45
Δημόσιο Ίδρυμα Επαγγελματικής Κατάρτισης Σίνδου Ειδικότητα: Τεχνικών Εφαρμογών Πληροφορικής Εξάμηνο Σπουδών: Δ΄ Διαθεματική Εργασία των: Ιατρόπουλου Βασίλη Ρίσκου Δημήτρη Σαμαρά Κώστα Θέμα: Οργάνωση σε Σχεσιακή Βάση Δεδομένων , με υλοποίησή της σε περιβάλλον ΜS Access, του συστήματος κράτησης δωματίων καθώς και των χρεώσεων των πελατών μιας ξενοδοχειακής μονάδας της αστικής ζώνης της Θεσσαλονίκης. Επιβλέποντες Καθηγητές: Κακαμπέκας Ακριβός Μερσινάς Κωνσταντίνος

ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

∆ηµόσιο Ίδρυµα Επαγγελµατικής Κατάρτισης Σίνδου

Ειδικότητα: Τεχνικών Εφαρµογών Πληροφορικής

Εξάµηνο Σπουδών: ∆΄

∆ιαθεµατική Εργασία των:

Ιατρόπουλου Βασίλη

Ρίσκου ∆ηµήτρη

Σαµαρά Κώστα

Θέµα: Οργάνωση σε Σχεσιακή Βάση ∆εδοµένων, µε υλοποίησή της

σε περιβάλλον ΜS Access, του συστήµατος κράτησης δωµατίων

καθώς και των χρεώσεων των πελατών µιας ξενοδοχειακής µονάδας

της αστικής ζώνης της Θεσσαλονίκης.

Επιβλέποντες Καθηγητές:

Κακαµπέκας Ακριβός

Μερσινάς Κωνσταντίνος

Page 2: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

1

Περιεχόµενα - Πρόλογος

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος........................................................................................Σελ.2 ∆ιάγραµµα Πορείας Εργασιών....................................................Σελ.3 Αναφορικά µε τη συλλογή στοιχείων για το έργο..........................Σελ.4-6 Έγγραφο : Συλλεχθέντα στοιχεία και παραδοχές...........................Σελ.7-17 Απαιτήσεις του συστήµατος...........................................................Σελ.18-20 Τεκµηρίωση Σχεδίασης του Συστήµατος ......................................Σελ.21-28 Κανονικοποίηση των πινάκων της βάσης .....................................Σελ.29-40 Βιβλιογραφία..................................... .................................... ...... Σελ. 41

Page 3: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

2

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το θέµα της παρακάτω εργασίας είναι η οργάνωση σε βάση δεδοµένων του συστήµατος κράτησης δωµατίων καθώς και των χρεώσεων των πελατών σε ένα υποτιθέµενο ξενοδοχείο της αστικής ζώνης της Θεσσαλονίκης. Το αρχικό πληροφοριακό υλικό λήφθηκε µέσω συνέντευξης µε τον υπεύθυνο της Reception του Porto Palace Hotel της Θεσσαλονίκης, και φιλτραρίστηκε σε τρόπο ώστε να αποτελέσει γενίκευση του τρόπου λειτουργίας των ξενοδοχείων αυτού του είδους. Στην εργασία παρουσιάζεται: α) η υποδοµή του ξενοδοχείου, β) το σύστηµα των κρατήσεων δωµατίων από πελάτη (εταιρική κράτηση (commercial reservation) ή ατοµική κράτηση (individual reservation)), όπως και των τυχόν ακυρώσεων κράτησης, γ) το σύστηµα χρέωσης του διενεργούντα την κράτηση πελάτη για την ενοικίαση των δωµατίων, το οποίο ανά δωµάτιο µιας κράτησης, εξαρτάται: από τον τύπο του δωµατίου, από το είδος της κράτησης, και από την κλάση της ηµερολογιακής περιόδου έντασης λειτουργίας του ξενοδοχείου (season) στην οποία εµπίπτει κάθε µία ηµέρα του ηµερολογιακού διαστήµατος ενοικίασης του δωµατίου. Στη συνέχεια λαµβάνει χώρα το έγγραφο των απαιτήσεων του συστήµατος, και κατόπιν ένα πλάνο της σχεδίασης του συστήµατος. Ακολούθως παρουσιάζεται το διάγραµµα Οντοτήτων – Συσχετίσεων (E/R ∆ιάγραµµα) και η µετάβαση από το E/R ∆ιάγραµµα στο Σχεσιακό Μοντέλο, όπου και πραγµατοποιείται και η αναγκαία κανονικοποίηση (3NF) των αρχικά προκύπτοντων πινάκων. Η υλοποίηση του συστήµατος πραγµατοποιήθηκε σε περιβάλλον Microsoft Access 2003, µε χρήση της Visual Basic for Application (ADODB.Connection, Connection Provider = "Microsoft.Jet.OLEDB.4.0") για τον υπολογισµό για κάθε κράτηση της χρέωσης του διενεργούντα την κράτηση πελάτη για την ενοικίαση των δωµατίων. Η παρουσίαση της εργασίας σε διαφάνειες έγινε σε περιβάλλον MS Power Point 2003.

Page 4: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

3

∆ιάγραµµα Πορείας Εργασιών

1. Πραγµατοποίηση συνέντευξης µε τον διευθυντή της Reception του

Porto Palace Hotel.

2. Σύνταξη εγγράφου των αρχικά συλλεχθέντων στοιχείων και παραδοχών

3. Συναγωγή από το έγγραφο των συλλεχθέντων στοιχείων, των

απαιτήσεων του συστήµατος, και οργάνωσή τους σε έγγραφο.

4. Έγγραφο τεκµηρίωσης της σχεδίασης του συστήµατος.

5. ∆ηµιουργία ∆ιαγράµµατος Οντοτήτων – Συσχετίσεων (E/R ∆ιάγραµµα)

6. Μετάβαση από το E/R ∆ιάγραµµα στο Σχεσιακό Μοντέλο.

7. Κανονικοποίηση των πινάκων της Βάσης ∆εδοµένων (3NF µορφή)

8. Υλοποίηση της βάσης δεδοµένων σε περιβάλλον MS Access 2003.

9. Παράπλευρη, συνεχής παρακολούθηση, της πορείας του έργου και

δηµιουργία στο πέρας της κάθε επιµέρους φάσης του σχετικής

παρουσίασής της σε περιβάλλον MS Power Point.

Page 5: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ

4

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ

Παγιωµένη τακτική των αναλυτών συστηµάτων για την περίπτωση

ενός πρωτοεµφανιζόµενου συστήµατος το οποίο δεν έχει ακόµη

µηχανοργάνωση είναι η συλλογή πληροφοριών για το σύστηµα να γίνεται

µέσω λήψης συνεντεύξεων από τα άµεσα συσχετιζόµενα µε το σύστηµα

πρόσωπα αλλά και από εξωτερικές πηγές προερχόµενες από παρόµοια ήδη

λειτουργούντα και δοκιµασµένα συστήµατα.

Στην περίπτωσή µας το σύστηµα είναι καθαρά υποτιθέµενο, και έτσι

µόνη µας διέξοδος ήταν η συλλογή πληροφοριών µόνο από εξωτερικές

πηγές παρόµοιων πραγµατικών συστηµάτων. Έτσι στα πλαίσια της

διερεύνησης του θέµατός µας, πραγµατοποιήθηκε την 02/04/2007 και ώρα

10: 15 π.µ. σε χώρο του Porto Palace Hotel συνάντηση διάρκειας 40

λεπτών, της οµάδας µας, µε τον υπεύθυνο ∆ιεύθυνσης Reception του Porto

Palace Hotel κο Καραγιαννάκη Αναστάσιο, µε σκοπό τη συνέντευξη για

εκµαίευση πληροφοριών αναφορικά µε την λειτουργία του συγκεκριµένου

ξενοδοχείου προς την κατεύθυνση των διεργασιών των κινήσεων των

πελατών του. Στις επόµενες ηµέρες ελήφθησαν και κάποιες

συµπληρωµατικές συνεντεύξεις από το ίδιο πρόσωπο. ∆εν θέλαµε να

εµπλέξουµε στη διαδικασία περισσότερες της µίας ξενοδοχειακές µονάδες

γιατί η έλλειψη εµπειρίας µας θα µας οδηγούσε µάλλον σε σύγχυση παρά

σε αξιοποίηση του πλούτου ενός συνόλου από πολλαπλές και εν γένει

διαφορετικές πληροφορίες πάνω στο ίδιο θέµα. Υπήρχε και σχετική

σύσταση του επιβλέποντα καθηγητή για αυτό το ζήτηµα.

Το συγκεκριµένο ξενοδοχείο δραστηριοποιείται κυρίως στη φιλοξενία

εκπροσώπων του επιχειρηµατικού κόσµου, είναι πολυτελείας και έχει µία

πολυπλοκότητα στον τρόπο λειτουργίας του για να αντιµετωπίσει το

Page 6: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ

5

φαινόµενο του ανταγωνισµού. Εάν ακολουθούσαµε κατά γράµµα όλο το

υλικό της συνέντευξης, η πολυπλοκότητα της λειτουργίας της

συγκεκριµένης ξενοδοχειακής µονάδας αφενός θα δυσχέραινε κατά πολύ

το δικό µας έργο καθιστώντάς το ίσως και ανέφικτο, διότι προφανώς δεν

δυνάµεθα να καλύψουµε ένα πλήθος απαιτήσεων που διαχειρίστηκε σε

επίπεδο ανάλυσης και κατασκευής λογισµικού µια οµάδα πολλών

επαγγελµατιών που εργάσθηκε επί µακρόν για το σκοπό αυτό, αφετέρου,

ακόµα και στην υποθετική περίπτωση που ακολουθούσαµε όλο το φάσµα

των προκυπτουσών απαιτήσεων θα είχαµε ως αποτέλεσµα ότι η παρούσα

εργασία θα έτεινε να προσαρµοσθεί στις ιδιαιτερότητες µιας συγκεκριµένης

ξενοδοχειακής µονάδας, χάνοντας έτσι το γενικό της χαρακτήρα όπως

αυτός διακηρύσσεται στον τίτλο της.

