โครงการโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพดาน

อาหารและโภชนาการ

นโยบายรัฐบาลนโยบายรัฐบาล มอบใหกระทรวงสาธารณสุขขับเคล่ือนมาตรการสรางสุขภาพลดอัตราการปวย ตายจากโรคไมติดตอ และจัดทํายุทธศาสตร การบริหารราชการแผนดิน ๔ ป ในประเด็นนโยบาย “ครัวไทยสูครัวโลก” และ”อาหารฮาลาล” กรมอนามัยดําเนินการจัดทําโครงการโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพดานอาหารและโภชนาการ เพ่ือ เผยแพรประชาสัมพันธใหเจาหนาที่ ประชาชน และญาติผูปวย มีความรูและมีทางเลือกในการบริโภคอาหารสุขภาพ สะอาด ปลอดภัย และลดปจจัยเสี่ยงตอการเกิดโรคไมติดตอเรื้อรังและโรคติดตอทางเดินอาหาร สงผลใหประชาชนมีภาวะสุขภาพดีอยางตอเนื่องและยั่งยืนตอไป

รพศ./รพท./รพช. ทุกแหงในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข และรพ.ของศูนยอนามัย

ในเขตการสาธารณสุขที่ ๑๔

พื้นที่เปาหมาย

วิธีการดําเนินงานการดําเนินงานสงเสริมสุขภาพดานอาหารและโภชนาการสําหรับ

โรงพยาบาล มีแนวทางดังน้ี1. นโยบาย มีการกําหนดนโยบายและมาตรการการดําเนินงาน

ของโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพดานโภชนาการสูการปฏิบัติ และมีแผนปฏิบัติงานรองรับ

2. อาหารปลอดภัย วัตถุดิบที่ใชในการปรุงอาหารในโรงครัวของโรงพยาบาลตองปลอดภัยจากการปนเปอนของสารฟอกขาว ฟอรมาลีน สารกันรา บอแรกซ สารกําจัดศัตรูพืช และนํ้ามันทอดซ้ํา

3. สถานท่ีประกอบอาหารผูปวยในโรงพยาบาล - สถานที่ประกอบอาหารของโรงพยาบาลผานเกณฑ

มาตรฐานสุขาภิบาลอาหาร- มีการบริการอาหารเฉพาะโรคสําหรับผูปวยโรค

ไมติดตอเร้ือรัง - มีบริการอาหารเพื่อสุขภาพสําหรับผูปวยอื่นๆ เชน

อาหารลด หวาน มัน เค็ม และเพิ่มผักผลไม ในเมนูอาหาร- มีเมนูชูสุขภาพสําหรับผูปวยทั่วไปและเจาหนาที่- มีอาหารฮาลาลใหบริการแกผูปวยมุสลิม (เฉพาะโรงพยาบาล

เปาหมายป 55)

วิธีการดําเนินงาน(ตอ)

4. อาหารเพื่อสุขภาพในรานอาหารในโรงพยาบาล - รานอาหาร แผงลอยจําหนายอาหารในโรงพยาบาล

ผานเกณฑ CFGT - รานอาหารในโรงพยาบาลผานเกณฑรับรองรานอาหารเมนูชูสุขภาพ/เมนูไรพุง ๒๑๑

- จัดการประชุมตามแนวทาง Healthy meeting โดยเนนอาหารวางเพื่อสุขภาพ

วิธีการดําเนินงาน(ตอ)

5. การส่ือสาร / การใหสุขศึกษาแกญาติและผูปวย- โรงพยาบาลควรจัดใหความรูแกผูปวยและญาติผูปวย ทั้งอาหาร

เฉพาะโรค อาหารลดหวาน มัน เค็ม และเพิ่มผัก ผลไม รวมทั้งอาหารเพื่อสุขภาพ

- ติดตามเยี่ยมบาน ดูแลกลุมเสี่ยงและผูปวย หลังการใหบริการความรู คําแนะนํา ดานอาหาร และโภชนาการที่ไดรับขณะอยูในโรงพยาบาล

- ประเมินพฤติกรรมการบริโภคอาหาร- จัดนิทรรศการเรื่องอาหาร เนนใหมีการแสดงสวนประกอบและ

