กระบวนการยตธรรมเปนคำทสำคญและมความหมายมาก แตคนสวนใหญยงมความรสกวาเปนเรองทหางไกลจากการ

ดำเนนชวตตามปกตของผคนโดยทวไป จงไมใครใหความสำคญและไมใครใหความสนใจ ทจรงคำวากระบวนการยตธรรม

เปนคำทมความหมายลกซงและเกยวของกบชวตประจำวนของคนไทยทกคน

กระบวนการยตธรรมหมายถง การอำนวยความยตธรรมใหเกดขนในสงคมทพวกเราทกคนอยรวมกนในทกภาคสวน

ปญหาของสงคมเกอบทกดานมทมาจากปญหาความไมสามารถในการอำนวยความยตธรรมใหเกดขนอยางทวถงและ

เทาเทยมกน

การแกไขปญหาเหลาน จงเปนภาระของผเกยวของทกฝาย จะตองรวมกนแสวงหาแนวทาง ความคด ในการแกไข

ปญหาอยางรอบดาน และเปนองครวม เพอใหทกสวนตระหนกและเขาใจ

ตราบใดทกระบวนการยตธรรมไมสามารถดำรงความยตธรรมไวได ตราบนนผลกระทบจะยงเกดขนกบประชาชน

จะไมมวนลดนอยลงได

จงเหนไดวา กระบวนการยตธรรมไมใชเรองไกลตว แตเปนเรองททกคนพงทราบ และมความเขาใจวากระบวนการ

ยตธรรมเปนกระบวนการทจะนำไปสการสรางความเปนธรรมในสงคมไดอยางแทจรง

ศนยศกษาวจยและพฒนากระบวนการยตธรรมไทย แมจะเปนองคกรอสระทจดตงขนไดไมนานนก แตมความมงมน

และตงใจจรงทจะเขามามสวนในการเสรมสรางกลไกกระบวนการยตธรรมในลกษณะคขนานไปกบสงคม นบวาเปน

จดรเรมทจะเกดประโยชนอยางยง หากในอนาคตองคกรทมผทรงคณวฒหลายสาขาอาชพไดสมครใจรวมกนดำเนน

งานน กจะสามารถพฒนาดานศกยภาพในการดำเนนกจกรรมตางๆ ใหเจรญกาวหนา และตอบสนองตอการรวมมอ

รวมใจ ชวยกนแกปญหาความไมเปนธรรมในสงคมไดอยางเปนรปธรรม

ทสำคญมากๆ คอ ศนยฯ นจะตองมงมนและแนวแนในวตถประสงคทตงไวอยางมนคง เพอกอใหเกดศรทธา เชอถอ

เปนทสนใจและยอมรบของคนไทยทงมวล

กระบวนการยตธรรมมหลายสวนของรฐรวมกนเขาเปนกระบวน แตละสวนตงแตตนจนสดทาย จะตองดำรงความ

เปนธรรมและความยตธรรมโดยพรอมเพรยงกน ไมเชนนนทงกระบวนกจะไมยตธรรม

มนกกฎหมายจำนวนไมนอยพดวา ในบางเรองกระบวนการยตธรรมไมสามารถจะดำรงความยตธรรมไวได เพราะ

กฎหมายไมเปนธรรม ผมจำไดวา ผมเคยไดยนพระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดมพระราชกระแสรบสงวา กฎหมาย

บางฉบบของเราไมเปนธรรม ศนยฯ นนาจะใหความสนใจในเรองนดวย

ณ โอกาสนผมใครขออำนวยพรใหผมสวนเกยวของของศนยศกษาฯ ประสบผลสำเรจในดานการจดงานเปดตวใน

ครงน และมความเจรญกาวหนาในการดำเนนงานยงๆ ขนไปในอนาคต

* ถอดเทปคำกลาวอำนวยพรโดย ดร.อมร วาณชววฒน กรรมการผอำนวยการ ศนยศกษาวจยและพฒนากระบวนการยตธรรมไทย

ฯพณฯ ธานนทร กรยวเชยร องคมนตร

ฯพณฯ พลากร สวรรณรฐ องคมนตร

ทานผหญง บตร วระไวทยะ รองราชเลขาธการ

ดร. สเมธ ตนตเวชกล เลขาธการมลนธชยพฒนา

รศ.ดร.งามพศ สตยสงวน อดตหวหนาภาควชาสงคมวทยาและมานษยวทยา คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย คณจรยา อศวรกษ ผอำนวยการสำนกเทคโนโลยและขอมลสารสนเทศ สำนกงานศาลรฐธรรมนญ รศ.ดร.นเทศ ตนณะกล อดตอาจารยประจำภาควชาสงคมวทยาและมานษยวทยา คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ดร. ปยสวสด อมระนนทน กรรมการผอำนวยการใหญ (ดด) บรษท การบนไทย จำกด (มหาชน) รศ. ดร.ประพจน อศววรฬหการ คณบดคณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย คณประเสรฐ บญสมพนธ ประธานเจาหนาทบรหารและกรรมการผจดการใหญ บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) คณปรชา วชราภย อดตเลขาธการสำนกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (ก.พ.) และอดตสมาชกสภานตบญญตแหงชาต คณพงศโพยม วาศภต อดตปลดกระทรวงมหาดไทย และอดตสมาชกสภานตบญญตแหงชาต พล.อ.พศณ อไรเลศ อดตเจากรมเสมยนตรา กองทพบก คณมารสา รฐปตย ผพพากษาศาลแพง คณรศม วศทเวทย อดตเลขาธการสำนกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค (สคบ.) พล.ต.อ.ดร.วชรพล ประสารราชกจ รองผบญชาการตำรวจแหงชาต อดตโฆษกสำนกงานตำรวจแหงชาต และอดตสมาชกสภานตบญญตแหงชาต คณวชร ไพศาลเจรญ ผเชยวชาญดานเศรษฐศาสตรการเงนและระบบบญช พล.ท.นายแพทย สหชาต พพธกล อดตผอำนวยการศนยอำนวยการแพทยพระมงกฎเกลา คณอภเษก มณเฑยรวเชยรฉาย ผเชยวชาญดานประวตศาสตรสมยใหม (Modern History) Professor Anthony Heath คณบดคณะสงคมวทยา มหาวทยาลยออกซฟอรด Mr. Kevin Dempsey อดตอาจารยประจำสถาบนภาษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย * เรยงรายชอตามลำดบอกษรและภาษาไทยองกฤษ โดยผทรงคณวฒจะมบทบาทสำคญในการใหคำปรกษาแนะนำในเรองททางกรรมการของศนยศกษาฯ เรยนหารอเพอเปนวทยาทาน รวมทงใหความชวยเหลอทางวชาการในลกษณะ peer review ชวยประเมนคณคาเกยวกบบทความ ขอเขยนของ ผใหความสนใจทประสงคจะนำขอเขยนลงตพมพในวารสาร “ยตธรรมคขนาน“ ในกรณทขอเขยนนนๆ สอดคลองกบความรความ ชำนาญโดยตรงของผทรงคณวฒแตละทาน หากไมตรงหรอไมเกยวของทางศนยศกษาฯ จงจะตดตอประสานงานกบผทรงคณวฒภายนอกทเกยวของเปนลำดบถดไป

ภาพกจกรรมตางๆ ของ

ศนยศกษาวจยและพฒนากระบวนการยตธรรมไทย ทผานมา

ดร. อมร วาณชววฒน ในการถวายราชสกการะ ณ พระราชานสาวรย สมเดจพระมหตลาธเบศร อดลยเดชวกรม พระบรมราชชนก

บรเวณหนาอาคารศาลาศรราช ๑๐๐ ป

ดร. อมร วาณชววฒน กรรมการผอำนวยการศนยศกษาวจยฯ ไดเดนทางไปรวมถวายพระพรแดพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ณ โรงพยาบาลศรราช

ดร. อมร วาณชววฒน กรรมการผอำนวยการศนยศกษาวจยฯ ในฐานะตวแทนกรรมการบรหารศนยศกษาวจยฯ

ขณะเขาเยยมคารวะ ฯพณฯ ประธานองคมนตร พลเอก เปรม ตณสลานนท ณ บานพกสเสาเทเวศร เนองในโอกาสเทศกาลปใหม

ดร. อมร วาณชววฒน กรรมการผอำนวยการศนยศกษาวจยฯ กำลงรบโอวาทและคำอวยพรตอบรบการมาแสดงความคารวะ

จาก ฯพณฯ ประธานองคมนตร พลเอก เปรม ตณสลานนท

ดร. อมร วาณชววฒน ในโอกาสรบเชญบรรยายและเปนผดำเนนการอภปราย

ในการนำเสนอรายงานผลการศกษาปญหาความรนแรงในสามจงหวดชายแดนภาคใต โดยการสนบสนนของคณะกรรมาธการทหาร สภาผแทนราษฎร

ดร. อมร วาณชววฒน ในฐานะอนกรรมาธการดานการอำนวยความยตธรรม คณะกรรมาธการทหาร สภาผแทนราษฎร รวมกบ Mr.Daniel Pruce, Cousellor and Deputy Head of Mission,

The British Embassy ประจำประเทศไทย ขณะอภปราย ประสบการณในการแกไขปญหา ความไมสงบภายในสหราชอาณาจกร กรณศกษาประเทศไอรแลนดเหนอ

คณะกรรมาธการทหาร สภาผแทนราษฎร เขารวมรบฟงการอภปรายเกยวกบแนวทาง การแกไขปญหาความไมสงบในสามจงหวดชายแดนภาคใต

ณ โรงแรมรอยลรเวอร กรงเทพฯ

บรรยากาศของการรบฟงการอภปรายการแกไขปญหาสามจงหวดชายแดนภาคใต ประกอบดวย ผทรงคณวฒ ขาราชการ ทหาร ตำรวจ ตลอดทงสมาชกสภาผแทนราษฎร และสมาชกวฒสภา

ในโอกาสน นายกรฐมนตร อภสทธ เวชชาชวะ ไดกรณาใหเกยรตแสดงปาฐกถาพเศษอกดวย

ดร. อมร วาณชววฒน เปนหนงในผนำเสนอบทความ เรอง “รฐประหาร ๑๙ กนยา กบ พฒนาการประชาธปไตยไทย”

เนองในโอกาสการประชมวชาการรฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตรแหงชาต ครงท ๙

บรรยากาศในการเขารวมประชมวชาการรฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตรแหงชาต ครงท ๙ ในการนำเสนอบทความในเวท “โลกาภวฒนกบประชาธปไตยไทย ๒”

ซง ดร. อมร วาณชววฒน ไดมสวนรวมในการนำเสนอ ณ คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ดร. อมร วาณชววฒน มอบของทระลกแด Mr. Dan Rivers ผสอขาว CNN ประจำประเทศไทย

ในโอกาสรบเชญเปนผบรรยายพเศษในเรองวาดวยบทบาทของสอกบสงคม

พล.ต.อ. วชรพล ประสารราชกจ ผทรงคณวฒของศนยศกษาวจยฯ กรณาใหเกยรตรบเชญ เปนผบรรยายพเศษใหกบรายวชา อาชญาวทยา

ของนสตปรญญาตร คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ขอแสดงความยนด แด

พล.ต.อ.วชรพล ประสารราชกจ ผทรงคณวฒของศนยศกษาวจยฯ

ในโอกาสไดรบพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ แตงตงใหดำรงตำแหนง รองผบญชาการตำรวจแหงชาต (บร.2)

ขอแสดงความยนด แด

คณปยสวสด อมระนนทน ผทรงคณวฒของศนยศกษาวจยฯ

ในโอกาสไดรบการคดเลอกใหดำรงตำแหนง กรรมการผอำนวยการใหญ (ดด) คนใหม ของ บรษท การบนไทย จำกด (มหาชน)

1 ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

1 ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ยตธรรมคขนาน ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ภาพปกและพระฉายาลกษณทงหมดในเลม : ภาพพระราชทาน

บรรณาธการ : ดร.อมร วาณชววฒน

กรรมการผอำนวยการศนยศกษาวจยและพฒนากระบวนการยตธรรมไทย

ISSN : 1905 - 2944

พมพครงแรก : สงหาคม 2552 จำนวน 2,000 ฉบบ

จดพมพโดย : เอกมยการพมพและสตกเกอร

1863 ถนนเพชรบรตดใหม แขวงบางกะป เขตหวยขวาง กรงเทพฯ 10310

โทร. (02) 3146716 โทรสาร (02) 7180377

อนสนธ : ขอเขยนและสงพมพทงหมดในวารสารยตธรรมคขนาน เปนการแสดงทศนคตและ

วสยทศนสวนบคคล มไดเปนการสะทอนจดยนหรอเจตนารมณใดๆ ของศนยศกษา

วจยและพฒนากระบวนการยตธรรมไทย

ลขสทธ : ขอเขยนและสงพมพทงหมดในวารสารยตธรรมคขนานไดรบความคมครองจาก

กฎหมายลขสทธ และเคยดำเนนการจดพมพภายใตพระราชบญญตการพมพ

พทธศกราช 2484 (ซงไดยกเลกไปแลว) การนำไปเผยแพรเพอเปนวทยาทาน ทางศนย

ศกษาวจยฯ มความยนดและพรอมใหการสนบสนน แตหากเปนการดำเนนการใดๆ

ในเชงพาณชย ผดำเนนการจะตองแจงใหบรรณาธการของศนยศกษาวจยฯ รบทราบ

เปนลายลกษณอกษร เพอพจารณาใหอนญาตภายใตเงอนไขขอตกลงและสญญาท

เปนธรรมกอนจงจะดำเนนการไดตามกฎหมาย

All Rights Reserved. This publication is protected under Copyright Law.

1 ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

วารสาร “ยตธรรมคขนาน (Thai Justice Watch)” เปนวารสารราย 6 เดอน มวตถประสงคสำคญใน

การเผยแพรขอมลขาวสารทางวชาการทเกยวของกบความเปนธรรมทางสงคม (Social Justice) ในเชง

สหวทยาการ ดวยความเปนกลางตรงไปตรงมาและผานการคดกรองการตพมพโดยคณะผทรงคณวฒ

ทมความรความชำนาญเฉพาะดาน

การพจารณาตพมพบทความขอเขยนตางๆ ในวารสารยตธรรมคขนานเปดกวางใหผสนใจโดยทวไป

สามารถ สงบทความขอเขยนของทานไดโดยตรงผานเวปไซตของศนยศกษาวจย www.thaijustice.org,

www.thaijustice.net หรอ email: a.wanichwiwatana@gmail.com ไดตลอดเวลา ในรปแบบการ

เขยนเชงวชาการและระบบการอางอง (references) ทเปนมาตรฐานสากลทวไป

ทงนหากทานผใดประสงคจะบรจาคหรอใหการสนบสนนการดำเนนงานของศนยศกษาวจยฯ สามารถ

โอนเงนผานบญชธนาคารในนาม “คณะบคคลศนยศกษาวจยและพฒนากระบวนการยตธรรมไทย”

ธนาคารไทยพาณชย สาขาสภากาชาดไทย บญชออมทรพยเลขท 045-2-98700-2 ซงในนามของ

ศนยศกษาวจยฯ ขอใหสตยาบนทจะดำเนนกจกรรมทกประการบนพนฐานแหงประโยชนของสงคมสวนรวม

เพอความเปนธรรมของสงคมเปนทตง

ดร. อมร วาณชววฒน

กรรมการผอำนวยการ ศนยศกษาวจยและพฒนากระบวนการยตธรรมไทย

บรรณาธการ

1 ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

คณะผจดทำวารสาร “ยตธรรมคขนาน” มความสำนกในพระมหากรณาธคณของสมเดจพระบรมโอรสาธราชฯ

สยามมกฏราชกมารเปนลนพนทไดทรงพระราชทาน พระราชานญาตใหศนยศกษาวจยและพฒนากระบวนการ

ยตธรรมไทย ดำเนนการจดพมพวารสาร “ยตธรรมคขนาน” ในวาระครบรอบปท ๔ ฉบบท ๑ ดวยการเชญ

อกษรพระนามาภไธยยอ มวก. ขนพมพบนปกหนา พรอมดวยพระฉายาลกษณเพอความเปนสรมงคลตลอดไป

เนอหาภายในฉบบนอกจากจะเปนการเทดพระเกยรตในชวงเวลามหามงคลวโรกาสวนคลายวนพระราชสมภพ

สมเดจพระบรมโอรสาธราชฯ สยามมกฎราชกมาร ในวนท ๒๘ กรกฎาคมทผานมาแลว ยงเปนการรวมเทด

พระเกยรตตอพระเจาหลานเธอ พระองคเจาพชรกตยาภา ในโอกาสทพระองคฯ ทรงไดรบการเชดชเกยรต

จากองคการสหประชาชาตใหไดรบรางวล “ทตสนถวไมตร (Goodwill Ambassador)” ในการตอตานการใช

ความรนแรงตอผหญง อนนำมาซงความปลมปตของพสกนกรชาวไทยทกหมเหลา

ทงนเปนไปดงคำมนสญญาทใหไวกบทานผอานและผสนใจตดตามกจกรรมความเคลอนไหวตางๆ ของศนย

ศกษาวจยและพฒนากระบวนการยตธรรมไทย โดยในฉบบนทางคณะบรรณาธการ ไดเปดโอกาสให “คนรน

ใหม” หรอผทตองการนำเสนอบทความในแนวทางทเกยวของกบกระบวนการยตธรรม สามารถสงบทความ

และเสนอขอคดเหนผลงานศกษาวจยเขามาเพอใหคณะกรรมการผทรงคณวฒ (peer review) ทำการพจารณา

ตพมพบทความ ซงฉบบนมผลงานทนาสนใจทงในประเดนอาชญากรรมของผมศกยภาพสงในสงคม (white

collar crime) ดงกรณของคณสณชา สศร ทนำเสนอผลงานการศกษาวจยวาดวย “การบงคบใชกฏหมาย

เดนอากาศของเจาหนาทกรมการขนสงทางอากาศ” ซงเปนเรองทนาสนใจเพราะแมจะเปนคนกลมเลกๆ

แตมลคาความเสยหายทเกดจากการกระทำผดกฏหมายในสวนนเมอประเมนแลวมมลคานบหลายหมนลาน

บาทตอป นอกจากนยงมกรณศกษาวาดวย “ลอตเตอร : การพนนหรอเสยงโชค เราเปนผกำหนด” โดย

ผศ. ดร. จตรเกษม งามนล กรรมการบรษท กสท. โทรคมนาคม จำกด (มหาชน) ทมมมมองในการตความสง

ทอยคกบสงคมไทยมาชานานในชอเรยกสามญวา “หวย” กระทงเปรยบเสมอนเปนวถชวตของคนไทย แต

หากฉกคดใหดจะพบวา “ลอตเตอร” หรอ “หวย” นสามารถถกตความไดในนยทตางกนขนกบมมมองของผ

บรโภคและผทมสวนเกยวของเปนสำคญ

ขณะเดยวกนอาชญากรรมประเภททเรยกกนวาเปนเรองของพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมกไดรบความสนใจ

จากอดตนสตระดบมหาบณฑตในสาขาอาชญาวทยาและการบรหารกระบวนการยตธรรม ของคณะรฐศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย คอ พ.ต.ต. เจษฎา ยางนอก ทไดนำเสนอขอเขยนในประเดนวาดวย “ทศนคตตอ

การแตงกายลอแหลมของวยรนหญงในสถานบนเทงยาน อาร.ซ.เอ” ซงแมปจจบนอาจมสถานบนเทงแหลง

อนๆ เตบโตขนมาเปนคแขงขน แตในชวงเวลาท พ.ต.ต. เจษฎาฯ ดำเนนการศกษาวจยนน อาร.ซ.เอ. เปน

แหลงรวมสถานบนเทงของวยรนนสตนกศกษาซงผเขยนมมมมองประเดนทางสงคมวทยาอาชญากรรม

ทนาสนใจอยางมาก

1 ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

นอกจากนนในเนอหาสวนอนๆ ทางบรรณาธการไดมโอกาสเปนผรวมจดทำรายงานการศกษาแนวทาง

การแกปญหาความรนแรงในสามจงหวดภาคใต จงไดนำเสนอบทความทใชประกอบการสมมนาดงกลาวผาน

คณะบรรณาธการผทรงคณวฒเพอพจารณาจดพมพและไดรบการอนมตใหจดพมพไดรวมทงบทความทได

นำเสนอในการประชมสมนาของสำนกงาน ปปช. และทาง รศ. ดร. พษณ เสงยมพงษ กรรมการบรหาร

ศนยศกษาวจยฯ ยงไดใหอนญาตคณะบรรณาธการลงพมพซำบทความเกยวกบปญหาความเปนธรรมกบ

สภาวะแวดลอม (Fairness and Environmental Ethics) ทเคยตพมพในวารสารสงคมศาสตร ซงทาง

คณะบรรณาธการเหนวา ปจจบนปญหาขอถกเถยงเกยวกบ “สภาวะแวดลอมทงภายในประเทศและของโลก”

กำลงเปนสงทอยในความสนใจของคนทวไป ทำใหเชอวามมมองความคดเหนของ รศ. ดร. พษณฯ ในประเดน

ทไดทำการศกษาคนความาน จะเปนประโยชนอยางมากตอการนำไปปรบใชหรอคดคนแนวทางแกไขปญหา

เพอสรางความเปนธรรมในสงคมตอไป

พรอมกนนกรรมการบรหารศนยศกษาวจยฯ ทกทาน ใครขอแสดงความยนดกบผทรงคณวฒของศนยศกษา

วจยฯ อาท พล.ต.อ. วชรพล ประสารราชกจ ในโอกาสไดรบพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ แตงตงให

ดำรงตำแหนง รองผบญชาการตำรวจแหงชาต (บร. ๒) และ ดร. ปยสวสด อมระนนทน อดตรฐมนตรวาการ

กระทรวงพลงงาน ทไดรบการคดเลอกใหดำรงตำแหนง กรรมการผอำนวยการใหญ (ดด) บรษท การบนไทย

จำกด (มหาชน) สวนผทรงคณวฒอกหลายทานทตองเกษยณอายราชการในป ๒๕๕๒ น ลวนเปนผสราง

ประโยชนและมคณคาตอการพฒนาสงคมไทยใหยงยนและเจรญกาวหนาทดเทยมอารยประเทศในเวลาทผาน

มาดวยกนทงสน ซงหวงเปนอยางยงวาผทรงคณวฒทกทานจะยงคงใหเกยรตใหคำแนะนำปรกษาพรอมทง

เปนธระในการประเมนผลงานทางวชาการ ขอเขยนบทความตางๆ ทนำเสนอผานมายงคณะกรรมการบรหาร

ของศนยศกษาวจยฯ อยเชนเดม

ในโอกาสเดยวกนน คณะบรรณาธการตองขอขอบคณมายง คณประเสรฐ บญสมพนธ กรรมการผจดการ

ใหญ คณสรญ รงคสร ผชวยกรรมการผจดการใหญ บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) ทกรณาใหการสนบสนน

การดำเนนการจดพมพวารสาร “ยตธรรมคขนาน” อยางตอเนองดวยดเสมอมา ทางคณะบรรณาธการจงใคร

ขอเชญชวนนกคด นกเขยนและผสนใจ ไดสงขอคดความเหนเกยวกบกระบวนการยตธรรมและเรองท

เกยวของมาเพอทางกรรมการผทรงคณวฒพจารณาดำเนนการ ลงพมพในวารสารฯ ของเรา ซงปจจบนทาง

ศนยศกษาวจยฯ ไดมเวปไซตเพมเตมอกหนงแหง คอ www.thaijustice.net ไวสำหรบ เปนอกหนงชอง

ทางในการสอสารระหวางกน

อมร วาณชววฒน, D.Phil. (Oxon)

กรรมการผอำนวยการ ศนยศกษาวจยและพฒนากระบวนการยตธรรมไทย

บรรณาธการ

1 ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

1 ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

หนาขตตยราชผทรงเปนแบบอยางสำหรบพสกนกรชาวไทย 1 อมร วาณชววฒน, D.Phil. (Oxon)

(ราง)ผลการศกษาแนวทางการแกไขปญหาในจงหวดชายแดนภาคใต 7 คณะผจดทำรายงาน ศกษาแนวทางการแกไขปญหาสามจงหวดชายแดนภาคใต อนกรรมาธการทหาร สภาผแทนราษฎร

การบงคบใชกฎหมายการเดนอากาศของเจาหนาทกรมการขนสงทางอากาศ 29 นางสาวสณชา สศร

รายงานการวจยเรองทศนคตตอการแตงกายลอแหลมของวยรนหญง 43ในสถานบนเทงยานอาร.ซ.เอ. รอยตำรวจเอก เจษฎา ยางนอก

ลอตเตอรการพนนหรอเสยงโชคเราเปนผกำหนด 57 ผศ.ดร. จตรเกษม งามนล

กำจดทจรตคอรปชนดวยกำลงทเปนปกแผนและกฏหมายทเขมแขง 63 อมร วาณชววฒน, D.Phil. (Oxon)

รฐประหาร19กนยากบพฒนาการประชาธปไตยไทย 69 อมร วาณชววฒน, D.Phil. (Oxon)

FairnessandEnvironmentalEthicsinTaxRevenuesFinancing 85andUserFeesFinancingofSolidWasteManagement Dr. Pisanu Sangiampongsa

1 ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

� ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ขตตยราชผทรงเปนแบบอยาง

สำหรบพสกนกรชาวไทย

อมร วาณชววฒน, D.Phil. (Oxon)

1 ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

1ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ขตตยราชผทรงเปนแบบอยางสำหรบพสกนกรชาวไทย

เนองในวนคลายวนพระราชสมภพของสมเดจพระบรมโอรสาธราชฯ สยามมกฏราชกมารทผานมา

และในโอกาสสำคญทพระเจาหลานเธอ พระองคเจาพชรกตยาภา ทรงไดรบรางวลจากองคการ

สหประชาชาต ดานสทธมนษยชนในฐานะ “เจาหญงนกกฎหมาย” ททรงใหความสำคญกบความ

รนแรงในสตรและเดก คณะผจดทำวารสารยตธรรมคขนาน จงใครขอประทานโอกาสนรวม

เทดพระเกยรตเพอเผยแผพระปรชาสามารถใหเปนทปรากฏสบไป

สมเดจพระบรมโอรสาธราช เจาฟามหาวชราลงกรณ สยามมกฎราชกมาร พระราชโอรสในพระบาท

สมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช และสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ทรงเปน

สยามมกฎราชกมารพระองคแรก ในสมยการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย

ทรงเปนประมขของราชอาณาจกรไทย พระราชสมภพ เมอวนจนทร ท ๒๘ กรกฎาคม พ.ศ.

๒๔๙๕ ณ พระทนงอมพรสถาน พระราชวงดสต

ทรงสำเรจการศกษาขนตนจากโรงเรยนจตรลดา กอนทจะเสดจฯ ไปทรงศกษาตอทโรงเรยน คงสมด

แควนซสเซกส และโรงเรยนมลฟลด แควนซอมเมอรเซท ประเทศองกฤษ จากนนทรงไปศกษาตอ

ทโรงเรยนคงสสกล ซดนย และสำเรจการศกษา จากวทยาลยการทหารดนทรน (Royal Military

College, Duntroon) แคนเบอรรา ประเทศออสเตรเลย

หลงจากเสดจกลบประเทศไทย ทรงรบราชการทหาร และศกษาตอทโรงเรยนเสนาธการทหารบก

รนท ๔๖ เมอ พ.ศ. ๒๕๒๐ และทรงผนวช เมอ พ.ศ. ๒๕๒๑ จากนนทรงศกษาทคณะนตศาสตร

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช รนท ๒ เมอ พ.ศ. ๒๕๒๕ และหลกสตรวทยาลยปองกน

ราชอาณาจกร จากประเทศองกฤษ เมอ พ.ศ. ๒๕๓๓๑

๑ ทมาของขอมลทงหมด: ประมวลจาก นตยสาร สกลไทย : ๑๖ มกราคม ๒๕๓๓ และ หนงสอมหาวชราลงกรณ ทรงประสานใจชาว

ไทยทกเชอชาต หอสมดแหงชาต กรมศลปากร. ราชกจจานเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ สถาปนาสมเดจพระบรมโอรสาธราช

สยามมกฏราชกมาร, เลม ๘๙, ตอน ๒๐๐ ก ฉบบพเศษ, ๒๘ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๑๕, หนา ๑

อมร วาณชววฒน, D.Phil. (Oxon)

2ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

พระเกยรตคณของสมเดจพระบรมโอรสาธราชฯ สยามมกฎราชกมาร นอกจากทรงเปนนกการทหาร

ผทรงมอจฉรยภาพทงทางดานพระราชภารกจในฐานะครการบนและนกบนเครองบนขบไลสมรรถนะ

สง เชน เอฟ ๕ อ/เอฟ แลว พระองคยงทรงปฎบตพระราชกรณยกจทงเปนการสวนพระองคและ

ปฎบตพระราชกรณยกจแทนพระองค พระบาทสมเดจพระเจาอยหวในดานตางๆ มากมายทงการ

ศาสนา การศกษา การเศรษฐกจ กจกรรมเพอสาธารณประโยชนตอสงคมรวมทงดานความมนคง

ของประเทศอยางมไดทรงเหนแกความเหนอยยากพระวรกาย

ตวอยางพระราชกรณยกจทโดดเดนอยางยง คอ พระราชดำรของพระองคในการจดการศกษาในทก

ระดบชน อาท ทรงเนนการจดการศกษาระดบมธยมศกษาใหแกเยาวชนทอยหางไกลโดยเชอวาการ

ศกษาในขนนมความสำคญและเปนจดเรมตนทจะมสวนสงเสรมใหเยาวชนเปนผคด ทำ และสามารถ

แกปญหารวมกนทำงานเปนกลมเพอการดำรงชวตอยในสงคมทมการแขงขนทงดานความรความ

สามารถและทางเศรษฐกจอยางสงยงในสงคมยคปจจบนได จงทรงมพระมหากรณาธคณพระราช

ทานทรพยสวนพระองคเปนทนกอสรางโรงเรยนในพระราชปถมภในสมเดจพระบรมโอรสาธราชฯ

สยามมกฎราชกมาร อาท โรงเรยนจฑาธวชร และเมอไมนานมาน คอ โรงเรยนธปงกรวทยาพฒน

(วดนอยใน) ซงเปดสอนชนมธยมศกษาปท ๑ - ๖๒

นอกจากนในโอกาสวนคลายวนประสต พระเจาหลานเธอ พระองคเจาทปงกรรศมโชต วนท ๒๙

เมษายน ๒๕๔๙ สมเดจพระบรมโอรสาธราชฯ สยามมกฎราชกมาร และ พระเจาวรวงศเธอ

พระองคเจาศรรศม พระวรชายาฯ ทรงมสายพระเนตรอนยาวไกล และพระเมตตาตอขาราชบรพาร

ในพระองคฯ และสมาชกในครอบครว โดยทรงพระราชทานศนยพฒนาเดกทปงกรรศมโชต และ

หองสมดทปงกรรศมโชต พรอมทงสวนสขภาพทปงกรรศมโชต แดพระเจาหลานเธอ พระองคเจา

ทปงกรรศมโชต เพอทรงพระราชทานใหเปนสวสดการ สำหรบขาราชบรพารในพระองคฯ และ

สมาชกในครอบครวทปฏบตหนาทถวายงานมาเปนเวลานานเพอเปนการชวยแบงเบาภาระตางๆ ๓รวมทง

มโรงเรยนสำหรบนกเรยนในระดบชนประถม คอ โรงเรยนธปงกรวทยาพฒน (วดโบสถ) เปดสอน

สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท ๑ - ๖ อกดวย ๔

ในสวนของพระเจาหลานเธอ พระองคเจาพชรกตยาภา นอกจากพระองคจะทรงไดรบรางวลอน

๒ ทมา: สารานกรมออนไลน Wikipedia ๓ ทมา: เวปไซตศนยพฒนาเดกธปงกรรศมโชต (http://www.dipangkornrasmijotidaycare.go.th/th/about.php) ๔ ทมา: เวปไซต โรงเรยนธปงกรรศมโชต (วดโบสถ) http://www.tp-school.ac.th/student.html

3ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ทรงเกยรตยศอยางยงจากองคการสหประชาชาตแลว พระองคยงทรงดำรงตำแหนงทตสนถวไมตร

(Goodwill Ambassador) ตอตานความรนแรงตอผหญงอกดวย ดงคำใหสมภาษณของ ดร.จน

เดอคนา ผอำนวยการสำนกงานภมภาคเอเชยตะวนออกและตะวนออกเฉยงใต กองทนการพฒนา

เพอสตรแหงสหประชาชาต ทกลาววา จากผลการดำเนนงาน โครงการกำลงใจ ในพระดำร พระเจา

หลานเธอ พระองคเจาพชรกตยาภา พระองคทรงประทานความชวยเหลอแกกลมผตองขงสตรและ

เดกตดผตองขง และทรงประทานความชวยเหลอใหผตองขงไดมโอกาสกลบตวเปนพลเมองด

ซงหนวยงาน UNIFEM (United Nations Development Fund for Woman) ผดำเนนโครงการ

“Say NO To Violence Against Women” รสกสำนกในพระกรณาธคณ พระเจาหลานเธอ

พระองคเจาพชรกตยาภา ในพระกรณยกจททรงชวยเหลอผดอยโอกาสกลมหนงในสงคมไทย โดย

หนวยงาน UNIFEM ขอพระราชทานกราบทลเชญพระเจาหลานเธอ พระองคเจาพชรกตยาภา

ทรงเปนองค “ทตสนถวไมตร” (Goodwill Ambassador) ในการตอตานความรนแรงตอผหญง๕

โดย “โครงการกำลงใจ” ในพระราชดำรของพระองคฯ เพอชวยเหลอผตองขงหญงและเดกตดผตองขง

ไมเพยงแตอำนวยประโยชนแกประเทศไทยเทานน แตสงผลในทางปฏบตแกเรอนจำหญงทวโลกได

รบการพฒนายกระดบใหเปนไปในทศทางทเหมาะสม สอดคลองกบสภาพการณในปจจบน พระ

ปรชาสามารถของพระองคยงมอกนานบประการ ทำใหสงคมไทยมความหวง และพลงทเขมแขงใน

การตอตานขจดความรนแรงทเกดขนกบ ผหญงและเดกอกดวย๖

ทงหมดทไดกลาวมานเปนทประจกษชดอยางยงถงคณปการและพระปรชาสามารถของขตตยราชแหง

ราชวงศจกรทงสองพระองคททรงอทศตนและบำเพญพระราชกรณยกจและพระกรณยกจอนทรงคณ

ประโยชนอยางเหนอคณานบไมเพยงเฉพาะพสกนกรชาวไทยแตไดเผอแผไปถงชาวโลกอนๆ อยางไม

เลอกชนวรรณะเผาพนธอกดวย

ในนามของคณะกรรมการบรหาร “ศนยศกษาวจยและพฒนากระบวนการยตธรรมไทย” จงขอถวาย

ราชสดดแดสมเดจพระบรมโอรสาธราชฯ สยามมกฎราชกมาร และพระเจาหลานเธอ พระองคเจา

พชรกตยาภา ในโอกาสอนเปนมงคลยงน

๕ http://www.novaw.or.th/?p=5 ๖ ทมา: คำกลาวเทดพระเกยรตของ นายกรฐมนตร อภสทธ เวชชาชวะ ในโอกาสกลาวเปดงานเทดพระเกยรต ระหวางวนท ๗-๑๐ พ.ค.

๒๕๕๒ ทหางเซนทรลเวลด ชน ๑ (ทมาของขาว: http://www.kamlangjai.or.th/en/cms/detail.php?id=48)

4ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

5ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

(ราง)

รายงานผลการศกษาแนวทางการแกไขปญหา

ในสามจงหวดชายแดนภาคใต

คณะผจดทำรายงาน ศกษาแนวทางการแกไขปญหา

สามจงหวดชายแดนภาคใต

อนกรรมาธการทหาร สภาผแทนราษฎร

6ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

7ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

(ราง) รายงานผลการศกษา แนวทางการแกไขปญหาในสามจงหวดชายแดนภาคใต*

ปญหาการกอความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใต มความสลบซบซอนทงในเชงความขดแยง

และเหตผลทางประวตศาสตร ซงภาครฐไดใชความพยายามในการแกไขปญหาทเกดขนอยางตอเนอง

ทงนพนทในสามจงหวดชายแดนภาคภาคใตจะมลกษณะเฉพาะทแตกตางจากภมภาคอนของประเทศ

สงผลใหการแกไขปญหาตองอาศยความรอบรถงแกนแทของสาเหตและปจจยซงนำไปสปญหาท

เกดขน และจำเปนอยางยงททกภาคสวนทงรฐบาล เจาหนาทของรฐ นกวชาการ ผนำศาสนา ตลอดจน

ประชาชนทกคน ตองทำความเขาใจถงสภาพแทจรงของเหตการณความไมสงบและรวมกนแกไขปญหา

ทเกดขนอยางจรงจง

จากการศกษาของคณะอนกรรมาธการฯ พบวา มหลายหนวยงานทไดรบการแตงตงจาก

รฐบาลในอดตทผานมา เพอทำการศกษาและใหขอเสนอแนะตอรฐในการแกไขบรรเทาปญหาชายแดน

ภาคใตทไดรบการยอมรบและกลาวถงอยหลายหนวยงานดงน

๑. คณะกรรมการอสระเพอความสมานฉนทแหงชาต (กอส.) ไดรบการจดตงขนเมอป พ.ศ.

๒๕๔๘ ในสมยรฐบาล พ.ต.ท.ทกษณ ชนวตร เพอทำการศกษาและใหขอเสนอแนะตอรฐบาลใน

การแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ในการนคณะกรรมการ กอส. ไดแตงตงคณะอนกรรมการฯ

และคณะทำงานฯ เพอศกษา วจย และเสนอแนะในการแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตในหลาย

มตงาน และหนงในมตงานนนคอ มตงานดานกระบวนการยตธรรม โดยไดมการแตงตงคณะทำงาน

สงเสรมการดำเนนกระบวนการยตธรรมตามหลกนตธรรม และไดเสนอผลการศกษาวจย เรอง “การ

ดำเนนกระบวนการยตธรรมใน ๓ จงหวดชายแดนภาคใต : ปญหาและแนวทางการแกไข” ฉบบ

สมบรณ ประกอบดวย สภาพปญหา แนวทางแกไข และยทธศาสตรการสรางความเชอมนในการ

ดำเนนกระบวนการยตธรรมใน ๓ จงหวดชายแดนภาคใต มสาระสำคญโดยสรป ดงน

สภาพปญหา คณะผวจยของ กอส. ไดคนพบปญหาในพนทจงหวดชายแดนภาคใตควรไดรบ

การแกไขหลายประการ เพอทำใหประชาชนเชอมนตอกระบวนการยตธรรม ไดแก

• ปญหาความนาเชอถอของพยานหลกฐานทใชในการดำเนนคด

* รางรายงานผลการศกษานเปนเพยงขอมลพนฐานเพอประกอบการสมมนาทางวชาการ หามมใหนำไปอางองหรอเผยแพร

อนง ดร.อมร วาณชววฒน ในฐานะอนกรรมาธการฯ ผรวมจดทำรายงานไดอนญาตประธานคณะกรรมาธการผจดทำรายงานเปนท

เรยบรอยดวยเหนวาจะเปนประโยชนในทางวชาการ

คณะผจดทำรายงาน ศกษาแนวทางการแกไขปญหา สามจงหวดชายแดนภาคใต

อนกรรมาธการทหาร สภาผแทนราษฎร

8ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

• ปญหาการใชอำนาจบงคบเพอมาใหถอยคำตอเจาหนาท

• ปญหาการจบกมเดกและเยาวชนทไมเปนไปตามหลกกฎหมาย

• ปญหาการใชวธการสอบสวนทไมเปนไปตามกฎหมาย

• ปญหาผลกระทบของการใชอำนาจคน

• ปญหาการควบคมตวระหวางจบกมและสอบสวน

• ปญหาการไมคนของกลาง

• ปญหาการลกพาตวบคลากรในกระบวนการยตธรรม

• ปญหาความไมเปนธรรมในการบงคบใชกฎหมายกรณเจาหนาทรฐกระทำผด กบประชาชน

กระทำผด

• ปญหาการใชความรนแรงในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรม

นอกจากนน กอส. ไดเสนอยทธศาตรการสรางความเชอมนในการดำเนนกระบวนการ

ยตธรรมในสามจงหวดชายแดนภาคใต รวม ๕ ยทธศาสตร ประกอบดวย

ยทธศาสตรท ๑ นโยบายการบรหารงานยตธรรมแบบบรณาการในสามจงหวดชายแดน

ภาคใต

ยทธศาสตรท ๒ การเสรมสรางประสทธภาพการดำเนนกระบวนการยตธรรมตามหลก

นตธรรม

ยทธศาสตรท ๓ การสลายเงอนไขความไมเปนธรรมในกระบวนการยตธรรม

ยทธศาสตรท ๔ การปรบกระบวนทศนและวธปฏบตของเจาหนาท

ยทธศาสตรท ๕ การเสรมสรางบทบาทของประชาสงคมในกระบวนการยตธรรม

คณะกรรมการอสระเพอความสมานฉนทแหงชาต (กอส.) ไดสรปและยนขอเสนอตอ

รฐบาล พ.ต.ท.ทกษณ ชนวตร ทงมาตรการสมานฉนทเฉพาะหนา และมาตรการสมานฉนทยงยน

โดยในสวนเนอหาของ “มาตรการสมานฉนทยงยน : แกปญหาความรนแรงทโครงสราง” ทาง กอส.

ไดเสนอมาตรการสงเสรมความสมานฉนททยงยน รวมทงหมด ๗ มาตรการ โดยมสวนทเกยวของ

กบกระบวนการยตธรรม รวม ๓ มาตรการ ดงน

มาตรการท ๑ สรางประสทธภาพการดำเนนงานของกระบวนการยตธรรมดวยความจรง -

หลกนตธรรม - ความพรอมรบผด และเสรมสรางความเขมแขงของสงคมดวยการใหสาธารณชนเขามา

มสวนรวมรกษาความยตธรรม รวม ๖ ประการ ไดแก

9ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

• การสรางความเชอมนในกระบวนการยตธรรม ดวยการทำคดสำคญๆ ใหความจรงปรากฎ

และดำเนนการเยยวยา บรรเทาความเสยหายผไดรบผลกระทบจากการดำเนนกระบวนการ

ยตธรรมทผดพลาดอยางเปนรปธรรม

• การสรางเอกภาพของการกำหนดนโยบายการบรหารงานยตธรรมแบบบรณาการในจงหวด

ชายแดนภาคใต เนนแนวทางสนตวธ ภายใตหลกนตธรรม และยตธรรมชมชน

• เสรมสรางประสทธภาพของการดำเนนกระบวนการยตธรรมตามหลกนตธรรม โดยควรม

การจดทำคมอสำหรบเจาหนาทและประชาชน เนนการนำนตวทยาศาสตรเขามาใช และให

ความสำคญตอหลกสทธเสรภาพทางกฎหมาย

• สรางระบบการตรวจสอบการดำเนนกระบวนการยตธรรม การรองทกขรองเรยนและการ

เยยวยาผไดรบผลกระทบทมประสทธภาพ ดวยการเสรมพลงประชาชน การตงคณะกรรมการ

เพอตรวจสอบการใชอำนาจรฐในการบงคบใชกฎหมายจากภาคประชาสงคมและจดตง

“กองทนยตธรรม”

• การปรบทศนคตและวธปฏบตของเจาหนาทในกระบวนการยตธรรมใหยดมนในหลก

นตธรรม การคดเลอกคนด การสรางขวญกำลงใจ การใหคณใหโทษ และฝกอบรมพฒนา

• เสรมสรางบทบาทของภาคประชาสงคมในกระบวนการยตธรรม และพฒนากระบวนการ

ยตธรรมทางเลอก ดวยการพฒนาเครอขายยตธรรมชมชน พฒนาบทบาทผนำศาสนา และ

ผนำชมชนใหมความรทางกฎหมาย ใชมสยดเปนศนยกลางโดยการนำเทศนาธรรมวนศกร

มาใชในการปองกนปญหาอาชญากรรม และการกระทำผดชมชน

มาตรการท ๒ มาตรการปรบปรงระบบกฎหมายอสลามในบรบทจงหวดชายแดนภาคใต

ใหสอดคลองกบธรรมนญชวต “ชารอะฮ (Shari a law)” หรอในบางแหงเรยกวาเปน “กฎหมาย

อสลาม”** ดำเนนการใหมการพฒนาระบบกฎหมายและระบบศาลในคดครอบครวและมรดก และ

การนำอนญาโตตลาการมาปรบใชกบชมชนอยางจรงจงเพอลดความขดแยงทางสงคมวฒนธรรมและ

เปนการชวยลดทอนการนำคดทไมเกยวกบความมนคงเขาสกระบวนการยตธรรมตามปกตอยางไม

จำเปน

** “ชารอะฮ” จดเปนการนำกรอบแนวคดของกฎหมายอสลามมาปรบใชกบการดำเนนชวตของชาวมสลม ซงแมจะมการเรยกดวยความเขาใจผดวาเปนกฎหมายอสลาม แตแทจรงเปนเพยงการกำหนดหลกเกณฑของการดำเนนชวตทจะทำใหทกคนอยรวมกนอยางผาสกตามมมมองของศาสนาอสลาม มขอกำหนดในแงของเนอหาสาระทางการเมอง เศรษฐกจ การธนาคาร การทำธรกจ ประเดนทางครอบครวและประเดนอนๆ ทางสงคม เปนตน (ทมา: http://www.bbc.co.uk/religion/religions/islam/beliefs/sharia_1.shtm)

10ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

มาตรการท ๓ มาตรการแกไขพระราชบญญตการบรหารองคกรอสลาม พ.ศ. ๒๕๔๐

โดยรฐควรรเรมในการแกไข โดยเฉพาะในสวนทขดกบหลกศาสนาอสลาม โดยยบรวมหนวยงานท

รบผดชอบเกยวกบกฎหมายอสลามใหอยภายใตการรบผดชอบของกระทรวงวฒนธรรมเพยงกระทรวง

เดยว ใหจดองคกรศาสนบรจาคใหมเอกภาพ เปดเผย โปรงใส และตรวจสอบได เพอบรหารจดการ

เงนบรจาคในสงคม มสลม เชน ซะกาต การบรจาคเพอสงคมสงเคราะห (เศาะดะเกาะฮ) และศาสน

บรจาคอน (วากฟ) การคดเลอกผนำทมคณธรรมสามารถมาประกอบเปนสภาผใหคำปรกษา (สภาซรอ)

ประจำชมชน เพอทำหนาทเปนกลไกสำคญขบเคลอนงานของสงคมมสลมในภาพรวม

๒. การรอฟนศนยอำนวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต (ศอ.บต.)

ตอมา ในสมยรฐบาลพลเอกสรยทธ จลานนท ไดมคำสงสำนกนายกรฐมนตร ท ๒๐๖/

๒๕๔๙ ลงวนท ๓๐ ตลาคม ๒๕๔๙ เรอง นโยบายเสรมสรางสนตสขในพนทจงหวดชายแดน

ภาคใต โดยมนโยบายดานอำนวยความยตธรรมเปนนโยบายหลก มแนวทางการปฏบต คอ สรางความ

เชอมนในกระบวนการยตธรรมใหเปนทพงประชาชนในพนท โดยการขจดเงอนไขความไมยตธรรมทก

รปแบบ บรหารงานยตธรรมแบบบรณาการ และพฒนากฎหมายใหสอดคลองกบวถชวตและวฒนธรรม

ของคนในพนท รวมทงสนบสนนใหภาคประชาชนเขามามสวนรวมในกระบวนการยตธรรม การ

พฒนากลไกตางๆ เพอทำหนาทในการคมครองสทธเสรภาพของประชาชน การพฒนาระบบงาน

ยตธรรมชมชน และการพฒนากระบวนการยตธรรมทางเลอก

ทงน รฐบาลพลเอกสรยทธ จลานนท ไดมคำสงสำนกนายกรฐมนตร ท ๒๐๗/๒๕๔๙

ลงวนท ๓๐ ตลาคม ๒๕๔๙ จดตงศนยอำนวยการบรหารจงหวดชายแดนภาคใต เรยกโดยยอวา

“ศอ.บต.” ขนมาใหม เปนหนวยงานภายในสำนกนายกรฐมนตร ภายใตการกำกบดแลของกอง

อำนวยการรกษาความมนคงภายใน (กอ.รมน.) ซงมนายกรฐมนตรเปนผอำนวยการรกษาความมนคง

ภายใน มอำนาจหนาทดำเนนการใหเปนไปตามนโยบายเสรมสรางสนตสขจงหวดชายแดนภาคใตหลาย

ประการ รวมทงมอำนาจหนาทอำนวยการและประสานการปฏบตในการบรหารงานยตธรรมคมครอง

สทธเสรภาพ การอำนวยความเปนธรรมโดยการรบเรองราวรองทกข การเยยวยา และการพฒนา

กระบวนการยตธรรม เพอขจดเงอนไขความไมเปนธรรม รวมทงการตรวจสอบและแกไขปญหาพฤตกรรม

ทไมเหมาะสมของเจาหนาทรฐ

๓. สำนกงานบรหารงานยตธรรม (สน.ยธ.) แมจะเปนสำนกงานอยในสงกด ศอ.บต.

แตในทน ตองการแยกสวนออกมาเพอใหผศกษาไดเหนถงบทบาทความสำคญในการแกปญหารวม

กบทาง ศอ.บต. โดยสำนกงานบรหารงานยตธรรมมการจดองคกรและภารกจทนาสนใจกลาวคอ

11ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

๓.๑ ศนยดำรงธรรมจงหวดชายแดนภาคใต ม ๒ กลมงาน ดงน

- กลมงานรบเรองราวรองทกข มหนาทรบผดชอบเกยวกบการรบเรองราว

รองทกขทกประเภท ทงเอกสาร การรองเรยนดวยตนเอง และการรองทกข

ผานองคกรตางๆ เพอประสานการดำเนนงานและแจงกลบใหผรองทกข

รบทราบผลการดำเนนงาน รวมทงการจดทำสถตขอมล และรายงานตางๆ

- กลมงานใหคำปรกษาทางกฎหมาย มหนาทรบผดชอบเกยวกบการจดใหม

ทนายความหรอผมความรทางกฎหมายคอยใหคำปรกษาทางกฎหมายแกประชาชน

๓.๒ สวนงานอำนวยความยตธรรม ม ๔ กลมงาน ดงน

- กลมงานประสานงานยตธรรม มหนาทรบผดชอบในการดำเนนงานนำแนวทาง

สนตวธ/ยตธรรมเชงสมานฉนทและยตธรรมทางเลอก มาใชในการปฏบตงาน

ในพนทอยางเปนรปธรรม เพอสรางความสมานฉนทในพนทจงหวดชายแดน

ภาคใต รวมทงการประสานและกำกบดแลการดำเนนงานในการอำนวยความ

ยตธรรมตามภารกจของกระทรวงยตธรรมกบยตธรรมจงหวด เครอขายยตธรรม

ชมชน และหนวยงานในกระบวนการยตธรรม เพอระงบขอพพาทและ

อำนวยความยตธรรมใหแกประชาชนไดอยางทวถง

- กลมงานคมครองสทธเสรภาพและชวยเหลอประชาชนทางกฎหมาย มหนาท

รบผดชอบในการคมครองสทธเสรภาพและใหความชวยเหลอประชาชนทาง

กฎหมาย รวมทงการใหการชวยเหลอสงเคราะหเหยอ พยาน และผไดรบผล

กระทบในคดอาญา และจากเหตการณความไมสงบในพนทจงหวดชายแดน

ภาคใตตามทกฎหมายและทางราชการกำหนด รวมทงการคมครองพยานดวย

- กลมงานคดพเศษและตดตามคด มหนาทรบผดชอบในการปองกนและดำเนน

การสบสวนสอบสวนคดพเศษในความรบผดชอบกระทรวงยตธรรม การตดตาม

คดทประชาชนรองทกข/รองเรยนหรอไดรบมอบหมายซงอยในความรบผดชอบ

- กลมงานพฒนาระบบงานยตธรรม มหนาทรบผดชอบในการพฒนาระบบงาน

ยตธรรมใหสอดคลองกบขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม ศาสนา และ

วถชวตของประชาชนในจงหวดชายแดนภาคใต การพฒนาระบบขอมลและ

ระบบเทคโนโลยสารสนเทศใหสามารถสนบสนนการพฒนาระบบงานยตธรรม

ไดอยางมประสทธภาพ

12ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ขณะเดยวกนสำนกงานบรหารงานยตธรรม มยทธศาสตร แนวทางการดำเนนงาน ภายใต

บรบทในการทำงานรวมกบ ศอ.บต. ประกอบดวย

วสยทศน (Vision) “เสรมสรางสนตภาพ สนตธรรม และสนตสข ดวยความสมานฉนท/สนต

วธ ภายใตหลกนตธรรมในพนทจงหวดชายแดนภาคใต”

ยทธศาสตร (Strategic Issue)

• สรางความมสวนรวมกบทกภาคสวนในการแกไขปญหาเชงสมานฉนท / สนตวธ ภายใต

หลกนตธรรม

• สรางความเชอมนตอกระบวนการยตธรรมไทย

• ยตธรรมถวนหนา ประชามสวนรวม

กลยทธ (Strategies)

• เรงบรณาการพฒนาพนทใหเกดสนตภาพ สนตธรรม และสนตสขบนความสมานฉนท

• เสรมสรางความยตธรรมและคมครองสทธเสรภาพของประชาชนอยางทวถง

• สรางระบบการปฏบตงานตามหลกนตธรรมทโปรงใส

• พฒนาระบบการไกลเกลยประนอมขอพพาททกระดบจากชมชนสกระบวนการยตธรรม

• พฒนากฎหมาย และระบบงานยตธรรมทสอดคลองกบสภาพแวดลอมของพนท

• เสรมสรางสมรรถนะในการบรหารองคกรดวยระบบการบรหารกจการบานเมองทด

มาตรการ / แนวทางการดำเนนงาน

• บรณาการในการทำงานรวมกบทกภาคสวนอยางมเอกภาพ เพอแกไขปญหาความไมสงบ

ในพนทใหบรรลเปาโดยเรว

• สรางความพงพอใจใหกบประชาชนดวยการแกไขเรองทกข/รองเรยน และแกไขเยยวยาผ

ไดรบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบใหแลวเสรจโดยเรว พรอมแจงผลใหประชาชน

ทราบทกกรณ

• สรางความเชอมนใหกบประชาชนดวยการจดทำยทธศาสตรกระบวนการยตธรรมเชง

บรณาการ และพฒนากระบวนการยตธรรมใหเปนไปตามหลกนตธรรม (Due Process)

เพอแกไขปญหา / จดออน / เงอนไขความไมเปนธรรม

13ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

• สรางความมสวนรวมและเสรมกำลงประชาชนใหเปนหนสวนในการสรางสงคมสนตธรรม

ประชาธรรมสนตสข ขจดทกขดวยสนตวธ ตามยทธศาสตร “ยตธรรมถวนหนา ประชา

มสวนรวม”

• ขจดเงอนไขความไมเปนธรรมทกรปแบบและพทกษคมครองสทธเสรภาพของประชาชน

• จดทำโครงการนำรองตนแบบการสรางความสมานฉนทและลดปญหาความขดแยงระหวาง

รฐกบประชาชน และประชาชนกบประชาชน ตงแตระดบชมชนถงกระบวนการยตธรรม

ในพนทจงหวดชายแดนภาคใต

• ศกษาวเคราะหและพฒนากฎหมาย / ระบบงานยตธรรมใหสอดคลองกบวถชวต

ขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม และศาสนา (ศาลชารอะฮ)

• บรณาการงานเครอขายภาคประชาชน โดยการนำรปแบบคณะกรรมการหมบานมาพฒนา

รวมกน เพอรกษาความสงบเรยบรอย และระงบขอพพาทในชมชน เพอลดปรมาณคด

เขาสกระบวนการยตธรรม

• ตรวจเยยมและพฒนาสวนราชการในสงกดกระทรวงยตธรรมทอยในพนทใหเปนหนวยงาน

ทมความทนสมย โปรงใส มประสทธภาพ และมการบรณาการรวมกน

• จงตงศนยบรการรวมของหนวยงานภาครฐรวมกบ ศอ.บต. โดยนำศนยบรการรวมของ

กระทรวงยตธรรมเขามาบรณาการไว ณ จดเดยวกน (One Stop Service)

• พฒนาพนทสเขยวโดยใหขาราชการลงพนทสรางความมนคงปลอดภย และพฒนาคณภาพ

ชวตของประชาชนใหดยงขน เพอทำใหประชาชนเกดความเชอมนและใหความรวมมอกบ

รฐในการแกไขปญหาความไมสงบ แลวจงรกคบไปในพนทใกลเคยงเพมมากขน สงผลให

ผกอความไมสงบ ไมมพนทเขามาปลกปนยยง หรอขมขประชาชน และทำใหประชาชน

ในพนทสเหลองอยากเปลยนเปนพนทสเขยว และพนทสแดงอยากเปลยนเปนพนทสเหลอง

ตามลำดบ ถอไดวาเปนการรบชนะโดยไมตองเสยเลอดเนอ และเปนการตอสในแนวทาง

สนตวธอยางแทจรง

• พฒนาองคกรและบคลากรใหสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและปลอดภย

สำนกงานบรหารงานยตธรรมจงหวดชายแดนภาคใต ไดรวมประชมปรกษาหารอและทำงาน

รวมกบ ศอ.บต. มาระยะหนง ไดมความเหนควรจดใหม “คณะทำงานสนบสนนการบรหารงาน

จงหวดชายแดนภาคใต ในมตงานกระทรวงยตธรรม” ประกอบดวย รองปลดกระทรวงยตธรรมทได

รบมอบหมายเปนประธาน โดยมรองอธบดทไดรบมอบหมายจากทกสวนราชการในสงกดกระทรวง

14ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ยตธรรม และรอง ผอ.ศอ.บต. (ยธ.) เปนคณะทำงาน โดยมผอำนวยการสำนกนโยบายและยทธศาสตร

เปนเลขานการ และผอำนวยการสำนกงานบรหารงานยตธรรมจงหวดชายแดนภาคใต เปนเลขานการ

รวมเพอใหเกดความคลองตวในการบรหารจดการภารกจงานของกระทรวงยตธรรม ในพนทจงหวด

ชายแดนภาคใตกบสวนราชการตาง ๆ ในกระทรวงยตธรรม ในการนเหนควรใหทกสวนราชการจดตง

กลมงานสนบสนนการบรหารงานจงหวดชายแดนภาคใตขนเปนการภายในเพอทำหนาทศกษาและ

พฒนาระบบงานของสวนราชการนนๆ ใหเหมาะสมกบสภาพพนทและสภาพปญหาในจงหวดชายแดน

ภาคใต และกระทรวงยตธรรม ไดมคำสงท ๘๔๕/๒๕๔๙ ลงวนท ๑๕ ธนวาคม ๒๕๔๙ แตงตง

คณะทำงานสนบสนนการบรหารงานจงหวดชายแดนภาคใตใหมอำนาจหนาทกำหนดแนวทางการ

ดำเนนงานของกระทรวงยตธรรม ในจงหวดชายแดนภาคใตเพอสนบสนนการดำเนนงานของสำนกงาน

บรหารงานยตธรรม กำหนดแผนงานและบรณาการแผนงาน/โครงการ ของทกสวนราชการในกระทรวง

ยตธรรม ในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ใหเปนไปในทศทางเดยวกน ดำเนนการอนใดตามทเหนสมควร

เพอประโยชนในการดำเนนงานตามนโยบายของกระทรวงยตธรรมในพนทจงหวดชายแดนภาคใต

ขณะเดยวกนไดมคำสงคณะกรรมการพฒนาการบรหารงานยตธรรมแหงชาต ท ๓/๒๕๔๙

ลงวนท ๑ ธนวาคม ๒๕๔๙ แตงตงคณะอนกรรมการนโยบายและประสานงานกระบวนการยตธรรม

จงหวดชายแดนภาคใตใหมอำนาจหนาทพจารณากำหนดแนวทางการบรหารงานยตธรรมใหเหมาะสม

กบลกษณะเฉพาะของพนทจงหวดชายแดนภาคใต จดทำแผนยทธศาสตรและแผนปฏบตการในการ

แกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใตในมตงานกระบวนการยตธรรม เสนอแนะและใหความเหนเกยว

กบการกำหนดนโยบายและแนวทางการบรหารงานยตธรรมตอคณะกรรมการพฒนาการบรหารงาน

ยตธรรมแหงชาตและหนวยงานทเกยวของ ประสานงานระหวางหนวยงานของรฐ หรอ องคกรท

เกยวของกบการบรหารงานยตธรรมในพนทจงหวดชายแดนภาคใต เพอใหเกดความรวมมอในการ

ประสานงานระหวางหนวยงานของรฐ หรอองคกรทเกยวของกบการบรหารงานยตธรรม ในการแกไข

ขอขดของทเปนอปสรรคตอการบรหารงานยตธรรมในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ศกษา วเคราะห

และประเมนผลการปฏบตใหเปนไปตามหลกนตธรรม เพอแกไขปญหาจงหวดชายแดนภาคใต ศกษา

วเคราะห และทำการศกษาวจยเพอกำหนดแนวทาง กลยทธ และมาตรการในการปรบปรง และ

พฒนาการบรหารงานยตธรรมใหสอดคลองกบสภาพพนทจงหวดชายแดนภาคใต ประชาสมพนธและ

เผยแพรความรเกยวกบบรหารงานยตธรรม จดประชม สมมนา ฝกอบรมหรอเสนอแนะหนวยงาน

ของรฐ หรอองคกรทเกยวของกบการบรหารงานยตธรรมทเกยวของกบพนทจงหวดชายแดนภาคใต

15ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

หนวยงานทไดยกตวอยางมาทง ๓ หนวยงานถอไดวามบทบาทและมสวนสำคญในการ

รวมกนดำเนนการแกปญหาความไมสงบชายแดนภาคใตมาเปนระยะเวลาหนง ซงการประเมนถงความ

สำเรจในการดำเนนการอาจถอยงขาดรปธรรมทชดเจน เนองดวยการแกปญหาทเกดขนดงไดกลาวถง

ขางตนวามความสลบซบซอนเกยวพนกบสาเหตปจจยทางสงคมวฒนธรรมและประวตศาสตร รวมทง

การเปลยนรฐบาลทมหนาทหลกในการรบผดชอบแกไขปญหาทเกดขนอยางบอยครงในระยะเวลาสอง

ถงสามปทผานมามผลกระทบตอความตอเนองในการแกปญหาอยางไมอาจหลกเลยงได ทงในแงของ

ความตอเนองในเชงนโยบายและขวญกำลงใจของเจาหนาทผปฎบตงาน ดงนนการนำเสนอใหเหนแนวทาง

การแกปญหาโดยยดแนวทางการปฎบตหนาทและการจดรปองคกรของหนวยงานทเกยวของดงไดนำ

เสนอมาทงหมดจงตองการใหผศกษาไดเหนบทเรยนและเนอหาสำคญของการแกไขปญหาในระยะ

เวลาทผานมาเพอเปนพนฐานในการตอยอดความคดสำหรบการวางแนวทางแกปญหาในอนาคต

16ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

บทสรปและขอเสนอแนะ

เปนทยอมรบวาจงหวดชายแดนภาคใตเปนดนแดนพหสงคม พหวฒนธรรม มอตลกษณ

(Identity) ทางกลมชาตพนธ และมมตพเศษในดานศาสนา สงคม วฒนธรรม ขนบธรรมเนยม และ

ภาษา จงถอไดวาจงหวดชายแดนภาคใตเปนดนแดนทมความพเศษกวาดนแดนอนๆ ในประเทศไทย

ปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตเปนปญหาทไดเกดขนเพราะความสลบซบซอน

ของสาเหตปจจยทหลากหลายทงประเดนทางสงคมวฒนธรรมและประวตศาสตร แมทผานมาจะได

รบการแกไขปญหาจากหลายรฐบาล กมไดทำใหปญหาความไมสงบยตลง เหตการณปจจบนกลบยง

ทวความรนแรงอยางตอเนอง กลายเปนสถานการณทไมปกต ความรนแรงสามารถขยายตวจนสงผล

กระทบเปนวงกวาง และมความสลบซบซอน จนอาจกระทบตอเอกราชและบรณภาพแหงอาณาเขต

กอใหเกดความไมสงบเรยบรอยในประเทศ และเปนภยนตรายตอความสงบสขของประชาชน จง

กลายเปนปญหาเกยวกบความมนคงของประเทศ ซงปญหาความไมสงบชายแดนภาคใตดงกลาวได

เกดขนโดยมสาเหตเชอมโยงกนหลายมต มตดานอำนวยความยตธรรมกเปนอกมตหนงทเปนสาเหต

ทำใหเกดความไมสงบเกดขนในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ในหวงอดตทผานมามตดานการอำนวย

ความยตธรรมขาดการยอมรบและขาดความเชอมนจากประชาชนในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ไม

สามารถเปนทพงของประชาชนไดอยางแทจรง ทงนสบเนองมาจากกรณ เจาหนาทของรฐบงคบใช

กฎหมายขาดประสทธภาพ บงคบใชกฎหมายอยางเลอกปฏบต หรอละเมดสทธของบคคล ความ

หวาดระแวงของประชาชน ความไมไววางใจเจาหนาทของรฐ ไดนำไปสการเสอมศรทธาตอกฎหมาย

และหลกนตธรรมในทายทสด

นอกจากน ยงปรากฏขอเทจจรงวา การปฏบตหนาทของบคลากรในกระบวนการยตธรรม

ในพนทจงหวดชายแดนภาคใตมปญหาระหวางองคกร ดงเชน กรณการประสานงานระหวางสถาบน

นตวทยาศาสตรตำรวจ กบสถาบนนตวทยาศาสตร กระทรวงยตธรรม โดยการทำงานขาดการ

ประสานงานกน มลกษณะตางคนตางทำ เขาถงทเกดเหตไมพรอมกน ไมใชฐานขอมลรวมกน ดาน

การดำเนนคดในจงหวดชายแดนภาคใต พนกงานสอบสวน ไมขวนขวายทจะรวบรวมพยานหลกฐาน

ทางนตวทยาศาสตรเพอพสจนความผดหรอความบรสทธของผตองหา มงเนนทจะพสจนความผดพยาน

บคคลเปนหลก อนสงผลทำใหคดสวนใหญไมสามารถนำตวผกระทำผดมาดำเนนคดได

ปญหาการใชกฎหมายพเศษในจงหวดชายแดนภาคใต ไดกลายเปนอปสรรคตอการประกอบ

ศาสนกจของชาวไทยมสลม เปนปญหาตอวถชวตและการประกอบอาชพตามสภาพทองถน และเปน

การลวงละเมดสทธเสรภาพตามรฐธรรมนญของประชาชน ไมวาจะเปนพระราชบญญตกฎอยการศก

17ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

พ.ศ. ๒๔๕๗ พระราชกำหนดการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉน พ.ศ. ๒๕๔๘ และพระราช

บญญตการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๕๑ โดยเฉพาะอยางยงการใชอำนาจในการ

ดำเนนการ ของเจาหนาทตามกฎหมายพเศษดงกลาว ดงเชนกรณการไดมาของขอมลตางๆ ทไดมาจาก

การซกถาม โดยอาศยพระราชบญญตกฎอยการศก พ.ศ. ๒๔๕๗ และพระราชกำหนดการบรหาร

ราชการในสถานการณฉกเฉน พ.ศ. ๒๕๔๘ ยอมสงผลตอการรบฟงเปนพยานหลกฐานในการกระทำ

ความผดของผตองสงสย ทงนเนองจากการดำเนนการของเจาหนาทตามกฎหมายพเศษดงกลาวนน

มใชเปนการดำเนนการของเจาหนาทตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ซงยดสำนวนการ

สอบสวนของพนกงานสอบสวนเปนหลก ยงไปกวานน การทพระราชบญญตกฎอยการศก พ.ศ.

๒๔๕๗ ใหอำนาจเจาหนาทฝายทหารกกตวบคคลไวไมเกน ๗ วน โดยไมผานการตรวจสอบการใช

ดลพนจจากอำนาจตลาการ ยอมกระทบตอเสรภาพ และการใชชวตประจำวนของประชาชนในจงหวด

ชายแดนภาคใตเปนอยางมาก หากการดำเนนการของเจาหนาทฝายทหารมลกษณะเปนการเหวยงแห

ยอมกระทบตอสทธเสรภาพของประชาชนผบรสทธไดโดยงาย

ปญหา การประกาศใชพระราชกำหนดการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉน พ.ศ.

๒๕๔๘ เปนอปสรรคตอมาตรการและกลไกควบคมแกไขและฟนฟสถานการณดงทไดกำหนดไวใน

พระราชบญญตการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๕๑ กลาวคอ หากพนทใดได

ดำเนนการประกาศสถานการณฉกเฉนตามกฎหมายวาดวยการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉนแลว

ยอมไมสามารถนำมาตรการและกลไกตามมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตการรกษาความมนคงภายใน

ราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๕๑ ทกำหนดวาผใดตองหาวาไดกระทำความผด อนมผลกระทบตอความ

มนคงภายในราชอาณาจกรตามทคณะรฐมนตรกำหนด แตกลบใจเขามอบตวตอพนกงานเจาหนาทหรอ

เปนกรณทพนกงานสอบสวนไดดำเนนการการสอบสวนแลว ปรากฏวาผนนไดกระทำไปเพราะหลงผด

หรอรเทาไมถงการณ และการเปดโอกาสใหผนนกลบตวจะเปนประโยชนตอการรกษาความมนคงภายใน

ราชอาณาจกร ซงบทบญญตดงกลาวยอมมความสำคญ เพราะวาหากไดมการดำเนนการตามมาตรการ

หรอกลไกดงกลาว สามารถกนผกระทำผดทมใชตวการหรอผนำในการกอความไมสงบออกมาจากวงวน

ของการกอความไมสงบได เปนการทอนกำลงของขบวนการลง อนจะเปนผลโดยตรงตอการรกษา

ความสงบในจงหวดชายแดนภาคใต แตอยางไรกตาม ขอเทจจรงในขณะนปรากฏวาในพนทจงหวด

ชายแดนภาคใตนน ไดมการประกาศสถานการณฉกเฉนตามกฎหมายวาดวยการบรหารราชการใน

สถานการณฉกเฉนแลว ดงนน จงไมสามารถนำบทบญญตมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตการรกษา

ความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๕๑ มาบงคบใชได ปญหาอกประการหนง การบงคบใช

กฎหมายพเศษโดยเฉพาะพระราชบญญตกฎอยการศก พ.ศ. ๒๔๕๗ ซงใหอำนาจแกเจาหนาทฝาย

18ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ทหารอยางมากมายโดยไมตองผานการตรวจสอบจากฝายอน ยอมกอใหเกดคำครหาเกยวกบการละเมด

สทธมนษยชน เชน การทรมานผตองสงสยดวยวธการตางๆ ดงขอกลาวหาขององคกรนรโทษกรรม

สากลทปรากฏตามสอตางประเทศและในประเทศ แมจะมมลความจรงหรอไมกตาม กยอมกระทบ

ตอความเชอถอในการปฏบตหนาทของเจาหนาทของรฐเพราะการใชความรนแรงยอมเปนการเพม

ปญหามากกวาการคลคลายสถานการณ

นอกจากนแลว ปญหาชนพนกงานสอบสวนพบวา พนกงานสอบสวนในพนทจงหวด

ชายแดนภาคใต ยงไมมประสบการณในการสอบสวนอยางเพยงพอ ขาดทกษะในการดำเนนคด

เกยวกบคดความมนคง ทำใหการสงสำนวนคดตอพนกงานอยการเกดความลาชาและเปนอปสรรคใน

การดำเนนคด สงผลกระทบตอการสงคดของพนกงานอยการ การขาดแคลนอตรากำลงของพนกงาน

อยการในจงหวดชายแดนภาคใตกเปนปญหาหนงทกระทบตอการดำเนนคด รวมทงการไมเขาใจใน

ภาษาวฒนธรรมและศาสนาอยางถองแท สงผลตอการดำเนนคดในทกขนตอน สวนปญหาชนพจารณา

คดของศาล เนองจากคดทเกยวกบความมนคง มความยงยากซบซอนในเรองของพยานหลกฐาน ซง

มความเชอมโยงในหลายมต อกทงยงมความยงยากในการตดตามพยานมาเบกความตอศาล อนม

สาเหตมาจากพยานเกดความหวาดกลวภยนตราย และไดยายไปอยนอกเขตจงหวดชายแดนภาคใต

ปญหาดงกลาวน ในทางปฏบตพนกงานอยการไดดำเนนการยนคำรองตอศาลขอสบพยานบคคลลวงหนา

กอนฟองคด แตขอเทจจรงปรากฎวา ในทางปฏบตสวนใหญศาลไมอนญาตใหดำเนนการสบพยาน

บคคลลวงหนา เนองจากเหนวายงไมมเหตตามกฎหมาย อกประการหนง ในการพจารณาคดในศาล

จำเลยสวนใหญจะแตงตงทนายความจากชมรมทนายความมสลมซงนบถอศาสนาอสลามเชนเดยวกบ

จำเลย เปนผรบมอบอำนาจในการดำเนนคดในศาล สงผลทำใหทนายความมงานลนมอและมวนวาง

นดคดความนอย การหาวนนดพจารณาทวางตรงกนจงกระทำไดยากขน มผลทำใหการพจารณาคด

เนนชาออกไป นอกจากน ระบบการพจารณาคดตอเนองของศาลกกระทบตอการดำเนนคดของ

ทนายความในจงหวดชายแดนภาคใตเปนอยางมาก เพราะโดยสภาพของคดในพนทจงหวดชายแดน

ภาคใตเปนคดเกยวกบความมนคง ซงการดำเนนคดประเภทนมความยงยากซบซอนทงในแงของพยาน

หลกฐานซงมความยากลำบากในการรวบรวมพยานหลกฐาน ไมวาจะเปนพยานเอกสาร พยานวตถ

หรอพยานบคคล ดงนน การทศาลนำระบบการพจารณาคดตอเนอง ซงไดใชกบศาลทวประเทศอยใน

ปจจบน มาใชกบคดความมนคงทเกดขนในพนทจงหวดชายแดนภาคใตยอมไมเหมาะสม และสงผล

เสยตอการดำเนนคด

19ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ขอเสนอแนะ

คณะอนกรรมาธการศกษาความไมสงบในจงหวดชายแดนใต ดานอำนวยความยตธรรม

สภาผแทนราษฏร ไดพจารณาศกษาปญหา ความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใต และไดสรปปญหา

ตางๆ ทมนยสำคญตอปญหาความไมสงบทดำรงอยในปจจบนดงกลาวขางตน และเหนวาในสถานการณ

ปจจบนรฐบาลควรเนนการแกไขในดานนตนโยบายเปนสำคญ เพราะจะสามารถแกไขปญหาไดอยาง

เปนรปธรรมชดเจน จงมขอเสนอแนะ ดงตอไปน

๑. ปญหาการบงคบใชกฎหมายพเศษ

๑.๑ เสนอใหมการประกาศยกเลกการบงคบใชพระราชบญญตกฎอยการศก พ.ศ. ๒๔๕๗

และพระราชกำหนดการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉน พ.ศ. ๒๕๔๘ ในพนทจงหวดชายแดน

ภาคใต และใชกฎหมายอน เชน พระราชบญญตการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ.

๒๕๕๑ ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาอยางเขมงวด

๑.๒ เสนอใหนำมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตการรกษาความมนคงภายใน

ราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๕๑ มาใชบงคบอยางจรงจง โดยแยกผตองหาออกเปน ๔ ประเภท คอ

๑. แกนนำกอความไมสงบ ๒. ผรบนโยบายจากแกนนำไปสการปฏบต ๓. ผปฏบตตามนโยบายของ

แกนนำ ๔. ผสนบสนนหรอแนวรวมผตองหาทจะไดรบประโยชนจากมาตรา ๒๑ คอประเภทท ๓

และท ๔

ทงนมแนวทางในการจดลำดบความสำคญของผกระทำผดเพอดำเนนคดในจงหวด

ชายแดนภาคใตดงน

๑.๒.๑ ผกระทำความผดทเปนแกนนำของกระบวนการกอความไมสงบในจงหวด

ชายแดนภาคใต โดยเปนผกำหนดนโยบาย วางแผน หาทน สนบสนนในการกอความไมสงบใน

จงหวดชายแดนภาคใต

๑.๒.๒ ผกระทำความผดทเปนผรบนโยบายจากผกระทำความผดตามขอ ๑.๒.๑

มาสภาคปฏบตโดยเปนผวางแผนจดกำลงปลกปนครอบงำทางความคดโดยการนำหลกศาสนาอสลาม

ไปบดเบอนใหผกระทำความผดตามนโยบายของแกนนำ หลงเชอวาหลกศาสนาใหเขนฆาผละเมด

ศาสนาอสลามในสงทถกตองตามหลกศาสนาอสลามเปนกลยทธในการปลกระดมปลกจตสำนกให

กอความไมสงบพรอมทงใหเงนสนบสนนทไดจากผกระทำความผดจากขอ ๑.๒.๑

๑.๒.๓ ผกระทำความผดซงเปนผนำนโยบายจากผกระทำความผดตามขอ ๑.๒.๒

มาปฏบตในภาคสนามหรอทเรยกทวไปวา กองกำลงทงทตดอาวธและไมตดอาวธทำใหการกระทำ

ความผดของกลมนเปนสาเหตใหกอความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใตโดยตรง

20ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

๑.๒.๔ ผกระทำความผดกลมผสนบสนนผกระทำความผดตามขอ ๑.๒.๓

ดงนน เมอจดลำดบความสำคญของผกระทำความผดเพอดำเนนคดตอศาลดงกลาว

แลว จงเปนหนาทของผมหนาทดานอำนวยความยตธรรมจะตองดำเนนคดกบกลมท ๑.๒.๑ และ ๑.๒.๒

ใหได จงจะแกไขปญหาในจงหวดชายแดนภาคใต หากไมมการดำเนนคดกบผกระทำความผดกบกลม

ท ๑.๒.๑ และ ๑.๒.๒ แลว แมวาจะมการพฒนาดานอนฯไปเพยงใดกตามกไมสามารถแกไขปญหาความ

ไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใตได

หนวยงานทจะตองดำเนนการตามวตถประสงคในการดำเนนคดกบกลมท ๑.๒.๑ และ

๑.๒.๒ จงประกอบดวยหนวยงานดงตอไปน

๑. ทหาร

กองทพภาคท ๔ โดยเฉพาะอยางยง กองอำนวยการรกษาความมนคงภายใน

ภาค ๔ สวนหนา ในฐานะหนวยงานพเศษตามมาตรา ๗ วรรคหา แหงพระราชบญญตการรกษา

ความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๕๑ ทำหนาทหาขาวกรองและหาประโยชนจากขาวกรอง

ดงกลาวเปนพยานหลกฐานเพอเปาหมายในการดำเนนคดกบกลมท ๑.๒.๑ และ ๑.๒.๒ ใหไดโดย

อาศยขอมลจากผกระทำความผดกลมท ๑.๒.๒ เปนประการสำคญ ซงคณะอนกรรมาธการฯ เหน

วาการจะไดประโยชนจากกลมท ๑.๒.๑ และ ๑.๒.๒ อาจจะตองมวาระแหงชาตทจะใชประโยชน

มาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ.๒๕๕๑

๒. ฝายปกครอง

นอกจากมหนาทบำบดทกขบำรงสขแกประชาชนในจงหวดชายแดนภาคใต

ยงจะตองชวยเหลอฝายทหารและเจาหนาทตำรวจในการแสวงหาพยานหลกฐานในการดำเนนคดกบ

ผกระทำความผดกบกลมท ๑.๒.๑ และ ๑.๒.๒ โดยอาศยความรวมมอจากแนวรวมประชาชนผกระทำ

ความผดกลมท๑.๒.๔

๓. ตำรวจ

มหนาทจะตองระดมสรรพกำลงทกสงทกอยางทมงสการหาพยานหลกฐานทจะ

ฟองรองผกระทำความผดกลมท ๑.๒.๑ และ ๑.๒.๒ ใหจงได โดยทงนจำเปนตองอาศยประโยชน

พระราชบญญตการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๕๑ ในการเจรจาตอรองผตองหา

ซงเปนผกระทำความผดกลมท ๑.๒.๓ ทใหความรวมมอในการรวบรวมพยานหลกฐานเพอฟองรอง

กลมท๑.๒.๑ และ ๑.๒.๒ เนองจากกลมท ๑.๒.๓ นน ไดรเฉพาะตวผกระทำความผดสงไมฟองผ

กระทำความผดตามขอ ๑.๒.๓ ตอไป กลมท ๑.๒.๒ ไมมทางรถงตวผกระทำความผดกลมท ๑.๒.๑

ได ดงนน เมอไดพยานหลกฐานดำเนนคดกบกลมท ๑.๒.๒ โดยอาศยความรวมมอในการรวบรวม

21ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

พยานหลกฐานผกระทำความผดกลมท ๑.๒.๓ จนสามารถดำเนนคดกบผกระทำความผดกลมท ๑.๒.๒

ไดแลวจงอาศยอำนาจตามมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร

พ.ศ. ๒๕๕๑ กรณเชนนจะตองกระทำเปนวาระแหงชาต ซงจะกลาวไวในบทสรปตอไป

เมอพนกงานสอบสวนสามารถรวบรวมพยานหลกฐานจนสามารถดำเนนคดกบกลม

ท ๑.๒.๒ แลว พนกงานสอบสวนจะตองระดมสรรพกำลงทงมวลทจะหาพยานหลกฐานไปสการ

ดำเนนคดกบกลมท ๑.๒.๑ ใหจงได ทงนอาจจำเปนตองอาศยประโยชนความรวมมอของกลมท ๑.๒.๒

ในการรวบรวมพยานหลกฐานจนสามารถดำเนนคดกบกลมท ๑.๒.๑ ได โดยการอาศยประโยชนตาม

มาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๕๑ เจรจาตอ

รองกบกลมท ๑.๒.๒ และหากไดรบความรวมมอในการรวบรวมพยานหลกฐานจากกลมท ๑.๒.๒

จนสามารถดำเนนคดกบกลมท ๑.๒.๑ ไดแลวกดำเนนการสงไมฟองกลมท ๑.๒.๒ ทงนอาศยมาตรา

๒๑ แหงพระราชบญญตการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๕๑

อนง สำหรบผกระทำความผดกลมท ๑.๒.๔ ไมสมควรทจะดำเนนคดกบกลมน

หนวยงานความมนคงตลอดจน ตำรวจ ฝายปกครอง จะตองใหกลมนมาใหการเปนประโยชนในแง

ของการรวบรวมพยานหลกฐานทจะดำเนนคดกบกลมท ๑.๒.๓ ตอไป ทงนผทใหความรวมมอจะ

ตองไมถกดำเนนคดเลยโดยกนไวเปนพยานเทานน กรณเชนนจะตองกระทำเปนวาระแหงชาตซงจะ

กลาวไวในบทสรปตอไป

๔. พนกงานอยการ

พนกงานอยการเปนกำลงสำคญทสดในการดำเนนคดทเกยวกบความมนคง โดย

เฉพาะอยางยงการดำเนนคดกบกลมท ๑.๒.๑ และ ๑.๒.๒ ใหเปนไปอยางมประสทธภาพและ

ประสทธผล เพราะพนกงานอยการจะเปนผดำเนนการสงไมฟองผตองหาซงเปนผกระทำความผด

กลมท ๑.๒.๒ และ ๑.๒.๓ ทใหความรวมมอจนสามารถรวบรวมพยานหลกฐานเพยงพอดำเนนคดกบ

กลมท ๑.๒.๒ และ ๑.๒.๓ แลวแตกรณ และสงใหศาลเปนผพจารณาตามมาตรา ๒๑ แหงพระราช

บญญตการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๕๑ เพอใหบรรลวตถประสงคดงกลาว

พนกงานสอบสวนจงควรขอความรวมมอจากอยการสงสดใหจดสงพนกงานอยการทมความเชยวชาญ

ในการรวบรวมพยานหลกฐานทสามารถพสจนความผดของจำเลยในชนศาลไดไปชวยเหลอพนกงาน

สอบสวนในชนสอบสวนเพอรวบรวมพยานหลกฐานในการดำเนนคดซงควรดำเนนการเปนวาระ

แหงชาต

นอกจากนนสำนกงานอยการสงสดมหนวยงานทเกยวกบการชวยเหลอประชาชนทาง

กฎหมายหรอทเรยกวา สคช. ซงมทง สคช.สวนกลาง สคช.เขต สคช.จงหวด และสคช.สาขา เปน

22ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

สถาบนมาตรฐานระดบสากลในการคมครองสทธมนษยชนและสทธเสรภาพของประชาชน เพอสราง

ความเปนธรรมในสงคม โดยทสคช.มภารกจหลกในดานการคมครองสทธเสรภาพและผลประโยชน

ของประชาชนโดยมพนธกจในการพฒนางานดานสทธมนษยชนและสทธเสรภาพของประชาชนชาว

ไทยทงในประเทศและนอกประเทศ วธการดำเนนการของ สคช. เพอบรรลเปาประสงคตามยทธศาตร

ของสำนกงานอยการสงสดโดยผานกระบวนการขบเคลอนกจกรรม/งาน/โครงการของ สคช. ดวยองค

ความรกำหนดมงไปสกลมเปาหมายเพอบรรลถงผลลพธทสนองตอบนโยบายของรฐบาล ทงน โดย

อยภายใตแกนแนวความคดหลกทวา “เอาใจใส ดแล ปกปอง คมครองและพทกษทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอมควบคกบการมงเสรมสรางชมชนเขมแขงดวยการยดหลกเศรษฐกจพอเพยงและเนน

บทบาทการมสวนรวมของประชาชนใหเกดกระบวนการประชาสงคมนำไปสความอยดมสขของ

ประชาชน”

๕. ศาล

พจารณาคดดวยความรวดเรวตอเนองและเปนธรรม ทงน เพอใหประชาชนใน

จงหวดชายแดนภาคใต เกดความรสกวาไดรบความเปนธรรมจากการพจารณาคด

๖. ทนายความ

ในการดำเนนคดในชนศาลในจงหวดชายแดนภาคใตนน เนองจากผกระทำความ

ผดสวนใหญเปนผนบถอศาสนาอสลาม จงเชอถอเฉพาะทนายความทนบถอศาสนาอสลามทนายความ

จงควรเปนทนายความทนบถอศาสนามสลมและเปนผทมประสบการณในการดำเนนคดสงในการ

ชวยเหลอจำเลย เนองจากคดในจงหวดชายแดนภาคใตเปนคดเกยวกบความมนคง ในสวนคาตอบแทน

ในการดำเนนคดของทนายความทมประสบการณสงควรมคาตอบแทนทสงพอสมควรเพยงพอตอการ

ใชจายไมวาจะเปนในเรองของคาพาหนะ คาทพก สถานทพบปะกบกบจำเลย ตลอดจนความปลอดภย

ในการปฏบตหนาท ทงนคาตอบแทนในการดำเนนคดควรอยในชวง ประมาณ ๕๐,๐๐๐-๑๐๐,๐๐๐

บาทตอคด โดยใชเงนงบประมาณจากกองทนชวยเหลอทมอย อาท “กองทนยตธรรมเพอชวยเหลอ

ผบรสทธทยากจน” ซงมจดตงขนโดยกระทรวงยตธรรม ซงจะตองจดสรรไวเปนกองทนในแตละป

ไมตำกวา ๑๐ ลานบาทตอปขนไป ซงโดยหลกปฎบตคณะกรรมการกองทนจะวางหลกเกณฑชวยเหลอ

ใหกบประชาชนทมแนวโนมเปนผบรสทธทไมไดรบความเปนธรรมในกระบวนการยตธรรมเทานน

หากคณะกรรมการกองทนพจารณาขอมลเบองตนแลวเหนวาอาจจะเปนผกระทำความผดจรง กสามารถ

ทจะยกคำรองไมชวยเหลอได

๗. หนวยงานสนบสนน

ไดแกหนวยงานทกหนวย ทกกระทรวง ทบวง กรม ทพฒนาความเปนอย

23ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

โดยเฉพาะอยางยง สถาบนนตวทยาศาสตร กระทรวงยตธรรม จะตองเปนกำลงเสรมทมประสทธภาพ

ในการสนบสนนหนวยงานตามขอ ๑-๕ เปนไปอยางประสทธภาพ

๑.๓ เสนอใหรฐบาลประกาศนโยบายสมานฉนทโดยยกเลกบญชผตองสงสย และเปด

โอกาสใหบคคลเหลานนเขามารวมสรางสนตสขทำนองเดยวกบนโยบายรวมพฒนาชาตไทยในอดต

๒. ปญหาการลวงละเมดสทธเสรภาพของบคคล

- กองอำนวยรกษาความมนคงภายในและคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตควรทำ

บนทกขอตกลงวาจะมการตรวจสอบการใชอำนาจของเจาหนาทมใหมการลวงละเมดสทธมนษยชนใน

ทกกรณ

- คณะกรรมการสทธมนษยชนควรทำรายงานตอรฐบาล สภาผแทนราษฎร และวฒสภา

อยางนอยปละ ๑ ครง ถงสถานการณลวงละเมดสทธมนษยชนในชายแดนภาคใตและแนวทางแกไข

ปญหา

๓. ปญหาชนพนกงานสอบสวน

- สำนกงานตำรวจแหงชาตควรมอบหมายใหพนกงานสอบสวนทมประสบการณสง

เปนพนกงานสอบสวนในคดความมนคง

- สำนกงานตำรวจแหงชาตควรออกระเบยบเกยวกบการสอบสวนคดความมนคงใน

จงหวดชายแดนภาคใตโดยเฉพาะ และควรประชมออกระเบยบรวมกบสำนกงานอยการสงสดเพอให

สอดคลองตองกน

- สำนกงานตำรวจแหงชาตและกระทรวงยตธรรมควรทำบนทกขอตกลงเกยวกบการ

คมครองพยานในคดความมนคงเพอใหพยานไดรบการคมครองในทกขนตอน

๔. ปญหาชนพนกงานอยการ

- อยการสงสดควรใชอำนาจสงไมฟองในคดความมนคง ถาการฟองคดนนจะไมเกด

ประโยชนตอสาธารณะ ทงนเพอกนผตองหาทไมใชตวการ หรอแกนนำออกไปจากขบวนการกอความ

ไมสงบ ทงน เปนการใชอำนาจของอยการสงสดซงไมเกยวกบมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตการ

รกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ. ๒๕๕๑

- สำนกงานอยการสงสดควรแตงตงพนกงานอยการทมประสบการณสงเปนผรบ

ผดชอบในการดำเนนคดเกยวกบความมนคง และควรออกระเบยบเกยวกบการดำเนนคดเกยวกบความ

มนคง ในจงหวดชายแดนภาคใต โดยเฉพาะเพอใหสอดรบการทำงานของพนกงานสอบสวนและศาล

๕. ปญหาชนพจารณาคดของศาล

- เสนอใหคณะกรรมการบรหารศาลยตธรรม ออกประกาศจดตงแผนกคดความมนคง

24ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ขนในศาลชนตนในจงหวดชายแดนภาคใต ทงนเพอรองรบการพจารณาคดเกยวกบคดความมนคงใน

จงหวดชายแดนภาคใตโดยเฉพาะ และเสนอใหประธานศาลฎกา ออกระเบยบราชการฝายตลาการ

ศาลยตธรรม วาดวยการพจารณาคด และการสบพยานหลกฐานคดเกยวกบคดความมนคง โดยกำหนด

ใหศาลตองสบพยานหลกฐานทกชนดไวลวงหนากอนฟองคด ตามมาตรา ๒๓๗ ทว และมาตรา

๒๓๗ ตร แหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ทงน ตามพระธรรมนญศาลยตธรรม มาตรา

๔ และมาตรา ๕

๖. ปญหาการปฎบตงานของสถาบนนตวทยาศาตรตำรวจกบสถาบนนตวทยาศาตร กระทรวง

ยตธรรม

- กระทรวงยตธรรม และสำนกงานตำรวจแหงชาต ควรทำบนทกขอตกลง โดยมการ

ตกลงกนใหชดเจนวาสถาบนนตวทยาศาสตรของทงสององคกรจะรวมกนทำงานในลกษณะใด จะแบง

พนทหรอจะแบงงานกนทำตามความเชยวชาญของแตละฝาย

- ควรกำหนดระเบยบการทำงานของแตละฝายใหสอดคลองตองกนในทกๆ กรณ เพอ

มใหเกดปญหาในการทำงานจนเกดความเสยหายตอการอำนวยความยตธรรมและการแกไขปญหาความ

ไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใต และเพอใหถกตองตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา

- ควรจดใหมการประชมสมมนาแลกเปลยนความคดเหน หรอสมมนาเชงปฏบตการ

ระหวางหนวยงานเพอประโยชนในการทำงานรวมกนตอไป

- สถาบนนตวทยาศาสตรตำรวจ หรอสถาบนนตวทยาศาสตร กระทรวงยตธรรม ควร

ตองออกระเบยบกำหนดระยะเวลาการตรวจพสจนพยานหลกฐานและการสงผลการตรวจพสจนไปยง

พนกงานสอบสวนใหทนกำหนดเวลาตามทระบไวในประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาทกคด

- สถาบนนตวทยาศาสตรของทงสององคกร จะตองเรงผลตบคลากรทมประสบการณ

ใหเพยงพอตอการปฏบตหนาทในจงหวดชายแดนภาคใต เพอใหการพสจนพยานหลกฐานเกนประสทธภาพ

อยางแทจรง

๗. เพอใหสามารถดำเนนคดกบกลมผกระทำความผดกลมท ๑.๒ และ ๑.๒ ซงในการน

อาจจำเปนตองอาศยมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร พ.ศ.

๒๕๕๑ ในการเจรจาผตองหา แมวาในทสดแลวจะตองสงไมฟองผกระทำความผดทรบนโยบายจาก

แกนนำ ซงเปนผปฏบตการในการกระทำความผดโดยตรง จงจำเปนตองมหนวยงานทเกยวของระดบ

สงในการ ตดสนใจในเรองน ซงตองประกอบดวย นายกรฐมนตร รฐมนตรทเกยวของกบความมนคง

ผบญชาการ เหลาทพ ผบญชาการตำรวจแหงชาต และอยการสงสด รวมกนพจารณา เนองจากเปนเรอง

ทสำคญอยางยง จงจำเปนตองไดรบความเหนชอบรวมกน ซงเมอพนกงานอยการสงไมฟองผกระทำ

25ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ความผดทรบนโยบายจากแกนนำ กจะไดผกระทำความผดกลมท ๑.๒ และผกระทำความผดกลมท ๑.๒

ยนยอมทใหการเปนประโยชน รวมทงพยานหลกฐานเพอดำเนนคดกบผกระทำความผดกลมท ๑.๑

ไดแลว กตองใชประโยชนตามมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร

พ.ศ. ๒๕๕๑ ในการสงไมฟองผกระทำความผดกลมท ๑.๒ ตอไป

เมอไดดำเนนการในเรองการอำนวยความยตธรรมโดยวาระแหงชาตจนสามารถดำเนนคด

ผกระทำความผดกลมท ๑.๑ ไดแลว เชอวาปญหาความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใตจะสงบลง

และเปดโอกาสใหหนวยงานทพฒนาสามารถดำเนนการพฒนา ประชาชนในพนทจงหวดชายแดนภาคใต

ไดอยางเตมท ซงจะนำมาซงความสงบสขในจงหวดชายแดนภาคใตอยางถาวร

26ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

27ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

การบงคบใชกฎหมายการเดนอากาศ

ของเจาหนาทกรมการขนสงทางอากาศ

นางสาวสณชา สศร

28ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

29ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

การบงคบใชกฎหมายการเดนอากาศของเจาหนาทกรมการขนสงทางอากาศ เกยวกบการประกอบธรกจการบนแบบไมประจำภายในประเทศ

โดย นางสาวสณชา สศร 1

1 ปจจบนขาราชการสงกดกรมการขนสงทางอากาศ กระทรวงคมนาคม อดตนสตปรญญามหาบณฑต สาขาอาชญาวทยาและงานยตธรรม

คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 2 บญเลศ จตตงวฒนา. ธรกจการบน (Airline Business). กรงเทพมหานคร : เพรส แอนด ดไซน, 2548.

ธรกจการบนเปนการขนสงประเภทหนงอนเปนกจการสาธารณปโภคหรอ ปจจยขนพนฐาน

ทมความสำคญในการดำเนนชวตและการดำเนนธรกจของผคนจำนวนมากมาย โดยจะเหนไดวานบ

ตงแตธรกจการบนกำเนดขนกไดกลายเปนธรกจซงมอทธพลตอระบบการคมนาคมขนสงของโลก

อยางมาก แมวาในปจจบนธรกจการขนสงประเภทอน อยางการขนสงทางบกและการขนสงทาง

ทางนำ จะพฒนาจนมศกยภาพและคณสมบตเฉพาะตวอนโดดเดน ไมดอยไปกวาการขนสงทาง

อากาศ แตดวยคณสมบตทพเศษของการขนสงทางอากาศ ทงในดานความสะดวกและความรวดเรวใน

การขนสงคนและสนคาทมากกวาการขนสงประเภทอน ธรกจการบนจงยงคงเปนทางเลอกลำดบแรก

สดสำหรบผทตองการกาวไปสความสำเรจหรอจดมงหมายกอนผอนเสมอ

ประเทศไทยเรมรจกการขนสงทางอากาศในสมยพระบาทสมเดจพระมงกฏเกลาเจาอยหว

(รชกาลท 6) โดยในระยะแรกการขนสงทางอากาศถกนำไปใชประโยชนเพอภารกจทางทหารเทานน

แตหลงจากสงครามโลกครงท 1 ไดสนสดลง การขนสงทางอากาศจงไดเรมเขาไปมบทบาทในแวดวง

พลเรอน โดยครงแรกเปนการบนเพอขนสงไปรษณยภณฑดวยการนำไปรษณยภณฑจากกรงเทพฯ

ไปสงทจงหวดนครราชสมา ซงผลจากการทดลองดงกลาวทำใหรฐบาลไดตระหนกถงความสำคญ

และคณประโยชนของกจการการบนพลเรอน จงไดมดำรใหมการเปดสายการบนขนสงไปรษณยภณฑ

และผโดยสารขนในเสนทางทการคมนาคมทางรถยงไปไมถง โดยเสนทางบนทไดมการทดลองเปด

บนเปนครงแรก คอ เสนทางกรงเทพฯ - จนทบร ซงทดลองบนในป พ.ศ. 2465 ตอมาในเดอน

มถนายนปเดยวกน ไดเปดเสนทางบนนครราชสมา - รอยเอด - อบลราชธาน ซงปรากฏวาประชาชน

นยมใชบรการกนมาก เพราะทำใหการคมนาคมเพอการขนสงพสดภณฑและคนโดยสารกระทำได

อยางรวดเรว2 แตเนองจากธรกจการบนเปนกจการทมตนทนสง จงทำใหผทสามารถจะเขาถงธรกจ

การบนในชวงสมยนนจำกดอยเพยงกลมคนกลมเลกๆ เทานน อยางไรกดผลจากความเจรญกาวหนา

ทางเทคโนโลยและวทยาศาสตร ไดสงผลใหการพฒนาเทคโนโลยดานการบนรดหนาไปอยางมาก

ตนทนในการผลตอากาศยาน บคลากร อกทงคาบำรงรกษา ตางกลดลงจากเมอกอนไปมาก ดงนน

30ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

3 ขอมลเดอนมนาคม 2552 จากสำนกกฎหมาย กรมการขนสงทางอากาศ

ธรกจการบนจงไมไดจำกด อยเพยงกลมคนกลมเลกๆ เชนเดมอกตอไป ทกวนน เราจงเหนผคน

จำนวนมากมายตางกสามารถเขาถงธรกจการบนไดในหลายรปแบบดวยกน ทงในฐานะของผรบ

บรการและในฐานะของผใหบรการ

การใหบรการขนสงทางอากาศของผประกอบธรกจการบน หากแบงตามลกษณะการให

บรการอาจแบงไดเปน 2 ประเภท ไดแก (1) สายการบนประจำมกำหนด คอ สายการบนทเปดให

บรการเปนประจำแกสาธารณชน ซงมทงการทำการบนเพอรบขนผโดยสารและสนคา โดยทำการบน

ตามเสนทางภายในประเทศ หรอทงภายในประเทศและระหวางประเทศเพอสนจางตามตารางการบน

ทกำหนดไวแนนอน และ (2) สายการบนไมประจำ เชน สายการบนหรอบรษทการบนททำการบน

เพอการโฆษณาประชาสมพนธ/การบนสนบสนนการสำรวจขดเจาะและผลตปโตรเลยม/การบนแบบ

ไมประจำเพอใหบรการเชาเหมาและใชในกจการของบรษท/การบนรบขนผปวยในกรณฉกเฉน/การฝกบน

(โรงเรยนการบน)/ปลอยบอลลนลาม เปนตน ซงธรกจการบนแบบไมประจำน แมจะไมเปนทรจก

อยางกวางขวางเหมอนธรกจสายการบนประจำ เนองจากความนยมในบรการยงจำกดอยเพยงเฉพาะ

กลมเทานน แตกนบไดวามบทบาทตอสงคมและระบบเศรษฐกจของไทยไมนอย และกมแนวโนมวา

ในอนาคตอนใกลนธรกจการบนแบบไมประจำภายในประเทศจะเขามามบทบาทตอชวตของผคนใน

สงคมเพมมากขนอยางตอเนอง

เมอมผประกอบการเขาสตลาดธรกจการบนจำนวนมากและหลากหลายขน การกำกบดแล

และควบคมใหการประกอบธรกจการบนดำเนนไปไดอยางราบรนและปลอดภย จงมความจำเปนและ

สำคญอยางยง แตจากการสำรวจขอมลจากกรมการขนสงทางอากาศซงเปนหนวยงานทมหนาทในการ

กำกบดแลกจการการบนพลเรอนในประเทศทงหมดพบวา อตราการกระทำผดกฎหมาย หลกเกณฑ

และเงอนไขของผทไดรบอนญาตใหประกอบธรกจการบน และการประกอบการธรกจการบนโดยไม

ไดรบอนญาตในปจจบนมแนวโนมเพมสงมากขนเรอยๆ โดยเมอตรวจสอบขอมลจากป พ.ศ. 2551

ยอนหลงไปจนกระทงถงป พ.ศ. 2546 เฉพาะกรณความผดฐานประกอบการธรกจการบนโดยไมไดรบ

อนญาตอยางเดยวพบวา มบคคลและนตบคคลทถกดำเนนคดจากการยนฟองของกรมการขนสงทาง

อากาศในความผดฐานประกอบการธรกจการบนโดยไมไดรบอนญาตจำนวนถง 6 ราย3 ดวยกน โดยม

ทงคดทเกยวกบนตบคคลทยงไมไดรบการอนญาตอยางครบถวนสมบรณตามกระบวนการกไดนำ

เครองบนไปใหบรการเพอประโยชนทางการคาแกบคคลทวไปกอน และคดทเกยวกบบคคลหรอ

นตบคคลทขอมขอใชอากาศยานสวนบคคลเพอประโยชนสวนบคคลหรอเพอกจการของบรษทและ

31ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

สมาคม แตตอมามพฤตการณทแสดงใหเหนวาไดแอบนำเครองบนไปใหบรการเพอประโยชน

ทางการคา แกบคคลทวไป การกระทำผดเหลาน นอกจากจะถกตรวจพบจากการสมตรวจของ

เจาหนาทและการแจงเบาะแสจากประชาชนแลว ยงมบางรายทถกตรวจพบเนองจากเกดอบตเหต

ระหวางการลกลอบประกอบการ ซงนบวาอนตรายทงตอผใชบรการและสาธารณชนอยางมาก

สถตของการฟองรองดำเนนคดและผลจากการกระทำความผดฐานประกอบธรกจการบนโดย

ไมไดรบอนญาตจำนวน 6 คด ในชวงระยะเวลา 5 ปทผานมา อาจไมสามารถสะทอนใหสงคมไดเหน

ถงความจำเปนทจะตองใสใจหรอใหความสำคญกบเรองนเทาทควร เนองจากผลกระทบทเกดขนด

เปนเรองเลกนอยและไมรายแรง แตหากวาผเกยวของยงละเลยและปลอยใหเกดเรองเชนนตอไปโดย

ไมมการควบคมและกำกบดแลใหดพอ ความเสยหายทจะเกดขนอาจไมใชเรองเลกนอยอกตอไป

เพราะอาจจะไมใชเพยงแคความเสยหายตอชวตและทรพยสน ของผใชบรการเทานน แตอาจสงผล

ตอความเชอมนของผคนทมตอระบบความปลอดภยของวงการการบน ซงอาจนำไปสผลลบตอภาพ

ลกษณของวงการธรกจการบนของไทยทงหมด และทเลวรายไปกวานนกคอการกระทำความผดนน

อาจพฒนาไปถงขนเปนภยคกคามตอความมนคงของประเทศเลยกเปนได

อยางไรกตาม ยงมเรองทนาเปนหวงไมนอยไปกวาผลกระทบทคาดการณวาอาจจะเกดขนใน

อนาคต คอ สถานการณในปจจบนทเจาหนาทรวามการกระทำความผดเกดขน แตกไมอาจดำเนนคด

หรอดำเนนการอนใดตอผกระทำผดได เนองจากการกระทำผดของผประกอบการทไดรบอนญาตและ

ผทประกอบการโดยไมไดรบอนญาตนน เมอพจารณาจากองคประกอบของการกระทำแลว ถอวาเปน

อาชญากรรม เพราะเปนการกระทำทตองหามตามกฎหมายและมโทษกำหนดไวชดเจน แตมไดจดเปน

อาชญากรรมพนฐานทวไปทเปนการกระทำผดโดยการใชแรงหรอกำลงประทษรายเพอมงทำลายชวต

และทรพยสนเหมอนทเรารจกและคนเคยกน หากแตจดเปนอาชญากรรมประเภท อาชญากรรม

คอปกขาวหรออาชญากรรมทางเศรษฐกจ ซงมความซบซอนเปนพเศษ มการตรวจพบการกระทำผด

ไดคอนขางยาก อกทงยงไมสามารถทจะดำเนนการตามกระบวนการทางกฎหมายกบผกระทำผดได

งายนก เนองจาก

(1) เปนการกระทำผดกฎหมายโดยใชความร ความสามารถ ความชำนาญ ความ

สมพนธทางอาชพ อำนาจหนาท ทกษะ/เทคนควธเฉพาะทางของผกระทำผดซงมสถานะเศรษฐกจด

และมสถานภาพทางสงคมสงประกอบการกระทำความผด

(2) เปนการกระทำผดทไมกระทบตอสทธและเสรภาพในรางกายของเหยอโดยตรง

ไมสรางความหวาดกลว สะเทอนขวญ หรอความโกรธแคนใหกบเหยอหรอคนในสงคมเหมอน

อาชญากรรมพนฐาน ทำใหกำหนดโทษไมรนแรงทงทวตถประสงคของการกระทำผดกมงหวงใหเกด

32ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

4 Chambliss and Seidman. Law Order and Power, 1971.

ประโยชนตอตนเองหรอพวกพอง อกทงการกระทำผดนนยงสรางความเสยหายใหเกดตอชวตและ

ทรพยสนของผอนไมตางไปจากอาชญากรรมพนฐานทวไป

(3) เปนการกระทำทสรางความเสยหายใหแกเหยอและสงคมไมนอย แตกไมสามารถ

ทำใหผคนตระหนกและเขาใจถงความอนตรายของอาชญากรรมประเภทนไดดพอ เนองจากผลของ

ความเสยหายทเกดขนไมไดสะทอนออกมาเปนรปธรรมทชดเจนเหมอนอาชญากรรมพนฐานทวไป

(4) เปนการกระทำผดทยากจะดำเนนการเอาผดกบผกระทำผด เนองจากการรวบรวม

พยานหลกฐานในการกระทำผดทำไดยาก และทสำคญผกระทำผดเปนผมอำนาจ มอทธพล มสาย

สมพนธกบผมอทธพล และเปนทนบนาถอตาในสงคมทำใหกระบวนการในการดำเนนการตรวจสอบ

หรอตดตามการกระทำผดมอปสรรคอยเสมอ

และดวยเหตทมองคประกอบในการกระทำความผดอนเปนลกษณะเฉพาะ จงทำให

อาชญากรรมคอปกขาวหรออาชญากรรมทางเศรษฐกจ มลกษณะการบญญตกฎหมายและการบงคบ

ใชกฎหมายพเศษตางไปจากอาชญากรรมประเภทอน

การบญญตกฎหมายเกยวกบอาชญากรรมทางเศรษฐกจ

ดวยวาพฤตกรรมใดจะถกกำหนดวาเปนอาชญากรรมหรอถกบญญตวาเปนความผดตาม

กฎหมายหรอไมนน ขนอยกบความตองการของกลมผมอำนาจและผมอทธพลในทางการเมองหรอ

ทางเศรษฐกจเปนสำคญ4 จงทำใหการบญญตกฎหมายมลกษณะเปนไป ในแนวทจะปกปองผล

ประโยชนของกลมผมอำนาจและมอทธพล มากกวาทจะมงปกปองผลประโยชนของกลมคนสวน

ใหญในสงคมโดยเฉพาะกลมคนชนลาง ดงนน จงมกมการบญญตกฎหมายใหพฤตกรรมเบยงเบน

ของกลมผดอยอำนาจในสงคมเปนอาชญากรรม ในขณะทพฤตกรรมเบยงเบนของกลมผทมสถานะ

ทางเศรษฐกจด มสถานภาพทางสงคมสง มอทธพล มกจะไมคอยถกกำหนดวาเปนอาชญากรรม

มากเทาไรนก และหากแมนวาพฤตกรรมนน ถกกำหนดใหเปนอาชญากรรมขนมา การกำหนด

บทลงโทษกจะไมรนแรงมาก เพราะสงคมมไดมองวาพฤตกรรมนนเปนความผดทมความชวรายใน

ตวเอง (Mala In Se) เดนชดเหมอนเชนการปลน ฆา ขมขน หากแตพฤตกรรมนนกลายเปนความผด

เพยงเพราะกฎหมายกำหนดใหเปน (Mala Prohibita)

33ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

การบงคบใชกฎหมายเกยวกบอาชญากรรมทางเศรษฐกจ

เนองจากวตถประสงคในการลงโทษอาชญากรทกระทำผดในทางเศรษฐกจไมมความ

ประสงคทจะใหเกดมลทนแกผกระทำความผด5 การบงคบใชกฎหมายในการลงโทษ จงมกจะ

ไมคอยเขมงวดและจรงจงเทาไรนก โดยลกษณะการบงคบใชกฎหมายสำหรบอาชญากรรมทาง

เศรษฐกจจะมไดบงคบใชกฎเกณฑในเรองเจตนาอยางชดเจนแตจะพจารณาทผลของการกระทำ

มากกวา วากระทบตอสทธอยางไรและทำใหเกดความเสยหายอยางไร6 นอกจากนยงมกจะปลอย

ใหการพจารณาบงคบใชกฎหมายขนอยกบนโยบายของรฐในขณะนนและดลยพนจของเจาหนาทผม

อำนาจเปนสำคญ และเมอรวมกบการทสงคมและผบงคบใชกฎหมายตางกมไดมองวาการกระทำของ

อาชญากรทางเศรษฐกจเปนสงทนารำคาญหรอนารงเกยจกยงทำใหประสทธภาพของการบงคบใช

กฎหมายดอยลงดวย เพราะวาการทกฎหมายจะบงคบใชไดผลหรอไมนน มไดขนอยแตกบเนอหา

สาระของกฎหมายและอำนาจของผบงคบใชกฎหมายเทานน หากแตยงขนอยกบความสมครใจ

จตสำนก คานยมของคนในสงคมและผบงคบใชกฎหมายดวย ดงนนหากวากฎหมายไมไดรบการ

สนบสนนและความรวมมอในการปฏบตตามจากคนในสงคมและผมสวนเกยวของแลว กยากทจะ

ทำใหการบงคบใชกฎหมายเปนไปอยางมประสทธภาพ

ทงน เมอพจารณาลกษณะอาชญากรรมทางเศรษฐกจ แนวคดการบญญตกฎหมาย แนวคด

การบงคบใชกฎหมายกบอาชญากรรมทางเศรษฐกจ ขอเทจจรงเกยวกบการกระทำผดในการประกอบ

ธรกจการบนแบบไมประจำภายในประเทศ รวมถงขอมลจากการสมภาษณเจาหนาทกรมการขนสง

ทางอากาศและผประกอบการสวนหนงประกอบกนแลว จงพบวาสาเหตของการกระทำผดของ

ผประกอบการทไดรบอนญาตและผทประกอบการโดยไมไดรบอนญาตมไดเกดจากการขาดจตสำนก

ความเหนแกตว และความไมรบผดชอบของผกระทำผดเทานน หากแตยงเกดจากความบกพรองของ

เนอหาสาระของกฎหมายและการบงคบใชกฎหมายของเจาหนาทอกดวย

ปญหาเกยวกบเนอหาสาระของกฎหมายการเดนอากาศ

ดวยลกษณะของกฎหมายการเดนอากาศทตองอางองกบกฎหมายระหวางประเทศ (อนสญญา

ชคาโก), มการเปลยนแปลงตามเทคโนโลยการบนอยตลอดเวลา และมกฎเกณฑทหลากหลายโดยม

ลกษณะเปนเรองทางเทคนคจำนวนมาก จงทำใหเกดปญหา

5 วระพงษ บญโญภาส. อาชญากรรมทางเศรษฐกจ. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : สำนกพมพนตธรรม, 2540. 6 สรพงษ ถนอมจตร, อาชญากรรมทางเศรษฐกจ : ศกษาเฉพาะกรณการขายสนคาละเมดลขสทธ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต ภาค

วชาสงคมวทยาและมานษยวทยา คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2544.

34ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

(1) เนอหาสาระกฎหมายไมครบถวน ขาดความชดเจน และขาดความเหมาะสม

ดานเศรษฐกจ - ในพระราชบญญตการเดนอากาศ พ.ศ. 2497 ซงถอเปนกฎหมายหลกสำหรบ

ใชในการกำกบดแลกจการการบนพลเรอน พบวาไมปรากฏเนอหาเกยวกบการประกอบธรกจการบน

เลย โดยเนอหาเกยวกบการประกอบธรกจการบนนน มปรากฏอยในประกาศของคณะปฏวตฉบบท

58 ลงวนท 26 มกราคม 2515 (ปว.58) ซงเปนการกลาวถงกจการทเปนสาธารณปโภคหลายประเภท

โดยรวมเทานน ดงนนจงทำใหการพจารณาอนญาต การประกอบธรกจการบน การกำหนดหลกเกณฑ

และเงอนไขตางๆ เกยวกบการประกอบธรกจการบนจงตองอาศยอำนาจตามแตใน ปว.58 ซงไมมราย

ละเอยดทชดเจน นอกจากน การกำหนดหรอเพมเตมเงอนไขประกอบการอนญาตยงขนอยกบ

ดลยพนจของผอนญาต ซงโดยสวนใหญจะเปนการหารอรวมกนระหวางเจาหนาทเพยงไมกฝายและ

ไมมการเปดโอกาสใหผอยภายใตบงคบของกฎหมายไดมสวนรวมแสดงความคดเหน อกทงยงไมได

ผานการกลนกรองจากหนวยงานภายนอกซงจะชวยทำหนาทตรวจสอบความถกตองรวมถงฐานการใช

อำนาจอกดวย

ดานความปลอดภย - ไมมการกำหนดหลกเกณฑในการออกใบรบรองผดำเนนการเดน

อากาศ (AOC) ตามประเภทของกจกรรมทางการบนอยางชดเจนทำใหผประกอบการทกรายตองใช

หลกเกณฑเดยวกน ทงทมลกษณะของกจกรรมทางการบนตางกน ซงไมเหมาะสมและไมเปนธรรม

ตอผประกอบการ

(2) การกำหนดบทลงโทษไมเหมาะสม การบญญตบทลงโทษโดยมากกำหนดใหเปนโทษ

ทางอาญาและโทษทางปกครอง ซงหากเปนโทษทางอาญากมกจะเปนเพยงโทษปรบ สวนโทษจำคก

นนสวนใหญเปนการลงโทษจำคกทมอตราโทษไมเกน 3 ป ซงอยในเกณฑทจะรอการลงโทษได ศาล

จงมกใชดลยพนจพพากษาใหจำคกแตรอการลงโทษไว ดงนนโทษทมผลจรงจงมกเปนเพยงโทษปรบ

ในอตราตำ เชน ความผดฐานประกอบธรกจการบนโดยไมไดรบอนญาตตาม ปว.58 มการกำหนด

โทษไวเพยง จำคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจำทงปรบ, ความผดฐานไม

ปฏบตตามเงอนไขแนบทายใบอนญาตประกอบธรกจการบน กำหนดโทษไวเพยงปรบไมเกนสอง

หมนบาท และในกรณทเปนความผดตอเนอง ใหปรบอกไมเกนวนละหนงพนบาทตลอดเวลาทยง

ทำการฝาฝนอย เปนตน ซงเมอเปรยบเทยบบทลงโทษกบผลตอบแทนทผกระทำผดอาจจะไดรบจาก

การละเมดกฎหมายและความเสยหายทอาจจะเกดขนจากการกระทำผดแลว พบวาไมมความเหมาะสม

(3) กฎหมายมความซำซอน ทำใหการทำงานตองมกระบวนการดำเนนงานหลายขนตอน เชน

การจดตงโรงเรยนการบน นอกจากจะตองขอใบรบรองสถาบน การบนสำหรบโรงเรยนฝกบนแลว

ยงตองขอใบรบรองผดำเนนการเดนอากาศ (AOC) อกใบประกอบดวย ซงทำใหเกดความยงยาก

35ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

เพราะเทากบวาตองขอใหเจาหนาทใหการรบรองในประเดนเดยวกนถงสองครง นบเปนการเพมขน

ตอนการทำงานโดยไมจำเปนใหกบเจาหนาทและผประกอบการ

(4) การออกและแกไขกฎหมายมขนตอนทยงยากและตองใชระยะเวลานาน ทำใหเนอหาของ

กฎหมายไมสอดคลองกบนโยบาย และไมทนตอสถานการณ รวมถงเทคโนโลยทางการบนทมการ

เปลยนแปลงอยตลอดเวลา

ปญหาเกยวกบการบงคบใชกฎหมายของเจาหนาท

(1) การทผบงคบใชกฎหมายมอำนาจไมมากในขณะทผอยภายใตบงคบของกฎหมายมอำนาจ

และมอทธพลเหนอกวา ทำใหเกดปญหาในการบงคบใชกฎหมายแกเจาหนาทหลายประการ ทง

ปญหาในการพจารณาอนญาต ปญหาการตรวจสอบการดำเนนกจการและปญหาในการดำเนนการใน

กรณทมกระทำผดเกดขน

(2) การทผบงคบบญชาไมมนโยบายและแนวทางในการปองกนปราบปรามการกระทำผด

ทจรงจงและชดเจน ทำใหเกดปญหาในดานงบประมาณ อตรากำลง และขวญกำลงใจของเจาหนาท

ซงสงผลโดยตรงตอการปฏบตงานและการบงคบใชกฎหมาย

ดานงบประมาณ - ขาดแคลนทงงบประมาณสำหรบการปฏบตงานและงบประมาณสำหรบ

การฝกอบรมบคลากร เพราะเจาหนาทสวนใหญโดยเฉพาะเจาหนาท ซงปฏบตงานทางดานเทคนคม

ความจำเปนทจะตองไดรบการฝกอบรมตามกำหนดเปนประจำเพอใหยงคงขดความสามารถในระดบ

ทสามารถปฏบตงานไดและเพอใหไดรบความรใหมเพมเตมทนตอการพฒนาทางเทคโนโลยดานการ

บนทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ดงนน เมอไมมงบประมาณเพยงพอสำหรบสนบสนนการปฏบต

งานและการพฒนาคณภาพ ศกยภาพของบคลากรแลว ผลของการปฏบตงานและการบงคบใช

กฎหมายจงคอนขางไมสมบรณ

ดานอตรากำลง - เนองจากภารกจมมากในขณะทจำนวนเจาหนาทมจำกด ประกอบกบคา

ตอบแทนแกบคลากรถกกำหนดใหเปนไปตามกรอบเงนเดอนของราชการซงตำกวาภาคเอกชนมาก

จงทำใหบคลากรซงทำงานดานเทคนคสวนหนงทไดสงสมความรและประสบการณในการทำงานกบ

กรมการขนสงทางอากาศจนเชยวชาญในระดบหนง มกจะลาออกไปทำงานในภาคเอกชน เนองจาก

จะไดรบคาตอบแทนสงกวามากอกทงยงมโอกาสกาวหนามากกวาดวย กรมการขนสงทางอากาศจง

ไมสามารถพฒนาเจาหนาทขนมาทดแทนคนเดมไดทน ทำใหเกดปญหาขาดแคลนเจาหนาทซงม

ความรและประสบการณ ในการปฏบตงาน

(3) ดวยความจำกดในดานอำนาจการตรวจคนและจบกม โดยเฉพาะในกรณทเกยวพนกบผม

36ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

อทธพล ทำใหเจาหนาทกรมการขนสงทางอากาศจำเปนทจะตองไดรบความรวมมอจากเจาหนาทฝาย

ปกครองและเจาหนาทตำรวจในทองทในการรวมกนปฏบตงาน แตทผานมามกจะไมคอยไดรบความ

รวมมอเทาทควร ทำใหการปฏบตงานในการตรวจสอบการกระทำผดและการบงคบใชกฎหมายใน

กรณทเกดการกระทำผดไมสามารถทำไดเตมท

(4) ปจจบนการเผยแพรกฎหมาย ขอควรปฏบต และขอควรรเกยวกบการบนแกประชาชนยง

ไมกวางขวางเพยงพอเทาทควร จงเกดความไมร ไมเขาใจและไมตระหนกในสทธประโยชนของ

ตวเอง รวมถงอนตรายทอาจจะเกดจากการกระทำผดเจาหนาทจงขาดแนวรวมทจะสนบสนนและ

รวมมอในการบงคบใชกฎหมาย แตขณะเดยวกน ผกระทำผดกลบไดประโยชนจากการอาศยชองวาง

น ทำใหหลบเลยงกฎหมายไดงายขน

(5) ดวยการกระทำผดในคดอาชญากรรมทางเศรษฐกจเปนความผดทตรวจพบไดยาก ม

ลกษณะการดำเนนการทซบซอน อกทงพยานสวนใหญจะรเหนกบผกระทำผดหรอตกอยภายใต

อทธพลของผกระทำผด ทำใหการไดมาซงพยานหลกฐาน รวมถงการรวบรวมพยานหลกฐานเปนไป

ดวยความยากลำบาก

(6) การใชดลยพนจของเจาหนาทไมมมาตรฐานทชดเจนและแนนอนเทาทควร ทำให

ประชาชนเกดความไมมนใจ รสกเหมอนเปนการเลอกปฏบต ผประกอบการบางรายจงมปฏกรยา

ตอตานการบงคบใชกฎหมายของเจาหนาท ทงน เนองจากความเสมอภาคเปนสงสำคญประการหนง

ในการบงคบใชกฎหมาย ดงนนหากผอยภายใตบงคบกฎหมายรสกวา ผบงคบใชกฎหมายไมมความ

ยตธรรม ไมมการปฏบตอยางเสมอภาค กจะเกดความรสกตอตาน ไมใหความรวมมอในการปฏบต

ตามกฎหมาย ประสทธภาพของการบงคบใชกฎหมายกจะลดลง

เมอไดพจารณาถงปญหาทงในดานเนอหาสาระของกฎหมายและการบงคบใชกฎหมาย

ตามทไดกลาวไปขางตนแลว ผเขยนใครขอเสนอแนะแนวทางในการแกไขปญหา ดงน

ดานเนอหาสาระของกฎหมาย

(1) ควรมการกำหนดเรองการประกอบธรกจการบนไวในพระราชบญญต การเดนอากาศซง

เปนกฎหมายหลกในการกำกบดแลกจการเดนอากาศ เพอใหการวางหลกเกณฑและรายละเอยดในการ

ประกอบธรกจการบนมความชดเจนมากขน รวมถงอำนาจในการออกกฎหมายลำดบรองทจะออก

ตามมาภายหลงจะไดรบการตรวจสอบทงความถกตองและฐานการใชอำนาจอยางโปรงใส

(2) ควรเรงดำเนนการเพมเตม แกไข ปรบปรง เนอหาของกฎหมาย หลกเกณฑและเงอนไขท

เปนอปสรรคตอการปฏบตงานของเจาหนาทและไมสงเสรมใหเกดการพฒนาในกจกรรมและธรกจ

37ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

การบน ทงน การเพมเตม แกไข ปรบปรงในแตละครงควรอางองขอมลจากสภาพตลาดธรกจการบน

ในขณะนนๆ รวมดวยเสมอ เพอใหกฎหมาย หลกเกณฑ และเงอนไข สอดคลองกบววฒนาการของ

เทคโนโลยทางการบนและสภาพของตลาดการบนทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา

(3) ควรมการปรบปรงบทลงโทษใหเหมาะสมกบความผด โดยเพมอตราโทษสำหรบการ

ประกอบธรกจการบนโดยไมไดรบอนญาตปรบใหมความรนแรงมากขน เพอใหเกดความยำเกรง

ในการกระทำความผด สวนโทษสำหรบผประกอบการทไดรบอนญาตถกตอง แตปฏบตผดเงอนไข

ใหคงมทงโทษจำคก มาตรการทางปกครอง และโทษปรบเหมอนเดม แตในสวนของโทษปรบใหเพม

คาปรบในอตราทสงกวาเดม

(4) หากมการราง ปรบปรง แกไข กฎหมาย หลกเกณฑ และเงอนไขตางๆ ตองเปดโอกาสให

เจาหนาทและผประกอบการซงมสวนเกยวของไดมสวนรวมในการเขารบฟง แสดงความคดเหนและ

ใหขอเสนอแนะ เพราะจะกอใหเกดประโยชนตอทกฝาย โดยผประกอบการกจะไดบอกปญหาขอ

ขดของเกยวกบการดำเนนธรกจใหเจาหนาททราบ และชวยแกไข ฝายเจาหนาทกจะไดชแจงราย

ละเอยดและความสำคญของกฎหมาย หลกเกณฑ และเงอนไขตางๆ ใหผประกอบการไดทราบและ

เขาใจอยางชดเจน และทสำคญทงสองฝายจะไดมมมองหรอความรใหมๆ จากการหารอรวมกนดวย

ดานการบงคบใชกฎหมายของเจาหนาท

(1) การบงคบใชกฎหมายของเจาหนาทตองเปนไปอยางจรงจง สมำเสมอ โปรงใส และไม

เลอกปฏบต โดยผบรหารจะตองกำหนดนโยบายหรอแนวทางปฏบตทชดเจนใหแกเจาหนาท พรอม

ทงใหการสนบสนนในดานงบประมาณ อตรากำลง และขวญกำลงใจอยางเตมท เพอใหเจาหนาท

สามารถปฏบตงานไดอยางเตมประสทธภาพ

(2) แมวาทผานมาการใชดลยพนจจะสรางปญหาใหกบทงผประกอบการและเจาหนาทไม

นอย แตมอาจปฏเสธไดวาการใชดลยพนจยงคงมความจำเปน เนองจากปจจบนยงคงมกตกาบางอยาง

ซงไมเหมาะสมและยงไมสามารถแกไขไดในทนท ดงนนการใชดลยพนจจงยงคงตองมอยเพอชวย

บรรเทาปญหาดงกลาวตอไป อยางไรกด ตองมการปรบปรงแนวทางในการใชดลยพนจใหม โดย

ผเกยวของตองมการหารอและรวมกนกำหนดระเบยบปฏบตภายในอยางชดเจนวา เรองใดบางท

อนญาตใหเจาหนาทสามารถใชดลยพนจได และเรองใดบางทไมอนญาตใหเจาหนาทใชดลยพนจใน

การพจารณา โดยในการใชดลยพนจแตละครงเจาหนาทควรมการหารอถงเกณฑในการพจารณารวม

กนอกครงกอน โดยอาจจดทำออกมาในรปแบบของคมอการปฏบตงาน ทงน เพอใหการใชดลยพนจ

มมาตรฐานเดยวกน ซงจะชวยสรางความโปรงใสในการปฏบตงานของเจาหนาทอกทงยงชวยสราง

38ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ความเปนธรรมและเทาเทยมแกผประกอบการอกดวย

(3) เจาหนาทตองปรบเปลยนมมมองใหม โดยตองรจกทจะมองภาพของการพฒนาธรกจการ

บนอยางเปนระบบมากขน คอ มองปจจยตางๆ ทงในเรองศกยภาพของผประกอบการ สภาพตลาด

ขอกฎหมาย เงอนไขตางๆ รวมถงโอกาสในการพฒนาอตสาหกรรมการบนของประเทศอยางเชอมโยง

กน ซงจะชวยใหเจาหนาทไดเขาใจวาแนวทางในการพฒนากจการการบนพลเรอนทเหมาะสมเปน

เชนไร และสามารถนำไปปรบใชกบการปฏบตงานไดในทสด

(4) ปจจบนกจกรรมการบนพลเรอนในประเทศไทยเตบโตขนกวาเดมอยางมาก แตดวย

ศกยภาพของกรมการขนสงทางอากาศในปจจบนทมขอจำกดในหลายดาน เชน งบประมาณ อตรา

กำลง และความคลองตวในการปฏบตงาน ทำใหไมสามารถทจะกำกบดแลกจการการบนไดอยาง

ครอบคลม ดงนนจงควรสรางแนวทางในการกำกบดแลใหม โดยจากเดมทกรมฯ ตองกำกบดแลเอง

ทงหมด อาจมอบหมายใหเอกชน เชน สมาคมเกยวกบ การบนทผานการตรวจสอบมาตรฐานและได

รบการรบรองจากกรมการขนสงทางอากาศ เขามาชวยกำกบดแลในบางเรอง เพอชวยแบงเบาภาระ

ของเจาหนาทและเพอใหการกำกบดแลเปนไปอยางทวถง

(5) กจกรรมการบนพลเรอนในปจจบนมกระจายอยทวประเทศ แตหนาทในการตรวจสอบ

การปฏบตตามเงอนไขใบอนญาตประกอบการ/ใบอนญาตจดตงทขนลงชวคราวถกกำหนดใหเปน

หนาทเฉพาะของเจาหนาทจากสวนกลางเพยงไมกคน ทำใหเกดปญหาในการกำกบดแลการปฏบต

ตามกฎหมายของผประกอบการ การบงคบใชกฎหมายจงไมทวถงและไมมประสทธภาพเทาทควร

ดงนน จงควรมการแตงตงใหเจาหนาทในสวนทเกยวของ เชน เจาหนาทตำรวจ เจาหนาทฝาย

ปกครอง และเจาหนาทของกรมการขนสงทางอากาศ ในสวนภมภาครวมเปนพนกงานเจาหนาทเพอ

ปฏบตงานดงกลาวดวย ซงคาดวาจะชวยเพมประสทธภาพในการปฏบตงานไดมากขน

(6) ควรจดใหมการอบรมและประชาสมพนธ เพอใหความรและคำแนะนำเกยวกบกฎหมาย

หลกเกณฑ เงอนไข และขอควรรทจำเปน แกเจาหนาทในสวนทเกยวของ ผสนใจประกอบการ

ผบรโภค และประชาชนโดยทวไป เพอใหเกดความเขาใจเกยวกบธรกจการบนอยางถกตองตรงกน

เพราะการเผยแพรความรตาง ๆ ออกไปอยางกวางขวาง นอกจากจะเปนประโยชนแกผเกยวของ

เองแลว ยงเปนประโยชนตอกรมการขนสงทางอากาศอยางมาก เพราะจะสามารถกำกบดแลได

สะดวกและงายขน อกทงยงชวยเพมกำลงคนทจะมาเปนหเปนตาใหกบเจาหนาทในการสอดสอง

การกระทำผดของผลกลอบประกอบการและผประกอบการอกดวย

ทายน ผเขยนอยากขอชแจงวา แมบทความนสะทอนใหเหนความบกพรอง ในเนอหาสาระ

ของกฎหมายการเดนอากาศและการบงคบใชกฎหมายของเจาหนาทหลายประการ ซงอาจสงผล

39ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

กระทบตอภาพลกษณของกรมการขนสงทางอากาศในฐานะหนวยงานผกำกบดแลกจการการบน

พลเรอนไมนอย แตเพอใหกฎหมายยงคงศกดสทธ เพอใหผประกอบธรกจการบนสามารถเตบโตและ

ดำเนนกจการไดอยางราบรน เพอใหการทำงานของเจาหนาทมคณภาพ โปรงใส และยตธรรมขน

และทสำคญเพอใหเกดความปลอดภยแกประชาชนผใชบรการและสาธารณชนโดยทวไป จงจำเปนท

จะตองมการหยบยกปญหาดงกลาวขางตนมานำเสนอและวเคราะห โดยหวงเปนอยางยงวาบทความน

จะชวยใหผเกยวของสามารถคนพบแนวทางในการแกไขปญหาเหลานนใหสำเรจลลวงไปดวยดได

หรออยางนอยกสามารถพบแนวทางทจะชวยบรรเทาปญหาเหลานนไปไดบางไมมากกนอย

40ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

รายการอางอง

บญเลศ จตตงวฒนา. ธรกจการบน (Airline Business). กรงเทพมหานคร : เพรส แอนด ดไซน , 2548.

วระพงษ บญโญภาส. อาชญากรรมทางเศรษฐกจ. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : สำนกพมพ

นตธรรม, 2540.

สรพงษ ถนอมจตร. อาชญากรรมทางเศรษฐกจ : ศกษาเฉพาะกรณการขายสนคาละเมดลขสทธ.

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต ภาควชาสงคมวทยาและมานษยวทยา คณะรฐศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2544.

Chambliss and Seidman. Law Order and Power, 1971.

41ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

รายงานการวจย

เรอง

ทศนคตตอการแตงกายลอแหลมของวยรนหญง

ในสถานบนเทง ยาน อาร.ซ.เอ. รอยตำรวจเอก เจษฎา ยางนอก

42ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

43ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

รายงานการวจย เรอง ทศนคตตอการแตงกายลอแหลมของวยรนหญง ในสถานบนเทง ยาน อาร.ซ.เอ.

โดย รอยตำรวจเอก เจษฎา ยางนอก*

สรปผลการวจย

การวจยเรองนมจดประสงคเพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยทางดานจตวทยาสวนบคคล

และปจจยทางสงคม ซงประกอบดวย ปจจยทางสงคมดานการรบรทางวฒนธรรมหลกและวฒนธรรม

ยอย เพอทราบถงความสมพนธตอการแตงกายลอแหลมของวยรนหญงในสถานบนเทง การศกษาวจย

ไดใชการศกษาวจยเชงปรมาณ เพอเกบขอมลปฐมภมจากวยรนหญงทมอายในชวงระหวาง 20-25 ป

ทเขาไปใชบรการสถานบนเทงยานอาร.ซ.เอ. เขตพนทกรงเทพมหานคร ผวจยไดเลอกสมตวอยาง

ทงหมดจำนวน 200 คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล จากนนนำ

ขอมลทไดมาวเคราะหดวยโปรแกรม SPSS ใชสถตความถ รอยละ คาเฉลย และสถตการทดสอบคา

ไคสแควร เพอความสมพนธระหวางปจจยทางดานจตวทยาสวนบคคล ปจจยทางสงคมซงเปน

ตวแปรอสระ และการแตงกายลอแหลมซงเปนตวแปรตาม ผลการวจยทไดเปนดงน

ขอมลพนฐานของวนรนหญงทใชบรการสถานบนเทงยานอาร.ซ.เอ

วยรนหญงอายอยในชวงระหวาง 20-25 ป ซงแตงกายลอแหลมเขามาเทยวสถานบนเทงยาน

อาร.ซ.เอ. สวนใหญกำลงศกษาหรอจบการศกษาระดบปรญญาตร และมฐานะปานกลางขนไปโดยม

รายไดเฉลยตอเดอนประมาณ 12,757.50 บาท สถานภาพครอบครวนนบดามารดาอยดวยกน และ

สวนใหญพกอาศยอยกบบดามารดา มภมลำเนาอยในเขตกรงเทพมหานคร มเพอนหญงทสนท และ

มาเทยวสถานบนเทงดวยกนโดยเฉลยประมาณ 5 คน และมการพบปะกบเพอนทมาเทยวสถาน

บนเทงดวยกนประมาณ 1-2 วนตอสปดาห

ปจจยทางดานจตวทยาสวนบคคล

วนรนหญงแตงกายลอแหลมในสถานบนเทงเนองจากตองการใหเหมาะสมกบสถานทซงเปน

สถานบนเทงในเวลากลางคน โดยเหนวาจะทำใหตนเองดสวยงามขน ทนสมยขน ไมตกยค และ

* ปจจบนดำรงตำแหนงสารวตรอำนวยการ สถานตำรวจนครบาลโชคชย

อดตนสตปรญญามหาบณฑต สาขาอาชญาวทยา คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

44ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ยงเพมความมนใจใหกบตนเอง แตกตระหนกวาการแตงกายลอแหลมอาจนำไปสการเกดปญหา

อาชญากรรม ในขณะทวยรนหญงไมแนใจวาการแตงกายลอแหลมนนเหมาะกบสถานทซงเปนสถาน

บนเทงหรอสถานทพกผอนหยอนใจในเวลากลางวนหรอไม

สวนเหตผลและแรงจงดานจตวทยาสวนบคคลดานอนๆ มความแตกตางกนอยางหลากหลาย

เชน แตงกายลอแหลมเพอการดงดดเพศตรงขาม การเขากนไดกบกลมเพอน การเลยนแบบแฟชน

เลยนแบบดารา เปนตน

ปจจยทางสงคม ดานการรบรวฒนธรรมหลก

วยรนหญงแตงกายลอแหลมในสถานบนเทง โดยสวนใหญไดรบขาวสารเกยวกบการ

แตงกายลอแหลมจากสอโทรทศน และนตยสาร เปนประจำสมำเสมอ ในขณะทหนงสอพมพและ

อนเตอรเนทนนรองลงมา ซงเปนขาวทเกยวกบการแตงกายลอแหลมและการแตงกายตามฤดกาล

อยางสมำเสมอ วยรนหญงเหลานพบเหนดารา นกแสดง หรอบคคลทวไปแตงกายลอแหลมอยเปน

ประจำ วยรนหญงสวนใหญรบรวาสงคมไทยยอมรบการแตงกายลอแหลมในสถานบนเทงและมองวา

การแตงกายดวยเสอแขนกดหรอสายเดยวเปนเรองปกตธรรมดาในสงคมไทยปจจบนไปแลว

แมวาวยรนหญงจะไดรบรถงอนตรายและความไมเหมาะสมจากการแตงกายลอแหลมและ

ไมแนใจถงการยอมรบของสงคมไทยเกยวกบการแตงกายลอแหลม แตกรบรวาสงคมไทยยอมรบได

กบการแตงกายตามแฟชนซงบางครงอาจถกมองวาลอแหลม แตไมแนใจคลอยไปทางไมเหนดวยวา

สงคมไทยยอมรบการแตงกายลอแหลมในเวลากลางวน

ปจจยทางดานสงคม ดานการรบรวฒนธรรมยอย

วยรนหญงทแตงกายลอแหลมในสถานบนเทงคอนขางเหนดวยวาตนเองมกไดรบรเกยวกบ

การแตงกายลอแหลมจากเพอนรวมงานและเพอนสนท โดยสวนใหญมกอยในกลมเพอนทพดคยกน

เกยวกบการแตงกายลอแหลมและมกพดคยกบเพอนเรองแตงกายลอแหลมเปนประจำในเรองการ

ซอหาเสอผา รวมถงการแตงกายลอแหลมของดารา และในขณะเดยวกนกพดคยกนเกยวกบการ

แตงกายใหเหมาะสม อนตรายและขอเสยของการแตงกายลอแหลมดวย

การแตงกายลอแหลม

วยรนหญงทแตงกายลอแหลมในสถานบนเทง โดยสวนใหญมความนยมสงมากตอการ

แตงกายดวยเสอแขนกด และมความนยมสงทจะสวมใส สายเดยว เสอกลาม เสอเปดไหล กางเกง

45ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

หรอกระโปรงเอวตำ ในขณะทผาแถบซงมความลอแหลมมากไมไดรบความนยมเทาใดนก แตกม

ผทสวมใสอยจำนวนหนงคดเปนรอยละกวา 16

เมอแบงแยกการแตงกายลอแหลมออกเปน 3 ระดบแลวพบวาวยรนหญงสวนใหญแตงกาย

ลอแหลมระดบ 3 หรอลอแหลมมาก คดเปนจำนวนกวารอยละ 66 สวนระดบ 2 หรอลอแหลมปานกลาง

และระดบ 1 หรอลอแหลมนอย มความใกลเคยงกน ซงคดเปนรอยละ 15 และ 19 ตามลำดบ

เปรยบเทยบการแตงกายลอแหลมของกลมตวอยางกบกลมเพอน

ความนยมในการแตงกายระหวางกลมตวอยางกบกลมเพอนทเทยวสถานบนเทงดวยกนโดย

สวนใหญเปนไปในแนวทางเดยวกน และเมอนำมาเปรยบเทยบกนแลวพบวามความสมพนธกน

ระหวางการแตงกายลอแหลมของกลมตวอยางกบกลมเพอนของกลมตวอยางนน วยรนหญงทแตง

กายลอแหลมนอยมกมกลมเพอทแตงกายลอแหลมในระดบสงกวาตนเองจำนวนนอยกวาวยรนหญงท

แตงกายลอแหลมมากกวา ซงจะมกลมเพอทแตงกายลอแหลมในระดบสง

ความสมพนธระหวางปจจยทางดานจตวทยาสวนบคคล และปจจยดานสงคม กบการแตงกายลอแหลม

จากการวเคราะหตวแปรอสระ และตวแปรตามแยกกนทำใหเราไดทราบถงความคดเหนการ

รบร และการแตงกายลอแหลมของวยรนหญงแยกกน และเมอทำการวเคราะหหาความสมพนธ

ระหวางตวแปรโดยการทดสอบคาไคสแควร จากตาราง Cross tabulation เพอหาความสมพนธระหวาง

ตวแปรอสระ คอ ปจจยทางดานจตวทยาสวนบคคล และปจจยทางสงคมซงประกอบดวยปจจย

ดานการรบรวฒนธรรมหลก และปจจยดานการรบรวฒนธรรมยอยของวยรนหญงกบตวแปรตาม คอ

การแตงกายลอแหลมในระดบตาง ๆ แลวพบวามความสมพนธกนระหวางสองตวอยางมนยสำคญท

ระดบ 0.05 ระหวางปจจยทเกยวของซงเปนตวแปรอสระกบการแตงกายลอแหลมในระดบตาง ๆ ซง

เปนตวแปรตาม เพอใหสามารถเจาใจถงปจจยทมผลตอการแตงกายลอแหลมมากและนอยของวยรน

หญงในสถานบนเทง ผลการศกษาวจยพบวา

1) ปจจยทางดานจตวทยาสวนบคคลมความสมพนธตอการแตงกายลอแหลมในระดบตาง ๆ

อยางมนยสำคญทระดบ 0.05 คอ วยรนหญงทแตงกายลอแหลมทมความคดวาการแตงกายลอแหลม

จะทำใหผหญงดดขน ตองการเลยนแบบแฟชน ตองการความสวยงาม ตองการเพมความมนใจในตว

เอง ตองการเขากบกลมเพอน และเพอใหเหมาะสมกบสถานบนเทงในเวลากลางคนนน จะแตงกาย

ลอแหลมในระดบ 3 หรอลอแหลมมาก มจำนวนมากทสด

46ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

2) ปจจยทางสงคมดานการรบรวฒนธรรมหลกมความสมพนธตอการลอแหลมในระดบตางๆ

อยางมนยทระดบ 0.05 คอ วยรนหญงทรบรโดยพบเหนดารา นกแสดง หรอบคคลทวไปแตงกาย

ลอแหลม รบรวาสงคมไทยยอมรบการแตงกายลอแหลม รบรวาสงคมไทยยอมรบวาการแตงกาย

ลอแหลมไมใชเรองผด และรบรวาสงคมไทยยอมรบการแตงกายลอแหลมเหมาะสมกบเวลากลางวน

นน จะแตงกายลอแหลมในระดบ 3 หรอลอแหลมมาก มจำนวนมากสด

3) ปจจยทางสงคมดานการรบรวฒนธรรมยอยมความสมพนธตอการแตงกายลอแหลมใน

ระดบตาง ๆ อยางมนยสำคญทระดบ 0.05 คอ วยรนหญงทมการรบรขาวสารเกยวกบการแตงกาย

ลอแหลมจากเพอนสนท และจากเพอนรวมงานหรอรวมสถาบน

การอภปรายผลการวจย

จากผลการวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล ปจจยทางสงคมดานการรบร

วฒนธรรมหลกและวฒนธรรมยอยพบวา มความสมพนธตอการแตงกายลอแหลมของวยรนหญงใน

สถานบนเทงเวลากลางคนของกลมตวอยางทเปนวยรนหญงอายระหวาง 20-25 ป ซงการแตงกาย

ลอแหลมมาเทยวสถานบนเทงในเวลากลางคน วยรนหญงนเปนผทมรายไดหรอฐานะปานกลาง

ขนไป โดยมรายไดเฉลยตอเดอนประมาณ 12,757.50 บาท และมกมาเทยวกบเพอนหญงเปนกลม

โดยกลมละประมาณ 5 คน การแตงกายลอแหลมของวยรนหญงในสถานบนเทงมสาเหตมาจาก

ปจจยทสำคญหลายประการ ซงจากการศกษาตวแปรอสระในการวจยนพบวา ปจจยดงกลาวมความ

สมพนธตอการแตงกายลอแหลมของวยรนหญงทมาเทยวสถานบนเทงในเวลากลางคน กลาวคอ

วยรนหญงมความเหนวาการแตงกายลอแหลมนนเหมาะสมกบสถานททเปนสถานบนเทงในเวลา

กลางคน และคดเหนวาเปนการแตงกายลอแหลมนนทำใหตนเองดสวยงามขนทนสมย ไมตกยค

และเพอใหเขากบกลมเพอนได อกทงยงเพอเพมความมนใจใหกบตวเอง แมวาจะตระหนกถงอนตราย

จากอาชญากรรมทอาจจะเกดขนกตาม ในกรณการแตงกายลอแหลมในสถานบนเทงเวลากลางวนนน

วยรนหญงยงไมแนใจวามความเหมาะสมกบสถานทหรอไม ซงจะเหนไดวาปจจยทางดานจตวทยา

สวนบคคล เปนความรสกนกคดทไดผานการเรยนรของแตละบคคลแตกตางกนไป ซงสภาพสงคม

และสงแวดลอมรอบตวอาจทำใหแตละบคคลเกดแรงจงใจทจะกระทำพฤตกรรมออกมาแตกตาง

กนไป ซงสอดคลองกบสงทไดรบการปลกฝงจากสงคมไทยหรอพบเหนโดยผานจากสอจนเขาใจได

วาเปนสงทควรกระทำไดในสงคมไทย นนกคอปจจยทางสงคมดานการรบรวฒนธรรมหลกซงเปนสง

สำคญตอการตดสนใจในการแตงกายลอแหลมของวยรนหญง โดยวยรนหญงไดรบรถงเรองการแตงกาย

ลอแหลมในสงคมไทยผานขาวสารจากแหลงตางๆไมวาจะเปนสอโทรทศน นตยสาร หนงสอพมพ

47ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

และอนเตอรเนทอยางสมำเสมอ รวมถงการพบเหนดารา บคคลสำคญแตงกายลอแหลมเปนประจำ

จงทำใหโดยสวนใหญรบรวาสงคมไทยยอมรบการแตงกายลอแหลมในสถานบนเทงเวลากลางคน

และการแตงกายดวยเสอสายเดยวหรอเสอแขนกดเปนเรองธรรมดาไปแลวในสงคมไทย สวนปจจย

ทางสงคมดานการรบรวฒนธรรมยอยเปนสงทไดรบการปลกฝง หรอพบเหนเกยวกบการแตงกาย

ลอแหลมจากกลมเพอนหรอสงคมยอยทวยรนหญงแตละบคคลมความสมพนธอยดวยจนเขาในวาเปน

สงทควรกระทำไดในสงคมไทยกเปนอกปจจยหนงทสอดคลองกบปจจยอน ๆ โดยวยรนหญง ไดรบ

รรบขาวสารเกยวกบการแตงกายลอแหลมจากเพอสนทหรอเพอนรวมงาน และมกมการพดจากน

เกยวกบการแตงกายลอแหลมอยเปนประจำ ซงปจจยตาง ๆ ทไดกลาวมาขางตน มความสมพนธ

อยางมนยสำคญทระดบ 0.05 กบระดบการแตงกายลอแหลมของวยรนหญง

จากการศกษาความสมพนธระหวางปจจยทง 3 สามารถสรปไดวา การแตงกายดวยเสอผา

เครองแตงกายชนดใดชนดหนงของวยรนหญงขนกบปจจยสวนบคคลทางดานจตวทยาปจจยทาง

สงคมดานการรบรวฒนธรรมหลก และปจจยทางสงคมดานการรบรวฒนธรรมยอย โดยทง 3 ปจจย

มความสมพนธเกยวของกนอยางมากตอการตดสนใจแตงกายหรอไมแตงกายดวยเสอผาเครองแตงกาย

ชนดตาง ๆ ซงสามารถอธบายพอสงเขปไดดงน

ภาพแสดงลกตมความสมพนธระหวางตวแปรอสระและตวแปรตาม

ภาพท2 แสดงลกตมการแตงกายดวยเสอสายเดยว ลอแหลมระดบ 1

48ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

การแตงกายดวยเสอเอวลอย มความสมพนธกบตวแปรอสระทง 3 ปจจย อธบายไดวา

ปจจบนวยรนหญงรบรจากสอตาง ๆ และสงทไดรบการปลกฝงจากสงคมไทยวาสงคมไมคอยยอมรบ

การแตงกายดวยเสอเอวลอย แตกลมเพอนหรอกลมวยรนหญงทวไปกนยมสวมใสกนบางตามแฟชน

จงทำใหวยรนหญงมความรสกวาตนเองกสามารถแตงกายดวยเสอเอวลอยไดบางตามเพอนตามแฟชน

เลกนอย ซงจะเหนไดวานำหนกของลกตมทง 3 ปจจยจะถวงนำหนกทงสองขางเกอบเทากน โดย

คอนมาทางแตงเลกนอย จงทำใหวยรนหญงทมองคประกอบของปจจยดงกลาวน เปนบคคลทมการ

แตงกายดวยเสอเอวลอย และมองวาตนเองอาจจะแตงกายตามแฟชนตามกลมเพอนบางเปนบางครง

บางคราวไดเลกนอย แตอาจจะไมคอยเหมาะในสงคมไทยปจจบน

การแตงกายดวยเสอสายเดยว มความสมพนธกบตวแปรอสระทง 3 ปจจย อธบายไดวา

ปจจบนวยรนหญงรบรจากสอตาง ๆ และสงทไดรบการปลกฝงจากสงคมไทยวายอมรบการแตงกาย

ดวยเสอสายเดยวเปนเรองปกตและกลมเพอนหรอกลมวยรนหญงทวไปกเปนทนยมสวมใสกน

จงทำใหวยรนหญงมความรสกตนเองกสามารถแตงกายดวยเสอสายเดยวได ซงจะเหนไดวาลกตม

ทง 3 ปจจยมนำหนกถวงคอนขางมาทางแตงมากกวาไมแตง จงใหวยรนหญงทมองคประกอบของ

ปจจยดงกลาวน เปนบคคลทมการแตงกายดวยเสอสายเดยว และมองวาตนเองไมไดแตงกายลอแหลม

ในสงคมไทยปจจบนแตอยางใด

ภาพท 3 แสดงลกตมการแตงกายดวยเสอเอวลอย ลอแหลมระดบ 2

49ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ภาพท 4 แสดงลกตมการแตงกายดวยผาแถบ ลอแหลมระดบ 3

การแตงกายดวยผาแถบ มความสมพนธกบตวแปรอสระทง 3 ปจจย อธบายไดวา ปจจบน

วยรนหญงรบรจากสอตาง ๆ และสงทไดรบการปลกฝงจากสงคมไทยวาการแตงกายดวยผาแถบสงคม

ยงไมยอมรบ และกลมเพอนหรอกลมวยรนหญงทวไปกไมนยมสวดใสกน ซงหากผใดสวมใสกจะ

ถกมองวาแตงกายลอแหลมเกนกวาคนอนทควรจะเปนดแลวไมเหมาะสม จงทำใหวยรนหญงมความ

รสกวาตนเองไมสามารถแตงกายดวยผาแถบไดเนองจากเกรงวาจะถกมองไมดจากสงคมและกลม

เพอน หากจะแตงกจะตองมความรสกนกคดสวนตว โดยมความเชอมนในตวเองสง และไมสนใจ

สายตารอบขางทมองมา ซงจะเหนไดวานำหนกของลกตมทง 3 ปจจยจะถวงนำหนกทงหมดมาทาง

ไมแตงมากกวา จงทำใหวยรนหญงทมองคประกอบของปจจยดงกลาวนเปนบคคลทไมมการแตงกาย

ดวยผาแถบ และมองวาหากตนเองจะแตงกายดวยผาแถบไดจะตองเปนความชอบสวนตว และมความ

เชอมนในตนเองสงมาก และไมสนใจสายตารอบขางทมองมาหรอสงคมตำหน เนองจากถอวายงไม

เหมาะสมกบสงคมไทยในปจจบน

ขอเสนอแนะและขอจำกดในการวจย

1.ขอเสนอแนะจากผลการวจย

จากผลการวจยขอมลปจจยทางดานจตวทยาสวนบคคล ปจจยทางสงคมดานการรบรวฒนธรรม

หลก และปจจยทางสงคมดานการรบรวฒนธรรมยอย กบการแตงกายลอแหลมของวยรนหญงทใช

50ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

บรการสถานบนเทงยาน อาร.ซ.เอ. พบวามความสมพนธกนและนำไปสความนยมและระดบการแตง

กายลอแหลมของวยรนหญงในระดบตาง ๆ แตกตางกน จากผลการศกษาทำใหไดขอเสนอแนะทเปน

ประโยชนดงน

1.1) การแตงกายลอแหลมของวยรนหญงขนอยกบปจจยทางดานจตวทยาสวนบคคล การ

รบรทางวฒนธรรมหลก และการรบรทางวฒนธรรมยอย ดงนนการปองกนหรอแกไขพฤตกรรมการ

แตงกายลอแหลมของวยรนหญง อาจทำไดโดย

- ดานจตวทยาสวนบคคล

1) วยรนหญงเหนวาการแตงกายลอแหลมเหมาะสมกบสถานบนเทงในเวลา

กลางคน การหามปรามวยรนหญงมใหแตงกายดวยเสอผาทดลอแหลมนอย เชน เสอสายเดยว เสอ

แขนกด อาจทำไดยาก แตการรณรงคใหวยรนเหนวาการแตงกายลอแหลมมาก อาจเกดอนตรายตอ

ผสวมใสได เชน การแตงกายดวยผาแถบ Micro Skirt หรอเสอผารดรป อาจสามารถทำไดงายกวา

และสามารถทำไดใหเปนผลในทางปฏบต และเปนประโยชนตอสงคมมากกวา

2) วยรนหญงทแตงกายลอแหลมรบรวาการแตงกายลอแหลมมสวนเกยวของ

ทอาจจะนำไปสการเกดอาชญากรรมได การหามมใหวยรนหญงแตงกายลอแหลมในเวลากลางคน

จงทำไดโดยการประชาสมพนธใหเหนถงผลรายจากอาชญากรรมมากขน โดยนำเสนอตวอยางเหตการณ

ทเกดขนจรง เพอใหวยรนหญงตระหนกถงปญหาทอาจจะเกดขนกบตนเองได และหาแนวทางในการ

ปองกนเหต

- ดานการรบรวฒนธรรมหลก

1) วยรนหญงไดรบรวฒนธรรมหลกเกยวกบการแตงกายลอแหลมผานสอ

โทรทศน และนตยสารเปนประจำ แมไมอาจจำกดหรอหามปรามการรบรขาวสารเหลานได แตควร

มการเพมขอมลทเปนประโยชนเขาไปในสอเหลาน เชน ชใหเหนวาภาพทเหนการแตงกายลอแหลม

ของดารา นกแสดง มนเปนการแสดงใหสมบทบาทไมควรทจะนำมาเปนตวอยางในการปฏบตใน

สงคมไทย และอาจทำใหคนในสงคมมองวาไมเหมาะไมควร เปนตน เพอใหวยรนหญงตระหนกถง

โทษทอาจจะเกดขนของการแตงกายลอแหลมดวย

2) วยรนหญงรบรวาสงคมไทยยอมรบวาการแตงกายลอแหลมเหมาะสมกบ

สถานบนเทงในเวลากลางคน การลดการแตงกายลอแหลมในเวลากลางคนจงควรมการรณรงคเพอให

วยรนหญงไดรบรใหมวา การแตงกายลอแหลมไมไดเหมาะสมกบสถานบนเทงในเวลากลางคน ซง

อาจเปนอนตรายในการเขามาใชบรการในสถานบนเทงเวลากลางคน เชน การถกลวนลามทางเพศ

หรออาจเปนอนตรายในการเดนทางกลบบานในเวลากลางคน ซงอาจนำไปสการตกเปนเหยอของ

51ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

อาชญากรทางเพศได

- ดานการรบรวฒนธรรมยอย

วยรนหญงพดคยกบกลมเพอนเกยวกบการแตงกายลอแหลมเปนประจำ ซงมทงเรอง

การหาซอเครองแตงกายลอแหลม การชกชวนกนแตงกายลอแหลม รวมไปถงอนตรายและขอเสย

ของการแตงกายลอแหลม ดงนนหากมการรณรงคใหวยรนหญงเปลยนแปลงทศนคต โดยใหหนมา

พดคยในกลมเพอนเกยวกบอนตรายและขอเสยของการแตงกายลอแหลมแทนการพดคยกนเกยวกบ

เครองแตงกายลอแหลม เชน การนำเสนอของสอตาง ๆ หรอจดสมมนาเวทแสดงความคดเหนใหวยรน

หญงไดเหนภาพ และรบรทางสงคมได กจะทำใหสงคมเฉพาะกลมวยรนหญงไดรบรมากขนอาจทำให

แตงกายลอแหลมนอยลงไดเชนกน

1.2) การแตงกายลอแหลมของวยรนหญงกบกลมเพอนมความใกลเคยงกนมาก และสวน

ใหญมทศนคตทวาการแตงกายลอแหลมบางอยางเหมาะสมกบสถานบนเทงในเวลากลางคน การ

แกไขไมใหวยรนหญงแตงกายดวยเสอผาทคอนขางมดชด หรอมความลอแหลมนอยบางประเภท

เชน เสอแขนกด เสอสายเดยว เปนตน อาจจะไมสามารถทำได เพราะวยรนหญงตางตดสนใจตาม

ปจจยทง 3 ดานทเกยวของแลวสามารถปฏบตไดในสงคมไทย แตการควบคมไมใหลอแหลมมากจน

เกนไป และรณรงคอยาใหวยรนหญงมความคดวาการแตงกายลอแหลมมากหรอระดบ 3 และลอแหลม

ปานกลางหรอระดบ 2 เชน ผาแถบ เสอเอวลอย เปนเรองปกตธรรมดาของวยรนหญงทสวมใสกนใน

สงคมไทยปจจบน อาจสามารถทำไดผลและมประสทธภาพมากกวา

1.3) วนรนหญงสวนใหญยงเหนวาการแตงกายดวยเสอผาลอแหลมไมเหมาะสมกบสถาน

บนเทงในเวลากลางวน แสดงใหเหนวาวยรนหญงคำนงถงความเหมาะสมเปนสำคญ แตอยางไรกตาม

ปจจยทง 3 ดานทแตกตางกน อาจทำใหวยรนหญงอาจมองเหนวาการแตงกายลอแหลมในสถานบนเทง

เวลากลางวนเหมาะสมขนมาในอนาคตวนขางหนากได ในสภาพทางสงคมทเปดรบวฒนธรรมจากตาง

ประเทศ และการนำเสนอของสอมวลชนอยางเสรภาพ การปลอยวางหรอเปดโอกาสใหวยรนหญงได

แสดงออกในระดบหนงหรอในสถานททเหมาะสมอาจเปนประโยชนตอการควบคมพฤตกรรมการแตง

กายลอแหลมไดมากกวาการตอตานอยางเครงครดจนอาจนำไปสการตอตานขดขนทไมอาจควบคมได

2. ขอเสนอแนะในการวจยตอไป

2.1) ดวยทงานวจยนมงเนนศกษาเฉพาะการแตงกายลอแหลมของวยรนหญงในสถานบนเทง

ยาน อาร.ซ.เอ. ซงผลการศกษากถอวาไดขอมลในระดบหนง แตไมอาจจะถอวาเปนตวแทนของวยรน

หญงทวไปทงหมดได ดงนนจงควรมการศกษาวจยตอเนองไปในสถานท ทแตกตางออกไปจากการ

52ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ศกษาวจยในครงน เพอนำมาใชประโยชนในการปองกนปญหาสงคมหรอพฒนาสงคมไทยตอไปได

ในอนาคต

2.2) ดวยทงานวจยนศกษาถงทศนคตตอการแตงกายลอแหลมของวยรนหญงในสถานบนเทง

ยาน อาร.ซ.เอ. ซงเปนการศกษามงเนนกลมตวอยางทเขาไปใชบรการในสถานบนเทงยาน อาร.ซ.เอ.

ในเวลากลางคน ผศกษาวจยเหนวา หากมการศกษากลมตวอยางทแตงกายลอแหลมไปใชบรการ

สถานบนเทงในเวลากลางวน หรอชวงเวลาวางปกตทไมไดออกไปเทยวสถานบนเทงในเวลากลางคน

ซงขอมลทไดนาจะมประโยชนสามารถนำมาเปรยบเทยบกบขอมลผลการวจยนได และนาจะนำ

ขอมลมาวเคราะหถงสาเหตและปจจยตาง ๆ เพอหาแนวทางปองกนแกไขไดในระดบหนง

2.3) ดวยทงานวจยนศกษาถงเสอผาเครองแตงกายทวยรนหญงสวมใสไปในสถานบนเทงยาน

อาร.ซ.เอ. ซงชนด รปแบบของเสอผาเครองแตงกายนน จะมความหลากหลายแตกตางกนออกไป

โดยการจดกลม ประเภท ของเสอผาเครองแตงกายในงานวจยน จะใชหลกเกณฑในการแบงแยกตาม

ยคสมย และสงคมไทยในปจจบนทม ซงหากมการศกษาวจยในครงตอไป เสอผาเครองแตงกายในงาน

วจยนอาจจะใชเปนขอมลประกอบใหเกดประโยชนไมได ซงในอนาคตสงคมไทยปจจบนอาจจะมการ

เปลยนแปลงอยางรวดเรว หากมการศกษาวจยในครงตอไปควรทจะใชขอมลทเปนปจจบนในสงคม

ไทยขณะนน

2.4) ดวยทงานวจยนศกษาเชงปรมาณ โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบขอมล

อาจทำใหไดขอมลในระดบหนง ซงหากไดมการศกษาเชงคณภาพ สมภาษณแบบเจาะลกอาจทำให

ไดผลวจยทเปนขอมลเชงลกทกลมตวอยางแสดงออกมาในขณะสมภาษณใหขอมล ซงจะแตกตาง

กบการกรอกขอมลในแบบสอบถาม และอาจนำมาใชประโยชนในการปองกนแกไขปญหาสงคมหรอ

พฒนาสงคมไทยตอไปในอนาคตได

3. ขอจำกดในการวจย

3.1) ในงานวจยน เปนการเกบขอมล โดยใชแบบสอบถาม ซงกลมตวอยางเปนวยรนหญงท

มอายในชวงระหวาง 20-25 ป และเขาไปใชบรการในสถานบนเทงยาน อาร.ซ.เอ. จะเหนไดวากลม

ตวอยางจำกดดวยอาย จงทำใหผเกบขอมลตองใชความสามารถในการพดคยทำความรจกจนคนเคย

และมนใจวากลมตวอยางมอายอยในชวงทตองการเกบขอมล จงมอบแบบสอบถามใหทำการกรอก

ขอมล ซงบางคนหนาตาออนเยาวกวาอายหรอบางคนไมยอมรบอายทแทจรงของตนเอง โดยอาจ

ทำใหไดขอมลทไมมประสทธภาพในการวจย

53ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

3.2) ในงานวจยนเปนการเกบขอมล โดยใชแบบสอบถาม ซงผเกบขอมลจะตองเกบขอมล

ทสถานบนเทงยาน อาร.ซ.เอ. ซงเปนสถานททมผคนสญจรไปมา และมาใชบรการเปนจำนวนมาก

อกทงภายในสถานบนเทงจะมผใชบรการจำนวนหนาแนนมาก และแสงสวางภายในสถานบนเทงไม

สามารถมองเหน จงทำใหไมสามารถทจะนำแบบสอบถามเขาไปเกบขอมลไดภายในสถานบนเทง

ทำใหตองมาเกบขอมลในชวงระหวางทกลมตวอยางมานงรอเพอนททางเขาหนาราน หรอกลมตวอยาง

ทออกมาจากรานเพอทำธระสวนตว เชน โทรศพท กดเงนตเอทเอม เปนตน

3.3) ในงานวจยนเปนการเกบขอมล โดยใชแบบสอบถาม ซงผเกบขอมลจะตองรอรบ

แบบสอบถามทกลมตวอยางกรอกขอมลเรยบรอยแลว แตมกลมตวอยางบางคน เมอพดคยกบผเกบ

ขอมลแลวยอมทจะกรอกแบบสอบถามใหในระหวางรอเพอน แตเมอเพอนมาถงแลวตองไปทำธระ

สวนตว กวางแบบสอบถามแลวไมกรอกขอมลตอ และไมเดนกลบมาอกเลย ทำใหไมไดรบความ

รวมมอในการกรอกแบบสอบถามของกลมตวอยางบางคน ทำใหไมไดขอมลจากกลมตวอยางเหลาน

54ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

55ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ลอตเตอร การพนนหรอเสยงโชค

เราเปนผกำหนด

ผศ.ดร. จตรเกษม งามนล

56ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

57ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ลอตเตอร การพนนหรอเสยงโชค เราเปนผกำหนด

ลอตเตอร การพนนหรอเสยงโชค เราเปนผกำหนด

“หวย” หรอ ลอตเตอร เปนกจการหนงของรฐบาลในหลายๆ ประเทศทวโลกทไดรบความนยม

จากประชาชนของตนเองมากเปนอนดบตนๆ ลอตเตอรสามารถเปนเครองมอในการหารายไดของรฐบาล

โดยอาจจดไดวาเปนรปแบบพเศษของการเกบภาษเขารฐแบบทประชาชนทกคนทซอลอตเตอรนนยนด

จายโดยไมมการคดคานใดๆ เพราะจะไดเสยงโชคไปในตวดวย ถาเกดโชคดกอาจจะไดรบเงนรางวล

เปนจำนวนมากมาย นอกจากนน ลอตเตอรกยงสามารถเปนการพนนชนดหนงไดโดยทประชาชน

สามารถเลนไดอยางถกตองตามกฏหมายเพราะมรฐบาลเปนผดำเนนการเอง ขณะทในหลายๆ ประเทศ

นนการพนนเปนสงผดกฏหมาย อยางไรกตาม จากการศกษาเราพบวารฐบาลของนานาประเทศสวน

ใหญสามารถใชประโยชนจากเงนรายไดจากลอตเตอรไดอยางเปนรปธรรมและกอใหเกดประโยชนแก

สงคมเปนอยางมาก โดยเฉพาะการนำไปพฒนาสงทเปนสมบตสาธารณะประโยชน อาท ประเทศ

สหราชอาณาจกรสามารถปรบปรงพพทธภณฑแหงชาต หรอบรตชมวเซยมไดยากยงใหญสมฐานะกดวย

เงนจากลอตเตอรนนเอง จะเหนวาลอตเตอรสามารถเปนเครองมอของรฐบาลไดหลายอยาง เราจะให

ลอตเตอรรบใชสงคมและประเทศชาตอยางไรกขนอยวาเราจะออกแบบใหมนทำงานตามวตถประสงค

อะไร จะใหเปนการเสยงโชคหรอการพนนนน เราเปนผกำหนดได

กจการลอตเตอรในประเทศตางๆ มการดำเนนงานมาชานานตงแตโบราณแลว โดยสวนใหญ

นนลวนแลวแตมวตถประสงคไปในแนวการกศล เพอนำรายไดสวนหนงมาพฒนาและทะนบำรงประเทศ

และในขณะทประชาชนทซอกจะไดรบรางวลสวนหนงดวยในยคแรกๆ รางวลจะอยในรปของสงของ

มคา ไมใชเงนรางวลเชนในปจจบน ลอตเตอรมววฒาการนาสนใจ มประวตความเปนมาทยาวนาน

มาก จนเราสามารถสบยอนกลบไปไดถงสมยราชวงศฮนของจนเลยทเดยว ซงเปนชวงเวลาตงแต

กอนครสตกาลเปนเวลาถง 200 ป การขายลอตเตอรในสมยนนกเพอนำเงนรายไดไปดำเนนการกอสราง

กำแพงเมองจน ตอมากยงพบหลกฐานการขายลอตเตอรในสมยโรมน เพอนำเงนรายไดสวนหนงไป

ซอมแซมเมองโรม (City of Rome) สวนลอตเตอรทเปนตนแบบและมผลมาจนถงยคปจจบนนน

ผศ.ดร. จตรเกษม งามนล*

* กรรมการ บรษท กสท. โทรคมนาคม จำกด (มหาชน)

58ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

มาจากชาวดชท ประเทศเนเธอรแลนด ในประมาณป ค.ศ. 1443 ซงกเปนชวงเวลาเดยวกนกบสมย

กรงศรอยธยา ทงคำวาลอตเตอรกมรากศพทมาจากภาษาดชท “loterij” ทมความหมายเกยวกบ

โชคชะตา ลอตเตอรของชาวดชทมรางวลเปนเงนเปนระบบแรกของโลก โดยวตถประสงคในการขาย

ลอตเตอรนนกเพอระดมเงนเพอสรางและบำรงรกษากำแพงและปอมปราการใหเมองซงอยตำกวาระดบ

นำทะเล ตลอดจนการใชเงนเพอชวยเหลอคนจนและเปนคาไถชวยปลดปลอยกะลาสเรอทถกโจรจบไป

ในนานนำตางประเทศ

ปจจบน กจการลอตเตอรสวนใหญในหลายประเทศทวโลกไดรบการพฒนาใหมวตถประสงค

เพอการเสยงโชคของประชาชนมากกวาใหเปนเรองของการพนน ดงจะไดกลาวตอไปวาทงสองสงน

ตางกนอยางไร ครงหนงในอดต ประเทศสหรฐอเมรกากเคยจำตองหยดกจการลอตเตอรไปพกใหญ

หลงจากทไดดำเนนการมาเปนเวลานานตงแตสมยกอรางสรางประเทศใหมๆ จนสามารถสรางเมอง

ปอมปราการ โรงพยาบาล หองสมดตลอดมหาวทยาลยชนนำของโลกอยางมหาวทยาลยพรนซตน

แตดวยเหตผลทเมอภายหลง รฐบาลพบวาวตถประสงคของลอตเตอรถกเบยงเบนไปเปนเรองของการ

พนนมากเกนไป จนทำใหเกดผลกระทบตอสงคมอยางกวางขวาง จนสภาคองเกรสตองรบออกกฏหมาย

มายกเลกไป โดยหลงจากเวนวรรคมาเปนเวลานาน จนกเมอสงครามโลกครงทสองเสรจสนแลว

ลอตเตอร จงไดถกนำกลบมาปดฝนใหเปนรปแบบใหมทเรยกวา ลอตโต ซงคราวนมลกษณะเปนการ

เสยงโชคอยางแทจรง ไมใชการพนนอกตอไป และถอเปนลอตโตทมเงนรางวลสงทสดในโลกรายการ

หนงเลยทเดยว

ความแตกตางระหวางการทำใหกจการลอตเตอรมวตถประสงคเปนการเสยงโชคและไมใชการ

พนนนนกคอ โอกาสทคนหนงๆ ทซอลอตเตอรจะถกรางวล ถาหากเราออกแบบระบบใหคนซอจะตอง

จายเงนซอลอตเตอรมากขนเพอจะไดมโอกาสในการถกรางวลมากขน อยางนจงเรยกวาเปนการพนน

เพราะตองใชเงนมากจงจะมโอกาสไดรบรางวลมากขน ทำใหประชาชนมคาใชจายเพมขนและถอเปน

ผลกระทบตอสงคม ในทางตรงกนขาม ถาลอตเตอรถกออกแบบใหโอกาสทจะถกรางวลมโอกาสนอย

มาก ไมวาจะทมเงนแทงซอลอตเตอรมากเทาไร โอกาสทจะถกรางวลกไมเพมขนมากนนและยงคงพอๆ

กนกบคนทลงเงนซอดวยเงนนอยๆ อยด แตเพอชดเชยกบโอกาสทนอยน รางวลจงมกเปนรางวลใหญ

มากหรอเรยกอกอยางวา รางวลแจคพอต โดยเปนจำนวนเงนมลคามหาศาลเปนหลกหลายรอยจนถง

หลายพนลานบาท ระบบนจงจะเปนลอตเตอรทเปนการเสยงโชค ผลกระทบตอประชาชนและสงคม

จะนอยลง เพราะคนทตองการเสยงโชคไมจำเปนตองใชจายเงนมากมาย กยงมโอกาสถกรางวลใหญ

ไดเหมอนดงเชนคนอนๆ ทกคน

59ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ปจจบน เราสามารถแยกแยะลอตเตอรทดำเนนการอยในประเทศตางๆ ทวโลกออกไดเปนสอง

ชนดใหญๆ ไดแก ระบบลอตเตอรทมการพมพเปนสลากออกจำหนาย โดยมจำนวนฉบบทพมพใน

แตละงวดแนนอนและมตวเลขในแตละฉบบไมซำกน ตวเลขนจะถกใชในการออกรางวล นอกจากนน

ยงมการกำหนดรางวลพรอมดวยมลคาสำหรบแตละรางวลไวอยางแนนอน เชน รางวลท 1 จะไดรบเงน

รางวลเทาไร และรางวลอนๆ จะไดเงนรางวลเปนจำนวนเทาไร ในระบบน ผดำเนนการจะมความ

เสยงทจะตองจายเงนรางวลใหแกผถกรางวลทกรางวล ไมวาจะสามารถขายสลากลอตเตอรหมดหรอไม

ในงวดนนๆ สลากกนแบงรฐบาลของเรากจดอยในลอตเตอรประเภทน สงทเปนจดออนของระบบน

กคอ ผซอไมมอสระอยางเตมทในการเลอกเลขทอยในสลากใหเปนไปตามทหมายปอง เพราะสลาก

แตละใบมตวเลขแตกตางกนหมดและถกกระจายไปทวประเทศ จะหาตวเลขทตองการไดยากมาก สวน

ใหญจะเลอกไดกเฉพาะตวเลขในสองหรอสามหลกสดทายเทานน จงสงผลใหเกดลอตเตอรนอกระบบ

ทมการดำเนนการเคยงคไปกบสลากกนแบงรฐบาลหรอทเรารจกกนวาเปนหวยใตดน โดยมจดเดนคอ

การแกจดออนของสลากกนแบงฯ กลาวคอการยอมใหผซอสามารถเลอกซอตวเลขทหมายปองไวได

อยางอสระและมวธการใหเงนรางวลในลกษณะแทงเงนมากกจะไดมาก จงสามารถเยายวนใหผซอตอง

ใชเงนพอสมควรเพอจะไดรบเงนตอบแทนมากยงขน สงทนาสงเกตคอหวยใตดนจะมวธการขายเลข

เพยงแคเฉพาะเลขสองตวและสามตวเทานนเพราะเปนกลมเลขทไมยากเกนไปทจะถกรางวล และยงถา

ลงทนเลอกซอเลขหมายแบบหวานซอไวหลายๆ เบอรกจะยงมโอกาสถกรางวลไดมากขน จงเหนได

ชดเจนวาเปนลกษณะของการพนนและลงเอยดวยการทผซอจะตองลงเงนคอนขางมาก ยงหากผซอ

มลกษณะเปนคนชอบการพนนแลวกจะทำใหเกดปญหาทางการเงนและกลายเปนปญหาของสงคมได

ดวยหวยใตดนสามารถดำเนนการเคยงคกบระบบสลากกนแบงฯ ไดอยางลงตวเชนน ระบบสลากกนแบงฯ

ในปจจบนจงเอออำนวยใหเกดหวยใตดนและไมสามารถแกไขปญหาเรองหวยใตดนไดอยางแนนอน

ครนจะทำหวยใตดนใหถกตองโดยยกขนมาไวบนดนกเปนการสงเสรมการพนนอยด คนททำธรกจ

หวยใตดนกชอบ เพราะหากยงคงดำเนนการในระบบแบบเดมตอไปกเทากบวารฐบาลทำงานดานบรหาร

จดการเกยวกบการออกรางวลให แถมออกอากาศถายทอดทวใหดวย ตองแบกรบคาใชจายทงหมดโดย

คนทำธรกจใตดนไมตองแบกรบภาระคาใชจายเหลานเลย เพยงแตขายตวเลขเคยงขางกนไปกบรฐบาล

อกระบบหนงทมความนยมสงสดในหลายๆ ประเทศทวโลก คอ ระบบทเรามกจะรจกกน

วา ลอตโต เปนระบบทใหอสระแกผซอในการเลอกหมายเลขทตองการไดอยางอสระภายในกรอบท

กำหนด ไมจำกดจำนวนของลอตเตอรและไมมการพมพสลากไวลวงหนา สวนรางวลนนจะเนนรางวล

ทหนงเพยงรางวลเดยวหรอเรยกกนวา แจคพอต ซงเปนมลคาเงนรางวลสงมาก ระบบนจะไมกำหนด

จำนวนเงนรางวลไวตายตววาจะเปนเทาไร แตจะใชวธกำหนดเปนเปอรเซนตของรายไดทงหมดจากการ

60ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ขายลอตเตอรในงวดนนๆ แทน ซงโดยสวนใหญรางวลจะมมลคาประมาณครงหนงของรายไดทงหมด

ในงวดนน และหากในงวดหนงๆ มผถกรางวลในหมายเลขเดยวกนหลายราย เงนรางวลกจะถกแบง

ออกไปเทาๆ กน

เงนรางวลแจกพอตของระบบลอตโตมมลคาสงมากเปนหลกหลายรอยหลายพนลานบาท

ระบบจงตองถกออกแบบใหการซอเลขหมายแตละครงมโอกาสทจะถกรางวลนอยมาก ดงตวอยางใน

ประเทศสหราชอาณาจกร สดสวนโอกาสทจะถกรางวลคอประมาณ 1 ตอ 14 ลาน โดยมเงนรางวล

ทเคยขนไปสงสดถง 2,400 ลานบาท สวนระบบของประเทศสหรฐอเมรกามโอกาสทจะถกรางวล

เปนสดสวนประมาณ 1 ตอ 175 ลาน โดยมเงนรางวลทเคยทบตนขนไปสงสดถง 13,000 ลานบาท

ในขณะทลอตโตของประเทศอตาลจะถกรางวลยากทสดคอสดสวนประมาณ 1 ตอ 600 ลาน สำหรบเงน

รางวลทเคยทบตนขนไปสงสดถง 5,000 ลานบาท วธการทำใหโอกาสทจะถกรางวลมคานอยมากเชนน

มหลกการคลายๆ กนหมดในทกประเทศ คอ การกำหนดใหมลกบอล 50 ลกโดยทแตละลกม

เลขหมายประจำไมซำกนตงแต 0 ถง 49 ในการออกรางวลคณะกรรมการจะสมเลอกลกบอลขนมา

6 ลก เพอใหไดเลขรางวลประกอบดวยหมายเลข 6 ตว คนทจะถกรางวลแจคพอตจะตองซอลอตโตและ

เลอกตวเลขหนงชดประกอบดวยเลข 6 ตวจากเลข 0 ถง 49 ใหตรงกนกบเลขรางวลทออกทกตว การ

ซอลอตโตหนงครงโดยสามารถเลอกไดหนงชดจะใชเงนนอยมากโดยเฉพาะเมอเทยบกบคาครองชพใน

ประเทศนนๆ เชนในสหราชอาณาจกรจะใชเงนเพยง 1 ปอนด หรอในสหรฐอเมรกาจะใชเงนเพยง 1

เหรยญ เทานน ซงเมอพจารณาโอกาสทจะถกรางวลแลว ไมวาเราจะลงทนดวยเงนเพยง 1 เหรยญหรอ

ปอนด กจะมโอกาสทจะถกรางวลใหญไมแตกตางจากการลงเงนถง 10 หรอ 100 เหรยญหรอปอนด

อยด โอกาสทจะไดนนจะขนอยกบโชคเพยงอยางเดยววาแตละคนจะโชคดแคไหน

วธการสมเลขรางวลแบบระบบลอตโตนทำใหโอกาสทตวเลขของผซอลอตเตอรตรงกบเลข

รางวลทออกยากมากกวาในระบบสลากกนแบงฯ ในปจจบน เปนผลใหการคดทำหวยใตดนมาเคยงค

กบระบบนยากขน อกทงโอกาสทจะถกรางวลกยากในขณะทระบบลอตโตสามารถชดเชยโดยใหเงน

รางวลทสงมาก ซงหวยใตดนคงจะไมสามารถแขงไดเพราะมความนาเชอถอไมเพยงพอ ลอตโตจงเปน

ตวอยางของระบบลอตเตอรทเปนการเสยงโชคมากกวา ประชาชนจะไดไมตองใชเงนมากเกนกำลงไป

กบการซอลอตเตอรเหมอนทเปนอยในปจจบน และจากผลงานวจยจากหลายสถาบนยงพบวาประชาชน

ทเสยคาใชจายในการซอลอตเตอรเปนประจำสวนใหญจะเปนผมรายไดคอนขางนอย สดทาย ไมวา

ลอตเตอรจะเปนระบบใดกตาม แตเมอพจารณาในหลกของเศรษฐศาสตรหรอผลตอบแทนการลงทน

แลว การซอลอตเตอรนบเปนการลงทนทใหผลตอบแทนทตำมาก

61ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

กำจดทจรตคอรปชน

ดวยกำลงทเปนปกแผนและกฏหมายทเขมแขง

อมร วาณชววฒน, D.Phil. (Oxon)

62ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

63ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

กำจดทจรตคอรปชนดวยกำลงทเปนปกแผนและกฎหมายทเขมแขง๑

อมร วาณชววฒน, D.Phil. (Oxon)๒

ในโอกาสทไดรบเกยรตจากทางสำนกงาน ปปช. ใหทำหนาทผดำเนนรายการและผรวมเสวนาวชาการ

ในหวขอเรอง “ราง พรบ. ปปช. ใหประโยชนอะไรแกประชาชน” จงใครขอนำเสนอบทความขนาด

กระทดรดทนาจะใหแนวคดทเปนประโยชนตอทานผอานเกยวกบเรองของการปองกนปราบปราม

คอรปชนหรอการฉอราษฎรบงหลวงในอกมมมองหนง

ประเดนทนาสนใจภายในกฎหมาย ปปช. ฉบบใหม

๑. การแกไขเพมเตมบทนยามคำวา “ผดำรงตำแหนงทางการเมอง” “ผดำรงตำแหนงระดบสง”

“ผบรหารระดบสง” “ผอำนวยการกอง” และคำวา “พนกงานไตสวน”

ในประเดนดงกลาวนหากพจารณาในพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและ

ปราบปรามการทจรต พ.ศ. ๒๕๔๒ ซงเปนฉบบกอนมการเสนอแกไขเพมเตม จะพบวามการเขยน

หรอใหนยามถงคำจำกดความของ “คำสำคญ” บางคำขางตนไวอยางกวางๆ กไดมการทำใหเกดความ

ชดเจนระบไปอยางไมคลมเครอเชน การใหนยามในสวนของผดำรงตำแหนงทางการเมองในกรณของ

ผบรหารทองถนรวมทงสมาชกสภาทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนและยงไดมการกำหนดคำ

นยามของคำสำคญบางคำขนมาใหม เชนคำวา “พนกงานไตสวน” ซงหมายถงผซงคณะกรรมการ ปปช.

แตงตงใหปฏบตหนาทตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญน โดยแตงตงจากพนกงานเจาหนาท

ซงดำรงตำแหนงระดบชำนาญการหรอเทยบเทาขนไป (ตามการแกไขในขนกรรมาธการ)

๑ วเคราะหและเรยบเรยงขนจากรางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ. ๒๕๔๒ และ

รางทเสนอเขาสการพจารณาของกรรมาธการสภาผแทนราษฎร พรอมทงประสบการณในฐานะอนกรรมการขบเคลอนยทธศาสตรชาต

และยทธศาสตรสำนกงาน ปปช. ๒ อาจารยประจำคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย สำเรจการศกษาปรญญาเอกดานสงคมวทยาจากมหาวทยาลยออกซฟอรด

สหราชอาณาจกร email: a.wanichwiwatana@gmail.com

64ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

โดยสงทเหนวานาหยบยกมานำเสนอคงจะเปนในแงของความพยายามของผรางทตองการใหกฏหมาย

ฉบบใหมสามารถครอบคลมเอาผดกบบคคลไมพงประสงคไดอยางกวางขวางมากยงขน (widen the net)

พรอมทงแสวงหามาตรการในการเขาถงขอมลพยานหลกฐานตางๆ ใหรอบคอบรดกมดวยการอาศยกลไก

ทเรยกวาพนกงานไตสวนซงจะมบทบาทหนาทอนสำคญในการใหไดมาซงขอมลพยานหลกฐานเพอ

ใหคณะกรรมการ ปปช. ประกอบการตดสนใจในการพจารณาชมลความผดเพอดำเนนการตามขนตอน

กระบวนการของกฎหมายโดยเฉพาะในปจจบนรฐธรรมนญไดอนญาตใหผเสยหายสามารถดำเนนการ

ฟองรองเพกถอนคำสงหรอการกระทำทางปกครองทเปนการละเมดตอหนวยงานของรฐหรอบคคล

อนได อกทงในกระบวนการเอาผดตอผกระทำความผดเชนในศาลฎกาแผนกคดอาญาของผดำรงตำแหนง

ทางการเมองกยงใชระบบไตสวนเชนเดยวกน ดงนนการปรบรปแบบกระบวนการเชนนกเพอจดมงหมาย

สำคญใหเกดการสอดประสานรบกนของการปฎบตงานใหเกดประสทธภาพและประสทธผลไดอยาง

เตมท

๒. ประเดนวาดวยการสรรหาคณะกรรมการ ปปช.

ในรางพระราชบญญต ปปช. ฉบบใหมไดพยายามลดขนตอนทยงยากสลบซบซอนในกระบวนการ

สรรหาใหเกดความชดเจนเปนธรรมและเปนไปอยางโปรงใสตรวจสอบได โดยใหมคณะกรรมการสรรหา

กรรมการจำนวน ๕ ทาน ประกอบดวย ประธานศาลฎกา ประธานศาลรฐธรรมนญ ประธานศาล

ปกครองสงสด ประธานสภาผแทนราษฎรและผนำฝายคานในสภาผแทนราษฎร จากเดมในพระราช

บญญตฯ พ.ศ. ๒๕๔๒ ทกำหนดใหมคณะกรรมการสรรหากรรมการฯ จำนวนมากถง ๑๕ คน

และยงตองใหวฒสภากลนกรองจากจำนวน ๑๘ คนใหเหลอ ๙ คน แตในพระราชบญญตฉบบใหม

ทางคณะกรรมการสรรหาจะนำเสนอจำนวนเทาทจะดำรงตำแหนงจรงคอ ๙ คนใหวฒสภาพจารณา

ใหความเหนชอบ หากไมเหนชอบในรายชอใดไมวาทงหมดหรอบางสวนใหสงรายชอนนกลบไปยง

คณะกรรมการสรรหา พรอมดวยเหตผลเพอใหดำเนนการสรรหาใหม โดยทหากคณะกรรมการสรรหา

ไมเหนดวยกบวฒสภาและมมตยนยนตามมตเดมดวยเสยงเปนเอกฉนท กสามารถสงรายชอนนให

ประธานวฒสภานำความกราบบงคมทลเพอทรงแตงตงตอไป ซงหากมตไมเปนเอกฉนทกจะตองเรมตน

กระบวนการสรรหาใหม ดวยกระบวนการขนตอนทเขาใจวาทานผอานจะสามารถศกษาเพมเตมไดใน

รางพระราชบญญตทมการนำเสนอตอกรรมาธการฯ ทงนเพอใหกระบวนการเปนไปอยางถกตอง

โปรงใสตรวจสอบไดดงกลาวมาแลวนนเอง

65ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

๓. ประเดนวาดวยการกำหนดหลกเกณฑและวธการยนบญชแสดงรายการทรพยสนและหนสนของผดำรง

ตำแหนงทางการเมองและผดำรงตำแหนงอน และในกรณทบคคลผนนพนจากตำแหนงหนาทเพอไป

ดำรงตำแหนงอน กไดมการแกไขหลกเกณฑตางๆ รวมทงในการรายงานผลการตรวจสอบของคณะ

กรรมการ ปปช. กไดมการเพมเตมหลกเกณฑในการตรวจสอบทรพยสนและหนสนอกทงธรกรรมทาง

การเงนทเกยวของกบทรพยสนทไดมาโดยมชอบรวมไปถงการสงยดหรออายดทรพยสนในระหวางท

ยงไมมคำสงของศาลฎกาแผนกคดอาญาของผดำรงตำแหนงทางการเมอง

ทงนกดวยเหตผลสำคญในการยบยงสกดกนมใหผกระทำผดสามารถยกยายถายเททรพยสนหนสน

หรอแปรสภาพไปกระทงยากตอการสบสวนสอบสวนตดตามใหทรพยสนนนตกเปนของแผนดนใน

กรณทมการกระทำความผดจรง

๔. มการกำหนดมใหมการนบระยะเวลาทผกระทำความผดหลบหนในระหวางถกดำเนนคดรวมเปน

สวนหนงของอายความ

ในประเดนวาดวยการนบอายความ หากวเคราะหในทางอาชญาวทยาหรอการบรหารกระบวนการยตธรรม

กตองยอมรบวายงมขอถกเถยงในการดำเนนการกนอยพอสมควร ทงนในฝายทไมเหนดวยกมองไปใน

ทศทางทวาคดหลายคดทเขาสการพจารณาของศาลฎกาแผนกคดอาญาของผดำรงตำแหนงทางการเมอง

ซงชอของศาลกระบไวชดเจนวาเปน “คดทนกการเมองหรอผดำรงตำแหนงทางการเมอง” เปน

“ผกระทำผด” ทำใหฝายทมองในดานรฐศาสตรการเมองการปกครองเหนวาในทางการเมอง การกลน

แกลงกนหรอการใหรายเพอกำจดศตรทางการเมองอาจเปนไปไดในหลายรปแบบ ดงนนการจะเอาผด

อยางเขมงวดในทกๆ ดานตอผอยระหวางการหลบหนคดความอาจตองพจารณาใหรอบคอบรดกม เพราะ

ขณะนศาลฎกาแผนกคดอาญาของผดำรงตำแหนงทางการเมองถอเปนศาลทมการตดสนเบดเสรจ

เดดขาดในชนเดยว (the Court of last resort) ไมมการอทธรณฎกาไดอกตอไปเวนแตในกรณทมขอมล

พยานหลกฐานใหมซงอาจทำใหขอเทจจรงเปลยนไปในสาระสำคญโดยตองยนอทธรณภายในกำหนด

เวลา ๓๐ วน ตอทประชมใหญศาลฎกานบแตวนมคำพพากษา

ซงในทางฝายของผทมองในแงของการบงคบใชกฎหมายอยางเขมงวดและมความประสงคทจะกำจด

ปญหาการฉอราษฎรบงหลวงอนถอเปนสงเลวรายทกดกรอนสงคมไทยมาเปนเวลานานกมมมมองใน

ประเดนดงกลาวนในลกษณะทตองการใหเกดความเดดขาดและเพอใหผกระทำผดหรอผทคดจะกระทำ

66ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ผดเกดความยำเกรง อกทงมองวาคดทเกดขนหาไดเปนคดอาญาโดยทวไป ทำใหไมจำเปนตองคำนงถง

หลกการหรอเจตนารมณทมการกำหนดในประมวลกฎหมายอาญาอยางทฝายไมเหนดวยมการเรยกรอง

ทวงสทธแตอยางใด จงตองเปนวนจฉยของทานผอานทงหลายวาจะเหนควรหรอมองวาในเรองทเกดขน

และกำลงจะมการเปลยนแปลงตอไปในอนาคตนควรเปนไปในทศทางเชนใด

๕. ประเดนวาดวยอำนาจหนาทของผปฎบตหนาทตามพระราชบญญตฉบบใหม

จากเดมในพระราชบญญต ปปช. พ.ศ. ๒๕๔๒ กำหนดใหประธานกรรมการ กรรมการ อนกรรมการ

และพนกงานเจาหนาทเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา แตในพระราชบญญตฉบบใหม

ไดกำหนดใหประธานกรรมการ กรรมการ เปนเจาพนกงานในการยตธรรมตามกฎหมายซงมระเบยบ

ขอบงคบและประมวลจรยธรรมทเขมขนและเขมงวดเขามาเกยวของ และใหอนกรรมการ พนกงาน

ไตสวนและพนงานเจาหนาทเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา พรอมทงขยายความการปฎบต

หนาทแสวงหาขอเทจจรงรวบรวมพยานหลกฐานหรอการไตสวนใหทงประธานกรรมการ กรรมการ

อนกรรมการและพนกงานไตสวนเปนพนกงานฝายปกครองหรอตำรวจชนผใหญและมอำนาจตาม

ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาเชนเดยวกบพนกงานสอบสวน เวนแตอำนาจในการจบและ

คมขงบคคลใหแจงเจาพนกงานตำรวจเปนผดำเนนการ

๖. ประเดนวาดวยกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตประจำจงหวด

มการกำหนดใหเปนสวนราชการในสงกดสำนกงาน ปปช. โดยมผอำนวยการสำนกงาน ปปช.ประจำ

จงหวดเปนผบงคบบญชาขาราชการและเจาหนาทซงอยในบงคบบญชาขนตรงตอเลขาธการคณะกรรมการ

ปปช. มหนาทรบผดชอบงานของคณะกรรมการ ปปช. ประจำจงหวดหรองานอนใดทคณะกรรมการปปช.

มอบหมาย

นบเปนความเปลยนแปลงอกประการทนาสนใจแมจะมการวจารณถงปญหาในแงงบประมาณและการ

มอบหมายอำนาจอกทงบทบาทหนาทของหนวยงานระดบทองถนกนาจะเปนตวแบบทพงพจารณา

ความเปนไปไดในการผนกกำลงระหวางสวนกลางและทองถนในการแกไขปญหาการทจรตฉอราษฎร

บงหลวงทพวกเราทกคนตางตองการกำจดใหหมดสนโดยเรว

67ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

รฐประหาร 19 กนยา

กบ

พฒนาการประชาธปไตยไทย

อมร วาณชววฒน, D.Phil. (Oxon)

68ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

69ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

รฐประหาร 19 กนยา กบ พฒนาการประชาธปไตยไทย*

บทนำ

การรฐประหารครงลาสดเมอ 19 กนยาน 2549 ปรากฏขอวพากษวจารณตอเหตการณดงกลาวอยาง

กวางขวางทงในประเทศไทยเองและนานาชาต1 วตถประสงคในการนำเสนอบทความวาดวย

“รฐประหาร 19 กนยา กบ พฒนาการประชาธปไตยไทย” มหลกการและเหตผลสำคญเพอศกษา

วเคราะหถงผลกระทบตางๆ ทเกดขน (consequences) ภายหลงการรฐประหารตามหลกวชาการ

โดยมไดมจดมงหมายเพอชนำหรอตำหนฝายหนงฝายใด อยางไรกดเพอใหผอานไดเขาใจภมหลง

ความเปนมาของเหตการณทเกดขน จำเปนอยางยงทจะตองทบทวนใหเหนถงปญหาทเปนสาเหตหรอ

มสวนเหนยวนำไปสการเกดการรฐประหารอนเปนหนาประวตศาสตรการเมองทเชอวาคนสวนใหญ

ไมตองการใหเกดขน

ภมหลงความเปนมาตอเหตการณรฐประหาร 19 กนยายน 2549

ประเทศไทยกบปรากฏการณทเรยกวาเปนวงจรอบาทว (Vicious cycle) กลาวคอ นบเนองตงแต

ประเทศไทยเปลยนแปลงการปกครองมาสระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

ในเดอนมถนายน พ.ศ. 2475 ชวงเวลาของการเปนประชาธปไตยทมพลเรอนเปนผนำรฐบาล

(civilian government) มอยเพยงระยะเวลาอนสนและมโอกาสเขามาบรหารราชการแผนดนนอยครง

มาก2 สงทพบเหนเกอบเปนเรองปกต คอการเขาสอำนาจของคณะรฐบาลทหาร (military junta) ซง

มทมาจากการยดอำนาจหรอการทำรฐประหาร (coup d’etat) อนถอเปนปรากฏการณทเกดขนครง

แลวครงเลากระทงภายหลงเหตการณความไมสงบมการเสยเลอดเนอของประชาชนเมอวนท 17-19

พฤษภาคม 2535 ดงทรจกกนดในชอของเหตการณ “พฤษภาทมฬ” ไดนำไปสการเปลยนแปลงอยาง

มนยสำคญเมอประชาชนคนชนกลางในสงคมจำนวนมากไดมสวนรวมผลกดนการเคลอนไหวกดดน

ดร. อมร วาณชววฒน, D.Phil. (Oxon)**

* บทความการประชมวชาการรฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตรแหงชาต ครงท 9 (พ.ศ.2551) ** อาจารยประจำคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

70ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ขบไลรฐบาลของคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต (รสช.) ซงมพลเอก สจนดา คราประยร

เปนนายกรฐมนตร3 ใหพนจากอำนาจไป แมวาในอดตทผานมาเหตการณในเดอนตลาคม พ.ศ. 2516

หรอวนมหาวปโยค ซงเกดการปะทะถงขนแตกหกในวนอาทตยท 14 ตลาคม 2516 จะเคยม

ประชาชนจำนวนมากออกมาบนทองถนนรวมกนขบไลรฐบาลเผดจการทหารในเวลานนออกไปใน

ลกษณะคลายๆ กน แตกำลงหลกสำคญสวนใหญในเวลานนไดแกบรรดา นสต นกศกษา ใน

มหาวทยาลยเปนแกนนำ เมอภาคประชาชนไดเขามามสวนในการผลกดนความเปลยนแปลงใน

เหตการณเดอนพฤษภาคม 2535 ไดเปนผลสำเรจจงนำไปสการรางรฐธรรมนญโดยสภารางรฐธรรมนญ

ทมาจากการเลอกสรรบคคลจากจงหวดตางๆ รวมทงนกวชาการผทรงคณวฒกระทงไดรฐธรรมนญ

ฉบบ “ประชาชน” ดงทมการเรยกขานกน เนองจากมองวามทมาจากการเรยกรองตอสของภาค

ประชาชน ซงรฐธรรมนญฉบบป 2540 นนเปนรฐธรรมนญทไดชอวาเปนรฐธรรมนญทมความยาว

มากนาจะทสดในโลก4 และมบทบญญตทครอบคลมเรองตางๆ มากมาย จำนวนมากถง 336 มาตรา5

สาระสำคญของรฐธรรมนญฉบบป 2540 ไดสงผลใหเกดองคกรอสระตามรฐธรรมนญ ไดแก คณะ

กรรมการการเลอกตง (กกต.)6 ผตรวจการแผนดนของรฐสภา7 คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต8

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ปปช.)9 ยงกวานนบทบญญตในหลายมาตรา

ของรฐธรรมนญ ยงมผลใหเกดสทธและเสรภาพของประชาชนอยางทไมเคยมมากอน ไมวาจะเปน

สทธในการชมนม10 สทธในการตอตานการรฐประหารหรอการไดมาซงอำนาจอนไมชอบธรรม11

และโอกาสในการเขาถงขอมลขาวสารรวมทงการเรยกรองสทธอนพงมพงไดตางๆ12 นนคอทมา

ของความรสกหรอสามญสำนกของประชาชนจำนวนไมนอยทเชอวา นบแตการทรฐธรรมนญฉบบ

ประชาชนมผลบงคบใช “วงจรอบาทว” ดงกลาวทเกดขนครงแลวครงเลาในสงคมไทยตลอดระยะ

เวลากวา 76 ป ของพฒนาการแหงความเปนประชาธปไตยนน “จะไมเกดขนอก” แตความเชอดง

กลาวไดถกทำลายจากการรฐประหารเมอ 19 กนยายน 2549 ภายหลงทรฐธรรมนญฉบบประชาชน

ไดมผลใชบงคบมายาวนานเกอบสบปการรฐประหารทเกดขนเปนสงททำใหหลายคนตกตะลง

(shocked) และไมอาจคาดคะเนตอไปไดวาอะไรจะเกดขนกบประเทศไทยและสงคมไทยในอนาคต

ภายหลงการรฐประหาร 19 กนยายน 2549

นอกจากการแบงแยกกลมของประชาชนทงทเหนดวยกบการรฐประหารและกลมทคดคาน ยงปรากฎ

วามแรงกดดนจากภายนอกตอการเปลยนแปลงทางการเมองทเกดขน ดงเชนการเขาพบผนำทหารทม

สวนในการรฐประหารหลายครงของทตานทตตางประเทศ เฉพาะอยางยงการเขาพบของทตานทต

จากประเทศทมอทธพลอยางสงในภมภาคอาเซยนและของโลก ไมวาจะเปนสหราชอาณาจกร และ

71ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

สหรฐอเมรกา13 การเขาพบหารอแตละครงปรากฎทางสอมวลชนหลายแขนงวาเนอหาสวนหนงจะ

เปนขอหารอเกยวกบกรอบเวลาในการคนอำนาจใหประชาชนและการเรงฟนฟระบอบการปกครอง

ประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมขใหกลบคนสสภาวะปกตดงเดม14 เนองดวยเหตผลหนง

ซงถอเปนหลกหรอแนวนโยบายสำคญของประเทศเหลานนรวมทงของประชาคมโลกมการตนตว ไม

ปรารถนาจะคบคาหรอมความสมพนธอยางเปนทางการกบประเทศหรอรฐทขาดความเปน

ประชาธปไตยอนชอบธรรม15 ซงถอเปนแรงกดดนตอประเทศไทยอยางไมอาจหลกเลยงได16

ผลแหงแรงกดดนของหลายฝายทมตอรฐบาลสรยทธ จลานนท ไดเปน “ตวเรง (catalyst)” ให

รฐบาลตองคนอำนาจใหกบประชาชนเรวขน ซงมขอนาสงเกตวาในรฐธรรมนญฉบบชวคราวป พ.ศ.

2549 ไดกำหนดใหความคมครองบรรดาการกระทำทงหลายซงไดกระทำเนองในการยดและควบคม

อำนาจการปกครองแผนดน เมอวนท ๑๙ กนยายน พทธศกราช ๒๕๔๙ ของหวหนาและคณะปฏรป

การปกครองในระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข รวมตลอดทงการกระทำ

ของบคคลทเกยวเนองกบการกระทำดงกลาวหรอของผซงไดรบมอบหมายหรอไดรบคำสง 17

ดงทราบกนดวาทาง คมช. และรฐบาลในขณะนนไดมความพยายามในการดำเนนคดกบคณะรฐบาล

ชดกอนหนาในขอกลาวหา ตางๆ เฉพาะอยางยงเรองของการฉอราษฎรบงหลวงแตนกวเคราะหและ

นกวชาการจำนวนไมนอยแมแตฝายพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตยเองไดมการวพากษวจารณ

ผลการดำเนนงานของรฐบาลสรยทธฯ อยางคอนขางรนแรง ไมวาจะเปนประเดนการแกปญหา

เศรษฐกจและประเดนทรนแรงมากทสดคอการดำเนนการทลาชาไมทนทวงทตอการดำเนนคดตางๆ

กบบคคลในคณะรฐบาล พ.ต.ท.ทกษณฯ รวมทงอดตนายกรฐมนตรและสมาชกบางคนในครอบครว

แมวาสงทรฐบาลสรยทธฯ รวมกบทางคณะมนตรความมนคงแหงชาต จะมความพยายามอยางสง

ในการแกปญหาทเกดขนดวยการตงคณะกรรมการตรวจสอบการกระทำทกอใหเกดความเสยหาย

ตอรฐ (คตส.)18 โดยมนายนาม ยมแยม เปนประธานคณะกรรมการ ในชวงแรกการดำเนนการเปน

ไปอยางลาชา ดวยมขออางถงการไมไดรบความรวมมอจากหนวยงานราชการบางหนวย กระทงตอง

มการตออายของ คตส. ออกไปหลายครง และในหลายกรณทาง คตส. ตองดำเนนการเรยกรองเรอง

ตางๆ ผานสอมวลชนเพอเปนการกดดนหนวยราชการทเกยวของใหดำเนนการสนองนโยบายของการ

ตรวจสอบทรพยสนและดำเนนการตอผกระทำความผดตามท คตส. คนพบ19

72ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ยงกวานนพนธะสญญาประการหนงของรฐบาลภายใตการนำของพลเอกสรยทธ จลานนท ไดใหไว

ตอประชาชนคอ การรางรฐธรรมนญฉบบถาวร แมวากระบวนการไดมาซงสมาชกสภารางรฐธรรมนญ

(สสร.) จะเกดเหตการณออฉาวจากขอกลาวหาถงความไมโปรงใสในกระบวนการทให “สมาชก

สมชชาแหงชาต” จำนวนประมาณ 2,000 คนเลอกตงกนเอง แตเมอทางคณะมนตรความมนคง

แหงชาต (คมช.) โดย พลเอกสนธ บญยรตกลน และ นายมชย ฤชพนธ ประธานสภานตบญญต

แหงชาต ยนยนใหกระบวนการตางๆ เดนหนาตอไป การคดคานใดๆ จงไมเปนผล ทำใหไดสมาชก

สภารางรฐธรรมนญจำนวน 100 คน มาจากการสรรหาในสวนของสมชชาแหงชาต รวมกบการกำหนด

ตวบคคลเปนคณะกรรมการรางรฐธรรมนญอกจำนวน 35 คน20 โดย 10 คนในจำนวนนนเปนผทรง

คณวฒททางประธานคณะมนตรความมนคงแหงชาตใหความเหนชอบ โดยม น.ต.ประสงค สนสร

ดำรงตำแหนงประธานสภารางรฐธรรมนญการรางรฐธรรมนญใชเวลาประมาณ 6 เดอน21 จงไดจดให

มการออกเสยงประชามตตอรฐธรรมนญดงกลาวเปนครงแรก22 ผลการลงมตประชาชน สวนใหญให

ความเหนชอบ แมจะมการรณรงคใหประชาชนทไมเหนดวยลงมตไมรบราง ซงผลทออกมายงคงม

การถกเถยงกนถงจำนวนรอยละของการเหนชอบและไมเหนชอบ อกทงประเดนบตรเสยและเรอง

ปลกยอยอนๆ แตรฐธรรมนญฉบบป พ.ศ. 2550 อนเปนรฐธรรมนญฉบบปจจบนของประเทศไทย

กไดผานกระบวนการขนตอนตางๆ กระทงมผลบงคบใช

ผลพวงของรฐธรรมนญ 2550 ตอ ความเปลยนแปลงในสงคมไทยภายหลงการรฐประหาร

ตองยอมรบวาการไดมาซงสมาชกสภาผแทนราษฎร (ส.ส.) ตามรฐธรรมนญฉบบปจจบน มผลให

เกดรฐบาลผสมโดยการนำของพรรคพลงประชาชน (พปช.) ซงถกมองวาเปนตวแทนของกลมอำนาจ

ในรฐบาลเดม ซงเมอรฐบาลของนายสมครสนทรเวช เขารบตำแหนงอยางเปนทางการในเดอน

กมภาพนธ 2551 ประเดนรอนแรงวาดวย “การแกไขรฐธรรมนญ ปพ.ศ. 2550” ทรางโดยสมาชก

สภารางรฐธรรมนญ (สสร.) ภายใตการกำกบดแลของคณะมนตรความมนคงแหงชาต (คมช.) ไดถก

หยบยกขนมาเปนประเดนหลกในนโยบายของรฐบาลแทนทนโยบายและมาตราการเรงดวนทมการ

แถลงตอรฐสภาเมอแรกเขารบตำแหนงจำนวน 19 ขอ23 ซงอางวาเปนปญหาทเกดขนจากการบรหาร

ราชการแผนดนของรฐบาลทมาจากการรฐประหาร

ประเดนการแกไขรฐธรรมนญไดสรางความไมพงพอใจกบกลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย

(พธม.) โดยเฉพาะ นายสนธ ลมทองกล ซงเปนแกนนำของกลมพนธมตรฯ กระทงมการประกาศ

73ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

การตอสเพอใหไดชยชนะของประชาชนอยางแทจรง และเนนยำการขบไลรฐบาลของนายสมคร

สนทรเวช ออกจากกตำแหนง ดวยความเชอวา นายสมครฯ มสถานะเปนเพยงตวแทน (nominee)

ของอดตนายกรฐมนตร พ.ต.ท.ทกษณ ชนวตร ในการเขามาทำหนาทขบเคลอนกลไกตางๆ ใหนำ

ไปสการเปลยนแปลง โดยเฉพาะการแกไขรฐธรรมนญในประเดนการยกเลกมาตรา 30924 ของ

รฐธรรมนญ พ.ศ. 2550 ทจะทำใหการดำเนนการใดๆ ตามขอหาหรอความผดตางๆ ตอบคคลใน

รฐบาลชดทแลว ซงมการเรมตนมาในชวงท คมช. และรฐบาลจากการรฐประหารนนตกไปสงทเกด

ขนทำใหเกดความเคลอนไหวคดคานในหมประชาชนทกสาขาอาชพอยางกวางขวางกระทงนำไปส

การชมนมยดถนนราชดำเนนนอก บรเวณสะพานมฆวาณรงสรรค นานกวา 5 เดอนเตมและมการ

บกเขายดทำเนยบรฐบาลโดยกลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตยเมอปลายเดอนสงหาคม ซง

ในขณะทกำลงเขยนบทความน การชมนมเรยกรองและการยดทำเนยบของกลมดงกลาวกยงไมมททา

ทจะยตลงได

ในขณะทประชาชนบางฝายเหนวารฐธรรมนญป พ.ศ. 2550 เปนเครองมอและผลผลตของ

คณะรฐบาลทมาจากการรฐประหารและกลมอำนาจทสนบสนนการรฐประหาร จงเกดกลมตอตาน

การรฐประหารทเชอกนวาอาจไดรบการสนบสนนจากบคคลผเสยผลประโยชนในสงกดของรฐบาลท

ถกโคนลมอำนาจไป มการเรยกชอกลมดงกลาววา “นปก. (แนวรวมประชาธปไตยขบไลเผดจการ)

ซงเวลาตอมามการเปลยนชอเปน นปช. (แนวรวมประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต)” มแกนนำ

คนสำคญ ประกอบดวย นายวระ มสกพงษ นายณฐวฒ ใสยเกอ นายจตพร พรหมพนธ และ

นายจกรภพ เพญแข โดยทบคคลเหลานเคยถกจบกมในขอหารวมกนกอความไมสงบและยงมคด

ความตางๆ อยระหวางการพจารณาของศาลยตธรรม

การตอสและความเหนขดแยงเชงอดมการณความคดระหวางฝายทเหนดวยและไมเหนดวยกบการ

รฐประหารไมวาจะมปจจยเคลอบแฝงซอนเรน (hidden agenda) อยเบองหลงประการใดกตาม ตอง

ยอมรบวา ผลแหงการรฐประหารในป พ.ศ. 2549 ไดมสวนสรางรอยปรแยกทางสงคมระหวางกลม

คนทเหนตางกนอยางนอย 2 ฝาย คอ ฝายทตานการปฎวตรฐประหาร กบ ฝายทตานสงทเรยกวา

ระบอบทนนยมแบบทกษณ (Thaksinocracy or Thanksinomics)25 หรออาจนบรวมฝายทเปน “กลม

พลงเงยบ (silent majority) ซงมไดผสมผสานไปกบกระแสความเชอของบคคลในสองกลมแรก

เขาไปอกกลมหนง

74ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ความขดแยงทเกดขนน ไดนำไปสความรนแรงถงขดสดในกลางดกของวนท 2 กนยายน 2551 เปน

เหตใหนายณรงคศกด กอบไธสงค ซงเปนฝายของ นปช. ถกทำรายถงแกความตาย และนำไปสการ

ประกาศภาวะฉกเฉนทแทบไมมผลบงคบใดๆ ไดเลย เมอในเวลาตอมา “กลมพนธมตรประชาชน

เพอประชาธปไตย (พธม)” ไดตดสนใจบกเขายดทำเนยบรฐบาล และถนนราชดำเนนนอกเปนการ

ตอบโต ทำใหในทสดรฐบาลรกษาการณภายใตการนำของ นายสมชาย วงศสวสด ซงมศกดเปน

นองเขยของอดตนายกรฐมนตร พ.ต.ท.ทกษณ ชนวตร ตองตดสนใจยกเลกประกาศภาวะฉกเฉนใน

12 วนถดมา26 ภายหลงทนายสมคร สนทรเวช นายกรฐมนตรจากการเลอกตงเมอ 23 ธนวาคม

2550 ตองพนจากตำแหนงตามคำวนจฉยของศาลรฐธรรมนญในกรณการจดรายการโทรทศน “ชมไป

บนไป” ซงเขาขายการกระทำทเปนการขดกนแหงผลประโยชนตามทบญญตไวในรฐธรรมนญ27 หาก

พจารณาในดานบวกตอการรฐประหารทผานมา มความพยายามจะทำการจดระบบสงคมและการเมอง

ในแนวทางทตองการยบยงรปแบบการเขาสการเมองของนายทนผมอทธพลทองถนตางฯ ทมเครอขาย

และเครอญาตสบทอดอำนาจกนตอๆ มา สงทเปนผลพวงสำคญประการหนงซงไดมาจากรฐธรรมนญ

ป พ.ศ. 2550 คอ การตรวจสอบถวงดลอำนาจรฐในรปแบบตางๆ รวมทงสทธในการชมนม

เรยกรองความตองการตามระบอบประชาธปไตยปรากฏอยในมาตรา 6328 ทอนญาตใหประชาชน

สามารถดำเนนการเรยกรองสทธตางๆ ไดในขอบเขตของกฎหมาย แมจะมหลายประเดนเปนสงทยง

คงถกเถยงถงความหมายของคำวา “ขอบเขต” ในหลกปฎบตนนพงมอยในระดบปรมาณเทาใดจงจะ

เหมาะสมความตนตวเกยวกบประชาธปไตยของประชาชนภายหลงการรฐประหาร 2549 เปนสงทนา

ยนด การรบรและเรยนรเกยวกบประชาธปไตยผานเครอขายและสอตางๆ เกดขนมากมาย ดงจะเหน

ไดจากยอดขององคกรคณะบคคลตางๆ ทจดแจงขนทะเบยนผานสำนกงานสภาพฒนาการเมอง ใน

ความดแลของสถาบนพระปกเกลา ประกอบดวยองคกรตางๆ รวมแลวมากเกอบ 1,000 องคกร29

สงทเกดขนนยอมมสวนไมมากกนอยตอพฒนาการประชาธปไตยในสวนของภาคประชาชนทสามารถ

เขามามสวนในการขบเคลอนกลไกการเมองภาคประชาสงคม (civil society) ซงถอเปนหวใจสำคญ

ประการหนงของระบอบการปกครองระบอบประชาธปไตยททวโลกยอมรบประการสำคญภาค

ราชการรวมตลอดถงนกการเมองเรมตระหนกและรบรถงความจำเปนแหงการบรหารจดการทด (good

governance) วาเปนสงทพวกตนสามารถถกตรวจสอบและซกถามในวาระโอกาสตางๆ ไดตลอดเวลา

อนเปนผลของการมองคกรอสระตามรฐธรรมนญเขามาทำหนาทโดยตรงทงในสวนของ คณะกรรมการ

การเลอกตง (กกต.) และคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ปปช.) กระทงทำให

75ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ฉายาทเคยมการเรยกขานในอดตตอสำนกงานคณะกรรมการปองการและปราบปรามการทจรตใน

แวดวงราชการ หรอ ปปป. วา “เปนเสอกระดาษ” ไดกลายเปนสงทนกการเมองและขาราชการท

ฉอราษฎรบงหลวงพากนเกรงกลว ดงจะเหนไดจากหลายคดททาง ปปช. สามารถดำเนนการกระทง

ศาลมคำสงลงโทษไดอยางเฉยบขาด30

ในแงความเคลอนไหวของกองทพภายหลงการรฐประหาร จาการไดมโอกาสสอบถามพดคยอยางไม

เปนทางการกบนายทหารระดบสงทผเขยนไดมโอกาสพบปะทงในการบรรยายในสถาบนการศกษา

ชนสงของกองทพและในการรวมประชมคณะอนกรรมาธการทหารสภาผแทนราษฎร พบวาทาง

กองทพมแนวโนมในทางทไมเหนดวยและไมประสงคจะเหนการกระทำรฐประหารดงทแลวๆ มาอก

ดวยเหตผลของความตองการเปน “ทหารอาชพ (professionalism)” ทไมตองการเขาไปเกยวของกบ

สงทตนเองเหนวามใชความชำนาญเชยวชาญเฉพาะ และสมเสยงตอการถกวพากษวจารณในทางอน

ไมเปนทยอมรบของสงคมรอบขางทงในและตางประเทศเชนทแลวๆ มา นอกจากนนภายหลงท

รฐธรรมนญฉบบถาวรป พ.ศ. 2550 มผลบงคบใช บรรดานายทหารของกองทพทมบทบาทนำ

ในการทำรฐประหารหลายคนพยายามไมปรากฏตวตอสาธารณะ ทงพลเอกสนธ บญยรตกลน และ

พลเอก สะพรง กลยาณมตร มเพยงแกนนำของคณะมนตรความมนคงแหงชาต (คมช.) บางคน เชน

พลอากาศเอก ชลต พกผาสข ทคอนขางมความชดเจนในจดยนตอการกระทำทผานมาและไดให

สมภาษณสอมวลชนบอยครงเมอมสถานการณเผชญหนาระหวางฝายทมความเหนแตกตางกนระหวาง

กลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย (พธม.) และกลมแนวรวมเพอประชาธปไตยตอตาน

เผดจการแหงชาต (นปช.) โดยเฉพาะในเรองของการแกไขรฐธรรมนญและการแตงตงโยกยาย

นายทหารในชวงเวลาทผานมาเปนทนาสงเกตวา นายทหารทถกจบตามองและถกวพากษวจารณ

จากสอมวลชนและทางกลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตยคอนขางมากอกทานหนงคอ

พลเอกอนพงษ เผาจนดา ผบญชาการทหารบกคนปจจบน ดวยมการตงขอสงเกตถงการเดนทางไป

ตางประเทศรวมกบคณะของอดตนายกรฐมนตรสมคร สนทรเวช บอยครงในระหวางการดำรง

ตำแหนง และยงมทาทยดถอ “ความเปนกลาง” ในการแกไขปญหาความรนแรงจากการปะทะกน

ของกลมประชาชนทมความเหนขดแยงทางการเมองระหวางกลม นปช. และกลมพนธมตรฯ โดย

เฉพาะความรนแรงครงลาสดอนเกดจากการสลายการชมนมของกลมพนธมตรฯ บรเวณหนารฐสภา

กระทงมผเสยชวตและบาดเจบจากเหตการณดงกลาวเปนจำนวนมาก

สงทเกดขนนทำใหมการคาดการณถงความไมเปนเอกภาพในกองทพ ซงมกเปนปญหาทกครงในการ

76ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

โยกยายแตงตงนายทหารระดบสง แมแตการโยกยายนายทหารกอนสนปงบประมาณ 2551 กยงคงม

ขอกลาวหาเชอมโยงไปถงอดตนายกรฐมนตรทกษณ ชนวตร ซงอยระหวางดำเนนการขอลภย

ทางการเมองอยทประเทศองกฤษในขณะนวา มสวนสำคญตอการโยกยายแตงตงขาราชการและ

กำหนดทศทางการบรหารราชการแผนดนในดานตางๆ ของรฐบาลนายสมคร สนทรเวช ตลอดทง

รฐบาลชดปจจบนทมนายสมชาย วงศสวสด เปนนายกรฐมนตรทงนสอมวลชนไดเปดเผยรายชอนาย

ทหารทเปนเพอนรวมชนโรงเรยนเตรยมทหารในรนเดยวกบ พ.ต.ท. ทกษณ ชนวตร (เตรยมทหาร

รน 10) ซงไดรบการสนบสนนใหไดเปนผนำเหลาทพและมความกาวหนาในการโยกยายแตงตง

หลายนาย31 สงเหลานจดไดวาเปนสวนหนงททำใหขาราชการในทกองคาพยพตางไมมนใจตอการ

ตดสนใจเขาผสมกลมกลนกบฝายหนงฝายใดอยางชดเจน ในดานหนงแมจะมองวากองทพไดถอนตว

ออกไปจากการปกครองไปแลวเมอสงคนอำนาจกลบคนสประชาชน แตบทบาทของกองทพท

คอนขางสงบและยนยนในการไมปฎวตรฐประหารจากผบญชาการทหารบกแทบทกครงทมการถกตง

คำถามกยงไมไดรบความเชอถอของประชาชน ทงนอาจเกดจากประสบการณในอดต รวมไปถง

ความเคลอนไหวของนายทหารทงในและนอกราชการทผลดเปลยนหมนเวยนขนวพากษวจารณการ

ทำงานของรฐบาลอยางตอเนอง ทำใหหลายคนไมมนใจวากองทพ หรอเหลาทหารไดถอยออกไปจาก

ระบบการเมองจรงหรอไม32

รฐธรรมนญฉบบปจจบนอนเปนผลพวงของการรฐประหารกบประเดนขอถกเถยง

เมอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มผลบงคบใช ไดเรมมขอวพากษวจารณหลาย

ประการ โดยเฉพาะความพยายามของฝายรฐบาลในแกไขรฐธรรมนญในหลายมาตราทเปนชนวนนำ

ไปสความขดแยงในทกวนนระหวางฝายพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตยกบฝายแนวรวม

ประชาธปไตยตอตานเผดจการแหงชาต (นปช.) ซงมการมองกนวาเปนความพยายามในการแกไข

เพอชวยเหลออดตนายกรฐมนตรทกษณ ชนวตร กบพวก ตามขอกลาวหาของกลมพนธมตร

ประชาชนเพอประชาธปไตย อยางไรกดยงคงมประเดนอนทควรพจารณาโดยเฉพาะกรรมวธการได

มาซงสมาชกสภาผแทนราษฎร (สส.) และสมาชกวฒสภา (สว.) ซงยงคงมขอโตแยงกนอยหลาย

ประการการยอนกลบไปสระบบการเลอกตงแบบ “ผมสทธเลอกตงหนงคนสามารถเลอกผสมครได

หลายคน” ซงถกวจารณวาเปนการสรางกลไกใหเกดระบบการเมองแบบหลายพรรค (multi-party

system) เปนสงททำใหเกดความกงวลในหมนกการเมองและนกวชาการจำนวนไมนอยวา ระบบ

การเมองทถกออกแบบดวยขอกำหนดในรฐธรรมนญเชนน อาจนำประเทศกลบไปสระบบการ

77ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ปกครองในวถทางทเคยเกดขนมาแลวในอดตเมอหลายสบปกอน ทมการตอรองผลประโยชนทางการ

เมองโดยไมคำนงถงประเทศชาตของบคคลทางการเมองในการซอขายตำแหนง และเปนการสราง

ความออนแอตอการเจรญเตบโตของระบบพรรคการเมอง

นอกจากนนการกำหนดขนาดพนทของเขตเลอกตงซงมขนาดใหญขนกวาเดมและการกำหนดจำนวน

ผแทนราษฎรและวฒสมาชกอยางคงทไวในรฐธรรมนญ อาจเปนสงทไมสอดคลองกบสถานการณ

ปจจบนและศกยภาพในการดแลปญหาตางๆ ของประชาชนในพนท ซงในสวนของวฒสมาชกอาจ

เปนทยอมรบได เนองจากบทบาทหนาทของวฒสมาชกมใชการนำงบประมาณทไดจากการแปรญตต

ไปใชจายในพนทเขตเลอกตงเพอตอบสนองความตองการของประชาชนในเขตเลอกตงดงเชนวธการ

ทสมาชกสภาผแทนราษฎรดำเนนการการเลอกตงในระบบใหมมขอวจารณถงผเกยวของในการราง

รฐธรรมนญวา เปนไปโดยพนฐานของความไมเชอมนในระบบการเลอกตงแบบเดมททำใหเกดระบบ

พรรคการเมองทเขมแขงมากเกนไป โดยเฉพาะพรรคการเมองทมฐานสนบสนนทางการเงนทเขมแขง

นอกจากนการไดมาซง สส. ในระบบสดสวน และ สว. ในระบบการสรรหา ปรากฎภาพสะทอน

ของการแบงแยกขวของสองฝกฝายอยางเหนไดชดในการประชมรฐสภาหลายครงนบแตไดจำนวน

สส และ สว ครบถวนตามขอกำหนดของรฐธรรมนญ

ยงไปกวานนประเดนเกยวกบการยบพรรคการเมองทอดตพรรคไทยรกไทย (ทรท.) ตองพบกบจดจบ

และทำใหกรรมการบรหารพรรคจำนวน 111 คน มการเพกถอนสทธเลอกตงของหวหนาพรรค

การเมองและกรรมการบรหารพรรคการเมองเปนเวลานาน 5 ป33 เปนอกหนงในขอวจารณเกยวกบ

ขอกำหนดทถกตงคำถามคอนขางมากทงฝายทเหนดวยและเหนขดแยงออกไป ซงในสวนของฝาย

สนบสนนนนมองวาการยบพรรคการเมองพรอมดวยการสงหามกรรมการบรหารพรรคเกยวของกบ

การเมองเชนน คอ วธการทเฉยบขาดรวดเรวและไดผลอยางยงทจะสามารถสรางสรรคการเมอง

ใหเกดความโปรงใสไดแบบ “กาวกระโดด” บนสมมตฐานทเชอวา ตำแหนงทางการเมองเทาทผาน

มายงคงวนเวยนอยเพยงญาตพนองคนใกลชดของนกการเมอง ไมตางกบการดำเนนธรกจแบบ

ครอบครวของคนไมกตระกล34

ซงผลการเลอกตงเมอวนท 23 ธนวาคม 2550 เปนบทพสจนหนงวา การออกแบบระบบทดเลศ

เพยงใด แตในทสดแลวนกการเมองยงคงอาศยชองวางของกฎหมายทไมวาจะมความพยายาม

อดชองโหวอยางไร นกการเมองและนกกฎหมายทชำชองกยงคงสามารถเลดรอดหรอสามารถ

78ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

แหวกหาจดออนททำใหตนเองงและพวกพองไดประโยชนอยเสมอ โดยการเลอกตงทวไปครงลาสด

ยงคงพบวามตวแทนของนกการเมองทเขาสตำแหนงทางการเมองทดแทนบคคลทตองหามทางการ

เมองอยเปนจำนวนมาก มทงภรรยา บตร หรอเครอญาต35

ดวยเหตดงกลาวกลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตยจงมความพยายามในการนำเสนอแนวคด

วาดวย “การเมองใหม” ซงถกวพากษวจารณอยางกวางขวาง โดยเฉพาะในประเดนเกยวกบ

อตราสวนของ สส. ทมาจากการแตงตงในปรมาณทมากกวา สส. จากการเลอกตงถงกวา 2 เทาตว

ดงทเรยกกนวา ระบบ 70/30 กระทงทางแกนนำพนธมตรตองใชเวทปราศรยในการระดมสมองและ

เชญชวนผรวมชมนมตลอดทงนกวชาการผเชยวชาญตางๆ รวมใหขอมลหรอปรบแกใหแนวคด

“การเมองใหม” สอดคลองกบความเปนจรงมากยงขนถอไดวาผลพลอยไดในทางบวกจากการ

รฐประหารอกประการหนงคอ ความตนตวทางการเมองของประชาชนตอการเขามามสวนรวมในการ

เคลอนไหวทางการเมองภาคประชาชนอยางไมเคยมมากอน แตภายใตความตนตวเชนน ยอมมทง

ผเหนดวยและผทอาจมองไดถงการขามขนตอนในการกาวเดนทไกลเกนจดแหงความสมดลทควรจะ

เปนหรอไม อาท กรณกลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตยเดนขบวนประทวงและบกรกเขาไป

ยงสถานโทรทศนเอนบท ทำเนยบรฐบาลตลอดทงการเขาไปในพนทสนามบนของทาอากาศยาน

หลายแหง ไดทำใหภาพลกษณแหงการเคลอนไหวชมนมโดยสงบปราศจากอาวธของพนธมตรฯ

ถกตำหนและมกลมประชาชนจำนวนไมนอยแสดงความไมเหนดวยผานสอมวลชนและในกระดาน

สนทนาตามเวปไซตตางๆ อยพอสมควร นอกจากนนแลว การวพากษวจารณถงบทบญญตใน

รฐธรรมนญตอกรณการขาดคณสมบตความเปนรฐมนตรของนายสมคร สนทรเวช ดงคำตดสน

วนจฉยของศาลรฐธรรมนญ36 เปนอกขอถกเถยงทไดถกหยบยกมากลาวถงอยางกวางขวางไมนอยไป

กวากน เนองจากคำวนจฉยชขาดของศาลรฐธรรมนญยอมผกพนทกองคกร37

อยางไรกตามภายหลงทรฐธรรมนญฉบบป พ.ศ. 2550 มผลบงคบใช และไดมาซงตลาการศาล

รฐธรรมนญชดใหมครบองคคณะ กอาจกลาวไดวาการพพากษาคดทสงผลใหนายสมคร สนทรเวช

อดตนายกรฐมนตรขาดคณสมบตกระทงตองพนจากตำแหนงไป เปนสงททำใหสงคมเพมความสนใจ

ตอบทบาทของศาลรฐธรรมนญมากยงขน และ ณ ปจจบนยงคงมคดเกยวกบการวนจฉยยบ

พรรคการเมองททางคณะกรรมการการเลอกตงสงเรองมาใหศาลรฐธรรมนญวนจฉย ซงหลายฝายเชอ

กนวา พรรคพลงประชาชน (พปช.) ทถกมองเปนพรรคสาขาหรอเปนตวแทนของพรรคไทยรกไทย

ดงเดมนน มแนวโนมคอนขางสงทจะถกตดสนใหยบพรรค หากยดมาตรฐานในการพจารณายบ

พรรคไทยรกไทยทเกดขนกอนหนาน

79ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

ระบบตรวจสอบทางการเมองทเขมแขง

แนนอนวาในทรรศนะของผทไมเหนดวยหรออยในสถานะทตองถกตรวจสอบโดยองคกรอสระตาม

รฐธรรมนญในมาตรา 229-25438 เฉพาะอยางยง คณะกรรมการการเลอกตง (กกต.) และคณะ

กรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ปปช.) มผลใหนกการเมองจำนวนไมนอยเกด

ความระมดระวงในการประพฤตปฎบตและใหความเคารพยำเกรงตอกฎหมายมากขนอยางเหนไดชด

เนองดวยนกการเมองจำนวนไมนอยตองพนตำแหนงหรอถกเพกถอนสทธทางการเมอง ซงเปนผล

จากการกระทำความผดทบญญตไวในกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตงกด รวมทง

การกระทำผดตอการแสดงทรพยสนและหนสนตางๆ ในกฎหมายของ ป.ป.ช. ไดปรากฏเปนท

ประจกษหลายตอหลายรายดวยกน

ทงนการตรวจสอบทางการเมองทเขมแขงอยางเปนทางการ อาท หนวยงานองคกรตางๆ ทกลาวถง

ขางตนจะไมสามารถสมฤทธผลไดหากปราศจากความรวมมอหรอไดรบความไววางใจจากประชาชน

ทกภาคสวน ความสำเรจในวนนของหนวยงานไมวาจะเปน กกต. หรอ ป.ป.ช. กด พบวาภาค

ประชาชนไดเขามามสวนในการชวยขบเคลอนและเปนหเปนตาใหกบเจาหนาทบานเมองอกแรงหนง

ดงเชนในกรณของ ป.ป.ช. นอกจากการม ป.ป.ท. หรอ คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการ

ทจรตภาครฐ เขามาเสรมงานปราบปรามการทจรตของ ป.ป.ช. อยในสงกดกระทรวงยตธรรมแลว

ยงมองคกรภาคประชาสงคมทเรยกตนเองวา ป.ป.ช. ภาคประชาชนเกดขน เปนสวนเสรมททำให

ศกยภาพในการตรวจสอบการประพฤตมชอบของทงนกการเมองและเจาหนาทของรฐมความเขมขน

และนาจะมผลในทางเพมพนศกยภาพตอกลไกปองกนและปราบปรามการทจรตไดอยางเดนชด

80ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

บทสงทาย

จะเหนไดวาความเปลยนแปลงทเปนพฒนาการภายหลงการรฐประหาร 19 กนยายน มสวนในการ

สรางเสรมความสามารถในการตรวจสอบทางการเมองและทำใหการเมองภาคประชาชนมความ

เขมแขงอยางยง ซงเปนสงทหลายฝายใหการสนบสนนและมงหวงทจะไดเหนการเมองสามารถ

ดำเนนไดหลากหลายนอกเหนอจากการถกจำกดวงแคบอยเพยงบคคลทไดชอวาเปนนกการเมองใน

รฐสภาเทานน

อยางไรกตามการรฐประหาร เมอวนท 19 กนยายน 2549 ในภาพรวมตองยอมรบวาไดสรางผล

กระทบตอภาพลกษณความตอเนองของบรรยากาศความเปนประชาธปไตยและความเชอมนตอ

การเมองการปกครองของประเทศไทยในสายตาชาวโลกเปนอยางยง ความเสยหายในเชงเศรษฐกจ

เปนเพยงสวนหนงทสามารถวดเปนมลคาได แตความเสยหายอนเปรยบเสมอนตนทนในการลมลาง

ระบอบความเชอทเรยกกนวา “ระบอบทกษณ (Thaksinocracy)” ยงคงมการถกเถยงกนอยาง

กวางขวางแมในทกวนนวา มผลคมคาตอความเสยหายทเกดขนในเวลาตอๆ มาหรอไม ซงแนนอน

วาผใหการสนบสนนความคดดงกลาวยอมเชอมนวา หากปลอยใหการบรหารภายใตอดตนายกรฐมนตร

ทกษณ ชนวตร ดำเนนตอไป มลคาความเสยหายทอาจไมสามารถประเมนคาไดอาจมมากกวาน

หลายเทา ในขณะเดยวกน กลมคนทไมเหนดวยกบวธการดงกลาวน ยอมใหเหตผลทรบฟงไดในอก

ดานหนงวา การเปลยนแปลงทางการเมองในความเชอทวาดฝนถงอศวนมาขาว (man on horse

back) ในการเขามาแกไขปญหาไดอยางเบดเสรจเดดขาด ไดเคยสอนบทเรยนใหกบประเทศไทยและ

ชาวไทยมาครงแลวครงเลา ซงหากภาคประชาชนในชวงเวลาทผานมาไมมความเขมแขงและขาด

ศกยภาพในการเขามาทดทานอำนาจของฝายการเมองและผนำทหารในอดต ความเปนประชาธปไตย

เชนทกวนนคงไมอาจเกดขนไดโดยงาย

ยงกวานนการรฐประหารไมมหลกประกนใดๆ วา ในทสดผมอำนาจจะมความจรงใจหรอพรอมจะคน

อำนาจใหกบประชาชนไดเมอใด การตรวจสอบอำนาจรฐในชวงเวลารฐประหารกไมสามารถกระทำได

เพราะสอมวลชนและการเคลอนไหวทางการเมองใดๆ ยอมจะถกสงหามและถกยบยงดวยมาตรการ

ทางกฎหมายทกำหนดโดยผมอำนาจในขณะนน จงจำเปนทผอานจะตองพจารณาและวนจฉยดวย

ตนเองวา ผลพวงในทางบวกของการรฐประหารกบมลคาความเสยหายทเกดขนจากการรฐประหาร

สงใดจะใหประโยชนสงสดตอประเทศและสงคมไทยมากกวากน

81ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

1 คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงอาเซยน (Asian Human Rights commission) ในเขตการปกครองพเศษฮองกง ไดกลาวถงการ

รฐประหารของประเทศไทยเมอ 19 กนยายน 2549 วา ไดทำใหประเทศไมมรฐธรรมนญและขาดหลกนตธรรม (The Rule of Law) แหลง

ทมา Foreword, THAILAND: Military coup 2006: A collection of statements marking one month of renowned military rule

inThailand (Asian Human Rights Commision, Hong Kong) October 2006

2 ปยะนาถ บนนาค ไดกลาวถงคณะรฐมนตรหลงการเปลยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 วาประกอบดวย 5 ประเภท คอ คณะรฐมนตรท

เรยกวา คณะกรรมการราษฎรแตอำนาจอยกบผกอการเปลยนแปลงการปกครอง สอง คอคณะรฐมนตรทมสนผลสมพลเรอนและทหารแต

เนนหนกอำนาจอยทฝายทหาร สาม คอ คณะรฐมนตรทประกอบดวยสมาชกคณะราษฎรฝายพลเรอนกบสภา ดงเชนรฐบาลพลเรอนสมยหลง

สงครามโลกครงทสอง ส คอ คณะรฐมนตรเผดจการทหาร และหา คอ คณะรฐมนตรทมอำนาจคณะรฐประหารอยเบองหลง

(ทมา: ปยนาถ บนนาค และคณะ “พฒนาการระบบคณะรฐมนตรไทย หลงการเปลยนแปลงการปกครอง วนท 24 มถนายน พ.ศ. 2475 – 6

ตลาคม 2519” สำนกเลขาธการคณะรฐมนตร (2549) หนา 26

3 เอกสารวจยเชงเสวนา “ชำระประวตศาสตรกรณ 6 ตลาและพฤษภาทมฬ” ศนยนสตนกศกษาแหงประเทศไทยฯ (ไมปรากฎทพมพ)

4 หนงสอพมพสยามธรกจ ฉบบท 773 ประจำวนท 7-3-2007 ถง 9-3-2007

5 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 จดพมพโดย สำนกงานศาลรฐธรรมนญ พมพครงท 1 พ.ศ. 2549

6 มาตรา 136-148 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540

7 มาตรา 196-198 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540

8 มาตรา 199-200 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540

9 มาตรา 297-302 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540

10 มาตรา 44 (1) รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 บญญตวา “บคคลยอมมเสรภาพในการชมนมโดยสงบและ

ปราศจากอาวธ”

11 มาตรา 65 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 บญญตวา “บคคลยอมมสทธตอตานโดยสนตวธซงการกระทำใดๆ ท

เปนไปเพอใหไดมาซงอำนาจในการปกครองประเทศโดยวธการซงมไดเปนไปตามวถทางทบญญตไวในรฐธรรมนญ”

12 ดงเชนปรากฏในมาตรา 58 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 ความวา “บคคลยอมมสทธไดรบทราบขอมลหรอ

ขาวสารในความครอบครองของหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอราชการสวนทองถน เวนแตการเปดเผยขอมลนนจะกระ

บทบตอความมนคงของรฐ ความปลอดภยของประชาชน หรอสวนไดสวนเสยอนพงไดรบความคมครองของบคคลอน ทงนตามทกฎหมาย

บญญต

13 ทมา หนงสอพมพแนวหนาออนไลน ฉบบวนท 7 พฤศจกายน 2549

14 ทมา http://www.parliament.go.th/news/news_detail.php?prid=37963

15 ในหวงเวลาทผานมาประเทศมหาอำนาจเรมลงเลในการใหกำลงทหารเขาจดการกบประเทศทไมเปนประชาธปไตย แตไดหนมาใชการ

บบบงคบทางเศรษฐกจมากขนอยางเหนไดชด (ทมา: . DANIEL W. DREZNER, THE SANCTIONS PARADOX, ECONOMIC

STATECRAFT AND INTERNATIONAL RELATIONS (Cambridge University Press 1999) ใน E. Michael Abler Retooling

Economic Sanctions: Challenges of Legitimacy and Efficacy (final paper) 30 August 2008 หนา 11

16 ตวอยางทเหนไดชด คอ การลดระดบความสมพนธในเชงการทตและการทหารของหลายประเทศ เชน สหรฐอเมรกากบการฝกรวม

กองทพไทยในโครงการฝกผสม “คอบราโกลด” ทมการดำเนนการเตมรปแบบไดมการลดระดบลงมาตามสถานการณทเปลยนไป

16 ซงภายหลงทรฐบาลพลเรอนไดอำนาจรฐกลบคนมาแลว หลายอยางทไดลดทอนไป ไดมการนำกลบคนสสถานะเดม

17 มาตรา 37 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ฉบบชวคราว พ.ศ. 2549

18 ตงขนตาม ประกาศคณะปฏรปการปกครองในระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ฉบบท 30 ลงวนท 30

กนยายน พ.ศ. 2549

19 ในทสดคดททาง คตส. ดำเนนการกระทงเขาสกระบวนการพจารณาของศาลฎกาแผนกคดอาญาของผดำรงตำแหนงทางการเมอง กไดมคำ

พพากษาในคดทจรตการจดซอทดนยานถนนรชดาภเษก เปนคดแรก สงลงโทษจำคกเฉพาะ พ.ต.ท.ทกษณ ชนวตร อดตนายกรฐมนตรเปน

เวลา 2 ป เพราะผดกฎหมาย ป.ป.ช. สวนการซอทดนของคณหญงพจมาน ชนวตร ถอวาไมขดกฎหมาย ไมตองยดคาทดนกวา 700 ลานบาท

ทมา: สำนกขาวไทย 21 ตลาคม 2551

เชงอรรถ

82ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

20 เปนไปตามบทบญญตมาตรา 20-25 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ฉบบชวคราว พทธศกราช 2549

21 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบชวคราว พทธศกราช 2549 ในมาตรา 29 วรรคหนง กำหนดใหสภารางรฐธรรมนญจดทำราง

รฐธรรมนญ และพจารณาใหแลวเสรจภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนเปดประชมสภารางรฐธรรมนญ

22 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยฉบบชวคราว พทธศกราช 2549 ในมาตรา 29 วรรคสอง

23 นายกรฐมนตร สมคร สนทรเวช แถลงนโยบายตอรฐสภา เมอวนท 18 กมภาพนธ 2551

24 มาตรา 309 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 บญญตไววา “บรรดาการใดทไดรบรองไวในรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช 2549 วาเปนการชอบดวยกฎหมายและรฐธรรมนญ รวมทงการกระทำทเกยวเนองกบกรณ

ดงกลาวไมวากอนหรอหลงวนประกาศใชรฐธรรมนญน ใหถอวาการนนและการกระทำนนชอบดวยรฐธรรมนญน”

25 ทมา: เอกสารเรอง “ระบอบทกษณ” โดย แกวสรร อตโพธ และคณะ

26 รฐบาลประกาศยกเลกภาวะฉกเฉนในวนท 14 กนยายน 2551 ทมา: หนงสอพมพมตชน ฉบบวนท 15 กนยายน 2551

27 ปรากฏอยในมาตรา 265-269 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 โดยเฉพาะในมาตรา 267 ทวา “... จะดำรง

ตำแหนงใดในหางหนสวน บรษท หรอองคการทดำเนนธรกจโดยมงหาผลกำไรหรอรายไดมาแบงกน หรอเปนลกจางของบคคลใดกมไดดวย”

28 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 มาตรา 63 “บคคลยอมมเสรภาพในการชมนมโดยสงบและปราศจากอาวธ การ

จำกดเสรภาพตามวรรคหนงจะกระทำมได เวนแตโดยอาศยอำนาจตามบทบญญตแหงกฎหมายเฉพาะในกรณการชมนมสาธารณะ และเพอ

คมครองความสะดวกของประชาชนทจะใชทสาธารณะ หรอเพอรกษาความสงบเรยบรอยในระหวางเวลาทประเทศอยในภาวะสงคราม หรอ

ในระหวางเวลาทมประกาศสถานการณฉกเฉนหรอประกาศใชกฎอยการศก”

29 ทมา: เวปไซตสภาพฒนาการเมอง www.pdc.go.th

30 นบแตวนท 6 ตลาคม 2549 - 6 ตลาคม 2551 คณะกรรมการ ปปช. ไดมการดำเนนการเรองการกลาวหาเจาหนาทของรฐ ทจรตตอหนา

ท กระทำความผดตอตำแหนงหนาทราชการ รวมทงไดมมตชมลความผดทางวนย ทางอาญา และรำรวยผดปกตจำนวน 131 เรอง อาท กรณ

การกลาวหานายวฒนา อศวเหม กบพวกใชอำนาจหนาทในขณะเปนรฐมนตรชวยวาการกระทรวงมหาดไทย บงคบ ขมขนใจ หรอจงใจให

ราษฎรขายทดน ตำบล คลองดาน อำเภอบางบอ จงหวดสมทรปราการ ใหโดยมชอบ (ทมา: เอกสารผลงานคณะกรรมการ ป.ป.ช. ในรอบ

2 ป (6 ตลาคม 2549 – 6 ตลาคม 2551) สำนกงาน ป.ป.ช.ตลาคม 2551

31 ทมา: หนงสอพมพขาวสด วนท 1 กนยายน 2551

32 เมอวนท 16 ตลาคม 2551 ตวแทนกองทพทกเหลาทพและผบญชาการสำนกงานตำรวจแหงชาต ประกอบดวย พล.อ..ทรงกตต จกกาบาตร

ผบญชาการทหารสงสด พลเรอเอก กำธร พมหรญ ผบญชาการทหารเรอ พล.อ.อนพงษ เผาจนดา ผบญชาการทหารบก พล.อ.อ. อทธพร

ศภวงศ ผบญชาการทหารอากาศ และ พล.ต.อ.พชรวาท วงษสวรรณ ผบญชาการตำรวจแหงชาต ไดรวมออกอากาศทางสถานโทรทศนสชอง

3 กอใหเกดการวพากษวจารณถงทาทของกองทพในการเขามากดดนใหรฐบาลนายสมชาย วงศสวสด รบผดชอบตอเหตการณความรนแรง

เมอวนท 7 ตลาคม 2551 บรเวณหนารฐสภา

33 เปนไปตามบทบญญตมาตรา 237 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกร พทธศกราช 2550

34 เหนไดชดเจนวาในการรวมกนสรรหานายกรฐมนตรคนใหมแทนทนายสมคร สนทรเวช ซงพนจากตำแหนงไปนน ทงพรรครวมรฐบาล

และแกนนำพรรครวมรฐบาล คอ พรรคพลงประชาชน ไดสนบสนนให นายสมชาย วงศสวสด ซงมศกดเปนนองเขยของ พ.ต.ท.ทกษณ

ชนวตร เขามาดำรงตำแหนง นอกจากนนรายชอรฐมนตรรวมคณะกชดเจนวายงเปนการจดสรรตามสดสวนจำนวน สส. ในพรรคแตละพรรค

ทเรยกกนวา “ระบบโควตา” มากกวาการพจารณาถงความรความสามารถของแตละบคคลเปนสำคญ

35 คอลมน “กลาไดกลาเสย” หนงสอพมพไทยรฐ ฉบบวนท 11 มนาคม 2551

36 คณะตลาการศาลรฐธรรมนญลงมตเอกฉนทวา นายสมคร มความผดตาม มาตรา 267 และ มาตรา 182 วรรคหนง (7) จงวนจฉยวาผถก

รองสนสดความเปนรฐมนตรของนายกฯ เฉพาะตว และเมอความเปนรฐมนตรของนายกฯ สนสดลงตามรฐธรรมนญมาตรา 182 จงเปนเหต

ใหรฐมนตรทงคณะพนจากตำแหนงตามรฐธรรมนญมาตรา 180 วรรค 1 (1) แตดวยความเปนรฐมนตรของนายกฯ เปนการสนสดลง

เฉพาะตวทำใหรฐมนตรในคณะรฐมนตรทเหลอยงอยในตำแหนงเพอปฏบตหนาทตอไปจนกวารฐมนตรทตงขนใหมจะเขารบหนาทตาม

รฐธรรมนญมาตรา 181 ทมา: หนงสอพมพไทยรฐ ฉบบวนท 10 กนยายน 2551

37 ในมาตรา 216 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 ความตอนหนงวา “ ... คำวนจฉยของศาลรฐธรรมนญใหเปนเดดขาด

มผลผกพนรฐสภา คณะรฐมนตร ศาล และองคกรอนของรฐ”

38 องคกรอสระตามรฐธรรมนญฉบบป พ.ศ. 2550 ประกอบดวย คณะกรรมการการเลอกตง ผตรวจการแผนดน คณะกรรมการปองกนและ

ปราบปรามการทจรตแหงชาต และ คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน ปรากฏในหมวด 11 องคกรตามรฐธรรมนญ สวนท 1 องคกรอสระ

ตามรฐธรรมนญ

83ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

เชงอรรถ

Fairness and Environmental Ethics in Tax Revenues Financing and User

Fees Financing of Solid Waste Management

Dr. Pisanu Sangiampongsa

84ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

85ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

Dr. Pisanu Sangiampongsa*

*This article is being reprinted from journal of Social Sciences Vol 30, No 1 with permission from the author.

Fairness and Environmental Ethics in Tax Revenues Financing and User

Fees Financing of Solid Waste Management

86ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

87ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

88ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

89ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

90ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

91ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

92ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

93ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

94ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

95ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

96ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

97ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

98ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

99ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

100ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

101ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

102ปท 4 ฉบบท 1 เดอนสงหาคม 2552

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .