โรคที่��เกิดจากิ

กิารผิดปกิติของฮอร�โมน

กิลุ่��มอากิารโซลุ่ลุ่งเจอร�-เอลุ่ลุ่สั�น

สาเหตุ�ของโรค

เกิ�ดจากิความผิ�ดปกิตุ�ของฮอร�โมนแกิสตุร� นที่��เพิ่��มข��น ที่�าให!กิระเพิ่าะอาหารหลั่$�งกิรดไฮโดร

คลั่อร�กิออกิมามากิเกิ�นไป ซึ่��งม�สาเหตุ�มาจากิเน'�องอกิตุรงบร�เวณตุ$บอ*อนที่��เป+นอว$ยวะที่��ที่�าหน!าที่��ผิลั่�ตุฮอร�โมนแกิสตุร�น

อากิาร

อากิารปวดที่!อง (Epigastric pain) ที่��จะหายไปเม'�อได!ร$บประที่านอาหาร

อาเจ�ยนเป+นเลั่'อดในบางคร$�ง (Hematemesis) ประสบกิ$บความไม*สะดวกิในกิารร$บประที่านอาหาร ที่!องร*วง ถ่*ายเป+นม$นขาวข�*น ม�กิลั่��นเหม.นมากิ

(Steatorrhea)

กิารร$กิษา

ยาย$บย$�งป01 มที่��หลั่$�งโปรตุอน (Proton pump inhibitor) แลั่ะยาลั่ดกิารหลั่$�งกิรด (H2 blocker) ถ่3กิใช้!เพิ่'�อช้ะลั่อกิารหลั่$�งกิรดให!ช้!าลั่ง กิารร$กิษาให!หายขาดที่�าได!โดยกิารผิ*าตุ$ดเน'�องอกิออกิไป หร'อที่�ากิารเคม�บ�าบ$ด

กิลุ่��มอากิารค�ชชง 

(อ$งกิฤษ: CUSHING'S SYNDROME) 

สาเหตุ�

เกิ�ดจากิกิารม�ฮอร�โมนสเตุอรอยด�ในเลั่'อดส3งกิว*า ปกิตุ� ส*วนใหญ่*เป+นผิลั่มาจากิกิารใช้!ยาสเตุอรอยด�นาน ๆ

เช้*น ปวดข!อร3มาตุอยด� เป+นตุ!น หร'อเกิ�ดจากิกิารกิ�นยาช้�ด หร'อยาลั่3กิกิลั่อนตุ�ดตุ*อกิ$นนาน ๆ ส*วนน!อยอาจเกิ�ดจากิ

ตุ*อมหมวกิไตุ สร!างฮอร�โมนสเตุอรอยด�มากิผิ�ดปกิตุ� ซึ่��ง อาจเป+นเพิ่ราะม�เน'�องอกิของตุ*อมหมวกิไตุ หร'อเน'�องอกิ

ของตุ*อมใตุ!สมอง (ซึ่��งกิระตุ�!นให!ตุ*อมหมวกิไตุที่�างานมากิเกิ�นไป) หร'อเน'�องอกิของส*วนอ'�น ๆ ( เช้*น มะเร.งปอด ร$งไข*

ตุ$บ หร'อ ไตุ) ที่��สร!างฮอร�โมนออกิมากิกิระตุ�!นให!ตุ*อมหมวกิไตุที่�างานมากิ

อากิาร• ม$กิจะค*อย ๆ เกิ�ดข��นช้!า ๆ เป+นแรมเด'อน ในระยะแรกิจะพิ่บว*าผิ3!ป8วยหน!าอ3มข��น

จนหน!ากิลั่มเป+นวงพิ่ระจ$นที่ร�แลั่ะออกิส�แดงเร'�อ ๆ ม�กิ!อนไขม$นเกิ�ดข��นที่��ตุ!นคอ ด!านหลั่$ง (อย3*ระหว*างไหลั่*ที่$�งสองข!าง) แลั่ด3เป+นหนอกิ ซึ่��งที่างภาษาแพิ่ที่ย� เร�ยกิ

ว*า อากิารหนอกิควาย (buffalo’s hump) ร3ปร*างอ!วน โดยจะอ!วนมากิตุรงเอว (พิ่�งป8อง) แตุ*แขนขากิลั่$บลั่�บเลั่.กิลั่ง ผิ3!ป8วยจะร3 !ส�กิอ*อนเพิ่ลั่�ย เหน'�อยง*าย แลั่ะซึ่�มเศร!า

• ผิ�วหน$งจะออกิเป+นลั่ายส�คลั่��า ๆ ที่��บร�เวณสะโพิ่กิ ผิ�วหน$งบางแลั่ะม�จ��าเข�ยวพิ่รายย��าง*ายเวลั่าถ่3กิกิระที่บกิระแที่กิ

• ม$กิม�ส�วข��นแลั่ะม�ขนอ*อนข��นที่��หน!า (ถ่!าพิ่บในผิ3!หญ่�งที่�าให!ด3ว*าคลั่!ายม�หนวดข��น) ลั่�า ตุ$วแลั่ะแขนขา กิระด3กิอาจผิ�กิร*อน ม$กิที่�าให!ม�อากิารปวดหลั่$ง (เพิ่ราะกิระด3กิส$น

หลั่$งผิ�)• อาจม�ความด$นโลั่ห�ตุส3ง หร'อ ม�อากิารของเบาหวาน• ผิ3!หญ่�งอาจม�เส�ยงแหบห!าว แลั่ะม�ขนมากิแบบผิ3!ช้าย ประจ�าเด'อนม$กิจะออกิน!อยห

ร'อไม*มาเลั่ย• ผิ3!ป8วยอานไม*ม�ความร3 !ส�กิที่างเพิ่ศ อาจม�อารมณ�แปรปรวน หร'อกิลั่ายเป+นโรคจ�ตุ

ส��งตุรวจพิ่บ

ผิ3!ป8วยม$กิม�ร3ปร*างอ!วน พิ่�งป8อง หน!าอ3ม ม�กิ!อนไขม$นข��น ที่��ตุ!นคอด!านหลั่$ง หน!าม�ส�วหร'อขนอ*อนข��น ที่!องลั่าย

อากิารแที่รกิซึ่!อน• อาจม�ภาวะแที่รกิซึ่!อนเน'�องจากิความด$นโลั่ห�ตุส3ง เช้*น ห$วใจ

วาย อ$มพิ่าตุคร��งซึ่�กิ โรคห$วใจขาดเลั่'อด• อาจม�กิารตุ�ดเช้'�อง*ายซึ่��งจะพิ่บบ*อยที่��บร�เวณผิ�วหน$ง ( เป+นฝี<

พิ่�พิ่องง*าย) แลั่ะที่างเด�นป0สสาวะ หร'อเป+นแผิลั่หายยากิ• อาจที่�าให!เป+นแผิลั่ในกิระเพิ่าะ กิระด3กิห$กิง*าย หร'อเป+นโรคจ�ตุ

กิารร$กิษา แพิ่ที่ย�จะให!กิารร$กิษาตุามสาเหตุ�ที่��พิ่บ ถ่!าสาเหตุ�เกิ�ดจากิกิารใช้!สา

รสเตุ�ยรอยด�มากิเกิ�น แพิ่ที่ย�จะค*อยๆลั่ดขนาดของสารสเตุ�ยรอยด�ลั่ง โดยกิารให!ยาสเตุ�ยรอยด� ( เช้*น เพิ่ร.ดน�โซึ่โลั่น) แที่นยาช้�ด ยาหม!อ ยาลั่3กิ

กิลั่อน ที่��ผิ3!ป8วยเคยกิ�น แลั่!วค*อยๆ ปร$บลั่ดลั่งที่�ลั่ะน!อย น$ดมาตุรวจด3 ระด$บฮอร�โมนคอร�ตุ�ซึ่อลั่ในเลั่'อดเป+นระยะๆ จนแน*ใจว*าตุ*อมหมวกิไตุที่��

ฝี8อตุ$ว ( เน'�องจากิสารสเตุ�ยรอยด�ส$งเคราะห�ที่��กิ�นขนาดมากิเกิ�นน$�น กิดไม*ให!ตุ*อมน��สร!างฮอร�โมนคอร�ตุ�ซึ่อลั่ได!เอง) ม�กิารฟื้>� นตุ$วแลั่ะสามารถ่สร!าง

ฮอร�โมนคอร�ตุ�ซึ่อลั่ได!เป+นปกิตุ� กิ.จะหย�ดยาสเตุ�ยรอยด�ในที่��ส�ด ซึ่��งอาจตุ!องใช้!เวลั่าปร$บตุ$วนานเป+นป<

ถ่!าสาเหตุ�เกิ�ดจากิเน'�องอกิของตุ*อมหมวกิไตุหร'อตุ*อมใตุ!สมอง ม$กิ จะตุ!องร$กิษาด!วยกิารผิ*าตุ$ด หลั่$งผิ*าตุ$ดหากิพิ่บว*าร*างกิายสร!างฮอร�โมนส

เตุ�ยรอยด�ไม*ได! แพิ่ที่ย�จะให!ผิ3!ป8วยกิ�นยาสเตุ�ยรอยด�ที่ดแที่นไปตุลั่อดช้�ว�ตุ

โรคเบาหวาน

สาเหตุ�ของโรค

เกิ�ดจากิความผิ�ดปกิตุ�ของตุ*อมที่��ตุ$บอ*อนซึ่�งไม*สามารถ่ผิลั่�ตุหร'อหลั่$�งฮอร�โมนอ�นซึ่3ลั่�น

ออกิมา ให!มากิเพิ่�ยงพิ่อที่��จะใช้!เปลั่��ยนน��าตุาลั่ที่�� ร*างรายได!ร$บจากิอาหารจ�าพิ่วกิแป?ง ไขม$น แลั่ะ

โปรตุ�นให!เกิ�ดเป+นพิ่ลั่$งงาน จ�งม�ผิลั่ที่�าให!ระด$บ น��าตุาลั่ในเลั่'อดส3งมากิกิว*าปกิตุ� น��าตุาลั่ส*วน

เกิ�นกิ.จะถ่3กิข$บออกิมาในป0สสาวะพิ่ร!อมกิ$บน��า ที่�าให!ป0สสาวะบ*อยจ�านวนมากิ ป0สสาวะม�รส

หวาน เราจ�งเร�ยกิโรคน��ว*า เบาหวาน

อากิาร• คนปกิตุ�ม$กิจะไม*ตุ!องลั่�กิข��นมาป0สสาวะในเวลั่ากิลั่างด�กิหร'อป0สสาวะ

อย*างมากิไม*เกิ�น 1 คร$�ง เม'�อน��าตุาลั่ในกิระแสเลั่'อดมากิกิว*า180มกิ.% โดยเฉพิ่าะในเวลั่ากิลั่างค'นน��าตุาลั่จะถ่3กิข$บออกิที่างป0สสาวะที่�าให!น��า

ถ่3กิข$บออกิมากิข��น จ�งม�อากิารป0สสาวะบ*อยแลั่ะเกิ�ดกิารส3ญ่เส�ยน��าแลั่ะอาจจะพิ่บว*าป0สสาวะม�มดตุอม

• ผิ3!ป8วยจะห�วน��าบ*อยเน'�องจากิตุ!องที่ดแที่นน��าที่��ถ่3กิข$บออกิที่างป0สสาวะ

• อ*อนเพิ่ลั่�ย น��าหน$กิลั่ดเกิ�ดเน'�องจากิร*างกิายไม*สามารถ่ใช้!น��าตุาลั่จ�งย*อยสลั่ายส*วนที่��เป+นโปรตุ�นแลั่ะไขม$นออกิมา

• ผิ3!ป8วยจะกิ�นเกิ*งห�วเกิ*งแตุ*น��าหน$กิจะลั่ดลั่งเน'�องจากิร*างกิายน��า น��าตุาลั่ไปใช้!เป+นพิ่ลั่$งงานไม*ได! จ�งม�กิารสลั่ายพิ่ลั่$งงานจากิไขม$นแลั่ะ

โปรตุ�นจากิกิลั่!ามเน'�อ

• อากิารอ'�นๆที่��อาจเกิ�ดได!แกิ* กิารตุ�ดเช้'�อ แผิลั่หายช้!า ค$น• ค$นตุามผิ�วหน$ง ม�กิารตุ�ดเช้'�อรา โดยเฉพิ่าะอย*างย��ง

บร�เวณช้*องคลั่อดของผิ3!หญ่�ง สาเหตุ�ของอากิารค$น เน'�องจากิผิ�วแห!งไป หร'อม�กิารอ$กิเสบของผิ�วหน$ง

• เห.นภาพิ่ไม*ช้$ด ตุาพิ่ร*าม$วตุ!องเปลั่��ยนแว*นบ*อย ที่$�งน��อาจ จะเป+นเพิ่ราะม�กิารเปลั่��ยนแปลั่งสายตุา เช้*นสายตุาส$�น

ตุ*อกิระจกิ น��าตุาลั่ในเลั่'อดส3ง• ช้าไม*ม�ความร3 !ส�กิ เจ.บตุามแขนขาหย*อนสมรรถ่ภาพิ่ที่าง

เพิ่ศ เน'�องจากิน��าตุาลั่ส3งนานๆที่�าให!เส!นประสาที่เส'�อม เกิ�ดแผิลั่ที่��เที่!าได!ง*าย เพิ่ราะไม*ร3 !ส�กิ

• อาเจ�ยน

กิารร$กิษา• ควบค�มน��าหน$กิตุ$วให!ปกิตุ� โดยร$บประที่านอาหารให!ครบ 5

หม3* ในปร�มาณแลั่ะส$ดส*วนพิ่อเหมาะว$นลั่ะ 3 เวลั่า โดยควร ลั่ดอาหารแลั่ะเคร'�องด'�มที่��ม�น��าตุาลั่ ที่�กิช้น�ด

• ออกิกิ�าลั่$งกิายอย*างสม��าเสมอให!เหมาะสมกิ$บว$ย• เม'�อเป+นเบาหวานแลั่!ว ควรพิ่บแพิ่ที่ย�เพิ่'�อตุรวจร*างกิายตุาม

น$ดแลั่ะปฏิ�บ$ตุ�ตุาค�าแนะน�าของแพิ่ที่ย�โดยร$บประที่านยาหร'อฉ�ดอ�นซึ่3ลั่�นตุามแพิ่ที่ย�ส$�งอย*าหย�ดยาหร'อเพิ่��มยาเอง

• ผิ3!ป8วยเป+นโรคเบาหวาน ควรด3แลั่ร$กิษาความสะอาดของร*างกิายโดยเฉพิ่าะอย*างย��งเที่!าแลั่ะซึ่อกิน��วเที่!าถ่!าม�บาดแผิลั่

เกิ�ดข��นกิ$บส*วนใดของร*างกิาย ควรปร�กิษาแพิ่ที่ย�โดยเร.ว

ภาวะเติ�#ย หร%อแคระ

สาเหตุ�ของโรค เกิ�ดจากิโรค Achondroplasia กิระด3กิเตุ�บโตุอย*างผิ�ดปกิตุ� ซึ่��งเป+น

ถ่�ง70% ของ ผิ3!ป8วยโรค Dwarfism แตุ*ในกิรณ�ของโรค Achondroplasia จะ ม�ร3ปร*างที่��ไม*สมส$ดส*วน ช้*วงแขนหร'อขาจะด3ส$�นๆเลั่.กิๆ เม'�อเที่�ยบกิ$บ

ลั่�าตุ$ว (บร�เวณที่!อง) โดยม�ห$วขนาดใหญ่*กิว*าปกิตุ�แลั่ะใบหน!าที่��ม� ลั่$กิษณะพิ่�เศษ หากิร*างกิายเกิ�ดความไม*สมส*วน ม$กิจะเกิ�ดจากิหน��ง

หร'อมากิกิว*าหน��งย�นที่��ควบค�มลั่$กิษณะหร'อความผิ�ดปกิตุ�ในกิาร พิ่$ฒนากิระด3กิอ*อน กิารที่��ร *างกิารมน�ษย�เกิ�ดกิารผิ�ดปกิตุ�อย*างมากิ

ม$กิจะม�สาเหตุ�เกิ��ยวกิ$บ ฮอร�โมน เช้*น กิารเจร�ญ่เตุ�บโตุฮอร�โมน บกิพิ่ร*องซึ่��งร3 !จ$กิกิ$นในช้'�อของ “Pituitary Dwarfism” ซึ่��งกิารเตุ�บโตุที่��ผิ�ด ปกิตุ�น��เกิ��ยวกิ$บระบบตุ*อมไร!ที่*อ เกิ�ดจากิกิารที่�างานที่��ผิ�ดปกิตุ�ของ

Growth Hormone จากิแหลั่*งที่��ผิลั่�ตุฮอร�โมนช้น�ดน�� ค'อ ตุ*อม พิ่�ธู3อ�ตุาร�� ส*วนหน!า หร'อเร�ยกิอ�กิอย*างว*า ตุ*อมใตุ!สมองส*วนหน!า

อากิาร ร*างกิายเตุ��ยแคระ แตุ*ร*างกิายกิ.ย$งเป+นส$ดส*วน

ที่��ถ่3กิตุ!องอย3* รวมถ่�งความสามารถ่ในกิารใช้!ช้�ว�ตุประจ�าว$นได!อย*างปกิตุ�

กิารร$กิษา ป0จจ�บ$นย$งไม*ม�ว�ธู�ร$กิษาโรค Dwarfism บ�คคลั่ที่��ความผิ�ด

ปกิตุ�เช้*นกิระด3กิเตุ�บโตุผิ�ดปกิตุ� บางคร$�งพิ่วกิเขาสามารถ่แกิ!ไขได!ค'อ   กิาร ศ$ลั่ยกิรรม แลั่ะบางฮอร�โมนที่��ผิ�ดปกิตุ�จะสามารถ่ร$กิษาได!โดย

แพิ่ที่ย�แตุ*ใน กิรณ�ส*วนใหญ่*จะม$กิเป+นไปไม*ได!ที่��จะที่�าให!โรคDwarfism หายขาด เม'�ออาย�ย��งมากิข��น กิ.ตุ!องที่นร$บม'อกิ$บโรคDwarfism อ�ปกิรณ�เฟื้อร�น�เจอร�ภาย ในบ!านจะสามารถ่ช้*วยให!

ร*างกิายในผิ3!ป8วย Dwarf ที่�างานตุ*างๆได!อย*างปกิตุ� ของหลั่ายกิลั่�*ม ม�กิารสน$บสน�นที่��จะช้*วยให! ผิ3!ป8วยโรค Dwarfism ร$บม'อกิ$บความ

ที่!าที่ายตุ*อหน!าพิ่วกิเขาแลั่ะเพิ่'�อช้*วยให!พิ่$ฒนาข��นไปเพิ่'�อที่��จะที่�าให!พิ่วกิเขาสามารถ่พิ่��งตุนเองได!

คอพอกิเป(นพษ

(TOXIC GOITER / HYPERTHYROIDISM / GRAVES’DISEASE)

สาเหตุ�ปกิตุ�ตุ*อมไที่รอยด�จะสร!างฮอร�โมนภายใตุ!กิารควบค�มของตุ*อมใตุ!สมอง

ถ่!าตุ*อมไที่รอยด�ที่�างานได!น!อย ตุ*อมใตุ!สมองจะหลั่$�งฮอร�โมนกิระตุ�!นตุ*อม ไที่รอยด� (TSH) ออกิมากิระตุ�!นให!ตุ*อมไที่รอยด�ที่�างานมากิข��น แตุ*ถ่!าตุ*อม

ไที่รอยด�ที่�างานมากิเกิ�นไป ตุ*อมใตุ!สมองกิ.จะลั่ดกิารหลั่$�งฮอร�โมนกิระตุ�!นตุ*อม ไที่รอยด� ที่�าให!ตุ*อมไที่รอยด�ที่�างานน!อยลั่ง(ส3*ระด$บปกิตุ�) ในคนที่��เป+นโรค

คอพิ่อกิเป+นพิ่�ษ จะพิ่บว*าตุ*อมไที่รอยด�ที่�างานมากิเกิ�น โดยอย3*นอกิเหน'อกิาร ควบค�มของตุ*อมใตุ!สมอง ที่�าให!ม�กิารหลั่$�งฮอร�โมนไที่รอยด� (ไที่ร.อกิซึ่�น) ออกิ

มาในกิระแสเลั่'อดเป+นจ�านวนมากิ ซึ่��งจะไปกิระตุ�!นให!เซึ่ลั่ลั่�ตุ*าง ๆ ของร*างกิาย ที่�างานมากิผิ�ดปกิตุ� เกิ�ดอากิารไม*สบายตุ*าง ๆ ส*วนสาเหตุ�ที่��ที่�าให!ตุ*อม

ไที่รอยด�เส�ยสมด�ลั่ในกิารที่�างานน$�น ย$งไม*ที่ราบแน*นช้$ด เช้'�อว*าเกิ��ยวข!องกิ$บ ปฏิ�กิ�ร�ยาตุ!านตุ$วเอง หร'อ ออโตุอ�มม3น (autoimmune) กิลั่*าวค'อ ม�กิารสร!าง

แอนตุ�บอด�ตุ*อตุ*อมไที่รอยด� ม�ช้'�อเร�ยกิเฉพิ่าะว*า โรคเกิรฟื้ส� (Graves’disease) โรคน��พิ่บว*าม�ความส$มพิ่$นธู�กิ$บป0จจ$ยที่างเพิ่ศ (ผิ3!หญ่�งเป+นมากิกิว*าผิ3!ช้าย) ที่าง

กิรรมพิ่$นธู�� (พิ่บม�ญ่าตุ�พิ่��น!องเป+นร*วมด!วย) แลั่ะความเคร�ยดที่างจ�ตุใจ

อากิาร• ผิ3!ป8วยจะม�อากิารเหน'�อยง*าย อ*อนเพิ่ลั่�ย นอนไม*หลั่$บ ม'อส$�น (โดยเฉพิ่าะ

อย*างย��งเวลั่าที่�างานลั่ะเอ�ยด เช้*น เข�ยนหน$งส'อ งานฝี<ม'อ) ใจหว�วใจส$�น• ม$กิจะม�ความร3 !ส�กิข��ร !อน ค'อ ช้อบอากิาศเย.นมากิกิว*าอากิาศร!อน เหง'�อออกิ

ง*าย (ฝี8าม'อจะม�เหง'�อช้�*มตุลั่อดเวลั่า)• น��าหน$กิตุ$วจะลั่ดลั่งรวดเร.ว โดยที่��ผิ3!ป8วยกิ�นได!ปกิตุ� หร'ออาจกิ�นจ�ข��นกิว*าเด�ม

ด!วยซึ่��า ที่$�งน��เพิ่ราะร*างกิายม�กิารเผิาผิลั่าญ่อาหารมากิ• ผิ3!ป8วยม$กิม�ลั่$กิษณะอย3*ไม*ส�ข ช้อบที่�าโน*นที่�าน�� บางที่�ด3เป+นคนข��ตุ'�น หร'อ

ที่*าที่างหลั่�กิหลั่�กิ หร'ออาจม�อากิารหง�ดหง�ด โมโหง*าย• บางรายอาจม�อากิารถ่*ายเหลั่วบ*อยคลั่!ายที่!องเด�น หร'ออาจม�อากิารคลั่'�นไส!

อาเจ�ยน• บางรายอาจม�อากิารกิลั่!ามเน'�ออ*อนแรง แขนขาไม*ม�แรง กิลั่'นลั่�าบากิ หร'อม�

ภาวะอ$มพิ่าตุคร$�งคราว จากิโพิ่แที่สเซึ่�ยมในเลั่'อดตุ��า• ผิ3!หญ่�งบางรายอาจม�ประจ�าเด'อนน!อย หร'อไม*สม��าเสมอ หร'อขาดประจ�าเด'อน

ข!อแนะน�า• โรคน��อาจม�อากิารแสดงได!ตุ*าง ๆ โดยเฉพิ่าะอย*างย��งบางคร$�งอาจม�อากิารคลั่!ายโรค

กิ$งวลั่ ด$งน$�น ถ่!าพิ่บผิ3!ป8วยที่��ม�อากิารอ*อนเพิ่ลั่�ย เหน'�อยง*าย น��าหน$กิลั่ด ใจส$�น ม'อส$�น หง�ดหง�ด นอนไม*หลั่$บ ควรตุรวจด3ให!แน*ใจเส�ยกิ*อนว*า ม�สาเหตุ�จากิโรคน��หร'อไม*

• โรคน��ร $กิษาได! แตุ*อาจตุ!องกิ�นยาเป+นป< ๆ ผิ3!ป8วยจ�งควรตุ�ดตุ*อร$กิษากิ$บแพิ่ที่ย�อย*าได!ขาด• ถ่!าร$กิษาด!วยยาไม*ได!ผิลั่หร'อม�ความไม*สะดวกิแพิ่ที่ย�อาจร$กิษาด!วยกิารผิ*าตุ$ดตุ*อม

ไที่รอยด� หร'อให!กิ�นน��าแร* (ซึ่��งม�สารกิ$มม$นตุร$งส�ที่�าลั่ายเน'�อเย'�อของตุ*อมไที่รอยด�บางส*วน)

• ผิ3!ป8วยไม*ว*าจะร$กิษาด!วยยา น��าแร* หร'อกิารผิ*าตุ$ด อาจม�โอกิาสกิลั่ายเป+นโรคตุ*อมไที่รอยด� ที่�างานน!อยเหม'อน ๆ กิ$น ด$งน$�นถ่!าม�อากิารสงส$ยว*าจะกิลั่ายเป+นโรคด$งกิลั่*าว กิ.ควรจะ

กิลั่$บไปปร�กิษาแพิ่ที่ย�ที่��ร $กิษาอย3*เด�ม• ผิ3!ป8วยที่��ร $กิษาด!วยกิารผิ*าตุ$ด นอกิจากิอาจม�โอกิาสกิลั่ายเป+นโรคตุ*อมพิ่าราไที่รอยด�

ที่�างานน!อย แลั่!วย$งอาจตุ$ดถ่3กิเส!นแระสาที่กิลั่*องเส�ยง (laryngeal nerve) ที่�าให!เส�ยง แหบได! ถ่!าสงส$ยควรกิลั่$บไปปร�กิษาแพิ่ที่ย�ที่��ร $กิษาอย3*เด�ม

• ภาวะตุ*อมไที่รอยด�ที่�างานมากิเกิ�น ส*วนใหญ่*จะม�สาเหตุ�จากิโรคเกิรฟื้ส� (Graves’ disease) ส*วนน!อยอาจเกิ�ดจากิสาเหตุ�อ'�น เช้*น ป�8มเน'�องอกิไที่รอยด�เป+นพิ่�ษ (toxic multinodular

goiter) ซึ่��งม$กิพิ่บในผิ3!ส3งอาย� ตุ*อมไที่รอด�อ$กิเสบ ครรภ�ไข*ปลั่าอ�กิ ที่��ม�กิารสร!างฮอร�โมน เอช้ซึ่�จ� ซึ่��งม�ฤที่ธู�Dกิระตุ�!นตุ*อมไที่รอยด�อย*างอ*อน มะเร.งตุ*อมไที่รอยด� กิารกิ�นฮอร�โมน

ไที่รอยด�มากิเกิ�น เป+นตุ!น จ�งควรหาสาเหตุ�เหลั่*าน��ด!วย (โรคน��ไม*ได!ม�สาเหตุ�มาจากิกิารกิ�น อาหารที่��ม�สารไอโอด�นมากิเกิ�นไป แตุ*อย*างใด)

กิารร$กิษาแพิ่ที่ย�อาจร$กิษาด!วยกิารใช้!ยาตุ!านธู$ยรอยด�ใน

ขนาดส3ง เพิ่'�อกิดกิารที่�างานของตุ*อมธู$ยรอยด� จนกิว*าอากิารจะด�ข��น ค'อ น��าหน$กิเพิ่��มข��นเป+นปกิตุ�

เหน'�อยน!อยลั่ง ช้�พิ่จรเตุ!นช้!าลั่ง แลั่!วจ�งค*อยๆ ลั่ด ปร�มาณยาลั่งที่�ลั่ะ 1 - 2 เม.ด จนเหลั่'อกิารกิ�นยาว$นลั่ะ

1 - 3 เม.ด แลั่!วคงกิ�นยาขนาดน��ไปเร'�อยๆ นาน ประมาณ 1 ป<คร��ง ถ่�ง 2 ป<ข��นไป แพิ่ที่ย�จ�งจะพิ่�จารณา

หย�ดยา ซึ่��งในระหว*างกิารร$กิษาน�� แพิ่ที่ย�จะน$ดตุรวจ ตุ�ดตุามอากิาร หร'อด3ระด$บฮอร�โมนธู$ยร.อกิซึ่�นเป+นระ

ยะๆ ผิลั่กิารร$กิษาบางรายจะหายขาด แตุ*บางรายอาจ ม�อากิารกิ�าเร�บใหม* ด$งน$�นผิ3!ป8วยจ�งควรไปตุรวจตุาม

แพิ่ที่ย�น$ดที่�กิคร$�ง

แหลุ่�งอ*างอง• http://th.wikipedia.org/wiki/• www.mayoclinic.com• ว�ที่ยา ศร�ดามา. Evidence-based clinical practice guideline ที่างอาย�รกิรรม

2548. กิร�งเที่พิ่ฯ : โรงพิ่�มพิ่�แห*งจ�ฬาลั่งกิรณ�มหาว�ที่ยาลั่$ย. พิ่�มพิ่�คร$�งที่��4. 2548; 495-503.

• ว�ที่ยา ศร�ดามา. ตุ�าราอาย�รศาสตุร�3. โรงพิ่�มพิ่�แห*งจ�ฬาลั่งกิรณ�มหาว�ที่ยาลั่$ย. พิ่�มพิ่� คร$�งที่�� 3. 2550; 243-266.

• http://www.siamhealth.net/public_html/Disease/endocrine/DM/dm_symtom.html

• http://www.siamhealth.net/public_html/Disease/endocrine/DM/intro.htm• http://www.vibhavadi.com/web/health_detail.php?id=78• http://www.chaiwbi.com/2552student/ms5/d525102/wbi/525109/unit03/

unit3_1006.html• http://www.thaigoodview.com/node/30192

คณะผิ,*จ�ดที่-า นายภ$ที่รพิ่งษ� ส�ขดานนที่� เลั่ขที่�� 6กิ

นางสาวพิ่ช้รมน เสมอตุน เลั่ขที่�� 11ข นางสาวพิ่รรณว�ไลั่ สาคร เลั่ขที่�� 12ข

นางสาวพิ่�รญ่าณ� ที่ร$พิ่ย�มน3ที่ว� เลั่ขที่�� 13ข

ช้$�นม$ธูยมศ�กิษาป<ที่�� 5/2