Έτσι επιλέξαµε προσεκτικά εκείνο το τµήµα από το υλικό της

συνέντευξης που πιστεύουµε ότι αντιπροσωπεύει το γενικό πλάνο

λειτουργιών ενός ξενοδοχείου της αστικής ζώνης της Θεσσαλονίκης στο

επίπεδο της εξυπηρέτησης των πελατών του και ειδικότερα όσον αναφορά

το σύστηµα κράτησης δωµατίων, της χρέωσης του δωµατίου στη φάση της

ενοικίασης και χρηµατικής χρέωσης του πελάτη στο όνοµα του οποίου

έγινε η κράτηση.

Σηµειώνουµε εδώ ότι ήταν ανέφικτο να έχουµε πρόσβαση στην

τεκµηρίωση έστω και κάποιου τµήµατος της ήδη υπάρχουσας

µηχανοργάνωσης του Porto Palace Hotel, χωρίς αυτό βέβαια να µειώνει,

όσον αφορά µια εργασία που πραγµατοποιείται για εκπαιδευτικούς

σκοπούς, την αξία του υλικού των εναρκτήριων πληροφοριών της· στις

πραγµατικές όµως συνθήκες της αγοράς µια τέτοια παράλειψη θα είχε

φανερά συνέπειες.

Page 7: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ

6

Παραθέτουµε ως παράρτηµα, συσχετιζόµενο µε το υλικό

τεκµηρίωσης του συστήµατος, αυτής της εργασίας, σε χωριστό αρχείο

sxeseis.pdf, τον κανονισµό σχέσεων ξενοδόχων και πελατών αυτών, ο

οποίος έχει ισχύ νόµου του κράτους. Το εν λόγω αρχείο sxeseis.pdf, έχει

ληφθεί, από τον δικτυακό τόπο www.grhotels.gr του Ξενοδοχειακού

Επιµελητηρίου Ελλάδος.

Page 8: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

7

ΕΓΓΡΑΦΟ: ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ Ι. ΥΠΟ∆ΟΜΗ Κατηγορία Ξενοδοχείου:

Πολυτελείας, Παραδοσιακού τύπου, ΑΑ

Πλήθος και διάταξη δωµατίων στους ορόφους:

ΣΥΝΟΛΟ ΟΡΟΦΟΣ Α΄ ΟΡΟΦΟΣ Β΄

Deluxe Μονόκλινα 26 26 (101-126)

Deluxe ∆ίκλινα 139 70 (127-196) 69 (200-268)

Business ∆ίκλινα 12 12 (269-280)

Business Τρίκλινα 14 14 (281-294)

Σουίτες Junior 2 2 (197-198)

Σουίτες executive 4 4 (295-298)

Σουίτα Vice President 1 1 (199)

Σουίτα President 1 1 (299)

ΣΥΝΟΛΑ 199 99 100

[Οι ποιοτικές διαφορές των δωµατίων δεν θα µας απασχολήσουν για το

παρόν πόνηµα θεωρούµε µόνο ότι οι πελάτες είναι ενηµερωµένοι γι’

αυτές].

Page 9: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

8

ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΞΕΝΟ∆ΟΧΕΙΟΥ

ΜΕΡΟΣ Α΄.

ΑΡΧΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ

Οι ηµερολογιακές περίοδοι του έτους ανάλογα µε την κίνηση των

κρατήσεων κατηγοριοποιούνται σε χαµηλής, µέσης και υψηλής έντασης

περιόδους λειτουργίας του ξενοδοχείου.

Αναλυτικά έχουµε:

από 1η Ιανουαρίου (01/01) έως 24η Ιανουαρίου (24/01) Χαµηλής έντασης

από 25η Ιανουαρίου (25/01) έως 28η Ιουνίου (28/06) Μέσης έντασης

από 29η Ιουνίου (29/06) έως 5η Σεπτεµβρίου (05/09) Χαµηλής έντασης

(θερινή)

από 6η Σεπτεµβρίου (06/09) έως 16η Σεπτεµβρίου (16/09) Υψηλής έντασης

(∆.Ε.Θ.)

από 17η Σεπτεµβρίου (17/09) έως 31η ∆εκεµβρίου (31/12) Μέσης έντασης.

Αναφέρουµε εδώ ότι τα ηλεκτρονικά ή τα παραδοσιακά µέσα επικοινωνίας

µέσω των οποίων πραγµατοποιούνται οι λειτουργίες και οι συναλλαγές της

ξενοδοχειακής µονάδας είναι αδιάφορες για τα όλα στάδια αυτής της

εργασίας, βάσει της συνέντευξης που πήραµε, η πολιτική συναλλαγών του

ξενοδοχείου είναι ανεξάρτητη από το µέσον το οποίο θα χρησιµοποιηθεί

για να πραγµατοποιηθεί µία συναλλαγή.

∆ίνουµε τους ορισµούς:

1. Κράτηση καλείται η ηµερολογιακά προσδιορισµένη µε αρχή και τέλος

δέσµευση, συγκεκριµένου τύπου αυτοτελούς λειτουργικού χώρου του

Page 10: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

9

ξενοδοχείου, για χρήση του χώρου αυτού στο προσδιοριζόµενο χρονικό

διάστηµα και µόνον. Η πραγµατοποίησή της γίνεται πάντα πριν την

έναρξη της χρήσης του χώρου.

Η έναρξη και το πέρας της δέσµευσης του χώρου συµπίπτουν αντίστοιχα

µε την έναρξη και το πέρας του δικαιώµατος χρήσης του.

Τυχόν ακύρωση όλης ή µέρους των ηµερών της κράτησης συνεπάγεται

την αντίστοιχη ακύρωση του δικαιώµατος χρήσης, για τις ηµέρες αυτές.

2. Ενοικίαση καλείται η περίοδος χρήσης µέσα στο προσδιοριζόµενο από

την κράτηση χρονικό διάστηµα, του χώρου του ξενοδοχείου που έχει

δεσµευθεί µε την πράξη της κράτησης για το σκοπό αυτό.

ΜΕΡΟΣ Β΄.

ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΡΕΩΣΕΙΣ ∆ΩΜΑΤΙΩΝ ΤΟΥ

ΞΕΝΟ∆ΟΧΕΙΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄. ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ ∆ΩΜΑΤΙΩΝ

Κατ’ αρχήν διακρίνουµε τις ατοµικές κρατήσεις, τις κρατήσεις

ταξιδιωτικού Πράκτορα και τις Εταιρικές Κρατήσεις δωµατίων.

Οµαδική καλείται µία συλλογική κράτηση από έναν φορέα µέσω

ενός εκπροσώπου του, όταν αποσκοπεί στη φιλοξενία δέκα και πλέον

ατόµων.

Οι κρατήσεις Ταξιδιωτικού Πράκτορα είναι πάντα οµαδικές.

Οι εταιρικές κρατήσεις µπορούν να είναι είτε οµαδικές είτε

κρατήσεις µικρότερου πλήθους των δέκα ατόµων – έως και ενός µόνον

ατόµου – αλλά σε καµία περίπτωση δεν εξισώνονται µε τις κρατήσεις

µεµονωµένων ατόµων, τουλάχιστον στο βαθµό που αφορά τη χρέωση της

Page 11: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

10

ενοικίασης δωµατίων από το ξενοδοχείο, αλλά και σε κάποιες ακόµη

λεπτοµέρειες της διαδικασίας κράτησης δωµατίων.

Η διαδικασία µιας κράτησης δωµατίων ξεκινά µε το αίτηµα του

υποψηφίου πελάτη προς τη Reception του ξενοδοχείου το οποίο και

περιλαµβάνει:

i) Ορισµένα προσδιοριστικά στοιχεία της ταυτότητάς του:

• Ονοµατεπώνυµο εάν είναι πρόσωπο ή Επωνυµία εταιρείας εάν είναι

εταιρεία ή ταξιδιωτικός πράκτορας.

• ∆ιεύθυνση (κατοικίας για πρόσωπα, εταιρείας για εταιρείες)

• Τηλέφωνα Επικοινωνίας (ενδεχοµένως σταθερό, κινητό, fax, e-mail)

ii) Τους τύπους δωµατίων και το πλήθος από κάθε τύπο που ζητούνται για

κράτηση συνοδευόµενο από τα ηµερολογιακά διαστήµατα (έναρξη

κράτησης, λήξη κράτησης) της κράτησης των δωµατίων σε τρόπο ώστε

να οµαδοποιούνται κατά κοινά ηµερολογιακά διαστήµατα τα οποία και

είναι δυνατόν να διαφέρουν από οµάδα σε οµάδα (Μια οµάδα µπορεί να

συµπεριλαµβάνει διάφορους τύπους δωµατίων).

iii) Το πλήθος των ατόµων που πρόκειται να φιλοξενηθούν.

Αφού παραλάβει το αίτηµα του υποψηφίου πελάτη ο εξυπηρετών

υπάλληλος της Reception ελέγχει εάν υπάρχει ή όχι διαθεσιµότητα για τους

συγκεκριµένους τύπους και για το πλήθος του κάθε τύπου δωµατίου, µέσα

στα συγκεκριµένα ηµερολογιακά διαστήµατα κάθε οµάδας δωµατίων µε

κοινά ηµερολογιακά διαστήµατα, χωρίζοντας τις οµάδες σε υποοµάδες

κοινού τύπου δωµατίων και φυσικά κοινού ηµερολογιακού διαστήµατος.

Στη συνέχεια εάν δεν υπάρχει διαθεσιµότητα απορρίπτει το αίτηµα του

υποψηφίου πελάτη.

