โครงการ “การศึกษานโยบาย ... · 2019-01-16 · โครงการ “การศึกษานโยบายส่งเสริมการอ่านของไทย

โครงการ “การศกษานโยบายสงเสรมการอานของไทย : ศกษาเปรยบเทยบนโยบายกบตางประเทศ”

4 - 1

บทท 4

ผลการส ารวจโดยใชแบบสอบถาม

กลมเปาหมายของนโยบายสงเสรมการอานของรฐและผเกยวของ ไดแก 1) กลมนกเรยนและนกศกษา 2) กลมคร อาจารย 3) กลมผปกครอง 4) กลมประชาชน และ 5) กลมบรรณารกษ โดยมผลการศกษาในแตละกลมดงน

1) การส ารวจพฤตกรรมและความคดเหนของนกเรยนและนกศกษาทมตอการอานหนงสอ

การศกษาในสวนนด าเนนการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถามจากตวอยางในกลมนกเรยน นกศกษา ทอยในสถาบนการศกษาท งของภาครฐและเอกชน ในระดบการศกษาตงแตระดบประถมศกษา มธยมศกษา และ อดมศกษา ทงเพศชายและเพศหญง รวมจ านวนตวอยางทงสน 500 ตวอยาง ผลการศกษาโดยสรปมดงน (รายละเอยดตารางสถตดไดในภาคผนวก) 1. ขอมลทวไป

กลมตวอยางเปนเพศหญงและชายในสดสวนเทาๆ กน ศกษาอยในสถาบนการศกษาภาคเอกชน และสถาบนการศกษาของรฐบาลในสดสวนพอๆ กน ระดบการศกษาของกลมตวอยางมทงเปนนกเรยนระดบชนประถมตน ระดบชนประถมปลาย ระดบมธยมตนและปลาย และเปนนกศกษาในสดสวนพอๆ กน กลมตวอยางรอยละ 27.4 บดามอาชพธรกจสวนตว รอยละ 22.6 บดามอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ รอยละ 20.6 เปนพนกงานบรษท อกรอยละ 10.4 มอาชพรบจางทวไปทเหลอมอาชพเกษตรกรรมและคาขาย สวนมารดาของกลมตวอยางรอยละ 33.6 เปนแมบาน อกรอยละ 21.0 มอาชพสวนตวทเหลอเปนพนกงานบรษท ขาราชการ/รฐวสาหกจ รบจางทวไป อาชพเกษตรกรรม และคาขายตามล าดบ

2. พฤตกรรมเกยวกบเงนทไดรบและการใชจาย

กลมตวอยางรอยละ 34.2 ไดรบเงนมาสถานศกษาตอวน 51-100 บาท อกรอยละ 33.0 ไดรบเงน 100 บาทขนไป ทเหลออกรอยละ 32.0 ไดรบเงนมาสถานศกษานอยกวาวนละ 50 บาท

ส าหรบเงนเกบตอเดอน กลมตวอยางรอยละ 44.6 มเงนเกบตอเดอน 101–500 บาท อก

รอยละ 26.0 มเงนเกบตอเดอนนอยกวา 100 บาท สวนรอยละ 20.0 มเงนเกบตอเดอน 500 บาทขนไป และยงคงมกลมตวอยางอกรอยละ 3.9 ทไมมเงนส าหรบเกบ

เงนทกลมตวอยางมเกบรอยละ 70.3 ของกลมตวอยางน าเงนนนไปซอหนงสอ อกรอยละ 36.7 น าไปซอขนม สวนรอยละ 16.9 น าไปซอของแตงตวทเหลอน าเงนไปซอบตรโทรศพท ของเลน


4 - 2

สงของเครองใช และเปนเงนออม ตามล าดบ โดยเงนทน าไปซอหนงสอรอยละ 42.2 ของกลมตวอยางน าเงนไปใชซอหนงสอนอยกวา 100 บาทตอเดอน รอยละ 40.7 ใชเงนซอหนงสอ 101–300 บาทตอเดอน สวนอกรอยละ 14.1 น าเงนไปใชซอหนงสอ 301–500 บาทตอเดอน ทเหลอรอยละ 3.0 น าเงนไปซอหนงสอ 500 บาทตอเดอนขนไป

3. พฤตกรรมการอานหนงสอ

กลมตวอยางรอยละ 51.8 ไมมการจดมมบานเพออานหนงสอสวนอกรอยละ 48.0 มการจดมมเพออานหนงสอ โดยทรอยละ 76.5 ของกลมตวอยางเปนผชอบอานหนงสอ สวนทเหลอไมชอบอานหนงสอ และพบวากลมตวอยางในสถาบนการศกษาของรฐบาลเปนผชอบอานหนงสอมากกวาในกลมเอกชนเลกนอย โดยสวนใหญรอยละ 30.9 ใหเหตผลทไมชอบอานหนงสอเนองจากเหนวาไมมหนงสอทนาสนก รองลงมารอยละ 25.7 ไมมเวลาในการอานหนงสอ อกรอยละ 23.4 เหนวาไมมหนงสอทนาสนใจ ทเหลอเนองจากตดเกมสตามล าดบ

ผมอทธพลทท าใหกลมตวอยางชอบอานหนงสอมากทสด ไดแก พอแมผปกครอง คดเปนรอยละ 33.9 รองลงมาอกรอยละ 35.2 เหนวา ครอาจารยเปนผมบทบาททส าคญ สวนอกรอยละ 19.0 เหนวา เพอนเปนผมอทธพลมาก ทเหลอไดแก ญาตพนอง และตนเอง ตามล าดบ

ระยะเวลาทใชในการอานหนงสอตอวนสวนใหญรอยละ 42.1 ของกลมตวอยางใชเวลานอยกวา 30 นาท อกรอยละ 37.9 ใชเวลา 30–60 นาท ทเหลอรอยละ 17.0 ใชเวลา 1–2 ชวโมง และอกรอยละ 3.0 ใชเวลา 2 ชวโมงขนไป ซงพบวา กลมตวอยางทงในสถาบนการศกษาของรฐบาลและเอกชน สวนใหญจะใชเวลาในการอานหนงสอไมเกน 60 นาทตอวน ในสดสวนใกลเคยงกน

การจดสรรงบประมาณของครอบครวไวเพอซอหนงสอสวนใหญรอยละ 51.6 ไมไดม การจดสรรไว อกรอยละ 24.0 มการจดสรรไวเดอนละ 101–300 บาท สวนรอยละ 9.6 จดสรรไวนอยกวา 100 บาทตอเดอน อกรอยละ 8.3 จดสรรไว 301–500 บาท ตอเดอน มเพยงสวนนอยรอยละ 6.5 ทมการจดสรรเงนไวเดอนละ 500 บาทขนไป

การพาไปงานหนงสอ (Book Fair) ของครอบครวกลมตวอยางถงรอยละ 59.1 ครอบครวไมเคยพาไปงานหนงสอเลย ในขณะท รอยละ 28.9 พาไปปละ 1 ครง โดยมเพยงรอยละ 12.0 ทครอบครวพาไปงานหนงสอทกครง ในสวนของการจดกจกรรมสงเสรมการอานมกลมตวอยางเพยงรอยละ 18.8 เทานนทมการจดกจกรรมสงเสรมการอานภายในครอบครว โดยการ

1. มโตะหนงสอ หรอมมอานหนงสอในบาน

2. ซอหนงสอให 3. อานหนงสอเมอมเวลาวาง

4. สงเสรมใหซอหนงสอเรยน


4 - 3

5. พาไปอานหนงสอนอกสถานท 6. ใหอานหนงสอนทาน

7. เปดรานหนงสอมอสอง

ซงการจดกจกรรมขางตนกลมตวอยางสวนใหญชอบกจกรรมทจดขน เนองจากท าใหเพลดเพลน ไดคตสอนใจ ไดความร รบรขาวสาร น าไปใชไดจรง และชวยสงเสรมความคด โดยม สวนนอยทไมชอบเนองจากขเกยจอานและไมนาสนใจ

ทางดานการเขาหองสมดของกลมตวอยางสวนใหญรอยละ 55.9 เขาหองสมดนานๆ ครง (สปดาหละครง) ในขณะทอกรอยละ 19.6 เขาหองสมดบอยๆ (วนเวน 2–3 วน) มเพยงรอยละ 11.6 เทานน ทเขาหองสมดเปนประจ าทกวนหรอเกอบทกวน และสวนนอยรอยละ 9.4 ทไมเคยเขาหองสมดเลย และเมอพจารณากลมตวอยางแยกตามสถาบน พบวา กลมตวอยางในสถาบนการศกษาเอกชนมสดสวนการไมเคยเขาหองสมดสงกวากลมสถาบนการศกษารฐบาล แตกมสดสวนของผทไปหองสมดเปนประจ าสงกวากลมตวอยางทอยในสถานศกษาของรฐบาลทางดานการเลอกใชบรการหองสมด พบวา หองสมดทกลมตวอยางนยมไปใชบรการมากทสด ไดแก หองสมดโรงเรยน คดเปนรอยละ 93.9 ทเหลอนยมใชบรการหองสมดสาธารณะ

ส าหรบการใชอนเทอรเนตนอกเหนอจากคร/อาจารยมอบหมายงานกลมตวอยางรอยละ 44.6 นยมใชอนเทอรเนตเพอเลนเกมส อกรอยละ 37.9 ใชเพอพดคยกบเพอนทเหลอรอยละ 21.2 และรอยละ 9.4 มกใชอนเทอรเนตเพออานหนงสอ และท างานหาขอมล ตามล าดบ

4. พฤตกรรมและความคดเหนทมตอการอานและสงเสรมการอาน

สถานศกษาทกลมตวอยางศกษาอยรอยละ 86.2 มการจดกจกรรมสงเสรมการอาน ซงสถานศกษาในกลมนรอยละ 41.3 จดกจกรรมเปนประจ าทกเทอม รองลงมารอยละ 22.9 และ รอยละ 19.5 จดทกสปดาหและจดปละครง ตามล าดบ ในขณะทสถานศกษารอยละ 11.0 จดเปนประจ าทกเดอน

โดยพบวาสถานศกษาเอกชนทกลมตวอยางศกษาอยจะมการจดกจกรรมสงเสรมการอานในสดสวนทสงกวาสถานศกษาของรฐบาลเลกนอย

ส าหรบกจกรรมการสงเสรมการอานทสถานศกษาซงกลมตวอยางศกษาอยมการจดกจกรรม รอยละ 40.5 เปนกจกรรมประเภท รกการอาน อกรอยละ 22.1 เปนกจกรรมสปดาหวนรกภาษาไทย รอยละ 8.4 และรอยละ 7.4 เปนกจกรรมการอานนทาน-การตน และการถามตอบค าถาม

ทเหลอเปนกจกรรมสปดาหหองสมด โครงการหมอภาษา บนทกการอาน ภาษาไทยวนละค า และ

กอดหมอนนอนอานหนงสอ ซงพบวา กลมตวอยางสวนใหญชอบกจกรรมขางตน เนองจากมสาระ


4 - 4

สนก ไดความรฝกการอานเขยน มประโยชน มสวนรวม มเพยงสวนนอยทไมชอบกจกรรมขางตน เนองจากขเกยจอาน นาเบอ ไมนาสนใจ เสยการเรยน

กลมตวอยางมการเขารวมกจกรรมสงเสรมการอานของสถานศกษาทกครงและเกอบทกครงคดเปนรอยละ 34.8 และรอยละ 23.8 ในขณะทอกรอยละ 29.2 เขารวมนานๆ ครง สวนอกรอยละ 12.3 ไมเคยเขารวมกจกรรมเลย การจดกจกรรมสงเสรมการอานของสถานศกษากลมตวอยางรอยละ 76.3 มความเหนวาชวยท าใหเกดการอานหนงสอเพมขน ทเหลอเหนวาไมมผลใดๆ ตอการอาน

ทางดานการรบรเกยวกบนโยบายสงเสรมการอานของรฐบาลกลมตวอยางรอยละ 88.1 ไมเคยทราบวารฐบาลมนโยบายสงเสรมการอาน สวนทเหลอทราบวามนโยบายสงเสรมการอาน ไดแก การพดใหตรงตามหลกภาษา โครงการหนงสอมอสอง โครงการรกการอาน การสงเสรมการอาน และใหนกเรยนมการศกษา อยางไรกดกลมตวอยางยงคงเหนความส าคญของการอานโดยมความคดเหนวา หากการสงเสรมการอานของไทยไมบรรลผลรอยละ 74.1 เหนวาประเทศจะไมพฒนา อกรอยละ 50.5 เหนวาจะท าใหความคดไมทดเทยมตางชาต ในขณะทรอยละ 38.8 เหนวาประชาชนในชาตจะขาดจนตนาการ และรอยละ 21.1 เหนวาจะมผลท าใหเศรษฐกจตกต า ในดานความคดเหนทมตอการอาน ไดท าการส ารวจความคดเหนดวยค าถามแบบ Rating

Scale โดยมเกณฑการใหคะแนน ในระดบเหนดวยอยางยง = 5 คะแนน เหนดวย = 4 คะแนน ไมมความเหน = 3 คะแนน ไมเหนดวย = 2 คะแนน และไมเหนดวยอยางยง = 1 คะแนน พบวากลมตวอยางมความคดเหนในระดบเหนดวยอยางยงและเหนดวย ในแตละประเดนดงตอไปน กลมตวอยาง เหนดวยอยางยงวาหนงสอเปนสงจ าเปนตอการศกษา (4.77) รฐควรสนบสนนใหมหนงสอทดเพอใหอาน (4.51) และหนงสอชวยพฒนาชาตและชวตใหเจรญรงเรอง(4.51) นอกจากน ยงเหนดวยวาการอานชวยสรางจนตนาการใหเกดขน (4.46) ซงหองสมดถอเปนแหลงส าคญของชาต (4.45) การอานเปนกจกรรมส าคญและควรสงเสรมใหเปนวาระแหงชาต (4.32) การอานไมใชทกษะทเกดขนโดยธรรมชาตแตตองฝกฝน (4.28) รวมทงการอานจะพฒนาไดตองอานประจ าทกวนและเปนกจกรรมตอเนองจนตลอดชวต (4.25) ตามล าดบ

