هوش تجاری (سری دوم)

1آزمایشگاه سیستمهای هوشمند

(http://ce.aut.ac.ir/islab)

هوش تجاری)سری دوم(

مدرس:دکتر احمد عبدالهزاده بارفروش

تدریسیار:سهیل محمدی

2آزمایشگاه سیستم های هوشمند


نسلهای هوش تجاری

:تجاری ذخیره س/ازی حجم نس�ل اول هوش بر عمدت/ا عظی/م داده و راه حلهای مبتن/ی بر پایگاه داده تحلیل/ی استوار در حجم و جس/تجو غربال کردن امکان ای/ن س/یستمها بود. عظی/م داده ب/ه منظور تولی/د گزارشه/ا توسط تحلیلگران داده و ارائ/ه ای/ن گزارشه/ا ب/ه مدیران در جه/ت تص/میم گیری بهتر

را فراهم میساختند. :و در اواسط 2.0متقارن با وب نسل دوم هوش تجاری

و ی/ا نزدیک real-time شک/ل گرفت. امکان تحلی/ل 2000ده/ه ب/ه آ/ن در ای/ن بازه مورد توج/ه قرار گرف/ت و ارائه راه حلهای مانند کاربردهای جدی/د و ابزاره/ا همچنی/ن و بر وب، مبتن/ی

KPI ... ه/ا، داشبورده/ا ب/ا واس/ط گرافیک/ی پیشرفت/ه، موبایل ودر این نسل رونمایی شدند.



نسلهای هوش تجاری

:معرف ابزارهای جدیدی است نس�ل س�وم هوش تجاریتولی/د شدهاند: زی/ر منظور ب/ه س/ه و Relevancy، Socialک/ه

Self-service در ای/ن نس/ل، اس/تفاده از هوش تجاری منحصر .ب/ه مدیران نبوده و اکث/ر افراد سازمان در فعالیتهای روزمره خود از آ/ن بهره میبرند، و مانن/د ی/ک شبکه اجتماعی با یکدیگر در ارتباط هس/تند. ای/ن شبک/ه اجتماع/ی باع/ث کشف اهداف و و گروهی گیری تص/میم ب/ه منج/ر و شده مشترک مناف/ع اشتراک/ی برای ح/ل مس/ائل س/ازمان میگردد. ب/ه عالوه، نقش

IT و کمرنگ شده تجاری ب/ه هوش رس/یدگی و تولی/د برای نیاز خود را ب/ا توج/ه به ویژگیهای خود اطالعات مورد افراد دریاف/ت کرده و ای/ن توانای/ی را دارن/د ک/ه خود ب/ه راحت/ی به

اطالعاتی که مربوط به آنهاست، دسترسی پیدا کنند.



(Web 2.0) 2.0وب

عبارت/ی اس/ت ک/ه برای توص/یف نسل دوم 2.0وب World Wide Web.تعیین شده است

وب به 2.0تمرک/ز و همکاری در افراد توانای/ی روی بر اشتراک گذاشتن اطالعات به صورت آنالین است.

اس/اسا ب/ه انتقال از ص/فحات وب 2.0وب HTML ایس/تا به ص/فحات وب پویات/ر ک/ه بیشت/ر س/ازماندهی شده است و بر پای/ه ارائ/ه برنامههای کاربردی تح/ت وب ب/ه کاربران بنا شده

است، اشاره دارد. عبارتست از ارتباطات باز 2.0دیگر کاربرد بهبود یافته وب

ب/ا تأکی/د بر روی جوام/ع کاربران مبتن/ی بر وب و به اشتراک گذاری آزادتر اطالعات.



(Web 2.0) 2.0وب

بیشت/ر ب/ه عنوان ی/ک اصطالح در 2.0در طول زمان، وب ت/ا به عنوان بازاریاب/ی مورد اس/تفاده قرار میگرفت/ه اس/ت

یک عبارت مبتنی بر علوم کامپیوتر. Blog ،ه/اwiki مدیریت نرمافزار وب، س/رویسهای و ه/ا

در 2.0 همگی به عنوان مؤلفههای وب (CMS)محتوای وب نظر گرفته میشوند.



