91
1 Руслана Безпальча Шляхи мирного розвязання конфліктів "Хто вчить інших, той вчиться сам". Я.А.Коменский. "Велика дидактика" (1,362) Життєвий досвід свідчить про те, що нам доводиться вчитися все життя вчитися жити. Ця книжка не претендує на те, щоб навчити вас жити вона написана для того, щоб допомогти навчитись спілкуватися з людьми, навчитись запобігати конфліктам та контролювати конфліктні ситуації. І щоб все це допомогло свідомо будувати у нашій країні інше суспільство на засадах любові і поваги людей одне до одного. Книга буде корисна педагогам, психологам шкіл, молоді та підліткам, всім, хто цікавиться корекцією людського спілкування, хто прагне встановлення гуманних стосунків між людьми в Україні, хто хоче досягнути поваги людей одне до одного незалежно від статі, віку, національності тощо. ВСТУПНЕ СЛОВО PAX OPTIMA RERUM – мир то найкраща річ Сучасне українське суспільство, на жаль, поки що посттоталітарне. Тоталітарна держава залишила в ньому нетерпимість до думки інших; незгоду з тим, що інша людина інакша, може мислити по-іншому і має право на особисте життя, на помилки. Такому суспільству притаманне вольове вирішення ситуації, слова "співпраця" та "консенсус" поки що є абстракцією для широкого загалу. Тому перехідний період, що його переживає наше суспільство, супроводжується збільшенням конфліктів між людьми. Втім демократизація життя в Україні теж не означає, що в ньому зникнуть конфлікти. Вони залишаться, оскільки в Україні живуть різні люди, з різними поглядами, досвідом, врешті різними релігійними переконаннями, різними національними традиціями та стереотипами. Окрім того, сучасна людина включена в систему масових комунікацій, що теж збільшує можливість конфліктів. Для створення відкритого суспільства, заснованого на довірі і співпраці, потрібно навчитись уникати конфліктів, навчитися вести дискусії у позитивному і продуктивному ключі. Цю прогалину відсутність у суспільстві навичок мирного розв'язання конфліктів важко заповнити простою передачею досвіду від батьків до дітей, адже батьків самих потрібно навчити. Отож, саме вчительство, яке стоїть найближче до зміни світогляду дитини (а значить, і всього суспільства), змогло б взяти на себе благородну місію навчати основам взаємної толерантності та поваги в суспільстві, вмінню вирішувати конфліктні ситуації цивілізовано, мирним шляхом. На жаль, ні комунікаційні навички, ні методи запобігання та розв'язання конфліктів не викладаються ні у середніх, ні у вищих навчальних закладах. Хоча такі знання допомогли б освітянам мати дієвий важіль в управлінні собою, у взаємостосунках з колегами, учнями та студентами, просто з оточуючими. Допомогли б донести ідеї ненасильства і толерантності до молоді України, використати ці знання для практичної допомоги щодо розвязання конфліктів у довкіллі. Саме для виконання такого завдання була проведена серія тренінгів із теорії і практики розвязання конфліктів для освітян та молоді з різних регіонів України Серед цієї групи населення також було проведено анкетування з поставленої проблеми. Як підсумок думок і проблем, поставлених на заняттях і в анкетах, була написана ця книжка.

Руслана Безпальча. Шляхи мирного розв'язання конфліктів у школі

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Життєвий досвід свідчить про те, що нам доводиться вчитися все життя – вчитися жити. Ця книжка не претендує на те, щоб навчити вас жити – вона написана для того, щоб допомогти навчитись спілкуватися з людьми, навчитись запобігати конфліктам та контролювати конфліктні ситуації. І щоб все це допомогло свідомо будувати у нашій країні інше суспільство – на засадах любові і поваги людей одне до одного. Книга буде корисна педагогам, психологам шкіл, молоді та підліткам, всім, хто цікавиться корекцією людського спілкування, хто прагне встановлення гуманних

Citation preview

  • 1

    " , ". ... " " (1,362)

    ,

    . , , , . .

    , , , , , , , , .

    PAX OPTIMA RERUM , , . ; , , - , . , "" "" . , , . , . , , , , , . , , . , , , . ' , . , , ( , ), , , . , , ' , . , , , . , . . , , .

