ӨРГӨН НЭВТРҮҮЛГИЙН КОНТЕНТИЙН ЗОХИЦУУЛАЛТ

Н. Тогтохсүрэн мэргэжилтэн

Зохицуулалтын алба

ХАРИЛЦАА ХОЛБООНЫ ЗОХИЦУУЛАХ ХОРОО

Утас: 9909 2513 И-Мэйл: togtokh@crc.gov.mn

АГУУЛГА

Өргөн нэвтрүүлгийн зохицуулалтын зорилтууд ЮНЕСКО Ө/Н-ийн зохицуулалтын талаар баримтлах үндсэн чиглэл, олон улсад

Өргөн нэвтрүүлгийн контентийн зохицуулалт Олон улсад

Өргөн нэвтрүүлгийг яагаад зохицуулдаг вэ?

Өргөн нэвтрүүлгийн контент-д хамаарах хуулиад

ТВ, Радиогийн Ө/Н-ийн Зохицуулалтын ерөнхий нөхцөл шаардлага, анхаарах асуудлууд

Ерөнхий нөхцөл шаардлагад оруулсан нэмэлт өөрчлөлт

1

2

3

4

5

6

Телевиз, радиогийн үйлчилгээ эрхлэгчдийн боловсролд 7

Телевиз, радиогийн өргөн нэвтрүүлгийг яагаад зохицуулдаг вэ ?

UNESCO Өргөн нэвтрүүлгийн

контентийн зохицуулалтын талаар баримтлах үндсэн

чиглэл

Радио долгион

ашигладаг

Мэдээллийн хүчтэй зэвсэг

Ардчиллын суурь зарчмыг хамгаалах,

Нийтийн эрх ашгийг

дээдлэх

зорилгоор зөвхөн хуульд

заасан хязгаарлалт

2. Өргөн нэвтрүүлгийн зохицуулалтын зорилтууд

Өргөн нэвтрүүлгийн зохицуулалт

Нийтийн эрх ашиг, үзэгч сонсогчдыг

хамгаалах

Ардчиллын суурь

зарчмыг хамгаалах

Нийтийн эрх ашгийг

хамгаалах Хүүхэд, залуусыг

хамгаалах / Ёс суртахуун,

нийгмийн хөгжил, боловсрол /

Яс үндэс, үндэсний цөөнхийг

ялгаварлахгүй байх, шашны

хөтөлбөр

Үзэгч, сонсогчд

ыг хамгаала

х

Салбарын хөгжлийг дэмжих

Зар сурталчилгаа

• Үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөөг хангах •Мэдээ- бодитой, тэнцвэртэй, хариуцлагатай байх • Сонгуулийн сурталчилгаа •Эзэмшил, төвлөрөлийн хязгаарлалт, ил тод байдал - Олон талт байдлыг дэмжих - Хүртээмж - Хараат бус байдал

• Ёс заншил, уламжлал, үндэсний ашиг сонирхол • Мэдээллийн хүртээмжтэй байдал

Ёс бус үг, хэллэг Хараалын үгс Хүчирхийлэл Доромжлол Садар самуун Цагийн хязгаар Мэдээлэл, анхааруулга, тэмдэг тэмдэглэгээ

- Нэр төрийг хамгаалах - Зохисгүй контентоос хамгаалах • Тэсэлж дэлбэлэх, амиа • Хорлох, аллага хядлага хийх арга зам үзүүлэх, гипотоноз - Хувь хүний нууцлал = мэдээлэл авах эрх - Гомдолд хариу өгөх, залруулга хийдэг байх

Стандарт шаардлага хангуулах Нэвтрүүлгийн чанар Бүтээл үйлдвэрлэлийг дэмжих

Хууль тогтоомж зөрчихгүй байх Зар сурталчилгааны хугацаа, хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах Ивээн тэтгэгчийг мэдээлэх Зар сурталчилгааг нэвтрүүлгээс ялгах

2. 1 Өргөн нэвтрүүлгийн зохицуулах байгууллагууд -олон улсад

Солонгос Сингапур Австрали Канад Швед Англи Монгол

Өргөн нэвтрүүлгийн хууль эрх зүй

Broadcast law /1963 /

Broadcasting Act /

Enforcement Decree of the

B/Act

Broadcasting Act

( эхний 1994 )

Broadcasting Services Act /

Online Services / 1992

•Broadcasting Act /1991/

Broadcasting Law Radio and television

Act /2010 /

Broadcasting Act

?