5. ขอคดเหนในเรองการสงเสรมการอาน

กลมตวอยางในกลมของนกเรยน และนกศกษาไดเสนอความคดเหนเกยวกบวธการในการพฒนานสยรกการอาน เรยงตามล าดบดงน

1. ควรอานหนงสอทกๆ วน หรอเมอวางใหเปนนสย (รอยละ 35.6) 2. เรมจากการอานหนงสอทชอบหรอทสนใจกอน (รอยละ 25.9) 3. จดหาหนงสอทมประโยชนสนกมรปภาพประกอบ (รอยละ 10.1) 4. อานหนงสอทกประเภท (รอยละ 7.8)


4 - 5

5. ปลกฝงการอานตงแตยงเดก (รอยละ 5.7) 6. เขารวมกจกรรมการอานทกครง (รอยละ 5.5) 7. ผปกครองเปนแบบอยางในการอาน (รอยละ 4.9) 8. อานหนงสอทหองสมด (รอยละ 2.6)

นอกจากนกลมตวอยางยงมขอเสนอแนะอนๆ ดงน 1. ท าหนงสอทมสาระ และนาอานใหมากขน

2. การอานหนงสอท าใหมความรรอบตว ฉลาดมากขน เพลดเพลน

3. การอานหนงสอมากๆ จะชวยพฒนาชาต

4. นสยรกการอานไมจ าเปนตองอานหนงสอเรยนอยางเดยว

5. การอานหนงสอใหเหมาะกบวย และแบงเวลาใหพอเหมาะ อานหนงสอทด จะท าให ไมนาเบอ


4 - 6

2) การส ารวจพฤตกรรมและความคดเหนของคร อาจารยทมตอการอานหนงสอ

การศกษาในสวนนด าเนนการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถามจากตวอยางในกลมคร อาจารย ทท าการสอนอยในสถาบนการศกษาทงของภาครฐและเอกชน ทงในระดบอนบาล ประถมศกษา มธยมศกษา และสงกวามธยมศกษา ทงเพศชายและเพศหญง รวมจ านวนตวอยางทงสน 200 ตวอยาง ผลการศกษาโดยสรปมดงน (รายละเอยดตารางสถตดไดในภาคผนวก)

1. ขอมลทวไปและการท างาน

กลมตวอย าง รอยละ 57.5 เปน เพศหญงท เหลอเปน เพศชาย ท าการสอนอย ในสถาบนการศกษาภาครฐบาลและเอกชนในสดสวนเทาๆ กน โดยทรอยละ 40.0 ของกลมตวอยาง ท าการสอนในระดบสงกวามธยมศกษา สวนอกรอยละ 20.0 ท าการสอนในระดบอนบาลประถมศกษา และมธยมศกษา ในสดสวนเทาๆ กน โดยทกวาครงคดเปนรอยละ 67.2 ท างานมาแลว 5 ปขนไป สวนรอยละ 16.9 และรอยละ 15.9 มอายงานนอยกวา 3 ป และ 3 – 5 ป ตามล าดบ สวนใหญรอยละ 58.0 ของกลมตวอยางจบการศกษาระดบปรญญาตร อกรอยละ 29.5 จบการศกษาระดบปรญญาโท และ

สวนนอยทจบการศกษาต ากวาปรญญาตรหรอปรญญาเอก

กลมตวอยางรอยละ 41.0 มอายต ากวา 35 ป รองลงมารอยละ 14.6 มอายอยระหวาง 50-54 ป ทเหลอรอยละ 36.4 มอายตงแต 40 – 49 ป และอกรอยละ 7.3 มอายมากกวา 54 ป รอยละ 44.9 ของกลมตวอยางมรายไดของครอบครวตอเดอนมากกวา 25,000 บาท รองลงมารอยละ 31.3 มรายได นอยกวา 15,000 บาท ทเหลอมรายไดระหวาง 15,000 – 25,000 บาท

ส าหรบหลกสตรทเกยวของกบการสงเสรมการอานทกลมตวอยาง ไดเขารวมอบรมหรอสมมนา มดงน 1. โครงการรกการอาน

2. IQ – EQ ดแนถาพอแมใสใจ

3. การพฒนาหลกสตร

4. หองสมดมชวต

5. การสอนท าโครงงานคณตศาสตร

6. การจดกจกรรมคายวชาการ

7. เดกไทยรวมใจอานถวายในหลวง

8. การพฒนาผเรยนเปนส าคญ

9. การอบรมเพอปฏบตการ

10. การพฒนาดานจตปภสสร

11. พฒนาศกยภาพผสอน


4 - 7

12. ฝกอบรมดานการผลตหนงสออานเพมเตม

13. เงนทองมคา 14. พฒนากระบวนความคด

15. กฎหมายการเปดเผยขอมลราชการ

16. การอานภาษาไทยสญจร

17. เทคนคกจกรรมกจการพฒนา 6Q ส าหรบเดกปฐมวย

18. อานนทาน, เลานทานกบดนตร

19. อบรมหลกสตรแกนกลาง

20. การตลาด

21. สปดาหหองสมด

22. การฝกการอานและเขยนจากภาพหรอนทาน

23. การอานคดวเคราะห

24. การสรางสอพฒนาเดก

25. การสอนอานรอยกรอง และท านองเสนาะ

โดยทหลกสตรขางตนมองคกรตางๆ เปนผด าเนนการทงในสวนของภาครฐและเอกชน ไดแก 1. องคกรภาครฐ ไดแก สถาบนการศกษาระดบโรงเรยน มหาวทยาลย คณะกรรมการการอาชวศกษา กรมสขภาพจต ส านกงานเขตพนทการศกษา กรงเทพมหานคร ไดแก ส านกงานเขต ส านกงานการศกษาคร ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย องคการบรหารสวนต าบล ชมชนจงหวด

2. องคกรภาคเอกชน ไดแก บรษทสงพมพ เชน แปลนฟอรคดส นานมบคส เซเวนอเลฟเวน พซซาฮท โรงแรม โรงเรยนเอกชน บรษทจดอบรม

2. พฤตกรรมการอานหนงสอหรอสงพมพ ในชวง 1 เดอน กลมตวอยางมการอานหนงสอหรอสงพมพตางๆ เพอประกอบการท างานเปนหลก โดยอานเพอสรางเสรมความร เพอใชในการสอน และเพอประโยชนในการท างาน คดเปน

รอยละ 78.4 รอยละ 70.9 และรอยละ 68.8 ตามล าดบ สวนเหตผลอนคอเพอความบนเทง คดเปนรอยละ 56.3 และเพอเขาใจสงคมคดเปนรอยละ 40.7 ตามล าดบ รวมทงเพอหาความรและขอมลใหมๆ เพอเขาใจชวต และรขาวสารบานเมองทนเหตการณตามล าดบ


4 - 8

ประเภทของหนงสอกลมตวอยางนยมอานมากทสดไดแก หนงสอพมพและหนงสอวชาการ คดเปนรอยละ 72.7 และรอยละ 71.2 รองลงมาไดแก หนงสอสารคด บนเทงคด รวมเรองสน และการตนนยายภาพตามล าดบ มเพยงสวนนอยทนยมอานบทรอยกรอง และกวนพนธ การจดสรรเงนเพอซอหนงสอ กลมตวอยางรอยละ 66.2 มการจดสรรเงนไมสม าเสมอ โดยซอเปนครงคราว สวนอกรอยละ 18.5 ไมมการจดสรรเงน ส าหรบกลมตวอยางทมการจดสรรเงนเพอซอหนงสอเปนประจ ามเพยงรอยละ 15.4 ซงสวนใหญรอยละ 70.4 มคาใชจายไมเกน 500 บาท

ตอเดอน สวนทเหลอมคาใชจายเกน 500 บาทตอเดอน อยางไรกด พบวากลมตวอยางทท าการสอนในสถาบนการศกษาของรฐบาลจะมสดสวนการจดสรรเงนอยางสม าเสมอสงกวาการไมจดสรรเงน

การใชเวลาในการอานหนงสอ กลมตวอยางรอยละ 49.7 ใชเวลาระหวาง 30 - 60 นาท ตอวน สวนอกรอยละ 25.1 ใชเวลาในการอาน 1-2 ชวโมงตอวน และรอยละ 18.6 ใชเวลานอยกวา 30 นาทตอวน ซงพบวามความสอดคลองกนทงในกลมตวอยางทเปนครของสถาบนการศกษาของรฐบาลและเอกชน

การไปงานหนงสอ Book Fair มกลมตวอยางเพยงรอยละ 14.7 ทไปทกครง แตโดยสวนใหญรอยละ 51.8 จะไปนานๆ ครง และอกรอยละ 21.8 ไปปละครง ส าหรบกลมตวอยางทไมเคยไปงานหนงสอ Book Fair เลย คดเปนรอยละ 11.7 ในดานการไปรานจ าหนายหนงสอสวนใหญไปสปดาหละครง คดเปนรอยละ 47.2 รองลงมาเขารานจ าหนายหนงสอบอยๆ (วนเวน 2-3 วน) คดเปนรอยละ 27.4 มเพยงรอยละ 15.7 ทไปรานจ าหนายหนงสอเปนประจ าทกวน / เกอบทกวน และอกรอยละ 9.1 ไปรานหนงสอเดอนละครง

3. ความคดเหนทมตอนโยบายสงเสรมการอาน

รอยละ 69.7 ของสถานศกษาทกลมตวอยางท างานสอนมการจดกจกรรมสงเสรมการอาน โดยในชวง 6 เดอน มการจดกจกรรมทส าคญตามล าดบไดแก การจดหาหนงสอท เหมาะสม มประโยชนมาเขามมหนงสอ คดเปนรอยละ 54.5 รองลงมามการจดกจกรรมการแนะน าหนงสอ การเลานทาน ประกวดเขยนเรยงความหรอบทรอยกรอง การอานเรองในหนงสอ และการจดนทรรศการหนงสอทนาสนใจ คดเปนรอยละ 44.1 รอยละ 43.4 และรอยละ 42.1 ตามล าดบ นอกจากนนยงมการเลาเรองในหนงสอ การเลนทายปญหา การใหเลาเรองในหนงสอ การวาดภาพประกอบค าขวญ และการจดงาน Book Fair ในสถาบน ตามล าดบ ในขณะทกจกรรมทมการจดกนไมมากไดแก การปาฐกถาและโตวาท และการพาไปชมนทรรศการ และการบรรยายเกยวกบหนงสอ

จ านวนครงทด าเนนการจดกจกรรมขางตนในรอบ 6 เดอน พบวากจกรรมประเภทการ

เลานทาน การอานเรองในหนงสอ การเลาเรองในหนงสอ การเลนทายปญหา และการใหเลาเรองใน


4 - 9

หนงสอ จะเปนกจกรรมทมการจดบอยครงประมาณ 30-50 ครงในรอบ 6 เดอน ในขณะทกจกรรมประเภทอนๆ มการจดไมเกน 10 ครงในรอบ 6 เดอน

กจกรรมททางสถานศกษาจดขน ซงกลมตวอยางคดวาประสบความส าเรจมากทสดท ท าใหมผรกการอานมากขน เรยงตามล าดบไดแก 1. กระเชาหนงสอ/ตะกราหนงสอ

2. กจกรรมรกการอาน

3. หยดทกงานอานทกคน

4. ใหนกเรยนมสวนรวมถายทอดประสบการณการอานในชมชน

5. มมหนงสอทรบเขามาใหม 6. บานหนงสอประจ าชมชน


8. การอานจบใจความส าคญ

9. การอานขาวสารประจ าวนมาสรปใหฟง

10. สปดาหหองสมด

11. กจกรรมพอแมลกผกรกดวยหนงสอ

12. วนภาษาไทย

13. กจกรรมในชนเรยน

ทางดานการรบรเกยวกบนโยบายสงเสรมการอานของภาครฐบาล กลมตวอยางรอยละ 56.6 ไมเคยทราบวารฐบาลมนโยบายสงเสรมการอาน แตกมกลมตวอยางอกเกอบครงคดเปนรอยละ 43.4 ททราบวารฐบาลมนโยบายสงเสรมการอาน โดยมนโยบายในเรองของ การเลานทานใหลกฟงตงแตยงเดก การสงเสรมการอานและการเรยนร การใหนกศกษาไทยรกการอาน การก าหนดใหการอานเปนวาระแหงชาต โครงการวางทกงานอานทกคน การใหนกเรยนมการทบทวนการอานกอนทจะเขาบทเรยน และการเพมเวลาการอานใหมากขน

อยางไรกด กลมตวอยางรอยละ 72.5 มความเหนวาการอานหนงสอของเดกไทยในชวง 3 ปทผานมามอตราลดลง โดยมเหตผลส าคญเนองจากเดกตดเกมส คอมพวเตอร อนเทอรเนต การอานขาวสารทางอนเทอรเนต รวมทงมความวนวายทางการเมอง ขาวอาชญากรรม และอานหนงสอ

ไมคลอง ในขณะทสวนทเหลอเหนวาเดกไทยมการอานหนงสอเพมขน เนองจากมการรณรงคดาน

การอาน รวมทงรฐมการสงเสรมมากขน มหนงสอทนาสนใจมากขน มผปกครองสนบสนนและอานเพอคนควาท ารายงาน


4 - 10

ขณะเดยวกนกลมตวอยางยงคงเหนความส าคญของการอาน โดยมความคดเหนวาหากการสงเสรมการอานของไทยไมบรรลผลรอยละ 80.2 เหนวาประเทศจะไมพฒนา อกรอยละ 59.9 เหนวาจะท าใหความคดไมทดเทยมตางชาต ในขณะทรอยละ 54.3 เหนวาประชาชนในชาตจะขาดจนตนาการ และอกรอยละ 31.5 เหนวาจะมผลท าใหเศรษฐกจตกต า ทเหลอเหนวาจะท าใหคนในชาตขาดความร ขาดการคดวเคราะห ฉลาดนอยลง ประชาชนในชาตเกดการแตกแยกและขาดคณธรรม

ทางดานความคดเหนเกยวกบผทมอทธพลตอการอาน กลมตวอยางสวนใหญรอยละ 80.2 เหนวาพอแมผปกครองเปนผมอทธพลมากทสด สวนนอยทเหนวา คร อาจารย หรอภาครฐบาล บรรณารกษ สอรอบขาง ตนเอง และทกคนจะมอทธพลตอการอาน

ประเทศทกลมตวอยางเหนวาประสบความส าเรจในการสงเสรมการอานมากทสดไดแก ประเทศญปน คดเปนรอยละ 48.9 รองลงมาไดแก ประเทศสหรฐอเมรกา คดเปนรอยละ 15.6 และประเทศองกฤษ คดเปนรอยละ 11.1 ท เหลอไดแกประเทศจน เยอรมน ไทย อนเดย สงคโปร เวยดนาม และเกาหล ตามล าดบ เหตผลเนองจากเหนวาประเทศดงกลาวขางตนมเทคโนโลยทกาวหนา มการพฒนาอยางตอเนอง มเศรษฐกจด มความเจรญกาวหนาทางการศกษา มการจดการดานการอาน และสงเสรมการอานทด รฐบาลมการสนบสนนและรณรงคดานการอาน ระบบการเรยนการสอนเปนการคนควา การเรยนประสบความส าเรจ ประชาชนนยมอานหนงสอในเวลาวาง รกการอาน ชอบแสวงหาความรเพมเตม มรปแบบหนงสอทนาสนใจ นาอานมหนงสอการตน มภาพหลากหลาย มวรรณกรรมทมชอเสยง มหองสมดมาก และใสใจในการพฒนาหองสมด วฒนธรรมการอานเขาถงคนในประเทศ และเปนสงคมฐานความรทมแหลงเรยนรจ านวนมาก

ส าหรบหนวยงานทกลมตวอยางเหนวาเหมาะสมทจะเปนผด าเนนกจกรรมสงเสรมการอานของชาตมากทสด ไดแก กระทรวงศกษาธการคดเปนรอยละ 86.9 รองลงมารอยละ 29.3 และรอยละ 22.2 ไดแก กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และกระทรวงวฒนธรรม ตามล าดบ

การรบรเกยวกบการจดกจกรรมสงเสรมการอานขององคกรตางๆ กลมตวอยางสวนใหญ รอยละ 76.6 ไดรบรเกยวกบกจกรรมสงเสรมการอานของกระทรวงศกษาธการ สวนองคกรทเหลอ ซงกลมตวอยางรอยละ 3.6 รบรเกยวกบการจดกจกรรมสงเสรมการอาน ไดแก กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และสมาคมผจดพมพและผจดจ าหนายหนงสอแหงประเทศไทย นอกจากนยงไดแก ส านกงานอทยานการเรยนร TK-PARK มลนธหนงสอเพอเดก มลนธเพอการพฒนาเดก และส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ตามล าดบ


4 - 11

4. ความคดเหนทมตอสถานศกษาเกยวกบการสงเสรมการอาน

กลมตวอยาง รอยละ 71.7 เหนวาหองสมดของสถานศกษาทท างานอยมหนงสอยง

ไมเพยงพอ และไมเหมาะสมกบความตองการของผใชบรการ โดยเฉพาะสถานศกษาของเอกชน พบวา มสดสวนความไมเพยงพอสงกวาสถานศกษาของรฐบาล นอกจากน กลมตวอยางรอยละ 44.4 ยงเหนวาบรรณารกษของสถานศกษามการจดกจกรรมสงเสรมการอานเพยงนานๆ ครง และอกรอยละ 40.8 เหนวามการจดเปนประจ า ในขณะทรอยละ 14.8 ของกลมตวอยางเหนวาบรรณารกษไมเคยมการจดกจกรรมสงเสรมการอานในสถานศกษาเลย ขณะเดยวกน รอยละ 52.5 ของกลมตวอยางเคยมการจดกจกรรมสงเสรมการอานดวยตนเองโดยการจดกจกรรมหองสมดเคลอนท การใชหองสมด สปดาหหองสมด การเลานทาน โครงการรกการอาน ตะกราหนงสอ มมหนงสอ ทเหลอไดแก การอานเพอการศกษา เพออานหนงสอใหออก การอานจบใจความส าคญ การเลนเกมส บนทกการอานนอกเวลา จดหนงสอพมพใหเดกอาน การถามตอบค าถาม การจดนทรรศการ กจกรรมหนงสอทนาสนใจ โครงการหมอภาษา สปดาหวนรกภาษาไทย อานเพอรสทกษะการเขยน กจกรรมสดยอดนกอานประจ าเดอน ประกวดการเขยนเรยงความ และการวาดภาพและเลาเรองจากภาพ

5. ความคดเหนทมตอการสงเสรมการอาน

ในดานความคดเหนทมตอการอาน ไดท าการส ารวจความคดเหนดวยค าถามแบบ Rating

Scale โดยมเกณฑการใหคะแนนในระดบเหนดวยอยางยง = 5 คะแนน เหนดวย = 4 คะแนน ไมมความเหน = 3 คะแนน ไมเหนดวย = 2 คะแนน และไมเหนดวยอยางยง = 1 คะแนน ท าการเปรยบเทยบโดยใชคาเฉลย พบวากลมตวอยางมความคดเหนในระดบเหนดวยอยางยง เหนดวย และคอนขางเหนดวยในประเดนตอไปน กลมตวอยางเหนดวยอยางยงวา หนงสอชวยพฒนาชาตและชวตใหเจรญรงเรอง (4.68) โดยการอานจะพฒนาไดตองอานเปนประจ าทกวน และเปนกจกรรมตอเนองตลอดชวต (4.67) นอกจากนยงเหนดวยทการอานไมใชทกษะทเกดขนโดยธรรมชาต แตตองฝกฝน (4.47) และควรก าหนดใหการอานเปนวาระแหงชาต (4.45) โดยหองสมดจะถอเปนแหลงส าคญทสดทจะจดการสงเสรมการอาน (4.36) อกทงยงเหนวางบประมาณทใชในการซอหนงสอของหองสมดมนอย (3.93) และส านกพมพทจดพมพหนงสอทมคณภาพมจ านวนนอย (3.70) ขณะเดยวกนผบรหารยงคงใหความส าคญตอการสงเสรม

การอานนอย (3.40)


4 - 12

ความคดเหนทมตอการสงเสรมการอาน

กลมตวอยางในกลมครอาจารยไดแสดงความคดเหนเกยวกบการสงเสรมการอานดงน กลยทธทควรใชในการสงเสรมการอาน

กลมตวอยางไดเสนอแนะกลยทธตามล าดบ ดงน 1. หนงสอควรมเนอหาภาพและรปเลมทนาสนใจ และราคาถก

2. เรมจากพอแมผปกครอง

3. การสรางความตระหนก และแรงจงใจ

4. มการปลกฝงตงแตเดก

5. ฝกใหเดกเลอกหนงสอทเหมาะสมกบอาย 6. เรมอานหนงสอทชอบกอน

7. จดกจกรรมสงเสรมการอาน

8. ควรอานเปนกจวตรประจ าวน และบอยๆ

9. จดมมหนงสอตามรานหนงสอ และไมหมพลาสตก

10. เลานทาน/เกมส 11. เขาโครงการหมอภาษา 12. การอานจบใจความส าคญ

วธการในการพฒนานสยรกการอาน

กลมตวอยางไดเสนอแนะวาวธการในการพฒนานสยรกการอานไว ดงน 1. มการปลกฝงตงแตเดก

2. อานหนงสอทกประเภท และเหมาะสมกบวย

3. จดกจกรรมสงเสรมการอาน

4. คร – ผปกครองควรเปนแบบอยาง

5. เลานทาน ขาวตางๆ

6. ฝกใหเดกรกการอาน

7. จดหาหนงสอทเดกสนใจ

8. อานหนงสอบอยๆ

9. เรมอานหนงสอทชอบกอน

10. อธบายใหเหนประโยชนจากการอานหนงสอ

11. สรางสงกระตนและแรงจงใจ

12. จดเปนชวโมงรกการอาน


4 - 13

13. หองสมดควรมหนงสอใหเลอกหลากหลาย

14. ฝกสรปเนอหาทส าคญเอง

15. ก าหนดการอานเปนวาระแหงชาต

ขอเสนอแนะอนๆ

กลมตวอยางไดเสนอแนะไวดงน 1. มการเรยนรจากการเลยนแบบทดจากเดกถงผใหญ

2. จดการสงเสรมการอานอยางจรงจง

3. รฐบาลควรใหความส าคญตอการอาน

4. ตองมเวลาเขาหองสมดบาง

5. ในชนบททหางไกลควรมการชวยเหลอดานตางๆ

6. การหาขอมลทนาสนใจ

7. มสงอนๆ นอกจากสอสงพมพ


4 - 14

3) การส ารวจพฤตกรรมและความคดเหนของผปกครองทมตอการอานหนงสอ

การศกษาครงนเกบขอมลโดยใชแบบสอบถามจากกลมตวอยางทเปนผปกครองของบตร ทก าลงศกษาทงเพศชาย และเพศหญง กระจายตวอยางตามระดบการศกษา กลมอาย รายได ซงอาศยอยในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล รวมจ านวนทงสน 200 ตวอยาง ผลการศกษาโดยสรปมดงน (รายละเอยดตารางสถตดไดในภาคผนวก)

1. ขอมลทวไป กลมตวอยางรอยละ 71.0 เปนเพศชาย ทเหลอเปนเพศหญงรอยละ 35.0 ของกลมตวอยาง เปนผมรายไดของครอบครวตอเดอน 15,000–30,000 บาท สวนอกรอยละ 32.5 มรายไดต ากวา 15,000 บาท และมากกวา 30,000 บาทในสดสวนพอๆ กน รอยละ 32.5 ของกลมตวอยาง มบตรศกษาอยในระดบสงกวา มธยมศกษา ทเหลอมบตรศกษาอยในระดบอนบาล ประถมศกษาและมธยมศกษาในสดสวนเทาๆ กน คดเปนรอยละ 22.5 อายของกลมตวอยางรอยละ 26.0 มอาย 35-39 ป รองลงมาอายต ากวา 35 ป และ 40-44 ป คดเปนรอยละ 24.5 และ รอยละ 16.5 ทเหลอ มอาย 45-49 ป และมากกวา 54 ป คดเปนรอยละ 15.0 และรอยละ 10.5 ตามล าดบ ระดบการศกษาของกลมตวอยางรอยละ 28.5 จบการศกษาในระดบปรญญาตร รองลงมาจบการศกษาในระดบประถมศกษา ปวช. ปวส. อนปรญญา และมธยมศกษา คดเปน

รอยละ 25.0 รอยละ 21.5 และรอยละ 20.5 ตามล าดบ โดยมเพยงสวนนอยทจบการศกษาสงกวาปรญญาตร อาชพของกลมตวอยางรอยละ 30.0 มธรกจสวนตว รองลงมามอาชพ เปนพนกงานบรษทเอกชน พอบาน แมบาน และเปนขาราชการหรอรฐวสาหกจ คดเปนรอยละ 19.5 รอยละ 16.0 และรอยละ 14.5 ตามล าดบ ทเหลอมอาชพรบจางทวไปและคาขาย เกอบครงหนงหรอรอยละ 45.0 ของกลมตวอยาง มบตรเพยง 1 คน และอกรอยละ 42.5 มบตร 2 คน สวนทเหลอมบตร 3 คน ขนไป

2. พฤตกรรมการอานหนงสอ กลมตวอยางรอยละ 31.5 มหนงสอในบาน 21-50 เลม อกรอยละ 25.5 มหนงสอในบาน 51-100 เลม ทเหลอมหนงสอในบานนอยกวา 20 เลม และมากกวา 100 เลม คดเปนรอยละ 24.5 และ รอยละ 18.5 ตามล าดบ โดยทกวาครงหนงคดเปนรอยละ 52.0 ของกลมตวอยางไมมการจดมมหนงสอในบาน กลมตวอยางสวนใหญคดเปนรอยละ 71.4 เปนผทชอบอานหนงสอ ซงสอดคลองกนในทกระดบรายไดครอบครว สวนทเหลอไมชอบอานหนงสอเนองจากเหตผลส าคญคอไมมเวลาและชอบท ากจกรรมอนมากกวา คดเปนรอยละ 56.9 และรอยละ 43.1 ตามล าดบ สวนบตรของกลมตวอยางรอยละ 63.5 เปนผชอบอานหนงสอ ท เหลอไมชอบอานหนงสอ โดยมเหตผลสวนใหญเนองจากชอบท า


4 - 15

กจกรรมอนๆ มากกวา ชอบเลนกบเพอนและตดเกมส คดเปนรอยละ 54.8 รอยละ 42.5 และรอยละ 31.5 ตามล าดบ และทเหลอไมเหนประโยชนของการอาน ไมมเวลาตดโทรทศน/การตน เดกขเกยจอานหนงสอไมออก รวมทงผปกครองไมมเวลาวาง

การจดสรรเงนเพอซอหนงสอตอเดอน กลมตวอยางรอยละ 31.0 มการจดสรรเงนไวเดอนละ 101-500 บาท ทเหลอมการจดสรรเงนนอยกวา 100 บาท และ 500 บาทขนไปตอเดอน คดเปน

รอยละ 13.5 และรอยละ 8.5 ตามล าดบ โดยมกลมตวอยางถงรอยละ 47.0 ทไมมการจดสรรเงนเพอซอหนงสอ การใชเวลาในการอานหนงสอตอวน กลมตวอยางรอยละ 40.5 ใชเวลาในการอานหนงสอนอยกวา 30 นาทตอวน อกรอยละ 34.0 ใชเวลา 30-60 นาทตอวน ทเหลอใชเวลาอานหนงสอ 1 ชวโมงตอวนขนไป โดยทมกลมตวอยางอกรอยละ 7.5 ทไมอานหนงสอเลยในแตละวน และเมอพจารณาในแตละระดบรายไดครอบครว พบวา กลมทมรายไดมากกวา 30,000 บาท จะใชเวลาในการอานหนงสอ 30-60 นาทตอวน มากกวากลมรายไดอน ๆ ความถในการไปรานหนงสอกลมตวอยางรอยละ 47.0 ไปรานหนงสอสปดาหละครง อกรอยละ 15.5 ไปรานหนงสอเปนประจ าทกวนหรอเกอบทกวน พอ ๆ กบไปรานหนงสอบอยโดยไปวนเวน 2-3 วน นอกจากนยงมกลมตวอยางรอยละ 14.0 ทไมเคยไปรานหนงสอเลย

3. การสงเสรมบตรดานการอาน รอยละ 39.0 ของกลมตวอยางสงเสรมใหบตรรจกหนงสอเปนครงแรกตงแตอาย 1-2 ขวบ อกรอยละ 24.5 สงเสรมตงแตบตรแรกเกดจนถง 1 ขวบ ในขณะทรอยละ 23.5 สงเสรมบตรเมอบตรอาย 3-4 ขวบ ทเหลอสงเสรมบตรเมอบตรมอาย 4 ขวบขนไป วธการทกลมตวอยางสงเสรมใหบตรรกการอานสวนใหญ รอยละ 52.0 ใชวธเลานทานใหฟง รองลงมาใหดภาพในหนงสอ และอานเรองในหนงสอใหฟงคดเปนรอยละ 48.0 และรอยละ 42.0 ตามล าดบ ทเหลอใชวธสนทนาเรองหนงสอกบบตรและเลนทายปญหาในหนงสอ และเมอพจารณาแยกตามระดบรายไดครอบครว พบวา กลมรายไดมากกวา 30,000 บาท นยมใหบตรดภาพในหนงสอมากกวาการเลานทานใหฟง อยางไรกด พบวามกลมตวอยางรอยละ 8.0 ทไมเคยสงเสรมบตรในเรองการอานเลย วธการทกลมตวอยางชวยใหบตรรจกหนงสอสวนใหญใชวธพาไปทรานจ าหนายหนงสอคดเปนรอยละ 60.9 รองลงมาใชการพาไปหองสมดและพาไปงานหนงสอ Book Fair คดเปนรอยละ 33.0 และรอยละ 24.9 ตามล าดบ โดยมกลมตวอยางรอยละ 14.7 ทไมเคยพาบตรไปรจกหนงสอเลย


4 - 16

กลมตวอยางมวธการสรางทศนคตทถกตองของบตรเกยวกบหนงสอโดยใชวธการเกบหนงสอใหเปนระเบยบคดเปนรอยละ 48.0 รองลงมาใชวธใหเงนส าหรบซอหนงสอหรอเชาหนงสอคดเปนรอยละ 35.7 ทเหลอใชวธท าตวอยางใหบตรเหนวาการจายเงนซอหนงสอมประโยชนเพยงใดรวมทงสนบสนนใหแลกเปลยนหนงสอกบเพอนคดเปนรอยละ 35.2 และรอยละ 14.3 ตามล าดบ อยางไรกดยงคงมกลมตวอยางรอยละ 13.3 ทไมเคยมวธการสรางทศนคตทถกตองแกบตรเกยวกบหนงสอ กลมตวอยางรอยละ 39.5 พาบตรไปหองสมดทไมใชของโรงเรยนดวยตนเองเปนครงคราว อกรอยละ 12.5 ผปกครองพาบตรไปสม าเสมอ โดยทรอยละ 5.5 บตรไปหองสมดไดดวยตนเองอยางสม าเสมอ และอกรอยละ 3.5 ของกลมตวอยางพาบตรไปเปนครงคราว โดยทยงคงมกลมตวอยางอก

รอยละ 36.5 ของกลมตวอยางทไมเคยพาบตรไปหองสมดเลย ซงพบวาสอดคลองกนในทกระดบรายไดครอบครว

นอกจากวธการขางตนแลว กลมตวอยางถงรอยละ 51.0 ยงไดมการจดกจกรรมสงเสรมการอานทบานอกดวยโดยการ

1. สอนหรอชวนใหเดกอานหนงสอเมอวางใหเปนนสย

2. อานหนงสอใหเดกฟง หรออานใหดเปนตวอยาง

3. หาหนงสอใหเดกอาน

4. จดมมหนงสอใหเดกอาน

5. พาเดกไปซอหนงสอทสนใจ

6. ใหเดกอานหนงสอใหฟงและใหสรปเรองราวใหฟง

7. พาลกไปหองสมด

8. พาลกไปงานกจกรรมสงเสรมการอานหรองานมหกรรมหนงสอ

9. รวมอานหนงสอกบเดก

อยางไรกด เมอพจารณาตามระดบรายไดครอบครว พบวา กลมทมรายได 15,000-30,000 บาท มการจดกจกรรมการอานในครอบครว เพยงรอยละ 46.4 ซงนอยกวากลมรายไดครอบครวระดบอนทสวนใหญกวารอยละ 50.0 มการจดกจกรรมสงเสรมการอานภายในบาน

4. ความคดเหนทมตอนโยบายการสงเสรมการอาน กลมตวอยางรอยละ 95.9 ไมเคยทราบนโยบายสงเสรมการอานของรฐบาลเลย สวนทเหลอทราบวามนโยบายเกยวกบโครงการรณรงคสงเสรมการอาน หองสมดเคลอนทการจดใหมหองสมดชมชนมากขน การกระจายหนงสอสชมชน และสงเสรมการเลานทานใหเดกฟง นอกจากน กลมตวอยาง


4 - 17

ยงมความเหนวา ในชวง 3 ปทผานมา เดกไทยมการอานหนงสอลดลง คดเปนรอยละ 72.1 ของกลมตวอยาง เนองจากเดกสวนใหญจะตดเกมส คอมพวเตอร และอนเตอรเนต บางสวนตดเพอน ตดเทยว และตดโทรทศน อยางไรกด กลมตวอยางอกรอยละ 27.9 ยงคงมความเหนวาเดกไทยมการอานหนงสอเพมขนในชวง 3 ปทผานมา เนองจากมกจกรรมการรณรงคใหอานหนงสอมากขน มหนงสอสงพมพทหลากหลายและนาอานมากขน ขณะเดยวกนผปกครองใหการสนบสนนและรวมมอมากขน และเดกกมการพฒนามากขน ฉลาดขน นอกจากนรฐบาลยงใหการสงเสรม มการพฒนาดานการศกษา และ จดหนงสอใหตามสถานศกษามากขน รวมทงมรานหนงสอมากขน

กลมตวอยางสวนใหญมความเหนวาหากการสงเสรมการอานของไทยไมบรรลผลจะท าใหประเทศไมพฒนาคดเปนรอยละ 80.0 อกรอยละ 52.0 เหนวาจะท าใหความคดไมทดเทยมตางชาต สวนอกรอยละ 34.5 และรอยละ 33.0 เหนวาจะท าใหประชาชนในชาตขาดจนตนาการ และท าใหเศรษฐกจตกต า ตามล าดบ ส าหรบผทมสวนส าคญมากทสดตอการสงเสรมการอาน กลมตวอยางรอยละ 73.9 เหนวาควรไดแกพอแมผปกครองอกรอยละ 22.6 เหนวาควรเปนครอาจารย และสวนนอยเพยงรอยละ 0.5 ทเหนวาควรเปนภาครฐบาล ประเทศทกลมตวอยาง เหนวา ประสบความส าเรจดานการอานมากทสดไดแก ประเทศญปน คดเปนรอยละ 35.8 รองลงมาไดแก ประเทศสหรฐอเมรกา ประเทศจน ประเทศสงคโปร ประเทศองกฤษ และประเทศไทย ตามล าดบ เหตผลทมองวาประเทศดงกลาวขางตนประสบความส าเรจในดานการอาน เนองจากเปนประเทศทมการพฒนาอยางรวดเรวและตอเนองโดยเฉพาะความกาวหนาทางเทคโนโลย และส าหรบประเทศญปนเปนประเทศทประชากรมการอานหนงสอมาก รกการอาน

เดกญปนเกงและมความสามารถ

หนวยงานทควรด าเนนกจกรรมสงเสรมการอานของชาตมากทสดตามความเหนของกลมตวอยางไดแก กระทรวงศกษาธการ คดเปนรอยละ 83.8 อกรอยละ 21.2 เหนวาควรอยในความดแลของกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และสวนนอยรอยละ 4.5 ทเหนวาควรอยในความดแลของ กระทรวงวฒนธรรม การรบรเกยวกบหนวยงานหรอองคกรทด าเนนกจกรรมสงเสรมการอานกลมตวอยาง รอยละ 79.9 เหนวากระทรวงศกษาธการมการด าเนนกจกรรมสงเสรมการอานมากทสด ทเหลอไดแกหนวยงานอน ไดแก มลนธเพอการพฒนาเดก กรงเทพมหานคร ศนยพฒนาอจฉรยภาพเดก และเยาวชน สถาบนรกลก เปนตน


Scale โดยมเกณฑการใหคะแนน ในระดบเหนดวยอยางยง = 5 คะแนน เหนดวย = 4 คะแนน ไมม


4 - 18

ความเหน = 3 คะแนน ไมเหนดวย =2 คะแนน และไมเหนดวยอยางยง = 1 คะแนน ท าการเปรยบเทยบโดยใชคาเฉลย พบวากลมตวอยางมความคดเหนในระดบเหนดวยอยางยงและเหนดวย ในแตละประเดนตอไปน กลมตวอยางเหนดวยอยางยงวาหนงสอชวยพฒนาชาตและชวตใหเจรญรงเรอง (4.59) และเหนดวยวาการอานไมใชทกษะทเกดขนโดยธรรมชาตแตตองฝกฝน (4.39) การอานจะพฒนาไดตองอานประจ าทกวนและเปนกจกรรมตอเนองตลอดชวต (4.36) ดงนนจงควรก าหนดใหการอานเปนวาระแหงชาต (4.31) และหองสมดจดเปนแหลงส าคญทสดทจะจดการสงเสรมการอาน (4.31) รวมทงคอนขางเหนดวยทส านกพมพทจดพมพหนงสอทมคณภาพมจ านวนนอย (3.96) ตามล าดบ

5. ความคดเหนเกยวกบการสงเสรมการอาน

5.1 ความคดเหนในเรองกลยทธทควรใชในการสงเสรมการอาน

กลมตวอยางในกลมผปกครองไดเสนอแนะกลยทธทควรใชในการสงเสรมการอานทส าคญ ดงน

1. หนงสอควรมรปแบบสสน และคณสมบตทนาอาน เชน ตวอกษรใหญ เลมไมหนา พกพาสะดวก

2. ฝกใหเดกอานหนงสอทกวน หรอใหครมอบหมายงาน

3. มของรางวล ค าชมเพอจงใจใหเดกอานหนงสอ

4. จดตงหองสมดประชาชนประจ าหมบานหรอหองสมดเอกชน

5. จดแขงขนการอานหนงสอ และวดผลการอานนน

6. ชใหเหนประโยชนของการอานหนงสอ และปลกฝงการอาน

นอกจากน กลมตวอยางยงไดเสนอแนะกลยทธอน ๆ ดงน 1. มหนงสอราคาถกใหอาน

2. มหนงสอหลากหลายใหอาน

3. อาน/เลาเรองในหนงสอใหเดกฟง เพอกระตนความสนใจ หรอใหเดกอานตาม หรออานรวมกน

4. ใหเดกอานหนงสอใหฟงเปนประจ า 5. อานหนงสอเปนประจ าเพอเปนตวอยาง

6. มมมหนงสอใหเดกอานโดยเฉพาะ

7. จดหาหนงสอสนก ๆ ใหเดกอาน และใหมตดบาน

8. รฐบาลสงเสรมและรณรงคดานการอานของเดกผานสอ


4 - 19

9. พาเดกเขารวมกจกรรมเกยวกบหนงสอหรอกจกรรมสงเสรมการอาน

10. โรงเรยนจดกจกรรมสงเสรมการอาน

11. เพมจ านวนครในระดบปฐมวยใหมากขน

12. เพมจ านวนหนงสอ

13. ใชซดนทาน การตน ชวยกระตนใหเดกตองการดภาพจากหนงสอ

14. จดสรรเงนเพอซอหนงสอใหบตร

15. สถานทอานหนงสอ เชน หองสมด ควรมบรรยากาศชวนอานหนงสอ

16. จดหองสมดเคลอนท และมหนงสอทมคณภาพ

5.2 ขอเสนอแนะวธการในการพฒนานสยรกการอาน

กลมตวอยางในกลมผปกครองไดเสนอแนะแนวทางในการพฒนานสยรกการอานทส าคญไว ดงน

1. ใหเดกอานหนงสอใหฟงเปนประจ า 2. แนะน าจดหาหนงสอทเดกชอบ มประโยชน เหมาะสมกบวย

3. อานหนงสอใหเดกฟงหรออานรวมกน

4. หนงสอควรมรปภาพ สสน และคณสมบตนาอาน มสาระ

5. อานหนงสอเปนประจ าเพอเปนตวอยาง

6. พาเดกเขารวมกจกรรมสงเสรมการอาน

7. มของรางวล ค าชม เพอจงใจใหเดกอานหนงสอ

8. พาไปอานหนงสอในททมบรรยากาศชวนอาน เชน หองสมด

9. อธบายเนอหาทเปนจดสนใจแกเดกเพอกระตนการอาน

10. ผปกครองกวดขนการอานหนงสอของเดก

11. จดกจกรรม นทรรศการดานการอานโดยรฐ

12. ไมบงคบใหเดกเครงเครยดกบการอานมากเกนไป

5.3 ขอเสนอแนะอน ๆ ในการสงเสรมการอาน

กลมตวอยางในกลมผปกครองมขอเสนอแนะอน ๆ ดงน 1. การอานหนงสอชวยใหเดกมพฒนาการอานทดขน

2. การอานของเดกควรเรมจากครอบครว โรงเรยน และทกฝายรวมมอกน

3. ปลกฝงใหเดกอานหนงสอทกททมหนงสอ


4 - 20

4. เดกไทยอานหนงสอนอยมาก ควรผลกดนใหเดกรกการอานมากขน

5. ควรมหนงสอทด มสาระ ราคาไมแพงมากเกนไป

6. หนงสอควรหาซอไดสะดวก

7. จ านวนนกเรยนตอหองควรนอยลง

8. เพมจ านวนหองสมดใหมากขน

9. สงเสรมใหเดกอานหนงสอทกประเภท

10. ครควรชวยดแลการอานหนงสอของเดก

11. รฐตองชวยพฒนาการอานของเดก

12. เพมงบประมาณในการสงซอหนงสอทมคณภาพเขาหองสมดใหทวถง

13. หองสมดถอเปนแหลงความรในระดบจงหวด อ าเภอ หมบาน

14. สอนใหเดกแบงเวลาใหเปนประโยชน ไมบงคบแตใหฝกฝนเรยนรเองตงแตเดก

15. เดกไทยอานหนงสอนอยมาก หวงเลน ตดเกมส มสงลอใจท าใหไมสนใจการอาน

16. การอานชวยพฒนาชาต 17. รฐตองเอาใจใสหนงสอทมอยในหองสมด

18. การอานหนงสอทกวนเปนสงดทสดจะท าใหประสบความส าเรจ


4 - 21

4) การส ารวจพฤตกรรมและความคดเหนของประชาชนทมตอการอานหนงสอ

การศกษาในสวนนด าเนนการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถามจากตวอยางในกลมประชาชนในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล ทงเพศชายและเพศหญง กระจายตวอยางตามอาย รายได อาชพ และการศกษา รวมจ านวนตวอยางทงสน 100 ตวอยาง ผลการศกษาโดยสรปมดงน (รายละเอยดตารางสถต ดไดในภาคผนวก)

1. ขอมลทวไป

กลมตวอยางรอยละ 40 มรายได 10,000-20,000 บาท อกรอยละ 30 มรายไดต ากวา 10,000 บาท และมากกวา 20,000 บาท ในสดสวนพอๆ กน กลมตวอยาง รอยละ 50 มอาย 25–45 ป และมอาย 46 ปขนไปในสดสวนพอๆ กน โดยเปนเพศชาย รอยละ 53.0 ทเหลอเปนเพศหญงการศกษาของกลมตวอยางรอยละ 40.8 จบปรญญาตร อกรอยละ 24.5 จบระดบมธยมศกษา ทเหลอรอยละ 19.4 และ

รอยละ 10.2 จบระดบ ปวช., ปวส., อนปรญญา และประถมศกษาตามล าดบ และมเพยงรอยละ 5.1 ทจบการศกษาระดบปรญญาโท กลมตวอยางรอยละ 39.4 ประกอบอาชพพนกงานธรกจเอกชน รองลงมารอยละ 27.3 ประกอบอาชพธรกจสวนตว ทเหลอรอยละ 12.1 มอาชพรบราชการ รฐวสาหกจ และรบจาง ในสดสวนพอๆ กน ทเหลอรอยละ 5.1 มอาชพพอบานหรอแมบาน

2. พฤตกรรมการอานหนงสอหรอสงพมพ กลมตวอยางรอยละ 36.0 มหนงสอในบานนอยกวา 20 เลม สวนอกรอยละ 33.0 มหนงสอในบาน 21–50 เลม รอยละ 21.0 มหนงสอในบานมากกวา 100 เลม และรอยละ 10 มหนงสอในบาน 51-

100 เลม นอกจากนกลมตวอยางเกอบครงคดเปนรอยละ 46.0 มการจดมมหนงสอในบาน และสวนใหญรอยละ 84.0 เปนผทชอบอานหนงสอ ซงสอดคลองกนในทกระดบรายไดครอบครว ในขณะทอก

รอยละ 16.0 เปนผทไมชอบอานหนงสอ โดยใหเหตผลสวนใหญวาชอบท ากจกรรมอนมากกวาคดเปนรอยละ 47.1 สวนทเหลอรอยละ 41.2 และรอยละ 5.9 ใหเหตผลวาไมมเวลาและไมมหนงสอทนาสนใจ ตามล าดบ

ส าหรบการจดสรรเงนตอเดอนเพอซอหนงสอ กลมตวอยางสวนใหญรอยละ 53.0 ไมมการจดสรรทชดเจน สวนอกรอยละ 24.0 มการจดสรรเงนเพอซอหนงสอ 100 – 500 บาทตอเดอน และ

รอยละ 17.0 มการจดสรรเงนเพอซอหนงสอนอยกวา 100 บาทตอเดอน มเพยงรอยละ 6.0 ทจดสรรเงนเพอซอหนงสอเดอนละ 500 บาทขนไป การใชเวลาอานหนงสอตอวนของกลมตวอยางเกอบครงคดเปนรอยละ 44.4 ใชเวลาอานหนงสอวนละ 30–60 นาท อกรอยละ 38.4 ใชเวลานอยกวา 30 นาท สวนทเหลออกรอยละ 9.1 และ

รอยละ 5.1 ใชเวลาอานหนงสอนาน 1–2 ชวโมงตอวน และมากกวา 2 ชวโมงตอวน ตามล าดบ โดยม


4 - 22

กลมตวอยางรอยละ 3.0 เปนผไมอานหนงสอ และเมอพจารณาในแตละระดบรายไดตอเดอนของกลมตวอยาง พบวา กลมตวอยางทมรายได 10,000–20,000 บาทตอเดอน ใชเวลาในการอานหนงสอตอวนนอยกวา 30 นาทเปนสวนใหญ ในขณะทกลมรายได อนสวนใหญใชเวลาในการอานหนงสอวนละ 30-60 นาท

ความถในการไปรานขายหนงสอ กลมตวอยางกวาครงคดเปนรอยละ 58.0 ไปรานหนงสอนานๆ ครง / สปดาหละครง อกรอยละ 17.0 ไปรานหนงสอบอยๆ (วนเวน 2-3 วน) ในขณะทรอยละ 12.0 ของกลมตวอยางไปรานหนงสอเปนประจ าทกวน หรอเกอบทกวน สวนอกรอยละ 8.0 ไปรานขายหนงสอเดอนละครง โดยมเพยงรอยละ 5.0 ทไมเคยไปรานหนงสอเลย

ความถในการไปหองสมด กลมตวอยางรอยละ 38.0 ไปหองสมดนานๆ ครง/สปดาหละครง อกรอยละ 11.0 และรอยละ 10.0 ไปหองสมดบอยๆ (วนเวน 2-3 วน) และไปหองสมดเดอนละครง มสวนนอยทไปเปนประจ าหรอไปปละครง เพยงรอยละ 3.0 และพบวามกลมตวอยางถง รอยละ 35.0 ทไมเคยไปหองสมดเลย ส าหรบหองสมดทกลมตวอยางนยมไปใชบรการรอยละ 49.2 นยมไปใชหองสมดของทท างาน อกรอยละ 26.2 ใชบรการหองสมดสาธารณะของรฐบาล รอยละ 16.9 ใชบรการหองสมดสาธารณะของเอกชน และรอยละ 4.6 ใชหองสมดของสถานศกษา ซงกลมตวอยางสวนใหญรอยละ 73.4 มความเหนวาหนงสอทใหบรการในหองสมดมเพยงพอกบความตองการ อยางไรกด อกรอยละ 26.6 ของกลมตวอยางยงคงเหนวาหองสมดมหนงสอไมเพยงพอกบความตองการ

ความถในการไปงานหนงสอ Book Fair กลมตวอยางมากถงรอยละ 57.6 ไมเคยไปงานหนงสอเลย สวนทเหลอรอยละ 25.0 และรอยละ 9.8 เคยไปนานๆ ครง และปละครง โดยมผทเคยไปงานหนงสอเปนประจ าเพยงรอยละ 5.4

การอานหนงสอจากอนเตอรเนท กลมตวอยางกวาครง คดเปนรอยละ 52.5 ไมนยมอานหนงสอจากอนเตอรเนท สวนทเหลอ นยมอานหนงสอจากอนเตอรเนท ซงกลมตวอยางรอยละ 21.2ใชเวลาอานวนละ 30-60 นาท อกรอยละ 17.2 ใชเวลาอานนอยกวา 30 นาทตอวน ทเหลอรอยละ 6.1 และรอยละ 4.0 ใชเวลาอานตอวน 1–2 ชวโมง และมากกวา 2 ชวโมงขนไปตามล าดบ

3. ความคดเหนทมตอนโยบายสงเสรมการอาน

การจดกจกรรมสงเสรมการอานภายในบาน มกลมตวอยางเพยงรอยละ 19.2 ทจดกจกรรมขางตน โดยการซอหนงสอทชอบอานตดบานไวเปนประจ า อานหนงสอนทานใหลกฟงทกคนกอนนอน ชวนสมาชกในบานมาอานหนงสอบอยครง การจดมมหนงสอภายในบาน การแลกเปลยนความคดเหนเมออานหนงสอจบ การแนะน าหนงสอใหกนและกน การอานและใหสรปเรองราวใหฟง


4 - 23

อยางไรกด กลมตวอยางใหความเหนวาการทเดกซงเปนท รจกไมนยมอานหนงสอ เนองมาจากหลายสาเหตทส าคญ ไดแก

1) การทเดกตดเกมส เลนอนเตอรเนท เนองจากมรานเกมสเปดใหบรการมากมาย

2) เดกตดเทยว ตดเพอน และตดเลน

3) เดกไมชอบอานหนงสอ 4) ไมมหนงสอทนาสนใจ เนองจากภาพไมสวย ตวหนงสอมาก 5) เดกไมเหนประโยชนของการอานหนงสอ

6) เดกชอบท ากจกรรมอนมากกวา เชน ไปเทยว เลนกฬา ตดละครทว 7) การทเดกไมคอยมเวลาอานหนงสอ

8) เดกอานหนงสอไมออก

9) เดกไมไดรบการปลกฝงใหรกการอานท าใหไมชอบหนงสอ

ดงนน กลมตวอยางรอยละ 79.3 จงมความเหนวาผทมสวนส าคญมากทสดตอการสงเสรมการอาน ไดแก พอแม ผปกครอง รองลงมารอยละ 12.0 ไดแก คร อาจารย ทเหลอเหนวารฐบาลและ

ทกคนในสงคมมสวนส าคญ ตามล าดบ

ทางดานการรบรเกยวกบนโยบายสงเสรมการอานของรฐบาล กลมตวอยางรอยละ 74.5 ไมเคยทราบวารฐบาลมนโยบายสงเสรมการอาน ทเหลอทราบวารฐบาลมนโยบายเกยวกบการสงเสรมการอาน เชน โครงการสงเสรมนสยรกการอาน โครงการหนงสอมอสอง โครงการพระราชด าร การประกวดตอบปญหาบรรณานกรม หรอเลานทาน รวมทงหองสมดเคลอนทสวนใหญรอยละ 70.1 ของกลมตวอยาง มความเหนวาในชวง 3 ป มาน เดกไทยมการอานหนงสอลดลง เนองจากสาเหตส าคญ คอ เดกใหความสนใจเกมส รวมทงคอมพวเตอร อนเตอรเนท เทคโนโลยใหมๆ สอใหมๆ มากกวาการอานหนงสอ นอกจากนนยงตดเพอน ตดเทยว ดทว ดหนง การตน ฟงเพลง มสงบนเทงใหดมากกวาการอานหนงสอ ประกอบกบการขาดการปลกฝงใหรกการอาน ท าใหเดกไมเหนความส าคญของการอาน ไมชอบอานหนงสอ และการสงเสรมใหเดกอานหนงสอมนอยลง

อยางไรกด กลมตวอยางอกรอยละ 29.9 ยงคงเหนวาในชวง 3 ปมาน เดกไทยมการอานหนงสอเพมขน เนองจากมนโยบายกจกรรมและการรณรงคสงเสรมการอานมากขน ทงภาครฐและเอกชนมการใหรางวล โดยภาครฐกระตนใหเดกมจตส านกมากขน ประกอบกบหนงสอมมากขน และ

มความหลากหลาย และเดกในปจจบนแขงขนกนมากขน จงนาจะอานหนงสอมากขน

ขณะเดยวกนกลมตวอยางยงคงเหนความส าคญของการอาน โดยมความคดเหนวาหากการสงเสรมการอานของไทยไมบรรลผลรอยละ 70.0 ของกลมตวอยาง เหนวาประเทศจะไมพฒนา อก


4 - 24

รอยละ 58.0 เหนวาจะท าใหความคดไมทดเทยมตางชาต ในขณะทรอยละ 43.0 เหนวาประชาชนในชาตจะขาดจนตนาการ และรอยละ 29.0 เหนวาจะมผลท าใหเศรษฐกจตกต า เมอกลาวถงตวอยางของประเทศทประสบความส าเรจในเรองการสงเสรมการอานมากทสด กลมตวอยางเหนวาประเทศญปน สหรฐอเมรกา จน และองกฤษ เปนประเทศทประสบความส าเรจในเรองของการสงเสรมการอานมากกวาประเทศอนๆ ตามล าดบเนองจากเปนประเทศทเจรญและมการพฒนามาก มเดกและประชากรทเกงและฉลาด มหนงสอการตนมากมาย มการพฒนาหนงสอใหนาอาน มการปลกฝงการอานหนงสอ สงเสรมการเรยนร และรฐบาลเอาจรงเอาจงกบเรองการอาน

ทางดานหนวยงานหรอองคกรทควรเปนผด าเนนกจกรรมสงเสรมการอานของชาต รอยละ 71.7 ของกลมตวอยางเหนวาควรเปนหนาทของกระทรวงศกษาธการ รองลงมารอยละ 20.2 เหนวาควรเปนหนาทของกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย โดยมสวนนอยเพยงรอยละ 2.0 ทเหนวากระทรวงวฒนธรรมควรเปนผด าเนนการ อยางไรกดหนวยงานทกลมตวอยางไดรบรวามการด าเนนกจกรรมสงเสรมการอานมากทสด ไดแก กระทรวงศกษาธการ คดเปนรอยละ 81.8 รองลงมาไดแก ส านกงานอทยานการเรยนร TK-Park กรมประชาสมพนธส านกนายกรฐมนตร กรงเทพมหานคร กระทรวงสาธารณสขและมลนธเพอการพฒนาเดกตามล าดบ


Scale โดยมการใหคะแนนในระดบเหนดวยอยางยง = 5 คะแนน เหนดวย = 4 คะแนน ไมมความเหน =

3 คะแนน ไมเหนดวย = 2 คะแนน และไมเหนดวยอยางยง = 1 คะแนน ท าการเปรยบเทยบโดยใชคาเฉลย พบวากลมตวอยางมความคดเหนในระดบเหนดวย ในแตละประเดนตอไปน กลมตวอยางเหนดวยวาหนงสอชวยพฒนาชาตและชวตใหเจรญรงเรอง (4.44) จงควรก าหนดใหการอานเปนวาระแหงชาต (4.24) โดยทการอานจะพฒนาไดตองอานเปนประจ าทกวน และเปนกจกรรมตอเนองตลอดชวต (4.09) ซงหองสมดจดเปนแหลงส าคญทสดทจะจดการสงเสรมการอาน (4.06) รวมทงเหนดวยวาการอานไมใชทกษะทเกดขนโดยธรรมชาต แตตองฝกฝน (4.05) และคอนขางเหนดวยในเรองทส านกพมพจดพมพหนงสอทมคณภาพมจ านวนนอย (3.78) ตามล าดบ


กลมตวอยางในกลมประชาชนไดแสดงความคดเหนทมตอการสงเสรมการอานดงน 4.1 กลยทธทควรใชในการสงเสรมการอาน

กลมตวอยางไดเสนอแนะกลยทธเรยงตามล าดบดงน 1. หนงสอแตละเลมควรมรปภาพประกอบ มสสน ตวอกษรขนาดใหญ เพอกระตนใหเดกตองการอานหนงสอ


4 - 25

2. ควรอานหนงสอเปนประจ าทกวน เพอสรางแรงจงใจในการอานหนงสอ โดยเรมจากการอานหนงสอในแนวทชอบ

3. แสดงใหเหนถงความส าคญและประโยชนของการอานหนงสอ

4. ปลกฝงนสยรกการอานตงแตเดกๆ

5. ทกหนวยงานควรรวมกนจดกจกรรมสงเสรมการอานใหมากขน รวมทงการตดตามประเมนผล

6. การจดกจกรรมใหแกเดกโดยมรางวลมอบให 7. หนงสอควรมราคาถก และแจกหนงสออานฟรส าหรบเดก

8. อานหนงสอใหเดกดเปนตวอยาง เดกจะไดอานตาม

9. มสถานทใหบรการอานหนงสอใหกบประชาชนอยางทวถง

10. มการประชาสมพนธผานสอตางๆ

4.2 วธการในการพฒนานสยรกการอาน

กลมตวอยางไดเสนอแนะวธการตามล าดบดงน 1. ฝกการอานหนงสอเปนประจ าทกวน

2. ผปกครองเปนตวอยางทดแกบตร และสอนบตรใหมนสยรกการอาน โดยปลกฝงตงแตเดกๆ

3. สรางแรงจงใจในการอานหนงสอ โดยเรมจากแนวหนงสอทชอบอาน

4. บอกถงประโยชนของการอานหนงสอ

5. ท าแบบทดสอบหลงการอานจะท าใหการอานมความทาทายขน

6. รฐบาลและทกหนวยงาน รวมกนจดกจกรรมสงเสรมการอานใหมากขน

7. หนงสอควรมเนอหาสาระทเปนประโยชน มรปภาพ สสนชวนอาน ตวอกษรขนาดใหญ

8. จดชนวางหนงสอใหเปนระเบยบจะไดกระตนการอานในครงตอไป

4.3 ขอเสนอแนะอน ๆ

กลมตวอยางเหนวาสอสงพมพ อาจไมเพยงพอตอความตองการ และไมอาจตอบสนองความตองการ ควรใชสอประเภทตางๆ รวมดวย ใหสอรายการทว หรอใหดารานกรอง มาชวยสนบสนน เนองจากเปนบคคลตนแบบของเดก รวมทงทกคนในสงคมของประเทศตองชวยกน


4 - 26

5) การส ารวจพฤตกรรมและความคดเหนของบรรณารกษทมตอการอานหนงสอ การศกษาในสวนนด าเนนการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถามจากกลมตวอยางท เปนบรรณารกษหองสมดทงของภาครฐและเอกชนกระจายตวอยางตามอาย และระดบรายได ซงท างานในหองสมดเขตกรงเทพมหานคร และปรมณฑล รวมทงสน 30 ตวอยาง ผลการศกษาสรปไดดงน (รายละเอยดตารางสถตดไดในภาคผนวก)

1. ขอมลทวไป กลมตวอยาง เปนบรรณารกษหองสมดขององคกรเอกชน และองคกรรฐบาลในสดสวนเทากน โดยมอายงาน 6 ป ขนไป มอายงาน 4-6 ป และมอายงาน 1-3 ปในสดสวนทเทากน กลมตวอยางรอยละ 46.7 มอายต ากวา 35 ป รองลงมามอาย 40-44ป คดเปนรอยละ 26.7 และรอยละ 10.0 มอาย 35-39 ปและ 45-49 ปในสดสวนเทา ๆ กน ทเหลอมอาย 50-54 ป และมากกวา54 ป ขนไป รอยละ 76.7ของกลมตวอยางจบการศกษาระดบปรญญาตร ทเหลอจบการศกษาระดบปรญญาโท กลมตวอยางสวนใหญ

รอยละ 90 ท างานตรงกบสาขาวชาทจบ รายไดของครอบครวกลมตวอยางรอยละ 36.7 มรายไดนอยกวา 15,000บาทตอเดอน อกรอยละ 26.7 มรายได มากกวา 25,000 บาท ตอเดอน รองลงมามรายได15,000-20,000 บาทตอเดอน และ 20,001 – 25,000 บาทตอเดอน คดเปนรอยละ 23.3 และรอยละ 13.3 ตามล าดบ กลมตวอยางเขารวมอบรมหรอสมมนาในหลกสตรทเกยวของกบการอานดงน 1. โครงการสงเสรมการอาน

2. จดหองสมดอยางไรใหเยาวชนไทยรกการอาน

3. โครงการสงเสรมการเรยนร 4. ทกษะการรสารสนเทศและกลยทธการจดการหองสมดใหถกใจผใช 5. บรรณารกษกบการสงเสรมการอาน

6. การสงเสรมการอาน / ส าหรบเดก

7. แนวคดการจดหองสมดสมยใหม 8. กจกรรมวนภาษาไทยแหงชาต 9. โครงการชวนนองอาน

10. วนงานสปดาหหองสมด / หนงสอ 11. การประยกตหลกการจดการสมยใหมกบการพฒนาหองสมดเครอขาย

12. โครงการพฒนาบคลากรทางการศกษานอกโรงเรยน

13. อบรมบรรณารกษเพอจดหองสมดมชวต



4 - 27

15. หองสมดคดไทย

16. ทศทางการจดการศกษา 17. การสรางชมชนนกอาน

18. โครงการนานมบคส Reading Club

19. ศนยอมแพคเมองทองถนนหนงสอ

20. การอบรมเชงปฏบตการ

ซงหลกสตรดงกลาวขางตนเปนหลกสตรทด าเนนการจดอบรมหรอสมมนาโดยองคกรทงภาครฐและเอกชน ไดแก มหาวทยาลยของรฐและเอกชน โรงเรยนเอกชน กระทรวงศกษาธการ สพฐ. บรษทเอกชนเดอะพซซาคอมปะน และนานมบคส สมาคมหองสมด สสส . TK-park และส านกหองสมด เปนตน

2. พฤตกรรมการอานหนงสอ ในชวง 1 เดอนกลมตวอยางรอยละ 80.0 อานหนงสอเพอสรางเสรมความร รองลงมา

รอยละ 43.3 อานหนงสอเพอใชประโยชนในการท างานอกรอยละ 36.7 อานเพอความบนเทงและเพอเขาใจสงคมในสดสวนพอๆ กน นอกนนอานเพอเปนประสบการณชวต อานยามวาง เพอใหทนตอเหตการณ ทงนประเภทหนงสอทกลมตวอยางนยมอานมากทสดไดแก หนงสอพมพคดเปนรอยละ 69.0 รองลงมาไดแก หนงสอสารคด วชาการ และบนเทงคด คดเปนรอยละ 37.9 รอยละ 34.5 และรอยละ 24.1 ตามล าดบ ทเหลอไดแกหนงสอนวนยาย รวมเรองสนและการตนนยายภาพ โดยมสวนนอยทนยมอานหนงสอประเภท กวนพนธ รวมเรองสน และบทรอยกรอง วารสาร ภาษาองกฤษ พทธศาสนา บทความ และคอมพวเตอร ตามล าดบ การจดสรรเงนเพอซอหนงสอตอเดอน กลมตวอยางรอยละ 66.7 มการจดสรรเงน

ไมสม าเสมอโดยมการซอหนงสอเปนครงคราว ในขณะทรอยละ 20.0 มการจดสรรเงนอยางสม าเสมอ และอกรอยละ 13.3 ไมมการจดสรรเงนเพอซอหนงสอเลย จ านวนเงนทจดสรรไวซอหนงสอ รอยละ 60 มคาใชจายไมเกน 500 บาทตอเดอน สวนทเหลอมคาใชจายเกน 500 บาทตอเดอน การใชเวลาในการอานหนงสอตอวน ครงหนงของกลมตวอยางใชเวลา 30-60 นาทตอวน อกรอยละ 26.7ใชเวลา 1-2 ชวโมง ตอวน ทเหลอรอยละ 13.3ใชเวลามากกวา 2 ชวโมง ตอวน และ

สวนนอยรอยละ 10.0ใชเวลา 30 นาท ตอวนตามล าดบ 3. การจดกจกรรมสงเสรมการอาน


4 - 28

ในรอบ 6 เดอน หองสมดทกลมตวอยางท างานอยรอยละ 82.1 มการจดกจกรรมสงเสรมการอาน ซงสอดคลองกนทงหองสมดของรฐและเอกชนโดยหองสมดของรฐมสดสวนการจดกจกรรมสงกวาหองสมดของเอกชน ประเภทของกจกรรมทหองสมดนยมจดมากทสด ไดแก การจดนทรรศการหนงสอทนาสนใจคดเปนรอยละ 87.5 รองลงมาไดแก การแนะน าหนงสอและการจดหาหนงสอทมประโยชนเขามมหนงสอในหองสมด คดเปนรอยละ 75.0 และรอยละ 70.8 นอกจากนนรอยละ 54.2 มกรวมมอกบส านกพมพ และหางรานในการจดนทรรศการหนงสอ รวมทง นยมเลานทาน ในสดสวนพอๆกนส าหรบกจกรรมทกลมตวอยางบางสวนนยมจด ไดแก การเลนทายปญหา การเลาเรองในหนงสอ กจกรรมวาดภาพประกอบค าขวญ และการประกวดเขยนเรยงความ บทรอยกรอง และการจดแสดงเรองในหนงสอ สวนกจกรรมทจดนอยมากไดแก ปาฐกถา โตวาทเกยวกบหนงสอ นอกจากนยงมการจดกจกรรม หนอนหนงสอ ตะกราความร บนทกการอาน การจดนทรรศการหองสมด ยอดนกยม ยอดนกอาน การตอบค าถาม การประกวดภาพถาย shot เดด นกอานแฟนพนธแทหองสมด กจกรรมสญจรและการฉายวดทศนสงเสรมการอานใหสอดคลองกบหนงสอในหองสมด

ซงพบวากจกรรมทประสบความส าเรจไดแก การจดนทรรศการแนะน าหนงสอในโอกาสส าคญตางๆ การแนะน าหนงสอ หรอฉายวดทศนแนะน า การจดกจกรรมสญจร และกจกรรมตอบค าถามดมรางวล

อนงการจดกจกรรมสงเสรมการอานทหองสมดนยมจดในรอบ 6 เดอนซงโดยเฉลยจะจดประมาณ 3-6 ครง ไดแก การเลนทายปญหา มมหนงสอหองสมด การเลานทาน การจดนทรรศการหนงสอทนาสนใจ การอานเรองในหนงสอ การแนะน าหนงสอ การเลาเรองในหนงสอ และการจดแสดงเรองในหนงสอ สวนทเหลอจะจดประมาณ 1-2 ครงในรอบ 6 เดอน

การไดรบค าแนะน าเกยวกบกจกรรมสงเสรมการอานสวนใหญ กลมตวอยางจะไดรบนโยบายจากผบรหาร คดเปนรอยละ 66.7 สวนอกรอยละ 56.7 ของกลมตวอยางมการรเรมท ากจกรรมเองรองลงมาไดรบค าแนะน าจากผใชบรการ หนวยงานภายนอก การศกษาดงานหองสมดอนหรอโรงเรยนอนและการจดกจกรรมสปดาหหนงสอ ตามล าดบ

การไดรบงบประมาณสนบสนนการจดกจกรรมสงเสรมการอานตอป สวนใหญไดรบงบประมาณนอยกวา 30,000 บาท ตอปคดเปนรอยละ 63.0 ของกลมตวอยาง และอกรอยละ 22.2 ไดรบงบประมาณ 30,001–50,000 บาท ตอป ทเหลออกรอยละ 14.8ไดรบงบประมาณ 50,001–100,000 บาทตอป ตามล าดบ ซงพบวาสอดคลองกนทงหองสมดของรฐและเอกชน โดยหองสมดภาครฐมสดสวนการไดรบงบประมาณสงกวาของภาคเอกชน งบประมาณทไดรบการสนบสนนหลกทกรายจะไดรบจากงบของหองสมด และมเพยงรอยละ 3.6 และรอยละ 7.1 ทไดงบสนบสนนจากส านกพมพ/รานหนงสอและจากหนวยงานภายนอก ตามล าดบ


4 - 29

อยางไรกดการจดกจกรรมสงเสรมการอานของกลมตวอยางพบปญหาสวนใหญเกยวกบ

ผมารวมงานนอย คดเปนรอย 48.3 อกรอยละ 27.6 มงบประมาณไมเพยงพอรอยละ 10.3 ไมบรรลตามผลทตงไวทเหลอมปญหาจากการขาดการประชาสมพนธและบคลากรมไมเพยงพอ

สดสวนการใชเวลาในการท างานเพอการสงเสรมการอานของบรรณารกษทเปนตวอยาง รอยละ 44.8 มการจดสรรเวลาท างานรอยละ 20 ขนไป ในการจดกจกรรมสงเสรมการอาน รองลงมาจดสรรเวลาท างานรอยละ 11-20 และ รอยละ 5-10 คดเปนรอยละ 27.6 และรอยละ 20.7 ตามล าดบ โดยทสวนนอยรอยละ 6.9 ใชเวลานอยกวารอยละ 5 ในการท างานเพอสงเสรมการอานตามล าดบ นอกจากนยงพบวาบรรณารกษในกลมทท างานตรงกบสาขาวชาจะมการจดสรรเวลาท าเรองสงเสรมการอานไดชดเจนมากกวากลมทท างานไมตรงสาขาซงแทบไมมการจดสรรเวลาเพอท าการสงเสรมการอานเลย