ปริมาณที่ชัดเจน สามารถนําไปปฏิบัติไดเองที่บาน- อบรมใหความรู อสม.ใหเปนแกนนําในการเผยแพรความรู ขอมูล

ขาวสารเกี่ยวกับอาหารปลอดภัยและอาหารเพื่อสุขภาพ

วิธีการดําเนินงาน(ตอ)

ผลการดําเนินงาน ระดับ

การประเมินดีเดน

(200 คะแนน)ดี

(180-199)พัฒนาได(160-179)

ไมผาน(<160 คะแนน)

นครราชสีมา ๔ ๕ ๘ ๖

ชัยภูมิ ๑ ๓ ๑๑ -

บุรีรัมย ๒ ๘ - -

สุรินทร ๙ ๔ ๑ -

ปญหาอุปสรรคการดําเนินงานที่ยังไมครอบคลุมในทุกโรงพยาบาลความเขาใจในเกณฑการประเมินของผูรับผิดชอบ

ยังคลาดเคลื่อนที่ผานมาเกณฑการประเมินยังไมนิ่งมีการ

เปลี่ยนแปลงอยูตลอดเวลา

ท่ี เกณฑการประเมิน ผลการประเมิน

ผาน ไมผาน หมายเหตุ

๑.

๒.

๓.

๔.

องคประกอบที่ ๑ : การบริหารจัดการแตงตั้งคณะทํางานเพ่ือกําหนดนโยบายและมาตรการการขับเคลื่อนในโรงพยาบาล(๒๕คะแนน)ประกาศนโยบายและมาตรการการดําเนินงานโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพดานโภชนาการ(๒๕คะแนน)สื่อสารนโยบายและมาตรการโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพดานโภชนาการใหผูเก่ียวของและประชาชนทราบอยางนอยปละคร้ัง(๒๕คะแนน)นํานโยบาย / มาตรการสูการปฏิบัติ และมีแผนปฏิบัติงานรองรับ(๒๕คะแนน)

๑. คําสั่ง / นโยบาย

๒. ประกาศ

๓. - เอกสาร - ภาพกิจกรรม

๔. แผนปฏิบัติการ

แบบประเมินโครงการโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพดานอาหารและโภชนาการ

ท่ี เกณฑการประเมิน ผลการประเมิน

ผาน ไมผาน หมายเหตุ

๕.องคประกอบที่ ๒: การดําเนินงานอาหารปลอดภัยในสถานที่ประกอบอาหารผูปวยในโรงพยาบาล (๒๐คะแนน) ๕.๑ คัดเลือกวัตถุดิบจากแหลงผลิต จํ าหน ายที่ผ านการรับรองอาหารปลอดภัย เชื่อถือได๕.๒ สงเสริมใหมีแหลงผลิตอาหาร

ปลอดภัยในพ้ืนที่อยางยั่งยืน

๕.๑ บันทึกแหลงวัตถุดิบจัดซ้ือ๕.๒ มีขอมูลเครือขายผูผลิตอาหารปลอดภัยในพ้ืนที่

๕.๓ สุมตรวจสารปนเปอน ๖ ชนิดในวัตถุดิบที่นํามาปรุงอาหารไดแก สารฟอกขาว ฟอรมาลิน สารกันรา บอแรกซ สารกําจัดศัตรูพืช(๔ กลุม) และน้ํามันทอดซํ้า เปนระยะอยางนอยเดือนละ ๑ ครั้ง

๕.๓ บันทึกการตรวจและผลการตรวจ ทั้งนี้โดยใชชุดตรวจสอบ (test kits) ที่ใชตรวจสอบสารกําจัดศัตรูพืชมี ๔ชนิดไดแก

ท่ี เกณฑการประเมิน ผลการประเมิน

ผาน ไมผาน หมายเหตุ

๖ สถานท่ีประกอบอาหารผูปวยในโรงพยาบาล (๓๐คะแนน)๖.๑ ผานเกณฑมาตรฐานสุขาภิบาลอาหาร ๓๐ ขอ

