1

با عرض سالم و ادب و احترام خدمت تمامي حضار محترم،

اندركاران و عرض سالم و خسته نباشيد حضور تمامي دستمسئوالن برگزاري اين کنفرانس،

اید. و تشکر از اینکه وقت خود را به اینجانب اختصاص داده

2

عنوان:

بررسی اثر گروه های تجاری بر سرمایه گذاری و کاهش محدودیت های

در بورس اوراق بهادار تامین مالی

ارائه:

محسن کلیچ، کارشناس ارشد اقتصاد

دکتر محمد رضا رنجبر فالح، پدرام داودیهمکاران:

mohsenkelich@gmail.com 09112241944تلفن:

همایش بررسی ابعاد و تحول روش های تأمین مالی در کشور با تأکید بر ”

“ نقش بانک، بیمه و بازار سرمایه

1390تیر

3

. مقدمه1 تص�ميمات س�رمایه گ�ذاری یکی از عوام�ل اص�لی رق�ابت و ت�داوم بق�ا در دنی�ای کن�ونی

ب�وده و بای�د ب�ا ه�دف ح�داکثر س�اختن ارزش و رش�د ش�رکت اتخ�اذ گ�ردد. وابس�تگی س�رمایه گ�ذاری ب�ه من�ابع وج�وه داخلی ب�دلیل پرهزین�ه ب�ودن من�ابع وج�وه خ�ارجی، مطل�وب نب�وده و از تئ�وری بازاره�ای کام�ل فاص�له دارد. ش�رکت ه�ا ممکن اس�ت ب�دلیل نوس�ان در جریانه�ای نق�دی داخلی، بعض�ی از فرص�ت ه�ای س�رمایه گ�ذاری را رد نم�وده و ی�ا آن ه�ا را ب�ه تعوی�ق اندازن�د. در ص�ورت فق�دان نقص ه�ایی مث�ل نقص اطالع�اتی، اس�تدالل می ش�ود ک�ه هیچ گون�ه اختالفی بین هزین�ه ت�امین م�الی داخلی و خ�ارجی وج�ود ن�دارد. ب�ه عب�ارتی تم�ام ش�رکتها دسترس�ی مس�اوی و نامح�دود ب�ه ت�امین م�الی خ�ارجی داش�ته و از این رو می توانن�د تص�میمات س�رمایه گ�ذاری و ت�امین م�الی خودش�ان را از

موض�وع گ�روه تج�اری ب�ه عن�وان ی�ک پدی�ده رایج می باش�د ش�رکتهایی . هم تفکی�ک کنن�دک�ه دچ�ار مش�کالت اطالع�اتی و نماین�دگی ش�دیدی هس�تند، دسترس�ی مح�دودی ب�ه ت�امین م�الی خ�ارجی داش�ته، بن�ابراین فرص�ت ه�ای س�رمایه گ�ذاری س�ود آور را ب�ه آس�انی رد نم�وده و ی�ا از آنه�ا ص�رفنظر می کنن�د. این موض�وع در دراز م�دت ب�ه توان�ایی س�ودآوری، رش�د و در نتیج�ه وض�عیت م�الی ش�رکتها لطم�ه وارد نم�وده و چ�ه بس�ا زمین�ه س�از عقب مان�دن از عرص�ه رق�ابت و ح�ذف از ب�ازار را ب�رای ش�رکتها ایج�اد نمای�د. چ�نین ش�رکتهایی را ش�رکتهای ب�ا مح�دودیت ت�امین م�الی می نامن�د. بن�ابراین دسترس�ی ب�ه من�ابع وج�وه داخلی ب�رای ش�رکتهای ب�ا مح�دودیت ت�امین م�الی موض�وعی حی�اتی و بس�یار مهم تلقی

از این رو در مقال�ه پیش رو ب�ا اس�تفاده از الگ�وی اقتص�اد س�نجی ب�ه ارزی�ابی می ش�ود. ب�ر تج�اری گ�روه در عض�ویت اث�ر ب�رآورد رفت�ار س�رمایه گ�ذاری ش�رکتها و رف�ع و

محدودیت های تامین مالی آنها پرداخته شده است.

4

. گروه تجاری 2

گ�روهی از ش�رکت ه�ا ک�ه در ب�ازار ه�ای مختل�ف فع�الیت ک�رده و از نظ�ر م�الی تحت

کن�ترل مش�ترک ان�د و رواب�ط اعض�ای آن توس�ط اعتم�اد ف�ردی ب�ر پای�ه تش�ابه وی�ژگی ه�ا

شخص�ی ی�ا تج�اری ش�کل می گ�یرد. از نظ�ر ق�انونی گ�روه تج�اری در اس�تانداردهای

، گ�روه تج�اری را 18 اس�تاندارد ش�ماره 4حس�ابداری ای�ران تعري�ف ش�ده اس�ت. بن�د

بعن�وان "واح�د تج�اری اص�لی و واح�دهای ف�رعی آن" تعری�ف می کن�د. در تعری�ف گ�روه

تج�اری از دو واژه "واح�د تج�اری اص�لی" و "واح�د تج�اری ف�رعی" اس�تفاده گردی�ده

، واح�د تج�اری اص�لی را بعن�وان "ی�ک 19 اس�تاندارد 9 و بن�د 18 اس�تاندارد 4اس�ت. بن�د

واح�د تج�اری ک�ه دارای ی�ک ی�ا چن�د واح�د ف�رعی اس�ت" و واح�د تج�اری ف�رعی را بعن�وان

"ی�ک واح�د تج�اری ک�ه تحت کن�ترل واح�د تج�اری دیگ�ری )واح�د تج�اری اص�لی( اس�ت"

آیلندایر و تاتا را نام برد.تعریف می کند. برای مثال می توان گروه تجاری آدیداس،

5

. فرضیات تحقیق3

با توجه به تئوريها و پيشينه موضوع، در تحقيق:

ار ̂سرمایه ̂گذاری ( 1 ع̂ضویت در ̂گروه ت̂جاری ̂بر رف̂ت

.شرکتها موثر است

امین ( 2 ر م̂حدودیت ̂های ̂ت ع̂ضویت در ̂گروه ت̂جاری ̂ب

.مالی شرکتها موثر است

6

. روش شناسی تحقیق4

این تحقی�ق ازن�وع تج�ربی و در ح�وزه تحقیق�ات توص�یفی اس�ت. و داده

ه�ای م�ورد نی�از آن از اطالع�ات واقعی ش�رکتها در ب�ورس اوراق به�ادار

اس�اس ب�ر نی�از م�ورد ه�ای داده همچ�نین ش�ده، گ�ردآوری ته�ران

اطالع�ات واقعي ب�ازار و ص�ورتهاي م�الي ش�ركتها انج�ام پذيرفت�ه اس�ت. و

آزم��ون فرض��يات و جم��ع آوري اطالع��ات ب��ا اس��تفاده از مع��ادالت

انجام مي گيرد. Panel data های رگرسیونومربوطه، آمار توصیفی

7

.داده ها5

در این تحقیق از شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار

شرکتها استفاده شده با این شرط که 1386 تا 1381تهران از سال

بایستی: اسفندماه باشد.29 ( پایان سال مالی آنها1

موسسات بیمه( و شرکت های سرمایه ,( جزوشرکت های مالی)مثل بانک ها2 گذاری نباشند.

دربورس اوراق بهادار پذیرش شده باشند و قیمت سهام آنها 1381( قبل ازسال3 مشخص باشد.1386- 1381درپایان هر کدام از سال های

( تغییر سال مالی نداشته باشند.1386-1381( درطی دوره مورد بررسی )4 ( اطالعات مالی آنها قابل دسترسی باشد.5 ( درطی دوره نمونه دارای جریان های نقدی عملیاتی منفی نباشد.6

داده های مورد نیاز بر اساس اطالعات واقعي بازار و صورتهاي شرکت ها شامل ترازنامه، صورت جریان وجوه نقد و یادداشت مالي

اسفند ماه( 29های همراه صورت های مالی در پایان هر سال مالی ) آورده شده است. 2در جدول

8

. مدل تحقیق6

برای بررسی و تعیین اثر عضو بودن درگروه تجاری بر رفتار سرمایه گذاری و

محدودیت های تامین مالی از مدل زیر استفاده شده است.

)1()/()/(// 3211 GCFGCFS

9

. برآورد الگو7 1386 الی 1381 شرکت طی سال های 80نتایج حاصل از برآورد الگو با استفاده از داده های ترکیبی

480برای برآورد الگو از روش وزنی با اثر ثابت استفاده شده است. در مجموع بصورت زیر می باشد.

و? G?( * CF?/A )داده در برآورد آن دخیل گشته است. نتایج حاصل از الگو بیانگر ان است که ضرائب

(CF?/A( * )?1-G )? درصد معنی دار بوده است. بدین معنی که هر واحد افزایش در 1در سطح معنای

نسبت جریان نقدی عملیاتی به دارایی آغاز دوره در شرکت های عضو گروه تجاری و سایر شرکت ها

واحد افزایش در نسبت خالص سرمایه گذاری به دارایی آغاز 0/235 و 0/046بطور متوسط به ترتیب

دوره ایجاد نموده است. همچنین ضریب برآورد شده برای نسبت فروش به دارایی آغاز دوره در سطح

درصد معنی دار نبوده است. با توجه به نتایج بدست آمده نمی توان رد نمود که عضویت در 10معنی

بر رفتار سرمایه گذاری شرکتها موثر بوده است. همچنین سرمایه گذاری شرکت های عضو گروه تجاری

گروه تجاری حساسیت کمتری به جریان نقدی شرکت داشته که نشان می دهد این شرکت ها با

محدودیت کمتری در جذب سرمایه نسبت به سایر شرکتها مواجه بوده اند.

10

. نتیجه گیری8

یکی از عوامل اصلی رقابت و تداوم بقا در دنیای کنونی جذب سرمایه است.

شرکت ها ممکن است بدلیل نوسان در جریانهای نقدی داخلی، مشکالت اطالعاتی

و نمایندگی شدید، دسترسی محدودی به تامین مالی خارجی داشته، بنابراین فرصت

های سرمایه گذاری سود آور را به آسانی رد نموده و یا از آنها صرفنظر می کنند.

اثرگذاری عضویت در گروه تجاری بر رفتار سرمایه گذاری شرکتها و در این تحقيق

اثر عضویت در گروه تجاری بر رفع محدودیت تامین مالی شرکتها آزمون شده

است. برای این منظور از شرکت های پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار از سال

با توجه به نتایج تحقیق و الگوی اقتصاد سنجی استفاده شده است. 1386 تا 1381

بر رفتار سرمایه گذاری شرکتها و رفع محدودیت جریان عضویت در گروه تجاری

تامین مالی شرکتها موثر بوده است.

11

با تش^كر و سپاس

ف^راوان از اينكه

حوص^^له بخرج

ايدوعرايض داده

بنده را است^ماع

ايد. نموده

پايان