  • 2

    CONFLICTUS -

    , ' , . , , . , , , . . , : , , . , , , , . , , . . - , . , . : , ,

    . , .

    , . , , , :

    , : , ' , , ,

    ,

    , ? , .

    . . , , .

  • 3

    . : ? ? ? ?

    ? , ? , ? ,

    (: , , ). .

    / , ?

    ? .

  • 4

    QUOT HOMINES, TOT SENTENTIAE , .

    , . . , , , , , , . , , , ' .

    , , ' , , . , . . , , . , , . . . " , , .

    ."

    ( : , - . , , , ).

    , ? ( ):

    : , . , . , ,

    , , .

    , , , .

    . 7-8 . . :

    ; ; ; . ' , .

    . , .

    . , ( ').

  • 5

    ( /): .

    , , . . . . . , . . . . . , . , .

    . : , , , .

    , , . , , . , ,

    , . : , . . , ( ), .

    , , . , "" .

    , , . . . , ,

    , , . , .

    . , . ' . , .

    . , , . . ,

    . , , . .

    , . , , ,

    . , . -;

    . , , . ' , , - .

    , () .

    , . , . .

    , . : , . ( )

    . ; . . . , .

  • 6

    . .

    . , . : ,

    . ,

    . ,

    (), . , , . : ,

    , . - ( ).

    .

    . . , , . , . . , . .

    , , . .

    / . . : 1. , .

    . , / . . . / .

    2. , . , . "" , , ( ""). , "" .

    3. ; ( - ); .

    4. . . . , , ,

    . ' .

    '. : ?

    .

  • 7

    SINE QUA NON . ;

    . ,

    , . , , ' , . "" , , .

    , . , , / , , , . .

    , , , . . " " ( ) , . , ?

    , , . . : , . . , ? . , , , . , , . : , . . , .

    ' , . , , . . . . , , , , , , . , . .

    , . , , , . . . , .

  • 8

    : , .

    : : , ,

    ,

    ,

    ,

    ,

    ,

    , ,

    ,

    ,

    . !

    , . : - , . !

    , , . : , , . , / , . .

    , , . , , , , . , . . . , ; , , .

    , , . , ? , . , , . , , ! . , . , . , , . !

  • 9

    : . ,

    , . , ,

    . . : 1. : ' , , , . 2. . , . 3. . . 4. , ? :

    - , , - , - / , ?

    : " ", " /", " , , / ". 6. . . ! . : - , . - . - . - . .

    , . , , ', - , . , .

    , 1. . , ! / , . , , . , . 2. . . , (, , ), . 3. ', . ' , , , -. , - .

  • 10

    4. . . , , . . 5. . , . , . , . 6. . : . , . 7. . , , , . ' . 8. . : "" , . . ? , , ! 9. ! , . , . . . : " , !" 10. ! , , , , ' . , .

    . : ?

    , , ? : , ;

    , , .

    , . , . , , . , , .

    : ? ?

    . ,

    , , , , .

  • 11

    , . , , , --.., ( !) . . , , , , .

    , . , . . / . , , , . , , , , , , , , , . . , , . ! !

    . :

    , , , !

    _____________________________ ?

    :

    , , . ? . . , , .

    ?

    , , ? , . , . .

    ,

    , . .

    . , , . , , , , . . , . , .

  • 12

    , , .

    . , , . , , : ? ? / ? . / , , , , . , .

    . : stereos , typos , , . , , , , . : " ; ; , " . , , , , , , , . , , . . , , . . , ' , , . , . , , . . : , , , , . "," , .". . ' , , , '.

    , , , . , , . , ' . ?

    , / . , , .

    , , ? , , ?

  • 13

    , , , , . , , , .

    , , , . , . , , , .

    , ,

    , . ,

    . , , . . . , , . - / - . , .

    ? . , . , , ( ), ( ). , , . , . , , , : ..., ! : , / : , , .

    , ' . , : ? . , . , . , . , .

    . ( ), . , , . , ; / , ' , , . " , .

  • 14

    ? , :

    , . , . , , . . .

    " , , ,

    ,, , ,

    , . ... " " (1,243).

    , , , . .

    , , . . . , .

    . , .

    , , ' / . .

    , ?

    : , ;

    , , "", , .

    . , , .

    . .

    , .

    . ' .

    . , .

    . , , .

    , .

  • 15

    , , . , , . .

    . , , , , . -.

    ? -

    . , . - , , . '. - , ', . , , , . , . .

    , !

    . : 1. , ,

    ? 2. ? 3. ,

    ? 4. ?

    , ? 5. ?

    ?

    . , . , / , . , ' ? . , .

    ? , 10 . . / , . - . , . , , . .

  • 16

    : , ? . .

    , - . , , , ' , , . , , , , .

    ,

    .

    : , .

    / . / , . , , , . , . , .

    . . . . . , , . ' , , .

    , ' . ! . , , , , , .

    , , , , , , , ,

    . .-.. " " (2,256)

    ,

    ? : , , . , .

  • 17

    , .

    , , , .

    , , . . , , . . , ,

    . . , .

    , . ( ) . .

    , , .

    (, ), (, ).

    , , , .

    , , , . , . .

    . ( )

    . , . . . , ,

    , . .

    , . . , , . , . . . , . , . , . , ' .

    , , .

    , . , . , , . .

    . , . ' .

  • 18

    , , .,

    , . .

    , . . , . , , , .

    . ( 30-35). . , 7-10

    . , , . , ,

    , . , ,

    . .

    ? , . , . , , . .

    , , . , .

    . .

    , , , .

    , , .

    , . . . , , , .

    . , . .

    . . . , . . , , , , .

    . , . . , . .

  • 19

    . , . . , , . , , , .

    - , , . , , , , , : , .

    , , . , , , , . , . , , .

    , , , : ; , ; .

    , . . , , .

    , , . , . . , .

    , . . - . , ,

    . ( ) . , , ().

    , . , .

    . , .

    . .

    .

  • 20

    NON SCHOLAE, SED VITAE DISCIMUS , .

    . , ,

    . , . ' , .

    , .

    : , , , , , , , , .

    ? - , ; - ' ( !); , ' .

    , - .

    .

    , .

    : , . - . .

    - , . - . : , , .

    , . , . , , , , . , . . , / ? .

    . '.

    , , , . (, ) . .

    . , . , , , , . , , , ; .

    .

  • 21

    , , , ' . , , , :

    1. ? 2. / ? 3. / , , /

    ? , , ,

    , . .

    , , . , , . ( ) , .

    , /, . , . . , , . , , , , , . , , . ? , , / , , ( ), , , , . ! , !

    , , . ? " ", , , " " , . , ; , ; ; , , , . : -, --, /. , (, ). , , ,

    . , , , . .

    , , , , , .

    , 50%

    ( ), 40% 10% . , .

  • 22

    , , . , , . , , , .

    , , , . , , , , .

    , , : - , , . , .

    , , , . , . , , .

    - . ,

    . , , . , , .

    - . ,

    , , , , .

    - , /

    . - . , :

    , , , . . . : , ( ). , . , . . . , , . , , , , , , ? , . , . . , ,

    . , , , / . , , . . , ; , .

    , , , , ,

  • 23

    ( . , , ). .

    -

    . , . , . , .

    - ( :

    ; ; / ). , ( ), , .

    - , / .

    . - , , .

    . , . ,

    , - . . , , . , , . , , . , / . . . . , , , , . , (, , , ). . , , . (), . , , , . , , .

    . : - , .

    ; - , .

    ; - , ,

    . . , ;

    - , , .

  • 24

    , - . , , . , . .

    ,

    . : ? . , ,

    , . , , . , , , , . , . ; . , . , ,

    . , . , . . , ! . 10 .

    . , , , .

    . , , .

    . " " !!! , -

    . , ,

    . , . . , . , .

  • 25

    . (, ): , ? , ? , ? /? ? ? , , /

    ? , / ?

    ? ? /? ? - , , ?

    ? - ? , ? .

  • 26

    ERRARE HUMANUM EST

    , - -, - , - . : , . ,

    .

    , . , .

    , , ( , ). , , , , . . .

    . .

    , -. !

    . :

    - , , ? - ? - ? - , ? - ,

    ? - / ? - , ,

    , ? - , , , , ,

    ? - , , ? ?

    . , .

    ? , , . , -. , , . , , , . . , . , , . , .

  • 27

    , . , , , . , . , , . . . , , , . , . , . , / . , , . , , . .

    . :

    - , , ? - , , ,

    , ?

    , , . . , , ' . , . , , . , , , ? , ? , ! , , . , , , , , , , . , . . , , , , .

    , , ,

    , , , .

    : ,

    , , ? , , . , , . ! , , . . , . : , . , , . - . ? ?

  • 28

    .

    . : , ? , ?

    -

    PAX QUAERENDA EST

    ,

    . , , .

    , - .

    / -. ( , . ). , / . : , , , . , , , ? ?

    . , . (

    ').

    , -. , . , . , , , . - - , , , . -:

    1. . 2. .

    3. , . 4.

    1) , , , . , , : , , . , .

    2) , . , . , , .

    , : , , , , , . , .

  • 29

    3) . . , , . , . , , .

    . , ,

    . , ; . ! ; ; ;

    ! , . , , , . , : , , , , , .

    , , . ,

    , . , .

    , . ! , ( ). ? , ; , , -. , , . , :

    . .

    ! , . .

    . .

  • 30

    . : 1. -? 2. - ? 3. : - , ! - , , ,

    . 4. ? - .

    , . . , , , . . , , . , . , . . : ? , , : ? ? , .

    ANGUIS IN HERBA . ( )

    , ,

    , , , , .

    . , . .

    , , . ! . , .

    . .

    , , .

    .

    ( . ) - . - , . - .

  • 31

    - , . - . - . - ,

    . , - ' , . - . - ,

    . , - , . - . - ,

    . - , . - . - , :

    . - . - . -

    . - . - . - , . - , ,

    . - . - , .

    NOTA BENE! : ! , , , . . , , . ! . , . , .

    : , .

    ? , (, )?

    , . . ?

  • 32

    , . () . . . , . 13 (, , ) , . , , .

    . ( , ..), . , . . . . , , , . , , , . , , . , ( , , ).

    , , . / , . / , . , . , , , , . . , . , . , , , . , . , , , , .

    , , .. . . - , . , .

    .

    (, .. - )

    , , . , , , , . .

    ; ,

  • 33

    ; , ; , ! , , . , . , , . , . , . . , . .

    . / /, , . , , , . , , , , . : , , . . , , . . , . : -

    , , , . - ,

    . / .

    - , , : . . , ( ) 21 . 21 .

    - , , .

    - 21 , 21 . , / .

    - , , .

    , , : . . , .

  • 34

    : , , . , . , , , . , , . ,

    , .

    , , , , .

    ; , . , .

    , , . - . , , . ,

    , , . : , . . . . , .

    . . : 1)

    ; 2) , , ..; 3) , , .

    , . ? , . , , . : , , . .

    , .

    , , .

    . , , , , , , , , . : . , , ( ). , , . , , , . .

    . , . , , , . .

    , . .

  • 35

    , / , . , , ,

    , . : , / .

    , . , , .

    . , , . , /. , . ? , . , .

    . , . , .

    : , : / ? , : ?

    , /? . .

    . , , , .. . , . , .

    , , . , . , , . , , . , .

    . : ? , , : - , , ? , . : , , . : . , : - !

    , , , . : , , .

  • 36

    OMNE INITIUM DIFFICILE EST , '

    . ' . , ' , . , - ( . . 1972 .).

    -

    .

    () . " " " ". , , . . , , , . ' .

    . , . - . , - / . , ; .

    , . ' , . , . , . , , .

    () , . , . . - , ,

  • 37

    . , , .

    () , . , . , . , - , , , .

    - '

    . , , .

    , , , ( ) . . , , . -. , .

    1.

    , : - , ; - , ; - , ; - ( ); - ' ; - ' ; - , ; - , ; - ; - , . : - , , ; - ; - , ; - , , ; - , , .

    2. , : - , ' ; - , , ;

  • 38

    - ; - , . : - ; - ; - , , .

    3. , : - ; - , ; - ; - ' ; - ; - , . : - , ; - , ( ); - , , .

    4. , : - , ; - ; - , ; - , ; - ; - . : - , ; - , ; - ; - ; - .

    5. , : - ' ; - , ; - ; - ', ;

  • 39

    - , ' . : - ' , ; - , , . . : - . ? - ? . - ' ? - ? ? - , ? ? - , , , ?

  • 40

    " " ( ). .

    . 40- , , . ( ) , , , . - , , "". , . , , , , ?

    : , . , , . .

    , .

    :

    - , ; - , ; - ; - , .

    , ,

    , , , , . , . .

    . ' , .

  • 41

    UBI CONCORDIA, IBI VICTORIA , ,

    , . , , , , . , .

    , ' "" ', , , . , .

    , .

    , : ; , ; , ; ' ; .

    , : ;

    ; ; ; .

    ! !!!

    , :

    1 . , . 2 : - ; - ; - ( ); - ; - ; - . 3 ' : , : - , .

    , ; - ,

    .

  • 42

    , , ; - , " " ,

    (, ); - . . 4 : - , . ,

    ; - , , ; - ; ,

    ( , , );

    - . , .

    5 " " . : - : , ; - , ; - ; - . 6 : - - ,

    ; ; - , . ,

    .

    DISCORDIA RES MAXIMAE DILABUNTUR ()

    ? , , , . ? , ?

    . ' . , ? . , ( )

    , , , .

    , ' , .

    , , , , , . . , . ; .

  • 43

    : - - - - '

    ? -.

    ' , . , , . , . , . .

    . , , , .

    , - , . . . ' .

    , , . .

    , : " . , !" '. , .

    '!

    . ,

    .

    1. . ,

    . 2. .

    ( " "). , ,

    '. , .

    3. . , .

    . , . .

    4. . . ,

    / .

  • 44

    , . .

    .

    , , .

    :

    - (+ ). - ? ?

    ? - , . - . - . - . - , , . - . ,

    . - ! , . - . - : ? ?

    ?

    , , , , "" .

    , , . , , . , : , . , , , , . , , , , . , "". ' , . : ' ?

    . , / , -, , . , , , / . / , .

  • 45

    . , , , , .

    . ,

    . , . , ' , ; , . , . , , .

    - , !

    . . ( ), . Nota bene! . ! , , . , , .

    ? / , . . , . / . ; ; .

  • 46

    DICTUM ACERBUM

    .

    , . . , , . . , . , , .

    . , . , , , ?

    , ' .

    57 . 15 20 , . , . , , . , , .

    , !

    :

    o / , ? o , ?

    ?

    PLUS DAT, QUI IN TEMPORE DAT ,

    I. . /, , , . . . ( 70% ). . II. . : 1) , . 12% , , .

  • 47

    , ' ( 100 ). . : , , , . . : , , . , , / . 2) , . . . : , , . . , , , , . . , , . , , . 3) - , , . , , , ' , , , . . . III. , . , , , , , .

    , .

    :

    , . .

    /. . , , . , , .

  • 48

    , . , , .

    : ?. , .

    : ? ? ? ? , . .

    . : . , .

    . , . : ?, / ? ?.

    , . .

    ', . , , , .

    . : , . : / ?, ?, ?. , , . , .

    . , . . . ; , .

    : , , . , , .

    , , . .

    . , .

    , . . . , . , . , .

  • 49

    , , .

    . , , . . , .

    , . / , , , .

    . , .

    , .

    , . .

    ,

    . .

    . : - , . - , . - , , , . . , .

    .

    , . , .

    , , .

    : ? ? ? ?

    , , . . . . .

    . . .

    :

    . , , , .

  • 50

    . , . , : , , . , . , . ? . .

    . , !

    : . . .

    , " , , . , . . , , . , , , , , . .

    : . , . ? , ? ' . , - . : , ( ). , , , ,

    ! , .

    . . , . , , , .

    ! , . , . , . ! , . ? , . . . .

    , , , . , , .

    . : - , , ? ? ? - , ? - , ? ! - , ? . . , . - ? ! . , ,

  • 51

    . , . . : , , , . .

    , . . , . , , , , . , . , , . , . . : . , . . , . , , .

    . ( ), , , . ' , . . , : , , , ..

    , : , , , ..

    ! ! , , , , , , , /. , . . , , , .

    : 1. , , . 2. , . 3. , . 4. . ( ) , . 5. , : ,

    . , , , ,

    . . , , , , , ; ,

    . , . . - : !

    : 1. , , .

    2. , , ! 3.

  • 52

    , .

    , , . . . 1) : : , . , , , . - - , . , , . , . , : . , , ... . , , . 2) , , . : ?, , . , : - , . - . . , , . : , , , ,

    . : - .

    . - . '

    . : - , ? : - ? - , ? - / , ? - , ?

  • 53

    AUREA MEDIOCRITAS -

    . . ( media ).

    . . . ! , , . , . , , .

    .

    ' ' 1 :

    1. , , . 2. , ' :

    - ; - ; - ; - ; - .

    3. , . 4. , , , , , .

    2 ' :

    1. - / . 2. 1, 2 .

    : , , , ( , ), , . 3 :

    1. (1, 2), . , ;

    2. , . ; 3. , , .

    , ( , , );

  • 54

    4. , " " , ( ) (, );

    5. (1, 2), . : " , , . , ." 4 :

    1. : 1, 2: " ' ?"

    2. " " .

    3. : - : , ; - , ; - .

    , : - ; - ; - , , . : - , , ; ; - , . 5 :

    1. , .

    2. " " : , , .

    3. , , .

    . . . Nota bene! , / ' . / . . .

  • 55

    . ?

    LUX IN TENEBRIS . .-.

    ? ? . , , . : : . : . : , , . . . , . , . , . , , .

    , .

    :

    1. , . 2. , , .

    3. : ) .

    ) ; . ) . ) ', . 4. , , : ) . ) , ' . ) , , / , , . 5. : ) , ; . ) , . ) . ) / , , , . . . / . . . ? ? , ? , ? , ? , , ' ?

  • 56

    PRO BONO PUBLICO , , ""

    "", ' .

    , , , , . , , . , . , . , . .

    , : " , , ".

    , . , - , , . . . ' , , , . ; , , , , .

    , , . . - , /, . , . .

    , , , ? ' ?

    , . : , ' .

    . .

    , , , , , . ! , .

    . , . , , , .

  • 57

    ' , . . , , , , '.

    , , . , , , .

    ' .

    , . "", / .

    , ,

    ? ? , , . , , -.

    , ( ), /. - . , , . , , / . , '.

    : , . ? , , , ! , , . . ,

    . : ? . ! ! ! . ,

    , , . , , .

    ' , .

    ? ? . ,

    , , . , , .

  • 58

    , , .

    ! , ' ,

    . , , . , . ' .

    , . , .

    , , , . , , . , .

    , . , . .

    . , .

    , . , . . , , .

    . . , . . : , ?

  • 59

    I , , ' , . , , , , . . - . , , , , , , . . , , , . , , : - , ; - ,

    ; - , ; - ,

    ( , ).

    , , , . , . , , / . . , , , , . ', . / , , . . : , . 15-20 . . ( ) ' . , ,

  • 60

    . , , . , . , . (!), . , (, ). , (, , , , ), , . ! . ' . , , , . , , , , . . , ( ). , : , , , , . , , ( 1) - (- ). . ! , . ', , . , , , , , , . , , , . , , . , , . ': , . , . , . , . , , . / , ( ). 15-20 , , .

  • 61

    ! ' , . -. . , . , . , , , . . , . , ' , , , . :

    ; , ,

    ; , ; ; (,

    ). - : , , ( ) . ! . . , , , . . (!) . / , (. ). . , . . ( , ):

    o ( , , ) o ( +) o () o ( + + ) o o

  • 62

    , , . , , : ? . ! . , , , . ! . , ', . . , , . , ( !). - . . . , ' , , . , . ? , . . , , . , ( ), . ? - . , . , . , . : . ... , , . : ! ! , , , , , . . ? : ..., ..., .... : ..., / ..., ..., ..., ..., / ... . , (, , ), . ? , . , . , , . (, , , , , , .) , , . ?

