76
แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง พื้นที่ผิวและปริมาตร ชั้นมัธยมศึกษาปีท3 เล่มที1 พื้นที่ผิวและปริมาตรของปริซึม นายบุญตา จันทร์เวียง โรงเรียนทุ่งขนานวิทยา ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ 3 1 เล่มที

เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

  • Upload
    others

  • View
    14

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

ชนมธยมศกษาปท 3

1

เลมท

Page 2: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 เปนกฎหมายแมบทใหจด

การศกษาใหสอดคลองกบพระราชบญญตมาตรา 24 วาดวยการจดกระบวนการเรยนร จดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง ฝกปฏบตให คดเปน ท าเปน แกปญหาเปน ซงตรงกบความมงหมายของการจดกจกรรมการเรยนรกลมสาระ การเรยนรคณตศาสตร แบบฝกทกษะกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม ไดจดท าขนเปนกรอบความร เพอใหนกเรยนไดศกษาดวยตนเองเปนล าดบจากงายไปยาก มกจกรรมและแบบฝกทกษะใหท าเปนระยะ ๆ จงหวงวานกเรยนจะเกดการเรยนรตามจดประสงคได อกทงนกเรยน ยงไดประสบการณตรง คดเปน ท าเปน แกปญหาเปน นบเปนการตอบสนองกจกรรม การเรยนรทยดผเรยนเปนส าคญไดเปนอยางด สามารถน าความรไปใชในชวตประจ าวนและเปนพนฐานทดในการศกษาคณตศาสตรชนสงตอไป

บญตา จนทรเวยง

ค ำน ำ

Page 3: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

เรอง ค าน า.............................................................................................................. สารบญ..........................................................................................................

ค าชแจงการใชแบบฝกทกษะส าหรบคร......................................................... ค าชแจงการใชแบบฝกทกษะส าหรบนกเรยน................................................

มาตรฐานการเรยนร / ตวชวด....................................................................... จดประสงคการเรยนร................................................................................... แบบทดสอบกอนเรยน.................................................................................. ใบความรท 1.1 ทบทวนทฤษฎบทพทาโกรส............................................... แบบฝกทกษะท 1.1................................................................................ ใบความรท 1.2 การหาความยาวของดานของรปสามเหลยมมมฉาก............ แบบฝกทกษะท 1.2................................................................................ ใบความรท 1.3 ทบทวนการหาพนท............................................................. แบบฝกทกษะท 1.3................................................................................ ใบความรท 1.4 ปรซม................................................................................. แบบฝกทกษะท 1.4................................................................................ แบบฝกทกษะท 1.5................................................................................ ใบความรท 1.5 พนทผวของปรซม............................................................... แบบฝกทกษะท 1.6................................................................................. ใบความรท 1.6 ปรมาตรของปรซม.............................................................. แบบฝกทกษะท 1.7................................................................................ แบบทดสอบหลงเรยน.................................................................................... บรรณานกรม .............................................................................................. ภาคผนวก ...................................................................................................

หนำ ก ข ค ง จ ฉ 1 4 5 6 8

10 14 16 21 22 23 29 34 41 45 48 49

สำรบญ

Page 4: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

แบบฝกทกษะกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร

ชนมธยมศกษาปท 3 จดท าขนเพอใหผเรยนไดเสรมทกษะความรความเขาใจเพมเตม ในเนอหาทเรยนมาแลว พฒนาผลสมฤทธใหสงขน และการน าความรไปใชไดอยางมประสทธภาพ ประกอบดวย แบบฝกทกษะ จ านวน 6 เลม ดงน

เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม เลมท 2 พนทผวและปรมาตรของพระมด เลมท 3 พนทผวและปรมาตรของทรงกระบอก เลมท 4 พนทผวและปรมาตรของกรวย เลมท 5 พนทผวและปรมาตรของทรงกลม เลมท 6 หนวยปรมาตรและการน าไปใช แบบฝกทกษะกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร

ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม เลมน ครผสอนควรปฏบตตามขนตอนตอไปน

1. ศกษาคมอการใชประกอบ แบบฝกทกษะ ซงประกอบดวย สาระส าคญจดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร สอและแหลงการเรยนร กจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผล ใหเขาใจ

2. ชแจงใหนกเรยนอานค าแนะน าการใชแบบฝกทกษะอยางละเอยด และปฏบตตามขนตอนจนจบ

3. ใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยนและศกษาจดประสงคการเรยนร กอนศกษาเนอหาจากใบความร แลวจงท าแบบฝกทกษะ แลวตรวจค าตอบตามเฉลย ในภาคผนวก

4. ดแลใหนกเรยนปฏบตตามขนตอนและใหค าแนะน าเมอนกเรยนพบ ปญหา

5. ประเมนผลการเรยนของนกเรยนอยางตอเนองและใหแรงเสรมใน การปฏบตกจกรรมของนกเรยน 6. เมอศกษาเนอหาจากใบความรและท าแบบฝกทกษะเสรจสน ใหนกเรยน ท าแบบทดสอบหลงเรยน

7. บนทกผลการประเมนหลงการจดการเรยนรโดยใชแบบฝกทกษะทกครง

ค ำชแจงกำรใชแบบฝกทกษะส ำหรบคร

Page 5: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

1. ตอบแบบทดสอบกอนเรยนตามความเขาใจ และพนฐานความรเดม ไปกอน และตรวจสอบความถกตองจากเฉลย แลวบนทกคะแนนไว 2. รบทราบจดประสงคการเรยนร ศกษาสาระการเรยนร ตวอยาง ท ากจกรรม และท าแบบฝกทกษะในบทเรยนตามขนตอน โดยไมเปดด เฉลยกอน 3. เมอท าแบบฝกทกษะไมได ใหยอนศกษาตวอยางใหม แลวท า แบบฝกทกษะจนถกตอง 4. หลงจากท าแบบฝกทกษะจนถกตองแลว ใหตอบแบบทดสอบ หลงเรยน และตรวจสอบความถกตองจากเฉลย แลวบนทกคะแนนไว 5. ถานกเรยนสามารถท าแบบทดสอบหลงเรยน ไดคะแนนอยางนอย รอยละ 50 ของคะแนนเตม แสดงวาผานเกณฑการประเมนประจ าหนวย 6. หากยงไมผานเกณฑ ใหนกเรยนพบครผสอนเพอขอค าปรกษา และท าซ าไดจนกวาจะพฒนาผลสมฤทธไดสงขนตามเกณฑทก าหนด

ขอควรระวง ผเรยนตองมความซอสตยตอตนเอง ไมควรดเฉลยกอนท าแบบทดสอบ

รวมทงแบบฝกหดทกกจกรรมกอนเดดขาด และหามลอกของเพอน

ค ำชแจงกำรใชแบบฝกทกษะส ำหรบนกเรยน

Page 6: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

สำระท 2 กำรวด มำตรฐำน ค 2.1 เขาใจพนฐานเกยวกบการวด วดและคาดคะเนขนาดของ

สงทตองการวด มำตรฐำน ค 2.2 แกปญหำเกยวกบกำรวด ตวชวด ค 2.1 ม.3/1 หาพนทผวของปรซมและทรงกระบอก ค 2.1 ม.3/2 หาปรมาตรของปรซม ทรงกระบอกพระมด กรวย และทรงกลม ค 2.2 ม.3/1 ใชความรเกยวกบพนท พนทผว และปรมาตรในการ

แกปญหาในสถานการณตางๆ

สำระท 3 เรขำคณต มำตรฐำน ค 3.1 อธบายและวเคราะหรปเรขาคณตสองมตและสามมต ตวชวด ค 3.1 ม.3/1 อธบายลกษณะและสมบตของปรซม พระมด