تعریف هوش تجاری

BI

Enterprise (OLTP,OLAP)=BI

OLTP +OLAP



تعداد چوب کبریتها چقدر است؟



حاال تعداد چوب کبریتها چقدر است؟



معماری هوش تجاری

:معماری هوش تجاری یک معماری چند الیه استالیه دادهالیه کاربردالیه نمایش



معماری هوش تجاری

:معماری هوش تجاری یک معماری چند الیه استالیه دادهالیه کاربردالیه نمایش



پشته هوش تجاری (BI Stack)



نظارت بر فعالیتهای کسب و کار (Business

Activity Monitoring)BAM ی/ک نرمافزار اس/ت ک/ه هدف آن نظارت بر فعالیتهای

پیاده کامپیوتری سیستمهای در ک/ه اس/ت کاری و کس/ب سازی شدهاند.

BAM بالدرنگ اطالعات نمای/ش و تحلی/ل آوری، جم/ع ب/ه درباره فعالیتهای داخ/ل س/ازمان، مشتریان و شرکا اشاره

دارد. ی/ک فعالی/ت کس/ب و کار میتوان/د ی/ا ی/ک فرآین/د کسب و کار

کار و کسب فرآین/د مدیری/ت نرمافزار توس/ط ک/ه باش/د (BPM) هماهن/گ میشود؛ و ی/ا ی/ک فرآین/د کس/ب و کار باشد

چندین ک/ه اس/ت فعالیته/ا از مجموعهای ص/ورت ب/ه ک/ه سیستم و برنامه کاربردی را پوشش میدهد.

BAM ی/ک راه ح/ل س/ازمانی اس/ت ک/ه هدف آ/ن، ارائ/ه یک مدیران به کار و کس/ب فعالیتهای از بالدرن/گ خالص/ه

عملیاتی و مدیران سطح باالتر میباشد.



(BAM)نظارت بر فعالیتهای کسب و کار مزایای اص/لیBAM عبارتن/د از: توان/ا س/اختن ی/ک سازمان

در اتخاذ تص/میمات کس/ب و کار آگاهانهت/ر، بررس/ی سریعتر به رس/یدن منظور ب/ه تشکیالت س/ازماندهی و مشکالت،

سودآوری کامل در فرصتهای پدید آمده. حلهای راه نمایانتری/ن خص/یصههای از نمایش BAMیک/ی ،

هایی KPIاطالعات بر روی داشبورده/ا اس/ت ک/ه دربرگیرنده را و عملکرد فعالیتها رؤی/ت قابلی/ت و اطمینان ک/ه اس/ت

فراهم مینماید.

:مطالعه بیشتر در http://en.wikipedia.org/wiki/Business_activity_monitoring

http://en.wikipedia.org/wiki/Business_activity_monitoring

http://en.wikipedia.org/wiki/Business_activity_monitoring



یکپارچه سازی اطالعات سازمانی (Enterprise Information

Integration)

EII عبارتس/ت از توانای/ی پشتیبان/ی از ی/ک دیدگاه یکپارچ/ه به دادهها و اطالعات یک سازمان.

ب/ه متعل/ق دادهه/ا، س/ازی مجازی برنام/ه ی/ک یک EIIدر ،انتزاع از استفاده ب/ا اطالعات س/ازی یکپارچ/ه فرآین/د عنوان تحت )ک/ه یکپارچ/ه کاربری واس/ط ی/ک دادهه/ا، »دس/ترسی ب/ه دادههای یکنواخ/ت« شناخته میشود( را برای مشاهده همه دادههای داخل یک سازمان، یک مجموعه یکتا

س/اختار عنوان از تحت )ک/ه نامگذاری قراردادهای و ها برای میشود( شناخته یکنواخ//ت« اطالعات »بازنمای//ی

بازنمایی این دادهها ارائه مینماید. هدفEII دادهای منابع از بزرگ مجموعهای دریاف//ت ،

ناهمگون برای نمای/ش ب/ه ی/ک کاربر ی/ا ی/ک س/یستم به عنوان یک منبع دادهای یکتا و همگون است.