  • 63

    ! . . , , ( / ). ? ! , , . , , . , . , , ! , , , ; . ? , - . . , . , ( , , , ). , , , . , . , . ! . , ' . , , . , . , . , . , , . , . - , , , . , ,

  • 64

    ', . , , , . - , . . , , . ', , . : 1 1. ? ? 2. ? ? 3. ? ,

    , ? 4. ? ? 5. , , 2 1. ?

    ? 2. ? 3. ?

    ? 4. . . :

    ; ; .

    , , . , , ' , . . , , /. , . , , . , , , . . , , , . , . , . , .

  • 65

    , , , ( ) ( , ). , . . , , . :

    ; , - ( 3-4 )

    ; '; ; , ; () ; , ; -; .

    1. ( ) . , . . : , , . , , , , . : , . :

    - ; - , ; ; .

    : , ... , - . , . , , , - - . , , , . , . , , . , , .

  • 66

    2. ' ( - - 3-4 ). , , , / , . , , , . , , . . 3. '. , , , . ' . . 4. , . . , , , . / ' . /. :

    ; ; , , ,

    , ; ,

    . -?

    , .

    , , , .

    , , . , / , (, , , , , ). , , , , / . .

    , . ( , ). :

  • 67

    : , ? : . ( ): . ?

    . , , , , , . , .

    , , / / ... . . . ? , , . :

    -, , ;

    -, ; -, ,

    , , .

    , . . , .

    , , . , .

    . 5. , , , , . , ( ). , , . '. 6. () . , , . . , . , , , , , , . , . , , , , , . ( ) .

  • 68

    ' . , , . . 7. , / , . , . , , , . - , , . , . , (.. ). 8. -. - (10-20 .) , , . / , , . - . - , . - . 9. () (case-study) , , . ( ), . , , . , , . , , , . , , . 10. , , , . , . ! , . , , . ' ,

  • 69

    : - () .

    , , , . , . , , , , .

    , , ', . . , , , . , .

    , , . , , .

  • 70

    :

    . .

    : 5-10 .

    : ; ; (, ).

    - : , . . / , , . :

    . .

    : 3-7 .

    , . /. . : . , . , . :

    . . . .

    : 15-20 .

    + / , , / . / .

  • 71

    :

    ? ? :

    ? . , , , . , , . , , . : , / . .

    :

    .

    / , . .

    , . : 10-15 . 1. ( ) :

    , , , ?

    2. . 3. :

    , ? ? , ? ?

    4. : , , , , , . , . , .

    : , .

  • 72

    ( 5 ), ( ).

    , , , . , , , . , :

    .

    .

    , .

    :

    ; .

    : 10-15 .

    1. - , , . , , , :

    ? ? ? ,

    ? , ? , ? ,

    (: , , ). . , ?

    ? 2. :

    ? ? ?

    3. . .

  • 73

    : , , . . :

    ;

    . : 5-7 .

    1. / , . .

  • 74

    2. / . . 3. , . , . , , , . : , . : 10 . :

    1. . 2. , , . :

    1) , . 2) . 3) . 4) . 5) .

    3. : , ? ? -? , , ,

    ? , ,

    , ? , ?

  • 75

    .

    . . .

    : . : 5 .

    1. . . , / , , . , .

    2. / ! /

    . , , .

    3. /

    . , , , . .

    4. / ,

    . , , . .

    ( !) (-) , , , . : -, -, -, - . : . : 10 . :

    1. : , ? ? , , ? ? 2. .

  • 76

    , , /

    , , , , ,

    3. : : ,

    , ? 4. : , , . . , , . ! ... : + + . : 10 .

    1. .

    2. / ,

    ... .

    3. , , .

    4. .

    5. . ! : . : 20 .

    1. . : , , . / , . 2. .

  • 77

    , . 3. :

    ? , , ? ?

    4. : ?

    5. - / . . , , , , , . :

    1. . , . : , ,

    2. . , , . , . : , , .

    3. . , , . /. : , / ..

    4. . , . . , . : , , , , . ... : . : 5 .

    1. / .

    2. / ,

    . , , , , , , /.

    3. ,

    , . , ( ).

    4. .

    5. .

    !

  • 78

    : , . : 5 .

    1. / .

    2. , / .

    3. !.

    - (- ) : + . : 5 .

    1. / . 2. / : -, . , . 3. / . / , / . , , . 4. , . ... : ; . : 15 .

    1. / .

    2. .

    3. , ,

    , ....

    4. .

    5. . , , . . ? .

    :

    ; - .

    : 15-20 .

  • 79

    1. / . : . , . , 50 , . , , . , , . . , , , , , , . , , . , , . , , 200 , . ... 2. (, ) . 3. :

    ? , ? :

    , ? 4. , . - . , . , , , . , ; , : , , - , , . : . - ? :

    ; ; .

    : 10 .

    .

    , . , .

  • 80

    : : , ? : , ? : , ? : , ? : , -, ?

    :

    ? ?

    : , , , . . , . , ! :

    , , , , ;

    . : 15-20 . :

    1. : / . (, ) (..: , , , ). , , . 2. - / ' ( -) . 3. : '

    1.

    2.

    3.

    4. ,

    1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

  • 81

    5. /

    6. ,

    7.

    8.

    9. , ,

    10.

    11.

    12. ,

    13.

    14.

    15. ,

    16.

    17. ,

    18.

    19.

    1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

    : , . : 5 ; 4 ; 3 ; 2 ; 1 .

    1. , , , .

    2. . 3. .

    4. .

    5. , .

    1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

  • 82

    6. .

    7. ,

    .

    8. , .

    9. , , .

    10. , .

    11. , .

    12. .

    13. .

    14. , , , .

    15. , .

    16. .

    17. , .

    1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

    , ( ) . 5. / . ... : ; , . : 10 .

    1. / ( , : -, ,- ) , 1, 2.

    2. : 1 (

    !), 2 1 .

    3. . /

    , , .

  • 83

    , , , . . , -.

    ... :

    -; -

    . : 20-25 . : - .

    1. , -, -.

    1. , ! 2. , ,

    . 2.

    ?

    3. / , , , . , , , . -. , , . 4. + / - -. : , ( , , )

    -

    , .

    .

  • 84

    , , /.

    /.

    , , . , .

    ? ?

    , .

    .

    . / .

    , ? !

    .

    ! ,

    .

    ?!

    , . , .

    ?! ?!

    , .

    ! , .

    .

    5. - -. 6.

    , !

    ? 8. -: 9. . : . : 10 .

    1. . 2. , , , , . / . , , . 3. ,

  • 85

    . , . . 4. . , , . :

    ? ?

    : ? 5. : ... : . : 10 . :

    1. . 2. (

    ). 3. , ,

    (). 4. . , ,

    ( , ).

    : ! ! . , , .

    ' : . : 1 .

    1. : : , . , (, ,

    , ) (-, -, - -). .

  • 86

    3-4 . 2. : . , . 3. : ? ? ? , ? 3. : ' ? ? ?

    ? ? , , , ? ? . ! , , . , . . . . . ; ; .

    - : .

    : 5-7 .

    1. . 2. / , . , . 3. , !. ; , ; . 4. , ! . 5. , , .

  • 87

    : .

    : 15 . : ( ,

    ).

    1. . /

    . ( , , ). / .

    2. /

    .

    3. , , , .

    , : ? , ? , . . , . , , / . ( ), - . . :

    ; ; , , ,

    , ; ,

    . . . , - . .

  • 88

    , . , ; , , . , . / . - . , , , . , . / , . , , . , . , . ! . , , , , . , . , , , ( ) . / , . ? , / / , , . , , , . , , , , / . ? , ! (, , ) , , . , , . , . :

    , ! /,

    . (

    ) .

  • 89

    , .

    . .

    ', , , . , , . , , . , , , . , . . , , , /, . , , , , , , , . , , , . , , . . , .

  • 90

    : . , , , , , , ,

    , , , , , ,

    , , ; , , , , , , ( ), , , , , , ; , , ; ; , , ,

    , , . . , , -

    , . ! , , ( )

    , . , , . ,

    , . , . , , . , .

    . , . ! , , .

    - .

    .: ? .

    Nota bene! , ?

  • 91

    DOCENDO DISCIMUS , .

    ! ,

    , , . , , . , .

    , , , . , .

    , . . , , , , . , , , -.

    , . .

    FECI QUOD POTUI, FACIANT MELIORA POTENTES

    , , , !