Τυχόν υποβαλλόµενη αναδιατύπωση του αιτήµατος του υποψηφίου

πελάτη, σε αυτή τη χρονική φάση ακριβώς µετά την απόρριψη του αρχικού

Page 12: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

11

του αιτήµατος αντιµετωπίζεται από τη Reception ως νέο αίτηµα του

υποψηφίου πελάτη. Εναλλακτικά όσον αφορά την περίπτωση της

αναδιατύπωσης του αιτήµατος του υποψηφίου πελάτη µπορούµε να έχουµε

πρόταση της Reception προς τον πελάτη, µαζί µε αίτηµα (της Reception)

για το αν κάνει αποδεκτή ο πελάτης την πρόταση της Reception ή όχι.

Για το σκοπό αυτό το σύστηµα πρέπει να δύναται να ενηµερώνει την

Reception στην περίπτωση που δεν υπάρχει άµεσα διαθεσιµότητα για

κάποιο αίτηµα κράτησης, για το ποιο είναι το σύνολο των αδιάθετων

δωµατίων κατά κατηγορία (τύπο) δωµατίου, για ηµερολογιακά

διαστήµατα τουλάχιστον εκείνων της απορριφθείσας κράτησης. Αν

υπάρχει διαθεσιµότητα ο υπάλληλος της Reception προχωράει στο

κλείσιµο συµφωνίας κράτησης δωµατίων µε τον έως τώρα υποψήφιο

πελάτη ο οποίος καλείται πλέον πελάτης και το αίτηµά του αίτηµα

κράτησης δωµατίων πελάτη και στη συνέχεια δηµιουργεί µια εγγραφή

αρχείου για την συγκεκριµένη κράτηση δωµατίων από τον πελάτη. Η

εγγραφή αυτή περιλαµβάνει:

i) Έναν αύξοντα αριθµό για την κράτηση

ii) Τα στοιχεία της ταυτότητας του πελάτη όπως αναφέρονται στο

αίτηµα του πελάτη δηλαδή Επωνυµία (προσώπου ή εταιρείας),

∆ιεύθυνση, Τηλέφωνα επικοινωνίας

iii) Το Α.Φ.Μ. του πελάτη (προσώπου ή εταιρείας)

iv) Έναν προσδιοριστικό αριθµό του είδους -ατοµική ή εταιρική- της

κράτησης

v) Τους κωδικούς αριθµούς ταυτοποίησης των δωµατίων, (που

αντιστοιχούν στα είδη των δωµατίων που ζητήθηκαν από τον

πελάτη) για την κράτηση και για κάθε δωµάτιο το ηµερολογιακό

διάστηµα (έναρξη, λήξη) της κράτησής του.

Page 13: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

12

vi) Χρηµατικό ποσό προκαταβολής το οποίο είναι ίσο µε τη χρέωση

ενοικίασης του συνόλου των κρατηθέντων δωµατίων για χρονική

διάρκεια ενός ηµερονυκτίου.

Page 14: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

13

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ .

ΑΚΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΡΑΤΗΣΗΣ

Ο πελάτης για λόγους που αφορούν τον ίδιο, δικαιούται να ζητήσει

ακύρωση ολική ή µερική της κράτησης.

Το ξενοδοχείο διαχωρίζει το αίτηµα ακύρωσης της κράτησης

δωµατίων από τον πελάτη ανά κρατηµένο δωµάτιο που πρόκειται να

ακυρωθεί η κράτησή του, για όλο ή µέρος του ηµερολογιακού διαστήµατος

της αρχικής κράτησής του και αποδέχεται αυτή την ακύρωση σε όλες τις

περιπτώσεις στις οποίες το αποτέλεσµα της ακύρωσης αυτής δεν οδηγεί για

ένα δωµάτιο σε διάσπαση του αρχικού ηµερολογιακού διαστήµατος της

κράτησής του σε δύο ή περισσότερα µη–συνεκτικά µεταξύ τους

ηµερολογιακά διαστήµατα. Αν στο αίτηµα ακύρωσης κράτησης δωµατίων

υπάρχει τέτοια περίπτωση διάσπασης του ηµερολογιακού διαστήµατος

κράτησης για κάποιο δωµάτιο, αυτή αντιµετωπίζεται από το ξενοδοχείο

σαν συνδυασµός µερικής ακύρωσης του ηµερολογιακού διαστήµατος

κράτησης του δωµατίου µαζί µε αίτηµα για νέα ή νέες κρατήσεις για το

δωµάτιο αυτό από τον πελάτη.

Για οποιοδήποτε δωµάτιο, σε περίπτωση ολικής ακύρωσης του

ηµερολογιακού διαστήµατος της αρχικής κράτησής του, εκείνο το τµήµα

του ποσού της προκαταβολής που δόθηκε για το δωµάτιο αυτό, περιέχεται

στην πλήρη κυριότητα του ξενοδοχείου ως αποζηµίωσή του, από τον

πελάτη.

Page 15: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

14

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄.

ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΗΣΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΗΜΕΝΩΝ ∆ΩΜΑΤΙΩΝ ΣΤΟΥΣ

ΕΜΦΑΝΙΖΟΜΕΝΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ

ΕΝΟΙΚΙΑΣΗΣ

Με την έναρξη της ενοικίασης για µία κράτηση δωµατίων η

Reception καταγράφει, για την συγκεκριµένη κράτηση δωµατίων για κάθε

αφικνειόµενο στη Reception πρόσωπο που αποσκοπεί να ενοικιάσει

δωµάτιο µέσω αυτής της κράτησης σε µία εγγραφή ενοικίασης:

i) κάποιο από τα στοιχεία της ταυτότητας του ατόµου

• Ονοµατεπώνυµο

• Αριθµό Αστυνοµικής Ταυτότητας

• ∆ιεύθυνση και Τηλέφωνο.

ii) Εάν πρόκειται για εταιρική ή όχι κράτηση.

iiβ) Το ΑΦΜ του κρατούντος πελάτη (προσώπου ή εταιρείας).

iii) Τον κωδικό αριθµό του δωµατίου που πρόκειται να ενοικιάσει το

άτοµο αυτό.

iv) Το ζεύγος των ηµεροµηνιών (έναρξη, λήξη) που προσδιορίζει το

χρονικό διάστηµα της ενοικίασης αυτού του δωµατίου από το

αφικνειόµενο πρόσωπο.

Για µια συγκεκριµένη κράτηση δωµατίων από πελάτη, για κάθε µη –

εµφανιζόµενο στη Reception πρόσωπο, δυνάµει ενοικιαστή ενός δωµατίου,

κατά την ηµερολογιακή έναρξη της ενοικίασης του δωµατίου αυτού

έχουµε:

i) Εφόσον το πρόσωπο αυτό είναι ο µοναδικός υποψήφιος ενοικιαστής

του δωµατίου και δεν παρουσιασθεί καθόλου κατά το διάστηµα της

ενοικίασης του δωµατίου αυτού, ολική ακύρωση της κράτησης του

Page 16: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

15

δωµατίου αυτού. Φυσικά γίνεται σχετική συνεννόηση του ξενοδοχείου

µε τον υπεύθυνο διενεργούντα την κράτηση στο όνοµα του οποίου

αναφέρεται και η χρέωση των δωµατίων.

ii) Εφόσον το πρόσωπο αυτό είναι ο µοναδικός υποψήφιος ενοικιαστής

του δωµατίου και δεν εµφανισθεί την πρώτη ηµέρα και κατόπιν

συνεννόησης του ξενοδοχείου µε τον υπεύθυνο διενεργούντα την

κράτηση είναι βέβαιο το ενδεχόµενο ότι θα εµφανισθεί τις επόµενες

προσδιοριζόµενης και της ακριβούς άφιξής του, έχουµε µερική

ακύρωση της κράτησης του δωµατίου αυτού.

iii) Σε περίπτωση περισσοτέρων του ενός υποψηφίων ενοικιαστών για

ένα πολύκλινο δωµάτιο, έχουµε κατά περίπτωση ολική ακύρωση εάν

όλοι οι υποψήφιοι ενοικιαστές δεν εµφανισθούν για όλο το ηµερο-

λογιακό διάστηµα κράτησης του δωµατίου αυτού, ή µερική ακύρωση

όταν τουλάχιστον ένας εµφανίζεται για το υπόλοιπο µέρος του

ηµερολογιακού διαστήµατος. Το δωµάτιο χρεώνεται για το µέγιστο

του διαστήµατος πραγµατικής χρήσης του και για το ανά ηµέρα ποσό

που αντιστοιχεί σε αυτό το διάστηµα.

Page 17: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

16

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ∆΄.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ

• Συντελεστής Εµπορευµατικής Αξίας δωµατίου

• ∆υναµικότητα Συνόλου ∆ωµατίων

• ∆υναµικότητα Ξενοδοχείου

Ονοµάζουµε συντελεστή εµπορευµατικής αξίας δωµατίου έναν

ακέραιο αριθµητικό συντελεστή που αντικατοπτρίζει το δωµάτιο, ως

εµπορευµατική αξία σε σχέση µε την εµπορευµατική αξία των υπολοίπων

δωµατίων.

Ίδιας κατηγορίας δωµάτια έχουν τον ίδιο συντελεστή

εµπορευµατικής αξίας.

Ο συντελεστής εµπορευµατικής αξίας κατά τον τύπο δωµατίου

δίδεται από τον παρακάτω πίνακα:

Τύπος ∆ωµατίου Συντελεστής Εµπορευµατικής

Αξίας

Μονόκλινο Deluxe 8

∆ίκλινο Deluxe για χρήση

Μονόκλινου

9

∆ίκλινο Deluxe 10

∆ίκλινο Business 11

Τρίκλινο Business 12

Σουίτα Junior 14

Σουίτα Executive 18

Σουίτα Vice President 40

Σουίτα President 50

Page 18: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

17

Ονοµάζουµε Εµπορευµατική δυναµικότητα ενός συνόλου δωµατίων

το άθροισµα των συντελεστών εµπορευµατικής αξίας των δωµατίων του

συνόλου αυτού.

Ονοµάζουµε εµπορευµατική δυναµικότητα του ξενοδοχείου την

εµπορευµατική δυναµικότητα του συνόλου των δωµατίων του ξενοδοχείου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄.

ΧΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ

Στην περίπτωση ολικής ακύρωσης µιας κράτησης δωµατίου έχουµε -

όπως και προαναφέρθηκε- χρέωση ποσού ύψους της προκαταβολής που

δόθηκε για το δωµάτιο αυτό.

Στην περίπτωση κανονικής ενοικίασης, έχουµε υπολογισµό του κόστους

ενοικίασης των ενοικιαζόµενων δωµατίων για κάθε ηµέρα του

χρονικού διαστήµατος της κράτησης µε βάση έναν πίνακα τιµών

ενοικίασης των δωµατίων ο οποίος και διαφοροποιείται:

• για τις περιπτώσεις που η κράτηση είναι ατοµική ή εταιρική

• και για τις χρονικές (ηµερολογιακές) περιόδους χαµηλής, µέσης

και υψηλής έντασης.

Για κάθε περίπτωση η κράτησης και συνακόλουθης ενοικίασης

έχουµε για τον υπολογισµό του κόστους ενοικίασης ότι:

1) Το συνολικό κόστος ενοικίασης προκύπτει από το άθροισµα των

ηµερησίων κοστολογήσεων της ενοικίασης για όλα τα δωµάτια, για

εκείνες τις ηµέρες του ηµερολογιακού διαστήµατος της συγκεκριµένης

ενοικίασης κάθε δωµατίου.

2) Από το συνολικό κόστος ενοικίασης αφαιρούνται τυχόν ποσά

έκπτωσης τα οποία προκύπτουν σε ορισµένες περιπτώσεις εξαρτώ-

Page 19: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

18

µενες από την εµπορευµατική δυναµικότητα των ενοικιασθέντων

δωµατίων ως ποσοστό της εµπορευµατικής δυναµικότητας του

ξενοδοχείου ολόκληρου.

3) Καταλήγουµε µε τον τρόπο αυτό σε µια έκθεση χρέωσης πελάτη όπου

περιλαµβάνουµε τα εξής:

• Στοιχεία Ξενοδοχείου

• Στοιχεία Πελάτη που έχει κάνει αρχικά την κράτηση

(Ονοµατεπώνυµο για Ατοµικές κρατήσεις ή Επωνυµία Εταιρείας

για Εταιρικές κρατήσεις, ∆ιεύθυνση, τηλέφωνα, Α.Φ.Μ.)

• Τελικό Κόστος Ενοικίασης (Το οποίο προκύπτει αν από το

Συνολικό Κόστος Ενοικίασης αφαιρεθεί τυχόν εκπτωτικό ποσό).

• Προκαταβολή

• Υπόλοιπο ποσού.

4) Η προαναφερθείσα έκθεση χρέωσης πελάτη µπορεί να χρησιµοποιηθεί

και για έκδοση τιµολογίου.

Παραθέτουµε τον πίνακα ηµερήσιας χρέωσης αναλόγως του τύπου

δωµατίου και αναλόγως την χρονική περίοδο χαµηλής, µέσης ή υψηλής

έντασης της λειτουργίας του ξενοδοχείου για τις εταιρικές και για τις

ατοµικές κρατήσεις.

Page 20: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

19

Περίοδος έντασης της λειτουργίας του

ξενοδοχείου

ΧΑΜΗΛΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ ΜΕΣΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ ΥΨΗΛΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ

Τύπος δωµατίου Είδος κράτησης ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΑΤΟΜΙΚΕΣ

ΜΟΝΟΚΛΙΝΟ DELUXE 85 94 100 100 161 175

∆ΙΚΛΙΝΟ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΜΟΝΟΚΛΙΝΟΥ 90 99 105 115 180 195

∆ΙΚΛΙΝΟ DELUXE 95 105 110 120 195 210

∆ΙΚΛΙΝΟ BUSINESS 105 116 130 130 212 230

ΤΡΙΚΛΙΝΟ BUSINESS 115 127 130 145 230 250

ΣΟΥΙΤΑ JUNIOR 140 154 160 170 230 250

ΣΟΥΙΤΑ EXECUTIVE 175 193 200 220 275 300

ΣΟΥΙΤΑ VICE PRESIDENT 400 400 400 400 400 400

ΣΟΥΙΤΑ PRESIDENT 500 500 500 500 500 500

Page 21: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ

17

Παραθέτουµε πίνακα του ποσού έκπτωσης ως ποσοστό επί τοις

εκατό επί του συνολικού κόστους χρέωσης των ενοικιασθέντων δωµατίων,

λογιζόµενου ως βαθµωτή συνάρτηση του λόγου της εµπορευµατικής

δυναµικότητας του συνόλου των ενοικιασθέντων δωµατίων προς την

εµπορευµατικής δυναµικότητα του ξενοδοχείου ως σύνολο δωµατίων

εκπεφρασµένης ως ποσοστό.

(%) Εµπ. δυναµικότητα δωµατίων

Εµπ. δυναµικότητα ξενοδοχείου

(%) Ποσοστό έκπτωσης επί της

συνολικής χρέωσης

Λ.∆. < 25% 0%

25% ≤ Λ.∆. < 40% 15%

40% ≤ Λ.∆. 25%

(όπου Λ.∆. ο Λόγος της εµπορευµατικής δυναµικότητας των

ενοικιασθέντων δωµατίων προς την εµπορ. δυναµικότητα του Ξενοδοχείου

ως συνόλου δωµατίων εκπεφρασµένος ως ποσοστό).

Page 22: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

18

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Α΄. Απαιτήσεις Υλοποίησης

1. Το σύστηµα θα υλοποιηθεί ως βάση δεδοµένων σε περιβάλλον MS

Access και θα τρέχει σε αυτόνοµο υπολογιστή κάτω από λειτουργικό

σύστηµα Windows εκδόσεων 2000, Millennium ή XP. ∆εν

απαιτείται σύνδεση του συστήµατος σε δίκτυο.

Β΄. Απαιτήσεις Ασφαλείας

1. Για λόγους ασφαλείας πρόσβασης στα δεδοµένα ο χειριστής της

βάσης θα εισέρχεται στο περιβάλλον της βάσης µε κωδικό

(password).

Γ΄. Λειτουργικές απαιτήσεις

1. Να γίνει αναφορά ηµερολογιακών περιόδων έντασης του

ξενοδοχείου για διάστηµα τριών ετών.

2. Για κάθε δωµάτιο να υπάρχει αντιστοίχηση του αριθµού

αναγνώρισής του, µε έναν κωδικό του είδος του, καθώς και

περιγραφή του είδους του.

3. Σε κάθε τύπο δωµατίου να αντιστοιχηθεί ένας συντελεστής

αντιπροσωπευτικός της εµπορευµατικής αξίας του τύπου αυτού.

Page 23: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

19

4. Οι τιµές ενοικίασης κάθε δωµατίου να προσδιορίζονται βάσει των:

α) του τύπου του δωµατίου, β) του είδους της κράτησης, γ) της

περιόδου έντασης της λειτουργίας του ξενοδοχείου.

5. Να γίνει αρχικοποίηση των τιµών ενοικίασης των δωµατίων και να

υπάρχει δυνατότητα µεταβολής τους.

6. Στοιχεία για την καταγραφή των κρατήσεων δωµατίων από πελάτη:

Πελάτης

i. Επωνυµία

ii. Αριθµός Φορολογικού Μητρώου

iii. ∆ιεύθυνση

iv. Κωδικοί τηλε-µέσων επικοινωνίας

∆ιενεργούµενη κράτηση

i. Αρίθµηση κράτησης

ii. Προσδιορισµός είδους κράτησης

iii. Αναγνωριστικοί αριθµοί δωµατίων της κράτησης

iv. Ηµερολογιακό διάστηµα της κράτησης δωµατίου, ανά

κρατούµενο δωµάτιο.

v. Τυχόν περίπτωση χρήσης δίκλινου δωµατίου ως

µονόκλινου

vi. Προσδιορισµός ανά δωµάτιο της κατάστασης εάν η

κράτησή του παραµένει ισχύουσα ή έχει ακυρωθεί.

7. Παρουσίαση από σύστηµα της εκάστοτε ζητούµενης διαθεσιµότητας

δωµατίων.

Page 24: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

20

8. Οι ακυρωθείσες κρατήσεις δωµατίων να µην διαγράφονται από την

εγγραφή της κράτησης δωµατίων, απλά να επισηµαίνονται ως

ακυρωθείσες.

9. Αυτοµατοποίηση στο σύστηµα των υπολογισµών του κόστους

ενοικίασης των δωµατίων οποιασδήποτε κράτησης, σύνταξη

σχετικής έκθεσης, και χρέωση του κόστους ενοικίασης στον

διενεργούντα την κράτηση πελάτη.

10.Τυχόν ανανέωση της διατίµησης του κοστολογίου θα

πραγµατοποιείται κατόπιν εντολής της διοίκησης του ξενοδοχείου και

µόνον. O χειριστής του συστήµατος είναι το εξουσιοδοτηµένο πρόσωπο

που θα υλοποιεί την ανωτέρω εντολή.

Page 25: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

21

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

1. Το σύστηµα θα υλοποιηθεί ως βάση δεδοµένων σε περιβάλλον MS

Access και θα τρέχει σε αυτόνοµο υπολογιστή κάτω από λειτουργικό

σύστηµα Windows εκδόσεων 2000, Millennium ή XP. ∆εν απαιτείται

σύνδεση του συστήµατος σε δίκτυο.

2. Το σύστηµα θα ταυτίζεται µε τη βάση δεδοµένων στην οποία

αναπτύσσεται σε περιβάλλον της MS Access και θα περιλαµβάνει

κώδικα Visual Basic.

3. Οι οντότητες που θα περιγράφει το σύστηµα είναι τα δωµάτια που

διαθέτει το ξενοδοχείο, οι πελάτες που διενεργούν τις κρατήσεις και

οι κρατήσεις αυτές των πελατών.

4. Το σύστηµα επίσης θα περιλαµβάνει ακόµη µια οντότητα που θα

αναφέρεται στο διαχωρισµό του χρονικού διαστήµατος του τρέχοντος

και των δύο προσεχών ετών, ηµερολογιακά σε διαστήµατα χαµηλής,

µέσης και υψηλής έντασης της πυκνότητας της ροής των κρατήσεων

στο ξενοδοχείο.

5. Οι ως άνω αναφερθείσες οντότητες θα υλοποιούνται µέσα στη βάση

δεδοµένων αφού προηγουµένως διέλθουν από τη διαδικασία της

κανονικοποίησής τους έως 3NF γεγονός που ενδεχοµένως να τις

απεικονίζει σε σύνολα περισσοτέρων του ενός πινάκων για κάθε

µετέχουσα οντότητα, στη βάση δεδοµένων.

Page 26: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

22

6. Η βάση δεδοµένων θα περιλαµβάνει έναν ακόµη πίνακα που θα είναι

πιο παραστατικός στην παρουσίαση των χρεώσεων των δωµατίων ανά

είδος δωµατίου. Ο πίνακας αυτός δεν θα µετέχει στις σχέσεις µεταξύ

των υπολοίπων πινάκων και ο λόγος ύπαρξής του θα περιορίζεται

στην ενηµέρωση του χρήστη – χειριστή του συστήµατος – υπευθύνου

της Reception – µε στόχο την ενηµέρωση του πελάτη για τη διατίµηση

των δωµατίων από το ξενοδοχείο.

7. Για το σύστηµα ο εντολέας για την κράτηση και ενοικίαση των

δωµατίων, και ο οικονοµικά οφειλέτης για την ενοικίαση και τυχόν

ακυρώσεις της κράτησης ή της ενοικίασης είναι ο διενεργών την

κράτηση πελάτης.

Αυτό δεν µπορεί να απεικονιστεί στο σύστηµα παρά µόνον µέσω των

ενεργειών του εντολοδόχου του διενεργούντα την κράτηση και

ενοικίαση των δωµατίων πελάτη που είναι ο υπεύθυνος διαχείρισης

της Reception του ξενοδοχείου και ο οποίος αυτός και µόνο, µε την

υψηλή εποπτεία της διοίκησης του ξενοδοχείου, χειρίζεται το σύστηµα

για την κράτηση των δωµατίων – το σύστηµα, κατόπιν εντολής του

πελάτη, δεν διενεργεί αυτόµατα µια κράτηση – χειρίζεται το σύστηµα

για τις τυχόν ακυρώσεις κράτησης – το σύστηµα, κατόπιν εντολής του

πελάτη, δεν διενεργεί αυτόµατα µια ακύρωση κράτησης – χειρίζεται

το σύστηµα για τον υπολογισµό της οικονοµικής χρέωσης του

διενεργούντος την κράτηση πελάτη καθώς και τις διαγραφές από το

σύστηµα ολοκληρωθεισών συναλλαγών – το σύστηµα δεν διενεργεί

από µόνο του µε την ολοκλήρωση της ενοικίασης των δωµατίων

υπολογισµό της οικονοµικής χρέωσης ούτε και διαγράφει αυτόµατα

µια εγγραφή ολοκληρωθείσας συναλλαγής. Η κράτηση δωµατίων από

Page 27: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

23

πελάτη θα υλοποιείται από το σύστηµα ως εισαγωγή εγγραφής µέσω

SQL-DML Insert εντολών στο σύνολο των συσχετιζόµενων µε την

κράτηση πινάκων της βάσης, που θα υλοποιούνται (οι εντολές Insert)

µέσω µιας φόρµας της MS Access.

8. Σε ένα αίτηµα κράτησης δωµατίων από πελάτη το οποίο µεταφέρεται

µέσω µιας φόρµας SQL ερωτηµάτων – εντολή SQL-DML Select – το

σύστηµα – θα ανταποκρίνεται µέσω µιας συνολικής παρουσίασης στο

χειριστή του συστήµατος, της διαθεσιµότητας εκείνων των τύπων

δωµατίων που προσδιορίζει το αίτηµα πελάτη για εκείνα τα αντί-

στοιχα κάθε τύπου δωµατίου ηµερολογιακά διαστήµατα που προσδιο-

ρίζει το αίτηµα. Ακόµη θα δύναται το σύστηµα να προσδιορίζει µέσω

των ίδιων SQL ερωτηµάτων τις πληθυκότητες διαθεσιµότητας, σε

σχέση µε αυτές που ζητούνται στο αίτηµα κράτησης πελάτη, για τους

τύπους των δωµατίων που ζητούνται στα συνδεδεµένα µε αυτούς τους

τύπους ηµερολογιακά διαστήµατα κράτησης. Το σύστηµα δεν θα

αποφασίζει για την ύπαρξη ή µη της διαθεσιµότητας δωµατίων

απέναντι σε ένα αίτηµα κράτησης δωµατίων από πελάτη.

9. Το σύστηµα δεν θα αναφέρει άµεσα στους πίνακες της βάσης δεδο-

µένων τα ποσά των προκαταβολών για τα δωµάτια µιας κράτησης. Οι

προκαταβολές θα αναφέρονται στη έκθεση της συνολικής οικονοµικής

χρέωσης του διενεργούντος την κράτηση πελάτη µε την επισήµανση

εάν έχουν περιέλθει στην πλήρη κυριότητα του ξενοδοχείου (στις

περιπτώσεις ολικής ακύρωσης κράτησης δωµατίου) ή εάν πιστώνονται

στη χρέωση του πελάτη.

Page 28: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

24

10. Οι ακυρώσεις κράτησης µερικού τύπου ανά δωµάτιο, θα αντιµετωπί-

ζονται από το σύστηµα µε µία φόρµα εντολής SQL-DML Update που

θα µεταβάλλει τις ηµεροµηνίες ή της έναρξης ή/και της λήξης της

κράτησης ανά συγκεκριµένο δωµάτιο στο οποίο γίνεται µερική

ακύρωση της κράτησης. Τη φόρµα θα χειρίζεται ο χειριστής του

συστήµατος.

11. Περίπτωση µερικής ακύρωσης κράτησης δωµατίου ή δωµατίων, από

τον πελάτη, που θα αναφέρεται σε ενδιάµεσες ηµέρες του/των

ηµερολογιακού/-ών δαστήµατος/-άτων της κράτησης/-σεων θα αντιµε-

τωπίζονται από το χειριστή του συστήµατος ως ένας συνδυασµός ενός

αιτήµατος πελάτη για µερική ακύρωση κράτησης µε παράλληλη

υποβολή αιτήµατος νέας κράτησης από τον πελάτη των συγκεκρι-

µένων δωµατίων στα οποία γίνεται αυτού του τύπου η ακύρωση

κράτησης.

12. Ακυρώσεις ολικού τύπου ανά δωµάτιο, θα αντιµετωπίζονται

µε τη µεταβολή της τιµής ενός Boolean πεδίου στο οποίο κάθε

δωµάτιο που µετέχει στην κράτηση θα έχει τιµή ‘‘ ΝΑΙ’’ ή ‘‘ ΟΧΙ’’ και

το οποίο πεδίο θα καθορίζει εάν η κράτηση είναι ενεργός ή όχι.

Σε περίπτωση ολικής ακύρωσης των ηµερών κράτησης ενός δωµατίου

η τιµή του πεδίου αυτού για το συγκεκριµένο δωµάτιο θα καθορίζεται

από τον χειριστή του συστήµατος σε ‘‘ ΟΧΙ’’. ∆εν θα διαγράφεται από

το σύστηµα οποιαδήποτε ολική ακύρωση κράτησης δωµατίου διότι

είναι συνδεδεµένη µε οικονοµικές διεργασίες. Σε ένα SQL ερώτηµα

που αφορά την διαθεσιµότητα τη ζητούµενη από ένα αίτηµα κράτησης

δωµατίων πελάτη, θα συµµετέχουν ως διαθέσιµα τα δωµάτια των

Page 29: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

25

οποίων έχει γίνει ολική ακύρωση κράτησης σε οποιαδήποτε ήδη

υπάρχουσα κράτηση δωµατίων πελάτη.

13. Το σύστηµα θα είναι σχεδιασµένο έτσι ώστε να δίνει βαρύτητα στη

διαδικασία της οικονοµικής συναλλαγής, αυτή περιλαµβάνει τον

πελάτη που διενεργεί την κράτηση, τον πωλητή – στη συγκεκριµένη

περίπτωση το ξενοδοχείο –, την παροχή των υπηρεσιών – κράτηση και

ενοικίαση των δωµατίων –, και την κοστολόγηση των παρεχοµένων

υπηρεσιών, µε χρέωσή της στον πελάτη που διενεργεί την κράτηση.

Το εάν έχει πραγµατοποιηθεί η ενοικίαση ή όχι, θα καθορίζεται από

το εάν παραµένει ή όχι στη φάση της ενοικίασης ενεργός η κράτηση.

Ο χειριστής του συστήµατος θα χειρίζεται οποιαδήποτε µερική ή

ολική ακύρωση κράτησης καθενός από τα δωµάτια λόγω µη –

έγκαιρης άφιξης, πρόωρης αναχώρησης, ή καθόλου άφιξης του

υποψηφίου ενοικιαστή ή ενοικιαστών, µέσω µεταβολών που θα

πραγµατοποιεί στα ηµερολογιακά διαστήµατα κράτησης του δωµατίου

για περιπτώσεις µερικής ακύρωσης, ή µέσω της εισαγωγής της τιµής

‘‘ ΟΧΙ’’ στο Boolean πεδίο που καθορίζει εάν η κράτηση είναι ενεργός

ή όχι, στις περιπτώσεις ολικής ακύρωσης. ∆εν θα απεικονίζονται από

το σύστηµα τα στοιχεία των προσώπων που θα καταλύουν στα

δωµάτια στη φάση της ενοικίασης των δωµατίων µιας κράτησης. Αυτό

µπορεί να γίνει από ένα δευτερεύον σύστηµα εξαρτώµενο από το

παρόν σύστηµα.

14. Το σύστηµα δεν θα έχει περιορισµό χρόνου για τη διεξαγωγή του

υπολογισµού της οικονοµικής χρέωσης του πελάτη, δηλαδή εάν αυτή

πραγµατοποιηθεί πριν, στη διάρκεια, ή µετά τη φάση ενοικίασης των

Page 30: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

26

δωµατίων. Το σύστηµα, κατόπιν εντολής του χειριστή του, θα

υπολογίζει αυτόµατα το κόστος της ενοικίασης των δωµατίων µιας

κράτησης συµπεριλαµβάνοντας τυχόν εκπτώσεις, όπως και τις

προκαταβολές.

Η διατίµηση του κοστολογίου θα είναι αυτή που καθορίζεται στο

κεφάλαιο ‘‘ Ε΄ ΧΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ’’ του µέρους

‘‘ ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΡΕΩΣΕΙΣ ∆ΩΜΑΤΙΩΝ ΤΟΥ ΞΕΝΟ∆ΟΧΕΙΟΥ’’ της

ενότητας ‘‘ ΙΙ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΞΕΝΟ∆ΟΧΕΙΟΥ’’ του εγγράφου

‘‘ ΣΥΛΛΕΧΘΕΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΧΕΣ’’, τυχόν ανανέωση της

διατίµησης του κοστολογίου θα πραγµατοποιείται κατόπιν εντολής της

διοίκησης του ξενοδοχείου και µόνον, από τον χειριστή του

συστήµατος.

Το σύστηµα θα συντάσσει, µε βάση τα στοιχεία της κοστολόγησης της

ενοικίασης των δωµατίων, έκθεση της MS Access για την χρέωση του

διενεργούντος την κράτηση πελάτη εάν αυτή η λειτουργία θα γίνεται

αυτόµατα από το σύστηµα ή θα γίνεται από τον χειριστή του µε βάση

εµφανιζόµενα σε αυτόν στοιχεία υπολογισµού του κόστους ενοικίασης

δωµατίων της κράτησης, θα αποφασιστεί στη διάρκεια της υλο-

ποίησης.

Οι διεξαγόµενοι υπολογισµοί για τη χρέωση του πελάτη θα γίνονται

από κώδικα της Visual Basic, ο οποίος και θα αντλεί τα δεδοµένα από

τους υπάρχοντες πίνακες της βάσης δεδοµένων της MS Access και θα

τα παρουσιάζει ή σε φόρµες ή σε έκθεση της MS Access.

15. ∆εν αφορά το σύστηµα η τήρηση αρχείου πελατών πέραν της

ολοκλήρωσης της διενεργούµενης συναλλαγής.

Page 31: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

27

Κάθε ολοκληρωθείσα συναλλαγή είναι υποψήφια διαγραφής από τη

βάση δεδοµένων και αφήνεται στη διακριτική ευχέρεια του χειριστή

του συστήµατος, να διαγράψει τον πελάτη και τα στοιχεία της

κράτησης από τους πίνακες της βάσης, καθώς και την έκθεση της

οικονοµικής χρέωσης του πελάτη.

Το σύστηµα δεν θα διαγράφει αυτόµατα τα ανωτέρω στοιχεία,

κράτησης, και έκθεσης οικονοµικής χρέωσης, του πελάτη.

Page 32: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

28

Παραθέτουµε το διάγραµµα Οντοτήτων – Συσχετίσεων

της προς δηµιουργία Βάσης ∆εδοµένων:

Το διάγραµµα αυτό αποτελεί την αφετηρία του σχεδιασµού

της βάσης δεδοµένων του θέµατος του παρόντος πονήµατος.

Στη συνέχεια θα πραγµατοποιήσουµε µετάβαση από αυτό το

διάγραµµα Οντοτήτων – Συσχετίσεων στο Σχεσιακό Μοντέλο

µε παράλληλη κανονικοποίηση των αρχικά προκύπτοντων

πινάκων.

Page 33: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

29

ΚΑΝΟΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΙΝΑΚΩΝ ΤΗΣ ΒΑΣΗΣ Αναφορικά µε τις οντότητες της βάσης και τις συσχετίσεις τους έχουµε ότι: Για την οντότητα ΠΕΛΑΤΗΣ του µοντέλου Οντοτήτων-Συσχετίσεων έχουµε στο Σχεσιακό Μοντέλο τον αρχικό πίνακα ΠΕΛΑΤΗΣ_[3NF]_ (ΑΦΜ, επωνυµία, διεύθυνση, τηλέφωνο, κινητό, fax, e-mail). Το ΑΦΜ (αλφαριθµητικό πεδίο 9 χαρακτήρων) είναι το ΑΦΜ του πελάτη Πρωτεύον Κλειδί (Primary Key) του πίνακα ΠΕΛΑΤΗΣ. Η επωνυµία είναι ή η επωνυµία της εταιρείας-πελάτη αν ο πελάτης ο διενεργών την κράτηση δωµατίων του ξενοδοχείου είναι εταιρεία, ή το ονοµατεπώνυµο του προσώπου-πελάτη αν ο πελάτης ο διενεργών την κράτηση δωµατίων του ξενοδοχείου είναι πρόσωπο. Τα πεδία διεύθυνση (αλφαριθµητικό πεδίο 50 χαρακτήρων), τηλέφωνο (αλφαριθµητικό πεδίο 10 χαρακτήρων), κινητό (αλφαριθµητικό πεδίο 10 χαρακτήρων), fax (αλφαριθµητικό πεδίο 10 χαρακτήρων), e-mail (αλφαριθµητικό πεδίο 50 χαρακτήρων) είναι αντίστοιχα η διεύθυνση, το τηλέφωνο, το κινητό τηλέφωνο, το fax, και το e-mail του πελάτη. Ο πίνακας ΠΕΛΑΤΗΣ βρίσκεται από τη δηµιουργία του σε 3NF.

Page 34: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

30

Για την οντότητα ∆ΩΜΑΤΙΑ του µοντέλου Οντοτήτων-Συσχετίσεων έχουµε στο Σχεσιακό Μοντέλο τον αρχικό πίνακα: ∆ΩΜΑΤΙΑ (αριθµός_δωµατίου, κωδ_τύπου_δωµατίου, περιγραφή, συντελεστής_εµπορευµατικής_αξίας, είδος_κράτησης, κωδ_τύπου_season, περιγραφή_season, έναρξη_season, λήξη_season, τιµή_ενοικίασης) O αριθµός_δωµατίου είναι ένας τριψήφιος ακέραιος που ταυτοποιεί µοναδικά κάθε δωµάτιο, είναι το Πρωτεύον Κλειδί (Primary Key) του πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ. Ο κωδ_τύπου_δωµατίου είναι ένας ακέραιος που προσδιορίζει το είδος του δωµατίου, µε τιµές από 1 έως 9, και ειδικότερα µόνο για τα δίκλινα κατηγορίας DELUXE, που αποτελούν και τη συντριπτική πλειοψηφία των δωµατίων του ξενοδοχείου, έχουµε µε βάση την τιµή του αριθµού αυτού προσδιορισµό της χρήσης τους ως µονόκλινα (κωδ_τύπου_δωµατίου=2) ή δίκλινα (κωδ_τύπου_δωµατίου=3). Στη φάση αυτή όπου στον πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ δεν έχει ακόµη εφαρµοσθεί κανονικοποίηση, το πεδίο κωδ_τύπου_δωµατίου δεν λαµβάνει την τιµή 2, µετά την εφαρµογή της κανονικοποίησης το πεδίο κωδ_τύπου_δωµατίου θα λάβει και την τιµή 2 , µέσω εντολής SQL INSERT, µόνο για εκείνους τους προκύψαντες πίνακες που περιέχουν το πεδίο κωδ_τύπου_δωµατίου και που δεν περιέχουν το πεδίο αριθµός_δωµατίου, εφόσον προκύψουν τέτοιοι πίνακες. Η περιγραφή είναι ένα αλφαριθµητικό πεδίο που περιγράφει ονοµαστικά τον κάθε τύπο δωµατίου, βρίσκεται σε αµφιµονοσήµαντη συναρτησιακή εξάρτηση

Page 35: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

31

µε τον κωδ_τύπου_δωµατίου, για το λόγο αυτό θα µπορούσε το πεδίο κωδ_τύπου_δωµατίου να µην υφίσταται, υπάρχει όµως για να µας διευκολύνει στις συσχετίσεις και στους υπολογισµούς της οικονοµικής χρέωσης όπως θα δούµε στη συνέχεια. Στη φάση αυτή όπου στον πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ δεν έχει ακόµη εφαρµοσθεί κανονικοποίηση, το πεδίο περιγραφή δεν λαµβάνει την τιµή “∆ίκλινο DELUXE για χρήση µονόκλινου”, µετά την εφαρµογή της κανονικοποίησης το πεδίο περιγραφή θα λάβει και την τιµή “∆ίκλινο DELUXE για χρήση µονόκλινου” , µέσω εντολής SQL INSERT, µόνο για εκείνους τους προκύψαντες πίνακες που περιέχουν το πεδίο περιγραφή και που δεν περιέχουν το πεδίο αριθµός_δωµατίου, εφόσον προκύψουν τέτοιοι πίνακες. Ο συντελεστής_εµπορευµατικής_αξίας (CommercialValueFactor), είναι ένας ακέραιος αριθµός, που προσδιορίζει την εµπορευµατική αξία ενός τύπου (είδους) δωµατίου (οι τιµές του είναι: 8, 9, 10, 11, 12, 14, 18, 40, 50) και χρησιµοποιείται ως εξής: σε µία κράτηση, για κάθε ενοικιαζόµενο δωµάτιό της, προσδιορίζουµε τον συντελεστής_εµπορευµατικής_αξίας του, µέσω του κωδ_τύπου_δωµατίου και στη συνέχεια αθροίζουµε (select sum(CommercialValueFactor)) όλους αυτούς τους συντελεστές, εάν η τιµή αυτού του αθροίσµατος είναι µεταξύ 25% και 40% του αθροίσµατος των συντελεστών εµπορευµατικής αξίας όλων των δωµατίων του ξενοδοχείου, έχουµε µια έκπτωση επί της τελικής τιµής χρέωσης της ενοικίασης, της τάξης του 15%, αν το άθροισµα αυτό υπερβεί το 40% του αντιστοίχου αθροίσµατος όλων των δωµατίων του ξενοδοχείου έχουµε έκπτωση της τάξης του 25%.

Page 36: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

32

Το είδος_κράτησης είναι ένα πεδίο που προσδιορίζει εάν η κράτηση του δωµατίου αυτού είναι εταιρική (commercial) ή ατοµική (individual), επειδή υπάρχουν µόνο αυτά τα δύο είδη κρατήσεων, το είδος_κράτησης, µπορεί κάλλιστα να παρασταθεί από ένα πεδίο τύπου δεδοµένων Boolean µε την κατάλληλη ονοµασία (π.χ. Commercial_Reserve µε Boolean τιµή 1 αν η κράτηση εταιρική, και 0 εάν η κράτηση είναι ατοµική). Ο κωδ_τύπου_season είναι ένας ακέραιος που προσδιορίζει την κατά ηµερολογιακή περίοδο ένταση φόρτου ενοικίασης δωµατίων στο ξενοδοχείο, λαµβάνει ακέραιες τιµές από 1 έως 3 (1=χαµηλή, 2=µέση, 3=υψηλή). Η περιγραφή_season είναι ένα αλφαριθµητικό πεδίο που περιγράφει λεκτικά την κατά ηµερολογιακή περίοδο ένταση φόρτου ενοικίασης δωµατίων στο ξενοδοχείο και λαµβάνει τις τιµές “χαµηλή”, “µέση”, “υψηλή”, βρίσκεται σε αµφιµονοσήµαντη συναρτησιακή εξάρτηση µε τον κωδ_τύπου_season, για το λόγο αυτό θα µπορούσε το πεδίο κωδ_τύπου_season να µην υφίσταται, υπάρχει όµως για να µας διευκολύνει στις συσχετίσεις και στους υπολογισµούς της οικονοµικής χρέωσης όπως θα δούµε στη συνέχεια. Τα πεδία έναρξη_season και λήξη_season είναι πεδία τύπου δεδοµένων ηµεροµηνίας και καθορίζουν την έναρξη και τη λήξη κάθε µίας από τις περιόδους χαµηλής, µέσης και υψηλής έντασης φόρτου ενοικίασης δωµατίων στο ξενοδοχείο. Η τιµή_ενοικίασης είναι ένα πεδίο που λαµβάνει τιµές Νοµισµατικής Μονάδας (currency στην SQL) και απεικονίζει την τιµή ενοικίασης καθενός δωµατίου για χρήση διάρκειας ενός ηµερονυκτίου.

Page 37: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

33

Ο κωδ_τύπου_δωµατίου (ακέραιος 1 έως 9) το είδος_κράτησης (εταιρική, ατοµική) και ο κωδ_τύπου_season (1=χαµηλή, 2=µέση, 3=υψηλή) προσδιορίζουν για κάθε δωµάτιο την τιµή_ενοικίασης του. Η τιµή_ενοικίασης λοιπόν, είναι στη φάση αυτή στον πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ δεν έχει ακόµη εφαρµοσθεί κανονικοποίηση, ένα πλειότιµο πεδίο, όµως επιπλέον στη φάση αυτή δεν λαµβάνει καµία τιµή ενοικίασης δωµατίου που να αντιστοιχεί σε τιµή κωδ_τύπου_δωµατίου=2, ή περιγραφή =“∆ίκλινο DELUXE για χρήση µονόκλινου”, µετά την εφαρµογή της κανονικοποίησης το πεδίο τιµή_ενοικίασης θα λάβει και αυτές τις τιµές, µέσω εντολών SQL INSERT, µόνο για εκείνους τους προκύψαντες πίνακες που περιέχουν το πεδία τιµή_ενοικίασης και κωδ_τύπου_δωµατίου ή/και περιγραφή και που δεν περιέχουν το πεδίο αριθµός_δωµατίου, εφόσον προκύψουν τέτοιοι πίνακες. Για τις συναρτησιακές εξαρτήσεις µεταξύ των πεδίων του πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ, έχουµε: στον πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ (αριθµός_δωµατίου, κωδ_τύπου_δωµατίου, περιγραφή, συντελεστής_εµπορευµατικής_αξίας, είδος_κράτησης, κωδ_τύπου_season, περιγραφή_season, έναρξη_season, λήξη_season, τιµή_ενοικίασης) , τα πεδία κωδ_τύπου_season, περιγραφή_season, έναρξη_season, λήξη_season, τιµή_ενοικίασης είναι πλειότιµα, τον φέρνουµε λοιπόν σε 1NF µε επαναλήψεις τιµών ώστε να εξαλειφθεί η πλειοτιµία των πεδίων αυτών. Επειδή το Πρωτεύον Κλειδί (αριθµός_δωµατίου) του πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ είναι απλό και όχι σύνθετο, ο πίνακας

Page 38: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

34

είναι αυτοµάτως σε 2NF, αλλά περιέχει µεταβατικές εξαρτήσεις µεταξύ των πεδίων του: το πεδίο κωδ_τύπου_δωµατίου, προσδιορίζει συναρτησιακά τα πεδία περιγραφή, και συντελεστής_εµπορευµατικής_αξίας, ο συνδυασµός των πεδίων έναρξη_season, λήξη_season προσδιορίζουν συναρτησιακά τα πεδία κωδ_τύπου_season και περιγραφή_season το πεδίο κωδ_τύπου_season, , προσδιορίζει συναρτησιακά τα πεδίο περιγραφή_season, τα πεδία κωδ_τύπου_δωµατίου (ακέραιος 1 έως 9) το είδος_κράτησης (εταιρική, ατοµική) και ο κωδ_τύπου_season (1=χαµηλή, 2=µέση, 3=υψηλή) προσδιορίζουν συναρτησιακά το πεδίο τιµή_ενοικίασης. Έτσι από τον αρχικό πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ προκύπτουν µε διάσπαση οι εξής πίνακες: 1) ΕΙ∆ΟΣ_∆ΩΜΑΤΙΟΥ_[3NF]_(κωδ_τύπου_δωµατίου, περιγραφή, συντελεστής_εµπορευµατικής_αξίας) µε Primary Key το πεδίο κωδ_τύπου_δωµατίου. 2) ∆ΩΜΑΤΙΑ_[3NF]_( αριθµός_δωµατίου, κωδ_τύπου_δωµατίου[foreign_key]) µε Primary Key το πεδίο αριθµός_δωµατίου. 3) ΧΡΕΩΣΕΙΣ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_[3NF]_(κωδ_τύπου_δωµατίου[foreign_key], είδος_κράτησης, κωδ_τύπου_season[foreign_key], τιµές_ενοικάσης) µε Primary Key τον συνδυασµό των πεδίων κωδ_τύπου_δωµατίου, είδος_κράτησης, κωδ_τύπου_season 4) ΕΙ∆ΟΣ_SEASON_[3NF]_( κωδ_τύπου_season, περιγραφή_season)

Page 39: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

35

µε Primary Key το πεδίο κωδ_τύπου_season. 5) SEASONS_[3NF]_ (αριθµός_season, έναρξη_season, λήξη_season, κωδ_τύπου_season[foreign_key]) όπου και έχουµε προσθέσει ένα επιπλέον, αύξοντα αριθµού (auto_increment) πεδίο: αριθµός_season ως Primary Key, εάν δεν προσθέταµε το εν λόγω πεδίο, τότε το Primary Key του πίνακα SEASONS θα ήταν ο συνδυασµός των πεδίων έναρξη_season, λήξη_season. Για την πολλά-προς-πολλά συσχέτιση ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ µεταξύ των οντοτήτων ΠΕΛΑΤΗΣ και ∆ΩΜΑΤΙΑ του µοντέλου Οντοτήτων-Συσχετίσεων έχουµε στο Σχεσιακό Μοντέλο τον αρχικό πίνακα: ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ(αύξων_κωδ_κράτησης, ΑΦΜ[foreign_key], είδος_κράτησης, αριθµός_δωµατίου[foreign_key], κωδ_τύπου_δωµατίου, συντελεστής_χρήσης, ηµεροµηνία_έναρξης, ηµεροµηνία_λήξης, ενεργός_κράτηση) Ο αύξων_κωδ_κράτησης είναι ένα αύξοντα αριθµού (auto_increment) πεδίο που ταυτοποιεί µοναδικά κάθε κράτηση δωµατίων από πελάτη, είναι το Primary Key του πίνακα ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ. Το ΑΦΜ είναι ξένο κλειδί [foreign_key] για τον πίνακα ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ προερχόµενο από την οντότητα ΠΕΛΑΤΗΣ κατά τη µετάβαση της πολλά-προς-πολλά συσχέτισης ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ από το µοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων στο Σχεσιακό Μοντέλο,

Page 40: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

36

λαµβάνει τις τιµές του ΑΦΜ του πελάτη τις ίδιες που λαµβάνει και στον πίνακα πελάτης. Το είδος_κράτησης είναι ένα πεδίο που όπως και στον αρχικό πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ, προσδιορίζει εάν η κράτηση του δωµατίου αυτού είναι εταιρική (commercial) ή ατοµική (individual), επειδή υπάρχουν µόνο αυτά τα δύο είδη κρατήσεων, το είδος_κράτησης, µπορεί κάλλιστα να παρασταθεί από ένα πεδίο τύπου δεδοµένων Boolean µε την κατάλληλη ονοµασία (π.χ. Commercial_Reserve µε Boolean τιµή 1 αν η κράτηση εταιρική, και 0 εάν η κράτηση είναι ατοµική). ∆εν είναι δανειζόµενο πεδίο-γνώρισµα από τον αρχικό πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ αλλά ίδιο-γνώρισµα της πολλά-προς-πολλά συσχέτισης από την οποία προέκυψε ο πίνακας ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ, χρησιµοποιείται βέβαια (σε πίνακες 3NF φυσικά) για να προσδιορίσει το οµόνυµό του πεδίο στον (3NF) πίνακα ΧΡΕΩΣΕΙΣ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ, λόγω της υφιστάµενης διαφοράς ανάµεσα στις εταιρικές και τις ατοµικές χρεώσεις ενοικίασης δωµατίων. Ο αριθµός_δωµατίου είναι ξένο κλειδί [foreign_key] για τον πίνακα ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ προερχόµενο από την οντότητα ∆ΩΜΑΤΙΑ κατά τη µετάβαση της πολλά-προς-πολλά συσχέτισης ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ από το µοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων στο Σχεσιακό Μοντέλο, λαµβάνει τιµές από το σύνολο τιµών του πεδίου αριθµός_δωµατίου του πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ και προσδιορίζει τα δωµάτια µιας κράτησης ενός πελάτη σε τρόπο ώστε να βρίσκεται σε συµφωνία µε το πεδίο κωδ_τύπου_δωµατίου.

Page 41: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

37

Ο κωδ_τύπου_δωµατίου, είναι ένα πεδίο που όπως και στον αρχικό πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ, προσδιορίζει το είδος του δωµατίου, λαµβάνοντας τιµές από 1 έως 9, και ειδικότερα µόνο για τα δίκλινα κατηγορίας DELUXE, που αποτελούν και τη συντριπτική πλειοψηφία των δωµατίων του ξενοδοχείου, έχουµε µε βάση την τιµή του αριθµού αυτού προσδιορισµό της χρήσης τους ως µονόκλινα (κωδ_τύπου_δωµατίου=2) ή δίκλινα (κωδ_τύπου_δωµατίου=3). ∆εν είναι δανειζόµενο πεδίο-γνώρισµα από τον αρχικό πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ αλλά ίδιο-γνώρισµα της πολλά-προς-πολλά συσχέτισης από την οποία προέκυψε ο πίνακας ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ. Ο συντελεστής_χρήσης, (usage_factor) είναι ένα πεδίο µε τιµές ακέραιες ή 0 ή 1 (και όχι Boolean, για να µπορεί να γίνει αριθµητική αφαίρεση αυτού του αριθµού από τον αριθµό της τιµής του πεδίου κωδ_τύπου_δωµατίου) που χρησιµοποιείται µε τιµή ίση προς 1 µόνον όταν έχουµε ενοικίαση δίκλινου δωµατίου κατηγορίας DELUXE ως µονόκλινου (της ιδίας κατηγορίας) και σε όλες τις άλλες περιπτώσεις µε τιµή ίση προς 0. Τα πεδία ηµεροµηνία_έναρξης, ηµεροµηνία_λήξης είναι πεδία τύπου δεδοµένων ηµεροµηνίας που προσδιορίζουν τις ανά δωµάτιο (και όχι συνολικά για την κράτηση) ηµεροµηνίες έναρξης και λήξης της κράτησης ενός δωµατίου. Σε κάθε δωµάτιο µιας κράτησης δωµατίων ενός πελάτη αντιστοιχεί ένα µοναδικό ζεύγος ηµεροµηνιών έναρξης και λήξης της κράτησης του δωµατίου αυτού. Το πεδίο ενεργός_κράτηση είναι ένα Boolean τιµών πεδίο που προσδιορίζει ανά δωµάτιο (και όχι συνολικά για την κράτηση) εάν η κράτηση για ένα δωµάτιο συνεχίζει να ισχύει ή έχει ακυρωθεί για το σύνολο των ηµερών του

Page 42: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

38

ηµερολογιακού διαστήµατος (ηµεροµηνία_έναρξης, ηµεροµηνία_λήξης) της κράτησης του δωµατίου αυτού. Για τις συναρτησιακές εξαρτήσεις µεταξύ των πεδίων του πίνακα ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ, έχουµε: στον πίνακα ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ(αύξων_κωδ_κράτησης, ΑΦΜ[foreign_key], είδος_κράτησης, αριθµός_δωµατίου[foreign_key], κωδ_τύπου_δωµατίου, συντελεστής_χρήσης, ηµεροµηνία_έναρξης, ηµεροµηνία_λήξης, ενεργός_κράτηση) τα πεδία κωδ _αριθµός_δωµατίου, συντελεστής_χρήσης, ηµεροµηνία_έναρξης, ηµεροµηνία_λήξης, ενεργός_κράτηση είναι πλειότιµα, τον φέρνουµε λοιπόν σε 1NF µε διάσπαση ώστε να εξαλειφθεί η πλειοτιµία των πεδίων αυτών. Έτσι από τον αρχικό πίνακα ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ προκύπτουν µε διάσπαση οι εξής πίνακες: 1) ΚΡΑΤΗΣΗ_ΠΕΛΑΤΗ_[3NF]_(αύξων_κωδ_κράτησης, ΑΦΜ[foreign_key], είδος_κράτησης) µε Primary Key το πεδίο αύξων_κωδ_κράτησης. Παρατηρούµε ότι ο πίνακας βρίσκεται σε 3NF (το πρωτεύον κλειδί του είναι απλό (αποτελείται από ένα µόνον πεδίο) και δεν υπάρχουν µεταβατικές συναρτησιακές εξαρτήσεις). 2) ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_[1NF]_( αύξων_κωδ_κράτησης [foreign_key], αριθµός_δωµατίου[foreign_key], κωδ_τύπου_δωµατίου, συντελεστής_χρήσης, ηµεροµηνία_έναρξης, ηµεροµηνία_λήξης,

Page 43: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

39

ενεργός_κράτηση) µε Primary Key τον συνδυασµό των πεδίων κωδ_κράτησης, αριθµός_δωµατίου. Παρατηρούµε ότι έχουµε µόνο µία περίπτωση µερικής συναρτησιακής εξάρτησης αυτήν του πεδίου κωδ_τύπου_δωµατίου που εξαρτάται συναρτησιακά από το πεδίο αριθµός_δωµατίου το οποίο αποτελεί τµήµα του Πρωτεύοντος Κλειδιού. Έτσι προβαίνουµε σε διάσπαση του πίνακα ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ µε σκοπό να τον φέρουµε σε 2NF και λαµβάνουµε τους πίνακες: 2Α) ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_[3NF]_( αύξων_κωδ_κράτησης [foreign_key], αριθµός_δωµατίου[foreign_key], συντελεστής_χρήσης, ηµεροµηνία_έναρξης, ηµεροµηνία_λήξης, ενεργός_κράτηση) µε Primary Key τον συνδυασµό των πεδίων κωδ_κράτησης, αριθµός_δωµατίου όπου ο πίνακας βρίσκεται αυτοµάτως (από 2 NF) σε 3NF, διότι δεν περιέχει µεταβατικές εξαρτήσεις µεταξύ των πεδίων του. 2Β) ∆ΩΜΑΤΙΑ_ΤΥΠΟΙ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ ΚΡΑΤΗΣΗΣ _[3NF]_(αριθµός_δωµατίου, κωδ_τύπου_δωµατίου) µε Primary Key το πεδίο αριθµός_δωµατίου, όπου ο πίνακας βρίσκεται αυτοµάτως (από 2 NF) σε 3NF, διότι δεν περιέχει µεταβατικές εξαρτήσεις µεταξύ των πεδίων του αφού έχει µόνο δύο πεδία µε Πρωτεύον Κλειδί το ένα από αυτά. Παρατηρούµε όµως ότι ο πίνακας ∆ΩΜΑΤΙΑ_ΤΥΠΟΙ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ ΚΡΑΤΗΣΗΣ έχει ακριβώς την ίδια δοµή, και τµήµα του συνόλου ή και όλο το σύνολο των εγγραφών, µε τον πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ (∆ΩΜΑΤΙΑ_[3NF]_( αριθµός_δωµατίου, κωδ_τύπου_δωµατίου)), συνεπώς είναι ένας πλεονάζων

Page 44: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

40

πίνακας αφού ήδη υπάρχει στη βάση ένας ίδιος µε αυτόν σε δοµή πίνακας µε εγγραφές υπερσύνολο (εµπεριέχοντας και την περίπτωση πλήρους ταύτισης) των εγγραφών του πίνακα ∆ΩΜΑΤΙΑ_ΤΥΠΟΙ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ ΚΡΑΤΗΣΗΣ. Εποµένως θα τον διαγράψουµε από δω και στο εξής από τη βάση δεδοµένων. Άρα τελικά οι αποδεκτοί προκύψαντες πίνακες από την κανονικοποίηση του αρχικού πίνακα ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_ΠΕΛΑΤΗ, είναι οι: 1) ΚΡΑΤΗΣΗ_ΠΕΛΑΤΗ_[3NF]_(αύξων_κωδ_κράτησης, ΑΦΜ[foreign_key], είδος_κράτησης) µε Primary Key το πεδίο αύξων_κωδ_κράτησης. 2Α) ΚΡΑΤΗΣΗ_∆ΩΜΑΤΙΩΝ_[3NF]_( αύξων_κωδ_κράτησης [foreign_key], αριθµός_δωµατίου[foreign_key], συντελεστής_χρήσης, ηµεροµηνία_έναρξης, ηµεροµηνία_λήξης, ενεργός_κράτηση) µε Primary Key τον συνδυασµό των πεδίων κωδ_κράτησης, αριθµός_δωµατίου.

Page 45: ΤΕΠ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ 6

ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΧΕ∆ΙΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

41

Βιβλιογραφία:

• "Θεµελιώδεις Αρχές Συστηµάτων Βάσεων ∆εδοµένων"

Τόµος Α'

συγγραφείς: R. Elmasri - S.B. Navathe

εκδόσεις: ∆ΙΑΥΛΟΣ (1996)

• "ECDL ADVANCED ACCESS 2002"

συγγραφείς: Μάνος Λεόντιος - Αναστασία Γαβανά

εκδόσεις: Β. Γκιούρδας

Bοηθήµατα σε ηλεκτρονική µορφή:

• ∆υνατότητες προγραµµατισµού µε την Access 2003 -

Microsoft online help (Internet)

• Το help του περιβάλλοντος της VBA εντός της MS

Access 2003