ХХ-ны салбарын

Зохицуулах байгууллага

KCC Korea

Communications

Commissions

IDA Infocomm

Development Authority under

MCI

ACMA The Australian

Communications and Media Authority

/ACMA act /

CRTTC Canadian Radio-

television and Telecommunicatio

ns Commission / CRTTC Act/

The Swedish Post and Telecom

Authority OfCom ХХЗХ

Өргөн нэвтрүүлгийн зохицуулах байгууллага

KCC

Media Development

Authority / under MCI

тусдаа хуультай

ACMA

CRTTC Functions and

powers Broadcasting Act.

The Swedish Broadcasting

Commission within /2010 /Swedish Radio

and TV Authority /under the Ministry of

Culture /

OfCom ХХЗХ

Зохицуулах

салбар Өргөн

нэвтрүүлгийн салбар үүний

дотор мультимедиа, сурталчилгаан

ы электрон самбар орно.

Тв, радио, кино, хэвлэл,

хөгжим, тоглоом,

хөдөлгөөнт дүрс,

интерактив медиа,интернэ

т, интернэт контент

Өргөн нэвтрүүлгийн салбар, үүний

дотор интернэт контент, өгөгдөл

дамжуулах үйлчилгээ, кино,

видео

Өргөн нэвтрүүлгийн

салбар

ТВ радиогийн өргөн нэвтрүүлэг, видео

сан, электрон мэдээллийн хэрэгслийн телетекст

Өргөн нэвтрүүлэг,

өргөн нэвтрүүлгийн

цахим контент

2.2. Телевизийн өргөн нэвтрүүлгийн зохицуулалтын зорилтууд - олон улсад

Канад CRTC

Англи болон Франц хэлний өргөн нэвтрүүлгийн тус тусын онцлогт тохирсон зохицуулалт Бүс нутгийн онцлог, хэрэгцээ шаардлагыг харгалзах Канад ард түмнийг өргөн нэвтрүүлгээр хүртээмжтэй хангах Канад ард түмнийг Канад үндэсний программаар хангах Мэдээллийн технологийн хөгжил, түүний үйлчилгээ, хэрэглээг Канадчуудад хүргэхийг дэмжих Хийж байгаа зохицуулалт нь өргөн нэвтрүүлгийн үүрэг хүлээж буй үйлчлэгчдэд аль болох захиргааны дарамт бага учруулах

Өмнөд Африк

ICASA Ардчилал, нийгмийн хөгжил, хүйсийн эрх тэгш байдал, үндэстнийг хамгаалах, боловсролыг дэмжих, нийгмийн ёс суртахуун, сэтгэлзүйг төлөвшүүлэн хөгжүүлэхэд хувь нэмэр оруулах өргөн нэвтрүүлэгт хуваарилсан давтамжийг үр ашигтай ашиглах нөхцөлийг бүрдүүлэх улс төр, ёс заншил, нийгэм, эдийн засгийг хамгаалах, хөгжүүлэн бэхжүүлэх Өргөн нэвтрүүлгийн эзэмшил, хяналт Өмнөд Африкийнх байх Шударга өрсөлдөөнийг хангах Мэдээ, мэдээллийн олон талт, нягт, шударга байдлыг хангах Хүүхэд, залуус, эмэгтэйчүүд, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн өргөн хүрээтэй нэвтрүүлэг хүргэх

Австрали

ACMA Үзэгчдийн таашаалд нийцсэн, өрсөлдөөнт, үр ашигтай өргөн нэвтрүүлгийн салбарыг хөгжүүлэх ТВ эзэмшил нь олон янз байх /Нэг хүний хяналтад орохоос сэргийлэх/ Австралийн онцлог, ёс заншлийг дэмжсэн байх Өндөр чанартай, шинэлэг үйлчилгээ хүргэхэд анхаарах Хүүхдийг болзошгүй аюултай, муу мэдээллээс хамгаалах Олон улсын өргөн нэвтрүүлэг нь Австалийн үндэсний ашиг сонирхолд нийцэхгүй бол үл дамжуулах

Их британи OFCOM

ё Өрсөлдөөнийг дэмжих Олон талын сонирхолд нийцсэн, өндөр чанартай радио, тв үйлчилгээг Их британийн нутаг дэвсгэрт хүртээмжтэй түгээх ТВ эзэмшигчид нь хангалттай олон янз байх Олон нийтийг болзошгүй доромжлол, дайралт, аюул, худал хуурмаг мэдээллээс хамгаалах, хүний хувийн нууцыг хамгаалах тухай стандарт, журамтай байх Дээрх журам, стандарт нь үг хэлэх эрх чөлөөг хязгаарлахгүй байх

3. Телевизийн өргөн нэвтрүүлгийн контентийн зохицуулалт - олон улсад

АНГЛИ АВСТРАЛИ

Контент-д тавигдах

шаардлага

/ Соён гэгээрүүлэх,

танин мэдүүлэх чиглэлийн эзлэх

% /

Хөтөлбөрийн агуулгын стандарт Ивээн тэтгэгчийн тухай , зар сурталчилгааны стандарт журам боловсон хүчний сургалт дохионы хэл, Өөрийн бүтээл үйлдвэрлэл бүс нутаг, орон нутгийн талаарх хөтөлбөрийн % оргил цагаар гарах үндэсний болон олон улсын цаг үе үйл явдлын талаарх мэдээний нэвтрүүлэг өндөр чанартай байх улс төрийн нэвтрүүлгийн талаар баримтлах журам боловсролын нэвтрүүлэг

Арилжааны ТВ-үүдэд Хүүхдэд (260 цаг-с багагүй), сургуулийн өмнөх насныхад (130 цаг) зориулсан (50 % нь Австрали контент), -нийт 390 цаг, АСМА-с урьдчилан батлуулах - жилд 20 цагаас багагүй баримтат кино шинээр гаргах - хүүхдийн уран сайхны кино жилд шинээр хийх ( 25 цаг) ( 3 жилд 96 цаг хүргэх ) -6 мин орон нутгийн мэдээ, 7 хоногт 120 мин орон нутгийн холбогдолтой нэвтрүүлэг -жилд 360-с багаггүй шторк- р өргөн нэвтрүүлэгт мөрдөж байгаа журам, заавар, үзэгчдээс ирсэн гомдол шийдвэрлэх журам г.м-ийг олон нийтэд таниулах цаг хуваарилах - 30 өдрийн дотор үзэгчдээс ирүүлсэн гомдол саналд үндэслэл бүхий хариу өгөх / эдгээр цагийг шатлалтай өсгөх / энэ нь салбарыг дэмжихэд чиглэх ( 1-3 жилийн хугацаанд оноо цуглуулна- дотоодын драма-250 оноо хүрэх, жилд 500 цаг хүүхэд, насанд хүрэгчдэд зориулсан драма-жүжиг, тв кино зэрэг чанартай бүтээл )

Үндэсний бүтээлийн эзлэх

%

BBC-78 % ITV-69 %- EU

Олон нийтийн ТВ- 58 % Арилжааны - 55 % ( 06:00-24:00 )

Зар сурталчилгаа-

ны хязгаарлалт

Commercial PSBs цагт -7 мин (оргил бус цаг) бусад ТВ цагт- 9 мин

Цагт 13-15 мин

80 % ≤ нь үндэсний бүтээл байх

3.1 Телевиз, радиогийн өргөн нэвтрүүлгийг яагаад зохицуулдаг вэ ?

4. Өргөн нэвтрүүлгийн контентод хамаарах хуулиуд

Хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлд

хамаарах хуулиуд

Хэвлэл мэдээллийн эрх чөлөөний тухай

хууль

Зохиогчийн эрхийн тухай хууль

Зар сурталчилгааны тухай хууль

Практик шаардлага

Өргөн нэвтрүүлгийн эзэмшил, тусгай

зөвшөөрөл

Эзэмшлийн хэт төвлөрөл, гадны хөрөнгө

оруулалт, эзэмшлийн хараат бус байдал

Давтамжийн үр ашигтай хуваарилалт

Өргөн нэвтрүүлгийн зохицуулах

байгууллагын эрх, үүрэг

Олон нийт, нийгмийн өмнө хүлээх хариуцлага

Өргөн нэвтрүүлгийн агуулгад тавигдах ерөнхий

шаардлага Үндэсний бүтээл

үйлдвэрлэл, салбарын хөгжил

Хуулиар хязгаарласан агуулга

ОНРТВ-ийн тухай хууль

Садар самуун явдалтай тэмцэх тухай хууль

Эрүүгийн хууль - 86,178 зүйл. Үндэсний эв нэгдлийг бусниулах, терроризмийг сурталчилсан - 179 нийтийн эмх замбараагүй байдалд өдөөн турхирсан - 144 шашны харгис үзэл номлол сурталчилсан

Зар сурталчилгааны тухай хууль-6, 7, 11, 13, 14, 141

Хүүхдийн эрхийг хамгаалах тухай хууль

- Архидан согтуурахтай тэмцэх тухай хууль

Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх тухай хууль

Зохиогчийн эрх болон түүнд хамаарах эрхийн тухай хууль

Иргэний хууль / 21 /

Бусдыг гүтгэн доромжлох, хуурамч мэдээлэл тараах

Иргэний нэр төр, алдар хүндийг хамгаалах

Харилцаа холбооны тухай хууль

Радио долгионы тухай хууль

Аж ахуйн үйл ажиллагааны т. З –ийн тухай хууль

5. Телевиз, радиогийн өргөн нэвтрүүлгийн зохицуулалтын ерөнхий нөхцөл шаардлага

ЖУРМЫН ЗОРИЛГО

радио, телевизийн өргөн нэвтрүүлгийн зах зээлийн өрсөлдөөний таатай орчныг бүрдүүлэх

нийтийн ашиг сонирхолд нийцсэн, чанартай үйлчилгээгээр олон нийтийг хангахад

радио, телевизийн өргөн нэвтрүүлгийн хөгжлийг дэмжих

2011 оны 1-р сард

2010 оны 276-р тогтоол Телевиз, радиогийн зохицуулалтын

талаар баримтлах чиглэл

5.1. Ерөнхий нөхцөл шаардлага

5.2. Ерөнхий нөхцөл шаардлагад тусгасан агуулгын зохицуулалт, анхаарах асуудлууд

• Хөтөлбөрөө бэлтгэхдээ олон нийтийг соён гэгээрүүлэх, танин мэдүүлэх чиглэлийг үндсэн үүрэг, зорилгоо болгох

• үзэгч, олон нийтийн эрх ашгийг дээдлэх • Үндэсний түүх, хэл ёс заншлийг хамгаалах хөгжүүлэх, хүүхэд, залуус,

нийгмийн сэтгэлзүйн төлөвшилд хувь нэмрээ оруулах

Танин мэдүүлэх соён гэгээрүүлэх үүрэгтэй

(5.1)

• Хөтөлбөрөө Монгол улсын холбогдох хууль тогтоомж, Монгол улсын нэгдэн орсон олон улсын гэрээ, конвенц, ерөнхий нөхцөл шаардлага-д бүрэн нийцүүлж, хариуцлага хүлээх

• Хууль зөрчсөн нэвтрүүлэг, зар сурталчилгаа бүтээж, түгээхгүй байх / мэдээний дундуур зар сурталчилгаа явуулахгүй байх, сургалтын нэвтрүүлэг- сургалттай холбоотой 5 минутаас ихгүй, 30 сек-үргэлжлэх , 22:00-06:00- 18 % хүртэлх спирт агуулсан архи, дарс сурталчилахгүй байх, тусгай зөвшөөрөлтэй эрхлэх үйл ажиллагаа, эмийн сурталчилгаа гм. /

Хууль тогтоомжинд бүрэн нийцүүлж,

хариуцлага хүлээх (5.2-12)

• Монголын үндэсний соёл, зан заншлын тухай болон хүүхдийн гадаадын баримтат кино, нэвтрүүлгийг монгол хэл дээр орчуулсан бол Монгол бүтээлд тооцно.

• Монгол бүтээлийн хувь хэмжээг өсгөх, тухайн телевиз өөрийн бүтээлийг нэмэгдүүлэх, чанаржуулах шаардлагатай

Монгол бүтээл 50%-с доошгүй байх

• Нэвтрүүлэг, кино –нд насны ангиллын тэмдэглэгээг тогтмол хэрэглэдэг болох (стандарт гарна) / хүүхдийн, бүх насныханд, насанд хүрэгчдэд /

• Насны ангилал, тэмдэглэгээг сурталчилж таниулах

Насны ангилал, тэмдэг тэмдэглэгээ

• 1 цагт 15 мин-с хэтрэхгүй байлгах • Зар сурталчилгааны эхлэл төгсгөлийг ойлгомжтойгоор илэрхийлэх • Бизнесийн шинж чанартай мэдээлэл, сурталчилгааг зохистой түвшинд

байлгах

Зар сурталчилгаа 15 мин

5.2.1. Нэвтрүүлгийн насны ангилал, тэмдэг, тэмдэглэгээ олон улсад

Австрали Канад Шинэ зеланд

Англи

5.3. Зохицуулалтын хяналт

ХХЗХ Мониторинг хийх Хэрэглэгч, үйлчлэгчийн өргөдөл, гомдлын дагуу шалгалт хийх Үйлчлэгчдээс шаардлагатай мэдээ, тайлан гаргуулах

Бусад хууль хяналтын

байгууллагууд – ОӨГ, ХЗЯ зөвлөл,

ШӨХТГ, ЦЕГ болон бусад

Холбогдох хуулиудын дагуу хяналт хийнэ

Мониторингийн үр дүн

Хууль зөрчсөн тухай мэдээлэл

Хяналтын үр дүнгийн тайланг

жил бүр олон нийтэд мэдээлэх

6. Ерөнхий нөхцөл шаардлагад оруулсан нэмэлт өөрчлөлт

-“Бүх төрлийн чат, мессеж, урсдаг зарыг дэлгэцээр гаргахгүй, мессеж тусгай дугаарыг тааварт тоглоом, кино сонгууль зэрэг уралдаант хэлбэрийн нэвтрүүлэгт ашиглахгүй байна. Мессежийн тусгай дугаарыг зөвхөн санал асуулга, судалгаа авах зорилгоор ашиглана. Энэ үед дэлгэц дээр урьдчилан заасан тоо, код, тэмдэгтийг гаргана.”

“Зар сурталчилгааны цагаас бусад цагт нэвтрүүлж буй нэвтрүүлгийн үеэр баннер хэлбэрийн зар сурталчилгааг дэлгэц дээр давхардуулан гаргахгүй байна” баннерын хэлбэр “

Үгэн ба урсдаг Зурган

6.2. Зарим нэмэлт үүрэг

22:00 12:00 өглөө орой 06:00

Монгол улсын нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулж

байгаа бүх ТВ, кабелийн сувгууд дагаж мөрдөхийг үүрэг болгосон 2013.01 сард

Бага насны хүүхдэд зориулсан кино, нэвтрүүлэг орой

22:00-с хойш гаргахгүй байх

Нэвтрүүлгийн агуулгын хувьд насны ангилалын тэмдэг тэмдэглэгээний 3 дахь зэрэглэлд хамаарах кино, нэвтрүүлэг, видео

бичлэгийг өдрийн цагаар гаргахгүй байх.

Хууль тогтоомж зөрчсөн, хүүхэд залуусын хүмүүжил, ёс суртахуунд сөрөг нөлөө

үзүүлэх хүчирхийлэл, садар самууныг илэрхий

сурталчилсан, аллага хядлага, хүчирхийлэл гэмт хэрэг үйлдэхийг өөгшүүлэн сурталчилсан, гэмт хэрэг үйлдэх аргыг нарийвчлан

харуулсан, хэт цус асгаруулсан, айдас

төрүүлсэн дуу, дүрстэй кино, видео бичлэг

гаргахгүй байх

22:00 24:00 07:00

орой өглөө

Веб, мэдээлэл,

илтгэл

Бүсийн сургалт, семинар

Мэргэшсэн сургалтууд

Ном, товхимол

гарын авлага Видео

хичээлүүд

Үйлчилгээ эрхлэгчдийн боловсролд

Хэрэгжүүлж байгаа үйл ажиллагаанууд

“Телевизийн сэтгүүл зүй” үндсэн ойлголт, зөвлөмж

“Бид радио сонсож байна”

“Сэтгүүлчийн ёс зүй”

“Эфирийн гоо зүй”

Инженерийн сургалтууд

7. Телевиз, радиогийн өргөн нэвтрүүлгийн үйлчилгээ эрхлэгчдэд ТВ удирдлагуудад

зориулсан 5 хоногийн сургалт

7.1. Үйлчилгээ эрхлэгчдэд зориулсан гарын авлага

- Телевизийн нэвтрүүлэг, бүтэц бүрэлдэхүүн - Телевизийн нэвтрүүлэг бэлтгэх үе шат - Телевизийн зохиол, бүтэц, онцлог хэлбэр - Телевизийн яриа, ярилцлага, телевизийн мэдээ, сурвалжлаага - Телевизийн мэдээний хэлбэр

- Радио мэдээ хэрхэн бичих вэ? -Яриа, ярилцлагын хөтөлбөр - Микрофоныг хэрхэн байрлуулах вэ ? - Радиогийн ток- шоуны тухай ? - Радиогийн эфирийн хөтлөгч нартай ажиллах нь - Сонсогчтой шууд харилцах радио нэвтрүүлэг

7.2. Телевиз, радиогийн үйлчилгээ эрхлэгчдэд зориулсан видео хичээл

Сэтгүүлчийн ёс зүй Хариуцлагатай байх

Сэтгүүлчдийн ёс зүйн дүрэм Сэтгүүлчийн ёс зүй олон

улсад

- Эфирийн гоо зүй -Хөтлөгчийн ур чадвар ( хэл

ярианы соёл, хариуцлага г.м )

-эфирийн соёлд харшлах зүйл, - сэтгүүлч, хөтлөгчид

анхаарах зүйл, нүүр будалт, хувцаслалт

“Сэтгүүлчийн ёс зүй” видео хичээл “Эфирийн гоо зүй” видео хичээл

Өргөн нэвтрүүлгийн контент Хүрэх хүр дүн