4. ความคดเหนทมตอนโยบายสงเสรมการอาน กลมตวอยางรอยละ 53.6 ทราบเกยวกบนโยบายสงเสรมการอานของรฐบาล ไดแกนโยบายในเรองของ

1. ใหนกเรยนอานหนงสอในเวลาวางหรอในชวโมงทครก าหนด

2. ม พรบ.การศกษา 3. ใหการสงเสรมการอานเปนวาระแหงชาต 4. การจดมหกรรมนกอาน

5. สราง TK Park

6. โรงเรยนในสงกด กทม. เปดใหมการเรยนหลกสตร 2 ภาษา 7. โครงการภาษาของแผนดนเฉลมพระเกยรต 8. การจดตงคณะกรรมการสงเสรมการอาน

9. รณรงคใหเดกไทยรกการอาน และประกาศเปนนโยบายของรฐบาล

ส าหรบความคดเหนเกยวกบการอานหนงสอของเดกไทยในชวง 3ป ทผานมา รอยละ 60.0 ของกลมตวอยางเหนวาเดกไทยมการอานหนงสอลดลง เนองจาก

1. เดกใหความสนใจสงอนมากกวาอานหนงสอ เชนการเลนเกมสคอมพวเตอร เกมสออนไลน อนเทอรเนต และ MSN เปนตน

2. เดกเหนความส าคญและไปใชเทคโนโลยททนสมย เชน ทว อนเทอรเนตมากกวา จงท าใหความส าคญในการอานลดลง

3. สออนเทอรเนตท าใหสะดวกในการสบคนขอมลมากกวา 4. กระแสขาวทบอกวาเดกอานหนงสอนอยลง


4 - 30

5. รฐไมสนบสนนเทาทควร

6. เดกขาดการปลกฝงการอาน พอแมไมมเวลาใหกบลก

อยางไรกดอกรอยละ 40 ของกลมตวอยางยงคงเหนวาเดกไทย มการอานหนงสอเพมขนเนองจาก

1. ปจจบนมหนงสอทหลากหลายมากขน

2. ครชวยสงเสรมดานการอานของนกเรยนเพมขน

3. ผปกครองของเดกและเยาวชนพาเดกมาสมครเปนสมาชกมากและมการยมหนงสอมากขน

4. หนงสอส าหรบเดกมเพมขน มความนาสนใจ นาอานและจ านวนมากขน

5. รฐบาลสนบสนนใหทกโรงเรยนจดกจกรรมรกการอานและใหผปกครองมสวนรวม

6. หนวยงานตาง ๆ เหนความส าคญตอการอานหนงสอในประเทศมากขน

7. หนวยงานทงภาครฐและเอกชนมการรณรงคใหอานหนงสอและจดกจกรรมสงเสรมการอานมากขน

นอกจากนสวนใหญยงมความเหนเกยวกบการสงเสรมการอานวาหากไมบรรลผลจะท าใหประเทศไมพฒนา คดเปนรอยละ 86.7 อกรอยละ 53.3 เหนวาจะท าใหความคดไมทดเทยมตางชาต สวนทเหลอเหนวาจะท าใหประชาชนในชาตขาดจนตนาการ และจะท าใหเศรษฐกจตกต า คดเปน

รอยละ 43.3 และรอยละ 23.3 ตามล าดบ ส าหรบผทมสวนส าคญมากทสดตอการสงเสรมการอานกลมตวอยางรอยละ 96.7 เหนวา พอแมผปกครอง เปนผทมสวนส าคญมากทสด รองลงมาไดแกครอาจารย บรรณา รกษ และรฐบาล คดเปนรอยละ 43.3 รอยละ 26.7 และรอยละ 13.3 ตามล าดบ ในดานของประเทศทกลมตวอยางคดวาประสบความส าเรจในการสงเสรมการอานมากทสด รอยละ 47.8 คอประเทศญปน เปนประเทศทประสบความส าเรจในการสงเสรมการอาน รองลงมารอยละ 21.7 ไดแกประเทศสงคโปร อกรอยละ 8.7 ไดแก ประเทศจน ทเหลอไดแกประเทศฝรงเศส เวยดนาม อนเดย องกฤษ สหรฐอเมรกา เหตผลทประเทศดงกลาวประสบความส าเรจในการสงเสรมการอานเนองจาก

1. เดกและเยาวชนประสบความส าเรจดานการศกษาสงกวาประเทศอนๆ ประชากร มความรความสามารถ

2. ใชเวลาอานหนงสอทกท ทกเวลาทวาง ทกเพศทกวย

3. มเรองราวทางประวตศาสตรของประเทศมาก และมบคคลทมชอเสยง

4. คนในชาตใหความส าคญกบการอานหนงสอ สงเกตจากการใชหองสมด


4 - 31

5. รฐบาลสามารถควบคมราคาหนงสอไมใหแพงเกนไป

6. หองสมดไดรบงบประมาณเพยงพอ และเปดโอกาสใหเขาใชบรก ารไดอยางสะดวกสบาย

7. ประเทศมการพฒนารวดเรว เจรญกาวหนา ประชากรมคณภาพ

8. ประชากรถกปลกฝงใหรกการอานและเหนความส าคญของการอานตงแตเดก

9. ประชากรมจนตนาการกวางไกล สามารถประดษฐสงตางๆ ได 10. รฐบาลใหการสนบสนน

11. ใหประชากรเปนสมาชกหองสมดทกคน

12. มการจดกจกรรมการอานทนาสนใจและมภาพประกอบทนารกประกอบการอาน

กลมตวอยางมการวางแผนเกยวกบกจกรรมสงเสรมการอานในอนาคต 5 ป ขางหนาไวดงน 1. จดหาหนงสอทหลากหลายใหมมากขนในหองสมดจดบรรยากาศใหหองสมดเปน

หองสมดมชวต

2. เนนการอานหนงสอของนกเรยนประถมใหมากทสด ใชกจกรรมตางๆ กระตนใหนกเรยนสนใจการอาน

3. จะสงเสรมเดกเรยนรดานการอานใหมากขน สงเสรมใหเดกเหนคณคาของการอาน และสอนใหเดกรจกอนรกษหนงสอเกาๆ เพอใหเดกไดมองเหนความส าคญของหนงสอมากกวาเอาเวลาวางไปเลนอนเตอรเนต หรอเกมสออนไลนมากขน

4. จดกจกรรมสงเสรมการอานอยางตอเนอง ในเชงรกและขยายขอบเขตไปสทองถนมากขน พรอมมตวชวดความส าเรจ

5. จดอบรมการใชภาษาไทยทถกตอง

6. ประกวดคดลายมอ อานท านองเสนาะ และบทกวนพนธตางๆ

7. แนะน าหนงสอใหม และจดกจกรรมเสวนาเกยวกบหนงสอทอาน

8. หองสมดควรสงเสรมใหมการยมหนงสอ/สงพมพ จ านวนมาก และส าหรบนกศกษา

ไมมการงดบรการยมในชวงปดภาคเรยน

9. พฒนารปแบบการจดกจกรรมใหมความหลากหลาย ตรงใจกลมผเขารวมกจกรรม

10. เพมการประชาสมพนธกจกรรมของหองสมดใหทวถง

11. ศกษาเทคนคการจดกจกรรมสงเสรมการอานจากหนวยงานตางๆ หรอขอมลขาวสารทนาสนใจอยางสม าเสมอ


4 - 32

12. ปลกฝงนสยรกการอานใหเกดกบเดกๆ พรอมกบการเพมจดบรการอานหนงสอใหมากขน เรมจากในโรงเรยน นอกจากหองสมดกจะเพมเปนจดๆ กระจายไปทวบรเวณโรงเรยนจากนนจงเขาไปสชมชน และบานซงเดกๆ อาศยอย

13. รฐบาล สนบสนนใหกระทรวงศกษาธการมนโยบายสงเสรมการอานทกโรงเรยนในเขตและนอกเขตพนทการศกษา และเปนนโยบายตอเนอง

14. พอ-แม และผปกครองมสวนชวยสนบสนนและสงเสรมการรกการอานทกครอบครว

15. คร อาจารย ทกสถาบนการศกษาตองมสวนชวยในการจดกจกรรมสงเสรมรกการอานอยางตอเนอง

16. อนาคตเดกไทยจะตองเกง 2 ภาษา และเกงวชาประวตศาสตร เนองจากเปนพระราชด ารของสมเดจพระนางเจาฯ

17. จดกจกรรมทสามารถดงนกศกษาใหเขามามสวนรวมในทกกจกรรม เชน จดการประกวดและการใหรางวล

18. ประสานงานกบอาจารยผสอนในแตละคณะฯ ในการจดกจกรรม เพอจะใหทราบแนวทางทจะน ามาจดกจกรรมใหสอดคลองกบการเรยนการสอนและเปนประโยชนกบนกศกษาโดยตรง

19. วางแผนโดยจดกจกรรมใหหลากหลาย ครบทกรปแบบ เพอจงใจใหเดกรกการอานและสนใจเขาหองสมดมากขน

20. เลกเกมสคอมพวเตอรใหหมด

21. บงคบใหนกเรยนอานหนงสอแบบเรยนในชนเรยน

22. จดการแขงขนการอานฟงเสยงตามระดบการศกษา 23. จดการประกวดเรยงความ เพราะการเขยนตองอาศยการอาน

24. ผลตหนงสอดมคณคาออกมาใหมากทสดในราคาไมแพง

25. การรวมมอจดนทรรศการและการบรรยายเกยวกบหนงสอ

26. กจกรรมหองสมดสมพนธชมชน ชวยสงเสรมนสยรกการอานไดมากขน

27. โดยใชศนยการเรยนรชมชนเปนเครอขายเพอเขาถงเยาวชนและประชาชนในทองถน

28. มบคลากรทมความรความสามารถ รฐบาลสนบสนนมากขน

29. การอานและการรบขอมลความรตาง ๆ ไมจ ากดเฉพาะแคในหนงสอเทานน อาจจะรบรจากสงรอบๆ ตว เชน การประดษฐสงของจากงานรไซเคล หรอการท ากจกรรมรวมกน เปนตน

30. จดกจกรรมแขงขนตอบปญหาเกยวกบหนงสอหองสมด

31. จดหองสมดในรปแบบใหม น าเทคโนโลยเขามาสงเสรมการอาน มนวตกรรมใหมๆ


4 - 33

32. จดหาหนงสอทมรปแบบใหมๆ ทนสมยเขามาไวใหบรการในหองสมด

33. จดมมหนงสอควบคกบเทคโนโลยสารสนเทศ

ในดานความคดเหนทมตอการอานไดท าการส ารวจความคดเหนดวยค าถามแบบ Rating Scale

โดยมเกณฑการใหคะแนน ในระดบหนงดวยอยางยง = 5 คะแนน เหนดวย = 4 คะแนน ไมมความเหน = 3 คะแนน ไมเหนดวย = 2 คะแนน และไมเหนดวยอยางยง = 1 คะแนน ท าการเปรยบเทยบโดยใชคาเฉลย พบวากลมตวอยางมความคดเหนในระดบเหนดวยอยางยงและเหนดวย ในแตละประเดนตอไปน กลมตวอยางเหนดวยอยางยงวา การอานจะพฒนาไดตองอานเปนประจ าทกวน และเปนกจกรรมตอเนองตลอดชวต (4.83) ควรก าหนดการอานใหเปนวาระแหงชาต (4.77) หนงสอชวยพฒนาชาตและชวตใหเจรญรงเรอง (4.67) และการอานไมใชทกษะทเกดขนโดยธรรมชาตแตตองฝกฝน (4.55) ขณะเดยวกนกลมตวอยางเหนดวยวางบประมาณในการซอหนงสอของหองสมดมนอย (4.3) และหองสมดจดเปนแหลงทส าคญทสดทจะจดการสงเสรมการอาน (4.17) รวมทงเหนดวยวาส านกพมพทจดพมพหนงสอทมคณภาพมจ านวนนอย (3.77) และผบรหารใหความส าคญตอ

การสงเสรมการอานนอย (3.53)


กลมตวอยางมความคดเหนตอการสงเสรมการอานในแตละประเดนดงน

กลยทธทควรใชในการสงเสรมการอาน

กลมตวอยางไดแสดงความคดเหนเกยวกบกลยทธทควรใชในการสงเสรมการอานไวดงน 1. จดบรรยากาศ สถานท ใหเออตอการเปนแหลงการเรยนร คร-อาจารย กระตน สงเสรม

ในเรองของการอานใหกบเดก สอดแทรกบรณาการในวชาเรยน ปลกฝงนสยรกการอานใหกบเดก และเยาวชน

2. บมเพาะใหเดกอานหนงสอ ตองเรมจากทบาน โดยโรงเรยนกระตนใหเดกอานหนงสอเพมอกทางหนง

3. ควรมการวางแผนในการจดกจกรรมสงเสรมการอานใหรอบคอบ และด เพอเดกจะไดสนใจและใหความส าคญกบการอานมากขน

4. ท าการประชาสมพนธเมอทานไดเขามาหองสมด ทานจะไดอะไรกลบไปบาง และจด


4 - 34

กจกรรมสงเสรมการอานเชงรก โดยไปจดกจกรรมสงเสรมการอานนอกสถานท 5. สรางแรงจงใจใหเขามาอานหนงสอในหองสมดฯ เชน สรางบรรยากาศทสงเสรมการ

อาน

6. มการจดประกวดนกอานดเดน

7. มหนงสอใหมเขามาอยางสม าเสมอ

8. จดท าแผนการด าเนนงานดานกจกรรมสงเสรมการอาน

9. สงเสรมการอานอยางตอเนอง จรงจง

10. ประชาสมพนธกบกลมเปาหมายใหทวถง

11. จดกจกรรมในรปแบบแปลกใหม มความนาสนใจ

12. บคคลากรไดรบการอบรม แสวงหาความร และทกษะใหมๆ อยางสม าเสมอ

13. ควรเลอกเนอหาของหนงสอใหเหมาะกบวยของกลมเปาหมาย หรอมเนอหาทนาสนใจ และทนตอเหตการณทเกดขน

14. ใหครแนะน านกเรยนนอกเวลาเรยนในหองสมด และสรางบรรยากาศในหองสมดใหสงบเหมาะสมแกการอานหนงสอ

15. มกจกรรมสงเสรมการอาน จดขนสม าเสมอ

16. ตองใหหนงสออยใกลเดกตลอดเวลา สะดวกตอการหยบขนมาอานไดทนท กอนทเดกจะนกถงคอมพวเตอร

17. ผใหญตองเปนแบบอยางกอน หากจดในโรงเรยน ครทกคนตองอานดวย อยานงรอตรวจงานอยางเดยว

18. ผปกครองปลกฝงใหลก อานหนงสอทกวน โดยพอแมอานใหฟง หรออานใหดเปนตวอยาง

19. โรงเรยนทกโรงเรยนสงเสรมใหมกจกรรมการอาน

20. เดกนกเรยนทอานหนงสอออกหรออานหนงสอได จะไดรบรางวลตอบแทน

21. ตองพานกเรยนหรอเยาวชนไปชมนทรรศการสปดาหหนงสอแหงชาตบอยๆ เดกจะไดซมซบนสยรกการอาน

22. ทกโรงเรยนตองมมมหนงสอ และมการคดเลอกหนงสอ เชน หนงสอด 100 เรองทเดกไทยควรอาน

23. ผบรหารตองเหนความส าคญ


4 - 35

24 ตองมความรวมมอกนของหนวยงานในมหาวทยาลย โดยเฉพาะคณะวชา 25. ตองรวมมอกบอาจารยผสอน

26. จดกจกรรม จดบอรดรางวลซไรต

27. จดกจกรรมเชอมโยงระหวางหนงกบหนงสอ เชน ความสขของกะท เปนตน

28. จดกจกรรมทสามารถดงใหนกศกษาเขามามสวนรวม

29. จดประกวดหรอแขงขน มรางวล

30. รวมมอประสานงานกบส านกพมพตางๆ

31. เลานทาน โดยใชหนมอประกอบ

32. ประกวดการท าบนทกการอาน

33. ใหรางวลส าหรบผทอานหนงสอไดครบตามก าหนด

34. หนงสอทอานจะตองนาสนใจ อานสนก ประทบใจ

35. ผแตงหนงสอจะตองค านงถงผอานดวยการเขยนใหนาอาน นาตดตาม และประเทองปญญา

36. หองสมดจะตองสงเสรมการอานทกรปแบบ เชน การโฆษณาหนงสอใหม นทรรศการหนงสอส าคญ ผลงานของคนมชอเสยง หนงสออเลกโทรนคส (E-Book) ฯลฯ

37. ประชาสมพนธใหคนเหนความส าคญของการอานใหมากทสด

38. เรมตนจากท าใหหนงสอเดกมราคาถกลงในระดบทพอแมทมฐานะปานกลางพอจะซอใหลกๆ อานไดจะเปนการเรมตนทด เพราะทกวนนหนงสอเดกราคาแพงมากคนชนกลางยงไมกลาซออานเลย

39. ประกาศเปนนโยบายอยางชดเจน และตงคณะกรรมการรบผดชอบเรองการสงเสรมการอานโดยตรง มงบประมาณสนบสนนเตมท

40. ชวยกนรณรงคการอานพฒนาชวต น าความคดพฒนาชาต 41. สภาพแวดลอม หองสมดหนงสอ สรางบรรยากาศในการอาน สนบสนนวสด ครภณฑ 42. กจกรรมรกการอาน ตามโครงการแผนปฏบตการประจ าปของโรงเรยน

43. มหนงสอหลากหลายใหเดกเลอกอานไดตามทตองการ

44. จดกจกรรมเกยวกบการสงเสรมการอาน และมของรางวลให 45. จดนทรรศการหนงสอใหมอยางนอยเดอนละ 2 ครง

46. จดแสดงหนงสอทนาสนใจอาทตยละครง

47. จดกจกรรมส าหรบเยาวชนโดยน ารปแบบมาจากหนงสอ การพบกระดาษ การท าดอกไม


4 - 36

การวาดรป เปนตน

48. หองสมดเคลอนท 49. หนงสอสประตบาน

50. เขาถงกลมเปาหมาย เจาหนาทใหการบรการทประทบใจ รวดเรว

51. จดสรรงบประมาณใหเพยงพอทงหนงสอและอปกรณ ประกอบอน ๆ เชน ชนหนงสอ คอมพวเตอร และอปกรณประกอบการจดกจกรรมใหกบหองสมดโดยตรง

52. จดใหมสอตาง ๆ ในการดงดดใหเดกเกดความตองการอานหนงสอมากขน เชนภาพ หรอมรางวลในการอาน นอกจากนควรพฒนาหองสมดประชาชนและท อน ๆ ใหมความทนสมยและมหนงสอหรอทรพยากรสารสนเทศตาง ๆ ทเพยงพอตอความตองการของผใช

53. จดมมหนงสอใหนาอานเพอดงดดความสนใจของเดก

54. ปลกฝงใหนกเรยนเหนคณคาของการอาน

55. สรางจตส านกใหกบนกเรยนโดยการรณรงคใหเหนคณคาและประโยชนของการอานหนงสอ

56. หนวยงานของรฐและเอกชน จดใหมกจกรรมเกยวกบการอาน เชนมมมหนงสอ เปนตน

57 จดใหมหองสมดเคลอนทน าหนงสอไปใหอานนอกหองสมดเพอสรางบรรยากาศในการอาน

58. ประชาสมพนธผานเสยงตามสายและแผนพบ

วธการในการพฒนานสยรกการอาน

กลมตวอยางไดแทรกความคดเหนไวดงน 1. สอดแทรกบรณาการในกลมสาระการเรยนร และวชาเรยนเพอปลกฝงใหเดกและเยาวชน

รกการอานอยางตอเนอง โดยจดกจกรรมสงเสรมการอานอยางตอเนอง

2. ใหครทกวชากระตนนกเรยน โดยการใหอานหนงสอเพมเตมในหองเรยน

3. ฝกฝนใหเดกอานหนงสอทกวน และหาหนงสอทใหความรทวไปมาเสรมในการใหความรกบเดก เพอเดกจะไดสนก และชอบการอานหนงสอมากขน

4. จดกจกรรมทมการแลกเปลยนเรยนรจากการอานหนงสอดวยการจดกจกรรมเปนประจ าอยางตอเนอง และมการเสรมก าลงใจ ใหรางวลเปนแรงจงใจ


4 - 37

5. สงเสรมใหพอแมเหนความส าคญของการอาน

6. สงเสรมจงใจเดกใหรกการอานโดยการจดประกวดการอานหนงสอ

7. มรางวลใหนกอาน

8. จดกจกรรมสงเสรมการอานหนงสอประเภทบนเทงคดในเบองตน เพอความเพลดเพลน สนก จะชวยใหรกการอานมากขน

9. เรมจากสถาบนครอบครว ผปกครองควรเนนถงความส าคญของการอานแลวสงเสรม

ชกชวนบตรหลานใหอานหนงสอ เขาใชหองสมดเปนแหลงเรยนร 10. เขารวมกจกรรมสงเสรมการอานเพอเพมความเขาใจ หรอท ากจกรรมทเปนประโยชน 11. ครอบครวควรปลกฝงและสงเสรมใหเดกมนสยรกการอานตงแตอายยงนอย

12. จดท าบนทกการอาน

13 ทกวธดหมดแตตองมความตอเนอง และความจรงใจจากทกฝาย 14. อานหนงสอทกวนๆ ละ 1 ชวโมง หรอไมต ากวา 1 หนาตอวน

15. ฝกใหเดกอานหนงสอทเขาชอบอานกอน

16. จดมมหนงสอภายในบานใหสวยงาม เพอจงใจใหเดกตองการอาน

17. พอ-แม อานหนงสอใหลกฟงทกวน

18. พอ-แม ตองพาลกไปเยยมชมนทรรศการ รานจ าหนายหนงสอสม าเสมอ และฝกใหเดกเลอกหนงสอดวยตวเอง

19. ทโรงเรยนมมมหนงสอเดก และมหนงสอดทไดรบรางวลซไรต

20. ฝกใหเดกอานหนงสอสารคด หรออานหนงสอการตนทมภาพประกอบ

21. ปลกฝงใหเดกอานหนงสอประเภทเรองสน หรอนวนยายทเขาชอบหรอตองการอาน

22. จดโครงการทจะกระตนใหเดกมนสยรกการอาน

23. การเรยนในชนเรยน กอนทจะเขาสบทเรยนจะตองใหมการมาเลาเรองทเปนประโยชนมาแบงปนใหเพอนฟง โดยเนนใหไปอานอยางเดยวเทานน

24. เรมจากผปกครองและคร ควรจงใจใหเดกตองการอาน ไมจ าเปนตองหนงสอเรยนเทานน แตสนบสนนในเรองทเดกชอบ

25. ใหใชเวลาในการอานอยางนอย 5 นาท แลวคอยๆ เพมเวลาขน

26. หนงสอทใชในการอาน ควรเลอกหนงสอทเหมาะสมหรอมรปภาพประกอบ

27. สงเสรมใหอานในสงทชอบกอน เพอปลกฝงใหเกดการรกการอานกอน


4 - 38

28. ควรเรมจากเดกระดบอนบาลกอน โดยใชหนงสอภาพใหเดกๆ ไดด ไดสมผส หรอเวลาทเดกนอนกควรเปดนทานใหเดกฟง บางครงอาจน าหนงสอมาเลาเรองใหเดกๆ ไดฟงทกวน กจะเปนการปลกฝงใหเดกชอบหนงสอ รกทจะอานหนงสอเมอโตขน

28. สรางความรกหนงสอแกเดกๆ และเยาวชน

29. ใหอานเปนประจ าจนเปนนสย

30. วางหนงสอไวทวไปในบาน เดกเหนจะไดหยบอาน

31. อธบายความหมายของสงนาร นาสนใจของเดกแลวแนะน าใหไปอาน

32. เขยนค าคม สภาษต ตดไวตามฝาผนงบานและบอกแหลงทมา แนะน าใหอานเพมเตม

33. ผใหญตองอานหนงสอใหเปนตวอยางแกเดกเสยกอน

34. ปลกฝงนสยรกการอานโดยอานจากนยาย นตยสาร กอนเพอความบนเทง แลวจงพฒนาเปนการอานหนงสอวชาการ

35. รฐบาลประกาศนโยบาย วางแผนพฒนาประเทศ 5 ป โดยเฉพาะแผนพฒนาทางดานการศกษาแหงชาตจะตองปลกฝงนสยรกการอานตงแตวยอนบาล ประถม มธยม ฯลฯ

36. รฐบาลสนบสนนงบประมาณอยางเตมทและตอเนอง มการตรวจประเมน ตดตามผลอยางใกลชด

37. ใหความรกบครอบครวและชมชน สรางแหลงการเรยนรใหโดดเดนนาสนใจ มสงใหมๆ เขามาเสมอ

38. ใหความส าคญกบบรรณารกษ สรางแหลงเรยนรตางๆ ในโรงเรยน จะพบวาปจจบนโรงเรยนบางแหงมหองสมด แตไมมบรรณารกษรบผดชอบดแล ทกสงทกอยางเหมอนน ามากองไว

39. ตองพฒนาจากครอบครว และโรงเรยน ครในแตละวชาจะตองจดกจกรรมในการคนควา การอานใหมากขน

40. สงเสรมกจกรรมพฒนาการอานแกเดกนกเรยนในรปแบบทสรางความสนใจ เหมาะสมกบวย

41. ผปกครองควรมเวลาส าหรบลก โดยการเลานทานหรออานหนงสอใหฟง เพอปลกฝงใหลกมนสยรกการอาน

42. ทโรงเรยนคณครควรมกจกรรมเกยวกบการสงเสรมการอาน โดยใหนกเรยนอานหนงสอเรองทสนใจ และน ามาเลาใหเพอนๆ ฟง

43. การอานหนงสอใหเยาวชนฟงหรอเลาเรองจากหนงสอภาพ ทกเวลาทมโอกาส หรอการ


4 - 39

สรางค าถามเพอใหรจกคนควา เปนตน

44. มการประชาสมพนธหองสมดเปนประจ าสม าเสมอ

45. สงเสรมใหมนสยรกการอานอยางตอเนองและสม าเสมอ

46. รณรงคเพอสรางจตส านกในการอานหนงสอ

47. จดหนงสอทหลากหลายตงแสดงใหกบผอาน

48. ขอความรวมมอจากส านกพมพใหพฒนารปแบบหนงสอใหนาอานมากขน ทงตวพมพ สสน และภาพประกอบใหนาหยบมาอาน ทงเดกและผใหญ แตทงนยงคงตองมเนอหาสาระใหครบถวนเหมอนเดมดวย

49. อานหนงสอบอย ๆ หรอเรมอานตงแตเดกๆ

50. อานหนงสอทมสงดงดดทนาสนใจกอนแลวคอยอานแบบทไมมสงดงดด

51. ใหนกเรยนเลอกอานหนงสอทตวเองชนชอบ

52. จดการสงเสรมการอานใหมากขน โดยใชกจกรรมเขามารวมดวย เพอใหเดกหนมาอานหนงสอมากขน

53. เขารวมกจกรรมเกยวกบหองสมดทหนวยงานตาง ๆ จดขน

ขอเสนอแนะอนๆ

1. สงส าคญของความส าเรจในการสงเสรมการอานคอ "ความพรอม สอดคลองนโยบาย ใจรก...การอาน"

2. การจะสรางนสยรกการอานใหกบคนไทยควรเรมทผปกครอง กอน เชนการเลานทานใหเดกฟง การใหเดกดหนงสอภาพตงแตอายนอย ๆ ซงจะท าใหเดกไดซมซบและตองการรวาเนอหาในหนงสอสนกหรอไม และเขากจะหาค าตอบดวยการอานหนงสอเอง

Documents

โครงการ “การศึกษานโยบาย ... · 2019-01-16 · โครงการ “การศึกษานโยบายส่งเสริมการอ่านของไทย