(EII)یکپارچه سازی اطالعات سازمانی

،دادههای درون ی/ک س/ازمان میتوانند در فرمتهای ناهمگون، و XMLمانن/د پایگاه داده رابطهای، فایلهای متنی، فایلهای

ب/ه انواع روشهای اختص/اصی ذخیره س/ازی ب/ا روشهای ایندکس خیره شوند.گذاری و دسترسی به داده مختص به خودشان، ذ

API که آمدن/د پدی/د داده ب/ه دس/ترسی اس/تاندارد های مجموعهای مشخ/ص از دس/تورات را برای بازیاب/ی و تغییر دادهه/ا از ی/ک منبع داده عمومی ارائ/ه میدادند. برخ/ی از این

API :از عبارتند و ODBC، JDBC، XQJ، OLE DBه//ا ADO.NET.



(EII)یکپارچه سازی اطالعات سازمانی

به را زی/ر تجاری، مس/ائل اص/لی در حوزه هوش شاغلی/ن بای/د در ص/نعت ب/ه آنه/ا بپردازد ت/ا بالغ شود، EIIمس/ائلی ک/ه

را معرفی مینمایند:ای مختلفترک/یب مجموعههای دادهسادگی درکسادگی استقرارسروکار داشتن با اطالعات با مرتبه باالتر

:مطالعه بیشتر در http://en.wikipedia.org/wiki/Enterprise_information_integration



Change Data)روشهای ثبت تغییرات دادهها Capture)

باید پایگاه داده تحلیل/ی ی/ک اهداف، ب/ه تعری/ف و توج/ه ب/ا کند. نگهداری را کار و کسب اقدامات تغییرات تاریخچ/ه

فرآیندهای تحلیلی ETLبنابرای/ن داده پایگاه بارگذاری در بای/د بتوانن/د تغییرات داده ک/ه در س/یستمهای عملیات/ی منبع

در طی عملیات کسب و کار رخ میدهند، را کشف نمایند. ب/ه توانای/ی کش/ف دادههای تغیی/ر یافت/ه در س/یستمهای منبع«

دادهها تغییرات ثب/ت تغییرات، ای/ن ثب/ت Change Data)و Capture)».میگویند

دشوار تحلیلی داده پایگاه بارگذاری فرآین/د مراح/ل هم/ه هس/تند، ول/ی مرحل/ه ثب/ت تغییرات داده، س/ختترین و چالش

برانگیزترین مرحله کار است.



(CDC)روشهای ثبت تغییرات دادهها

از نظ/ر تئوری، تکنیکها و تکنولوژیهای متعددی برای انجامفرآیندهای ثبت تغییرات دادهها وجود دارد:

مقایسه کامل منبع(source) و هدف (target)استفاده از فایلهای الگ تراکنشیاستفاده از برنامههای ثبت/ تغ/ییرات دادههای تجاری استفاده از خصوصیتCDCسیستم مدیریت پایگاه داده استفاده ازtriggerهااستفاده از تکرار سیستم مدیریت پایگاه دادهاستفاده از شاخص به روز رسانی در رکوردهای منبع

)همه این روشها، مزایا و معایبی دارند.(:مطالعه بیشتر در

http://www.dwh-club.com/dwh-bi-articles/change-data-capture-methods.html



Service-Oriented)معماری سرویسگرا Architecture)

معماری س/رویسگرا، ی/ک رویکرد برای دس/ترسی ب/ه منابعنرمافزاری در ی/ک س/ازمان و همچنی/ن، از طری/ق شبک/ه به

عنوان سرویسهای خوش تعریف است. ه/ر س/رویس ب/ه ی/ک هدف کس/ب و کار از پی/ش تعریف شده

انجام را کار از مجزایی واحدهای و یاف/ت خواه/د دس/ت خواهد داد.

حالت ی/ا محتوا ب/ه و هس/تند مس/تقل س/رویسها ای/ن سرویسهای دیگر وابستگی ندارد.

شده توزیع س/یستمهای معماری تح/ت س/رویسها ای/ن فعالیت میکنند.



یکپارچه سازی برنامههای کاربردی سازمانی

(Enterprise Application Integration)

EAI کاربردی برنامههای تولید در کار و کس/ب نیاز ی/ک برای همکار سیستمهای شام/ل س/ازمان ی/ک در متنوع ارتباط ب/ا یکدیگ/ر ب/ه منظور دس/تیابی ب/ه ی/ک هدف کسب و از صرفنظر یکپارچ/ه و اطمینان قاب/ل روش ی/ک ب/ه کار کاربردی برنامههای این جغرافیای/ی موقعی/ت و پلتفرم

است.EAI شام/ل پذیرش پیام، تبدی/ل، ترجم/ه، مس/یریابی، تحویل

پیام و مدیریت فرآیند کسب و کار است. همگام انتقال برای بنیادی معماری پیام (synchronous)دو

وجود دارد: مع/ماریHub/Spoke مع/ماریBus

نیز 2از س//رویسها توس//عه در میتوان فوق معماری استفاده نمود.



Hub/Spokeمعماری



Busمعماری



Enterprise)گذرگاه سرویس سازمانی Service Bus)

ESB یک زیرساخت برای ایجاد تسهیل در SOA.است ESB، API ای را در اختیار میگذارد ک/ه میتوان ب/ا استفاده از

با تعام/ل در را داد و س/رویسها را توس/عه آ/ن، س/رویسها یکدیگر به طور قابل اطمینانی قرار داد.

،فن/ی لحاظ پیام ESBاز ارسال برای ی/ک س/تون فقرات ،اس/ت ک/ه تبدی/ل پیام، تبدی/ل فرم/ت پیام، مسیریابی، پذیرش پیام از س/رویسهای مختل/ف و برنامههای/ی ک/ه به و تحوی/ل

ESB.متصل هستند، میباشد

برای مطالع/ه بیشت/ر در خص/وصSOA، EAI و ESB مقاله ،مربوطه در سایت قرار داده شده است.



مقایسه

پارامترهای ارزیابی Hubمعماری

Busمعماری Busمحصول مبتنی بر

اختصاصی ESB

تالش برای نصب و راه

اندازی

تالش کمتر نسبت به Busمعماری

تالش متوسط تالش متوسط

مدیریت نگهداری و مدیریت hubساده به دلیل

مرکزی

ممکن است مدیریت بر اساس سیستمهای یکپارچه، پیچیده باشد.

هزینه باال باال هزینه پایین به دلیل عدم استفاده از فرمتهای اختصاصی به منظور

ارتقای کارایی. دلیل دیگر، عدم ارائه همه

سرویسهایی است که توسط محصوالت

اختصاصی ارائه میگردند.مقیاس

پذیریاگر از معماری

فدرال استفاده شود، باالست. در غیر

اینصورت، محدود است.

مقیاس پذیری باال مقیاس پذیری باال

استانداردها غالبا مبتنی بر استاندارد است اما

ممکن است از فرمتهای داخلی

اختصاصی استفاده نماید.

غالبا مبتنی بر استاندارد است اما ممکن است از

فرمتهای داخلی اختصاصی استفاده نماید.

مبتنی بر استاندارد

معماری سرویسگرا

میتواند به صورت سرویسگرا پیاده

سازی شود.

میتواند به صورت سرویسگرا پیاده سازی

شود.

سرویسگرا



مجموعه مدیریت فرآیند کسب و کار (Business Process

Management Suite)

BPMS فرآیند مدیری/ت از پشتیبان/ی برای نرمافزار ی/ک کسب و کار است.

