ทพ.สธา เจยรมณโชตชยผอำานวยการสำานกทนตสาธารณสข

8 ตลาคม2556

ทศทางการดำาเนนงานทนตสาธารณสข ป 2557

ประเดนการบรรยาย1 .บรบททเปลยนไป2. งานทนตสาธารณสขป 2557 :

สถานการณและกจกรรมสำาคญ3. ทศทางการดำาเนนงานทนต

สาธารณสข ป 2557-2559 : ภารกจ ตวชวดงานทนตสาธารณสข การพฒนาเทคโนโลยและการสนบสนน

4. ตำาบลฟนด สขภาพด ชวมสข

1. บรบททเปลยนไป

- การทำางานของกระทรวงสาธารณสข- ระบบสาธารณสขประเทศไทย (4 ระบบ)- บทบาทกระทรวงสาธารณสข (11 บทบาท+เขตสขภาพ)- โครงสราง สป. (3 cluster)- KPI กระทรวงสาธารณสข (3 ยทธศาสตร)- แผนสขภาพเขต 25 แผน

คณะกรรมการเขตสขภาพ(AHB)

กลมภารกจดานพฒนาการแพทย

กลมภารกจดานพฒนาการสาธารณสข

กลมภารกจดานสนบสนนงานบรการสขภาพ

หนวยงานในกำากบ :• สถาบนวจยระบบสาธารณสข· สำานกงานสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ· สำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต· สำานกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต· สถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต

องคการมหาชน :• โรงพยาบาลบานแพว• สถาบนรบรองคณภาพ สถานพยาบาล

รฐวสาหกจ :• องคการเภสชกรรม

ขอเสนอการเปลยนแปลงการทำางานกระทรวงสาธารณสขกระทรวงสาธารณสข

สำานกงานปลด กระทรวงสาธารณสข

กรมการแพทย

กรมสขภาพจต

กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก

กรมอนามย

กรมควบคมโรค

กรมสนบสนนบรการสขภาพ

กรมวทยาศาสตรการแพทย

สำานกงานคณะกรรมการอาหารและยา

สำานกงานรฐมนตร

คณะกรรมการนโยบายระบบสาธารณสข(PHSPB)

สวนภมภาค- สสจ./สสอ.- รพศ./รพท. รพช./รพสต.

4

สำานกงานสาธารณสขเขต

สำ�นกง�นบรห�รยทธศ�สตร/ยกระดบ สนย.

5

การเปลยนแปลงเพอเพมประสทธภาพกระทรวงสาธารณสขบรรยาย โดยนพ.ณรงค สหเมธาพฒน 11 กนยายน 2556

(4 ระบบ)

ขอเสนอพฒนา(ปฏรป)บทบาทกระทรวงสาธารณสข

สป.

สบส.

อย.

แพทยแผนไทย

กรมแพทย

ควบคมโรค

อนามยสขภาพจต

วทยฯ

1.ระบบบรการสขภาพ

2.ระบบการสรางเสรม สขภาพ

3. ระบบการควบคมและปองกนโรค

4. ระบบยาและการคมครองผบรโภค

11 บทบาท+ เขตสขภาพ

ขอเสนอพฒนา(ปฏรป)บทบาทกระทรวงสาธารณสข

สป.

สบส.

อย.

แพทยแผนไทย

กรมแพทย

ควบคมโรค

อนามยสขภาพจต

วทยฯ

1.ระบบบรการสขภาพ

2.ระบบการสรางเสรม สขภาพ

3. ระบบการควบคมและปองกนโรค

4. ระบบยาและการคมครองผบรโภค

11 บทบาท+ เขตสขภาพ

กลมภารกจดานยทธศาสตร กลมภารกจดานสนบสนน กลมภารกจดานประสานบรการ

สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

ศนยปฏบตการตอตานการทจรตกลมพฒนาระบบบรหาร

ขอเสนอโครงสรางแบงสวนราชการสำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

กลมตรวจสอบภายใน

สำานกงานสาธารณสขจงหวด

สำานกงานสาธารณสขอำาเภอ

สำานกนโยบายและยทธศาสตร(บทบาทระดบชาต/กระทรวง/สป.)

สบช./วนส./แกวกลยา/สบพช.

- IHPP , HITAP

สำานกพฒนานโยบายการคลงและเศรษฐกจสขภาพ (CFO กลาง)

สำานกสงเสรมและสนบสนนอาหารปลอดภย

สำานกสาธารณสขฉกเฉน

ศนยอำานวยการปองกนและปราบปรามยาเสพตด

สำานกตรวจและประเมนผล

- กลมบรหารทวไป- กลมคลงและพสด- กลมเสรมสรางวนยและระบบคณธรรม

ศนยเทคโนโลยสารสนเทศฯ

สำานกการคลงเขตสขภาพ(CFO ระดบเขต)

สำานกพฒนาระบบบรการสาธารณสข

สำานกสารนเทศ

สำานกการพยาบาล

สำานกนโยบายและยทธศาสตรกำาลงคนดานสขภาพ

- ศนยประสานการแกปญหาขอรองเรยน

- ศนยสนตวธสาธารณสข- กลมกระจายอำานาจ, อนๆ

สำานกงานสาธารณสขเขต 1-12

AREA HEALTH BOARD

หนวยงานทตงเปนการภายใน สป.

3 CLUSTER

สำานกการสาธารณสขระหวางประเทศ

สำานกบรหารงานบคคลสำานกงานคณะกรรมการสงเสรม

พฒนากฎหมายเพอสขภาพ

สำานกบรหารกลาง

สำานกวชาการ

เปาหมาย ตวชวด ป 2557KPI กระทรวงสาธารณสข

2. งานทนตสาธารณสขป 2557

- สถานการณทนตสขภาพตามตวชวดสำาคญ- มาตรการตามกลมวย

12

1.1 แนวโนมฟนผในเดก 3 และ 5 ป

(2532-2555)

ฟนผระยะเรมตน 19.37%

(ปราศจากฟนผ เพมขน เปน รอยละ 47)

1.2 รอยละการเกดโรคฟนผ ในเดกอาย 12 ป

1.3 คาเฉลยฟนผ ถอน อด ในเดกอาย 12 ป

2549 2550 2552 2553 25540

5

10

15

20

25

30

35

40

45

1818.54

37.82

28.5531.39

10.84

ไมดมนำ��อดลมไมดมนำ��หว�น

1.4 รอยละเดกไมดมนำาหวานและนำาอดลม

1.5 รอยละของวยทำางานและผสงอายทมฟนใชงาน 20 ซขนไป

การสำารวจสภาวะทนตสขภาพแหงชาต สำานกทนตสาธารณสข กรมอนามย

เปาหมายป 2558

ผส.รอยละ 60

(46.7-69.8)

(95.6-99.1)

1.6 รอยละผส.ทสญเสยฟนทงปากและความจำาเปนตองใส CD

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

ѝѬр ѯѝѨѕђѤьъѤѸкюѥдлѼѥюѶьшҖѠкѲѝҕCD

การสำารวจสภาวะทนตสขภาพแหงชาต สำานกทนตสาธารณสข กรมอนามย

8.2 % 7.2

%5.3 %

2.5 %

(3.7-11.2)

(1.6-4.1)

มาตรการสรางเสรมสขภาพชองปากตามกลมวย

19

Control of dental cariesCommunity

- Education, communication- Fluoridation (water, milk)Community development

Professional- Early detection- Diet counseling

- Fluoride, sealantsHome care

- Dietary Habits- Fluoride dentifrice

- Oral hygiene

Amid I Ismail, 1998

2.1 เดกเลก

กจกรรมสำาคญ

20

1. หญงมครรภ - ตรวจ แนะนำาควบคม plaque +บรการทจำาเปน- หญงตงครรภทไดรบบรการ ชวยปองกน preterm 2. เดก 0-2 ป

- การตรวจชองปาก(คำาแนะนำา) - ผปกครอง ไดฝกแปรงฟน - เดกเสยงฟนผไดทา fluoride varnish (plaque, white lesion, decay)

3. เดก 3-5 ป - แปรงฟนทวทงปากดวยยาสฟนฟลออไรด ทศพด./รร.อนบาล และทบานทกวน - ควบคมอาหารหวาน จดผลไม จดอาหารเชา - ตรวจชองปาก แจงผปกครอง / บรการอดฟนอยางงาย

สร�งทกษะก�รแปรงฟน

2.2เดกวยเรยน

· 1. แปรงฟนดวยยาสฟนผสมฟลออไรด· 2. ลดการบรโภคอาหารหวาน : นำาตาล

snack & soft drink· 3. การเขาถงบรการสขภาพชองปาก

- ตรวจสขภาพชองปาก- บรการทนตกรรมปองกน : การ

ใชฟลออไรดเฉพาะท การเคลอบ

หลมรองฟน บรการรกษา

กจกรรมสำาคญ

กจกรรมสงเสรมสขภาพชองปากและปองกนโรค

เดกในโรงเรยน- งด/ลดการบรโภคขนม ลกอม และเครองดม (นำาอดลม และเครองดมนำาตาลสง)

- จดกจกรรมบรณาการในหลกสตร- จดกจกรรมแปรงฟนหลงอาหารกลางวนดวยยา

สฟนผสมฟลออไรด- สนบสนนการพฒนาบคลากรและเครอขายใหม

ความรพนฐานในประเดนสขภาพชองปาก- สนบสนนการจดบรการทนตสขภาพ

โครงการหลก· สพป.ออนหวาน/โรงเรยนปลอดนำา

อดลม· เครอขายโรงเรยนเดกไทยฟนด· โครงการทนตสขภาพ ใน กพด.

· โรงเรยนสงเสรมสขภาพ· โครงการนกเรยนไทยสขภาพด

· หลกสตรสถานศกษา/สขบญญต

2.3 วยทำางานและสงอาย

1 .ผสมผสานการสงเสรม ปองกน รกษาและฟ นฟสภาพชองปาก

2. บรณาการกบการดแลสขภาพและโรคทางระบบ

เปาหมาย

Ò µ¦ nÁ ¦·¤ j° ´ oµ »£µ¡ n° µ oª¥ Á°� � � � � � � � � � � � � � � � �

Ó µ¦ ´ ¦·µ¦ j° ´¦µ¥ » ¨� � � � � � � � � � � �-risk group, early detection & prevention

Ô µ¦ ´ ¦·µ¦¦´¬µµ ´ ¦¦¤ ɪÅ� � � � � � � � � � � � � �-°»¢{ ° ¢{ ¼®· Êεµ¥²¨²� � � � � � � � �

Õ µ¦ ´ ¦·µ¦¦´¬µµ ´ ¦¦¤Á¡µ³ µ� � � � � � � � � � � � � � �- ¦·´ r� � � � -¦´¬µ¨° ¦µ¢{� � � � � -« ¥ ¦¦¤ n° µ� � � � �-Áª «µ ¦rn° µ� � � � � �

Ö µ¦¢g¢¼ £µ¡ n° µ� �� � � � �-¢{Á¥¤� � -¦µ¢{Á¥¤� � � -Prostheses °ºÉÇ�

Ã¥£µ ¦³ µ� � � � � � o° ·É� � � �

Ã¥¦¡� �

Ã¥¦¡� � ¦¡ � ¦¡« ¦¡¤

ผสมผสานการสงเสรม ปองกน รกษา ฟ นฟสภาพชองปาก

Bureau of Dental Health

กจกรรมสำาคญ 1. ฟนเทยมพระราชทาน 2. Role Model : การประกวด “10 ยอดฟนด วย 80ป” 3.ชมรมผสงอายดานการสงเสรมสขภาพชองปาก 4.บรการสงเสรมปองกนในหนวยบรการปฐมภม - ตรวจใหคำาแนะนำา, ฝกทกษะ, F varnish, cleaning 5.บรณาการ + มาตรฐานผสงอายพงประสงค (ฟนแท 20 ซ หรอ 4คสบฟนหลง) + การดแลสขภาพผสงอายระยะยาว (ชมรม และ/หรอบรการสงเสรมปองกน) + วดสงเสรมสขภาพ + หลกสตรผดแลผสงอาย (อสม., อผส.,….) + ตรวจสขภาพชองปากในกลม NCD (DM, HT) 6. นำาลายเทยมในกลมทมโรคทางระบบ

3. ทศทางการดำาเนนงานทนตสาธารณสข

- ภารกจ - ตวชวดงานทนตสาธารณสข

- การพฒนาเทคโนโลยและการสนบสนน

ทศทางการดำาเนนงานทนตสาธารณสข

ป 2557-2559 เนนการเพมศกยภาพทนตบคลากรและภาคเครอขาย ดานการปรบเปลยนพฤตกรรม การจดสภาพแวดลอม มงสชมชนเขมแขงและการบรการคณภาพ

ภารกจ• สราง /กำาหนดนโยบาย /ตวชวด• ประเมนเทคโนโลยและกำาหนดมาตรฐาน

• จดหลกสตรและพฒนาบคลากรและสรางเครอขาย

• จดเวทแลกเปลยนเรยนรและจดการความร

• จดระบบเฝาระวงและตดตามประเมนผลและ

• สรางฐานขอมลสารสนเทศเชอมโยงทนตสขภาพ

ของอาเซยน, โลก

ยทธศาสตรท2 พฒนาและจดระบบบรการทมคณภาพฯ

(KPI) กระทรวงสาธารณสข ป 2557คณภาพบรการ

จำานวน รพ.สต.ทใหบรการสขภาพชองปาก เพมขนในแตละเขตบรการ (ทกกลมวย)

ตวชวดงานทนตสาธารณสข

ตวชวดงานทนตสาธารณสข กรมอนามย (บรณาการ)

1. รอยละของเดกทมพฒนาการสมวย (>85)

- รอยละเดกปฐมวย (3 ป) มปญหาฟนนำานมผ(< 57)

2. รอยละของเดกนกเรยนมภาวะอวน (<15)

- รอยละโรงเรยนปลอดนำาอดลม(ควบคมนำาหวานและ

ขนมกรบกรอบ)(<75) - รอยละของเดกประถม1 ไดรบการ

ตรวจชองปาก (85) และเคลอบหลมรองฟน (30)

ยทธศาสตรท1 พฒนาสขภาพตามกลมวย

(KPI) กระทรวงสาธารณสข และ กรมอนามย ป 2557

3. อตราตายจากโรคหลอดเลอดหวใจ (<20ตอประชากรแสนราย) - จำานวนหนวยบรการทมการตรวจคดกรองสขภาพชองปากใน กลมวยทำางานรวมกบการคดกรองเบาหวานและความดนโลหตสง 4. รอยละของผสงอายในชวงอาย 60-70 ปเปนโรคหลอดเลอด สมอง(14.54) - จำานวนหนวยบรการทมการคดกรองสขภาพชองปากในกลม ผสงอาย/ผพการรวมกบการคดกรองเบาหวานและความดน

33

ตวชวด(ตอ)

โครงการเฉลมพระเกยรต ฯ - จำานวนผสงอายและกอนวยผสงอายไดรบบรการใสฟนเทยม (35,000 ราย)

34

เทคโนโลยสงเสรมสขภาพ&ปองกนโรคตามกลมวย

มาตรฐานการดำาเนนงานทบรณาการตาม Setting

สงแวดลอมและผลตภณฑทนตสขภาพ

ประเมนเทคโนโลยและกำาหนดมาตรฐาน

35

การพฒนาวชาการ, การศกษาวจย• การพฒนาผนำาดานทนตสขภาพ (Leadership)

• การพฒนาดานชมชน (Community base)

หลกสตรพฒนาทนตบคลากร/ เครอขาย

36

• มหกรรมการประชมวชาการทนตสาธารณสขแหงชาตครงท 3 “ตำาบลฟนด สขภาพด”

• เครอขายฟนเทยมพระราชทานและการสงเสรมฯ

• เครอขายโรงเรยนเดกไทยฟนด• เครอขายลกรกฟนด• พฒนาระบบ, เขตสขภาพ

เวทแลกเปลยน เรยนร การจดการความร

37

• รณรงค คนไทยฟนด สดด“สมเดจยา”

21 ตลาคม วนทนตสาธารณสขแหงชาต

• สอสารผานสอตางๆ

สอสารสาธารณะ

38

• การตดตามประเมนผล ตามเขตสขภาพ

(จดบคลากรรบผดชอบทชดเจน)• สราง พฒนาระบบขอมล

สารสนเทศ - บคคล - ชมชน - เฝาระวง - ทรพยากร

พฒนาระบบสนบสนน

สรป... ป 2557

พฒนาระบบ สงเสรมสขภาพ ปองกนโรค

การรกษา/ฟ นฟสภาพ/คมครองผบรโภค พฒนากำาลงคน ภาคเครอขาย พฒนาระบบ/กลไกสนบสนน

4. ตำาบลฟนด สขภาพด ชวมสข

มการพฒนางานสงเสรมทนตสขภาพในกลมวยตางๆ

- แมและเดก ..ลกรกฟนดเรมทซแรก…ANC/WBC/ ศพด.

- วยเรยน ..โรงเรยนตนแบบ..เครอขายโรงเรยน

- ผสงอาย..ฟนเทยม/ชมรมผสงอาย /บรการปองกน ..LTC

มนโยบาย/กฎหมาย/มาตรการทสนบสนนงาน

- มการจดการปจจยเสยง ..ฟลออไรด/แปรง-ยาสฟน/นำาตาล

- รร.ปลอดนำาอดลม ขนมมการพฒนาระบบและกลไกการทำางาน

-กำาลงคน..การบรหารงานทนตฯ..ขอมลสารสนเทศ

ทนเดมทมอย

Bureau of Dental Health

มการพฒนาศกยภาพในกระบวนการทำางานกบ

ภาคเครอขาย • จงหวดดเดน / CUP ดเดน / รพ.สต.ด

เดน • ชมรมผสงอายดานการสงเสรมสขภาพชอง

ปาก • อาสาสมครดแลผสงอาย

• อสม.ดานทนตสาธารณสขมการพฒนางานทนตสขภาพในพนท

- แผนชมชน..กองทนสขภาพตำาบล..แผนงานสาธารณสขของอปท.

ทนเดมทมอย

Bureau of Dental Health

แนวคด ☻ ประชาชนทกกลมวยดแลสขภาพชอง

ปากดวยตนเอง☻ ชมชนมศกยภาพในการดแลและจดการ

ปญหา☻ ภาคเครอขายมสวนรวมสนบสนน☻ ประชาชนทกกลมวยเขาถงบรการทม

คณภาพ

บรณาการ : “ตำาบลฟนด สขภาพด ชวมสข”

ชมชนเขมแขง ทองถนเปนแกน ภาคมสวนรวม บรการทวถงมคณภาพ

Bureau of Dental Health

เปาประสงค· ประชาชนทกกลมวย

- มพฤตกรรมดแลสขภาพชองปากตนเอง - อยในสงแวดลอมทเออตอสขภาพ - สามารถเขาถงบรการทนตสขภาพมากขน ทงสงเสรม ปองกน รกษา ฟ นฟ

· ชมชนมศกยภาพในการดแลและจดการปญหาสขภาพชองปากของชมชนไดอยางเหมาะสม

Bureau of Dental Health

1. ชมชนเขมแขง ทองถนเปนแกน สาธารณสขสนบสนน 2. สรางกระแสและขบเคลอนสงคม 3. พฒนาการเขาถงบรการสขภาพชองปาก โดย

เฉพาะระดบปฐมภม (ครอบคลม ไดมาตรฐาน คณภาพ) 4. พฒนาศกยภาพทนตบคลากรและภาคครอขาย/

แกนนำาชมชน เชน อสม. ผสงอาย อผส. ผดด. เปนตน เพอการดแลและจดการปญหา

5. พฒนา กลไกการบรหารจดการ และระบบเฝาระวง สารสนเทศ การตดตามประเมนผล

ยทธศาสตร : ตำาบลฟนด สขภาพด ชวมสข

Bureau of Dental Health

กระบวนการดำาเนนงานตำาบลฟนด

· รพ.สต.มบรการสงเสรมปองกนในทกกลมอาย

· ทองถน (อบจ./อบต./เทศบาล)ใหการสนบสนน

· มโครงการขบเคลอนในพนททชมชนมสวนรวม

· จงหวดและ CUP มระบบสนบสนนการดำาเนนงานสงเสรมสขภาพ

Bureau of Dental Health

ผลผลต1.นโยบายสาธารณะ2.สงแวดลอมทเออตอทนตสขภาพ 3.พฤตกรรมเสยงของประชาชนทก

กลมวยลดลง4.การเขาถงบรการสงเสรมสขภาพ

ชองปาก ทกกลมวย

5. นวตกรรมทนตสขภาพในทองถน/ชมชน

Bureau of Dental Health

ผลทคาดวาจะไดรบผลลพธ -เดกปราศจากฟนผ ( caries free)

หรอรวมเดกทไดรบการอดฟนแลวดวย-ผใหญมฟนใชงานไดมากกวา 20 ซผลกระทบ- ประชาชนทกกลมวยมสขภาพและ

คณภาพชวตดขน

Bureau of Dental Health

ยทธศาสตร “ตำาบลฟนด สขภาพด ชวมสข”

• ชมชนเขมแขง• ทองถนเปนแกน• สาธารณสขสนบสนน• บรการมคณภาพ

รณรงค คนไทยฟนด สดดสมเดจยา“ ”21 ตค. วนทนตสาธารณสขแหงชาต

๗-๘ ตค.๕๖ ก�รประชมพฒน�นโยบ�ยโรงเรยนปลอดนำ��อดลม เพอเดกไทย สขภ�พด

๑๔ ตค.๕๖ ก�รอบรมนกจดร�ยก�รวทย ๑๗ ตค.๕๖ ก�รประกวด ๑๐ ยอดฟนด วย ๘๐ และ “

๙๐ป”๑๘ ตค.๕๖ ก�รจดนทรรศก�รและพธเปดโครงก�ร ณ โรงเรยนเทศบ�ลวดละห�ร

อ.บ�งบวทอง จ.นนทบร๒๑ ตค.๕๖ รณรงคจดบรก�รท�งทนตส�ธ�รณสขแก

ประช�ชนโดยไมคดมลค� โดยหนวยบรก�รส�ธ�รณสขทกสงกดทวประเทศ

ตลอดเดอนตค.๕๖ เผยแพรประช�สมพนธผ�นสอส�ธ�รณะ

International Conference

: Caries control throughout life in Asia

- 20-22 พย.56 Beyond Resort จ. กระบ

- ขอมลเพมเตมและการสมคร web ยมสดใส, web ฟนเทยมพระราชทาน, web สำานกทนตฯ, web เดกไทยไมกนหวาน

- รบจำานวนจำากดมาก ๆ

Healthy People

Healthy Environment