатгалын хураамжийн орлого

16298.1 15154.9

Даатгалын гэрээний тоо 373480 276866

Нийт нөхөн төлбөр 16916.9 30049.55

Үүнээс жолоочийн хариуцлагын албан журмбн даатгалын нөхөн төлбөр

4790.0 10643.5

Нөхөн төлбөр авсан даатгуулагчийн тоо

9521 19687

Хүснэгт 4/Сая.төг/

НИЙТ ТЭЭВРИЙН ХЭРЭГСЭЛ

бүртгэлтэй тээврийн

хэрэгслийн тоо

Оношилгоонд орсон тээврийн хэрэгслийн тоо

Татвар төлсөн тээврийн

хэрэгслийн тоо

Жолоочийн даатгалын

гэрээний тоо

0

100000

200000

300000

400000

500000

600000

700000 652716

413692379870 396352

График 4

ХӨДӨЛМӨРИЙН ЧАДВАР ТҮР АЛДАЛТЫН ДААТГАЛ

Даатгалын үнэлгээ Даатгалын хураамж Даатгалын нөхөн төлбөр

Бодь даатгал 1 өдрийн 5000 төгрөг Даатгалын үнэлгээ нь 90,000 төгрөгөөс дээш байгаа учир 6%-иар тооцно.

хөдөлмөрийн чадваргүй байсан хоног тутам 5,000 төгрөгийн нөхөн төлбөр авна.

Соёмбо даатгал 1 өдрийн үнэлгээ доод тал нь 500, дээд тал нь 5000 төгрөг

Үнэлгээ нь 60001 хүртэл 4 %90001 хүртэл 5%90001-с дээш бол 6%

ХЧТА-ы тэтгэмж авах эрх үргэлжлэх хамгийн их хугацаа болох 90 хоногоор тооцно.

Монре даатгал Нэг өдөрт ногдох даатгалын үнэлгээг даатгуулагч өөрөө тогтоож нэг жилийн ажлын хоногоор үржүүлж нийт үнэлгээг тогтооно

Даатгалын хураамжийг даатгуулагчийн эрхэлж буй ажил, даатгалын үнэлгээ, эрсдлийн түвшин зэргээс хамааруулан харилцан тохиролцож тогтооно.

Нэг өдөрт ногдох даатгалын үнэлгээг ХЧ-аа алдсан өдрөөр үржүүлэн олгоно.

Хүснэгт5

Даатгалын компаниудын сайт

ИРГЭДИЙН ГЭНЭТИЙН ОСЛЫН ДААТГАЛ

Даатгалын үнэлгээ Даатгалын хураамж Даатгалын нөхөн төлбөр

Бодь даатгал Доод хэмжээ 5,000,000 төгрөг

Даатгалын үнэлгээний

1%

Эмчлүүлсэн хоног тутамд даатгалын үнэлгээний 0.7%

Ард даатгал Доод хэмжээ 1000 000 төгрөг

Эрсдлийн түвшингээс хамааран

1-2%

Нас барсан ХЧБА тохиолдолд 100%

Эмчлүүлсэн тохиолдолд хоногийн

0.35%Хаан даатгал Үнэлгээг харилцан

тохиролцоно.даатгалын зүйл, ажил мэргэжил, албан тушаал, үйлчлэх хүрээ-хугацаанаас хамааруулан өсгөх болон бууруулах коэффициентуудыг хэрэглэн тогтооно.

Даатгалын компаниудын сайт

Хүснэгт 6

БҮХ ТӨРЛИЙН МЭРГЭЖЛИЙН ХАРИУЦЛАГЫН ДААТГАЛ

Одоогийн байдлаар Монгол Улсын хэмжээнд:

• Үнэт цаасны брокер, диллер

• Нотариатч

• Хөрөнгийн үнэлгээчин

• Өмгөөлөгч

• Эмч зэрэг мэргэжлийн ажиллагсад хариуцлагын даатгалд даатгуулсан байхыг хуулийн дагуу шаарддаг.

• Даатгалын үнэлгээ нь 3,000,000 төгрөгөөс эхлэх бөгөөд даатгуулагч энэхүү үнэлгээг өсгөх бүрэн боломжтой. 

www.bodiinsurance.mn

ХӨРӨНГИЙН ДААТГАЛДаатгалын нэлгээү Даатгалын хураамж Даатгалын н х н ө ө

т лб рө ө

Бодь даатгал Хөрөнгийн хийц,  материал, чанараас

хамааран зах зээлийн үнэлгээгээр үнэлнэ.

Даатгалын үнэлгээний 0.8%

Галд өртсөн тохиолдолд 100% бусад тохиолдолд

гэмтлийг харгалзан үзэж нөхөн төлбөр

олгоно.

Соёмбо даатгал

Зах зээлийн болон дансны үнээр

үнэлнэ.

Эрсдлийн түвшин материалын бүтэц

хийц Зориулалтаас хамаарна

Монре даатгал Өөрийн өртөг болон ЗЗҮ-ийг баримтлан

тооцно.

Хөрөнгийн хийц материал, байршил, зориулалт зэргээс

хамааруулан тогтооно.

Өөрийн буруугаас бол 20%

Бусад эрсдэлд 100%

Хүснэгт 7

Даатгалын компаниудын сайт

ТЭЭВРИЙН ХЭРЭГСЛИЙН ИЖ БҮРЭН ДААТГАЛPlatinum Extra Standard

Даатгалын үнэлгээ

Наран, Бодь, Таван Богд, Хэт, Хьюндай гэх мэт  Компаний үнийн саналыг авч харилцан тохирно.

А В С

Даатгалын хураамж

Үнэлгээний 4%

3% 2% 1% Үнэлгээний 0.8%

Даатгалын нөхөн төлбөр

-Эмнэлэг эмчилгээний

зардал 4000000 төгрөг

хариуцана.-Бүх

тохиолдолд 100%

- эмнэлэг эмчилгээний

зардал 2000000төгрөг

хариуцана.-жолоо

шилжүүлсэн тохиолдолд 90%-даатгуулагчийн буруу бол 100%

-эмнэлэг эмчилгээний

зардал 1000000 төгрөг хариуцана.

-жолоо шилжүүлсэн

тохиолдолд 80%-даатгуулагчийн буруу бол 80%

-эмнэлэг эмчилгээний

зардал 1000000 төгрөг

хариуцана.-жолоо

шилжүүлсэн тохиолдолд 70%-даатгуулагчийн буруу бол 80%

-эмнэлэг эмчилгээний

зардал 500000 төгрөг

хариуцана.даатгуулагчийн буруу бол 80%-хулгайн эрсдэл

0.5%-жолоо

шилжүүлсэн тохиолдолд

50%-бусад

тохиолдолд 100%

ДНБ /их наяд/ Даатгалын хураамж/сая төг/

2009 6590.6 23.4

2010 8414.5 31.8

2011 11087.7 47.9

2012 13994.2 79.0

2013 17.0 93.9

Хүснэгт 9

www.frc.mn

ДНБ-Д ЭЗЛЭХ ДААТГАЛЫН ОРЛОГЫН ХУРААМЖ

2009 2010 2011 2012 20130

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

0.350.38

0.43

0.570.54

/Хувь/

График 5

www.nso.mn www.frc.mn

НЭГ ХҮНД НООГДОХ ДААТГАЛЫН ХУРААМЖ

2009 2010 2011 2012 20130

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

8666.7

11111.1

11101.4

28214.232378.41

/мян.т г/ө

График 6

www.nso.mn www.frc.mn

ДААТГАЛЫН ХУРААМЖИЙН ОРЛОГО /КОМПАНИ/

9.6 8.5

35.86.16.5

6.4

27.1

/хувь/

Ард даатгалБодь даатгалМонгол даатгалМиг даатгалТэнгэр даатгалМоннис даатгалБусад