ทรงกระบอก กรวย และทรงกลม

สำระท 6 ทกษะและกระบวนกำรทำงคณตศำสตร มำตรฐำน ค 6.1 มความสามารถในการแกปญหา การใหเหตผล

การสอสาร การสอความหมายทางคณตศาสตรและการน าเสนอ การเชอมโยงความรตาง ๆ ทางคณตศาสตรและเชอมโยงคณตศาสตรกบศาสตรอน ๆ และมความคดรเรมสรางสรรค ตวชวด ค 6.1 ม.3/1 ใชวธการทหลากหลายแกปญหา

ค 6.1 ม.3/2 ใชความร ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร และเทคโนโลยในการแกปญหาในสถานการณตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม ค 6.1 ม.1-3/3 ใหเหตผลประกอบการตดสนใจ และสรปผลไดอยาง

เหมาะสม ค 6.1 ม.1-3/4 ใชภาษาและสญลกษณทางคณตศาสตร

ในการสอสาร การสอความหมาย และการน าเสนอ ไดอยางถกตอง และชดเจน ค 6.1 ม.1-3/5 เชอมโยงความรตาง ๆ ในคณตศาสตร และน าความร

หลกการกระบวนการทางคณตศาสตรไปเชอมโยงกบศาสตรอน ๆ ค 6.1 ม.1-3/6 มความคดรเรมสรางสรรค

มำตรฐำนกำรเรยนร / ตวชวด

Page 7: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

1. นกเรยนสามารถอธบายลกษณะและสมบตของปรซมได 2. นกเรยนสามารถหาพนทผวและปรมาตรของปรซมได 3. นกเรยนสามารถน าความรเกยวกบพนทผวและปรมาตรของปรซมไปใชแกปญหาโจทยได

เกณฑใหคะแนนแบบทดสอบกอนและหลงเรยน แบบทดสอบของแบบฝกแตละเลมเปนแบบเลอกตอบ มเกณฑการใหคะแนน ดงน

- ตอบถกให 1 คะแนน - ตอบผดให 0 คะแนน

เกณฑกำรประเมน นกเรยนไดคะแนนรอยละ 50 ขนไป หรอถก 5 ขอขนไป ถอวาผานเกณฑ

การประเมน

จดประสงคกำรเรยนร

เกณฑกำรใหคะแนนแบบฝกทกษะคณตศำสตร

Page 8: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

1

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

1. รปสามเหลยมมมฉากรปหนง มดานประกอบมมฉากยาว 6 และ 8 เซนตเมตร ดานตรงขามมมฉากยาว 10 เซนตเมตร สามเหลยมรปนมพนทกตารางเซนตเมตร

ก. 12 ตารางเซนตเมตร ข. 24 ตารางเซนตเมตร ค. 30 ตารางเซนตเมตร ง. 48 ตารางเซนตเมตร

2. ปรซมสง 30 เซนตเมตร มฐานเปนรปสเหลยมผนผากวาง 9 เซนตเมตร ยาว 15 เซนตเมตร ปรซมนจะมพนทผวกตารางเซนตเมตร

ก. 1,305 ตารางเซนตเมตร ข. 1,440 ตารางเซนตเมตร ค. 1,575 ตารางเซนตเมตร ง. 1,710 ตารางเซนตเมตร

3. ปรซมสง 25 เซนตเมตร ฐานเปนรปสามเหลยมมมฉาก มดานประกอบมมฉากยาว 6 และ 8 เซนตเมตร ตามล าดบ และมดานตรงขามมมฉากยาว 10 เซนตเมตร ปรซมนจะมพนทผวกตารางเซนตเมตร

ก. 350 ตารางเซนตเมตร ข. 480 ตารางเซนตเมตร ค. 600 ตารางเซนตเมตร ง. 648 ตารางเซนตเมตร

4. รปสเหลยมผนผากวาง 150 เซนตเมตร ยาว 200 เซนตเมตร ตดมมทงสเปน รปสเหลยมจตรสยาวดานละ 25 เซนตเมตรออก จะเหลอพนทเทาไร

ก. 26,250 ตารางเซนตเมตร ข. 27,500 ตารางเซนตเมตร ค. 29,375 ตารางเซนตเมตร ง. 30,000 ตารางเซนตเมตร

แบบทดสอบกอนเรยน โรงเรยนทงขนำนวทยำ

กลมสำระกำรเรยนรคณตศำสตร ชนมธยมศกษำปท 3 เลมท 1 เรอง พนทผวและปรมำตรของปรซม จ ำนวน 10 ขอ เวลำ 20 นำท

ค ำชแจง จงเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

Page 9: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

2

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

5. ปรซมสเหลยมจตรสมพนทฐาน 225 ตารางเซนตเมตร และมปรมาตร 4,275 ลกบาศกเซนตเมตร จะมพนทผวกตารางเซนตเมตร ก. 1,590 ตารางเซนตเมตร ข. 1,365 ตารางเซนตเมตร

ค. 1,215 ตารางเซนตเมตร ง. 1,140 ตารางเซนตเมตร

6. พนทผวของลกบาศกลกหนงเทากบ 486 ตารางเซนตเมตร ลกบาศกลกนจะมปรมาตร กลกบาศกเซนตเมตร

ก. 216 ลกบาศกเซนตเมตร ข. 343 ลกบาศกเซนตเมตร ค. 512 ลกบาศกเซนตเมตร ง. 729 ลกบาศกเซนตเมตร

7. ปรซมแทงหนง ฐานเปนรปสามเหลยมมมฉาก ซงมดานประกอบมมฉากยาว 5 และ 12 เซนตเมตร ถาปรซมสง 20 เซนตเมตร ปรซมแทงนจะมปรมาตรเทาไร

ก. 340 ลกบาศกเซนตเมตร ข. 600 ลกบาศกเซนตเมตร ค. 720 ลกบาศกเซนตเมตร ง. 1,200 ลกบาศกเซนตเมตร

8. เทน า 5 ลตรลงในถงปรซม ทมกนถงเปนรปสเหลยมจตรสยาวดานละ 25 เซนตเมตร ระดบน าจะสงจากกนถงกเซนตเมตร

ก. 5 เซนตเมตร ข. 7 เซนตเมตร ค. 8 เซนตเมตร ง. 10 เซนตเมตร

9. ปรซมสเหลยมจตรสมปรมาตร 2,048 ลกบาศกเซนตเมตร ถาปรซมสง 32 เซนตเมตร จะมพนทผวกตารางเซนตเมตร

ก. 1,024 ตารางเซนตเมตร ข. 1,088 ตารางเซนตเมตร ค. 1,152 ตารางเซนตเมตร ง. 1,216 ตารางเซนตเมตร

10. ขาวสารจ านวน 135,000 ลกบาศกเซนตเมตร ตองการบรรจขาวสารทงหมดลงใน กลองปรซมสเหลยมผนผา ฐานกวาง 15 เซนตเมตร ยาว 20 เซนตเมตร ถากลองสง 30 เซนตเมตร จะบรรจขาวสารไดทงหมดกกลอง (เมอแตละกลองบรรจขาวสาร เตมกลอง)

ก. 15 กลอง ข. 18 กลอง ค. 24 กลอง ง. 30 กลอง

Page 10: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

3

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

กระดำษค ำตอบแบบทดสอบกอนเรยน

รายวชาคณตศาสตร 5 รหสวชา ค23101 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม ชอ – นามสกล ....................................................................…………………………….. ชนมธยมศกษาปท 3 /............. เลขท.................................

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนนทได

คะแนนเตม 10

Page 11: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

4

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

ทฤษฎบท ส าหรบรปสามเหลยมมมฉากใด ๆ ก าลงสองของความยาว ของดานตรงขามมมฉาก เทากบผลบวกของก าลงสองของ ความยาวดานประกอบมมฉาก

A

B C

จำกทฤษฎบทพทำโกรส c2 = a2 + b2

c แทนควำมยำวของ ดำนตรงขำมมมฉำก a แทนควำมยำวของ ดำนประกอบมมฉำก b แทนควำมยำวของ ดำนประกอบมมฉำก

B C

A

B C 4

5 3

a

c b

A

b a

c

Page 12: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

5

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

8

10

6

5

12

q t

40

9

20

y

12 f

10

e

1) 2)

ความสมพนธ 102 = 62 + 82 ความสมพนธ................................... 3) 4)

ความสมพนธ ................................ ความสมพนธ...................................

5) 6)

ความสมพนธ ................................ ความสมพนธ...................................

แบบฝกทกษะท 1.1

ค ำชแจง หาความสมพนธของดานของรปสามเหลยมมมฉากตอไปน

6

6.5

2

Page 13: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

6

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

วธท ำ

จงหาความยาวของดาน a จากรปสามเหลยมมมฉากน

จากทฤษฎบทพทาโกรส จะได a2 = 32 + 42 a2 = 9 + 16 a2 = 25 a2 = 52 ดงนน a = 5

a

4

3

ตวอยำงท 1

Page 14: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

7

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

13

5

a

วธท ำ

จงหาความยาวของดาน a จากรปสามเหลยมมมฉากน

จากทฤษฎบทพทาโกรส จะได 132 = a2 + 52 หรอ a2 + 52 = 132 a2 = 132 - 52 a2 = 169 - 25 a2 = 144 a2 = 122 ดงนน a = 12

ตวอยำงท 2

Page 15: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

8

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

8

a

6 8 a

17

12

9 a a

6160

1) 2)

ตวอยำง วธท ำ a2 = 62 + 82 a2 = 36 + 64 a2 = 100 a2 = 102 ดงนน a = 10

3) 4)

แบบฝกทกษะท 1.2

ค ำชแจง ใหนกเรยนหาความยาว a ของดานของรปสามเหลยมมมฉากตอไปน

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

Page 16: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

9

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

16

10 a 20 a

21

a

1620

a

24

7

5) 6)

7) 8)

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

Page 17: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

10

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

พนทสามเหลยมหนาจว

= ฐาน

x √ (ดานประกอบฐาน ) (ฐาน )

ใบควำมรท 1.3 ทบทวนกำรหำพนท

สตรกำรหำพนทรปสำมเหลยม

พนทสามเหลยมทวไป

=

x ฐาน x สง

พนทสามเหลยมดานเทา

= √

x (ดาน)2

พนทสามเหลยมมมฉาก

=

x ผลคณของดานประกอบมมฉาก

4

Page 18: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

11

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

สตรกำรหำพนทรปสเหลยม

พนทสเหลยมจตรส = ดาน x ดาน

พนทสเหลยมผนผา = กวาง x ยาว

พนทสเหลยมคางหม

=

x ผลบวกดานคขนาน x ความสง

พนทสเหลยมขนมเปยกปน = ความยาวของฐาน x ความสง

พนทสเหลยมรปวาว

=

x ผลคณของเสนทแยงมม

พนทสเหลยมดานขนาน = ความยาวของฐาน x ความสง

Page 19: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

12

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

วธท ำ

จงหาพนทของรปสามเหลยมตอไปน

พนทสามเหลยม =

x ความยาวของฐาน x ความสง

=

x (12 x 8)

=

x (96)

= 48 ตารางเซนตเมตร ตอบ พนทรปสามเหลยม เทากบ 48 ตารางเซนตเมตร

พนทวงกลม = r2

สตรกำรหำพนทรปวงกลม 8 ซม.

12 ซม.

ตวอยำงท 1

Page 20: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

13

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

วธท ำ

จงหาพนทของรปสเหลยมตอไปน

พนทสเหลยม = ความยาว x ความกวาง = 6 x 4 = 24 ตารางเซนตเมตร

ตอบ พนทรปสเหลยม เทากบ 24 ตารางเซนตเมตร

จงหาพนทวงกลมทมรศมยาว 3 เซนตเมตร

พนทวงกลม = r2

=

x 3 x 3

3.14 x 9 28.26 ตารางเซนตเมตร

ตอบ พนทรปวงกลม เทากบ 28.26 ตารางเซนตเมตร

4 ซม.

6 ซม.

3 ซม.

ตวอยำงท 2

วธท ำ

ตวอยำงท 3

Page 21: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

14

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

8 ซม.

10 ซม.

3 นว

4 นว

7 นว

1)

พนทสเหลยมดานขนาน = ........................................................... = ........................................................... = ...........................................................

ตอบ ........................................................................................................ 2)

พนทสเหลยมคางหม = ........................................................... = ........................................................... = ........................................................... = ...........................................................

ตอบ ........................................................................................................

แบบฝกทกษะท 1.3

ค ำชแจง ใหนกเรยนหาพนทของรปทก าหนดใหตอไปน

วธท ำ

วธท ำ

Page 22: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

15

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

2 ซม.

8 ซม.

3)

พนทวงกลม = ........................................................... = ........................................................... = ........................................................... = ...........................................................

ตอบ ........................................................................................................ 4)

พนทสเหลยมรปวาว = ...........................................................

= ........................................................... = ........................................................... = ...........................................................

ตอบ ........................................................................................................

r = 7 ซม.

วธท ำ

วธท ำ

Page 23: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

16

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

ปรซม คอรปเรขาคณตสามมตทมฐานทงสองเปนรปเหลยมทเทากนทกประการ ฐานทงสองอยบนระนาบทขนานกน และดานขางแตละดาน เปนรปสเหลยมดานขนาน

ใบควำมรท 1.4 ปรซม

ปรซม มลกษณะดงน 1. มฐานทเปนรปเหลยมสองรป ทเทากนทกประการและขนานกน 2. ดานขางเปนรปสเหลยมดานขนาน มจ านวนรปเทากบจ านวน ดานของรปเหลยมทเปนฐาน 3. ความสงของปรซม คอ ระยะหางระหวางฐานทงสองของปรซม

ดานขาง

ฐานบน

ฐานลาง ฐานลาง

ฐานบน

Page 24: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

17

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

รปและสวนตำง ๆ ของปรซม

ขอตกลง ในบทเรยนน ศกษาเฉพาะ ปรซมตรง คอปรซมทมดานขางตงฉากกบฐานเทานน

ดานขาง

ปรซมตรง ปรซมเอยง

สวนสง ฐาน ฐาน

Page 25: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

18

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

ชอของปรซม

กำรเรยกชอปรซม จะเรยกตามลกษณะของฐานของปรซม เชน ปรซมทมฐานเปนรปสเหลยมจตรส เรยกวา ปรซมสเหลยมจตรส

ปรซมสเหลยมจตรส

ปรซมหกเหลยมดานเทา

ปรซมหาเหลยมดานเทา

Page 26: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

19

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

ปรซมสเหลยมคางหม

ปรซมสเหลยมผนผา

ปรซมสามเหลยมมมฉาก

ปรซมสามเหลยมดานเทา

Page 27: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

20

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

หากน าปรซมชนดตาง ๆ มาคลออก จะได ดงน

Page 28: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

21

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

1) ......................................... 2) .........................................

3) ......................................... 4) .........................................

5) ......................................... 6) .........................................

ค ำชแจง ใหนกเรยนระบฐานทงสองของปรซมและบอกชอปรซมตอไปน

แบบฝกทกษะท 1.4

Page 29: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

22

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

รปคลปรซมสามเหลยมดานเทา

ค ำชแจง จากรปคลทก าหนดใหในแตละขอเปนรปคลของปรซมชนดใด

แบบฝกทกษะท 1.5

Page 30: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

23

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

ดงนน

1. พนทฐานทงสองของปรซม จะเปนรปเหลยมตามทก าหนด และตองมพนทเทากน

ดงนน

ใบควำมรท 1.5 พนทผวของปรซม

ฐานลาง

ฐานบน

พนทผวของปรซม หมายถง ผลบวกของพนทของดานทกดานของปรซม

ผวขาง ผวขาง

พนทผวของปรซม = พนทฐำนทงสองขำงของปรซม + พนทผวขำงของปรซม

กจกรรมกำรหำพนทผวของปรซม

พนทฐำนทงสองของปรซม = 2 x พนทฐำน

Page 31: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

24

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

2. พนทผวขางของปรซมซงเปนรปสเหลยมมมฉาก ซงเรยกวา หนา และมจ านวนหนาเทากบจ านวนดานของฐานของปรซม เชน ถาฐานของปรซมเปนรปสเหลยม ปรซมนจะมหนาเปนรปสเหลยมมมฉาก 4 รป ดงน

ดงนน

พนทผวขำงของปรซม = ควำมยำวเสนรอบรปของฐำน x ควำมสง

สรป

ดานกวาง ดานยาว

สง

พนทผวของปรซม = พนทฐำนทงสองของปรซม + พนทผวขำงของปรซม

Page 32: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

25

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

วธท ำ

ปรซมสเหลยมผนผา ซงฐานมความกวาง 30 เซนตเมตร ยาว 45 เซนตเมตร และปรซมสง 20 เซนตเมตร จงหา 1. พนทฐานทงสองของปรซม 2. พนทผวขางของปรซม 3. พนทผวของปรซม

1)

= 2 x (ความกวาง x ความยาว) = 2 x (30 x 45) = 2,700 ตารางเซนตเมตร 2)

= (45 + 30 + 45 + 30) x 20 = 150 x 20 = 3,000 ตารางเซนตเมตร

3)

ดงนน พนทผวของปรซม = 2,700 + 3,000 = 5,700 ตารางเซนตเมตร ตอบ พนทผวของปรซมน เทากบ 5,700 ตารางเซนตเมตร

45 ซม.

30 ซม.

20 ซม.

พนทฐานทงสองของปรซม = 2 x พนทฐานรปสเหลยมผนผา

พนทผวขางของปรซม = ความยาวเสนรอบรปของฐาน x ความสง

พนทผวของปรซม = พนทฐานทงสองของปรซม + พนทผวขางของปรซม

ตวอยำงท 1

Page 33: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

26

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

วธท ำ

ปรซมแทงหนงสง 35 เซนตเมตร มฐานเปนรปสามเหลยม มมฉากซงมดานประกอบมมฉากยาว 9 เซนตเมตร และ12 เซนตเมตร และมดานตรงขามมมฉากยาว 15 เซนตเมตร จะมพนทผวเทาไร

1)

= 2 x [

]

= 108 ตารางเซนตเมตร

2)

= (9 + 12 + 15) x 35 = 36 x 35 = 1,260 ตารางเซนตเมตร

3)

ดงนน พนทผวของปรซม = 108 + 1,260 = 1,368 ตารางเซนตเมตร ตอบ พนทผวของปรซมน เทากบ 1,368 ตารางเซนตเมตร

12 ซม.

พนทฐานทงสองของปรซม = 2 x พนทฐานรปสามเหลยมมมฉาก

พนทผวขางของปรซม = ความยาวเสนรอบรปของฐาน x ความสง

พนทผวของปรซม = พนทฐานทงสองของปรซม + พนทผวขางของปรซม

9 ซม.

15 ซม. 35 ซม.

ตวอยำงท 2

Page 34: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

27

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

วธท ำ

ปรซมสเหลยมคางหม ฐานเปนรปสเหลยมคางหม

สง 4 เซนตเมตร และดานคขนานยาว 6 และ 12 เซนตเมตร ถาปรซมแทงนยาว 40 เซนตเมตร จงหาพนผวของปรซม

1)

= 2 x [

( ) ]

= 2 x [

]

= 72 ตารางเซนตเมตร

2)

= (12 + 5 + 6+5) x 40 = 28 x 40 = 1,120 ตารางเซนตเมตร

3)

ดงนน พนทผวของปรซม = 72 + 1,120 = 1,192 ตารางเซนตเมตร

ตอบ พนทผวของปรซมน เทากบ 1,192 ตารางเซนตเมตร

พนทฐานทงสองของปรซม = 2 x พนทฐานรปสเหลยมคางหม

พนทผวขางของปรซม = ความยาวเสนรอบรปของฐาน x ความสง

พนทผวของปรซม = พนทฐานทงสองของปรซม + พนทผวขางของปรซม

40

3

3 6

4

5 40

ตวอยำงท 3

Page 35: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

28

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

1. เขยนสตรกำรหำพนทผวของปรซม ไดดงน

พนทผวของปรซม = พนทฐานทงสองของปรซม + พนทผวขางของปรซม 2. หำพนทฐำนของปรซม โดยใชหลกสตรกำรหำพนทของรปเหลยมตำง ๆ

พนทรปสเหลยมผนผา = กวาง x ยาว พนทรปสเหลยมจตรส = ดาน x ดาน

พนทรปสเหลยมคางหม =

x (ผลบวกของดานคขนาน) x สง

พนทรปสามเหลยม =

x ฐาน x สง

พนทรปสามเหลยมดานเทา = √

x (ดาน)2

3. หำพนทผวขำงโดยใชสตร

พนทผวขางของปรซม = ความยาวเสนรอบรปของฐาน x ความสง 4. น ำพนทฐำนทงสองของปรซมรวมกบพนทผวขำงของปรซม จะไดพนทผวของปรซมตามตองการ 5. หนวยของพนทผว พนทผวมหนวยเปนตารางหนวย

สรปขนตอนกำรหำพนทผวของปรซม

Page 36: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

29

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

3

50

3 4 10

(1)

1)

= .............................. = .............................. = .............................. ตารางเซนตเมตร 2) = .............................. = .............................. = .............................. ตารางเซนตเมตร 3)

ดงนน พนทผวของปรซม = .............................. = .............................. ตารางเซนตเมตร ตอบ ...........................................................................................

ค ำชแจง ใหนกเรยนหาพนทผวของปรซมตอไปน (ความยาวทก าหนดใหมหนวยเปน เซนตเมตร)

แบบฝกทกษะท 1.6

พนทฐานทงสองของปรซม = 2 x พนทฐานรปสเหลยมคางหม

พนทผวขางของปรซม = ความยาวเสนรอบรปของฐาน x ความสง

พนทผวของปรซม = พนทฐานทงสองของปรซม + พนทผวขางของปรซม

วธท ำ

Page 37: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

30

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

(2)

1) = .................................... = .................................... = ................................... 2) = .................................... = .................................... = ................................... 3)

ดงนน พนทผวของปรซม = .................................... = .................................... ตอบ ...........................................................................................

พนทฐานทงสองของปรซม = ................................................................

พนทผวขางของปรซม = ................................................................

พนทผวของปรซม = .................................................................

วธท ำ

30

6 6

Page 38: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

31

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

(3)

1) = .................................... = .................................... = ................................... 2) จาก AC2 = AB2 + BC2 = .................................... = .................................... = ................................... = .................................... = .................................... = ...................................

พนทฐานทงสองของปรซม = ................................................................

หาดาน AC จากสามเหลยมมมฉาก ABC

วธท ำ

B

12

16

A

40

10

C

Page 39: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

32

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

3)

= (.......................................) x.............. = .................................... = ....................................

ดงนน พนทผวของปรซม = .................................... = .................................... = .................................... ตอบ ...........................................................................................

พนทผวขางของปรซม = ..............................................................

Page 40: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

33

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

(4)

1) = ........................................... = .......................................... = ........................................... 2) = .................................... = .................................... = ................................... 3)

ดงนน พนทผวของปรซม = .................................... = ....................................

ตอบ.....................................................................................

พนทฐานทงสองของปรซม = ................................................................

วธท ำ

พนทผวขางของปรซม = ................................................................

พนทผวของปรซม = ................................................................

22 12

5 50 15

10 15

Page 41: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

34

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

ปรมำตรของปรซม หมายถง ความจของปรซม ดงนน ปรมาตรของปรซมใด ๆ = พนทฐาน x ความสง

1. ปรมำตรของปรซมสเหลยมผนผำ เนองจากปรซมสเหลยมผนผา มฐานเปนรปสเหลยมผนผา ซงมลกษณะ ดงรป

ปรมาตรของปรซมสเหลยมผนผา = ปรมาตรของปรซมสเหลยมมมฉาก = ความกวาง x ความยาว x ความสง = พนทฐาน x ความสง จะได

ใบควำมรท 1.6 ปรมำตรของปรซม

กจกรรมกำรหำปรมำตรของปรซม

ความสง

ความยาว

สตรปรมำตรของปรซมสเหลยมผนผำ = พนทฐำน x ควำมสง

ความกวาง

Page 42: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

35

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

2. ปรมำตรของปรซมสำมเหลยม เนองจากปรซมสามเหลยมมฐานเปนรปสามเหลยม ดงนน เราสามารถแตงเตมฐานใหเปนรปสเหลยมได โดยเมอก าหนดปรซมสามเหลยมมมฉากใหเราแตงเตมฐานใหเปนรปสเหลยมผนผาได ดงรป

จะไดปรมาตรของปรซมสามเหลยม =

ของปรมาตรของปรซมสเหลยม

=

x [พนทสเหลยม ABCD x ความสง ]

=

x [พนทสเหลยม ABCD] x ความสง

= พนทสามเหลยม ABC x ความสง = พนทฐาน x ความสง

จะได

A C

สตร ปรมำตรของปรซมสำมเหลยม = พนทฐำน x ควำมสง

B

D C A

B

Page 43: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

36

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

3. ปรมำตรของปรซมหลำยเหลยม ปรมาตรของปรซมหลายเหลยม เชน ปรซมหาเหลยม ปรซมหกเหลยม มวธการหาปรมาตรในลกษณะเดยวกน ท าไดโดยการแบงปรซมหลายเหลยมนน ใหเปนปรซมสามเหลยมหรอปรซมสเหลยม ดงนน เราสามารถค านวณหาปรมาตรของปรซมหลายเหลยมไดวา มสตรเดยวกนกบปรมาตรของปรซมสามเหลยมและสเหลยม คอ พนทฐาน x ความสง

ปรมำตรของปรซมใด ๆ = พนทฐำน x ควำมสง

สรป

หนวยในกำรวดปรมำตรมหนวยเปนลกบำศกหนวย เชน

ลกบำศกเซนตเมตร , ลกบำศกเมตร

Page 44: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

37

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

วธท ำ

จงหาปรมาตรของปรซมสเหลยมผนผา ทมฐานกวาง 10 เซนตเมตร ยาว 14 เซนตเมตร และปรซมสง 8 เซนตเมตร

1)

= 10 x 14 = 140 ตารางเซนตเมตร 2) ดงนน ปรมาตรของปรซม = พนทฐาน x ความสง = 140 x 8 = 1,120 ลกบาศกเซนตเมตร

ตอบ ปรมาตรของปรซมน เทากบ 1,120 ลกบาศกเซนตเมตร

14

พนทฐานของปรซม = กวาง x ยาว

ความสงของปรซม = 8 เซนตเมตร

10

8

ตวอยำงท 1

Page 45: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

38

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

วธท ำ

ปรซมสามเหลยมอนหนง มลกษณะดงรป ความยาวของดาน มหนวยเปนเซนตเมตร มปรมาตรเทาไร

1)

=

x 30 x 8

= 120 ตารางเซนตเมตร 2) ดงนน ปรมาตรของปรซม = พนทฐาน x ความสง = 120 x 50 = 6,000 ลกบาศกเซนตเมตร ตอบ ปรมาตรของปรซมน เทากบ 6,000 ลกบาศกเซนตเมตร

พนทฐานของปรซม =

x ฐาน x สง

ปรซมสง = 50 เซนตเมตร

30

50 8

ตวอยำงท 2

Page 46: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

39

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

วธท ำ

ก าหนดปรซมมลกษณะดงรป ความยาวของดานมหนวย เปนเซนตเมตร จงหาปรมาตรของปรซม

เนองจากฐานของปรซมเปนรปหลายเหลยม ดงรป การหาพนทฐานท าไดโดยการแบงฐานออกเปนรปสเหลยมมมฉาก 4 รป ตามรอยเสนประน 1) พนทฐานของปรซม = พนทรป + พนทรป + พนทรป + พนทรป

= (5 x 10) + (5 x 5) + (5 x 10) + (5 x 25) = 50 + 25 + 50 + 125 = 250 ตารางเซนตเมตร

2)

ปรมาตรของปรซม = พนทฐาน x ความสง = 250 x 6 = 1,500 ลกบาศกเซนตเมตร ตอบ ปรมาตรของปรซมน เทากบ 1,500 ลกบาศกเซนตเมตร

ปรซมสง = 6 เซนตเมตร

5 25

1 2 3

4

10

5

5 5

10

10

5

5

5

1 2 3 4

6

15

10

5

5

5

5

5

ตวอยำงท 3

Page 47: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

40

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

1. เขยนสตรกำรหำปรมำตรของปรซมใด ๆ ไดดงน ปรมาตรของปรซม = พนทฐาน x ความสง

2. หำพนทฐำนของปรซมโดยใชสตรกำรหำพนทของรปสเหลยมตำง ๆ พนทรปสเหลยมผนผา = กวาง x ยาว พนทรปสเหลยมจตรส = ดาน x ดาน

พนทรปสเหลยมคางหม =

x ผลบวกของดานคขนาน x สง

พนทรปสามเหลยม =

x ฐาน x สง

พนทรปสามเหลยมดานเทา = √

x (ดาน)2

3. หำควำมสงของปรซมไดจำกโจทยก ำหนด

4. แทนคำพนทฐำนของปรซมและควำมสงของปรซม ลงในสตร ปรมาตรของปรซมใด ๆ = พนทฐาน x ความสง จะไดปรมาตรของปรซมตามตองการ

5. หนวยในกำรวดปรมำตร มหนวยเปนลกบำศกหนวย

สรปขนตอนกำรหำปรมำตรของปรซม

Page 48: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

41

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

(1)

1)

=

x 12 x 5

= ............... ตารางหนวย 2) ดงนน ปรมาตรของปรซม = พนทฐาน x สง = ...................................... = ................. ลกบาศกหนวย

ตอบ ....................................................................................

ค ำชแจง ใหนกเรยนหาปรมาตรของปรซมตอไปน

แบบฝกทกษะท 1.7

วธท ำ 12

พนทฐานของปรซม =

x ฐาน x สง

ปรซมสง = 50 หนวย

50

5

Page 49: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

42

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

5 3

1

(2)

1)

= ...................................... = ............... ตารางหนวย

2)

ดงนน ปรมาตรของปรซม = พนทฐาน x ความสง = ...................................... = ................. ลกบาศกหนวย ตอบ ปรมาตรของปรซม เทากบ..............................ลกบาศกหนวย

วธท ำ

พนทฐานของปรซม = กวาง x ยาว

ความสงของปรซม = 1 หนวย

Page 50: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

43

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

(3)

1)

= (................................) + (................................) = ............................... ตารางหนวย

2)

ดงนน ปรมาตรของปรซม = พนทฐาน x ความสง = ...................................... = ................. ลกบาศกหนวย ตอบ ปรมาตรของปรซม เทากบ............................... ลกบาศกหนวย

วธท ำ

พนทฐานของปรซม = พนทรปสเหลยมคางหม 1 + พนทรปสเหลยมคางหม 2

ความสงของปรซม = 100 หนวย

2

Page 51: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

44

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

4) แทงแกวปรซมอนหนง มฐานเปนรปหาเหลยมดานเทา และแทงแกวมปรมาตร 224 ลกบาศกเซนตเมตร 1. ถาแทงแกว สง 8 เซนตเมตร จะมพนทฐานเทาไร 2. ถาแทงแกวมพนทฐาน 32 ตารางเซนตเมตร แทงแกวนสงเทาไร

1)

แทนคา = ...................................... = ...................................... ดงนน พนทฐาน = .................................... ตอบ พนทฐานของแทงแกว เทากบ .................................. ตารางเซนตเมตร

2)

แทนคา = ...................................... ดงนน ความสง = ...................................... = ......................................เซนตเมตร ตอบ ความสงของแทงแกว เทากบ ................................. เซนตเมตร

วธท ำ

ปรมาตรของแทงแกว = พนทฐาน x ความสง

ปรมาตรของแทงแกว = พนทฐาน x ความสง

Page 52: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

45

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

1. เทน า 5 ลตรลงในถงปรซม ทมกนถงเปนรปสเหลยมจตรสยาวดานละ 25 เซนตเมตร ระดบน าจะสงจากกนถงกเซนตเมตร

ก. 5 เซนตเมตร ข. 7 เซนตเมตร ค. 8 เซนตเมตร ง. 10 เซนตเมตร

2. รปสามเหลยมมมฉากรปหนง มดานประกอบมมฉากยาว 6 และ 8 เซนตเมตร ดานตรงขามมมฉากยาว 10 เซนตเมตร สามเหลยมรปนมพนทกตารางเซนตเมตร

ก. 12 ตารางเซนตเมตร ข. 24 ตารางเซนตเมตร ค. 30 ตารางเซนตเมตร ง. 48 ตารางเซนตเมตร

3. ปรซมสง 30 เซนตเมตร มฐานเปนรปสเหลยมผนผากวาง 9 เซนตเมตร ยาว 15 เซนตเมตร ปรซมนจะมพนทผวกตารางเซนตเมตร

ก. 1,305 ตารางเซนตเมตร ข. 1,440 ตารางเซนตเมตร ค. 1,575 ตารางเซนตเมตร ง. 1,710 ตารางเซนตเมตร

4. รปสเหลยมผนผากวาง 150 เซนตเมตร ยาว 200 เซนตเมตร ตดมมทงสเปน รปสเหลยมจตรสยาวดานละ 25 เซนตเมตรออก จะเหลอพนทเทาไร

ก. 26,250 ตารางเซนตเมตร ข. 27,500 ตารางเซนตเมตร ค. 29,375 ตารางเซนตเมตร ง. 30,000 ตารางเซนตเมตร

แบบทดสอบหลงเรยน โรงเรยนทงขนำนวทยำ

กลมสำระกำรเรยนรคณตศำสตร ชนมธยมศกษำปท 3 เลมท 1 เรอง พนทผวและปรมำตรของปรซม จ ำนวน 10 ขอ เวลำ 20 นำท

ค ำชแจง จงเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

Page 53: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

46

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

5. พนทผวของลกบาศกลกหนงเทากบ 486 ตารางเซนตเมตร ลกบาศกลกน จะมปรมาตรกลกบาศกเซนตเมตร

ก. 216 ลกบาศกเซนตเมตร ข. 343 ลกบาศกเซนตเมตร ค. 512 ลกบาศกเซนตเมตร ง. 729 ลกบาศกเซนตเมตร

6. ขาวสารจ านวน 135,000 ลกบาศกเซนตเมตร ตองการบรรจขาวสารทงหมดลงใน กลองปรซมสเหลยมผนผา ฐานกวาง 15 เซนตเมตร ยาว 20 เซนตเมตร ถากลองสง 30 เซนตเมตร จะบรรจขาวสารไดทงหมดกกลอง (เมอแตละกลองบรรจขาวสารเตมกลอง)

ก. 15 กลอง ข. 18 กลอง ค. 24 กลอง ง. 30 กลอง

7. ปรซมแทงหนง ฐานเปนรปสามเหลยมมมฉาก ซงมดานประกอบมมฉากยาว 5 และ 12 เซนตเมตร ถาปรซมสง 20 เซนตเมตร ปรซมแทงนจะมปรมาตรเทาไร

ก. 340 ลกบาศกเซนตเมตร ข. 600 ลกบาศกเซนตเมตร ค. 720 ลกบาศกเซนตเมตร ง. 1,200 ลกบาศกเซนตเมตร

8. ปรซมสเหลยมจตรสมพนทฐาน 225 ตารางเซนตเมตร และมปรมาตร 4,275 ลกบาศกเซนตเมตร จะมพนทผวกตารางเซนตเมตร ก. 1,590 ตารางเซนตเมตร ข. 1,365 ตารางเซนตเมตร

ค. 1,215 ตารางเซนตเมตร ง. 1,140 ตารางเซนตเมตร

9. ปรซมสง 25 เซนตเมตร ฐานเปนรปสามเหลยมมมฉาก มดานประกอบมมฉากยาว 6 และ 8 เซนตเมตร ตามล าดบ และมดานตรงขามมมฉากยาว 10 เซนตเมตร ปรซมนจะมพนทผวกตารางเซนตเมตร

ก. 350 ตารางเซนตเมตร ข. 480 ตารางเซนตเมตร ค. 600 ตารางเซนตเมตร ง. 648 ตารางเซนตเมตร

10. ปรซมสเหลยมจตรสมปรมาตร 2,048 ลกบาศกเซนตเมตร ถาปรซมสง 32 เซนตเมตร จะมพนทผวกตารางเซนตเมตร

ก. 1,024 ตารางเซนตเมตร ข. 1,088 ตารางเซนตเมตร ค. 1,152 ตารางเซนตเมตร ง. 1,216 ตารางเซนตเมตร

Page 54: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

47

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

กระดำษค ำตอบแบบทดสอบหลงเรยน

รายวชาคณตศาสตร 5 รหสวชา ค23101 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม ชอ – นามสกล ....................................................................…………………………….. ชนมธยมศกษาปท 3 /............. เลขท.................................

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 คะแนนทได

คะแนนเตม 10

Page 55: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

48

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

บรรณำนกรม

กมล เอกไทยเจรญ. (2543). คมอเตรยมสอบคณตศาสตร ม.3. นนทบร: โรงพมพ เทพเนรมตการพมพ. ชนนทตา ฉตรทอง และวสทธ เวยงสมทร. (ม.ป.ป.). สมฤทธมาตรฐานคณตศาสตร ม.3 เลม 1. กรงเทพมหานคร: อกษรเจรญทศน. ณรงค ปนนม และคณะ. คมอ-เตรยมสอบคณตศาสตรรวม ม.1-2-3. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพภมบณฑต, 2537. พรรณ ศลปะวฒนานนท. (2538). คณตศำสตร ชนมธยมศกษำปท 3. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพฟสกสเซนเตอร. ยพน พพธกล และสรพร ทพยคง. (2549). ชดกจกรรมการเรยนร สาระการเรยนร เพมเตม คณตศาสตร ม.3. กรงเทพมหานคร : ส านกพมพพฒนาคณภาพวชาการ (พว.). เลศ เกษรค า. (ม.ป.ป.). คมอสรางคณตศาสตร ม.3 เลม 1. กรงเทพมหานคร: อกษรเจรญทศน. วนจ วงศรตนะ. (2548). คมอเตรยมสอบคณตศาสตร ม.1-2-3 สารการเรยนรพนฐานและ เพมเตม. กรงเทพมหานคร : โรงพมพเนรมตกจอนเตอร โปรเกรสชพ. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ. (2543). หนงสอเรยนวชาคณตศาสตร ค 011 ชนมธยมศกษาตอนตน. กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภาลาดพราว. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ. (2551). หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน คณตศาสตร เลม 1 กลมสาระการเรยนร คณตศาสตร ชนมธยมศกษาปท 3. กรงเทพมหานคร: โรงพมพสกสค. สมย เหลาวานชย. (2543). คณตศาสตร ม.-1-2-3. กรงเทพมหานคร : โรงพมพเจรญด การพมพ.

Page 56: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

49

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

ภำคผนวก

Page 57: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

50

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน เลมท 1 พนทผวและปรมำตรของปรซม

1. ข 2. ง 3. ง 4. ข 5. ก 6. ง 7. ข 8. ค 9. ค 10. ก

Page 58: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

51

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

8

10

6

5

12

q t

40

9

20

y

12 f 10

e

1) 2)

ความสมพนธ 102 = 62 + 82 ความสมพนธ................................... 3) 4)

ความสมพนธ ................................ ความสมพนธ...................................

5) 6)

ความสมพนธ ................................ ความสมพนธ...................................

แบบฝกทกษะท 1.1

ค ำชแจง หาความสมพนธของดานของรปสามเหลยมมมฉากตอไปน

q2 = 52 + 122 t2 = 92 + 402

202 = y2 + 122 102 = e2 + f2

(6.5)2 = a2 + 62

6

6.5

a

Page 59: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

52

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

8

a

6 8

a

17

a

6160

12

9 a

1) 2)

ตวอยำง วธท ำ a2 = 62 + 82 a2 = 36 + 64 a2 = 100 a2 = 102 ดงนน a = 10

3) 4)

แบบฝกทกษะท 1.2

ค ำชแจง ใหนกเรยนหาความยาว a ของดานของรปสามเหลยมมมฉากตอไปน

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

วธท ำ a2 = 172 -152 172 = a2 + 152

a2 = 289 - 225 a2 = 64 a2 = 82

ดงนน a = 8

a2 = 92 + 122 วธท ำ

ดงนน

a2 = 81 + 144 a2 = 225 a2 = 152

a = 15

วธท ำ

ดงนน

612 = a2 + 602 a2 + 602 = 612 หรอ a2 = 612 - 602 a2 = 3,721 - 3,600 a2 = 121 = 112 a = 11

Page 60: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

53

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

16

10 a 20 a

21

a

1620

a

24

7

5) 6)

7) 8)

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

..........................................................

วธท ำ 102 = a2 + 82 หรอ

a2 = 102 - 82

a = 6 ดงนน

a2 + 82 = 102

a2 = 100 - 64 a2 = 36 = 62

วธท ำ

ดงนน

a2 = 202 + 212 a2 = 400 + 441 a2 = 841 a2 = 292 a = 29

วธท ำ

หรอ วธท ำ

ดงนน

202 = a2 + 162 a2 + 162 = 202

a2 = 202 - 162 a2 = 400 - 256

144 = 122 a = 12

วธท ำ

ดงนน

a2 = 72 + 242 a2 = 49 + 576 a2 = 625 a2 = 252 a = 25

Page 61: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

54

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

8 ซม.

10 ซม.

3 นว

4 นว

7 นว

1)

วธท ำ พนทสเหลยมดานขนาน = ........................................................... = ........................................................... = ...........................................................

ตอบ ........................................................................................................ 2)

วธท ำ พนทสเหลยมคางหม = ...........................................................

= ...........................................................

= ........................................................... = ...........................................................

ตอบ ........................................................................................................

แบบฝกทกษะท 1.3

ค ำชแจง ใหนกเรยนหาพนทของรปทก าหนดใหตอไปน

ควำมยำวของฐำน x ควำมสง 10 x 8 80 ตำรำงเซนตเมตร

พนทสเหลยมดำนขนำน เทำกบ 80 ตำรำงเซนตเมตร

x ผลบวกดำนคขนำน x ควำมสง

x 11 x 3

x (4 + 7) x 3

16.5 ตำรำงนว

พนทสเหลยมคำงหม เทำกบ 16.5 ตำรำงนว

Page 62: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

55

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

2 ซม.

8 ซม.

3)

วธท ำ พนทวงกลม = ...........................................................

= ...........................................................

= ........................................................... = ...........................................................

ตอบ ........................................................................................................

2)

วธท ำ พนทสเหลยมรปวาว = ...........................................................

= ........................................................... = ........................................................... = ........................................................... ตอบ ........................................................................................................

r = 7 ซม.

x 7 x 7

r2

22 x 7

154 ตำรำงเซนตเมตร

พนทวงกลม เทำกบ 154 ตำรำงเซนตเมตร

x ผลคณของเสนทแยงมม

x (8 x 2)

x 16

8 ตำรำงเซนตเมตร พนทสเหลยมรปวำว เทำกบ 8 ตำรำงเซนตเมตร

Page 63: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

56

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

1) ......................................... 2) .........................................

3) ......................................... 4) .........................................

5) ......................................... 6) .........................................

แบบฝกทกษะท 1.4

ค ำชแจง ใหนกเรยนระบฐานทงสองของปรซมและบอกชอปรซมตอไปน

ปรซมสเหลยมจตรส ปรซมสำมเหลยมดำนเทำ

ปรซมหกเหลยมดำนเทำ ปรซมสเหลยมผนผำ

ปรซมสเหลยมคำงหม ปรซมหลำยเหลยม

Page 64: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

57

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

รปคลปรซมสามเหลยมดานเทา

ค ำชแจง จากรปคลทก าหนดใหในแตละขอเปนรปคลของปรซมชนดใด

แบบฝกทกษะท 1.5

รปคลปรซมแปดเหลยม รปคลปรซมหำเหลยม

รปคลปรซมสเหลยมจตรส รปคลปรซมหกเหลยม

Page 65: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

58

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

3

50

3 4 10

(1)

1) = ..............................

= .............................. = .............................. ตารางเซนตเมตร

2)

= ............................................ = ............................................ = .............................. ตารางเซนตเมตร

แบบฝกทกษะท 1.6

2 x [ ( ) ]

2 x (

x 26 x 4)

104

(16 + 5 + 10 + 5) x 50 36 x 50 1,800

ค ำชแจง ใหนกเรยนหาพนทผวของปรซมตอไปน (ความยาวทก าหนดใหมหนวยเปน เซนตเมตร)

พนทฐานทงสองของปรซม = 2 x พนทฐานรปสเหลยมคางหม

พนทผวขางของปรซม = ความยาวเสนรอบรปของฐาน x ความสง

วธท ำ

Page 66: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

59

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

3)

ดงนน พนทผวของปรซม = .............................. = .............................. ตารางเซนตเมตร ตอบ ...........................................................................................

พนทผวของปรซม = พนทฐานทงสองของปรซม + พนทผวขางของปรซม

104 +1,800 1,904

พนทผวของปรซม เทำกบ 1,904 ตำรำงเซนตเมตร

Page 67: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

60

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

(2)

1)

= .................................... = .................................... = ...................................

2)

= .................................... = .................................... = ...................................

3)

ดงนน พนทผวของปรซม = .................................... = .................................... ตอบ ...........................................................................................

พนทฐานทงสองของปรซม = ................................................................

พนทผวขางของปรซม = ................................................................

พนทผวของปรซม = ..................................................................................

วธท ำ

2 x พนทฐำนรปสเหลยมจตรส

2 x (6 x 6) 2 x 36 72 ตำรำงเซนตเมตร

ควำมยำวเสนรอบรปของฐำน x ควำมสง

(6+6+6+6) x 30 24 x 30 720 ตำรำงเซนตเมตร

พนทฐำนทงสองของปรซม + พนทผวขำงของปรซม

72 + 720 792 ตำรำงเซนตเมตร

พนทผวของปรซม เทำกบ 792 ตำรำงเซนตเมตร

30

6 6

Page 68: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

61

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

(3)

1)

= .................................................... = ................................................... = ................................................... = ...................................................

2)

จาก AC2 = AB2 + BC2 AC2 = ....................................

AC2 = .................................... AC2 = ................................... ดงนน AC = ....................................

พนทฐานทงสองของปรซม = ................................................................

หาดาน AC จากสามเหลยมมมฉาก ABC

วธท ำ

2 x (พนทฐำนรปสเหลยมผนผำ + พนทฐำนรปสำมเหลยมมมฉำก)

2 x [( ) ( )]

2 x (120 + 96) 2 x 216 432 ตำรำงเซนตเมตร

162 + 122 256 + 144 400 20

B

12

16

A

40

10

12

16

A

40

10

C

Page 69: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

62

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

3)

= (.......................................) x.............. = .................................... = .................................... ดงนน พนทผวของปรซม = .................................... = .................................... ตอบ ...........................................................................................

พนทผวขางของปรซม = ..............................................................

ควำมยำวเสนรอบรปของฐำน x ควำมสง

432 + 2,720

(12 + 10 + 20 + 26) 40 68 x 40 2,720 ตำรำงเซนตเมตร

3,152 ตำรำงเซนตเมตร พนทผวของปรซม เทำกบ 3,152 ตำรำงเซนตเมตร

พนทผวของปรซม = ..............................................................

พนทฐำนทงสองของปรซม + พนทผวขำงของปรซม

Page 70: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

63

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

(4)

1)

= ........................................... = .......................................... = ...........................................

2)

= .................................... = .................................... = ...................................

3)

ดงนน พนทผวของปรซม = .................................... = ....................................

ตอบ.....................................................................................

2 x (พนทฐำนรปสเหลยมผนผำ 3 รป)

2 x [(5 x10)+ (15 x22)+ (10 x15)] 2 x (50+330+150) 1,060 ตำรำงเซนตเมตร

ควำมยำวเสนรอบรปของฐำน x ควำมสง

(30+15+10+7+15+12+5+10) x 50 104 x 50 5,200 ตำรำงเซนตเมตร

พนทฐำนทงสองของปรซม + พนทผวขำงของปรซม

1,060 + 5,200 6,260 ตำรำงเซนตเมตร

พนทผวของปรซม เทำกบ 6,260 ตำรำงเซนตเมตร

พนทฐานทงสองของปรซม = ................................................................

วธท ำ

พนทผวขางของปรซม = ................................................................

พนทผวของปรซม = ................................................................

22 12

5 50 15

10 15

Page 71: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

64

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

(1)

1)

=

x 12 x 5

= ............... ตารางหนวย

2)

ดงนน ปรมาตรของปรซม = พนทฐาน x สง = ...................................... = ................. ลกบาศกหนวย

ตอบ ....................................................................................

แบบฝกทกษะท 1.7

30

30 x 50 1,500

ปรมำตรของปรซม เทำกบ 1,500 ลกบำศกหนวย

ค ำชแจง ใหนกเรยนหาปรมาตรของปรซมตอไปน

วธท ำ

12

พนทฐานของปรซม =

x ฐาน x สง

ปรซมสง = 50 หนวย

50

5

Page 72: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

65

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

5 3

1

(2)

1)

= ...................................... = ............... ตารางหนวย

2)

ดงนน ปรมาตรของปรซม = พนทฐาน x ความสง = ...................................... = ................. ลกบาศกหนวย

ตอบ ปรมาตรของปรซม เทากบ..........................ลกบาศกหนวย

วธท ำ

พนทฐานของปรซม = กวาง x ยาว

ความสงของปรซม = 1 หนวย

3 x 5

15

15 x 1 15

15

Page 73: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

66

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

(3)

1)

= ....................................... + ...................................... = ...................................... = ............................... ตารางหนวย

2)

ดงนน ปรมาตรของปรซม = พนทฐาน x ความสง = ...................................... = ................. ลกบาศกหนวย

ตอบ ปรมาตรของปรซม เทากบ............................... ลกบาศกหนวย

วธท ำ

พนทฐานของปรซม = พนทรปสเหลยมคางหม 1 + พนทรปสเหลยมคางหม 2

ความสงของปรซม = 100 หนวย

2

[ ( ) ] [

( ) ]

175 + 87.50 262.50

262.50 x 100 26,250

26,250

Page 74: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

67

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

4) แทงแกวปรซมอนหนง มฐานเปนรปหาเหลยมดานเทา และแทงแกวมปรมาตร 224 ลกบาศกเซนตเมตร 1. ถาแทงแกว สง 8 เซนตเมตร จะมพนทฐานเทาไร 2. ถาแทงแกวมพนทฐาน 32 ตารางเซนตเมตร แทงแกวนสงเทาไร

1)

แทนคา ; 224 = ...................................... ดงนน พนทฐาน = ...................................... = ...................................... ตารางเซนตเมตร ตอบ พนทฐานของแทงแกว เทากบ .................................. ตารางเซนตเมตร

2)

แทนคา ; 224 = ...................................... ดงนน ความสง = ...................................... = ......................................เซนตเมตร ตอบ ความสงของแทงแกว เทากบ ................................. เซนตเมตร

วธท ำ

ปรมาตรของแทงแกว = พนทฐาน x ความสง

ปรมาตรของแทงแกว = พนทฐาน x ความสง

พนทฐำน x 8

28

32 x ควำมสง

28

7 7 7

Page 75: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

68

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

1. ค 2. ข 3. ง 4. ข 5. ง 6. ก 7. ข 8. ก 9. ง 10. ค

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน เลมท 1 พนทผวและปรมำตรของปรซม

Page 76: เล่มที่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 · 1 เล่มที่ . ก แบบฝกทักษะคณิตศาสตร์ เรื่อง

69

แบบฝกทกษะคณตศาสตร เรอง พนทผวและปรมาตร ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 1 พนทผวและปรมาตรของปรซม

นายบญตา จนทรเวยง โรงเรยนทงขนานวทยา

ชอ-นำมสกล......................................................................................เลขท.........................

1) แบบทดสอบ แบบทดสอบ คะแนนเตม คะแนนทท ำได หมำยเหต กอนเรยน 10 หลงเรยน 10

ผลกำรพฒนำ 2) แบบฝกทกษะ

แบบฝกทกษะท คะแนนทงหมด คะแนนทได สรปผลกำรประเมน

ผำน ไมผำน 1.1 10 1.2 10 1.3 10 1.4 10 1.5 10 1.6 10 1.7 10

รวม

(ลงชอ) ................................................ ผบนทก (.....................................................................)

แบบบนทกคะแนนแบบฝกทกษะ เลมท 1 พนทผวและปรมำตรของปรซม