Ռոման Ավետիսյան

5-3 դասարան

Նոր Դպրոց

Վիլյամ Սարոյանը 20-րդ դարի ամերիկյանգրականության ականավոր ներկայացուցիչներիցէ: Նրա ստեղծագործությունները թարգմանվել ութարգմանվում են աշխարհի բազմաթիվլեզուներով:

Սարոյանը ծնվել է 1908 թ. Կալիֆոռնիայում` Բիթլիսից (Արևմտյան Հայաստան) գաղթածաշխատավոր հայ ընտանիքում:

Դեռ չէր բոլորել նրա երեք տարին, երբ վախճանվեցհայրը: Սարոյանը կյանքի դառնությունը ճաշակելէ մանկությունից: Նա դպրոցում քիչ է սովորել` շուրջ վեց տարի: Վաղ հասակից էլ սկսել էաշխատել, եղել է լրագրավաճառ, հեռագրատանցրիչ, սևագործ բանվոր, գրասենյակային ծառայողու վարձու զինվոր...

1934թ. լույս է տեսնում Սարոյանի «Խիզախպատանին թռչող մարզաձողերի վրա» վիպակը ևմիանգամից ճանաչում է բերում երիտասարդհեղինակին: Սարոյանը գրել է 1500-ից ավելիպատմվածքներ, բազմաթիվվեպեր, վիպակներ, պիեսներ:

Նրա ստեղծագործությունների հերոսներըհասարակ մարդիկ են, աշխատավորներ ութափառաշրջիկներ, բատրակներ ուբանվորներ, մանր առևտրականներ ուծառայողներ, որոնց կյանքը լի էդառնությամբ, կարիքով ու զրկանքով:

Սարոյանի շատ գործերում ոչ միայն հայիկերպարներ կան, այլև կա հայկականհոգեբանություն, ոգի ու ոճ, կա անհուն կարոտհայրենի ավերված օջախի ու կորցրածծննդավայրի հանդեպ:

«Թեև անգլերեն եմ գրում, բայց ես ինձ համարումեմ հայ գրող: Գործածածս խոսքերն անգլերենեն, միջավայրը, որի մասին գրումեմ, ամերիկյան է: Սակայն այն ոգին, որստիպում է ինձ գրել` հայկական է: Ուրեմն` եսհայ գրող եմ»:

Վիլիամ Սարոյան

Սարոյանը շատ էր սիրում Հայաստանը, Երևանը:Նա առաջին անգամ 1935-ին է եղել Երևանում: Երբ 25 տարի անց` 1960-ին նա կրկին այցելել էՀայաստան, ուրախացած բացականչել. «...Ինձթվում էր, թե ընկել եմ մի ուրիշ աշխարհ: Զարգացումը մեծ է, հաջողություններն` անհամար»:

Վիլյամ Սարոյանը վախճանվեց ԱՄՆ-ի Ֆրեզնոքաղաքում 1981 թվականի մայիսի 18-ին: Նրակտակի համաձայն աճյունի մի մասը բերվել էՀայաստան և թաղվել Երևանում` Կոմիտասիանվան զբոսայգու պանթեոնում:

Պատմում է Վիլյամ Սարոյանը.Երբ առաջին անգամ դողալով զանգ տվի ԲերնարդՇոուին, այսպիսի բան պատահեց.- Պարոն Բերնարդ Շոու, Ձեզ անհանգստացնում էՈւիլյամ Սրոյըն (այսպես ինձ ասում էինամերիկացիները, Սրոյըն)...Շատ ամաչեցի, երբ Բերնարդ Շոուն ասաց.- Որքան գիտեմ, դու ոչ թե Սրոյըն ես, այլ Սա-րո-յան...Շատ ամաչեցի:

Մեծ ու տարօրինակ Վիլիամ Սարոյանը Սևանիափին գտնում է մի ծանր, լճի ալիքներից լավհղկված քար և խնդրում է, որ քարը տեղավորենմեքենայի մեջ:-Ամերիկա, Ֆրեզնո պիտի տանեմ,- ասում էգրողը:-Այդ հսկայական քարն ինչպե՞ս եք տանելու...-Ինքնաթիռով պիտի տանեմ...-Ինչու՞ համար...-Ով որ Հայաստանի դեմ վատ խոսի, նրա գլխինպիտի զարկեմ քարը,- պատասխանում էՍարոյանը: