อรรถพล โชติร�ตินพทั�กษ์� พอรรถพล โชติร�ตินพทั�กษ์� พ..บบ..

ภั�ทัรา วั�ฒนพ�นธุ์�� พภั�ทัรา วั�ฒนพ�นธุ์�� พ..บบ..วัวัวัวั..เวัชศาสติร�ฟื้�� นฟื้�เวัชศาสติร�ฟื้�� นฟื้�ภัาควัชาเวัชศาสติร�ฟื้�� นฟื้� คณะแพทัยศาสติร� ภัาควัชาเวัชศาสติร�ฟื้�� นฟื้� คณะแพทัยศาสติร� มหาวัทัยาล�ยขอนแก'นมหาวัทัยาล�ยขอนแก'น

การบาดเจ็�บไขสั�นหลั�ง

ความผิ�ดปกติ�ในการควบค�ม

ระบบข�บถ่�ายป�สัสัาวะระบบข�บถ่�ายป�สัสัาวะ แลัะอุ�จ็จ็าระ

การส�ญเส)ยควัามร�*ส+ก

อาการอ'อนแรงของแขนขา

Spinal cord Spinal cord injuryinjury

Personal Personal relationshiprelationship

PartnerPartnerSex lifeSex life

Social limitationsSocial limitationsSocial lifeSocial lifeVisit friendsVisit friendsFamily lifeFamily life

EmotionEmotionDepressedDepressedAnxiousAnxiousFeel badFeel bad

Sleep interfereSleep interfere

Physical limitation Abnormal voidingRenal complication

VURHydronephrosisRenal failureUTI

NEUROGNEUROGENIC ENIC

BLADDEBLADDERR

ควัามผิดปกติในการควับค�มควัามผิดปกติในการควับค�มระบบข�บถ'ายป1สสาวัะระบบข�บถ'ายป1สสาวัะ

Psychosocial Psychosocial problemsproblems

Physical Physical problemsproblems

Quality of Quality of LifeLife

Psychological Psychological problemsproblems

* * ข"อุม#ลัจ็ากสัารสันเทศการบร�การพยาบาลั ป' ข"อุม#ลัจ็ากสัารสันเทศการบร�การพยาบาลั ป' 2551 2551 แผินกการพยาบาลับ(าบ�ดพ�เศษ หอุผิ#"ป*วย เวชศาสัติร,ฟื้./ นฟื้#แผินกการพยาบาลับ(าบ�ดพ�เศษ หอุผิ#"ป*วย เวชศาสัติร,ฟื้./ นฟื้#

โรงพยาบาลั ศร1นคร�นทร,โรงพยาบาลั ศร1นคร�นทร,

ผิ�*ป2วัยนอนโรงพยาบาล มากกวั'าร*อยละ ผิ�*ป2วัยนอนโรงพยาบาล มากกวั'าร*อยละ 50 50 เป3นผิ�*ป2วัยรอยโรคทั)4ไขส�นหล�ง เป3นผิ�*ป2วัยรอยโรคทั)4ไขส�นหล�ง

ส'วันใหญ'เกดจากการบาดเจ7บไขส�นหล�งส'วันใหญ'เกดจากการบาดเจ7บไขส�นหล�ง และ และ เก8อบทั��งหมดม)ป1ญหากระเพาะป1สสาวัะพการเก8อบทั��งหมดม)ป1ญหากระเพาะป1สสาวัะพการ **

ค�ณภัาพช)วัติ ค�ณภัาพช)วัติ ของผิ�*ป2วัยทั)4ม)ป1ญหาของผิ�*ป2วัยทั)4ม)ป1ญหากระเพาะป1สสาวัะพการจากการบาดเจ7บไขส�นหล�งกระเพาะป1สสาวัะพการจากการบาดเจ7บไขส�นหล�ง

ในคนไทัยในคนไทัย

??

• แบบสอบถามค�ณภัาพช)วัติทั�4วัไป [1]

• แบบสอบถามทั)4จ9าเพาะติ'อโรค [2]

[1] Ku JH. The management of neurogenic bladder and quality of life in spinal cord injury. BJU Int2006 Oct; -98 4 73945( ): .

[2] Costa P, Perrouin-Verbe B, Colvez A, Didier J, Marquis P, Marrel A, et al. Quality of life in spinal cord injury patients with urinary difficulties. Development and validation of qualiveen. Eur Urol2001 Jan; -39 1 10713( ): .

การศ+กษ์าค�ณภัาพช)วัติผิ�*ป2วัยกระเพาะป1สสาวัะพการจากการศ+กษ์าค�ณภัาพช)วัติผิ�*ป2วัยกระเพาะป1สสาวัะพการจากการบาดเจ7บไขส�นหล�ง ม)หลายการศ+กษ์าการบาดเจ7บไขส�นหล�ง ม)หลายการศ+กษ์า

การศ+กษ์าในประเทัศไทัยการศ+กษ์าในประเทัศไทัย

[3] Chinchai P, Sirisatayawong P, Wittayanin W. Relationship of functional abilities; depression, anxiety and stress; and quality of life of people with spinal cord injuries after leaving hospitals. Thailand Jounal of Health Promotion and Environmental Health 2008 Jul – Sep;31(3):119-128

• ม)การใช*แบบสอบถามค�ณภัาพช)วัติขององค�การอนาม�ยโลกช�ดย'อ ฉบ�บภัาษ์าไทัย เพ84อการศ+กษ์าเก)4ยวัก�บค�ณภัาพช)วัติในผิ�*ป2วัยบาดเจ7บไขส�นหล�ง [3]

• ม)การศ+กษ์าค�ณภัาพช)วัติผิ�*ป2วัยกระเพาะป1สสาวัะพการจากการม)การศ+กษ์าค�ณภัาพช)วัติผิ�*ป2วัยกระเพาะป1สสาวัะพการจากการบาดเจ7บไขส�นหล�งโดยใช*แบบสอบถามบาดเจ7บไขส�นหล�งโดยใช*แบบสอบถาม

King’s Health Questionnaire (KHQ)King’s Health Questionnaire (KHQ) [12][12]

[12] Gònzalez Viejo M, Sánchez Raya J, Romero G, Conejero J. Poster 290: Quality of Life Evaluation in Spinal Cord Injury Patients Comparing Different Bladder Management Techniques. Arch Phys Med Rehab 2007 Sep; 88(9): E95-E95.

King’s Health Questionnaire King’s Health Questionnaire ฉบ�บภัาษ์าอ�งกฤษ์ ฉบ�บภัาษ์าอ�งกฤษ์ [9][9]

ประกอบด*วัยค9าถาม ประกอบด*วัยค9าถาม 8 8 ส'วันส'วัน

1. General health perceptions 1. General health perceptions 2. Impact on life 2. Impact on life 3. Role limitations 3. Role limitations 4. 4. Travel &Travel &SSSSSS SSSSSSSSSSSSSSSSS SSSSSSSSSSS 5. Personal relationship 5. Personal relationship 6. Emotions 6. Emotions 7. /Sleep energy 7. /Sleep energy 8. Incontinence severity 8. Incontinence severity

[9] Kelleher CJ., Cardozo LD., Khullar V., Salvatore S.. A new questionnaire to assess the quality of life of urinary incontinent woman. Br J Obstet Gynecol 1997;104(12):1374-9.

ว�ติถ่�ประสังค,ว�ติถ่�ประสังค,““ ศ+กษ์าถ+งค�ณภัาพช)วัติของผิ�*ป2วัยกระเพาะป1สสาวัะพการศ+กษ์าถ+งค�ณภัาพช)วัติของผิ�*ป2วัยกระเพาะป1สสาวัะพการ

จากการบาดเจ7บไขส�นหล�งทั)4ได*ร�บการร�กษ์าทั)4จากการบาดเจ7บไขส�นหล�งทั)4ได*ร�บการร�กษ์าทั)4โรงพยาบาลศร)นครนทัร�โรงพยาบาลศร)นครนทัร� ” ”

ร#ปแบบการว�จ็�ยร#ปแบบการว�จ็�ย

DescriptiDescriptive ve

study study

DescriptiDescriptive ve

study study

กล�'มประชากรทั)4ศ+กษ์า กล�'มประชากรทั)4ศ+กษ์า

ผิ�*ป2วัยบาดเจ7บไขส�นหล�ง ผิ�*ป2วัยบาดเจ7บไขส�นหล�ง และม)ภัาวัะกระเพาะป1สสาวัะพการและม)ภัาวัะกระเพาะป1สสาวัะพการ ได*ร�บการร�กษ์าทั)4แผินกเวัชศาสติร�ฟื้�� นฟื้� โรงพยาบาลได*ร�บการร�กษ์าทั)4แผินกเวัชศาสติร�ฟื้�� นฟื้� โรงพยาบาล

ศร)นครนทัร�ติ��งแติ'วั�นทั)4 ศร)นครนทัร�ติ��งแติ'วั�นทั)4 1 1 สส..คค..2551 2551 ถ+ง ถ+ง 31 31 กก..คค . .25522552

เกณฑ์�ในการค�ดเล8อกเข*ามาศ+กษ์าเกณฑ์�ในการค�ดเล8อกเข*ามาศ+กษ์า

ผิ�*ป2วัยบาดเจ7บไขส�นหล�ง อาย� ผิ�*ป2วัยบาดเจ7บไขส�นหล�ง อาย� ≥≥ 18 18 ป> ป> ม)ภัาวัะกระเพาะป1สสาวัะพการม)ภัาวัะกระเพาะป1สสาวัะพการ บาดเจ7บไขส�นหล�งมานาน บาดเจ7บไขส�นหล�งมานาน ≥≥ 6 6 เด8อนเด8อน

ไม'ยนยอมเข*าร'วัมงานวัจ�ยไม'ยนยอมเข*าร'วัมงานวัจ�ย ม)ควัามบกพร'องทัางการส84อสารม)ควัามบกพร'องทัางการส84อสาร

เกณฑ์�ในการติ�ดออกจากการศ+กษ์าเกณฑ์�ในการติ�ดออกจากการศ+กษ์า

(ผิ�*ป2วัย 54 ราย)

ว�ธี1การด(าเน�นการว�จ็�ยเก7บข*อม�ลโดยใช*แบบสอบถามเก7บข*อม�ลโดยใช*แบบสอบถาม

1. 1. ข*อม�ลพ8�นฐานข*อม�ลพ8�นฐานKing’s Health Questionnaire King’s Health Questionnaire

(KHQ)(KHQ)

ฉบ�บภัาษ์าไทัยฉบ�บภัาษ์าไทัย

เปร)ยบเทั)ยบคะแนนค�ณภัาพช)วัติระหวั'างกล�'มเปร)ยบเทั)ยบคะแนนค�ณภัาพช)วัติระหวั'างกล�'ม

วัเคราะห�ป1จจ�ยทั)4ม)ผิลติ'อค�ณภัาพช)วัติวัเคราะห�ป1จจ�ยทั)4ม)ผิลติ'อค�ณภัาพช)วัติ

• ว�ธี1การข�บถ่�ายป�สัสัาวะ ว�ธี1การข�บถ่�ายป�สัสัาวะ • ความพ4งพอุใจ็ความพ4งพอุใจ็

2. 2. คะแนนค�ณภัาพช)วัติคะแนนค�ณภัาพช)วัติ

สถติเชงพรรณนา ข*อม�ลทั�4วัไป คะแนนค�ณภัาพช)วัติ

สถติเชงวัเคราะห� เปร)ยบเทั)ยบคะแนนเฉล)4ยค�ณภัาพช)วัติ

ระหวั'างกล�'ม วัเคราะห�หาป1จจ�ยทั)4ม)ผิลติ'อค�ณภัาพ

ช)วัติ

การว�เคราะห,ทางสัถ่�ติ�

ราย (ร*อยละ) ค'าเฉล)4ย (SD)

เพศ ชาย หญิ�ง

45 (83.3)45 (83.3)

9 (16.7) 9 (16.7)

อาย� (ป') 39.4 (10.9) 39.4 (10.9)

สาเหติ� อุ�บ�ติ�เหติ�ทางจ็ราจ็ร ติกท16สั#ง อุ76นๆ

42 (79.2)42 (79.2)

10 (18.9)10 (18.9)

1 (1.9) 1 (1.9)

ระยะเวัลาการบาดเจ7บ (ป') 5.9 (5.0)5.9 (5.0)

%

patients

42.642.6

38.938.9

16.716.7

ระด�บการบาดเจ็�บระด�บการบาดเจ็�บ

%

patients

Method

46.346.3

27.927.924.124.1

ว�ธี1ข�บถ่�ายป�สัสัาวะว�ธี1ข�บถ่�ายป�สัสัาวะ

ราย (ร*อยละ)

การติดเช8�อระบบทัางเดนป1สสาวัะ ม1 ไม�ม1

29 (53.7)29 (53.7)

25 (46.3) 25 (46.3)

ภัาวัะป1สสาวัะเล7ดราด ม1 ไม�ม1

22 (40.7)22 (40.7)

32 (59.3)32 (59.3)

%

patients 59.059.0

3.33.3

19.719.7

4.94.9

13.113.1

ควัามพ+งพอใจควัามพ+งพอใจ

ติ94า

ส�ง

ค�ณภาพ

ช1ว�ติ

ร*อยละค'าคะแนนค�ณภัาพช)วัติเฉล)4ย

Impact

on life

KHQKHQ

P < 0.05P < 0.05

ค�ณภัาพช)วัติ

ติ94า

ส�ง

• คะแนนค�ณภาพช1ว�ติสั�วนใหญิ� อุย#�ในระด�บปานกลัาง

ติ(6ากว�าการศ4กษาขอุง Westgren N, et al. [13]

[13] Westgren N, CNM, Richard Levi, MD, PhD. Quality of Life and Traumatic Spinal Cord Injury. Arch Phys Med Rehabil 1998;79:1433-1439.

• คะแนนความพ4งพอุใจ็ติ�อุว�ธี1การข�บถ่�ายป�สัสัาวะ ส'วันใหญ'อย�'ในระด�บปานกลาง

ติ(6ากว�าการศ4กษาขอุง จ็�ติหท�ย แลัะคณะ [12]

[12] จ็�ติหท�ย จ็งจ็�ติร , ลั�ดดา คมโสัภาพงศ, , ประม�ข ทรงจ็�กรแก"ว . ความพ4งพอุใจ็ในช1ว�ติขอุงผิ#"ป*วยบาดเจ็�บไขสั�นหลั�ง . ว กรมว�ทย พ 2545; 44 (1) : 42-50

• การศ4กษาน1/ พบเพ1ยงป�จ็จ็�ยเด1ยวค7อุ ภาวะป�สัสัาวะเลั�ดราดท16ม1ผิลัก�บคะแนนค�ณภาพช1ว�ติอุย�างม1น�ยสั(าค�ญิทางสัถ่�ติ� (p < 0.05) เช�นเด1ยวก�บการศ4กษาขอุง Hicken BL, et al. [4]

[4] Hicken BL, Putzke JD, Richards JS. Bladder management and quality of life after spinal cord injury. Am J Phys Med Rehabil2001 Dec;80 1(

-2 91622): .

• Gònzalez M, et al. et al. [12][12] พบว�าว�ธี1ข�บถ่�ายป�สัสัาวะพบว�าว�ธี1ข�บถ่�ายป�สัสัาวะไม�ม1ความสั�มพ�นธี,ก�บคะแนนค�ณภาพช1ว�ติไม�ม1ความสั�มพ�นธี,ก�บคะแนนค�ณภาพช1ว�ติ

[12] Gònzalez Viejo M, Sánchez Raya J, Romero G, Conejero J. Poster 290: Quality of Life Evaluation in Spinal Cord Injury Patients Comparing Different Bladder Management Techniques. Arch Phys Med Rehab 2007 Sep; 88(9): E95-E95.

ข"อุจ็(าก�ด • กลั��มประชากรท16ศ4กษาม1ข"อุจ็(าก�ดทางกาย • แบบสัอุบถ่ามน1/เน"นเร76อุงขอุงป�สัสัาวะ เลั�ดราดเป;นหลั�ก

ข"อุเสันอุแนะ • ควรม1การศ4กษาติ�อุ โดยอุาจ็น(าแบบสัอุบถ่าม

ค�ณภาพช1ว�ติท16ม1ความจ็(าเพาะ มาแปลัเป;นภาษาไทย แลัะประเม�นความน�าเช76อุถ่7อุ

• พ�ฒนาแบบสัอุบถ่ามท16ม1ความจ็(าเพาะติ�อุป�ญิหาการข�บถ่�ายป�สัสัาวะท16ม1มาติรฐาน

• คะแนนค�ณภาพช1ว�ติขอุงผิ#"ป*วยคะแนนค�ณภาพช1ว�ติขอุงผิ#"ป*วยกระเพาะป�สัสัาวะพ�การจ็ากการบาดเจ็�บไขสั�นหลั�งกระเพาะป�สัสัาวะพ�การจ็ากการบาดเจ็�บไขสั�นหลั�งม1ค�าเฉลั16ยอุย#�ในระด�บปานกลัาง ม1ค�าเฉลั16ยอุย#�ในระด�บปานกลัาง

• ผิ#"ป*วยท16ม1ภาวะป�สัสัาวะเลั�ดราด ม1แนวโน"มขอุงผิ#"ป*วยท16ม1ภาวะป�สัสัาวะเลั�ดราด ม1แนวโน"มขอุงค�ณภาพช1ว�ติท16ติ(6ากว�าค�ณภาพช1ว�ติท16ติ(6ากว�า

บทัสร�ป

ค�ณค�างานว�จ็�ยเราควรติระหน�กถ่4ง ป�ญิหาป�สัสัาวะเลั�ดราด

แลัะผิลักระทบติ�อุช1ว�ติประจ็(าว�นในผิ#"ป*วยกระเพาะป�สัสัาวะพ�การจ็ากการบาดเจ็�บไขสั�นหลั�งเพ�6มมากข4/น