График7

www.frc.mn

ДААТГАЛЫН ХУРААМЖИЙН ОРЛОГО/ТӨРЛӨӨР/

0

5

10

15

20

25

30

35

40 /Хувь/

20122013

12.7

22-31.9

-18.62.2 3.8

-36.4 10.2

График 8

ДААТГАЛЫН НӨХӨН ТӨЛБӨР 2013 ОНЫ БАЙДЛААР

31.2

9.6

9.59.1

8.5

32.1

/Хувь/Монгол даатгал

Бодь даатгал

Миг даатгал

Номин даатга

Соёмбо даатгал

Бусад

www.frc.mn

График 9

ДААТГАЛЫН НӨХӨН ТӨЛБӨР

Х р нгийн ө өдаатгал

Авто тээврийн даатгал

Гэнэтийн ослын

даатгал

Жолоочийн хариуцлагын

даатгал

Санх гийн үүдаатгал

Бусад 0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

9

51

12.714.7

10.12.5

10.8

30

7.6

45.5

3.82.3

/хувь/

20132012

20

-41.2

209.5

-62.4-8

-40.1

График 10

www.frc.mn

ДААТГАЛЫН ХОХИРЛЫН ХАРЬЦАА

2009 2010 2011 2012 201305

1015202530354045

33.5 34 3334.9

42

/Хувь/ График 11

ДААТГАЛЫН БАЙГУУЛЛАГЫН АШИГТ АЖИЛЛАГАА

2013 онд “Бодь даатгал” ХХК 1776.9 сая төгрөг, “Нэйшнл лайф даатгал” ХХК 75.4 сая төгрөг, “Практикал даатгал” ХХК 40.8 сая төгрөг, “Хаан даатгал” ХХК 699.0 сая төгрөгийн тус тус алдагдалтай ажилласан ба энэ нь нийт даатгалын салбарын хуримтлагдсан ашгийг бууруулахад нөлөөлсөн байна.

ДАВХАР ДААТГАЛ

2009 2010 2011 2012 20130

5

10

15

20

25

30

4.77.5

10.7

20.8

26

/Тэрбум т г/ө

2013 онд даатгалын компаниуд өөрсдийн хүлээсэн эрсдэлээ гадаадын давхар даатгагчид даатгуулах хандлага өсч өмнөх оны мөн үеийнхээс 1.25 дахин нэмэгдсэн байна.

График 12

ДААТГАЛЫН ЗУУЧЛАГЧ

Компаний нэр 2012 2013

1 Асимон брокерс 128.8 141

2 Аме 29.4 213.1

3 Ачит ундарга 80.9 43

4 Лояалти солюшн 56.3 48.8

5 Эм жи ай би 16.6 0

6 Ренессанс групп 57.2 66.4

7 Монголиан интернэшнл брокерс 20 0

8 Юу ай би 23 43.2

9 Гэрэлт буян ундрах 4.5 61.2

10 Нэйшнл эженси 61.9 32.8

11 Изи инвестмент

12 Си эн эн икс 129.2 201.2

Сая. төг Хүснэгт 10

13 Хаан банк 93

14 Хас банк 19.4

15 Эрсдлийн шийдэл 487.9

16 Төрийн банк Үйл ажиллагаагаа явуулж эхлээгүй байна. 17 Эй эс ай би

18 Хүннү сэйл

Дүн 607,8 1451.3

ДААТГАЛЫН ХОХИРОЛ ҮНЭЛЭГЧ

№ Компаний нэр 2012 2013

1 Бест эстимэйт 20.8 35.3

2 Гэрэгэ эстимэйт 62.5 101.7

3 Файн эстимэйт 0.3 3.4

4 Итгэлт эстимэйт 38.9 53.3

5 Мега марз 10.2

6 Вендо 63 100.5

7 Жи ай си си 1.5 37

8 Хөрөнгийн үнэлгээний төв 0.5 1.0

9 Арвижих эстимэйт 9.9 39.3

10 Юу энд эн 0.5

11 Тэгш сонголт эстимэйт

12 Ашид билгүүн 79.2

13 Арга билэг 0.1

14 Фэйр валюшн

197.4 462.4

ДНБ-Д ЭЗЛЭХ ДААТГАЛЫН ХУРААМЖИЙН ОРЛОГО /2011 ОНЫ БАЙДЛААР/

Монгол улс

ОХУ БНХАУ Герман Итали Франц Бразил АНУ Испани Япон0123456789

10

0.431

3

5.6

6.9

8.6

2.5

6.9

5

1.8

/Хувь/ График 13

НЭГ ХҮНД НООГДОХ ДААТГАЛЫН ХУРААМЖИЙН ОРЛОГО /2011 ОНЫ БАЙДЛААР/

Монгол ОХУ БНХАУ АНУ Япон Итали Испани Герман Бразил Франц0

500

1000

1500

2000

2500

3000

8.12 89 111

2372

580

1777

1162

1741

228

2731/евро/ График 14

АШИГЛАСАН МАТЕРИАЛ• Эрсдэл ба даатгал Г.Балж 2006 он

• www.legalino.mn Даатгалын мэргэжлийн оролцогчдын тухай хууль 2004 он

• Даатгалын тухай хууль 2004 он

• www.frc.mn www.allianz.com

• www.nso.mn www.mongolbank.mn

• www.mongoldaatgal.mn

• www.bodiinsurance.mn

• www.Tengerdaatgal.mn

• www.mandal.mn

• www.practical.mn

• www.soyombodaatgal.mn

• www.insurance.nomin.net

• www.mig.mn

• www.nlic.mn

• www.monre.mn

• www.ubci.mn

• www.munkhdaatgal.mn

• www.gerdaatgal.mn

• www.Khaandaatgal.mn