๖.๑ ใบรับรองการผานเกณฑ

๖.๒ ลดการปรุงอาหารหวาน มัน เค็ม ๖.๒ สถิติการสั่งซื้อ น้ําตาล น้ํามัน และเครื่องปรุงรสเค็ม(ใชเกณฑ ๖๖๑ ( น้ําตาล:ไขมัน:เครื่องปรุงรสมีโซเดียม))

๖.๓ สงเสริมการกินผักผลไม ๖.๓ สถิติการสั่งซื้อผักผลไม(บริโภคผักมื้อละ ๒ ทัพพี ผลไมมื้อละ ๑-๒ สวน)

๖.๔ อาหารเฉพาะโรค๖.๕ อาหารเมนูชูสุขภาพสําหรับผูปวยทั่วไปและเจาหนาที่ ๖.๖ อาหารฮาลาล* * รพ.กลุมเปาหมายป 55 และรพ.ที่มี

การใหบริการแกผูปวยมุสลิมในพ้ืนที่

ท่ี เกณฑการประเมิน ผลการประเมิน

ผาน ไมผาน หมายเหตุ

๗ รานจําหนายอาหารในโรงพยาบาลทุกราน (๒๐คะแนน) ๗.๑ สุมตรวจสารปนเปอน ๖ ชนิดในวัตถุดิบที่นํามาปรุงอาหารไดแก สารฟอกขาว ฟอรมาลิน สารกันรา บอแรกซ สารกําจัดศัตรูพืช(๔ กลุม) และน้ํามันทอดซ้ํา เปนระยะอยางนอย ๓ เดือนตอคร้ัง

- บันทึกการตรวจและผลการตรวจ ทั้งนี้โดยใชชุดตรวจสอบ (test kits) ที่ใชตรวจสอบสารกําจัดศัตรูพืชมี ๔ชนิดไดแกOrganophosphate, cabarmate, organochlorine, pyrithroid

๗.๒ รานอาหาร แผงลอยจําหนายอาหารในโรงพยาบาลผานเกณฑมาตรฐาน CFGT ปละครั้ง

- ปายรับรองCFGT

๘ จัดการประชุมตามแนวทาง Healthy Meeting โดยเนนจัดเมนูอาหารวางเพื่อสุขภาพ (๑๐คะแนน)

สมุดบันทึกการจัดเมนูอาหารวาง

ท่ี เกณฑการประเมิน ผลการประเมิน

ผาน ไมผาน หมายเหตุ

๙. คลินิกผูปวยนอกและการติดตามเยี่ยมบาน (๒๐คะแนน) ๙.๑ ใหความรูเรื่องการบริโภคอาหารท่ีดีตอสุขภาพ เชน การบริโภคอาหาร ลด หวาน มัน เค็ม และเพิ่มการกินผักผลไม รวมท้ังอาหารเฉพาะโรคตางๆ ใหกับผูปวยและญาติผูปวยท่ีมารับบริการ

๙ . ๑ ส มุ ด บั น ทึ ก ก า รปฏิบัติงานและภาพกิจกรรม

๙.๒ ติดตามเยี่ยมบานและใหความรูเรื่องการบริโภคอาหาร

๙ . ๒ ส มุ ด บั น ทึ ก ก า รปฏิบัติงานและภาพกิจกรรม

๙.๓ ประเมินพฤติกรรมการบริโภคอาหารอยางนอยปละ ๑ ครั้ง

๙ .๓ สรุปผลการประ เมิ นพฤติกรรม

๙.๔ จัดนิทรรศการเรื่องอาหารอยางนอย ๓ เดือนตอครั้ง ๙.๔ สมุดบันทึกการปฏิบัติงานและภาพกิจกรรม

๙.๕ การมีสวนรวมของชุมชนโดยอบรมใหความรูกับ อสม.หรือ ใหอสม. เปนแกนนําในการเผยแพรความรู ขอมูลขาวสาร เกี่ยวกับอาหารปลอดภัย และอาหารเพ่ือสุขภาพ อยางนอย ๑ เดือน/คร้ัง

เกณฑการใหคะแนนรายละเอียดการใหคะแนน (คะแนนเต็ม 200 คะแนน)

ระดับดีเดน ไดคะแนน 200 คะแนน ระดับดี ไดคะแนน 180-199 คะแนน ระดับพัฒนาได ไดคะแนน 160-179 คะแนน