BPMS ی/ک رویکرد بس/یار عملی دارد، زیرا بخشهای تئوری در ب/ه س/یستم معرف/ی شده است؛ پیاده س/ازی در زمان نتیجه سیستم میتواند آنها را بهینه کند، تا حد ممکن خودکار برای ضروری تحلیل و کن/د، نظارت آ/ن پذیرش بر کن/د،

بهبود مداوم آن را ارائه نماید.



Business Rules)موتور قوانین کسب و کار Engine)

تعاری/ف بس/یاری برای قوانی/ن کس/ب و کار وجود دارد. یکیاز آنها عبارتست از:

قوانی/ن کس/ب و کار، عناص/ر منحص/ر بفردی هس/تند ک/ه ب/ه روشی 1.قاب/ل فه/م تعری/ف، تع/یی/ن و بیان میشوند. هم/ه ای/ن قوانی/ن شامل چارچوب س/اختاری، س/یاستها، اس/تراتژیها و عملیات ی/ک شرک/ت یا

سازمان هستند.قوانی/ن کس/ب و کار بای/د تعری/ف شون/د و از مدله/ا و فرآیندهای/ی که 2.

شرک/ت ب/ا آنه/ا کار میکن/د، مس/تقل باشند. ای/ن اس/تقالل بدی/ن معنا ب/ا فرآینده/ا ندارند، نیس/ت ک/ه قوانی/ن کس/ب و کار هی/چ ارتباط/ی بلک/ه کامال بالعک/س اس/ت؛ ی/ک ارتباط نزدی/ک و ثاب/ت دارند. ب/ا این یک عنوان ب/ه س/رکت ای/ن مفهوم از شخص/یت و وجود حال، موجودی/ت اقتص/ادی-اجتماعی میآید. وظیف/ه آ/ن تعری/ف سیاست و حاالت اجرای/ی و عملیات/ی ب/ه ی/ک روش دقی/ق اس/ت. قوانی/ن کسب بای/د فرآینده/ا را تعریف و مدل ن/ه موضوعات/ی هس/تند ک/ه و کار،

کنند، و نه تغییراتی هستند که موجب رنج و سختی گردند.



(BRE)موتور قوانین کسب و کار

یک 3. عملکرد در همیش/ه کار و ک/س/ب قوانی/ن ک/ه اس/ت درس/ت س/ازمان ب/ه ی/ک روش ص/ریح )س/یاستهای دس/تمزد، ساعت کاری، تخفیفهای/ی ک/ه بای/د بر اس/اس شرای/ط فروش اعمال شون/د و ...( یا ضمن/ی و نگفت/ه )برخورد مؤدبان/ه ب/ا مشتریان، مس/ئولیت پذیری یک س/رپرست در قبال نظارت/ش و ...( ک/ه افراد را ب/ه ص/ورت مستقیم حوزه در حال، این ب/ا دارند. وجود میگیرد، دربر غیرمس/تقیم ی/ا مدیری/ت فرآین/د، عبارت قوانی/ن کس/ب و کار فق/ط برای قوانین/ی که ماهی/ت ص/ریح دارند و واقع/ا وجود دارند و ب/ه روش قابل فهم بیان،

ثبت، ردیابی شده و تغییر مییابند، استفاده میگردد.

مطالعه بیشتر در خصوصBPMS و BRE:در http://blog.auraportal.com/2011/07/11/bpms-business-process-

management-suite-vs-bre-business-rules-engine-2/



On-Line Analytical)پردازش تحلیلی برخط Processing)

س/رويسهايی ک/ه از پايگاه داده تحليل/ی ب/ه منظور پاسخگويیمیکنند، اس/تفاده کاربران تحليل/ی پرس/شهای ب/ه س/ريع

ناميده میشوند.(OLAP)پردازش تحليلی برخط OLAP برای که نرمافزاره/ا از مجموعهای از اس/ت عبارت

چند شيوه ي/ک بر مبتن/ی دادههای س/ريع تحلي/ل و اکتشاف سازی مجموع از س//طح چندي//ن ب//ا (Aggregation)بُعدی

استفاده میشود، و تصميم گيری را تسريع و تسهیل میکند. تحليلها قابلي/ت هداي/ت دلي/ل ب/ه گيری تص/ميم آس/ان شدن

بدون نياز ب/ه ي/ک زبان پرس/وجوی اص/لی يا فهم س/اختار زيرين بانک اطالعاتی حاصل میشود.



(OLAP)پردازش تحلیلی برخط

که اس/ت جه/ت اي/ن از ني/ز گيری تص/ميم شدن س/ريعتر پي/ش محاسبه از برای درخواس/تهای متداول مجموع دادهه/ا

دادهه/ا، اص/طالح ب/ه و اس/ت اند، Pre-Aggregateشده شده به پاس/خگويی و يافت/ه کاه/ش محاس/به زمان بنابراي/ن پذي/ر خواهد امکان ب/ه س/رعت تحليل/ی پيچيده پرس/وجوهای

بود. پايگاه داده تحليل/ی(DW) و پردازش تحليل/ی بر خط (OLAP)

از جمل/ه عناص/ر ضروری در س/يستمهای تص/ميميار به شمار میآيند.



OLAP و OLTPمقایسه جنبههای متفاوت (OLTP: On-Line Transactional

Processing)

سيستمهای

مقايسه شده پارامترهای

ارزيابی

پردازش تراكنش برخط (OLTP)

پردازش تحليلي برخط (OLAP)

كاربران كاربران فناوري اطالعات كاركنان دانشكاركرد عمليات روزانه پشتيباني تصميم

طراحي پايگاه داده كاربرد-گرا موضوع-گرا

داده جاری، به روز، با جزئیات، رابطه ای، منفرد

سابقه، خالصه شده، چندكپارچهیبعدي، سرجمع،

كاربرد شونده ات تكراریعمل خاص منظوره



OLAP و OLTPمقایسه جنبههای متفاوت

سيستم های مقايسه

شده پارامترهای

ارزيابی

پردازش تراكنش (OLTP)برخط

پردازش تحليلي برخط (OLAP)

دسترسيخواندن/نوشتن،

اندیس گذاری/درهم سازی

بر روي كلید اصلی

یش سراسریپووگسترده

واحد كاري های ساده و تراكنشكوتاه وجوهاي پیچیدهپرس

تعداد رك/وردهاي مورد یدسترس ها ركوردده ها ركوردميليون

تعداد كاربران هزاران ك/اربر صدها كاربراندازه پايگاه داده تی- گيگابا تیمگابا - ترابايت گيگابايت



OLAP و OLTPمقایسه جنبههای متفاوت

سيستم های

مقايسه شده پارامترهای

ارزيابی

پردازش تراكنش (OLTP)برخط

پردازش تحليلي (OLAP)برخط

نجشر سمعيا بازده

تراك/نش (Throughput ,

Speed)

بازده پرس وجو، پاسخ

(Throughput,Speed, جامعيت و (

همبستگی



OLTP و OLAPیک مقايسه بین

OLAP OLTP معیارپشتیبان/ی از تصمیم گیری و پاس/خگویی ب/ه پرسوجوهای

کسب و ک/ار و مدیریتی

کار و کارهای کسب انجام روزانه

هدف

و تحلیلی داده dataپایگاه mart

پایگاه داده تراکنشی منبع داده

Ad hoc ،بعدی چند ،با گزارشه/ا و پرس/وجوها

تمرکز گسترده

صورت ب///ه روزمره، دورهای، گزارشه/ا ب/ا تمرکز

دقیق.

گزارش گیری

ظرفیت پردازنده، چن//د دادههای پایگاه بزرگ،

تخصصی

رابطهای دادههای پایگاه معمولی

نیازمندیهای منبع

پیچیده، )پرسوجوهای کن/د نیازمند و بزرگ مقیاس ب/ا

منابع زیاد(

تراکنشهای )ثبت س//ریع گزارشهای و کار و کسب

روزمره(

سرعت اجرا

Documents

هوش تجاری (سری دوم)